SPIS TREŚCI Z ŻYCIA UCZELNI NAUKA, BADANIA I INNOWACJE EDUKACJA STUDENCI I ABSOLWENCI POLITECHNIKA OTWARTA FELIETON VARIA WSPOMNIENIA

Transkrypt

1

2 Z ŻYCIA UCZELNI NAUKA, BADANIA I INNOWACJE EDUKACJA STUDENCI I ABSOLWENCI POLITECHNIKA OTWARTA FELIETON VARIA SPIS TREŚCI Programy wyborcze kandydatów na rektora PG: 4 Henryk Krawczyk 7 Jacek Namieśnik 10 Uczelniane kolegium elektorów 52 Seminarium na pożegnanie prof. Andrzeja Balawendera Józef Niegoda 61 Sprawozdanie z posiedzenia Senatu Politechniki Gdańskiej ( ) oprac. Sławomir Milewski 62 Kalendarium oprac. Iwona Golecka 12 CUDA Research Center, czyli uczelnie, które zmieniają świat oprac. Zuzanna Marcińczyk 14 Najwięcej InnoDoktorantów z Politechniki Gdańskiej Zuzanna Marcińczyk 15 Świat grafem opisany. Grant Maestro dla prof. Marka Kubale Ewa Kuczkowska 16 Specjalistycznie łóżko rehabilitacyjne Anna Mielcarek, Tadeusz Matuszek 18 Prywatna historia leku Lyrica i nie tylko wspomnienia stypendysty Ryszard Andruszkiewicz 23 Kształcenie inżyniera czy usługa edukacyjna, czyli KRK w praktyce Anita Dąbrowicz-Tlałka 27 Igrzyska Akademii ETI Jacek Lebiedź, Krzysztof Ocetkiewicz 29 Pomorska Gala Żeglarska Jakub Pankowski 30 Żeglarze Politechniki Gdańskiej na lodzie Jakub Pankowski 31 XV Międzynarodowe Sympozjum Studentów i Młodych Inżynierów Michał Czubenko 32 Lasy Oliwskie. Bioróżnorodność, zagrożenia wybrane aspekty Marcin Wilga Borsuk 39 Czy kobiety są dyskryminowane w nauce? A w innych dziedzinach? Cz. 3 Aleksander Kołodziejczyk 45 Chciałaby dusza do raju! Jerzy M. Sawicki 47 Problemy z nazwiskami Krzysztof Goczyła 48 Moje spotkania z Szekspirem Zbigniew Cywiński 51 Imaginacja Sławomir Jerzy Ambroziak WSPOMNIENIA Prof. dr hab. inż. Andrzej Chimiak człowiek niepokorny o niebywałej fantazji Janusz Rachoń NOWOŚCI WYDAWNICZNE Nowości Wydawnictwa PG oprac. Iwona Golecka 60 Książka dla Ciebie oprac. Joanna Kotowicz

3 í Pismo PG wydaje Politechnika Gdańska za zgodą Rektora i na zasadzie pracy społecznej Zespołu Redakcyjnego. Autorzy publikacji nie otrzymują honorariów oraz akceptują jednoczesne ukazanie się artykułów na łamach Pisma PG i w Internecie Wszelkie prawa zastrzeżone Adres Redakcji Politechnika Gdańska Redakcja Pisma PG ul. G. Narutowicza 11/12, Gdańsk, Gmach B, pok. 406, tel. (+48) , pismo.pg@pg.gda.pl, wkam@pg.gda.pl Zespół Redakcyjny Adam Barylski, Michał Czubenko, Iwona Golecka, Jerzy M. Sawicki, Ewa Jurkiewicz-Sękiewicz, Waldemar Wardencki (redaktor prowadzący) Współpraca Dział Promocji: Krzysztof Krzempek, Ewa Kuczkowska, Zuzanna Marcińczyk Sekretarz redakcji, skład tekstu i opracowanie graficzne Wioleta Lipska-Kamińska Fot. na okładkach Krzysztof Krzempek Drodzy Czytelnicy! Przekazujemy Wam kolejny numer Pisma PG o tyle szczególny, że ukazujący się tuż przed wyborami nowych władz uczelni. Tegoroczna akcja wyborcza różni się od poprzednich rozpoczęła się stosunkowo późno, nie przyniosła obszernych manifestów i oświadczeń kandydatów, nie wzbudziła szerokiej publicznej dyskusji. Może dlatego, że kandydatów jest dwóch, mniej niż zwykle bywało. Obaj wypowiadają się na naszych łamach. Wybory rektora to bardzo istotne wydarzenie, nie tylko w skali uczelni, lecz także w skali ogólnej. Od pewnego czasu w środowisku akademickim rozważane są dwie koncepcje powierzania i sprawowania tej funkcji. Jest więc tradycyjna, gdy rektor to primus inter pares oraz ta zaczerpnięta z gospodarki, zgodnie z którą rektor byłby menadżerem. Która z nich przeważy, okaże się w przyszłości. Przykładowo szef Polskiej Komisji Akredytacyjnej prof. Marek Rocki w jednej z niedawnej wypowiedzi optuje za pierwszą z tych koncepcji, podkreślając, że rektor jest liderem środowiska, a nie wynajętym fachowcem od zarządzania. W bieżącym numerze Pisma PG uwadze Czytelników polecamy artykuł Anity Dąbrowicz-Tlałki Kształcenie inżyniera czy usługa edukacyjna, czyli KRK w praktyce poświęcony standardom kształcenia w kontekście zmian w polskim szkolnictwie wyższym, związanych z wdrażaniem Krajowych Ram Kwalifikacji. Tekst zawiera wiele interesujących spostrzeżeń pisanych z perspektywy doświadczonego wykładowcy, podejmuje problematykę kształtowania kompetencji i umiejętności przydatnych absolwentom w warunkach zmian społecznych, kulturowych i gospodarczych. O niezwykłych kulisach pracy nad lekiem Lyrica przeczytamy we wspomnieniach byłego stypendysty Northwestern University, prof. Ryszarda Andruszkiewicza. Prace nad popularnym obecnie lekiem na padaczkę trwały od końca lat 80. XX w., a kierował nimi międzynarodowy zespół prof. Richarda Silvermana. Z medycyną związany jest także artykuł Anny Mielcarek oraz opiekuna jej pracy, Tadeusza Matuszka, relacjonujący pracę nad skonstruowaniem specjalistycznego łóżka wspomagającego rehabilitację osób niepełnosprawnych ruchowo. Ciekawe są tu uwagi na temat meandrów procedury patentowej. Ważne to sprawy, bo patenty się liczą, a zbyt wielu ich nie mamy, więc warto dbać o prostotę niezbędnych formalności. W szczególności pragniemy zwrócić uwagę Czytelników na trzecią i ostatnią część tekstu prof. Aleksandra Kołodziejczyka o dyskryminacji kobiet w nauce oraz na artykuł Marcina Wilgi o bioróżnorodności Lasów Oliwskich. Obie publikacje stanowią zapis wykładów wygłoszonych w ramach Politechniki Otwartej. Ponadto w bieżącym wydaniu Pisma PG znajdziemy relację z Igrzysk Akademii ETI i z III Pomorskiej Gali Żeglarskiej, informację o naszym sukcesie, kryjącym się pod słowem CUDA oraz m.in.: felietony, najnowszą ofertę Wydawnictwa PG i PWN, kalendarium wydarzeń, relację z obrad senatu 22 lutego 2012 r. oraz informację o zaplanowanym w maju XV Międzynarodowym Sympozjum Studentów i Młodych Inżynierów. Mamy nadzieję, że wśród różnorodnych materiałów opublikowanych w niniejszym numerze Pisma PG, każdy z naszych Czytelników znajdzie coś dla siebie. Przyjemnej lektury! Serdecznie zapraszamy do współpracy osoby, które chciałyby nawiązać do treści naszych artykułów, podjąć polemikę z ich autorami, przyczynić się do popularyzacji którejś z dziedzin naukowych (niekoniecznie związanej z wykonywaną pracą lub studiami), zamieścić recenzję przeczytanej ostatnio książki lub po prostu opowiedzieć o czymś ciekawym. Teksty do następnego wydania Pisma PG przyjmujemy do 12 kwietnia br. Korekta Jan Sobczak Druk drukarnia PP WIB Piotr Winczewski, Gdańsk Numer zamknięto 16 marca 2012 r. Zespół Redakcyjny nie odpowiada za treść ogłoszeń i nie zwraca materiałów niezamówionych. Zastrzegamy sobie prawo zmiany, skracania i adiustacji tekstów. Wyrażone opinie są sprawą autorów i nie odzwierciedlają stanowiska Zespołu Redakcyjnego lub Kierownictwa Uczelni. 3/2012 PISMO PG 3

4 WYBORY REKTORSKIE NA KADENCJĘ Kurs na nowe wyzwania, współpracę oraz innowacje Program wyborczy prof. Henryka Krawczyka Ścieżka kariery naukowej 1. Absolwent Wydziału Elektroniki Politechniki Gdańskiej Doktorat z informatyki Habilitacja z komputerowych systemów rozproszonych Profesor tytularny w naukach technicznych Członek korespondent PAN 2007 Najważniejsze osiągnięcia zawodowe Autor 350 publikacji naukowych, w tym 1 monografii zagranicznej, 1 skryptu i redaktor 9 książek z serii KASKBOOK dotyczących prac badawczych Katedry Architektury Systemów Komputerowych Promotor 20 doktorów (w tym 3 zagranicznych), 5 dalszych przewodów otwartych i 8 nowych doktorantów na studiach doktoranckich. Realizator wielu projektów badawczych krajowych i zagranicznych. Obecnie kierownik projektu strukturalnego UE MAYDAY EURO 2012 zgodnie z MNiSW najbardziej innowacyjny grant badawczy, współautor dwóch licencji (2010, 2011) Opiekun ponad 300 prac inżynierskich i magisterskich; twórca specjalności Aplikacje rozproszone i systemy internetowe; obecnie prowadzonej w języku angielskim Czterokrotny dziekan Wydziału Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki PG (w latach , ), odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski i innymi odznaczeniami państwowymi, a także nagrodami MNiSW (w tym w roku 2010 i 2011), obecnie rektor Politechniki Gdańskiej w kadencji Członek Klubu Dżentelmena, honorowy członek BBC (2009), laureat plebiscytu Homo Popularis (2010), autor rozdziału w książce Pasje i marzenia liderów XXI wieku (2011) Okres obecnej kadencji charakteryzował się konsekwentną realizacją przyjętej misji i strategii rozwoju naszej Uczelni. Podjęliśmy starania o dodatkowe środki unijne, które umożliwiły nowe remonty i inwestycje oraz znacznie zwiększyły nasz budżet. Dbaliśmy także o racjonalizację wydatków, stąd pierwsze od wielu lat zmniejszenie wysokości narzutów kosztów ogólnych. Przyjęliśmy duże tempo wdrażania systemów informatycznych, w tym oparty o całkowicie nową technologię e-dziekanat, wysyłając do lamusa tradycyjne indeksy. Unormowaliśmy w końcu status prawny wszystkich naszych nieruchomości, przyjęliśmy kompleksowy plan rozwoju kampusu i rozszerzyliśmy granice. Spójność i kompleksowość naszych działań spotkały się z dużym uznaniem, w konsekwencji ze znaczną poprawą naszej pozycji w rankingach oraz pozwoliły na uzyskanie certyfikatu międzynarodowego. Duże sukcesy odniosły również wydziały w zakresie kształcenia i badań. Wzrosła liczba studentów (II miejsce w kraju), 6 wydziałów uzyskało najwyższą kategorię w zakresie badań. Pozostaje nadal sporo problemów do rozwiązania. Do Państwa należy ocena tych wszystkich wysiłków i osiągniętych wyników. Poniżej przedstawiam nowy program i główne cele dla Politechniki Gdańskiej na lata I. Podejście SMART Moim zdaniem, aby stale wzmacniać pozytywny wizerunek Uczelni, Politechnika Gdańska powinna być: Strategicznie ukierunkowana, to oznacza, że realizuje własną strategię rozwoju, która jest spójna ze strategią rozwoju regionu (Pomorze 2030), kraju (Polska 2030, Polska 2050) oraz Europy (Europa 2030). Maksymalnie innowacyjna, tzn. proponująca rozwiązania innowacyjne zarówno dla własnego rozwoju, jak również na rzecz otoczenia zewnętrznego. Atrakcyjna dla wszystkich, zarówno dla pracowników, studentów i doktorantów, którzy mogą znaleźć sprzyjające warunki rozwoju, jak też dla organizacji zewnętrznych, jako doskonałe źródło wiedzy, usług doradczych lub pomocy przy realizacji współczesnych wyzwań. 4 PISMO PG 3/2012

5 WYBORY REKTORSKIE NA KADENCJĘ Rozwijająca osobowości, dzięki stawianym ambitnym zadaniom, szerokiej współpracy ze światem zewnętrznym. Uczelnia rozwija ludzi, którzy przyczyniają się do wzmocnienia jej autorytetu i którzy są zdolni wziąć odpowiedzialność za dalsze jej losy. Tworzona z pasją, gdzie z jednej strony Uczelnia tchnie optymizmem i możliwościami przełamywania istniejących barier rozwojowych, z drugiej zaś jest znana z systematycznego i profesjonalnego działania zapewniającego osiągnięcie założonych celów. Powyższą propozycję określającą image Uczelni nazywam wymaganiami typu SMART. Akronim pochodzi od pierwszych liter określających jej główne cechy (wymagania). Słowo SMART można rozumieć jako inteligentny, elegancki, zaradny, co doskonale opisuje moje wyobrażenia o tym, jaką Uczelnią powinna być Politechnika Gdańska. Istotną sprawą jest, jakie i w jaki sposób będziemy realizować strategiczne cele, by sprostać tym wymaganiom. Aby cele wyznaczyć skutecznie, można wykorzystać doskonale znaną i sprawdzającą się metodę opisu SMART. Wskazuje ona cechy, które powinny posiadać cele postawione Politechnice Gdańskiej. Metodę tę należy wykorzystać przy sformułowaniu strategii rozwoju Politechniki Gdańskiej dla różnych obszarów działania (kształcenia, badań, organizacji, współpracy), jak też dla różnych jednostek administracyjnych. Sama metoda postępowania jednak nie wystarczy, niezbędny jest zapał i właściwe zarządzanie. Konieczne jest też wspomaganie przyjętej metodologii postępowania odpowiednią technologią. Technologia SMART (Self Monitoring Analysis and Reporting Technology) jest nowoczesną technologią wspomagającą rozwój i postęp w różnych dziedzinach życia. Jest to technologia inteligentna, interaktywna i nastawiona na podnoszenie jakości życia człowieka. Przykładem jej zastosowania jest nowa koncepcja dotycząca rozwoju miast, tzn. Smart Cities, gdzie funkcjonowanie miasta nie dotyczy tylko twardej infrastruktury, ale również kapitału intelektualnego i socjalnego, wspartego technologią ICT. Wymagania stawiane uczelni, metodę opisu działań i technologię niezbędną do ich wspomagania nazywam podejściem SMART i wybieram je jako źródło inspiracji dla stworzenia strategii działań na kolejną kadencję i chciałbym wykorzystać go w zarządzaniu Uczelnią. Jestem przekonany, że strategiczne wizje Uczelni realizowane przez prawidłowo wskazane cele i przy użyciu nowoczesnych technologii dają szansę na wyraźny postęp Politechniki Gdańskiej. Postęp ten rozumiem jako rozwój osobisty, rozwój dydaktyki i badań naukowych oraz szeroko pojętą innowacyjność. II. Najważniejsze zamierzenia 1. Opracowanie dwóch spójnych strategii rozwoju Politechniki Gdańskiej: długookresowej na lata oraz strategii rozwoju na następną kadencję Główne priorytety z tym związane to: zapewnienie pracownikom, studentom i doktorantom szybkiej i rzetelnej ścieżki rozwoju, w tym własnej osobowości, kreatywności i przedsiębiorczości oraz umiejętne zespolenie ich wysiłków na rzecz współpracy i efektywnej realizacji zadań strategicznych; wdrożenie koncepcji tzw. Trójkąta wiedzy integrującego kształcenie i badania oraz zorientowanego na rozwiązania innowacyjne zapewniające naszym studentom i doktorantom dostęp do aktualnej wiedzy, zaś absolwentom przewagę konkurencyjną na globalnym rynku pracy; dalszy rozwój infrastruktury dydaktyczno-badawczej oraz modernizacji kampusu, zapewniających wysoką jakość kształcenia i badań, a także duże możliwości w realizacji istotnych przedsięwzięć zespołowych, tak niezbędnych do zdobycia praktycznych umiejętności; kompleksowe podejście do realizowanych przedsięwzięć w celu minimalizacji ponoszonych kosztów i czasu realizacji, a także wprowadzenie mechanizmów zapewniania trwałości zrealizowanych projektów strukturalnych umożliwiających pełne wykorzystanie wyników tych projektów i umacniających rangę Uczelni jako solidnego realizatora i sprawnego beneficjenta; sformułowanie nowych wyzwań oraz przygotowanie ambitnych projektów międzyuczelnianych niezbędnych dla rozwoju regionu pomorskiego i Polski Północnej w ramach nowej edycji projektów strukturalnych. 2. Motywacja społeczności politechnicznej: modyfikacja sposobu rozliczeń zajęć dydaktycznych, opieki nad doktorantami, a także umożliwienie pełnego zaangażowania się na rzecz badań naukowych; przyjęcie systemu oceny wszystkich pracowników oraz modyfikacja systemu płac uwzględniających umiejętności, aktywność i zaangażowanie pracowników na rzecz Uczelni; zorganizowanie konkursów i przyznawanie prestiżowych nagród i wyróżnień dla pracow- 3/2012 PISMO PG 5

6 WYBORY REKTORSKIE NA KADENCJĘ ników, studentów i doktorantów oraz zwoływanie dwóch uroczystych senatów w celu wręczania nagród odpowiednio za osiągnięcia zawodowe oraz awanse naukowe. 3. Podniesienie jakości kształcenia i badań: modernizacja I, II, i III stopnia studiów w zakresie treści, organizacji studiów, wykorzystania ekspertów przemysłowych, a także zwiększenia liczby zajęć w języku angielskim, wykorzystanie zdalnego nauczania i poszerzenie oferty kształcenia przez całe życie i konwersji zawodowej; opracowanie i wdrożenie koncepcji kształcenia Inżynier przyszłości w oparciu o standardy ECTS Label oraz wymagania KRK i CDIO oraz budowę przestrzeni roboczych dla realizacji projektów zespołowych; rozwój i budowa nowoczesnych laboratoriów dotyczących newralgicznych gałęzi gospodarki, uzyskanie ich akredytacji oraz uregulowanie zasad ich wykorzystania również przez podmioty zewnętrzne; modyfikacja uregulowań prawnych dotyczących własności intelektualnej i przemysłowej, a także współpracy zespołów, klastrów, konsorcjów i platform realizujących wspólne badania oraz spółek dokonujących komercjalizacji wyników badań; intensyfikacja działalności Klubu Milionera dotycząca wypracowania nowych mechanizmów rozwoju zespołów badawczych, polepszenia warunków prowadzenia projektów oraz ich promocji na arenie międzynarodowej. 4. Stymulowanie rozwoju innowacji: zwiększenie liczby szkoleń na rzecz innowacyjności i opracowania realnych modeli komercjalizacji badań w celu zapewnienia różnorodności działań oraz ewidencji i prezentacji udanych rozwiązań; rozszerzenie konkursu Innowacje dla PG dla pracowników, studentów i doktorantów akceptującego nie tylko dobre pomysły innowacyjne i sposoby ich realizacji, ale także pełne ich wdrożenia na rzecz rozwoju PG; budowa Bałtyckiego Węzła Innowacji (BWI) dla budowania relacji uczelnia biznes administracja zawierającego moduły wspomagające realizację projektów zespołowych, videotekę, centrum do kontaktów z absolwentami, inkubator spin-off dla pracowników, studentów i doktorantów, jak i przestrzeń biurową dla przedstawicieli przedsiębiorstw; wprowadzenie odpisów na rzecz zapewnienia trwałości zrealizowanych projektów strukturalnych oraz ich wykorzystanie dla podtrzymania niezbędnej aktywności projektu w dalszym wymaganym okresie czasu. 5. Propozycje remontów i nowych inwestycji: kontynuacja rozpoczętych prac: akademiki DS12, DS9, magazyn odpadów szkodliwych, modernizacja sieci: info, elektrycznej, c.o., wod-kan., monitoring kampusu i osiedla studenckiego; rozbudowa ulicy Siedlickiej: gmach Nanotechnologii B, gmach Centrum NMiKnO; rozbudowa gmachu WMech oraz remont przyległych hal, rozbudowa gmachu WOiO, rozbudowa hali i baraku WILiŚ oraz remont Żelbetu; rozbudowa kampusu przy ulicy Traugutta: przejście na drugą stronę kampusu; parking na 200 samochodów, rozbudowa gmachu WZiE, gmach BWI; dokończenie remontów w CSA: remont głównej hali sportowej, remont dróg dojazdowych. Dla kilku ww. propozycji przygotowywane są już odpowiednie wnioski projektowe, możliwe do sfinansowania z programów strukturalnych Unii Europejskiej. III. Politechnika uczelnia typu SMART Przedstawiony program wyborczy pt. Kurs na nowe wyzwania, współpracę i innowacje wsparty podejściem SMART stanowi kompleksową koncepcję, którą należy realizować i rozwijać w przyszłej kadencji. Jest to ambitna propozycja budowy uczelni typu SMART. Jest to też propozycja realistyczna. Jednocześnie nadal chcę postępować zgodnie z zasadą żyć z pasją i pracować z pasją, która zakłada przezwyciężanie wszelkich napotykanych trudności. Wierzę, że stać nas na zrealizowanie zaproponowanego programu dzięki owocnej współpracy i wykorzystaniu innowacyjnych rozwiązań. Stać nas na dużo więcej! Przedstawiona propozycja nie jest kompletną strategią rozwoju PG na lata Taką strategię chciałbym wypracować wspólnie z całą społecznością PG. Należy w niej uwzględnić wymagania i aspiracje wszystkich wydziałów i innych jednostek organizacyjnych. Zakładam, że w merytorycznej dyskusji, przy otwartym podejściu wszystkich z nas, powstanie strategia na miarę wyzwań współczesności. Jej realizacja wymagać będzie odpowiednich zasobów, w tym finansowych. Nawiązując do obecnej kadencji, gdzie pozyskaliśmy dodatkowo ponad 300 milionów złotych, jestem przekonany, że w nowej kadencji realne będzie wykonanie nowych strategicznych zadań pod moim przewodnictwem. Tak więc, z mądrością i wyobraźnią kontynuujmy realizację naszych wspólnych zamierzeń. 6 PISMO PG 3/2012

7 WYBORY REKTORSKIE NA KADENCJĘ Wszystko należy upraszczać, jak tylko można, ale nie bardziej Albert Einstein Motto wyborcze prof. Jacka Namieśnika Jacek Namieśnik (ur. 10 XII 1949, Mogilno), chemik, naukowiec. W 1967 ukończył LO im. Jana Kasprowicza w Inowrocławiu, w studiował na Wydziale Chemicznym PG, od 1972 pracownik tego Wydziału. Od 1978 doktor, od 1985 doktor habilitowany, od 1996 profesor nadzwyczajny, od 1997 profesor zwyczajny. W prodziekan Wydziału Chemicznego PG, w i jego dziekan, od 1995 kierownik Katedry Chemii Analitycznej. Od 2007 przewodniczący Komitetu Chemii Analitycznej PAN. Od 2007 członek Centralnej Komisji ds. Stopni i Tytułów. Stan rodzinny: żona Krystyna, córki Katarzyna (1981) i Justyna (1986) Zainteresowania pozazawodowe: historia Francji, jazda na rowerze Specjalista z zakresu chemii analitycznej i chemii środowiska, głównie nowych rozwiązań aparaturowych i metodycznych w zakresie przygotowania próbek do analizy ze szczególnym uwzględnieniem aspektów zielonej chemii analitycznej, badań procesu przemian i metabolizmu szerokiego spektrum ksenobiotyków (los środowiskowy), wytwarzania nowych typów materiałów odniesienia w poszczególnych elementach środowiska nieożywionego i w tkankach i narządach organizmów żywych (los środowiskowy). Szanowni Państwo, zdecydowałem się podjąć ogromne wyzwanie, jakim jest kandydowanie w wyborach na zaszczytną funkcję Rektora Politechniki Gdańskiej. Jestem gotowy objąć tę zaszczytną funkcję, ponieważ znam skalę obowiązków i zadań, jakie stoją przed Rektorem. To nie jest tak, że chcę najpierw wygrać wybory, a dopiero później martwić się ogromem pracy. Jestem tego w pełni świadomy Zasiadanie i aktywny udział w pracach Senatu Politechniki Gdańskiej (przez 5 kolejnych kadencji) sprawia, że wiem, jakie są problemy, z którymi boryka się cała Uczelnia. Wielokrotnie poruszałem te sprawy na posiedzeniach, bo na pewno nie byłem i nie jestem malowanym członkiem Senatu. Z pewnością jako Rektor będę miał więcej możliwości efektywnego działania, bo będę mógł podejmować i zgłaszać określone inicjatywy, oczywiście we współpracy z członkami różnych gremiów i komisji problemowych. Za tą zaszczytną funkcją kryje się wiele problemów i spraw do rozwiązania. Współautor m.in. monografii: Podstawy analityki (1992), Pobieranie próbek środowiskowych do analizy (1995), Zarys ekotoksykologii (1995), Fizykochemiczne metody kontroli chemicznych zanieczyszczeń środowiska (1998), Przygotowanie próbek środowiskowych do analizy (2000), Bezpieczeństwo i ochrona informacji (2007), Ocena i kontrola jakości wyników analitycznych (2007), Quality Assurance And Quality Control In The Analytical Chemical Laboratory: A Practical Approach (2009), Analytical measurements in aquatic ecosystems CRC Press, USA (2009) i 13 patentów. W 2000 doktor h.c. uniwersytetu w Bukareszcie (Rumunia). Odznaczony m.in. Krzyżem Kawalerskim OOP (1998) i Krzyżem Oficerskim OOP (2005), w 2001 otrzymał Nagrodę Naukową Miasta Gdańska im. Jana Heweliusza w kategorii nauk ścisłych, w 2007 Medal Wiktora Kemuli za wybitne osiągnięcia w zakresie chemii analitycznej, w 2008 Nagroda Prezesa Rady Ministrów za wybitne osiągnięcia naukowe w zakresie inżynierii środowiska, w 2009 laureat konkursu o subsydium profesorskie MISTRZ, w 2011 nagroda WFOŚiGW za osiągnięcia w pracach badawczych na rzecz ochrony środowiska, w 2012 Medal Jędrzeja Śniadeckiego przyznawany przez Polskie Towarzystwo Chemiczne. 3/2012 PISMO PG 7

8 WYBORY REKTORSKIE NA KADENCJĘ Wieloletnia działalność, zarówno na rzecz macierzystego Wydziału, jak i całego środowiska chemików była i nadal jest wspaniałym doświadczeniem. Jestem w stanie wysłuchać wszystkich argumentów za i przeciw konkretnemu rozwiązaniu, ale gdy zachodzi taka potrzeba, nie boję się podjąć decyzji, choćby najbardziej niepopularnej z pełną świadomością, że to ja powinienem ponieść konsekwencje w przypadku pomyłki. Na pewno nie będę się krył za plecami innych i poszukiwał osoby, na którą można zrzucić odpowiedzialność. Jestem przyzwyczajony do bardzo ciężkiej pracy i na pewno nie będę wymagał od żadnego z przyszłych współpracowników i pracowników Uczelni więcej, niż wymagam od siebie. Jestem bowiem zwolennikiem jednej miarki, czyli oceniania zasług i błędów wszystkich, od Rektora do szeregowego pracownika, według tego samego systemu. Jak zamierzam działać? 1. Natychmiastowa rezygnacja z osławionego systemu macierzowo-sieciowego zarządzania Uczelnią, który doprowadził do rozmycia odpowiedzialności i sporów kompetencyjnych, a w jego miejsce wprowadzenie jednoznacznego podziału kompetencji i podległości służbowych: Prorektor ds nauki: badania naukowe, granty, rozwój kadry naukowej, współpraca naukowa PG; Prorektor ds kształcenia i dydaktyki: proces dydaktyczny (I III stopień kształcenia), międzynarodowa współpraca w zakresie dydaktyki Prorektor ds rozwoju: rozwój PG; Prorektor ds współpracy z otoczeniem gospodarczym. 2. Wprowadzenie w życie zasady kto decyduje, ten odpowiada za skutki decyzji. 3. Promocja aktywności i efektywności pracy wszystkich pracowników. 4. Ograniczenie liczby, a przede wszystkim objętości wydawanych zarządzeń. 5. Internacjonalizacja studiów na wszystkich stopniach kształcenia. 6. Podjęcie działań na rzecz uzyskania przez poszczególne wydziały samodzielności finansowej, jeżeli chodzi o zamówienia publiczne co doprowadziłoby do drastycznego uproszczenia organizowanych procedur przetargowych. Taka sytuacja ma miejsce już na kilku uczelniach. 7. Jak najmniej haseł i szumnych zapowiedzi. 8. Zdecydowane NIE dla działań pozornych, które nie wnoszą nowości i poprawy jakości funkcjonowania jednostek (np. zmiany nazw jednostek organizacyjnych). Z dużą dozą pewności mogę stwierdzić, że mam doświadczenie i osiągnąłem wiele sukcesów w zarządzaniu dużymi zespołami ludzkimi w charakterze: Prodziekana Wydziału Chemicznego PG ds. Kształcenia ( ); Dziekana Wydziału Chemicznego ( oraz ); Kierownika Katedry Chemii Analitycznej (od 1995 r.); Przewodniczącego Komitetu Chemii Analitycznej PAN (od 2007 r.); Członka Centralnej Komisji ds. Stopni i Tytułów (od 2007 r.). Te funkcje z wyboru świadczą o zaufaniu środowisk, w których dotychczas działałem. Wydział Chemiczny, którym miałem zaszczyt kierować przez łącznie 13 lat, osiągnął w tym czasie wiele sukcesów i jest dziś zaliczany do ścisłej czołówki krajowej. Zdaję sobie sprawę, że doświadczenia wyniesione z zarządzania jednym wydziałem nie są w całości możliwe do przeniesienia na szczebel uczelni. Tutaj bowiem zróżnicowana sytuacja poszczególnych jednostek wymaga większej elastyczności działań. Możliwe do wykorzystania na poziomie uczelni są jednak z pewnością moje doświadczenia w zakresie: pozyskiwania środków na badania, aparaturę, inwestycje; kształcenia młodej kadry naukowej; podejmowania współpracy z biznesem i z innymi uczelniami; kreowania nowych kierunków kształcenia; współpracy międzynarodowej. Osobiście kierowałem i nadal kieruję wieloma grantami (granty: promotorskie, zwykłe, badawczo-rozwojowe). Moim największym suk- 8 PISMO PG 3/2012

9 WYBORY REKTORSKIE NA KADENCJĘ cesem było uzyskanie znacznych środków z Unii Europejskiej na organizację Centrum Doskonałości Analityki i Monitoringu Środowiskowego (CEEAM). To Centrum oparte wyłącznie na zasobach ludzkich katedry stanowiło punkt wyjściowy do nawiązania intensywnej i efektywnej współpracy naukowej z wieloma znanymi ośrodkami naukowymi. Dużym wyzwaniem było uczestnictwo w charakterze kierownika zespołu realizującego zadania w pięciu grantach Unii Europejskiej (V i VI Program ramowy UE). Oczywiście tych sukcesów nie udałoby się osiągnąć, gdyby nie to, że miałem szczęście w zakresie doboru grona najbliższych współpracowników, którzy wspierali mnie przez cały czas i podporządkowali swoje prywatne sprawy interesowi nadrzędnemu, jakim było i nadal jest dobro wspólne, czyli rozwój i umacniane pozycji Wydziału Chemicznego na mapie krajowych ośrodków akademickich. Działaniu na rzecz Uczelni jestem w stanie poświęcić cały mój czas, wiedzę i doświadczenie. Osiągnąłem wszystko, co może osiągnąć pracownik naukowo-dydaktyczny, jeśli chodzi o sukcesy naukowe i związaną z tym pozycję naukową: nagrody, odznaczenia i inne formy uznania i podziękowań; sukcesy w kształceniu kadr naukowych i zapewnienie ciągłości działania własnej katedry. Mogę więc z przekonaniem stwierdzić, że jestem człowiekiem spełnionym, ale nadal pełnym energii i chęci działania. Nie chcę targów i umów wyborczych, bo później Rektor zamiast działać poświęca znaczną część swojego czasu i możliwości na realizację tych nieoficjalnych sojuszy i porozumień bardzo często niezgodnych z prawdziwym interesem Uczelni zamiast od pierwszego dnia zabrać się do uspokojenia nastrojów i przystąpić do: systematycznej zmiany stylu działalności władz Uczelni; wprowadzenia zdrowych zasad współpracy centrali z wydziałami i jednostkami centralnymi. Zabierałem głos w tej sprawie na różnych forach i w trakcie różnych spotkań. I WIEM JAK ZMIENIĆ TĘ SYTUACJĘ I CHCĘ TEGO DOKONAĆ! Więcej informacji na stronie: zachęcam do lektury i zadawania pytań online. Fot. Krzysztof Krzempek 3/2012 PISMO PG 9

10 WYBORY 2012 Kalendarz wyborczy 19 marca 2012 r. ogłoszenie ostatecznej listy kandydatów na rektora 30 marca 2012 r. wybory rektora 11 kwietnia 2012 r. wybory prorektorów 12 kwietnia 2012 r. zgłaszanie kandydatów na dziekanów, ogłoszenie wstępnej listy kandydatów na dziekanów 16 kwietnia 2012 r. ogłoszenie ostatecznej listy kandydatów na dziekanów 25 kwietnia 2012 r. uchwała senatu w sprawie ustalenia liczbowego składu senatu następnej kadencji kwietnia 2012 r. wybory dziekanów 7 13 maja 2012 r. wybory prodziekanów 7 11 maja 2012 r. wybory przedstawicieli do senatu do 24 maja 2012 r. wybory przedstawicieli do rad wydziałów 25 maja 5 czerwca 2012 r. wybory elektorów Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego UCZELNIANE KOLEGIUM ELEKTORÓW (kadencja ) Elektorzy grupy wyborczej A (profesorowie i doktorzy habilitowani) 73 mandaty Wydział Architektury Buczkowski Jan Nyka Lucyna Osicki Janusz Taraszkiewicz Antoni Wróblewski Krzysztof Wydział Elektrotechniki i Automatyki Jakubiuk Kazimierz Kamrat Waldemar Kosmowski Kazimierz Krawczuk Marek Nieznański Janusz Świsulski Dariusz Zajczyk Ryszard Wydział Mechaniczny Barylski Adam Stąsiek Jan Szkodo Marek Stolarski Tadeusz Taryma Stanisław Wittbrodt Edmund Wydział Chemiczny Andruszkiewicz Ryszard Becker Barbara Biziuk Marek Chojnacki Jarosław Klugmann-Radziemska Ewa Kołodziejczyk Aleksander Konieczka Piotr Kur Józef Milewska Maria Milewski Sławomir Namieśnik Jacek Połoński Tadeusz Rachoń Janusz Stangret Janusz Wardencki Waldemar Zaleska Adriana Wydział Fizyki Technicznej i Matematyki Stosowanej Gazda Maria Godlewski Jan Izydorek Marek Rybicki Jarosław Sadowski Wojciech Sienkiewicz Józef Szmytkowski Radosław Wydział Oceanotechniki i Okrętownictwa Dzida Marek Girtler Jerzy Kosowski Krzysztof Kozak Janusz Rowiński Lech Wydział Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki Goczyła Krzysztof Górski Janusz Krawczyk Henryk Mazur Jerzy Moszyński Marek Mrozowski Michał Salamon Roman Smulko Janusz Wiszniewski Bogdan Woźniak Józef Zieniutycz Włodzimierz Wydział Inżynierii Lądowej i Środowiska Burzyński Kazimierz Gwizdała Kazimierz Judycki Józef Kłosowski Paweł Kreja Ireneusz Mąkinia Jacek Mikulski Tomasz Szymkiewicz Romuald Zadroga Bohdan Żółtowski Krzysztof Wydział Zarządzania i Ekonomii Bławat Franciszek Daszkiewicz Nelly Kot Maciej Rzeczycka Anna Szpakowska Maria Wasilczuk Julita 10 PISMO PG 3/2012

11 WYBORY 2012 Elektorzy grupy wyborczej B (pozostali nauczyciele akademiccy) 23 mandaty Wydział Architektury Błażko Agnieszka Idem Robert Wydział Elektrotechniki i Automatyki Augusiak Andrzej Mosoń Ireneusz Wydział Mechaniczny Sobieszczyk Sylwia Szymański Tadeusz Centrum Sportu Akademickiego Gronau Wiesław Wydział Chemiczny Cholewiński Grzegorz Tylingo Robert Wydział Fizyki Technicznej i Matematyki Stosowanej Mielewska Brygida Sobczak Ryszard Wydział Oceanotechniki i Okrętownictwa Litwin Wojciech Centrum Nauczania Matematyki i Kształcenia na Odległość Wikieł Barbara Wydział Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki Rumiński Jacek Lebiedź Jacek Lentka Grzegorz Wydział Inżynierii Lądowej i Środowiska Gajewska Magdalena Niedostatkiewicz Maciej Przewłócka Maria Wydział Zarządzania i Ekonomii Leja Krzysztof Popowska Magdalena Szuwarzyński Andrzej Centrum Języków Obcych Jurkiewicz-Sękiewicz Ewa Elektorzy grupy wyborczej C (studenci i doktoranci) 28 mandatów Wydział Architektury Krzyżowski Michał Wydział Elektrotechniki i Automatyki Idzik Łukasz Szczepkowski Jakub Wydział Mechaniczny Fijało Paula Hasse Mateusz Krause Martyna Wydział Chemiczny Dąbrowska Joanna Marchlewska Agnieszka Solski Marcin Wydział Fizyki Technicznej i Matematyki Stosowanej Matyjas Joanna Tobiszewski Adrian Wydział Oceanotechniki i Okrętownictwa Biernat Marek Sutkowski Piotr Olszewski Wojciech Wydział Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki Stefański Sebastian Dębińska Aleksandra Kęsicka Amanda Tusk Przemysław Zabrocka Katarzyna Wydział Inżynierii Lądowej i Środowiska Czapiewski Krzysztof Drankowska Monika Grzybowski Jan Iwiński Kamil Szulc Piotr Wydział Zarządzania i Ekonomii Bronk-Zdunowska Milena Daniels Radosław Połczyńska Hanna Szewczuk Natalia Elektorzy grupy wyborczej D (pozostali pracownicy) 11 mandatów Abakanowicz Romuald Balik Roman Błaszczyk Henryk Godzwon Wojciech Kędzielska Maria Wróblewska Helena Filipiak Zenon Fudali Janusz Hinz Dorota Kolenda Tadeusz Wróblewski Andrzej Dział Zarządzania Infrastrukturą Studencką Dział Zarządzania Infrastrukturą Studencką Dział Eksploatacji Centrum Usług Informatycznych Kwestura Dział Karier i Spraw Studenckich Wydział Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki Wydział Elektrotechniki i Automatyki Wydział Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki Wydział Oceanotechniki i Okrętownictwa Wydział Mechaniczny 3/2012 PISMO PG 11

12 NAUKA, BADANIA I INNOWACJE CUDA Research Center, czyli uczelnie, które zmieniają świat Politechnika Gdańska znalazła się w gronie ośmiu uniwersytetów z całego świata, którym nadano status CUDA Research Center świadczący o światowym poziomie badań w zakresie najnowocześniejszych technologii informacyjnych, a konkretnie innowacyjnych metod wykorzystania kart graficznych do obliczeń naukowych oprac. Zuzanna Marcińczyk Dział Promocji Na Politechnice Gdańskiej badaniami w tym zakresie zajmuje się kilka zespołów badawczych z Wydziału Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki, a status CUDA Research Center przyznano w uznaniu wkładu w rozwój tej dziedziny zespołowi z Katedry Inżynierii Mikrofalowej i Antenowej oraz Centrum Doskonałości WiComm, kierowanemu przez prof. dr. hab. inż. Michała Mrozowskiego, prof. zw. PG. Status ośrodka badawczego technologii CUDA daje zespołowi dostęp do najnowszego sprzętu, a także prawo do udziału w interaktywnych szkoleniach oraz do dedykowanego wsparcia technicznego. Uczelnię zaś upoważnia do korzystania przez rok z prestiżowego logo. Uzyskanie statusu ośrodka badawczego technologii CUDA potwierdza wiodącą w skali świata pozycję zespołu z WETI w dziedzinie elektrodynamiki i fotoniki obliczeniowej. Firma NVIDIA uważa bowiem ośrodki badawcze technologii CUDA za centra wyznaczające stan wiedzy w zakresie masywnie równoległych obliczeń i określa ich badania jako zmieniające świat. Firma NVIDIA utworzyła specjalną stronę prezentującą prace badawcze naszego zespołu PISMO PG 3/2012

13 NAUKA, BADANIA I INNOWACJE Zespół prof. Michała Mrozowskiego od pięciu lat korzysta z technologii CUDA do przyspieszenia symulacji zjawisk elektromagnetycznych w zakresie mikrofal i fal optycznych. Dotychczasowe prace prowadzone w KIMIA i CD Wi- Comm od 2006 roku wykazały, że dzięki procesorom graficznym można uzyskać typowo ok. dziesięciokrotny, a w niektórych symulacjach elektromagnetycznych nawet ponad stukrotny wzrost szybkości obliczeń w porównaniu z najnowszymi wielordzeniowymi procesorami firm Intel i AMD. W szczególności w zespole opracowywane są nowatorskie techniki masywnego zrównoleglania wątków obliczeń, które pozwalają równocześnie wykorzystywać kilka tysięcy rdzeni obliczeniowych na jednej lub kilku kartach graficznych firmy NVIDIA. Prace badawcze, w których obok naukowców uczestniczą doktoranci, a także studenci studiów I i II stopnia, prowadzone były do tej pory w ramach krajowych i międzynarodowych projektów badawczych. Rezultatem tych prac są publikacje w renomowanych czasopismach naukowych, a także prace doktorskie, magisterskie i inżynierskie. Niektóre z tych publikacji umieszczono na stronie internetowej katedry pg.gda.pl/index.php?k=40 oraz na stronie firmy NVIDIA. Listę jednostek badawczych, które uzyskały status CUDA Research Center można znaleźć na stronie NVIDIA W grudniu 2011 Centrum Doskonałości WiComm i Katedra IMiA otrzymały od firmy NVIDIA grant aparaturowy w postaci dwóch kart serii Tesla C2075. Każda karta ma 6 GB szybkiej pamięci i może wykonywać obliczenia z maksymalną prędkością powyżej 1 TFlops. Nowe karty są już wykorzystywane w kolejnych pracach badawczych zespołu związanych z problemami wymagającymi dużej pamięci, takimi jak komputerowe projektowanie układów mikrofalowych, antenowych i fotonicznych metodą elementów skończonych oraz metodą różnic skończonych w dziedzinie czasu. Obecnie, dzięki nowej darowiźnie firmy NVIDIA, środowisko obliczeniowe wzbogacone zostanie o kolejną kartę serii Tesla C2075. W ciągu najbliższego roku zespół planuje zbudować nowy serwer obliczeniowy wykorzystujący karty serii Kepler. Oczekuje się, że karty serii Kepler będą miały po 1024 rdzenie i maksymalną wydajność w obliczeniach zmiennoprzecinkowych sięgającą 3 TFlops. Serwer zbudowany z zaledwie ośmiu takich kart dysponowałby większą liczbą jednostek obliczeniowych niż superkomputer CI TASK Galera, a jego szczytowa wydajność byłaby zaledwie dwukrotnie niższa niż kosztującego miliony złotych, ważącego wiele ton i pochłaniającego setki kilowatów energii klastra z CI TASK. Więcej informacji na temat badań zespołu KIMiA/WiComm dotyczących technologii CUDA można znaleźć pod adresem mwave.eti.pg.gda.pl/index.php?k=40 (strona w języku angielskim). 3/2012 PISMO PG 13

14 NAUKA, BADANIA I INNOWACJE Najwięcej InnoDoktorantów z Politechniki Gdańskiej Trzydziestu dwóch doktorantów z Politechniki Gdańskiej przygotowujących prace naukowe interesujące z punktu widzenia gospodarki Pomorza otrzyma wsparcie finansowe w ramach projektu InnoDoktorant. Każdy po 30 tys. zł. Uroczystość wręczenia stypendiów odbyła się 2 marca w Gdańskim Parku Naukowo-Technologicznym Zuzanna Marcińczyk Dział Promocji Młodzi uczeni z Politechniki Gdańskiej reprezentują różne dziedziny. Wśród wyróżnionych najwięcej, bo aż trzynastu, jest reprezentantów Wydziału Chemicznego. Siedmiu reprezentuje Wydział Mechaniczny. Co ciekawe, chyba po raz pierwszy w historii InnoDoktoranta stypendium otrzymał młody architekt, a ściślej architektka. Stypendiów jest łącznie 60. W konkursie startowali doktoranci, którzy mają otwarty przewód doktorski na uczelniach lub innych placówkach naukowych województwa pomorskiego, uprawnionych do nadawania stopnia naukowego doktora. Ważnym kryterium oceny była zgodność tematu pracy z Regionalną Strategią Innowacji dla Województwa Pomorskiego. Do Departamentu Rozwoju Gospodarczego wpłynęły 164 wnioski, z których wybrano 60. Wśród zwycięzców najwięcej jest doktorantów Politechniki Gdańskiej (32 nagrodzonych) oraz Instytutu Maszyn Przepływowych PAN (12), następni są doktoranci Uniwersytetu Gdańskiego (9), Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego (4) oraz Instytutu Oceanologii PAN (3). Projekt realizowany jest w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki finansowanego przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Więcej informacji znajdą Państwo na stronie Wydział Architektury Marta Koperska-Kośmicka Wydział Chemiczny Krzysztof Ciunel Krzysztof Formela Agnieszka Głowacz Karolina Gottfried Grzegorz Gorczyca Ewa Janicka Katarzyna Januszewicz Monika Kosikowska Anna Panek Anna Sulej Joanna Reszczyńska Maciej Tankiewicz Agata Zygler InnoDoktoranci z Politechniki Gdańskiej Wydział Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki Sławomir Ambroziak Krzysztof Czarnecki Tomasz Kocejko Wydział Elektrotechniki i Automatyki Jędrzej Pietryka Maciej Radzieński Janusz Szewczyk Wydział Fizyki Technicznej i Matematyki Stosowanej Beata Bochentyn Magdalena Danowska Paweł Wojda Wydział Inżynierii Lądowej i Środowiska Łukasz Kopeć Wydział Mechaniczny Rafał Andrzejczyk Michał Ditrich Jerzy Krukowski Mirosław Owczarz Milena Supernak Paweł Szymański Marcin Witkiewicz Wydział Oceanotechniki i Okrętownictwa Karol Niklas 14 PISMO PG 3/2012

15 NAUKA, BADANIA I INNOWACJE Świat grafem opisany Grant Maestro dla prof. Marka Kubale zł na badania nad Rozwojem grafowych metod optymalizacji dyskretnej w zastosowaniach technicznych i biologicznych otrzymał prof. dr hab. inż. Marek Kubale z Wydziału Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki. Grant przyznało Narodowe Centrum Nauki w ramach konkursu Maestro, dedykowanego doświadczonym naukowcom Ewa Kuczkowska Dział Promocji NCN zakwalifikowało 29 projektów do finansowania w dziedzinie nauk ścisłych i technicznych. Grant dla prof. Kubale jest jedynym przyznanym na badania mieszczące się w obszarze technologii informacyjnych, do których należą: elektronika, telekomunikacja, informatyka i automatyka. Graf jest strukturą matematyczną składającą się z wierzchołków i krawędzi albo maksymalnie upraszczając z punktów i linii. Pomimo swojej prostej budowy grafy mają rozliczne zastosowania w bardzo różnych dziedzinach nauki i techniki mówi prof. hab. inż. Marek Kubale, kierownik Katedry Algorytmów i Modelowania Systemów Wydziału Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki. Metody grafowe można stosować wszędzie tam, gdzie mamy do czynienia z obiektami i relacjami zachodzącymi między nimi, a więc do opisu wielu zjawisk występujących w otaczającym nas świecie, np. w problemie przydziału częstotliwości fal radiowych, w planowaniu zajęć szkolnych, w komunikacji między komputerami, a nawet w analizie drzew filogenetycznych ukazujących rozwój gatunków w procesie ewolucji opowiada prof. Kubale. Maestro to konkurs dla doświadczonych naukowców o finansowanie projektów badawczych mających na celu realizację pionierskich badań naukowych (także interdyscyplinarnych) wykraczających poza dotychczasowy stan wiedzy i ważnych dla rozwoju nauki. Takich, których efektem mogą być odkrycia naukowe. Grant Maestro daje poczucie stabilności, tak cenne w badaniach. Umacnia zespół, otwiera perspektywę dalszych badań, służy awansom naukowym podkreśla prof. Marek Kubale. Prof. Marek Kubale od wielu już lat zajmuje się metodami grafowymi. Jest twórcą znanej nie tylko w Polsce szkoły naukowej grafowych metod optymalizacji dyskretnej. Skupia ona trzy pokolenia naukowców, w tym kilkunastu informatyków z Katedry Algorytmów i Modelowania Systemów WETI PG i kilku z Instytutu Informatyki Uniwersytetu Gdańskiego. Wizytówką szkoły jest książka Graph Colorings wydana nakładem American Mathematical Society w roku W ramach szkoły powstało dotychczas 20 prac doktorskich, w tym 19 wypromowanych przez prof. Kubalego. Aż 100 artykułów trafiło do czasopism z tzw. listy filadelfijskiej. O sile naukowej gdańskiej szkoły informatyki teoretycznej świadczy fakt, że zajmuje ona czołowe miejsca w Polsce pod względem liczby nagród i wyróżnień. Jej przedstawiciele zdobyli m.in.: 7 nagród Polskiego Towarzystwa Informatycznego, 7 stypendiów FNP START, 3 nagrody im. Jana Uphagena, 2 nagrody im. Witolda Lipskiego etc. Zaakcentować należy, że wnuk naukowy Profesora dr inż. Adrian Kosowski został wybrany do Akademii Młodych Uczonych PAN. Prof. Marek Kubale jest laureatem trzech nagród MEN i 37 nagród rektora PG. Otrzymał także Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski. Warto dodać, że Profesor wysoko ceni pracę z uzdolnioną młodzieżą. Obecnie jest przewodniczącym Komitetu Okręgowego Olimpiady Informatycznej w Gdańsku, członkiem High School Programming League. Profesor jest także współopiekunem Akademii ETI, której zadaniem jest rozbudzenie zainteresowania uczniów szkół ponadgimnazjalnych nowoczesnymi technologiami reprezentowanymi przez kierunki studiów oferowane na Wydziale ETI. 3/2012 PISMO PG 15

16 Specjalistycznie łóżko rehabilitacyjne NAUKA, BADANIA I INNOWACJE Łóżko, które może przynieść ulgę pacjentom i ułatwić pracę ich opiekunom Anna Mielcarek, Tadeusz Matuszek Wydział Mechaniczny Anna Mielcarek wolontariuszka Domu Hospicyjnego Caritas i Rektor PG 15 lutego br. w Domu Hospicyjnym im. św. Józefa w Sopocie, odbyła się multimedialna debata na temat: Hospicjum koniec czy szansa?. Uczestnikami tej debaty byli: Hanna Zych-Cisoń wicemarszałek województwa pomorskiego, prof. Monika Lichodziejewska-Niemierko kierownik Zakładu Medycyny Paliatywnej Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, dr Aleksandra Modlińska kierownik medyczny w Domu Hospicyjnym im. św. Józefa w Sopocie, prof. Henryk Krawczyk rektor Politechniki Gdańskiej, dr Tomasz Zdrojewski przewodniczący Komitetu Zdrowia Publicznego PAN i Bogusław Baliński dyrektor generalny IMPEX. Podczas debaty JM Rektor PG wręczył inż. Annie Mielcarek tegorocznej absolwentce, dyplom za projekt i konstrukcję specjalistycznego łóżka rehabilitacyjnego, którego techniczne rozwiązanie uznano za unikatowe i szczególnie przydatne do użytku w lecznictwie szpitalnym, w zakładach opieki długoterminowej oraz warunkach domowych. W porównaniu z dotychczas istniejącymi i stosowanymi łóżkami w prowadzonej opiece nad chorymi, łóżko specjalistycz- Arch. Domu Hospicyjnego św. Józefa Caritas ne autorstwa inż. A. Mielcarek charakteryzuje się wieloma zaletami, które w znacznym stopniu zmniejszają dokuczliwości osób chorych, a także ułatwiają ich pielęgnację personelowi medycznemu. Do szczególnych zalet należą między innymi następujące funkcje: regulacja pochylenia segmentu pleców, segmentu uda i podudzia, funkcja autokontur i CPR, obrót leża, pozycja Trendelenburga (do 10 ), pozycja anty- Trendelenburga (do 10 ), sterowanie za pomocą panelu centralnego oraz pilota bezprzewodowego oraz system antyodleżynowy Ripolux, a także możliwości dostosowania do oczekiwań i potrzeb dla każdego indywidualnego przypadku schorzenia. Podczas wręczania dyplomu inż. Anna Mielcarek przedstawiła kilka uwag na temat wykonanej pracy. Stwierdziła, między innymi, że: liczba osób stale lub okresowo niepełnosprawnych wciąż wzrasta i wszystko wskazuje na to, iż ta tendencja utrzyma się w najbliższym czasie. Sytuacja stanowi również wyzwanie dla producentów łóżek rehabilitacyjnych. Z przeprowadzonego rozpoznania wynika, że popyt na nie wciąż rośnie, podobnie jak rosną wymagania klientów co do zakresu funkcjonalności tych produktów. Dlatego, w odpowiedzi na potrzeby chorych i ich opiekunów, postanowiłam opracować projekt i konstrukcję łóżka specjalistycznego do zmiany położenia pacjenta. Był to temat pracy inżynierskiej na międzyuczelnianym kierunku studiów Inżynieria Mechaniczno-Medyczna. Promotorem jest dr inż. Tadeusz Matuszek z Katedry Konstrukcji Maszyn i Pojazdów Roboczych Wydziału Mechanicznego. Oprócz standardowych funkcji, łóżko to daje możliwość zmiany pozycji pacjenta z horyzontalnej na boczną i odwrotnie. Obrót pacjenta następuje w wyniku odpowiedniego ruchu samego leża, które posiada unikatową konstrukcję. Dzięki doborowi elementów o szczególnym kształcie i właściwościach, leże może ułożyć się w kształcie połowy rury, co pozwala na zmianę pozycji pacjenta w sposób bardziej komfortowy niż w łóżkach istniejących dotychczas na rynku. Znika również obawa, że pacjent wypadnie z łóżka, co może zdarzyć się podczas przechyłów bocznych 16 PISMO PG 3/2012

17 NAUKA, BADANIA I INNOWACJE w dostępnych obecnie rozwiązaniach. Łatwiejsze stają się także czynności pielęgnacyjne przy chorym, a także spada ryzyko uszczerbku na zdrowiu opiekunów. Zaprojektowany sprzęt przeznaczony jest do użytku w warunkach domowych oraz w zakładach opieki długoterminowej, takich jak zakłady opiekuńczo-lecznicze i hospicja. Anna Mielcarek: Pomysł opisanej konstrukcji powstał kilka lat temu. Będąc w gimnazjum, obserwowałam czynności pielęgnacyjne wykonywane przy bliskiej mi osobie cierpiącej na raka kości. Mimo, że marzyło mi się wtedy studiowanie medycyny, bardziej od wszelkich strzykawek i specjalistycznych opatrunków, intrygowała mnie kwestia posłania, na którym leżał chory. I tak zaczęły powstawać wizje łóżka, które w znacznym stopniu ułatwiłoby pielęgnację osoby niepełnosprawnej oraz zmniejszałoby dyskomfort długotrwałego przebywania w pozycji leżącej. Ogromny wpływ na ostateczną postać projektu i szczegóły konstrukcyjne wielu węzłów, miało doświadczenie posługi w Domu Hospicyjnym im. św. Józefa w Sopocie. W sierpniu 2011 r. odbyłam tam praktyki zawodowe, a po ich skończeniu zdecydowałam się pozostać w roli wolontariusza. Chorzy i ich rodziny, pracownicy oraz wolontariusze chętnie dzielili się swoim doświadczeniem oraz cennymi uwagami na temat urządzeń wykorzystywanych przez pacjentów. To właśnie dzięki nim zrozumiałam, iż dobrego inżyniera charakteryzuje nie tyle ogrom wiedzy, co przede wszystkim umiejętność wsłuchania się w potrzeby innych oraz zdolność wykorzystania wiedzy do zaspokojenia tych potrzeb. Promotor Tadeusz Matuszek: Wśród mojej bardzo licznej grupy wypromowanych absolwentów, spotykałem także osoby wyjątkowe, o niezwykłej pasji i zaangażowaniu. Należy do nich inż. Anna Mielcarek, która dodatkowo uzyskała wieloletnie doświadczenie, wykraczające poza zakres określony w ramach wykonywanej pracy inżynierskiej, niesienia pomocy najbliższym i praca wolontariusza w Domu Hospicyjnym im. św. Józefa w Sopocie. To również prawie codzienne rozmowy z lekarzami, pielęgniarkami, opiekunami, fizjoterapeutą oraz psychologami pracującymi z osobami chorymi. W czasie wielu godzin dyskusji nad realizacją tematu pracy, inż. Anna Mielcarek imponowała nie tylko dojrzałością w podejmowaniu decyzji projektowych i konstrukcyjnych, lecz przede wszystkim umiejętnością weryfikowania przedstawianych rozwiązań, poprzez zdolność oceny ich przydatności dla osób, z którymi jako wolontariusz miała ciągły kontakt. Warto przy tym podkreślić skuteczne i kompatybilne działanie inż. A. Mielcarek, która ukończyła studia I stopnia na Wydziale Mechanicznym PG, uznawane za jedne z najtrudniejszych w uczelniach technicznych. Dodatkowym utrudnieniem jest specyficzny charakter podjętego kierunku studiów Inżynieria Mechaniczno-Medyczna, unikatowy w skali kraju i Europy. Wyjątkowość tego kierunku studiów polega między innymi na tym, że 30% jego programu jest realizowana w Uniwersytecie Medycznym w Gdańsku, natomiast pozostałe 70% w Politechnice Gdańskiej. Są to studia interdyscyplinarne o szerokim aspekcie programowym. Dotyczy to również praktyk wakacyjnych i dyplomowych, podczas których uzupełnia się wiedzę w różnych ośrodkach służby zdrowia w połączeniu z firmami, które stanowią zaplecze techniczne w produkcji narzędzi stosowanych we współczesnej medycynie. W przekonaniu promotora tej pracy, przedstawione rozwiązanie, a także szczegóły istniejącej dokumentacji technicznej stanowią podstawę do szybkiego uruchomienia produkcji, oczywiście z zachowaniem należnych praw autorskich. Tutaj jednak zaczyna się bardzo często prawdziwa droga przez mękę, której niestety doświadcza spora grupa absolwentów Politechniki Gdańskiej, których prace zostały wyróżnione na wielu Wydziałach w różnych konkursach organizowanych przez: PTMTiS, Wydział Oceanotechniki i Okrętownictwa, Wydział Architektury, Wydział Automatyki i Elektrotechniki i inne. Wspomniana droga rozpoczyna się od próby opracowania zgłoszenia patentowego, które ze zrozumiałych względów stanowi wstępną gwarancję praw autora do przedstawionego rozwiązania. Warto zastanowić się nad utworzeniem w Politechnice Gdańskiej specjalnego funduszu celowego, który ułatwiałby młodym wynalazcom pokonywanie barier wykreowanych np. przez Kancelarię Radców Prawnych. Koszt przeprowadzenia procedury patentowania za jej pośrednictwem wynosi co najmniej 2500 zł. Nietrudno udowodnić, że przekracza to możliwości finansowe wielu osób młodych, ambitnych, o głębokich zasobach wiedzy. Można by pójść dalej i wykonywać w PG prototypy takich rozwiązań, których dalsze losy mogłyby stanowić o korzyściach również dla Uczelni nie tylko finansowych. 3/2012 PISMO PG 17

18 My w nauce NAUKA, BADANIA I INNOWACJE Prywatna historia leku Lyrica i nie tylko wspomnienia stypendysty Ryszard Andruszkiewicz Wydział Chemiczny Proces powstawania nowego leku jest kosztowny i długotrwały. Przyjmuje się, że nowy lek, lek innowacyjny pojawia się na półce w aptece mniej więcej po latach intensywnych badań Instytut Technologiczny Uniwersytetu Northwestern miejsce pracy autora Badania te rozpoczynają się od znalezienia związku aktywnego, który w przyszłości może stać się lekiem. Związek aktywny może być otrzymany na drodze chemicznej syntezy, pozyskany ze źródeł naturalnych (rośliny, mikroorganizmy, organizmy wyższe) lub otrzymany z zastosowaniem metod inżynierii genetycznej. Związek aktywny najczęściej stanowi tzw. lead compound, związek wiodący stanowiący podstawę do dalszych modyfikacji. Te dalsze badania prowadzą do otrzymania związku aktywnego o oczekiwanych właściwościach. Związek wiodący, choć wykazuje aktywność biologiczną, wymaga jeszcze wielu prac, które prowadzą do poprawy jego aktywności, zmniejszenia toksyczności, poprawy farmakokinetyki itd. Rzadko się zdarza przypadkowe odkrycie, kiedy w niewielkiej puli otrzymanych związków aktywnych znajduje się taki, który może stanowić składnik aktywny leku. Tak było w przypadku odkrycia penicyliny, aspiryny czy leku przeciwnowotworowego cis-platyny, kiedy to odkryto związki o Fot. archiwum autora oczekiwanych właściwościach. Najczęściej wymaga to żmudnej pracy, polegającej na syntezie tysięcy lub więcej związków, z których jeden może wykazywać oczekiwanie właściwości. Można przyjąć, że tylko jeden z 10 tys. otrzymanych i przebadanych związków może stać się lekiem. To oznacza, że w badaniach nad otrzymywaniem związku aktywnego pracuje wiele laboratoriów zatrudniających naukowców z różnych dziedzin nauki. W ostatnich latach, wydawałoby się, nie ma miejsca na przypadkowe odkrycia będące udziałem tylko jednego naukowca lub niewielkiej grupy badaczy. Ale to nie oznacza, że jest to całkowicie niemożliwe, zdarzają się wyjątki. Tak się stało z odkryciem pregabaliny, aktywnego składnika znanego leku przeciwpadaczkowego Lyrica, sprzedawanego od kilku już lat przez amerykański koncern farmaceutyczny Pfizer. Historia tego leku właściwie rozpoczęła się od wyjazdu autora niniejszych wspomnień na staż naukowy do Northwestern University. Ten amerykański, prywatny uniwersytet został założony w 1851 roku (młodzieniec jak na europejskie standardy) i znajduje się od wielu lat na około 15 miejscu w rankingu amerykańskich uniwersytetów i na 24. miejscu najlepszych uczelni na świecie, według rankingu opublikowanego przez Uniwersytet Szanghajski. Po wielu miesiącach intensywnej wymiany korespondencji (Internetu jeszcze nie było) i oczekiwań otrzymałem zaproszenie od prof. Richarda Silvermana, światowej sławy naukowca specjalizującego się w projektowaniu inhibitorów enzymów, a w owym czasie, szczególnie enzymu biorącego udział w katabolizmie kwasu γ-aminomasłowego (GABA), a mianowicie γ aminotransferazy kwasu γ-aminomasłowego. W latach 80. obiektem moich zainteresowań były też inhibitory enzymów, dlatego szukałem ośrodka, w którym mógłbym realizować podobną tematykę. W sierpniu roku 1988, po wielu 18 PISMO PG 3/2012

19 NAUKA, BADANIA I INNOWACJE Stół laboratoryjny autora zabiegach, uzyskaniu zgody na wyjazd z Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego i po rozmowie z przedstawicielem Służby Bezpieczeństwa (nie z mojej inicjatywy, tak na wszelki wypadek, abym wiedział jak się zachować za granicą) po podpisaniu stosownego zobowiązania dewizowego, swego rodzaju haraczu na rzecz politechniki oraz otrzymaniu służbowego paszportu i kilku dolarów diety, udało mi się wyjechać na dwuletni staż naukowy do laboratorium profesora. Wcześniej nie miałem okazji spotkać prof. Silvermana, znałem go bowiem tylko z literatury naukowej. W tamtych, minionych latach do USA latały tylko sowieckie IŁY 62. Z Warszawy wyleciałem takim samolotem, a po drodze były jeszcze dwa międzylądowania w celu uzupełnienia paliwa. Pierwsze spotkanie z profesorem miało miejsce już na lotnisku O Hare w Chicago. Jak się okazało, profesor był niewiele starszy ode mnie. Z lotniska zabrał mnie do Evanston, miasta uniwersyteckiego wielkości Sopotu. Następnego dnia zostałem zaproszony przez profesora na rozmowę, w której przedstawił mi do wyboru kilka projektów naukowych. Wybrałem ten, który ze względu na moje wcześniejsze zainteresowania naukowe wydawał się możliwy do wykonania i dotyczył pracy nad syntezą nowych aminokwasów. Profesor przydzielił mi służbowe biurko, połowę stołu laboratoryjnego i oczekiwał mojej gotowości do pracy. Z tym był kłopot, gdyż nawet nie miałem gdzie mieszkać. Znalezienie jakiegoś lokum zajęło mi parę dni i wiązało się z wpłaceniem depozytu w wysokości jednomiesięcznego czynszu. Pieniądze pożyczyłem od profesora i mogłem już zabrać się do pracy. Fot. archiwum autora Na początku mojego pobytu, na seminarium naukowym podobnym do naszego wydziałowego musiałem pokazać, czym zajmowałem się w kraju i przedstawić swoje dotychczasowe osiągnięcia. Przyznam, że było to stresujące. Już samo przygotowanie seminarium było kłopotliwe. Nie było maszyny do pisania tylko amerykańskie komputery Macintosh, które okazały się później bardzo przyjazne. Seminariów mieliśmy zresztą sporo, najważniejsze odbywały się późno w każdy piątek, po to, by nie tracić cennego czasu w laboratorium. Tam obowiązywał ruchomy czas pracy. Mogliśmy wszyscy, bez żadnej zgody szefa pracować od rana do późnego wieczora. Jak ktoś chciał, a wielu chciało, mógł zostawać w pracy na noc. Taka sama zasada obowiązywała również w bibliotece. Ale to nie znaczy, że pozostawała tylko praca w laboratorium. W zespole profesora byli stażyści z byłego ZSRR (raczej emigranci, którzy wybrali podróż w jedną stronę, a właściwie zostali do tego zmuszeni), młodzi naukowcy z Indii, Japonii, Szwajcarii, wielu z Chin, których w ostatnich latach zdecydowanie przybyło. Raz w tygodniu grupowo wychodziliśmy do restauracji, wybierając za każdym razem inne miejsce. Zorganizowaliśmy też wyjazd do polskiej restauracji Czerwone Jabłuszko, mieszczącej się na Milwaukee Ave., w samym sercu Jackowa, polskiej dzielnicy nazwanej tak od kościoła pod wezwaniem św. Jacka. Odjeżdżający stypendyści organizowali pożegnalne party. Chemistry Departament, w którym pracowałem, dwa razy do roku organizował Departmental Picnic, na którym pojawiali się nie tylko pracownicy ale też studenci, doktoranci i stażyści. Projekt, który wybrałem był projektem jednoosobowym. Taka zresztą była praktyka w zespole profesora. Każdy był odpowiedzialny za realizację swojego zadania. Profesor od wielu lat pracował nad projektowaniem nowych inhibitorów enzymu odpowiedzialnego za degradację GABA, ważnego neuroprzekaźnika w centalnym układzie nerwowym. Uważa się, że spadek poziomu tego aminokwasu w układzie nerwowym przyczynia się do powstawania napadów padaczkowych. Zaprojektowanie inhibitora, który mógłby przenikać do mózgu i tam hamować aktywność enzymu, mogłoby doprowadzić do powstania nowego leku przeciwpadaczkowego. Sytuację komplikuje tylko fakt, iż mózg jest otoczony nieprzenikalną osłoną, barierą, zbudowaną głównie z wielu warstw o charakterze lipidów, nieprzepuszczalnych dla związków o charakterze jono- 3/2012 PISMO PG 19

20 NAUKA, BADANIA I INNOWACJE Zespół naukowy prof. Silvermana autor stoi w centrum 20 PISMO PG 3/2012 wym, takich jak np. aminokwasy. Moim zadaniem była więc synteza takich pochodnych GABA, które mogłyby przenikać przez tą barierę, tzw. BBB (blood brain barrier). Projekt zmierzał więc do otrzymania pochodnych tego aminokwasu o zwiększonej lipofilowości, tzn. takich, które mogłyby przenikać do mózgu. Oczywiście nikt nie wiedział, jaka musi być struktura związku, który wykazywałby takie właściwości. W wyniku odpowiednio zaprojektowanych syntez otrzymałem serię około trzydziestu nowych pochodnych tego aminokwasu i postanowiłem sprawdzić ich właściwości substratowe (lub inhibicyjne) w stosunku do enzymu, który jest odpowiedzialny za degradację GABA. Wyniki, jakie otrzymałem, wskazywały na to, iż cała seria otrzymanych związków nie wykazywała, niezależnie od struktury cząsteczek, właściwości inhibicyjnych w stosunku do tego enzymu, czyli jakby nie była to właściwa droga do szukania inhibitora enzymu. Jednocześnie postanowiłem w swoich badaniach sprawdzić, czy otrzymane związki mogą oddziaływać z innym enzymem, a mianowicie dekarboksylazą kwasu glutaminowego. Ten enzym jest odpowiedzialny w naszym organizmie za biosyntezę GABA z kwasu glutaminowego, białkowego aminokwasu powszechnie występującego w organizmach żywych. To było inne podejście do kontroli poziomu GABA. Zahamowanie aktywności tego enzymu prowadzi do spadku poziomu GABA, a także do powstawania napadów padaczkowych. Odwrotnie, wzrost jego aktywności powoduje też wzrost poziomu tego aminokwasu. Kłopot polegał na tym, iż nie posiadaliśmy tego enzymu. Można go było pozyskać np. z mózgów świń, bydła, jak i z mózgu człowieka. To ostatnie źródło z oczywistych Fot. archiwum autora względów odpadało. Zdecydowałem się więc na mózgi świń. Zakup tego specyficznego źródła enzymu, wiązał się z koniecznością wizyty w chicagowskiej rzeźni pamiętającej jeszcze czasy Al Capone. Udałem się tam z kolegą z laboratorium. Był to upalny, lipcowy dzień 1989 roku z temperaturą przekraczającą 30 o C. Szefostwo rzeźni sądziło, że szukam tam zatrudnienia. Rzeczywiście, większość pracowników rzeźni było turystami z Polski. Potrzebowałem tylko jednej świńskiej głowy, aby wykorzystać tkankę mózgową do otrzymania enzymu. Okazało się jednak, że muszę kupić minimum tuzin głów. Nie było wyboru, zakup został dokonany. Zapakowaliśmy to wszystko w foliowe worki wypełnione lodem, zapchaliśmy cały samochód i wróciliśmy na uniwersytet. Z pewna obawą wjeżdżaliśmy przez bramę uniwersytetu, przed którą odbywała się właśnie demonstracja przeciwników wykorzystywania zwierząt do celów naukowych. Gdyby tylko odkryli nasze morderstwo, nie wiem, jak by się to skończyło. Ale to był dopiero początek pracy. Cały świeży towar, czyli 12 świńskich głów, zawieźliśmy do naszego cold room, zimnego laboratorium, mieszczącego się na ostatnim, czwartym piętrze pod ziemią, z temp ok. 0 4 o C. Zaczęliśmy się głośno zastanawiać, gdyż do pomocy przybył cały zespół naukowy profesora, jakich narzędzi należy użyć, aby przeciąć czaszki i wydobyć mózgi. Ostatecznie z pomocą przyszła piła elektryczna. W konsekwencji miałem wystarczającą ilość tkanki mózgowej, a nawet jej nadmiar, do wyizolowania potrzebnego do badań enzymu. Konieczne było tylko wyodrębnienie z niej niewielkich ilości czystego białka, enzymu dekarboksylazy kwasu glutaminowego. Ponieważ byłem tym osobiście zainteresowany, nie mogłem liczyć na pomoc kolegów. Procedury, które zastosowałem do oczyszczania tego enzymu, wymagały mniej więcej 10 dni pracy w chłodzonym pomieszczeniu. Kiedy ostatecznie otrzymałem czystą frakcję białka enzymatycznego o pożądanej aktywności, myślałem, że to koniec mojej pracy w cold room. Niestety, czysty enzym stracił po kilku dniach całkowicie swoją aktywność. Nie wiedziałem, jaka była tego przyczyna. Mój szef zaproponował kupno nowych odczynników, gdyż podejrzewał, że te, które wykorzystałem, mogły być zanieczyszczone przez innych użytkowników. Niestety, następna próba oczyszczania enzymu, mimo zastosowania wysokiej czystości odczynników, zakończyła się również niepowodzeniem. Byłem tym zmartwiony, bo to oznaczało dodatkowe eksperymenty. Po pewnym namyśle powtórzyłem jeszcze raz