INFORMATOR OCHRONY ZDROWIA PSYCHICZNEGO W POWIECIE BOCHEŃSKIM

Transkrypt

1 Starostwo Powiatowe w Bochni INFORMATOR OCHRONY ZDROWIA PSYCHICZNEGO W POWIECIE BOCHEŃSKIM Wydział Bezpieczeństwa, Oświaty i Spraw Społecznych Bochnia 2013 r.

2 [ ] zdrowie psychiczne jest fundamentalnym dobrem osobistym człowieka, a ochrona praw osób z zaburzeniami psychicznymi należy do obowiązków państwa [ ] Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego Szanowni Państwo Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 grudnia 2010 r. ustanowiło Narodowy Program Ochrony Zdrowia Psychicznego na lata , określający strategię działań mających na celu ograniczenie występowania zagrożeń dla zdrowia psychicznego, poprawę jakości życia osób z zaburzeniami psychicznymi i ich bliskich oraz zapewnienie dostępności do świadczeń opieki zdrowotnej. Powiat Bocheński Uchwałą Nr XXIX/293/2013 Rady Powiatu w Bochni z dnia 30 kwietnia 2013 r. przyjął Powiatowy Program Ochrony Zdrowia Psychicznego na lata Realizując zadania wynikające z ww. rozporządzenia i uchwały oddaję w Państwa ręce Informator poświęcony dostępnej w powiecie bocheńskim opiece nad osobami z zaburzeniami psychicznymi. Mam nadzieję, iż przybliży on Państwu zakres dostępnej pomocy społecznej, medycznej czy zawodowej oraz będzie stanowił źródło informacji o podmiotach świadczących usługi dla osób z zaburzeniami psychicznymi na terenie naszego powiatu. Zawarte w nim informacje posłużą wsparciu osobom z zaburzeniami psychicznymi, ich rodzinom oraz bliskim oraz ułatwią znalezienie Instytucji, która może udzielić pomocy w sytuacji wystąpienia kryzysu. Starosta Bocheński Jacek Pająk

3 Nie ma zdrowia bez zdrowia psychicznego. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) w swojej klasycznej definicji określiła zdrowie jako stan pełnego, dobrego samopoczucia fizycznego, psychicznego i społecznego, a nie tylko jako brak choroby lub zniedołężnienia. W tym też aspekcie zdrowiem psychicznym jest nie tylko brak zaburzeń psychicznych, ale również stan, w którym osoba zdaje sobie sprawę ze swego potencjału, może sobie radzić ze stresem, pracować efektywnie oraz jest w stanie funkcjonować w społeczeństwie. W Polsce osoby z zaburzeniami psychicznymi objęte są szczególną opieką, zarówno medyczną jak i społeczną. Każdej osobie cierpiącej na zaburzenia psychiczne przysługuje prawo do leczenia. W zakresie pomocy społecznej osoby z zaburzeniami psychicznymi mogą się starać o dostęp do wielu specjalistycznych usług, w tym opiekuńczych w miejscu zamieszkania jak również poza nim. Osoby z zaburzeniami psychicznymi zalicza się do grupy osób niepełnosprawnych. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności (Dz. U. z 2003 r. Nr 139, poz z późn. zm.), osobom z zaburzeniami psychicznymi przysługuje wiele ulg i uprawnień. Zaburzenia psychiczne mogą też stanowić podstawę do przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy lub renty socjalnej. Droga do akceptacji niepełnosprawności swojej lub osoby bliskiej bywa bolesna i długa. Dlatego ważne jest, żeby nie zostać samemu, by wiedzieć do kogo się zwrócić. Koszyk świadczeń gwarantowanych uprawnia do leczenia różnego rodzaju zaburzeń psychicznych. Pierwszym miejscem kontaktu powinna być poradnia zdrowia psychicznego. Poradnie zdrowia psychicznego świadczą usługi dla osób dorosłych, dzieci i młodzieży. Aby móc skorzystać ze świadczeń w poradniach zdrowia psychicznego nie wymagane jest skierowanie od lekarza rodzinnego (lekarza podstawowej opieki zdrowotnej). Zgodnie z ustawą z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, osobom z zaburzeniami psychicznymi świadczenia opieki zdrowotnej udzielane są bezpłatnie. Warunkiem nieodpłatnego korzystania ze świadczeń zdrowotnych jest zawarty kontrakt przez przychodnię czy szpital z Narodowym Funduszem Zdrowia (NFZ).

4 Warunki i prawo do renty reguluje ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz z późn. zm.) Aby ubiegać się o rentę z tytułu niezdolności do pracy należy spełnić następujące warunki: być niezdolnym do pracy (orzeka o tym lekarz bądź Komisja ZUS), posiadać wymagany okres składkowy i nieskładkowy (zależny od wieku), niezdolność do pracy powstała w okresach o których mowa w art. 57 ust. 1 pkt 3 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (DZ. U. z 2009 r. Nr 153, poz z późn. zm.). Ten warunek nie dotyczy osób, które mają długi okres składkowy i nieskładkowy (20 lat dla kobiet i 25 dla mężczyzn). Starając się o rentę należy złożyć wniosek do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). Do wniosku należy dołączyć: aktualne zaświadczenie o stanie zdrowia wydane przez lekarza prowadzącego, informację dotyczącą charakteru i rodzaju pracy, całą dokumentację medyczną, inne dokumenty poświadczające stan zdrowia, dokumenty poświadczające okresy ubezpieczenia celem udokumentowania okresów składkowych i nieskładkowych, dokumenty poświadczające wysokość wynagrodzeń w trakcie zatrudnienia. Następnie po złożeniu wniosku, osoba wnioskująca o przyznanie orzeczenia podlega badaniu przez lekarza orzecznika ZUS, a w przypadku złożenia sprzeciwu przez Komisję lekarską ZUS. Lekarz orzecznik ZUS orzeka: całkowitą niezdolność do pracy oraz samodzielnej egzystencji (dodatek pielęgnacyjny), całkowitą niezdolność do pracy, częściową niezdolność do pracy. Przy orzekaniu o niezdolności o pracy lekarz orzecznik podaje okres na jaki przyznawana jest renta. Osobie, która spełnia warunki do renty przysługuje: renta stała - jeżeli zdolność do pracy jest trwała, renta okresowa jeżeli niezdolność do pracy jest okresowa. O niepełnosprawności orzeka Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności. O tym, który zespół będzie orzekał ustala się na podstawie miejsca stałego pobytu osoby w rozumieniu przepisów o ewidencji ludności i dowodach osobistych, wobec której ma być wydane orzeczenie. Wyjątek (właściwość miejscowa ustalana według miejsca pobytu) stanowią: osoby bezdomne,

5 osoby przebywające poza miejscem stałego pobytu ponad 2 miesiące ze względów zdrowotnych lub rodzinnych, osoby przebywające w zakładach karnych i poprawczych oraz osoby przebywające w domach pomocy społecznej i ośrodkach wsparcia w rozumieniu przepisów ustawy o pomocy społecznej. Wniosek o wydanie orzeczenia o stopniu niepełnosprawności składa osoba zainteresowana lub jej przedstawiciel ustawowy osobiście, drogą pocztową, jak też za pośrednictwem Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie lub Ośrodka Pomocy Społecznej. Dla osób, które ukończyły 16 r. ż. ustala się jeden z trzech stopni niepełnosprawności: znaczny, do którego zalicza się osobę z naruszoną sprawnością organizmu, niezdolną do pracy albo zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej i wymagającą w celu pełnienia ról społecznych stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innych osób w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji, umiarkowany, do którego zalicza się osobę z naruszoną sprawnością organizmu, niezdolną do pracy albo zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej lub wymagającą w codziennym funkcjonowaniu czasowej albo częściowej pomocy innych osób w celu pełnienia ról społecznych, lekki, do którego zalicza się osobę o naruszonej sprawności organizmu, powodującej w istotny sposób obniżenie zdolności do wykonywania pracy w porównaniu do zdolności, jaka wykazuje osoba o podobnych kwalifikacjach zawodowych z pełną sprawnością psychiczna i fizyczną, lub mającą ograniczenia w pełnieniu ról społecznych dające się kompensować przy pomocy wyposażenia w przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze lub środki techniczne. Osoby, które nie ukończyły 16 roku życia mogą być zaliczane do osób niepełnosprawnych, jeżeli mają naruszoną sprawność fizyczną lub psychiczną o przewidywanym okresie trwania powyżej 12 miesięcy, z powodu wady wrodzonej, długotrwałej choroby lub uszkodzenia organizmu, powodującą konieczność zapewnienia im całkowitej opieki lub pomocy w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych w sposób przewyższający wsparcie potrzebne osobie w danym wieku. W przypadku osób do 16 r. ż. nie ustala się stopnia niepełnosprawności. Przy ocenie niepełnosprawności dziecka bierze się pod uwagę: rodzaj i przebieg procesu chorobowego oraz jego wpływ na stan czynnościowy organizmu, sprawność fizyczną i psychiczną dziecka oraz stopień jego przystosowania do skutków choroby lub naruszenia sprawności organizmu, możliwość poprawy stanu funkcjonalnego pod wpływem leczenia i rehabilitacji. Zaliczenie dziecka do osób niepełnosprawnych uprawnia do następujących ulg i świadczeń: uprawnienia w przejazdach dla dziecka niepełnosprawnego i jego opiekuna w podróży środkami publicznego transportu zbiorowego kolejowego (PKP) i autobusowego (PKS) obejmuje wyłącznie przejazd z miejsca zamieszkania lub pobytu do przedszkola, szkoły,

6 placówki opiekuńczo-wychowawczej, placówki oświatowo wychowawczej, specjalnego ośrodka szkolno-wychowawczego, domu pomocy społecznej, ośrodka umożliwiającego dzieciom i młodzieży spełnienie obowiązku szkolnego i obowiązku nauki, ośrodka rehabilitcyjno-wychowawczego, domu pomocy społecznej, ośrodka wsparcia, zakładu opieki zdrowotnej, poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym poradni specjalistycznej, a także na turnus rehabilitacyjny i z powrotem, odliczenia podatkowe na podstawie przepisów skarbowych, uprawnienia do świadczeń rodzinnych (zasiłek pielęgnacyjny, świadczenie pielęgnacyjne, dodatki do zasiłku). Więcej informacji można uzyskać na stronie internetowej: W Polsce obowiązuje dwutorowy system orzecznictwa, a mianowicie: Lekarze (Komisje) Zakładu Ubezpieczeń Społecznych orzekają o niezdolności do pracy i Zakład po spełnieniu warunków do przyznania renty wydaje decyzję o przyznaniu renty. Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności wydaje orzeczenia o niepełnosprawności, stopniu niepełnosprawności oraz o wskazaniach do ulg i uprawnień. Orzeczenie o niepełnosprawności zawiera w sobie informację dotyczącą kodu przyczyny niepełnosprawności (jest to przydatne przy ubieganiu się o niektóre ulgi) oraz o tzw. wskazaniach (np. konieczność pracy w warunkach chronionych czy tez spełnianie warunków pozwalających na ubieganie się o wydanie karty parkingowej dla osób niepełnosprawnych). Osoba posiadająca orzeczenie o niepełnosprawności może ubiegać się o różnego rodzaju ulgi, w tym: ulgi podatkowe, komunikacyjne, karty parkingowe, zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze oraz pomoce techniczne ułatwiające funkcjonowanie danej osoby, korzystania z ulg socjalnych, opiekuńczych, terapeutycznych i rehabilitacyjnych świadczonych przez sieć instytucji pomocy społecznej, organizacje pozarządowe, udogodnień związanych z usługami pocztowymi, zwolnień z opłat abonamentowych za używanie odbiorników radio-telefonicznych, ulgowych biletów do muzeum. Na rynku pracy osoby niepełnosprawne mają też szczególne uprawnienia. Pracodawcy mogą ubiegać się o refundację części kosztów płacy z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON), oprócz tego orzeczenie o niepełnosprawności jest też podstawą do starania się o możliwość zatrudnienia w zakładach pracy chronionej, zakładach aktywności zawodowej, a także umożliwia korzystanie z różnych szkoleń specjalistycznych czy udziału w warsztatach terapii zajęciowej. W okolicznościach, w których osoba niepełnosprawna lub jej rodzina nie jest w stanie poradzić sobie z trudnościami, może skorzystać z pomocy społecznej. Wsparcie jakie może otrzymać osoba z zaburzeniami psychicznymi polega w szczególności na pracy socjalnej obejmującej m. in.:

7 zapoznanie się z problemem i wsparcie psychologiczne, poradnictwo i pokierowanie, zaspokajanie potrzeby kontaktu z drugim człowiekiem, udział w zajęciach rozwijających umiejętności życiowe, pomoc w poszukiwaniu zatrudnienia, pomoc w załatwianiu spraw urzędowych, pomoc w uzyskaniu dostępu do zajęć rewalidacyjnych dla dzieci z zaburzeniami psychicznymi, skontaktowanie z instytucjami i organizacjami specjalizującymi się w pomocy osobom z zaburzeniami psychicznymi, pośredniczenie w uzyskaniu miejsca w środowiskowym domu pomocy społecznej. Pomoc finansowa lub rzeczowa t. j.: zasiłek stały wypłacany miesięcznie, przyznawany osobie niezdolnej do pracy jeżeli nie ma prawa do renty lub emerytury i spełnia kryterium dochodowe, zasiłek okresowy, przyznawany w szczególności ze względu na długotrwałą chorobę, niepełnosprawność lub bezrobocie. O czasie pobierania decyduje ośrodek pomocy społecznej na podstawie okoliczności sprawy. wysokość i prawo do świadczenia zależne od dochodu osoby lub rodziny, zasiłku celowego, przyznawanego w szczególności na zakup żywności, leków, opału, odzieży, niezbędnych przedmiotów użytku domowego, drobnych remontów i napraw w mieszkaniu, a także kosztów pogrzebu. Prawo do zasiłku zależne od dochodu wnioskodawcy i osób z nim gospodarujących. Niektóre gminy obok ww. form świadczą pomoc w postaci specjalistycznych usług opiekuńczych w domu osoby ich potrzebującej. W niektórych gminach działają też środowiskowe domy samopomocy. O szczegóły możliwej do uzyskania pomocy zawsze warto zapytać w ośrodku pomocy społecznej właściwym dla swojego miejsca zamieszkania. Aby uzyskać pomoc społeczną dla osób z zaburzeniami psychicznymi, należy zwrócić się do najbliższego pod względem miejsca zamieszkania ośrodka pomocy społecznej są to w zależności od miejsca zamieszkania gminne ośrodki pomocy społecznej (gops) lub miejskie ośrodki pomocy społecznej (mops). Osoba ubiegająca się o pomoc społeczną musi posiadać zaświadczenie lekarskie o stanie zdrowia wystawione przez psychiatrę, w którym znajduje się uzasadnienie do korzystania z tej formy pomocy społecznej. Pracownik opieki społecznej ocenia sytuację życiową w miejscu zamieszkania osoby chorej i określa zakres dalszej pomocy

8 społecznej. Pomoc ta może być udzielana w domu osoby starającej się o świadczenia jak i poza miejscem zamieszkania. Osoba z zaburzeniami psychicznymi, która nie może mieć zapewnionej niezbędnej pomocy w domu przysługuje prawo do umieszczenia w domu pomocy społecznej (dps). Postępowanie w sprawie skierowania do domu pomocy społecznej na wniosek osoby bądź przedstawiciela ustawowego wszczyna ośrodek pomocy społecznej. Również skierowanie do domu pomocy społecznej może też nastąpić z urzędu. Decyzję ostateczną o skierowaniu do dps wydaje gmina, właściwa ze względu na miejsce zamieszkania osoby chorej. W przypadku nie wyrażenia zgody na umieszczenie w domu pomocy społecznej przez osobę z zaburzeniami psychicznymi, gdzie jednocześnie występuje konieczność jej sprawowania poza miejscem zamieszkania, o skierowaniu do dps decyduje sąd. Za pobyt w dps jest opłata, która wynosi nie więcej niż 70% dochodu netto osoby ubiegającej się o przyjęcie. Za pobyt w domu pomocy społecznej opłatę może wnieść też rodzina osoby chorej lub gmina, która kieruje wnioskodawcę. Jeżeli zaistnieje uzasadniony przypadek, istnieje możliwość częściowego lub całkowitego zwolnienia z opłaty za pobyt w dps. Osoby z zaburzeniami psychicznymi mogą mieć udzielane usługi opiekuńcze w środowiskowych domach samopomocy, gdzie mogą mieć świadczoną pomoc dzienną lub całodobową. Wniosek o skierowanie do domu na pobyt dzienny lub całodobowy składa się do ośrodka pomocy społecznej właściwego ze względu na miejsce zamieszkania osoby ubiegającej się o skierowanie. Wraz z wnioskiem należy dołączyć zaświadczenie lekarskie, wydane przez lekarza psychiatrę lub lekarza neurologa o występujących zaburzeniach psychicznych oraz zaświadczenie lekarza rodzinnego o stanie zdrowia i o braku przeciwskazań do uczestnictwa w zajęciach w domu oraz informację o sprawności z zakresu lokomocji osób niepełnosprawnych fizycznie, a także orzeczenie o niepełnosprawności lub orzeczenie o stopniu niepełnosprawności o ile osoba takie posiada. Odpłatność za usługi całodobowe wynosi 70% dochodu osoby korzystającej z usług środowiskowego domu samopomocy. Natomiast odpłatność za pobyt dzienny wynosi 5% kwoty dochodu osoby samotnie gospodarującej lub kwoty dochodu na osobę w rodzinie, jeżeli dochód osoby samotnie gospodarującej lub dochód na osobę w rodzinie przekracza kwotę 250% kryterium dochodowego, o którym mowa w art. 8 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy o pomocy społecznej (DZ. U. z 2009 r. nr 175, poz z późn. zm.).

9 Dla osób z zaburzeniami psychicznymi istnieje możliwość korzystania z zajęć mających na celu ich rehabilitację zawodową i społeczną, które są prowadzone w formie warsztatów terapii zajęciowej (wtz). Zadaniem wtz jest przede wszystkim rehabilitacja społeczna osób niepełnosprawnych, które we wskazaniach określonych w orzeczeniu o stopniu niepełnosprawności mają zapis uczestnictwo w terapii zajęciowej. Celem tej rehabilitacji jest uczenie samodzielności oraz przygotowywania do podjęcia pracy zawodowej. Warsztat jest placówką pobytu dziennego. Czas trwania zajęć wynosi nie więcej niż 7 godzin dziennie. Osoby z zaburzeniami mogą być zatrudniane w zakładach pracy chronionej oraz zakładach aktywności zawodowej. Zakład taki posiada przystosowane pomieszczenie dla osób chorych psychicznie oraz zapewnia doraźną opiekę medyczną. Działalność takiego zakładu ukierunkowana jest na rehabilitację zawodową i społeczną uczestników. 1. Przychodnia Specjalistyczna Sanus Barbara Drążkiewicz Rudek Spółka Jawna W ramach struktury organizacyjnej przychodni działają następujące komórki: Poradnia Zdrowia Psychicznego, Poradnia Psychologiczna, Poradnia Zdrowia Psychicznego dla dzieci i młodzieży, Poradnia Neurologiczna, Poradnia Neurologiczna dla dzieci, Pracownia EEG. Osoby ubezpieczone mają prawo do bezpłatnych wizyt u lekarza i psychologa. Rejestracja osobista, przez upoważnione osoby trzecie lub telefoniczna. Do lekarza psychiatry nie jest wymagane skierowanie, natomiast do lekarza neurologa i do psychologa konieczne jest skierowanie od lekarza rodzinnego lub specjalisty. Pomocy medycznej udzielają lekarze specjaliści: psychiatrzy dla dorosłych, psychiatra dziecięcy, neurolodzy dla dorosłych, neurolog dziecięcy, psycholodzy specjaliści psychologii klinicznej,

10 psychoterapeuci dla dorosłych, dla młodzieży i dzieci (terapia systemowa rodzin, terapia krótkoterminowa, terapia psychodynamiczna, psychoedukacja dla pacjentów i ich rodzin). Adres: Przychodnia Specjalistyczna Sanus Barbara Drążkiewicz Rudek Spółka Jawna Bochnia ul. Proszowska Bochnia tel mariasanus@wp.pl Godziny pracy: Od poniedziałku do piątku w godzinach Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Bochni (PCPR) Realizuje zadania z zakresu pomocy społecznej, pieczy zastępczej i rehabilitacji społecznej oraz zawodowej mające na celu poprawę funkcjonowania rodziny, zapobieganie i przeciwdziałanie sytuacjom kryzysowym i dysfunkcjonalności rodzin. W zakresie ochrony zdrowia psychicznego PCPR oferuje pomoc w następującym zakresie: udzielania informacji o prawach i uprawnieniach, umieszczania skierowanych osób w domu pomocy społecznej, przyznawania pomocy pieniężnej na usamodzielnienie oraz na kontynuowanie nauki osobom opuszczającym domy pomocy społecznej dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej intelektualnie, realizacji zadań wynikających z rządowych programów pomocy społecznej, mających na celu ochronę poziomu życia osób, rodzin i grup społecznych oraz rozwoju specjalistycznego wsparcia, podejmowania innych działań wynikających z rozeznanych potrzeb, w tym tworzenie i realizacja programów osłonowych, wspierania osób niepełnosprawnych wynikającego z ustawy o rehabilitacji zawodowej

11 i społecznej oraz zatrudniania osób niepełnosprawnych poprzez dofinansowanie: o uczestnictwa osób niepełnosprawnych i ich opiekunów w turnusach rehabilitacyjnych, o organizacji sportu, kultury, rekreacji i turystyki osób niepełnosprawnych, o zaopatrzenie w sprzęt rehabilitacyjny, przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze przyznawane osobom niepełnosprawnym na podstawie odrębnych przepisów, o rehabilitacji dzieci i młodzieży, o działalności warsztatów terapii zajęciowej. Dla osób niepełnosprawnych i dla osób po przebytych kryzysach psychicznych z aktualnym orzeczeniem o stopniu niepełnosprawności PCPR realizuje finansowany ze środków unijnych program pn. wzmacnianie integracji społecznej. W ofercie programu znajdują się treningi kompetencji i umiejętności społecznych, kursy doskonalące indywidualne umiejętności, wyjazdy integracyjne, zajęcia edukacyjne, zajęcia prozdrowotne, klub samopomocy, pomocy w formie pracy socjalnej, dostęp do informacji i porad przydatnych w życiu społecznym, możliwość nawiązania kontaktów z osobami w podobnej sytuacji z osobami zdrowymi. Od 4 lat w podobnych zajęciach organizowanych przez PCPR uczestniczyło już 220 osób, z których większość oceniła z zadowoleniem swój udział w programie i odczuła poprawę samopoczucia psychicznego i fizycznego. Adres: Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Bochni ul. Windakiewicza 9/ Bochnia tel pcpr@powiatbochnia.pl Godziny pracy: poniedziałek w godzinach , wtorek - piątek w godzinach Środowiskowy Dom Samopomocy w Bochni Jest placówką pobytu dziennego, działającą 5 dni w tygodniu po 8 godzin dziennie. Jest jednostką organizacyjną powiatu bocheńskiego powołaną do realizacji zadań zleconych powiatom przez administrację rządową w ramach pomocy społecznej. Dom obejmuje wsparciem dwie kategorie osób, jest domem typu AB: typ A dla osób przewlekle psychicznie chorych,

12 typ B dla osób upośledzonych umysłowo. Celem domu jest stworzenie systemu oparcia społecznego poprzez świadczenie usług dziennych w zakresie integracji, aktywizacji oraz wsparcia terapeutycznego, ukierunkowanych na podtrzymanie i rozwijanie umiejętności niezbędnych do samodzielnego życia. Adres: Środowiskowy Dom Samopomocy w Bochni ul. Karolina 14 F Bochnia tel śds@powiat.bochnia.pl Godziny pracy: Od poniedziałku do piątku w godzinach Ośrodki Pomocy Społecznej na terenie powiatu bocheńskiego Na terenie powiatu bocheńskiego działają Ośrodki Pomocy Społecznej usytuowane w każdej gminie. Poradnictwo oraz pomoc rodzinom (również z zakresu opieki psychiatrycznej i leczenia uzależnień) realizowana jest w ramach działalności Miejskich i Gminnych Ośrodków Pomocy Społecznej. Ponadto przy placówkach działają Gminne Komisje Rozwiazywania Problemów Alkoholowych, których podstawowym zadaniem jest zwiększenie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych od alkoholu, udzielanie rodzinom w których występują problemy alkoholowe pomocy psychospołecznej i prawnej, a w szczególności ochrony przed przemocą w rodzinie. W Gminie Miasta Bochnia działa: Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej ul. Kolejowa 14, tel , Miejski Punkt Konsultacyjny dla Uzależnionych, Współuzależnionych i Ofiar Przemocy ul. Sądecka 1a, tel , Miejska Komisja Rozwiazywania Problemów Alkoholowych ul. Sądecka 1 a, tel , Zespół Interdyscyplinarny ul. Kolejowa 14, tel W Gminie Bochnia działa; Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej ul. Kazimierza Wlk. 26, tel , Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych ul. Kazimierza Wlk. 26, tel , Zespół Interdyscyplinarny ul. Kazimierza Wlk. 26, tel

13 W Gminie Drwinia działa: Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej, tel lub , Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, tel , Punkt Informacji, Konsultacji i Wsparcia dla osób dotkniętych przemocą tel lub W Gminie Lipnica Murowana działa: Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej, tel lub , Gminna Komisja Rozwiazywania Problemów Alkoholowych, tel , Zespół Interdyscyplinarny ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie, tel lub , Punkt Informacji, Wsparcia i Pomocy dla osób dotkniętych przemocą w rodzinie, tel lub W Gminie Łapanów działa: Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej, tel , Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, tel , Punkt Informacyjno-Konsultacyjny ds. Przeciwdziałania Przemocy W Gminie Nowy Wiśnicz działa: Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej ul. Rynek 16, tel , , Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych ul. Rynek 38, tel , Punkt Informacji Wsparcia i Pomocy dla Osób Dotkniętych Przemocą w Rodzinie z siedzibą w SPG ZOZ w Nowym Wiśniczu ul. Podzamcze 4, tel wew. 21, Gminny Punkt Konsultacyjny dla Osób Uzależnionych i ich Rodzin z siedzibą w SPG ZOZ w Nowym Wiśniczu ul. Podzamcze 4. W Gminie Rzezawa działa: Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej ul. Długa 21, tel , Gminna Komisja Rozwiazywania Problemów Alkoholowych ul. Długa 21, tel , Zespół Interdyscyplinarny ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie przy Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Rzezawie ul. Długa 21, tel W Gminie Trzciana działa; Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej, tel , Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, tel , Punkt Konsultacyjny dla Ofiar Przemocy w Trzcianie, tel W Gminie Żegocina działa: Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Żegocinie, tel , Gminna Komisja ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, tel w. 33,

14 Zespół Interdyscyplinarny ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie przy Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Żegocinie, tel Dom Pomocy Społecznej w Bochni Przedmiotem działalności Domu Opieki Społecznej jest zapewnienie mieszkańcom całodobowej opieki oraz zaspokojenie niezbędnych potrzeb bytowych, opiekuńczych i wspomagających zgodnie z wymaganym standardem. Jest to Dom koedukacyjny, przeznaczony dla 55 osób przewlekle psychicznie chorych. Umieszczone są tu osoby, które ze względu na stan zdrowia wymagają całodobowej opieki (głównie w zakresie systematycznego monitorowania ich stanu psychicznego i podawania leków), a rodzina i gmina nie jest w stanie zabezpieczyć realizacji tej opieki w miejscu zamieszkania. Na terenie domu jest prowadzona terapia zajęciowa, która ma za zadanie usprawnienie fizyczne i psychiczne, poprzez zastosowanie celowych i planowych zajęć manualnych dobieranych według zainteresowań i potrzeb mieszkańców. W celu zapewnienia lepszej opieki nad mieszkańcami, powołane zostały Zespoły Opiekuńczo Terapeutyczne oraz funkcja pracownika pierwszego kontaktu, będącego łącznikiem między mieszkańcem a zespołem pracowników. Dom prowadzi działalność kulturalno oświatową, w ramach której organizowane są dla mieszkańców wycieczki, pielgrzymki do miejsc kultu religijnego, wieczory poetyckie i filmowe, spotkania integracyjne z rodzinami, imprezy okolicznościowe. Placówka umożliwia mieszkańcom korzystanie ze świadczeń przysługujących z tytułu powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego. Mieszkańcy mają zapewnioną opiekę lekarza rodzinnego oraz lekarzy specjalistów w placówkach służby zdrowia. Adres: Dom Pomocy Społecznej ul. Karolina 14 D Bochnia tel dps@powiat.bochnia.pl Godziny pracy: Całodobowo 1. Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności w Bochni Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności w Bochni wydaje orzeczenia o:

15 niepełnosprawności osób, które nie ukończyły 16 roku życia, stopniu niepełnosprawności osób, które ukończyły 16 rok życia, o wskazaniach do ulg i uprawnień. Orzeczenie, jakie wydaje Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności służy do celów pozarentowych. Posiadanie orzeczenia pozwala korzystać z następujących form pomocy i uprawnień: w zakresie rehabilitacji np. możliwość uczestniczenia w terapii zajęciowej, korzystanie z różnego rodzaju ulg np. podatkowych, komunikacyjnych, zwolnienie z opłat radiowo-telewizyjnych, w zakresie rehabilitacji zawodowej i zatrudnienia - możliwość uzyskania odpowiedniego zatrudnienia, korzystanie z różnego rodzaju szkoleń, w zakresie pomocy społecznej - możliwość korzystania z pomocy świadczonej lub organizowanej przez Ośrodki Pomocy Społecznej, korzystanie z usług socjalnych i opiekuńczych świadczonych przez instytucje pomocy społecznej, organizacje pozarządowe oraz inne placówki, uprawnienia do zasiłku i świadczenia pielęgnacyjnego oraz do zasiłku stałego, korzystanie z uprawnień i ulg na podstawie art. 8 ust. 1 Prawo o ruchu drogowym ze względu na ograniczenia sprawności ruchowej (karta parkingowa). Mając orzeczenie o niepełnosprawności dziecka lub stopień niepełnosprawności osoby po 16 roku życia możliwe jest uzyskanie w Powiatowym Zespole ds. Orzekania o Stopniu Niepełnosprawności legitymacji osoby niepełnosprawnej. Na podstawie takiej legitymacji można korzystać z ulg i uprawnień na podstawie odrębnych przepisów. Wnioski o ustalenie stopnia niepełnosprawności można pobrać oraz złożyć w: Adres: Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności ul. Windakiewicza 9/ Bochnia tel m.habinska@pcpr.bochnia.pl Godziny pracy: poniedziałek w godzinach , wtorek - piątek w godzinach Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna im. Stefana Szumana w Bochni

16 Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Bochni jest placówką usługową i ogólnodostępną dla dzieci i młodzieży uczącej się. Kadra pedagogiczna udziela dzieciom i młodzieży pomoc: psychologiczną, pedagogiczną, logopedyczną, w zakresie rehabilitacji, w zakresie kierunku kształcenia i zawodu, związaną z wychowaniem i kształceniem dzieci i młodzieży dla rodziców, nauczycieli i wychowawców. Realizacja pomocy dla dzieci i młodzieży z zaburzeniami psychicznymi przebiega w ścisłej współpracy z ich środowiskiem wychowującym tj. rodzicami (prawnymi opiekunami) oraz nauczycielami. W Poradni Psychologiczno Pedagogicznej organizowany jest Zespół Orzekający, który działa na podstawie Rozporządzenia MEN z dnia 18 września 2008 r. w sprawie orzeczeń i opinii wydawanych przez zespoły orzekające w publicznych poradniach psychologiczno pedagogicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 173, poz. 1072). Poradnia jest placówką oświatową o zasięgu powiatowym. Korzystanie z pomocy specjalistów jest dobrowolne i nieodpłatne. Adres: Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna w Bochni ul. Dąbrowskiego 1b Bochnia tel kom pppbochnia@interia.pl Godziny pracy: Od poniedziałku do piątku w godzinach Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy w Bochni Kształci i wychowuje dzieci oraz młodzież z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim, umiarkowanym, znacznym, głębokim oraz ze sprzężeniami i autyzmem. Uczniowie objęci są opieką specjalistyczną w zakresie nauczania poszczególnych przedmiotów, zajęć wyrównawczych, kompensacyjnych, gimnastyki korekcyjnej oraz terapii logopedycznej i psychologicznej. Warunkiem przyjęcia jest posiadanie orzeczenia, które wydaje Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna. Miejsce zameldowania nie ma znaczenia (brak rejonizacji). W skład Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego wchodzą:

17 Zespół Wczesnego Wspomagania Rozwoju Dziecka prawnie zagwarantowana bezpłatna terapia specjalistyczna, od momentu wykrycia niepełnosprawności do rozpoczęcia nauki w szkole. Tempo pracy i metody dostosowane są do indywidualnych potrzeb i możliwości dziecka, Przedszkole Specjalne przeznaczone jest dla dzieci z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym i znacznym oraz z niepełnosprawnościami sprzężonymi i autyzmem. Obok codziennych zajęć w grupach prowadzona jest indywidualna terapia logopedyczna, psychologiczna i polisensoryczna, Szkoła Podstawowa i Gimnazjum dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim, umiarkowanym, znacznym oraz ze sprzężeniami. Program nauczania jest dostosowany do indywidualnych możliwości uczniów. W każdej klasie są realizowane dodatkowe zajęcia rewalidacyjne, Zasadnicza Szkoła Zawodowa dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim. Zapewniamy możliwość kształcenia w wymarzonym zawodzie. Pomoc w jego wyborze oraz kontakt z przyszłymi pracodawcami organizuje pedagog Ośrodka. Szkoła prowadzi zajęcia praktyczne dla kucharzy, Szkoła przyspasabiająca do pracy dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym, znacznym oraz ze sprzężeniami. Szkoła przygotowuje uczniów do samodzielnego funkcjonowania w dorosłym życiu oraz aktywności w warunkach pracy chronionej, Internat dzieci mieszkające poza Bochnią mają zapewnione zakwaterowanie i wyżywienie, możliwość odpoczynku oraz nauki. Opiekę sprawuje wykwalifikowana kadra pedagogów, Świetlica czynna jest w godzinach , Zajęcia rewalidacyjno wychowawcze dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej intelektualnie w stopniu głębokim realizowane są indywidualnie w domu zamieszkania dziecka, w okresie od 3 roku życia do ukończenia 25 lat. Adres: Specjalny Ośrodek Szkolno - Wychowawczy w Bochni ul. Stasiaka 1A Bochnia tel sosw@powiat.bochnia.pl, soswbochnia@interia.pl Godziny pracy sekretariat: Od poniedziałku do piątku w godzinach

18 4. Powiatowy Urząd Pracy w Bochni Powiatowy Urząd Pracy w Bochni na podstawie ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy świadczy usługi pośrednictwa pracy oraz poradnictwa zawodowego dla osób bezrobotnych i poszukujących pracy, w tym również dla osób niepełnosprawnych z zaburzeniami psychicznymi. Pomaga także w zdobyciu nowych kwalifikacji poprzez organizację szkoleń. Osoby bezrobotne mogą zostać skierowane do odbycia stażu, przygotowania zawodowego dorosłych lub podjąć prace w ramach prac interwencyjnych, robót publicznych lub na stanowiskach utworzonych w ramach refundacji kosztów doposażenia lub wyposażenia stanowisk pracy. Ponadto na podstawie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych jak również Uchwały Rady Powiatu w sprawie określenia rodzaju zadań i wysokości środków PFRON, osoba niepełnosprawna zarejestrowana w Powiatowym Urzędzie Pracy jako poszukująca pracy nie pozostająca w zatrudnieniu może korzystać z następujących usług lub instrumentów: szkoleń, staży, prac interwencyjnych, przygotowania zawodowego dorosłych, badań lekarskich lub psychologicznych mających na celu: stwierdzenie zdolności do wykonywania pracy, uczestnictwa w szkoleniu lub przygotowaniu zawodowym dorosłych, odbywania stażu, wykonywania prac społecznie użytecznych; określenia szczególnych predyspozycji psychofizycznych wymaganych do wykonywania zawodu, zwrotu kosztów przejazdu, o których mowa w art. 45 ust. 1, 2 i 4 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, finansowania kosztów przejazdu, o których mowa w art. 45 ust. 3 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, studiów podyplomowych, jednorazowych środków na podjęcie działalności gospodarczej lub rolniczej, jednorazowych środków na wniesienie wkładu do spółdzielni socjalnej, zwrotu kosztów wyposażenia stanowiska pracy osoby niepełnosprawnej. Aktywność zawodowa osób niepełnosprawnych z zaburzeniami psychicznymi jest jednym z elementów złożonego procesu rehabilitacji. Ma ona dla tych osób ogromne znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania psychicznego, społecznego oraz integracji ze środowiskiem lokalnym. Podjęcie pracy daje niepełnosprawnym z zaburzeniami psychicznymi możliwość uczestniczenia w życiu społeczno-gospodarczym naszego powiatu oraz jest gwarantem poczucia własnej wartości, samorealizacji i samodzielności materialnej.

19 Adres: Powiatowy Urząd Pracy w Bochni ul. Wojska Polskiego Bochnia tel do 53 krbo@praca.gov.pl Godziny pracy: poniedziałek w godzinach wtorek piątek w godzinach Ośrodek Interwencji Kryzysowej w Bochni Ośrodek Interwencji Kryzysowej w Bochni powstał z końcem 2005 r. Jest członkiem Ogólnopolskiego Porozumienia Osób i Instytucji NIEBIESKA LINIA. Działalność Ośrodka skupia się na pomocy osobom indywidualnym i rodzinom będącym w różnego rodzaju kryzysach. Placówka zapewnia kompleksową pomoc psychologiczną, pedagogiczną, terapeutyczną, prawną i socjalną. Prowadzi również interwencje w sytuacjach nagłych. Klientom oferuje specjalistyczne spotkania indywidualne, małżeńskie, rodzinne i grupowe. Formy wsparcia indywidualnego obejmują porady, konsultacje i terapię krótkoterminową. Osoby doznające przemocy w rodzinie mają także możliwość uczestniczenia w grupach: psychoedukacyjnej i wsparcia. Wśród klientów Ośrodka są osoby doświadczające: przemocy w rodzinie, problemów uzależnienia i współuzależnienia, trudności wychowawczych, problemów małżeńskich, partnerskich, rodzinnych, problemów emocjonalnych i problemów natury psychicznej, żałoby, trudności adaptacyjnych, problemów natury prawnej, socjalnej, problemów wynikłych wskutek nieprzewidywalnych sytuacji losowych. Korzystanie z pomocy specjalistów jest nieodpłatne. Adres: Ośrodek Interwencji Kryzysowej w Bochni ul. Karolina 14 F Bochnia tel kom oik.bochnia@op.pl

20 Godziny pracy: poniedziałek i piątek w godzinach wtorek, środa, czwartek w godzinach Warsztaty Terapii Zajęciowej Celem WTZ jest pomoc w osiągnięciu przez osoby niepełnosprawne umiejętności wykonywania czynności życiowych dnia codziennego oraz zaradności osobistej, sprawności psychofizycznych oraz podstawowych i specjalistycznych umiejętności zawodowych. Uczestnikami WTZ są osoby niepełnosprawne, które ukończyły 18 lat, posiadające aktualne orzeczenie o stopniu niepełnosprawności ze wskazaniem do terapii zajęciowej wydane przez właściwy organ orzekający, których stan zdrowia nie wymaga stałej opieki pielęgniarskiej oraz nie zagrażają własnemu zdrowiu i życiu innych osób. Adres: Warsztaty Terapii Zajęciowej Proszówki Bochnia tel wtzproszowki@poczta.onet.pl Godziny pracy: Od poniedziałku do piątku w godzinach Adres: Warsztaty Terapii Zajęciowej Łapanów 12A Łapanów tel wtzlapanow@gmail.com Godziny pracy: Od poniedziałku do piątku w godzinach