Skrzydeł Biznesu. przemysł chemiczny, w szczególności farb, klejów i lakierów. To znajduje potwierdzenie

Transkrypt

1 organizator: Dodatek informacyjno-promocyjny e v e n t y S 203 krzydła Biznesu Partnerzy merytoryczni Partnerzy wspierający Czwartek 3 października 203, nr 92 (3582) Nad morzem dynamicznie, nad jeziorami słabiej Wręczyliśmy wyróżnienia najlepszym mniejszym spółkom województw pomorskiego, kujawsko-pomorskiego i warmińsko-mazurskiego Województwo pomorskie może się poszczycić bardzo wysokim poziomem rozwoju gospodarczego, wytwarzając niemal 6 proc. produktu krajowego kraju. Do głównych gałęzi przemysłu regionu należą: sektor drzewno-papierniczy, stoczniowy, petrochemiczny oraz elektrotechniczny. Dominacja w rankingu spółek ściśle związanych z przemysłem stoczniowym, budową i remontem łodzi i samym morzem nie powinien dziwić. Jak zwraca uwagę Tomasz Starzyk z D&B Polska, w zestawieniu odczuwa się widoczny brak firm transportowych i co znaczące firm związanych z rybołówstwem. Bardzo silne są na Pomorzu firmy z branży usługowej. To pochodna położenia geograficzne, regionu i bliskości Bałtyku. Pomorski mikrobiznes cechuje bardzo wysoka dynamika wzrostu sprzedaży i zysku oraz wysoki stopień rentowności. Średnio z każdego miliona przychodu w firmie zostaje ponad 220 tys. zł wylicza partner merytoryczny Skrzydeł Biznesu. Województwo kujawsko- -pomorskie można zaliczyć do ekonomicznych średniaków. Jako główne ośrodki przemysłowe regionu wskazuje się Bydgoszcz, Toruń, Włocławek i Inowrocław. Udział w tworzeniu PKB kraju wyniósł prawie 5 proc. Znaczącą rolę w gospodarce regionu odgrywa przemysł agrochemiczny. W tej branży niekwestionowanym liderem od wielu lat jest włocławski Anwil. Jednak gospodarczym kołem zamachowym jest ustanowiona pod Toruniem Pomorska Specjalna Strefa Ekonomiczna. To właśnie tam swoje inwestycje ulokowały największe potęgi przemysłu elektronicznego. Do największych inwestorów działających na terenie województwa zaliczają się Nestle czy Unilever oraz Toruńskie Zakłady Materiałów Opatrunkowych. W województwie kujawsko-pomorskim dominuje przemysł chemiczny, w szczególności farb, klejów i lakierów. To znajduje potwierdzenie w zestawieniu, bowiem czołowe lokaty zajęły spółki działające właśnie w tych branżach: Euroterm Techniki Klejenia czy Trops Coating. Brak wśród najlepszych firm tego regionu firm budowlanych czy transportowych. Sytuacja taka nie napawa optymizmem, jeśli wziąć pod uwagę to, że sektory te w powszechnej opinii uchodzą za koła zamachowe gospodarki. W porównaniu z ubiegłorocznym zestawieniem kujawsko-pomorskie spółki wykazały się ponad 5-proc. spadkiem dynamiki przychodów. Województwo warmińsko- -mazurskie należy do gospodarczo słabszych. Ma niewiele ponad 2,8-proc. udział w tworzeniu produktu krajowego brutto. Największe znaczenie mają tu przemysły spożywczy i meblowy. Jak wynika z bazy danych, w województwie pod koniec 202 roku zarejestrowanych było 20 tys. podmiotów prowadzących działalność gospodarczą, z czego zdecydowana większość należała do sektora małych i średnich firm. Na Warmii i Mazurach najbardziej dynamicznymi okazały się te najmniejsze spółki, które w średnim ujęciu wykazały się ponad 23-proc. wzrostem sprzedaży. W przeciwieństwie do województwa kujawsko-pomorskiego i pomorskiego w warmińsko-mazurskim dominują spółki budowlane i przemysłowe. Szczegółowe listy nagrodzonych firm na str. 2, 4 i 6. mww fot. Łukasz ostalski Nawet podatki są kosztem Krzysztof Tomaszewski krzysztof.tomaszewski@infor.pl Rozliczający się na podstawie ustawy o PIT przedsiębiorcy mogą uwzględniać koszty niezależnie od tego, czy korzystają z podatkowej księgi przychodów i rozchodów, czy prowadzą księgi rachunkowe. Jednak obie te grupy muszą mieć odpowiednie dokumenty świadczące o poniesieniu kosztów. Najczęściej poniesione wydatki udowadnia się, przedstawiając odpowiednie faktury. Mogą one dotyczyć np. zakupionych na potrzeby firmy sprzętów albo konsultacji do radców prawnych, adwokatów, doradców podatkowych czy księgowych. Faktury nie są jedynymi dokumentami potwierdzającymi wydatki poniesione przez przedsiębiorcę. Może on również uwzględnić w kosztach wydatki na ubezpieczenia m.in. budynków, maszyn czy też pojazdów, z których korzysta w prowadzonej działalności. W tym przypadku dokumentem świadczącym o poniesieniu wydatków na ubezpieczenie jest polisa. Przedsiębiorcy mają też obowiązek płacenia określonych podatków. I tak właściciele gruntów, budynków czy budowli związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej muszą uiszczać podatek od nieruchomości. Wysokość stawek tego podatku określa w uchwale rada gminy, z tym że stawki nie mogą przekroczyć limitów określonych przez ministra finansów. Podatek od nieruchomości trzeba zapłacić odpowiedniemu urzędowi gminy (miasta, dzielnicy) w ratach w terminach: do 5 marca, do 5 maja, do 5 września i do 5 listopada. Oczywiście nic nie stoi na przeszkodzie, żeby od razu dokonać zapłaty całego podatku na dany rok w pierwszym terminie. Niektóre rodzaje działalności gospodarczej wiążą się z obowiązkiem uiszczania podatku od środków transportowych. Także wysokość jego stawek określają w uchwale rady gmin, a pieniądze z tego tytułu wpływają do ich kas. Podatkowi od środków transportowych, który płacą przedsiębiorcy, podlegają m.in.: samochody ciężarowe o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony i poniżej 2 ton oraz równej 2 tonom lub wyższej; ciągniki siodłowe i balastowe przystosowane do używania łącznie z naczepą lub przyczepą o dopuszczalnej masie całkowitej zespołu pojazdów od 3,5 tony i poniżej 2 ton, a także równej 2 tonom lub wyższej; przyczepy i naczepy, które łącznie z pojazdem silnikowym madają dopuszczalną masę całkowitą od 7 ton i poniżej 2 ton oraz równą 2 tonom lub wyższą (z wyjątkiem związanych wyłącznie z działalnością rolniczą prowadzoną przez podatnika podatku rolnego); autobusy. Generalnie podatek od środków transportowych płatny jest w dwóch ratach proporcjonalnie do czasu trwania obowiązku podatkowego, w terminie do 5 lutego i do 5 września każdego roku. Pokwitowanie czy dowód wpłaty wspomnianych podatków są kolejnymi dokumentami, którymi powinien dysponować przedsiębiorca. dokończenie na str. 3 Rzetelne odzwierciedlenie transakcji Organy podatkowe stoją na stanowisku, że brak wymaganego przepisami prawa dowodu księgowego, który w sposób rzetelny odzwierciedla rzeczywisty przebieg transakcji gospodarczej, uniemożliwia uznanie poniesionego wydatku za koszt uzyskania przychodu. Taki pogląd został wyrażony m.in. w interpretacji indywidualnej dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 0 maja 203 r., sygn. ILPB/45-82/3-2/AA. Jak wybieraliśmy najlepszych, czyli metodologia rankingu Laureaci naszego rankingu to firmy jednocześnie dynamiczne i wiarygodne Proces wyłonienia laureatów czwartej edycji Skrzydeł Biznesu przebiegał dwustopniowo. W pierwszej fazie z bazy danych wywiadowni gospodarczej na bazie dostępnych danych finansowych, jak również informacji o zatrudnieniu, zostały wytypowane przedsiębiorstwa z sektora małych i średnich firm, których przychód w ostatnim roku obrachunkowym nie przekraczał 200 mln zł. W drugiej fazie wyłonione zostały te firmy, które w ocenie organizatorów rankingu są firmami o minimalnym ryzyku współpracy, w latach 202/20 wykazały się dodatnią dynamiką wzrostu sprzedaży, w ich historii nie odnotowano wniosków o upadłości i likwidacji oraz terminowo złożyły do KRS sprawozdanie finansowe za ostatni roku obrachunkowy lub bezpośrednio przesłały swoje dane finansowe do. Firmy zostały podzielone na cztery grupy: mikrobiznes, których roczny obrót lub całkowity bilans roczny nie przekracza mln zł, przedsiębiorstwa mikro (8 mln zł), przedsiębiorstwa małe z obrotem nieprzekraczającym 40 mln zł i przedsiębiorstwa średnie, których sprzedaż była nie większa niż 200 mln zł. Dodatkowo w specjalnie stworzonej na potrzeby rankingu kategorii Mikrobiznes zestawione zostały firmy, których obrót nie przekroczył mln zł. Nowością w tegorocznej edycji jest kategoria Nowy Biznes. Są to firmy, które zostały zarejestrowane nie później niż w 20 roku. Te podmioty zostały uszeregowane według wielkości przychodu ze sprzedaży. W przypadku porównywalnej oceny wiarygodności firm wyższe miejsca w rankingu przypadło firmom charakteryzującym się większą dynamiką wzrostu sprzedaży. Ocena wiarygodności firmy określana jest na podstawie wskaźnika Failure Score, definiowanego jako wskaźnik ryzyka upadłości firmy na podstawie modelu statystycznego, który wyznacza prawdopodobieństwo upadku firmy w ciągu następnych 2 miesięcy. Prawdopodobieństwo wyznaczono na podstawie obserwacji zachowań prawie 400 tys. firm prowadzących pełną księgowość. Tomasz Starzyk,

2 D2 Dziennik Gazeta Prawna, 3 października 203 nr 92 (3582) Najlepsze firmy województwa pomorskiego Lp. Nazwa rejestrowa Miasto Branża Failure score Dynamika sprzedaży (20/202) w 20 roku Zysk brutto Zysk netto Mikrobiznes sprzedaż do mln zł Gospodarstwo Rolne Wykosowo Sp. z o.o. Rumsko Uprawy rolne połączone z chowem i hodowlą zwierząt (działalność mieszana) 00 20,9% , , , ,44 2 Bartex Sp. z o.o. Gdańsk Naprawa i konserwacja maszyn 00 98,2% , , , ,47 3 Bpto Infra Sp. z o.o. Gdańsk Roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków mieszkalnych i niemieszkalnych 00 7,68% , , , ,0 4 Przedsiębiorstwo Usługowo-Produkcyjne Pinus Sp. z o.o. Murzynowo Produkcja wyrobów tartacznych 00 39,8% , , , 7 76,69 5 Przedsiębiorstwo Usługowo-Produkcyjne Fasko Sp. z o.o. Gdańsk Pośrednictwo w obrocie nieruchomościami 00 32,97% , , , ,30 6 Horyzont Sp. z o.o. Łeba Hotele i podobne obiekty zakwaterowania 00 25,00% 75 60, , , ,98 7 Nip-Pl Sp. z o.o. Gdańsk Działalność rachunkowo-księgowa; doradztwo podatkowe 00 24,62% 786 3, , , ,98 8 Przedsiębiorstwo Usługowo-Produkcyjne Megam Sp. z o.o. Gdańsk Instalowanie maszyn przemysłowych, sprzętu i wyposażenia 00 2,% , , , ,50 9 Zakłady Usługowe Konserwator Sp. z o.o. Gdańsk Wykonywanie pozostałych instalacji budowlanych 00 0,74% , , , ,34 Mikron J V Sp. z o.o. Starogard Obróbka metali i nakładanie powłok na metale 00 2,07% , , , ,39 Gdański 2 Flewo Pol II Sp. z o.o. Książęce Żuławy Uprawa zbóż, roślin strączkowych i roślin oleistych na nasiona, z wyłączeniem ryżu 00,2% , , , ,62 3 Nemer Sp. z o.o. Pruszcz Gdański Sprzedaż hurtowa odzieży i obuwia 99 20,42% , , , ,73 4 Sylkon Technik Sp. z o.o. Gdynia Naprawa i konserwacja statków i łodzi 99 84,96% , , , ,02 5 Contrazet Sp. z o.o. Gdańsk Produkcja sprzętu (tele)komunikacyjnego 99 23,82% , , , ,26 6 Carter Fleet Management Sp. z o.o. Gdańsk Wynajem i dzierżawa samochodów osobowych i furgonetek 99 0,6% , , , ,45 7 Raster Sp. z o.o. Gdańsk Produkcja metalowych elementów stolarki budowlanej ,43% , , , ,05 8 Finansowy Supermarket Pl Sp. z o.o. Gdańsk Działalność portali internetowych 98 34,22% , , , ,44 9 Rr Media Sp. z o.o. Gdynia Działalność związana z doradztwem w zakresie informatyki 98 23,45% , , , ,44 20 Biuro Prawników Lexim Sp. z o.o. Gdańsk Wynajem i zarządzanie nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi 98 5,6% , , , ,55 2 Ad Rem Sp. z o.o. Chojnice Sprzedaż detaliczna komputerów, urządzeń peryferyjnych i oprogramowania prowadzona w wyspecjalizowanych 97 42,89% , , , ,36 sklepach Firmy mikro sprzedaż do 8 mln zł Navimor Oxer Sp. z o.o. Sopot Sprzedaż hurtowa niewyspecjalizowana 00 42,23% , , , ,64 2 Depofarm Sp. z o.o. Słupsk Uprawy rolne połączone z chowem i hodowlą zwierząt (działalność mieszana) 00 5,27% , , , ,55 5 Logisfera Nova Sp. z o.o. Sopot Działalność związana z oprogramowaniem 00 59,78% , , , ,65 6 Zakłady Artystyczne Art Sp. z o.o. Gdańsk Sprzedaż hurtowa komputerów, urządzeń peryferyjnych i oprogramowania 00 53,48% , , , ,80 7 Largo Hale Sp. z o.o. Gdańsk Realizacja projektów budowlanych związanych ze wznoszeniem budynków 00 5,65% , , , ,02 8 Hartog Sp. z o.o. Jantar-Leśniczówka Uprawy rolne połączone z chowem i hodowlą zwierząt (działalność mieszana) 00 45,4% , , , ,2 0 Troymarine Sp. z o.o. Gdynia Działalność agentów zajmujących się sprzedażą maszyn, urządzeń przemysłowych, statków 00 43,66% , , , ,09 i samolotów Poldan Net Sp. z o.o. Ustka Sprzedaż hurtowa mebli, dywanów i sprzętu oświetleniowego 00 43,2% , , , ,59 2 Przedsiębiorstwo Usługowo-Wytwórcze Elektronika Sp. z o.o. Słupsk Działalność związana z doradztwem w zakresie informatyki 00 37,29% , , , ,00 3 Iq Pl Sp. z o.o. Gdańsk Działalność w zakresie telekomunikacji przewodowej 00 35,75% , , , ,66 4 Yong Li Sp. z o.o. Czersk Pozostała działalność usługowa, gdzie indziej niesklasyfikowana 00 34,93% , , , ,93 5 Dendrolab Sp. z o.o. Gdańsk Działalność usługowa związana z zagospodarowaniem terenów zieleni 00 34,89% , , , ,49 6 Jmb Design Sp. z o.o. Reda Sprzedaż detaliczna mebli, sprzętu oświetleniowego i pozostałych artykułów użytku domowego 00 32,33% , , , ,95 prowadzona w wyspecjalizowanych sklepach 7 Eht Polska Sp. z o.o. Gdynia Działalność agentów zajmujących się sprzedażą maszyn, urządzeń przemysłowych, statków 00 30,77% , , , ,48 i samolotów 8 Actia Forum Sp. z o.o. Gdynia Pozostała działalność profesjonalna, naukowa i techniczna, gdzie indziej niesklasyfikowana 00 30,6% , , , ,29 9 Agencja Anticorr Gdańsk Sp. z o.o. Gdańsk Działalność agentów specjalizujących się w sprzedaży pozostałych określonych towarów 00 27,96% , , , ,70 20 Navitest Sp. z o.o. Gdańsk Pozostałe badania i analizy techniczne 00 26,34% , , , ,0 Firmy małe sprzedaż do 40 mln zł Mariteam Polska Sp. z o.o. Gdynia Sprzedaż detaliczna mebli, sprzętu oświetleniowego i pozostałych artykułów użytku domowego ,84% , , , ,74 prowadzona w wyspecjalizowanych sklepach 2 Targowisko Hurtowe w Gdyni Sp. z o.o. Gdynia Sprzedaż hurtowa owoców i warzyw 00 24,02% , , , ,5 3 Want Sp. z o.o. Tczew Roboty związane z budową mostów i tuneli 00 62,48% , , , ,09 4 Vistal Shipyard Sp. z o.o. Gdynia Produkcja konstrukcji metalowych i ich części 00 94,22% , , , ,37 5 Nge Polska Sp. z o.o. Gdańsk Sprzedaż detaliczna komputerów, urządzeń peryferyjnych i oprogramowania prowadzona w wyspecjalizowanych 00 9,4% , , , ,33 sklepach 6 P.I.E. Provimex Sp. z o.o. Reda Sprzedaż hurtowa niewyspecjalizowana 00 85,35% , , , ,26 7 Botrans Sp. z o.o. Kościerzyna Działalność pozostałych agencji transportowych 00 84,09% , , , ,27 8 Zeus SA Pruszcz Gdański Produkcja aparatury rozdzielczej i sterowniczej energii elektrycznej 00 73,72% , , , ,66 9 Przedsiębiorstwo Budownictwa Ogólnego Sp. z o.o. Słupsk Roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków mieszkalnych i niemieszkalnych 00 69,5% , , , ,0 0 Hecksher Polska Sp. z o.o. Gdynia Działalność pozostałych agencji transportowych 00 65,55% , , , ,62 Jotun Polska Sp. z o.o. Kowale Pozostała działalność wspomagająca prowadzenie działalności gospodarczej, gdzie indziej niesklasyfikowana 00 57,80% , , , ,0 2 Hg Technology Sp. z o.o. Gdynia Naprawa i konserwacja statków i łodzi 00 45,82% , , , ,62 3 Vistal Ocynkownia Sp. z o.o. Gdynia Naprawa i konserwacja urządzeń elektronicznych i optycznych 00 39,72% , , , 7 339, 4 Dbs Polska Sp. z o.o. Gdynia Działalność pozostałych agencji transportowych 00 39,02% , , , ,00 5 Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowe Bormech Sp. z o.o. Charnowo Produkcja pozostałych zbiorników, cystern i pojemników metalowych 00 38,64% , , , ,4 6 Beweship Polska Sp. z o.o. Gdynia Działalność pozostałych agencji transportowych 00 36,7% , , , ,35 7 Prokont Sp. z o.o. Gdynia Działalność usługowa wspomagająca transport lądowy 00 34,86% , , , ,96 8 Gardner (Poland) Sp. z o.o. Tczew Produkcja pozostałych części i akcesoriów do pojazdów silnikowych, z wyłączeniem motocykli 00 33,89% , , , ,32 9 I C E Transport Poland Sp. z o.o. Gdynia Działalność morskich agencji transportowych 00 33,35% , , , ,25 20 Sescom S A Gdańsk Naprawa i konserwacja maszyn 00 33,22% , , , ,97 Firmy średnie sprzedaż do 200 mln zł Energa Centrum Usług Wspólnych Sp. z o.o. Gdańsk Pozostałe badania i analizy techniczne 00 65,7% , , , ,46 2 Admiral Boats SA Bojano Produkcja łodzi wycieczkowych i sportowych 00 27,5% , , , ,93 3 Mostostal Pomorze SA Gdańsk Produkcja konstrukcji metalowych i ich części 00 8,46% , , , ,24 4 Navimor International Sp. z o.o. Sopot Sprzedaż hurtowa pozostałych maszyn i urządzeń 00 02,28% , , , ,32 5 Radpol SA Człuchów Produkcja pozostałych wyrobów z tworzyw sztucznych 00 96,96% , , , ,00 6 Ekologiczne Materiały Grzewcze Sp. z o.o. Gdańsk Odzysk surowców z materiałów segregowanych 00 89,99% , , , ,88 7 Intertoll Polska Sp. z o.o. Pelplin Działalność usługowa wspomagająca transport lądowy 00 60,2% , , , ,00 8 Vts Plant Sp. z o.o. Gdynia Produkcja przemysłowych urządzeń chłodniczych i wentylacyjnych 00 39,40% , , , ,50 9 Dlf Sp. z o.o. Gdynia Sprzedaż hurtowa niewyspecjalizowana 00 36,47% , , , ,48 0 Kamrol Sp. z o.o. Gdańsk Sprzedaż hurtowa zboża, nieprzetworzonego tytoniu, nasion i pasz dla zwierząt 00 34,53% , , , ,68 Elwoz Sp. z o.o. Szklana Roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków mieszkalnych i niemieszkalnych 00 34,52% , , , ,76 2 Zdunek Premium Sp. z o.o. Gdańsk Sprzedaż hurtowa i detaliczna samochodów osobowych i furgonetek 00 33,79% , , , ,9 3 Inpro S A Gdańsk Roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków mieszkalnych i niemieszkalnych 00 32,08% , , , ,00 4 Malteurop Polska Sp. z o.o. Gdańsk Sprzedaż hurtowa pozostałej żywności, włączając ryby, skorupiaki i mięczaki 00 3,8% , , , ,00 5 Przedsiębiorstwo Robót Sanitarno-Porządkowych Sanipor Gdynia Odprowadzanie i oczyszczanie ścieków 00 29,9% , , , ,34 Sp. z o.o. 6 Apator Metrix S A Tczew Produkcja instrumentów i przyrządów pomiarowych, kontrolnych i nawigacyjnych 00 29,00% , , , ,37 7 Dzidek Hurtownia Wielobranżowa Gdańsk Sprzedaż hurtowa wyrobów tytoniowych 00 28,64% , , , ,68 8 Port Lotniczy Gdańsk Sp. z o.o. Gdańsk Transport lotniczy pasażerski 00 24,27% , , , ,37 9 Allcom Sp. z o.o. Gdynia Działalność pozostałych agencji transportowych 00 2,95% , , , ,36 20 Towarzystwo Finansowe Spółdzielczych Gdańsk Pozostała finansowa działalność usługowa, gdzie indziej niesklasyfikowana, z wyłączeniem ubezpieczeń 00 2,69% , , , ,00 Kas Oszczędnościowo-Kredytowych SA i funduszów emerytalnych Nowy biznes Pharmex Bartłomiej Lewandowski Sp. K. Tczew Sprzedaż detaliczna wyrobów farmaceutycznych prowadzona w wyspecjalizowanych sklepach , , ,6 2 Bikor Sp. z o.o. Gdańsk Sprzedaż detaliczna kosmetyków i artykułów toaletowych prowadzona w wyspecjalizowanych , , ,63 sklepach 3 Presidents Sp. z o.o. Gdańsk Sprzedaż hurtowa i detaliczna samochodów osobowych i furgonetek , , ,83

3 Dziennik Gazeta Prawna, 3 października 203 nr 92 (3582) D3 Maksimum zysku i bezpieczeństwa Wybór kontrahentów zależy tylko od nas. Dlatego trzeba o nich wiedzieć jak najwięcej Andrzej Kulik pełnomocnik zarządu Krajowego Rejestru Długów Prowadzenie działalności gospodarczej to dążenie do maksymalizacji zysków, co przyzna chyba każdy skuteczny menedżer. Szczególnie pożądaną cechą staje się więc dar przewidywania zawirowań rynkowych pozwalający na wykonanie kroku tuż przed konkurencją. Niestety, jak wynika z badań prowadzonych przez współpracującą z Krajowym Rejestrem Długów Rzetelną Firmę, tylko co czwarty przedsiębiorca sprawdza swoich kontrahentów biznesowych przed zawarciem z nimi transakcji. Ten błąd może wiele kosztować. Problemem, z którym nagminnie ścierają się polskie przedsiębiorstwa, są opóźnienia w regulowaniu należności. Jak wynika z danych Krajowego Rejestru Długów Biura Informacji Gospodarczej, w tym momencie w mniejszym lub większym stopniu problem ten dotyka prawie 85 proc. z nich. Niezapłacone przez kontrahentów faktury w pierwszej kolejności uderzają w zdolność regulowania przez firmę bieżących zobowiązań, a w efekcie mogą prowadzić do powstawania zatorów płatniczych, które przypominają nieco rozbudowane domino. Jego jeden zachwiany element uruchamia następujące po sobie mechanizmy kryzysowe w firmie, infekując problemami kolejnych partnerów. Takie często bardzo długie łańcuchy mają znaczący wpływ na ograniczenie obrotu gospodarczego, a co za tym idzie redukcję zatrudnienia i wyhamowywanie inwestycji wśród dotkniętych nimi przedsiębiorstw. Prawie 8 proc. przedsiębiorstw posiada w swoich portfelach więcej niż połowę nieuregulowanych płatności. Dla wielu firm z sektora MSP problemem może stać się już jedna niezapłacona przez klienta lub partnera faktura. Średnia wartość faktury dopisanej do Krajowego Rejestru Długów BIG SA wynosi aż 3040,97 zł.. Jeżeli ich liczba się spiętrzy, doprowadzić to może nawet do upadku firmy. W przypadku gdy 7,2 proc. kosztów ponoszonych przez polskie firmy pochłaniają wydatki związane z windykacją przeterminowanych należności, ważne jest, aby znaleźć sposób na to, aby wyeliminować problem już u źródła. Chcąc być zawsze o krok przed konkurencją, powinniśmy nauczyć się przewidywać ryzyko zawieranych transakcji. Jedną z podstawowych zasad prowadzenia odpowiedzialnego biznesu jest sprawdzanie, komu powierzamy pieniądze i z kim podejmujemy współpracę. Takie działanie może uchronić przed zawarciem umowy z firmą, która nie będzie wywiązywała się ze swoich zobowiązań. Poznać otoczenie gospodarcze Jest kilka prostych sposobów na uzyskanie informacji na temat potencjalnego partnera biznesowego. Pierwszym krokiem powinno stać się sprawdzenie go w Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS). Z rejestru tego pobierzemy informacje na temat spółek prawa handlowego. Sięgając do danych zapisanych w KRS w prosty sposób uzyskamy informacje o wysokości kapitału zakładowego, aktualnych wpisach (zmianach adresu siedziby, zmianach w zarządzie spółki), a także informacje o upadłościach/ układach. Bardzo ważnym elementem finansowej oceny wizerunku kontrahenta powinno stać się sprawdzenie, czy potencjalny partner biznesowy nie widnieje na liście dłużników. Obecność firmy w Krajowym Rejestrze Długów powinno być dla nas prawdziwym ostrzeżeniem i zwrócić uwagę na to, że sprawdzana firma ma problemy z moralnością płatniczą. Posiadając taką wiedzę, przedsiębiorca może przygotować się na ewentualne kłopoty z wyegzekwowaniem płatności ze strony swojego kontrahenta. Może też jeszcze raz przemyśleć kwestię współpracy z takim partnerem biznesowym. Jeśli kwota długu nie jest wysoka, nie musimy też od razu rezygnować z nim ze współpracy. Uzbrojeni w wiedzę z systemu KRD, mamy w ręku argument pozwalający na zawarcie umowy na nieco innych, bardziej restrykcyjnych warunkach. Dobrze jest też rozważyć stały monitoring sytuacji finansowej tego kontrahenta. O tym, jak wiele niebezpieczeństw kryje się w najbliższym otoczeniu gospodarczym, każdego miesiąca przekonują się tysiące firm, które korzystają z usługi Krajowego Rejestru Długów Sprawdź otoczenie gospodarcze. Pozwala ona każdemu uczestnikowi rynku sprawdzić do 500 NIP-ów swoich stałych lub potencjalnych kontrahentów. Wystarczy wejść na stronę www. sprawdzotoczenie.pl i skorzystać z usługi. Spośród wszystkich uczestników tego programu, aż 75,45 proc. trafiło wśród sprawdzanych firm na co najmniej jednego dłużnika. Bardzo wielu dłużników okazywało się stałymi partnerami sprawdzających firm. Dlatego ostrożność i weryfikowanie partnerów biznesowych powinno stać się drugim imieniem każdego przedsiębiorcy. Moralność to kwestia nawyków Bardzo dobrym sposobem unikania ryzykownych transakcji jest też współpraca z firmami, które posiadają aktualny certyfikat rzetelności. Takie firmy odznaczają się solidnością płatniczą, dbają o reputację swej marki jako godnej zaufania i stabilnej finansowo oraz dotrzymują terminów z umów czy faktur. Musimy pamiętać, że istnieje wiele niezależnych od nas czynników mających wpływ na kondycję przedsiębiorstwa, ale to, z kim podejmujemy współpracę, zależy wyłącznie od nas. Dlatego właśnie w interesie przedsiębiorcy leży sprawdzenie, czy potencjalny kontrahent będzie w stanie wywiązać się z umowy. Jeżeli weryfikacja stanie się nawykiem większości polskich przedsiębiorców, ci, którzy starają się toczyć grę w opóźnianie płatności, dwa razy zastanowią się, zanim w ten sposób postanowią finansować własną działalność gospodarczą. Nawet podatki są kosztem dokończenie ze str. Podlegający ustawie o PIT przedsiębiorcy korzystający z podatkowej księgi przychodów i rozchodów, a także prowadzący księgi rachunkowe, muszą przeprowadzić spis z natury. Muszą oni wypełnić arkusz spisu z natury (nazywany też często arkuszem inwentaryzacyjnym). Jest on kolejnym dokumentem, który powinien mieć przedsiębiorca na wypadek kontroli. Warto w tym przypadku zwrócić uwagę na przepisy rozporządzenia ministra finansów w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Z regulacji tych wynika m.in., że podatnicy są zobowiązani do sporządzenia i wpisania do księgi spisu z natury towarów handlowych, materiałów (surowców) podstawowych i pomocniczych, półwyrobów, produkcji w toku, wyrobów gotowych, braków i odpadów, m.in. na koniec każdego roku podatkowego. Z kolei z ustawy o rachunkowości wynika, że jednostki przeprowadzają na ostatni dzień każdego roku obrotowego inwentaryzację m.in. aktywów pieniężnych (z wyjątkiem zgromadzonych na rachunkach bankowych), papierów wartościowych, rzeczowych składników aktywów obrotowych, środków trwałych oraz maszyn i urządzeń wchodzących w skład środków trwałych w budowie drogą spisu ich ilości z natury, wyceny tych ilości, porównania wartości z danymi ksiąg rachunkowych oraz wyjaśnienia i rozliczenia ewentualnych różnic. Na Pomorzu odnotowujemy największy awans w rankingu Mieszkańcy województwa pomorskiego są najbardziej przedsiębiorczy, jeśli chodzi o zakładanie nowych firm Najmłodszą i zarazem największą pod względem przychodów w województwie pomorskim okazała się rodzinna firma Integra Kamiński z Gdyni. Pomimo że historia działania spółki sięga kilka lat wstecz, to w obecnej formie działa od 20 roku. Od początku świadczy usługi komunalne, nie wyłączając dostaw i serwisu sprzętu komunalnego. Ciągłość działania opiera się na wygrywaniu licznych przetargów. Miejsce drugie zajęła z ponad 23 mln zł przychodu spółka Crist Offshore. Kapitałowo i osobowo powiązana z dużo większą spółką akcyjną Crist. Funkcjonuje w sektorze budowy i remontu statków morskich i konstrukcji stalowych. Trzecie miejsce zajęła gdańska firma Presidents. Od 20 roku specjalizuje się w imporcie luksusowych aut pod indywidualne zamówienia. Taka działalność pozwoliła osiągnąć w ostatnim roku obrachunkowym niemal 9,5 mln zł przychodu. Wśród wszystkich zestawionych firm w województwie pomorskim najbardziej dynamiczną pod względem sprzedaży okazało się Gospodarstwo Rolne Wykopowo, spółka bowiem zwiększyła roczną sprzedaż towarów i usług z 200 tys. w 20 roku do ponad 622 tys. w 202 roku. To ponad 20-proc. wzrost. Jednocześnie firmę cechuje ponadprzeciętny wskaźnik rentowności (8 proc.). To wszystko pozwoliło ostatecznie na zajęcie pierwszego miejsca. Drugą lokatę zajęła gdańska spółka Bartex. Podstawowym przedmiotem działalności jest projektowanie i produkcja wielkogabarytowych myjni samochodowych, usługi w zakresie odzysku wody ze ścieków oraz układów oczyszczania ścieków z mycia pojazdów. Doskonałą kondycję finansową potwierdzają liczne referencje i certyfikaty, m.in. Przejrzysta Firma nadawany przez. Spółka w ostatnich latach zwiększyła sprzedaż prawie o 00 proc., co świadczy o jej doskonałym zarządzaniu. Pierwszą trójkę zamyka BPTO Infra Sp. z o.o. Najlepszą firmą mikro jest Navimor Oxer. Od ponad 0 lat zajmuje się produktami służącymi do nawigacji satelitarnej GPS. Dowodem na dynamiczny rozwój spółki jest nieustanne poszerzanie asortymentu produktowego. Od 200 roku spółka importuje nowe i używane urządzenia służące eksploatacji lotnisk i obsłudze pasażerów oraz samolotów. W 202 roku wykazała się ponad 2 mln zł przychodu, co pozwoliło na blisko 50 tys. zł zysku. Czynnikiem decydującym o zajęciu pierwszego miejsca okazała się doskonała kondycja finansowa znajdująca odzwierciedlenie we wskaźniku Bisnode D&B Failure Score. Miejsce drugie zajęła spółka Depofarm ze Słupska. Od początku produkuje i dostarcza wyroby tekstylne, głównie do kontrahentów zagranicznych (z Holandii, Wielkiej Brytanii, Francji, Niemiec oraz Szwecji). Nowoczesny i wydajny park maszynowy pozwala na realizowanie zamówień odzwierciedlających najnowsze trendy w zakresie wzornictwa, stylu, mody jak również doboru tkanin i dodatków. Firma specjalizuje się w produkcji konfekcji lekkiej damskiej i młodzieżowej oraz odzieży sportowej. Ostatni rok pod względem przychodów jest najlepszym w ostatnich pięciu latach. Pierwszą trójkę zamyka firma KK Polska Sp. z o.o. Od ponad 40 lat zajmuje się importem z Azji. W zeszłym roku spółka Mariteam Polska ostatecznie zamknęła pierwszą dziesiątkę zestawienia. W tym roku zajęła pierwsze miejsce wśród firm małych. Oznacza to największy awans wśród wszystkich zestawionych podmiotów na Pomorzu. Stało się to możliwe dzięki 260-proc. wzrostowi przychodów. Spółka bowiem na przestrzeni ostatnich dwóch lat zwiększyła swoją sprzedaż usług z 2,5 mln zł w 20 roku do ponad 9 mln w 202 roku. Spółka działa w przemyśle stoczniowym. Dostarcza kompletny asortyment wyposażenia statków. Przede wszystkim sprzęt oświetleniowy, urządzenia alarmujące, kable, transformatory i wykrywacze pożarów. Działa także w krajach nadbałtyckich, Skandynawii, na Ukrainie i w Rosji. Miejsce drugie zajęło Targowisko Hurtowe w Gdyni. Od ponad 3 lat jest ściśle związane z hurtową sprzedaż owoców i warzyw. W ostatnim czasie w zestawieniach brakuje spółek budowlanych, za co w ogromnym stopniu odpowiada spowolnienie gospodarcze, które z całą mocą uderzyło właśnie w polskie budownictwo. W efekcie wiele spółek nie wytrzymało konkurencji i ogłosiło upadłość. Większość pozostałych walczy o utrzymanie się na powierzchni. Chlubny wyjątek stanowi ostatecznie plasująca się na trzecim miejscu spółka Want z Tczewa. Działalność rozpoczęła w 994 roku i jest ściśle związana z budownictwem w tym przede wszystkim z budową, modernizacją i remontem mostów. Pozytywnie zaskakuje dynamika rozwoju firmy. Przez ostatnie trzy lata spółka blisko siedmiokrotnie zwiększyła swój przychód, z,4 mln w 200 roku do ponad 9 mln w 202 roku. Właśnie dla takich firm organizowany jest ranking Skrzydła Biznesu. Wśród średnich firm laureatem pierwszego miejsca została spółka Energa Centrum Usług Wspólnych należąca do grupy kapitałowej Energa. Ponad 4 mln zł przychodu pozwoliło na blisko 0,5 mln zł zysku i jednocześnie stanowi 65- proc. wzrost w porównaniu z rokiem ubiegłym. Miejsce drugie zajęła spółka Admiral Boats. To jeden z najbardziej dynamicznie rozwijających się producentów łodzi w Polsce. O sukcesie firmy decydują wykwalifikowana kadra pracownicza oraz modele łodzi wpasowujące się w trendy i aktualne potrzeby rynku. Znajduje to swoje potwierdzenie w danych finansowych spółki, która w ostatnich latach zwiększyła sprzedaż o ponad 30 proc. Trzecią lokatę zajął Mostostal Pomorze. Jako główny wykonawca robót dla wielu przedsiębiorstw przemysłowych tylko w ostatnim roku wykazał się ponad 82 mln zł przychodu. Firma ukierunkowuje swoją działalność na produkcję kompletnych obiektów dla przemysłu petrochemiczno-rafineryjnego, przemysłu stoczniowego oraz budownictwa przemysłowego. Tomasz Starzyk

4 D4 Dziennik Gazeta Prawna, 3 października 203 nr 92 (3582) Najlepsze firmy województwa kujawsko-pomorskiego Lp. Nazwa rejestrowa Miasto Branża Mikrobiznes sprzedaż do mln zł Failure score Dynamika sprzedaży (20/202) w 20 roku Zysk brutto Stolmed Sp. z o.o. Inowrocław Praktyka lekarska dentystyczna 00 3,77% , , , ,3 2 Ppuh Stanbred Sp. z o.o. Chełmce Sprzedaż hurtowa wyrobów chemicznych 99 52,33% 26 32, , , ,75 3 Gospodarstwo Rybackie Gopło Sp. z o.o. Kruszwica Chów i hodowla ryb oraz pozostałych organizmów wodnych w wodach śródlądowych 99 26,68% ,00 463, ,00 65,00 4 Budo-Petrus Sp. z o.o. Włocławek Wynajem i zarządzanie nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi 98 0,55% , , , ,40 5 Orbita Sp. z o.o. Bydgoszcz Sprzedaż hurtowa pozostałej żywności, włączając ryby, skorupiaki i mięczaki 96 2,8% , , , ,77 6 Pfl Polska Sp. z o.o. Toruń Produkcja konstrukcji metalowych i ich części 96 3,59% 69 46, , , ,38 7 Telewizja Solec Sp. z o.o. Solec Kujawski Nadawanie programów telewizyjnych ogólnodostępnych i abonamentowych 96 2,46% , , , ,82 8 Przedsiębiorstwo Wielobranżowe Dzierżawca Sp. z o.o. Bydgoszcz Wynajem i zarządzanie nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi 96,62% , , , ,08 9 Zakłady Osprzętu Okrętowego Bulaj Sp. z o.o. Bydgoszcz Produkcja konstrukcji metalowych i ich części 95 5,98% , , , ,42 0 Dsn Sp. z o.o. Grudziądz Sprzedaż hurtowa pozostałej żywności, włączając ryby, skorupiaki i mięczaki 95 8,54% , , , ,52 Jager Bud Sp. z o.o. Toruń Wykonywanie pozostałych robót budowlanych wykończeniowych 94 5,28% , , , ,85 2 Przedsiębiorstwo Usługowo-Produkcyjno-Handlowe Mind Sp. z o.o. Łochowice Wytwarzanie i przetwarzanie produktów rafinacji ropy naftowej 92,23% , , , ,28 3 Aspel Bydgoszcz Sp. z o.o. Bydgoszcz Wykonywanie instalacji elektrycznych 9 9,7% , ,5 369, ,97 4 Metalimex Sp. z o.o. Bydgoszcz Produkcja pozostałych wyrobów z gumy 90 09,36% 47 09, , , ,03 5 Przedsiębiorstwo Wielobranżowe Arma Sp. z o.o. Szubin Sprzedaż hurtowa maszyn wykorzystywanych w górnictwie, budownictwie oraz inżynierii lądowej i wodnej Zysk netto 89 84,5% , ,00 5 5, ,00 6 Ugland I T S Polska Sp. z o.o. Bydgoszcz Roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków mieszkalnych i niemieszkalnych 89 42,80% , , , ,59 7 Przedsiębiorstwo Zagraniczne Gramex 2M Sp. z o.o. Bydgoszcz Wynajem i zarządzanie nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi 89 7,80% , , , ,49 8 Bhz Serwis Sp. z o.o. Bydgoszcz Wynajem i zarządzanie nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi 89 4,08% , , , ,53 9 Trabe Sp. z o.o. Szubin Transport drogowy towarów 85 3,78% , ,6 70 0, ,83 20 Diagnotest Sp. z o.o. Lubicz Sprzedaż detaliczna części i akcesoriów do pojazdów samochodowych, z wyłączeniem motocykli ,37% , ,8 9 24, ,97 Firmy mikro sprzedaż do 8 mln zł Ener Kap Sp. z o.o. Osielsko Sprzedaż hurtowa drewna, materiałów budowlanych i wyposażenia sanitarnego 00 23,6% , , , ,28 2 Przedsiębiorstwo Handlowo-Produkcyjne Finako Sp. z o.o. Bydgoszcz Produkcja przypraw 00 59,40% , , , ,99 3 Raw Sp. z o.o. Fletnowo Działalność usługowa wspomagająca produkcję roślinną 00 54,09% , , , ,22 4 Ronet Sp. z o.o. Więcbork Produkcja wyrobów z drutu, łańcuchów i sprężyn 00 23,40% , , , ,2 5 Regionalna Firma Handlowa Gama Sp. z o.o. Świecie Sprzedaż detaliczna sprzętu sportowego prowadzona w wyspecjalizowanych sklepach 99 7,67% , , , ,96 6 Adast S. J. Adam Manerowski, Wioletta Manerowska Hurtownia Artykułów Spożywczych I Przemysłowych Chełmno Sprzedaż hurtowa niewyspecjalizowana żywności, napojów i wyrobów tytoniowych 99 2,97% , , , ,60 7 Ppuh Itax Sp. z o.o. Bydgoszcz Działalność agentów specjalizujących się w sprzedaży pozostałych określonych towarów 98 74,86% , , , ,67 8 Awe Poland Sp. z o.o. Bydgoszcz Produkcja pozostałych maszyn specjalnego przeznaczenia, gdzie indziej niesklasyfikowana 98 5,00% , , , ,33 9 Produkcyjno Usługowe Przedsiębiorstwo Gronówko Sp. z o.o. Gronówko Uprawa zbóż, roślin strączkowych i roślin oleistych na nasiona, z wyłączeniem ryżu 98 50,02% , , , ,45 0 Gospodarstwo Rolne Agripol Sp. z o.o. w Cielętach Cielęta Uprawa zbóż, roślin strączkowych i roślin oleistych na nasiona, z wyłączeniem ryżu 98 45,53% , , , ,00 Harasówka Sp. z o.o. Gniewkowo Restauracje i inne stałe placówki gastronomiczne 98 9,26% 38 72, , , ,33 2 Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowe i Usługowe Agavis SA Bydgoszcz Obróbka i usuwanie odpadów innych niż niebezpieczne 98 5,68% , , , ,74 3 Agencja Promocji Rolnictwa I Agrobiznesu Apra Sp. z o.o. Osielsko Wydawanie czasopism i pozostałych periodyków 98 5,9% , , , ,0 4 Rollstick Toruń Sp. z o.o. Toruń Roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków mieszkalnych i niemieszkalnych 98 4,59% , , , ,8 5 Alta Pol Sp. z o.o. Obudno Uprawy rolne połączone z chowem i hodowlą zwierząt (działalność mieszana) 97 9,8% , , , ,09 6 Gosprol Sp. z o.o. Pęperzyn Uprawa zbóż, roślin strączkowych i roślin oleistych na nasiona, z wyłączeniem ryżu 97 49,25% , , ,4 9 66,4 7 Promit Sp. z o.o. Bydgoszcz Wykonywanie instalacji elektrycznych 97 35,59% , , , ,99 8 Przedsiębiorstwo Wielobranżowe Ol Gaz Sp. z o.o. Włocławek Sprzedaż hurtowa paliw i produktów pochodnych 97 33,78% , , , ,75 9 Leader Tech Ltd Sp. z o.o. Wielki Konopat Sprzedaż hurtowa wyrobów chemicznych 97 3,60% , , ,63 62,63 20 Ekopol Sp. z o.o. Wałycz Uprawa zbóż, roślin strączkowych i roślin oleistych na nasiona, z wyłączeniem ryżu 97 26,9% 298 0, ,5 94 2, ,92 Firmy małe sprzedaż do 40 mln zł Dienes Polska Sp. z o.o. Inowrocław Sprzedaż hurtowa wyrobów metalowych oraz sprzętu i dodatkowego wyposażenia hydraulicznego i grzejnego 00 34,47% , , , ,92 2 Solchem Sp. z o.o. Bydgoszcz Sprzedaż hurtowa wyrobów chemicznych 00 8,50% , , , ,54 3 Rotopino.Pl SA Bydgoszcz Sprzedaż detaliczna prowadzona przez domy sprzedaży wysyłkowej lub internet 00 8,38% , , , ,00 4 Bydgoskie Zakłady Maszyn Gastronomicznych Ma-Ga Sp. z o.o. Bydgoszcz Produkcja maszyn stosowanych w przetwórstwie żywności, tytoniu i produkcji napojów 00 4,52% , , , ,8 5 Pmp Fast Service Sp. z o.o. Świecie Produkcja maszyn dla przemysłu papierniczego 00,4% , , , ,0 6 Apator Control Sp. z o.o. Toruń Produkcja aparatury rozdzielczej i sterowniczej energii elektrycznej 00,29% , , , ,00 7 Przedsiębiorstwo Handlowe Vinex Slaviantsi Poland Sp. z o.o. Toruń Sprzedaż hurtowa napojów alkoholowych 00 6,78% , , , ,43 8 Polaris Sp. z o.o. Bydgoszcz Sprzedaż hurtowa niewyspecjalizowana 00 4,38% , , , ,53 9 Drukservice Sp. z o.o. Brzoza Sprzedaż hurtowa niewyspecjalizowana 00 2,% , , , ,78 0 Celebres Sp. z o.o. Kruszwica Sprzedaż detaliczna prowadzona w niewyspecjalizowanych sklepach z przewagą żywności, napojów i wyrobów tytoniowych 00 0,% , , , 50 0, Firma Handlowo-Usługowa Chełmża Produkcja wyrobów z tworzyw sztucznych 99 64,90% , , , ,58 2 Przedsiębiorstwo Solgrud Sp. z o.o. Grudziądz Roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków mieszkalnych i niemieszkalnych 99 40,68% , , , ,66 3 Przedsiębiorstwo Cimat Sp. z o.o. Bydgoszcz Produkcja pozostałych maszyn ogólnego przeznaczenia, gdzie indziej niesklasyfikowana 99 28,2% , , , ,88 4 Egb Investments SA Bydgoszcz Doradztwo związane z zarządzaniem 99 26,45% , , , ,96 5 Eltel Networks Toruń SA Toruń Wykonywanie instalacji elektrycznych 99 25,2% , , , ,3 6 Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowo-Usługowe Arbud Sp. z o.o. Włocławek Roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków mieszkalnych i niemieszkalnych 99 8,43% , , , ,64 7 Bin Montaż Sp. z o.o. Białe Błota Pozostałe specjalistyczne roboty budowlane, gdzie indziej niesklasyfikowane 99 6,99% , , , ,69 8 Centrum Zaopatrzenia Chłodnictwa Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowe Spółka Jawna Marek i Piotr Dworscy Bydgoszcz Sprzedaż hurtowa pozostałych maszyn i urządzeń 99 3,34% , , , ,8 9 Przedsiębiorstwo Wielobranżowe Acord Sp. z o.o. Bydgoszcz Produkcja nadwozi do pojazdów silnikowych; produkcja przyczep i naczep 99 2,09% , , , ,37 20 Granpol Sp. z o.o. Nowa Wieś Produkcja tworzyw sztucznych w formach podstawowych 99 8,53% , , , ,86 Firmy średnie sprzedaż do 200 mln zł Vitroflora Grupa Producentów Sp. z o.o. Trzęsacz Sprzedaż hurtowa kwiatów i roślin 00 52,0% , , , ,06 2 Polser Sp. z o.o. Toruń Przetwórstwo mleka i wyrób serów 00 3,06% , , , ,54 3 Pph Pol-Elektra Sp. z o.o. Łochowo Produkcja wyposażenia elektrycznego i elektronicznego do pojazdów silnikowych 00 7,42% , , , ,37 4 Transoda Sp. z o.o. Inowrocław Transport kolejowy towarów 00 3,29% , , , ,86 5 Przedsiębiorstwo Inwestycyjno-Remontowe Remwil Sp. z o.o. Włocławek Pozostałe specjalistyczne roboty budowlane, gdzie indziej niesklasyfikowane 00 2,82% , , , ,96 6 Firma Handlowo-Produkcyjna Pak Sp. z o.o. Toruń Produkcja opakowań z tworzyw sztucznych 00,8% , , , ,76 7 Kmw Engineering Sp. z o.o. Solec Kujawski Produkcja przemysłowych urządzeń chłodniczych i wentylacyjnych 99 22,2% , , , ,80 8 Zakłady Produkcji Cukierniczej Vobro Brodnica Produkcja kakao, czekolady i wyrobów cukierniczych 99 9,52% , , , ,8 9 Prosiaczek Sp. z o.o. Jeżewo Przetwarzanie i konserwowanie mięsa, z wyłączeniem mięsa z drobiu 99 6,37% , , , ,79 0 Projprzem SA Bydgoszcz Produkcja konstrukcji metalowych i ich części 99 5,25% , , , ,00 Klimat Solec Sp. z o.o. Solec Kujawski Wykonywanie instalacji wodno-kanalizacyjnych, cieplnych, gazowych i klimatyzacyjnych 99 0,80% , , , ,0 2 Transclean Sp. z o.o. Bydgoszcz Transport drogowy towarów 99 5,90% , , , ,8 3 Kujawskie Zakłady Poligraficzne Druk Pak SA Aleksandrów Produkcja papieru falistego i tektury falistej oraz opakowań z papieru i tektury 99 5,26% , , , ,35 Kujawski 4 Torimpex Trade Sp. z o.o. Toruń Sprzedaż detaliczna prowadzona w niewyspecjalizowanych sklepach z przewagą żywności, napojów 99 4,96% , , , ,90 i wyrobów tytoniowych 5 Hołowińscy Scanserwis Sp. z o.o. Włocławek Konserwacja i naprawa pojazdów samochodowych, z wyłączeniem motocykli 99 4,68% , , , ,79 6 Przedsiębiorstwo Wielobranżowe Ebud Przemysłówka Sp. z o.o. Bydgoszcz Roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków mieszkalnych i niemieszkalnych 99 0,26% , , , ,00 7 Megazec Sp. z o.o. Bydgoszcz Naprawa i konserwacja maszyn 98 40,3% , , , ,43 8 Kverneland Group Polska Sp. z o.o. Toruń Sprzedaż hurtowa maszyn i urządzeń rolniczych oraz dodatkowego wyposażenia 98 9,67% , , , ,87 9 Invest Tech Sp. z o.o. Toruń Produkcja konstrukcji metalowych i ich części 98 7,39% , , , ,9 Nowy biznes Trops Coatings Sp. z o.o. Toruń Sprzedaż hurtowa drewna, materiałów budowlanych i wyposażenia sanitarnego , , ,3 2 Zetmark Skępe Sp. z o.o. Skępe Sprzedaż hurtowa pozostałych artykułów użytku domowego , , ,40 3 Naftex Sp. z o.o. Mełno Sprzedaż hurtowa paliw i produktów pochodnych , , ,60

5 Dziennik Gazeta Prawna, 3 października 203 nr 92 (3582) D5 Unijne dotacje w nowej perspektywie Jakie inwestycje mogą liczyć na wsparcie po 203 roku? Innowacyjne i związane z lokalnymi potrzebami Tomasz Hoffmann prezes zarządu PNO Consultants Zgodnie z deklaracjami urzędników mimo największego na tle całej Unii tempa Polski w przygotowaniu się do nowej perspektywy budżetowej, nie możemy liczyć na ogłoszenie naborów do nowych programów dotacyjnych wcześniej niż przed końcem 204 roku. Czy warto czekać z założonymi rękami? Z pewnością nie! W oczekiwaniu na nowe dotacje należy dokonać przeglądu strategii firmy i planowanych inwestycji pod kątem możliwości pozyskania dotacji. Następnym krokiem jest kompletowanie dokumentacji do realizacji inwestycji. Jest to proces długotrwały i czas pomiędzy ogłoszeniem naboru wniosków a zakończeniem przyjmowania aplikacji najczęściej nie wystarcza. Dla kogo wsparcie Jakie inwestycje mogą liczyć na wsparcie po 203 roku? W zasadzie mamy do czynienia z takimi samymi programami, poza jednym nowym dotyczącym cyfryzacji gospodarki i administracji. Kiedy jednak zagłębimy się w proponowane szczegóły poszczególnych programów, dostrzeżemy nowe akcenty, które będą charakteryzowały wytyczne, a w konsekwencji dostępność nowych grantów. Ważnym aspektem jest stymulowanie innowacyjności naszej gospodarki. Jak pokazują liczne światowe badania, polska gospodarka pod względem innowacyjności w ramach UE nie przegrywa aktualnie jedynie z Grecją (np. wg Global Innovation Index 203 Report ). W związku z tym przedsiębiorstwa powinny spodziewać się znaczącego ograniczenia dotacji wspierających inwestycje w rozwój, jeśli działania te nie będą powiązane z badaniami, rozwojem i komercjalizacją innowacyjnych rozwiązań. Nowy kształt programów dotacyjnych będzie z pewnością zgodny z wynikami badań wskazujących, że duże przedsiębiorstwa najchętniej decydują się na poniesienie ryzyka związanego z przygotowaniem i wdrożeniem innowacyjnego rozwiązania. W związku z tym stymulacja grantowa będzie mocniej przesunięta w kierunku firm z sektora MSP. Duże firmy będą jednak nadal mogły liczyć na wsparcie w tych obszarach, w których Unia wymusza inwestycje, aby dostosowywać się do jej wymogów. Ważnym aspektem stymulowanym przez dotacje będzie promowanie gospodarki niskoemisyjnej, ale także efektywnej energetycznie. Dużą zmianą, która de facto na dzień dzisiejszy nie została zdefiniowana, jest intensyfikacja pomocy zwrotnej kosztem dotacji bezzwrotnych. MRR analizuje dane, aby podjąć ostateczne decyzje w tym zakresie. Będą one z pewnością wypadkową dwóch silnych czynników. Z jednej strony do stosowania pomocy zwrotnej zachęca możliwość wielokrotnego wykorzystania tych samych środków do stymulowania gospodarki, z drugiej jednak wiadomo, że firmy z sektora MSP mają bardzo niską gotowość wspierania swoich działań rozwojowych ze środków obcych (np. badania Konfederacji Lewiatan pokazują, że tylko 9 proc. MSP skorzystało kiedykolwiek ze środków obcych przy obsłudze swoich inwestycji). Można więc przypuszczać, że w ostatecznym kształcie działania B+R, obarczone bardzo dużym ryzykiem, będą stymulowane dotacjami bezzwrotnymi. Faza wdrożenia innowacyjnego rozwiązania będzie zaś mogła liczyć na pomoc zwrotną, ewentualnie w części umarzaną w przypadku osiągnięcia postawionych celów w zakładanym czasie. Za takim rozwiązaniem przemawia również zwiększenie nacisku na popieranie grantami inwestycji, które z natury są efektywne, a sama dotacja jedynie przyspiesza ich realizację. Potrzeby regionów Ważnym aspektem, na który warto zwrócić uwagę, jest znaczący wzrost roli regionów w dysponowaniu środkami na granty. Urzędy marszałkowskie aktualnie wypracowują strategie wykorzystania pomocy unijnej na najbliższe lata i oczywiście czynią to z uwzględnieniem lokalnych potrzeb. Projekty programów dotacji mają zostać przedstawione przez regiony rządowi w najbliższych tygodniach, tak abyśmy na przełomie roku mogli wysłać nasz pomysł na wykorzystanie dotacji do akceptacji KE. Nie ma wątpliwości, że ponad połowa (pod względem wartości) grantów będzie dysponowana na poziomie województw. Wpłynie to na silne zróżnicowanie, ale i dopasowanie działań dotacyjnych do potrzeb zgłaszanych oddolnie. Zróżnicowanie to wyrażać się będzie nie tylko poprzez różny nacisk na poszczególne obszary wsparcia, ale także dzięki mechanizmowi selekcjonowania przez regiony tzw. inteligentnych specjalizacji. Zgodnie z tą strategią każdy region będzie wybierał określone priorytety, biorąc pod uwagę swoje mocne strony oraz obszary szczególnie rokujące na trwały wpływ inwestycji na rozwój gospodarczy danego regionu. Pomoże to regionom wykorzystać i dopasować ich potencjał do branż, które w ich obszarze mają szansę osiągnąć masę krytyczną i zyskać przez to szczególną rangę na skalę krajową i międzynarodową. W nowej perspektywie musimy się liczyć ze zmniejszeniem intensywności pomocy w ramach dotacji. Przyjęte już rozporządzenie przewiduje intensywność pomocy regionalnej na poziomie 50 proc. dla Ściany Wschodniej i 35 proc. dla pozostałych regionów, poza najlepiej rozwiniętymi. Te (Dolny Śląsk, Wielkopolska, Śląsk i Mazowsze) otrzymają 25 proc. z wyłączeniem podregionu Mazowsza zachodniego (20 proc.) i samej Warszawy (5, a później 0 proc.). Intensywność pomocy podwyższy się o 0 proc. w przypadku grantów dla średniego przedsiębiorstwa oraz o 20 proc. dla małej firmy. Kariery doświadczonych i debiutantów W województwie kujawsko-pomorskim zarejestrowanych jest nieco ponad 92 tys. przedsiębiorstw. Z tej grupy wyłoniliśmy laureatów Wśród tych najmłodszych w województwie kujawsko- -pomorskim zwycięzcą została toruńska spółka Trops Coating. Działa od września 20 roku. Od początku istnienia spółka znajduje się w doskonałej kondycji. Dowodem tego są wypracowane na przestrzeni ostatniego roku wyniki finansowe. Bowiem firma wykazała się przychodem ponad 25 mln zł, co pozwoliło na mln zł zysku. Zatrudnia ponad 20 osób i z powodzeniem działa w sektorze dystrybucji farb. Miejsce drugie zajęła firma rodzinna Sebastiana i Zdzisława Stichów Euroterm Techniki Klejenia. Na rynku funkcjonuje od czerwca 20 roku. Jej dobrą kondycję finansową potwierdzają liczne certyfikaty, w tym ten najbardziej prestiżowy na rynku świadectwo Wiarygodności Biznesowej nadawane przez Bisnode D&B Polska. Warto podkreślić, że Euroterm został oficjalnym sponsorem pierwszego zespołu piłki nożnej WKS Zawisza Bydgoszcz. Pierwszą trójkę najmłodszych spółek z blisko 8-mln przychodem w 202 roku w województwie kujawsko-pomorskim zamyka NAF- TEX. W obecnej formie z powodzeniem działa od dwóch lat jako hurtowy sprzedawca paliw i olejów silnikowych. Podobnie jak przed rokiem w kategorii mikrobiznes pierwsze miejsce zajęła spółka Stolmed z Inowrocławia. Oferując profesjonalną opiekę dentystyczną, nieprzerwanie działa od ponad ćwierć wieku. W chwili obecnej Stolmed to sieć profesjonalnych gabinetów stomatologicznych. Od 2007 roku systematycznie z roku na rok zwiększa zysk i sprzedaż. W roku ubiegłym sprzedaż spółki wzrosła o proc., w tym roku niemal o 4 proc. To dowód na doskonałe zarządzanie, rozwój jak również i bardzo dobrą kondycję finansową. Miejsce drugie zajęło PPUH Stanbred. Istnieje od ponad 20 lat. Dane finansowe potwierdzają wysoki stopień rentowności, bowiem ponad 26 tys. zł przychodu pozwoliło na 2 tys. zł zysku. Dodatkowo na przestrzeni ostatnich dwóch lat spółka odnotowała blisko 52-proc. wzrost sprzedaży. Trzecią pozycję zajęło Gospodarstwo Rybackie Gopło. Istnieje od 2005 rok. Spółka stanowi dowód na to, że także na wędkarstwie da się zarobić, bowiem blisko 600 tys. przychodu pozwoliło na 2 tys. zł zysku. Wśród firm mikro pierwsze miejsce zajęła spółka Ener Kap. Głównym profilem działalności spółki jest wdrażanie i dystrybucja najnowszych i najnowocześniejszych rozwiązań w zakresie systemów solarnych. Poza tym zajmuje się także montażem pomp ciepła. Dynamiczny rozwój spółki w ostatnich dwóch latach potwierdza blisko 25-proc. wzrost przychodu. Wobec firmy w bazie danych Bisnode D&B Polska nie odnotowano przeterminowanych płatności wobec kontrahentów. Świadczy to o rzetelności i wiarygodności spółki. Miejsce drugie zajęło P.H.P. FINA- KO z Bydgoszczy. Działa od 988 roku. Aktualnie zakład koncentruje się na produkcji żywności, głównie musztardy, octu i przetworów owocowo-warzywnych. W uznaniu dla produkowanych wyrobów otrzymał Kujawsko-Pomorski Znak Jakości. O wysokiej drugiej pozycji w ogromnej mierze zadecydowała doskonała kondycja finansowa spółki, jak również blisko 60-proc. wzrost przychodów w ostatnich dwóch latach obrachunkowych. Miejsce trzecie zajęła spółka Raw. Kategorię małych firm otwiera Dienes Polska, utworzona w roku 997 jako spółka córka wchodząca w skład międzynarodowej grupy Dienes. Głównym profilem działalności jest dystrybucja wyrobów metalowych oraz sprzętu i dodatkowego wyposażenia hydraulicznego i grzejnego, w tym przede wszystkim noży przemysłowych. Ostatni rok dla spółki okazał się rekordowy zarówno pod względem przychodu, jak i zysku. W 202 roku spółka wypracowała 8,5 mln zł przychodu, co stanowi wzrost o 35 proc. r./r. Miejsce drugie zajęła bydgoska spółka Solchem. Od początku działa w sektorze produkcji i dystrybucji odczynników chemicznych mających zastosowanie w niemal wszystkich gałęziach przemysłu. Dane finansowe potwierdzają stabilną pozycję spółki na rynku, a rosnące co roku sprzedaż i zysk jej dynamiczny rozwój. W porównaniu z ubiegłoroczną edycji Skrzydeł Biznesu spółka awansowała z ósmej na drugą pozycję. Trzecie miejsce zajął sklep internetowy Rotopino.pl. Jest spółką z wieloletnim doświadczeniem w internetowej sprzedaży szerokiej gamy narzędzi. Dynamiczny rozwój firmy przez 0 ostatnich lat umożliwił jej zajęcie pozycji lidera na rynku krajowym. Znajduje to swoje potwierdzenie w danych finansowych. Ponad 26 mln zł przychodu pozwoliło na blisko 0,5 mln zł zysku. Wśród średnich firm pierwsze miejsce z ponad 42 mln zł przychodu zajęła spółka Vitroflora Grupa Producentów. O pierwszym miejscu zadecydował wskaźnik Bisnode D&B Polska Failure Score, jak również ponad 52 proc. wzrost przychodu w skali ostatnich dwóch lat. Firma produkuje sadzonki, siewki i nasiona. Miejsce drugie zajęła założona w Toruniu w 2004 roku spółka Polser. Mieści się na terenie Toruńskiego Parku Technologicznego. Na początku działalności firma zajmowała się hurtową sprzedażą nabiału i wędlin. W 2006 roku zmieniono profil działalności spółki i w tym samym roku rozpoczęto produkcję, jak również sprzedaż proszkowych komponentów mlecznych. Takie posunięcie przełożyło się na dynamiczny wzrost sprzedaży. Spółka przez 0 lat zwiększyła swój przychód ponadczterdziestokrotnie. Trzecią lokatę zajęła PPH Pol-Elektra. Od blisko dwóch dekad spółka jest producentem podzespołów elektrotechnicznych i części z tworzyw sztucznych dla przemysłu motoryzacyjnego, w szczególności części do silników elektrycznych, układów przeciwzakłóceniowych a także różnego rodzaju przełączników. Tomasz Starzyk Z czego wynikają ceny energii Koszty energii elektrycznej są stałym kosztem funkcjonowania każdej firmy. Podpowiadamy, jak te koszty zoptymalizować Nasze doświadczenie (a na rynku sprzedaży i dystrybucji energii elektrycznej spółka PKP Energetyka działa od 200 roku, nasz udział w sprzedaży energii elektrycznej dla klientów biznesowych wynosił 4,5 proc., naszymi klientami są m.in.: Castorama, General Motors, Barlinek, Opoczno, PKP Cargo oraz setki małych i średnich przedsiębiorstw) wskazuje, iż najprostszym sposobem optymalizacji kosztów energii elektrycznej w przedsiębiorstwie jest dopasowanie odpowiedniej taryfy do działalności firmy lub wybranie najkorzystniejszej oferty cenowej w ramach zasady wyboru sprzedawcy. Zrozumienie tych dwóch metod musi się jednak Na zmianę dostawcy energii zdecydowało się na razie tylko ok. proc. odbiorców opierać na znajomości zasad funkcjonowania rynku energii elektrycznej w Polsce. Rynek ten działa w czterech filarach: wytwarzaniu, przesyle i dystrybucji oraz obrocie (sprzedaży) energii elektrycznej. Wytwarzanie energii opiera się na dwóch głównych paliwach węglu kamiennym i brunatnym, a udział produkcji z tych paliw w 202 r. wyniósł wg URE 88,6 proc. Do liczących się wytwórców energii elektrycznej należy zaliczyć także producentów energii ze źródeł odnawialnych. Pozostałe koszty składające się na cenę energii elektrycznej związane są z zakupem certyfikatów z kogeneracji (żółtych, czerwonych i fioletowych) oraz certyfikatów białych dotyczących efektywności energetycznej, jak również koszt akcyzy i pozostałe koszty związane z profilowaniem i bilansowaniem sprzedaży energii elektrycznej. Przesyłem energii elektrycznej w Polsce zajmuje się PSE SA, zaś wśród dystrybutorów energii elektrycznej oprócz PKP Energetyka SA świadczącej usługi dystrybucji dla obiektów w całym kraju zlokalizowanych w pobliżu linii kolejowych można wymienić takie firmy jak Enea Operator Sp. z o.o., Energa SA, PGE Polska Grupa Energetyczna SA oraz Tauron Dystrybucja SA. dokończenie na str. 8

6 D6 Dziennik Gazeta Prawna, 3 października 203 nr 92 (3582) Najlepsze firmy województwa warmińsko-mazurskiego Lp. Nazwa rejestrowa Miasto Branża Failure score Dynamika sprzedaży (20/202) w 202 roku w 20 roku Zysk brutto w 202 roku Zysk netto Mikrobiznes sprzedaż do mln zł Agapit Rent Sp. z o.o. Olsztyn Wynajem i dzierżawa pozostałych maszyn, urządzeń oraz dóbr materialnych, gdzie indziej 98 5,2% , , , ,03 niesklasyfikowane 2 Warbis Sp. z o.o. Olsztyn Sprzedaż hurtowa niewyspecjalizowana 96 3,2% , , , ,00 3 Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Usługowe Real Sp. z o.o. Olsztyn Sprzedaż hurtowa wyrobów farmaceutycznych i medycznych 90 4,54% , , , ,56 4 Krys Pol Sp. z o.o. Olsztyn Hotele i podobne obiekty zakwaterowania 88 88,74% , , 28 08, ,98 5 Camp Rodowo Sp. z o.o. Rodowo Obiekty noclegowe turystyczne i miejsca krótkotrwałego zakwaterowania 88 34,63% , , , ,85 6 Educaterra Sp. z o.o. Olsztyn Pośrednictwo w obrocie nieruchomościami 87 47,64% , , , ,00 7 P&R Komplex Sp. z o.o. Elbląg Roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków mieszkalnych i niemieszkalnych 87,4% , , , ,92 8 Miszel Sp. z o.o. Pieniężno Zarządzanie nieruchomościami wykonywane na zlecenie 84 4,60% , , , ,99 9 Zufiks Zakład Usług Finansowo Księgowych I Doradztwa Sp. z o.o. Grupa Olsztyn Działalność rachunkowo-księgowa; doradztwo podatkowe 77 0,40% , ,78 46,30 96,30 Finans Servis 0 Przedsiębiorstwo Usług Ciepłowniczych I Klimatyzacyjnych Sp. z o.o. Morąg Zarządzanie nieruchomościami wykonywane na zlecenie 74 2,27% , , , ,08 Technika Wentylacyjna Sp. z o.o. Morąg Kupno i sprzedaż nieruchomości na własny rachunek 64 2,28% , , , ,8 2 Medi Prof Sp. z o.o. Kętrzyn Pozostała działalność w zakresie opieki zdrowotnej, gdzie indziej niesklasyfikowana 56 30,92% , , , ,34 3 Ft Audytor Sp. z o.o. Ełk Pozostałe pośrednictwo pieniężne 45 0,4% , ,2 2,9 836,9 Firmy mikro sprzedaż do 8 mln zł Hvac Automation Systems Sp. z o.o. Elbląg Sprzedaż hurtowa niewyspecjalizowana 00 47,80% , , , ,97 2 Ara Przedsiębiorstwo Automatyki Przemysłowej Sp. z o.o. Braniewo Instalowanie maszyn przemysłowych, sprzętu i wyposażenia 00 5,67% , , , ,32 3 Beti Sp. z o.o. Olsztyn Sprzedaż detaliczna prowadzona w niewyspecjalizowanych sklepach z przewagą żywności, 00 8,2% , , , ,43 napojów i wyrobów tytoniowych 4 Przedsiębiorstwo Rolno Handlowe Bynowo Sp. z o.o. Bynowo Uprawy rolne połączone z chowem i hodowlą zwierząt (działalność mieszana) 99 40,04% , , , ,2 5 Zakład Budowlano-Instalacyjny Jarmakowicz Zapolski Sp. z o.o. Olsztyn Wykonywanie instalacji elektrycznych 99 27,65% , , , ,55 6 Przedsiębiorstwo Ciepłownicze Sp. z o.o. W Działdowie Działdowo Wytwarzanie i zaopatrywanie w parę wodną, gorącą wodę i powietrze do układów 99 9,48% , , , ,95 klimatyzacyjnych 7 Apteka Małgorzata Piec-Kwiatkowska, Andrzej Kwiatkowski Sp. J. Olsztyn Sprzedaż detaliczna wyrobów farmaceutycznych prowadzona w wyspecjalizowanych 99 7,2% , , , ,9 sklepach 8 Ppu Stal-Mot Sp. z o.o. Węgorzewo Produkcja konstrukcji metalowych i ich części 99 4,90% , , , ,04 9 Akora Sp. z o.o. Nowa Kaletka Obiekty noclegowe turystyczne i miejsca krótkotrwałego zakwaterowania 98 6,0% , , , ,57 0 Pwik Aqua Sp. z o.o. Szczytno Pobór, uzdatnianie i dostarczanie wody 98 7,74% , , , ,45 Warmińskie Przedsiębiorstwo Budowlane Prefabet Sp. z o.o. Olsztyn Produkcja konstrukcji metalowych i ich części 97,07% , ,57 5 5,87 5 5,87 2 Hurtownia Materiałów Budowlanych Fachman Spółka Jawna Mirosław Węgorzewo Sprzedaż hurtowa drewna, materiałów budowlanych i wyposażenia sanitarnego 97 6,66% , , , ,77 Henryk Tyszka Jerzy Giczewski 3 Przedsiębiorstwo Produkcyjno Handlowo Usługowe Telest Sp. z o.o. W Pieniężno Produkcja pozostałych artykułów spożywczych, gdzie indziej niesklasyfikowana 96 32,2% , , , ,46 Pieniężnie 4 Zakład Usług Odlewniczych Alkad Sp. z o.o. Elbląg Odlewnictwo staliwa 95 24,50% , , , ,57 5 Azja Auto Skiba I Wspólnicy Spółka Jawna Olsztyn Sprzedaż hurtowa części i akcesoriów do pojazdów samochodowych, z wyłączeniem 95 0,2% , , , ,42 motocykli 6 Helena Mazur Barbara Wolna Fimar Hurtownia Wielobranżowa Spółka Braniewo Sprzedaż hurtowa niewyspecjalizowana żywności, napojów i wyrobów tytoniowych 94 6,72% , , , ,00 Jawna 7 Zakład Rolno Przemysłowy Pfm Sp. z o.o. Ruda Uprawy rolne połączone z chowem i hodowlą zwierząt (działalność mieszana) 93 3,6% , , , ,00 8 Pro Jeks Sp. z o.o. Mrągowo Hotele i podobne obiekty zakwaterowania 92 9,96% , , , ,62 9 Super Market Korwek Spółka Jawna Mikołajki Sprzedaż detaliczna prowadzona w niewyspecjalizowanych sklepach z przewagą żywności, 92 8,7% , , , ,9 napojów i wyrobów tytoniowych 20 Royal Sp. z o.o. Jeziorany Produkcja mydła i detergentów, środków myjących i czyszczących 92 3,77% , , , ,40 Firmy małe sprzedaż do 40 mln zł Iławskie Przedsiębiorstwo Iława Wykonywanie instalacji wodno-kanalizacyjnych, cieplnych, gazowych i klimatyzacyjnych 00 73,5% , , , ,40 Instalacyjno-Budowlane Sp. z o.o. 2 Pph Agaplast Sp. z o.o. Olsztynek Produkcja płyt, arkuszy, rur i kształtowników z tworzyw sztucznych 00 32,50% , , , ,37 3 Pgb Polterm Przedsiębiorstwo Realizacji Inwestycji Przemysłowych Stawiguda Roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków mieszkalnych i niemieszkalnych 00 22,58% , , , ,96 i Ciepłowniczych Sp. z o.o. 4 Zakład Mechaniczny Eltech Sp. z o.o. Elbląg Obróbka mechaniczna elementów metalowych 00 6,95% , , , ,47 5 Rolnyvik Sp. z o.o. Barciany Uprawy rolne połączone z chowem i hodowlą zwierząt (działalność mieszana) 00 0,69% , , , ,5 6 Felipa Sp. z o.o. Działdowo Sprzedaż detaliczna prowadzona w niewyspecjalizowanych sklepach z przewagą żywności, 00 4,58% , , , ,58 napojów i wyrobów tytoniowych 7 D&H Termobud Sp. z o.o. Olsztyn Roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków mieszkalnych i niemieszkalnych 99 67,64% , , , ,59 8 Szkło Sp. z o.o. Lidzbark Kształtowanie i obróbka szkła płaskiego 99 7,49% , , , ,00 Warmiński 9 Polplast Sp. z o.o. Olsztyn Produkcja opakowań z tworzyw sztucznych 99 5,77% , , , ,28 0 Przedsiębiorstwo Wielobranżowe Nord Ost Sp. z o.o. Gołdap Produkcja papieru falistego i tektury falistej oraz opakowań z papieru i tektury 99 4,44% , , , ,00 Aks Budownictwo Sp. z o.o. Biskupiec Roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków mieszkalnych i niemieszkalnych 98 66,9% , , , ,66 2 Eko Harpoon Inwestycje Sp. z o.o. Olsztyn Roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków mieszkalnych i niemieszkalnych 98 55,4% 0 287, , , ,27 3 Adar Sp. z o.o. Elbląg Działalność pozostałych agencji transportowych 98 5,64% , , , ,04 4 Zelbo Szczytno Bedra Gołąb Spółka Jawna Szczytno Roboty związane z budową linii telekomunikacyjnych i elektroenergetycznych 98 24,70% , , , ,60 5 Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej Sp. z o.o. Pisz Wytwarzanie i zaopatrywanie w parę wodną, gorącą wodę i powietrze do układów 98 5,09% , , , ,9 klimatyzacyjnych 6 Agrovis Wizniewscy Spóaka Jawna Markajmy Sprzedaż hurtowa mleka, wyrobów mleczarskich, jaj, olejów i tłuszczów jadalnych 98 2,72% , , , ,39 7 Przedsiębiorstwo Budowlano Usługowe Primbud Sp. z o.o. Działdowo Roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków mieszkalnych i niemieszkalnych 98 5,5% , , , ,37 8 Octim Wytwórnia Octu I Musztardy Sp. z o.o. Olsztynek Produkcja przypraw 98 3,74% , , , ,47 9 Superior Strefa Józef Żuraw I Wspólnicy Spółka Jawna Dobre Miasto Produkcja pozostałych artykułów spożywczych, gdzie indziej niesklasyfikowana 98 3,54% , , , ,84 20 Elbląskie Centrum Mięsne El Hurt Produkcja I Handel Jolanta Grudzień Elbląg Sprzedaż hurtowa mięsa i wyrobów z mięsa 96 5,8% , , , ,26 i Zbigniew Grudzień Spółka Jawna Firmy średnie sprzedaż do 200 mln zł Przedsiębiorstwo Budownictwa Ogólnego Budoprzem Sp. z o.o. Olsztyn Roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków mieszkalnych i niemieszkalnych 00 63,68% , , , ,53 2 Intek Sp. z o.o. Lubawa Pozostałe specjalistyczne roboty budowlane, gdzie indziej niesklasyfikowane 00 43,45% , , , ,49 3 Dam-Rob S.A. Zalewo Produkcja konstrukcji metalowych i ich części 00 20,0% , , , ,3 4 Kram Polska S.A. Pasłęk Produkcja płyt, arkuszy, rur i kształtowników z tworzyw sztucznych 00 5,84% , , , ,37 5 Wójcik Fabryka Mebli Sp. z o.o. Elbląg Produkcja pozostałych mebli 00 4,74% , , , ,09 6 Przedsiębiorstwo Komunikacji Samochodowej W Elblągu Sp. z o.o. Elbląg Pozostały transport lądowy pasażerski, gdzie indziej niesklasyfikowany 00 3,3% , , , ,57 7 Bialmed Sp. z o.o. Biała Piska Sprzedaż hurtowa wyrobów farmaceutycznych i medycznych 99 4,63% , , , ,7 8 Północna Grupa Narzędziowa Sp. z o.o. Ostróda Sprzedaż hurtowa niewyspecjalizowana 98,05% , , , ,25 9 Fabryka Mebli Szynaka Sp. z o.o. Nowe Miasto Produkcja pozostałych mebli 97 8,47% , , , ,86 Lubawskie 0 Star Pak Sp. z o.o. Olsztyn Sprzedaż hurtowa niewyspecjalizowana 97 0,7% , , , ,62 Miejskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej Sp. z o.o. Olsztyn Wytwarzanie i zaopatrywanie w parę wodną, gorącą wodę i powietrze do układów 96 4,79% , , , ,36 klimatyzacyjnych 2 Grabikowski Grabikowska Przedsiębiorstwo Produkcyjno Handlowo Giżycko Sprzedaż hurtowa wyrobów farmaceutycznych i medycznych 94 22,30% , , , ,75 Usługowe Inex Spółka Jawna 3 Magnetic Systems Technology Sp. z o.o. Spółka Komandytowa Kętrzyn Produkcja elektrycznego sprzętu oświetleniowego 87 32,73% , , , ,3 4 Jasam Sp. z o.o. Olsztyn Sprzedaż hurtowa drewna, materiałów budowlanych i wyposażenia sanitarnego 84 0,30% , , , ,57 5 Phu Pal Gaz Kruklanki Sprzedaż detaliczna paliw do pojazdów silnikowych na stacjach paliw 83 26,38% , , , ,22 Nowy biznes Lüttgens Polska Sp. z o.o. Sp. k. Kurzętnik Produkcja pozostałych wyrobów z tworzyw sztucznych , , ,77 2 Bi & Bi Sp. z o.o. Mrągowo Sprzedaż hurtowa niewyspecjalizowana , , ,28 3 Miratech Sp. z o.o. Olsztyn Roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków mieszkalnych i niemieszkalnych , , ,00

7 Dziennik Gazeta Prawna, 3 października 203 nr 92 (3582) D7 Większa mobilność w płatnościach Rewolucja technologiczna zwiększy wygodę obrotu bezgotówkowego Robert Łaniewski prezes Fundacji Rozwoju Obrotu Bezgotówkowego Wysoki koszt transakcyjny przyjmowania płatności to oczywiście jeden z najważniejszych problemów małych i średnich przedsiębiorców, który powstrzymuje ich przed akceptacją płatności bezgotówkowych, do których obecnie należą przede wszystkim karty płatnicze. Jednak niejedyny, bo z akceptacją kart związane są także inne czynniki, np. wymóg posiadania urządzenia do akceptacji, który dzisiaj sprowadza się praktycznie do instalacji terminala płatniczego. Tylko największe sieci handlowe posiadają własne terminale, jedynie nieliczni merchanci mogą sobie pozwolić na zakup terminalu POS, dlatego zdecydowana większość dzierżawi urządzenia do akceptacji kart, co z kolei wiąże się z obciążeniem opłatą za wynajem uiszczaną co miesiąc na rzecz agenta rozliczeniowego. Opłaty wynoszą od kilkudziesięciu złotych miesięcznie za terminal, choć zdarzają się preferencyjne warunki najmu za 0 zł, jednak raczej w przypadku akceptantów, którzy notują wysokie obroty handlowe. Dlatego oferta ta nie dotyczy małych merchantów. Jaką więc alternatywę mają przedsiębiorcy MSP? Wraz z rozwojem płatności bezgotówkowych, a także technologii mobilnych pojawiają się na polskim rynku nowe rozwiązania, zarówno w zakresie samego instrumentu płatniczego, alternatywnego w stosunku do kart, jak i urządzeń wykorzystywanych w usłudze akceptacji płatności. Warto więc się przyglądać przedsięwzięciom wykorzystującym te innowacyjne narzędzia na polskim rynku. Fundacja Rozwoju Obrotu Bezgotówkowego (FROB) zrzesza akceptantów i reprezentuje ich interesy, dlatego też bacznie obserwuje nowe projekty związane z usługami płatniczymi oraz rekomenduje te inicjatywy, które odpowiadają wymaganiom środowiska merchantów. Jednym z takich obszarów są płatności mobilne, które opierają się na użyciu telefonu komórkowego jako narzędzia płatności nie tylko po stronie konsumentów, lecz także jako narzędzia akceptacji po stronie samych akceptantów. Nowe projekty wykorzystują urządzenia przenośne, przede wszystkim coraz bardziej dostępne smartfony, których penetracja rośnie na polskim rynku (co czwarty obecnie używany i co drugi kupowany w sklepie telefon komórkowy to smartfon), a także tablety wyposażone w aplikacje do akceptacji płatności, ewentualnie inne formy urządzeń przenośnych, przystawki czy nakładki do telefonów itp. Pod warunkiem że zostanie zachowany wymagany dla transakcji płatniczych poziom bezpieczeństwa, będzie można korzystać z mpos-ów, czyli mobilnych urządzeń do obsługi płatności. Wprowadzenie tego typu sprzętu, a tak naprawdę dodanie funkcji akceptacji płatności do istniejących urządzeń obniży barierę wejścia dla potencjalnych nowych akceptantów, szczególnie MSP, dla których tradycyjny terminal jest za drogi w eksploatacji. Urządzenia przenośne ze swojej natury dają użytkownikowi dodatkową wartość w postaci swobody i mobilności, mogą więc doskonale sprawdzać się w przypadku dostawców, kurierów, taksówkarzy oraz innych firm prowadzących działalność biznesową wymagającą stałego przemieszczania się. Mogą się też pojawić inne korzyści w zależności od instrumentu płatniczego możliwość wprowadzenia usług dodanych, takich jak programy lojalnościowe czy rabatowe, z których dzisiaj w ograniczonym stopniu korzysta branża MSP, a także niższe koszty działania, innowacyjny wizerunek, a dzięki metodom płatności konkurencyjnym wobec kart np. bezpośredniej współpracy z bankiem i dostępie do konta krótszy czas oczekiwania na środki pieniężne z transakcji. Dlatego już dzisiaj warto wspólnie we współpracy z FROB angażować się w innowacyjne projekty, mające na celu wprowadzanie nowych rozwiązań w zakresie płatności bezgotówkowych, obniżających operacyjne koszty działania merchantów i wpływających na zwiększenie ich konkurencyjności, a także na wyższe obroty handlowe przedsiębiorców MSP. W zarządzaniu liczą się głównie emocje Emocje odczuwa każdy. Nie każdy jednak wie, że mogą pomagać w osiąganiu sukcesów zawodowych. Pod warunkiem że umie się nimi zarządzać Robert Kozak prezes Brian Tracy International, doradca biznesu, coach, dziennikarz, autor serii książek biznesowych Wędrówki z Gandalfem Kiedyś uważano, że o sukcesie w życiu decyduje wysoki iloraz inteligencji (IQ). Okazało się jednak, że nie ma on aż tak dużego znaczenia. Co więcej ludzie o bardzo wysokim IQ zwykle źle zarządzają innymi i źle funkcjonują w zespołach. Dziś już wiemy, że to, co rzeczywiście decyduje o skutecznym zarządzaniu i sukcesie w życiu, to inteligencja emocjonalna (EI). Jest to umiejętność, która pozwala spojrzeć na pewne sytuacje z pominięciem filtrów emocjonalnych, a w innych skorzystać z emocji, jakie nam towarzyszą. Nie możemy ich zupełnie pomijać w zarządzaniu i podejmowaniu decyzji. Sprawdza się to zwłaszcza w czasie rozmowy kwalifikacyjnej, gdzie często niełatwo jest ocenić takiego kandydata, gdy nie mamy dużo czasu na jego poznanie. I dlatego oprócz racjonalnych, merytorycznych przesłanek, należy przy rekrutacji kierować się także własnymi odczuciami, głosem wewnętrznym. Czy inteligencji emocjonalnej można się zatem nauczyć, czy ją się po prostu ma? Niektórzy ją mają, inni muszą rozwinąć. Poziom inteligencji emocjonalnej w każdym z nas jest inny. Lepiej mają oczywiście ci, którzy mogą się pochwalić wysoką samoświadomością i dobrą samooceną. Natomiast pierwszym krokiem do nauczenia się EI jest uznanie wpływu emocji na nasze postępowanie. Uznanie tego, że inni również mają emocje i one też determinują ich zachowanie. Co więcej, emocje innych ludzi mogą się znacznie różnić od naszych. Trzeba więc często umieć spojrzeć na problem oczami drugiej osoby, przyjąć jej perspektywę, nie tylko w stosunku do twardych faktów, lecz także tego, co się dzieje w jej głowie i emocjach. Nasuwa się tutaj dalej pytanie czy niski poziom EI w pracy naraża firmę na straty i czy istnieje zależność między jej poziomem a wydajnością? Pracownicy z wysokim poziomem EI są bardzo efektywnymi w kierowaniu emocjami własnymi i cudzymi. Potrafią również eliminować zachowania destrukcyjne. Wysoki poziom EI jest niezbędny, zwłaszcza osobom zarządzającym innymi. Nie tylko prezesom czy dyrektorom, lecz także, kierownikom zespołów czy szeregowym menedżerom. Nie można zarządzać ludźmi tylko poprzez nakazy, rozdzielanie pracy i rozliczanie. Trzeba umiejętnie z ludźmi współpracować, być skutecznym w relacjach z innymi. Dzięki temu pracownicy są chętni do wydajniejszej pracy. Ale EI przydaje się nie tylko szefom, ale nam wszystkim. Pracujemy przecież w określonym środowisku, wśród ludzi. Musimy ułożyć sobie z nimi stosunki i mieć wewnętrzny zapał i motywację do pracy. Dominują spółki przemysłowe i budowlane Prawie 98 proc. firm w województwie warmińsko- -mazurskim należy do sektora MSP Na Warmi i Mazurach najmłodsza i zarazem największa pod względem przychodów okazała się spółka Lüttgens Polska. Powstała w 20 roku. Ponad 7 mln zł przychodu i 2,5 mln zł zysku jasno dowodzą jej doskonałej kondycji finansowej. Głównym profilem działalności jest produkcja materiałów z tworzyw sztucznych. Miejsce drugie z przychodem na poziomie 8,5 mln zł zajął Gminny Zakład Komunalny z Bystrych, a trzecie olsztyński Miratech. W katerorii mikrobiznes laureatem pierwszego miejsca została spółka FARB- -KART PUH Elżbieta Błażewicz. O tym zdecydowały w ogromnej mierze doskonałe wyniki finansowe i bardzo dobry wskaźnik Bisnode D&B Failure Score. Spółka wykazała się bowiem blisko 60-proc. wzrostem przychodów. Działa w obszarze detalicznej sprzedaży materiałów budowlanych. Miejsce drugie zajęła firma Agapit Rent. Od 7 lat dostarcza kompleksowe rozwiązania w obszarze maszyn i urządzeń do sprzątania, myjni oraz środków czystości. Doskonałą kondycję finansową potwierdzają liczne certyfikaty i wyróżnienia, w tym ten najbardziej prestiżowy na rynku Wiarygodności Biznesowej przyznawany przez. Miejsce trzecie zajęła firma rodzinna Warbis. Na rynku działa od ponad 2 lat, co świadczy o jej doskonałym zarządzaniu. Ponad 70 tys. zł przychodu stanowi ponad 3-proc. wzrost w porównaniu z analogicznym okresem roku ubiegłego. W kategorii mikro z blisko 50-proc. wzrostem sprzedaż w skali roku zwycięzcą została spółka HVAC Automation Systems z Elbląga. Jest typową firmą o profilu inżynieryjno-handlową realizującą sprzedaż produktów z zakresu automatyki do procesów wentylacji-klimatyzacji. Od lat znajduje się w doskonałej kondycji finansowej, co znajduje swoje odzwierciedlenie w ocenie Bisnode D&B Polska. Miejsce drugie zajęła spółka ARA Przedsiębiorstwo Automatyki Przemysłowej. To należy do grupy spółek ARA, która powstała w 2002 roku przez udziałowców, którzy swoje bogate, kilkunastoletnie doświadczenie zawodowe postanowili połączyć i wykorzystać we własnej firmie. Od początku istnienia działalność firmy ukierunkowana jest na usługi dla przemysłu spożywczego. W kolejnych latach działalność poszerzono o branże przemysłu tłuszczowego i paliwowego. Jednak to nie grupa jest laureatem pierwszego miejsca, tylko spółka o wyspecjalizowana w dziedzinie automatyki przemysłowej. Ta zarządzana jest przez szeroką kadrę. W ostatnim roku obrachunkowym wykazał się blisko 7 mln zł przychodu, co stanowi wzrost w porównaniu z rokiem ubiegłym o blisko 5 proc. i pozwoliło na 207 mln zł zysku. Trzecie miejsce zajęła olsztyńska spółka Beti. O zajęciu wysokiej pozycji w rankingu zadecydowała stabilność finansowa spółki, rzetelność i wiarygodność. Wśród małych firm ujętych w zestawieniu zwycięzcą zostało Iławskie Przedsiębiorstwo Instalacyjno-Budowlane. Specjalizuje się w wykonawstwie zewnętrznych i wewnętrznych instalacji wodno-kanalizacyjnych, gazowych, centralnego ogrzewania, wentylacji oraz kotłowni grzewczych. Spółka zwiększyła swoją sprzedaż z 8,2 mln zł w 20 roku do ponad 4 mln. Pozwoliło to na blisko 400 tys. zł zysku. Miejsce drugie zajęła PPH Agaplast. Powstało w 982 roku w Klebarku Wielkim w niedalekiej odległości od Olsztyna. W pierwszych latach zajmowało się produkcją elementów z PCV. W 99 roku siedziba firmy została przeniesiona do Olsztynka. Obecnie spółka zatrudnia 50 pracowników, którzy w rok rocznie pracują na permanentny wzrost sprzedaży. Kolejne miejsca zajmują spółki o zróżnicowanym profilu działalności. Przy czym warto podkreślić, że w porównaniu z innymi regionami kraju w rankingu w województwie warmińsko- -mazurskim dominują spółki budowlane oraz przemysłowe. Potwierdzeniem jest zestawienie firm średnich. Tutaj bowiem pierwsze trzy pozycję zajęły właśnie spółki, których głównym profilem działalności jest budownictwo ogólne, specjalistyczne roboty budowlane oraz produkcja i wznoszenie konstrukcji z metalu. W tym gronie zwycięzcą i zarazem laureatem pierwszego miejsca zostało Przedsiębiorstwo Budownictwa Ogólnego Budoprzem z Olsztyna. Oferuje generalne wykonawstwo obiektów przemysłowych, ochrony środowiska, użyteczności publicznej, obiektów zamieszkania zbiorowego. Świadczy usługi w zakresie analizy technicznej i przygotowania terenu pod budowę. Pod względem finansowym ostatni rok dla spółki był niezwykle udany, wykazała się rekordowym przychodem i zyskiem. Miejsce drugie zajęła spółka Intek z Lubawy. Jej kondycję finansową potwierdzają liczne certyfikaty i wyróżnienia. Dynamiczna firma przyznany w 203 roku za dynamiczny wzrost wartości firmy i wiarygodność finansową przyznawany przez wywiadownię gospodarczą. Tylko w zeszłym roku spółka zwiększyła sprzedaż o blisko 45 proc. Pierwszą trójkę zamyka Dam-Rob. Powstała w 2007 roku w wyniku połączenia producentów pojemników i konstrukcji metalowych: DAM-ROB i TRES. Jest producentem specjalistycznych pojemników i palet metalowych do transportu i magazynowania części samochodowych, elementów metalowych, a także skrzyń i pojemników do półfabrykatów i wyrobów gotowych stosowanych w wielu gałęziach przemysłu. Tak szeroki profil działalności przekłada się na ponad 5 mln zł przychodu, co ostatecznie plasuje spółkę na wysokiej trzeciej pozycji. Tomasz Starzyk

8 D8 Dziennik Gazeta Prawna, 3 października 203 nr 92 (3582) Pytania o finanse obecne i przyszłe Nasi partnerzy i goście wyjaśniali wątpliwości przedsiębiorców dotyczące kondycji firm, odzyskiwania należności i możliwości skorzystania z pomocy państwa i Unii Europejskiej Jaka jest sytuacja płatnościowa firm na północy Polski? Andrzej Kulik: Na liście według liczby zadłużonych firm w Polsce województwo pomorskie jest na szóstym miejscu, kujawsko-pomorskie na ósmym, a na jedenastym jest województwo warmińsko-mazurskie. To nie wynika z mniejszej uczciwości płatniczej, lecz z tego, że na północy Polski działa dużo firm. Jeśli popatrzeć na spływanie należności do firm z tego regionu, to niestety tutaj (i we wschodniej części kraju) jest najgorsza sytuacja. Ten stan utrzymuje się od trzech kwartałów. To musi się odbijać na kondycji finansowej firm. Odsetek firm, które skarżą się na problemy finansowe z tego powodu, jest najwyższy w kraju. To może oznaczać, że firmy z tego regionu niewystarczająco ostrożnie dobierają sobie kontrahentów. Działamy już 0 lat. Na początku było widać, że im gorzej działo się w gospodarce, tym więcej firm chciało korzystać z naszych usług, ale traktowało to jako jedno z narzędzi windykacyjnych. W roku 2007, kiedy w USA zaczął się kryzys, a w Polsce strach przed kryzysem, zauważyliśmy gwałtowny skok liczby pobieranych raportów. Po raz pierwszy MSP zaczęły dokładniej sprawdzać kontrahentów. Kiedy pierwsza fala szoku minęła, liczba pobieranych raportów spadła. Każde zawirowanie na rynku znowu ją podnosiło. W tej chwili jest ich ponad,5 mln miesięcznie i liczba ta przestała bezpośrednio zależeć od nastrojów na rynku. To by oznaczało, że osiągnęliśmy wśród przedsiębiorców pewien poziom świadomości, że warto sprawdzać, co się dzieje u kontrahentów. Po jakim czasie opóźnienia płatności wierzyciel powinien podjąć kroki? Andrzej Kulik: Następnego dnia po terminie płatności. Należy natychmiast skontaktować się z dłużnikiem i zapytać go o powód. Może to być sprawa losowa, zaginięcie faktury, zwykłe zapomnienie Jeżeli jednak sygnalizuje się, że należności są pod kontrolą, po drugiej stronie tworzy się właściwe wrażenie. Jeśli ktoś celowo opóźnia płatności i finansuje w ten sposób swoją działalność, to taki sygnał zniechęca do prowadzenia takiej gry. Żeby wpisać kogoś do rejestru długów muszą natomiast zostać łącznie spełnione trzy warunki ustawowe: dług musi być starszy niż 60 dni, w przypadku przedsiębiorcy wynosić powyżej 500 zł brutto, a dłużnik musi otrzymać wezwanie do zapłaty z ostrzeżeniem, że jeśli w ciągu 30 dni nie ureguluje należności, zostanie zgłoszony do Krajowego Rejestru Długów. Czy wiele firm jest obecnie zainteresowanych optymalizacją kosztów? Marlena Ballak: Bardzo wiele. Prąd należy do kosztów stałych każdego biznesu, zatem na życzenie przygotowujemy ofertę dla bardzo wielu klientów biznesowych. Na tym rynku jest wielu graczy. Nawet mali przedsiębiorcy mogą teraz sprzedawać energię elektryczną, więc jest z czego wybierać. To zainteresowanie jest dość nowe. W panelu udział wzięli: Edyta Dziekońska, Instytut Allerhanda, Łukasz Narloch z Agencji Rozwoju Pomorza, Tomasz Hoffmann, prezes PNO Consultants, Andrzej Kulik, pełnomocnik zarządu KRD, Marlena Ballak, PKP Energetyka Nowelizacja prawa energetycznego z 2007 roku, która otworzyła ten rynek, na początku była martwa. Z czasem przedsiębiorcy przekonali się, że warto szukać tańszego dostawcy. Czekamy na sprecyzowanie zasad korzystania z pomocy unijnej w nowej perspektywie finansowej. Z jakich programów można skorzystać jeszcze teraz? Tomasz Hoffmann: W tej chwili zostały ogłoszone jeszcze dwa konkursy: dotyczący badań i rozwoju (dostępny dla wszystkich przedsiębiorstw) i inwestycji (tylko dla MSP). Do końca listopada można się ubiegać o dotacje inwestycyjne. Realizacja będzie szybka, umowy powinny zostać podpisane w I kw. 04 r. Są również dotacje niezwiązane ze środkami unijnymi. Na przyszły rok przygotowywane są programy związane z intensyfikacją badań i rozwoju, także dla małych przedsiębiorstw. Warunkiem jest umiejętność współpracy z jednostką naukową. Trzecim narzędziem jest JERE- MIE, czyli fundusz pożyczkowy związany z UE, ale nie z okresem budżetowym. Taki fundusz dla swoich przedsiębiorców uruchomiło także województwo pomorskie, dysponuje on niemal 300 mln zł funduszy. Pomoc jest w nim zwrotna. Bruksela także ogłasza nabory bez pośrednictwa krajów członkowskich, z pewnością pojawią się na początku roku. Jeden z tych konkursów Eurostars jest dedykowany tylko MSP. Aplikować trzeba w Brukseli. Z punktu widzenia formalnego aplikacje nie są bardzo trudne, jednak ważne jest to, że projekty muszą być ambitne na skalę europejską. W tej chwili trwa okres przejściowy. Polska narzuciła ekspresowe tempo w przygotowaniach do nowej perspektywy UE. To jednak i tak potrwa, a w nowej odsłonie większą rolę będą odgrywać regiony, które będą mogły decydować, na które z zagadnień, które ma do zrealizowania, postawić. Łukasz Narloch: Mamy na razie do czynienia z założeniami, które trafiły do konsultacji społecznych. Trudno więc wyrokować, jak będzie wyglądać pomoc UE w nowej perspektywie. Z ogólnych założeń wynika, że kierunki wsparcia będą takie same jak teraz: będzie program nakierowany na infrastrukturę, na innowacje. Pojawi się program dotyczący cyfryzacji. Najważniejszą zmianą jest fot. Łukasz ostalski zmiana w finansowaniu projektów nieobarczonych dużym ryzykiem. Będzie zwiększana rola instrumentów zwrotnych. Można założyć, że te projekty, które dotyczą np. doposażenia przedsiębiorstwa w nowe maszyny itp., będą finansowane z pożyczek, natomiast projekty z dziedziny rozwoju, wdrażanie innowacji będą mogły liczyć na dotacje. Jak mała firma może wejść w partnerstwo publiczno- -prywatne przy realizacji jakiegoś przedsięwzięcia? Edyta Dziekońska: PPP łączy interesy przedsiębiorców i samorządów. Te ostatnie mają ostatnio duże problemy finansowe. Środki z podatków się kończą, podobnie dotacje. Tu pojawia się luka dla mądrych ludzi, którzy chcieliby wejść wspólnie z samorządem w ważne dla niego projekty. W Polsce w tej formule realizuje się najczęściej bardzo drogie projekty. Można by zejść na znacznie niższy poziom. Moim zdaniem biznes może być stroną inicjującą tego typu przedsięwzięcia. Są w wielu gminach nieużywane budynki po zamkniętych z powodu braku uczniów szkołach. Samorząd nie chce ich sprzedawać z powodu oporów społeczności. Można by je przekształcać w ośrodki opieki nad osobami starszymi. Miałby nadal budynek i ziemię, ale budynek nie byłby ciężarem. Z drugiej strony przedsiębiorcom gwarantowałoby to dość wysoki poziom bezpieczeństwa inwestycji, o ile projekty będą dobrze przemyślane. Trzeba pamiętać, że są to przedsięwzięcia na wiele lat. Not. MWW 8 porad, jak chronić informacje biznesowe Zamiast pytać: Ile będzie kosztować inwestycja? zadajmy pytanie: Co mogę stracić, a co zyskać? Michał Wołowski key account manager Iron Mountain Polska Sp. z o.o. Każdy powinien mieć świadomość, jak cenne są informacje, które posiada dane finansowe firmy, kontakty do klientów, plany sprzedażowe, e. Wyobraźmy sobie, że to wszystko tracimy przez ludzki błąd, wadę systemu informatycznego czy wskutek nieszczęśliwego wypadku. W jednej chwili możemy być pozbawieni dorobku kilku lat ciężkiej pracy. Co możemy zrobić, żeby nasze dane były bezpieczne? Oto osiem prostych porad.. Uporządkuj dane. Odpowiedź na pytanie: Co mam i gdzie to jest? to podstawowa zasada bezpiecznego zarządzania informacjami. Źle opisane dane nie tylko niekorzystnie wpływają na efektywność pracy, lecz również zwiększają ryzyko utraty informacji. Trzeba stworzyć model przechowywania danych, który pokaże, jakie informacje mamy i gdzie są zlokalizowane. Dotyczy to zarówno danych tradycyjnych (dokumenty papierowe), jak i elektronicznych. 2. Oszacuj ryzykowne dane, oceń zagrożenia. Zrozumienie niebezpieczeństw pozwala odpowiednio chronić dane. Zwykła ocena zagrożeń pozwoli w bezpieczny i kompleksowy sposób chronić powierzone informacje. 3. Upewnij się, że możesz odzyskać dane. Możesz przechowywać dane na nośnikach, w zewnętrznych archiwach (poza firmą). Odkryj na swoje potrzeby chmurę jako bezpieczny sposób przechowywania informacji, szczególnie tych, które muszą być szybko udostępniane. 4. Ustaw uprawnienia dostępu. Uprawnienia dostępu do danych muszą być skrupulatnie kontrolowane. Model firmowej polityki wewnętrznej ochrony danych zezwalający na informację o użytkowniku powinien bazować na specjalnym zezwoleniu lub stanowiskach. Uprawnienia dostępu muszą być sprawdzane w określonym czasie. 5. Przestrzegaj ustawowego okresu przechowywania danych. Tak samo, jak zwiększa się liczba przepisów regulujących przechowywanie danych, rośnie również liczba kar za ich naruszenie. Pamiętaj o sprawdzaniu ustawowych okresów przechowywania danych. 6. Jeden za wszystkich, wszyscy za jednego. Musisz mieć poparcie zarządu we wszelkich działaniach związanych z polityką ochrony danych. To ułatwi twoją pracę. Skorzystaj z procesu oceny ryzyka i wskaż obszary biznesu, które są najbardziej zagrożone. 7. Szkolenia! Pracownicy muszą być regularnie szkoleni w zakresie zasad bezpieczeństwa danych oraz ustawowych reguł, które dotyczą danych wrażliwych. Ludzie są najsłabszym ogniwem i największym zagrożeniem przy nadużyciach związanych z ochroną informacji, ale odpowiednio wykwalifikowani mogą być również najlepszą obroną. 8. Poszerzaj kompetencje. Nie wahaj się prosić o pomoc! Jest wiele organizacji, które mogą Ci pomóc w spełnianiu wymogów ochrony informacji. Najlepszym rozwiązaniem jest umożliwienie, szkolenie i egzekwowanie polityki bezpieczeństwa informacji. W połączeniu mogą doprowadzić do współpracy z ekspertami z branży i zapewnić bezpieczne zarządzanie informacjami. Informacje są cenne! Zadbaj o nie na każdym etapie ich życia od ich powstania do bezpiecznego zniszczenia! Z czego wynikają ceny energii dokończenie ze str. 5 Ostatni filar rynku energetycznego w Polsce to sprzedawcy energii, czyli spółki obrotu. Na rynku obrotu energią elektryczną istnieje wiele podmiotów gospodarczych. Wynika to przede wszystkim z wprowadzeniu lipca 2007 roku do ustawy Prawo energetyczne (Dz.U. z 202 r. poz. 059 z późn. zm.) regulacji dotyczących prawa wyboru sprzedawcy. W ramach tej regulacji wprowadzono nowe zasady dostępu do sieci oparte na możliwości alternatywnego wykorzystania zasady wyboru sprzedawcy (zasada TPA) lub instytucji jednego nabywcy. Regulacje nałożyły na państwa członkowskie obowiązek wdrożenia zasady dostępu stron trzecich do systemów przesyłowych i dystrybucyjnych. Na operatorów nałożono obowiązek rozdzielenia prawnego sprzedawcy i dystrybutora energii, który polegał na wydzieleniu operatora w odrębną spółkę niezależną od innych części przedsiębiorstwa zintegrowanego pionowo. Dzięki temu każdy z nas może dziś kupować energię od wybranego przez siebie dostawcy. Choć do tej pory na zmianę sprzedawcy zdecydowało się jedynie ok. proc. odbiorców, to warto na bieżąco śledzić oferty, by w efekcie oszczędzać na zakupie energii. Zapraszamy do zapoznania się z naszą ofertą w biurach regionalnych, których wykaz znajdą Państwo na stronie: lub do kontaktu z nami na oferta@ pkpenergetyka.pl lub pod numerem infolinii: Jacek Górski Marlena Ballak PKP ENERGETYKA S.A.