Wesoła i bezpieczna zima z Tauronem

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Wesoła i bezpieczna zima z Tauronem"

Transkrypt

1 Nr 02 (64) luty 2014 magazyn grupy tauron ISSN raport Zielone zimowe igrzyska wydarzenia Aktywa medyczne Grupy Tauron wywiad Prof. Leszek Marks o zmianach klimatu promocja Wesoła i bezpieczna zima z Tauronem

2 biznes wydarzenia Zdaniem Czytelników Po raz ostatni oddajemy w Państwa ręce magazyn w tej szacie graficznej. W następnych wydaniach przedstawimy zarówno odświeżoną formułę graficzną, jak i nową, rozwijającą się, koncepcję redakcyjną Zależy nam, by Polska Energia spełniała Państwa oczekiwania. Dlatego do tego wydania dołączamy ankietę, dzięki której chcemy poznać Państwa opinie i rekomendacje. Wykorzystamy je przy tworzeniu nowej odsłony magazynu. także poznawać branżę zarówno od strony historii jej rozwoju, jak i nowych technologii. Ważne opinie Ankieta czytelnicza, którą otrzymują Państwo do wypełnienia, dotyczy kwestii merytorycznych i graficznych. Niektóre z pytań są otwarte (dają możliwość wpisania dowolnej odpowiedzi), pozostałe jedno- lub wielokrotnego wyboru. W kwestionariuszu znajdą Państwo pytania o rubryki magazynu, które szczególnie lubicie czytać, ale także dotyczące tego, jakich informacji powinno być Państwa zdaniem mniej lub więcej w następnych wydaniach pisma. Liczymy, że zechcą Państwo wypełnić ankietę i podzielić się swoimi spostrzeżeniami. Pozwolą nam przygotować nową, jeszcze ciekawszą Polską Energię. Redakcja Energia od a do z Trzymają Państwo w dłoniach już 63. wydanie Polskiej Energii. Staramy się przedstawić w magazynie ważne wydarzenia z życia Grupy Tauron oraz polskiej i światowej energetyki. Wśród autorów artykułów znajdują się zarówno dziennikarze, jak i eksperci Taurona, którzy przybliżają i komentują wydarzenia branżowe, ekonomiczne i społeczne mające związek z rynkiem energii. Wraz z rozwojem konkurencyjności rynku coraz więcej miejsca poświęcamy sprzedaży energii. Mogą Państwo poznać ofertę Taurona, NGA GWIAZDY JACKA STRO jak również dowiedzieć się, co wpływa m.in. na ceny energii. Staramy się kina, które u odpow By móc samem kawał porządnego okazji zobaczyć Kukliński. A przy dzki Michał Zawa Rozmawiał: się wstydzić. ody z Jack pięknej przyg Rynek mocy poprawi bezpieczeństwo energety czne? wiedz, o wartościach człowieka: fantaia lce, o strachu To historia o wa mnie to przede wszystkim histor rda Kuklińskiego. Kiedy zabraknie mocy alnej Marcin Dorocińskijest absolwentem Akademii Teatrekran ie Jednak dla historia Rysza Oczy wiście. zem tragiczna rygodna, a zara styczna, niewia lny scenariusz. napisało genia Życie pułkownika na 1973 r. aktor. Debiutował Urodzony w w Warszawie ie jest jednym Zelwerowicza w 1996 r. Obecn im. Aleksandra Żuławskiego Na stałe anka Andrzeja go pokolenia. w filmie Szam ch aktorów młode h: Obława, cenionych polski ł m.in. w filmac z najbardziej e Ateneum. Zagra będzie można awskim Teatrz czasie warsz szym w e najbliż pracuj rs i Róża. W ówka, Rewe ym Aniołem. Mocn Pod Vinci, Drog w u oraz Jacku Strong go zobaczyć w ne? ego było trud ika Kukliński, która nie tak cie pułkown tać histor yczną Wejście w ży bardziej w pos rd Kukliń- wdę Rysza to trudne, a tym jaki był napra Zawsze jest łem pokazać, miałem przye żyła. Chcia i z którymi. dawno jeszcz którzy go znali olinijny i cichy yć go. Od ludzi, ykle ciepły, prost ski, uczłowiecz wydają się, że był niezw wiać wiem rzeczy, które dokonujący jemność rozma iek człow a zarazem Zwyczajny facet, inacja. komb ykła Niezw niemożliwe. PROMOCJA JERZY JANIKOWSKI szef Biura Regulacji i Współpracy Międzynarodowej Taurona Brak nowych inwestycji RAPORT Górnicy potencjalnymi daw cami szpiku 5 18 Ponad pół tysiąca górników 4 Górnicy przyłączyli się do bazy potencjalnych dawców szpiku w ramach projektu Taurona Bohaterowie z dnia na dzień. Jego celem jest budowanie bazy dawców, ale też popularyzacja informacji na temat dawstwa. W ramach projektu zarejestrowało się już niemal 2 tys. osób. W 2012 r. rozpoczęliśm y projekt wewnątrz Grupy Tauron, zachęcając pracowników do przyłączenia się do bazy dawców. Teraz realizujemy go równolegle w kolejnych spółkach Grupy oraz podczas wydarzeń sponsorowanych przez Tauron Polska Energia mówi Paweł Gniadek, prezes Fundacji Tauron. pereł Georges'a Bizeta można było zobaczyć Tauron Festiwalu Operowe w listopadzie w ramach kolejnej edycji go Trzystu wykonawców na scenie i monumentalne dekoracje, czyli spektakularne widowisko operowe we wrocławskiej Hali Stulecia. W 150-lecie światowej premiery w Paryżu oraz w setną rocznicę powstania Hali Stulecia Opera Wrocławska i Tauron przypomniały jedną z najpiękniejszych kompozycji Georges'a Bizeta Poławiacze pereł. Kierownictwo muzyczne nad spektaklem objęła Ewa Michnik dyrektor naczelna i artystyczna Opery Wrocławskiej. Reżyserem megawidowi był Waldemar Zawodziński ska. Porywająca muzyka, efektowna choreografia, imponujące sceny zbiorowe, a także wspaniałe kostiumy zdecydowały o wyjątkowoś ci tego przedsięwzięcia. Rozmach, z jakim opera została zrealizowan a, pokazują liczby w listopadzie obejrzało ją ponad 25 tys. widzów z Polski i zagranicy. Tauronek bawi i uczy w teatrze niespodzianek związanych dla swoich klientów wiele miłych ceny prądu Dekoracje do opery Bizeta ustawione na scenie Hali Ludowej oszałamiały widzów bogactwem kolorów oraz skalą realizacji. Dyrektor artystyczna Opery Wrocławskiej, Ewa Michnik, wie jak oczarować widownię. 24 larniejszych nadmorskich kurortów. edukacyjnego dla najmłodsz Wodne szaleństwa Przygody Byczka Tauronka w krainie elektryczności cieszą się wielką popularnością wśród najmłodszych i ich opiekunów ten budynek to unimożna chyba postawić tezę, że Siedzibę Kongresu wersalny symbol demokracji. William Stanów Zjednoczonych zaprojektował Benjamin Thornton, a następnie zmodyfikowali Obecna kopuła Latrobe oraz Charles Bulfinch. są autorstwa Thooraz skrzydło Izby i Senatu w latach wznoszono masa U. Waltera. Budowlę nym ele Najbardziej charakterystycz jest latarnia Tholos mentem oświetlenia obiektu jako cokół Pomnika wieńcząca kopułę. Służy ona światłem tylko na tak Wolności. Latarnia rozbłyska wojny secesyjnej. specjalne okazje jak np. koniec kajak (wraz z wywysokiej jakości pompowany Co weekend do wygrania jest wakacyjną mogą wyruszyć na emocjonującą posażeniem), którym zwycięzcy są również ratownikami WOPR organizowane wyprawę. We współpracy z pogadanki pierwszej pomocy, a także pokazy i zajęcia z zakresu udzielania nad wodą. na temat bezpiecznego przebywania Wielki wyścig Górskie uroki kolejnej akcji to również motyw przewodni Bezpieczeństwo na wakacjach W jej ramach Bezpiecznego Lata wakacyjnej, którą wspiera Tauron po górach o tym, jak bezpiecznie podróżować ratownicy GOPR opowiadają turystyki górzachowań podczas uprawiania oraz uczą zasad bezpiecznych na rowerze, wspinaczki skiej i sportów letnich (jazdy odbywają się konkursy i trekkingu). Podczas imprezy zasmakować również może chętny i zabawy. Każdy pociechę do kącika waty cukrowej lub wziąć swoją dziecięcych Tauron, gdzie odbywa się malowanie pod hasłem Bezpieczbuziek i wielkie kolorowanie Wraz z GOPR Tauron nie na szlaku z Tauronkiem. i w Krynicy; w lipcu pojawił się już na Gubałówce na spotkanie na zamw sierpniu natomiast zaprasza Porębie. ku w Ogrodzieńcu i w Szklarskiej Monika Gałaś wydarzeń Aktualny harmonogram na stronie: z udziałem Taurona znajduje się relacje z potam również zamieszczane są haszczególnych wydarzeń, najciekawsze zdjęć sła konkursowe oraz galerie 10 waty Najmłodsi kibice mogli spróbować barwach cukrowej w energetycznych Tauron już po raz czwarty dodawał energii startującej w TdP kolarskiej elicie oraz swoim klientom dopingująto nasz kluczowy cym zawodników. Tour de Pologne niemu promujemy projekt sponsoringowy. Dzięki mówi Dariusz Lubera, markę Tauron i jej produkty Energia. prezes zarządu Tauron Polska również dla najlepczwórka okazała się znacząca Rafała Majki. szego polskiego uczestnika wyścigu się w pierwszej znalazłem nie że szkoda, trochę Może ale czwarte miejsce to trójce klasyfikacji generalnej, Najwiękdobry wynik powiedział dziennikarzom. Tabela wyników Zawodnik 1 Pieter Weening 2 Jon Izaguirre Insausti team czas 136 OGE 31 h EUS 31 h ALM 31 h przesyłu energii elektrycznej 14 ALM 31 h National Grid już w październiku 58 tys. MW osiągalnych Domenico Pozzovivo mocy w energetyce cieplnej. ogłosił, że tegoroczna7zima 38 Z tego wykorzystymoże postawić Wyspy w stan CAN 31 h energetycznego pogotowia. 8 Ivan Basso wane są ponad 4361tys. MW. Daje to około 15 tys. MW Problemem jest niewystarczająca rezerwa rezerw, do użycia w wypadku wyjątkowo 32 h AST zimy. mocy 4 srogiej Na razie są to wartości wystarczające było wytworzyćw systemie. Jej wartość, zdaniem9operatora, Tanel Kangert e można przekracza szacowany na mroźnekoktajl Na energorowerz uspokaja dr inż. Arkadiusz i jak h z Krajowej miesiące popyt energii TST Węglarz 52 i dzięki niej przyrządzić o zaledwie Agencji Poszanowania Energii, prawdziwątoenergię Anker Sorensen najwęższy proc. 10 5Chris margines bezpieczeńst wa od roku Istnieje np. z bananów zatem realna obawa, że niektóre regiony Wielkiej Brytanii mogą zostać dotknię te blackoutami, w wyniku czego niejeden domowy piec przestanie pompować ciepło do wychłodzonego mieszkania. Czy 11 chłodne święta Bożego Narodzenia z koniecznośc tylko przy świecach to i realny scenariusz także dla Polski? REKORDOWO ZIMNY ROK Zachować zimną krew 2 strata numer Gra w zimno-ciepło Dotychczas wizja deficytu energetycznego w Polsce nie była zbyt wyrazista. Dzisiaj jednak pytania o możliwe niedobory energii w naszym kraju nie są już tylko akademicką dyskusją. Z opublikowanych w październik u przez Ministerstwo Gospodarki prognoz, opracowanych przez prof. Krzysztofa Żmijewskiego z Politechniki Warszawskiej, wynika, że do roku 2017 możemy spodziewać się powstania braków mocy w systemie energetyczny m. Z początku niewielkich, rzędu kilkudziesięciu megawatów. Do 2017 r. urosną one do ponad gigawata. Powody są prozaiczne wyłączenie planowe niektórych jednostek, brak nowych mocy wytwórczych i wysoka energochłonność gospodarki. Należy zatem już teraz podjąć działania, które odłożą ad acta czarny scenariusz polskiego blackoutu. Według danych Urzędu Regulacji Energetyki Polska dysponuje około W 1816 r. niezwykła anomalia pogodowa dotknęła Amerykę nocną oraz północną część Półnaszego kontynentu. Wiosna wręcz lodowate. W USA i lato były w czerwcu odnotowano dwie burze śnieżne, a temperatura w Pensylwan ii spadła z 35 do blisko zera Celsjusza w kilka godzin. W Europie wymarzła większość plstopni Szwajcaria wprowadziła onów. stan klęski, co wywołało falę brutalnych zamieszek i walk o jedzenie. Ren i inne wielkie rzeki wylały. Rok bez lata pod taką nazwą przeszedł do historii był brzemiennym w skutkach efektem erupcji wulkanu w rejonie dzisiejszej zji. Tony pyłów w atmosferz Indonee doprowadziły do gwałtowneg bienia. Jak podkreślają wulkanolodzy, do podobnych o oziędochodzi w regularnych zdarzeń odstępach lat. Można zatem domniemywać, że w perspekty wie kilkudziesięciu lat dojdzie podobnej w skutkach do katastrofy naturalnej. Czy wówczas będziemy gotowi na mroźne lato i jeszcze gorszą zimę? Federacji RoTrudno wyobrazić sobie stolicę bryły Soboru syjskiej bez charakterystycznej już obowiązkowasyla Błogosławionego. A amerywo pojawia się ona we wszystkich rozgrywa kańskich filmach, których akcja na rozkaz cara się w Moskwie. Zbudowany sobór Iwana Groźnego w latach w wojnie z kamiał upamiętniać zwycięstwo Za jego Kazania. zańskimi Tatarami i zdobycie mistrza Postautora uważa się pskowskiego Legenda nika Jakowlewa, zwanego Barmą. Groźny Iwan budowli głosi, że po ukończeniu by nigdy więcej rozkazał oślepić architektów, przemianach nie stworzyli takiego cudu. Po oświetlono, poustrojowych w Rosji zabytek Kreml. Przed dobnie jak sąsiadujący z nim LED, wydokilku laty zamontowano system kopuł. bywający z mroku kolory cerkiewnych Tower Bridge Londyn Horace ukończono w roku Architekt Budowę tego słynnego mostu w stylu neogoszkielet obłożony kamieniem Jones zaprojektował stalowy przepływanie statrzeczny na Tamizie, w tym tyckim. By umożliwić ruch powyżej poziomu nawet do 40,5 m wysokości ków oceanicznych mających Przez Bridge będzie mostem zwodzonym. wody, zdecydowano, że Tower rocznie, teraz jedynie tysiąc razy tys. 6 nawet pierwsze lata był otwierany przęsła ze skrzymostu to dwa podnoszone razy na rok. Środkowa część koronacji ton. W 1977 r., z okazji 25. rocznicy dłami, każde o wadze 1200 W 2012 r. na kolory: niebieski, biały i czerwony. Elżbiety II, pomalowano go w Lonkrólowej oraz Igrzysk Olimpijskich z okazji Diamentowego Jubileuszu oparte oświetlenie najnowocześniejsze dynie zainstalowano na moście do pierzużycie energii w stosunku na technologii LED, co zredukowało wotnego systemu o 40 proc. opracował Grzegorz Zajdel 21 Rozwój, koszty i oszczęd ności okazali się klienci szymi zwycięzcami TdP jak zawsze bawili się znakomitaurona, którzy w trakcie wyścigu na kibiców kolarstwa cie. Na końcu każdego etapu dobrej energii. Wśród czekał kolorowy namiot pełen przeszkód dla najmłodatrakcji był m.in. rowerowy tor podczas wypadku oraz szych, symulator dachowania był markowy rower. konkurs, w którym do wygrania akcja Tuning Bike, Na właścicieli dwóch kółek czekała się nie do poznania. dzięki której rowery zmieniały wesprzeć inicjatywę W tym roku można było również wybranej przez siebie Fundacji Tauron i wygrać dla (MG) szkoły odblaskowe gadżety. 176 Christophe Riblon Śnieżne zimy mają swój urok tak długo, jak mamy3 31 h TST 55 dom, w którym możemy prognozy Ministerstwa Rafał Majka 4ciepły schronić Gospodarki i synoptykó się58 przed SKY 31 h 58 mrozem. Tymczasem w mówią, Montoya Luis Henao że nad 5 Sergio Polskę 31 nadciągają front h i energetycz MOV zimny 111 ny niż Brytyjski operator systemu 6 Eros Capecchi Moskwa Sobór Wasyla Błogosławionego jeszcze nie ma powodów do szczególnego niepokoju. Zaznacza jednak, że powinniśmy mieć świadomość, iż musimy już teraz podjąć działania zmierzające do zwiększenia mocy i jak najdłuższego wykorzystania dostępnych. Energochłonność dochodu narodowego jest w Polsce około dwukrotnie wyższa niż w krajach rozwiniętych Unii Europejskiej, które leżą w tej samej co my strefie klimatycznej podkreśla dr Węglarz. już za nami. Tę prestiżową imprezę Jubileuszowy 70. Tour de Pologne który w trakcie kolarskich zmagań tradycyjnie wspierał Tauron, wiele atrakcji przygotował dla swoich klientów którym Tauronek prezentuje kajak, zwycięzcy konkursu mogą wyruszyć na wakacyjną wyprawę m.in. do kompleksu basenów W tym roku Tauron zawitał Prawdziwym hitem był termalnych w Białce Tatrzańskiej. wykonaniu Tauronka zorbing wodny w Paryż punktem nym symbolem Paryża, obowiązkowym Jest ikoną, niekwestionowa zaprojektował stolicy Francji. Stalową wieżę na mapie każdej wycieczki do ją dla uczczenia Wystawy Światowej inżynier Gustaw Eiffel, a wybudowano 18 tys. z kutego żelaza składa się z ponad w roku Ażurowa konstrukcja masa, razem z beto2,5 mln nitów. Jej całkowita metalowych części i około zamocowano latach 10 tys. ton. W nowymi filarami, wynosi ok. po 1000 W, się z 352 reflektorów, każdy na wieży nowe oświetlenie składające 400 i 600 W. na bardziej oszczędne, bo mające które w 2004 r. wymieniono jej wyglądu zmianę umożliwia wieży na samej Oświetlenie zamontowane i Nowego Roku). W 2000 r. na szczypo zmroku (w okresie świąt państwowych nocy obracają stałe dwa reflektory, które każdej cie wieży zainstalowano na km. Dzień w dzień, i są widoczne z odległości 80 się jak światła latarni morskiej się, oświetla 20 tys. żarówek. Ocenia od zmroku do 1 w nocy, konstrukcję 7 mln turystów z całego świata. że co roku wieża przyciąga ponad klasyfikacji 25 Marczyńskiem 20 u, zwycięzcy Tomaszowi na podium prezes Najlepszy góral Tauron, towarzyszyli Lubera (z prawej) Dariusz zarządu Tauron Polska Energia Lang i dyrektor Tour de Pologne Czesław Dzięki Tauronowi TdP to nie tylko wyścig, lecz przede wszystkim dobra zabawa lekkiej letniej atsię na południe Polski. W Znad morza warto przenieść największych kąna wodne szaleństwa do mosferze Tauron zaprasza Tauron zawii parków wodnych. Tego lata pielisk otwartych, basenów Strzegom, jak: Białka Tatrzańska, Wrocław, ta do takich miejscowości Wśród atrakcji Jastrzębie-Zdrój, Muszyna. Opole, Częstochowa, Gliwice, chodzenie wodnej, zorbing wodny, czyli są m.in. rozgrywki koszykówki włączy się na pistolety wodne. Do zabawy w kuli po wodzie oraz pojedynki chwile radości na zdjęciach. uwieczni fotograf Tauronek, a profesjonalny ie obchodzić się z prądem to tytuł spektaklu ych, który można zobaczyć w będziński Wieża Eifflam teatrze W ramach współpracy spółki Tauron Dystrybucja i Teatru Dzieci Zagłębia powstał spektakl dla dzieci, którego bohaterem jest Byczek Tauronek. Scenariusz podejmuje problematykę bezpiecznego użytkowania energii elektrycznej. Przedstawienie jest częścią akcji Bezpieczniki Taurona. Chcemy poprzez teatr nauczyć dzieci i ich opiekunów, jak powinni bezpiecznie korzystać z urządzeń elektrycznych mówi Marcin Marzyński, szef Biura Komunikacji Tauron Dystrybucja. Spektakl pozwala najmłodszym współuczestniczyć w teatralnej, a zarazem edukacyjnej zabawie tłumaczy z kolei Joanna Rząp, aktorka wcielająca się w Byczka Tauronka. Spektakl powstał w ramach tzw. Baby Sceny, gdzie realizowane są przedstawienia dla dzieci. Istnieje ona od 2012 r. i cieszy się coraz większą popularnością Spektakle są odgrywane. w warunkach kameralnych, w otoczeniu przyjaznym dzieciom, i odwołują się do ich możliwości percepcyjnyc h. Wszystko jest niezwykle plastyczne wyjaśnia Dariusz Wiktorowicz, dyrektor RAPORT teatru. Najbliższe terminy przedstawień można sprawdzić na stronie dzin.pl. Piotr Żydek Nad Bałtykiem cieszy się barw okresie wakacyjnym Sopot szacuje się, że roczdzo dużą popularnością miliony turystów. nie odwiedza go ponad dwa zapewnione dwa Nasi klienci mają w Sopocie atrakcji. Każdy dzień miesiące nieprzerwanych interaktywnych pełen jest konkursów, gier dobrej energii oraz rozgrywanych w strefie wygrać tysiąc złozabaw. Co tydzień można Żeby je zdobyć, tych na wakacyjne szaleństwa. na proste pytanie: wystarczy odpowiedzieć urlopu? Co dodaje ci energii podczas weekendy sierpnia Dodatkowo trzy pierwsze Molo Jazz Festival, Sopot podczas wrażeń to moc Sopot Match Race, Sopot Art & Fashion Week oraz udziałem Taurona. które również odbędą się z Waszyngton Kapitol Partnerem merytoryczn 16 lat później, to prace wykońmiało miejsce ym akcjiiizachęcającej do przyłączaniasali z udziałem królowej Elżbiety potencjalnych do bazy Inaugurację siękoncertowej dawców szpiku kostnego tego jeststulecia. Fundacja DKMS Polska. czeniowe trwały aż do początku nabrzeżu Warto też wiedzieć, że na(ms) Sydney uświetnił występ Wandy Wiłkomirskiej. Dla Australijczyków Zatoka Conrada, kontrowersje. ku czci polskiego pisarza Josepha opery towarzyszyły olbrzymie przy operze znajduje się tablica wstaniu budynku tamtejszej do miejiluminację a dokładnie na brzegu przeciwległym o. Stojąc obok niej, można podziwiać czyli Józefa Korzeniowskieg Nic dziwnego to właśnie tam, w wielki Brytanii, na specjalne okazje zmienia się pierwsi osadnicy z Wielkiej Tym bardziej niezwykłego, że budynku. sca, w którym stoi opera, wylądowali zwycięskiego na deskach opery. skazańców. Budowa wedle mogą śledzić to, co dzieje się Pstryk! ęciu brytyjskich I wszystko ekran, na którym widzowie czyli kilkudziesi jasne...! Byczek otwarcie I choć oficjalne r. Tauronek 1957 w się zaczęła uczy, jak bezpieczn projektu Duńczyka Jørna Utzona Szlakiem atrakcji Taurona Letnie Wakacje to czas podróży. rozwojaże z Tauronem po Polsce poczęliśmy od jednego z najpopu- Dla górników zapewnienie bezpieczeńst wa jest kluczowym elementem codziennej pracy. Dlatego idea dawstwa szpiku jest nam metropolii bardzo bliska. Im więcej jest światowych Sydney Sydney OperatoHouse pomiejsce niemal święte. Dlatego Tego lata Tauron przygotował Gwiazdy wielkich miast DNI DAWCY osób w bazie, turystyczne tym większa szansa na atrakcje Dni dawcy odbywają się uratowanie oglądać największe również podczas akcji Bądź warto życia chorym Londynu na białaczkę. Dzięki projektowi Paryża, h wędrówek bezpieczny ulicach nerem GOPR, której partwakacyjnyc Tauron. Ostatnia czasie wieczorem pofundacji Wjest odsłona projektu odbyła Tauron mamy realną szansę że spacerując sprawia, się 14 i 15 grudnia Katowickiej. Przyłączenie do tego przyczynić mówi się na iluminacje w Galerii budowli do bazy znanych dnia. za jest Moda Kazimierz bezpłatne, bezbolesne i zajmuje najbardziej nie tylko Grzechnik, prezes Południoweg Wystarczy za pomocą patyczka pobrać ok. 10 minut.inne oblicze Koncernunawet o Węglowego. wymaz y, odkrywamy z wewnętrznej stronyzupełnie czy Moskw policzka. WYDARZENIA Widowiska Opery Wrocławskie wakacji niskie j zawsze są tworzone Od sprzedażową z ogromnym rozmakampanią chem. W spektakularnzych Poławiaczach pereł Georges'a Bizeta wystąpiło ponad 300 aktorów. Piotra budowano Rzym Bazylika św. grobem św. Piotra. Bazylikę dla katolików, wzniesiono nad Donato BraTę budowlę, ważną nie tylko tys. mkw. Projektowali ją m.in. Jej powierzchnia wynosi 23 przez 120 lat ( r.). w świątyni, zająłby kilkanaście dzieł sztuki, które znalazły się wszyscy mante i Michał Anioł. Opis wszystkich przypadał na lata , Juliusza II, którego pontyfikat najwystron, bowiem poczynając od po sobie świadectwa kunsztu w historii bazyliki, pozostawiając papieże pragnęli zapisać się kopuła bazyliki jest jednym z najbardziej czasów. A pięknie oświetlona bitniejszych artystów swoich Miasta. nocnej panoramy Wiecznego charakterystycznych elementów Do grona potencjalnych dawców szpiku kostnego dołączyli teraz pracownicy Południowego Koncernu Węglowego, spółki Grupy Tauron. Między 18 a 21 listopada firmowe dni dawcy odbyły się w centrali Południowego Koncernu Węglowego, Zakładzie Górniczym Janina i Zakładzie Górniczym Sobieski. Dni dawcy to zwieńczenie akcji informacyjnej, przeprowadz anej pod hasłem Zostań bohaterem masz to we krwi!. Założeniem projektu jest dostarczenie pracownikom wyczerpujący ch informacji na temat problemu dawstwa szpiku tak by umożliwić im podjęcie świadomej decyzji o przyłączeni u się do bazy. Tauron Festiwal Operowy Wielka Brytania jest jednym z największych konsumentó w elektrycznej w Unii Europejskieenergii j Południowego Koncernu Węglowego dołączyło szpiku kostnego dzięki do bazy potencjalnych akcji Fundacji Tauron i dawców DKMS Polska Spektakl Poławiacze Rynek mocy rozwiązaniem docelowym Co oczywiste, takie krótkotermin owe działanie nie rozwiąże problemu. Równocześnie należałoby zatem wprowadzać mechanizmy docelowe, których przykładem mogą być właśnie rynki mocy oraz kontrakty różnicowe. Takie działania wprowadzane są aktualnie na rynku brytyjskim i wydaje się, że mogłyby one z powodzeniem zostać wykorzystane także w Polsce. Z odpowiednim Trzeba pamiętać, że obecnie wyprzedzeniem, trwającym powstaje niewiele nowych najlepiej około czterech lat bo tyle potrzeba na jednostek wytwórczyc wybudowanie nowego h i w perspektywie najbliższych bloku organizowana byłaby lat aukcja mocy. Fizycznie Polska stanie przed poważnym dostępna moc pozostawała problemem braku wystarby w stosunku do energii równoległym towarem. czającej ilości stabilnych Odbiorcy dokonywalib źródeł zasilania. Zgłaszane y obligatoryjnego zakupu przez mocy, proporcjonalnie Komisję Europejską propozycje swojego zapotrzebowania. do zmian w zasadach handlu Opłata za moc służyłaby pokryciu kosztów stałych, uprawnieniami do emisji czyli kosztów inwestycyjn najpierw w postaci backloadinych i kapitałowych. Koszty zmienne pokrywane gu, potem w postaci postulowany byłyby zaś ze sprzedaży energii. Trzeba wyraźnie ch reform strukturalnych zaznaczyć, że takie rozwiącałego systemu ETS silnie zanie nie jest systemem ograniczą wykorzystan wsparcia, bo nikt nie otrzymuje ie kontutaj dodatkowych przychodów. Ci z uczestnikó w aukcji, którzy ją wygrali, musieliby w wyznanajbardziej Gmach Opery w Sydney to w Australii. Każdego charakterystyczny budynek go turystom, roku, dzięki odwiedzającym 1 mld dolarów 19 generuje przychód na poziomie w systemie W nadchodzących latach będziemy musieli zmierzyć się z problemem wyłączenia znacznej ilości mocy wytwórczych w Polsce. Wynika to przede wszystkim z zapisów unijnych regulacji. Już od 2016 r. zaczną obowiązywa ć podwyższone standardy emisyjne zapisane w tzw. dyrektywie IED o emisjach przemysłowych. Według szacunków,iera zostanie wówczas Uroczysta prem wycofane ga. około 6 GW mocy zainstalowan ie a Stron wejdz Jack ej. z To obraz dla polskiego systemu ej Kadr dni późni elektroenerg e. Trzy etycznego Polsc znaczący wolumen. Kolejne zaostrzew całej filmu 4 lutego na ekrany kinemisyjnych nie standardów wprowadzan FOTO: ARC ymi wymaganiami BAT w zakresie najlepszej dostępnej technologii nastąpi w 2019 r., co także doprowadzi do wyłączenia kolejnych blo- ków energetycznych. Jednocześnie nieopłacalne staną się dla nich dodatkowe inwestycje w instalacje oczyszczania spalin do poziomu ustanawiane go nowymi normami. Warto przypomnieć, że polskie bloki konwencjonalne są o około 5 do 10 lat młodsze niż dominująca większość podobnych jednostek w krajach tzw. starej Unii. Wprowadzane regulacjami europejskimi normy zaczynają obowiązywać wtedy, gdy większość unijnych bloków zostanie technicznie wyeksploatow ana. Duża część polskich mocy wytwórczyc h mogłaby natomiast z powodzeniem pracować jeszcze przez kilka lat. Niestety, tak się jednak nie stanie. STANISŁAW TOKARSKI prezes zarządu Tauron Wytwarzanie FOTO: SHUTTERSTOCK to widz odpo każdej grane tylko tyle, że nicą. Powiem jak tylko się da. to moją tajem ę tak mocno, k, Niech pozostanie. Chcę wejść w rol m sporo książe maksimum siebie przeczytałe staci oddaję Jacka Stronga kilka filmów dosię solidnie do, obejrzałem Przygotowałem ń Kuklińskiego łucha przes ję, zapisy dokumentac Stronga? FOTO: MAREK GROTOWSKI Wolałbym, żeby Jack Strong? Czy może być nim wprowadzen ie rynków mocy? W niektórych krajach Unii Europejskiej podejmowane są już działania w tym kierunku. Wydaje się, że w Polsce mogłyby one również być skutecznym sposobem na pobudzenie niezbędnych inwestycji w stabilne źródła energii, a przez to zabezpieczenie jej dostaw w nadchodzących latach. Równocześn ie to szansa na zapewnienie bezpieczeństwa pracy systemu elektroenergetycznego. FOTO: SHUTTERSTOCK wyłącznie Strong nie jest enie, że Jack Ryszarda Odnoszę wraż pułkownika aną historią fabularyzow jest ten film? m jest O czym więc ie. Zatem o czy Kuklińskiego. iał na to pytan Działania krótkoterminow e Niektóre kraje członkowski e, jak np. Włochy czy Wielka Brytania, próbują rozwiązać ten naglący problem, wprowadzając u siebie specjalne mechanizmy zapewniające bezpieczną, pracę systemów energetyczny ch. Polska także będzie musiała w najbliższym czasie wypracować skuteczną strategię w tym zakresie, gdyż obserwowany ostatnio spadek cen energii w połączeniu z nowymi wymogami wynikającymi z unijnych regulacji uniemożliwia pokrycie kosztów droższych jednostek wytwórczyc h rezerwujących system. Krótkoterminowym rozwiązaniem może być zakup interwencyjnej zimnej rezerwy w drodze przetargu, co zachowa niektóre stare jednostki; przynajmniej do czasu wypracowania wadzenia skutecznych rozwiązań i wprogwarantujących stabilną pracę systemu elektroenergetycznego. W ten sposób można by w perspekty wie do 2019 r. zapewnić dostępność potrzebnej mocy, opłacając koszt utrzymania w gotowośc bloków przeznaczonych i do wyłączenia z eksploatacj i. Obserwowany na europejs kich rynkach energii brak regulacji na opłacalno inwestycji w nowe moce ść nowych projektów wytwórcze oraz silny wpływ każą ponownie postawić pytanie o realne rozwiąza bezpieczeństwa energety nie problemu cznego ski iller szpiegow kowskiego thr planie i aktorskim dysława Pasi y na w reżyserii Wła kulisach prac lińskiego najnowszy film Tauron jest sponsorem. O Ryszarda Kuk do kin wejdzie pułkownika którego Już 7 lutego głównej roli Jack Strong, Jacka órca dą, staci odtw obsa ki, ą w po Dorocińs Kuklińskiego z gwiazdorsk iada Marcin, a ile Ryszarda warsztacie opow Ile jest więc Pana j po- FOTO: SHUTTERSTOCK to już koniec mojej FOTO: SHUTTERSTOCK ie? ni klaps na plan padł już ostat iem Strongiem FOTO: SHUTTERSTOCK Pan, gdy wejdzie w życie dyrektyw a o emisjach przemysłowych (IED). Dla Polski oznacza ona konieczność wycofania aż 6 GW mocy zainstalowanej obej czego warto y inaczej dla To spróbujm Ryszard był pułkownik y ie, kim naprawdę Stronga? go nie musim iedzieć na pytan FOTO: SHUTTERSTOCK NGFILM.COM FOTO: JACKSTRO toria is h a ł k y w z ie N do widza łem zdjęcia próbn Ocena należy o tę rolę, wygra u. Walczyłem w Jacku Strong zaszczyt. ję jako wielki projekcie traktu rzeć Jacka USA Rysza ją przecież takie Z perspektywy znał rykanie kocha ami Polski i zapo światowej, a Ame film poza granic buchowi III wojny zobaczył ten iale, gdyby ktoś historii. Byłoby wspan ałem polskiej ykłym rozdzi się z tym niezw k, że Poczułem smute W 2016 r. dukcję? zagrać y, że mogłem polską superpro Mamy w końcu. Powiem jedynie, że jestem dumn e i udział w tym zmagania człowiek i jego która ma szansę uniwersalna g to opowieść, Ta historia jest że Jack Stron mem. Sądzi Pan, wy sukces np. w USA? iegł wy, który zapob rodo człowiekiem był na międzyna ski opowieści. rd Kukliń Co pomyślał wencjonalnych jednostek cieplnych. Jeśli dojdą do tego kolejne wymogi w postaci instalacji CCS czonym czasie zapewnić (do wychwytywania i składowani fizyczną dostępność określonej a CO2 przyp. red.), należy oczekiwać jeszcze ilości mocy, wówczas otrzymaliby także wynagrodze silniejszego ograniczenia nie, a w przypadku niedotrzyma potencjalnych inwestycji. Nie sprzyjają im również nia warunków płaciliby kary. W aukcjach nieskuteczne jak dotąd na moc mogliby uczestniczyć próby przyjęcia Mapy Drogowej 2050 i Energetycz potencjalni inwestorzy z nowymi jednostkami nej Mapy Drogowej 2050., jak również bloki już istniejące. Dokumenty te mają na celu dalsze ograniczanie Dostawy mocy są niezależne od fizycznych emisji w perspektywie dostaw energii. Koszty roku 2050 oraz ich poprzez taryfę przenoszopowtarzanie w proponow ne są na odbiorców. Inny anej przez Komisję Europejską rodzaj mechanizmu zapewniając tzw. Zielonej Księdze. Ta ego inwez kolei wyznacza unijną stycje w nowe moce strategię wytwórcze to kontrakt różnicowy. energetyczno-klimatyc zną do roku Bardzo W Wielkiej Brytanii nazywane są tak długoterminowe konmocno wspierane regulacjami odnawialne źródła trakty dla nowych źródeł niskoemisyjnych z gwarantoenergii są niestety niestabilne i absolutnie nie dają waną stałą ceną energii. Poziom gwarantowanej szans na rzeczywiste zabezpiecze ceny nie pracy sysdaje możliwość zrealizowani temu energetycznego. a potrzebnych inwestytechnologia magazynocji. Inwestor otrzymuje dopłatę za wyprodukow wania energii, która mogłaby apomóc w rozwiąną energię do ustalonej ceny odniesienia, jeśli cena zaniu tego problemu, nie jest jeszcze opanowana, rynkowa jest od niej niższa. a co gorsza nic nie wskazuje Natomiast, gdy sytuna możliwość poacja jest odwrotna, inwestor prawy tej sytuacji w przewidyw oddaje różnicę. Tym alnej perspektywie sposobem inwestor znacznie czasowej. Oczekiwania ogranicza ryzyko. ze strony unijnych instytucji, Ustalane są odpowiednie poziomy cen odniesienia że problem rozwiąże wprowadzenie jednolitego dla różnych wspieranych technologii oraz wyznaczaeuropejskiego rynku energii, nie pokrywają się z rena jest wielkość środków finansowych na system aliami technicznymi i ekonomicz wsparcia. Inwestorzy zawierają nymi. Nie można kontrakty do wyczerpania więc na nich budować skutecznej strategii, która przewidzianej na wsparcie puli. Umowy zawierane zapewni bezpieczeństwo są na ustalone okresy, a ich podpisanie energetyczne. Okazuje wyklucza inwestora z możliwośc się, że przeregulowany uczestniczenia w aukcjach i rynek, ograniczony jednocześni na rynku mocy. Wydaje e poprzez gwaransię, że zarówno rozwiązatowany udział silnie dotowanych nia krótkoterminowe, jak źródeł odnawialnych, i te mogące być zrealizowane nie jest w stanie wygenerować niezbędnych w dłuższej perspektywie dają realną szansę na sygnałów inwestycyjn utrzymanie niezbędnego ych potrzebnych do popoziomu stabilnych mocy budzenia inwestycji, które wytwórczych w polskim zapewniałyby stabilną systemie energetycznym. pracę systemu energea tym tycznego i bezpieczeństwo samym zagwarantowanie niezbędnego poziomu zasilania. bezpieczeństwa zasilania. Nie jest to dobra wiadomość, bowiem jak szacują ekonomiści, każdy wypracowany procent Produktu Krajowego Brutto pociąga za sobą około sześcioprocentowy wzrost zużycia energii. Oznacza to, że myśląc globalnie o rozwoju polskiej gospodarki i zimowych miesiącach spędzanych w ciepłych, jasnych mieszkaniach, musimy widzieć związany z tym wzrost wydatków To, czy w przyszłości energetycznych, ale też zimowe miesiące będziemy szukać sposobów ich ograniczania. spędzać w domowym Także na powykorzystujemy dostępne, cieple, zależy od tego, jak dziś ziomie najmniejszych klientów, ograniczone moce energetyczn tj. milionów gospoe darstw domowych. Przy zastosowaniu kompleksowy ch metod poprawy standardu energetycznego budynków Mogą to być nawet dziesiątki wydatki na termomodern lat. Istnieje więc potrzeba izację zwracają się po około ośmiu latach, a oszczędnośc wspomożenia tego typu inwestycji przez finansowe i energii sięgają nawet 50 systemy wsparcia ze strony proc. w stosunku do zużycia instytucji centralciepła przez budynek nych zauważa Arkadiusz Węglarz. Przykładem przed termomodernizacją wyjaśnia takich rozwiązań Arkadiusz Węglarz. Jak systemowych związanych tłumaczy, z dofinansowaniem była oszczędności te można Ustawa uzyskać przez właściwe termomodernizacyjna zaizoloi wprowadzona przez wanie ścian zewnętrznych nią premia, dachu, części podziemnych termomodernizacyjna, o którą mogą ubiegać się zarządcy budynku (podłogi na gruncie lub stropu nad nieogrzewanieruchomości chcący podnieść standard energetyczną piwnicą), wymianę okien i modernizację systemów ny budynków. Niestety, oszczędności energii daje na ten i następny rok rząd grzewczych. Trzeba jednak nie pamiętać, że im lepiej mamy przeznaczył zbyt wiele pieniędzy obniżenie temperatury ocieplony i uszczelniony informuje dr Węglarz. dom, tym większy udział w stramieszkania tylko tach energii cieplnej powoduje wentylacja grawitacyjna Niskie ambicje, chłodne powszechnie w Polsce stosowana. o jeden stopień wieczory Problemem okazują się Nagrzane powietrze również zbyt niskie standardy ucieka z domu na skutek Celsjusza różnicy temperatur miedzy energetyczne obowiązujące w Polsce dla nowych budynków. powietrzem wewnątrz domu a powietrzem zewnętrzw Niemczech i Danii przyjmuje się, że maksymalne roczne nym. Im bardziej są one zapotrzebowanie na ciepło do skrajne, tym większe ogrzewania i podgrzewani są straty. Można skutecznie a c.w.u. (ciepłej wody użytkowej) to odzyskiwać ciepło z wykwh/m2 domu. U nas jest wiewanego powietrza to kwh/m2. Niskie ambicje, gdy mowa wentylacyjnego, ale konieczne o normach energetycznyc jest zastosowanie h, przekładają się wprost wentylacji mechaniczne na cenę energii co nie jest j z odzyskiem ciepła. Co niespodzianką, bowiem w przypadku istniejących tę zależność reguluje prawo budynków jest kosztowne, podaży i popytu. Im mniej a czas zwrotu takiej inwestycji energii w systemie (bo jej bardzo długi. zużycie jest wysokie), tym jest ona bardziej potrzebna, więc droższa. Odwrotnością tej sytuacji są nadwyżki, które producenci energii mogą sprzedać na rynkach zewnętrznych mniej rozwiniętych i bardziej energochłonn ych. Warto też pamiętać, że wysoka cena energii elektrycznej i cieplnej prowadzi do wykluczenia energetycznego. Dziś w Polsce wg GUS 40 proc. gospodarstw domowych przeznacza ponad 10 proc. dochodów własnych na energię. To granica ubóstwa energetycznego. Ludzie z grup wrażliwych, ubodzy, drastycznie ograniczą zużycie. Wybiorą świeczkę zamiast żarówki i obniżą temperaturę w mieszkaniu poniżej 18 stopni Celsjusza, czyli granicy komfortu prognozuje dr Węglarz. Tymczasem nie zwiększy w żaden znaczący sposób to dostępnych w krajowym systemie mocy. Poprawa efektywności zużycia energii jest więc na równi z budową nowych elektrowni elementem strategii bezpieczeństw a Polski. Podjęcie działań do tego zmierzających, wliczając także akcje edukacyjne uczące poszanowania energii cieplnej i elektrycznej, wydaje się całkowicie uzasadnione. Bo choć na razie zimy nawet te mroźne zapowiadają się ciepło, to lepiej już teraz dmuchać na zimne. 6 proc. Michał Zawadzki Znaczny zimowy deficyt energii transportu oraz strategicznyc oznaczałby katastrofę dla h gałęzi polskiego przemysłu FOTO: SHUTTERSTOCK FOTO: SHUTTERSTOCK twórca? gowskiejest taki jak jego o thrillera szpie Jack Strong niki doskonałeg ę i takie niezbędne skład ynarodową obsad Na pewno ma e trzyiczną akcję, międz końca będzi scenariusz, dynam widzów i do i go świetny film zaskoczy trzymać kciuk Liczę na to, że oni z kolei będą też plenery. nadzieję, że ięciu. Mam też mał ich w nap bohatera. za głównego z syste- z planu dobrymi tylko bardzo koniec przyjaźni ńczyk są nie do dziś. agmara Domi znajomość trwa n i jego żona D ludźmi. Nasza Patrick Wilso sympatyczny, tkim świetnymi nie widać to przede wszys le tego po nim a ja aktorami, ale w ogó ale ą, biega maratony, ach gwiazd nych chwilach Patrick jest w Stan Patrick w wol ą kobietą. łączy: mowit nas i niesa ą Wiele eli skromny facet. doskonałą aktork ara z kolei jest do teatru, obejrz li Dagm przysz on., oboje trenuję triathl w Nowym Jorku. I jak ich nie lubić? ze spektaklem prostu po k byłem Kiedy na kolację ot, ta m zabrali mnie sztukę, a pote Ale chyba nie FOTO: ARC FOTO: SHUTTERSTOCK dykta k Wilson i Dagm Władek nie jest szanuję. Patric Eastwooda to bardzo go nali go do Clinta przywódcą, i za wość a Stronga, porów uje. Jego osobo z planu Jack Władek eman moi partnerzy i siłę, którymi h). na opanowanie mieszanka (śmiec ze względu kująca i zaska wybuchowa to inspirująca, FOTO: SHUTTERSTOCK ie? ntnym atorem na plan prostu stanowczym i konsekwe, Nie jest dykt ara Domińczyk torem, jest po polskich ia się plejada owskiego pojaw ekranie ysława Pasik cińskiego na W filmie Wład Marcina Doro Amerygwiazd. Obok z Aniołów w i zagranicznych n (znany m.in. Maja Patrick Wilso Prometeusza ), czy rze występują m.in.: iew ra w ope nnikow, Zbign dzieci, Upio k, Oleg Masle ce, Małych ińczy Dom Dagmara W UNII Ostaszewska, sz. Globi sztof i Krzy Zamachowski FOTO: SHUTTERSTOCK im? ą m Pasikowsk obdarzony wielk z Władysławe y facet, do tego ą jego utalentowan w to, co mówi ty i ogromnie Wsłuchuje się To niesamowi y temu, co robi. i bardzo oddan wrażliwością. współpracownicy Jak pracuje się FOTO: PIOTR ŻYDEK. Oddałem tej zenia pułkownika z ludźmi z otoc spotykałem się ji. kumentalnych, ze więcej emoc two czasu i jeszc postaci mnós WYWIAD

3 W NUMERZE 2 wydarzenia Zdaniem Czytelników 3 EDYTORIAL Igrzyska z energią 4 Wywiad Walka z wiatrakami 6 Flesz Zmiana sprzedawcy jeszcze prostsza KE chce ściąć emisję o 40 proc. Niemiecka zielona rewolucja oparta o węgiel Rząd dał zielone światło dla atomu Aleksander Grad wiceprezesem Taurona Przywrócone certyfikaty dla elektrociepłowni Vattenfall wychodzi z Polski 8 biznes Rok korzyści dla biznesu 9 Notowania Zima krótka, ale intensywna 10 biznes Jack Strong filmowe wydarzenie roku 12 grupa 10 lat Ekoenergii Blask w Tworogu Stanisław Tokarski nagrodzony 14 grupa Ciepło inwestuje Budowa Obszaru Ciepło na finiszu Zmiany na lepsze 16 wydarzenia Reorganizacja aktywów medycznych 18 raport Zielone igrzyska 20 W unii Cele nowej unijnej polityki energetyczno-klimatycznej a polska racja stanu 22 wynalazcy Bałkański władca burz 24 promocja Wesoła i bezpieczna zima 26 jak to działa? Telewizory coraz doskonalsze 28 ENERGIA INACZEJ Kryzysowa zima 30 felieton Nowy wspaniały świat wirtualny foto: mat. prasowe Polska superprodukcja Jack Strong już jest na ekranach kin w całym kraju od redakcji Igrzyska z energią Magdalena Rusinek Redaktor naczelna Olimpijskie zmagania w czarnomorskim Soczi już trwają w najlepsze. Ma w tym swój udział również Tauron sponsor Polskiego Komitetu Olimpijskiego i Polskiej Reprezentacji Olimpijskiej Soczi Jesteśmy dumni, że w igrzyskach biorą udział także zawodnicy z drużyny Tauron Bachleda Ski: Aleksandra Kluś, Karolina Riemen-Żerebecka i Maciej Bydliński. Warto też wspomnieć, że na temat Soczi 2014 piszemy również w energetycznym kontekście, bowiem okazuje się, że mogą to być najbardziej ekologiczne igrzyska, jakie dotychczas zostały zorganizowane. Więcej informacji o zastosowanych przez Rosjan zielonych technologiach znajdą Państwo w raporcie na stronach Zachęcam również do lektury wywiadu z klimatologiem prof. Leszkiem Marksem z Uniwersytetu Warszawskiego (str. 4-5), w którym wyjaśnia on, dlaczego niezwykle kosztowna walka z emisją CO 2 nie zawsze ma sens. Jak zawsze polecam Państwu artykuł Stanisława Tokarskiego i Jerzego Janikowskiego, którzy podsumowują i analizują bieżące wydarzenia polityczne w Komisji Europejskiej (str ). W bieżącym wydaniu znajdą Państwo także najciekawsze informacje ze spółek Grupy Tauron (str ). Piszemy m.in. o ostatnim etapie budowy Obszaru Ciepło, nowych inwestycjach w tym obszarze, rozwoju struktur i usług świadczonych przez Tauron Obsługa Klienta i jubileuszu 10-lecia istnienia Tauron Ekoenergia. Oczywiście, nie mogło w tym numerze Polskiej Energii zabraknąć artykułów dla wszystkich fanów historii nauki. Dowiedzą się Państwo, jak wyglądały początki i ewolucja odbiorników telewizyjnych (str ), a także jak zakończony 40 lat temu kryzys naftowy wpłynął na rozwój efektywnych energetycznie technologii (str ). A jeśli wolą Państwo mocne wrażenia, zapraszam do kin na film Jack Strong, którego sponsorem jest Tauron Polska Energia. Obszerny materiał na temat tej polskiej superprodukcji szpiegowskiej znajdą Państwo na stronach Zapraszam do lektury! Wydawca: Tauron Polska Energia SA, Departament Komunikacji Rynkowej i PR dyrektor: Paweł Gniadek, pawel.gniadek@tauron-pe.pl, tel Redakcja: Polska Energia, ul. ks. Piotra Ściegiennego 3, Katowice, fax , redakcja@tauron-pe.pl Redaktor naczelna: Magdalena Rusinek, magdalena.rusinek@tauron-pe.pl, tel Zastępcy red. naczelnej: Marietta Stefaniak, marietta.stefaniak@tauron-pe.pl, tel ; Marcin Lauer, marcin.lauer@tauron-pe.pl, tel Zespół redakcyjny: Jacek Sakrejda, jacek.sakrejda@tauron-pe.pl, tel ; Południowy Koncern Węglowy SA: Zofia Mrożek, zmrozek@pkwsa.pl, tel ; Tauron Wytwarzanie SA: Bartosz Nowak, bartosz.nowak@tauron-wytwarzanie.pl, tel ; Tauron Dystrybucja SA: Marcin Marzyński, marcin.marzynski@tauron-dystrybucja.pl, tel ; Tauron Ciepło SA: Karolina Kmon, kkmon@ tauron-cieplo.pl, tel ; Tauron Sprzedaż sp. z o.o.: Elżbieta Bukowiec, elzbieta.bukowiec@tauron-pe.pl, tel ; Tauron Obsługa Klienta: Katarzyna Sierszuła, katarzyna.sierszula@tauron-pe.pl, tel ; Tauron Ekoenergia: Monika Meinhart-Burzyńska, monika.meinhart-burzynska@tauron-ekoenergia.pl, tel Realizacja wydawnicza: Direct Publishing Group, ul. Genewska 37, Warszawa Wydawca nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń. Redakcja nie zwraca materiałów oraz zastrzega sobie prawo ich redagowania i skracania. Zdjęcie na okładce: ARC. Numer zamknięto 14 lutego 2014 r. Archiwum PE dowiedz się więcej! 3

4 wywiad Walka z wiatrakami Bardziej niż dwutlenku węgla w powietrzu powinniśmy bać się pyłów w atmosferze i wybuchów wulkanów, one bowiem mają realny wpływ na zmiany ziemskiego klimatu. Z kolei koszty walki z emisją CO 2 przekraczają możliwości budżetowe każdego kraju na naszej planecie mówi prof. Leszek Marks, kierownik Zakładu Geologii Klimatycznej Uniwersytetu Warszawskiego Czy cele zakończonego w listopadzie warszawskiego COP są realistyczne? Moim zdaniem absolutnie nie. To nie jest gremium, które może sprawnie podejmować decyzje o stopniu redukcji CO 2. Jeżeli chce się coś ustalić, to powinno to być uzgodnione wcześniej. Natomiast w czasie COP19 widzieliśmy przedstawicieli prawie dwustu krajów i różnych organizacji, reprezentujących często rozbieżne interesy, i wszyscy oni próbowali się nawzajem przekonywać do swoich racji. Dojście do porozumienia w takich warunkach jest nierealne, zwłaszcza że chodzi o sprawę, która przecież ciągnie się już tyle lat... To może, skoro nie widać nadziei na zakończenie negocjacji klimatycznych, debatowanie nad redukcjami CO 2 nie ma sensu? Nie mnie o tym decydować, ale dotykamy istotnej kwestii. Jeżeli bowiem uznamy, że CO 2 ma rzeczywiście istotny wpływ na klimat, to polityka redukcji emisji tego gazu nie powinna być stosowana wybiórczo. A to jest kolejnym problemem związanym z COP. Unia Europejska, w ujęciu światowym, emituje około 10 proc. dwutlenku węgla. Tak więc nawet jeślibyśmy całkowicie pozbyli się CO 2 z europejskich gospodarek, to nie zmieni to w zasadzie niczego. To znaczy zmieni się tyle, że w tym czasie kraje spoza Unii jeszcze bardziej zwiększą swoje emisje, bo przemysł wysokoemisyjny przeniesie się do nich. I to się już dzieje, przykładowo Anglicy przenieśli do Pakistanu kilka cementowni, które uwalniają do atmosfery ogromne ilości CO 2. Anglicy pozbyli się problemu, ale go nie rozwiązali, tylko zamietli pod dywan. Tyle samo, a może nawet więcej CO 2 trafia do powietrza, tylko że na innym kontynencie. Jestem w stanie zrozumieć racje ekonomiczne tego postępowania, ale nie pojmuję niekonsekwencji takiego systemu. Muszę więc ponownie podkreślić, że skoro gremia takie jak uczestnicy COP uznają wpływ dwutlenku węgla na klimat za tak istotny, powinni podjąć intensywniejsze działania w celu uszczelnienia systemu. Tylko czy dwutlenek węgla rzeczywiście jest głównym winowajcą, gdy mowa o tzw. globalnym ociepleniu? Trzeba powiedzieć na początek jedną rzecz klimat Ziemi jest w 99 proc. zależny od Słońca i co do tego nie ma żadnych wątpliwości. Po drugie, wpływ na zmiany sezonalne mają również zmiany orbity Ziemi, w tym odchylenia jej osi. Są to zjawiska naturalne, które powtarzają się cyklicznie niektóre co 100 tys. lat, inne częściej. Klimat ponadto jest regulowany przez układ prądów oceanicznych. Znane powszechnie zjawisko El Niño jest na to dowodem regularnie co kilka lat zmienia pogodę na świecie, nawet w Europie. Takich czynników wpływających na klimat jest o wiele więcej. Szczerze wątpię, czy działania człowieka i emitowany przez nas dwutlenek węgla w tym kontekście są aż tak istotne. Bardziej obawiałbym się emisji pyłów i sadzy do atmosfery. Historia naszej planety pokazuje, że to właśnie wybuchy wielkich wulkanów zmieniały klimat. Tony pyłów odcinały dostęp promieniom słonecznym i prowadziły do oziębienia Ziemi. Takie zna- Prof. Leszek Marks Zakład Geologii Klimatycznej UW Jest absolwentem Wydziału Geologii Uniwersytetu Warszawskiego. Doktorat obronił w 1978 r., a dziesięć lat później uzyskał habilitację. Od roku 1998 jest profesorem nauk o Ziemi. Kierował m.in. Zakładem Geologii Czwartorzędu na Uniwersytecie Warszawskim oraz Państwowym Instytutem Geologicznym. Obecnie piastuje stanowisko dyrektora Zakładu Geologii Klimatycznej na UW. Jego zainteresowania badawcze to m.in. geologia klimatyczna oraz zmiany klimatyczne i ich prognozowanie. Poza pracą naukową zajmuje się również dydaktyką. foto: arc 4

5 czące wydarzenia jak wybuchy wulkanów Tambora w 1816 r. i Krakatau w 1883 r. doprowadziły do kilkuletnich anomalii pogodowych na całym świecie. Średnia temperatura na półkuli północnej spadała w ciągu następnego roku po erupcji nawet o jeden stopień Celsjusza. Proszę też pamiętać, że najbardziej powszechnie występującym gazem cieplarnianym jest para wodna, a dopiero potem CO 2, który ma nieporównywalnie gorsze od pary właściwości termoizolujące. W historii Ziemi były okresy o wiele cieplejsze lub zimniejsze niż dziś, i te zmiany zachodziły bez żadnego udziału człowieka. Ekolodzy zwracają jednak uwagę, że stężenie dwutlenku węgla w powietrzu rośnie, i stąd ocieplanie się klimatu. Niewątpliwie CO 2 jest obecnie więcej niż jakieś 100 lat temu, ale nie wypływa z tego faktu jednoznaczny wniosek, że przyczyną jest wyłącznie spalanie paliw kopalnych. W historii Ziemi były okresy, kiedy zawartość CO 2 w atmosferze była wielokrotnie wyższa niż obecnie. Dwutlenek węgla jest bowiem uwalniany do atmosfery przede wszystkim w sposób naturalny, na przykład podczas rozkładu materii organicznej. Z drugiej zaś strony jego nadmiar jest absorbowany przez rośliny oraz oceany. Natomiast co do relacji stężenia tego gazu w atmo- sferze i temperatury, to wyraźna synchroniczność wzrostów jest zauważalna dla okresu od lat 80. XX w. do około 1998 r. Później wzrost temperatury praktycznie uległ zahamowaniu, w strefie międzyrównikowej wręcz się ochłodziło, a na półkuli południowej, gdzie jest najmniej kontynentów i ludzi, doszło do ocieplenia. Badania prowadziła NASA i wyniki są dostępne na stronach Narodowego Centrum Klimatycznego. Stąd też mój pogląd, że człowiek i produkowany przez przemysł CO 2 nie mają aż tak znaczącego wpływu na klimat. Walka z tym gazem przypomina walkę z wiatrakami. Jaki jest zatem sens wydawania setek miliardów dolarów na walkę z emisjami? To nie do mnie pytanie. Ostatnio słuchałem referatu przygotowanego przez badaczy niemieckich, w którym zawarta była symulacja kosztów redukcji emisji CO 2. Niemcy mają bowiem plan, że zmniejszą ją do 2050 r. o 80 proc. Działania te wyceniono przy uwzględnieniu, że potrzebne będą elektrownie stabilizujące poziom mocy w systemie, energooszczędne inwestycje infrastrukturalne itd. na 3,2 tryliona euro. Efektem tego wydatku będzie natomiast obniżenie temperatury globalnej o 0,004 stopnia Celsjusza. Oczywiście, to symulacja tylko dla Niemiec, ale przekładając wnioski na cały świat, otrzymamy koszty przekraczające wielokrotnie możliwości finansowe wszystkich państw świata. Walka z CO 2 jest szalenie kosztowna. A do tego nie ma żadnej pewności, czy ma ona sens. Czy można zatem pogodzić racje ekonomiczne z racjami np. Pakietu Klimatycznego? Gospodarka do rozwoju potrzebuje taniej energii, a ta obecnie pochodzi przede wszystkim ze spalania paliw kopalnych, głównie węgla. OZE są drogie, subsydiowane i niestabilne, z kolei atom w Polsce to wciąż odległa przyszłość. Nasza gospodarka przez kilkadziesiąt najbliższych lat nie odejdzie od węgla. Dlatego zamykanie konwencjonalnych elektrowni nie ma sensu. Erupcje wulkanów wyrzucają do atmosfery tysiące ton pyłów, które blokują promienie słoneczne. Islandzki wulkan Eyjafjallajökull (na zdjęciu) w 2010 r. emitował przez parę tygodni nawet 400 ton pyłów na sekundę Bardziej od emisji co 2 obawiałbym się emisji pyłów i sadzy do ziemskiej atmosfery. Historia naszej planety pokazuje, że to właśnie wybuchy wielkich wulkanów zmieniały klimat. Tony pyłów odcinały promieniom słonecznym dostęp do Ziemi foto: corbis One stabilizują system, a energia z OZE nie zagwarantuje nam bezpieczeństwa energetycznego. Poza tym całkowita dekarbonizacja oznaczałaby utratę pracy nawet przez 800 tys. ludzi w Polsce. W nowych technologiach zatrudnienie zyska może 50 tys., a wzrost cen energii odbije się na ogromnym spadku naszego PKB i poziomu życia, bo przestaniemy być konkurencyjni. To bardzo zła relacja kosztów do zysków. Czyli jesteśmy w sytuacji patowej? Nie do końca tak jest, ale trzeba położyć nacisk na co innego na rewolucję technologiczną. Chodzi mi o rozwój efektywnych energetycznie sposobów produkcji energii, ale też urządzeń efektywnie z niej korzystających. Zanim zaczniemy zwiększać udział źródeł odnawialnych w systemie, musimy też stworzyć technologie, które pozwalają magazynować wytworzoną energię. Bez podjęcia takich kroków nie ma sensu rozmawiać o wyłączaniu elektrowni węglowych i drastycznych redukcjach CO 2. Chcę podkreślić, że też nie jestem za tym, żeby spalać węgiel w przestarzałych elektrowniach, bo środowisko i surowce naturalne trzeba chronić, ale skoro nie mamy niczego lepszego, to jakoś musimy sobie radzić. Na razie nie widać realnej alternatywy dla paliw kopalnych lub energii atomu. Rozmawiał Michał Zawadzki 5

6 flesz Zmiana sprzedawcy jeszcze prostsza Wraz z początkiem stycznia obowiązywać zaczął pełen pakiet zasad niezbędnych do tego, by zmiana sprzedawcy energii elektrycznej przebiegała w płynny, przyjazny dla klienta sposób. To istotny krok w kierunku pełnej liberalizacji polskiego rynku W styczniu weszły w życie zatwierdzone przez Urząd Regulacji Energetyki instrukcje ruchu i eksploatacji sieci (IRiESD) pięciu największych operatorów systemów dystrybucyjnych (OSD) w Pol- sce. Wraz z przyjętym niedawno kodeksem dobrych praktyk sprzedawców energii elektrycznej oraz zatwierdzoną jeszcze pod koniec ub.r. Generalną Umową Dystrybucji dla Usługi Kompleksowej (czyli tak zwany GUD-K) dokumenty te tworzą pełen zakres wytycznych umożliwiających bezproblemową zmianę sprzedawcy energii elektrycznej. Wdrożenie generalnej umowy dystrybucyjnej oznacza przede wszystkim, że gospodarstwa domowe po przejściu do nowego sprzedawcy energii będą płacić tak jak wcześniej jeden rachunek. Będzie on wynikał z umowy kompleksowej między sprzedawcą energii a jej dystrybutorem. Bez umowy kompleksowej dotychczasowe zobowiązania po wyborze nowego sprzedawcy były rozbijane na dwie faktury jedną za energię (od nowej firmy obrotu), a drugą za usługi dystrybucyjne, wystawianą przez OSD. W tworzeniu nowych reguł rynku współuczestniczyły kluczowe firmy z branży reprezentowane przez Polskie Towarzystwo Przesyłu i Rozdziału Energii Elektrycznej (PTPiREE) oraz Towarzystwo Obrotu Energią (TOE). Niemiecka zielona rewolucja oparta o węgiel Według wstępnych danych w 2013 r. w Niemczech wytworzono z węgla brunatnego 162 TWh energii. To poziom rekordowy od 1990 r. foto: shutterstock KE chce ściąć emisję o 40 proc. Komisja Europejska 22 stycznia opublikowała propozycje założeń do polityki klimatycznej i energetycznej Unii Europejskiej do 2030 r. Zaproponowano zwiększenie celu redukcji emisji CO 2 do 40 proc. Według rozwiązań zgłoszonych przez Brukselę w ramach Pakietu 2030 ten podwyższony poziom redukcji emisji miałby być celem wiążącym. Komisja zamierza osiągnąć swój zamiar poprzez przyspieszenie tempa spadku ilości uprawnień do emisji w systemie ETS (European Trading Scheme europejski system handlu prawami do emisji) z obecnych 1,74 proc. do 2,2 proc. rocznie. Drugim proponowanym przez KE celem jest zwiększenie udziału odnawialnych źródeł energii w bilansie całej Unii o 7 punktów procentowych do 27 proc., ale byłby to dla krajów członkowskich UE cel niewiążący. W opinii Polskiego Komitetu Energii Elektrycznej podwyższenie celu redukcji emisji CO 2 dla polskiej energetyki oznaczać będzie zmniejszenie podaży uprawnień do emisji, wzrost ich cen, a w sumie pogorszenie rentowności przede wszystkim istniejących elektrowni węglowych. Przedstawiciele PKEE zaznaczyli, że już na etapie wypracowania stanowiska KE widać było różnice zdań co do celów planowanych na 2030 r. To oznacza, że założenia mogą zostać zmodyfikowane po negocjacjach w Radzie UE i Parlamencie Europejskim. Artykuł poświęcony tym zagadnieniom publikujemy na str Ponad 25 proc. energii wytwarzanej w Niemczech pochodzi z węgla brunatnego Niemcy rozwijają rewolucyjną reformę rynku Energiewende. Ma ona zwiększyć udział odnawialnych źródeł energii w całkowitym bilansie do aż 80 proc. w 2050 r. Obecnie udział OZE wynosi około 23 proc. Jednocześnie wzrasta udział węgla, którym zastępowana jest między innymi energetyka jądrowa. W efekcie, jak pokazują dane za 2013 r., udział węgla brunatnego w całkowitym wytwarzaniu wzrósł do 25,8 proc. Oznacza to, że Niemcy z samego tylko węgla brunatnego wytworzyli więcej energii, niż zużyła cała Polska. Jednocześnie warto zauważyć, że zużycie lignitu (składnik węgla brunatnego powstający z torfu i zawierający ok. 70 proc. węgla) w Niemczech nieznacznie, o 2 proc., spadło. To oznacza, że nasi sąsiedzi wyłączając stare elektrownie i zastępując je nowymi, bardziej efektywnymi, uzyskują więcej prądu przy mniejszym zużyciu surowca. foto: shutterstock 6

7 flesz Rząd dał zielone światło dla atomu Rada Ministrów 28 stycznia przyjęła Program polskiej energetyki jądrowej (PPEJ). To nowy etap we wdrażaniu tej technologii w Polsce Ta decyzja pokazuje wolę polityczną i wielki wysiłek, by Polska pozostała wytwórcą i eksporterem energii netto przy użyciu wszystkich potencjalnych zasobów i krajowych źródeł ocenił wicepremier i minister gospodarki Janusz Piechociński. Pełnomocnik rządu ds. energetyki jądrowej Hanna Trojanowska dodała, że zatwierdzenie przez rząd programu to formalna decyzja polityczna, która uruchamia cały maraton przygotowań. Zgodnie z zawartym w PPEJ harmonogramem prac do końca 2024 r. powinien zostać uruchomiony pierwszy reaktor jądrowy. Szacunkowy koszt budowy pierwszej elektrowni atomowej o łącznej mocy 3000 MW to mld złotych. Aleksander Grad od lipca 2012 r. do 31 stycznia 2014 r. pełnił funkcję prezesa zarządu spółki PGE EJ 1., odpowiadającej za przygotowanie procesu inwestycyjnego oraz budowę pierwszej elektrowni jądrowej w Polsce. Wcześniej w latach pełnił funkcję Ministra Skarbu Państwa. Jest twórcą Akcjonariatu Obywatelskiego kompleksowego programu kierowanego do indywidualnych inwestorów giełdowych. Przywrócone certyfikaty dla elektrociepłowni Kogeneracja jest wspierana jako technologia bardzo efektywna i ograniczająca wpływ człowieka na środowisko. Wcześniejszy system wsparcia w postaci czerwonych oraz żółtych certyfikatów (przyznawanych kogeneracji gazowej oraz biogazowniom rolniczym) wygasł z końcem 2012 r. Dotychczasowy brak przepisów określających sytuację w branży na przyszłość był efektem opóźnień legislacyjnych po polskiej Rada Nadzorcza Tauron Polska Energia oddelegowała 10 lutego członka rady Aleksandra Grada, do pełnienia funkcji wiceprezesa zarządu spółki na okres trzech miesięcy (do 11 maja) Posłowie jednogłośnie opowiedzieli się za ustawą przedłużającą wsparcie dla wysokosprawnej kogeneracji do końca 2018 r. Aleksander Grad wiceprezesem Taurona stronie oraz oczekiwaniem na opinię Komisji Europejskiej. KE odpowiedziała jednak, że przyjrzy się systemowi wsparcia dla wytwarzania w skojarzeniu obowiązującemu od 2007 r., więc nie zajmie się osobno projektowanymi przepisami. W konsekwencji tej sytuacji wchodzące obecnie w życie przepisy nie są zweryfikowane przez Brukselę pod kątem zgodności z zasadami o dozwolonej pomocy publicznej. Vattenfall wychodzi z Polski W połowie stycznia rynek obiegła informacja, że szwedzki Vattenfall sprzedał wszystkie akcje poznańskiej Enei foto: shutterstock foto: eastnews foto: forum Decyzją posłów wysokosprawna kogeneracja będzie wspierana przez Polskę aż do 2018 r. Koncern zdecydował się na zbycie całego swojego 18,7-procentowego pakietu walorów Enei. Cena w transakcji wyniosła 12,5 zł za akcję, co dało wycenę pakietu na poziomie nieco ponad miliarda złotych. Szwedzi udzielili inwestorom giełdowym solidnego dyskonta. Dla porównania, kiedy Enea w 2008 r. debiutowała na giełdzie, Vattenfall obejmował swój pakiet, płacąc po 20,14 zł za akcję. Kolumny opracowała Hanna Bogdańska 7

8 Rok 2014 oznacza również korzyści dla klientów indywidualnych. Tauron będzie bowiem kontynuować zapoczątkowaną w ubiegłym roku współpracę m.in. z firmą Viessmann zajmującą się technikami grzewczymi. W ramach tej kooperacji klienci Taurona otrzymali specjalne warunki korzystania z usług partnerów Taurona. Warto zaznaczyć, że klienci indywidualni mogą liczyć na to, że także w tym roku będą dla nich dostępne atrakcyjne i zróżnicowane produkty EkoOszczędny, Oszczędny oraz Bezpieczny gwabiznes Rok korzyści dla biznesu Tak jak w ubiegłych latach klienci biznesowi Taurona w 2014 r. mogą liczyć na wiele atrakcyjnych i korzystnych ofert. Otrzymają też wsparcie w postaci wiedzy o rynku energii. To będzie magentowy rok dla biznesu wysokość rachunków za energię elektryczną. Z kolei cykl Warsz- tatów Energetycznych dla biznesu przedstawiał ofertę produktową Taurona Miniony rok obfitował w oferty produktowe Taurona. Dzięki nim tysiące małych i średnich przedsiębiorstw mogły znacząco obniżyć i dostarczał wiedzę z zakresu prawa energetycznego. Czy rok 2014 również upłynie pod znakiem wiedzy i atrakcyjnych cen magentowej energii? Na pewno! Tanio, taniej Zapoczątkowane w 2013 r. zmiany ofertowe Taurona spotkały się z wielkim zainteresowaniem. Produkty z gwarancją stałej ceny energii nawet przez trzy lata (pierwsze takie długoterminowe w ofercie) okazały się sprzedażowym hitem. Nie zaskakuje więc, że również w tym roku Pakiet Oszczędny Złoty dający do 10 proc. oszczędności na zakupie energii elektrycznej będzie oferowany obecnym klientom biznesowym w dwóch opcjach Złoty 2015 i Złoty Ponadto kontynuowana będzie akcja zachęcająca do zmiany sprzedawcy energii. Przedsiębiorcy z sektora MSP, którzy wybiorą Taurona, mogą liczyć na bardzo atrakcyjną ofertę nawet 27-procentową obniżkę ceny energii w stosunku do taryfy poprzedniego dostawcy. Ponadto doradcy Taurona zajmą się wszelkimi formalnościami związanymi ze zmianą sprzedawcy prądu. Warto też dodać, że przedsiębiorcy przyłączający się do Taurona w 2014 r. otrzymają (bez umowy abonamentowej) smartfon firmy HTC. Dla domu i dla biznesu Informacje o dostępnych produktach dla domu oraz dla małych i średnich firm można znaleźć na stronie dzwoniąc na numer infolinii lub odwiedzając najbliższy Punkt Obsługi Klienta. Wiedza i efektywność W tym roku kontynuowane będą również cieszące się wielką popularnością spotkania biznesmenów i energetyków. Warsztaty Energetyczne dla przedsiębiorców z firm o dużym zużyciu energii oraz cykl jednodniowych spotkań Partnerstwo w Biznesie dla firm, które mają mniejszy wolumen kupowanej energii doczekają się kolejnych odsłon. I tak jak w minionych latach, w czasie tych konferencji będzie można zdobyć wiedzę o rynku energii oraz uzyskać wyczerpujące odpowiedzi na wszystkie pytania dotyczące efektywnego zarządzania energią elektryczną. Warto też podkreślić, że w ramach partnerstwa ze światem biznesu i działań podejmowanych przez Grupę Tauron w celu zacieśnienia relacji z przedsiębiorcami w 2014 r. po raz trzeci odbędzie się plebiscyt Rakiety Biznesu. Znów nagrodzeni zostaną najbardziej energetyczni menedżerowie oraz firmy, które kładą szczególny nacisk na wyszukiwanie i wdrażanie efektywnych energetycznie rozwiązań. To będzie dobry rok dla biznesu! Profity dla domu rantujące stałą cenę energii nawet przez trzy lata. Niedawno zakończona (a rozpoczęta jeszcze w 2013 r.) akcja Tauron to prąd podkreślała rolę Taurona i energii elektrycznej w codziennym życiu. W jej ramach, w centrach handlowych, czasowo funkcjonowały Nowoczesne Strefy Kontaktu, w których klienci mogli zapoznać się z ofertą produktową Taurona, a także zgłębić tajniki powstawania energii elektrycznej. Naturalnie, w tym roku nie zabraknie także letnich spotkań z magentową energią wakacyjne akcje Taurona znów zawitają do najpopularniejszych kurortów. foto: shutterstock 8

9 notowania Zima krótka, ale intensywna Styczeń przywitał nas nadzwyczaj ciepłą aurą, niskimi cenami spot i bardzo dużą generacją energii z wiatru. Jednakże Rafał Barchanowski Biuro Analiz Operacyjnych Taurona już w drugiej połowie miesiąca kilkunastostopniowe mrozy i duże opady śniegu w północno- -wschodniej części kraju pokazały, jak bardzo zmienny mamy klimat. Średnia miesięczna temperatura wyniosła 1,04 C i była o ponad 3,5 C niższa niż w grudniu, choć jednocześnie o prawie 2 C wyższa niż rok wcześniej. Wpłynęło to na zapotrzebowanie na energię, które rok do roku spadło około 0,7 proc. Dodatkowo wietrzna pogoda spowodowała, że elektrownie wiatrowe były w stanie pokryć 6,6 proc. miesięcznego zapotrzebowania na energię, czyli prawie dwukrotnie więcej niż w styczniu 2013 r. Nawet pomimo znacznej ilości ilości remontów bloków JWCD ceny na RDN TGE poza najzimniejszymi dniami nie były szczególnie wysokie. Średnia ustaliła się na poziomie 157 zł/mwh (37,60 /MWh) i była o 9,47 zł niższa niż w roku ubiegłym. Ceny na rynku bilansującym były nieco wyższe, a dzięki kilkunastu godzinom powyżej 400 zł/mwh wyniosły średnio aż 162,24 zł/mwh. Podobnie jak w Polsce, a nawet niżej, handlowano na rynkach spot u naszych sąsiadów średnia cena na niemieckim EPEX spot wyniosła w styczniu 35,87 /MWh, a na czeskim OTE 36,03 /MWh. Dzięki dużej dostępności bloków jądrowych i silnej wietrzności na skandynawskim NordPool średnia cena ustaliła się na poziomie tylko 33,60 /MWh. Niskie ceny energii spowodowały także, że notowania surowców energetycznych były pod silną presją. Węgiel w kontraktach CIF ARA taniał w ciągu miesiąca z 86,70 do 83,08 $/t; podobnie jak ropa naftowa Brent tracąca 4,60 $/t i kosztująca na koniec miesiąca 106,40 $/t. Nawet zwykle stabilne zimą ceny gazu ziemnego na NBP do 31 stycznia spadły poniżej 60 p/th, do poziomu najniższego od 18 miesięcy. Nieco inaczej zachowywał się rynek uprawnień do emisji CO 2, na którym wpływ na notowania miała przegłosowana 22 stycznia przez Komisję Europejską propozycja 40-procentowego celu redukcji emisji CO 2 w ramach polityki klimatycznej UE do roku Ponadto zadeklarowano cel udziału źródeł OZE w produkcji energii na poziomie 27 proc. Same ustalenia nie są nowością, jednakże wprowadzono też dodatkowy mechanizm przeciwdziałania niskim cenom CO 2, dzięki któremu będzie można po roku 2021 wycofywać nadwyżki jednostek z rynku. Zmiany te spowodowały, że ceny już w styczniu zaczęły szybko rosnąć o ponad 1 /t, osiągając do końca miesiąca poziom powyżej 5,60 /t. Dodatkowo większość analityków podniosła swoje prognozy cen EUA w roku 2014 powyżej 6 /t. Taki ruch na uprawnieniach nie pozostał bez wpływu na notowania terminowe cen energii. O ile niskie ceny spot spowodowały, że kontrakty na najbliższe miesiące pozostały relatywnie tanie, to kontrakty roczne stabilnie drożały. Przykładowo w Niemczech w styczniu kontrakty Base M spadły z 41,50 do rekordowo niskich 37,00 /MWh, ale już Base Y-15 notowane poniżej 36 /MWh zdrożały do 36,90 /MWh, ulegając korekcie dopiero pod koniec miesiąca. Notowania polskich kontraktów terminowych zachowywały się podobnie Base Y-15 drożał ze 157,41 do 160,52 zł/mwh, by pod sam koniec miesiąca nieznacznie obniżyć się do 159,70 zł/mwh. Z kolei notowania PEAK Y-15 cały czas drożały ze 191,50 do 196 zł/mwh. W Polsce jednakże, inaczej niż na Zachodzie, ceny kontraktów na luty również drożały ze 154,00 do 160,50 zł/mwh, korygując się nieznacznie na koniec stycznia do 158,25 zł/mwh. Wydaje się jednak, że jeśli prognozy meteorologiczne zapowiadające łagodną pogodę się sprawdzą, to ceny spot w lutym będą niższe. Średnie ceny i wolumeny energii elektrycznej na TGE i rynku bilansującym w styczniu 2014 r. PORÓWNANIE cen kontraktów terminowych dla energii i CO 2 w styczniu 2014 r. Średnie ceny energii w kontraktach spot na rynkach europejskich w styczniu 2014 r. 9

10 biznes Jack Strong filmowe wydarzenie roku 7 lutego na ekrany kin wszedł Jack Strong. Jeszcze przed oficjalną premierą thriller szpiegowski mogli zobaczyć klienci Taurona, który jest głównym sponsorem filmu Rzucił wyzwanie imperium. Zmienił losy świata. Zapłacił za to najwyższą cenę. Jack Strong szpieg, który ryzykował wszystko, co kochał taką zapowiedź można usłyszeć w reklamach najnowszego filmu Władysława Pasikowskiego. Historię pułkownika Ryszarda Kuklińskiego jako pierwsi mogli zobaczyć klienci Taurona, głównego sponsora filmu. Pokazy przedpremierowe odbyły się w styczniu, w kilku miastach na południu Polski. Wzięły w nich udział prawie dwa tysiące klientów również ci, którzy wcześniej próbowali swoich sił na planie filmowym, statystując w jednej ze scen produkcji. foto: jacek szycht z takich produkcji jak Watchman. Strażnicy, Anioły w Ameryce czy Prometeusz ), żonę pułkownika zagrała Maja Ostaszewska. W pozostałych rolach można zobaczyć plejadę cenionych polskich i zagranicznych aktorów: Krzysztofa Pieczyńskiego, Mirosława Bakę, Ireneusza Czopa, Zbigniewa Zamachowskiego, Krzysztofa Globisza i Pawła Małaszyńskiego oraz Olega Maslennikova i Dimitriego Bilova. Premiera filmu wzbudziła ogromne zainteresowanie mediów, a recenzenci zgodnie uznają, że Jack Strong z pewnością będzie jednym z ważniejszych filmowych wydarzeń 2014 roku. Zapraszamy do kin! (MS) Prawdziwa historia filmowa Jack Strong to pseudonim operacyjny pułkownika Ryszarda Kuklińskiego, który miał dostęp do najtajniejszych dokumentów Układu Warszawskiego. Kiedy dowiedział się o poufnych planach, które mogą doprowadzić do wybuchu III wojny światowej, postanowił działać. Podjął współpracę z CIA. Funkcjonując w samym środku systemu sowieckiego, był skazany na samotną walkę, o której nie mógł powiedzieć nawet własnej żonie. Przekazując Amerykanom tajne materiały, wiedział, że ryzykuje życiem. Nie tylko swoim, ale także synów i żony. Doborowa obsada Reżyserem i autorem scenariusza jest Władysław Pasikowski, wybitny twórca filmów sensacyjnych. Scenariusz powstał przy współpracy z agentami CIA, a film nakręcono w trzech językach polskim, angielskim i rosyjskim. W roli pułkownika Kuklińskiego występuje Marcin Dorociński, w postać Davida Fordena oficera CIA, z którym Strong współpracuje, wcielił się Patrick Wilson (znany Od lewej: Ireneusz Czop (w filmie Marian Rakowiecki) i Mirosław Baka (filmowy Putek) w czasie wywiadu Marcina Sawickiego ( Dzień Dobry TVN ) foto: jacek szycht Mocny Jack Strong Najnowszy film w reżyserii Władysława Pasikowskiego, Jack Strong w ciągu premierowego weekendu przyciągnął do kin widzów. To drugi najlepszy wynik w polskim zestawieniu box office w 2014 r. Doskonały scenariusz oraz plejada wybitnych aktorów sprawiają, że film trzyma w napięciu do samego końca. Marcin Dorociński Kiedy przeczytałem scenariusz, zrobił na mnie naprawdę ogromne wrażenie. Postanowiłem, że stanę w szranki z kolegami o tę rolę. Ja sam chciałbym zobaczyć ten film. Bardzo lubię, gdy historia w filmie staje się dla mnie inspiracją, tak jak było w tym przypadku. Mam wielkie zaufanie do ludzi, z którymi pracuję, zwłaszcza gdy pracuję z reżyserem, który doskonale wie, co chce zrobić, a Władysław Pasikowski na planie jest perfekcjonistą. foto: mat. prasowe 10

11 biznes Po raz pierwszy Tauron jest sponsorem filmu. Od samego początku uczestniczyliśmy w tej produkcji, a zwłaszcza jej promocji. To doskonała okazja, żeby marka Tauron stała się jeszcze bardziej rozpoznawalna powiedział podczas uroczystej premiery filmu Dariusz Lubera, prezes zarządu Tauron Polska Energia PRASA O FILMIE Zamiast publicystyce, twórca zawierza sile mechanizmów kina gatunkowego. A te nie zawodzą. Pasikowski podsuwa widzom sporo fałszywych tropów, żeby znienacka zmylić ich podejrzenia (przykładowo: niewiarygodna rama narracyjna czy szereg zabiegów montażowych w końcówce), dzięki czemu rzecz ogląda się z żywym zainteresowaniem. Jacka Stronga" nie ma się co wstydzić, a i warto pochwalić się nim za granicą. Jacek Dziduszko, Stopklatka.pl Sensacyjne kino w najlepszym wydaniu Skąd pomysł, żeby zająć się historią Jacka Stronga? To było oczywiste, że pewnego dnia prawdziwa historia szpiega, który zmienił losy świata i samotnie rzucił wyzwanie sowieckiemu imperium, doczeka się adaptacji na język filmu. Historię polskiego żołnierza, który z narażeniem życia zaczął współpracę z CIA, można było opowiedzieć tylko w jeden, sensacyjny sposób. Rozmowa z Klaudiuszem Frydrychem, producentem filmu Wybór reżysera był też oczywisty? Rzeczywiście, w polskim kinie jest reżyser, który z wielką wprawą potrafi utrzymać widza w napięciu. To Władysław Pasikowski, którego nikomu przedstawiać nie trzeba. Twórca jednej z najbardziej kultowych postaci polskiej kultury masowej, czyli granego przez Bogusława Lindę Franza Maurera z filmu Psy. Pasikowski potrafi opowiadać historie, a w tym przypadku miał do dyspozycji fascynujący temat oraz świetną, międzynarodową obsadę aktorską. I kontrowersyjnego bohatera Pułkownik Ryszard Kukliński, będąc oficerem Ludowego Wojska Polskiego, współpracował z CIA pod pseudonimem Jack Strong. W latach przekazał na Zachód ponad 40 tys. stron tajnych dokumentów dotyczących wojsk Układu Warszawskiego, w tym planów użycia broni nuklearnej przez ZSRR. Pasikowski, również autor scenariusza, nie ograniczył się do jednej perspektywy. W tym filmie patrzymy na pułkownika Kuklińskiego oczami Polaków, Amerykanów, ale także Rosjan. Historia zaczyna się, jak u Hitchcocka, trzęsieniem ziemi, a potem napięcie tylko rośnie. Jestem przekonany, że sensacyjna opowieść o Kuklińskim bez wątpienia stanie się filmowym wydarzeniem 2014 roku. foto: arc Pasikowski lubi mocne otwarcia i takie zobaczymy w jego nowym filmie. Z przerażeniem oglądamy, jak sowieccy funkcjonariusze wrzucają do hutniczego pieca kolegę, który zdradził Związek Radziecki. Operacja jest tajna, nie na tyle jednak, żeby nie dowiedzieli się o niej ci, którzy kiedykolwiek mieliby ochotę narazić się imperium. (...) Władysław Pasikowski robi to, co potrafi najlepiej, czyli kino akcji. Przygotowania do ucieczki, ewakuacja pułkownika z rodziną tu mamy porządny, trzymający do końca w napięciu film, mimo że i to jest sukces reżysera finał z grubsza znamy. Zdzisław Pietrasik, Polityka Jack Strong to znakomicie zrealizowany thriller szpiegowski, jakiego jeszcze w Polsce nie było. Do filmu zaangażowano amerykańskie gwiazdy, współpracowano z CIA, konsultowano się z byłymi szpiegami, a także rozmawiano z rodziną i najbliższymi przyjaciółmi pułkownika Kuklińskiego. To wszystko dało efekt kina na miarę zachodnich standardów. Zresztą to nie pierwszy raz, kiedy filmy Pasikowskiego dorównują amerykańskim superprodukcjom. Być może historia Ryszarda Kuklińskiego nadal wywołuje skrajne emocje, lecz jako bohater filmowy zasługuje on na pełne uznanie. Katarzyna Kasperska, Wirtualna Polska Maja Ostaszewska Scenariusz Jacka Stronga absolutnie mnie zachwycił. To bardzo mocne i męskie kino, które trzyma w napięciu. Kluczowe dla mnie okazało się spotkanie z Jerzym Koźmińskim, który był ambasadorem Polski w USA w latach 90., zajmował się wtedy tajnym procesem rehabilitacyjnym płk. Kuklińskiego. Koźmiński opowiadał o Ryszardzie Kuklińskim w nie- zwykły sposób, z głębokim przekonaniem o jego nieskazitelności. foto: mat. prasowe Patrick Wilson Rozmawiałem z Davidem Fordenem pierwowzorem postaci, którą gram. Chciałem konkretnych wskazówek. Pytałem go: Jak trzymasz papierosa?, Jak wyglądało twoje życie w Polsce w latach 70.?. Forden był agentem CIA przez 34 lata i od lat miał w pamięci niesamowite historie. Ale to, co mnie uderzyło, to charakter jego relacji z Ryszardem Kuklińskim. To była prawdziwa męska przyjaźń. Obaj ryzykowali i obaj postanowili być wobec siebie absolutnie szczerzy. ( Gala 16/2013) foto: mat. prasowe 11

12 grupa 10 lat Ekoenergii Tauron Ekoenergia to dynamicznie rozwijający się wytwórca zielonej energii. Spółka specjalizuje się w obszarze odnawialnych źródeł energii w Grupie Tauron. W tym roku obchodzi 10. rocznicę istnienia Wartość mocy zainstalowanej w odnawialnych źródłach energii Tauron Ekoenergia ciągle wzrasta. Obecnie 35 elektrowni wodnych ma moc 133 MW, a farmy wiatrowe 182 MW. To efekt realizacji strategii rozwoju, która zakłada osiągnięcie 800 MW mocy do roku Obiekty należące do spółki z których zdecydowana większość to cenne zabytki architektury przemysłowej są w bardzo dobrym stanie i charakteryzują się wysoką efektywnością. Jest to efekt działań modernizacyjnych realizowanych w elektrowniach. Cuda techniki Wśród szczególnie ważnych historycznie obiektów należących do Tauron Ekoenergia wyróżnia się monumentalna zapora Elektrowni Wodnej Pilchowice I. Obiekt, którego budowę rozpoczęto w 1903 r., uroczyście otworzył w 1912 r. cesarz Wilhelm II. Elektrownia powstała w ramach programu przeciwpowodziowego chroniącego Zachodnie Sudety. W skład majątku Tauron Ekoenergia wchodzi również najstarsza a zarazem pierwsza zawodowa elektrownia wodna w Polsce w Leśnej. Stopień wodny Leśna stanowiący od początku swego istnienia dzieło techniki awansował do rangi dobra kultury. Dla miłośników urządzeń technicznych bardzo interesujące jest również wyposażenie elektrowni wodnych, w których nadal pracują turbiny Francisa i Kaplana montowane w trakcie budowy obiektów, a więc na początku XX stulecia. Zabytkowe urządzenia i unikatowe rozwiązania hydrotechniczne zbiorników wodnych są niezwykłą atrakcją dla licznych turystów z całego świata. Turystów przyciągają również wciąż działające elektrownie wodne w Złotnikach, Lubachowie, Otmuchowie czy Wrocławiu. Moc (nie tylko) zielonej energii Tauron Ekoenergia dbając o utrzymanie i rewitalizację dawnych obiektów mocno koncentruje się na nowoczesnych technologiach. Efektem takiego podejścia jest zdecydowane rozbudowanie portfela wytwórczego spółki o nowoczesne parki wiatrowe. Obecnie spółka eksploatuje cztery farmy wiatrowe o łącznej mocy 182 MW Lipniki, Zagórze oraz oddane od eksploatacji w listopadzie 2013 r. foto: arc Marszewo i Wicko najnowocześniejsze obiekty w portfelu wytwórczym Tauron Ekoenergia. Nie tylko energia elektryczna jest tym, co generuje spółka. Jest nią również pozytywna energia dbałość o środowisko i lokalne społeczności. Tauron Ekoenergia aktywnie uczestniczy w inicjatywach społecznych oraz tworzy własne propozycje z zakresu społecznej odpowiedzialności biznesu. Historia w pigułce Początki spółki sięgają roku 2004, gdy z Zakładu Energetycznego Jelenia Góra, z Rejonu Elektrowni Wodnych wydzielono 13 obiektów, które zostały skonsolidowane pod nazwą Jeleniogórskich Elektrowni Wodnych. W 2005 r. majątek nowo powstałej spółki został powiększony o kolejnych 15 hydroelektrowni, należących uprzednio do Zakładów Energetycznych w Wałbrzychu, Wrocławiu i Opolu. Pięć lat później, 1 października 2010 r., przyłączonych zostało jeszcze sześć siłowni z terenu Małopolski, a wszystkie jednostki rozpoczęły pracę w ramach nowej, skonsolidowanej spółki Tauron Ekoenergia. Zaangażowanie i praca wszystkich pracowników Tauron Ekoenergia przez ostatnie dziesięć lat przyniosły spektakularne efekty w postaci jednej z największych i najlepiej rozwijających się spółek w obszarze odnawialnych źródeł energii powiedziała Małgorzata Wójcik-Stasiak, prezes zarządu Tauron Ekoenergia, w czasie gali 23 stycznia z okazji jubileuszu. Monika Meinhart-Burzyńska Urząd Gminy w Tworogu dzięki staraniom Tauron Dystrybucja został obleczony światłem fakty Iluminacja budynku Urzędu Gminy w Tworogu: foto: arc 14 reflektorów zamontowanych w gruncie 7 opraw z lampami wyładowczymi 3 oprawy z diodami LED umieszczone na obiekcie 2 słupy i 6 opraw wyładowczych do oświetlenia elewacji bocznych Całkowita moc opraw zainstalowanych w instalacji wynosi 3 kw 12

13 grupa Gala wręczenia Laurów Umiejętności i Kompetencji. Stanisław Tokarski (trzeci od prawej), prezes Tauron Wytwarzanie, został wyróżniony m.in. za profesjonalne zarządzanie spółką Stanisław Tokarski nagrodzony foto: arc Prezes zarządu Tauron Wytwarzanie został wyróżniony Platynowym Laurem Umiejętności i Kompetencji. Laury przyznawane są przez Regionalną Izbę Gospodarczą w Katowicach osobom, które pracą i zdolnościami kreują sukces w swoich organizacjach Decyzją kapituły konkursu Platynowy Laur został przyznany Stanisławowi Tokarskiemu za profesjonalne zarządzanie spółką Tauron Wytwarzanie oraz restrukturyzację firmy, a także za skuteczne wdrażanie ambitnego programu badawczego i innowacyjnego w szczególności pionierskich prac nad technologiami CCS w Polsce. Kapituła doceniła również aktywną pracę prezesa w międzynarodowej organizacji Eurelectric, która przygotowuje opinie na temat dyrektyw dotyczących sektora elektro- energetyki i paliw dla Komisji Europejskiej. Wśród laureatów tegorocznej edycji konkursu znalazł się także Tauron Dystrybucja oddział w Opolu. Spółka otrzymała Platynowy Laur Doskonała Załoga. Podczas gali wieńczącej XXII edycję Laurów Umiejętności i Kompetencji, która odbyła się 18 stycznia w Domu Muzyki i Tańca w Zabrzu, po raz pierwszy przyznano Kryształowe Laury z Diamentem. Trafiły one do rąk Krzysztofa Pendereckiego, światowej sławy dyrygenta i kompozytora, oraz Józefa Hena, wybitnego pisarza i publicysty. (RuM, MS) Laury Kompetencji i Umiejętności Nagroda jest przyznawana przez Regionalną Izbę Gospodarczą w Katowicach. Nie jest to jedyna inicjatywa katowickiej RIG. Izba wręcza również Śląską Nagrodę Jakości oraz prowadzi programy Stawiamy na jakość oraz Samorząd, który wspiera MŚP. Tauron Dystrybucja ufundował iluminację zabytkowego budynku Urzędu Gminy w Tworogu. To kolejna inicjatywa spółki realizowana w ramach projektu Światłem obleczony Spółka od dawna funduje iluminacje symboli śląskiej architektury. W ostatnich latach Tauron Dystrybucja oświetlił kościół w Nakle Śląskim i Urząd Miasta w Tarnowskich Górach. W planach na najbliższe miesiące jest zrealizowanie oświetlenia kościoła w Pyskowicach. Blask w Tworogu Uroczysta inauguracja oświetlenia pałacu w Tworogu odbyła się 10 stycznia. Tauron dąży do tego, by wspierać samorządy w wyróżnianiu najbardziej atrakcyjnych miejsc, dzięki wykorzystywaniu nowoczesnych systemów oświetleniowych tłumaczy Dariusz Lamber, dyrektor ds. Majątku Tauron Dystrybucja Oddział Gliwice. Pałac w Tworogu, w którym obecnie mieści się Urząd Gminy, to obiekt, który swoją urodą przyciąga uwagę zarówno mieszkańców, jak i gości. Teraz cieszyć będzie oko również w nocy dodaje. Włączenie oświetlenia podziwiało około 1,5 tys. ludzi. Mam nadzieję, że dzięki tej inwestycji mieszkańcy będą spacerować w pobliżu gmachu i na nowo cieszyć się pięknem pałacu mówi Eugeniusz Gwóźdź, wójt Tworoga. Rozwój nowoczesnych technologii stwarza nowe możliwości. Oświetlenie uliczne już nie wystarcza, by odpowiednio wyeksponować urok zabytków. Miasta coraz częściej korzystają z indywidualnie zaprojektowanych systemów oświetleniowych, które podnoszą ich atrakcyjność. (ŁZ) 13

14 grupa Ciepło inwestuje W 2013 r. w Tauron Ciepło przyrost mocy zamówionej z tytułu nowych przyłączy wyniósł 29 MW. Przyłączenia budynków mieszkalnych obok obiektów użyteczności publicznej i biurowców są najczęstszymi inwestycjami spółki wstałych budynków wielorodzin- nych, gdyż cena za ciepło oferowana przez Lokalna sieć ciepłownicza to atrakcyjne źródło ciepła dla nowo po- spółkę jest najczęściej niższa niż w wypadku alternatywnych źródeł (np. własnej kotłowni). W 2013 r. Tauron Ciepło zrealizował wiele inwestycji przyłączenia do sieci ciepłowniczej, w tym podpisał umowę kompleksowej dostawy ciepła do budynków mieszkalnych na osiedlu Dębowe Tarasy w Katowicach. Należy też wspomnieć o jednej z większych inwestycji rozpoczętych w 2013 r. przyłączeniu do sieci cieplnej powstającego szpitala w Siemianowicach Śląskich. Obiektowi towarzyszyć będzie także infrastruktura w postaci m.in. własnej apteki, laboratorium i biur. Nowy budynek będzie miał dziesięć kondygnacji i powierzchnię około 10 tys. mkw. Do sieci ciepłowniczej Tauron Ciepło dołączyło również osiedle budynków wielorodzinnych w Mysłowicach Park Chopina, które zostało laureatem konkursu Budowa Roku 2012 organizowanego przez Polski Związek Inżynierów i Techników Budownictwa. Inwestycja to nowoczesny kompleks złożony z ośmiu budynków, do którego Tauron Ciepło dostarcza ciepło i ciepłą wodę. Z kolei w Sosnowcu 15 budynków zmieni system ogrzewania z piecowego na ciepło sieciowe. Zadanie o wartości 1,1 mln zł jest trzecim i ostatnim etapem dużej inwestycji przyłączeniowej w mieście, która ograniczy niską emisję. W poprzednich dwóch etapach do sieci Tauron Ciepło przyłączyło się 14 budynków z rejonu ul. Wrzosowej, Kalinowej i Jodłowej. Obecnie spółka kończy prace inwestycyjne przyłączenia do sieci ciepłowniczej nowych budynków Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach oraz Muzeum Powstań Śląskich w Świętochłowicach. W 2014 r. ciepło popłynie także do Międzynarodowego Centrum Kongresowego oraz Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia. Obydwie inwestycje powstają na poprzemysłowych terenach Kopalni Węgla Kamiennego Katowice-Kleofas, leżących w bezpośrednim sąsiedztwie Spodka. Budynek Międzynarodowego Centrum Kongresowego wraz ze zmodernizowaną halą sportowo-widowiskową oraz powstający w sąsiedztwie nowy gmach Muzeum Śląskiego i Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia to kolejne przedsięwzięcia tworzące nową przestrzeń publiczną, do której ciepło dostarczać będzie Tauron Ciepło. Karolina Kmon Budowa Obszaru Ciepło na finiszu Zespół Elektrociepłowni Bielsko-Biała, wraz z tworzącymi go zakładami w Bielsku-Białej oraz Czechowicach-Dziedzicach, został włączony w struktury Tauron Ciepło Ciepło w Grupie Tauron. Był on odpowiedzią na Działanie konsolidacyjne było ostatnim, czwartym etapem realizowanego od 2011 r. projektu budowy Obszaru przyjęty przez spółkę model biznesowy i strategię rozwoju tego obszaru na lata z perspektywą do roku Integracja spółek dystrybucyjnych i wytwórczych w Grupie Tauron zapewnia lepszą kontrolę nad procesem wytwarzania, dystrybucji i obrotu ciepła. Wpływa na dynamiczny rozwój spółki, która prowadzi racjonalną politykę inwestycyjną z uwzględnieniem potrzeb klientów i skutecznej ochrony środowiska naturalnego wyjaśnia Henryk Borczyk, prezes zarządu Tauron Ciepło. W wyniku przeprowadzonej konsolidacji Tauron Ciepło stał się jednym z największych przedsiębiorstw ciepłowniczych w Polsce, zatrudniającym prawie 2200 osób dodaje. W związku z konsolidacją Sąd Rejestrowy w Katowicach dokonał rejestracji podwyższenia kapitału zakładowego Tauron Ciepło do kwoty 1,4 mld zł. Karolina Kmon od PEC do Ciepła Umowę o włączeniu Zespołu Elektrociepłowni Bielsko-Biała do Obszaru Ciepło podpisali Stanisław Tokarski (z lewej), prezes Tauron Wytwarzanie, oraz Henryk Borczyk, prezes Tauron Ciepło foto: arc Tauron Ciepło powstał we wrześniu 2011 r. z połączenia PEC Katowice oraz PEC Dąbrowa Górnicza. Następnie w kwietniu 2012 r. do spółki włączono kolejne podmioty: Elektrociepłownię Tychy, Elektrociepłownię EC Nowa oraz Energetykę Cieplną w Kamiennej Górze. W styczniu 2013 r. do Tauron Ciepło przyłączono Elektrociepłownię Katowice oraz przekazano udziały w spółkach SCE Jaworzno III, Therma Bielsko- -Biała, Energetyka Cieszyńska, PEC Ruda Śląska oraz PEC Tychy. 14

15 grupa Zmiany na lepsze Ostatni rok upłynął w TOK pod znakiem zmian struktury spółki, procedur związanych z obsługą i jakością świadczonych usług W styczniu 2013 r. nastąpiło połączenie spółek Tauron Obsługa Klienta realizuje obecnie również usługi dla spółek Grupy wych. Dzięki temu obecnie działa jeden system W wyniku przeprowadzonej restrukturyzacji TOK scentralizowanie w roku 2013 systemów bilingo- i Tauron Obsługa Klienta GZE. Podobnie wspiera procesy bieżącej obsługi i zarządzania A-UMS. Pierwszy na taką skalę centralny system jak poprzednie inkorporacje w Grupie ta również portalami internetowymi spółek, udostępnia bilingowy w polskiej energetyce, posiadający nowe była wynikiem przejęcia przez Tauron aktywów GZE e-bok (Elektroniczne Biuro Obsługi Klienta) funkcjonalności oraz nowoczesne rozwiązania od koncernu Vattenfall. oraz administruje wewnętrzną siecią Grupy Tauron informatyczne podnoszące poziom obsługi. W ostatnich miesiącach w spółce prowadzone były Tauronetem. Wdrożone rozwiązanie wspiera m.in. działania intensywne prace nad budową wyspecjalizowanych związane z ujednolicaniem i optymalizacją procesów obsługi klientów biznesowych Tauron Sprze- jednostek organizacyjnych świadczących usługi dla Dla klientów biznesowych klientów z Grupy Tauron. Rok 2013 przyniósł również wiele zmian w obszarze daż. Dzięki niemu zautomatyzowano oraz zoptymalizowano obsługi klientów biznesowych Tauron. Najistotniejsze procesy biznesowe, które obecnie z nich to: utworzenie z początkiem zapewniają większe bezpieczeństwo i pewność roku Centrum Obsługi Klientów wprowadzania danych. Samo rozwiązanie architektoniczne Biznesowych oraz centralizacja zaprojektowane zostało z wykorzy- systemów bilingowych dla staniem rozwiązania Exalogic, które zapewnia pięciokrotny wzrost wydajności przetwarzania Legnica danych. Wdrożenie wspomnianej integracji zostało również zauważone i docenione przez rynek Wrocław IT. Pod koniec 2013 roku firma Oracle przyznała Grupie Tauron nagrodę za Jelenia Góra innowacyjne i efektywne wdrożenie Częstochowa platformy sprzętowo-pro- Opole gramowej, projekt konsolidacji baz danych oraz war- POK dla przedstawicieli biznesu znajdują się w 10 miastach na Dolnym i Górnym Śląsku oraz w Małopolsce Katowice Będzin Kraków Tarnów Powstały: z Centrum Usług Wspólnych Obsługa Klienta świadczące szeroko rozumiane usługi obsługi klienta (obsługa umów, rozliczeń, reklamacji, spraw przyłączeniowych, zmiany sprzedawcy, windykacji, akwizycji danych pomiarowych, obsługa kancelaryjna, obsługa wydruków masowych, inspekcja energetyczna oraz aktywna sprzedaż) dla spółek Grupy Tauron oraz klientów zewnętrznych Tauron, z Centrum Usług Wspólnych IT świadczące usługi teleinformatyczne dla spółek Grupy Tauron, z Centrum Usług Wspólnych Rachunkowość zajmujące się obsługą finansową i księgową dla spółek Grupy, z Centrum Usług Wspólnych HR świadczące usługi kadrowo-płacowe, usługi w zakresie rekrutacji pracowników, jak również szeroko pojęte usługi szkoleniowe dla spółek Grupy Tauron. klientów biz- Bielsko-Biała nesowych. Podstawą takiego rozwiązania było dopasowanie oferty handlowej Tauron do potrzeb klientów z tej grupy i zapewnienie im szczególnej jakości obsługi. W ramach wprowadzonych rozwiązań klientom biznesowym przydzieleni zostali indywidualni specjaliści ds. obsługi, stworzono specjalną biznesową infolinię telefoniczną oraz portal biznes.tauron-pe.pl. Natomiast klienci, którzy wolą osobiście załatwić swoje sprawy, mogą to zrobić w jednym z 10 biur obsługi przedstawicieli biznesu. Trzeba podkreślić, że jakość obsługi jest systematycznie badana i oceniana, a wyniki tych badań wskazują na stały wzrost satysfakcji klientów. Istotnym krokiem zmierzającym do wzrostu jakości świadczonych usług klientom biznesowym było stwy SOA na tej platformie. Zgodnie z oczekiwaniami klientów spółka inwestuje w nowoczesne kanały kontaktu. Trwa wdrażanie narzędzia elektronicznego biura obsługi dla klientów biznesowych (ebok). Serwis będzie dostępny 24 godziny na dobę i umożliwi weryfikację stanu rozliczenia energii elektrycznej, aktualnego salda, wskazań licznika i danych kontaktowych. Korzystanie z serwisu będzie bezpłatne. Piotr Romanowski 15

16 wydarzenia Spółka Elvita przez lata obecności w Grupie Tauron stała się jednym z liderów rynku opieki zdrowotnej w południowej Polsce. Na zdjęciu recepcja placówki Elvita CMT w Jaworznie przy ulicy Promiennej 51 Reorganizacja aktywów medycznych Proces restrukturyzacji aktywów medycznych w Grupie Tauron wchodzi w decydującą fazę. Podpisanie umowy finalizującej sprzedaż spółki Elvita zaplanowane jest na pierwszą połowę tego roku foto: arc Realizowany projekt reorganizacji aktywów medycznych jest dobrym przykładem obrazującym podejście do zarządzania podmiotami i zadaniami niewchodzącymi w zakres podstawowej działalności spółki. Proces reorganizacji został uruchomiony w 2009 r. w ramach realizacji strategii korporacyjnej Grupy Tauron. Decyzja o wyłączeniu usług medycznych z zakresu działalności Taurona była podyktowana kilkoma czynnikami. Do najważniejszych zaliczyć można konieczność dostosowania spółek Grupy do wymogów znowelizowanego Prawa Energetycznego oraz uporządkowania działalności niepodstawowej w spółkach Grupy. Ważna była też potrzeba redukcji kosztów ponoszonych z tytułu usług medycyny pracy. Aby osiągnąć te cele, podjęto działania zmierzające do ograniczenia zakresu usług i uporządkowania segmentu świadczeń medycznych poprzez wyodrębnienie go z działalności innych przedsiębiorstw, a następnie koncentrację w spółce PŚZ i PZ Elvita Jaworzno III. W ramach reorganizacji został również ujednolicony minimalny standard usług medycyny pracy w spółkach Grupy biorących udział w projekcie. Proces harmonizacji Początkowo harmonizacja usług o profilu medycznym objęła tylko część spółek, w tym największe podmioty grupy, tj.: Tauron Wytwarzanie, Tauron Dystrybucja oraz spółki, które obecnie tworzą Tauron Ciepło. Jednakże z uwagi na zmiany organizacyjne, jakie zachodziły w całej Grupie, zakres harmonizacji został rozszerzony o dodatkowe jednostki głównie przedsiębiorstwa nabyte w 2011 r. w wyniku akwizycji Górnośląskiego Zakładu Elektroenergetycznego. Łącznie harmonizacją objęto ok. 28 tysięcy pracowników, a zadania związane z tym obszarem zostały zakończone w 2012 r. Proces zgodnie z oczekiwaniami pozwolił na obniżenie kosztów związanych ze świadczeniem usług medycznych. Równolegle prowadzone były działania porządkujące obszar usług medycznych poprzez skoncentrowanie ich w Przedsiębiorstwie Świadczeń Zdrowotnych i Promocji Zdrowia Elvita Jaworzno III. Dzięki temu wśród przekazanych przez pozostałe spółki aktywów znalazły się m.in. przychodnia medyczna w Częstochowie oraz sanatorium Elektron w Ustroniu o łącznej wartości ok. 7 mln. zł. Jednocześnie Elvita przejęła 62 pracowników służb medycznych, a w przypadku lokalizacji, w których nie miało uzasadnienia prowadzenie działalności przez placówki Elvity, zawarto stosowne umowy z podmiotami zewnętrznymi. Wzrost efektywności W ramach Programu Działań Proefektywnościowych prowadzone były również liczne inicjatywy na poziomie operacyjnym, zmierzające do reorganizacji Grupy Elvita. Ich realizacja doprowadziła do: zuruchomienia nowych placówek medycznych w Trzebini oraz Bielsku-Białej, co zapoczątkowało dalszą ekspansję terytorialną spółki na nowych perspektywicznych rynkach, zprzeprowadzenia restrukturyzacji wewnętrznej polegającej na inkorporacji spółki zależnej El-Serwis, zograniczenia lokalizacji prowadzonej działalności do placówek rentowych o określonych perspektywach i potencjale wzrostu, zzmniejszenia obciążenia z tytułu czynszu dzierżawnego, zurynkowienia działalności spółki. Rentowność w latach (prognoza) 16

17 W ciągu ostatnich lat Elvita systematycznie zwiększała przychody z działalności o około 5 proc. rocznie. Z kolei działania proefektywnościowe pozwoliły na zwielokrotnienie osiąganych zysków (na poziomie operacyjnym tempo wzrostu w roku 2013 w stosunku do poprzedniego wyniosło 25 proc.). Konsekwencja w realizacji programu działań proefektywnościowych pozwoliła wygenerować znaczną nadwyżkę finansową, która zdaniem doradców finansowych zaangażowanych w proces sprzedaży umożliwia Elvicie prowadzić w przyszłości aktywnych działań akwizycyjnych na polskim rynku usług medycznych. Dodatkowo specyfika wykonywanej działalności operacyjnej, czyli przede wszystkim koncentracja podobnych aktywności w małych miejscowościach, stanowi wartość dodaną spółki i pozwala na dalszy wzrost przychodów oraz pochodnych mierników w tempie wyższym niż w przypadku podobnych przedsiębiorstw medycznych działających w największych miastach Polski. żowych oraz finansowych skierowano zaproszenia indywidualne. Obecnie proces wkracza w decydującą fazę wyboru, negocjacji oraz finalnej akceptacji inwestora. Aktualnie Elvita jest bardzo atrakcyjnym podmiotem na rynku medycznym, plasując się w drugiej dziesiątce spółek medycznych w Polsce, pod względem uzyskiwanych przychodów. Spółka prowadzi działalność głównie na obszarze aglomeracji śląskiej oraz zachodniej części województwa małopolskiego, a jej oferta trafia do 3,5 mln mieszkańców; jednocześnie spółka ma potencjał dalszego rozwoju. Wysoka atrakcyjność inwestycyjna jest potwierdzona dużym zainteresowaniem rynkowym inwestorów, którzy już złożyli oferty na zakup udziałów spółki. Po procesie due diligence (wnikliwej analizy prawno-finansowej) zostanie wybrana najlepsza oferta. Podpisanie umowy finalizującej sprzedaż spółki jest planowane na pierwszą połowę tego roku. (RuM) Wartość przychodów oraz zysku operacyjnego i netto w latach (prognoza) [tys. zł] efektywna reorganizacja Dariusz Stolarczyk, wiceprezes zarządu ds. korporacji Tauron Polska Energia Elvita atrakcyjna dla inwestorów Dwa kluczowe działania, czyli koncentracja aktywów medycznych spółek W ciągu ostatnich lat Elvita systematycznie zwiększała przychody z działalności o około 5 proc. rocznie. Na zdjęciu gabinet zabiegowy w placówce Elvita CMT w Jaworznie przy ulicy Partyzantów 9 Grupy Tauron w spółce Elvita oraz realny wzrost jej efektywności, pozwoliły na uruchomienie ostatniego etapu projektu procesu sprzedaży, który został oficjalnie zainaugurowany w sierpniu 2013 r. W tym celu opracowano memorandum informacyjne, wycenę przedsiębiorstwa oraz optymalną formułę sprzedaży. W ramach prowadzonego procesu ukazało się ogłoszenie prasowe, zapraszające do uczestnictwa w zakupie, a jednocześnie do inwestorów branfoto: arc foto: arc Podmioty reprezentujące różne sektory i jednocześnie funkcjonujące w ramach gospodarek wolnorynkowych, realizują liczne procesy reorganizacyjne. Dlaczego? Powodów ku temu jest wiele. Do najważniejszych z nich można zaliczyć dynamiczność zmian warunków rynkowych, procesy konsolidacji aktywów, a także zmiany modeli działania organizacji na rynku. Wszystko to ma na celu jedno optymalizację procesów funkcjonowania firmy. Warto podkreślić, że podmioty sektora energetycznego w Polsce cechuje w kontekście reorganizacji jeszcze jeden istotny element wszystkie powstały stosunkowo niedawno w wyniku procesów konsolidacji poszczególnych przedsiębiorstw (pierwsze procesy konsolidacyjne sektora dystrybucji energii rozpoczęły się zaledwie dekadę temu). W wyniku tych połączeń powstały nowe, większe struktury organizacyjne, dla których procesy restrukturyzacyjne stały się naturalną koleją rzeczy. Zmiana modelu organizacyjnego przedsiębiorstw, która zakłada skupienie się na działalności podstawowej, pociąga również za sobą oddzielenie procesów niezwiązanych z główną działalnością spółki. Z tego względu pracownicy dynamicznie funkcjonujących podmiotów ze zrozumieniem akceptują coraz bardziej powszechny fakt, że ich przedsiębiorstwa wycofują się z prowadzenia działalności socjalnej czy świadczenia usług zdrowotnych. W tym samym kierunku podąża również konsekwentnie realizowany Program Reorganizacji Spółek Grupy, którego jednym z elementów jest restrukturyzacja obszaru procesów medycznych. W rezultacie jego wdrożenia, zgodnie ze strategią Grupy Tauron, jako procesy niezwiązane z działalnością podstawową, mają zostać oddzielone od Grupy. Restrukturyzacja obszaru medycznego w Grupie Tauron przebiega bardzo sprawnie i efektywnie. Skupienie wszystkich aktywów z tego obszaru w ramach spółki Elvita było bardzo dobrym posunięciem, co potwierdzają optymistyczne wyniki finansowe. Począwszy od 2012 r. zaznacza się bowiem trwały wzrost rentowności na każdym z poziomów działania powstałej spółki. Co więcej, projekcje i analizy finansowe przeprowadzone przez doradców biznesowych zaangażowanych w proces sprzedaży wykazały, że zaprezentowany trend powinien być kontynuowany w kolejnych latach. 17

18 raport Rosjanie zadziwili świat. Zimowe Igrzyska Olimpijskie w Soczi przejdą do historii jako najdroższe i zorganizowane z największym rozmachem. Są one również najbardziej ekologiczne Zielone igrzyska foto: shuterstock XXII Zimowe Igrzyska Olimpijskie w Soczi już trwają. Czy będą najbardziej widowiskowymi nie wiadomo. Wiemy jednak, że zapiszą się w pamięci jako jedne z najbardziej proekologicznych w historii Gdy siedem lat temu Rosjanie rozpoczęli starania o prawo do organizacji XXII Zimowych Igrzysk Olimpijskich (ZIO), przedstawili plan zamierzeń inwestycyjnych, jakie zobowiązali się zrealizować w okresie poprzedzającym igrzyska. Wzbudził on wielkie zainteresowanie szefów Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego i szefów międzynarodowych federacji sportów zimowych, bowiem położone nad Morzem Czarnym Soczi było znane raczej jako letnia stolica Federacji Rosyjskiej tłumaczy Henryk Urbaś, rzecznik prasowy Polskiego Komitetu Olimpijskiego. Rosjanie jednak nie zrazili się faktem, że w Soczi w roku 2007 znajdowało się zaledwie kilka obiektów sportowych, które mogłyby się nadawać do organizacji zimowych zmagań olimpijskich. W prezentacji miasta-kandydata napisali, że owszem, mają braki infrastrukturalne, ale i tak zamierzali wybudować wszelkie niezbędne obiekty. Gdy Soczi wygrało, z iście rosyjskim rozmachem przystąpiono do pracy. Z całego kraju Rosjanie ściągnęli do Soczi ponad 50 tys. robotników, tysiące koparek, dźwigów i innego ciężkiego sprzętu. To było jedna z największych na świecie budów mówi Henryk Urbaś. Jak dodaje rzecznik PKOl, specjalny rządowy dokument podkreślał koniecz- 50 mld dolarów kosztowały Rosję przygotowania do XXII Zimowych Igrzysk Olimpijskich w Soczi. To najdroższe igrzyska w historii ność wybudowania w Soczi 206 obiektów przed igrzyskami. Tylko 30 z nich miało związek ze sportem, natomiast aż 176 to infrastruktura niezbędna do funkcjonowania miasta w czasie igrzysk drogi, instalacje wodociągowe i sieć energetyczna zdolna udźwignąć obciążenie przekraczające kilkukrotnie dotychczasowe zapotrzebowanie Soczi na prąd. Więcej mocy! Infrastruktura stworzona na potrzeby igrzysk jest niezwykle energochłonna. Jak podała jeszcze przed rozpoczęciem XXII ZIO agencja informacyjna ITAR TASS, zapotrzebowanie na energię w Soczi wzrośnie w czasie igrzysk dwukrotnie z ok. 400 do prawie 800 MW. Sama uroczystość otwarcia igrzysk wymagała 1000 MW dodatkowej mocy. To ogromne wartości, na tyle istotne, że bez unowocześnienia i wzmocnienia sieci energetycznej w rejonie Soczi mogłoby dojść do awarii, a nawet deficytów mocy na Kaukazie i w rosyjskiej części wybrzeża czarnomorskiego. Aby temu zapobiec, Rosjanie unowocześnili i rozbudowali miejską sieć energetyczną położyli 900 km kabli, wybudowali 50 podstacji zasilania i nową hydroelektrownię Krasnopolańska. Istniejące siłownie unowocześniono, by sprostały gigantycznemu zapotrze- 18

19 Rosjanie grają w zielone Tor saneczkarski Sanki jest oświetlony bardzo wydajnymi i oszczędnymi świetlówkami LED, natomiast z zewnątrz pokrywają go panele fotowoltaiczne Poza inwestycjami w obszar infrastruktury energetycznej (podstacje, elektrownie, okablowanie), jakie zostały podjęte przez Rosję przed rozpoczęciem igrzysk w Soczi, stworzono zielone systemy służące m.in. do oczyszczania powietrza i ścieków. Ponadto na terenie wioski olimpijskiej zamontowano autonomicznie zasilane (z paneli fotowoltaicznych) latarnie, a stadion olimpijski Fisht pokryty jest niskoemisyjnymi panelami szklanymi. Oznacza to, że obiekt nie oddaje do atmosfery ciepła zgromadzonego wewnątrz. bowaniu na moc. Elektrociepłownia w Soczi na kilka dni przed igrzyskami uzyskała moc ponad 160 MW, a siłownię w pobliskim mieście Adler wyposażono w dwie nowoczesne, wysokosprawne turbiny mówi Henryk Urbaś. Powstał również całkowicie nowy odcinek gazociągu Dżubga-Lazariewskoje- -Soczi by tylko uniknąć deficytów energii w trakcie zawodów. A co ze środowiskiem? Niewątpliwie rosyjskie igrzyska zapiszą się w historii ze względu na rozmach, z jakim przystąpiono do budowy infrastruktury. Co ciekawe, zostaną również zapamiętane jako jedne z najbardziej przyjaznych środowisku. Rosjanie bowiem, we współpracy z koncernem chemicznym Dow, wdrożyli niespotykaną wcześniej w Rosji liczbę efektywnych energetycznie rozwiązań. To prawdziwa zielona rewolucja w kraju, który wciąż ma wiele do nadrobienia w kwestii ochrony środowiska. Podjęte działania proekologiczne budzą uznanie. Choć z drugiej strony (to już taka okołoigrzyskowa tradycja ) nie obyło się bez protestów przeciwko nadmorskim inwestycjom, które zdaniem obrońców przyrody były wręcz foto: corbis zabójcze dla miejscowej roślinności i ptasich siedlisk. Wiele spośród obiektów sportowych w Parku Olimpijskim korzysta z zasilania energią słoneczną, a w ich wnętrzach zdecydowanie dominują już energooszczędne źródła światła wyjaśnia rzecznik PKOl. Organizatorzy podkreślają, że wiele z budynków olimpijskich zostało pokrytych cienkimi panelami fotowoltaicznymi, żarówki gdzie było to możliwe i uzasadnione wymieniono na LED, a Park Olimpijski został wyposażony w mechanizmy automatycznie wyłączające oświetlenie, gdy natężenie światła dziennego jest odpowiednio wysokie (podobne rozwiązania zastosowano podczas igrzysk w Pekinie i Londynie). Czy podjęte proekologiczne działania zostaną porzucone, gdy tylko ostatni sportowcy wyjadą z Rosji? Bynajmniej. 1 marca 2013 r. w życie weszło nowe rosyjskie prawo budowlane, które inkorporuje wiele z zastosowanych w Soczi zielonych i efektywnych energetycznie rozwiązań. Michał Zawadzki Tor do łyżwiarstwa szybkiego Adler został wybudowany z zastosowaniem zielonych technologii m.in. materiałów o niskiej zawartości uwięzionego CO 2 foto: corbis 19

20 w unii Cele nowej unijnej polityki energetyczno-klimatycznej a polska racja stanu foto: shutterstock 22 stycznia Komisja Europejska opublikowała propozycje dotyczące unijnej polityki energetyczno-klimatycznej w perspektywie 2030 roku. Niestety, po wnikliwej analizie propozycji Komisji, okazuje się, że planowane zmiany są głębsze, niż można się było spodziewać Oprócz podsumowania osiągnięć w realizacji zapisów Pakietu Klimatycznego wyznaczone zostały również nowe cele. Rozwiązania, o któ- rych mowa gdyby je przyjęto będą mieć negatywny wpływ przede wszystkim na sektor energetyczny, a w efekcie na przemysł i gospodarstwa domowe. Ponadto oznaczać będą także oddanie Komisji Europejskiej znacznych kompetencji zastrzeżonych dotychczas dla państw członkowskich. Ostateczne decyzje w kwestii przyjęcia nowych wytycznych będą podejmowali szefowie państw Unii Europejskiej już marca. Warto zwrócić uwagę na niebywały pośpiech w planowanym podejmowaniu wiążących decyzji w odniesieniu do tak istotnych kwestii. Same sukcesy? Komisja Europejska wskazuje na początku swojej propozycji Stanisław Tokarski prezes zarządu Tauron Wytwarzanie Jerzy Janikowski szef Biura Regulacji i Współpracy Międzynarodowej Taurona na poziom dotychczasowej realizacji zapisów Pakietu Klimatycznego. W 2012 r. emisja gazów cieplarnianych w Unii Europejskiej obniżyła się o 18 proc. w porównaniu z poziomem odnotowanym w 1990 r. Oczekiwany dalszy spadek przy realizacji dotychczasowej polityki to 24 proc. w 2020 r. Jednocześnie udział odnawialnych źródeł energii wzrósł do 13 procent w 2012 r. i Komisja prognozuje, że ten trend będzie kontynuowany do osiągnięcia 21-proc. udziału OZE w 2020 r. Na koniec 2012 r. 44 proc. światowych mocy wytwórczych w OZE (bez energetyki wodnej) było zainstalowanych w krajach Unii Europejskiej, a państwom członkowskim udało się znacząco obniżyć energochłonność gospodarek. Komisja Europejska dostrzega także, że odbiorcy przemysłowi oraz gospodarstwa domowe są obarczone wysokimi cenami energii elektrycznej przekraczającymi wyraźnie poziom występujący u głównych partnerów handlowych Unii, w szczególności w USA. Niestety, propozycje, które jednocześnie przedstawia w dokumencie Komisja, tego stanu rzeczy nie zmienią... Cele na rok 2030 Powołując się na potrzebę dalszego ograniczania emisji gazów cieplarnianych oraz odnosząc się do zapisów Zielonej Księgi 2030, Komisja Europejska chce kontynuować budowę niskoemisyjnej gospodarki. Jej zdaniem zapewni to Unii konkurencyjność, pozwoli zachować akceptowalny dla odbiorców poziom cen energii, a także stworzy możliwości wzrostu i wygeneruje nowe miejsca pracy. Co więcej, zdaniem autorów propozycji, zapewni to UE poprawę bezpieczeństwa energetycznego oraz obniży zależność wspólnoty od importu paliw. Proponowany poziom redukcji emisji ma być zgodny ze ścieżką opisaną w Mapie Drogowej Komisja Europejska proponuje więc ustanowienie wiążącego celu w postaci 40-procentowego obniżenia emisji w 2030 r. (w odniesieniu do poziomu z roku 1990). Tak zdefiniowany pułap dla Unii Europejskiej jest złożony z 43 proc. redukcji emisji dla sektorów objętych systemem ETS oraz z 30 proc. redukcji dla obszarów pozostających poza ETS. Oba te wskaźniki odniesione zostały do poziomu emisji z roku Jednocześnie coroczny współczynnik zmniejszania ilości uprawnień do emisji przekazywanych na aukcje miałby zostać po 2020 r. zaostrzony i jego wartość wzrośnie z obecnego poziomu 1,74 procent do 2,2 procent. Mówiąc prościej, z roku na rok coraz mniej uprawnień będzie dostępnych w sprzedaży aukcyjnej dla wytwórców. KE jedno- 20

Wszyscy zapłacimy za politykę klimatyczną

Wszyscy zapłacimy za politykę klimatyczną Wszyscy zapłacimy za politykę klimatyczną Autor: Stanisław Tokarski, Jerzy Janikowski ( Polska Energia - nr 5/2012) W Krajowej Izbie Gospodarczej, w obecności przedstawicieli rządu oraz środowisk gospodarczych,

Bardziej szczegółowo

Symulacja ING: wpływ technologii na ograniczenie emisji CO 2. Rafał Benecki, Główny ekonomista, ING Bank Śląski Grudzień 2018

Symulacja ING: wpływ technologii na ograniczenie emisji CO 2. Rafał Benecki, Główny ekonomista, ING Bank Śląski Grudzień 2018 Symulacja ING: wpływ technologii na ograniczenie emisji CO 2 Rafał Benecki, Główny ekonomista, ING Bank Śląski Grudzień 2018 Źródła emisji CO2 Odejście od energetyki opartej na węglu kluczowe dla ograniczenia

Bardziej szczegółowo

Polityka energetyczna w UE a problemy klimatyczne Doświadczenia Polski

Polityka energetyczna w UE a problemy klimatyczne Doświadczenia Polski Polityka energetyczna w UE a problemy klimatyczne Doświadczenia Polski Polityka energetyczna w Unii Europejskiej Zobowiązania ekologiczne UE Zobowiązania ekologiczne UE na rok 2020 redukcja emisji gazów

Bardziej szczegółowo

Zagadnienia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej

Zagadnienia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej Zagadnienia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej Stabilizacja sieci - bezpieczeństwo energetyczne metropolii - debata Redakcja Polityki, ul. Słupecka 6, Warszawa 29.09.2011r. 2 Zagadnienia bezpieczeństwa

Bardziej szczegółowo

Efektywność energetyczna jako temat ważny politycznie (cz.1)

Efektywność energetyczna jako temat ważny politycznie (cz.1) Efektywność energetyczna jako temat ważny politycznie (cz.1) Przygotowała: Ilona Jędrasik Sekretariat Koalicji Klimatycznej Polski Klub Ekologiczny Okręg Mazowiecki Efektywność energetyczna w Polsce W

Bardziej szczegółowo

Elektroenergetyka w Polsce Z wyników roku 2013 i nie tylko osądy bardzo autorskie

Elektroenergetyka w Polsce Z wyników roku 2013 i nie tylko osądy bardzo autorskie Elektroenergetyka w Polsce 2014. Z wyników roku 2013 i nie tylko osądy bardzo autorskie Autor: Herbert Leopold Gabryś ("Energetyka" - czerwiec 2014) Na sytuację elektroenergetyki w Polsce w decydujący

Bardziej szczegółowo

Maria Dreger Konfederacja Budownictwa i Nieruchomości

Maria Dreger Konfederacja Budownictwa i Nieruchomości Efektywność w budownictwie czyli Wykorzystać szansę Maria Dreger Konfederacja Budownictwa i Nieruchomości maria.dreger@rockwool.pl Rezerwy są wszędzie, ale uwaga na budynki - ponad 5 mln obiektów zużywających

Bardziej szczegółowo

Prawo Energetyczne I Inne Ustawy Dotyczące Energetyki Kogeneracja Skuteczność Nowelizacji I Konieczność

Prawo Energetyczne I Inne Ustawy Dotyczące Energetyki Kogeneracja Skuteczność Nowelizacji I Konieczność Prawo Energetyczne I Inne Ustawy Dotyczące Energetyki Kogeneracja Skuteczność Nowelizacji I Konieczność dr inż. Janusz Ryk Polskie Towarzystwo Elektrociepłowni Zawodowych II Ogólnopolska Konferencja Polska

Bardziej szczegółowo

Restytucja Mocy. Stanisław Tokarski. Wiceprezes Zarządu TAURON Polska Energia. Warszawa,

Restytucja Mocy. Stanisław Tokarski. Wiceprezes Zarządu TAURON Polska Energia. Warszawa, Redukcja emisji CO 2 Restytucja Mocy Stanisław Tokarski Wiceprezes Zarządu TAURON Polska Energia Warszawa, 25.04.2008 Jaka będzie cena energii przy braku uprawnień do emisji? Lata Prognozowana produkcja

Bardziej szczegółowo

MODERNIZACJA SYSTEMU WENTYLACJI I KLIMATYZACJI W BUDYNKU ISTNIEJĄCYM Z WYKORZYSTANIEM GRUNTOWEGO WYMIENNIKA CIEPŁA

MODERNIZACJA SYSTEMU WENTYLACJI I KLIMATYZACJI W BUDYNKU ISTNIEJĄCYM Z WYKORZYSTANIEM GRUNTOWEGO WYMIENNIKA CIEPŁA MODERNIZACJA SYSTEMU WENTYLACJI I KLIMATYZACJI W BUDYNKU ISTNIEJĄCYM Z WYKORZYSTANIEM GRUNTOWEGO WYMIENNIKA CIEPŁA WSTĘP Rośnie nasza świadomość ekologiczna, coraz bardziej jesteśmy przekonani, że zrównoważony

Bardziej szczegółowo

Kogeneracja w Polsce: obecny stan i perspektywy rozwoju

Kogeneracja w Polsce: obecny stan i perspektywy rozwoju Kogeneracja w Polsce: obecny stan i perspektywy rozwoju Wytwarzanie energii w elektrowni systemowej strata 0.3 tony K kocioł. T turbina. G - generator Węgiel 2 tony K rzeczywiste wykorzystanie T G 0.8

Bardziej szczegółowo

Rozwój kogeneracji wyzwania dla inwestora

Rozwój kogeneracji wyzwania dla inwestora REC 2013 Rozwój kogeneracji wyzwania dla inwestora PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna S.A. Departament Inwestycji Biuro ds. Energetyki Rozproszonej i Ciepłownictwa PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna

Bardziej szczegółowo

Ogarniamy prąd, żeby nie ogarnęła nas ciemność TŁO

Ogarniamy prąd, żeby nie ogarnęła nas ciemność TŁO Gminazjum 67 maj 2014 Ogarniamy prąd, żeby nie ogarnęła nas ciemność TŁO 1. Jakie możliwości daje nam 3Rewolucja Przemysłowa? 2. Jaka jest rola sieci społecznościowych? 3. Jak to robią inni? 4. Jaki jest

Bardziej szczegółowo

BAROMETR RYNKU ENERGII RWE najbardziej przyjazne rynki energii w Europie

BAROMETR RYNKU ENERGII RWE najbardziej przyjazne rynki energii w Europie BAROMETR RYNKU ENERGII RWE najbardziej przyjazne rynki energii w Europie Janusz Moroz Członek Zarządu RWE Polska 17. listopada 2011 RWE company name 17.11.2011 PAGE 1 Barometr Rynku Energii RWE narzędzie

Bardziej szczegółowo

Gospodarka niskoemisyjna

Gospodarka niskoemisyjna Pracownia Badań Strategicznych, Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią Polskiej Akademii Nauk Gospodarka niskoemisyjna dr hab. Joanna Kulczycka, prof. AGH, mgr Marcin Cholewa Kraków, 02.06.2015

Bardziej szczegółowo

INSTYTUT NA RZECZ EKOROZWOJU

INSTYTUT NA RZECZ EKOROZWOJU Polska kraj na rozdrożu Andrzej Kassenberg Instytut na rzecz Ekorozwoju Sytuacja w ochrony klimatu w Polsce emisja gazów cieplarnianych spadła o 32 % w stosunku do roku 1988 (rok bazowy dla Polski) jednak

Bardziej szczegółowo

WPŁYW PRODUKCJI ENERGII ELEKTRYCZNEJ W ŹRÓDŁACH OPALANYCH WĘGLEM BRUNATNYM NA STABILIZACJĘ CENY ENERGII DLA ODBIORCÓW KOŃCOWYCH

WPŁYW PRODUKCJI ENERGII ELEKTRYCZNEJ W ŹRÓDŁACH OPALANYCH WĘGLEM BRUNATNYM NA STABILIZACJĘ CENY ENERGII DLA ODBIORCÓW KOŃCOWYCH Górnictwo i Geoinżynieria Rok 35 Zeszyt 3 2011 Andrzej Patrycy* WPŁYW PRODUKCJI ENERGII ELEKTRYCZNEJ W ŹRÓDŁACH OPALANYCH WĘGLEM BRUNATNYM NA STABILIZACJĘ CENY ENERGII DLA ODBIORCÓW KOŃCOWYCH 1. Węgiel

Bardziej szczegółowo

Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.

Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. Wprowadzenie do zagadnień ochrony. klimatu i gospodarki niskoemisyjnej Planu Gospodarki Niskoemisyjnej dla miasta Józefowa Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. Zmiany klimatu W ostatnich latach termin

Bardziej szczegółowo

Jak oszczędzić na zakupach energii elektrycznej?

Jak oszczędzić na zakupach energii elektrycznej? Jak oszczędzić na zakupach energii elektrycznej? Wrocław 27.10.2010 r. RWE nazwa spółki 11/2/2010 STRONA 1 Grupa RWE: jedna z wiodących firm utilities na kontynencie europejskim* Główne rynki Grupy RWE

Bardziej szczegółowo

Trendy i uwarunkowania rynku energii. tauron.pl

Trendy i uwarunkowania rynku energii. tauron.pl Trendy i uwarunkowania rynku energii Plan sieci elektroenergetycznej najwyższych napięć źródło: PSE Porównanie wycofań JWCD [MW] dla scenariuszy optymistycznego i pesymistycznego w przedziałach pięcioletnich

Bardziej szczegółowo

Miło Cię widzieć. innogy

Miło Cię widzieć. innogy Miło Cię widzieć innogy Miło Cię widzieć, innogy innogy to innowacyjne i zrównoważone produkty oraz usługi, dzięki którym nasi Klienci mogą korzystać z energii w efektywny sposób i podnosić jakość swojego

Bardziej szczegółowo

VIII FORUM ENERGETYCZNE

VIII FORUM ENERGETYCZNE VIII Forum Energetyczne 1 VIII FORUM ENERGETYCZNE Sopot, 16 18 Grudnia 2013 r. Europa znalazła się w sytuacji paradoksu energetycznego. Spowolnienie gospodarcze, wzrost efektywności energetycznej i udziału

Bardziej szczegółowo

MAŁOPOLSKO-PODKARPACKI KLASTER CZYSTEJ ENERGII. Temat seminarium: Skutki wprowadzenia dyrektywy 3x20 dla gospodarki Polski i wybranych krajów UE

MAŁOPOLSKO-PODKARPACKI KLASTER CZYSTEJ ENERGII. Temat seminarium: Skutki wprowadzenia dyrektywy 3x20 dla gospodarki Polski i wybranych krajów UE Studia Podyplomowe EFEKTYWNE UŻYTKOWANIE ENERGII ELEKTRYCZNEJ w ramach projektu Śląsko-Małopolskie Centrum Kompetencji Zarządzania Energią Skutki wprowadzenia dyrektywy 3x20 dla gospodarki Polski i wybranych

Bardziej szczegółowo

Rozwój energetyki wiatrowej w Polsce w kontekście planów przekształcenia polskiej gospodarki z wysokoemisyjnej na niskoemisyjną

Rozwój energetyki wiatrowej w Polsce w kontekście planów przekształcenia polskiej gospodarki z wysokoemisyjnej na niskoemisyjną Rozwój energetyki wiatrowej w Polsce w kontekście planów przekształcenia polskiej gospodarki z wysokoemisyjnej na niskoemisyjną Polska energetyka wiatrowa szybki rozwój i duży potencjał dalszego wzrostu

Bardziej szczegółowo

Jaromir Falandysz Wiceprezes Zarządu ENERGA Oświetlenie Sp. z o.o. Piotr Meler Prezes Zarządu

Jaromir Falandysz Wiceprezes Zarządu ENERGA Oświetlenie Sp. z o.o. Piotr Meler Prezes Zarządu ENERGA Oświetlenie Sp. z o.o. jest firmą z Grupy ENERGA wyspecjalizowaną w kompleksowej usłudze oświetleniowej. Spółka istnieje od 1996 r. i kontynuuje ponad czterdziestoletnie tradycje w dziedzinie oświetlenia.

Bardziej szczegółowo

Sygnalizacja świetlna jest najpowszechniej stosowanym środkiem organizacji ruchu ulicznego. Wypełniając tę rolę ułatwia funkcjonowanie komunikacji

Sygnalizacja świetlna jest najpowszechniej stosowanym środkiem organizacji ruchu ulicznego. Wypełniając tę rolę ułatwia funkcjonowanie komunikacji Gdańsk Światło wokół nas Światło kształtuje przestrzeń wokół nas. Chcąc efektywnie funkcjonować po zmierzchu posługujemy się światłem sztucznym, które oswaja miejsca wokół nas, jednocześnie dając nam poczucie

Bardziej szczegółowo

Edmund Wach. Bałtycka Agencja Poszanowania Energii

Edmund Wach. Bałtycka Agencja Poszanowania Energii ROZWÓJ J ENERGETYKI WIATROWEJ W POLSCE Brodnica 29 maja 2009 Edmund Wach Bałtycka Agencja Poszanowania Energii Plan prezentacji: 1.Stan aktualny w Polsce i UE 2. Akty prawne w Polsce 3. Procesy planistyczne

Bardziej szczegółowo

Efektywność energetyczna znaczenie dla polskich przedsiębiorców.

Efektywność energetyczna znaczenie dla polskich przedsiębiorców. Efektywność energetyczna znaczenie dla polskich przedsiębiorców. Efektywność energetyczna (EE) leży u podstaw europejskiej polityki energetycznej i jest jednym z głównych celów strategii Europa 2020 na

Bardziej szczegółowo

System wsparcia dla wytwórców energii elektrycznej z biomasy - regulacje wynikające z projektu ustawy o OZE. Bełchatów, dn. 16 października 2014 r.

System wsparcia dla wytwórców energii elektrycznej z biomasy - regulacje wynikające z projektu ustawy o OZE. Bełchatów, dn. 16 października 2014 r. System wsparcia dla wytwórców energii elektrycznej z biomasy - regulacje wynikające z projektu ustawy o OZE Bełchatów, dn. 16 października 2014 r. 2 Założenia zoptymalizowanego systemu wsparcia OZE (zmiany

Bardziej szczegółowo

Potencjał inwestycyjny w polskim sektorze budownictwa energetycznego sięga 30 mld euro

Potencjał inwestycyjny w polskim sektorze budownictwa energetycznego sięga 30 mld euro Kwiecień 2013 Katarzyna Bednarz Potencjał inwestycyjny w polskim sektorze budownictwa energetycznego sięga 30 mld euro Jedną z najważniejszych cech polskiego sektora energetycznego jest struktura produkcji

Bardziej szczegółowo

XIV Targi Energii JACHRANKA 2017

XIV Targi Energii JACHRANKA 2017 Departament Energetyki Wdrożenie rynku mocy w Polsce stan prac i główne elementy mechanizmu Targi Energii 28 września 2017 r. Departament Energetyki Agenda Przyczyny wprowadzenia rynku mocy Prace nad wprowadzeniem

Bardziej szczegółowo

Energetyka rozproszona w drodze do niskoemisyjnej Polski. Szanse i bariery. Debata online, Warszawa, 28 maja 2014 r.

Energetyka rozproszona w drodze do niskoemisyjnej Polski. Szanse i bariery. Debata online, Warszawa, 28 maja 2014 r. Energetyka rozproszona w drodze do niskoemisyjnej Polski. Szanse i bariery Debata online, Warszawa, 28 maja 2014 r. Mariusz Wójcik Fundacja na rzecz Zrównoważonej Energetyki Debata ekspercka 28.05.2014

Bardziej szczegółowo

Lokalna Polityka Energetyczna

Lokalna Polityka Energetyczna Lokalna Polityka Energetyczna dr inż. Arkadiusz Węglarz Dyrektor ds. Zrównoważonego rozwoju w KAPE S.A. 2010-12-09 Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 1 Pytania wymagające odpowiedzi W jaki sposób

Bardziej szczegółowo

Rozproszone źródła energii: perspektywy, potencjał, korzyści Prosumenckie mikroinstalacje OZE i budownictwo energooszczędne Senat RP, 01.04.2014 r.

Rozproszone źródła energii: perspektywy, potencjał, korzyści Prosumenckie mikroinstalacje OZE i budownictwo energooszczędne Senat RP, 01.04.2014 r. Rozproszone źródła energii: perspektywy, potencjał, korzyści Prosumenckie mikroinstalacje OZE i budownictwo energooszczędne Senat RP, 01.04.2014 r. Bank promuje elektroniczny obieg dokumentów, który chroni

Bardziej szczegółowo

PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY KAZIMIERZA WIELKA

PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY KAZIMIERZA WIELKA PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY KAZIMIERZA WIELKA ANKIETA DLA PRZEDSIĘBIORCÓW Niniejsza ankieta posłuży do opracowania Planu Gospodarki Niskoemisyjnej w Gminie Kazimierza Wielka. Plan ten pozwoli

Bardziej szczegółowo

OZE opłaca się już dzisiaj

OZE opłaca się już dzisiaj OZE opłaca się już dzisiaj Konferencja prasowa, 13 lutego 2014 BOS Bank promuje elektroniczny obieg dokumentów, który chroni środowisko. Pomyśl zanim wydrukujesz! Z korzyścią dla Ciebie i świata w którym

Bardziej szczegółowo

Efektywność energetyczna -

Efektywność energetyczna - Efektywność energetyczna - czyste powietrze i przyjazna gospodarka Warszawa, 14.11.2017 Jacek Janas, Stanisław Tokarski Konkluzje BAT IED i kolejne nowe wymagania Kolejne modernizacje jednostek Zmniejszenie

Bardziej szczegółowo

IV Kongres PORT PC o nadchodzących zmianach w technice grzewczej Środa, 28 Październik :52

IV Kongres PORT PC o nadchodzących zmianach w technice grzewczej Środa, 28 Październik :52 W dniu 22 października odbył się IV Kongres Polskiej Organizacji Rozwoju Technologii Pomp Ciepła. Konferencja uznawana za najważniejsze w Polsce spotkanie branży pomp ciepła, w tym roku przebiegała pod

Bardziej szczegółowo

Zarządzanie Energią w Poznaniu

Zarządzanie Energią w Poznaniu Zarządzanie Energią w Poznaniu URZĄD MIASTA POZNANIA Wydział Gospodarki Komunalnej Poznań, 8 maja 2019 r. Miasto Poznań potencjał energetyczny Stolica Województwa Wielkopolskiego, ponad pół miliona mieszkańców;

Bardziej szczegółowo

TAURON EKO Biznes. produkt szyty na miarę. Małgorzata Kuczyńska Kierownik Biura Produktów Rynku Biznesowego

TAURON EKO Biznes. produkt szyty na miarę. Małgorzata Kuczyńska Kierownik Biura Produktów Rynku Biznesowego produkt szyty na miarę Małgorzata Kuczyńska Kierownik Biura Produktów Rynku Biznesowego Warsztaty energetyczne 2013 Idea produktu Propozycja współpracy Idea produktu Zamiarem TAURON Sprzedaż jest propagowanie

Bardziej szczegółowo

Tendencje związane z rozwojem sektora energetyki w Polsce wspieranego z funduszy UE rok 2015 i co dalej?

Tendencje związane z rozwojem sektora energetyki w Polsce wspieranego z funduszy UE rok 2015 i co dalej? Miasto 2010 efektywność energetyczna w miastach Tendencje związane z rozwojem sektora energetyki w Polsce wspieranego z funduszy UE rok 2015 i co dalej? Elżbieta Bieńkowska Minister Rozwoju Regionalnego

Bardziej szczegółowo

Przewrotny rynek zielonych certyfikatów

Przewrotny rynek zielonych certyfikatów Przewrotny rynek zielonych certyfikatów Autor: Maciej Flakowicz, Agencja Rynku Energii, Warszawa ( Czysta Energia nr 4/2013) Niestabilne ceny praw majątkowych do świadectw pochodzenia OZE dowodzą, że polski

Bardziej szczegółowo

Rozwój przedsiębiorstw ciepłowniczych w Polsce

Rozwój przedsiębiorstw ciepłowniczych w Polsce Rozwój przedsiębiorstw ciepłowniczych w Polsce XX Wiosenne Spotkanie Ciepłowników Zakopane 22-24 kwietnia 2013r Zagadnienia 1. Rozwój ciepłownictwa sieciowego w Polsce 2. Wsparcie rozwoju kogeneracji w

Bardziej szczegółowo

PANEL EKONOMICZNY Zakres prac i wyniki dotychczasowych analiz. Jan Pyka. Grudzień 2009

PANEL EKONOMICZNY Zakres prac i wyniki dotychczasowych analiz. Jan Pyka. Grudzień 2009 PANEL EKONOMICZNY Zakres prac i wyniki dotychczasowych analiz Jan Pyka Grudzień 2009 Zakres prac Analiza uwarunkowań i czynników w ekonomicznych związanych zanych z rozwojem zeroemisyjnej gospodarki energii

Bardziej szczegółowo

Wykorzystanie potencjału źródeł kogeneracyjnych w bilansie energetycznym i w podniesieniu bezpieczeństwa energetycznego Polski

Wykorzystanie potencjału źródeł kogeneracyjnych w bilansie energetycznym i w podniesieniu bezpieczeństwa energetycznego Polski Wykorzystanie potencjału źródeł kogeneracyjnych w bilansie energetycznym i w podniesieniu bezpieczeństwa energetycznego Polski dr inż. Janusz Ryk Podkomisja stała do spraw energetyki Sejm RP Warszawa,

Bardziej szczegółowo

Kampania edukacyjna "Każdy stopień ma znaczenie" - Nawet o 46% można obniżyć rachunki za ogrzewanie w mieszkaniu

Kampania edukacyjna Każdy stopień ma znaczenie - Nawet o 46% można obniżyć rachunki za ogrzewanie w mieszkaniu Kampania edukacyjna "Każdy stopień ma znaczenie" - Nawet o 46% można obniżyć rachunki za ogrzewanie w mieszkaniu W ramach kampanii edukacyjnej "Każdy stopień ma znaczenie" przeprowadzonej przez SMG/KRC

Bardziej szczegółowo

Efektywność energetyczna w ciepłownictwie polskim gdzie jesteśmy? Bogusław Regulski Wiceprezes Zarządu IGCP

Efektywność energetyczna w ciepłownictwie polskim gdzie jesteśmy? Bogusław Regulski Wiceprezes Zarządu IGCP Efektywność energetyczna w ciepłownictwie polskim gdzie jesteśmy? Bogusław Regulski Wiceprezes Zarządu IGCP VII Międzynarodowa Konferencja Ciepłownictwo 2010 Wrocław 17 marca 2010 Obszary poprawy efektywności

Bardziej szczegółowo

Strategia Rozwoju ENERGOPROJEKT-KATOWICE SA NA LATA Aktualizacja na dzień: e p k. c o m. p l

Strategia Rozwoju ENERGOPROJEKT-KATOWICE SA NA LATA Aktualizacja na dzień: e p k. c o m. p l Strategia Rozwoju ENERGOPROJEKT-KATOWICE SA NA LATA 2017 2020 Aktualizacja na dzień: 18.10.2016 SPIS ZAWARTOŚCI Misja i Wizja Aktualna struktura sprzedaży w EPK Otoczenie EPK Analiza SWOT / Szanse i zagrożenia

Bardziej szczegółowo

Komitet Górnictwa Polskiej Akademii Nauk Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie 11 czerwca 2012 r. otwarta debata pt.:

Komitet Górnictwa Polskiej Akademii Nauk Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie 11 czerwca 2012 r. otwarta debata pt.: Komitet Górnictwa Polskiej Akademii Nauk Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie 11 czerwca 2012 r. otwarta debata pt.: Węgiel skarb czy przekleństwo dla gospodarki Polski? Wpływ polityki Unii Europejskiej

Bardziej szczegółowo

7 grzechów głównych polskiej polityki klimatycznej. Konferencja prasowa Warszawa, 7 listopada 2013

7 grzechów głównych polskiej polityki klimatycznej. Konferencja prasowa Warszawa, 7 listopada 2013 7 grzechów głównych polskiej polityki klimatycznej Konferencja prasowa Warszawa, 7 listopada 2013 1. Upór uzależnienie od węgla Maciej Muskat Greenpeace Od kilku lat Polska importuje więcej węgla niż go

Bardziej szczegółowo

Polityka energetyczna Polski do 2050 roku rola sektora ciepłownictwa i kogeneracji

Polityka energetyczna Polski do 2050 roku rola sektora ciepłownictwa i kogeneracji Polityka energetyczna Polski do 2050 roku rola sektora ciepłownictwa i kogeneracji Tomasz Dąbrowski Dyrektor Departamentu Energetyki Warszawa, 22 października 2015 r. 2 Polityka energetyczna Polski elementy

Bardziej szczegółowo

Nadzieje związane z nowym obszarem rynku energii Ustawa o efektywności energetycznej

Nadzieje związane z nowym obszarem rynku energii Ustawa o efektywności energetycznej Nadzieje związane z nowym obszarem rynku energii Ustawa o efektywności energetycznej Rafał Soja, TAURON Sprzedaż Forum Polska Efektywna Energetycznie, Wrocław, 22 luty 2012r. Unijne cele 3x20% Unia Europejska

Bardziej szczegółowo

Energia chińskiego smoka. Próba zdefiniowania chińskiej polityki energetycznej. mgr Maciej M. Sokołowski WPiA UW

Energia chińskiego smoka. Próba zdefiniowania chińskiej polityki energetycznej. mgr Maciej M. Sokołowski WPiA UW Energia chińskiego smoka. Próba zdefiniowania chińskiej polityki energetycznej. mgr Maciej M. Sokołowski WPiA UW Definiowanie polityki Polityka (z gr. poly mnogość, różnorodność; gr. polis państwo-miasto;

Bardziej szczegółowo

Jako stoimy energetycznie? Leżymy...

Jako stoimy energetycznie? Leżymy... Jako stoimy energetycznie? Leżymy... Autor: Szymon Kuczyński - Instytut Technologii Elektronowej, Kraków ( Energia Gigawat - marzec 2010) Energia elektryczna produkowana w Polsce oparta jest niemal wyłącznie

Bardziej szczegółowo

Wysokosprawna kogeneracja w Polsce. Tomasz Dąbrowski Departament Energetyki

Wysokosprawna kogeneracja w Polsce. Tomasz Dąbrowski Departament Energetyki Wysokosprawna kogeneracja w Polsce Tomasz Dąbrowski Departament Energetyki [%] 2 Wysokosprawna kogeneracja w Polsce Ogólna charakterystyka sektora ciepłowniczego w Polsce Wielkość sprzedaży ciepła z sieci

Bardziej szczegółowo

Mapy Drogowe Narodowego Programu Redukcji Emisji

Mapy Drogowe Narodowego Programu Redukcji Emisji SPOŁECZNA RADA NARODOWEGO PROGRAMU REDUKCJI EMISJI Mapy Drogowe Narodowego Programu Redukcji Emisji Maciej M. Sokołowski Dyrektor Wykonawczy Sekretariat Rady Konferencja NEUF 2010 Nowa Energia User Friendly

Bardziej szczegółowo

Debata Białe certyfikaty. Fantasmagoria czy konieczność? Krzysztof Żmijewski Politechnika Warszawska Społeczna Rada Konsultacyjna Energetyki

Debata Białe certyfikaty. Fantasmagoria czy konieczność? Krzysztof Żmijewski Politechnika Warszawska Społeczna Rada Konsultacyjna Energetyki Debata Białe certyfikaty Fantasmagoria czy konieczność? Krzysztof Żmijewski Politechnika Warszawska Społeczna Rada Konsultacyjna Energetyki Konkurencyjność gospodarki celem energetyki Wspieranie konkurencyjności

Bardziej szczegółowo

MACIEJ M. SOKOŁOWSKI WPIA UW. Interesariusze polityki klimatycznej UE - przegląd wybranych polityk państwowych

MACIEJ M. SOKOŁOWSKI WPIA UW. Interesariusze polityki klimatycznej UE - przegląd wybranych polityk państwowych MACIEJ M. SOKOŁOWSKI WPIA UW P o z n a ń 1 7. 0 4. 2 0 1 3 r. Interesariusze polityki klimatycznej UE - przegląd wybranych polityk państwowych Dania Strategia Energetyczna 2050 w 2050 r. Dania nie wykorzystuje

Bardziej szczegółowo

Polityka UE w zakresie redukcji CO2

Polityka UE w zakresie redukcji CO2 Polityka UE w zakresie redukcji CO2 Jacek Piekacz Warszawa, 16 kwietnia 2009 Vattenfall AB Pakiet energetyczno klimatyczny UE Cel: Przemiana gospodarki europejskiej w przyjazną środowisku, która stworzy

Bardziej szczegółowo

Energia wiatrowa w twojej gminie 24 czerwca 2010, hotel Mercure, Wrocław. Energetyka wiatrowa w Polsce Stan aktualny i perspektywy rozwoju

Energia wiatrowa w twojej gminie 24 czerwca 2010, hotel Mercure, Wrocław. Energetyka wiatrowa w Polsce Stan aktualny i perspektywy rozwoju Energetyka wiatrowa w Polsce Stan aktualny i perspektywy rozwoju Dr. Markus Reichel, Friedrich Czambor Wrocław, 24.06.2010 KRÓTKO O DREBERIS 1998 Założenie firmy w Zittau/Niemcy i we Wrocławiu 1999 Przeniesienie

Bardziej szczegółowo

Rozmowa z Maciejem Kuleszą, menedżerem w firmie Brento organizującej Men Expert Survival Race 1

Rozmowa z Maciejem Kuleszą, menedżerem w firmie Brento organizującej Men Expert Survival Race 1 Bednarczyk M., Nessel K. (red.), Przedsiębiorczość w sporcie: zasady i praktyka, CeDeWu, 2016 Materiał dodatkowy do rozdziału 21: E-komunikacja marektingowa w organizacji sportowej www.turystyka.uj.edu.pl/przedsiebiorczosc-w-sporcie

Bardziej szczegółowo

Zużycie Biomasy w Energetyce. Stan obecny i perspektywy

Zużycie Biomasy w Energetyce. Stan obecny i perspektywy Zużycie Biomasy w Energetyce Stan obecny i perspektywy Plan prezentacji Produkcja odnawialnej energii elektrycznej w Polsce. Produkcja odnawialnej energii elektrycznej w energetyce zawodowej i przemysłowej.

Bardziej szczegółowo

Ekoinnowacyjne Katowice

Ekoinnowacyjne Katowice Ekoinnowacyjne Katowice Ekoinnowacje w Polsce Stan obecny. Bariery rozwoju. Możliwości wsparcia Katowice, 08.12.2016 r. Plan prezentacji 1. Wstęp 2. Ekoinnowacje w Katowicach podmioty zewnętrzne 3. Ekoinnowacje

Bardziej szczegółowo

Wzrost efektywności energetycznej: uwarunkowania prawno-regulacyjne oraz mechanizmy wsparcia inwestycji.

Wzrost efektywności energetycznej: uwarunkowania prawno-regulacyjne oraz mechanizmy wsparcia inwestycji. Wzrost efektywności energetycznej: uwarunkowania prawno-regulacyjne oraz mechanizmy wsparcia inwestycji. Seminarium "Bezpieczna Chemia Warszawa, 5 listopada 2014 roku Pan Zbigniew Szpak, Prezes KAPE S.A.

Bardziej szczegółowo

Zadania regulatora w obszarze utrzymania bezpieczeństwa dostaw energii

Zadania regulatora w obszarze utrzymania bezpieczeństwa dostaw energii Zadania regulatora w obszarze utrzymania bezpieczeństwa dostaw energii Sławomir Siejko Konferencja Gospodarka jutra Energia Rozwój - Środowisko Wrocław 20 stycznia 2016 r. Prezes Rady Ministrów Regulator

Bardziej szczegółowo

Mielczarski: Czy rynek mocy spełni swoje zadanie?

Mielczarski: Czy rynek mocy spełni swoje zadanie? Mielczarski: Czy rynek mocy spełni swoje zadanie? Malejące czasy wykorzystanie elektrowni systemowych oraz brak sygnałów ekonomicznych do budowy nowych mocy wytwórczych wskazuje na konieczność subsydiów,

Bardziej szczegółowo

Farmy wiatrowe na wsi - walka o przetrwanie

Farmy wiatrowe na wsi - walka o przetrwanie https://www. Farmy wiatrowe na wsi - walka o przetrwanie Autor: Tomasz Kodłubański Data: 23 listopada 2017 Dotychczas polscy i zagraniczni inwestorzy wyłożyli na budowy farm wiatrowych na terenach wiejskich

Bardziej szczegółowo

Ewolucja czy rewolucja

Ewolucja czy rewolucja Ewolucja czy rewolucja - system wsparcia dla OZE w świetle Dyrektywy 2009/28/WE dr Zdzisław Muras Departament Przedsiębiorstw Energetycznych Warszawa 22 listopada 2011 Zawartość prezentacji 1. Podstawy

Bardziej szczegółowo

Polska energetyka scenariusze

Polska energetyka scenariusze 27.12.217 Polska energetyka 25 4 scenariusze Andrzej Rubczyński Cel analizy Ekonomiczne, społeczne i środowiskowe skutki realizacji 4 różnych scenariuszy rozwoju polskiej energetyki. Wpływ na bezpieczeństwo

Bardziej szczegółowo

Rola kogeneracji w osiąganiu celów polityki klimatycznej i środowiskowej Polski. dr inż. Janusz Ryk Warszawa, 22 październik 2015 r.

Rola kogeneracji w osiąganiu celów polityki klimatycznej i środowiskowej Polski. dr inż. Janusz Ryk Warszawa, 22 październik 2015 r. Rola kogeneracji w osiąganiu celów polityki klimatycznej i środowiskowej Polski dr inż. Janusz Ryk Warszawa, 22 październik 2015 r. Polskie Towarzystwo Elektrociepłowni Zawodowych Rola kogeneracji w osiąganiu

Bardziej szczegółowo

WĘGIEL MA PRZYSZŁOŚĆ? FOTORELACJA Z PREZENTACJI NAJBARDZIEJ EKOLOGICZNEGO BLOKU WĘGLOWEGO W POLSCE

WĘGIEL MA PRZYSZŁOŚĆ? FOTORELACJA Z PREZENTACJI NAJBARDZIEJ EKOLOGICZNEGO BLOKU WĘGLOWEGO W POLSCE aut. Maciej Zaniewicz 15.06.2018 WĘGIEL MA PRZYSZŁOŚĆ? FOTORELACJA Z PREZENTACJI NAJBARDZIEJ EKOLOGICZNEGO BLOKU WĘGLOWEGO W POLSCE Elektrownia Kozienice świętuje swoje 50-lecie. Wiele wskazuje na to,

Bardziej szczegółowo

Energetyka odnawialna w procesie inwestycyjnym budowy zakładu. Znaczenie energii odnawialnej dla bilansu energetycznego

Energetyka odnawialna w procesie inwestycyjnym budowy zakładu. Znaczenie energii odnawialnej dla bilansu energetycznego Energetyka odnawialna w procesie inwestycyjnym budowy zakładu Znaczenie energii odnawialnej dla bilansu energetycznego Znaczenie energii odnawialnej dla bilansu energetycznego Wzrost zapotrzebowania na

Bardziej szczegółowo

Przemysł cementowy w Polsce

Przemysł cementowy w Polsce Przemysł cementowy w Polsce Przemysł cementowy w Polsce, pod względem wielkości produkcji znajduje się na siódmym miejscu wśród europejskich producentów cementu. Głęboka modernizacja techniczna, jaka miała

Bardziej szczegółowo

Nadszedł czas, aby pokazać Państwu wyniki naszej pracy nad Programem Niskowęglowego Rozwoju Powiatu Starogardzkiego.

Nadszedł czas, aby pokazać Państwu wyniki naszej pracy nad Programem Niskowęglowego Rozwoju Powiatu Starogardzkiego. Szanowni Państwo, Państwa powiat, jako jedyny w kraju przygotowuje dokument strategiczny dotyczący gospodarki niskoemisyjnej. W pozostałych powiatach o takim dokumencie być może się mówi, ale tylko u Państwa

Bardziej szczegółowo

PROF. DR HAB. INŻ. ANTONI TAJDUŚ

PROF. DR HAB. INŻ. ANTONI TAJDUŚ PROF. DR HAB. INŻ. ANTONI TAJDUŚ Kraje dynamicznie rozwijające produkcję kraje Azji Południowo-wschodniej : Chiny, Indonezja, Indie, Wietnam,. Kraje o niewielkim wzroście i o stabilnej produkcji USA, RPA,

Bardziej szczegółowo

O polityce energetycznej na Podlasiu

O polityce energetycznej na Podlasiu O polityce energetycznej na Podlasiu Trzeba sobie uświadomić, że energia to podstawa życia obywateli, podstawa gospodarki i przemysłu. Bez energii światła gasną mówił do uczestników spotkania poświęconego

Bardziej szczegółowo

Nadzieje związane z nowym obszarem rynku energii Ustawa o efektywności energetycznej

Nadzieje związane z nowym obszarem rynku energii Ustawa o efektywności energetycznej Nadzieje związane z nowym obszarem rynku energii Ustawa o efektywności energetycznej Roman Warchoł, TAURON Sprzedaż Forum Polska Efektywna Energetycznie, Gdańsk, 6 marca 2012r. Unijne cele 3x20% Unia Europejska

Bardziej szczegółowo

Rynek mocy a nowa Polityka energetyczna Polski do 2050 roku. Konferencja Rynek Mocy - Rozwiązanie dla Polski?, 29 października 2014 r.

Rynek mocy a nowa Polityka energetyczna Polski do 2050 roku. Konferencja Rynek Mocy - Rozwiązanie dla Polski?, 29 października 2014 r. Rynek mocy a nowa Polityka energetyczna Polski do 2050 roku Konferencja Rynek Mocy - Rozwiązanie dla Polski?, 29 października 2014 r. 2 Cel główny Polityki energetycznej Polski do 2050 r. Tworzenie warunków

Bardziej szczegółowo

Fundusze unijne dla odnawialnych źródeł energii w nowej perspektywie finansowej. Warszawa, 3 kwietnia 2013 r.

Fundusze unijne dla odnawialnych źródeł energii w nowej perspektywie finansowej. Warszawa, 3 kwietnia 2013 r. Fundusze unijne dla odnawialnych źródeł energii w nowej perspektywie finansowej Warszawa, 3 kwietnia 2013 r. Dokumenty strategiczne KOMUNIKAT KOMISJI EUROPA 2020 Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego

Bardziej szczegółowo

Siły sprawcze poprawy efektywności Wykorzystania energii w budynkach

Siły sprawcze poprawy efektywności Wykorzystania energii w budynkach Siły sprawcze poprawy efektywności Wykorzystania energii w budynkach dr inż. Sławomir Pasierb s.pasierb@fewe.pl Szkolenie: Efektywne i przyjazne wykorzystanie energii w budynkach. Jak poprawić jakość powietrza

Bardziej szczegółowo

Wybrane aspekty rozwoju współczesnego rynku ciepła

Wybrane aspekty rozwoju współczesnego rynku ciepła Wybrane aspekty rozwoju współczesnego rynku ciepła Bożena Ewa Matusiak UŁ REC 2013 2013-11-24 REC 2013 Nałęczów 1 Agenda 1 2 3 Wprowadzenie Model prosumenta i model ESCO Ciepło rozproszone a budownictwo

Bardziej szczegółowo

CHĘCINY CHRONIĄ KLIMAT. Autobus energetyczny mobilne centrum edukacyjno informacyjne przeciwdziałania zmianom klimatu

CHĘCINY CHRONIĄ KLIMAT. Autobus energetyczny mobilne centrum edukacyjno informacyjne przeciwdziałania zmianom klimatu CHĘCINY CHRONIĄ KLIMAT Ochrona środowiska powinna być jedną z ważniejszych wartości każdego człowieka. Podjęliśmy się udziału w konkursie ponieważ temat ochrony klimatu jest dla nas niezwykle interesujący.

Bardziej szczegółowo

Wykorzystanie węgla kamiennego. Warszawa, 18 grudnia 2013

Wykorzystanie węgla kamiennego. Warszawa, 18 grudnia 2013 Wykorzystanie węgla kamiennego Warszawa, 18 grudnia 2013 2 Zasoby kopalin energetycznych na świecie (stan na koniec 2012 r.) Ameryka Płn. 245/34/382 b. ZSRR 190/16/1895 Europa 90/3/150 Bliski Wschód 1/109/2842

Bardziej szczegółowo

ANKIETA DLA PODMIOTÓW GOSPODARCZYCH I OBIEKTÓW USŁUGOWYCH

ANKIETA DLA PODMIOTÓW GOSPODARCZYCH I OBIEKTÓW USŁUGOWYCH ANKIETA DLA PODMIOTÓW GOSPODARCZYCH I OBIEKTÓW USŁUGOWYCH dla potrzeb opracowania Planu gospodarki niskoemisyjnej dla Gminy Rudnik współfinansowanego ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i

Bardziej szczegółowo

MYRRA. Manage Your Reputation Risk PODRÓŻE KSZTAŁCĄ..czyli jak czerpać inspirację z innych dziedzin i branż, i jak uczyć się na błędach innych

MYRRA. Manage Your Reputation Risk PODRÓŻE KSZTAŁCĄ..czyli jak czerpać inspirację z innych dziedzin i branż, i jak uczyć się na błędach innych MYRRA. Manage Your Reputation Risk PODRÓŻE KSZTAŁCĄ.czyli jak czerpać inspirację z innych dziedzin i branż, i jak uczyć się na błędach innych Kim jestem Alina Geniusz-Siuchnińska MYRRA. MANAGE YOUR REPUTATION

Bardziej szczegółowo

Henryk Klein OPA-LABOR Sp. Z o.o. Tel. 0601 171 100 E-mail: h.klein@opalabor.pl

Henryk Klein OPA-LABOR Sp. Z o.o. Tel. 0601 171 100 E-mail: h.klein@opalabor.pl Henryk Klein OPA-LABOR Sp. Z o.o. Tel. 0601 171 100 E-mail: h.klein@opalabor.pl Szanse i zagrożenia dla rozwoju "zielonej" energii elektrycznej w świetle procedowanych zmian w Prawie Energetycznym na przykładzie

Bardziej szczegółowo

Dlaczego Projekt Integracji?

Dlaczego Projekt Integracji? Integracja obszaru wytwarzania w Grupie Kapitałowej ENEA pozwoli na stworzenie silnego podmiotu wytwórczego na krajowym rynku energii, a tym samym korzystnie wpłynie na ekonomiczną sytuację Grupy. Wzrost

Bardziej szczegółowo

Polska energetyka scenariusze

Polska energetyka scenariusze Warszawa 10.10.2017 Polska energetyka 2050 4 scenariusze Dr Joanna Maćkowiak Pandera O nas Forum Energii to think tank działający w obszarze energetyki Naszą misją jest tworzenie fundamentów efektywnej,

Bardziej szczegółowo

IDEA MAPY DROGOWEJ 2050 DLA POLSKI

IDEA MAPY DROGOWEJ 2050 DLA POLSKI IDEA MAPY DROGOWEJ 2050 DLA POLSKI Maciej Bukowski Instytut Badań Strukturalnych 1 Andrzej Kassenberg Instytut na rzecz Ekorozwoju O projekcie Podstawowe przesłania Idea projektu Uczestnicy Zakres tematyczny

Bardziej szczegółowo

Fotowoltaika dla firmy

Fotowoltaika dla firmy Fotowoltaika dla firmy Dlaczego INSUN? Zdajemy sobie sprawę z tego jak ważna w Twojej firmie jest tania energia elektryczna. To przecież na niej opiera się całe Twoje przedsiębiorstwo. Bez taniej energii

Bardziej szczegółowo

Nowa charakterystyka energetyczna: co zmiany oznaczają dla inwestora?

Nowa charakterystyka energetyczna: co zmiany oznaczają dla inwestora? Nowa charakterystyka energetyczna: co zmiany oznaczają dla inwestora? Nowe Warunki Techniczne, jakie weszły w życie w styczniu tego roku, to nie koniec zmian regulacji dotyczących budynków. W promocji

Bardziej szczegółowo

51 Informacja przeznaczona wyłącznie na użytek wewnętrzny PG

51 Informacja przeznaczona wyłącznie na użytek wewnętrzny PG 51 DO 2020 DO 2050 Obniżenie emisji CO2 (w stosunku do roku bazowego 1990) Obniżenie pierwotnego zużycia energii (w stosunku do roku bazowego 2008) Obniżenie zużycia energii elektrycznej (w stosunku do

Bardziej szczegółowo

Dobre praktyki w ciepłownicze. Wnioski dla Polski

Dobre praktyki w ciepłownicze. Wnioski dla Polski Warszawa 2019.01.23 Dobre praktyki w ciepłownicze. Wnioski dla Polski Andrzej Rubczyński Projekt Czyste ciepło Cel: Transformacja obszaru zaopatrzenia w ciepło poprawa jakości powietrza i ochrona klimatu

Bardziej szczegółowo

Dr inż. Arkadiusz Węglarz

Dr inż. Arkadiusz Węglarz Potrzeby modernizacji. budynków w Polsce Dr inż. Arkadiusz Węglarz Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. Statystyki dotyczące budynków Wiek Dom Domy Budynki Budynki budynku jednorodzinny wielorodzinnemieszkalneniemieszkalne

Bardziej szczegółowo

ZARABIAJ PRZEZ OSZCZĘDZANIE!

ZARABIAJ PRZEZ OSZCZĘDZANIE! DOMOWA INSTALACJA FOTOWOLTAICZNA ZARABIAJ PRZEZ OSZCZĘDZANIE! Fotowoltaika to nowoczesny i ekologiczny sposób na pozyskanie energii elektrycznej przy niskich kosztach. Popularność instalacji fotowoltaicznych

Bardziej szczegółowo

Energia elektryczna w Polsce Raport: Energia elektryczna co wiemy o zielonej energii? grudzień 2012

Energia elektryczna w Polsce Raport: Energia elektryczna co wiemy o zielonej energii? grudzień 2012 Energia elektryczna w Polsce Raport: Energia elektryczna co wiemy o zielonej energii? Raport: partner Co merytoryczny: wiemy o możliwości zmiany patroni sprzedawcy medialni energii elektrycznej? grudzień

Bardziej szczegółowo

Analiza rynku pomp ciepła

Analiza rynku pomp ciepła Analiza rynku pomp ciepła Autor: Paweł Lachman - prezes Zarządu, Polska Organizacja Rozwoju Technologii Pomp Ciepła ("Czysta Energia" - 11/2014) W ostatnim czasie zauważalny jest rozwój rynku pomp ciepła,

Bardziej szczegółowo

Na co zwracać uwagę w programie dofinansowania kolektorów Włodzimierz Żak

Na co zwracać uwagę w programie dofinansowania kolektorów Włodzimierz Żak Na co zwracać uwagę w programie dofinansowania kolektorów Włodzimierz Żak Myszków 20.08.2010 r. Proszę przez całe spotkanie Pamiętać o: Jak uzyskam 45 % dofinansowania to 55 % muszę zapłacić ja, Żeby dostać

Bardziej szczegółowo

Opowieści nocy reż. Michel Ocelot

Opowieści nocy reż. Michel Ocelot Opowieści nocy reż. Michel Ocelot 1. Scenariusz lekcji. (str. 2) Temat: Jak powstaje film? 2. Karta pracy. (str. 5) MATERIAŁY DYDAKTYCZNE DLA NAUCZYCIELI SPIS TREŚCI SCENARIUSZ LEKCJI Opracowała: Paulina

Bardziej szczegółowo