POLISH AIR NAVIGATION SERVICES AGENCY BIULETYN

Transkrypt

1 POLISH AIR NAVIGATION SERVICES AGENCY BIULETYN BULLETIN 2007

2 SPIS TREŚCI 1. INFORMACJE OGÓLNE 1.1. Przepisy i procedury 1.2. Odprawa 1.3. Biuletyny Informacji Przed Lotem 1.4.Czas stosowany w organach zarządzania ruchem lotniczym 1.5. Stosowane języki 2. WARUNKI METEOROLOGICZNE DLA LOTÓW VFR (VMC) 3. PRZESTRZEŃ POWIETRZNA W FIR WARSZAWA 4. PRZEPISY WYKONYWANIA LOTÓW Z WIDO- CZNOŚCIĄ 4.1. Przepisy ogólne 4.2. Loty VFR w przestrzeni kontrolowanej 4.3. Loty VFR w przestrzeni niekontrolowanej 4.4. Loty VFR w strefie identyfikacji obrony powietrznej (ADIZ) 4.5. Loty specjalne VFR 4.6. Loty nocne VFR 4.7. Loty międzynarodowe VFR 4.8. Loty VFR wojskowych statków powietrznych 4.9. Loty VFR szybowców 4.10.Wysokości lotów VFR 4.11.Zakazy i ograniczenia wykonywania lotów VFR 4.12.Przejście z lotu VFR do IFR 5. PROCEDURY NASTAWIANIA WYSOKOŚCIO- MIERZY 5.1. Wstęp 5.2. Procedury 5.3. Poziomy przejściowe i wysokość przejściowa w FIR Warszawa 6. ŁĄCZNOŚĆ W PRZESTRZENI NIEKONTRO- LOWANEJ 7. PLANOWANIE LOTÓW 7.1. Loty VFR w przestrzeni kontrolowanej 7.2. Loty VFR w przestrzeni niekontrolowanej 7.3. Plan lotu zgłoszony z powietrza (AFIL) TABLE OF CONTENTS 1. INTRODUCTION 1.1. Regulations and Procedures 1.2. Briefing 1.3. Pre-Flight Information Bulletins 1.4.Time used by Air Traffic Management Units 1.5. Languages 2. METEOROLOGICAL CONDITIONS FOR VFR FLIGHTS (VMC) 3. AIRSPACE IN FIR WARSZAWA 4. VISUAL FLIGHT RULES 4.1. General rules 4.2. VFR flights in controlled airspace 4.3. VFR flights in uncontrolled airspace 4.4. VFR flights within Air Defense Identification Zone (ADIZ) 4.5. Special VFR flights 4.6. VFR flights at night 4.7. International VFR flights 4.8. VFR flights of military aircraft 4.9. VFR flights of gliders Cruising levels in VFR flights 4.11.Prohibitions and limitations of VFR flights Change from VFR to IFR 5. ALTIMETER SETTING PROCEDURES 5.1. Introduction 5.2. Procedures 5.3. Transition levels and transition altitude in FIR Warszawa 6. COMMUNICATION WITHIN UNCONTROLLED AIRSPACE 7. FLIGHT PLANNING 7.1. VFR flights in controlled airspace 7.2. VFR flights in uncontrolled airspace 7.3. Flight plan filed in air (AFIL)

3 8. INFORMACJE DODATKOWE 8.1. Procedury używania transponderów 8.2. Procedury dla statku powietrznego w niebezpieczeństwie 8.3. Definicja dnia i nocy 8.4.Wykaz lotnisk dostępnych w lotach międzynarodowych VFR 8.5. Wykaz lotnisk dostępnych w lotach VFR 8.6. Wykaz krajowych lądowisk cywilnych dostępnych w lotach VFR 9. ZAŁĄCZNIKI 1 - Kody i skróty 2 - Różnice między RMI 414 a Aneksem 2 ICAO i RMI 415 a Aneksem 11 ICAO 3 - Sektory FIS 4 - Rejony nastawiania wysokościomierza 5 - Formularz planu lotu (FPL) 6 - Struktury przestrzeni powietrznej 7 - Wojskowe strefy ruchu lotniskowego 8 - Strefy niebezpieczne, strefy zakazane,strefy ograniczone 9 - Tabela wschodów i zachodów słońca 8. ADDITIONAL INFORMATION 8.1. Transponder procedures 8.2. Procedures for aircraft in distress 8.3. Definition of day and night 8.4. List of aerodromes available for international VFR flights 8.5. List of aerodromes available for VFR flights 8.6. List of domestic airfields available for VFR flights 9. ATTACHMENTS 1 - Codes and abbreviations 2 - Differences between ICAO Annex 2, ICAO Annex 11 and RMI 414 and RMI FIS sectors 4 - Altimeter setting area 5 - Flight Plan (FPL) form 6 - Airspace structures 7 - Military Air Traffic Zones (MATZ) 8 - Danger areas, Prohibited areas, Restricted areas 9 - Sunrise/sunset table

4 1. INFORMACJE OGÓLNE Niniejszy biuletyn zawiera informacje o istotnych przepisach i zasadach wykonywania lotów VFR w FIR Warszawa. Biuletyn nie zastępuje przepisów oraz informacji publikowanych w AIP Polska, a jedynie stanowi ich uzupełnienie. Zaleca się wcześniejsze zapoznanie z ciągle aktualizowanymi, bardziej szczegółowymi informacjami z AIP Polska. Skróty użyte w niniejszym biuletynie są zgodne z powszechnie stosowanymi skrótami zawartymi w PL-8400 Kody i skróty stosowane w międzynarodowym lotnictwie cywilnym oraz w AIP Polska. Organem odpowiedzialnym za zarządzanie ruchem lotniczym jest Polska Agencja Żeglugi Powietrznej Przepisy i procedury Przepisy i procedury normujące zasady wykonywania lotów VFR są zawarte w pełnym brzmieniu w: Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury nr 414 z dnia 11 marca 2004r. w sprawie szczegółowych technicznych przepisów ruchu lotniczego, (RMI 414) Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury nr 415 z dnia 11 marca 2004r. w sprawie zasad działania służb ruchu lotniczego (RMI 415). Wymienione wyżej publikacje stanowią odpowiedniki Aneksu 2 i Aneksu 11 ICAO. Publikacje te są dostępne wyłącznie w języku polskim Różnice między Aneksem 2 i Aneksem 11 ICAO, a publikacjami wymienionymi powyżej są podane odpowiednio w AIP Polska, w rozdziałach GEN i GEN Odprawa Pełną informację i/lub określoną poradę i/lub wymaganą dokumentację do wykonania lotów VFR w przestrzeni powietrznej FIR Warszawa można uzyskać w Biurach Odpraw Załóg (ARO) wymienionych w tabeli poniżej. BIURO/ CZAS PRACY [UTC] Biuro Odpraw Załóg GDAŃSK/ im. Lecha Wałęsy H24 Biuro Odpraw Załóg KATOWICE/ Pyrzowice H24 Biuro Odpraw Załóg KRAKÓW/Balice H24 Biuro Odpraw Załóg POZNAŃ/Ławica H24 Biuro Odpraw Załóg RZESZÓW/Jasionka TEL/FAKS (faks) (telefaks) (faks) (faks) (telefaks) AFS EPGDZPZX EPKTZPZX EPKKZPZX EPPOZPZX EPRZZPZX 1.INTRODUCTION This Bulletin provides information on relevant rules and regulations applicable to international and national VFR flights to be carried out within FIR Warszawa. This Bulletin does not supersede regulations and information published in AIP Poland but merely supplements them. It is advised to consult the AIP Poland in advance for updated and more detailed information. Abbreviations used herein correspond with commonly used aeronautical abbreviations defined in ICAO Doc 8400 Abbreviations and Codes Used in International Air Navigation and the AIP Poland. The authority responsible for the air traffic management is the Polish Air Navigation Services Agency Regulations and Procedures Regulations and procedures applicable to VFR flights are given in full in Polish documents: Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury nr 414 z dnia 11 marca 2004r. w sprawie szczegółowych technicznych przepisów ruchu lotniczego,abbreviated hereinafter as RMI-414 Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury nr 415 z dnia 11 marca 2004r. w sprawie zasad działania służb ruchu lotniczego, abbreviated hereinafter as RMI These publications are equivalents to ICAO Annex 2 and Annex 11 and they are available in Polish language only Differences between ICAO Annex 2, ICAO Annex 11 and publications mentioned here above are listed in chapters GEN and GEN of AIP Poland and in attachment 2 to this Bulletin Briefing Full information and/or specific advice and/or documentation required for carrying out of VFR flights within Polish airspace may be obtained from ATS Reporting Offices (ARO) listed in the table below. OFFICE/ HR [UTC] PHONE/FAX AFS ATS Reporting Office GDAŃSK/ Lech Walesa H24 ATS Reporting Office KATOWICE/ Pyrzowice H24 ATS Reporting Office KRAKÓW/Balice H24 ATS Reporting Office POZNAŃ/awica H24 ATS Reporting Office RZESZÓW/Jasionka (fax) (telefax) (fax) (fax) (telefax) EPGDZPZX EPKTZPZX EPKKZPZX EPPOZPZX EPRZZPZX 1

5 Biuro Odpraw Załóg SZCZECIN/Goleniów Biuro Odpraw Załóg WARSZAWA/Okęcie H24 Biuro Odpraw Załóg WROCAW/ Strachowice H (telefaks) (telefaks) EPSCZPZX EPWAZPZX EPWRZPZX ATS Reporting Office SZCZECIN/Goleniów ATS Reporting Office WARSZAWA/Okęcie H24 ATS Reporting Office WROCAW/ Strachowice H (telefax) (telefax) EPSCZPZX EPWAZPZX EPWRZPZX Adres pocztowy: Polska Agencja Żeglugi Powietrznej Służba Informacji Lotniczej ul. Wieżowa Warszawa telefon: Biuro NOTAM: faks: AFS: EPWAZPZX ais.poland@pansa.pl 1.3. Biuletyny Informacji Przed Lotem Biuletyny informacji Przed Lotem (PIB) są dostępne w następujących Biurach Odpraw Załóg: EPGD, EPKT 1), EPKK, EPPO, EPRZ 1), EPSC 1) EPWA, EPWR, 1) - Zamawiane za pośrednictwem innego, polskiego Biura Odpraw Załóg Biuletyny Informacji Przed Lotem są przygotowywane przez Europejską Bazę Danych (EAD) dla wszystkich lotów na żądanie Biuletyny odebrane bezpośrednio w wyżej wymienionych Biurach Odpraw Załóg są przeznaczone do użytku operacyjnego Na żądanie Biura Odpraw Załóg mogą zlecić przygotowanie i przesłanie gotowego Biuletynu Informacji Przed Lotem na wskazany przez użytkownika adres poczty elektronicznej ( ), jednakże wykorzystanie takiego Biuletynu do przygotowania lotu jest, zgodnie z polityką EAD, wyłącznie na własną odpowiedzialność użytkownika Biuletyny zawierają informacje o charakterze stałym, wprowadzone w życie w ciągu ostatnich 15 dni, oraz dostępne informacje o charakterze tymczasowym ważne w dniu wykonania lotu Treść Biuletynów jest ograniczona do zawartości bazy danych Europejskiej Bazy Danych (EAD) Czas stosowany w organach zarządzania ruchem lotniczym Uniwersalny czas skoordynowany (UTC) jest stosowany przez organy zarządzania ruchem lotniczym i łączności oraz w dokumentach publikowanych przez Służbę Informacji Lotniczej Stosowane języki Językami stosowanymi w łączności powietrze ziemia są polski i angielski. Biuletyny informacji przed lotem są wydawane wyłącznie w języku angielskim. Postal address: Polish Air Navigation Services Agency Aeronautical Information Service ul. Wieżowa Warszawa phone: NOTAM Office: fax: AFS: EPWAZPZX ais.poland@pansa.pl 1.3. Pre-Flight Information Bulletins Pre-flight Information Bulletins (PIB) are available in the following ATS Reporting Offices:: EPGD, EPKT 1), EPKK, EPPO, EPRZ 1), EPSC 1), EPWA, EPWR. 1) - Ordered through another Pollish ATS Reporting Office Pre-flight Information Bulletins are prepared by European AIS Database (EAD) for all flights on request Bulletins received directly in ATS Reporting Offices mentioned above are designated for operational use ATS Reporting Offices may order to prepare a Pre-flight Information Bulletin and to send it to the address specified by the user. However the use of such Pre-flight Information Bulletin for flight preparation is, in accordance with EAD policy, under the sole responsibility of the user Pre-flight Information Bulltins contain permanent information that have become effective within the last 15 days and available temporary information effective on the date of flight The Bulletins contents are limited to the contents of the European AIS Database (EAD) Time used by Air Traffic Management Units Universal Co-ordinated Time (UTC) is used by Air Traffic Management Units and Communications Services as well as in documents published by the Aeronautical Information Service Languages The languages used in air-to-ground communications are Polish and English. Pre-flight Information Bulletins are available in English only. 2

6 2. WARUNKI METEOROLOGICZNE DLA LOTÓW VFR (VMC) Loty VFR w FIR Warszawa można wykonywać w warunkach atmosferycznych nie niższych niż podane w tabeli. 2. METEOROLOGICAL CONDITIONS FOR VFR FLIGHTS (VMC) VFR flights within FIR Warszawa may be operated in meteorological conditions not lower than those listed in the table below. Klasa przestrzeni powietrznej Odległość od chmur Widzialność w locie C, D G Powyżej 900 m (3000 ft) AMSL, lub 300 m (1000 ft) nad terenem- w zależności co jest wyższe. Pozioma m Pionowa m (1000 ft) 8 km na i powyżej FL 100 (3050 m STD) 5 km poniżej FL 100 (3050 m STD) Na lub poniżej 900 m (3000 ft) AMSL lub 300 m (1000 ft) nad terenem w zależności co jest wyższe Z dala od chmur I z widocznością powierzchni ziemi/wody 5 km* Class of the airspace C, D G Distance from clouds Above 900 m (3000 At or below 900 m ft) AMSL, or 300 m (3000 ft) AMSL or (1000 ft) above 300 m (1000 ft) terrain whichever is above terrain higher whichever is higher Horizontal 1500 m Vertical 300 m (1000 ft) Flight visibility 8 km at and above FL 100 (3050 m STD) 5 km below FL 100 (3050 m STD) Clear of clouds and with ground or water in sight 5 km* * Można wykonywać loty: a) przy zmniejszeniu widzialności w locie do 1500 m: 1. Z prędkościami przy których będzie wystarczająco zapewniona możliwość zauważenia we właściwym czasie innego ruchu lub jakichkolwiek przeszkód, aby uniknąć kolizji, lub 2. W warunkach, w których prawdopodobieństwo spotkania innego ruchu w zasadzie będzie małe, np. w obszarach o małej intensywności ruchu oraz w czasie wykonywania prac agrolotniczych na małych wysokościach. b) na śmigłowcach przy widzialności w locie mniejszej niż 1500 m, jeżeli wykonują manewry z prędkością, przy której będzie wystarczająco zapewniona możliwość zauważenia we właściwym czasie innego ruchu lub jakichkolwiek przeszkód, aby uniknąć kolizji. Z wyjątkiem, gdy organ kontroli ruchu lotniczego udzieli na to zezwolenie, w lotach VFR nie należy startować ani lądować na lotniskach znajdujących się w strefie kontrolowanej lotniska albo wchodzić do strefy ruchu lotniskowego lub włączać się do ruchu lotniskowego: a) gdy pułap chmur jest niższy niż 450 m (1500 ft), lub b) gdy widzialność przy ziemi jest mniejsza niż 5 km. Warunki meteorologiczne dla lotów z widocznością na lotniskach niekontrolowanych są zgodne z tabelą 3-1 przepisów MI nr 414, jednak nie gorsze niż minima określone dla każdego lotniska lub lądowiska opublikowanego w AIP Polska. * The flights can be carried out: a) with visibility decreased to 1500 m: 1. With speeds that, in the prevailing visibility, will give adequate opportunity to observe other traffic or any obstacles in time to avoid collision, or 2. In circumstances in which the probability of encounters with other traffic would normally be low e.g. in areas of low volume traffic and for aerial work at low levels. b) by helicopters which may be permitted to operate in less than 1500 m flight visibility, if manoeuvred at a speed that will give adequate opportunity to observe other traffic or any obstacles in time to avoid collision. Except when a clearance is obtained from an air control unit, VFR flights shall not take off or land at an aerodromes within control zone, or enter the aerodrome traffic or traffic pattern: a) when the ceiling is less than 450 m (1500 ft) or b) when the ground visibility is less than 5 km. Meteorological conditions for VFR flights on uncontrolled aerodromes conform with Table 3-1 of Annex 2, but cannot be worse than minima stipulated for every particular aerodrome or airfield published in AIP Poland. 3

7 3. PRZESTRZEŃ POWIETRZNA W FIR WARSZAWA Granicę pionową FIR Warszawa wyznacza się od powierzchni ziemi lub wody do FL460. Przestrzeń powietrzna FIR Warszawa jest podzielona na: a) przestrzeń kontrolowaną klasy C obejmującą: całą przestrzeń powietrzną FIR Warszawa od FL095 do FL460; TMA, CTR, MCTR poniżej FL095; b) przestrzeń niekontrolowaną klasy G obejmującą całą przestrzeń poniżej FL 095 z wyłączeniem przestrzeni kontrolowanej (CTR, MCTR, TMA). Uwaga: W FIR Warszawa mogą być wyznaczone strefy czasowo wydzielone (TSA), strefy czasowo rezerwowane (TRA), rejony ćwiczeń (EA) oraz rejony lotów po obu stronach granicy państwa (CBA) jako przestrzenie sklasyfikowane lub niesklasyfikowane. 3. AIRSPACE IN FIR WARSZAWA The vertical limits of FIR Warszawa are: the ground/water level and FL460. The airspace in FIR Warszawa is divided into: a) controlled airspace, including: entire airspace of FIR Warszawa from FL095 to FL460; TMAs, CTRs, MCTRs below FL095; b) uncontrolled airspace, including the entire airspace below FL 095, exclusive of controlled airspace (CTRs, MCTRs and TMAs). Note: TSAs, TRAs, EAs and CBAs can be defined within FIR Warszawa as classified or unclassified airspace. 4. PRZEPISY WYKONYWANIA LOTÓW Z WIDOCZNOŚCIĄ 4.1. Przepisy ogólne Loty VFR mogą być wykonywane: a) między wschodem, a zachodem słońca; b) między zachodem, a wschodem słońca jedynie z zachowaniem przepisów dotyczących lotów VFR w nocy (patrz punkt 4.6); c) do poziomu lotu FL 195 włącznie; d) powyżej poziomu lotu FL 195 tylko w wyznaczonych TSA, EA lub ich odpowiednikach; e) z prędkością poddźwiękową. 4.2.Loty VFR w przestrzeni kontrolowanej W przestrzeni powietrznej klasy C i D na i poniżej FL 195, ruch lotniczy GAT może być wykonywany: w wyznaczonych strefach (wyznaczonych TSA, EA lub ich odpowiednikach), lub zgodnie z zezwoleniem służb ATC, lub na podstawie regulacji określonych przez Urząd Lotnictwa Cywilnego, lub w wyznaczonych na stałe lub tymczasowo korytarzach dla lotów VFR. W obszarze kontrolowanym wymagane jest wyposażenie statku powietrznego w transponder pracujący w modzie A lub C, chyba że właściwy organ ATC zezwoli inaczej. Uwaga: Nie dotyczy statków powietrznych wykonujących loty w TMA lotnisk Szczecin, Wrocław, Rzeszów Loty VFR w przestrzeni niekontrolowanej Loty VFR w przestrzeni niekontrolowanej należy wykonywać zgodnie z przepisami wynikającymi z klasy G. 4. VISUAL FLIGHT RULES 4.1. General rules VFR flights are allowed: a) between sunrise and sunset; b) between sunset and sunrise only under condition that special rules concerning VFR flights at night will be observed (see point 4.6); c) up to FL 195 inclusive; d) above FL 195 only in designated TSA, EA or its equivalents; e) at subsonic speed. 4.2.VFR flights in controlled airspace Within the Class C and D Airspace at and below FL 195 to the surface, General Air Traffic VFR flights will be accommodated in: in reserved airspace (TSA, EA or its equivalents), or in accordance with an ATC clearance, or in accordance with regulations specified by Civil Aviation Authority, or in a corridor of airspace established, either permanently or temporarily, for the use of aircraft flying under VFR. In control area is required to equip aircraft with SSR transponder operating mode A and C, unless the appropriate ATC unit clears otherwise. Note: Does not concern TMAs Szczecin, Wrocław, Rzeszów VFR flights in uncontrolled airspace VFR flights in uncontrolled airspace shall be carried out according to the Class G rules Wymagane jest zapoznanie się załogi z informacjami o wprowadzonych ograniczeniach w przestrzeni powietrznej FIR Warszawa (NOTAM, AUP, UUP) oraz rzeczywistym wykorzystaniu stref publikowanych w AUP, które należy uwzględnić przy planowaniu i podczas wykonywania lotu Powyższe informacje The aircraft crew is obliged to acquaint information on restrictions imposed in FIR Warszawa (NOTAM, AUP, UUP) and on actual use of areas published in AUP. This information shall be considered while planning and carrying out the flight. These information can be obtained: 4

8 można uzyskać: przed startem: w AMC Polska (tel do 35, AFS: EPWWZAMC) w odniesieniu do stref w całym FIR Warszawa; po starcie: tylko w odpowiednim ośrodku FIS w odniesieniu do stref znajdujących się w rejonie odpowiedzialności danego ośrodka Jeżeli lot odbywa się do/z lotniska, na którym nie ma służby ATS, zapewnienie służby alarmowej, oprócz złożenia FPL wymaga dodatkowo od pilota powiadomienia właściwego sektora FIS o planowanym czasie startu/lądowania Jeśli pilot nie przekaże informacji o lądowaniu, plan lotu nie zostanie zamknięty, a służba alarmowa w stosunku do takiego lotu będzie zapewniana nadal. W takim wypadku kosztami akcji poszukiwawczo ratowniczej obciążony zostanie pilot Loty VFR w strefie identyfikacji obrony powietrznej (ADIZ) Strefa identyfikacji obrony powietrznej jest to przestrzeń wzdłuż granicy państwowej Rzeczypospolitej Polskiej o szerokości 15 km sięgająca w głąb kraju Dowódca statku powietrznego zamierzający wykonać lot krajowy w tej przestrzeni zobowiązany jest do złożenia planu lotu zgodnie z przepisami Rozporządzenia MI 414 i dodatkowo, bezpośrednio po starcie, nawiązania łączności radiowej z właściwym terytorialnie sektorem FIS. W złożonym planie lotu w punkcie 18 (Uwagi) należy umieścić wskaźnik RMK/ADIZ Loty specjalne VFR Jeżeli sytuacja w ruchu lotniczym na to pozwala, może być wyrażona zgoda na wykonanie lotów specjalnych VFR na podstawie zezwolenia właściwego organu służby kontroli lotniska Lot specjalny VFR może być wykonany w warunkach atmosferycznych nie gorszych niż: 1. w dzień: a) widzialność w locie nie jest mniejsza niż 1,5 km dla śmigłowców i 2 km dla innych statków powietrznych; b) wysokość podstawy najniższych chmur, pokrywających więcej niż połowę nieba (pułap chmur), nie jest mniejsza niż 100 m dla śmigłowców i 150 m dla innych statków powietrznych; c) lot będzie wykonywany z dala od chmur i z widocznością terenu. 2. w nocy: a) widzialność w locie nie jest mniejsza niż 3 km dla śmigłowców i 5 km dla samolotów; b) wysokość podstawy najniższych chmur, pokrywających więcej niż połowę nieba (pułap chmur), nie jest mniejsza niż 300 m dla śmigłowców i 500 m dla samolotów; c) lot będzie wykonywany z dala od chmur i z widocznością terenu Loty nocne VFR Loty nocne VFR mogą być wykonywane między zachodem a wschodem słońca z zachowaniem poniższych przepisów: before take-off: at AMC Poland (phone to 35, AFS: EPWWZAMC), with reference to areas in the whole FIR Warszawa; after take-off: only at appropriate FIS/SNRL sector, with reference to zones located within the area of responsibility of that sector When a flight is carried out to/from aerodrome, where ATS is not provided, provision of Alerting Service requires from pilot additionally apart from filing FPL - a notification on takeoff/landing planned time, submitted to an appropriate FIS sector If the pilot fails to send an arrival notification the appropriate FIS sector, the flight plan will not be closed and the Alerting Service will still be provided. In such case the pilot will pay the expenses of search and rescue action VFR flights within Air Defence Identification Zone (ADIZ) The Air Defence Identification Zone is an airspace 15 km wide along State border of the Republic of Poland The pilot in command of an aircraft intending to operate domestic flight within ADIZ is obliged to file the flight plan in accordance with provisions of ICAO Annex 2 and additionally, to inform appropriate FIS. Filed flight plan shall contain in point 18 (remarks) indicator RMK/ADIZ Special VFR flights When traffic conditions permit, special VFR flights may be authorized subject to the approval of the unit providing aerodrome control service and while observing conditions specified below A special VFR flight may be carried out under meteorological conditions not worse than: 1. by day: a) visibility in flight is not less than 1,5 km for helicopters and 2 km for other aircraft; b) cloud base of the lowest clouds covering more than half of the sky is not lower than 100 m for helicopters and 150 m for other aircraft; c) the flight will be carried out clear of clouds and with the ground visibility. 2. at night: a) visibility in flight is not less than 3 km for helicopters and 5 km for aeroplanes; b) cloud base of the lowest clouds covering more than half of the sky is not lower than 300 m for helicopters and 500 m for aeroplanes; c) the flight will be carried out clear of clouds and with the ground visibility VFR flights at night VFR flight at night shall be conducted between sunset and sunrise assuming that flight will be conducted: 5

9 a) z dala od chmur i z widocznością terenu lub świateł w terenie; b) przy rzeczywistych prędkościach powietrznych (TAS) nie większych niż 300 km/h; c) nie wyżej niż 3050 m (FL 100); d) z wyjątkiem startów i lądowań nie niżej niż: m nad przeszkodami dla samolotów; m nad przeszkodami dla śmigłowców. e) w warunkach meteorologicznych wymienionych w punkcie 2.1. lecz bez zmniejszenia minimum widzialności ujętych w lit. a) i b) Loty międzynarodowe VFR W lotach międzynarodowych mają zastosowanie przepisy dla lotów VFR, a dodatkowo: a) wymagane jest złożenie planu lotu; b) starty i lądowania statków powietrznych mogą być wykonywane tylko na lotniskach wymienionych w punkcie 8.5 niniejszego biuletynu. Uwaga 1:Przy składaniu planu lotu należy tak skalkulować lot, aby rzeczywisty czas przekroczenia granicy FIR Warszawa (EET), nie różnił się od zaplanowanego o więcej niż 10 min. Uwaga 2: Szczegółowe informacje o dostępności lotnisk dla lotów międzynarodowych w FIR Warszawa są zawarte w AIP Polska, Suplementach do AIP Polska oraz w NOTAM Cywilnym statkom powietrznym wykonującym międzynarodowy lot VFR nie zezwala się na lądowanie na lotniskach innych niż wymienione w punkcie 8.5, oprócz przypadku zaistnienia awarii, uniemożliwiającej bezpieczne i zgodne z przepisami kontynuowanie lotu lub w przypadku otrzymania specjalnego zezwolenia na lądowanie Inne lotniska mogą być udostępnione statkom powietrznym wykonującym loty międzynarodowe tylko w przypadkach, gdy: a) lądowanie wykonywane jest na polecenie organu służby ruchu lotniczego; b) zaistnieje konieczność przymusowego lądowania; c) po uzyskaniu zezwolenia władzy lotniczej Loty niehandlowe, nierozkładowe obcych cywilnych statków powietrznych nie wymagają specjalnego zezwolenia na wlot w przestrzeń powietrzną FIR Warszawa, pod warunkiem, że statek ten jest zarejestrowany w jednym z krajów ICAO. Jeśli ten warunek nie jest spełniony, wniosek o zezwolenie musi być kierowany do Ministra Spraw Zagranicznych w terminie, co najmniej 30 dni przed planowanym startem statku powietrznego Na niektórych lotniskach krajowych kontrola celna i paszportowa jest dostępna na żądanie, ale tylko w przypadku uzgodnienia tego bezpośrednio z zarządzającym lotniskiem. Uzgodnienie takie musi być dokonane przed planowanym przylotem, z wyprzedzeniem określonym w AIP Polska, rozdział AD 2, w opisie danego lotniska Przeloty obcych cywilnych statków powietrznych na lotniska państwowe, niedopuszczone dla ruchu międzynarodowego, mogą być wykonywane wyłącznie po uzyskaniu zgody Urzędu Lotnictwa Cywilnego. a) clear from clouds with sight of terrain or lights on the ground; b) with true air speeds (TAS) not exceeding 300 km/h; c) not higher than at 3050 m (FL 100); d) except for take-offs and landings not lower than: 1) 300 m above obstacles for planes; 2) 200 m above obstacles for helicopters; e) in meteorological conditions described in point 2.1, but without decrease of visibility minimum listed in bullets a) and b) International VFR flights The regulations for VFR flights are applicable for international flights. In addition: a) flight plan is required; b) arrivals and departures of aircraft on international flights are allowed to/from aerodromes listed in point 8.5 of this Bulletin only. Note 1:The estimated elapsed time (EET) of boundary crossing given in the filed flight plan must not differ from the real crossing time by more than 10 minutes. Note 2: Detailed information on aerodromes available for international flights within FIR Warszawa are contained in NOTAMs, supplements to AIP Poland and AIP Poland Civil aircraft carrying out international VFR flights are not permitted to land at any aerodrome not listed in point 8.5, except cases of emergency making safe and conforming to the regulations flight continuation impossible or when special landing clearance has been obtained The other aerodromes may be made available for aircraft carrying out international flights only in exceptional cases: a) when a landing at such aerodrome is ordered by the ATS unit; b) when there is a necessity of forced landing; c) after obtaining clearance from aviation authority Non-commercial non-scheduled flights of foreign civil aircraft do not require special permission to enter FIR Warszawa airspace, on condition that the aircraft is registered in an ICAO State. If this condition is not met, application for entry permission shall be submitted to the Minister of Foreign Affairs, for at least 30 days before planned take-off At certain domestic aerodromes, customs and immigration service is available on request, but only after direct co-ordination with aerodrome management. Such co-ordination must be carried out prior intended flight with advancement as specified in AIP Poland (AD 2) for respective aerodrome Flights of foreign civil aircraft to state aerodromes, excluded from international traffic may be carried out only after obtaining clearance from Civil Aviation Office (CAO). 6

10 W razie wypadku lub lądowania statku powietrznego, wykonującego lot międzynarodowy, na terytorium Polski w miejscu, w którym brak organów wyznaczonych do załatwienia formalności celnych i paszportowych, dowódca statku powietrznego obowiązany jest niezwłocznie zawiadomić o tym najbliższy organ policji lub inny terenowy organ administracji państwowej. Podjęcie dalszego lotu bez zezwolenia właściwych organów celnych i organów ochrony granicy jest zabronione Do czasu przybycia organów celnych lub organów ochrony granicy, dowódca statku powietrznego zobowiązany jest do zastosowania niezbędnych środków w celu zapewnienia dokonania wymaganych formalności In the case of an accident or landing of an aircraft, carrying out an international flight, on the territory of Poland at a place, where there is no authority designated to attend the customs and passport formalities, the pilot-in-command shall inform the nearest police station or the local public authority about the event. Resumption of the flight without permission of competent customs and immigration authorities is prohibited Pending the arrival of customs or immigration authorities pilot-in-command is obliged to undertake all necessary measures ensuring the proper attendance of required formalities Przy zaistnieniu powyżej opisanej sytuacji dowódca statku powietrznego jest również obowiązany do jak najszybszego poinformowania organu służb ruchu lotniczego Loty VFR wojskowych statków powietrznych Loty VFR wojskowych statków powietrznych wykonywane niezgodnie z przepisami ICAO, mogą się odbywać tylko: a) po trasach wyznaczonych w formie korytarzy (MRT); b) w strefach TSA, EA lub ich odpowiednikach; c) w celu zapewnienia bezpieczeństwa państwa: d) w ramach szkolenia operacyjno-taktycznego Loty falowe szybowców Loty falowe mogą się odbywać: a) w wydzielonych strukturach przestrzeni powietrznej TSA, EA lub ich odpowiednikach lub; b) jako lot kontrolowany z transponderem i łącznością z właściwym organem ATC Wysokości lotów VFR Wysokość lotu, na której ma się odbyć lot lub jego część należy wyrażać jako: poziomy lotu podczas lotu na najniższym dostępnym poziomie lotu lub powyżej tego poziomu albo odpowiednio powyżej wysokości bezwzględnej przejściowej; wysokości bezwzględne podczas lotu poniżej najniższego dostępnego poziomu lotu albo odpowiednio na lub poniżej wysokości bezwzględnej przejściowej; wysokości nad terenem w określonej części przestrzeni powietrznej (podczas lotów patrolowych, zabiegów agrolotniczych i weterynaryjnych, koszących w specjalnie wydzielonych strefach) W przestrzeni kontrolowanej wysokości lotów przydzielane są przez właściwy organ ATC w formie zezwolenia kontroli In the situation described above the pilot-in-command is also obliged to report on it - as soon as possible - an Air Traffic Service unit VFR flights of military aircraft Inconsistent with ICAO regulations VFR flights of military aircraft may be carried out only: a) along routes plotted out in form of corridors (MRT); b) in TSA, EA areas or its equivalents; c) in order to assure national security; d) within the framework of air operation-tactical training Wave soaring flights of gliders Wave soaring may be carried out: a) in segregated airspace structures TSA, EA areas or its equivalent or b) as controlled flight with SSR transponder maintaining continuous radio-communication with appropriate ATC unit Cruising levels in VFR flights Cruising levels, at which the flight or portion of flight is to be carried out, shall be expressed as: flight levels - while flying at lowest available flight level or above that level or respectively above transition altitude; altitudes when flying below lowest available flight level or at /below transition altitude; height above the ground in specified part of airspace (during air-policing, aerial work for agricultural and veterinary purposes as well as hedgehopping in purposely segregated areas) Appropriate ATC unit assigns cruising levels within controlled airspace in the form of ATC clearance. 7

11 W lotach powyżej wysokości 900 m nad ziemią lub wodą obowiązują wysokości lotu zależne od magnetycznego kąta drogi: a) na i poniżej wysokości przejściowej 2000 m (6500 ft) AMSL: Kąt drogi zawarty między Kąt drogi zawarty między wysokość lotu (m/ft AMSL) wysokość lotu (m/ft AMSL) 1050/ / / /6500 b) powyżej wysokości przejściowej: Kąt drogi zawarty między Kąt drogi zawarty między poziom lotu (FL) poziom lotu (FL) ---- FL 085 FL Zakazy i ograniczenia wykonywania lotów VFR Zabrania się wykonywania lotów VFR: a) nad gęstą zabudową miast lub osiedli lub nad zgromadzeniem osób na otwartym powietrzu na wysokości względnej mniejszej niż 300 m (1000 ft) nad najwyższą przeszkodą znajdującą się w promieniu 600 m od statku powietrznego; b) na wysokości względnej mniejszej niż 150 m (500 ft) nad lądem lub wodą (nie dotyczy statków powietrznych lotnictwa państwowego); c) nad obszarem zwartej zabudowy miasta stołecznego Warszawy, na wysokości mniejszej niż FL070/7000ft; d) nad obszarami miast o liczbie mieszkańców od do na wysokościach poniżej 500 m nad poziomem terenu dla śmigłowców i samolotów tłokowych oraz 1000 m nad poziomem terenu dla samolotów wyposażonych w inne silniki; e) nad obszarami miast o liczbie mieszkańców od do na wysokościach poniżej 1000 m nad poziomem terenu; f) nad obszarami miast o liczbie mieszkańców większej niż na wysokościach poniżej 1500 m nad poziomem terenu; g) nad obszarami parków i rezerwatów przyrody zajmującymi powierzchnię o szerokości równej i większej niż 3600 m poniżej 1000 m nad poziomem terenu; h) nad obszarami parków i rezerwatów przyrody zajmującymi powierzchnię o szerokości mniejszej niż 3600 m poniżej 300 m nad poziomem terenu Zakazy i ograniczenia lotów VFR wymienione w punkcie nie dotyczą lotów wykonywanych: a) zgodnie z procedurami dolotowymi, podejściami do lądowania i procedurami odlotowymi na lotniskach i lądowiskach, położonych wewnątrz lub w pobliżu tych rejonów; b) w celu udzielania pomocy w przypadkach zagrożenia życia lub zdrowia ludzi lub zwierząt, w tym w szczególności w czasie wystąpienia klęsk żywiołowych, katastrof i sy Flights above height 900 m shall be executed at heights dependent on the magnetic track: a) at and above transition height 2000 m (6500 ft) AMSL Magnetic track between Magnetic track between altitude (m/ft AMSL) altitude (m/ft AMSL) 1050/ / / /6500* b) above transition height: Magnetic track between flight level (FL) Magnetic track between flight level (FL) - FL 085 FL VFR flight shall not be carried out: VFR flight shall not be carried out: a) over densely build-up towns and housing estates or over people gatherings in the open air at a height less than 300 m (1000 ft) above the highest obstacle to be found within radius of 600 m from the aircraft; b) at a height less than 150 m (500 ft above ground/water (inapplicable to state aircraft); c) over densely build-up area of capital city Warszawa less than FL070/7000ft; d) over city areas of inhabitants at heights less than 500 m above the ground for helicopters and piston engine aeroplanes, and 1000 m above ground for aeroplanes equipped with engines of other types; e) over city areas of inhabitants at heights lower than 1000 m above the ground; f) over city areas of more than inhabitants at heights less than 1500 m above the ground; g) over national parks and nature reserves taking up areas 3600 m or more wide at heights less than 1000 m above the ground; h) over national parks and nature reserves taking up areas less than 3600 m wide at heights less than 300 m above the ground Restrictions VFR flights given point are not applicable to flights: a) carried out in conformity with approach, landing and departure procedures, at aerodromes and airfields located within or in the vicinity of these areas; b) carried out in order to provide help in case of human or animal life or health hazard; especially in the events of natural disasters, catastrophes, and emergency circumstances; 8

12 tuacji awaryjnych; c) związanych z wykonaniem niezbędnych usług lotniczych, w szczególności patrolowania linii energetycznych, gazociągów, obszarów leśnych oraz lotów agrotechnicznych; d) w celu zapewnienia porządku publicznego; e) w celu poszukiwania i ratownictwa lotniczego; f) w celu ochrony granicy państwowej; g) na przechwycenie statków powietrznych naruszających granicę państwową lub obowiązujące zasady wykorzystania przestrzeni powietrznej; h) w innych uzasadnionych przypadkach za zgodą c) rendering indispensable aerial services especially patrolling pipelines, power lines, forest districts and for agricultural purposes; d) carried out to keep the public order; e) carried out within the scope of search and rescue operations; f) carried out for protection of the state border; g) carried out to intercept aircraft violating state border or binding airspace use principles; h) carried out in other justified cases after clearance from Loty w strefach zakazanych mogą być wykonywane tylko w wyjątkowych sytuacjach na podstawie zezwolenia właściwego organu zarządzania ruchem lotniczym udzielonego zgodnie z wytycznymi nr 4 z dnia 21 lipca 2005 określonymi przez Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego Państwowy organ zarządzania ruchem lotniczym przyjmuje od organizatora lotu zgłoszenie na lot w strefie zakazanej w terminie 14 dni przed planowanym lotem. Zgłoszenie powinno zawierać dane zgodnie z wytycznymi nr 4 z dnia 21 lipca 2005 określonymi przez Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego Przypadki nieplanowanego lotu statków powietrznych w strefach zakazanych obejmują: - loty statków powietrznych lotnictwa państwowego wykonywane w celu zapewnienia porządku publicznego; - loty wykonywane w celu udzielania pomocy w przypadku zagrożenia życia lub zdrowia ludzi, w tym w szczególności w czasie wystąpienia klęsk żywiołowych, katastrof i sytuacji awaryjnych; - loty wykonywane w celu poszukiwania i ratownictwa lotniczego; - loty wojskowych statków powietrznych w celu ochrony granicy państwowej albo na przechwycenie statków powietrznych naruszających granicę państwową lub obowiązujące zasady wykorzystania przestrzeni powietrznej Organizator lotu przekazuje niezwłocznie informację o nieplanowanym wykonaniu lotu w strefie zakazanej do: - Ośrodka Zarządzania Przestrzenią Powietrzną PAŻP (AMC Polska) lub; - właściwych terytorialnie organów służby informacji powietrznej (FIS) lub; - organów kontroli ruchu lotniczego (ATC), lotniskowych organów ruchu lotniczego, strefy ruchu lotniskowego (ATZ), wojskowej strefy ruchu lotniskowego (MATZ); - zarządzającego obiektem chronionym strefą zakazaną. Organy, powyżej wymienione przekazują niezwłocznie informacje o wykonaniu nieplanowanego lotu w strefie zakazanej do zarządzającego obiektem naziemnym lub nawodnym, chronionym strefą zakazaną Informacje o aktywności stref niebezpiecznych leżących w przestrzeni kontrolowanej są publikowane w NOTAM W strefach niebezpiecznych (D), w czasie ich aktywności obowiązuje zakaz wykonywania lotów Flights of aircraft within prohibited areas may be conducted only in exceptional cases on the basis of clearance of Polish air traffic management unit issued pursuant to guidelines No. 4 dated on 21 July 2005 determined by President of Civil Aviation Office Notification about flight within prohibited area shall be submitted to Polish Air Navigation Services Agency prior intended flight with 14 day advancement. Notification shall contain data with accordance to guidelines No. 4 dated on 21 July 2005 determined by President of Civil Aviation Office Unplanned flights of aircraft within prohibited areas include: - flights of state aircraft carried out to keep the public order; - flights carried out in order to provide help in case of human life or health hazard; especially in the events of natural disasters, catastrophes, and emergency circumstances; - flights carried out within the scope of search and rescue operations; - flights of military aircraft carried out for protection of the State border or flights carried out to intercept aircraft violating State border or binding airspace use principles The information on an unplanned flight within prohibited area shall be submitted immediately to: - PANSA Airspace Management Cell (AMC Poland) or; - territorially competent flight information unit (FIS) or; - air traffic control units (ATC), terminal ATC units, aerodrome traffic zone (ATZ), military aerodrome traffic zone (MATZ); - manager of the entity protected by the prohibited area. The above listed units immediately submit the information on an unplanned flight within prohibited area to the manager of the ground or water entity protected by the prohibited area Information on activity of danger areas located within controlled airspace is promulgated by NOTAM Within active danger (D) areas flights are prohibited. 9

13 4.12. Przejście z lotu VFR do lotu IFR Statek powietrzny zamierzający przejść z lotu VFR do IFR powinien: a) jeżeli plan lotu został złożony, podać koniecznie zmiany, jakie mają być wprowadzone do jego bieżącego planu lotu; lub b) złożyć z powietrza plan lotu (AFIL) właściwemu organowi służby ruchu lotniczego Change from VFR to IFR flight An aircraft intending to change from VFR flight to IFR flight shall: a) if the flight plan has been submitted, notify the air traffic service unit on necessary changes to be introduced into its current flight plan, or b) submit air filed flight plan (AFIL) to the appropriate air traffic service unit. 5. PROCEDURY NASTAWIANIA WYSOKOŚCIOMIERZY 5.1. Wstęp Procedury nastawiania wysokościomierza stosowane w FIR Warszawa są zgodne z procedurami zawartymi w dokumencie ICAO Doc OPS/611 tom W lotach na i poniżej wysokości bezwzględnej 2000 m (6500 ft) AMSL w całej przestrzeni FIR Warszawa obowiązuje nastawienie wysokościomierza na QNH Wartości ciśnienia podawane są w hektopaskalach (hpa), a na żądanie załogi statku powietrznego w mm Hg Na żądanie dowódcy statku powietrznego, lotniskowy organ ATS podaje ciśnienie odniesione do poziomu wskazanego lotniska lub progu drogi startowej w użyciu (QFE) Procedury Dla zapewnienia separacji lub w ramach zapewnienia służby informacji powietrznej poniżej bezwzględnej wysokości przejściowej organy ATS będą podawały dowódcom statków powietrznych bezwzględne wysokości lotów Na lotniskach wojskowych i w strefach tych lotnisk (MATZ) obowiązuje nastawienie wysokościomierza według QNH chyba, że opublikowane lokalne przepisy stanowią inaczej Podczas wykonywania lotów związanych z pracami agrotechnicznymi, montażowymi itp. w rejonie położonym w pobliżu lotniska (lądowiska) wysokościomierz może być nastawiony na: a) ciśnienie atmosferyczne na poziomie lotniska (lądowiska) - QFE, o ile różnica wzniesień lotniska (lądowiska) i terenu, nad którym wykonuje się te prace, jest nieznaczna, a pozycja w płaszczyźnie pionowej statku powietrznego może być wyrażana jako wysokość nad lotniskiem (lądowiskiem); b) ciśnienie atmosferyczne na poziomie terenu QFE, nad którym wykonuje się te prace, o ile różnica wzniesień lotniska (lądowiska) i tego terenu ma wpływ przy innym nastawieniu wysokościomierza na wykonanie tych prac, a pozycja w płaszczyźnie pionowej statku powietrznego może być wyrażana jako wysokość nad tym terenem Dla podejścia i lądowania na platformie wiertniczej znajdującej się na wodzie wysokościomierz może być nastawiony na ciśnienie atmosferyczne na poziomie platformy, a pozycja w płaszczyźnie pionowej statku powietrznego może być wyrażana jako wysokość nad tą platformą. 5. ALTIMETER SETTING PROCEDURES 5.1. Introduction The altimeter setting procedures applicable within FIR Warszawa conform with procedures contained in ICAO Doc OPS/611 volume The QNH altimeter setting is obligatory for flights at or below 2000 m (6500 ft) AMSL within the whole FIR Warszawa The pressure value is given in hpa and - on request - in Hg mm QFE value for indicated aerodrome or the threshold of RWY in use will be given by aerodrome ATS unit on request of the crew Procedures For provision of vertical separation or flight information service ATS units will provide crews with altitudes below transition altitude While flying within military aerodrome traffic zones (MATZ) the QNH setting is obligatory unless otherwise published in local regulations During agrotechnical and/or similar flights conducted within the airspace in the vicinity of the aerodrome (airfield), the altimeter may be set to: a) QFE at the aerodrome (airfield) assuming that the difference between aerodrome (airfield) elevation and the terrain over which a flight is to be conducted is insignificant and vertical position of he aircraft may be expressed as a height over aerodrome (airfield). b) QFE at the terrain over which the flight is to be conducted, if the difference between aerodrome (airfield) elevation and the terrain would affect works to be conducted at other altimeter setting and vertical position of the aircraft may be expressed as a height over this terrain While approaching and landing at drilling platform localized on the water, the altimeter may be set to the atmospheric pressure at the elevation of the platform, assuming that vertical position of the aircraft may be expressed as a height at platform. 10

14 Podczas wykonywania lotów akrobacyjnych wysokościomierz może być nastawiony na ciśnienie atmosferyczne na poziomie terenu, nad którym wykonuje się akrobacje, a pozycja w płaszczyźnie pionowej statku powietrznego może być wyrażana jako wysokość nad tym terenem Poziomy przejściowe i bezwzględna wysokość przejściowa w FIR Warszawa W całej przestrzeni powietrznej FIR Warszawa bezwzględna wysokość przejściowa wynosi 2000m/6500ft Poziom przejściowy w przestrzeni powietrznej FIR Warszawa ustala się na FL Zmiana poziomu przejściowego na FL 090 w przestrzeni powietrznej FIR Warszawa następuje wtedy, gdy QNH wynosi 995 hpa lub mniej Aktualna wartość ciśnienia QNH oraz poziom przejściowy podawane są przez organy ATS lub w komunikacie ATIS During aerobatic flights the altimeter may be set to the atmospheric pressure over the terrain over which the flight is to be conducted and vertical position of the aircraft may be expressed as a height over this terrain The transition levels and transition altitude in FIR Warszawa The transition altitude within the whole FIR Warszawa airspace is 2000m/6500ft The transition level within FIR Warszawa airspace has been set on FL The transition level within FIR Warszawa airspace will change to FL 090, when QNH is 995 hpa or less The actual value of QNH and the current transition level are given either in ATS instructions or in ATIS broadcasts. 6. ŁĄCZNOŚĆ W PRZESTRZENI NIEKONTROLOWANEJ 6.1. Dla celów służb ruchu lotniczego w łączności powietrze ziemia należy stosować łączność radiotelefoniczną. 6. COMMUNICATION WITHIN UNCONTROLLED AIRSPACE 6.1. For ATS purposes, in air-to-ground communication the radiotelephony shall be used Piloci statków powietrznych wykonujących lot niekontrolowany w FIR WARSZAWA mogą kontaktować się z odpowiednimi Sektorami FIS na częstotliwościach podanych poniżej: Nazwa Sektora Znak wywoławczy Częstotliwość (MHz) Telefon 2. Pilots-in-command of the aircraft carrying out uncontrolled flight in the Warszawa FIR shall contact appropriate FIS Sectors on frequencies listed below: Sector Call sign Frequency (MHz) Telefon FIS Warszawa Warszawa Informacja 119, , faks FIS Warszawa Warszawa Information 119, , faks FIS Gdańsk Gdańsk Informacja 127, faks , faks FIS Gdańsk Gdańsk Information 127, , faks , faks FIS Kraków Kraków Informacja 119, , , faks , faks FIS Kraków Kraków Information 119, , faks , faks FIS Poznań Poznań Informacja 126, , faks , faks FIS Poznań Poznań Information 126, , faks , faks FIS Olsztyn Olsztyn Informacja 118, , faks FIS Olsztyn Olsztyn Information 118, , faks W przestrzeni niekontrolowanej klasy G nie jest wymagane utrzymywanie dwustronnej łączności radiowej za wyjątkiem przypadków wymienionych poniżej: a) w strefach RMZ opublikowanych w AIP Polska; b) przed wlotem do stref ATZ, MATZ. 6.4.Wlot do TRA, MATZ może nastąpić po nawiązaniu łączności radiowej i uzyskaniu zezwolenia właściwego organu służby ruchu 6.3. Within uncontrolled airspace class G, two-way radiocommunication is not required, except for: a) flights within RMZ published in AIP Poland; b) aircraft, which are about to enter ATZ, MATZ. 6.4.Entrance to TRA, MATZ may take place after establishing radio-communication and obtaining permission from an appropri- 11

15 lotniczego lub wojskowego organu dowodzenia. ate ATS or military command unit. 7. PLANOWANIE LOTÓW 7.1. Loty VFR w przestrzeni kontrolowanej Plan lotu, należy przedstawić, co najmniej 1 godzinę przed planowanym czasem odblokowania (EOBT) Jeżeli plan lotu jest przedstawiony podczas lotu, to w takim czasie, który umożliwi jego odbiór przez zainteresowany organ służby ruchu lotniczego, co najmniej 10 minut przed przewidywanym przybyciem statku powietrznego do: a) zamierzonego punktu wlotu do obszaru kontrolowanego; b) zamierzonego punktu wlotu w strefę kontrolowaną; 7.2. Loty VFR w przestrzeni niekontrolowanej Przed rozpoczęciem każdego lotu VFR w przestrzeni niekontrolowanej, dla którego ma być zapewniona służba alarmowa należy przekazać plan lotu do Biura Odpraw Załóg lub właściwego terytorialnie sektora FIS Plan lotu należy składać nie później niż: a) 30 minut przed startem; b) 1 godzinę przed planowanym czasem odblokowania (EOBT) w przypadku przekraczania granicy FIR Warszawa; c) 1 godzinę w przypadku lotu z naruszeniem przestrzeni kontrolowanej (obowiązkiem pilota jest upewnienie się, że plan lotu nie został odrzucony) Plan lotu zgłoszony z powietrza (AFIL) powinien zawierać wszystkie informacje niezbędne do wypełnienia formularza planu lotu ICAO (załącznik 4 do biuletynu). 7. FLIGHT PLANNING 7.1. VFR flights in controlled airspace Flight plan shall be filed at least 1 hour before planned EOBT If the flight plan is air filed (AFIL) it shall be filed in time enabling its receipt by appropriate ATS unit at least 10 minutes before the aircraft arrives at the estimated: a) intended point of entry into controlled area; b) intended point of entry into control zone; 7.2. VFR flights in uncontrolled airspace Before beginning within uncontrolled airspace, of any VFR flight for which alerting service is to be provided, a flight plan shall be filed to ATS Reporting Office or to appropriate FIS centre Flight plan shall be filed not later than: a) 30 minutes before take-off; b) 1 hour before Estimated Off-Block-Time (EOBT) in case of intended FIR Warszawa boundary crossing; c) 1 hour before departure in case of a flight with planned entrance into controlled airspace (pilot-in-command is obliged to make sure that his flight plan has not been rejected) Air filed flight plan (AFIL) shall contain all information required to be filled for ICAO FPL template (Attachment 4 to this Bulletin). 8. INFORMACJE DODATKOWE 8.1. Procedury używania transponderów Gdy statek powietrzny ma na pokładzie sprawny transponder pracujący w modzie A lub C powinien on być włączony przez cały czas trwania lotu, niezależnie od tego czy statek powietrzny znajduje się wewnątrz czy na zewnątrz przestrzeni powietrznej, gdzie na potrzeby ATS jest wykorzystywany SSR Dowódcy statków powietrznych wyposażonych w transponder i wykonujący lot VFR w polskiej przestrzeni powietrznej powinni nastawić kod A7000, chyba że właściwy organ służby ruchu lotniczego przydzieli im inny kod Bez zezwolenia organu służby ruchu lotniczego zabrania się ustawiania: a) Squawk STANDBY; b) Squawk IDENT. 8. ADDITIONAL INFORMATION 8.1. Use of transponder Pilots-in command of aircraft equipped with functional Mode A or Mode C SSR transponders shall keep them switched on all the time of flight, no matter whether the aircraft operates within or outside the airspace, where SSR is used for ATS purposes Pilots-in command of aircraft equipped with SSR transponder and carrying VFR flights within Polish airspace shall set the SSR transponder to code A7000, unless assigned another code by an appropriate ATS unit If not cleared by the appropriate ATS unit, it is prohibited to set to: a) Squawk STANDBY; b) Squawk IDENT. 12

16 Z chwilą uzyskania informacji o zakończeniu służby radarowej dowódca statku powietrznego zobowiązany jest do przestawienia transpondera na kod A Kody specjalne: a) 7500 uprowadzenie statku powietrznego; b) 7600 utrata łączności; c) 7700 niebezpieczeństwo Procedury dla statku powietrznego w niebezpieczeństwie Dowódca statku powietrznego w chwili zauważenia wypadku lub odebrania depeszy o niebezpieczeństwie postępuje zgodnie z procedurami zawartymi w Aneksie 12 ICAO, rozdział At the moment of receiving information about the radar control termination the pilot-in-command is obliged to change SSR transponder to code A Special codes: a) 7500 hi-jack; b) 7600 radio-communication failure; c) 7700 distress situation Procedures for an aircraft in distress At the moment of observing an accident or receiving a distress message, the pilot-in-command shall follow procedures contained in ICAO Annex 12, chapter Nadawanie i odbiór depesz o niebezpieczeństwie w polskim obszarze poszukiwania i ratownictwa odbywa się zgodnie z ustaleniami Aneksu 10 ICAO W łączności podczas akcji poszukiwawczo ratowniczej używane są kody i skróty opublikowane w dokumencie PL-8400 Kody i skróty stosowane w międzynarodowym lotnictwie cywilnym Ciągły nasłuch jest prowadzony na częstotliwości 121,500 MHz przez cywilne organy służby ruchu lotniczego. Radiostacje lotnicze jednostek poszukiwawczo-ratowniczych, w czasie poszukiwań i akcji ratowniczej posługują się częstotliwością 121,500 MHz i częstotliwością morską 2182 khz W czasie trwania akcji poszukiwania i ratownictwa cywilnych statków powietrznych używa się sygnałów podanych w Aneksie 12 ICAO, rozdział 5, paragraf (patrz także AIP Polska, rozdział GEN 3.6). 8.3.Definicja dnia i nocy Dzień okres między wschodem i zachodem słońca. Noc okres między zachodem i wschodem słońca Wykaz lotnisk dostępnych w lotach międzynarodowych VFR: 1. EPBY - BYDGOSZCZ/Szwederowo 1 2. EPGD - GDAŃSK/im. Lecha Wałęsy 3. EPJG - JELENIA GÓRA 1 4. EPKT - KATOWICE/Pyrzowice 5. EPKA - KIELCE/Masłów 1 6. EPKK - KRAKÓW/Balice 7. EPLU - LUBIN 1 8. EPLL - ŁÓDŹ_/Lublinek 1 9. EPML - MIELEC EPPO - POZNAŃ/Ławica 11. EPRZ - RZESZÓW/Jasionka 12. EPSC - SZCZECIN/Goleniów 13. EPSY - SZCZYTNO/Szymany EPSW - ŚWIDNIK EPBC - WARSZAWA/Babice EPWA - WARSZAWA/Okęcie 17. EPWR - WROCŁAW/Strachowice 18. EPZG - ZIELONA GÓRA/Babimost EPZP - ZIELONA GÓRA/Przylep Transmission and reception of distress messages within the Polish search and rescue area are handled in accordance with ICAO Annex In communications during search and rescue operation, codes and abbreviations published in ICAO Doc 8400 Abbreviations and Codes are used Civil ATS units are continuously radio watching on frequency MHz. The aeronautical radio stations of search and rescue units use during their activities the frequency MHz and the maritime frequency 2182 khz During search and rescue operations concerning civil aircraft signals prescribed in ICAO Annex 12, chapter 5, paragraph (see also AIP Poland, chapter GEN 3.6) are used Definition of day and night Day period between sunrise and sunset. Night period between sunset and sunrise List of aerodromes available for international VFR flights 1. EPBY - BYDGOSZCZ/Szwederowo 1 2. EPGD - GDAŃSK/Lech Walesa 3. EPJG - JELENIA GÓRA 1 4. EPKT - KATOWICE/Pyrzowice 5. EPKA - KIELCE/Masłów 1 6. EPKK - KRAKÓW/Balice 7. EPLU - LUBIN 1 8. EPLL - ŁÓDŹ/Lublinek 1 9. EPML - MIELEC EPPO - POZNAŃ/Ławica 11. EPRZ - RZESZÓW/Jasionka 12. EPSC - SZCZECIN/Goleniów 13. EPSY - SZCZYTNO/Szymany EPSW - ŚWIDNIK EPBC - WARSZAWA/Babice EPWA - WARSZAWA/Okęcie 17. EPWR - WROCŁAW/Strachowice 18. EPZG - ZIELONA GÓRA/Babimost EPZP - ZIELONA GÓRA/Przylep 1 13

17 1 Lotnicze przejście graniczne dostępne po wcześniejszym uzgodnieniu z wyprzedzeniem 48HR Cywilnym statkom powietrznym wykonującym międzynarodowy lot VFR nie zezwala się na lądowanie w miejscach, które nie są wymienione powyżej z wyjątkiem przypadku zaistnienia awarii, uniemożliwiającej bezpieczne i zgodne z przepisami kontynuowanie lotu lub w przypadku otrzymania specjalnego zezwolenia na lądowanie. 8.5.Wykaz lotnisk dostępnych do lotów VFR. 1 Air border crossing-point, available after arrangement made 48HRs Civil aircraft carrying out international VFR flights are not permitted to land at any place not listed here above except in cases of emergency making safe continuation of flight according to regulations impossible or when special landing clearance has been obtained. 8.5.List of aerodromes available for VFR flights Lp Nazwa Zarządzający ARP (WGS 84) Lp Name Managing Authoarity ARP (WGS 84) 1 Aleksandrowice/ Bielsko Biała (EPBA) ,99"N ,27"E 1 Aleksandrowice/ Bielsko Biała (EPBA) ,99"N ,27"E 2 Białystok/ Krywlany (EPBK) ,00"N ,40"E 2 Białystok Krywlany (EPBK) ,00"N ,40"E 3 Elbląg(EPEL) ,19"N ,06"E 3 Elbląg (EPEL) ,19"N ,06"E 4 Gdańsk im Lecha Wałęsy (EPGD) Port Lotniczy Gdańsk, Spółka z o.o ,25"N ,40"E 4 Gdańsk im Lecha Wałęsy (EPGD) Port Lotniczy Gdańsk, Spółka z o.o ,25"N ,40"E 5 Gliwice (EPGL) ,90"N ,05"E 5 Gliwice (EPGL) ,90"N ,05"E 6 Gotartowice/ Rybnik (EPRG) Aeroklub Rybnik R.O.W ,30"N ,30"E 6 Gotartowice/ Rybnik (EPRG) Aeroklub Rybnik R.O.W ,30"N ,30"E 7 Inowrocław (EPIN) ,83"N ,84"E 7 Inowrocław (EPIN) ,83"N ,84"E 8 Iwonicz (EPIW) ,46"N ,68"E 8 Iwonicz (EPIW) ,46"N ,68"E 9 Jelenia Góra (EPJG) ,77"N ,83"E 9 Jelenia Góra (EPJG) ,77"N ,83"E 10 Jeżów Sudecki (EPJS) N** E** 10 Jeżów Sudecki (EPJS) N** E** 11 Katowice Muchowiec (EPKM) ,88"N ,34"E 11 Katowice Muchowiec (EPKM) ,88"N ,34"E 12 Kętrzyn (EPKE) Aeroklub Krainy Jezior "N** '46"E** 12 Kętrzyn (EPKE) Aeroklub Krainy Jezior "N** '46"E** 13 Poznań Kobylnica (EPPK) ,99"N ,41"E 13 Poznań Kobylnica (EPPK) POZNAŃ (EPPK) ,99"N ,41"E 14 Krosno (EPKR) ,05"N ,11"E 14 Krosno (EPKR) ) ,05"N ,11"E 15 Włocławek Kruszyn (EPWK) ,62"N ,78"E 15 Włocławek Kruszyn (EPWK) ,62"N ,78"E 14

18 15 Włocławek Kruszyn (EPWK) ,62"N ,78"E 15 Włocławek Kruszyn (EPWK) ,62"N ,78"E 16 Grudziądz Lisie Kąty (EPGI) ,91"N ,57"E 16 Grudziądz Lisie Kąty (EPGI) ,91"N ,57"E 17 Lubin (EPLU) Aeroklub Miedziowego Zagłębia ,83"N ,17"E 17 Lubin (EPLU) Aeroklub Miedziowego Zagłębia ,83"N ,17"E 18 Łódź Lublinek (EPLL) "Port Lotniczy Łódź - Lublinek", Spółka z o.o ,77"N ,28"E 18 Łódź Lublinek (EPLL) "Port Lotniczy Łódź - Lublinek", Spółka z o.o ,77"N ,28"E 19 Nowy Sącz Łososina Dolna/ (EPNL) ,95"N ,75"E 19 Nowy Łososina (EPNL) Sącz/ Dolna/ ,95"N ,75"E 20 Kielce/ (EPKA) Masłów ,55"N ,62"E 20 Kielce/ (EPKA) Masłów ,55"N ,62"E 21 Ostrów Wielkop/ Michałków (EPOM) ,92"N ,51"E 21 Ostrów Wielkop/ Michałków (EPOM) ,92"N ,51"E 22 Mielec (EPML) PZL - Mielec Cargo ,19"N ,67"E 22 Mielec (EPML) PZL - Mielec Cargo ,19"N ,67"E 23 Nowy (EPNT) Targ ,46"N ,05"E 23 Nowy (EPNT) Targ ,46"N ,05"E 24 Olsztyn - Dajtki (EPOD) ,59"N ,89"E 24 Olsztyn - Dajtki (EPOD) ,59"N ,89"E 25 Radom/Piastów / (EPRP) "N** "E** 25 Radom/Piastów (EPRP) "N** "E** 26 Piotrków Trybunalski (EPPT) ,25"N ,36"E 26 Piotrków Trybunalski (EPPT) ,25"N ,36"E 27 Płock (EPPL) ,07"N ,62"E 27 Płock (EPPL) ,07"N ,62"E 28 Kraków/ Pobiednik (EPKP) ,82"N ,97"E 28 Kraków/ Pobiednik (EPKP) ,82"N ,97"E 29 Opole/Polska Nowa Wieś (EPOP) ,55"N ,17"E 29 Opole/ Nowa (EPOP) Polska Wieś ,55"N ,17"E 30 Poznań Ławica (EPPO) Port Lotniczy Poznań Ławica, Spółka z o.o ,71"N ,77"E 30 Poznań Ławica (EPPO) Port Lotniczy Poznań Ławica, Spółka z o.o ,71"N ,77"E 31 Zielona Góra Przylep (EPZP) ,19"N ,76"E 31 Zielona Góra/ Przylep (EPZP) ,19"N ,76"E 32 Lublin/Radawiec (EPLR) ,49"N ,40"E) 32 Lublin/Radawiec (EPLR) ,49"N ,40"E) 33 Leszno (EPLS) ,07"N ,62"E 33 Leszno (EPLS) ,07"N ,62"E 15

19 34 Szczecin - Dąbie (EPSD) ,16"N ,59"E 34 Szczecin - Dąbie (EPSD) ,16"N ,59"E 35 Świdnik (EPSW) WSK S.A. "PZL-Świdnik" ,13"N ,17"E 35 Świdnik (EPSW) WSK S.A. "PZL-Świdnik" ,13"N ,17"E 36 Toruń (EPTO) ,16"N ,22"E 36 Toruń (EPTO) ,16"N ,22"E 37 Stalowa Wola/Turbia (EPST) ,05"N ,35"E 37 Wo- Stalowa la/turbia (EPST) ,05"N ,35"E 38 Warszawa Okęcie (EPWA) P.P. "Porty Lotnicze" ,70"N ,64"E 38 Warszawa - Okęcie P.P. "Porty Lotnicze" ,70"N ,64"E 39 Żar (EPZR) ,81"N ,91"E 39 Żar (EPZR) ,81"N ,91"E 40 Suwałki (EPSU) ,81"N ,65"E 40 Suwałki (EPSU) ,81"N ,65"E 41 Legnica (EPLE) Strefa Aktywności Gospodarczej Spółka z o.o "N** "E** 41 Legnica (EPLE) Strefa Aktywności GospodarczejSpółka z o.o "N** "E** 42 Rzeszów Jasionka (EPRZ) P.P. "Porty Lotnicze" ,85"N ,17"E 42 Rzeszów Jasionka (EPRZ) P.P. "Porty Lotnicze" ,85"N ,17"E 43 Szczecin Goleniów (EPSC) Port Lotniczy Szczecin Goleniów Spółka z o.o ,03"N ,94"E 43 Szczecin Goleniów (EPSC) Port Lotniczy Szczecin Goleniów Spółka z o.o ,03"N ,94"E 44 Zamość (EPZA) ,51"N ,32"E 44 Zamość (EPZA) ,51"N ,32"E 45 Białousy Pan Jerzy Wilczewski "N** "E** 45 Białousy Pan Jerzy Wilczewski "N** "E** 46 Słupsk/Krępa (EPSR) ,34"N ,25"E 46 Słupsk/Krępa (EPSR) ,34"N ,25"E Ośrodek Kształcenia 47 Rzeszów (EPRJ) Lotniczego Politechniki Rzeszowskiej Jasionka "N "E 47 Rzeszów (EPRJ) Ośrodek Kształcenia Lotniczego Politechniki Rzeszowskiej Jasionka "N "E 48 Katowice Pyrzowice (EPKT) Górnośląskie Towarzystwo Lotnicze S.A., Katowice ,31"N ,07"E 48 Katowice Pyrzowice (EPKT) Górnośląskie Towarzystwo Lotnicze S.A., Katowice ,31"N ,07"E 49 Bydgoszcz/Szwedero wo (EPBY) Port lotniczy Bydgoszcz S.A ,49"N ,61"E 49 Bydgoszcz/Szwedero wo (EPBY) Port lotniczy Bydgoszcz S.A ,49"N ,61"E 50 Wrocław Strachowice (EPWR) Port lotniczy Wrocław S.A ,66"N ,01"E 50 Wrocław Strachowice (EPWR) Port lotniczy Wrocław S.A ,66"N ,01"E 51 Kraków Balice (EPKK) Port lotniczy Kraków- Balice Sp. z o.o ,83"N ,41"E 51 Kraków Balice (EPKK) Port lotniczy Kraków- Balice Sp. z o.o ,83"N ,41"E 52 Zielona Góra- Babimost (EPZG) P.P. "Porty Lotnicze" ,66"N ,80"E 52 Zielona Góra- Babimost (EPZG) P.P. "Porty Lotnicze" ,66"N ,80"E 16

20 53 Szczytno- Szymany EPSY Porty Lotnicze "Mazury - Szczytno" Sp. z o.o ,69"N ,69"E 53 Szczytno- Szymany (EPSY) Porty Lotnicze "Mazury - Szczytno" Sp. z o.o ,69"N ,69"E 8.6. Wykaz lądowisk udostępnionych dla lotów VFR List domestic civil airfields available for VFR flights Lp. Nazwa ARP (WGS 84) Przeznaczenie Zarządzający No. Name ARP (WGS 84) Designation Managing Authoarity 1. Aleksandrów Łódzki N** E** wielofunkc. Stowarzyszenie Lotnicze 1. Aleksandrów Łódzki N** E** multifunctional Stowarzyszenie Lotnicze 2. Kazimierz Biskupi (EPKB) N** E** sportowe Aeroklub Koniński 2. Kazimierz Biskupi (EPKB) N** E** sport Aeroklub Koniński 3. Lipki Wielkie N** E** agro Nadleśnictwo Karwin 3. Lipki Wielkie N** E** agro Nadleśnictwo Karwin 4. Łódź sanitarne Instytut "Centrum Zdrowia Matki Polki" 4. Łódź sanitarne Instytut "Centrum Zdrowia Matki Polki" 5. Międzylesie (CZD) N** E** sanitarne Instytut "Pomnik- Centrum Zdrowia Dziecka" 5. Międzylesie (CZD) N** E** medical Instytut "Pomnik- Centrum Zdrowia Dziecka" 6. Mirosławice (EPMR) N** E** wielofunkc. Dolno- Aeroklub śląski 6. Mirosławice (EPMR) N** E** Dolno- Aeroklub śląski multifunctional 7. Pińczów N** E** sportowe Piń- Aeroklub czowski 7. Pińczów N** E** sport Piń- Aeroklub czowski 8. Przemyśl N** E** sanitarne Wojewódzki Szpital w Przemyślu 8. Przemyśl N** E** medical Wojewódzki Szpital w Przemyślu 9. "Orla Góra" N** E** agro Przedsiębiorstwo Lotnicze AVIAE- CO 9. "Orla Góra" N** E** agro Przedsiębiorstwo Lotnicze AVIAE- CO 10. Tarnów N** E** sanitarne Szpital im św. Łukasza w Tarnowie 10. Tarnów N** E** medical Szpital im św. Łukasza w Tarnowie 11. Szymanów (EPWS) ,8 N ,9 E sportowe 11. Szymanów (EPWS) ,8 N ,9 E sport 12. Warszawa sanitarnodyspoz. DAEWO-FSO Warszawa 12. Warszawa medicaldispos. DAEWO-FSO Warszawa 13. Wejherowo N** E** sanitarne Samodzielna Kolumna Transportu Sanitarnego 13. Wejherowo N** E** medical Samodzielna Kolumna Transportu Sanitarnego 14. Kalisz N** E** sanitarne Szpital Zespolony im. Ludwika Perzyny w Kaliszu 14. Kalisz N** E** medical Szpital Zespolony im. Ludwika Perzyny w Kaliszu 15. Góraszka (EPGO) N** E** wielofunkc. "White Eagle" Aviation Sp. z o.o. w Góraszce 15. Góraszka (EPGO) N** E** multifunctional "White Eagle" Aviation Sp. z o.o. w Góraszce 16. Orsk N** E** sanitarnodyspoz. POL-MIEDŹ- TRANS Sp. z o.o. 16. Orsk N** E** medical dispos. POL-MIEDŹ- TRANS Sp. z o.o. 17