Wdrażanie zmian do systemu kształcenia zawodowego

Transkrypt

1 Wdrażanie zmian do systemu kształcenia zawodowego dyrektor mgr inż. Sławomir Kasprzak Dyrektor Zespołu Szkół Licealnych i Technicznych

2 Planowanie godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych kształcenia ogólnego w szkołach zawodowych

3 Ramowy plan nauczania Na podstawie ramowego planu nauczania dyrektor szkoły ustala szkolny plan nauczania, w którym określa dla poszczególnych klas (semestrów) na danym etapie edukacyjnym tygodniowy (semestralny) wymiar godzin odpowiednio: 1) poszczególnych obowiązkowych zajęć edukacyjnych z zakresu kształcenia ogólnego oraz zajęć z wychowawcą; 2) poszczególnych obowiązkowych zajęć edukacyjnych z zakresu kształcenia zawodowego; 3) zajęć rewalidacyjnych dla uczniów niepełnosprawnych ( ); 4) dodatkowych zajęć edukacyjnych, jeżeli takie zajęcia są prowadzone. s.3

4 Ramowy plan nauczania W szkolnym planie nauczania, ( ), należy uwzględnić również wymiar godzin zajęć religii lub etyki, zajęć wychowania do życia w rodzinie, zajęć języka mniejszości narodowej, etnicznej lub języka regionalnego, zajęć z nauki własnej historii i kultury, zajęć sportowych w oddziałach i szkołach sportowych lub w szkołach mistrzostwa sportowego ( ) jeżeli takie zajęcia są prowadzone. s.4

5 Ramowy plan nauczania dla ZSZ zał.nr 6 do rozporządzenia MEN 1. W zasadniczej szkole zawodowej (IV etap edukacyjny) o trzyletnim okresie nauczania: 1) minimalny wymiar godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych i zajęć z wychowawcą wynosi: Ramowy plan nauczania dla ZSZ a) język polski 160 godzin, b) język obcy nowożytny 130 godzin, c) historia 60 godzin, d) wiedza o społeczeństwie zał.nr 630 do godzin, rozporządzenia MEN e) podstawy przedsiębiorczości 60 godzin, f) geografia 30 godzin, g) biologia 30 godzin, h) chemia 30 godzin, i) fizyka 30 godzin, s.5

6 Ramowy plan nauczania dla ZSZ j) matematyka 130 godzin, k) informatyka 30 godzin, l) wychowanie fizyczne 290 godzin, m)edukacja dla bezpieczeństwa 30 godzin, n) kształcenie zawodowe teoretyczne 630 godzin, o) kształcenie zawodowe praktyczne 970 godzin, p) zajęcia z wychowawcą 95 godzin; 2) Minimalny wymiar godzin zajęć rewalidacyjnych dla uczniów niepełnosprawnych wynosi: w oddziale specjalnym godzin na oddział, w oddziale ogólnodostępnym lub integracyjnym godzin na ucznia. s.6

7 zsz klasa I - 27 godzin, klasa II - 29 godzin, Tygodniowy wymiar godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych dla uczniów poszczególnych klas wynosi: klasa III - 30 godzin; razem - 86 godzin

8 Planowanie wymiaru godzin Przykładowy szkolny plan nauczania /przedmiotowe kształcenie zawodowe/ Zasadnicza Szkoła Zawodowa Zawód: mechanik-monter maszyn i urządzeń ; symbol Podbudowa programowa: gimnazjum Kwalifikacje: K1 - Montaż i obsługa maszyn i urządzeń (M.17.) s.8

9 Lp Obowiązkowe zajęcia edukacyjne Klasa I II III Liczba godzin tygodniowo w trzyletnim okresie nauczania Liczba godzin w trzyletnim okresie nauczania Przedmioty ogólnokształcące 1 język polski język obcy nowożytny historia wiedza o społeczeństwie podstawy przedsiębiorczości geografia biologia chemia fizyka matematyka informatyka wychowanie fizyczne edukacja dla bezpieczeństwa zajęcia z wychowawcą Łączna liczba godzin s.9

10 Kształcenie zawodowe teoretyczne 1 język obcy zawodowy prowadzenie działalności gospodarczej elektrotechnika i elektronika technologia z materiałoznawstwem podstawy konstrukcji maszyn i maszynoznawstwo montaż maszyn i urządzeń obsługa maszyn i urządzeń Kształcenie zawodowe praktyczne Łączna liczba godzin pracownia podstaw konstrukcji maszyn zajęcia praktyczne* Tygodniowy wymiar godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych Łączna liczba godzin /1/ (do celów obliczeniowych przyjęto 32 tygodnie w ciągu jednego roku szkolnego) * dla młodocianych pracowników wymiar godzin określają przepisy Kodeksu Pracy ** zgodnie z odrębnymi przepisami Egzamin z kwalifikacji powinien odbyć się pod koniec klasy III s.10

11 Ramowy plan nauczania dla technikum zał.nr 8 do rozporządzenia MEN 1.W technikum (IV etap edukacyjny) w czteroletnim okresie nauczania: 1) minimalny wymiar godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych i zajęć z wychowawcą wynosi: a) przedmioty w zakresie podstawowym: język polski godzin, dwa języki obce nowożytne godzin (godziny te mogą być dowolnie rozdzielone pomiędzy zajęcia z tych języków), wiedza o kulturze - 30 godzin, historia - 60 godzin, wiedza o społeczeństwie - 30 godzin, podstawy przedsiębiorczości 60 godzin, s.11

12 Ramowy plan nauczania dla technikum geografia - 30 godzin, biologia - 30 godzin, chemia - 30 godzin, fizyka - 30 godzin, matematyka godzin, informatyka - 30 godzin, wychowanie fizyczne godzin, edukacja dla bezpieczeństwa - 30 godzin, s.12

13 Ramowy plan nauczania dla technikum b) przedmioty w zakresie rozszerzonym (dodatkowo, poza wymiarem godzin określonym w lit. a dla przedmiotów w zakresie podstawowym): język polski, historia, geografia, biologia, chemia, fizyka, historia muzyki, historia sztuki, język łaciński i kultura antyczna oraz filozofia po 240 godzin, język obcy nowożytny, wiedza o społeczeństwie, matematyka oraz informatyka po 180 godzin, s.13

14 c) przedmioty uzupełniające: historia i społeczeństwo oraz przyroda po 120 godzin, ekonomia w praktyce oraz zajęcia artystyczne 30 godzin, d) kształcenie zawodowe teoretyczne 735 godzin, e) kształcenie zawodowe praktyczne 735 godzin f) zajęcia z wychowawcą godzin. Ramowy plan nauczania dla technikum W czteroletnim okresie nauczania (IV etap edukacyjny) na przedmioty w zakresie rozszerzonym i na przedmioty uzupełniające należy przeznaczyć łącznie co najmniej 540 godzin. s.14

15 W załączniku określono wykaz przedmiotów ogólnokształcących i wymiar godzin na ich realizację w zakresie: podstawowym rozszerzonym uzupełniającym

16 Wymiar zakresu kształcenia zawodowego, podstawowego, rozszerzonego oraz przedmiotu uzupełniającego 133 x 30 = 3990 Tygodniowy wymiar godzin w cyklu 4 letnim Minimalny wymiar godzin w IV etapie edukacyjnym kształcenie zawodowe: praktyczne teoretyczne praktyki zawodowe nie mniej niż 4 tygodnie=120 przedmioty ogólne w zakresie podstawowym 61 min 1830 przedmioty ogólne w zakresie rozszerzonym - min 180 lub 240 każdy uczeń ma możliwość wyboru 2 przedmiotów ujętych w podstawie programowej kształcenia ogólnego w zakresie rozszerzonym 540 przedmiot uzupełniający wolna godzina min 120 lub historia i społeczeństwo lub przyroda lub ekonomia w praktyce lub zajęcia artystyczne może być dodana do zakresu podstawowego, rozszerzonego lub do przedmiotów uzupełniających

17 technikum Tygodniowy wymiar godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych dla uczniów poszczególnych klas wynosi: klasa I - 33 godzin klasa II - 35 godziny klasa III - 34 godzin klasa IV 31 godzin razem godziny

18 technikum Przedmioty w zakresie podstawowym, z wyjątkiem przedmiotów: język polski, język obcy nowożytny, język mniejszości narodowej, etnicznej lub język regionalny i matematyka, realizowane są w klasach I i II. s.18

19 technikum Dyrektor technikum, po zasięgnięciu opinii rady technikum, a jeżeli rada technikum nie została powołana - po zasięgnięciu opinii rady pedagogicznej, rady rodziców i samorządu uczniowskiego, uwzględniając zawód, w którym kształci szkoła, zainteresowania uczniów oraz możliwości organizacyjne, kadrowe i finansowe technikum, organizuje nauczanie tak, aby każdy uczeń wybrał spośród przedmiotów oferowanych przez szkołę 2 przedmioty ujęte w podstawie programowej kształcenia ogólnego w zakresie rozszerzonym. Jednym z tych przedmiotów powinna być: matematyka, biologia, geografia, fizyka lub chemia. 11 kwietnia 2012

20 technikum Każdy uczeń technikum realizuje przedmiot uzupełniający historia i społeczeństwo, jednak uczniowie, którzy realizują : 1) historię i z wyjątkiem matematyki jeden z przedmiotów wymienionych w ust. 4, obowiązani są realizować przedmiot uzupełniający ekonomia w praktyce, 2) historię i matematykę, obowiązani są realizować przedmiot uzupełniający przyroda. s.20

21 Przedmioty realizowane w zakresie rozszerzonym i przedmioty uzupełniające Szkoła oferuje przedmioty z uwzględnieniem: Uczeń wybiera 2 przedmioty ujęte w podstawie programowej kształcenia ogólnego w zakresie rozszerzonym Opinii rady pedagogicznej, rady rodziców, samorządu uczniowskiego Uwzględniając zawód, w którym szkoła kształci Zainteresowań uczniów Możliwości organizacyjnych, kadrowych i finansowych Jednym z tych przedmiotów powinna być: matematyka, biologia, geografia, fizyka lub chemia Każdy uczeń technikum realizuje przedmiot uzupełniający Historia i społeczeństwo lub Przyrodę jeśli w zakresie rozszerzonym historię i matematykę lub Ekonomia w praktyce jeśli w zakresie rozszerzonym historię i z wyjątkiem matematyki jeden z przedmiotów biologia, geografia, fizyka lub chemia

22 Przedmioty z zakresu kształcenia ogólnego ujęte w podstawie programowej w zakresie podstawowym, z wyjątkiem języka polskiego, języka obcego nowożytnego, języka mniejszości narodowej, etnicznej lub języka regionalnego i matematyki są realizowane w klasach I i II. język polski, język obcy nowożytny, język mniejszości narodowej lub język regionalny i matematyka, ujęte w podstawie programowej w zakresie rozszerzonym, realizowane są w klasach I-IV równolegle z tymi przedmiotami w zakresie podstawowym. Historia, wiedza o społeczeństwie, geografia, biologia, chemia, fizyka i informatyka ujęte w podstawie programowej w zakresie rozszerzonym, realizowane są po uprzednim zrealizowaniu tych przedmiotów w zakresie podstawowym.

23 Jakie przedmioty ogólne wybrać na poziomie rozszerzonym? Czy mają związek z realizowanym kształceniem zawodowym? Czy stanowią podbudowę lub wsparcie dla kształcenia zawodowego? Jaki będzie zakres efektów kształcenia na egzaminie potwierdzającym kwalifikacje? Czy będą brane pod uwagę w systemie rekrutacyjnym na uczelnie czy do szkół wyższych? Omówienie rozwiązań w zawodzie technik informatyk

24 Technikum - przykład Omówienie rozwiązań w zawodzie technik informatyk przedmioty w zakresie rozszerzonym : - język polski, historia, geografia, biologia, chemia, fizyka, historia muzyki, historia sztuki, język łaciński i kultura antyczna oraz filozofia po 240 godzin, - język obcy nowożytny, wiedza o społeczeństwie, matematyka oraz informatyka po 180 godzin 11 kwietnia 2012

25 Planowanie wymiaru godzin W przeciwieństwie do podstawy programowej kształcenia ogólnego, podstawa programowa kształcenia w zawodach nie zawiera nazw poszczególnych zajęć edukacyjnych z zakresu kształcenia zawodowego. Przyporządkowanie treści kształcenia do nazw zajęć edukacyjnych następuje w programie nauczania dopuszczonym do użytku szkolnego przez dyrektora szkoły. s.25

26 Przykładowy szkolny plan nauczania* Typ szkoły: Technikum - 4-letni okres nauczania /1/ Zawód: technik mechanik; symbol Podbudowa programowa: gimnazjum Kwalifikacje: K1 Wykonywanie i naprawa elementów maszyn, urządzeń i narzędzi (M.20.) K2 Organizacja i nadzorowanie procesów produkcji maszyn i urządzeń (M.44.) Klasa I II III IV Lp. Obowiązkowe zajęcia edukacyjne I semestr Liczba godzin tygodniowo w czteroletnim okresie nauczania Liczba godzin w czteroletnim okresie nauczania Przedmioty ogólnokształcące 1 Język polski Język obcy nowożytny Drugi język obcy nowożytny Wiedza o kulturze Historia Wiedza o społeczeństwie Podstawy przedsiębiorczości Geografia Biologia Chemia Fizyka Matematyka Informatyka Wychowanie fizyczne Edukacja dla bezpieczeństwa Zajęcia z wychowawcą Łączna liczba godzin II semestr I semestr II semestr I semestr II semestr I semestr II semestr 26

27 Przedmioty realizowane w zakresie rozszerzonym oraz uzupełniające 1 Fizyka Matematyka Historia i społecz. - przedm. uzupełniający Łączna liczba godzin Przedmioty w kształceniu zawodowym teoretycznym 1 Podstawy konstrukcji maszyn i maszynoznawstwo Technologia z materiałoznawstwem Techniki wytwarzania elementów maszyn, urządzeń i narzędzi Technologia napraw elementów maszyn, urządzeń i narzędzi Organizacja i nadzór procesów produkcji Podejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej Język obcy zawodowy Łączna liczba godzin

28 Przedmioty w kształceniu zawodowym praktycznym Pracownia podstaw konstrukcji 1 maszyn Pracownia technologiczna Pracownia projektowania procesów produkcji Zajęcia praktyczne PRAKTYKI ZAWODOWE** Łączna liczba godzin Łączna liczba godzin kształcenia zawodowego Tygodniowy wymiar godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych /1/ (do celów obliczeniowych przyjęto 30 tygodni w ciągu jednego roku szkolnego) *w szkolnym planie uwzględnia się również wymiar godzin zajęć określonych w par. 4 ust. 2 rozporządzenia w sprawie ramowych planów nauczania, t.j. m.in. religii lub etyki oraz wychowania do życia w rodzinie. **w przypadku praktyk realizowanych w wymiarze ponad 4 tygodnie Minimalny wymiar praktyk god tyg. zawodowych z. kl. I - zgodnie z podstawą programową kl. II - zgodnie z podstawą programową kl. III - zgodnie z podstawą programową kl. IV - zgodnie z podstawą programową Razem Egzamin potwierdzający pierwszą kwalifikację (K1) odbywa się pod koniec II semestru klasy III. Egzamin potwierdzający drugą kwalifikację (K2) odbywa się pod koniec I semestru) klasy IV.

29 SZPN - zadania dyrektora szkoły SZKOLNY PLAN NAUCZANIA dla TECHNIKUM / ZSZ w ZAWODZIE.. PROGRAMY NAUCZANIA PRZEDMIOTÓW OGÓLNOKSZTAŁCĄCYCH KORELACJE PROGRAM NAUCZANIA DLA ZAWODU Programy zajęć pozalekcyjnych ZESTAW PROGRAMÓW NAUCZANIA DLA TECHNIKUM/ ZSZ W ZAWODZIE.. WŁĄCZONY DO SZKOLNEGO ZESTAWU PROGRAMÓW NAUCZANIA W ROKU SZKOLNYM 2012/13

30 Korelacja przedmiotów ogólnych i zawodowych Ogólne cele i zadania kształcenia zawodowego W procesie kształcenia zawodowego ważne jest integrowanie i korelowanie kształcenia ogólnego i zawodowego, w tym doskonalenie kompetencji kluczowych nabytych w procesie kształcenia ogólnego, z uwzględnieniem niższych etapów edukacyjnych. Odpowiedni poziom wiedzy ogólnej powiązanej z wiedzą zawodową przyczyni się do podniesienia poziomu umiejętności zawodowych absolwentów szkół kształcących w zawodach, a tym samym zapewni im możliwość sprostania wyzwaniom zmieniającego się rynku pracy. Rozporządzenie MEN z dnia 7 lutego 2012 r. w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach 30

31 Dlaczego warto dokonać korelacji? korelacja sprzyja transferowi wiedzy z jednego przedmiotu nauczania do innych rozbudza i rozwija myślenie naukowe pozwala zrozumieć, na czym polega wielorakie, teoretyczne i praktyczne zastosowanie wiedzy 31

32 Możliwości szkoły Znaczna autonomia szkoły w zakresie kształtowania swojej wizji realizacji podstawy programowej (szkolny plan nauczania, możliwość wprowadzania własnych programów i rozwiązań organizacyjnych) czyni ją w pełni odpowiedzialną za proces korelacji zarówno pomiędzy przedmiotami ogólnokształcącymi i przedmiotami/modułami kształcenia zawodowego 32

33 Zadania dyrektora szkoły Czy w szkole określono zasady i zakres odpowiedzialności nauczycieli dotyczące opracowania korelacji między poszczególnymi zajęciami edukacyjnymi Czy zadbano o ustalenie korelacji jeszcze przed dopuszczeniem programów do użytku w szkole? Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001 r. ( ze zmianami) w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 lutego 2012 poz. 184 w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach

34 Uzasadnienie wyboru przedmiotu do realizacji w zakresie rozszerzonym Matematyka jest najważniejszym przedmiotem kształtującym umiejętności stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie technik. Uzyskanie większości efektów określonych w podstawie programowej kształcenia w zawodzie technik elektronik jest bezpośrednio związane z treściami zawartymi w zakresie rozszerzonym matematyki. Są to np. następujące zagadnienia: geometria na płaszczyźnie kartezjańskiej (stosuje wektory do opisu przesunięcia wykresu funkcji, interpretuje geometrycznie działania na wektorach), zagadnienia z trygonometrii (wykorzystuje okresowość funkcji trygonometrycznych, stosuje miarę łukową, zamienia miarę łukową kąta na stopniową i odwrotnie ), liczby rzeczywiste (stosuje wzór na logarytm potęgi oraz wzór na zmianę podstawy logarytmu) i inne. 34

35 Oczekiwania w stosunku do przedmiotów ogólnokształcących, wynikające z niezbędnego wsparcia ze strony tych przedmiotów podczas realizacji kształcenia w zawodzie technik. Matematyka przedmiot wybrany do realizacji w zakresie rozszerzonym Zakres podstawowy pożądana kolejność realizacji wybranych działów matematyki: Liczby rzeczywiste, Funkcje - termin realizacji od pierwszego semestru klasy pierwszej Zakres rozszerzony pożądana kolejność realizacji wybranych działów matematyki Geometria na płaszczyźnie kartezjańskiej, Funkcje, Trygonometria - termin realizacji od pierwszego semestru klasy pierwszej 35

36 Fragment analizy podstaw programowych dla przedmiotu fizyka i zakresu kształcenia zawodowego opisanego w ramach efektów kształcenia wspólnych dla zawodów w obszarze elektryczno-elektronicznym PKZ (E.a) technik. Podstawa programowa kształcenia w zawodzie Efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru elektryczno-elektronicznego PKZ (E.a). 5) stosuje prawa elektrotechniki do obliczania i szacowania wartości wielkości elektrycznych w obwodach elektrycznych i elektronicznych Podstawa programowa kształcenia ogólnego Wymagania szczegółowe Fizyka zakres rozszerzony 8. Prąd stały ( ) 2) oblicza opór przewodnika, znając jego opór właściwy i wymiary geometr.; 3) rysuje charakterystykę prądowo-napięciową opornika podlegającego prawu Ohma; 4) stosuje prawa Kirchhoffa do analizy obwodów elektrycznych; 5) oblicza opór zastępczy oporników połączonych szeregowo i równolegle; 36

37 Czy będzie taka świadomość dyrektora. Jedyny rzeczywisty postęp, jaki można osiągnąć w szkole, będzie efektem zmiany stylu pracy nauczyciela i uczniów Dobry program nauczania może tę zmianę ułatwić. Jaki program jest dobry?

38 Jak podstawa programowa wpływa na programy nauczania?

39 Zadania dyrektora szkoły Czy określono zasady opiniowania programów nauczania - Opinia o jakości programu nauczania możliwość - Opinia RP na temat dopuszczenia wnioskowanego programu nauczania do użytku w szkole konieczność Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 8 czerwca 2009 r. w sprawie dopuszczania do użytku w szkole programów wychowania przedszkolnego i programów nauczania oraz dopuszczania do użytku szkolnego podręczników (Dz.U. Nr 89, poz. 730) z późn. zmianami - rozporządzenie obowiązujące Ustawa o systemie oświaty zmiany wynikające z ustawy z dnia 19 marca 2009 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U.nr 56 poz. 458) akt obowiązujący

40 Dziękuję za uwagę