Przygotowanie planów zadań ochronnych dla obszarów Natura 2000: SOO Dolina Biebrzy i OSO Ostoja Biebrzańska

Transkrypt

1 Przygotowanie planów zadań ochronnych dla obszarów Natura 2000: SOO Dolina Biebrzy i OSO Ostoja Biebrzańska VII spotkanie z interesariuszami projekt nr POIS /10 współfinansowany ze środków Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko w ramach działania 5.3 priorytetu V Goniądz, 27 marca 2014 r.

2 Wskazania i wnioski planów zadań ochronnych dla obszarów Natura 2000 Dolina Biebrzy i Ostoja Biebrzańska do dokumentów i zamierzeń planistycznych gmin i innych podmiotów

3 Program spotkania Informacja o stanie prac nad PZO i wprowadzenie w problematykę ustaleń planów Wskazania do dokumentów planistycznych i strategicznych gmin niezbędne z punktu widzenia celów ochrony obszarów N2000: Dolina Biebrzy i Ostoja Biebrzańska cześć ogólna cześć szczegółowa (w podziale na gminy) Pytania i dyskusja Obiad (ok. godz )

4 Aktualny stan prac nad PZO (SOO) Zakończono prace merytoryczne. Wyniki projektu zestawione są w postaci: Dokumentacji Plan zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000 Dolina Biebrzy (opracowana zgodnie z szablonem przyjętym przez GDOŚ) wraz z załącznikami: opis granic obszaru projekt aktualizacji SDF zeszyty Naturowe Projekt zarządzenia Regionalnego Dyrektora OŚ w Białymstoku Baza danych GIS

5 Aktualny stan prac nad PZO Zeszty Naturowe dla przedmiotów ochrony: siedliska przyrodnicze rośliny: leniec bezpodkwiatkowy Thesium ebracteatum, sasanka otwarta Pulsatilla patens, obuwik pospolity Cypripedium calceolus skalnica torfowiskowa Saxifraga hirculus, obuwik pospolity Cypripedium calceolus motyle: czerwończyk fioletek Lycaena helle, czerwończyk nieparek Lycena dispar, przeplatka maturna Euphydryas (Hypodryas) maturna, strzępotek edypus Coenonympha oedippus ważki: zalotka większa Leucorrhinia pectoralis, trzepla zielona Ophiogomphus cecilia ryby: boleń Aspius aspius, koza Cobitis taenia, piskorz Misgurnus fossilis, różanka Rhodeus amarus, płazy: traszka grzebieniasta Triturus cristatus, kumak nizinny Bombina bombina ssaki: bóbr europejski Castor fiber, wydra Lutra lutra ssaki: mopek Barbastella barbastellus, nocek łydkowłosy Myotis dasycneme

6 Inne materiały dotyczące przedmiotów ochrony Opracowania, materiały lub dane przekazane przez BbPN dotyczące: łąk selernicowych i ciepłolubnych dąbrów siedlisk przyrodniczych i gatunków występujących w obrębie Czerwonego Bagna oraz tzw. Trójkąta skójki gróboskorupowej poczwarówek wilka wykorzystane w pracach nad PZO i ujęte w ostatecznej wersji dokumentu.

7 Aktualny stan prac nad PZO (OSO) Dokumentacji Plan zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000 Ostoja Biebrzańska (opracowana zgodnie z szablonem przyjętym przez GDOŚ) wraz z załącznikami: opis granic obszaru projekt aktualizacji SDF Projekt zarządzenia Regionalnego Dyrektora OŚ w Białymstoku Baza danych GIS

8 Przed nami Uwzględnienie uwag zgłoszonych przez recenzentów i Park Organizacja VIII (ostatnich) warsztatów z interesariuszami, podsumowujących projekt Wyłożenie projektów planów do konsultacji społecznej (21 dni) Przekazanie projektów planów do RDOŚ do zatwierdzenia.

9 Celem warsztatów jest przedyskutowanie zawartych w planach zadań ochronnych wskazań i wniosków do dokumentów i zamierzeń planistycznych gmin oraz do innych dokumentów o charakterze planistyczno-strategicznym

10 Podstawa prawna Art. 28 uop

11 Rozporządzenie Ministra Środowiska z 17 lutego 2010 roku w sprawie sporządzania projektu zadań ochronnych dla obszaru Natura Zakres prac koniecznych do sporządzania projektu planu zadań ochronnych dla obszaru obejmuje: ( ) 7) ustalenie, w oparciu o analizę obowiązujących studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin, miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, planów zagospodarowania przestrzennego województw oraz planów zagospodarowania przestrzennego morskich wód wewnętrznych, morza terytorialnego i wyłącznej strefy ekonomicznej, wskazań do zmiany tych studiów lub planów, których realizacja naruszy lub stworzy ryzyko naruszenia zakazu, o którym mowa w art. 33 ustawy;

12 Podstawa prawna Art. 33 uop

13 Znacząco negatywne oddziaływanie Brak definicji ustawowej Znaczące negatywne oddziaływanie na obszar Natura 2000 rozumiane jest jako wpływ na cele ochrony całego obszaru Natura 2000, czyli dotyczy to działań mogących pogorszyć lub negatywnie wpłynąć na stan siedlisk przyrodniczych lub siedlisk gatunków roślin i zwierząt, dla których ochrony został wyznaczony obszar Natura Przy analizie wpływu na obszar Natura 2000 niezmiernie ważne jest niepogorszenie integralności obszaru i spójności sieci. Pojęcie "znacząco negatywnego oddziaływania" stanowi tzw. pojęcie niedookreślone, którego skonkretyzowanie winno nastąpić w indywidualnym przypadku, a dokonuje się tego skonkretyzowania w oparciu o ocenę oddziaływania na obszar Natura 2000.

14 Podstawa prawna Art. 33 uop

15 Podstawa prawna Art. 46 ustawy z r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko

16 Art GDOŚ/RDOŚ Art. 58 Państwowa Inspekcja Sanitarna

17 Podstawa prawna Art. 34 uop

18 Siedliska i gatunki priorytetowe występujące na obszarze Natura 2000 Dolina Biebrzy i Ostoja Biebrzańska Siedliska priorytetowe: *6120 Ciepłolubne murawy napiaskowe *6210 Murawy kserotermiczne (nie są priorytetowe ze względu na brak odpowiedniego składu gatunkowego) *6230 Bogate florystycznie górskie i niżowe murawy bliźniczkowe *91D0 Bory i lasy bagienne *91I0 Ciepłolubna dąbrowa Gatunki priorytetowe: *1352 Wilk Canis lupus

19 Zagadnienia ujęte w analizie obowiązujących dokumentów planistycznych granice obszarów Natura Ostoja Biebrzańska i Dolina Biebrzy lokalizacja siedlisk przyrodniczych i gatunków będących przedmiotem ochrony obszarów, w tym siedlisk priorytetowych lokalizacja propozycji działań ochronnych

20 Położenie OSO Ostoja Biebrzańska 18 gmin Gminy Powierzchnia [ha] Goniądz 29183,28 Trzcianne 25387,06 Sztabin 25359,41 Grajewo 14849,57 Rajgród 9382,83 Radziłów 8380,32 Suchowola 7424,21 Dąbrowa Białostocka 6434,55 Lipsk 4883,38 Tykocin 4099,84 Jaświły 3547,28 Bargłów Kościelny 2554,23 Augustów 2008,18 Nowy Dwór 1667,71 Wizna 1239,86 Jedwabne 917,41 Mońki 631,43 Zawady 545,66

21 Położenie SOO Dolina Biebrzy Gminy Powierzchnia [ha] Goniądz 29183,27 Trzcianne 25387,06 Sztabin 12823,91 Grajewo 9942,08 Radziłów 8380,32 Suchowola 7424,21 Dąbrowa Białostocka 6434,55 Lipsk 4883,38 Tykocin 4099,84 Jaświły 3547,28 Wizna 2020,86 Rajgród 1746,41 Nowy Dwór 1667,71 Jedwabne 917,41 Bargłów Kościelny 717,87 Mońki 631,43 Rutki 627,15 Zawady 545,66

22 Granice obszarów Natura 2000

23 Wnioski do dokumentów planistycznych Obowiązujące studia uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin: Augustów, Bargłów Kościelny, Dąbrowa Białostocka, Goniądz, Grajewo, Jaświły, Jedwabne, Lipsk, Mońki, Nowy Dwór, Radziłów, Rajgród, Suchowola, Sztabin, Trzcianne, Tykocin, Wizna, Zawady, Rutki: 1. Uwzględnienie granic obszaru Natura 2000 PLH Dolina Biebrzy oraz PLB Ostoja Biebrzańska.

24 Przedmioty ochrony obszarów Natura SOO Przedmiot ochrony Ocena ogólna Powierzchnia Liczba stanowisk Wydmy śródlądowe z murawami napiaskowymi B 24,41 ha Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne A 276,34 ha Zalewane muliste brzegi rzek A Brak danych Brak danych *6120 Ciepłolubne murawy napiaskowe C 138,12 ha 69 *6210 Murawy kserotermiczne C 3,07 ha 6 *6230 Bogate florystycznie górskie i niżowe murawy bliźniczkowe C 43,97 ha Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe B 701,12 ha Ziołorośla nadrzeczne A Brak danych Brak danych 6440 Łąki selernicowe C 73,48 ha Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) C 92,68 ha Torfowiska wysokie z roślinnością torfotwórczą C Brak danych Brak danych 7140 Torfowiska przejściowe i trzęsawiska B 26,89 ha Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk (torfowiska alkaliczne) B 4294,44 ha Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny B 683,21 ha 90 *91D0 Bory i lasy bagienne A 2592,4 ha 63 *91I0 Ciepłolubna dąbrowa C 29,56 ha 14 91T0 Bory chrobotkowe B 29,08 ha 17 91E0 Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe C Brak danych Brak danych

25 Lokalizacja przedmiotów ochrony Siedliska przyrodnicze:

26 Przedmioty ochrony obszarów Natura SOO Gatunki roślin: 1393 Haczykowiec błyszczący Drepanocladus vernicosus A Brak danych Brak danych 1437 Leniec bezpodkwiatkowy Thesium ebracteatum A 7,35 ha Sasanka otwarta Pulsatilla patens B 6,18 ha Skalnica torfowiskowa Saxifraga hirculus B 13,05 ha Obuwik pospolity Cypripedium calceolus A 5,12 ha Lipiennik Loesela Liparis loeselii A 214,29 ha 13

27 Przedmioty ochrony obszarów Natura SOO Gatunki zwierząt mięczaki: 1032 Skójka gruboskorupowa Unio crassus C Brak danych Poczwarówka Geyera Vertigo geyeri B Brak danych Poczwarówka jajowata Vertigo moulinsiana B Brak danych Poczwarówka zwężona Vertigo angustior B Brak danych 13 Gatunki zwierząt motyle: 4038 Czerwończyk fioletek Lycaena helle B 58,8 ha Czerwończyk nieparek Lycaena dispar C Niemożliwa do określenia 60 (miejsca obserwacji) 6169 Przeplatka maturna Euphydryas (Hypodryas) maturna A Ok. 25 ha Strzępotek edypus Coenonympha oedippus A Ok. 250 ha 2 Gatunki zwierząt ważki: 1042 Zalotka większa Leucorrhinia pectoralis B 34,43 ha Trzepla zielona Ophiogomphus cecilia C 2,72 ha 12

28 Przedmioty ochrony obszarów Natura SOO Gatunki zwierząt kręgowce: 1130 Boleń Aspius aspius C 8,71 ha (powierzchnia skontrolowanych stanowisk w których stwierdzono występowanie gatunku) 3 (na 27 transektów objętych kontrolą) 1149 Koza Cobitis taenia B 24,56 ha (powierzchnia skontrolowanych stanowisk) 10 (na 27 transektów objętych kontrolą) 1145 Piskorz Misgurnus fossilis A 22,30 ha (powierzchnia skontrolowanych stanowisk 10 (na 27 transektów objętych kontrolą) 5339 Różanka Rhodeus amarus A 43,85 ha (powierzchnia skontrolowanych stanowisk 20 (na 27 transektów objętych kontrolą) 1188 Kumak nizinny Bombina bombina B 63,69 ha 55 (na 225 stanowisk - zbiorników wodnych, skontrolowanych) 1166 Traszka grzebieniasta Triturus cristatus C 10,52 ha 1337 Bóbr europejski Castor fiber A ,20 ha (cały obszar Natura 2000) 26 (na 225 stanowisk - zbiorników wodnych, skontrolowanych) Szacunkowo 330 stanowisk występowania rodzin bobrowych 1355 Wydra Lutra lutra A ,20 ha (cały obszar Natura 2000) Niemożliwa do określenia 1308 Mopek Barbastella barbastellus C Niemożliwa do określenia Zidentyfikowane zimowiska - 15 (3 forty, 5 bunkrów wolnostojących, 7 piwnic) Nocek łydkowłosy Myotis dasycneme C Niemożliwa do określenia Zidentyfikowane zimowiska - 3 (1 fort, 2 piwnice). *1352 Wilk Canis lupus B ,20 ha (cały obszar Natura 2000) Cały obszar Natura 2000 traktowany jako jedno stanowisko

29 Przedmioty ochrony obszarów Natura OSO Gatunki zwierząt ptaki: A081 błotniak stawowy A084 błotniak łąkowy A090 orlik grubodzioby A119 kropiatka A122 derkacz A154 dubelt A197 rybitwa czarna A198 rybitwa białoskrzydła A222 uszatka błotna A239 dzięcioł białogrzbiety A294 wodniczka A021 bąk A030 bocian czarny A031 bocian biały A072 trzmielojad A080 gadożer A089 orlik krzykliwy A120 zielonka A127 żuraw - populacja lęgowa A127 żuraw - populacja migrująca A A A A A A A A A A A B B B B B B B B B A153 kszyk B A196 rybitwa białowąsa B A215 puchacz B A224 lelek B A234 dzięcioł zielonosiwy B A320 muchołówka mała B A409 cietrzew B A022 bączek C A027 czapla biała C A037 łabędź czarnodzioby C A041 gęś białoczelna C A050 świstun C A054 rożeniec C A075 bielik C A151 batalion - populacja migrująca C A156 rycyk C A160 kulik wielki C A162 krwawodziób C A193 rybitwa rzeczna C A238 dzięcioł średni C A272 podróżniczek C

30 Lokalizacja przedmiotów ochrony

31 Wnioski do dokumentów planistycznych Obowiązujące studia uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin: Augustów, Bargłów Kościelny, Dąbrowa Białostocka, Goniądz, Grajewo, Jaświły, Jedwabne, Lipsk, Mońki, Nowy Dwór, Radziłów, Rajgród, Suchowola, Sztabin, Trzcianne, Tykocin, Wizna, Zawady, Rutki: 2. Uwzględnienie (w ramach uwarunkowań) lokalizacji przedmiotów ochrony obu obszarów. 3. Wprowadzenie zapisów: Lokalizacja przedmiotów ochrony obszarów Natura 2000 PLH Dolina Biebrzy oraz PLB20008 Ostoja Biebrzańska oraz zalecenia odnośnie działań ochronnych winny być brane pod uwagę przy realizacji zadań z zakresu gospodarki przestrzennej i lokalizacji przyszłych inwestycji oraz Żadne przedsięwzięcia, inwestycje lub zmiany sposobu użytkowania gruntów planowane w granicach obszaru Natura 2000 PLH Dolina Biebrzy oraz PLB20008 Ostoja Biebrzańska lub w jego sąsiedztwie nie mogą wpływać negatywnie na stan siedlisk przyrodniczych i gatunków będących przedmiotem ochrony tego obszaru.

32 Wnioski do dokumentów planistycznych 4. Wyłączenie z zalesień obszarów występowania nieleśnych siedlisk przyrodniczych oraz siedlisk gatunków wymagających terenów otwartych, będących przedmiotami ochrony obszaru Natura 2000 PLH Dolina Biebrzy oraz PLB20008 Ostoja Biebrzańska. Powyższe zapisy dotyczą także przyszłych miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego gmin: Augustów, Bargłów Kościelny, Dąbrowa Białostocka, Goniądz, Grajewo, Jaświły, Jedwabne, Lipsk, Mońki, Nowy Dwór, Radziłów, Rajgród, Suchowola, Sztabin, Trzcianne, Tykocin, Wizna, Zawady, Rutki w granicach lub bezpośrednim sąsiedztwie obszarów Natura 2000 Dolina Biebrzy oraz Ostoja Biebrzańska.

33 Obowiązujące mpzp części obszaru gminy Trzcianne. Uchwała Nr 48/IX/03 Rady Gminy Trzcianne z dnia 21 sierpnia 2003 r. (Dz. Urz. Woj. Podl. Nr. 88, poz. 1722) części wsi Bargłów Kościelny, w Gminie Bargłów Kościelny. Uchwała nr V/41/07 Rady Gminy Bargłów z dnia 20 lipca 2007 r. (Dz. Urz. Woj. Podl. Nr 190, poz. 1929) części wsi Barszcze-Dreństwo, gm. Bargłów Kościelny. Uchwała nr III/30/98 Rady Gminy Bargłów z dnia 30 grudnia 1998 r. (Dz. Urz. Woj. Podl. Nr 6, poz. 57) części wsi Dreństwo, gm. Bargłów Kościelny. Uchwała nr III/32/98 Rady Gminy Bargłów z dnia 30 grudnia 1998 r. (Dz. Urz. Woj. Podl. Nr 6, poz. 59) gminy Goniądz. Uchwała Rady Miejskiej w Goniądzu Nr XIII/60/03 z dnia 21 grudnia 2003 r. wraz z zm. (Dz. Urz. Woj. Podl. Nr 2, poz. 39) gminy Jaświły. Uchwała Nr XVIII/86/08 Rady Gminy Jaświły z dnia 4 listopada 2008 r. (Dz. Urz. Woj. Podl. Nr 289, poz. 2899) gminy Mońki. Uchwała Nr IX/64/03 Rady Miejskiej w Mońkach (Dz. Urz. Woj. Podl. Nr. 122, poz. 2247) gminy Radziłów. Uchwała Nr XXXVIII/189/02 Rady Gminy Radziłów z dnia 30 sierpnia 2002 r. (Dz. Urz. Woj. Podl. Nr 59, poz. 1328) gminy Sztabin. Uchwała Nr VI/91/2003 Rady Gminy Sztabin z dnia 29 lipca 2003 r. (Dz. Urz. Woj. Podl. Nr 88, poz. 1707) miasta Goniądz. Uchwała Rady Miejskiej w Goniądzu Nr XIX/75/04 z dnia 28 kwietnia 2004 r. wraz z zm. (Dz. Urz. Woj. Podl. Nr 64, poz. 1089) terenów letniskowych we wsi Dreństwo, gm. Bargłów Kościelny. Uchwała nr III/31/98 Rady Gminy Bargłów z dnia 30 grudnia 1998 r. (Dz. Urz. Woj. Podl. Nr 6, poz. 58) terenów wsi: Czarna Wieś, Pieńczykowo, Woźnawieś i w mieście Rajgrodzie. Uchwała Nr VIII/53/03 Rady Miejskiej w Rajgrodzie z dnia 14 sierpnia 2003 r. Brak potrzeby zmian!

34 Wnioski do dokumentów planistycznych (studia i przyszłe mpzp) 5. Wprowadzenie zakazu zabudowy na terenach zalewowych, wyznaczonych zgodnie z Mapą Wstępnej Oceny Ryzyka Powodziowego, opracowaną przez Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej a dla dolnego basenu Biebrzy uszczegółowionych w oparciu o materiały: Grygoruk M., Kwiatkowski G., Szarnecki A., Fabiszewski M., Rutkowski A., Flood extent maps Biebrza Valley, Lower Biebrza Basin. Output 4.6.3, 2CE168P3 HABIT- CHANGE Project.

35 Wyłączenie terenów zalewowych

36 Wnioski do dokumentów planistycznych Przyszłe strategie rozwoju, programy ochrony środowiska i inne dokumenty o charakterze strategiczno-planistycznym: gmin: Augustów, Bargłów Kościelny, Dąbrowa Białostocka, Goniądz, Grajewo, Jaświły, Jedwabne, Lipsk, Mońki, Nowy Dwór, Radziłów, Rajgród, Suchowola, Sztabin, Trzcianne, Tykocin, Wizna, Zawady, Rutki, powiatów: augustowskiego, białostockiego, grajewskiego, łomżyńskiego, monieckiego, sokólskiego, zambrowskiego, województwa podlaskiego, innych jednostek, w tym Wojewódzkiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych, Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej, Agencji Restrukturyzacji i Moderniacji Rolnictwa i innych odnoszące się do obszaru Natura 2000 Dolina Biebrzy. (jak pkt 3. powyżej) Wprowadzenie zapisów: Lokalizacja przedmiotów ochrony obszarów Natura 2000

37 Wnioski do dokumentów planistycznych 6. Rekomendacja utrzymywania gospodarki rolnej nastawionej na zrównoważoną hodowlę bydła i koni, ze szczególnym uwzględnieniem użytkowania kośnego lub pastwiskowego łąk selernicowych, trzęślicowych i świeżych. 7. Zalecenie szczególnej dbałości o jakość środowiska, w tym o ograniczenie spływu biogenów do wód (zwłaszcza w wyniku intesywnej produkcji zwierząt), skutkującego eutrofizacją i zanikaniem cennych przyrodniczo łąk selernicowych, trzęślicowych i muraw na terenach zalewowych u zbiegu Biebrzy i Narwi oraz w dolinie Narwi, w granicach gmin Trzcianne i Wizna. 8. Utrzymanie ograniczenia natężenia ruchu na Carskiej Drodze poprzez ograniczenie tonażu i prędkości pojazdów. Rozważenie pomysłu budowy tzw. obwodnicy biebrzańskiej, tj. drogi, która omijałaby główny kompleks torfowisk w dolnym basenie Biebrzy, np. przez okolice wsi Zajki.

38 Wnioski do dokumentów planistycznych 9. Zalecenie przeprowadzenia renaturyzacji torfowiska w rejonie Klimaszewnicy w gminie Radziłów, poprzez podpiętrzenie rzeki Klimaszewnica, zlikwidowanie istniejącej sieci rowów melioracyjnych oraz usunięcie wierzchniej warstwy murszu). 10. Odstąpienie od kopania nowych rowów melioracyjnych oraz pogłębiania cieków, w tym w ramach bieżącej i gruntownej konserwacji w granicach Biebrzańskiego Parku Narodowego, a w przypadku terenów w granicach obszaru Natura 2000 poza Parkiem uzależnienie tego od wyników oceny oddziaływania na środowisko na przedmioty ochrony obszaru. 11. Zalecenie dopuszczenia zalesień wyłącznie na terenie porzuconych pól ornych na glebach mineralnych.

39 Torfowisko wskazane do renaturyzacji (gm. Radziłów) Okolice Klimaszewnicy

40 Integralność obszarów Natura 2000 i spójność sieci Brak zidentyfikowanych znaczących zagrożeń wynikających z obowiązujących dokumentów planistycznych dla integralności obszarów Natura 2000 PLH20006 Dolina Biebrzy i PLB20008 Ostoja Biebrzańska dla zachowania integralności obszarów Natura 2000 i spójności całej sieci

41 Konkluzja Nie ma potrzeby wskazań do zmiany obowiązujących studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin, miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego oraz planu zagospodarowania przestrzennego województwa podlaskiego, których realizacja naruszy lub stworzy ryzyko naruszenia zakazu, o którym mowa w art. 33 ustawy o ochronie przyrody.

42 Omówienie szczegółowe w podziale na gminy (alfabetycznie)