Energetyczne wykorzystanie gazu składowiskowego w Polsce Landfill Gas to Energy Projects in Poland

Transkrypt

1 Energetyczne wykorzystanie gazu składowiskowego w Polsce Landfill Gas to Energy Projects in Poland Kraków, 13 czerwca 2014 Kraków, 13 th June 2014 Instytut Nafty i Gazu Państwowy Instytut Badawczy Oil and Gas Institute National Research Institute

2

3 Energetyczne wykorzystanie gazu składowiskowego w Polsce 10:30 Rejestracja/kawa Kraków, 13 czerwca 2014 PROGRAM WARSZTATÓW 11:00 Powitanie i wprowadzenie Prof. dr hab. inż. Maria Ciechanowska, Dyrektor INIG-PIB Joanna Zaleska-Bartosz, Kierownik Zakładu Ocen Środowiskowych, INIG-PIB. Thomas Frankiewicz, Menedżer Programu, Agencja Ochrony Środowiska Stanów Zjednoczonych Ameryki, Landfill Methane Outreach Program. 11:30 Przedstawienie uczestników warsztatów 11:35 Energetyczne wykorzystanie gazu składowiskowego w Polsce. Grzegorz Kołodziejak, INIG-PIB 12:00 Polskie Konsorcjum Energetycznego Wykorzystania Gazu Składowiskowego. Projekty zrealizowane przez Instytut Nafty i Gazu Państwowy Instytut Badawczy w ramach partnerstwa Global Methane Initiative. Piotr Klimek, INIG-PIB 12:20 Studium przypadku energetycznego wykorzystania gazu składowiskowego doświadczenia w prowadzeniu projektów. Robert Domaradzki, Vireo Energy Polska Sp. z o.o. 12:40 Pomiary emisji zanieczyszczeń z instalacji energetycznego wykorzystania gazu składowiskowego. Włodzisław Ćwiąkalski, EMIPRO Sp. z o.o. 13:00 Techniczne aspekty energetycznego wykorzystania gazu składowiskowego. Paweł Dobosz, Hedeselskabet Sp. z o.o. 13:30 Przerwa obiadowa 14:15 Panel dyskusyjny: Prowadzący: Piotr Klimek INIG-PIB, Robert Domaradzki Vireo Energy Polska Sp z o.o. Włodzisław Ćwiąkalski, EMIPRO Sp. z o.o. Paweł Dobosz, Hedeselskabet Sp. z o.o. Tematyka: Konsorcjum jako platforma transferu wiedzy w zakresie energetycznego wykorzystania gazu składowiskowego. Modelowanie produktywności gazowej składowiska. Uwarunkowani formalno-prawne prowadzenia projektów energetycznego wykorzystania gazu składowiskowego. Problemy techniczne związane z odbiorem gazu ze składowiska. Strona 1 z 2

4 Miejsce Warsztatów Instytut Nafty i Gazu Państwowy Instytut Badawczy ul. Lubicz 25A Kraków tel.: fax.: Osoby do kontaktu z ramienia Instytutu Nafty i Gazu Państwowego Instytutu Badawczego: Piotr Klimek ul. Lubicz 25A Kraków klimek@inig.pl tel.: fax.: Joanna Niemczewska ul. Lubicz 25A Kraków niemczewska@inig.pl tel.: fax.: Strona 2 z 2

5 Landfill Gas to Energy in Poland Kraków, 13 June 2014 WORKSHOP PROGRAM 10:30 am Registration/coffee 11:00 am Welcome and introductions Prof. dr hab. inż. Maria Ciechanowska, Managing Director of Oil and Gas Institute. Joanna Zaleska-Bartosz, Head of Environmental Assessments Department, Oil and Gas Institute. Thomas Frankiewicz, Program Manager, U.S. Environmental Protection Agency, Landfill Methane Outreach Program. 11:30 am Participants introduction 11:35 am LFG Energy Projects in Poland. Grzegorz Kołodziejak, INIG-PIB. 12:00 pm Polish Landfill Gas to Energy Consortium. Global Methane Initiative Projects Implemented by Oil and Gas Institute in Poland. Piotr Klimek, INIG-PIB. 12:20 pm Landfill Gas to Energy Case Study. Experience in Projects Implementing. Robert Domaradzki, Vireo Energy Polska Sp. z o.o. 12:40 pm Emissions Measurements from Landfill Gas to Energy Projects. Włodzisław Ćwiąkalski EMIPRO Sp. z o.o. 1:00 pm Technical Aspects of Landfill Gas to Energy Projects. Paweł Dobosz Hedeselskabet Sp. z o.o. 1:30 pm Lunch Break 2:15 pm Discussion Panel: Moderator: Piotr Klimek, INIG-PIB Robert Domaradzki Vireo Energy Polska Sp z o.o. Włodzisław Ćwiąkalski, EMIPRO Sp. z o.o. Paweł Dobosz, Hedeselskabet Sp. z o.o. Topics : Consortium as a knowledge transfer platform for landfill gas to energy projects. Landfill gas modeling. Management of landfill gas to energy projects - formal and legal issues. Landfill gas capture - technical issues. Page 1 of 2

6 Workshop Venue: Instytut Nafty i Gazu Państwowy Instytut Badawczy ul. Lubicz 25A Kraków tel.: fax.: Oil and Gas Institute contact persons: Piotr Klimek ul. Lubicz 25a Kraków klimek@inig.pl tel.: fax.: Joanna Niemczewska ul. Lubicz 25a Kraków niemczewska@inig.pl tel.: fax.: Page 2 of 2

7 The Global Methane Initiative Introduction and Overview Tom Frankiewicz, U.S. Environmental Protection Agency INiG Workshop LFG Consortium 13 June

8

9 The Global Methane Initiative The Global Methane Initiative Introduction and Overview Wprowadzenie i omówienie Tom Frankiewicz, U.S. Environmental Protection Agency INiG Workshop LFG Consortium 13 June 2014 Tom Frankiewicz, Amerykańska Agencja Ochrony Środowiska Warsztaty INiG LFG Konsorcjum 13 czerwca Overview GMI overview Why is GMI concerned about methane? Tools and Resources for landfills and methane reductions in solid waste sector Project opportunities and resources in Poland Omówienie GMI - omówienie Dlaczego GMI jest zainteresowane metanem? Narzędzia i zasoby umożliwiające redukcję emisji metanu z sektora odpadów komunalnych Możliwość realizowania projektów energetycznego wykorzystania gazu składowiskowego w Polsce 3 4

10 Global Methane Initiative (GMI) Mission: Global effort to reduce methane emissions through costeffective abatement, recovery, and use projects. Five Sector-Specific Areas: Municipal Solid Waste (MSW), Coal Mines, Agricultural, Oil & Gas systems, and Municipal Wastewater Membership: Began in 2004 as a public-private partnership. Has expanded to over 40 Partner countries, ADB, IDB, and over 1000 public and private organizations. Impact: Covers 70% of global methane emissions GMI has leveraged >$480 million USD of private financing since 2004 Global Methane Initiative (GMI) Misja: Ogólnoświatowe starania zmierzające do redukcji emisji metanu poprzez efektywne kosztowo projekty jego energetycznego wykorzystania. Pięć sektorów: Składowiska, Kopalnie Węgla Kamiennego, Rolnictwo, Przemysł Naftowo- Gazowniczy oraz Oczyszczalnie Ścieków. Partnerstwo: Rozpoczęcie działalności w roku 2004 jako partnerstwo publiczno-prywatne. Obecnie zrzesza ponad 40 krajów, ADB, IDB oraz ponad 1000 państwowych i prywatnych organizacji. Wpływ: Pokrywa blisko 70% światowej emisji metanu GMI pomogło wykorzystać od roku 2004 ponad 480 milionów USD pochodzących ze źródeł prywatnych. 5 6 Why GMI is Interested in Methane (CH 4 )? Dlaczego GMI jest zainteresowane metanem (CH 4 )? Potent greenhouse gas: Global Warming Potential = 25. Lifetime = 12 years. Most important short-lived climate forcer based on emissions, accounts for >1/3 of current anthropogenic forcing. Ozone precursor: Effects background ozone levels. MMTCO2e Estimated Increase in Methane Emissions, Gaz cieplarniany: Wskaźnik GWP wynosi 25. Trwałość w atmosferze = 12 lat. Najbardziej istotny składnik(o krótkim okresie życia) wpływający na efekt cieplarniany, odpowiedzialny za więcej niż 1/3 antropogenicznego wpływu na efekt cieplarniany. Prekursor ozonu: Wpływa na zmiany poziomu ozonu. MMTCO2e Szacowany wzrost emisji metanu, Many emission sources: Energy, agriculture, and waste sectors % of emissions are anthropogenic Wiele źródeł emisji: Przemysł energetyczny, Rolnictwo, sektor odpadów % emisji jest pochodzenia antropogenicznego

11 LFG Projects Deliver Significant Benefits New Sources of Clean Energy: Mitigation makes methane available for local energy purposes. Air Quality Improvement: Decrease in background ground-level ozone a 20% reduction in global methane emissions could avoid large Northern Hemisphere mortality (140, ,000 lives in 2030). Reduction of local emissions. Odor reductions. Water Quality Benefits: Local water quality improvements due to improved management of agricultural wastes and leachate in landfills. Instalacje energetycznego wykorzystania gazu składowiskowego przynoszą znaczące korzyści Nowe źródła czystej energii: Odzysk gazu ze składowiska oraz jego wykorzystanie do celów energetycznych ogranicza emisję metanu do atmosfery. Poprawa jakości powietrza: Zmniejszenie poziomu ozonu: 20% redukcja emisji metanu może pozwolić na uniknięcie przewidywanej wysokiej umieralności na północnej półkuli ( ludzi w 2030). Redukcja lokalnej emisji. Redukcja odorów. Poprawa jakości wody: Poprawa jakości wód poprzez prowadzenie właściwej gospodarki odciekami składowiskowymi GMI Activities in Poland Since launch have done extensive work in coal, MSW, and oil and gas sectors Since 2008, held three LFG energy workshops Hosted 2011 GMI Partnership-wide meeting in Krakow In partnership with INiG, developed a LFG energy handbook, landfill and LFG energy project database, LFG cost assessment tool Developed site assessment reports and visited numerous landfills throughout the Country Działania GMI w Polsce Od rozpoczęcia działań w Polsce wykonano szereg prac w sektorach: węglowym, odpadów komunalnych oraz gazowniczym Od roku 2008 zorganizowano 3 serie warsztatów na temat energetycznego wykorzystania gazu składowiskowego Spotkanie partnerów GMI w Krakowie w roku 2011 We współpracy z INIG opracowano podręcznik dotyczący technologii energetycznego wykorzystania gazu składowiskowego. Stworzono bazę danych składowisk odpadów komunalnych w Polsce. Opracowano program komputerowy do oceny ekonomicznej projektów energetycznego wykorzystania gazu składowiskowego. Przygotowanie wstępnej oceny możliwości realizacji projektów energetycznego wykorzystania gazu składowiskowego oraz wizyty na wielu składowiskach w Polsce 11 12

12 Strategic Approach to Project Development Conduct capacity building and outreach efforts with all Partner countries in this region. Develop country specific strategies to identify and overcome barriers to projects. Assess LFG energy and methane mitigation opportunities by performing initial gas generation and feasibility studies. Technology transfer through demonstration, training, and workshops. Creating an environment for sound investment. Strategia rozwoju nowych projektów energetycznego wykorzystania gazu składowiskowego. Rozpowszechnianie wiedzy na temat energetycznego wykorzystania gazu składowiskowego ze wszystkimi krajami partnerskimi regionu. Opracowanie strategii na poziomie krajowym w celu zidentyfikowania i przełamania barier ograniczających wykorzystanie gazu składowiskowego. Ocena potencjału energetycznego składowisk poprzez opracowywanie wstępnych studiów wykonalności inwestycji. Transfer technologii poprzez prowadzenie warsztatów, demonstracji, szkoleń. Tworzenie środowiska sprzyjającego inwestycjom For More Information Global Methane Initiative Piotr Klimek Instytut Nafty i Gazu klimek@inig.pl Tom Frankiewicz U.S. Environmental Protection Agency frankiewicz.thomas@epa.gov Więcej informacji Global Methane Initiative Piotr Klimek Instytut Nafty i Gazu klimek@inig.pl Tom Frankiewicz U.S. Environmental Protection Agency frankiewicz.thomas@epa.gov

13 Energetyczne wykorzystanie gazu składowiskowego w Polsce Grzegorz Kołodziejak Instytutu Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy Zakład Ocen Środowiskowych

14

15 Energetyczne wykorzystanie gazu składowiskowego w Polsce LFG Energy Projects in Poland Grzegorz Kołodziejak Instytutu Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy Zakład Ocen Środowiskowych Grzegorz Kołodziejak Oil and Gas Institute National Research Institute Environmental Assessments Department ZAKŁAD OCEN ŚRODOWISKOWYCH ENVIRONMENTAL ASSESSMENTS DEPARTMENT DZIAŁALNOŚCI ZAKŁADU OCEN ŚRODOWISKOWYCH Environmental Assessments Department Activities Connected to Biogas ZWIĄZANA Z BIOGAZEM Prognozowanie produktywności gazowej składowisk odpadów komunalnych i jej weryfikacja poprzez testy aktywnego odgazowania. Opracowanie koncepcji technologicznych instalacji do odgazowania składowisk i utylizacji biogazu wraz z doradztwem technicznym i oceną ekonomiczną energetycznego wykorzystania gazu. Nadzór nad instalacjami energetycznego wykorzystania gazu składowiskowego. Udział w projektach międzynarodowych dotyczących energetycznego wykorzystania biogazu. Landfill gas modeling and gas pump tests for verification of gas production. Cost assessments of landfill site construction projects and degasification of municipal landfills (pre-feasibility studies). Technical assistance for operational LFGE projects. International landfill gas and biogas projects.

16 ZAKŁAD OCEN ŚRODOWISKOWYCH ENVIRONMENTAL ASSESSMENTS DEPARTMENT Nadzór nad instalacjami energetycznego wykorzystania gazu składowiskowego Składowisko Barycz, Kraków: Technical assistance for operational LFGE projects Barycz Landfill, Krakow: Zainstalowana Moc: 1,340 MWe (249 kwe kwe kwe kwe). Wydajność stacji dmuchaw: max 1000 m 3 /h. Uśredniony skład gazu: CH 4 60% [v/v] CO 2 37% [v/v] O 2 N 2 0,0% [v/v] 2,85% [v/v] pozostałe 0,15% [v/v] (H 2 S, CO etc.) Capacity: 1,340 MWe (249 kwe kwe kwe kwe). Pump station output: max 1000 m 3 /h. Average LFG composition: CH 4 60% [v/v] CO 2 37% [v/v] O 2 N 2 0,0% [v/v] 2,85% [v/v] rest 0,15% [v/v] (H 2 S, CO etc.) ENERGETYKA ODNAWIALNA W POLSCE RENEWABLE ENERGY SOURCES IN POLAND Źródło: Urząd Regulacji Energetyki. Aktualizacja: Source: Energy Regulatory Office. Updated:

17 ŹRÓDŁA BIOGAZU W POLSCE BIOGAS SOURCES IN POLAND Źródło: Urząd Regulacji Energetyki. Aktualizacja: Source: Energy Regulatory Office. Updated: ENERGETYKA ODNAWIALNA W POLSCE 2012 vs 2014 RENEWABLE ENERGY SOURCES IN POLAND 2012 vs 2014 Porównanie źródeł energii odnawialnej w roku 2012 oraz 2014 Renewable Energy Sources in 2012 and 2014 Porównanie źródeł biogazu w roku 2012 oraz 2014 Biogas Source in 2012 and 2014 Source: Energy Regulatory Office Źródło: Urząd Regulacji Energetyki.

18 SKŁADOWISKA W POLSCE LANDFILLS IN POLAND Charakterystyka składowisk: Większości składowisk w Polsce jest zarządzana prawidłowo. Zgodnie z polskim prawodawstwem oraz wytycznymi unijnych dyrektyw na każdym składowisku wymagane jest prowadzenie gospodarki odciekami oraz gazem składowiskowym. Dodatkowym obowiązkiem jest prowadzenie monitoringu dotyczącego migracji i emisji zanieczyszczeń do wód i powietrza. Rozmiar składowisk: Znacząca część składowisk w Polsce należy do kategorii: małe (powierzchnia mniejsza niż 3 ha) lub średnie (powierzchnia mniejsza niż 15 ha). Duże składowiska zlokalizowane są jedynie w okolicach dużych miast i metropolii (miasta wojewódzkie). Landfills conditions: Landfills in Poland are well managed. According to Polish Law Acts and EU Directives every landfill is required to have leachate and LFG collection systems. Ground water contamination monitoring and landfill gas emissions monitoring are also required. Landfill sizes: Landfills in Poland are mostly small (area lower than 3 ha) and medium size (area lower than 15 ha). Larger landfills exist only in major urban areas (main cities or capitals of voivodeships). ENERGETYCZNE WYKORZYSTANIE GAZU SKŁADOWISKOWEGO W POLSCE LFG ENERGY PROJECTS IN POLAND Dominująca technologią jest wytwarzanie energii elektrycznej (więcej niż 90% istniejących instalacji). Istnieje jedynie kilka instalacji skojarzonego wytwarzania energii elektrycznej i cieplnej (CHP) ciepło sprzedawane do odbiorców zewnętrznych. Najpowszechniej stosowaną technologią jest wytwarzanie energii elektrycznej w oparciu o silniki tłokowe sprzężone z generatorem energii elektrycznej. Większość instalacji jest zlokalizowanych na średnich i dużych składowiskach. Electricity generation from LFG is dominant technology in Poland (more than 90% of LFGE projects). There are only a few CHP installations (heat is sold out to end users). The most commonly used LFG electricity generation technology is internal combustion engines. Most installations are located at medium size and large municipal landfills.

19 GAZ SKŁADOWISKOWY W POLSCE MOC INSTALACJI W LATACH LFGE PROJECTS IN POLAND CAPACITY IN Instalacje energetycznego wykorzystania gazu składowiskowego w Polsce w latach Moc instalacji: Rok 2002* 15 MW Rok 2003* 15 MW Rok 2004* 17 MW. Marzec 2011 # 48 MW Wrzesień 2012 # 56 MW. Marzec 2014 # - 63 MW * Źródło: Obwieszczenie Ministra Gospodarki w sprawie ogłoszenia raportu zawierającego analizę realizacji celów ilościowych i osiągniętych wyników w zakresie wytwarzania energii elektrycznej w odnawialnych źródłach energii (M.P ) # Źródło: LFG Electricity Projects in Capacity: Year 2002* 15 MW Year 2003* 15 MW Year 2004* 17 MW. March 2011 # 48 MW September 2012 # 56 MW. March 2014 # - 63 MW * Source: Obwieszczenie Ministra Gospodarki w sprawie ogłoszenia raportu zawierającego analizę realizacji celów ilościowych i osiągniętych wyników w zakresie wytwarzania energii elektrycznej w odnawialnych źródłach energii (M.P ) # Source: ENERGETYCZNE WYKORZYSTANIE GAZU SKŁADOWISKOWEGO W POLSCE LFG to Electricity Projects in Poland Liczba instalacji energetycznego wykorzystania gazu składowiskowego i ich moc Number of Projects and Its Capacity Źródło: Urząd Regulacji Energetyki. Aktualizacja: Source: Energy Regulatory Office. Updated:

20 ENERGETYCZNE WYKORZYSTANIE GAZU SKŁADOWISKOWEGO W POLSCE LFG to Electricity Projects in Poland Liczba instalacji energetycznego wykorzystania gazu składowiskowego i ich moc w roku 2012 oraz 2014 Number of Projects and Its Capacity in 2012 and 2014 Źródło: Urząd Regulacji Energetyki. Source: Energy Regulatory Office. PODSUMOWANIE SUMMARY Instalacje energetycznego wykorzystania gazu składowiskowego zlokalizowane są na średnich i dużych składowiskach w Polsce. Najpowszechniej stosowaną technologią jest wytwarzanie energii elektrycznej. Na małych składowiskach gaz jest spalany w pochodniach. Gaz składowiskowy przed instalacją energetycznego wykorzystania powinien być oczyszczany. Należy skupić uwagę nad energetycznym wykorzystaniem gazu z małych składowisk. Landfill gas in Poland is utilized for energy at larger landfills. Most common technology is electricity generation. Small and medium sized landfills typically flare gas without energy generation. Landfill gas needs to be treated before use in internal combustion engines. It is needed to find a way for energy production from LFG generated at small landfills.

21 Dziękuję za uwagę. Thank you for your attention. Kontakt: Grzegorz Kołodziejak Instytutu Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy Zakładu Ocen Środowiskowych kolodziejak@inig.pl Contact: Grzegorz Kołodziejak Oil and Gas Institute National Research Institute Environmental Assessments Department kolodziejak@inig.pl

22

23 Polskie Konsorcjum Energetycznego Wykorzystania Gazu Składowiskowego. Projekty realizowane przez Instytut Nafty i Gazu Państwowy Instytut Badawczy w ramach Global Methane Initiative. Piotr Klimek Instytutu Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy Zakład Ocen Środowiskowych

24

25 Polskie Konsorcjum Energetycznego Wykorzystania Gazu Składowiskowego. Projekty realizowane przez Instytut Nafty i Gazu Państwowy Instytut Badawczy w ramach Global Methane Initiative. Polish Landfill Gas to Energy Consortium. Global Methane Initiative Projects Implemented by Oil and Gas Institute. Piotr Klimek Instytutu Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy Zakład Ocen Środowiskowych Piotr Klimek Oil and Gas Institute National Research Institute Environmental Assessments Department KONSORCJUM CONSORTIUM Porozumienie o ustanowieniu konsorcjum zostało podpisane 12 marca 2014 r. SYGNATARIUSZE POLSKIEGO KONSORCJUM ENERGETYCZNEGO WYKORZYSTANIA GAZU SKŁADOWISKOWEGO Agreement on the establishment of the consortium was signed March 12, POLISH LANDFILL GAS TO ENERGY CONSORTIUM SYGNATORIES Instytut Nafty Gazu Państwowy Instytut Badawczy Oil and Gas Instytute National Research Institute Vireo Energy Sp. z o.o. Vireo Energy Sp. z o.o. EMIPRO Sp. z o.o. EMIPRO Sp. z o.o. HEDESELSKABET Sp. z o.o. HEDESELSKABET Sp. z o.o.

26 CEL DZIAŁANIA KONSORCJUM KONSORCJUM Celem działania Konsorcjum jest podejmowanie działań zmierzających do efektywnego energetycznie zagospodarowania gazu składowiskowego a w szczególności: transferu wiedzy i rozwiązań technologicznych w ramach prowadzonych warsztatów oraz konferencji; tworzeniu sieci kontaktów pomiędzy właścicielami składowisk odpadów komunalnych oraz inwestorami, którzy są zainteresowani budową nowych instalacji energetycznego wykorzystania gazu składowiskowego; opiniowaniu i konsultowaniu prawidłowości wykonania instalacji do energetycznego wykorzystania gazu składowiskowego; podejmowaniu działań zmierzających do doskonalenia technologii dotyczących odgazowania składowisk odpadów komunalnych. THE OBJECTIVE OF THE CONSORTIUM KONSORCJUM The main objective of the consortium is to undertake tasks aiming at energy-effective management of the landfill gas, in particular: transfer of knowledge and technological solutions at conducted workshops and conferences; creating a contact network between the owners of municipal waste landfills and investors interested in construction of new installations generating energy from landfill gas; opinions and consultations concerning appropriate performance of the installations generating energy from landfill gas; undertaking tasks aiming to improve the technologies of degasification of municipal waste landfills. GRUPA DOCELOWA KONSORCJUM Grupą docelową Konsorcjum stanowią właściciele składowisk odpadów komunalnych. KONSORCJUM TARGET GROUPS OF THE CONSORTIUM CONSORTIUM The target group of the Consortium are the owners of municipal waste landfills. STRUKTURA KONSORCJUM Konsorcjum powołane jest na czas nieokreślony. Konsorcjum ma charakter otwarty. Przyjęcie nowego członka Konsorcjum uwarunkowane jest wyrażeniem akceptacji przez wszystkich jego uczestników. Koordynatorem Konsorcjum jest Instytut Nafty i Gazu Państwowy Instytut Badawczy. Koordynator Konsorcjum reprezentuje Konsorcjum na zewnątrz. CONSORTIUM STRUCTURE The Consortium has been established for an indefinite period of time. The access to the Consortium is free. The admission of its new member is conditioned by an approval obtained from all its participants. The coordinator of the Consortium is Oil and Gas Institute National Research Institute. The coordinator of the Consortium represents consortium in public.

27 PROJEKTY REALIZOWANE W RAMACH GMI W ramach GMI INIG-PIB zrealizował 5 projektów: GMI PROJECTS IMPLEMENTED BY INIG Projects implemented by INIG in frame of GMI: : Gaz składowiskowy w Polsce: potencjał energetyczny i świadomość możliwości jego wykorzystania : Najbardziej efektywne technologie wykorzystania gazu składowiskowego: podręcznik oraz szkolenia : Wstępne studium wykonalności inwestycji jako kamień milowy w procesie decyzyjnym. Stworzenie programu komputerowego do oceny ekonomicznej projektów energetycznego zagospodarowania gazu składowiskowego : Polskie konsorcjum energetycznego wykorzystania gazu składowiskowego jako platforma wspomagająca transfer wiedzy oraz rozwój projektów : Sektor rolniczy w Polsce: Ocena możliwości pozyskania metanu z odpadów hodowli zwierzęcej : Landfill gas in Poland: energetic capability and awareness of this capability using : Best and Most Effective Technologies of LFG Utilization - Handbook, Training and Capacity Building : Pre-feasibility study as a milestone in decision process. Creating of computer support system for economical assessment of LFGE projects : Polish Landfill Gas to Energy Consortium as a Platform for capacity building and projects development : Agricultural waste sector in Poland: Assessment of the opportunities for methane recovery from livestock farms wastes. PROJEKTY REALIZOWANE W RAMACH GMI Gaz składowiskowy w Polsce: potencjał energetyczny i świadomość możliwości jego wykorzystania PROJEKTY REALIZOWANE W RAMACH GMI Landfill gas in Poland: energetic capability and awareness of this capability using Cel projektu: Zebranie informacji o istniejących w Polsce składowiskach i ich potencjale energetycznym. Zebrane dane: powierzchnia składowisk, ilości składowanych odpadów, składu morfologicznego odpadów, ilości odpadów organicznych deponowanych aktualnie na składowiskach oraz istniejące instalacji ujmowania biogazu i jego wykorzystania. Baza danych: Project objective: Collect information about existing Polish landfills, and to characterize their LFG energy (LFGE) potential. Information collected: landfill size, current and past waste composition, current and past amount of biological municipal waste (BMW), annual waste disposal, and existing landfill collections systems for potential LFG utilization. Database:

28 PROJEKTY REALIZOWANE W RAMACH GMI Najbardziej efektywne technologie wykorzystania gazu składowiskowego: podręcznik oraz szkolenia GMI PROJECTS IMPLEMENTED BY INIG Best and Most Effective Technologies of LFG Utilization - Handbook, Training and Capacity Building Cel projektu: W toku prac nad projektem został opracowany Podręcznik "Technologie energetycznego wykorzystania gazu składowiskowego" w dwóch wersjach językowych (polskiej i angielskiej). Podręcznik to kompendium wiedzy z zakresu praktycznych sposobów wykorzystania energii zawartej w gazie składowiskowym. Podręcznik: Project objective: During the project work has been developed The handbook "Landfill Gas Energy Technologies" in two languages (English and Polish). This handbook intends to address, in a comprehensive manner, the practical methods of using the landfill gas to generate energy. Handbook: PROJEKTY REALIZOWANE W RAMACH GMI Wstępne studium wykonalności inwestycji jako kamień milowy w procesie decyzyjnym. Stworzenie programu komputerowego do oceny ekonomicznej projektów energetycznego zagospodarowania gazu składowiskowego Cel projektu: Stworzenie przyjaznego użytkownikowi systemu wsparcia projektów energetycznego zagospodarowania gazu składowiskowego. Stworzony program komputerowy składa się z 3 elementów: 1. Oceny ilości gazu składowiskowego na potrzeby energetyczne. 2. Obliczania całkowitej energii uzyskanej z gazu składowiskowego i wyboru technologii odbioru gazu oraz wykorzystania energetycznego gazu. 3. Analizy finansowej. Program można pobrać ze strony: GMI PROJECTS IMPLEMENTED BY INIG Pre-feasibility study as a milestone in decision process. Creating of computer support system for economical assessment of LFGE projects Project objective: Development of user friendly system for providing support for economical assessment of LFGE project. Computer support system is composed of 3 items: 1. Evaluation of landfill gas quantity for energy usage. 2. Calculation of total energy from landfill gas and selection of gas collection technology and landfill gas energy utilization. 3. Financial and economic analysis and project environmental impact. Download:

29 PROJEKTY REALIZOWANE W RAMACH GMI Sektor rolniczy w Polsce: Ocena możliwości pozyskania metanu z odpadów hodowli zwierzęcej Cel projektu: Zebranie informacji na temat gospodarstw hodowli zwierzęcej istniejących w Polsce jako źródła materii organicznej. Dane zawierają przede wszystkim informację o: liczbie zwierząt hodowanych w gospodarstwach, szacunkowej ilości biogazu możliwej do pozyskania z odpadów. Raporty i baza danych (lipiec 2014): GMI PROJECTS IMPLEMENTED BY INIG Agricultural waste sector in Poland: Assessment of the opportunities for methane recovery from livestock farms wastes. Project objective: This project will mainly focus on livestock farms as a source of organic matter. Objective of the project is to create a database containing information on livestock farms in Poland. Data collected will contain mainly: number of animals in the farms, estimated amount of biogas produce from wastes. Project reports and database (July 2014): Dziękuję za uwagę. Thank you for attention. Kontakt: Piotr Klimek Instytutu Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy Zakładu Ocen Środowiskowych klimek@inig.pl Contact: Piotr Klimek Oil and Gas Institute National Research Institute Environmental Assessments Department klimek@inig.pl

30

31 Vireo Energy Polska Sp. z o.o. Warsztaty Energetyczne wykorzystanie gazu składowiskowego w Polsce Studium przypadku energetycznego wykorzystania gazu składowiskowego doświadczenia w prowadzeniu projektów Robert Domaradzki Instytut Nafty i Gazu Państwowy Instytut Badawczy Kraków, 13 czerwca 2014

32

33 Vireo Energy Polska Sp. z o.o. Vireo Energy PolskaSp. z o.o. Warsztaty Energetyczne wykorzystanie gazu składowiskowego w Polsce Studium przypadku energetycznego wykorzystania gazu składowiskowego doświadczenia w prowadzeniu projektów Robert Domaradzki Workshop Landfill Gas to Energy in Poland Landfill Gas to Energy Case Study Experience in Projects Implementing Robert Domaradzki Instytut Nafty i Gazu Państwowy Instytut Badawczy Kraków, 13 czerwca 2014 Oil and Gas Institute National Research Institute Krakow, 13 June 2014 Vireo Energy w Polsce Vireo Energy in Poland Vireo Energy Polska Sp. z o.o. została utworzona w 2010 roku w celu budowy i eksploatacji projektów bioenergetycznych opartych o konwersję odpadów i substratów o niskiej wartości na energię odnawialną (en. elektryczna, ciepło, gaz) Pierwszy etap rozwoju instalacje gazu składowiskowego (LFG) Dotychczas zrealizowano 5 projektów, z których 4 funkcjonuje na stabilnym poziomie a jeden zamknięto ze względu na małą ilość gazu Vireo Energy jest częścią grupy Kinnevik, szwedzkiej spółki inwestycyjnej o rynkowej wartości aktywów ok. 5 mld EUR w spółkach i holdingach działających na całym świecie (telekomunikacja, online, opakowania, rolnictwo) Kluczowe kraje dla działalności oprócz Polski to Białoruś (LFG), Rumunia (AD) oraz Rosja (LFG) Kierunki rozwoju LFG, AD biogaz, inne projekty typu odpady na energię VireoEnergy Poland Sp. zo.o. was formed in 2010 to build and operate bioenergy projects based on the conversion of waste and low-value feedstock for renewable energy (electricity, heat, gas) The first stage of development - landfill gas (LFG) projects 5 projects have been completed, 4 of which operate at thestable level and one was closed due to the small amount of gas Vireo Energy is part of the Kinnevikgroup, the Swedish investment company with a market value of assets appr. EUR 5 billion inholdingcompanies operating around the world (telecommunications, online, packaging, agriculture) Key countries of activity apart from Poland are Belarus (LFG), Romania (AD) and Russia (LFG) Main developments - LFG, AD biogas, other waste to energy projects

34 Vireo Energy w Polsce Vireo Energy in Poland LFG Kozodrza Rusko Zabrze Lubin Moc zainstalowana [MWe] Silnik J kwe J kwe J kwe Deutz 170 kwe Petra (Perkins) 482 KWe Cat 1100 kwe Ilość studni 115 pionowych 55 pionowych 60 pionowych 75 pionowych 3 horyzontalnych Installed capacity [MW] Engine LFG Kozodrza Rusko Zabrze Lubin J kw J kw J kw Deutz 170 kw Petra (Perkins) 482 KW Cat 1100 kw Number of wells 115 vertical 55 vertical 60 vertical 75 vertical 3 horizontal Doświadczenia z realizacji projektów LFG Szczególnie istotne przy realizacji projektów LFG Dobór wykonawców ze względu na swoją specyfikę, szczególnie wrażliwe obszary to wiercenie studni, systemy odwodnień oraz wykonywanie wykopów pod rurociągi Dobra współpraca ze składowiskiem budując elementy odbierające i transportujące gaz ze złoża odpadów ingerujemy w pracę składowiska. Szczególnie ważne staje się uzgodnienie, a później realizacja długo- i krótkookresowego harmonogramu aby zapewnić bezkonfliktową współpracę Trafne określenie rozmieszczenia i rodzaju studni i odwodnienia systemu dla maksymalnego poboru gazu Experience with the implementation of LFG projects Exceptionally important in the implementation of LFG projects Selection of contractors -because of its specificity, especially sensitive areas are drilling wells, drainage systems and the construction of the pipeline trenches Good co-operation with the landfill when building elements of gas reception and transportation, the company interfere in the work of the landfill. Particularly important is to agreeand then execute the long-and short-term schedules to ensure peacefull cooperation Accurate determination of the position and type of wells and drainage system for maximum gas collection Przeszkody/problemy napotkane na etapie przygotowywania inwestycji i budowy W przypadku jednej z inwestycji wymagane było przygotowanie tzw. raportu środowiskowego przedłużającego okres przygotowania inwestycji o 2-3 miesiące -> łatwiej spełnić nieuprawnione żądanie niż wchodzić w spór prawny Presja ze strony właścicieli składowiska na uzgodnienie wysokich opłat za korzystanie ze składowiska Obstacles / problems encountered during project preparation and construction In case of one of the investments, it was required to prepare so-called environmental report, which extended the period of investment preparation for 2-3 months -> easier to meet untitled demands than enter into the legal dispute Pressure from landfill owners to agree on the high fees for the use of landfill

35 Doświadczenia z eksploatacji projektów LFG Przeszkody/problemy/wyzwania napotkane na etapie eksploatacji Wysoki stopień zanieczyszczenia gazu przez siarkowodór i siloksany koszty oczyszczania (np. metodą adsorpcji na węglu aktywnym) zbyt wysokie lub nieefektywne z doświadczeń Vireo wynika, że bardziej korzystne jest ponoszenie dodatkowych kosztów eksploatacyjnych (częstsza wymiana oleju, czyszczenie silników) niż ponoszenie nakładów i kosztów obsługi technologii oczyszczania Zapychanie się studni (ze względu na dużą zawartość foli w odpadach i wyższego poziomu odcieków) Niszczenie studni na skutek nierównomiernego osiadania składowiska, rzadziej niestarannej eksploatacji pomocne stosowanie rurociągu kondensacyjnego (gumowego) przy połączeniu studni Nierównomierne osiadanie składowiska powoduje tzw. syfony, czyli niedrożność rurociągów Konieczność podwyższania studni z głowicą nad ziemią w sytuacji podnoszenia się poziomu składowiska Dobór właściwego serwisu dla uniknięcia niepotrzebnych przestojów, dobór firmy serwisowej dysponującej magazynem części. Gwarantowane umową rekompensowanie poniesionych strat w przypadku dłuższych przestojów Experiences of LFG projects Obstacles / problems / challenges encountered during operation The high degree of contamination of the gas by hydrogen sulphide and siloxanes treatment costs (eg, by adsorption on activated carbon) too high or inefficient -with practical experience Vireo is more advantageous to incur additional operating costs (more frequent oil changes, cleaning engines) than incurring expenditures and operating costs of purification technology Clogging of the wells (due to the high content of the foiland a high level of leachatein the waste) The destruction of wells due to irregularsettling of the landfill, less due to careless operation helpfull use of condensing pipe made of rubber when connecting wells Irregular settling of the landfill causes so called traps or blockage of pipelines The need to bring up the well head in a situation of raising the level of landfill Selectionthe right servicecompany-to avoid unnecessary downtimes, the selection of a service company disposing the spare parts warehouse. In the case of longer downtime, compensation of the loses ensured by the agreement Doświadczenia z eksploatacji projektów LFG Relacje z zakładem energetycznym Mimo generalnie wysokiego poziomu znajomości prawa i procedur przez OSD, pojawiły się znaczące opóźnienia przy odbiorze jednej z instalacji, wynikające z nieznajomości procedur lub braku wystarczającej liczby personelu u OSD (odbiory wielokrotnie przekładane, długi czas na sporządzenie protokołu) W przypadku zwiększania mocy instalacji, konieczność uzgodnienia z zakładem energetycznym i uzyskania rozszerzenia koncesji URE przed uzyskaniem rozszerzenia koncesji URE, wyprodukowana (dodatkowa) energia jest traktowana jako tzw. en.czarna Opłata za bilansowanie Sprzedaż energii elektrycznej do odbiorcy innego niż sprzedawca zobowiązany Experiences of LFG projects Relations with the power company Despite the generally high level of knowledge of the law and procedures by the OSD, there were significant delays in the receipt of one of the installation resulting from unawareness of the law and the procedures or lack of a sufficient number of personnel in the OSD (reception many timespostponed, long time to draw up a protocol) In the case of increasing the plant's capacity, a need to get agreement from the utility company and obtaining an extension of the URE (Energy Regulatory Office) licence prior to obtaining an URE license, produced (additional) energy is treated as so called black energy Balancing fee Sales of electricity to the recipient other than the obligated seller Prawa majątkowe Sprzedaż poprzez dom maklerski na TGE na sesji giełdowej lub poprzez transakcję pozasesyjną ze wskazanym kontrahentem po umówionej cenie Sprzedaż w oparciu o umowę z wyznaczonym korytarzem cenowym w stosunku do indexu OZEX_A w przypadku gdy cena rynkowa wyższa niż max. z korytarza, utrata przychodów z drugiej strony, gwarancja minimalnej ceny w przypadku spadku wartości praw poniżej ceny z korytarza Property rights Sales through a brokerage house on the TGE(Polish Power Exchange)on the trading session or through OTC transactions with the indicated counterparty on the agreed price Sales on the basis of an agreement with a designated price range (corridor) compared to the index OZEX_A if the market price is higher than the max. range, loss of revenue on the other hand, guarantee of minimum price in case of price decline below agreed corridor

36 LFG a projekt ustawy OZE Wsparcie 15 lat od momentu wprowadzenia energii do sieci elektroenergetycznej po raz pierwszy Brak mechanizmów stabilizacji cen na poziomach zbliżonych do opłaty zastępczej Ryzyko ustalenia przez MG ceny referencyjnej nie odzwierciedlającej realnych kosztów prowadzenia instalacji (IEO, 200 PLN/MWh), dla chętnych do przejścia na system aukcyjny LFG and a draft law aboutres 15 years supportsince thedateof firstsupplyof electricity to the grid There are no mechanisms to stabilize prices at the levelsclose to the substitution fee Risk of settingby the Ministry of Economy the reference price not reflecting the real costs of running the installation (IEO, 200 PLN / MWh), for those operators thatto move to the auction system Inne istotne aspekty działalności Trudności związane z uzyskaniem odbiorcy ciepła (suszenie drewna, paliwa alternatywnego itp.) Brak długoterminowej wizji wspierania kogeneracji Other important aspects of business Difficulties associated with obtaining the recipient of heat (drying, alternative fuel, etc.) No long-term vision of the promotion of cogeneration Ciekawostka Pożary w Polsce zdarzają się sporadycznie, głównie dzięki uważnemu podejściu zarządzających składowiskami i poważnych konsekwencji prawnych związanych z emisją szkodliwych substancji na Wschodzie, pożar jest najtańszą formą kompaktowania Curious detail Fires in Poland occur sporadically mainly due tocareful management of the landfills and serious legal consequences associated with the emission of harmful substances in the East, the fire is the cheapest form oflandfill compacting

37 Dziękuje za uwagę Thank you for your attention Robert Domaradzki Dyrektor Zarządzający Tel Robert Domaradzki Managing Director Phone Michał Pluciński Menedżer ds. rozwoju Tel Michał Pluciński Development Manager Phone Vireo Energy Polska Sp. z o.o. ul. Wspólna 50/ Warszawa Vireo Energy Polska Sp. z o.o. Wspólna Str. 50/ Warszawa

38

39

40

41

42

43

44

45

46

47

48

49

50

51 TECHNICZNE ASPEKTY ENERGETYCZNEGO WYKORZYSTANIA BIOGAZU Paweł Dobosz Hedeselskabet Sp.z o.o.

52

53 TECHNICZNE ASPEKTY ENERGETYCZNEGO WYKORZYSTANIA BIOGAZU Paweł Dobosz Hedeselskabet Sp.z o.o. TECHNICAL ASPECTS OF LANDFILL GAS TO ENERGY PROJECTS Paweł Dobosz Hedeselskabet Sp.z o.o. INSTALACJE HEDESELSKABET W POLSCE HEDESELSKABET PROJECTS IN POLAND Lokalizacja Sosnowiec Łęgajny Łubna Liczba układów CHP Producent silnika GE Jenbacher GE Jenbacher GE Jenbacher Typ silnika JMS 316 GS-B.L. JMS 312 GS-B.L. 3 x JMS 316 GS-B.L. 1 x JMS 320 GS-B.L. Moc jednostek CHP 836 kw el. 986 kw ciepl. 636 kw el. 700 kw ciepl. 3 x 836 kw el. 3 x 986 kw ciepl. Location Sosnowiec Łęgajny Łubna Number of CHP units Engine manufacturer GE Jenbacher GE Jenbacher GE Jenbacher Type of engine JMS 316 GS-B.L. JMS 312 GS-B.L. 3 x JMS 316 GS-B.L. 1 x JMS 320 GS-B.L. Power of CHP units 836 kw el. 986 kw heat 636 kw el. 700 kw heat 3 x 836 kw el. 3 x 986 kw heat 3 4

54 SCHEMAT INSTALACJI ENERGETYCZNEGO PRZET WARZANIA BIOGAZU SKŁADOWISKOWEGO INSTALATION DIAGRAM OF LANDFILL GAS ENERGY PROCESS SYSTEM EKSTRAKCYJNY BIOGAZU BIOGAS EXTRACTION SYSTEM 1. odwiert 2. perforowana rura PEHD 3. filtr żwirowy 4. obejmy centrujące 5. korek uszczelniający 6. zaślepka 7. odgałęzienie siodłowe 1. Borehole 2. Perforated pipe PEHD 3. Gravel 4. Centering clamp 5. Sealing plug 6. Plug 7. Branch units

55 T YPY STUDNI EKSTRAKCYJNYCH T YPES OF EXTRACTION WELLS A studnia standardowa, B -studnia z hermetyczną osłoną, C studnia z głowicą teleskopową A standard well, B -well with airtight cover, C well head telescopic CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA SPRAWNOŚC SYSTEMU EKSTRAKCYJNEGO BIOGAZU FACTORS AFFECTING THE EFFICIENCY OF BIOGAS EXTRACTION SYSTEM 1. Charakterystyka składowiska - wiek składowiska - eksploatacja (czynne/zamknięte) - rodzaj i ilość zdeponowanych odpadów - budowa składowiska - obecność drenażu odwadniającego - gospodarka odpadami na składowisku - obecność warstw uszczelniających 2. Zawartość wody w odpadach 3. Osiadanie 4. Warunki pogodowe 5. Regularność konserwacji instalacji odgazowania 1. Characteristics of landfill - the age of the landfill - operation (open / closed) - the type and quantity of waste deposited - construction of landfill - the presence of drainage - waste management at the landfill - the presence of sealing layers 2. The water content in the waste 3. Subsidence 4. Weather conditions 5. Regularity of degassing installation maintenance

56 USZKODZENIA SYSTEMU EKSTRAKCYJNEGO DAMAGE TO THE EXTRACTION SYSTEM Do częstych, negatywnych zjawisk wpływających na sprawność instalacji należą: 1. Uszkodzenia mechaniczne studni oraz przewodów ssących na skutek naprężeń spowodowanych osiadaniem bryły składowiska. 2. Zawadnianie studni oraz przewodów ssących na skutek zbyt dużej zawartości wody w bryle składowiska. For frequent adverse events affecting the efficiency of the system include: 1. Mechanical damage wells and suction hoses due to stress caused by settling of solids landfill. 2.Floodingwellsandsuctionhosesduetotoohighwatercontent inthebodyofthelandfill. CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA WYDAJNOŚĆ SYSTEMU UT YLIZACJI I PRZET WARZANIA BIOGAZU FACTORS AFFECTING THE EFFICIENCY OF THE SYSTEM UTILIZATION AND PROCESSING OF BIOGAS Dostępność biogazu Skład biogazu Zanieczyszczenia zawarte w biogazie Odbiór energii z układu kogeneracyjnego Konserwacja/części zamienne Availability of biogas Composition of biogas Impurities contained in the biogas Energy collection from the cogeneration Maintenance / spare parts

57 OBSŁUGA I KONSERWACJA OPERATION AND MAINTENANCE OBSERVE -LISTEN -FEEL OBSERVE -LISTEN -FEEL Bieżąca kontrola widocznych elementów układu ekstrakcyjnego Kontrola drożności przewodów ssących Przedmuchy wsteczne przewodów ssących (usuwanie korków wodnych) Bieżące odwadnianie instalacji Stałe monitorowanie składu biogazu w poszczególnych studniach Monitorowanie pracy wszystkich elementów układu kogeneracyjnego. Current control of the visible elements of the extraction system Checking patency of suction hoses Blow-back-suction hoses (removal of water plugs) Current drainage installation Constant monitoring of the composition of biogas in individual wells Monitoring of all elements of the cogeneration system. PRZESYŁ ENERGII ENERGY TRANSMISSION Konserwacja układu przesyłu ciepła - wymienniki ciepła - chłodnice awaryjne Kontrola układu wyprowadzenia energii elektrycznej. Niekorzystnym zjawiskiem ograniczającym sprawność układu kogeneracyjnego są przerwy w odbiorze energii elektrycznej i cieplnej spowodowane przez operatorów sieci elektroenergetycznych oraz odbiorców energii cieplnej. Maintenance of the heat transmission - heat exchangers - emergency coolers Control the output of electricity. Negative factor limiting the efficiency of the cogeneration system are gaps in collection of electricity and heat caused by power grid operators and consumers of thermal energy.

58 Dziękuję za uwagę Thank you for your attention