DIGNOSTYKA STANU NARZĘDZIA W PRACACH INSTYTUTU TECHNOLOGII MASZYN POLITECHNKI WARSZAWSKIEJ
|
|
- Kajetan Nowakowski
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Międzynarodowa Konferencja Naukowa OBRÓBKA MATERIAŁ ÓW Kraków, maja 2 r. DIGNOSTYKA STANU NARZĘDZIA W PRACACH INSTYTUTU TECHNOLOGII MASZYN POLITECHNKI WARSZAWSKIEJ Krzysztof Jemielniak 1 STRESZCZENIE W referacie przedstawiono przegląd prac prowadzonych w ITM PW w zakresie wykorzystania sił skrawania i emisji akustycznej do diagnostyki stanu narzędzia, rozwoju metod badania AE pochodzącej ze strefy skrawania, zastosowania metod sztucznej inteligencji do tej diagnostyki, wreszcie prób jej zastosowania w warunkach przemysłowych.. 1. WSTĘP Rozwoju automatyzacji obróbki pociąga za sobą m.in. konieczność stosowania układów nadzorujących stan narzędzia. Wykorzystuje się w nich najczęściej pomiary sił skrawania lub emisji akustycznej. W tym też kierunku idą prowadzone od drugiej połowy lat 8-tych prace Instytutu Technologii Maszyn PW. Można w nich wyróżnić szereg bardziej lub mniej ze sobą powiązanych nurtów: wykorzystanie sił skrawania do diagnostyki naturalnego zużycia ostrza oraz wykrywania katastroficznego stępienia ostrza (KSO), rozwój metod badania sygnałów AE pochodzącej ze strefy skrawania, wykorzystanie sygnałów AE do diagnostyki stanu narzędzia, zastosowanie metod sztucznej inteligencji do integracji miar sygnałów w diagnostyce stanu narzędzia, zastosowanie diagnostyki stanu narzędzia w warunkach przemysłowych. Poniżej przedstawione zostaną główne wynik prac ITM PW uzyskane w tych zakresach. Badaniom własnym towarzyszyło stałe śledzenie tendencji światowych, a jego wyniki opublikowano w szeregu artykułów i referatów [1, 2, 15, 18, 21, 27], które nie będą tu omawiane. 2. DIAGNOSTYKA STANU NARZĘDZIA W OPARCIU O POMIARY SIŁ SKRAWANIA Od początku prac prowadzonych w ITM PW w zakresie diagnostyki stanu narzędzia, zajmowano się wykorzystania sił skrawania do oceny zużycia ostrza
2 92 Kraków, maja 2 r i wykrywania KSO. Przy planowaniu badań starano się, by warunki skrawania odpowiadały w przybliżeniu warunkom przemysłowym, kiedy to jedno ostrze pracuje na przemian z różnymi parametrami skrawania, jak np. przy wykonywaniu operacji kilku zabiegowej. Na rys. 1 przedstawiono jeden ze stosowanych zestawów parametrów skrawania, zaś na rys. 2 uzyskane w dwu próbach przebiegi sił skrawania w funkcji zużycia powierzchni przyłożenia. t = 45s t = 3s t = 3s f=.33 f=.47 f= s t = 3s t = 3s rys. 1. Planowany układ zabiegów dla wykonywanych operacji (symulowany przedmiot obrabiany) rys. 2. Przebiegi F f i F p w funkcji zużycia ostrza uzyskane przy pomocy siłomierza laboratoryjnego Na podstawie takich badań określono cztery sposoby, na jakie ostrze noża tokarskiego może ulec stępieniu oraz zidentyfikowano towarzyszące im charakterystyczne przebiegi sił skrawania [3]: naturalne stępienie ostrza, któremu towarzyszy stopniowy wzrost siły posuwowej F f i odporowej F p, ciągłe katastroficzne stępienie ostrza, polegające na znacznym wzroście intensywności zużycia ostrza w końcowym okresie jego pracy, któremu towarzyszy znaczny wzrost sił skrawania w ciągu kilku kilkunastu sekund,
3 Obróbka materiałów - OM 2 93 wykruszenie ostrza, któremu towarzyszy skokowy wzrost sił F f i F p, po czym siły te utrzymują się na nie zmienionym poziomie przez okres jednego obrotu przedmiotu obrabianego, wyłamanie ostrza, któremu towarzyszy skokowy spadek sił F f i F p, po czym siły te utrzymują się na nie zmienionym poziomie przez okres jednego obrotu przedmiotu obrabianego, a dalej przebiegają jak po wykruszeniu ostrza. Wyniki tych prac umożliwiły dobór miar (estymat) sił skrawania do diagnozowania jego naturalnego zużycia [5, 16], opracowanie zarysu strategii nadzoru stanu narzędzia [6], a nade wszystko zbudowanie szczegółowej strategii wykrywania KSO w oparciu o pomiary sił skrawania [4, 7, 8]. Został on później zastosowany w Laboratoryjnym Monitorze Stanu Narzędzia [17], a także w zbudowanym ostatnio prototypie przemysłowego układu Automatycznej Diagnostyki Ostrzy Narzędzi Skrawających (ADONiS) [28, 3]. Podstawowe zasady tej strategii przedstawiono na rys. 3. Oryginalny sygnał siły F (górny rysunek) poddany jest filtrowaniu dolnoprzepustowemu, w celu uzyskania wartości średniej F s, podlegającej monitorowaniu. Dalsze filtrowanie prowadzi do wyznaczenia wartości F s1, która jest podstawą obliczenia górnej i dolnej granicy: ( ) ( ) L + c+2 F s1 1 2 ; L _ c+2 = + = F s1 1 2 gdzie: c = współczynnik wrażliwości detektora. a) Sygnał oryginalny b) narzędzie: CSRNR 2525 SNUN S3S (P3); mat. obrab: stal 45; v = 18m/min, a = 2.5mm, f =.33 mm/obr c p F 2.5 kn Oryginalny sygnał F p t TEST 1 Działanie detektora t filtr: dodatkowy główny L+ Fs L - Działanie detektora ALARM del t 2.5 kn TEST 2 Oryginalny sygnał F f Działanie detektora t rys. 3. Strategia wykrywania KSO (a), i wyniki dwóch testów (b).
4 94 Kraków, maja 2 r Progi mogą być przekraczane przez wielkość F s nie tylko w wyniku katastroficznego zużycia, ale także wskutek innych zakłóceń. Dlatego za KSO uznawane jest tylko takie przekroczenie, które trwa dłużej niż założony czas del. W czasie, gdy F s jest poza dopuszczalnymi granicami, nie są one obliczane, czyli pozostają na poziomie z przed przekroczenia. Aby ułatwić powrót wartości F s między granice, wyznaczana jest ona za pomocą filtra pomocniczego znacznie słabszego niż filtr główny, co zaznaczono linią przerywaną na środku Podstawowa różnica między tą strategią, a opracowaną w TH Aachen polega na monitorowaniu wartości średniej F s zamiast bieżącej F. Umożliwia to stosowanie węższego pasma tolerancji i wykrywanie mniejszych KSO (rys. 3b). Ponadto strategia opracowana w ITM PW jest mniej wymagająca jeśli chodzi o częstotliwość próbkowania oraz własności dynamiczne toru pomiarowego. 3. METODYKA BADANIA SYGNAŁÓW AE POCHODZĄCYCH ZE STREFY SKRAWANIA Od początku prac prowadzonych w ITM PW próbowano wykorzystać do diagnostyki stanu narzędzia sygnały emisji akustycznej. We wczesnych pracach, ze względu na wysoką częstotliwość AE (zwykle powyżej 1 khz) rejestrowano sygnały zdemodulowane. Napotykano przy tym na niezrozumiałe zakłócenia sygnału, w tym chwilowe jego zaniki. Stąd postanowiono zbudować samodzielnie Laboratoryjny Monitor Stanu Narzędzia (jego ostatnią wersję, LMSN-2, opisano w [17]). Umożliwia on rejestrację surowego sygnału AE z częstotliwością próbkowania do 4 MHz i trzech sygnałów sił skrawania z częstotliwością próbkowania do 2 khz. Specjalne oprogramowanie umożliwia zbieranie i wszechstronną obróbkę danych, między innymi nadzorowanie wartości skutecznej AE w czasie rzeczywistym i wykrywanie katastroficznego stępienia ostrza z rejestracją oryginalnych przebiegów AE i sił skrawania w czasie jego trwania. Wykorzystując LMSN-2 wyjaśniono wspomniane zakłócenia sygnału AE [9, 1]: Sygnał AE pochodzące z czujnika są zwykle poddawane wstępnej obróbce analogowej jak filtrowanie i wzmacnianie. Na rys. 4a przedstawiono typowy schemat obróbki tego sygnału. Mogą w nim występować składowe o stosunkowo niskich częstotliwościach, które jako niepożądane należy odfiltrować (rys. 4b). Niestety przed filtrem musi wystąpić przynajmniej buforujący stopień przedwzmacniacza. Jeśli ulegnie on przesterowaniu sygnał zostanie zniekształcony, przyjmując prostokątną postać (rys. 4c). Filtrowanie takiego sygnału prowadzi do dalszego, trudniejszego do wykrycia zniekształcenia, polegającego na chwilowych zanikach amplitudy. Jest ono tym bardziej niebezpieczne, że najczęściej sygnał AE jest następnie poddawany demodulacji (np. wyznaczaniu wartości skutecznej, rys. 4d) co całkowicie ukrywa zniekształcenie.
5 Obróbka materiałów - OM 2 95 a) Czujnik AE Narzędzie przedwzmacniacz filtr górno- filtr dolnoprzepustowy przepustowy wzmacniacz RMS rejestracja, wyznaczanie miar AE b) c) 3.5 [V] [V] -3.5 sygnał z przedwzmacniacza max V dla 18 khz khz ms.6.3 sygnał po filtrowaniu max..56 V dla 131 khz khz ms d) AE RMS AE.25 ms 2.5 ms 125 ms rys. 4. Schemat typowej obróbki sygnału AE (a), górnoprzepustowe filtrowanie poprawnego sygnału AE (b) oraz zniekształconego przez przesterowanie przedwzmacniacza (c); sprowadzenie sygnału AE do niskoczęstotliwościowego przez demodulację - tu RMS (d). Czujniki emisji akustycznej są czujnikami rezonansowymi, a to oznacza, iż na rejestrowany sygnał decydujący wpływ ma charakterystyka zastosowanego czujnika. Konieczna jest zatem jej znajomość, a także możliwość stosunkowo łatwego wyznaczania. W ITM PW stosowana jest metoda Nilsena-Hsu polegająca na łamaniu grafitu ołówka na płycie stalowej [14, 24, 25] - rys. 5. Impuls AE powstający przy takim łamaniu jest na tyle krótki, że widmo zarejestrowanego sygnału może być traktowane bezpośrednio jako charakterystyka czujnika. Badania te umożliwiły właściwą ocenę przydatności różnych czujników AE, odpowiednią modernizację lub specjalny dobór przedwzmacniaczy (rys. 5 [1]), analizę wpływu drogi sygnału AE na jego przebieg i charakterystykę [14, 25, 26] a także analizę możliwości wykorzystania handlowych czujników ultradźwiękowych do diagnostyki stanu narzędzia [24].
6 96 Kraków, maja 2 r tulejka teflonowa db -1 1 ref. level: 15 mv czujnik AE -2 ołówek grafit Pentel 2H,.5mm płyta stalowa -5 Częstotliwosć (khz) rys. 5. Charakterystyki czujników AE stosowanych w ITM PW, otrzymane przy pomocy LMSN metodą Nilsena-Hsu. 1: Brüel & Kjær 8312, 2: Brüel & Kjær 8313 z oryginalnym przedwzmacniaczem 2637, 3: Brüel & Kjær 8313 z modernizowanym przedwzmacniaczem 2637, 4: Kistler 8152A1 z przedwzmacniaczem 5125A 4. NADZOROWANIE STANU NARZĘDZIA W OPARCIU O POMIARY AE Dzięki opanowaniu metodyki pomiarów i analizy sygnałów AE możliwe było podjęcie badań zmierzających do wykorzystania tych sygnałów do diagnostyki stanu narzędzia. Wykazały one, że mimo iż poszczególne miary AE zmieniają się wyraźnie wraz ze zużyciem ostrza, zmiany te nie są powtarzalne i łatwo uchwytne [9]. Z drugiej strony miary te są bardzo skorelowane ze sobą, niezależnie czy pochodzą z sygnału zdemodulowanego czy surowego (rys. 6). Stąd za symptom zużycia ostrza można przyjąć taką miarę sygnału AE, która jest w konkretnych warunkach sprzętowych najłatwiejsza do wyznaczenia [16]. rys.6. Zależności między miarami AE a głębokością żłobka przy zmiennych parametrach skrawania
7 Obróbka materiałów - OM 2 97 Sygnał emisji akustycznej coraz częściej bywa wykorzystywany do wykrywania katastroficznego stępienia ostrza. Przyjmuje się zwykle, iż KSO powoduje gwałtowny wybuch AE, stąd w większości publikowanych prac podstawą wykrywania jest przekroczenie przez AE RMS założonego progu. Tymczasem w wyniku badań przeprowadzonych w ITM PW stwierdzono, że zwłaszcza przy obróbce przerywanej, mogą występować silne wybuchy AE, które ukrywają wybuchy spowodowane KSO. Do wykrywania wykruszeń i wyłamań narzędzi zastosowano zatem śledzenie kurtozy rozkładu β sygnału AE RMS [19,26]. Przykładowy wynik uzyskany przy toczeniu przerywanym przedstawiono na rys. 7. Po prawej stronie tego rysunku umieszczono przebieg siły F f, w którym łatwo można zauważyć KSO, niżej przebieg AE RMS, a jeszcze niżej przebieg kurtozy rozkładu β AE RMS. Jak widać sygnał AE RMS jest wypełniony wybuchami, a wykruszenie ostrza nie powoduje wyraźnego wybuchu AE. Widoczna jest jednak zmiana przebiegu AE RMS, która została matematycznie ujęta przez K B. Po lewej stronie rys. 7 przedstawiono przebieg AE raw AE RMS i F f w bezpośrednim sąsiedztwie czasowym KSO. Zauważmy, że górny prawy przebieg obejmuje zaledwie 5 ms (5 punktów, częstotliwość próbkowania 1 MHz), podczas gdy prawy rysunek aż 3 s (75 punktów, 25 Hz). Zarejestrowanie przebiegu surowego sygnału AE raw w czasie KSO było możliwe tylko dzięki efektywnie działającemu detektorowi KSO opartemu na pomiarze sił skrawania. rys. 7. Wykrywanie KSO w oparciu o statystyczną analizę rozkładu AE RMS 5. SZTUCZNA INTELIGENCJA W DIAGNOSTYCE STANU NARZĘDZIA W dostępnych na rynku systemach nadzoru stanu ostrza skrawającego dominują strategie oparte na jednej mierze sygnału [27]. Publikacje prezentowane na całym świecie zgodnie stwierdzają, że poprawę niezadowalającej efektywności
8 98 Kraków, maja 2 r takich systemów nadzoru można uzyskać przez zastosowanie wielu czujników lub wielu miar sygnału pochodzącego z jednego czujnika. Do integracji sygnałów wykorzystuje się najczęściej sieci neuronowe (NN) i logikę rozmytą (FL). Takie prace prowadzone są również w ITM PW [22, 23, 26, 31]. Np. dla prób przedstawionych na rys. 1 uczono sieć i budowano reguły systemu FL w oparciu o wyniki W_I5, a następnie zastosowano je do W_I7. Na rys. 8 porównano ze sobą przebiegi zużycia ostrza rzeczywiste (zmierzone) z określonymi przez sieć neuronową i system FL. rys. 8. Porównanie rzeczywistych przebiegów zużycia z przewidywanymi przez sieć neuronową i system logiki rozmytej Szczególnie warte podkreślenia jest to, że zarówno w obu przypadkach do zadowalającego przewidywania zużycia ostrza wystarczyły informacje od siłach F c, F f i posuwie f. Informacje o zmianach głębokości skrawania były zbędne. 6. ZASTOSOWANIE UKŁADÓW NADZORUJĄCYCH W WARUNKACH PRZEMYSŁOWYCH Obok, wynajdowania miar sygnałów lepiej skorelowanych ze stanem narzędzia, nowych metod ich integracji, bardziej efektywnych sposobów obróbki sygnałów itd. istotną role w pracach ITM PW mają działania zmierzające do oceny przydatności układów nadzoru stanu narzędzia w praktyce przemysłowej oraz wprowadzenia ich do tej praktyki. Istotną rolę w diagnostyce stanu narzędzia odgrywają czujniki przemysłowe, które są często umieszczone dość daleko od źródła mierzonej wielkości, a otrzymywane sygnały mogą być znacznie zakłócone lub zniekształcone w stosunku do rzeczywistego przebiegu tych wielkości. W ITM PW badano ten problem zarówno w odniesieniu do emisji akustycznej [14, 24, 26] jak i sił skrawania i wielkości pochodnych. Np. w [11] przedstawiono ograniczenia układu Tool Monitoring System firmy Sandvik w wykrywaniu nadmiernego zużycia i katastroficznego stępienia ostrza przy toczeniu. Wynikają one z niedokładności pomiaru siły skrawania przez czujnik siły posuwowej zainstalowany w łożysku śruby pociągowej. Sygnał z tego czujnika zależy nie tylko od rzeczywistej siły
9 Obróbka materiałów - OM 2 99 skrawania, lecz także od naprężeń resztkowych na prowadnicach oraz zawiera sinusoidalne zmiany powodowane przez samo łożysko. Strategia stosowana przez TMS nie eliminuje tych zakłóceń, stąd układ może być stosowany tylko do obróbki zgrubnej. Zakłócenia te powodują także, iż przy konwencjonalnym tarowaniu sygnałów z kierunku biernego, siła skrawania jest często ujemna i jako taka nieprzydatna do diagnostyki narzędzia, zwłaszcza opartej na wykrywaniu przekroczeń ustalonych (nauczonych) poziomów. Strategia opracowana w ITM PW [12] wraz z nowym sposobem tarowania sygnałów umożliwia skuteczne wykrywanie KSO mimo tych zakłóceń (rys. 9). F [N] f F p [N] Tarowanie konwencjonalne posuw start posuwu roboczego 2315szybki tarowanie skrawanie O T t [s] O T O sygnał oryginalny posuw szybki Tarowanie wg ITM PW T start posuwu roboczego sygnał tarowany tarowanie skrawanie O T nadzór T O t [s] rys. 9. Tarowanie sygnałów sił skrawania pochodzących z czujników zainstalowanych w oprawach łożyskowych śrub tocznych napędu posuwu. Najdoskonalszy pomiar sił skrawania w warunkach przemysłowych można współcześnie uzyskać przy pomocy czujników sił instalowanych stosunkowo blisko narzędzia, np. pod głowicą narzędziową. Badania przeprowadzone przy pomocy takiego czujnika w oparciu o plan badań podobny do przedstawionego na rys. 1 (bez zabiegów 4 i 5) wykazały (rys. 1), że sygnał siły głównej F c znacznie zależy od zużycia ostrza, mimo iż sama siła takiej zależności nie wykazuje (rys. 2). rys. 1. Przebiegi F f i F p w funkcji zużycia ostrza uzyskane przy pomocy czujnika przemysłowego. Wynika to z występowania sprzężeń skrośnych między kierunkami obciążania czujnika, który nie jest wszak czujnikiem laboratoryjnym [2, 29]. Należy to brać pod uwagę przy opracowywaniu strategii nadzoru stanu narzędzia.
10 1 Kraków, maja 2 r Obecnie w ITM PW prowadzone są prace zmierzające do zbudowania prototypu przemysłowego układu nadzoru stanu narzędzia wykorzystującego sygnały sił skrawania lub wielkości pochodnych lub sygnał emisji akustycznej. Szczególną wagę przy opracowywaniu strategii działania układu przyłożono do łatwości obsługi i ograniczenia liczby informacji koniecznych do wprowadzania przez operatora. Układ np. sam określa dostępne sygnały, wartości początkowe i krytyczne (na podstawie operacji przeprowadzonej ostrym i stępionym ostrzem), a w trakcie nadzoru informuje użytkownika nie o wartościach sygnałów, lecz o procentowym wykorzystaniu ostrza [3]. 7. PODSUMOWANIE Trudno w stosunkowo krótkim referacie przedstawić wyniki wieloletnich prac zespołu badawczego. To opracowanie jest więc jedynie przewodnikiem po najważniejszych z nich. Większość publikacji zespołu wymieniono w wykazie literatury, a ponadto wyniki zwłaszcza wcześniejszych prac ITM PW można znaleźć w [13]. 8. LITERATURA [1] Jemielniak K., L. Kwiatkowski: Emisja akustyczna w diagnostyce stanu narzędzia skrawającego, Mechanik, nr 12, 1987, [2] Jemielniak K.: Diagnostyka stanu narzędzi w autonomicznych stacjach obróbkowych, Mechanik, nr 4, 1988, [3] Jemielniak K.: Przebieg sił skrawania w czasie tępienia się ostrza przy toczeniu, Mechanik, nr 5-6, 1991, [4] Jemielniak K.: Wykrywanie katastroficznego stępienia ostrza przy toczeniu, Mechanik, nr 7, 1991, [5] Jemielniak K.: Dobór estymat sił skrawania do nadzorowania zużycia ostrza przy toczeniu ze zmiennymi parametrami skrawania, Mechanik, nr 8-9, 1991, [6] Jemielniak K.: Algorytm działania układu nadzorującego zużycie ostrza przy toczeniu, Mechanik, nr 2, 1992, [7] Jemielniak K.: Detection of Cutting Edge Breakage in Turning, Annals of the CIRP, no 1, vol. 41, 1992, [8] Jemielniak K. Algorithm of the Detector of the Cutting Edge Breakage in Turning, CIRP January Meeting, STC Cutting Paris, [9] Jemielniak K., L. Kwiatkowski: Badania zależności sygnału AE od stanu narzędzia przy toczeniu, Archiwum Technologii Maszyn i Automatyzacji, vol.13, 1994,
11 Obróbka materiałów - OM 2 11 [1] Jemielniak K.: Obróbka wysokoczęstotliwościowych sygnałów emisji akustycznej pochodzącej z procesu skrawania, Postępy Technologii Maszyn i Urządzeń, nr 4, vol. 18, 1994, [11] Jemielniak K., Dworak P.: Ograniczenia możliwości wykorzystania układu TMS w diagnostyce stanu narzędzia, Postępy Technologii Maszyn i Urządzeń, nr 1, vol. 19, 1995, [12] Jemielniak K.: Catastrophic Tool Failure Detection Based on Signals from Feed Force Sensors, IV CIRP Int. Conf. on Monitoring and Automatic Supervision in Manufacturing AC 95, Miedzeszyn 1995, [13] Adamczyk Z., Jemielniak K., Kosmol J., Sokołowski A.: Monitorowanie ostrza skrawającego, WNT, Warszawa, [14] Jemielniak K., Belgassim O.: Characteristics of Acoustic Emission Sensors Employed for Tool Condition Monitoring, VII CIRP Workshop on Supervising and Diagnostics of Machining Systems, Karpacz, 1996, [15] Jemielniak K., Kosmol J.: Diagnostyka narzędzia i procesu skrawania - stan aktualny i kierunki rozwoju, Mechanik, nr 1, 1996, [16] Jemielniak K., Kwiatkowski L., Wrzosek P.: Ocena przydatności miar emisji akustycznej i sił skrawania do diagnostyki stanu narzędzia przy toczeniu, Postępy Technologii Maszyn i Urządzeń, nr 2, vol. 21, 1997, [17] Jemielniak K.: Laboratoryjny Monitor Stanu Narzędzia, III Szkoła- Konferencja Metrologia Wspomagana Komputerowo, Zegrze k/warszawy, 1997, [18] Jemielniak K.: Tendencje rozwojowe w diagnostyce stanu narzędzia i procesu skrawania, Postępy Technologii Maszyn i Urządzeń, nr 1, 1997, [19] Jemielniak K., Otman O.: Catastrophic Tool Failure Detection Based on Acoustic Emission Signal Analysis, Annals of the CIRP, no 1, 1998, [2] Jemielniak K., Szwajka K., Zawistowski J.: Zastosowanie przemysłowych torów pomiarowych do badania sił skrawania i emisji akustycznej, Program Priorytetowy Nowe Technologie, Prace Naukowe PW, zeszyt1, Oficyna Wydawnicza PW, 1998, [21] Jemielniak K.: Przemysłowe układy diagnostyki stanu narzędzia i procesu skrawania. Mechanik, nr 11, 1998, [22] Jemielniak K., Kwiatkowski L., Wrzosek P.: Diagnosis of Tool Wear Based on Cutting Forces and Acoustic Emission Measurements as Inputs to a Neural Network, Journal of Intelligent Manufacturing vol. 9, 1998, [23] Balazinski M., Jemielniak K.: Tool Conditions Monitoring Using Fuzzy Decision Support System, V CIRP Int. Conf. on Monitoring and Automatic Supervision in Manufacturing AC 98, Miedzeszyn 1998, [24] Kwiatkowski L.: Wykorzystanie czujników ultradźwiękowych do diagnostyki stanu narzędzia III Forum Prac Badawczych Kształtowanie części maszyn przez usuwanie materiału, Koszalin, 1998,
12 12 Kraków, maja 2 r [25] Jemielniak K.: Some Aspects of Acoustic Emission Signal Pre-processing, Int. Conf. of Advances in Production Engineering APE'98, Warsaw, [26] Jemielniak K.: Wykorzystanie sygnałów emisji akustycznej i sił skrawania do diagnostyki stanu narzędzia przy toczeniu, Seminarium projektów badawczych finansowanych przez KBN w 1998 roku, Radom, 1998, [27] Jemielniak K., Commercial Tool Condition Monitoring Systems, Int. J. Adv. Manuf. Technol, vol. 15, 1999, [28] Jemielniak K., Szwajka K.: Budowa układu automatycznego nadzoru stanu narzędzia, Program Priorytetowy Nowe Technologie, Prace Naukowe PW, zeszyt2, Oficyna Wydawnicza PW, 1999, [29] Jemielniak K., Szwajka K.: Badania zależności sił skrawania od zużycia ostrza przy toczeniu z zastosowaniem czujników przemysłowych. III Ogólnokrajowa Konferencja Naukowo-Techniczna Postępy w Technice Wytwarzania Maszyn, Kraków 1999, [3] Jemielniak K., Szwajka K.: Strategia działania układu automatycznej diagnostyki ostrzy narzędzi skrawających, VI Międzynarodowe Sympozjum Obróbka Skrawaniem i Narzędzia OsiN 99, Kraków 1999, [31] Jemielniak K., Wrzosek P.: Zastosowanie sieci neuronowych typu FFBP i RBF do oceny zużycia ostrza skrawającego przy toczeniu, VI Międzynarodowe Sympozjum Obróbka Skrawaniem i Narzędzia OsiN 99, Kraków 1999, TOOL CONDITION MONITORING IN WUT ACTIVITIES SUMMARY Paper presents review of Warsaw University of Technology activities in usage of cutting forces and acoustic emission in tool condition monitoring, development of methods of investigation of AE signal originating from cutting zone, application of AI methods to the monitoring and efforts in implementing monitoring systems in factory floor practice. 1 ) dr hab. inż. Krzysztof Jemielniak, prof. nzw. Politechnika Warszawska Instytut Technologii Maszyn, ul. Narbutta 86
OCENA PRZYDATNOŚCI MIAR EMISJI AKUSTYCZNEJ I SIŁ SKRAWANIA DO DIAGNOSTYKI STANU NARZĘDZIA PRZY TOCZENIU
OCENA PRZYDATNOŚCI MIAR EMISJI AKUSTYCZNEJ I SIŁ SKRAWANIA DO DIAGNOSTYKI STANU NARZĘDZIA PRZY TOCZENIU Krzysztof JEMIELNIAK, Leszek KWIATKOWSKI Paweł WRZOSEK Streszczenie Referat przedstawia wyniki badania
Bardziej szczegółowoTENDENCJE ROZWOJOWE W DIAGNOSTYCE STANU NARZĘDZIA I PROCESU SKRAWANIA
TENDENCJE ROZWOJOWE W DIAGNOSTYCE STANU NARZĘDZIA I PROCESU SKRAWANIA Krzysztof JEMIELNIAK Streszczenie Referat przedstawia stan obecny i tendencje rozwojowe w diagnostyce stanu narzędzia i procesu skrawania
Bardziej szczegółowoAutomatyczna Diagnostyka Stanu Narzędzia i Procesu Skrawania
Techniki Wytwarzania 2 mgr Krzysztof Jemielniak Automatyczna Diagnostyka Stanu Narzędzia i Procesu Skrawania Część 5: Strategie nadzoru stanu narzędzi Nordman Ocena zużycia ostrza na podstawie średniej
Bardziej szczegółowoWIELOCZUJNIKOWE NADZOROWANIE STANU NARZĘDZI
Posiedzenie Sekcji Podstaw Technologii Komitetu Budowy Maszyn Polskiej Akademii Nauk 20 kwietnia 2004 WIELOCZUJNIKOWE NADZOROWANIE STANU NARZĘDZI prof. dr hab. inż. Krzysztof Jemieniak Plan prezentacji
Bardziej szczegółowo6. BADANIE TRWAŁOŚCI NARZĘDZI SKRAWAJĄCYCH. 6.1 Cel ćwiczenia. 6.2 Wprowadzenie
6. BADANIE TRWAŁOŚCI NARZĘDZI SKRAWAJĄCYCH 6.1 Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest praktyczne zapoznanie się studentów z metodami badań trwałości narzędzi skrawających. Uwaga: W opracowaniu sprawozdania
Bardziej szczegółowoModelowanie, konstruowanie i kontrolowanie procesu HSM z uwzględnieniem skonfigurowanego układu maszyna-przyrząd-detal
Zadanie Badawcze 2 Modelowanie, konstruowanie i kontrolowanie procesu HSM z uwzględnieniem skonfigurowanego układu maszyna-przyrząd-detal Partnerzy: Politechnika Warszawska Politechnika Rzeszowska Cele
Bardziej szczegółowo5. ZUŻYCIE NARZĘDZI SKRAWAJĄCYCH. 5.1 Cel ćwiczenia. 5.2 Wprowadzenie
5. ZUŻYCIE NARZĘDZI SKRAWAJĄCYCH 5.1 Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie studentów z formami zużywania się narzędzi skrawających oraz z wpływem warunków obróbki na przebieg zużycia. 5.2 Wprowadzenie
Bardziej szczegółowoKATEDRA TECHNIK WYTWARZANIA I AUTOMATYZACJI
KATEDRA TECHNIK WYTWARZANIA I AUTOMATYZACJI INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH Przedmiot : OBRÓBKA SKRAWANIEM I NARZĘDZIA Temat: Katalogowy dobór narzędzi i parametrów obróbki Nr ćwiczenia : 10 Kierunek:
Bardziej szczegółowoOCENA PRZYDATNOŚCI MIAR SYGNAŁÓW W DIAGNOSTYCE ZUŻYCIA OSTRZA
KOMISJA BUDOWY MASZYN PAN ODDZIAŁ W POZNANIU Vol. 25 nr 2 Archiwum Technologii Maszyn i Automatyzacji 2005 SEBASTIAN BOMBIŃSKI*, KRZYSZTOF JEMIELNIAK** OCENA PRZYDATNOŚCI MIAR SYGNAŁÓW W DIAGNOSTYCE ZUŻYCIA
Bardziej szczegółowoNowoczesne technologie materiałowe stosowane w przemyśle lotniczym r Nałęczów
Seminarium zadań badawczych Seminarium ZB1, ZB2, ZB5 Projektu Kluczowego Nowoczesne Zakładu technologie Automatyzacji, materiałowe Obrabiarek stosowane i Obróbki w Skrawaniem przemyśle lotniczym 03.10.2013
Bardziej szczegółowoZadanie Badawcze 2. Modelowanie, konstruowanie i kontrolowanie procesu HSM z uwzględnieniem skonfigurowanego układu maszyna-przyrząddetal
II KONFERENCJA Indywidualnego projektu kluczowego Nowoczesne technologie materiałowe stosowane w przemyśle lotniczym Zadanie Badawcze 2 Modelowanie, konstruowanie i kontrolowanie procesu HSM z uwzględnieniem
Bardziej szczegółowoWPŁYW CHARAKTERYSTYKI TORU POMIAROWEGO NA BEZPOŚREDNI POMIAR SIŁY SKRAWANIA W CZASIE WYSTĘPOWANIA DRGAŃ
WPŁYW CHARAKTERYSTYKI TORU POMIAROWEGO NA BEZPOŚREDNI POMIAR SIŁY SKRAWANIA W CZASIE WYSTĘPOWANIA DRGAŃ Mirosław NEJMAN 1, Dominika ŚNIEGULSKA-GRĄDZKA 1, Krzysztof JEMIELNIAK 1, 1. WSTĘP W celu zapewnienia
Bardziej szczegółowoW celu obliczenia charakterystyki częstotliwościowej zastosujemy wzór 1. charakterystyka amplitudowa 0,
Bierne obwody RC. Filtr dolnoprzepustowy. Filtr dolnoprzepustowy jest układem przenoszącym sygnały o małej częstotliwości bez zmian, a powodującym tłumienie i opóźnienie fazy sygnałów o większych częstotliwościach.
Bardziej szczegółowoWYBÓR PUNKTÓW POMIAROWYCH
Scientific Bulletin of Che lm Section of Technical Sciences No. 1/2008 WYBÓR PUNKTÓW POMIAROWYCH WE WSPÓŁRZĘDNOŚCIOWEJ TECHNICE POMIAROWEJ MAREK MAGDZIAK Katedra Technik Wytwarzania i Automatyzacji, Politechnika
Bardziej szczegółowoBADANIE PRZYDATNOŚCI MACIERZY MIKROFONÓW DO DIAGNOSTYKI STANU OSTRZA PRZY TOCZENIU. Streszczenie
DOI: 10.17814/mechanik.2015.8-9.420 Dr inż. Mirosław NEJMAN, dr inż. Joanna KOSSAKOWSKA, mgr inż. Krzysztof BŁAŻEJAK, inż. Mateusz DOBRZYŃSKI (Politechnika Warszawska): BADANIE PRZYDATNOŚCI MACIERZY MIKROFONÓW
Bardziej szczegółowoCZAS WYKONANIA BUDOWLANYCH ELEMENTÓW KONSTRUKCJI STALOWYCH OBRABIANYCH METODĄ SKRAWANIA A PARAMETRY SKRAWANIA
Budownictwo 16 Piotr Całusiński CZAS WYKONANIA BUDOWLANYCH ELEMENTÓW KONSTRUKCJI STALOWYCH OBRABIANYCH METODĄ SKRAWANIA A PARAMETRY SKRAWANIA Wprowadzenie Rys. 1. Zmiana całkowitych kosztów wytworzenia
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 2: pomiar charakterystyk i częstotliwości granicznych wzmacniacza napięcia REGIONALNE CENTRUM EDUKACJI ZAWODOWEJ W BIŁGORAJU
REGIONALNE CENTRUM EDUKACJI ZAWODOWEJ W BIŁGORAJU R C E Z w B I Ł G O R A J U LABORATORIUM pomiarów elektronicznych UKŁADÓW ANALOGOWYCH Ćwiczenie 2: pomiar charakterystyk i częstotliwości granicznych wzmacniacza
Bardziej szczegółowoMODELOWANIE OBCIĄŻEŃ ZIAREN AKTYWNYCH I SIŁ W PROCESIE SZLIFOWANIA
Modelowanie obciążeń ziaren ściernych prof. dr hab. inż. Wojciech Kacalak, mgr inż. Filip Szafraniec Politechnika Koszalińska MODELOWANIE OBCIĄŻEŃ ZIAREN AKTYWNYCH I SIŁ W PROCESIE SZLIFOWANIA XXXVI NAUKOWA
Bardziej szczegółowoPolitechnika Poznańska Instytut Technologii Mechanicznej. Programowanie obrabiarek CNC. Nr 2. Obróbka z wykorzystaniem kompensacji promienia narzędzia
1 Politechnika Poznańska Instytut Technologii Mechanicznej Programowanie obrabiarek CNC Nr 2 Obróbka z wykorzystaniem kompensacji promienia narzędzia Opracował: Dr inż. Wojciech Ptaszyński Poznań, 2015-03-05
Bardziej szczegółowoTematy prac dyplomowych inżynierskich kierunek MiBM
Tematy prac dyplomowych inżynierskich kierunek MiBM Nr pracy Temat Cel Zakres Prowadzący 001/I8/Inż/2013 002/I8/Inż/2013 003/I8/ Inż /2013 Wykonywanie otworów gwintowanych na obrabiarkach CNC. Projekt
Bardziej szczegółowoPRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE. Obróbka skrawaniem. niestacjonarne. II stopnia. ogólnoakademicki. Inne WYKŁAD ĆWICZENIA LABORATORIUM PROJEKT SEMINARIUM
Politechnika Częstochowska, Wydział Zarządzania PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE Nazwa przedmiotu Kierunek Forma studiów Poziom kwalifikacji Rok Semestr Jednostka prowadząca Osoba sporządzająca Profil Rodzaj
Bardziej szczegółowoTematy prac dyplomowych magisterskich kierunek MiBM
Tematy prac dyplomowych magisterskich kierunek MiBM Nr pracy Temat Cel Zakres Prowadzący 001/I8/Mgr/2013 Badanie sił skrawania i chropowatości powierzchni podczas obróbki stopów niklu 002/I8/ Mgr /2013
Bardziej szczegółowoPodstawy Przetwarzania Sygnałów
Adam Szulc 188250 grupa: pon TN 17:05 Podstawy Przetwarzania Sygnałów Sprawozdanie 6: Filtracja sygnałów. Filtry FIT o skończonej odpowiedzi impulsowej. 1. Cel ćwiczenia. 1) Przeprowadzenie filtracji trzech
Bardziej szczegółowoL a b o r a t o r i u m ( h a l a 2 0 Z O S )
Politechnika Poznańska Instytut echnologii Mechanicznej Wydział: BMiZ Studium: niestacjonarne/ii stopień Kierunek: MiBM, IME Rok akad.: 016/17 Liczba godzin 15 E K S P L O A A C J A N A R Z Ę D Z I S K
Bardziej szczegółowoDIGITALIZACJA GEOMETRII WKŁADEK OSTRZOWYCH NA POTRZEBY SYMULACJI MES PROCESU OBRÓBKI SKRAWANIEM
Dr inż. Witold HABRAT, e-mail: witekhab@prz.edu.pl Politechnika Rzeszowska, Wydział Budowy Maszyn i Lotnictwa Dr hab. inż. Piotr NIESŁONY, prof. PO, e-mail: p.nieslony@po.opole.pl Politechnika Opolska,
Bardziej szczegółowoĆwiczenie nr 11. Projektowanie sekcji bikwadratowej filtrów aktywnych
Ćwiczenie nr 11 Projektowanie sekcji bikwadratowej filtrów aktywnych 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z podstawowymi filtrami elektrycznymi o charakterystyce dolno-, środkowo- i górnoprzepustowej,
Bardziej szczegółowoUkład aktywnej redukcji hałasu przenikającego przez przegrodę w postaci płyty mosiężnej
Układ aktywnej redukcji hałasu przenikającego przez przegrodę w postaci płyty mosiężnej Paweł GÓRSKI 1), Emil KOZŁOWSKI 1), Gracjan SZCZĘCH 2) 1) Centralny Instytut Ochrony Pracy Państwowy Instytut Badawczy
Bardziej szczegółowoKATEDRA TECHNIK WYTWARZANIA I AUTOMATYZACJI
KATEDRA TECHNIK WYTWARZANIA I AUTOMATYZACJI INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH Przedmiot : OBRÓBKA SKRAWANIEM I NARZĘDZIA Temat: Komputerowy dobór narzędzi i parametrów obróbki w procesie toczenia Nr
Bardziej szczegółowoINSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH Nr ćwiczenia : 3
Przedmiot : OBRÓBKA SKRAWANIEM I NARZĘDZIA Temat: Toczenie cz. II KATEDRA TECHNIK WYTWARZANIA I AUTOMATYZACJI INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH Nr ćwiczenia : 3 Kierunek: Mechanika i Budowa Maszyn
Bardziej szczegółowo7. OPTYMALIZACJA PARAMETRÓW SKRAWANIA. 7.1 Cel ćwiczenia. 7.2 Wprowadzenie
7. OPTYMALIZACJA PAAMETÓW SKAWANIA 7.1 Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie studentów z wyznaczaniem optymalnych parametrów skrawania metodą programowania liniowego na przykładzie toczenia. 7.2
Bardziej szczegółowoKatedra Technik Wytwarzania i Automatyzacji STATYSTYCZNA KONTROLA PROCESU
Katedra Technik Wytwarzania i Automatyzacji METROLOGIA I KONTKOLA JAKOŚCI - LABORATORIUM TEMAT: STATYSTYCZNA KONTROLA PROCESU 1. Cel ćwiczenia Zapoznanie studentów z podstawami wdrażania i stosowania metod
Bardziej szczegółowoPORÓWNANIE DYNAMICZNYCH WSPÓŁCZYNNIKÓW SIŁ SKRAWANIA ZMIERZONYCH W CZASIE WYSTĘPOWANIA DRGAŃ SAMOWZBUDNYCH DLA OSTREJ I ZUŻYTEJ KRAWĘDZI SKRAWAJĄCEJ
DOI: 10.17814/mechanik.2015.8-9.416 Dr inż. Mirosław NEJMAN, dr inż. Dominika ŚNIEGULSKA- -GRĄDZKA, prof. dr hab. inż. Krzysztof JEMIELNIAK (Politechnika Warszawska): PORÓWNANIE DYNAMICZNYCH WSPÓŁCZYNNIKÓW
Bardziej szczegółowoINSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH
INSTYTUT MASZYN I URZĄDZEŃ ENERGETYCZNYCH Politechnika Śląska w Gliwicach INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH BADANIE TWORZYW SZTUCZNYCH OZNACZENIE WŁASNOŚCI MECHANICZNYCH PRZY STATYCZNYM ROZCIĄGANIU
Bardziej szczegółowoOBRÓBKA SKRAWANIEM DOBÓR NARZĘDZI I PARAMETRÓW SKRAWANIA DO FREZOWANIA. Ćwiczenie nr 6
OBRÓBKA SKRAWANIEM Ćwiczenie nr 6 DOBÓR NARZĘDZI I PARAMETRÓW SKRAWANIA DO FREZOWANIA opracowali: dr inż. Joanna Kossakowska mgr inż. Maciej Winiarski PO L ITECH NI KA WARS ZAWS KA INSTYTUT TECHNIK WYTWARZANIA
Bardziej szczegółowoTemat: POMIAR SIŁ SKRAWANIA
AKADEMIA TECHNICZNO-HUMANISTYCZNA w Bielsku-Białej Katedra Technologii Maszyn i Automatyzacji Ćwiczenie wykonano: dnia:... Wykonał:... Wydział:... Kierunek:... Rok akadem.:... Semestr:... Ćwiczenie zaliczono:
Bardziej szczegółowoLaboratorium metrologii
Wydział Inżynierii Mechanicznej i Mechatroniki Instytut Technologii Mechanicznej Laboratorium metrologii Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Temat ćwiczenia: Pomiary wymiarów zewnętrznych Opracował:
Bardziej szczegółowo10. BADANIE TRWAŁOŚCI OSTRZA
10. BADANIE RWAŁOŚCI OSRZA 10. 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z zależnością trwałości ostrza od prędkości skrwania oraz od przyjętego kryterium stępienia ostrza. 10. 2. Okres trwałości
Bardziej szczegółowoWidmo akustyczne radia DAB i FM, porównanie okien czasowych Leszek Gorzelnik
Widmo akustycznych sygnałów dla radia DAB i FM Pomiary widma z wykorzystaniem szybkiej transformacji Fouriera FFT sygnału mierzonego w dziedzinie czasu wykonywane są w skończonym czasie. Inaczej mówiąc
Bardziej szczegółowoObróbka Skrawaniem -
Prof. Krzysztof Jemielniak krzysztof.jemielniak@pw.edu.pl http://www.zaoios.pw.edu.pl/kjemiel Obróbka Skrawaniem - podstawy, dynamika, diagnostyka 10. Diagnostyka stanu narzędzia i procesu skrawania Instytut
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 3,4. Analiza widmowa sygnałów czasowych: sinus, trójkąt, prostokąt, szum biały i szum różowy
Ćwiczenie 3,4. Analiza widmowa sygnałów czasowych: sinus, trójkąt, prostokąt, szum biały i szum różowy Grupa: wtorek 18:3 Tomasz Niedziela I. CZĘŚĆ ĆWICZENIA 1. Cel i przebieg ćwiczenia. Celem ćwiczenia
Bardziej szczegółowoRHEOTEST Medingen Reometr RHEOTEST RN: Zakres zastosowań Smary
RHEOTEST Medingen Reometr RHEOTEST RN: Zakres zastosowań Smary Zadania pomiarowe w pracach badawczo-rozwojowych Właściwości reologiczne materiałów smarnych, które determinuje sama ich nazwa, mają główny
Bardziej szczegółowoDIAGNOSTYKA NARZĘDZIA I PROCESU SKRAWANIA - STAN AKTUALNY I KIERUNKI ROZWOJU
Krzysztof Jemielniak Jan Kosmol DIAGNOSTYKA NARZĘDZIA I PROCESU SKRAWANIA - STAN AKTUALNY I KIERUNKI ROZWOJU Streszczenie Dążenie do automatyzacji procesów wytwarzania spowodowane rosnącymi kosztami siły
Bardziej szczegółowoPRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE
Nazwa przedmiotu: OBRÓBKA UBYTKOWA, NARZĘDZIA I OPRZYRZĄDOWANIE TECHNOLOGICZNE I I KARTA PRZEDMIOTU CEL PRZEDMIOTU PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE C1. Zapoznanie studentów ze zjawiskami fizycznymi towarzyszącymi
Bardziej szczegółowoANALIZA WARTOŚCI SIŁY SKRAWANIA PODCZAS TOCZENIA STALI HARTOWANEJ W WARUNKACH MAŁYCH PRZE - KROJÓW WARSTWY SKRAWANEJ. Streszczenie
DOI: 10.17814/mechanik.2015.8-9.448 Dr hab. inż. Anna ZAWADA-TOMKIEWICZ, prof. PK; prof. Dr hab. inż. Borys STORCH (Politechnika Koszalińska): ANALIZA WARTOŚCI SIŁY SKRAWANIA PODCZAS TOCZENIA STALI HARTOWANEJ
Bardziej szczegółowoL a b o r a t o r i u m ( h a l a 2 0 Z O S )
: BMiZ Studium: stacjonarne I stopnia : : MiBM Rok akad.:201/17 godzin - 15 L a b o r a t o r i u m ( h a l a 2 0 Z O S ) Prowadzący: dr inż. Marek Rybicki pok. 18 WBMiZ, tel. 52 08 e-mail: marek.rybicki@put.poznan.pl
Bardziej szczegółowoBadania międzylaboratoryjne z zakresu właściwości elektrostatycznych materiałów nieprzewodzących stosowanych w górnictwie
mgr inż. ŁUKASZ ORZECH mgr inż. MARCIN TALAREK Instytut Techniki Górniczej KOMAG Badania międzylaboratoryjne z zakresu właściwości elektrostatycznych materiałów nieprzewodzących stosowanych w górnictwie
Bardziej szczegółowoNADZOROWANIE PROCESU WYSOKOWYDAJNEGO FREZOWANIA STOPÓW ALUMINIUM Z ZASTOSOWANIEM UKŁADU STEROWANIA ADAPTACYJNEGO. Streszczenie
DOI: 10.17814/mechanik.2015.8-9.467 Dr hab. inż. Jan BUREK, prof. PRz; dr inż. Robert BABIARZ, mgr inż. Paweł SUŁKOWICZ (Politechnika Rzeszowska): NADZOROWANIE PROCESU WYSOKOWYDAJNEGO FREZOWANIA STOPÓW
Bardziej szczegółowoKATEDRA TECHNIK WYTWARZANIA I AUTOMATYZACJI. Obróbka skrawaniem i narzędzia
KATEDRA TECHNIK WYTWARZANIA I AUTOMATYZACJI Przedmiot: Temat ćwiczenia: Obróbka skrawaniem i narzędzia Toczenie cz. II Numer ćwiczenia: 3 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie studenta z parametrami
Bardziej szczegółowoZB nr 5 Nowoczesna obróbka mechaniczna stopów magnezu i aluminium
ZB nr 5 Nowoczesna obróbka mechaniczna stopów magnezu i aluminium Prof. dr hab. inż. Józef Kuczmaszewski CZ 5.1 opracowanie zaawansowanych metod obróbki skrawaniem stopów lekkich stosowanych na elementy
Bardziej szczegółowoRAPORT Etap 1. Poznanie mechanizmów trybologicznych procesu HPC
RAPORT Etap 1 Poznanie mechanizmów trybologicznych procesu HPC Badania procesów wysokowydajnej obróbki powierzchni złożonych części z materiałów trudnoobrabialnych Nr WND-EPPK.01.03.00-18-017/13 1. Stanowisko
Bardziej szczegółowoZAAWANSOWANE TECHNIKI WYTWARZANIA W MECHATRONICE
: BMiZ Studium: stacj. II stopnia : : MCH Rok akad.: 05/6 Liczba godzin - 5 ZAAWANSOWANE TECHNIKI WYTWARZANIA W MECHATRONICE L a b o r a t o r i u m ( h a l a H 0 Z O S ) Prowadzący: dr inż. Marek Rybicki
Bardziej szczegółowoINSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH Nr ćwiczenia : 1
Przedmiot : OBRÓBKA SKRAWANIEM I NARZĘDZIA Temat: Geometria ostrzy narzędzi skrawających KATEDRA TECHNIK WYTWARZANIA I AUTOMATYZACJI INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH Nr ćwiczenia : 1 Kierunek: Mechanika
Bardziej szczegółowoDr hab. inż. Jan BUREK, prof. PRz; dr inż. Łukasz ŻYŁKA; mgr inż. Marcin PŁODZIEŃ; mgr inż. Michał GDULA (Politechnika Rzeszowska):
DOI: 10.17814/mechanik.2015.8-9.436 Dr hab. inż. Jan BUREK, prof. PRz; dr inż. Łukasz ŻYŁKA; mgr inż. Marcin PŁODZIEŃ; mgr inż. Michał GDULA (Politechnika Rzeszowska): WPŁYW ZARYSU LINII OSTRZA FREZU NA
Bardziej szczegółowo1. Opis aplikacji. 2. Przeprowadzanie pomiarów. 3. Tworzenie sprawozdania
1. Opis aplikacji Interfejs programu podzielony jest na dwie zakładki. Wszystkie ustawienia znajdują się w drugiej zakładce, są przygotowane do ćwiczenia i nie można ich zmieniac bez pozwolenia prowadzącego
Bardziej szczegółowoZAAWANSOWANE TECHNIKI WYTWARZANIA W MECHATRONICE
: Studium: niestacjonarne, II st. : : MCH Rok akad.: 207/8 Liczba godzin - 0 ZAAWANSOWANE TECHNIKI WYTWARZANIA W MECHATRONICE L a b o r a torium(hala 20 ZOS) Prowadzący: dr inż. Marek Rybicki pok. 605,
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE NR Materiały pomocnicze do wykonania zadania
ĆWICZENIE NR 3 3. OBRÓBKA TULEI NA TOKARCE REWOLWEROWEJ 3.1. Zadanie technologiczne Dla zadanego rysunkiem wykonawczym tulei wykonać : - Plan operacyjny obróbki tokarskiej, wykonywanej na tokarce rewolwerowej
Bardziej szczegółowoWzmacniacze operacyjne
Wzmacniacze operacyjne Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest badanie podstawowych układów pracy wzmacniaczy operacyjnych. Wymagania Wstęp 1. Zasada działania wzmacniacza operacyjnego. 2. Ujemne sprzężenie
Bardziej szczegółowoWYZNACZANIE NIEPEWNOŚCI POMIARU METODAMI SYMULACYJNYMI
WYZNACZANIE NIEPEWNOŚCI POMIARU METODAMI SYMULACYJNYMI Stefan WÓJTOWICZ, Katarzyna BIERNAT ZAKŁAD METROLOGII I BADAŃ NIENISZCZĄCYCH INSTYTUT ELEKTROTECHNIKI ul. Pożaryskiego 8, 04-703 Warszawa tel. (0)
Bardziej szczegółowoPRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE
Nazwa przedmiotu: Kierunek: Mechanika i Budowa Maszyn Rodzaj przedmiotu: obowiązkowy na specjalności: Inżynieria Cieplna i Samochodowa Rodzaj zajęć: Wykład, laboratorium I KARTA PRZEDMIOTU CEL PRZEDMIOTU
Bardziej szczegółowoAnaliza właściwości filtrów dolnoprzepustowych
Ćwiczenie Analiza właściwości filtrów dolnoprzepustowych Program ćwiczenia. Zapoznanie się z przykładową strukturą filtra dolnoprzepustowego (DP) rzędu i jego parametrami.. Analiza widma sygnału prostokątnego.
Bardziej szczegółowoTRANZYSTORY BIPOLARNE
Instrukcja do ćwiczenia laboratoryjnego TRANZYSTORY BIPOLARNE Instrukcję opracował: dr inż. Jerzy Sawicki Wymagania, znajomość zagadnień: 1. Tranzystory bipolarne rodzaje, typowe parametry i charakterystyki,
Bardziej szczegółowoPolitechnika Białostocka
Politechnika Białostocka Wydział Elektryczny Katedra Automatyki i Elektroniki Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych z przedmiotu: UKŁADY ELEKTRONICZNE 2 (TS1C500 030) Tranzystor w układzie wzmacniacza
Bardziej szczegółowoT E C H N I K I L AS E R OWE W I N Ż Y N I E R I I W Y T W AR Z AN IA
: Studium: stacjonarne, I st. : : MiBM, Rok akad.: 2016/1 Liczba godzin - 15 T E C H N I K I L AS E R OWE W I N Ż Y N I E R I I W Y T W AR Z AN IA L a b o r a t o r i u m ( h a l a 2 0 Z O S ) Prowadzący:
Bardziej szczegółowoStatyczne badanie wzmacniacza operacyjnego - ćwiczenie 7
Statyczne badanie wzmacniacza operacyjnego - ćwiczenie 7 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z podstawowymi zastosowaniami wzmacniacza operacyjnego, poznanie jego charakterystyki przejściowej
Bardziej szczegółowoModuł 2/3 Projekt procesu technologicznego obróbki przedmiotu typu bryła obrotowa
Moduł 2/3 Projekt procesu technologicznego obróbki przedmiotu typu bryła obrotowa Zajęcia nr: 5 Temat zajęć: Dobór narzędzi obróbkowych i parametrów skrawania Prowadzący: mgr inż. Łukasz Gola, mgr inż.
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA GDAŃSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY PROJEKT DYPLOMOWY INŻYNIERSKI
Forma studiów: stacjonarne Kierunek studiów: ZiIP Specjalność/Profil: Zarządzanie Jakością i Informatyczne Systemy Produkcji Katedra: Technologii Maszyn i Automatyzacji Produkcji Badania termowizyjne nagrzewania
Bardziej szczegółowoLaboratorium Elementów i Układów Automatyzacji
Politechnika Poznańska Wydział Budowy Maszyn i Zarządzania Instytut Technologii Mechanicznej Laboratorium Elementów i Układów Automatyzacji Wzmacniacz pomiarowy Instrukcja do ćwiczenia OGÓLNE ZASADY BEZPIECZEŃSTWA
Bardziej szczegółowoSposoby opisu i modelowania zakłóceń kanałowych
INSTYTUT TELEKOMUNIKACJI ZAKŁAD RADIOKOMUNIKACJI Instrukcja laboratoryjna z przedmiotu Podstawy Telekomunikacji Sposoby opisu i modelowania zakłóceń kanałowych Warszawa 2010r. 1. Cel ćwiczeń: Celem ćwiczeń
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE NR Materiały pomocnicze do wykonania zadania
ĆWICZENIE NR 2 2. OBRÓBKA TARCZY NA TOKARCE 2.1. Zadanie technologiczne Dla zadanej rysunkiem wykonawczym tarczy wykonać : - Plan operacyjny obróbki tokarskiej, wykonywanej na tokarce kłowej TUR-50. -
Bardziej szczegółowoLaboratorium Elektroniczna aparatura Medyczna
EAM - laboratorium Laboratorium Elektroniczna aparatura Medyczna Ćwiczenie REOMETR IMPEDANCYJY Opracował: dr inŝ. Piotr Tulik Zakład InŜynierii Biomedycznej Instytut Metrologii i InŜynierii Biomedycznej
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM PKM. Katedra Konstrukcji i Eksploatacji Maszyn. Badanie statycznego i kinetycznego współczynnika tarcia dla wybranych skojarzeń ciernych
LABORATORIUM PKM Badanie statycznego i kinetycznego współczynnika tarcia dla wybranych skojarzeń ciernych Katedra Konstrukcji i Eksploatacji Maszyn Katedra Konstrukcji i Eksploatacji Maszyn Opracowanie
Bardziej szczegółowoOKREŚLENIE WPŁYWU WYŁĄCZANIA CYLINDRÓW SILNIKA ZI NA ZMIANY SYGNAŁU WIBROAKUSTYCZNEGO SILNIKA
ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ 2008 Seria: TRANSPORT z. 64 Nr kol. 1803 Rafał SROKA OKREŚLENIE WPŁYWU WYŁĄCZANIA CYLINDRÓW SILNIKA ZI NA ZMIANY SYGNAŁU WIBROAKUSTYCZNEGO SILNIKA Streszczenie. W
Bardziej szczegółowoWZMACNIACZ OPERACYJNY
1. OPIS WKŁADKI DA 01A WZMACNIACZ OPERACYJNY Wkładka DA01A zawiera wzmacniacz operacyjny A 71 oraz zestaw zacisków, które umożliwiają dołączenie elementów zewnętrznych: rezystorów, kondensatorów i zwór.
Bardziej szczegółowoTechnik mechanik 311504
Technik mechanik 311504 Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie technik mechanik powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych: 1) wytwarzania części maszyn i urządzeń; 2) dokonywania
Bardziej szczegółowoSYLABUS/KARTA PRZEDMIOTU
. NAZWA PRZEDMIOTU SYLABUS/KARTA PRZEDMIOTU Systemy wizyjne w automatyce przemysłowej. NAZWA JEDNOSTKI PROWADZĄCEJ PRZEDMIOT Instytut Politechniczny. STUDIA kierunek stopień tryb język status przedmiotu
Bardziej szczegółowoImię i nazwisko (e mail): Rok: 2018/2019 Grupa: Ćw. 5: Pomiar parametrów sygnałów napięciowych Zaliczenie: Podpis prowadzącego: Uwagi:
Wydział: EAIiIB Imię i nazwisko (e mail): Rok: 2018/2019 Grupa: Zespół: Data wykonania: LABORATORIUM METROLOGII Ćw. 5: Pomiar parametrów sygnałów napięciowych Zaliczenie: Podpis prowadzącego: Uwagi: Wstęp
Bardziej szczegółowoSTATYCZNA PRÓBA ROZCIĄGANIA
Mechanika i wytrzymałość materiałów - instrukcja do ćwiczenia laboratoryjnego: STATYCZNA PRÓBA ROZCIĄGANIA oprac. dr inż. Jarosław Filipiak Cel ćwiczenia 1. Zapoznanie się ze sposobem przeprowadzania statycznej
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE NR 4 4. OBRÓBKA ROWKA PROSTOKĄTNEGO NA FREZARCE POZIOMEJ
ĆWICZENIE NR 4 4. OBRÓBKA ROWKA PROSTOKĄTNEGO NA FREZARCE POZIOMEJ 4.1. Zadanie technologiczne Dla zadanego rysunkiem wykonawczym wałka wykonać : - Plan operacyjny obróbki rowka prostokątnego, wykonywanego
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA OPOLSKA
POLITECHNIKA OPOLSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY Katedra Technologii Maszyn i Automatyzacji Produkcji Laboratorium Inżynierii Jakości Ćwiczenie nr 10 Temat: Karta kontrolna pojedynczych obserwacji i ruchomego
Bardziej szczegółowoWZMACNIACZ NAPIĘCIOWY RC
WZMACNIACZ NAPIĘCIOWY RC 1. WSTĘP Tematem ćwiczenia są podstawowe właściwości jednostopniowego wzmacniacza pasmowego z tranzystorem bipolarnym. Zadaniem ćwiczących jest dokonanie pomiaru częstotliwości
Bardziej szczegółowoP R O C E S Y I T E C H N I K I P R O D U K C Y J N E O B R Ó B K A S K R A W A N I E M
Politechnika Poznańska Instytut Technologii Mechanicznej Zakład Obróbki Skrawaniem Wydział: BMiZ Studium: stacjonarne, I st. Semestr: III Kierunek: ZiIP Rok akad.:2017/18 Liczba godzin - 15 L A B O R A
Bardziej szczegółowoPOJAZDY SZYNOWE 2/2014
ZASTOSOWANIE CHARAKTERYSTYK WIDMOWYCH SYGNAŁU DRGANIOWEGO DO OCENY ZUŻYCIA ELEMENTÓW CIERNYCH KOLEJOWEGO HAMULCA TARCZOWEGO W CZASIE HAMOWAŃ ZATRZYMUJĄCYCH Wojciech Sawczuk 1 1 Politechnika Poznańska,
Bardziej szczegółowoWYKRYWANIE USZKODZEŃ W LITYCH ELEMENTACH ŁĄCZĄCYCH WAŁY
ZESZYTY NAUKOWE AKADEMII MARYNARKI WOJENNEJ ROK LI NR 4 (183) 2010 Radosł aw Pakowski Mirosł aw Trzpil Politechnika Warszawska WYKRYWANIE USZKODZEŃ W LITYCH ELEMENTACH ŁĄCZĄCYCH WAŁY STRESZCZENIE W artykule
Bardziej szczegółowoĆw. 8: POMIARY Z WYKORZYSTANIE OSCYLOSKOPU Ocena: Podpis prowadzącego: Uwagi:
Wydział: EAIiE Imię i nazwisko (e mail): Rok: Grupa: Zespół: Data wykonania: LABORATORIUM METROLOGII Ćw. 8: POMIARY Z WYKORZYSTANIE OSCYLOSKOPU Ocena: Podpis prowadzącego: Uwagi: Wstęp Celem ćwiczenia
Bardziej szczegółowoWykrywanie sygnałów DTMF za pomocą mikrokontrolera ATmega 328 z wykorzystaniem algorytmu Goertzela
Politechnika Poznańska Wydział Informatyki Kierunek studiów: Automatyka i Robotyka Wykrywanie sygnałów DTMF za pomocą mikrokontrolera ATmega 328 z wykorzystaniem algorytmu Goertzela Detection of DTMF signals
Bardziej szczegółowoWydział Elektrotechniki, Automatyki, Informatyki i Elektroniki Katedra Elektroniki
Wydział Elektrotechniki, Automatyki, Informatyki i Elektroniki Na podstawie instrukcji Wtórniki Napięcia,, Laboratorium układów Elektronicznych Opis badanych układów Spis Treści 1. CEL ĆWICZENIA... 2 2.
Bardziej szczegółowoĆwicz. 4 Elementy wykonawcze EWA/PP
1. Wprowadzenie Temat ćwiczenia: Przekaźniki półprzewodnikowe Istnieje kilka rodzajów przekaźników półprzewodnikowych. Zazwyczaj są one sterowane optoelektrycznie z pełną izolacja galwaniczną napięcia
Bardziej szczegółowo16 MECHANIK NR 3/2015 BADANIE DYNAMICZNYCH WSPÓŁCZYNNIKÓW SIŁ SKRAWANIA PODCZAS ORTOGONALNEGO TOCZENIA STALI
16 MECHANIK NR 3/2015 Krzysztof JEMIELNIAK 1 Mirosław NEJMAN 1 Dominika ŚNIEGULSKA-GRĄDZKA 1 dynamiczna charakterystyka procesu skrawania, siły skrawania, drgania samowzbudne dynamic characteristic of
Bardziej szczegółowoDobór parametrów dla frezowania
Dobór parametrów dla frezowania Wytyczne dobru parametrów obróbkowych dla frezowania: Dobór narzędzia. W katalogu narzędzi naleŝy odszukać narzędzie, które z punktu widzenia technologii umoŝliwi zrealizowanie
Bardziej szczegółowoInnowacyjne metody redukcji hałasu Dariusz Pleban
Innowacyjne metody redukcji hałasu Dariusz Pleban Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy Plan wystąpienia 1. Wprowadzenie 2. Hałas w liczbach 3. Przykłady innowacyjnych rozwiązań
Bardziej szczegółowoTranzystory bipolarne. Właściwości dynamiczne wzmacniaczy w układzie wspólnego emitera.
ĆWICZENIE 5 Tranzystory bipolarne. Właściwości dynamiczne wzmacniaczy w układzie wspólnego emitera. I. Cel ćwiczenia Badanie właściwości dynamicznych wzmacniaczy tranzystorowych pracujących w układzie
Bardziej szczegółowoDiagnostyka procesów i jej zadania
Instytut Sterowania i Systemów Informatycznych Uniwersytet Zielonogórski Wykład 1 Literatura 1 J. Korbicz, J.M. Kościelny, Z. Kowalczuk, W. Cholewa (red.): Diagnostyka procesów. Modele, metody sztucznej
Bardziej szczegółowoWÓJCIK Ryszard 1 KĘPCZAK Norbert 2
WÓJCIK Ryszard 1 KĘPCZAK Norbert 2 Wykorzystanie symulacji komputerowych do określenia odkształceń otworów w korpusie przekładni walcowej wielostopniowej podczas procesu obróbki skrawaniem WSTĘP Właściwa
Bardziej szczegółowoPolitechnika Poznańska Instytut Technologii Mechanicznej. Programowanie obrabiarek CNC. Nr 2. Obróbka z wykorzystaniem kompensacji promienia narzędzia
1 Politechnika Poznańska Instytut Technologii Mechanicznej Programowanie obrabiarek CNC Nr 2 Obróbka z wykorzystaniem kompensacji promienia narzędzia Opracował: Dr inż. Wojciech Ptaszyński Poznań, 2016-12-02
Bardziej szczegółowoREJESTRACJA WARTOŚCI CHWILOWYCH NAPIĘĆ I PRĄDÓW W UKŁADACH ZASILANIA WYBRANYCH MIESZAREK ODLEWNICZYCH
WYDZIAŁ ODLEWNICTWA AGH ODDZIAŁ KRAKOWSKI STOP XXXIII KONFERENCJA NAUKOWA z okazji Ogólnopolskiego Dnia Odlewnika 2009 Kraków, 11 grudnia 2009 r. Eugeniusz ZIÓŁKOWSKI, Roman WRONA, Krzysztof SMYKSY, Marcin
Bardziej szczegółowoHAŁASU Z UWZGLĘDNIENIEM ZJAWISK O CHARAKTERZE NIELINIOWYM
ZASTOSOWANIE SIECI NEURONOWYCH W SYSTEMACH AKTYWNEJ REDUKCJI HAŁASU Z UWZGLĘDNIENIEM ZJAWISK O CHARAKTERZE NIELINIOWYM WPROWADZENIE Zwalczanie hałasu przy pomocy metod aktywnych redukcji hałasu polega
Bardziej szczegółowoDiagnostyka stanu narzędzi i procesu skrawania
54 MECHANIK NR 7/7 Diagnostyka stanu narzędzi i procesu skrawania Tool and process condition monitoring KRZYSZTOF JEMIELNIAK * DOI: https://doi.org/.784/mechanik.7.7.64 Automatyczna diagnostyka stanu narzędzi
Bardziej szczegółowoPolitechnika Poznańska. Streszczenie
ZASTOSOWANIE SZYBKIEJ TRANSFORMATY FOURIERA FFT DO SYGNAŁU DRGANIOWEGO GENEROWANEGO PRZEZ HAMULEC TARCZOWY DO OCENY ZUŻYCIA OKŁADZIN CIERNYCH W CZASIE HAMOWANIA NA SPADKU WOJCIECH SAWCZUK 1, FRANCISZEK
Bardziej szczegółowoWydział Elektryczny Katedra Telekomunikacji i Aparatury Elektronicznej
Politechnika Białostocka Wydział Elektryczny Katedra Telekomunikacji i Aparatury Elektronicznej Instrukcja do zajęć laboratoryjnych z przedmiotu: Przetwarzanie Sygnałów Kod: TS1C400027 Temat ćwiczenia:
Bardziej szczegółowoĆw. 18: Pomiary wielkości nieelektrycznych II
Wydział: EAIiIB Kierunek: Imię i nazwisko (e mail): Rok: Grupa: Zespół: Data wykonania: Zaliczenie: Podpis prowadzącego: Uwagi: LABORATORIUM METROLOGII Ćw. 18: Pomiary wielkości nieelektrycznych II Celem
Bardziej szczegółowo