Konsekwencje społeczne i gospodarcze wdrażania. ania nowych wymogów w ekologicznych w Unii Europejskiej

Transkrypt

1 Konsekwencje społeczne i gospodarcze wdrażania ania nowych wymogów w ekologicznych w Unii Europejskiej Bogusław Sonik Poseł do Parlamentu Europejskiego

2 EKOLOGICZNE WYZWANIA DLA GOSPODARKI Cele cyklu konferencji: Stworzenie forum dyskusyjnego na temat kosztów w ekologicznych działalno alności gospodarczej oraz skutków w wdrażania ania ekologicznego prawa wspólnotowego dla polskiej gospodarki Dostarczenie informacji społecze eczeństwu (za pośrednictwem mediów i organizacji pozarządowych) na temat skutków w wprowadzania przez Unię Europejską nowych instrumentów w rynkowych w ochronie środowiska Prezentacja zamierzeń Unii Europejskiej dotyczących cych wdrażania ania nowych instrumentów w rynkowych w dziedzinie ochrony środowiska

3 EKOLOGICZNE WYZWANIA Cykl konferencji: DLA GOSPODARKI 1. Ochrona klimatu - hamulec czy bodziec dla gospodarki? 4 lipca Wizja społecze eczeństwa recyklingu (gospodarka odpadami) jesień Biopaliwa szansą przyszłości czy pomyłką? (ograniczenie emisji zanieczyszczeń z transportu samochodowego i stosowanie biopaliw) wiosna 2009

4 Nowa legislacja UE Instrumenty prawne proponowane w ramach pakietu energetyczno klimatycznego: Rozszerzenie wspólnotowego systemu handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych (propozycja zmiany Dyrektywy) Starania zmierzające do ograniczenia emisji gazów cieplarnianych (propozycja Decyzji Parlamentu i Rady) Geologiczne składowanie dwutlenku węgla (propozycja Dyrektywy) Promocja stosowania energii ze źródeł odnawialnych (propozycja Dyrektywy)

5 Rozszerzenie wspólnotowego systemu handlu uprawnieniami do emisji gazów w cieplarnianych (1) System handlu emisjami UE (ETS) - jest to pierwszy międzynarodowy system odnoszący się do emisji CO2 Obejmuje ponad instalacji w sektorach energetyki i przemysłu Sektory te ponoszą odpowiedzialność za blisko 50 % unijnych emisji CO2 oraz 40% całkowitych emisji gazów w cieplarnianych w UE Kwestia fundamentalna w ramach strategii UE na rzecz zwalczania zmian klimatycznych

6 Rozszerzenie wspólnotowego systemu handlu uprawnieniami do emisji gazów w cieplarnianych (2) Przegląd d dyrektywy i konieczność jej zmiany wynika z przyjętego w styczniu b.r. pakietu energetyczno klimatycznego 100 % przydziałów w na emisję CO2 dla energetyki na aukcji od 2013 roku Pozostałe e sektory gospodarki od 2020 roku Sprawozdawczyni Avril Doyle napisała a w swoim Raporcie: Rozsądne jest 100% licytowanie dla sektora energetycznego od 2013 r. biorąc c pod uwagę wyraźną możliwo liwość,, by sektor ten przełożył w razie konieczności ci wszelkie uzasadnione koszty na konsumenta.

7 Rozszerzenie wspólnotowego systemu handlu uprawnieniami do emisji gazów w cieplarnianych (3) Energetyka powinna mieć możliwo liwość stopniowego dostosowywania się do nabywania 100 % uprawnień do emisji CO2 na aukcji Czas potrzebny na modernizację i wdrażania ania nowoczesnych niskoemisyjnych technologii Skutki: Wprowadzenie 100 % uprawnień na emisję spowoduje w Polsce gwałtowny wzrost cen energii elektrycznej Wzrost kosztów w wytwarzania spowoduje obniżenie konkurencyjności ci gospodarek z energetyką opartą na węglu Problemy społeczne

8 Rozszerzenie wspólnotowego systemu handlu uprawnieniami do emisji gazów w cieplarnianych (4) Problem dotyczy to także e sektora ciepłownictwa sieciowego i elektrociepłowni owni Skutki: Drastyczny wzrost cen ciepła Odbiorcy ciepła a będąb wybierać tańsze indywidualne rozwiązania zania stosując c gorszej jakości paliwo i niskosprawne piece Efekt niekontrolowane pogorszenie jakości powietrza

9 Geologiczne składowanie dwutlenku węgla w (1) Dyrektywa wyznacza warunki dotyczące ce wykorzystania w Europie technologii wychwytywania i składowania dwutlenku węgla w (technologii CCS) Technologia CCS nie jest pozytywnie odbierana przez wszystkich specjalistów w w zakresie ochrony środowiska Zakopywanie CO2 trudno jest nazwać idealnie zielonym rozwiązaniem zaniem Założenie - technologia pomostowa Pomoże e naszej cywilizacji przemysłowej zyskać na czasie, aby wypracować rozwiązania zania alternatywne

10 Geologiczne składowanie dwutlenku węgla w (2) Zobowiązane do roku 2020 nowe obiekty energetyczne o dużej mocy (pow. 300 MW) muszą zastosować technologię CCS Polska widzi problem z realizacją tego zobowiązania zania Struktura geologiczna Polski nie jest dostatecznie rozpoznana pod względem przydatności do magazynowania CO2

11 Promocja stosowania energii ze źródeł odnawialnych (1) Przyszłość energetyki - UE znajduje się na rozdrożu Nie ma idealnego rozwiązania zania problemów klimatycznych i energetycznych Należy y realizować wielokierunkowe podejście, którego głównymi g filarami będą: b zwiększona wydajność energetyczna stopniowa rezygnacja z paliw kopalnych zakrojone na dużą skalę inwestycje w badania nad zastosowaniem alternatywnych źródeł energii, a przede wszystkim energii odnawialnej

12 Promocja stosowania energii ze źródeł odnawialnych (2) Cele nowej Dyrektywy: 20% udział źródeł energii odnawialnej w zużyciu energii do roku % udział wykorzystania biopaliw w transporcie do roku 2020

13 Nowa dyrektywa w sprawie odpadów w (1) Parlament Europejski przyjął 17 czerwca 2008 r. nową dyrektywę w sprawie odpadów Nowa dyrektywa - ma dać podstawy do stworzenia w Europie społeczeństwa powszechnie stosującego recykling Przed państwami członkowskimi postawione zostały bardzo ambitne cele Do roku 2020 odzysk z odpadów z gospodarstw domowych - 50 % (papier, metal, plastik, szkło)

14 Nowa dyrektywa w sprawie odpadów w (2) Absolutna rewolucja w zarządzaniu odpadami w wielu krajach (m.in. w Polsce) Polska już w tej chwili ma problemy ze spełnieniem wspólnotowych standardów w w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi Czy poradzimy sobie z wypełnieniem nowych rygorystycznych wymogów? w?

15 Nowa dyrektywa w sprawie odpadów w (3) Nowa dyrektywa - wymusi na krajach, które mają zaniedbaną gospodarkę odpadami komunalnymi (m. in. Polska), podjęcie zdecydowanych działań Konieczność wprowadzenia w Polsce mechanizmów w prawnych i ekonomicznych w zarządzaniu odpadami Efektem musi być pobudzenie, a nie obciąż ążenie dla gospodarki

16 Ochrona środowiska poprzez prawo karne (1) 20 maja 2008 r. Parlament Europejski przyjął projekt dyrektywy w sprawie ochrony środowiska poprzez prawo karne Wprowadzenie nowych uregulowań prawnych oraz zdefiniowanie wspólnej dla całej Wspólnoty minimalnej listy przestępstw pstw przeciwko środowisku Zapewnienie skuteczniejszego stosowania prawa wspólnotowego

17 Ochrona środowiska poprzez prawo karne (2) We wszystkich państwach członkowskich Wspólnoty wdrożone one sąs jednolite przepisy Jednak sposób b ich egzekwowania jest różnyr Sprzyja to nagannym praktykom lokowania przez nieuczciwych przedsiębiorc biorców w działalno alności gospodarczej w państwach, gdzie sankcje karne za przestępstwa pstwa przeciwko środowisku sąs łagodniejsze Dotyczy to szczególnie nowych państw członkowskich Unii Europejskiej (Polska)

18 Ochrona środowiska poprzez prawo karne (3) Coraz większ kszą rolę odgrywają przestępstwa pstwa popełniane w ramach organizacji przestępczych pczych Przestępstwa przeciwko środowisku mają coraz częś ęściej ponadgraniczny charakter Tylko wspólna dla UE lista przestępstw pstw przeciwko środowisku Wysokość kar pozostawiono krajom członkowskim

19 Transgraniczna ocena oddziaływania na środowisko (1) 3 czerwca 2008 r. Komisja Ochrony Środowiska Parlamentu Europejskiego przyjęł ęła a sprawozdanie (Sprawozdawca B. Sonik) w sprawie ratyfikacji przez Wspólnot lnotę Europejską Protokółu u w sprawie strategicznej oceny oddziaływania na środowisko do Konwencji EKG ONZ o ocenach oddziaływania na środowisko w kontekście transgranicznym, sporządzonej w Espoo w Finlandii w 1991 roku. Zgodnie z protokółem uzgodnieniom z państwami sąsiednimi siednimi w zakresie oddziaływania na środowisko podlegać będą nie tylko inwestycje, ale także e plany i programy dotyczące ce m. in. rolnictwa, przemysłu, turystyki, gospodarki odpadami.

20 Transgraniczna ocena oddziaływania na środowisko (2) Głosowanie plenarne nad przyjęciem sprawozdania - lipcowa sesja Parlamentu Europejskiego w Strasburgu Przykładem inwestycji, dla której uzgodnienia muszą być przeprowadzone z krajem sąsiednim, s siednim, jest budowa spalarni odpadów w w Schwedt w Niemczech. Procedurze konsultacji z sąsiednimi s siednimi państwami w zakresie oddziaływania na środowisko podlega także planowana niemiecko rosyjska inwestycja, polegająca na budowie gazociągu gu - Nord Stream, który ma przebiegać po dnie Bałtyku.

21 Zielona księga ga (1) Dokument Zielona Księga ga dotyczy instrumentów rynkowych na potrzeby polityki w zakresie ochrony środowiska i w dziedzinach pokrewnych Zielona Księga ga zapowiada wprowadzenie w przyszłości w UE nowych instrumentów w rynkowych Instrumenty rynkowe: zbywalne pozwolenia stworzone dla zmniejszenia zanieczyszczeń (na przykład emisji CO2) podatki środowiskowe, które mają za zadanie zmianę cen, a przez to i zachowań producentów w oraz konsumentów opłaty środowiskowe stworzone w celu pokrycia kosztów korzystania ze środowiska dopłaty (dotacje) na ochronę środowiska mające na celu wspieranie rozwoju czystszych technologii

22 Zielona księga ga (2) Opodatkowanie ekologiczne w państwach członkowskich jest bardzo zróżnicowane Pozostawienie rozwiąza zań w tym zakresie w gestii państw członkowskich wywołuje ryzyko zaburzenia konkurencyjności ci pomiędzy przedsiębiorstwami Bardzo ważne jest, aby dochody z podatków ekologicznych służyły s y zapobieganiu szkodliwym oddziaływaniom na środowisko i zdrowie ludzi Niezbędna jest stopniowa harmonizacja podatków ekologicznych w obrębie bie Unii

23 Wnioski (1) Prawo ochrony środowiska ma coraz większy wpływ na gospodarkę - Ekologia reguluje gospodarkę Wdrażanie anie prawa wspólnotowego będzie b wpływa ywać na inwestowanie przez przemysł w nowoczesne technologie Nowe przepisy powinny być bodźcem dla rozwoju nowych technologii i tworzenia miejsc pracy Konieczna jest edukacja społecze eczeństwa w tej dziedzinie, gdyż większo kszość kosztów w będzie b ponosiło o społecze eczeństwo Zbyt wysokie obciąż ążenie obywateli kosztami ekologicznymi obywatelimoże wywołać niechęć do podejmowania działań na rzecz środowiska

24 Wnioski (2) WAŻNE: Bliska współpraca praca pomiędzy polskimi posłami do Parlamentu Europejskiego a polskim rządem nad kształtowaniem towaniem ekologicznej polityki wspólnotowej Współpraca praca na bardzo wczesnym etapie, aby mieć realny wpływ na kształt t przepisów wspólnotowych