SPRAWNOŚĆ EKONOMICZNA GOSPODARSTW ROLNYCH W WYBRANYCH REGIONACH UNII EUROPEJSKIEJ I POLSKI. PRÓBA OCENY

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "SPRAWNOŚĆ EKONOMICZNA GOSPODARSTW ROLNYCH W WYBRANYCH REGIONACH UNII EUROPEJSKIEJ I POLSKI. PRÓBA OCENY"

Transkrypt

1 FOLIA UNIVERSITATIS AGRICULTURAE STETINENSIS Folia Univ. Agric. Stetin. 2007, Oeconomica 254 (47), Andrzej CZYŻEWSKI, Anna HENISZ-MATUSZCZAK SPRAWNOŚĆ EKONOMICZNA GOSPODARSTW ROLNYCH W WYBRANYCH REGIONACH UNII EUROPEJSKIEJ I POLSKI. PRÓBA OCENY ECONOMIC EFFICIENCY OF AGRICULTURAL FARMS IN THE CHOSEN REGIONS OF THE EUROPEAN UNION AND POLAND. THE TRIAL OF ESTIMATION Katedra Makroekonomii i Gospodarki Żywnościowej, Akademia Ekonomiczna al. Niepodległości 10, Poznań Abstract. The main aim of this article was to show for similarity and differences which refers to some coefficients of efficiency and absorptiveness of production in the chosen region of the EU Denmark, Holland, Austria and Poland. Additionally, based on analyses of economic efficiency of agricultural farms was defined, whether results of polish farms are closer to danish and dutch farms (domination of intensive production) or austrian farms (domination of extensive, proenvironmental production). Słowa kluczowe: regiony Unii Europejskiej i Polski, współczynniki efektywności i materiałochłonności produkcji, zróżnicowanie regionalne. Key words: coefficients of efficiency and absorptiveness of production, differentiation of production, regions of the European Union and Poland. WSTĘP Celem badań 1, na których bazuje m.in. niniejszy artykuł, była analiza wyników ekonomicznych gospodarstw rolnych z 4 krajów UE: Danii, Holandii, Austrii i Polski z podziałem na regiony. Przeprowadzona analiza jest interesująca dla Polski jako nowego kraju członkowskiego, który wkracza w realia wspólnej polityki rolnej (WPR). Oczekuje się, że już pierwsze wyniki rachunkowość FADN ukażą zmianę w podejściu do krajowej polityki rolnej i co się z tym wiąże do sytuacji dochodowej rolnictwa. Pojawiają się jednocześnie pytania, dotyczące: podobieństw i odmienności, które można zaobserwować już po pierwszym (niepełnym) roku członkostwa, a także specyfiki badanych regionów Polski np. pytanie, czy gospodarstwom polskim bliżej jest do modelu rolnictwa duńskiego, postrzeganego jako intensywne, czy austriackiego, o niższej nakładochłonności. Istnieje przekonanie, że niemal przez cały okres transformacji gospodarki polskiej prowadzona była niekorzystna polityka rolna, deprecjonująca sektor rolny, która nie wspomagała retransferu nadwyżki ekonomicznej do gospodarstw rolnych w stopniu pozwalającym na zbliżenie ich dochodów do dochodów gospodarstw domowych spoza rolnictwa. Spowodowało to, prócz ujemnych skutków w postaci dysproporcji strukturalnych, zachowanie dobrostanu środowiska i podtrzymanie ekstensywnych sposobów produkcji, co wpisuje się w obecny nurt zmian WPR. 1 Badania w znacznie poszerzonej wersji zostały przeprowadzone we współpracy z IERiGŻ PiB i będą przedstawione w pracy pt. Zróżnicowanie ekonomiczne gospodarstw rolniczych w wybranych państwach i regionach Unii Europejskiej; Rachunek nakładów i efektów IERiGŻ PiB, Warszawa. Niniejszy artykuł został opracowany na podstawie wybranego fragmentu badań.

2 50 A. Czyżewski i A. Henisz-Matuszczak Poza tym istnieją w Polsce gospodarstwa wyspecjalizowane, produkujące na wysoką skalę, w dużym stopniu intensywnie gospodarujące. Zapewne odpowiedzi na powyższe pytania nie będą wystarczające ze względu na zaledwie roczny okres analizy (2004 r.), niemniej zarysowane zostaną punkty wyjścia dla porównań bądź wskazane trudności, uniemożliwiające dokonanie pełnej interpretacji wyników. MATERIAŁ I METODY Badane były zmiany podstawowych kategorii ekonomicznych, tj.: produkcji ogółem, kosztów (czynników zewnętrznych, amortyzacji, zużycia pośredniego), salda bieżących dopłat i podatków, dochodów. Kraje nie zostały wybrane przypadkowo Danię i Holandię charakteryzuje rolnictwo intensywne. Austria to kraj, który jest jednym z liderów w wykorzystywaniu funduszy z programów rolno-środowiskowych; miejsce Polski, jako nowego członka UE, jest w tym przypadku naturalne. W artykule przedstawiono wybrane relacje nakładochłonności i efektywności procesu produkcji. Jeśli idzie o materiały źródłowe, to głównym zasobem były statystyki FADN. Analiza została przeprowadzona według kryterium wielkości i typu gospodarstw; dotyczy lat , zaś w przypadku regionów w Polsce w ramach metodologii FADN jedynie 2004 r. WYNIKI I DYSKUSJA Teoretyczne podstawy współzależności w rachunku dochodów Rachunek nakładów i efektów umożliwia wykonanie kompleksowych obliczeń podstawowych relacji ekonomicznych, charakteryzujących strukturę badanych zjawisk i zachodzące między nimi współzależności (Czyżewski 2005). W artykule wnioskowanie sprowadzono do analizy trzech współczynników: kapitałochłonności produkcji jako relacji amortyzacji do dochodu z gospodarstwa rolnego; sprawności ekonomicznej produkcji jako relacji wartości dodanej brutto do produkcji ogółem; produktywności nakładów materiałowych jako relacji wypracowanych dochodów do zużycia pośredniego. Na tej podstawie dokonano próby określenia typu rolnictwa (intensywnego bądź ekstensywnego), z jakim mamy do czynienia w poszczególnych regionach. Ważniejsze relacje nakładochłonności i efektywności produkcji w gospodarstwach rolnych w Danii, Holandii i Austrii 1. Kapitałochłonność produkcji Analiza relacji amortyzacji do dochodu z gospodarstwa rolnego dostarcza jednoznacznego wniosku, iż gospodarstwa duńskie są najbardziej kapitałochłonne wśród badanych (por. tab.1). Zarówno przekrój, uwzględniający wielkość ekonomiczną, jak i typ (specjalizacja) to potwierdzają. Dodatkowo warto zauważyć, że tylko w Danii, mimo wysokich nakładów kapitału w dwóch typach gospodarstw i wielkościach (ESU), nie sposób wypracować dodatniego dochodu. W tutejszych gospodarstwach dużych nakład aż prawie 6 jed-

3 Sprawność ekonomiczna gospodarstw rolnych w wybranych nostek kapitału trwałego przynosił jednostkową stratę. Podobnie sytuacja wyglądała w przypadku gospodarstw małych ( 1,13). Najmniej kapitałochłonną produkcję prowadzą gospodarstwa austriackie. Należy się domyślać, że następuje tu substytucja kapitału pracą i że pracochłonność jest tam relatywnie najwyższa. Tabela 1. Kapitałochłonność produkcji* gospodarstw rolnych według wielkości (ESU) i typów specjalizacji w Danii, Holandii i Austrii w latach Kraj/ małe III duże IV duże V duże VI Dania -1,13-5,94 1,96 3,10 Holandia brak danych 1,16 0,87 0,91 Austria 0,56 0,49 0,46 0,31 Kraj/ trwałe (E) wypasowym (G) Dania 5,50 1,09 0,67 2,20-0,58 3,60-6,30 Holandia 1,38 0,64 0,48 0,55 1,20 3,16 1,68 Austria 0,57 brak danych 0,22 0,54 0,52 0,21 0,55 *Według relacji amortyzacji do dochodu z gospodarstwa rolnego. Źródło: opracowanie własne na podstawie wyników FADN dostępnych na stronach int/comm/agriculture/rica/dwh. Przekrój ze względu na typ (specjalizację) gospodarstwa pokazuje, że najbardziej kapitałochłonną produkcją charakteryzują się gospodarstwa zajmujące się uprawami polowymi, hodujące (z wyjątkiem Austrii) i. Najkorzystniejsze wyniki osiągają gospodarstwa z uprawami trwałymi. Relatywnie najgorzej sytuacja kształtowała się w Danii, gdzie dwa typy gospodarstw (mimo istotnych nakładów kapitałowych w przypadku gospodarstw mieszanych) wypracowywały stratę (por. tab. 1). 2. Sprawność ekonomiczna produkcji Analiza sprawności ekonomicznej produkcji wykazuje, iż relatywnie najwyższa była ona w gospodarstwach małych, zaś najniższa w dużych we wszystkich badanych krajach (por. tab. 2). Analiza szczegółowa według krajów wykazuje, że w Danii wskaźnik sprawności ekonomicznej produkcji był najkorzystniejszy w przypadku gospodarstw typu E i I ( trwałe i ), gdzie jednostka produkcji globalnej dawała 0,55 wartości dodanej brutto WDB (a także AB i C i 0,52); relatywnie najgorzej sytuacja wyglądała w gospodarstwach typu G wypasowe (0,31) i H (0,36). Współczynnik sprawności produkcji holenderskiej był niemal identyczny jak w Danii, najkorzystniejszy w przypadku gospodarstw typu E ( trwałe), gdzie jednostka produkcji globalnej dawała 0,55 WDB (a także F hodujących 0,51); relatywnie najgorzej sytuacja wyglądała w gospodarstwach typu H (0,23) i I produkcja mieszana (0,33).

4 52 A. Czyżewski i A. Henisz-Matuszczak Tabela 2. Sprawność produkcji* gospodarstw rolnych według wielkości (ESU) i typów specjalizacji w Danii, Holandii i Austrii w latach Kraj/ małe III duże IV duże V duże VI Dania 0,36 0,45 0,48 0,46 Holandia brak danych 0,43 0,43 0,46 Austria 0,88 0,83 0,72 0,66 Kraj/ trwałe (E) wypasowym (G) Dania 0,52 0,52 0,55 0,48 0,31 0,36 0,55 Holandia 0,44 0,47 0,55 0,51 0,50 0,23 0,33 Austria 0,77 brak danych 0,93 0,84 0,93 0,92 0,70 *Według relacji wartości dodanej brutto do produkcji ogółem. Źródło: opracowanie własne na podstawie wyników FADN dostępnych na stronach int/comm/agriculture/rica/dwh. Współczynnik sprawności produkcji w Austrii był, podobnie jak w Danii i Holandii, najkorzystniejszy w przypadku gospodarstw typu G i E (specjalizujących się w hodowli zwierząt wypasowym i uprawach trwałych), gdzie jednostka produkcji globalnej dawała 0,93 WDB. Relatywnie najgorzej sytuacja wyglądała w gospodarstwach typu I (produkcja mieszana) 0,70. Na tym etapie wnioskowania wyraźnie widać, że gospodarstwa austriackie wyróżnia relatywnie wysoka sprawność ekonomiczna produkcji bez względu na wielkość gospodarstwa. Spostrzeżenie to jest tym bardziej ciekawe, że jak wskazano powyżej, gospodarstwa te charakteryzuje stosunkowo wysoka pracochłonność produkcji. Według typu (specjalności) gospodarstwa przodują trwałe. Względnie najsłabszą produktywność wykazują gospodarstwa zajmujące się hodowlą zwierząt ziarnożernych (w Danii i Holandii). Ciekawy jest przypadek Austrii, gdzie tego typu gospodarstwa wykazują relatywnie wysoką produktywność, zaś mniejszą gospodarstwa o produkcji j. 3. Produktywność produkcji Odnosząc wypracowane dochody do zużycia pośredniego w Danii, okazuje się, że współczynnik produktywności nakładów materiałowych kształtował się najkorzystniej w przypadku gospodarstw typu E, tj. w przypadku na plantacjach trwałych, gdzie z jednostki nakładu wypracowywano aż 0,24 jednostki dochodu (na jednostkę dochodu przypadało zaledwie 4,1 jednostki kosztów materiałowych; por. tab. 3); relatywnie najmniej korzystny był on w przypadku gospodarstw typu AB ( ), gdzie wyniósł 0,04 jednostki oraz typu G ( ) i I (produkcja mieszana), gdzie nie sposób było, pomimo relatywnie wysokich nakładów, osiągnąć dodatni dochód. W gospodarstwach tych jednostka nakładu przynosiła odpowiednio 0,18 i 0,04 straty. To potwierdza wcześniejsze obserwacje, że materiałochłonność w gospodarstwach zajmujących się uprawami trwałymi jest w istocie substytuowana zwiększonymi nakładami pracy własnej rolnika i jego rodziny.

5 Sprawność ekonomiczna gospodarstw rolnych w wybranych Tabela 3. Produktywność* gospodarstw rolnych według wielkości (ESU) i typów specjalizacji w Danii, Holandii i Austrii w latach Kraj/ małe III duże IV duże V duże VI Dania -0,18-0,04 0,11 0,06 Holandia brak danych 0,19 0,22 0,23 Austria 0,96 0,94 0,78 0,71 Kraj/ trwałe (E) wypasowym (G) Dania 0,04 0,15 0,24 0,09-0,34 0,05-0,03 Holandia 0,16 0,36 0,46 0,4 0,24 0,04 0,10 Austria 0,68 brak danych 2,35 0,97 0,97 2,34 0,64 *Według relacji dochodów do zużycia pośredniego. Źródło: opracowanie własne na podstawie wyników FADN dostępnych na stronach int/comm/agriculture/rica/dwh. Współczynnik produktywności nakładów materiałowych w przypadku gospodarstw holenderskich kształtował się najkorzystniej w przypadku gospodarstw typu E prowadzących na plantacjach trwałych, gdzie na jednostkę dochodu przypadało 2,2 jednostki kosztów materiałowych (współczynnik równy 0,46). Nieznacznie gorzej wypadły gospodarstwa i zajmujące się hodowlą krów mlecznych (0,36 i 0,4); relatywnie najmniej korzystny był współczynnik ten w przypadku gospodarstw typu H hodujących, gdzie wyniósł aż 0,04 (na jednostkę dochodu przypadało aż 25 jednostek kosztów materiałowych). Można wyciągnąć stąd wniosek podobny jak w przypadku gospodarstw duńskich, gdzie mimo istotnie większych zróżnicowań efektywność zużycia pośredniego względem dochodów w gospodarstwach zajmujących się produkcją zwierzęcą, w oparciu o pasze treściwe, była najniższa. Świadczy o tym, jak zauważono wyżej, iż tam gdzie występuje wysoka skala produkcji, zdecydowanie większą rolę odgrywa czynnik kapitału; przy małej skali upraw (np. plantacje czy nasadzenia trwałe) znacznie ważniejsze są zasób pracy i kapitał ludzki. W przypadku gospodarstw austriackich współczynnik produktywności nakładów materiałowych kształtował się najkorzystniej w przypadku gospodarstw typu E ( trwałe) i H ( ), gdzie z jednostki nakładów wypracowywano odpowiednio 2,35 i 2,34 jednostki dochodu (na jednostkę dochodu przypadało zaledwie 0,42 jednostki kosztów materiałowych); relatywnie współczynnik ten najmniej korzystny był w przypadku gospodarstw typu I wynosił 0,64. Można zatem stwierdzić, że z jednej strony, podobnie jak w przypadku gospodarstw duńskich i holenderskich, najwyższa była efektywność zużycia pośredniego względem dochodów w jednostkach gospodarujących na plantacjach trwałych, z drugiej zaś strony, w gospodarstwach o produkcji zwierzęcej opartej o pasze treściwe, tj. inaczej niż w przypadku gospodarstw duńskich i holenderskich. Podsumowując tę część rozważań, należy podkreślić, iż gospodarstwa austriackie charakteryzuje najwyższy wśród badanych regionów poziom produktywności (pomimo wysokiej tam pracochłonności produkcji), zaś gospodarstwa duńskie relatywnie najniższy, przy

6 54 A. Czyżewski i A. Henisz-Matuszczak czym właśnie w przypadku tych gospodarstw nierzadko istotne nakłady materiałowe przynoszą stratę. Wybrane relacje nakładochłonności i efektywności produkcji w gospodarstwach rolnych w Polsce 1. Kapitałochłonność produkcji Analiza relacji amortyzacji do dochodu z gospodarstwa rolnego skłania do wniosku, iż im mniejsze jest gospodarstwo, tym kapitałochłonność produkcji wyższa, bez względu na położenie (tab. 4). Jedynie w przypadku dużych i dużych gospodarstw na Pomorzu i Mazurach nakład 0,71 jednostki kapitału trwałego przynosił jednostkową stratę. W przekroju poziomym (według regionów) najniższą kapitałochłonnością produkcji charakteryzują się (razem) we wszystkich grupach wielkości gospodarstw. Jest to o tyle ciekawe, że obszar ten jest postrzegany jako jeden z wiodących, jeśli idzie o intensywne gospodarowanie. Wnioskowanie na podstawie typu specjalizacji gospodarstwa pozwala stwierdzić, iż najbardziej kapitałochłonna produkcja charakteryzuje gospodarstwa zajmujące się uprawami trwałymi (E), bez względu na położenie gospodarstwa w regionach. Najniższa kapitałochłonność charakteryzuje gospodarstwa zajmujące się chowem zwierząt ziarnożernych, z wyjątkiem gospodarstw tego typu położonych na Pomorzu i Mazurach, gdzie zużycie 1,4 jednostki kapitału trwałego przyniosło jednostkową stratę dochodu. Tabela 4. Kapitałochłonność* gospodarstw rolnych według wielkości (ESU) i typów specjalizacji w Polsce w 2004 r. małe I małe II małe III duże IV duże V duże VI 1,97 0,97 0,71 0,47 0,35-0,71 1,79 0,83 0,55 0,40 0,35 0,21 1,89 0,91 0,64 0,47 0,47 0,34 1,77 0,85 0,56 0,63 0,61 0,29 trwałe (E) wypasowym(g) 0,71 18,26 1,71 0,50 0,55-1,40 0,72 0,50 0,54 0,87 0,53 0,45 0,38 0,47 0,83 0,96 1,48 0,47 0,54 0,34 0,79 0,84 0,74 1,02 0,58 1,73 0,44 1,03 *Według relacji amortyzacji do dochodu z gospodarstwa rolnego. Źródło: opracowanie własne na podstawie wyników FADN dla 2004 r. (2006). Podobnie jak w podziale według wielkości gospodarstwa, także wedle typu specjalizacji Wielkopolskę cechuje najniższa kapitałochłonność produkcji. Relatywnie najgorzej sytuacja wygląda w Małopolsce i na Pogórzu.

7 Sprawność ekonomiczna gospodarstw rolnych w wybranych Sprawność ekonomiczna produkcji Analiza sprawności ekonomicznej produkcji wykazuje, iż relatywnie najwyższa była ona w gospodarstwach małych, zaś najniższa w dużych, co pokrywa się z obserwacjami wybranych starych krajów UE (tab. 5). W przekroju poziomym (według regionów) najwyższą statystycznie sprawność ekonomiczną wykazywały gospodarstwa Mazowsza i Podlasia. Tabela 5. Sprawność ekonomiczna produkcji* gospodarstw rolnych według wielkości (ESU) i typów specjalizacji w Polsce w 2004 r. małe I małe II małe III duże IV duże V duże VI 0,34 0,38 0,39 0,37 0,39 0,17 0,39 0,40 0,41 0,45 0,44 0,44 0,42 0,44 0,58 0,47 0,45 0,43 0,46 0,43 0,48 0,43 0,38 0,45 trwałe (E) wypasowym(g) 0,43 0,25 0,63 0,5 0,47 0,13 0,39 0,50 0,44 0,70 0,48 0,49 0,32 0,44 0,52 0,44 0,64 0,52 0,49 0,33 0,43 0,52 0,48 0,68 0,6 0,48 0,25 0,46 *Według relacji wartości dodanej brutto do produkcji ogółem. Źródło: opracowanie własne na podstawie wyników FADN dla 2004 r. (2006). Najwyższa sprawność, według typu specjalizacji cechuje gospodarstwa zajmujące się uprawami trwałymi (E) i to bez względu na położenie gospodarstwa, zaś najniższą gospodarstwa hodujące. Tendencje ogólnopolskie nie są regionalnie zbyt zróżnicowane wyniki są bardziej zbliżone do wyników duńskich i holenderskich aniżeli austriackich, gdzie sprawność produkcji była ogólnie wyższa. W przekroju poziomym relatywnie mniejsze wartości notowano na Pomorzu i Mazurach, zaś największe paradoksalnie w Małopolsce i na Pogórzu. Być może właśnie ten region pretenduje do ścieżki rozwoju zbliżonej do tej, jaką podążają gospodarstwa austriackie. 3. Produktywność produkcji Przy porównaniu wypracowanych dochodów ze zużyciem pośrednim, okazuje się, że współczynnik produktywności nakładów materiałowych kształtował się najkorzystniej w przypadku gospodarstw małych i dużych, w których z jednostki nakładu wypracowywano aż 0,43 jednostki dochodu. Ten wynik plasuje gospodarstwa polskie pośrodku między gospodarstwami austriackimi i duńsko-holenderskimi. W przekroju poziomym sytuacja wyglądała najgorzej w gospodarstwach Pomorza i Mazur (gdzie w go-

8 56 A. Czyżewski i A. Henisz-Matuszczak spodarstwach dużych jednostka nakładu przynosiła 0,14 straty), zaś najlepiej w gospodarstwach Mazowsza i Podlasia. Tabela 6. Produktywność* gospodarstw rolnych według wielkości (ESU) i typów specjalizacji w Polsce w 2004 r. małe I małe II małe III duże IV duże V duże VI 0,14 0,29 0,33 0,35 0,39-0,14 0,20 0,32 0,40 0,50 0,47 0,43 0,22 0,36 0,48 0,51 0,47 0,47 0,27 0,36 0,51 0,38 0,29 0,44 trwałe (E) wypasowym(g) 0,32 0,01 0,51 0,58 0,48-0,06 0,31 0,48 0,43 0,90 0,51 0,58 0,31 0,45 0,47 0,33 0,55 0,65 0,55 0,33 0,38 0,49 0,44 0,83 0,70 0,27 0,20 0,38 *Według relacji dochodów do zużycia pośredniego. Źródło: opracowanie własne na podstawie wyników FADN dla 2004 r. (2006). W przekroju według typu specjalizacji współczynnik produktywności nakładów materiałowych kształtował się najkorzystniej w przypadku gospodarstw typu E (zajmujących się uprawami trwałymi) i F (hodujących ), w których z jednostki nakładów wypracowywano odpowiednio 0,7 i 0,61 jednostki dochodu; relatywnie najmniej korzystny był on w przypadku gospodarstw typu H (hodujących ), w których wynosił 0,28 (zaś w przypadku gospodarstw tego typu położonych na Pomorzu i Mazurach jednostka nakładu przynosiła stratę w wysokości 0,06). Można zatem stwierdzić, że pojawiają się pewne analogie do gospodarstw holenderskich, w których najwyższa była efektywność zużycia pośredniego względem dochodów w jednostkach gospodarujących na plantacjach trwałych, najniższa zaś wobec ziarnożerców. Należy jednak podkreślić, iż wysokość wskaźników produktywności produkcji, podobnie jak w przekroju według wielkości gospodarstwa, wskazuje pozycję pomiędzy gospodarstwami austriackimi i duńsko-holenderskimi. WNIOSKI 1. Wskaźnik kapitałochłonności produkcji w wybranych regionach starej UE najkorzystniej kształtował się w gospodarstwach zajmujących się uprawami trwałymi. Relatywnie najgorzej sytuacja wyglądała w Danii, gdzie dwa typy gospodarstw mimo istotnych nakładów kapitałowych w przypadku gospodarstw mieszanych wypracowywały stratę. Najmniej kapitałochłonną produkcję prowadzą gospodarstwa austriackie. W Polsce podobnie jak w badanych regionach UE im mniejsze było gospodarstwo, tym kapitało-

9 Sprawność ekonomiczna gospodarstw rolnych w wybranych chłonność produkcji była wyższa, bez względu na położenie. Dodatkowo, podobnie jak w przekroju według wielkości gospodarstwa, także wedle typu specjalizacji Wielkopolskę cechowała najniższa kapitałochłonność produkcji. Relatywnie najgorzej sytuacja wyglądała w Małopolsce i na Pogórzu. 2. Wskaźnik sprawności ekonomicznej produkcji relatywnie najwyższy był w gospodarstwach małych, zaś najniższy w dużych we wszystkich badanych wybranych starych regionach UE i w Polsce. Ponadto gospodarstwa austriackie wyróżniała relatywnie wysoka sprawność ekonomiczna produkcji, bez względu na wielkość gospodarstwa. Według typu (specjalności) gospodarstwa względnie najwyższą sprawność produkcji wykazywały gospodarstwa zajmujące się uprawami trwałymi, zaś najniższą hodujące (w przypadku Danii i Holandii). Ciekawy jest przypadek Austrii, gdzie gospodarstwa tego typu wykazują relatywnie wysoką produktywność, zaś najmniejszą gospodarstwa o produkcji j. Należy dodać, iż w Polsce w przekroju poziomym relatywnie najmniejsze średnie produktywności notowano na Pomorzu i Mazurach, zaś największe paradoksalnie w Małopolsce i na Pogórzu. 3. Najwyższy wśród badanych regionów poziom wskaźnika produktywności produkcji charakteryzował gospodarstwa austriackie, zaś relatywnie najniższy gospodarstwa duńskie, przy czym właśnie w przypadku tych gospodarstw nierzadko istotne nakłady materiałowe przynosiły stratę. W Polsce wielkość wskaźników produktywności produkcji, podobnie jak w przekroju według wielkości gospodarstwa, wskazuje pozycję pomiędzy gospodarstwami austriackimi i duńsko-holenderskimi. PIŚMIENNICTWO Czyżewski A Przepływy międzygałęziowe jako makroekonomiczny model gospodarki. AE, Poznań, 166. Czyżewski A., Henisz-Matuszczak A Zróżnicowanie ekonomiczne gospodarstw rolniczych w wybranych państwach i regionach Unii Europejskiej. Rachunek nakładów i efektów, IERiGŻ PIB, Warszawa (w druku). Wyniki FADN dla 2004 r IERiGŻ, PIB, Warszawa.

CENY ZAKUPU I DZIERŻAWY KWOTY MLECZNEJ W GOSPODARSTWACH KRAJÓW EUROPEJSKICH W LATACH

CENY ZAKUPU I DZIERŻAWY KWOTY MLECZNEJ W GOSPODARSTWACH KRAJÓW EUROPEJSKICH W LATACH FOLIA UNIVERSITATIS AGRICULTURAE STETINENSIS Folia Univ. Agric. Stetin. 2007, Oeconomica 256 (48), 117 122 Bogusław GOŁĘBIOWSKI, Agata WÓJCIK CENY ZAKUPU I DZIERŻAWY KWOTY MLECZNEJ W GOSPODARSTWACH KRAJÓW

Bardziej szczegółowo

Rolnictwo w Polsce na tle rolnictwa wybranych krajów UE w latach

Rolnictwo w Polsce na tle rolnictwa wybranych krajów UE w latach Rolnictwo w Polsce na tle rolnictwa wybranych krajów UE w latach 24-218 Zbigniew Floriańczyk Polski FADN, IERiGŻ-PIB Konferencja: Dochodowość gospodarstw rolnych na podstawie rachunkowości PL FADN w latach

Bardziej szczegółowo

Zakres zróżnicowania poziomu dochodów z gospodarstwa rolnego w układzie regionalnym

Zakres zróżnicowania poziomu dochodów z gospodarstwa rolnego w układzie regionalnym Agata Marcysiak Zakład Agrobiznesu, Akademia Podlaska Adam Marcysiak Zakład Ekonomiki i Organizacji Rolnictwa, Akademia Podlaska Zakres zróżnicowania poziomu dochodów z gospodarstwa rolnego w układzie

Bardziej szczegółowo

ANALIZA OPŁACALNOŚCI PRODUKCJI MLEKA W POLSKICH GOSPODARSTWACH NA TLE WYBRANYCH KRAJÓW EUROPY

ANALIZA OPŁACALNOŚCI PRODUKCJI MLEKA W POLSKICH GOSPODARSTWACH NA TLE WYBRANYCH KRAJÓW EUROPY FOLIA UNIVERSITATIS AGRICULTURAE STETINENSIS Folia Univ. Agric. Stetin. 27, Oeconomica 254 (47), 99 14 Małgorzata KAROLEWSKA, Artur WILCZYŃSKI ANALIZA OPŁACALNOŚCI PRODUKCJI MLEKA W POLSKICH GOSPODARSTWACH

Bardziej szczegółowo

Pomorskie gospodarstwa rolne w latach na podstawie badań PL FADN. Daniel Roszak PODR w Gdańsku

Pomorskie gospodarstwa rolne w latach na podstawie badań PL FADN. Daniel Roszak PODR w Gdańsku Pomorskie gospodarstwa rolne w latach 2004-2012 na podstawie badań PL FADN Daniel Roszak PODR w Gdańsku Prezentacja oparta jest na analizie wyników produkcyjno-finansowych 267 gospodarstw prowadzących

Bardziej szczegółowo

Wyniki gospodarstw polskich na tle unijnych w 2013 roku

Wyniki gospodarstw polskich na tle unijnych w 2013 roku Wyniki gospodarstw polskich na tle unijnych w 2013 roku Zbigniew Floriańczyk Dochodowość gospodarstw rolnych na podstawie badań rachunkowości PL FADN oraz działania administracyjne wpływające na funkcjonowanie

Bardziej szczegółowo

Wyniki uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w systemie Polski FADN wg typów rolniczych w woj. dolnośląskim w latach 2015 i 2016

Wyniki uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w systemie Polski FADN wg typów rolniczych w woj. dolnośląskim w latach 2015 i 2016 Wyniki uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w systemie Polski FADN wg typów rolniczych w woj. dolnośląskim w latach i Typ rolniczy gospodarstwa rolnego jest określany na podstawie udziału poszczególnych

Bardziej szczegółowo

Badania rachunkowości rolnej gospodarstw rolnych

Badania rachunkowości rolnej gospodarstw rolnych Pomorskie gospodarstwa rolne w latach 2004-2012 na podstawie badań PL FADN Daniel Roszak Badania rachunkowości rolnej gospodarstw rolnych w ramach systemu PL FADN umożliwiają wgląd w sytuację produkcyjno-finansową

Bardziej szczegółowo

Wyniki dotyczące badanego okresu potwierdziły

Wyniki dotyczące badanego okresu potwierdziły gospodarstw rolnych według PL FADN Badania rachunkowości rolnej gospodarstw rolnych w ramach systemu PL FADN umożliwiają wgląd w sytuację produkcyjno-finansową towarowych gospodarstw rolnych. Szczególnie

Bardziej szczegółowo

Dochody w rolnictwie polskim i unijnym. Z. Floriańczyk, P. Czarnota Zakład Rachunkowości Rolnej IERiGŻ-PIB

Dochody w rolnictwie polskim i unijnym. Z. Floriańczyk, P. Czarnota Zakład Rachunkowości Rolnej IERiGŻ-PIB Dochody w rolnictwie polskim i unijnym Z. Floriańczyk, P. Czarnota Zakład Rachunkowości Rolnej IERiGŻ-PIB Rachunki Ekonomiczne dla Rolnictwa i FADN - elementy systemu informacji rolniczej Podstawowa działalność:

Bardziej szczegółowo

Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej Państwowy Instytut Badawczy. Wojciech Ziętara, Wojciech Józwiak, Zofia Mirkowska

Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej Państwowy Instytut Badawczy. Wojciech Ziętara, Wojciech Józwiak, Zofia Mirkowska Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej Państwowy Instytut Badawczy Rola dużych gospodarstw rolnych we wzroście produktywności pracy rolnictwa polskiego na tle sytuacji w innych w wybranych

Bardziej szczegółowo

Sytuacja ekonomiczna gospodarstw rolnych z pola obserwacji Polskiego FADN w latach Renata Płonka

Sytuacja ekonomiczna gospodarstw rolnych z pola obserwacji Polskiego FADN w latach Renata Płonka Sytuacja ekonomiczna gospodarstw rolnych z pola obserwacji Polskiego FADN w latach 213-214 Renata Płonka Założenia metodyczne Analizą objęto dane z ponad 12 tys. gospodarstw, które uczestniczyły w Polskim

Bardziej szczegółowo

EFEKTYWNOŚĆ PRODUKCJI MLEKA W GOSPODARSTWACH NALEŻĄCYCH DO EUROPEJSKIEGO STOWARZYSZENIA PRODUCENTÓW MLEKA (EUROPEAN DAIRY FARMERS) W 2004 ROKU

EFEKTYWNOŚĆ PRODUKCJI MLEKA W GOSPODARSTWACH NALEŻĄCYCH DO EUROPEJSKIEGO STOWARZYSZENIA PRODUCENTÓW MLEKA (EUROPEAN DAIRY FARMERS) W 2004 ROKU FOLIA UNIVERSITATIS AGRICULTURAE STETINENSIS Folia Univ. Agric. Stetin. 2007, Oeconomica 256 (48), 129 136 Mirosław HELTA, Michał ŚWITŁYK EFEKTYWNOŚĆ PRODUKCJI MLEKA W GOSPODARSTWACH NALEŻĄCYCH DO EUROPEJSKIEGO

Bardziej szczegółowo

Wyniki gospodarstw polskich na tle unijnych w 2015 roku

Wyniki gospodarstw polskich na tle unijnych w 2015 roku Wyniki gospodarstw polskich na tle unijnych w 2015 roku Zbigniew Floriańczyk Dochodowość gospodarstw rolnych na podstawie badań rachunkowości PL FADN oraz działania administracyjne wpływające na funkcjonowanie

Bardziej szczegółowo

Wielkość ekonomiczna a efekty gospodarowania i możliwe zagrożenia gospodarstw polowych w Polsce

Wielkość ekonomiczna a efekty gospodarowania i możliwe zagrożenia gospodarstw polowych w Polsce Wielkość ekonomiczna a efekty gospodarowania i możliwe zagrożenia gospodarstw polowych w Polsce Konferencja Międzynarodowa pt. Gospodarstwa industrialne versus drobnotowarowe konkurenci czy partnerzy IERiGŻ-PIB,

Bardziej szczegółowo

Analiza dochodów rodzin rolniczych na podstawie danych Polski FADN.

Analiza dochodów rodzin rolniczych na podstawie danych Polski FADN. Analiza dochodów rodzin rolniczych na podstawie danych Polski FADN. Sytuacja ekonomiczna rodzin rolniczych oraz podejmowane przez rolnika produkcyjne i inwestycyjne decyzje kształtowane są przez poziom

Bardziej szczegółowo

Wyzwania dla polskiej rachunkowości rolniczej w świetle 50-lecia europejskiego FADN

Wyzwania dla polskiej rachunkowości rolniczej w świetle 50-lecia europejskiego FADN Wyzwania dla polskiej rachunkowości rolniczej w świetle 50-lecia europejskiego FADN Zbigniew Floriańczyk Sytuacja dochodowa gospodarstw rolnych na podstawie badań rachunkowości rolnej Pl FADN oraz perspektywa

Bardziej szczegółowo

RELACJE MIĘDZY PODATKAMI GOSPODARSTW ROLNYCH A ICH CZYNNIKAMI PRODUKCJI W POLSCE NA TLE UNII EUROPEJSKIEJ W LATACH

RELACJE MIĘDZY PODATKAMI GOSPODARSTW ROLNYCH A ICH CZYNNIKAMI PRODUKCJI W POLSCE NA TLE UNII EUROPEJSKIEJ W LATACH Relacje STOWARZYSZENIE między podatkami gospodarstw EKONOMISTÓW rolnych ROLNICTWA a ich czynnikami I AGROBIZNESU produkcji w Polsce... Roczniki Naukowe tom XVI zeszyt 1 183 Roma Ryś-Jurek Uniwersytet Przyrodniczy

Bardziej szczegółowo

1. Wstęp. 1 UE = Unia Europejska (ang. European Union). Adres internetowy:

1. Wstęp. 1 UE = Unia Europejska (ang. European Union). Adres internetowy: 1. Wstęp W ramach Narodowego Programu Przygotowania do Członkostwa (znanego pod skrótem NPPC), Zakład Rachunkowości Rolnej IERiGŻ zmodyfikował organizację i metodykę dotychczasowej rachunkowości rolnej,

Bardziej szczegółowo

Struktura i udział podstawowych grup kosztów w gospodarstwach rolnych Polski FADN

Struktura i udział podstawowych grup kosztów w gospodarstwach rolnych Polski FADN Struktura i udział podstawowych grup kosztów w gospodarstwach rolnych Polski FADN Wyniki ekonomiczne działalności gospodarstwa rolnego, zgodnie z metodyką obowiązującą w Polskim FADN, ustalane są na podstawie

Bardziej szczegółowo

88 Europa Regionum XXVII (2016) dukcji są przyczyną niskiej produktywności (Poczta, Siemiński 2008, s ). Zasoby polskich oraz efektywność ich

88 Europa Regionum XXVII (2016) dukcji są przyczyną niskiej produktywności (Poczta, Siemiński 2008, s ). Zasoby polskich oraz efektywność ich DOI: 10.18276/er.2016.27-07 ospodarstwa rolnicze są konkurencyjne wtedy, gdy posiadają odpowiednie zasoby czynników produkcji, właściwe relacje pomiędzy nimi oraz efektywnie je wykorzystują (Tomczak 1984,

Bardziej szczegółowo

Wyniki standardowe uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN w 2006 roku

Wyniki standardowe uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN w 2006 roku Wyniki standardowe uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN w 2006 roku REGION FADN 795 MAZOWSZE I PODLASIE Część II. Analiza wyników standardowych OPRACOWAŁA: mgr inż. Katarzyna

Bardziej szczegółowo

Porównanie wyników ekonomicznych gospodarstw uczestniczących w PL FADN

Porównanie wyników ekonomicznych gospodarstw uczestniczących w PL FADN Porównanie wyników ekonomicznych gospodarstw uczestniczących w PL FADN Krystyna Maciejak Dz. Ekonomiki i zarządzania gospodarstwem rolnym 28.11.2017 r. FADN to europejski system zbierania danych rachunkowych

Bardziej szczegółowo

Dochodowość gospodarstw rolnych nieprzerwanie prowadzących rachunkowość rolną w ramach PL FADN w woj. pomorskim w latach

Dochodowość gospodarstw rolnych nieprzerwanie prowadzących rachunkowość rolną w ramach PL FADN w woj. pomorskim w latach Dochodowość gospodarstw rolnych nieprzerwanie prowadzących rachunkowość rolną w ramach PL FADN w woj. pomorskim w latach 2010-2015 Obserwacja liczebności gospodarstw w poszczególnych grupach wskazuje na

Bardziej szczegółowo

Koszty wynagrodzeń pracy najemnej w gospodarstwach indywidualnych w zależności od typu rolniczego

Koszty wynagrodzeń pracy najemnej w gospodarstwach indywidualnych w zależności od typu rolniczego Mirosław Wasilewski, Anna Wasilewska Katedra Ekonomiki i Organizacji Przedsiębiorstw Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie Koszty wynagrodzeń pracy najemnej w gospodarstwach indywidualnych

Bardziej szczegółowo

Konkurencyjność gospodarstw osób fizycznych nieprzerwanie prowadzących rachunkowość rolną w ramach Polskiego FADN w latach

Konkurencyjność gospodarstw osób fizycznych nieprzerwanie prowadzących rachunkowość rolną w ramach Polskiego FADN w latach Konkurencyjność gospodarstw osób fizycznych nieprzerwanie prowadzących rachunkowość rolną w ramach Polskiego FADN w latach 2005-2013 Renata Płonka Gdańsk, 14.09.2015 r. Cele analizy Plan wystąpienia Założenia

Bardziej szczegółowo

Poziom kosztów produkcji w gospodarstwach rolnych Polski FADN.

Poziom kosztów produkcji w gospodarstwach rolnych Polski FADN. Poziom kosztów produkcji w gospodarstwach rolnych Polski FADN. Niniejszy artykuł oparty jest na danych prezentowanych w opracowaniu Wyniki standardowe uzyskane przez indywidualne gospodarstwa rolne uczestniczące

Bardziej szczegółowo

Czy małe może być efektywne i dochodowe, a duże piękne i przyjazne środowisku. Andrzej Kowalski

Czy małe może być efektywne i dochodowe, a duże piękne i przyjazne środowisku. Andrzej Kowalski Czy małe może być efektywne i dochodowe, a duże piękne i przyjazne środowisku Andrzej Kowalski Wszelkie oceny sprawności wytwórczości rolniczej, oparte zarówno na analizach teoretycznych czy modelowych,

Bardziej szczegółowo

Celowość zastosowania wybranych wariantów dystrybucji płatności bezpośrednich po 2013 roku w Polsce

Celowość zastosowania wybranych wariantów dystrybucji płatności bezpośrednich po 2013 roku w Polsce Renata Grochowska, Stanisław Mańko Celowość zastosowania wybranych wariantów dystrybucji płatności bezpośrednich po 2013 roku w Polsce Nowa polityka rolna UE - kontynuacja czy rewolucja? Jachranka, 9-11

Bardziej szczegółowo

Zakres zróżnicowania poziomu dochodów z gospodarstwa rolnego w układzie regionalnym

Zakres zróżnicowania poziomu dochodów z gospodarstwa rolnego w układzie regionalnym 12 (61) 2014 Agata Marcysiak Adam Marcysiak Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach Zakres zróżnicowania poziomu dochodów z gospodarstwa rolnego w układzie regionalnym RANGE OF DIFFERENTIATION

Bardziej szczegółowo

Płatności w ramach WPR i ich wpływ na polskie rolnictwo w świetle danych FADN. Mgr inż. Wiesław Łopaciuk Mgr Agnieszka Judzińska

Płatności w ramach WPR i ich wpływ na polskie rolnictwo w świetle danych FADN. Mgr inż. Wiesław Łopaciuk Mgr Agnieszka Judzińska Płatności w ramach WPR i ich wpływ na polskie rolnictwo w świetle danych FADN Mgr inż. Wiesław Łopaciuk Mgr Agnieszka Judzińska Plan prezentacji Wprowadzenie Definicje FADN Dochody Płatności Zmiany w rolnictwie

Bardziej szczegółowo

1. Udział dochodów z działalności rolniczej w dochodach gospodarstw domowych z użytkownikiem gospodarstwa rolnego w 2002 r.

1. Udział dochodów z działalności rolniczej w dochodach gospodarstw domowych z użytkownikiem gospodarstwa rolnego w 2002 r. 1 UWAGI ANALITYCZNE 1. Udział dochodów z działalności rolniczej w dochodach gospodarstw domowych z użytkownikiem gospodarstwa rolnego w 2002 r. W maju 2002 r. w województwie łódzkim było 209,4 tys. gospodarstw

Bardziej szczegółowo

Czynniki wpływające na różnicowanie poziomu wsparcia gospodarstw środkami Wspólnej Polityki Rolnej UE

Czynniki wpływające na różnicowanie poziomu wsparcia gospodarstw środkami Wspólnej Polityki Rolnej UE 14 (63) 2015 Agata Marcysiak Adam Marcysiak Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach Czynniki wpływające na różnicowanie poziomu wsparcia gospodarstw środkami Wspólnej Polityki Rolnej UE FACTORS

Bardziej szczegółowo

Obciążenia fiskalne gospodarstw rolniczych w zależności od wielkości ekonomicznej oraz typu rolniczego

Obciążenia fiskalne gospodarstw rolniczych w zależności od wielkości ekonomicznej oraz typu rolniczego Magdalena Forfa Instytut Przedsiębiorczości Państwowa Wyższa Szkoła Informatyki i Przedsiębiorczości w Łomży Obciążenia fiskalne gospodarstw rolniczych w zależności od wielkości ekonomicznej oraz typu

Bardziej szczegółowo

OCENA POZIOMU PRODUKCYJNOŚCI I WYDAJNOŚCI W ROLNICTWIE NA PRZYKŁADZIE WYBRANYCH REGIONÓW POLSKI

OCENA POZIOMU PRODUKCYJNOŚCI I WYDAJNOŚCI W ROLNICTWIE NA PRZYKŁADZIE WYBRANYCH REGIONÓW POLSKI Inżynieria Rolnicza 6(115)/2009 OCENA POZIOMU PRODUKCYJNOŚCI I WYDAJNOŚCI W ROLNICTWIE NA PRZYKŁADZIE WYBRANYCH REGIONÓW POLSKI Katarzyna Grotkiewicz, Rudolf Michałek Instytut Inżynierii Rolniczej i Informatyki,

Bardziej szczegółowo

Zmiany liczby gospodarstw osób fizycznych ze zdolnością konkurencyjną

Zmiany liczby gospodarstw osób fizycznych ze zdolnością konkurencyjną Zmiany liczby gospodarstw osób fizycznych ze zdolnością konkurencyjną prof. dr hab. Wojciech Józwiak mgr Jolanta Sobierajewska mgr inż. Marek Zieliński Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej

Bardziej szczegółowo

Klasy wielkości ekonomicznej

Klasy wielkości ekonomicznej Wyniki uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w systemie Polski FADN wg klas wielkości ekonomicznej w woj. dolnośląskim w latach 2015 i 2016 Poniżej analiza gospodarstw przeprowadzona wg klas

Bardziej szczegółowo

TECHNICZNE UZBROJENIE PROCESU PRACY W RÓŻNYCH TYPACH GOSPODARSTW ROLNICZYCH

TECHNICZNE UZBROJENIE PROCESU PRACY W RÓŻNYCH TYPACH GOSPODARSTW ROLNICZYCH Inżynieria Rolnicza 2(100)/2008 TECHNICZNE UZBROJENIE PROCESU PRACY W RÓŻNYCH TYPACH GOSPODARSTW ROLNICZYCH Sławomir Kocira, Józef Sawa Katedra Eksploatacji Maszyn i Zarządzania w Inżynierii Rolniczej,

Bardziej szczegółowo

Journal of Agribusiness and Rural Development

Journal of Agribusiness and Rural Development Journal of Agribusiness and Rural Development www.jard.edu.pl tłumaczenie ZASTOSOWANIE ANALIZY DYSKRYMINACYJNEJ DO OCENY DOCHODOWOŚCI TYPÓW PRODUKCYJNYCH WEDŁUG WIELKOŚCI EKONOMICZNEJ W UNII EUROPEJSKIEJ

Bardziej szczegółowo

Wyniki ekonomiczne uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w systemie Polski FADN w 2009 roku w woj. dolnośląskim.

Wyniki ekonomiczne uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w systemie Polski FADN w 2009 roku w woj. dolnośląskim. Wyniki ekonomiczne uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w systemie Polski FADN w 2009 roku w woj. dolnośląskim. Przedstawione wyniki, obliczone na podstawie danych FADN zgromadzonych w komputerowej

Bardziej szczegółowo

Wyniki standardowe uzyskane przez ekologiczne gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN w 2006 roku Część II. Analiza wyników standardowych

Wyniki standardowe uzyskane przez ekologiczne gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN w 2006 roku Część II. Analiza wyników standardowych Wyniki standardowe uzyskane przez ekologiczne gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN w 2006 roku Część II. Analiza wyników standardowych OPRACOWAŁA: mgr inż. Grażyna Nachtman Warszawa 2008 Redakcja

Bardziej szczegółowo

FOLIA POMERANAE UNIVERSITATIS TECHNOLOGIAE STETINENSIS Folia Pomer. Univ. Technol. Stetin. 2013, Oeconomica 299 (70),

FOLIA POMERANAE UNIVERSITATIS TECHNOLOGIAE STETINENSIS Folia Pomer. Univ. Technol. Stetin. 2013, Oeconomica 299 (70), FOLIA POMERANAE UNIVERSITATIS TECHNOLOGIAE STETINENSIS Folia Pomer. Univ. Technol. Stetin. 2013, Oeconomica 299 (70), 169 180 Maria J. Orłowska REGIONALNE ZRÓŻNICOWANIE WYNIKÓW EKONOMICZNYCH GOSPODARSTW

Bardziej szczegółowo

SYTUACJA DOCHODOWA ROLNICTWA W KRAJACH EUROPY ŚRODKOWEJ I WCHODNIEJ THE INCOME SITUATION IN AGRICULTURE IN THE CEE COUNTRIES

SYTUACJA DOCHODOWA ROLNICTWA W KRAJACH EUROPY ŚRODKOWEJ I WCHODNIEJ THE INCOME SITUATION IN AGRICULTURE IN THE CEE COUNTRIES Walenty Poczta 1 Anna Fabisiak 2 Katedra Ekonomiki Gospodarki Żywnościowej Akademia Rolnicza w Poznaniu SYTUACJA DOCHODOWA ROLNICTWA W KRAJACH EUROPY ŚRODKOWEJ I WCHODNIEJ THE INCOME SITUATION IN AGRICULTURE

Bardziej szczegółowo

ZMIANY KOSZTÓW PRACY W GOSPODARCE NARODOWEJ POLSKI W ŚWIETLE PRZEPŁYWÓW MIĘDZYGAŁĘZIOWYCH W LATACH 1995 2005

ZMIANY KOSZTÓW PRACY W GOSPODARCE NARODOWEJ POLSKI W ŚWIETLE PRZEPŁYWÓW MIĘDZYGAŁĘZIOWYCH W LATACH 1995 2005 TOMASZ KUJACZYŃSKI ZMIANY KOSZTÓW PRACY W GOSPODARCE NARODOWEJ POLSKI W ŚWIETLE PRZEPŁYWÓW MIĘDZYGAŁĘZIOWYCH W LATACH 1995 2005 Streszczenie: W artykule omówiono zmiany kosztów pracy zachodzące w gospodarce

Bardziej szczegółowo

TYP ROLNICZY GOSPODARSTW A ZASOBY PRACY I WYPOSAŻENIE W ŚRODKI TECHNICZNE

TYP ROLNICZY GOSPODARSTW A ZASOBY PRACY I WYPOSAŻENIE W ŚRODKI TECHNICZNE Inżynieria Rolnicza 5(123)/2010 TYP ROLNICZY GOSPODARSTW A ZASOBY PRACY I WYPOSAŻENIE W ŚRODKI TECHNICZNE Anna Kocira, Sławomir Kocira Instytut Nauk Rolniczych, Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Chełmie

Bardziej szczegółowo

Porównanie wyników produkcyjnych gospodarstw w zależności od klas wielkości ekonomicznej

Porównanie wyników produkcyjnych gospodarstw w zależności od klas wielkości ekonomicznej Porównanie wyników produkcyjnych gospodarstw w zależności od klas wielkości ekonomicznej Krystyna Maciejak Dz. Ekonomiki i zarządzania gospodarstwem rolnym 18.10.2017 r. FADN to europejski system zbierania

Bardziej szczegółowo

Ocena zróżnicowania dochodów gospodarstw rolnych w Polsce w latach ujęcie regionalne

Ocena zróżnicowania dochodów gospodarstw rolnych w Polsce w latach ujęcie regionalne Ocena zróżnicowania dochodów gospodarstw rolnych w Polsce w latach 2004 2008 ujęcie regionalne «The evaluation of diversification of farms income in Poland in the years 2004 2008 regional approach» by

Bardziej szczegółowo

Gospodarstwa rolne z obszarów o szczególnie dużej cenności przyrodniczej na tle gospodarstw pozostałych

Gospodarstwa rolne z obszarów o szczególnie dużej cenności przyrodniczej na tle gospodarstw pozostałych Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej Państwowy Instytut Badawczy Gospodarstwa rolne z obszarów o szczególnie dużej cenności przyrodniczej na tle gospodarstw pozostałych Marek Zieliński

Bardziej szczegółowo

Wielkość ekonomiczna jako czynnik różnicujący wyniki produkcyjne i ekonomiczne gospodarstw rolnych w regionie Pomorza i Mazur

Wielkość ekonomiczna jako czynnik różnicujący wyniki produkcyjne i ekonomiczne gospodarstw rolnych w regionie Pomorza i Mazur Piotr Bórawski Katedra Agrobiznesu i Ekonomii Środowiska Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie Wielkość ekonomiczna jako czynnik różnicujący wyniki produkcyjne i ekonomiczne gospodarstw rolnych w

Bardziej szczegółowo

Uwarunkowania i skutki opodatkowania dochodów w rolnictwie. Lech Goraj IERiGŻ-PIB Warszawa; 1 lutego 2013

Uwarunkowania i skutki opodatkowania dochodów w rolnictwie. Lech Goraj IERiGŻ-PIB Warszawa; 1 lutego 2013 Uwarunkowania i skutki opodatkowania dochodów w rolnictwie Lech Goraj goraj@fadn.pl IERiGŻ-PIB Warszawa; 1 lutego 2013 1 1. Cele wprowadzenia podatku od dochodów z gospodarstw rolnych. 2. Struktura i dochody

Bardziej szczegółowo

ZMIANY RELACJI CZYNNIKÓW PRODUKCJI W POLSKIM ROLNICTWIE TRANSFORMATION OF RELATIONS OF PRODUCTION FACTORS IN POLISH AGRICULTURE

ZMIANY RELACJI CZYNNIKÓW PRODUKCJI W POLSKIM ROLNICTWIE TRANSFORMATION OF RELATIONS OF PRODUCTION FACTORS IN POLISH AGRICULTURE STOWARZYSZENIE EKONOMISTÓW ROLNICTWA I AGROBIZNESU Roczniki Naukowe tom XIII zeszyt 3 361 Anna Ziemińska Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu ZMIANY RELACJI CZYNNIKÓW PRODUKCJI W POLSKIM ROLNICTWIE TRANSFORMATION

Bardziej szczegółowo

Wydajność pracy jako przesłanka restrukturyzacji zatrudnienia w rolnictwie. prof. Andrzej Czyżewski mgr Jakub Staniszewski

Wydajność pracy jako przesłanka restrukturyzacji zatrudnienia w rolnictwie. prof. Andrzej Czyżewski mgr Jakub Staniszewski Wydajność pracy jako przesłanka restrukturyzacji zatrudnienia w rolnictwie prof. Andrzej Czyżewski mgr Jakub Staniszewski XIV Międzynarodowa Konferencja Naukowa Globalne problemy rolnictwa i gospodarki

Bardziej szczegółowo

Działalność operacyjna i inwestycyjna gospodarstw rolnych w woj. pomorskim w latach na podstawie badań PL FADN

Działalność operacyjna i inwestycyjna gospodarstw rolnych w woj. pomorskim w latach na podstawie badań PL FADN Działalność operacyjna i inwestycyjna gospodarstw rolnych w woj. pomorskim w latach 2004-2012 na podstawie badań PL FADN Daniel Roszak PODR w Gdańsku Cel główny Polskiego FADN określony w Rozporządzeniu

Bardziej szczegółowo

Wyniki Standardowe 2012 uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN

Wyniki Standardowe 2012 uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN Wyniki Standardowe 2012 uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN REGION FADN 785 POMORZE I MAZURY Część II. Analiza Wyników Standardowych OPRACOWAŁ ZESPÓŁ: inż. mgr inż. Irena Mikołajczyk

Bardziej szczegółowo

Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej Państwowy Instytut Badawczy

Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej Państwowy Instytut Badawczy Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej Państwowy Instytut Badawczy Ocena funkcjonowania gospodarstw z dodatnim saldem sekwestracji CO 2 w glebie na tle gospodarstw pozostałych (na przykładzie

Bardziej szczegółowo

Wyniki Standardowe 2017 uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN

Wyniki Standardowe 2017 uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN Wyniki Standardowe 2017 uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN REGION FADN 800 MAŁOPOLSKA I POGÓRZE Część II. Analiza Wyników Standardowych OPRACOWAŁ ZESPÓŁ: mgr mgr inż. Sandra

Bardziej szczegółowo

Wyniki Standardowe 2017 uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN

Wyniki Standardowe 2017 uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN Wyniki Standardowe 2017 uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN Część II. Analiza Wyników Standardowych OPRACOWAŁ ZESPÓŁ: dr inż. dr inż. mgr inż. Zbigniew Floriańczyk Dariusz Osuch

Bardziej szczegółowo

ZNACZENIE DZIERŻAWY UŻYTKÓW ROLNYCH DLA KIERUNKU PRODUKCJI ROLNEJ GOSPODARSTW TOWAROWYCH W POLSCE *

ZNACZENIE DZIERŻAWY UŻYTKÓW ROLNYCH DLA KIERUNKU PRODUKCJI ROLNEJ GOSPODARSTW TOWAROWYCH W POLSCE * 374 Agnieszka Strzelecka, Danuta Zawadzka, Ewa Szafraniec-Siluta STOWARZYSZENIE EKONOMISTÓW ROLNICTWA I AGROBIZNESU Roczniki Naukowe tom XIII zeszyt 1 Agnieszka Strzelecka, Danuta Zawadzka, Ewa Szafraniec-Siluta

Bardziej szczegółowo

WYNIKI FINANSOWE GOSPODARSTW ROLNICZYCH A OBCIĄŻENIE PODATKIEM ROLNYM 1

WYNIKI FINANSOWE GOSPODARSTW ROLNICZYCH A OBCIĄŻENIE PODATKIEM ROLNYM 1 STOWARZYSZENIE Wyniki finansowe EKONOMISTÓW gospodarstw rolniczych ROLNICTWA a obciążenie I AGROBIZNESU podatkiem rolnym Roczniki Naukowe tom XVII zeszyt 1 49 Marzena Ganc, Magdalena Mądra-Sawicka Szkoła

Bardziej szczegółowo

Zróżnicowanie przestrzenne wykorzystania funduszy Unii Europejskiej przez gospodarstwa rolne w Polsce

Zróżnicowanie przestrzenne wykorzystania funduszy Unii Europejskiej przez gospodarstwa rolne w Polsce Zróżnicowanie przestrzenne wykorzystania funduszy Unii Europejskiej przez gospodarstwa rolne w Polsce Bogucki Wydawnictwo Naukowe Poznań 2010 Spis treści 1. Wprowadzenie 9 1.1. Cel i zakres analizy 9 1.2.

Bardziej szczegółowo

Wyniki standardowe uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN w 2010 roku

Wyniki standardowe uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN w 2010 roku Wyniki standardowe uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN w 2010 roku REGION FADN 785 POMORZE I MAZURY Część II. Analiza wyników standardowych OPRACOWAŁ ZESPÓŁ: inż. Irena Mikołajczyk

Bardziej szczegółowo

ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO NR 690 FINANSE, RYNKI FINANSOWE, UBEZPIECZENIA NR

ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO NR 690 FINANSE, RYNKI FINANSOWE, UBEZPIECZENIA NR ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO NR 690 FINANSE, RYNKI FINANSOWE, UBEZPIECZENIA NR 51 2012 DANUTA ZAWADZKA AGNIESZKA STRZELECKA ANALIZA DOCHODÓW GOSPODARSTW ROLNYCH W UNII EUROPEJSKIEJ * Wprowadzenie

Bardziej szczegółowo

Uwarunkowania rozwoju małych ekonomicznie gospodarstw rolnych (wybrane zagadnienia)

Uwarunkowania rozwoju małych ekonomicznie gospodarstw rolnych (wybrane zagadnienia) Uwarunkowania rozwoju małych ekonomicznie gospodarstw rolnych (wybrane zagadnienia) Warszawa, 30 września 2011 r. mgr inż. Irena Augustyńska-Grzymek Irena.Augustynska@ierigz.waw.pl 1 Plan prezentacji 1.

Bardziej szczegółowo

Konkurencyjność polskich gospodarstw mlecznych i z chowem bydła rzeźnego na tle analogicznych gospodarstw z wybranych krajów

Konkurencyjność polskich gospodarstw mlecznych i z chowem bydła rzeźnego na tle analogicznych gospodarstw z wybranych krajów Konkurencyjność polskich gospodarstw mlecznych i z chowem bydła rzeźnego na tle analogicznych gospodarstw z wybranych krajów Wojciech Ziętara, Marcin Adamski Warszawa, 13.10.2017 Plan prezentacji - Wprowadzenie

Bardziej szczegółowo

Wyposażenie i efektywność środków trwałych w gospodarstwach indywidualnych o różnych typach produkcyjnych

Wyposażenie i efektywność środków trwałych w gospodarstwach indywidualnych o różnych typach produkcyjnych Anna Wasilewska Katedra Ekonomiki i Organizacji Przedsiębiorstw Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie Wyposażenie i efektywność środków trwałych w ch indywidualnych o różnych typach produkcyjnych

Bardziej szczegółowo

Gospodarstwa ogrodnicze w Polsce i w wybranych krajach Unii Europejskiej

Gospodarstwa ogrodnicze w Polsce i w wybranych krajach Unii Europejskiej Gospodarstwa ogrodnicze w Polsce i w wybranych krajach Unii Europejskiej Zakład Ekonomiki Gospodarstw Rolnych Prof. dr hab. Wojciech Ziętara Mgr Jolanta Sobierajewska Warszawa, 28 wrzesień 212 r 1. Wprowadzenie

Bardziej szczegółowo

Koncentracja i specjalizacja gospodarstw rolniczych w procesie integracji z Unią Europejską. Prof. dr hab. Wojciech Ziętara

Koncentracja i specjalizacja gospodarstw rolniczych w procesie integracji z Unią Europejską. Prof. dr hab. Wojciech Ziętara Koncentracja i specjalizacja gospodarstw rolniczych w procesie integracji z Unią Europejską Prof. dr hab. Wojciech Ziętara Ursynów, 11 kwietnia 2014 Plan prezentacji 1. Wprowadzenie 2. Źródła danych i

Bardziej szczegółowo

Wyniki Standardowe 2015 uzyskane przez gospodarstwa rolne osób fizycznych uczestniczących w Polskim FADN Część II. Analiza Wyników Standardowych

Wyniki Standardowe 2015 uzyskane przez gospodarstwa rolne osób fizycznych uczestniczących w Polskim FADN Część II. Analiza Wyników Standardowych Wyniki Standardowe 2015 uzyskane przez gospodarstwa rolne osób fizycznych uczestniczących w Polskim FADN Część II. Analiza Wyników Standardowych OPRACOWAŁ ZESPÓŁ: mgr inż. mgr inż. Monika Bocian Beata

Bardziej szczegółowo

Ubezpieczenia rolne a zrównoważenie ekonomiczne i finansowe gospodarstw rolnych

Ubezpieczenia rolne a zrównoważenie ekonomiczne i finansowe gospodarstw rolnych Ubezpieczenia rolne a zrównoważenie ekonomiczne i finansowe gospodarstw rolnych Joanna Pawłowska-Tyszko Michał Soliwoda Jelenia Góra, 24-26.04.2017 r. Cel pracy Próba identyfikacji oddziaływania ubezpieczeo

Bardziej szczegółowo

Wyniki Standardowe 2011 uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN

Wyniki Standardowe 2011 uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN Wyniki Standardowe 2011 uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN REGION FADN 785 POMORZE I MAZURY Część II. Analiza Wyników Standardowych OPRACOWAŁ ZESPÓŁ: inż. Irena Mikołajczyk

Bardziej szczegółowo

Wyniki Standardowe 2011 uzyskane przez indywidualne gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN Część II. Analiza Wyników Standardowych

Wyniki Standardowe 2011 uzyskane przez indywidualne gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN Część II. Analiza Wyników Standardowych Wyniki Standardowe 2011 uzyskane przez indywidualne gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN Część II. Analiza Wyników Standardowych OPRACOWAŁ ZESPÓŁ: mgr inż. mgr inż. Monika Bocian Beata Malanowska

Bardziej szczegółowo

PROBLEMY ROLNICTWA ŚWIATOWEGO

PROBLEMY ROLNICTWA ŚWIATOWEGO Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie PROBLEMY ROLNICTWA ŚWIATOWEGO Tom 10 (XXV) Zeszyt 1 Wydawnictwo SGGW Warszawa 2010 Jarosław Mikołajczyk 1 Uniwersytet Rolniczy im. Hugona

Bardziej szczegółowo

Tendencje i zróżnicowanie zatrudnienia w polskim rolnictwie według regionów i typów gospodarstw rolnych Tendencies and diversity of employment in

Tendencje i zróżnicowanie zatrudnienia w polskim rolnictwie według regionów i typów gospodarstw rolnych Tendencies and diversity of employment in Rolnictwo i obszary wiejskie Polski i Bułgarii we Wspólnej Polityce Rolnej 2014-2020 i po roku 2020 Tendencje i zróżnicowanie zatrudnienia w polskim rolnictwie według regionów i typów gospodarstw rolnych

Bardziej szczegółowo

Wyniki Standardowe 2017 uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN

Wyniki Standardowe 2017 uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN Wyniki Standardowe 2017 uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN REGION FADN 795 MAZOWSZE I PODLASIE Część II. Analiza Wyników Standardowych OPRACOWAŁ ZESPÓŁ: mgr inż. mgr inż. Izabela

Bardziej szczegółowo

Wyniki standardowe uzyskane przez ekologiczne gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN w 2007 roku Część II. Analiza wyników standardowych

Wyniki standardowe uzyskane przez ekologiczne gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN w 2007 roku Część II. Analiza wyników standardowych Wyniki standardowe uzyskane przez ekologiczne gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN w 2007 roku Część II. Analiza wyników standardowych OPRACOWAŁA: mgr inż. Grażyna Nachtman Warszawa 2009 Redakcja

Bardziej szczegółowo

WPŁYW TYPU ROLNICZEGO GOSPODARSTWA ROLNEGO NA DOCHODY GOSPODARSTW EKOLOGICZNYCH. Dorota Komorowska

WPŁYW TYPU ROLNICZEGO GOSPODARSTWA ROLNEGO NA DOCHODY GOSPODARSTW EKOLOGICZNYCH. Dorota Komorowska 56 DOROTA KOMOROWSKA ROCZNIKI NAUK ROLNICZYCH, SERIA G, T. 98, z. 4, 2011 WPŁYW TYPU ROLNICZEGO GOSPODARSTWA ROLNEGO NA DOCHODY GOSPODARSTW EKOLOGICZNYCH Dorota Komorowska Katedra Ekonomiki Rolnictwa i

Bardziej szczegółowo

Journal of Agribusiness and Rural Development

Journal of Agribusiness and Rural Development Journal of Agribusiness and Rural Development www.jard.edu.pl tłumaczenie RELACJE MIĘDZY PRODUKCJĄ, DOCHODEM I ZAPASAMI W GOSPODARSTWACH ROLNYCH Roma Ryś-Jurek Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu Abstrakt.

Bardziej szczegółowo

PROBLEMY ROLNICTWA ŚWIATOWEGO

PROBLEMY ROLNICTWA ŚWIATOWEGO Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie PROBLEMY ROLNICTWA ŚWIATOWEGO Tom 11 (XXVI) Zeszyt 2 Wydawnictwo SGGW Warszawa 2011 Agata Marcysiak 1 Katedra Nauk Ekonomicznych Adam

Bardziej szczegółowo

Wyniki Standardowe 2017 uzyskane przez gospodarstwa rolne osób prawnych uczestniczących w Polskim FADN

Wyniki Standardowe 2017 uzyskane przez gospodarstwa rolne osób prawnych uczestniczących w Polskim FADN Wyniki Standardowe 2017 uzyskane przez gospodarstwa rolne osób prawnych uczestniczących w Polskim FADN Część II. Analiza Wyników Standardowych OPRACOWAŁ ZESPÓŁ: mgr Elżbieta Grzybowska mgr Monika Juchniewicz

Bardziej szczegółowo

nr 35 Sytuacja ekonomiczna i aktywność inwestycyjna gospodarstw rolnych w Polsce i w innych krajach unijnych Wojciech Józwiak Zofia Mirkowska

nr 35 Sytuacja ekonomiczna i aktywność inwestycyjna gospodarstw rolnych w Polsce i w innych krajach unijnych Wojciech Józwiak Zofia Mirkowska Sytuacja ekonomiczna i aktywność inwestycyjna gospodarstw rolnych w Polsce i w innych krajach unijnych nr 35 Warszawa 2006 Wojciech Józwiak Zofia Mirkowska Sytuacja ekonomiczna i aktywność inwestycyjna

Bardziej szczegółowo

Zróżnicowanie obciążeń podatkowych z tytułu podatku rolnego w indywidualnych gospodarstwach rolnych 1

Zróżnicowanie obciążeń podatkowych z tytułu podatku rolnego w indywidualnych gospodarstwach rolnych 1 Kinga Gruziel Katedra Ekonomii i Polityki Gospodarczej Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie Zróżnicowanie obciążeń podatkowych z tytułu podatku rolnego w indywidualnych gospodarstwach rolnych

Bardziej szczegółowo

Wyniki Standardowe 2013 uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN

Wyniki Standardowe 2013 uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN Wyniki Standardowe 2013 uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN Część II. Analiza Wyników Standardowych OPRACOWAŁ ZESPÓŁ: dr inż. dr inż. dr inż. mgr inż. Zbigniew Floriańczyk Stanisław

Bardziej szczegółowo

Wyniki Standardowe 2011 uzyskane przez ekologiczne gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN

Wyniki Standardowe 2011 uzyskane przez ekologiczne gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN Wyniki Standardowe 2011 uzyskane przez ekologiczne gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN Część II. Analiza Wyników Standardowych OPRACOWAŁ ZESPÓŁ: mgr inż. mgr inż. Agnieszka Dobrowolska Grażyna

Bardziej szczegółowo

Journal of Agribusiness and Rural Development

Journal of Agribusiness and Rural Development Journal of Agribusiness and Rural Development www.jard.edu.pl tłumaczenie ZASTOSOWANIE ANALIZY LOGITOWEJ DO OCENY DOCHODOWOŚCI PRODUKCJI TYPÓW PRODUKCYJNYCH WEDŁUG WIELKOŚCI EKONOMICZNEJ W UNII EUROPEJSKIEJ

Bardziej szczegółowo

Wyniki Standardowe 2013 uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN

Wyniki Standardowe 2013 uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN Wyniki Standardowe 2013 uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN REGION FADN 800 MAŁOPOLSKA I POGÓRZE Część II. Analiza Wyników Standardowych OPRACOWAŁ ZESPÓŁ: dr inż. mgr inż. Lech

Bardziej szczegółowo

Efekty objęcia polskiego rolnictwa i obszarów wiejskich Wspólną Polityką Rolną

Efekty objęcia polskiego rolnictwa i obszarów wiejskich Wspólną Polityką Rolną Efekty objęcia polskiego rolnictwa i obszarów wiejskich Wspólną Polityką Rolną Plan prezentacji Wybrane efekty realizacji instrumentów Wspólnej Polityki Rolnej w Polsce. Oczekiwania co do przyszłej perspektywy

Bardziej szczegółowo

Bezpieczeństwo finansowe gospodarstw rolniczych w Polsce z perspektywy Wspólnej Polityki Rolnej

Bezpieczeństwo finansowe gospodarstw rolniczych w Polsce z perspektywy Wspólnej Polityki Rolnej Bezpieczeństwo finansowe gospodarstw rolniczych w Polsce z perspektywy Wspólnej Polityki Rolnej Dr inż. Michał SOLIWODA Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej Państwowy Instytut Badawczy

Bardziej szczegółowo

Kierunki produkcji gospodarstw rolnych o zróżnicowanej strukturze agrarnej

Kierunki produkcji gospodarstw rolnych o zróżnicowanej strukturze agrarnej Studia Prawno-Ekonomiczne, t. LXXX, 2009 PL ISSN 0081-6841 s. 259-270 Urszula Motowidlak * Kierunki produkcji gospodarstw rolnych o zróżnicowanej strukturze agrarnej Każda działalność gospodarcza, w tym

Bardziej szczegółowo

WPŁYW PROGRAMÓW ROLNOŚRODOWISKOWYCH JAKO INSTRUMENTÓW POLITYKI NA WARTOŚĆ DODANĄ W POLSKICH GOSPODARSTWACH ROLNYCH

WPŁYW PROGRAMÓW ROLNOŚRODOWISKOWYCH JAKO INSTRUMENTÓW POLITYKI NA WARTOŚĆ DODANĄ W POLSKICH GOSPODARSTWACH ROLNYCH WPŁYW PROGRAMÓW ROLNOŚRODOWISKOWYCH JAKO INSTRUMENTÓW POLITYKI NA WARTOŚĆ DODANĄ W POLSKICH GOSPODARSTWACH ROLNYCH dr Agata Sielska mgr Aleksandra Pawłowska Struktura Wpływ programów rolnośrodowiskowych

Bardziej szczegółowo

Wyniki Standardowe 2015 uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN

Wyniki Standardowe 2015 uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN Wyniki Standardowe 2015 uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN REGION FADN 785 POMORZE I MAZURY Część II. Analiza Wyników Standardowych OPRACOWAŁ ZESPÓŁ: mgr inż. Irena Mikołajczyk

Bardziej szczegółowo

Katarzyna Smędzik. 1. Uzasadnienie wyboru tematu

Katarzyna Smędzik. 1. Uzasadnienie wyboru tematu Katarzyna Smędzik SPECJALIZACJA I DYWERSYFIKACJA PRODUKCJI ROLNEJ NA OBSZARZE INTENSYWNEGO ROLNICTWA W WIELKOPOLSCE (STUDIUM GOSPODARSTW INDYWIDUALNYCH Z POWIATU GOSTYŃSKIEGO) Promotor: Prof. dr hab. Andrzej

Bardziej szczegółowo

POMORSKI OŚRODEK DORADZTWA ROLNICZEGO W GDAŃSKU W LATACH Gdańsk, wrzesień 2015r.

POMORSKI OŚRODEK DORADZTWA ROLNICZEGO W GDAŃSKU W LATACH Gdańsk, wrzesień 2015r. POMORSKI OŚRODEK DORADZTWA ROLNICZEGO W GDAŃSKU W LATACH 2004-2014 Gdańsk, wrzesień 2015r. Obszar działania PODR w Gdańsku Sytuacja dochodowa gospodarstw rolnych na podstawie badań rachunkowości rolnej

Bardziej szczegółowo

Efektywność wykorzystania nakładów materiałowych w indywidualnych gospodarstwach rolniczych o zróżnicowanym stopniu powiązań z otoczeniem

Efektywność wykorzystania nakładów materiałowych w indywidualnych gospodarstwach rolniczych o zróżnicowanym stopniu powiązań z otoczeniem Barbara Gołębiewska Katedra Ekonomiki i Organizacji Przedsiębiorstw SGGW w Warszawie Efektywność wykorzystania nakładów materiałowych w indywidualnych gospodarstwach rolniczych o zróżnicowanym stopniu

Bardziej szczegółowo

Wyniki Standardowe 2012 uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN

Wyniki Standardowe 2012 uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN Wyniki Standardowe 2012 uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN REGION FADN 790 WIELKOPOLSKA I ŚLĄSK Część II. Analiza Wyników Standardowych OPRACOWAŁ ZESPÓŁ: mgr inż. mgr inż. Elżbieta

Bardziej szczegółowo

Wyniki Standardowe 2015 uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN

Wyniki Standardowe 2015 uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN Wyniki Standardowe 2015 uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN REGION FADN 795 MAZOWSZE I PODLASIE Część II. Analiza Wyników Standardowych OPRACOWAŁ ZESPÓŁ: mgr inż. mgr inż. Izabela

Bardziej szczegółowo

Wyniki Standardowe 2017 uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN

Wyniki Standardowe 2017 uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN Wyniki Standardowe 2017 uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN REGION FADN 785 POMORZE I MAZURY Część II. Analiza Wyników Standardowych OPRACOWAŁ ZESPÓŁ: mgr Monika Furmaniak mgr

Bardziej szczegółowo

Wyniki Standardowe 2015 uzyskane przez gospodarstwa rolne osób prawnych uczestniczących w Polskim FADN

Wyniki Standardowe 2015 uzyskane przez gospodarstwa rolne osób prawnych uczestniczących w Polskim FADN Wyniki Standardowe 2015 uzyskane przez gospodarstwa rolne osób prawnych uczestniczących w Polskim FADN Część II. Analiza Wyników Standardowych OPRACOWAŁ ZESPÓŁ: mgr Elżbieta Grzybowska mgr inż. Katarzyna

Bardziej szczegółowo

Podatek rolny a podatek dochodowy problemy opodatkowania polskiego rolnictwa. Prof. dr hab. Marian Podstawka dr inż. Joanna Pawłowska-Tyszko

Podatek rolny a podatek dochodowy problemy opodatkowania polskiego rolnictwa. Prof. dr hab. Marian Podstawka dr inż. Joanna Pawłowska-Tyszko Podatek rolny a podatek dochodowy problemy opodatkowania polskiego rolnictwa Prof. dr hab. Marian Podstawka dr inż. Joanna Pawłowska-Tyszko Istota problemu Aktualnie funkcjonujący system podatkowy w Polsce

Bardziej szczegółowo

Problems of Agricultural Economics Zagadnienia Ekonomiki Rolnej

Problems of Agricultural Economics Zagadnienia Ekonomiki Rolnej p-issn 0044-1600 e-issn 2392-3458 www.zer.waw.pl Problems of Agricultural Economics Zagadnienia Ekonomiki Rolnej 1(354) 2018, 56-79 DOI: 10.30858/zer/89615 Konkurencyjność polskich gospodarstw mlecznych

Bardziej szczegółowo

Wstęp. Materiał i metoda. Joanna Kaczmarek 1 Akademia Rolnicza im. A. Cieszkowskiego w Poznaniu

Wstęp. Materiał i metoda. Joanna Kaczmarek 1 Akademia Rolnicza im. A. Cieszkowskiego w Poznaniu Joanna Kaczmarek 1 Akademia Rolnicza im. A. Cieszkowskiego w Poznaniu ZRÓŻNICOWANIE REGIONALNE POTENCJAŁU PRODUKCYJNEGO ORAZ WYNIKÓW PRODUKCYJNO- EKONOMICZNYCH INDYWIDUALNYCH GOSPODARSTW ROLNYCH W POLSCE

Bardziej szczegółowo