Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym. dr Ariel Przybyłowicz Zakład Prawa Pracy WPAiE UWr

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym. dr Ariel Przybyłowicz Zakład Prawa Pracy WPAiE UWr"

Henryk Pietrzak
7 lat temu
Przeglądów:

1 Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym dr Ariel Przybyłowicz Zakład Prawa Pracy WPAiE UWr

2 Zasady ubezpieczeń społecznych: przymus automatyzm powszechność solidarność wspólnoty ryzyka wzajemność ubezpieczeniowa równe traktowanie ubezpieczonych gwarancja wypłacalności świadczeń schematyzm świadczeń formalizm normatywny Zasady ubezpieczeń społecznych

3 Cztery rodzaje ubezpieczeń art. 1 ustawy systemowej: Ubezpieczenie emerytalne (art. 6-7 ustawy systemowej) Ubezpieczenie rentowe (art. 6-7 ustawy systemowej) Ubezpieczenie w razie choroby i macierzyństwa - tzw. chorobowe(art. 11 ustawy systemowej) Ubezpieczenie z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych tzw. wypadkowe (art. 12 ustawy systemowej)

4 Kornelia Łaciata (lat 28) zawarła w dn r. umowę o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy za wynagrodzeniem miesięcznym zł brutto. Ustal, czy i na jakich zasadach Kornelia podlega ubezpieczeniom społecznym? Co stanowi w tym przypadku podstawę wymiaru składki?

5 Metodologia rozwiązywania kazusów: 1. Wskaż tytuł (tytuły ubezpieczenia), który stanowi podstawę obowiązkowego podlegania ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowym (art. 6 ustawy systemowej) 2. Czy z danym tytułem wiąże się obowiązek podlegania ubezpieczeniu chorobowemu lub możliwość dobrowolnego zgłoszenia się do tego ubezpieczenia? (art. 11 ust. 1 lub ust. 2 ustawy systemowej) 3. Czy z danym tytułem wiąże się obowiązek podlegania ubezpieczeniu wypadkowemu? (art. 12 ustawy systemowej)

6 Pracownik w rozumieniu ustawy systemowej art. 11 ustawy systemowej Za pracownika uważa się osobę pozostającą w stosunku pracy por. art. 2 Kodeksu pracy Ust. 2 zawęża powyższą definicję: Jeżeli pracownik spełnia kryteria określone dla osób współpracujących (ust. 11), dla celów ubezpieczeń społecznych traktowany jest jak osoba współpracująca (istotne znaczenie praktyczne)

7 Kornelia Łaciata (lat 22) jest studentką UWr, mieszka z rodzicami, którzy ją utrzymują. Kornelia pomaga rodzicom w domu (sprzątanie, gotowanie itp.). Oprócz tego, w dni wolne od zajęć na uczelni (zajęcia ma w poniedziałki i wtorki), pomaga ojcu w restauracji, którą ten prowadzi w ramach swojej działalności gospodarczej. W restauracji Kornelia pełni funkcję kelnerki. W restauracji pracuje na podstawie umowy o pracę na pełen etat, zarabia zł. Ustal, czy i na jakich zasadach Kornelia podlega ubezpieczeniom społecznym? Czy status studentki ma w tym przypadku znaczenie? Co stanowi w tym przypadku podstawę wymiaru składki? Co w sytuacji, gdyby Kornelia pomagała ojcu bez formalnego zawarcia jakiejkolwiek umowy?

8 Kornelia Łaciata (lat 28) zawarła w dn r. umowę o pracę z Oszukać ZUS sp. z o.o. w pełnym wymiarze czasu pracy jako księgowa za wynagrodzeniem miesięcznym zł brutto. Jednocześnie ze swym pracodawcą co miesiąc zawiera umowę o dzieło, na podstawie której poza godzinami pracy wykonuje obowiązki kadrowej, w zamian za dodatkowe wynagrodzenie zł. Ustal, czy i na jakich zasadach Kornelia podlega ubezpieczeniom społecznym? Co stanowi w tym przypadku podstawę wymiaru składki? Co w sytuacji, gdyby umowę o dzieło Kornelia zawierała z Tanie Kadry sp. z o.o. (spółką córką Oszukać ZUS sp. z o.o., której spółka matka na zasadzie outsourcingu zleciła pełną obsługę kadrową)?

9 Pracownik w rozumieniu ustawy systemowej art. 11 ustawy systemowej Ust. 2a definicję pracownika rozszerza: Za pracownika, w rozumieniu ustawy, uważa się także osobę wykonującą pracę na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z K.C. stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, albo umowy o dzieło, jeżeli umowę taką zawarła z pracodawcą, z którym pozostaje w stosunku pracy, lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonuje pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy.

10 Kornelia Łaciata (lat 28), studentka studiów zaocznych Uwr, zawarła w dn r. umowę zlecenia na okres 6 miesięcy, przy miesięcznym wynagrodzeniu w kwocie zł brutto. Ustal, czy i na jakich zasadach Kornelia podlega ubezpieczeniom społecznym? Co stanowi w tym przypadku podstawę wymiaru składki? Co w sytuacji, gdyby Kornelia miała 22 lata?

11 Kornelia Łaciata (lat 28), po trzech latach pracy na podstawie umowy o pracę, postanowiła założyć własną firmę i zarejestrowała w UM we Wrocławiu działalność gospodarczą. Wynajęła lokal i prowadzi w nim sklep z kartkami okolicznościowymi, które sama robi. Ustal, czy i na jakich zasadach Kornelia podlega ubezpieczeniom społecznym? Co stanowi w tym przypadku podstawę wymiaru składki? Co w sytuacji, gdyby Kornelia miała 22 lata?

12 Kornelia Łaciata jest studentką. Nie posiada zarejestrowanej działalności gospodarczej, ale w związku ze znajomością języka fińskiego, dorabia dorywczo wykonując specjalistyczne tłumaczenia. Praca ta ma charakter incydentalny, w przypadku znalezienia zlecenia. Dla formalności z każdym klientem podpisuje umowę o dzieło na każde wykonywane tłumaczenie. Ustal, czy i na jakich zasadach Kornelia podlega ubezpieczeniom społecznym? Czy status studentki ma w tym przypadku znaczenie?

13 Zbieg tytułów ubezpieczenia przypadek, gdy dana osoba znajduje się w kilku sytuacjach życiowych, z którymi wiąże się obowiązek ubezpieczenia. Ustawodawca może w takim przypadku przewidywać, że obowiązek ubezpieczenia istnieje z wszystkich tytułów (zasada kumulacji) np. ubezpieczenie zdrowotne albo przyznawać niektórym z tytułów ubezpieczenia moc wyłączania pozostałych (zasada hierarchizacji) np. ubezpieczenie emerytalne i rentowe. Przykłady?

14 Zbieg tytułów ubezpieczenia skomplikowana regulacja art. 9 ustawy systemowej (dot. Ubezpieczenia emerytalnego i rentowych) Tytuły bezwzględne (pierwszeństwa) - w przypadku zbiegu bezwzględnych tytułów ubezpieczenia z innymi tytułami, ubezpieczony jest zwolniony z obowiązku ubezpieczenia z innych tytułów. Przy zbiegu kilku tytułów bezwzględnych, każdy stanowi tytuł obowiązkowego ubezpieczenia Tytuły z pierwszeństwem w czasie - w przypadku ich zbiegu ubezpieczony podlega ubezpieczeniom tylko z jednego tytułu - tego, który powstał najwcześniej Tytuły z prawem wyboru - w razie ich zbiegu, ubezpieczony ma prawo wybrać, z którego tytułu będzie obowiązkowo podlegał ubezpieczeniom + wyjątki i regulacje szczególne

15 1. Dr Jan Nowak jest zatrudniony na WPAiE na podstawie umowy o pracę na stanowisku adiunkta z wynagrodzeniem zł miesięcznie Jednocześnie jako adwokat prowadzi działalność gospodarczą. Jakim ubezpieczeniom społecznym podlega, a jakim może podlegać zgodnie z ustawą o systemie ubezpieczeń społecznych? 2. Dr Jan Nowak jest zatrudniony na WPAiE na podstawie umowy o pracę na stanowisku adiunkta z wynagrodzeniem zł miesięcznie Jednocześnie na podstawie umowy o pracę (wynagrodzenie: zł), jako radca prawny, pracuje w Urzędzie Miasta Wrocławia. Jakim ubezpieczeniom społecznym podlega, a jakim może podlegać zgodnie z ustawą o systemie ubezpieczeń społecznych?

16 1. Janusz Kowalczyk ma 65 lat i ustalone prawo do emerytury r. został zatrudniony w spółce ABC na podstawie umowy o pracę na 1/2 etatu z wynagrodzeniem zł brutto. Jakim ubezpieczeniom podlega, a jakim może podlegać z racji w/w tytułu ubezpieczenia? 2. Janusz Kowalczyk ma 65 lat i ustalone prawo do emerytury zarejestrował działalność gospodarczą. Jakim ubezpieczeniom podlega, a jakim może podlegać z racji w/w tytułu ubezpieczenia? 3. Janusz Kowalczyk ma 65 lat i ustalone prawo do emerytury r. został zatrudniony w spółce ABC na podstawie umowy zlecenia z miesięcznym wynagrodzeniem zł brutto. Jakim ubezpieczeniom podlega, a jakim może podlegać z racji w/w tytułu ubezpieczenia?

17 1. Karol Nowiński jest członkiem rolniczej spółdzielni produkcyjnej. Jednocześnie na 1/2 etatu pracuje w spółce BCA sp. z o.o. Jakim ubezpieczeniom podlega, a jakim może podlegać z racji w/w tytułu ubezpieczenia? 2. Jan Nowakowski jest duchownym kościoła katolickiego. Od r. został zatrudniony w szkole podstawowej jako nauczyciel religii (umowa o pracę). Jakim ubezpieczeniom podlega, a jakim może podlegać z racji w/w tytułu ubezpieczenia? 3. Dorota Kowalska jest wspólnikiem spółki jawnej. Jednocześnie prowadzi działalność gospodarczą na podstawie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Jakim ubezpieczeniom podlega, a jakim może podlegać z racji w/w tytułu ubezpieczenia?

18 1. Kamila Nowicka wykonuje pracę na podstawie umowy o pracę nakładczą. Jakim ubezpieczeniom podlega, a jakim może podlegać z racji w/w tytułu ubezpieczenia? 2. Katarzyna Kowalik pracuje w Fabryce Porcelany Filiżanka S.A. na podstawie umów zlecenia. Co miesiąc podpisuje ze zleceniodawcą trzy umowy zlecenia: 1., 2. i 3. dnia danego miesiąca. Umowy są na czas określony, do końca miesiąca kalendarzowego. Na podstawie pierwszej z umów zarabia 100 zł brutto, na podstawie drugiej i trzeciej umowy po zł. Z tytułu której (których) umowy Katarzyna Kowalik podlega ubezpieczeniom społecznym? Co zmieniłoby się, gdyby na podstawie każdej z tych umów Katarzyna zarabiała zł?

Podobne dokumenty

Zbieg tytułów ubezpieczenia. dr Ariel Przybyłowicz Zakład Prawa Pracy WPAiE UWr

Zbieg tytułów ubezpieczenia. dr Ariel Przybyłowicz Zakład Prawa Pracy WPAiE UWr Zbieg tytułów ubezpieczenia dr Ariel Przybyłowicz Zakład Prawa Pracy WPAiE UWr Zbieg tytułów ubezpieczenia dotyczy ubezpieczenia emerytalnego i rentowych przypadek, gdy dana osoba znajduje się w kilku