RAPORT Co Polacy wiedzą o in vitro?

Transkrypt

1 RAPORT Co Polacy wiedzą o in vitro? zrealizowany na zlecenie Klinik i Laboratoriów Medycznych INVICTA przez Instytut Badania Opinii Homo Homini kwiecieo-maj 2011 Warszawa, 20 maja 2011

2 NOTA METODOLOGICZNA Czas realizacji badania: 25 kwietnia 3 maja 2011r. Miejsce realizacji: Próba: Losowa, liczebnie reprezentatywna dla ogółu mieszkaoców Polski Jednostka badania: Pełnoletni mieszkaocy Polski. Operat losowania: baza teleadresowa jednostek będąca powszechnie uznanym spisem zawierającym niezbędne punkty adresowe i spełniający następujące metodologicznie konieczne warunki : aktualności, kompletności, wyłączności i dostępności. Badnie uzupełniono wywiadami pozyskanymi w oparciu o technikę losowania numerów Random Digit Dialing polegającą na losowaniu numerów telefonów z bazy powstałej przez generowanie numerów telefonów na podstawie przydziałów prefixów telefonicznych poszczególnym operatorom telefonii stacjonarnej przez Urząd Komunikacji Elektronicznej. Wielkośd próby: n=1000 błąd oszacowania = 3 proc.; poziom ufności 0,95 Technika badawcza: badanie zrealizowane metodą telefonicznych, standaryzowanych wywiadów kwestionariuszowych wspomaganych komputerowo (CATI).

3 WYNIKI BADANIA Respondenci zostali zapytani o podstawowe zagadnienia związane z problemem niepłodności w Polsce, jej definicją, skalą zjawiska oraz sposobami radzenia sobie z problemem NIEPŁODNOŚD TO NIEMOŻNOŚD ZAJŚCIA W CIĄŻĘ LUB ZAPŁODNIENIA PARTNERKI POMIMO WSPÓŁŻYCIA SEKSUALNEGO, BEZ STOSOWANIA ŚRODKÓW ANTYKONCEPCYJNYCH, CZY UWAŻA PAN/PANI, ŻE NIEPŁODNOŚD JEST? Ponad połowa (55 proc.) ankietowanych uważa, że niepłodnośd jest przypadłością długotrwałą, lecz uleczalną. Tylko co siódmy badany (6 proc.) twierdzi, że jest to problem trwały i nie nieuleczalny. Niemalże jedna czwarta badanych nie ma zdania na ten temat (24 proc.), zaś 6 proc. twierdzi, że niepłodnośd jest chwilowa i wymaga jedynie poczekania. Zmiennne różnicujące odpowiedzi na ten temat: WIEK

4 Najmłodsi badani deklarują brak wiedzy na temat niepłodności. O fakcie, że jest to choroba długotrwała, lecz uleczalna najczęściej przekonani są respondenci pomiędzy 18 a 30 rokiem życia, ale także badani z najstarszej grupy wiekowej. O nieuleczalności niepłodności najczęściej natomiast są przekonane osoby w wieku lat (25,3 proc.) oraz lat (18,9 proc.). Opinie o chwilowości niepłodności nie przekraczają 10 proc. w żadnej z grup jednak w ogóle nie występują wśród najstarszych i najmłodszych badanych. LICZBA POSIADANYCH DZIECI Przekonanie o uleczalności niepłodności wzrasta wraz z liczbą posiadanych dzieci. Respondenci, którzy posiadają ich ośmioro są w pełni przekonani o tym, że jest to jedynie chwilowa dolegliwośd. Opinie o nieuleczalności niepłodności występują natomiast tylko wśród badanych, którzy mają mniej niż czwórkę dzieci. PROSZĘ ZAZNACZYD, JAKI PROCENT PAR W POLSCE, PANI/PANA ZDANIEM, DOTKNIĘTYCH JEST PROBLEMEM NIEPŁODNOŚCI? Respondenci dośd poprawnie wskazują skalę zjawiska niepłodności w Polsce. Biorąc pod uwagę dane

5 z opracowao naukowych przyjmuje się, że w Polsce na 9 mln par w wieku rozrodczym, proc 1. jest dotkniętych problemem niepłodności. Respondenci najczęściej szacowali tę liczbę na 20 proc. (23 proc.) lub 30 proc. (18 proc.) Liczne wskazania padły również na odpowiedzi 10 procent par oraz 15 procent par, odpowiednio 15 proc. oraz 13 proc. badanych. Pozostałe wskazania otrzymały wynik poniżej 10 proc. Zmienne różnicujące odpowiedzi na ten temat: WIEK O niskich odsetkach par dotkniętych problemem niepłodności najczęściej przekonane są osoby poniżej 18 roku życia a także badani powyżej 60 lat. Wszyscy respondenci z grupy wiekowej do 18 roku życia uznali, że bezpłodnośd dotyczy tylko jednego procenta par w Polsce. Badani powyżej 70 roku życia w sumie w 52,2 proc. wskazywali, że bezpłodnośd to problem nie więcej niż 10 procent par. Natomiast respondenci pomiędzy 25 a 30 rokiem życia oraz osoby około czterdziestego roku życia najczęściej odpowiadali, że niepłodnośd dotyczy 30 proc. par. Najbardziej realną ocenę sytuacji mają natomiast badani pomiędzy 51 a 70 rokiem życia to właśnie oni podawali najczęściej, że niepłodnośd to problem 20 proc. par, co jest najbardziej zbliżone do faktycznych wyników. WYKSZTAŁCENIE 1 GUS, Prace Metodologiczne nr 3.127, Warszawa 2011

6 O niskim odsetku par cierpiących z powodu niepłodności w największym stopniu przekonani są respondenci z wykształceniem podstawowym. Więcej niż czterech na dziesięciu (40,7 proc.) z nich uważa, że niepłodnośd jest problemem tylko 1 proc. par. Takie przekonanie jest tym rzadziej spotykane im wyższe wykształcenie respondenta. Najbliższe faktycznym wyniki mówiące o tym, że niepłodnośd dotyka około 20 proc. par najczęściej podają badani z wykształceniem wyższym oraz średnim. Stosunkowo często poziom niepłodności w Polsce ocenia się też na 30 proc. najczęściej na taką odpowiedź wskazują osoby z wykształceniem podyplomowym (33 proc.), a także podstawowym oraz wyższym magisterskim. ZAWÓD / ZAJĘCIE Przekonanie o niskim poziomie niepłodności jest też charakterystyczne dla uczniów i studentów prawie połowa z nich (48,6 proc.) ocenia ją na maksymalnie 10 proc. Takie przekonanie jest też charakterystyczne dla emerytów i rencistów, którzy oceniają poziom niepłodności podobnie w 36,9 proc. oraz dla specjalistów (38 proc.). Najbardziej zbliżoną do faktycznej wartośd 20 proc. podają najczęściej pracownicy naukowi i nauczyciele (28,5 proc.). O 30- procentowym poziomie niepłodności najczęściej przekonani są pracownicy biurowi i urzędnicy (38,8 proc.). LICZBA POSIADANYCH DZIECI

7 Poziom niepłodności jako najniższy odbierają osoby posiadające czworo dzieci 64 proc. z nich uważa, że nie jest on wyższy niż 10 proc. Badani posiadający dwoje lub troje dzieci najczęściej podają wartośd 20 proc. O wyższym odsetku bezpłodnych par najczęściej są przekonani respondenci posiadający większą liczbę dzieci. Wszyscy ankietowani posiadający ich ośmioro oceniają ich odsetek na 30 proc. Taka odpowiedź jest też właściwa dla połowy badanych z pięciorgiem dzieci.

8 JAKIE SĄ PANI/PANU ZNANE METODY LECZENIA NIEPŁODNOŚCI? PROSZĘ WSKAZAD WSZYSTKIE ZNANE PANU/PANI MOŻLIWOŚCI? Znane respondentom metody leczenia niepłodności, to wymieniana przede wszystkim terapia hormonalna, która otrzymała zdecydowanie ponad połowę wskazao (63 proc.). In vitro, to druga w kolejności wskazywana metoda leczenia (13 proc.). Ponad jeden na dziesięciu badanych wskazał akupunkturę (11 proc.). Ankietowani, którzy nie potrafili wskazad żadnej z metod leczenia niepłodności stanowią 4 proc. badanych. Zmiennne różnicujące odpowiedzi na ten temat: WIEK Terapia hormonalna jest najpowszechniej znaną metodą leczenie niepłodności w grupie badanych pomiędzy

9 25 a 40 rokiem życia. Drugie w kolejności znajomości in vitro jest formą terapii najlepiej rozpoznawanej przez sześddziesięciolatków (23 proc.) oraz czterdziestolatków (17,7 proc.). Stosunkowo duże odsetki badanych znają też in vitro w grupie respondentów pomiędzy 18 a 24 rokiem życia (14,8 proc.) oraz pomiędzy 51 a 60 (13,3 proc.). Znajomośd akupunktury zdecydowanie najczęściej deklarują osoby z kategorii wiekowej lata (27,5 proc.). Prawie połowa najmłodszych badanych uważa natomiast, że niepłodnośd można leczyd poprzez dietę i zmianę trybu życia. ZAWÓD / ZAJĘCIE Znajomośd terapii hormonalnej jest najczęściej spotykana u pracowników naukowych (77,4 proc.) specjalistów (74,3 proc.) oraz wykonujących inne zajęcia (75,5 proc.). Natomiast in vitro najczęściej wymieniają dyrektorzy (33,3 proc.). Nieco rzadziej robią to także emeryci (17,9 proc.) oraz pracownicy fizyczni (16,8 proc.). O akupunkturze wspominają natomiast najczęściej kierownicy i menadżerowie (48,7 proc.) oraz dyrektorzy (33,3 proc.).

10 LICZBA POSIADANYCH DZIECI Znajomośd terapii hormonalnej jest najpowszechniejsza wśród badanych z pięciorgiem dzieci (100 proc.). Jest ona również stosunkowo wysoka (powyżej dwóch trzecich odpowiedzi) u osób posiadających do trójki dzieci. W tej samej grupie występuje największa wiedza o in vitro, które jest szczególnie często wymieniane przez badanych z trójką dzieci (18 proc.).

11 KTO PANI/PANA ZDANIEM ODPOWIADA ZA NIEPŁODNOŚD W PARZE? Dane w ujęciu procentowym Zdecydowana większośd badanych na pytanie o tym, kto ich zdaniem odpowiada za niepłodnośd w parze wskazała odpowiedź, iż zarówno kobieta jak i mężczyzna w równym stopniu (82 proc.) są za to odpowiedzialni. 7 proc. ankietowanych nie potrafiło udzielid odpowiedzi. Odpowiedzialnośd leży raczej po stronie kobiety to zdanie 6 proc. badanych. Zaledwie 2 proc. pytanych, wskazało, że to raczej mężczyzna jest odpowiedzialny za niepłodnośd.

12 GDYBY NIE ISTNIAŁA ŻADNA INNA MOŻLIWOŚD ZAJŚCIA W CIĄŻĘ, CZY ZDECYDOWAŁABY/ŁBY SIĘ PANI/PAN NA IN VITRO? Dane w ujęciu procentowym Prawie trzy czwarte badanych zdecydowałoby się na metodę in vitro w przypadku braku innych możliwości zajścia w ciążę (72,1 proc.). Przeciw tej idei opowiedziała się prawie jedna czwarta ankietowanych (21,6 proc.). Mały odsetek badanych, 0,3 proc. korzystał już z procedury in vitro. Odpowiedzi nie potrafiło udzielid 5,9 proc. respondentów. Zmiennne różnicujące odpowiedzi na ten temat: WIEK Chęd skorzystania z in vitro w przypadku takiej potrzeby najczęściej deklarują osoby poniżej 18 roku życia (100 proc.) oraz badani w wieku lat (85,8 proc.), których najprawdopodobniej najczęściej dotyczy kwestia

13 planowania rodziny. Przeciwników in vitro stosunkowo najwięcej jest w grupie badanych pomiędzy 18 a 24 rokiem życia (36,2 proc.) oraz 41 a 50 rokiem życia (30 proc.). WYKSZTAŁCENIE Akceptacja in vitro rośnie wraz z poziomem wykształcenia z jednym wyjątkiem ta zależnośd załamuję się dla respondentów z wykształceniem wyższym licencjackim. Wśród nich oraz w grupie badanych z wykształceniem podstawowym odsetek przeciwników takiej metody jest najwyższy (ponad 30 proc.).

14 JAKI JEST POWÓD PANI/PANA DECYZJI O ODRZUCENIU IN VITRO? PROSZĘ ZAZNACZYD MAKSYMALNIE TRZY ODPOWIEDZI Dane w ujęciu procentowym Zdecydowana większośd respondentów w odpowiedzi na pytanie o powody odrzucenia metody in vitro twierdzi, że przyczyną są przekonania oraz system wartości (79 proc.). Ponad jeden na dziesięciu badanych (10,8 proc.) wskazuje, że powodem jest religia, natomiast o ingerencji w naturalne funkcjonowanie organizmu wspomniało 3,1 proc ankietowanych. Pozostałe odpowiedzi otrzymały wynik poniżej 3 proc.

15 CZY UWAŻA PANI/PAN, ŻE IN VITRO POWINNO BYD... Dane w ujęciu procentowym Według niemalże trzech czwartych badanych (72,8 proc.) in vitro powinno byd dostępne tylko dla par leczących się z powodu niepłodności, po odpowiednim procesie kwalifikacji. Niemal dwóch na dziesięciu ankietowanych (18,9 proc.) wskazało, iż in vitro powinno byd dostępne dla wszystkich obywateli, a 5,1 proc. badanych jest zdania, iż metoda ta powinna byd zabroniona. O ograniczeniu metody poprzez ścisłą kontrolę odpowiednich organów paostwowych opowiedziało się 1,8 proc. respondentów, tyle samo również nie ma zdania na ten temat. Zmiennne różnicujące odpowiedzi na ten temat: WIEK

16 Za powszechną dostępnością in vitro opowiadają się przede wszystkim najmłodsi badani (55,6 proc.). Takie rozwiązanie najniższą akceptację zyskuje wśród badanych od 18 do 30 roku życia. Następnie poparcie dla niego wzrasta wraz z wiekiem wśród najstarszej grupy wiekowej wynosi ono 25,7 proc. Dostępnośd in vitro dla par leczących się z powodu niepłodności w największym stopniu popierają natomiast osoby pomiędzy 25 a 30 rokiem życia (95,7 proc.). Za zakazem in vitro częściej są starsi badani jednak najwyższy odsetek takich deklaracji występuje w grupie wiekowej lat (10 proc.). WYKSZTAŁCENIE Za powszechną dostępnością in vitro najczęściej opowiadają się badani z wykształceniem podstawowym (47,5 proc.), a także podyplomowym (36,4 proc.). Dostępnośd dla par leczących się to rozwiązanie najczęściej akceptowane przez osoby z innym wykształceniem (100 proc.) oraz przez ponad trzy czwarte respondentów (77,6 proc.) z wykształceniem zawodowym. Za zakazem in vitro najczęściej opowiadają się osoby z wykształceniem wyższym (7 proc.).

17 JAKA JEST PANI/PANA ZDANIEM SKUTECZNOŚD IN VITRO? Dane w ujęciu procentowym W temacie skuteczności in vitro niemal połowa badanych (48,4 proc.) uważa, że zwykle potrzeba 2-3 zabiegów, aby zajśd w ciążę. Na powyżej czterech zabiegów potrzebnych, by zajśd w ciążę wskazuje więcej niż jeden na dziesięciu badanych (15,4 proc.). O tym, że wystarczy jeden zabieg in vitro, by zajśd w ciążę przekonanych jest 9,5 proc. respondentów, z kolei zaledwie 1,8 proc. uważa, że in vitro jest nieskuteczne. Jedna czwarta nie potrafi się ustosunkowad do tematu (25 proc.). Zmiennne różnicujące odpowiedzi na ten temat: WIEK

18 O skuteczności jednego zabiegu przekonani są najczęściej najmłodsi (55,6 proc.) oraz najstarsi (16,9 proc.) badani. Na koniecznośd wykonania 2-3 zabiegów wskazuje 65,1 proc. badanych pomiędzy 18 a 24 rokiem życia oraz 60,5 proc. pomiędzy 31 a 40 rokiem życia. O konieczności wykonania powyżej 4 zabiegów opowiadają się najczęściej osoby pomiędzy 25 a 30 rokiem życia (41,4 proc.). WYKSZTAŁCENIE Przekonanie, że wystarczy jeden zabieg in vitro, aby zajśd w ciążę jest tym słabsze im wyższe wykształcenie respondenta. Szczególnie przekonani o tak wysokiej skuteczności zabiegu są badani z wykształceniem podstawowym. Natomiast konieczności przeprowadzenia 2-3 zabiegów są najczęściej świadomi badani z wykształceniem wyższym licencjackim (73,2 proc.) oraz innym (100 proc.). Wskazania na liczbę powyżej 4 zabiegów są najbardziej typowe dla osób z wykształceniem wyższym (23,3 proc.). Na nieskutecznośd in vitro stosunkowo najczęściej wskazują badani z wykształceniem zawodowym oraz podstawowym. MIEJSCE ZAMIESZKANIA

19 W wysoką skutecznośd in vitro wierzą przede wszystkim mieszkaocy wsi prawie jedna piąta z nich (19,7 proc.) uważa, że wystarczy jeden zabieg aby zajśd w ciążę. Odsetki przekonanych, że potrzebne są 2-3 zabiegi są podobne i oscylują w granicach 50 proc. O konieczności wykonania powyżej 4 zabiegów mówi ponad jedna czwarta (27,2 proc.) respondentów z miast od 50 do 200 tys. mieszkaoców oraz nieco mniej niż jedna czwarta (24,4 proc.) z miast do 50 tys. mieszkaoców.

20 CZY PANI/PANA ZDANIEM ZABIEG IN VITRO JEST BOLESNY? Dane w ujęciu procentowym Ponad pięciu na dziesięciu (58 proc.) ankietowanych jest słusznego zdania, iż zabieg in vitro jest bezbolesny. Jednakże 9 proc. badanych jest odmiennego zdania. Ponad trzech na dziesięciu badanych (34 proc.) to osoby, którym trudno wyrazid w tym temacie swoje zdanie na dany temat. Zmiennne różnicujące odpowiedzi na ten temat: WYKSZTAŁCENIE Bolesności zabiegu obawiają się przede wszystkim badani z wykształceniem podstawowym (32,8 proc.) oraz wyższym licencjackim (26,8 proc.). Brak takiej obawy charakterystyczny jest dla respondentów z wykształceniem wyższym magisterskim (72 proc.) oraz innym (100 proc.). Do braku wiedzy na ten temat przyznają się przede wszystkim respondenci z wykształceniem podyplomowym (63,6 proc.).

21 CZY ZNA PANI/PAN NAZWĘ/Y OŚRODKÓW LECZENIA NIEPŁODNOŚCI W POLSCE? Dane w ujęciu procentowym Ponad ośmiu na dziesięciu badanych nie zna nazw ośrodków leczenia niepłodności w Polsce. Taką wiedzę posiada zaledwie 15,9 proc. Z kolei za odpowiedzią trudno powiedzied opowiada się 2 proc. respondentów.

22 CZY PANI/PANA ZDANIEM IN VITRO NIESIE ZA SOBĄ NEGATYWNE KONSEKWENCJE ZDROWOTNE DLA KOBIETY WYKONUJĄCEJ ZABIEG? Dane w ujęciu procentowym 69 proc. badanych uważa, że zabieg in vitro nie niesie za sobą negatywnych konsekwencji zdrowotnych dla kobiety wykonującej zabieg. Prawie dwóch na dziesięciu ankietowanych odpowiada, iż in vitro niesie za sobą konsekwencje zdrowotne. Brak zdania zaznacza 14 proc. respondentów. Zmiennne różnicujące odpowiedzi na ten temat: WIEK O negatywnych konsekwencjach in vitro dla kobiety przekonana jest ponad połowa najmłodszych badanych (55,6 proc.), ponad jedna trzecia respondentów pomiędzy 18 a 24 rokiem życia (34,9 proc.) oraz 30 proc. najstarszych ankietowanych. Przeciwnego zdania są przede wszystkim osoby pomiędzy 25 a 40 rokiem życia, którzy w ponad trzech czwartych deklarują, że ich zdaniem taki zabieg nie niesie ze sobą żadnych negatywnych konsekwencji.

23 WYKSZTAŁCENIE Na negatywne konsekwencje dla kobiety wykonującej zabieg wskazują przede wszystkim osoby z wykształceniem podstawowym (41,8 proc.). Taka opinia jest tym rzadziej spotykana im wyższe wykształcenie respondenta. Również brak wiedzy na ten temat jest częściej spotykany u osób z niższym wykształceniem. Przekonanie o braku negatywnych konsekwencji jest właściwe osobom z wyższym wykształceniem. ZAWÓD / ZAJĘCIE O negatywnych konsekwencjach in vitro dla kobiety przekonanych jest prawie połowa (49,4 proc.) uczniów i studentów. Podobnego zdania jest ponad jedna piąta niepracujących, emerytów oraz pracowników fizycznych. O braku takich konsekwencji natomiast najczęściej są przekonani dyrektorzy, pracownicy biurowi oraz menadżerowie.

24 CZY PANI/PANA ZDANIEM DZIECI POCZĘTE METODĄ IN VITRO SĄ W JAKIKOLWIEK SPOSÓB OBCIĄŻONE GENETYCZNIE, UPOŚLEDZONE LUB TEŻ ROZWIJAJĄ SIĘ GORZEJ NIŻ ICH RÓWIEŚNICY, POCZĘCI METODAMI NATURALNYMI? Dane w ujęciu procentowym Respondenci w zdecydowanej większości (83,7 proc.) uważają, że dzieci poczęte in vitro nie są w jakikolwiek sposób obciążone genetycznie, upośledzone lub też rozwijają się gorzej niż ich rówieśnicy, poczęci metodami naturalnymi. Przeciwne zdanie ma tylko 8,5 proc. badanych. Do opinii nie potrafi ustosunkowad się niemal jeden na dziesięciu badanych (7,7 proc.). Zmiennne różnicujące odpowiedzi na ten temat: WIEK

25 O obciążeniu genetycznym dzieci pochodzących z zapłodnienia metodą in vitro najczęściej są przekonani respondenci poniżej 18 roku życia (55,6 proc.), a także osoby w wieku lat (23 proc.). Przeciwną opinię wyrażali najczęściej badani pomiędzy 25 a 40 rokiem życia (95,7 proc.) oraz najstarsi respondenci (92,9 proc.). LICZBA POSIADANYCH DZIECI Przekonanie o obciążeniu genetycznym dzieci poczętych metodą in vitro typowe jest dla respondentów posiadających pięcioro (50 proc.) lub czworo (20,8 proc.) dzieci. Wśród ankietowanych posiadających mniejszą liczbę dzieci taka opinia jest zdecydowanie rzadziej spotykana.

26 CO PANI/PANA ZDANIEM DZIEJE SIĘ ZE ZDROWYMI ZARODKAMI, KTÓRE NIE ZOSTAJĄ UŻYTE W ZABIEGU IN VITRO? Dane w ujęciu procentowym Ponad sześciu na dziesięciu respondentów (60,5 proc.) słusznie uważa, że zdrowe zarodki, które nie zostają użyte w zabiegu in vitro mrozi się. Niewiele, bo 19,1 proc. sądzi, iż nie użyte zarodki niszczy się. O braku zdania na ten temat opowiada się ponad dwóch na dziesięciu badanych (20,5 proc.). Zmiennne różnicujące odpowiedzi na ten temat: WIEK O mrożeniu zarodków w największym stopniu przekonani są ankietowani w wieku lat (77 proc.) oraz lat (73,8 proc.). Ich wiedza może wynikad z faktu, że zagadnienia związane z in vitro mogą ich potencjalnie

27 dotyczyd. Opinia o niszczeniu zarodków jest natomiast typowa dla dwóch najmłodszych grup wiekowych, w których takie przekonanie zyskuje ponad 40 proc. wskazao. WYKSZTAŁCENIE Zgodna z prawdą odpowiedź na temat mrożenia zarodków jest najbardziej powszechna wśród osób z wykształceniem wyższym magisterskim (71,9 proc.). Natomiast opinia o ich niszczeniu jest najpowszechniejsza w grupie badanych z wykształceniem wyższym licencjackim (54,9 proc.), a także z innym (38,9 proc.) oraz podyplomowym (36,4 proc.). Brak wiedzy na ten temat jest tym bardziej powszechny im niższy poziom wykształcenia badanego. ZAWÓD / ZAJĘCIE Najwyższy odsetek opinii o mrożeniu nieużytych zarodków można zaobserwowad w grupie pracowników naukowych i nauczycieli (81,5 proc.) oraz wykonujących inne zawody (80,8 proc.). Błędne przekonanie o ich niszczeniu jest najbardziej typowe dla dyrektorów (66,7 proc.). Do braku wiedzy na ten temat najczęściej przyznają się emeryci (40,3 proc.).

28 W METODZIE IN VITRO DOKONUJE SIĘ SELEKCJI ZARODKÓW, CZYLI JEST MOŻLIWOŚD WYBORU JEDYNIE ZARODKÓW ZDROWYCH. DZIĘKI TEMU IN VITRO MOŻE BYD STOSOWANE TAKŻE U OSÓB NIE CIERPIĄCYCH NA BEZPŁODNOŚD, W CELU WYELIMINOWANIA RYZYKA PRZEKAZANIA DZIECIOM CHORÓB GENETYCZNYCH Dane w ujęciu procentowym W kwestii dostępu do specjalistycznej diagnostyki umożliwiającej wybór jedynie zdrowych zarodków w ramach procedury in vitro 35 proc. badanych jest zdania, że metoda powinna byd stosowana w zależności od sytuacji. Poparcie dla takiej metodologii deklaruje 34 proc. badanych. Przeciwnych jest ponad dwóch na dziesięciu badanych (24 proc.). Brak zdania na ten temat wskazuje 6 proc. ankietowanych. Zmiennne różnicujące odpowiedzi na ten temat: WIEK Selekcję zarodków w największym stopniu popierają najstarsi (62,9 proc.) oraz najmłodsi (55,6 proc.) badani. Relatywne zależne od sytuacji podejście najczęściej mają osoby od 25 do 30 roku życia (63,6 proc.). Odsetek

29 przeciwników takiej selekcji generalnie jest wyższy wśród starszych badanych ale najwięcej tego typu odpowiedzi można zaobserwowad w grupie wiekowej lat (36,8 proc.). WYKSZTAŁCENIE Najwyższe poparcie dla selekcji zarodków występuje w grupie badanych z innym typem wykształcenia (77,8 proc.) oraz wśród tych - z podyplomowym (63,6 proc.) oraz podstawowym (56,2 proc.). Największy odsetek przeciwników takiego rozwiązania odnotowano w grupie ankietowanych z wykształceniem zawodowym (26,9 proc.). Zależnośd swojego poparcia od sytuacji najczęściej deklarują natomiast osoby z wykształceniem wyższym magisterskim (54,9 proc.). ZAWÓD / ZAJĘCIE Zwolenników selekcji zarodków najwięcej jest wśród uczniów i studentów (56,1 proc.). Dyrektorzy natomiast najczęściej uzależniają takie poparcie od sytuacji (66,7 proc.). Przeciwników selekcji stosunkowo najwięcej jest natomiast wśród osób niepracujących (50,6 proc.).

30 JAKI JEST PANI/PANA ZDANIEM CAŁKOWITY KOSZT JEDNEGO ZABIEGU IN VITRO W KLINICE LECZENIA NIEPŁODNOŚCI W POLSCE? Dane w ujęciu procentowym Pprawie czterech na dziesięciu badanych (39 proc.) szacuje koszt programu in vitro na poziomie poniżej 5 tys. zł. Ponad jedna czwarta (27 proc.) podaje przedział od 5-10 tys. zł. Niewiele ponad jeden na dziesięciu badanych (13 proc.) uważa, iż jest to wyższa kwota, z przedziału tys. zł. Na koszt od tys. zł w górę wskazuje ośmiu na dziesięciu badanych. Tyle samo ankietowanych nie ma zdania na temat kosztów zabiegu in vitro w Polsce. Najwyższą kwotę tj. powyżej 25 tys. zł deklaruje zaledwie 5 proc. ankietowanych. Zmiennne różnicujące odpowiedzi na ten temat: MIEJSCE ZAMIESZKANIA Prawie trzy czwarte (71,4 proc.) mieszkaoców największych miast jest przekonanych, że koszt in vitro nie jest wyższy niż 5 tysięcy złotych. Z drugiej strony ponad jedna czwarta (28,6 proc.) podaje przedział tysięcy złotych. Kwotę 5-10 tysięcy złotych deklaruje 29,2 proc. mieszkaoców wsi, 25 proc. miast od 50 do 200 tysięcy

31 mieszkaoców oraz 21,2 proc. miast do 50 tysięcy mieszkaoców. Kwota powyżej 25 tysięcy złotych pojawia się tylko w grupie mieszkaoców tych ostatnich miast (6,1 proc.). ZAWÓD / ZAJĘCIE Najniższą cenę za zabieg in vitro podają najczęściej studenci i uczniowie (100 proc.), a także specjaliści (69,4 proc.). Kwotę 5-10 tysięcy złotych najczęściej natomiast wymieniają niepracujący (100 proc.) oraz menedżerowie (50 proc.). Na koszt powyżej 25 tysięcy złotych wskazują tylko pracownicy fizyczni (18,2 proc.) oraz emeryci (12,9 proc.).

32 W JAKI SPOSÓB PANI/PANA ZDANIEM POWINNO BYD FINANSOWANE IN VITRO W POLSCE? Dane w ujęciu procentowym Ponad pięciu na dziesięciu badanych (58 proc.) uważa, iż in vitro powinno byd finansowane częściowo ze środków paostwowych (NFZ) a częściowo ze środków prywatnych osób korzystających z in vitro - jest to jednocześnie najpowszechniejsza opinia. Niewiele ponad jedna czwarta wskazao (28 proc.) dotyczy finansowania in vitro całkowicie ze środków paostwowych (NFZ). O całkowitym finansowaniu zabiegu przez prywatne osoby korzystające z in vitro opowiada się 12 proc. Brak zdania na ten temat wskazuje 3 proc. respondentów. Zmiennne różnicujące odpowiedzi na ten temat: WIEK

33 Za całkowitą refundacją in vitro przez paostwo najczęściej opowiadają się osoby najmłodsze (100 proc.), a także ponad połowa (55,7 proc.) najstarszych. Częściową refundację zazwyczaj popierają osoby w wieku lat (79 proc.). Natomiast za finansowaniem takich zabiegów całkowicie ze środków prywatnych najczęściej są osoby od 61 do 70 roku życia (20 proc.). WYKSZTAŁCENIE Całkowitą refundację in vitro popierają przede wszystkim osoby z wykształceniem podstawowym (60,7 proc.) oraz innym (100 proc.). Częściowa refundacja najwięcej zwolenników ma wśród badanych z różnymi formami wykształcenia wyższego (powyżej 60 proc.). Przeciwników jakiejkolwiek formy finansowania in vitro z budżetu paostwa stosunkowo najwięcej jest w grupie osób z wykształceniem podstawowym (13,1 proc.), ale również z wyższym magisterskim (12,8 proc.) oraz ze średnim (12,8 proc.). ZAWÓD / ZAJĘCIE

34 Zwolennikami całkowitej refundacji zabiegów in vitro są przede wszystkim studenci i uczniowie (47,6 proc.). Odsetek osób popierających to rozwiązanie jest też wysoki wśród pracowników fizycznych (39,4 proc.). Za częściową refundacją opowiadają się przede wszystkim dyrektorzy (100 proc.), ale również badani wykonujący inne zawody oraz pracownicy biurowi, wśród których jest ponad dwie trzecie zwolenników takiego rozwiązania. Przeciwników refundacji najwięcej jest wśród specjalistów (14,8 proc.) oraz niepracujących (13,6 proc.), a także emerytów (12,8 proc.).

35 CZY OSOBIŚCIE ZNA PANI/PAN KOGOŚ, KOGO DOTYCZY PROBLEM NIEPŁODNOŚCI? Dane w ujęciu procentowym Wśród osób, które zostały zbadane ponad sześd na dziesięd (64 proc.) zna osobiście kogoś, kogo dotyczy problem niepłodności. Pozostali badani nie poznali osób z tego typu probelemem. Zmiennne różnicujące odpowiedzi na ten temat: WIEK Dane w ujęciu procentowym Znajomośd osób, których dotyczy problem niepłodności jest najczęściej deklarowana przez osoby w wieku lat (75 proc.) oraz lat (70,8 proc.). Zadeklarowało ją także ponad dwie trzecie (66,7 proc.) badanych pomiędzy 25 a 30 rokiem życia oraz 65,6 proc. pomiędzy 51 a 60 rokiem życia. Osoby z grupy wiekowej lata (73,3 proc.) nie znają zazwyczaj osób borykających się z problemem niepłodności.

36 LICZBA POSIADANYCH DZIECI Dane w ujęciu procentowym Odsetki osób, deklarujących znajomośd z kimś kogo dotyczy problem niepłodności, spada wraz z liczbą posiadanych dzieci. Wyjątkiem są osoby posiadające czwórkę dzieci, wśród których taki odsetek wynosi najwięcej, bo aż 79,2 proc.

37 CZY ZNA PANI/PAN KOGOŚ, KTO PODDAŁ SIĘ ZABIEGOWI IN VITRO? Dane w ujęciu procentowym Ponad sześciu na dziesięciu badanych (65 proc.) nie zna osób, które poddały się zabiegowi in vitro. Respondenci, których znajomi skorzystali z in vitro, stanowią 32 proc. badanych. Ponad dwóm na dziesięciu badanych (2 proc.) trudno odpowiedzied na zadane pytanie. Zmiennne różnicujące odpowiedzi na ten temat: WIEK Znajomośd osób, które poddały się zabiegowi in vitro deklarują głównie respondenci poniżej 18 roku życia (55,6 proc.) oraz ankietowani w wieku lat (42,5 proc.). Najczęściej takich osób nie znają respondenci w wieku

38 18-24 lata (89,3 proc.). Pozostałe kategorie wiekowe oprócz najmłodszych oraz trzydziestolatków deklarują, że nie znają takiej osoby (ponad 60 proc.). WYKSZTAŁCENIE Prawie połowa ankietowanych z wykształceniem podstawowym (45,9 proc.) deklaruje, że zna kogoś, kto poddał się zabiegowi in vitro. Odsetek takich osób jest wyższy niż jedna trzecia również wśród badanych z wykształceniem podyplomowym, wyższym magisterskim i średnim. Osób, które deklarują brak takiej znajomości najwięcej jest w grupie ankietowanych z wykształceniem wyższym licencjackim (86,4 proc.) oraz innym (100 proc.). ZAWÓD / ZAJĘCIE

39 Znajomośd z osobami, które poddały się zabiegowi in vitro, deklarują najczęściej pracownicy naukowi i nauczyciele (46 proc.) oraz pracownicy biurowi (40,1 proc.). Nie zna takich osób 100 proc. pytanych dyrektorów, ponad trzy czwarte (76,5 proc.) niepracujących oraz 74,9 proc. emerytów. LICZBA POSIADANYCH DZIECI Znajomośd z osobą, która poddała się in vitro, pojawia się w wypowiedziach badanych, którzy mają mniejszą liczbę dzieci. Najwyższy ich odsetek występuje wśród osób posiadających dwójkę dzieci (41,8 proc.). Wszyscy respondenci posiadający ich pięcioro lub więcej zadeklarowali brak takiej znajomości.

40 JAKI JEST PANI/PANA OSOBISTY STOSUNEK DO IN VITRO? Dane w ujęciu procentowym Zdecydowana większośd badanych (80 proc.) zapytana o osobisty stosunek do in vitro popiera tę metodę. Brak poparcia dla tego rozwiązania wskazuje 14 proc. respondentów natomiast brak zdania na ten temat zaznacza 6 proc. Zmiennne różnicujące odpowiedzi na ten temat: WIEK Brak poparcia dla in vitro jest postawą najbardziej rozpowszechnioną wśród najmłodszych badanych (55,6 proc.). Metody nie popiera również 24,3 proc. najstarszych badanych oraz jedna piąta (20 proc.) osób w wieku

41 od 41 do 50 lat. Poparcie dla in vitro jest najwyższe w grupie osób od 31 do 40 roku życia (89,3 proc.) oraz od 51 do 60 roku życia (86,4 proc.). WYKSZTAŁCENIE In vitro popierają przede wszystkim osoby z wykształceniem wyższym magisterskim (81,3 proc.), podyplomowym (100 proc.) oraz innym (100 proc.). Największy odsetek jego przeciwników odnaleźd można wśród osób z wykształceniem podstawowym (53,3 proc.). Widoczna jest prawidłowośd - im wyższe wykształcenie respondenta, tym większe poparcie dla in vitro. ZAWÓD / ZAJĘCIE

42 In vitro najczęściej popierają dyrektorzy (100 proc.), pracownicy naukowi i nauczyciele (93,5 proc.), a także menedżerowie (84,2 proc.). Przeciwna postawa jest najpowszechniejsza wśród studentów i uczniów (42,1 proc.) oraz pracowników fizycznych (24,2 proc.). LICZBA POSIADANYCH DZIECI Poparcie dla in vitro jest największe wśród osób, które posiadają pięcioro lub więcej dzieci (100 proc.). Popiera je także 88,5 proc. respondentów posiadających jedno dziecko. Sprzeciw wobec in vitro jest najbardziej typowy wśród rodziców czwórki (20,8 proc.), trójki (18,7 proc.) oraz dwójki dzieci (17 proc.).

43 GDZIE PANI/PANA ZDANIEM MOŻNA PRZEPROWADZID ZABIEG IN VITRO W POLSCE? PROSZĘ WSKAZAD WSZYSTKIE ZNANE PANU/PANI MOŻLIWOŚCI. W prywatnej klinice 47,0% W akademii medycznej 25,9% W publicznym szpitalu W prywatnym gabinecie ginekologicznym Trudno powiedzied 12,4% 8,5% 6,2% 0,0% 10,0% 20,0% 30,0% 40,0% 50,0% Niemalże połowa badanych (47 proc.), wskazała prywatną klinikę jako miejsce, gdzie można wykonad zabieg in vitro w Polsce. Niewiele ponad jedna czwarta (26 proc.) wskazao padła na akademię medyczną, zaśponad jeden na dziesięciu respondentów wskazał szpital publiczny (12,4 proc.). Najrzadziej w odpowiedziach pojawiało się wskazanie na prywatny gabinet ginekologiczny (8,5 proc.). Brak zdania na ten temat deklaruje 6,2 proc. badanych. Zmiennne różnicujące odpowiedzi na ten temat: WIEK Przekonanie o możliwości wykonania in vitro w prywatnej klinice jest najwyższe wśród najmłodszych badanych (100 proc.) i spada wraz z wiekiem. Wśród osób pomiędzy 61 a 70 rokiem życia tą odpowiedź wybrało 53,4 proc., a wśród najstarszych 57,4 proc. badanych. Akademia medyczna pojawiała się najczęściej w odpowiedziach respondentów w średnim wieku najczęściej wśród osób pomiędzy 51 a 60 rokiem życia

44 (55,2 proc.) oraz pomiędzy 61 a 70 rokiem życia (49,1 proc.). Na prywatny gabinet ginekologiczny wskazywali zazwyczaj badani w wieku lata (19,3 proc.) oraz powyżej 70 roku życia (16,7 proc.). Natomiast publiczny szpital był wymieniany najczęściej przez sześddziesięciolatków (39,7 proc.) oraz respondentów pomiędzy 25 a 30 rokiem życia. WYKSZTAŁCENIE Prywatną klinikę jako miejsce przeprowadzania zabiegu in vitro najczęściej wymieniają osoby z wykształceniem podyplomowym (100 proc.) oraz wyższym magisterskim (76,8 proc.). Na akademię medyczną najczęściej wskazują osoby z wykształceniem zawodowym (62,8 proc.) oraz innym (60,9 proc.). Publiczny szpital natomiast pojawiał się zazwyczaj w wypowiedziach badanych z wykształceniem zawodowym (28,1 proc.), wyższym magisterskim (19,1 proc.) oraz średnim (18 proc.). Prywatny gabinet ginekologiczny jest wymieniany najczęściej przez respondentów z wykształceniem innym (39,1 proc.) oraz zawodowym (21,4 proc.). ZAWÓD / ZAJĘCIE

45 Prywatna klinika jest wymieniana najczęściej przez studentów i uczniów (94,3 proc.) oraz pracowników naukowych i nauczycieli (90,1 proc.). Na akademie medyczne wskazuje 100 proc. dyrektorów oraz 47,1 proc. wykonujących inne zajęcia i 45,7 proc. pracowników naukowych i nauczycieli. Prywatny gabinet ginekologiczny to odpowiedź stosunkowo najczęściej wymieniana przez dyrektorów (33.3 proc.). Natomiast na publiczny szpital najczęściej wskazują kierownicy i menedżerowie (32,5 proc.), a także inni (26,7 proc.) oraz emeryci i renciści (27,7 proc.) oraz pracownicy fizyczni (25,3 proc.). LICZBA DZIECI Prywatny gabinet ginekologiczny to odpowiedź najczęściej wybierana przez osoby posiadające czworo dzieci (26,7 proc.). Prywatną klinikę wymienia 100 proc. respondentów z piątką dzieci oraz 83,5 proc. - z czwórką. Akademię medyczną wskazują osoby z większą liczbą dzieci rodzice ósemki dzieci w 100 proc., a szóstki w 77,5 proc. Natomiast publiczny szpital do odpowiedź najczęściej wybierana przez osoby z małą liczbą dzieci szczególnie z dwójką (18,6 proc.) oraz jednym dzieckiem (17,6 proc.).

46 SKĄD CZERPIE PANI/PAN WIEDZĘ NA TEMAT IN VITRO? PROSZĘ ZAZNACZYD WSZYSTKIE ŹRÓDŁA WIEDZY, Z KTÓRYCH PAN/PANI KORZYSTA? Najczęstszym źródłem wiedzy na temat in vitro dla badanych jest telewizja - tą odpowiedź wskazała ponad jedna czwarta badanych (26,7 proc.). Prawie dwóch na dziesięciu (19,4 proc.) respondentów jako źródło wiedzy wymieniło Internet, z kolei 18,7 proc. - prasę. Liczne wskazania otrzymały również radio (14,6 proc.), rodzina i znajomi (12,1 proc.). Mniej niż jeden na dziesięciu respondentów (6,9 proc.) odpowiedział, iż wiedzę na temat in vitro posiada z literatury specjalistycznej. Zaledwie 1 proc. nie spotkał się dotąd z informacjami odnośnie metody in vitro w żadnym ze źródeł. Zmiennne różnicujące odpowiedzi na ten temat: WIEK Rodzina jest najpopularniejszym źródłem informacji o in vitro wśród ludzi w wieku lat. Z Internetu korzystają przede wszystkim badani z tej samej grupy wiekowej (85,6 proc.) oraz w wieku lata (88,6 proc.). Prasa jest źródłem informacji dla respondentów w wieku lat (65,7 proc.) a także dla ponad połowy z grup wiekowych lat, lat oraz lat. Z radia i telewizji swoją wiedzę czerpią głównie najmłodsi

47 badani (100 proc.). Telewizja jest też popularna w grupie wiekowej lat (83,3 proc.). Z literatury specjalistycznej korzysta nieco ponad jedna czwarta ankietowanych pomiędzy 41 a 50 rokiem życia oraz nieco mniej niż jedna czwarta badanych z grup wiekowych lat, lata oraz lat. WYKSZTAŁCENIE Rodzina i znajomi to źródło wiedzy o in vitro przede wszystkim dla badanych z wykształceniem wyższym magisterskim (43,9 proc.) oraz wyższym licencjackim (32,9 proc.), a także średnim (36,2 proc.). Internet wymienia 100 proc. badanych z wykształceniem podyplomowym oraz innym. Zauważalna jest tendencja, że im wyższe wykształcenie, tym częściej badani korzystają z Internetu w celu pozyskania informacji o in vitro. Prasa jest popularna wśród badanych z wykształceniem wyższym magisterskim (64,9 proc.), podyplomowym (66,7 proc.) oraz innym (64,9 proc.). Z telewizji korzystają głównie osoby z wykształceniem innym (100 proc.) oraz wyższym licencjackim (85,9 proc.). Z literatury specjalistycznej korzysta jedna trzecia (33,3 proc.) respondentów z wykształceniem podyplomowym (33,3 proc.). LICZBA POSIADANYCH DZIECI Rodzina i znajomi są źródłem wiedzy o in vitro przede wszystkim dla badanych z trójką (43,5 proc.) oraz z jednym dzieckiem (36,9 proc.). Internet wykorzystuje 100 proc. respondentów z ósemką dzieci oraz ponad połowa (58,2 proc.) z jednym dzieckiem i 57,2 proc. z trójką. Prasa jest wskazywana najczęściej przez osoby z dwójką (59,7 proc.) oraz trójką (65,6 proc.) dzieci. Z radia korzysta ponad połowa (51,3 proc.) ankietowanych posiadających troje dzieci. Literaturę specjalistyczną wymienia prawie jedna czwarta (24,9 proc.) osób z trójką dzieci.