12. Konferencja Bibliotek Wyższych Szkół Niepaństwowych

Transkrypt

1 12. Konferencja Bibliotek Wyższych Szkół Niepaństwowych (foto) relacja /oprac. Ewa Rozkosz Konferencje bibliotek uczelni niepaństwowych Biblioteki funkcjonujące w strukturze wyższych szkół niepaństwowych są dość młodym zjawiskiem na arenie polskiego bibliotekarstwa. Zgodnie z treścią Ustawy o bibliotekach zabezpieczają one potrzeby informacyjne środowiska macierzystych jednostek. Pełnią jednocześnie funkcję bibliotek naukowych, których zadania nie ograniczają się do obsługi użytkownika, ale polegają również na produkcji wiedzy. Pracownicy bibliotek uczelni niepaństwowych uczestniczą w szkoleniach, seminariach i konferencjach naukowych odbywających się na terenie kraju oraz poza jego granicami. Występują również w roli organizatorów. W kalendarzu tych spotkań poczesne miejsce zajmuje coroczna konferencja bibliotek niepaństwowych szkół wyższych. Do 11. edycji gospodarzami konferencji były wyłącznie biblioteki. W 2010 r., wobec trudności z wyłonieniem kolejnego organizatora Sekcja Bibliotek Niepaństwowych Szkół Wyższych przy Zarządzie Głównym Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich powierzyła przygotowanie konferencji Firmie Księgarskiej Wiesława Juszczaka dostawcy literatury naukowej oraz sponsora wielu spotkań bibliotekarzy. Założenia 12. edycji konferencji Założeniem organizatorów było wyjście poza sztywne ramy towarzyszące tego typu spotkaniom. Całość programu podzielona została na panele dyskusyjne, które rozpoczynały wystąpienia specjalnie zaproszonych gości. Pozostali autorzy referatów, którzy zdecydowaliby się na wystąpienie, stworzyć musieli pewne kontinuum dla treści przedstawionych Biblioteki akademickie: w środowisku naukowym, we wspólnocie uniwersyteckiej, w społeczności lokalnej.

2 WYKŁAD INAUGURACYJNY Prof. dr hab. Franciszek Ziejka Czy Karol Estreicher (st.) był pomysłodawcą sprowadzenia prochów Adama Mickiewicza na Wawel? GŁÓWNE REFERATY Sesja I Dr Artur Jazdon Śmierć książki ale czy też biblioteki akademickiej? Sesja II Dr hab. Wiesław Babik Biblioteki akademickie koniec czy początek nowej ery? Sesja III Mgr Jacek Marek Radwan Zarządzanie bezpieczeństwem informacji w bibliotece akademickiej w świetle wymagań normy ISO 9001:2008. w wykładzie przewodnim. Zaproponowany system obrad stworzył możliwość prowadzenia bardzo interesujących i merytorycznych dyskusji na tematy poruszane w referatach wprowadzających. Uczestnicy w pełni tę możliwość wykorzystali. Do tego stopnia, że podanie choćby listy osób biorących udział w dyskusji po każdej z prezentacji naruszyłoby proporcje tego sprawozdania. Dodajmy, że była to pierwsza od lat konferencja, na której wszyscy prelegenci otrzymali od organizatorów honoraria. Konferencja Jako miejsce konferencji wybrany został zajazd Krystyna, położony w malowniczej miejscowości Wielka Wieś (okolice Ojcowa). W dniach 8-10 września zajazd wypełnił się bibliotekarzami z bibliotek niepublicznych uczelni. Nie zabrakło również przedstawicieli środowiska naukowego oraz bibliotek uczelni państwowych. Swoim wystąpieniem, jakby trochę niechcący uświadomił zebranym, jak wiele znaczy ich codzienna praca dla uczonych śledzących dokumenty, czasopiśmiennictwo z odległych, ale i niepodległych czasów. Organizatorzy zaproponowali uczestnikom możliwość nabycia z niemal 70% rabatem publikacji prof. Ziejki - Mój Paryż i Moja Portugalia. Po wykładzie autor przez długi czas opatrywał swoim autografem stosy podsuwanych mu do podpisu książek. Sesja I Pierwszą sesję otworzył wykład dra Artura Jazdona (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu). Na wstępie autor odwołał się do wizji przyszłej kultury książki, zaprezentowanej przez Łukasza Gołębiowskiego, według którego jest to właściwie kultura upadła, jako że tradycyjna książka zastąpiona zostanie przez multimedialne remiksy, a łatwa dostępność źródeł elektronicznych okaże się przysłowiowym gwoździem do trumny bibliotek. Sesja IV Dr Stefan Kubów Biblioteki akademickie dla akademików? Wykład inauguracyjny wygłosił prof. dr hab. Franciszek Ziejka. Przedstawił w nim wyniki swojego śledztwa, w którym próbował ustalić kto zainicjował sprowadzenie prochów Adama Mickiewicza na Wawel. Owe śledztwo polegało przede wszystkim na tropieniu wszelkich śladów, które podejrzani pozostawili w książkach, dawnych periodykach i innych dokumentach piśmienniczych. Prof. Ziejka nie tylko zaimponował słuchaczom erudycją, ale również dowcipem. Dr Jazdon sprzeciwia się tej wizji. Dostrzega w niej pewną niekonsekwencję. Mimo, że Gołębiewski podkreśla rolę, jaką w przyszłej kulturze odgrywać będą dostawcy informacji elektronicznej, to wyklucza z tego grona biblioteki. Odrzuca tym samym cały cyfrowy dorobek tych instytucji (np. w zakresie projektów digitalizacji). Dr Jazdon nie tylko

3 sprzeciwia się wizji śmierci bibliotek, ale wręcz prognozuje wzrost ich znaczenia. Polimedialność treści, czyli współistnienie dokumentów elektronicznych i tradycyjnych, powiększające się rozproszenie informacji, spowodują według niego zwiększenie zapotrzebowania na usługi bibliotek związane z pośrednictwem w dostępie do źródeł. Bibliotekarz, który odpowie na pytania użytkownika oraz udzieli mu wskazówek, w zakresie korzystania z informacji będzie mu w dalszym ciągu potrzebny. Wyzwaniem dla bibliotek stanie się właściwa organizacja źródeł, czyli tworzenie kolekcji dokumentów z określonej tematyki (dyscypliny). Innymi słowy przygotowanie wiarygodnego i aktualnego zasobu. Tematykę źródeł elektronicznych kontynuowała mgr Marlena Solak (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu). Zaprezentowała ona model biblioteki szerokopasmowej, skoncentrowanej na realizacji usług elektronicznych, a w szczególności dystrybucji dokumentów w formie cyfrowej. i Bibliotekoznawstwa Uniwersytetu Jagiellońskiego). Podobnie jak w wielu swoich publikacjach, także i podczas tego wykładu skupił się on na objaśnieniu natury współczesnego środowiska informacji, cechującego się przede wszystkim wysokim poziomem entropii, przepełnieniem oraz nieadekwatnością ilości informacji do jej jakości. Wskazał na zagrożenia wynikające z takiego stanu rzeczy. Zdefiniował pojęcie choroby informacyjnej, której objawem może być np. niemożność odszukania w przesyconych dokumentami zbiorach relewantnej treści. Niedostatek umiejętności informacyjnych prowadzić może także do innych zagrożeń, m.in. podatności na manipulację w przekazach informacyjnych. Charakter współczesnej infosfery implikuje konieczność modyfikacji modelu biblioteki w kierunku jej hybrydowości. Ma to nastąpić poprzez intensyfikację usług elektronicznych, a także zwiększenie nacisku na organizację dostępu do dokumentów cyfrowych (także tych dokumentów, które przechowywane są poza murami i serwerami biblioteki). RADA PROGRAMOWA Prof. UJ dr hab. Wiesław Babik Prof. UAM dr hab. Mirosław Górny Dr Stefan Kubów Dr Maja Wojciechowska Dr Wiesław Juszczak Zwróciła uwagę przede wszystkim na te nośniki treści, które mają szansę w najbliższej przyszłości zdobyć serca użytkowników bibliotek. Sesja II Wstępem do dyskusji drugiego dnia konferencji było wystąpienie prof. UJ dr hab. Wiesława Babika (Instytut Informacji Naukowej O sposobach zmniejszenia zagrożeń wynikających z niskiej kultury informacyjnej mówiła Ewa Rozkosz

4 Co będzie centralnym punktem biblioteki: zasób czy użytkownik? Czy można dbać o jakość w bibliotece bez certyfikatu ISO? Czy bibliotekę można otworzyć dla użytkowników spoza uczelni? Jakie będą nowe zadania biblioteki? (Dolnośląska Szkoła Wyższa). Przedstawiła ona wybrane standardy information literacy (alfabetyzacji informacyjnej), jako wzorce dla edukacji informacyjnej realizowanej przez pracowników polskich bibliotek akademickich. Tematykę kształcenia umiejętności informacyjnych kontynuowała mgr Aleksandra Marciniak (Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Łodzi). Autorka zapoznała uczestników z wynikami swoich badań, podczas których szukała odpowiedzi na pytanie: czy bibliotekarze są postrzegani przez użytkowników, jako osoby posiadające odpowiednie kompetencje aby realizować dydaktykę informacyjną, a więc prowadzić szkolenia podnoszące umiejętności informacyjne i wiedzę o społeczeństwie informacyjnym. Sesja III Zaproszony do zainaugurowania trzeciej sesji mgr Jacek Marek Radwan (Wydział Zarządzania i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Jagiellońskiego) podjął temat budowania jakości biblioteki w oparciu o normy ISO 9001:2008 oraz ISO/IEC 27001:2005. korzyści wynikające ze zmian w organizacji biblioteki, poczynionych w związku z przygotowaniami do certyfikacji. Znaczną część swego wystąpienia autor poświęcił zagrożeniom wynikającym z braku ustalonych metod postępowania w sytuacjach kryzysowych oraz nieszczelnego obiegu informacji. Sesja IV Ostatnią sesję otworzył referat dra Stefana Kubowa (Dolnośląska Szkoła Wyższa). Przedstawiony w nim został model biblioteki otwartej. Według autora biblioteki akademickie powinny wychodzić naprzeciw potrzebom środowiska zewnętrznego poprzez tworzenie warunków do korzystania z usług nie tylko osobom związanym z uczelnią, ale wszystkim zainteresowanym. Kreowanie takiej możliwości nie powinno być ekstrawaganckim dodatkiem, zawartym w regulaminach pojedynczych placówek, ale standardem funkcjonującym w każdej polskiej książnicy. Dr Kubów uzasadniał swój postulat odwołując się do tradycji, aktów prawnych oraz potrzeb budowanego społeczeństwa wiedzy. Omówił podstawowe założenia zawarte w tych normach, a także Konferencję zamknął referat mgr Magdaleny Karciarz (Dolnośląska Szkoła Wyższa), która podzieliła się swoimi przemyśleniami

5 nad zaangażowaniem bibliotekarzy w wykonywaną pracę oraz działalność społeczną. Swój wywód uzupełniła interesującą egzemplifikacją, przedstawiając różnorodne projekty (indywidualne i zespołowe) realizowane na rzecz środowiska lokalnego, poprawienia wizerunku bibliotek i bibliotekarzy oraz upowszechniania nauki. Integracja Do tradycji konferencji bibliotek uczelni niepaństwowych, należy już bogaty program imprez towarzyszących, które służą integracji środowiska, stwarzają szansę na znacznie swobodniejszą wymianę myśli niż na sali wykładowej oraz pozwalają w miłej atmosferze zregenerować siły przed kolejnym dniem obrad. W programie 12. edycji konferencji znalazł się bankiet, wycieczka do Ojcowskiego Parku Narodowego oraz ognisko połączone z grilem. Mimo że pogoda nie rozpieszczała wszystkie punkty zaplanowane przez organizatorów udało się zrealizować. Sponsorzy Stałym elementem każdej konferencji są sponsorzy. Wspomagają oni finansowo organizatorów w zamian za możliwość prezentacji swoich produktów na sesjach plenarnych. Także i w tym roku, uczestnicy mogli zapoznać się z różnymi produktami zaprezentowanymi przez przedstawicieli firm, które zajmują się dostarczaniem oprogramowania oraz zasobów informacyjnych do bibliotek (zarówno baz danych, jak i tradycyjnych publikacji). Po konferencji Wskazane jest aby konferencja nie pozostała bez śladu, stąd też decyzja organizatorów (Firmy Księgarskiej Wiesława Juszczaka) o wydaniu książki z wszystkimi zaakceptowanymi przez Radę Programową referatami (także tymi, które nie zostały wygłoszone podczas sesji). Znana jest już okładka publikacji - jej wybór organizatorzy pozostawili uczestnikom. Podczas konferencji wyłoniono najlepszy, zdaniem większości, projekt. Ponadto uruchomiono konto w serwisie Slideshare.net, na którym udostępniona została część prezentacji. 12KonfernencjaBWSN W ostatnich słowach, chciałabym wyrazić podziękowania dla dra Wiesława Juszczaka oraz Anny Bylewskiej-Juszczak za profesjonalną organizację konferencji. Sponsorzy konferencji: Firma Księgarska Wiesława Juszczaka Emerald Group Publishing MOL Sp. Z o. o. Marek Lewinson - Publishers Representative Central/Eastern Europe Jacek Lewinson - Publishers Representative Central/Eastern Europe Zdjęcie grupowe, zdjęcie z projektem okładki oraz grafikę towarzyszącą konferencji udostępniła Firma Księgarska Wiesława Juszczaka. Pozostałe zdjęcia oraz tekst przygotowała Ewa Rozkosz. Ten utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie Autorstwa - Na Tych Samych Warunkach 3.0 Polska