Nr lutego 2012

Transkrypt

1 Bank BGŻ ul. Kasprzaka 10/ Warszawa tel fax Departament Analiz Makroekonomicznych i Sektorowych BankBGZ.Research@bgz.pl Główny Ekonomista Dyrektor Departamentu Dariusz Winek tel dariusz.winek@bgz.pl Analizy rynków rolnych Marta Skrzypczyk Kierownik Zespołu; rynek mleka tel marta.skrzypczyk@bgz.pl Izabela Dabrowska-Kasiewicz rynek zbóż, środków produkcji tel izabela.dabrowska@bgz.pl Mariusz Dziwulski rynek owoców i warzyw tel mariusz.dziwulski@bgz.pl Anna Jaworowska rynek roślin oleistych tel anna.jaworowska@bgz.pl Michał Koleśnikow rynek mięsa tel michal.kolesnikow@bgz.pl Danych dostarcza: Sparks Polska, KE, Reuters GUS, MRiRW, IERiGŻ Zboża: Międzynarodowa Rada Zbożowa w opublikowanym w ubiegłym tygodniu raporcie podniosła prognozy zbiorów zbóż na świecie w bieżacym sezonie 2011/2012. W kolejnym sezonie 2012/2013 Międzynarodowa Rada prognozuje spadek globalnej produkcji pszenicy o 15 mln ton w skali roku do ok. 680 mln ton, co nie daje perspektyw na dalsza odbudowę światowych zapasów. Rośliny oleiste: W okresie pierwszych pięciu miesięcy bieżacego sezonu 2011/2012 przerób rzepaku obniżył się o 20% w porównaniu z analogicznym okresem sezonu poprzedniego. W styczniu 2012 roku wartość indeksu światowych cen olejów i tłuszczów (FAO) wzrosła w stosunku do grudnia ub. r. Była jednak niższa w porównaniu z analogicznym okresem w 2011 roku. Mięso: W styczniu o 19% wyższe niż rok wcześniej były wstawienia pisklat do intensywnej produkcji kurczat brojlerów. Zwiększa to prawdopodobieństwo nieodległych w czasie spadków cen żywca. W 2011 r. o 19% wzrósł unijny eksport produktów wieprzowych. Najbardziej dynamicznie rozwijała się sprzedaż mięsa i podrobów mrożonych do Azji Wschodniej. Mleko: W styczniu skup mleka ukształtował się na poziomie 768,5 mln l, tj. wyższym o ponad 4% w porównaniu do grudnia ub. r. i aż 9% w relacji rocznej. Duża rynkowa podaż mleka pozwoliła na dynamiczne zwiększenie produkcji jogurtów, serów świeżych, masła oraz serów dojrzewajacych. Owoce i warzywa: Rosna ceny jabłek w skupach i na rynkach hurtowych, co jest zwiazane między innymi ze zwiększajacym się zapotrzebowaniem na te owoce na rynkach wschodnich. Produkcja jabłek w krajach Półkuli Południowej w 2012 r. wynieść ma 5,5 mln t i być o blisko 2% niższa w porównaniu do roku poprzedniego. Pozostałe sektory: Wielu amerykańskich rolników nadal wstrzymuje się z zakupem nawozów oczekujac spadków cen, co jest ryzykowna gra biorac pod uwagę niski poziom zapasów dystrybutorów. Ważne daty: Data Wydarzenie Kończy się termin składania wniosków o zwrot akcyzy za paliwo rolnicze. Nabór wniosków o przyznanie pomocy w ramach systemów wsparcia bezpośredniego za 2012 r., pomocy finansowej z tytułu wspierania gospodarowania na obszarach górskich i innych obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania (płatność ONW) oraz o przyznanie płatności z od Programu rolnośrodowiskowego w ramach PROW Ceny referencyjne/minimalne w Unii Europejskiej Produkt Cena (w EUR) Cena (w PLN*) Od Do Pszenica 101,31 EUR/t 429,96 PLN/t Buraki cukrowe 26,29 EUR/t 114,04 PLN/t Odtłuszczone mleko w proszku 169,80 EUR/ 100 kg Masło w blokach 246,39 EUR/ 100 kg Według fixingu z dnia r. z wyjatkiem buraków cukrowych, których cena w PLN została wyliczona w oparciu o średni kurs EUR/PLN z września 2011 r. Okres obowiazywania cen dotyczy ceny wyrażonej w PLN, jeżeli taka jest podana. Średniotygodniowe kursy walutowe Tydzień EUR/PLN USD/PLN GBP/PLN PLN/UAH PLN/RUB ,19 3,17 5,02 2,53 9, ,19 3,19 5,03 2,52 9, ,17 3,13 4,95 2,56 9,44 Niniejszy dokument jest jedynie materiałem informacyjnym do użytku odbiorcy. Nie może on być uznany za rekomendację do dokonania jakiejkolwiek inwestycji. Wszystkie opinie i prognozy wyrażone w niniejszym dokumencie sa wyrazem oceny autorów w dniu publikacji i moga ulec zmianie bez zapowiedzi. Żadna część jak i całość utworów zawartych w publikacji AgroTydzień, nie może być powielana i rozpowszechniania lub dalej rozpowszechniana w jakiejkolwiek formie i w jakikolwiek sposób (w tym także elektroniczny, mechaniczny lub inny albo na wszelkich polach eksploatacji) włacznie z szeroko pojęta digitalizacja, fotokopiowaniem lub kopiowaniem, w tym także zamieszczaniem w Internecie - bez uprzedniej pisemnej zgody Banku Gospodarki Żywnościowej S.A. z siedziba w Warszawie. Jakiekolwiek użycie lub wykorzystanie z naruszeniem prawa utworów zawartych w AgroTydzień, w całości lub w części, bez uprzedniej pisemnej zgody Banku Gospodarki Żywnościowej S.A. jest zabronione pod groźba kary i może być ścigane prawnie.

2 Zboża Rynek światowy Międzynarodowa Rada Zbożowa w opublikowanym w ubiegłym tygodniu raporcie podniosła prognozy zbiorów zbóż na świecie w bieżacym sezonie 2011/2012. Ponadto, mimo zwiększenia oczekiwanego poziomu popytu na kukurydzę, podniosła również oczekiwany poziom globalnych zapasów zbóż na świecie. Według najnowszej prognozy do końca trwajacego sezonu, czyli do 30 czerwca 2012 r., na świecie zostanie zebrane mln t zbóż (bez ryżu) wobec mln t przed rokiem. Zbiory pszenicy oczekiwane sa na poziomie 695 mln t (wzrost o 6,5% r/r), a kukurydzy 864 mln t (4,3% r/r). Niemniej jednak, eksperci Rady oceniaja, że całkowity popyt na pszenicę, jak i kukurydzę w bieżacy sezonie będzie wyższy, aniżeli w ubiegłym. Mimo to w przypadku pszenicy nadal oczekiwana jest odbudowa zapasów o 15 mln t do 211 mln ton. Natomiast w przypadku kukurydzy sytuacja wyglada mniej optymistycznie i Rada przewiduje, że zapasy tego zboża na świecie spadna trzeci sezon z rzędu. Na koniec trwajacego sezonu przewiduje się, że zapasy kukurydzy na świecie wyniosa 126 mln t i będa o 7 mln t niższe niż przed rokiem. Jeżeli chodzi o kolejny sezon 2012/2013 Międzynarodowa Rada prognozuje, że relatywnie wysokie ceny zbóż będa sprzyjały wzrostowi powierzchni zasiewów. Niemniej jednak, będzie on niewielki. W przypadku pszenicy przewidywany jest wzrost o zaledwie 1,5% w skali globalnej do 225 mln hekatrów. Ponadto w opinii Rady przeciętne polony będa niższe niż w bieżacym sezonie 2011/2012, głównie ze względu na sytuację w niektórych regionach Ukrainy i USA. W rezultacie globalna produkcja pszenicy w kolejnym sezonie może być zadaniem Rady o 15 mln t niższa niż w sezonie bieżacym, co nie daje perspektyw na dalsza odbudowę światowych zapasów. W przypadku kukurydzy wzrost powierzchni upraw na świcie oczekiwany jest o zaledwie 0,6% do 167 mln ha. Jest to niewielka zmiana, lecz oznacza osiagnięcie najwyższego poziomu w historii. Warto również zwrócić uwagę na USA, gdzie przewiduje się zwiększenie powierzchni zasiewów do 38 mln ha, czyli o 2,1% w skali roku, co jednak oznacza największa powierzchnie upraw tego zboża od 1944 roku. Podsumowujac, mimo dalszego wzrostu produkcji zbóż na świecie i bicia kolejnych rekordów, bilans zbóż postaje napięty, szczególnie, jeżeli analizować go w krajach należa- cych do największych eksporterów. Z danych Rady wynika, że wielkość zapasów zarówno kukurydzy, jak i pszenicy u sześciu największych dostawców tego surowca na rynek światowy spada co najmniej trzeci rok z rzędu. Oznacza to, że wszelkie zawirowania w zbiorach w głównych regionach upraw będa silnie wpływać na kształtowanie się cen. Niemniej jednak, jak uczy doświadczenie ostatniej dekady, nie będa decydować o ich poziomie, który m.in. zależy od nastrojów na rynkach terminowych, kursów walut, czy zmian w regulacjach handlowych. Przeciętne ceny (PLN/t; bez VAT) płacone przez przedsiębiorstwa dokonujace zakupu zbóż ( ) Towar Rodzaj Polska Makroregiony Centralno- Północno- Wschodni Południowy Zachodni Pszenica Kons Pasz Kons Żyto Pasz Jęczmień Kons nld 801 Pasz nld 808 Brow. 895 nld nld 921 Kukurydza Pasz Owies Kons. nld nld Pasz. 681 nld 674 Pszenżyto Pasz nld 763 Makroregiony: Centralno-Wschodni: lubelskie, łódzkie, mazowieckie, podlaskie, warmińsko-mazurskie; Południowy: dolnoślaskie, małopolskie, opolskie, świętokrzyskie, podkarpackie, ślaskie; Północno-Zachodni: kujawsko-pomorskie, lubuskie, pomorskie, wielkopolskie, zachodniopomorskie nld niewystarczajaca liczba danych Dynamika (%) średnich cen zakupu zbóż w Polsce Tydzień Pszenica Żyto Jęczmień Kukurydza kons. kons. paszowy paszowa t ( ) PLN/t 824,0 858,6 798,6 776,1 t /t-1 ( ) 0,58-3,41-0,11-0,80 t/t-2 ( ) -0,05-2,38 1,68 0,00 t/t-3 ( ) 1,24-0,20 2,64 1,63 t/t-4 ( ) 1,08-0,65 3,12 2,88 r/r -15,62 1,80-1,50-13,73 Źródło: opracowanie własne na podstawie MRiRW Źródło: GUS Przeciętne ceny skupu zbóż w Polsce (dane miesięczne) Ceny zbóż w UE-27 (EUR/t; ( ) Pszenica zmiana Jęczmień zmiana Kukurydza zmiana konsum. tyg. (%) paszowy tyg. (%) paszowa tyg. (%) Hiszpania 220 1, , ,77 Niemcy 203 1, , ,15 Czechy 181 2,81 bd bd 173 3,79 Słowacja 175 bd 175 8, ,85 Węgry 188 bd 181 bd bd bd UE , , ,23 Polska 196-0, , ,56 UE-27= Ceny zbóż na giełdach światowych (USD/t) z r. Giełda Zboże III 12 V 12 VII 12 IX12 CBOT kukurydza 252,19 253,53 254,48 231,60 pszenica SRW 235,53 235,60 239,94 245,96 MGE pszenica DNS 288,95 291,16 289,98 286,97 KCBT pszenica HRW 250,22 252,87 255,82 260,95 MATIF pszenica 207,50 201,50 196,25(VIII) 190,75(XI) LIFFE pszenica 164,25 165,50 167,25(VII) 149,00 (XI) Źródło: Reuters CBOT - Chicago Board of Trade; KCBT - Kansas City Board of Trade; MGE - Minneapolis Grain Exchange; MATIF - Marche a Terme International de France (EUR/t) LIFFE - London International Financial Futures and Options Exchange (GBP/t) 2 AgroTydzień

3 Oleiste W okresie pierwszych pięciu miesięcy bieżacego sezonu 2011/2012 przerób rzepaku obniżył się o 20% w porównaniu z analogicznym okresem sezonu poprzedniego. W listopadzie 2011 roku krajowy przerób rzepaku był większy niż w październiku. Jak podaje IERiGŻ w swojej ostatniej publikacji Rynek rolny, w miesiacu tym zakłady zatrudniajace co najmniej 50 pracowników wytworzyły 51,2 tys. t surowego oleju rzepakowego, czyli o ponad 10% więcej w porównaniu z październikiem. Z drugiej strony jednak był to wynik o prawie 15% niższy w stosunku do analogicznego okresu w 2010 roku. Dostępne dane wskazuja, że od poczatku bieżacego sezonu 2011/ w miesiacach lipiec-listopad łaczna produkcja oleju rzepakowego surowego wyniosła ok. 234 tys. t wobec 291 tys. t w tym samym okresie 2010 roku (spadek o 20%). Pogorszeniu uleglo saldo w bilansie handlowym. Wstępne dane handlowe pokazuja, że w okresie lipiec - listopad 2011 przywóz oleju rzepakowego wyniósł 43 tys. t (tj. podwoił się w stosunku do wielkości zaimportowanej w analogicznym okresie w 2010 roku). Jednocześnie eksport oleju rzepakowego obniżył się do 79 tys. t (o 17% r/r). Rynek światowy W styczniu 2012 roku wartość indeksu światowych cen olejów i tłuszczów (FAO) wzrosła w stosunku do grudnia ub.r.. Była jednak niższa w porównaniu z analogicznym okresem w 2011 roku. Globalne ceny żywności od czerwca 2011 roku pozostawały w tendencji spadkowej. W styczniu 2012 roku po raz pierwszy od wielu miesięcy odnotowano ich wzrost. Opracowany przez Organizację Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) indeks światowych cen żywności w styczniu br. zwiększył się wobec grudnia ub.r. o około 2% (4 punkty) i ukształtował na poziomie 214 punktów. Oznacza to, że w styczniu ceny monitorowane przez FAO były o 114% wyższe niż przeciętnie w latach Wzrost wartości indeksu był konsekwencja wyższych światowych cen olejów, zbóż, cukru, przetworów mleczarskich oraz mięsa. Indeks światowych cen olejów i tłuszczów w styczniu 2012 roku osiagn ał poziom 234 punktów, co oznacza wzrost w ujęciu miesięcznym o 6 punktów, czyli 3%. Wśród przyczyn zwyżki cen można wskazać wysoki popyt importowy na oleje palmowy i sojowy, sezonowy spadek produkcji oleju palmowego oraz oczekiwania co do mniejszej podaży eksportowej oleju sojowego. Warto dodać, że choć wartość indeksu światowych cen olejów i tłuszczów od miesięcy kształtuje się na bardzo wysokich historycznie poziomach, w styczniu br. jego wartość była niższa o 16% w odniesieniu do analogicznego okresu w 2011 roku. Dynamika (%) średnich cen sprzedaży (bez VAT) ( ) Tydzień Rzepak Olej rzepakowy Śruta Makuch rafinowany rzepakowa rzepakowy (PLN/t) (PLN/t) (PLN/t) (PLN/t) t ( ) t/t-1 ( ) -0,75 0,04 8,83 0,12 t/t-2 ( ) 0,05 0,78 2,58 1,07 t/t-3 ( ) -0,90 1,70 2,73 0,59 t/t-4 ( ) -1,14 0,00 1,27 2,28 r/r 14,47 9,24-7,14-4,69 Źródło: Oil World Światowe ceny olejów i oleistych Ceny produktów oleistych na giełdach światowych z r. Termin CBOT MATIF (EUR/t) dostawysoja USD/t śruta sojowa USD/short t (ok. 907 kg) rzepak III ,95 333,60 V ,74 336,20 452,50 VII ,90 338,10 - VIII ,77 337,20 438,00 IX ,73 335,50 432,50 (XI) Źródło: Reuters CBOT - Chicago Board of Trade; MATIF - Marche a Terme International de France 3 AgroTydzień

4 Mięso Wstawienia pisklat Najnowsze dane GUS wskazuja na duży wzrost wstawień pisklat kurczat brojlerów. Wyniosły one 65,2 mln szt. i były o 19% wyższe niż w styczniu 2011 roku. Dla porównania w grudniu wzrost w relacji rocznej wynosił 8%, a w listopadzie 3%. Dane rynkowe z pierwszej połowy lutego nie potwierdzaja jeszcze dużego wzrostu podaży kurczat do uboju. Pomiędzy połowa stycznia a połowa lutego ceny zakupu w zakładach urosły o 9%. Trudno oczekiwać, aby tak szybki i duży wzrost cen był możliwy przy znacznie większej podaży kurczat. Jednak dane te oznaczaja, że większe jest prawdopodobieństwo rychłego odwrócenia krótkotrwałego trendu wzrostowego w cenach kurczat. Rynek europejski Wzrost eksportu wieprzowiny z UE do krajów trzecich W ubiegłym roku dosyć wyraźnie wzrósł unijny eksport produktów z sektora wieprzowiny. Według opublikowanych przez Komisję Europejska wstępnych danych za cały 2011 rok eksport żywych świń, mięsa wieprzowego surowego i przetworzonego, podrobów i tłuszczów wieprzowych wzrósł o 19%. W roku 2012 kraje UE wyeksportowały łacznie ponad 3,3 mln produktów sektora wieprzowego. To o ponad 530 tys. t więcej niż w roku Do tego wzrostu w największej mierze przyczyniła się większa o 24% (274 tys. t) ilość wyeksportowanej mrożonej wieprzowiny oraz większa również o 24% (205 tys. t) ilość wyeksportowanych podrobów wieprzowych. Jeśli chodzi o kierunki eksportu unijnej wieprzowiny i produktów wieprzowych, to w ubiegłym roku na zdecydowanego lidera wyszły kraje Azji Wschodniej. Aż 43% sprzedaży trafiało do czterech krajów regionu - do Hongkongu (541 tys. t), do Chin (396 tys. t), do Japonii (264 tys. t) oraz do Korei Pd. (208 tys. t). Kraje te (oprócz Japonii) zanotowały również bardzo wysoka dynamikę importu z UE - wysyłki do Chin i do Korei prawie podwoiły się. Drugim bardzo ważnym kierunkiem eksportu z UE sa kraje WNP. Do zaledwie trzech krajów tego regionu - Rosji, Ukrainy i Białorusi - trafia 34% sprzedaży poza UE. Kraje te nie zwiększaja jednak swoich zakupów w takim tempie jak kraje azjatyckie. Wzrost wolumenu wyniósł w ubiegłym roku zaledwie 5%, przy czym sprzedaż na Ukrainę spadła o 17% i gdyby nie 34-procentowy wzrost na Białoruś wyniki regionu byłyby jeszcze gorsze. Wśród tradycyjnych dużych producentów i eksporterów z krajów UE, najbardziej na wyższym eksporcie zyskała Hiszpania, która zwiększyła ilość wysyłanych towarów o 49%. Tym samym wyprzedziła Polskę i zajęła trzecie miejsce wśród krajów UE eksportujacych produkty wieprzowe poza to ugrupowanie. Trochę szybciej niż przeciętnie dla całej Unii urosła sprzedaż z Niderlandów (24%). Dwaj najwięksi eksporterzy, Niemcy i Dania, rośli nieco wolniej niż rynek, bo odpowiednio o 18 i 11%. Ciekawy jest za to przypadek Irlandii, która zwiększyła sprzedaż o 84%. Eksport z Polski rósł dokładnie w takim samym tempie jak przeciętnie dla całej UE-27, czyli o 19%. Przeciętne ceny żywca (PLN/kg; bez VAT) ( ) Towar Polska Makroregiony Północny Centralny Pd.-Wsch. Zachodni Trzoda chlewna 5,26 5,29 5,30 5,28 5,22 Prosięta do 20 kg 167,62 157,81 155,06 183,54 137,59 Byki do 2 lat (URO) 7,57 7,32 7,57 7,64 - Byki >2 lat (R) 7,49 7,19 7,51 7,60 - Krowy (ROP) 5,26 5,05 5,31 5,27 - Jałówki (URO) 6,38 6,00 6,47 6,42 - Bydło ogółem 6,60 6,28 6,65 6,65 - Kurczęta brojlery 3,78 3,87 3,77 3,80 3,75 Indory 5,71 5, Makroregiony: Północny: pomorskie, warmińsko-mazurskie, kujawsko-pomorskie; Centralny: mazowieckie, łódzkie, podlaskie; Południowo-Wschodni: lubelskie, świętokrzyskie, podkarpackie, małopolskie, ślaskie; Zachodni: opolskie, dolnoślaskie, wielkopolskie, lubuskie, zachodniopomorskie. Region zachodni dla bydła został częściowo właczony do regionu centralnego i północnego. PLN/szt. Dynamika (%) średnich cen skupu żywca w Polsce Tydzień Trzoda chlewna Bydło Kurczęta Indory t ( ) 5,26 PLN/kg 6,60 PLN/kg 3,78 PLN/kg 5,71 PLN/kg t/t-1 ( ) -0,2 0,9 0,7 0,4 t/t-2 ( ) 0,8-0,3 4,0-0,3 t/t-3 ( ) 4,2-1,4 7,3-1,1 t/t-4 ( ) 6,5 0,1 8,6-2,6 r/r 29,1 30,0 10,1 10,4 Średnie ceny skupu żywca w Polsce (notowania miesięczne) Źródło: Opracowanie własne na podstawie GUS Ceny referencyjne żywca i mięsa w wybranych krajach UE ( ) Trzoda chlewna E+S Bydło kl. U+R+O Kurczęta tuszki 65% EUR/100 kg mps EUR/100 kg mpc EUR/100 kg Niemcy 162,18 383,90 251,00 Francja 151,00 382,05 225,00 Holandia 145,42 331,27 183,00 Dania 143,01 400,59 258,55 Polska 166,62 344,06 143,31 Czechy 163,19 338,50 170,25 Węgry 165,44 154,95 Litwa 166,14 307,00 157,04 Słowacja 164,96 360,18 192,57 Rumunia 158,28 240,52 153,05 UE średnio 157,71 380,82 184,96 Źródło: KE 4 AgroTydzień

5 Mleko Skup i przetwórstwo mleka w Polsce Styczeń przyniósł dalszy, silny wzrost skupu mleka w Polsce. Według danych GUS w ubiegłym miesiacu dostawy surowca do mleczarni ukształtowały się na poziomie 768,5 mln l, tj. wyższym o ponad 4% w porównaniu do grudnia ub. r. i aż 9% w relacji rocznej. Duże przyspieszenie tempa wzrostu skupu mleka zaobserwowano już w grudniu 2011 roku. Nadal jednak uważamy, że prawdopodobieństwo przekroczenia kwot mlecznych w bieżacym sezonie jest znikome. Według danych ARR w okresie od kwietnia do grudnia 2011 r. skupiono ok. 7,13 mln t mleka po przeliczeniu na mleko o referencyjnej zawartości tłuszczu (wg danych zaczytanych do systemu informatycznego ARR na dzień r.). Oznacza to, że stopień wykorzystania kwot indywidualnych przysługujacych dostawcom hurtowym po 9 miesiacach roku kwotowego wyniósł ok. 74%. Krajowa kwota przysługujaca Polsce na rok kwotowy 2011/2012 wynosi 9,857 mln t, w tym kwota hurtowa 9,698 mln t, a według naszych szacunków skup nie przekroczy 9,500 mln ton. Duża rynkowa podaż mleka pozwoliła na dynamiczne zwiększenie produkcji jogurtów aż o 32% względem grudnia do 40,1 mln l serów świeżych o ponad 9% w relacji miesięcznej do 31,8 tys. t masła o prawie 8% do 16,5 tys. t oraz serów dojrzewajacych o ponad 2% do 25,2 tys. ton. W analizowanym okresie zakłady zmniejszyły natomiast produkcję mleka płynnego o prawie 6% do 212,9 mln l śmietany o prawie 11% do 89,4 mln l oraz mleka w proszku o ponad 2% do 11,7 tys. ton. Rynek europejski Skup i przetwórstwo mleka w krajach UE-27 Według danych Komisji Europejskiej w 2011 r. unijne mleczarnie skupiły łacznie 138,3 mln t mleka (około 142,4 mld l), tj. o ponad 2% więcej niż w 2010 roku. W samym grudniu dostawy surowca zwiększyły się o ponad 3% (tj. 351 tys. t), kształtujac się na poziomie 11,2 mln ton. Oznacza to, że podobnie jak w Polsce, w ostatnim miesiacu ubiegłego roku dynamika wzrostu rynkowej podaży mleka bardzo przyspieszyła. Ogółem w 2011 r., wśród liczacych się producentów mleka, największy przyrost skupu zaobserwowano we Francji (+5,5% do 24,7 mln t), Polsce (+3,4% do 9,3 mln t) oraz w Niemczech (+2,4% do 29,3 mln t). Dostawy surowca spadły natomiast we Włoszech o 1,4% do 10,3 mln ton. W ubiegłym roku w Unii zakłady mleczarskie zwiększyły przede wszystkim produkcję odtłuszczonego mleka w proszku o prawie 13% do 1,099 mln t, z czego ponad połowę wyeksportowano poza granice UE-27 (517 tys. t, wzrost o prawie 37% w relacji rocznej). Przeciętne ceny mleka i jego przetworów (PLN/100 kg; bez VAT) ( ) Towar Polska Makroregiony Północny Centralny Pd.-Wsch. Zachodni Mleko surowe 126,31 127,14 126,19 123,88 126,37 PMP 1 251, , , , ,37 OMP 950,84 949,29 963,15 954,11 927,75 Masło w blok , ,53 nld 1 398, ,32 Masło konfek , , , , ,58 Ser Edamski 1 390, , , ,27 nld Ser Gouda 1 416, , , , ,98 Makroregiony: Północny: pomorskie, warmińsko-mazurskie, kujawsko-pomorskie; Centralny: mazowieckie, łódzkie, podlaskie; Południowo-Wschodni: lubelskie, świętokrzyskie, podkarpackie, małopolskie, ślaskie; Zachodni: opolskie, dolnoślaskie, wielkopolskie, lubuskie, zachodniopomorskie. Dane za grudzień 2011 r. Średnie ceny sprzedaży bydła mlecznego na targowiskach (PLN/szt.) ( ) Kategoria bydła Cena zmiana tyg. (w %) zmiana roczna (w %) Jałówki cielne 3000,00 1,1 11,1 Krowy mleczne 2766,67-3,9 6,4 Ceny produktów mleczarskich (bez VAT) w Polsce (notowania miesięczne) Dynamika (%) cen głównych wyrobów mleczarskich w Polsce Tydzień Masło ekstra w blokach OMP Ser Edamski (PLN/100 kg) (PLN/100 kg) (PLN/100 kg) t ( ) 1 332,17 950, ,86 t/t-1 ( ) 0,1-1,1 0,0 t/t-2 ( ) -3,6-1,4-1,4 t/t-3 ( ) -6,5-2,6 0,7 t/t-4 ( ) -8,6-4,7-0,1 r/r -9,2 2,9 6,3 Ceny skupu oraz zbytu mleka i przetworów mleczarskich w wybranych krajach UE ( ) oraz ceny eksportowe w portach Oceanii i Europy Zachodniej ( ; F.O.B.) w EUR/100kg Mleko surowe* OMP Masło ekstra (w blokach) Niemcy 35, Francja 32, Holandia 37, Polska 28, Czechy 31, Słowacja 32, Oceania 30,32** Europa Zachodnia Stałe refundacje - 0,00 0,00 Refundacje przetargowe - - -, USDA-Agricultural Marketing Service, KE Dane za grudzień 2011 r. Nowa Zelandia, Fonterra, grudzień 2011 r. 5 AgroTydzień

6 Owoce i warzywa Rosna ceny jabłek w skupie i na rynkach hurtowych Druga połowa stycznia przyniosła wyraźne ożywienie na rynku jabłek. Wzrosło przede wszystkim zainteresowanie kupnem tych owoców przez rynki wschodnie. Można było obserwować wzrost cen jabłek w skupie na eksport jak również na rynek krajowy. Według danych opublikowanych przez Ministerstwo Rolnictwa, cena skupu jabłek deserowych przez spółdzielnie ogrodnicze w dniach lutego 2012 roku wyniosła 1,50 zł/kg i była o 0,20 zł/kg wyższa niż jeszcze przed miesiacem. Co prawda ceny jabłek sa obecnie niższe w porównaniu do roku poprzedniego o około 0,40 zł/kg, ale jeżeli wziać pod uwagę wielkość zbiorów w tym i poprzednim sezonie, sadownicy moga mówić o dość korzystnej sytuacji. Dla porównania w lutym 2010 roku za jabłka w skupie płacono średnio tylko 0,99 zł/kg. Wzrosty cen widoczne były również na rynkach hurtowych, a ich skala uzależniona od odmiany jabłek. Dla przykładu za jabłka odmiany Szampion na rynku hurtowym w Broniszach w dniu 23 lutego br. płacono 1,00-1,66 zł/kg, podczas gdy miesiac wcześniej ich cena kształtowała się w przedziale 1,20-1,86 zł/kg. W podobnej relacji wzrosły również ceny Cortlanda czy też odmiany Gloster. Prognoza produkcji jabłek na Półkuli Południowej Według WAPA (Światowe Stowarzyszenie Producentów Jabłek i Gruszek) zbiory jabłek na Półkuli Południowej w 2012 r. maja wynieść 5,5 mln t i być o blisko 2% niższe w porównaniu do roku poprzedniego. Spadek ten jest konsekwencja obniżenia się zbiorów w takich krajach jak Argentyna i Brazylia, gdzie łaczna produkcja ma obniżyć się aż o około 160 tys. t. Niewielki wzrost zbiorów nastapi prawdopodobnie w Chile (o 2%), które jest największym producentem jabłek spośród krajów Ameryki Południowej, a także znaczacym eksporterem jabłek, również do Europy. W ubiegłym roku (za FAMMU/FAPA) Unia Europejska zaimportowała z tego kraju 163 tys. ton jabłek, co stanowiło aż 31% unijnego importu tych owoców i 32% wolumenu importu z krajów Półkuli Południowej. Ceny skupu netto w zakładach przetwórczych i chłodniach w dniu (PLN/kg) Ceny hurtowe owoców na giełdach towarowych (PLN/kg) Bronisze Lublin Poznań Min Max Min Max Min Max Krajowe Gruszki 2,50 3,20 3,50 3,50 2,00 3,50 Jabłka Gala 1,66 2,00 1,67 1,67 1,33 2,13 Golden 1,75 2,20 1,67 2,00 1,33 2,20 Jonagold 1,20 1,86 1,33 1,87 1,33 1,87 Ligol 1,33 1,66 1,47 2,33 1,33 2,00 Lobo 1,33 2,00 2,00 2,33 1,33 2,00 Szampion 1,20 1,86 1,47 2,33 1,33 2,00 Importowane Banany 4,75 5,30 3,40 5,00 4,72 5,22 Cytryny 3,30 4,00 3,20 3,50 3,20 3,80 Pomarańcze 3,20 4,50 2,40 4,00 3,00 4,30 Ceny hurtowe warzyw na giełdach towarowych (PLN/kg) Bronisze Lublin Poznań Min Max Min Max Min Max Krajowe Buraki ćwikłowe 0,80 1,00 0,70 0,70 0,60 0,80 Cebula biała 0,30 0,60 0,53 0,67 0,50 0,60 Kapusta biała 0,30 0,50 0,34 0,40 0,32 0,40 Marchew 0,70 0,80 0,80 0,80 1,00 1,50 Ogórki krótkie 9,00 11,00 11,00 11,00 10,60 11,00 Pietruszka 3,00 4,00 2,40 2,40 2,00 2,60 Selery 1,80 2,20 2,00 2,00 1,60 1,80 Ziemniaki 0,30 0,45 0,40 0,54 0,27 0,40 Pieczarki 5,00 6,00 5,00 6,00 4,25 5,00 Importowane Ogórki długie 9,00 10,00 7,50 9,50 8,89 10,00 Papryka czerwona 9,50 12,00 8,60 9,00 8,40 9,40 Pomidory 5,50 7,35 5,50 7,30 6,33 7,50 Średnie miesięczne ceny skupu wybranych owoców (PLN/kg) Średnie miesięczne ceny skupu wybranych warzyw (PLN/kg) Jabłka Cebula Kapusta Województwo przemysł. obierana biała Kujawsko-Pomorskie 0,45lz-0,48lz Lubelskie 0,25lz Lubuskie 0,30lz Łódzkie 0,62 0,50lz Małopolskie 0,65lz Podlaskie 0,25lz Średnio 0,63lz 0,48lz 0,27lz Tydzień wcześniej 0,60-0,65lz 0,48lz 0,26lz Przed rokiem 0,65 1,28 0,90 Źródło:Dane zbierane przez ZEO-IERIGŻ-PIB (w ramach Zintegrowanego Systemu Rolniczej Informacji Rynkowej) lz-ceny loco zakład 6 AgroTydzień

7 Pozostałe sektory Gra nerwów na amerykańskim rynku nawozów W 2008 r. nastapił gwałtowny spadek cen zbóż i oleistych. Spowodowało to załamanie się popytu na rekordowo drogie wówczas nawozy, a w konsekwencji również cen tej grupy środków produkcji. W rezultacie tej sytuacji wielu producentów i dystrybutorów na świecie pozostało z dużymi zapasami nawozów wyprodukowanych lub zakupionych po bardzo wysokich cenach. Spowodowało to, że wiele z tych firm znalazło się w trudnej sytuacji finansowej. Doświadczenie to wpłynęło na zmianę zachowania zarówno producentów, jak i dystrybutorów, którzy dziś staraja się zabezpieczyć przed nagłym spadkiem cen zmieniajac sposób gospodarowania zapasami. W bieżacym sezonie konsekwencje tych dostosowań widać w Stanach Zjednoczonych. Jak podaja agencja Reuters, wielu producentów rolnych w tym kraju nadal wstrzymuje się z zakupem nawozów oczekujac spadków cen tej grupy środków produkcji. Jednakże, inaczej niż to miało miejsce w przeszłości, dystrybutorzy nie decyduja się na zakup towaru, jeżeli rolnicy nie kupuja od nich. Oznacza to, że jeżeli za klika tygodni rolnicy zdecyduja się na zakup nawozów, może okazać się, że szybko zabraknie ich u dystrybutorów i zanim sprowadza oni towar, cześć producentów rolnych nie będzie w stanie zaopatrzyć się w nawozy na czas. Może to między innymi przełożyć się na opóźnienia siewów kukurydzy. Ponadto, braki towaru u dystrybutorów w krótkim okresie moga wpłynać na podwyżki cen detalicznych. Rolnicy czekajacy z zakupami środków produkcji na ostatnia chwilę decyduja się na ryzyko, lecz licza, że dzięki temu poniosa niższe koszty. Ogólnie oczekuje się, że w 2012 r. popyt na nawozy w skali globalnej może w dalszym ciagu rosnać w zwiazku z utrzymujacymi się relatywnie wysokimi cenami upraw polowych. W 2011 roku ceny nawozów na świecie rosły, jednak między innymi w zwiazku ze zwiększeniem się w ostatnich pięciu latach potencjału produkcyjnego wszystkich podstawowych grup nawozów, dynamika tych podwyżek była znacznie niższa niż w latach Przewiduje się, że 2012 rok może przynieść dalsze umiarkowane podwyżki tej grupy środków produkcji, jednakże wiele będzie zależało od kształtowania się cen surowców rolnych. Ceny surowców energetycznych (PLN/l) (Olej napędowy, LPG ; Olej opałowy 20.02) Rodzaj Olej napędowy LPG Olej opałowy pn. centr. pd.-wsch. zach. Cena 5,76 2,84 4,22 4,23 4,21 4,21 Opracowanie na podstawie danych ze stron Ceny detaliczne środków do produkcji rolnej (z VAT) luty 2012 Nawozy PLN/t Środ. ochr. roślin Azotowe Herbicydy PLN/l Saletra amonowa 34% Roundup 360 SL Siarczan amonowy 20% Atlantis 12 OD Mocznik Apyros 75 WG /133g Saletrzak Starane 250 EC Potasowe Granstar Ultra SX 50 SG /240g Sól potasowa 60% Fungicydy Siarczan potasu Amistar 250SC Fosforowe Horizon 250 EW Superfosfat 40% Tilt Turbo 575 EC Superfosfat 20% Orius 250 EW - Fosforan amonu Insektycydy Wapniowe Bi 58 Nowy 400 EC Saletra wapniowa - Fury 100 EW Wapno tlenkowe 50% - Mospilan 20 SP 61-68/125g Wieloskładnikowe Materiał siewny PLN/100kg Polifoska max Pszenica oz Polifoska Jęczmień oz Polifoska Pszenżyto oz Polifoska Żyto Polifoska Polifoska Polimag S Rzepak oz.*** Średnie ceny wg przeprowadzonej ankiety w dniach r.; Średnie ceny netto w kraju wg Polskiej Izby Nasiennej z września 2011 r. Średnie ceny za koszt materiału siewniego na 1 ha Ceny sprzedaży pełnoporcjowych mieszanek paszowych (bez VAT) (PLN/t) Miesiac X 11 XI 11 XII 11 XII 11/XII 10 Bydło Krowy mleczne ,8 % Cielęta ,1 % Mlekozastępcze ,1 % Drób Kurczęta - grower/finisher ,6 % Indyki - grower/finisher ,5 % Nioski ,0 % Trzoda chlewna Prestarter/starter ,8 % Grower/finisher ,0 % Lochy ,4 % Średnie ceny gruntów ornych w obrocie prywatnym (PLN) (IV kw r.) Województwo Przeciętnie Dobre (I-IIIa) Średnie (IIIb-IV) Słabe (V-VI) Dolnoślaskie Kujawsko-pomorskie Lubelskie Lubuskie Łódzkie Małopolskie Mazowieckie Opolskie Podkarpackie Podlaskie Pomorskie Ślaskie Świętokrzyskie Warmińsko-mazurskie Wielkopolskie Zachodniopomorskie Polska Źródło: GUS 7 AgroTydzień