Szkolny Plan Odkrywania i Rozwijania Talentów Publiczne Gimnazjum Nr 2 im. M. Kopernika Biała Podlaska

Transkrypt

1 Szkolny Plan Odkrywania i Rozwijania Talentów Publiczne Gimnazjum Nr 2 im. M. Kopernika Biała Podlaska Dziecko rodzi się wszechstronnie uzdolnione, z pełną możliwością rozwoju we wszystkich kierunkach, potencjalną wybitną inteligencją i zadatkami na rozwijanie wielkiej twórczości oraz dużym talentem społecznym. Trzeba stworzyć mu możliwości ich maksymalnego rozwoju. David Lewis WSTĘP Bardzo ważne jest odkrywanie i rozwijanie zdolności i talentów dzieci i młodzieży. Zadaniem szkoły jest wspieranie utalentowanych uczniów, wyposażenie ich we wszechstronną wiedzę i przygotowanie do dalszego rozwoju. W tym celu w Gimnazjum Nr 2 im. Mikołaja Kopernika w Białej Podlaskiej został opracowany Szkolny Plan Odkrywania i Rozwijania Talentów, ze szczególnym zwróceniem uwagi na wielopłaszczyznowe działania wspomagające stymulację rozwoju dzieci zdolnych. Priorytetem jest idea rozwoju każdego ucznia, z uwzględnieniem jego indywidualnych cech, potrzeb, możliwości, zainteresowań, pasji i wrodzonych predyspozycji. Chcemy, aby każdy uczeń mógł rozwijać talenty, rozwijać swoją osobowość a atmosfera w szkole sprzyjała tym działaniom. CEL GŁÓWNY SZKOLNEGO PLANU ODKRYWANIA I ROZWIJANIA TALENTÓW: rozpoznawanie, rozbudzanie i rozwijanie zainteresowań, uzdolnień i umiejętności wszystkich uczniów, tworzenie warunków osiągania sukcesów na miarę możliwości każdego z nich oraz promowanie ich na terenie szkoły i w środowisku lokalnym. CELE SZCZEGÓŁOWE: identyfikacja i diagnoza zainteresowań i uzdolnień uczniów w ramach zajęć obowiązkowych i pozalekcyjnych, budowanie klimatu bezpieczeństwa niezbędnego do odkrywania przez młodego człowieka swoich mocnych stron, kształtowanie i rozwijanie motywacji poznawczej uczniów oraz ich potrzebę osiągnięć, rozpoznawanie i rozwijanie zainteresowań, indywidualnych predyspozycji, zdolności i ich wyraźnej kierunkowości, często wyrażającej się mistrzostwem w konkretnej dziedzinie aktywności, stwarzanie korzystnej, stymulującej rozwój zainteresowań i uzdolnień atmosfery w szkole, promocja osiągnięć uczniów w szkole i środowisku lokalnym, stymulowanie aktywności twórczej, zachęcanie do niezależnego myślenia i stosowania

2 nietypowych rozwiązań, przygotowanie uczniów zdolnych do udziału w konkursach, olimpiadach przedmiotowych, artystycznych, zawodach sportowych, wzmacnianie w uczniach poczucia własnej wartości, wspieranie inicjatyw społecznych podejmowanych przez uczniów, rozwijanie uczuć szacunku dla przejawów twórczości, wdrażanie do efektywnych sposobów samodzielnego przyswajania wiedzy i umiejętności, dokonywania samooceny, planowania własnego rozwoju. ZDOLNOŚCI - to takie różnice indywidualne, które sprawiają, że przy jednakowej motywacji i uprzednim przygotowaniu poszczególni ludzie osiągają w porównywalnych warunkach zewnętrznych niejednakowe rezultaty w uczeniu się i działaniu (Z. Pietrasiński,1975). CECHY CHARAKTERYSTYCZNE UCZNIÓW ZDOLNYCH: szybkie zapamiętywanie, prawidłowe kojarzenie i rozumowanie, ciekawość świata i ludzi, dar bystrej obserwacji otoczenia, dociekliwość, zadawanie dużej ilości pytań, szeroki wachlarz zainteresowań, dużo wiadomości pozaszkolnych, ukierunkowane uzdolnienia i pasje, wykonywanie zadań umysłowych z przyjemnością, umiejętność skupiania uwagi przez dłuższy czas na tym, co je interesuje, bogata wyobraźnia, ciekawe, oryginalne pomysły, potrzeba wyrażania swoich wrażeń, myśli i emocji w różnej formie, np. muzyce, tańcu, plastyce, w słowie lub w piśmie, niezależna postawa, obrona swoich poglądów i pomysłów, myślenie logiczne i krytyczne, oryginalność i inicjatywa, poczucie humoru. OBSZARY UZDOLNIEŃ: Artystyczny Humanistyczny Językowy Sportowy Techniczny Matematyczno - fizyczny Informatyczny Przyrodniczo ekologiczny

3 DZIAŁANIA PODEJMOWANE W CELU ROZPOZNANIA UCZNIA ZDOLNEGO. Sens powołania nauczycielskiego polega na tym, by znać pragnienia swoich uczniów i wiedzieć, co może ich zaspokoić. Trzeba je wytropić i wydobyć na wierzch. A. Bloom Za rozpoznanie możliwości intelektualnych uczniów odpowiedzialni są wszyscy nauczyciele, którzy podejmują następujące działania: planują i organizują zajęcia mające na celu stwarzanie takich sytuacji dydaktycznych, które doprowadzą do ujawnienia pewnych uzdolnień wśród uczniów, przeprowadzają testy diagnozujące i określające poziom umiejętności uczniów rozpoczynających naukę na danym etapie kształcenia, zapoznają się z dotychczasowymi osiągnięciami uczniów, współpracują z wychowawcą klasy w celu uzyskania informacji o uczniu, wymieniają informacje o uczniach pomiędzy nauczycielami uczącymi w danej klasie, współpracują z rodzicami celem zdobycia informacji o uczniu. SPOSOBY IDENTYFIKOWANIA UZDOLNIEŃ I ZAINTERESOWAŃ UCZNIÓW: analiza informacji zawartych w ankiecie o zainteresowaniach i uzdolnieniach, testy osiągnięć edukacyjnych i analiza ich wyników, rozmowy z uczniami, obserwacja ucznia przez wychowawcę pod kątem różnych działalności na gruncie klasowym, szkolnym, zbieranie informacji dotyczących wyróżniających się uczniów od nauczycieli wszystkich przedmiotów, wywiad z rodzicami na temat zainteresowań, uzdolnień ucznia, zapoznanie z osiągnięciami ucznia z poprzedniego etapu edukacyjnego w takich dziedzinach jak sport, muzyka, taniec, działalność społeczna i inne, uzyskiwane wyniki w nauce, sukcesy w konkursach na wyższych szczeblach, olimpiadach, informacje pozyskane od grupy rówieśniczej. Oceniając zdolności dziecka, należy wziąć pod uwagę ogół warunków i czynników wpływających na jego rozwój.

4 FORMY PRACY Z UCZNIEM ZDOLNYM: 1. indywidualne: zachęcanie uczniów do samodzielnej pracy, prowadzenie zajęć dla kolegów, indywidualizacja pracy, dodatkowe prace, konsultacje indywidualne, udział ucznia w wydarzeniach pozaszkolnych proponowanych przez inne instytucje i placówki, organizowanie konkursów o charakterze interdyscyplinarnym, angażowanie uczniów do udziału w wydarzeniach szkolnych, angażowanie uczniów do przygotowywania koncertów, przedstawień, uroczystości. 2. grupowe: koła zainteresowań, warsztaty, konkursy szkolne, konkursy pozaszkolne, zawody sportowe, turnieje, mecze, projekty grupowe, wyjazdy o charakterze edukacyjnym. ZADANIA NAUCZYCIELI W SZKOLNYM PLANIE ODKRYWANIA I ROZWIJANIA TALENTÓW: 1. Zadania wychowawcy: gromadzenie informacji na temat zainteresowań i osiągnięć uczniów rozpoczynających naukę w szkole (teczka wychowawcy), systematyczne zbieranie informacji o osiągnięciach szkolnych i pozaszkolnych uczniów (teczka wychowawcy), współpraca z pedagogiem (przekazywanie informacji na temat uzdolnionych uczniów w celu objęcia tych uczniów pomocą psychologiczno pedagogiczną), nauczycielami przedmiotu na rzecz ucznia zdolnego, współpraca z rodzicami i informowanie ich o kołach zainteresowań oferowanych przez szkołę, wskazywanie pozaszkolnych miejsc pogłębiania wiedzy i rozwoju zainteresowań. 2. Zadania nauczycieli przedmiotu: rozpoznawanie uczniów szczególnie uzdolnionych, analiza wyników i sprawdzianów, współpraca z wychowawcą ucznia, pedagogiem, psychologiem oraz rodzicami ucznia (przekazywanie informacji o uzyskanych osiągnięciach ucznia zdolnego, o jego szczególnych predyspozycjach),

5 informowanie ucznia zdolnego i wychowawcy o ofercie zajęć dodatkowych i konkursach, zachęcanie i motywowanie ucznia do ciągłego rozwoju poprzez udział w konkursach i olimpiadach, umożliwienie uczniom uzupełnienia zaległości spowodowanych ich udziałem w konkursach, zawodach, itp. indywidualizowanie pracy z uczniem zdolnym na zajęciach lekcyjnych i pozalekcyjnych. 3. Zadania przewodniczącego zespołu przedmiotowego: w sprawozdaniach z pracy zespołu przedmiotowego umieszcza zbiorcze roczne zestawienie wszystkich sukcesów odniesionych przez uczniów z przedmiotów i nauczycieli ich przygotowujących oraz zestawienie konkursów w których uczniowie brali udział. 4. Zadania pedagoga szkolnego i doradcy zawodowego: uczestnictwo w diagnozowaniu uzdolnień współpracując z nauczycielami, wychowawcami, w ramach organizowania w szkole pomocy psychologiczno pedagogicznej koordynowanie spotkań z rodzicami uczniów uzdolnionych, wychowawcami oraz nauczycielami uczącymi w poszczególnych klasach, indywidualne konsultacje i porady dla uczniów, informowanie rodziców uczniów zdolnych o możliwościach dalszego kształcenia, pomoc w udzielaniu kierunków kształcenia, udzielanie porad uczniom zdolnym w sferze emocjonalno motywacyjnej. 5. Zadania dyrektora szkoły: zapewnianie optymalnych warunków pracy z uczniem zdolnym wzbogacanie oferty zajęć pozalekcyjnych możliwie zgodnie z oczekiwaniami uczniów i rodziców, współpraca z rodzicami, środowiskiem i władzami lokalnymi oraz instytucjami działającymi na rzecz rozwoju ucznia zdolnego, tworzenie warunków do udziału uczniów zdolnych w konkursach, zawodach, warsztatach. 6. Zadania bibliotekarza szkolnego: gromadzenie i eksponowanie księgozbioru dotyczącego pracy z uczniem zdolnym, organizowanie oraz zachęcanie uczniów do udziału w konkursach i innych inicjatywach bibliotecznych, zabezpieczenie niezbędnej literatury oraz innych materiałów uczniom biorącym udział w konkursach szkolnych i pozaszkolnych.

6 Postawa nauczyciela oraz metody i formy pracy z uczniami. Każdy nauczyciel pracujący z uczniem zdolnym jest nastawiony na rozwój uzdolnień swoich uczniów, a przede wszystkim dąży do: utrzymania wysokiego poziomu wymagań, wskazywania dodatkowego źródła wiedzy, zachęcania do udziału w konkursach, olimpiadach, zawodach, turniejach, itp., mobilizowania do udziału w zajęciach pozaszkolnych w celu pogłębiania wiedzy i rozwoju zainteresowań, wskazywania i wyjaśniania przyczyn wszelkich niepowodzeń, stosowania aktywizujących metod pracy. Podstawowe obszary współpracy: a) nauczyciel uczeń Nauczyciel dąży do mistrzostwa, czyli posiada talent pedagogiczny, autorytet, refleksyjność, wrażliwość oraz gruntowną wiedzę. Twórczy nauczyciel: - pracuje wielopoziomowo, różnicuje materiał pod względem stopnia trudności oraz zainteresowań, - motywuje i nagradza, - rozszerza horyzonty myślowe podopiecznych, - organizuje koła zainteresowań, - stwarza możliwość udziału uczniów w realizacji projektów edukacyjnych pogłębiających ich zainteresowania, - wykorzystuje technologię komputerową i informacyjną w pracy z uczniem zdolnym. b) nauczyciel rodzic Praca z rodzicami przebiega równolegle do pracy z uczniami i cechuje się przede wszystkim: - współudziałem w procesie dydaktyczno wychowawczym, - wymianą informacji i doświadczeń. c) uczeń uczeń Przy wsparciu nauczyciela uczniowie wybitnie zdolni, jak i ci mniej uzdolnieni, uczą się współpracy poprzez: - integrację zespołu klasowego, - pracę w grupach, - współpracę z pedagogiem. d) nauczyciel nauczyciel Współpraca między nauczycielami uczącymi jest szczególnie ważna w pracyz uczniem zdolnym. Dotyczy ona głównie: - wymiany informacji na temat ucznia zdolnego, - dzielenia się wiedzą i doświadczeniem. Nad każdym uczniem zdolnym czuwa wychowawca klasy, który jest odpowiedzialny za wskazanie rodzicom bądź prawnym opiekunom ucznia możliwości skonsultowania się z poradnią psychologiczno pedagogiczną, współpracę z nauczycielami uczącymi oraz utrzymywanie stałych kontaktów z rodzicami ucznia.

7 Każdemu zdolnemu uczniowi zostaje przydzielony opiekun lub opiekunowie w zależności od tego, jakie wykazuje on umiejętności i zainteresowania. Dbając o wszechstronny rozwój ucznia zdolnego współpracujemy z: poradnią psychologiczno pedagogiczną celem zdiagnozowania uzdolnień i przezwyciężania barier poznawczo-emocjonalnych i motywacyjnych uwalniających aktywność twórczą, rodzicami i Radą Rodziców celem wzmacniania procesu lepszego świadomego rozwoju dziecka, doradcami metodycznymi celem dokształcania nauczycieli wspierających uzdolnienia, innymi szkołami w celu kontynuacji kształcenia rozpoznanych uzdolnień i zainteresowań uczniów, Młodzieżowym Domem Kultury, Biblioteką Szkolną i Miejską. SPOSOBY NAGRADZANIA ORAZ PROMOWANIA OSIĄGNIĘĆ UCZNIÓW I NAUCZYCIELI W SZKOLE I ŚRODOWISKU LOKALNYM: a) uczniowie: pochwały wychowawcy klasy, nagrodzenie uczniów wyróżniających się podczas apeli szkolnych, dyplomy, umieszczanie informacji o osiągnięciach uczniów na stronie internetowej szkoły, eksponowanie dyplomów na gazetce szkolnej, zamieszczanie artykułów w prasie lokalnej, informowanie rodziców o osiągnięciach uczniów, podejmowanie prób publikacji prac uczniowskich, organizowanie szkolnych i międzyszkolnych konkursów oraz zawodów sportowych, wybór najlepszego ucznia szkoły oraz sportowca szkoły, organizowanie wystaw, debat, Dni Otwartych; korzystanie z propozycji innych szkół i organizacji, stworzenie możliwości uczestnictwa we wszystkich dostępnych konkursach i zawodach sportowych, prezentacja pucharów w gablotach na korytarzu szkolnym, umieszczanie informacji w Kronice Szkoły, prezentacja dorobku uczniowskiego na wystawach z okazji obchodów Dni Patrona Szkoły, Dni Otwartych, podczas spotkań z rodzicami oraz przy innych okazjach. b) nauczyciele: publikowanie nazwisk nauczycieli - opiekunów obok nazwisk uczniów - laureatów lub finalistów na stronie internetowej szkoły oraz na tablicy odkrywania talentów,

8 pochwała Dyrektora na Radzie Pedagogicznej, wręczenie listu gratulacyjnego wobec uczniów, rodziców i innych nauczycieli, wyróżnienie nagrodą Dyrektora Szkoły oraz nominowanie do nagród wyższych szczebli. SPODZIEWANE EFEKTY WDROŻENIA I REALIZACJI SZKOLNEGO PLANU ODKRYWANIA I ROZWIJANIA TALENTÓW: tworzy się przyjazne środowisko, w którym rodzice, uczniowie i nauczyciele są partnerami w procesie edukacji, zyskujemy większy prestiż, podnosimy jakość pracy szkoły, wzrost liczby uczniów uczestniczących w zajęciach pozalekcyjnych, uczniowie realizują swoje potrzeby, rozwijają pasję, zainteresowani, prezentacja wyników pracy twórczej przez uczniów (udział w różnego rodzaju konkursach przedmiotowych, artystycznych, sportowych, redagowanie gazetki szkolnej, praca w Samorządzie Uczniowskim itp.), wzrost poczucia własnej wartości uczniów, promocja uczniów w szkole i środowisku lokalnym, wzrost liczby laureatów i finalistów konkursów przedmiotowych i zawodach sportowych, nauczyciele zdobywają nowe kompetencje i podnoszą kwalifikacje zaspokajają potrzebę sukcesu i satysfakcji, integracja i współpraca środowiska lokalnego ze środowiskiem szkolnym, zwiększenie udziału rodziców w konkursach, zawodach, imprezach prezentujących osiągnięcia i umiejętności uczniów. EWALUACJA DZIAŁAŃ W RAMACH SZKOLNEGO PLANU ODKRYWANIA I ROZWIJANIA TALENTÓW: badanie drożności przepływu informacji o uczniu zdolnym między nauczycielami, pedagogiem, wychowawcami, rodzicami, zbadanie czy oferta zajęć rozwijających zainteresowania i uzdolnienia spełnia oczekiwania uczniów (ankieta), określenie liczby uczniów uczęszczających na koła zainteresowań (teczka wychowawcy) zebranie informacji na temat liczby uczniów uczestniczących w konkursach, finalistów oraz prezentujących swój talent na terenie szkoły. Opracowanie: Szkolny Zespół Odkrywania i Rozwijania Talentów w składzie: Izabela Semeniuk koordynator zespołu Inna Tkhorevska Justyna Stępka Rafał Wlizło Marek Duda Leszek Zieliński