W polskich mediach przeważają tradycyjne wzorce ojcostwa. Wyobrażenia ojca okazują się głównie wzorami męskiej dominacji w rodzinie.
|
|
- Adam Barański
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Krzysztof Arcimowicz Rok: 2004 Czasopismo: Niebieska linia Numer: 1 W polskich mediach przeważają tradycyjne wzorce ojcostwa. Wyobrażenia ojca okazują się głównie wzorami męskiej dominacji w rodzinie. Michael Kimmel, największy autorytet w Stanach Zjednoczonych w dziedzinie studiów nad mężczyznami (Mens's Studies), pisze: "Jeśli męskość jest konstruowana społecznie, jeden z pod- stawowych elementów tej konstrukcji stanowi przedstawianie męskości w mediach" (1992). Postaram się zrekonstruować i przeanalizować obraz ojca, wyłaniający się z polskich mediów 1. Wskażę, w jaki sposób jest on pokazywany w innych środkach masowego przekazu, na przykład w Katechizmie Kościoła Katolickiego (1994)2 czy podręcznikach szkolnych (odwołam się do wybranych przykładów 3). W kulturze współczesnej istnieją dwa konkurujące ze sobą paradygmaty męskości. Tradycyjny ujmuje męskość jako dominację i specjalizację w określonych dziedzinach. Opiera się na dualizmie ról płciowych, asymetryczności cech męskich i kobiecych. Wymaga od mężczyzny podporządkowywania sobie innych mężczyzn, kobiet i dzieci. Oznacza przymus tłumienia uczuć i emocji, broni mężczyźnie wstępu do pełni ludzkich doświadczeń. Nowy paradygmat męskości akcentuje równość oraz partnerstwo mężczyzn i kobiet, uznając te wartości za fundamentalne w tworzeniu nowego ładu społecznego. Dewizą życiową mężczyzny staje się współdziałanie, a nie dominacja, jest on partnerem dla kobiet i dzieci. Nowy paradygmat pozwala na eksponowanie zarówno cech męskich, jak i kobiecych, pozwala osiągnąć pełnię indywidualnego potencjału człowieka (zob. Arcimowicz, 2003). Wizerunki ojców, występujące w polskich mediach, są pochodną dwóch odmiennych wizji męskości. Wzory ojca można podzielić na dwie kategorie: pierwsza kategoria związana jest z tradycyjnymi wyobrażeniami ojcostwa, druga zaś z nową koncepcją ojca. Tradycyjny paradygmat męskości Żywiciel rodziny Tradycyjny model rodziny zakłada, że ojciec pracuje zawodowo, a matka zajmuje się domem i dziećmi. Mężczyzna dzięki temu, że spełnia rolę żywiciela rodziny, nie musi angażować się w opiekę nad dzieckiem i prace domowe - są to obowiązki kobiety. Takie wyobrażenia ról męskich i kobiecych często pojawiają się w polskich mediach. W naszym kraju podstawową rolą, jaką przypisuje się mężczyźnie, jest rola ojca, który zabezpiecza byt materialny rodzinie. Nie jest przy tym ważna satysfakcja osobista mężczyzny z wykonywanej pracy i jego ambicje, najważniejsze by mógł zapewnić rodzinie odpowiednie warunki. Ojcowie, którzy nie mogą temu zadaniu podołać, są prezentowani jako nie w pełni wartościowi mężczyźni. Co więcej, w Polsce po 1989 roku lansuje się wzór ojca jako jedynego żywiciela rodziny. Sugeruje się, iż najlepiej 1 / 6
2 byłoby, żeby mężczyzna zarabiał tyle, aby jego żona nie musiała pracować zawodowo i mogła poświęcić się wyłącznie dzieciom i domowi. Ten model propagowali posłowie AWS-u podczas debaty sejmowej na temat równego statusu płci (marzec 1999) oraz poświęconej urlopowi rodzicielskiemu (kwiecień 2001). Wzór żywiciela rodziny jest również widoczny w podręcznikach do przysposobienia do życia w rodzinie i do wychowania do życia w rodzinie. Kobietom odmawia się prawa do realizowania w sferze zawodowej i publicznej. W naszym kraju utrzymuje się, że polaryzacja ról kobiecych i męskich jest stanem naturalnym i nie należy tego zmieniać. Asymetria zaangażowania mężczyzn i kobiet w opiekę rodzicielską pociąga za sobą negatywne skutki dla wszystkich członków rodziny. Często wychowaniem zajmuje się jedynie matka. Ojciec nie uczestniczy w stopniu dostatecznym w procesie wychowania, gdyż musi zarabiać pieniądze na utrzymanie rodziny, dlatego możliwości nawiązania głębszych więzi emocjonalnych z dzieckiem są ograniczone. Taki mężczyzna jest pozbawiony pełni doświadczeń ludzkich. Narzucany przez polityków, Kościół, podręczniki szkolne i telenowele wzór żywiciela rodziny, staje się w polskich warunkach trudny do zrealizowania. Wielu mężczyzn nie jest w stanie podołać temu zadaniu. Głowa rodziny Przywództwo mężczyzny w rodzinie wiąże się ze stereotypowym postrzeganiem męskości. Wzór głowy ro- dziny podkreśla wartość władzy i dominacji nad pozostałymi członkami rodziny. Mężczyzna kieruje poczynaniami żony, która zajmuje się domem i dziećmi. Mąż powinien mieć szacunek dla żony, co nie oznacza, że wspólnie z nią podejmuje decyzje, do niego należy ostatnie słowo. We wzorze tym akcentuje się wyższość płci męskiej. Mężczyzna, będący głową rodziny, ze względu na swoją przywódczą rolę ma prawo wyboru, czy angażować się w prace domowe (na ogół tego nie czyni, pozostawiając to żonie), czy nie. Wzór głowy rodziny jest eksponowany w polskich telenowelach (Klan, Złotopolscy) i serialach (Na dobre i na złe) 4, reklamach telewizyjnych (np. Hestia, Orlen), ale również w podręcznikach szkolnych i Katechizmie. W reklamie bardzo rzadko pokazuje się ojców przy pracach domowych. Większość spotów przedstawiających mężczyzn, wykonujących kobiece czynności, takie jak: sprzątanie, pranie, sugeruje, że są to zajęcia niepoważne dla mężczyzn. "Prawdziwy" mężczyzna jest chroniony przed tego typu pracami. W filmach i w reklamie mężczyźni są często prezentowani jako posiadacze nowoczesnych urządzeń: drogiego samochodu, komputera przenośnego, za pomocą których mogą wykonywać obowiązki zawodowe i dzięki którym budują swój prestiż nie tylko w pracy, ale również wśród rodziny. Wzorzec mężczyzny jako głowy rodziny, który wymaga od niego dominacji w rodzinie, potwierdza nierówność statusu mężczyzn i kobiet. Srogi wychowawca Wychowanie dzieci w rodzinie może być realizowane w różny sposób. W tradycyjnym modelu wychowania zakłada się, iż ojciec z racji tego, że jest mężczyzną, posiada naturalny autorytet u dzieci. Powinny one okazywać mu szacunek i respekt. Uczestniczy on w wychowywaniu dziecka, ale inaczej niż matka. Musi być stanowczym wychowawcą, opierającym się na męskim autorytecie, a nie partnerem lub opiekunem dzieci. Wzór srogiego wychowawcy akcentuje funkcję instrumentalną i kontrolną. Ojciec jest emocjonalnie odległy od dzieci, nie zajmuję się fizyczną opieką, bowiem funkcje emocjonalne i opiekuńcze wypełnia kobieta. Mężczyzna dyscyplinuje dzieci, bywa groźny i karzący. 2 / 6
3 Wzór srogiego wychowawcy występuje w podręcznikach do przysposobienia do życia w rodzinie, jest on również obecny w telenoweli Klan. Główny bohater, Paweł Lubicz, próbuje żelazną ręką wychowywać swoje córki: nie toleruje ich wielu zachowań, strofuje je i karze. W Katechizmie akapity poświęcone obowiązkom rodzicielskim, sugerują, iż współczesny Kościół chciałby widzieć w ojcu wychowawcę, który nie zawaha się karcić, a nawet użyć siły fizycznej wobec swoich dzieci. Zaskakujące jest również to, że w części Obowiązki rodziców w ogóle nie wspomina się o córkach, mówi się jedynie o relacji między ojcem i synem. Niektóre programy publicystyczne także lansują tradycyjny model wychowania, na przykład Credo, Fronda. W odcinku Frondy zatytułowanym "Kryzys ojcostwa" (2 września 1999, TVP 1), zwrócono uwagę na potrzebę stosowania kar przez ojca, by prawidłowo ukształtować moralność dziecka. W programie skrytykowano szwedzki model rodziny i wychowywania dzieci, w którym ojcowie są partnerami swoich dzieci. Wzorzec wychowania, bazujący na stosowaniu zakazów i kar, w którym dziecko nie jest traktowane podmiotowo, lecz instrumentalnie, nie zawsze przynosi pożądany skutek. Zgubienie pozytywnego przekazu emocjonalnego zubaża relacje między ojcem i dzieckiem, powodując frustrację dziecka, które potrzebuje ojcowskiej miłości i szacunku. Miłość dziecka do ojca nie jest uzależniona od stosowania przez niego zakazów i kar, ale od jakości i intensywności kontaktów emocjonalnych między dzieckiem a rodzicem, na co we wzorze srogiego wychowawcy jest bardzo mało miejsca. Nowy paradygmat męskości Partner dziecka Zmierzch patriarchatu stał się początkiem epoki nowego ojca (zob. Badinter, 1993). Podporządkowywanie, karanie i posiadanie przez ojca absolutnej władzy nad dziećmi dotyczy tradycyjnych wyobrażeń ojcostwa. Ale funkcja wychowawcza może być realizowana także w inny sposób. W Polsce obok wzoru srogiego wychowawcy istnieje wzorzec ojca jako partnera dziecka. Nowy wzór pokazuje, że wychowywanie może się opierać nie tylko na utrzymywaniu rygoru, ale także na traktowaniu dziecka jako partnera, któremu należy tłumaczyć, dlaczego powinno postępować lub nie postępować w określony sposób. Postawa ojca polega na pomaganiu. Wzorzec ten jest trudny w realizacji, wymaga od mężczyzny wiele wysiłku, ale daje możliwość rozwijania głębokich więzi emocjonalnych z dzieckiem. Wzór ojca jako partnera dziecka pojawił się w serialu Tata a Marcin powiedział emitowanym w latach w telewizji publicznej. Bohaterami serialu są 12-letni chłopiec i jego ojciec. Chłopak zadaje ojcu trudne pytania, a ten zawsze stara się na nie rzeczowo odpowiadać. Mężczyzna tłumaczy synowi, dlaczego jego zachowanie było niewłaściwe, nigdy nie używa wobec niego siły fizycznej. Nowy wzorzec ojcostwa jest również propagowany w piosenkach zespołu Arka Noego. Zespół, w którym piosenki o treściach katolickich śpiewają dzieci polskich muzyków rockowych, odniósł niebywały sukces. Występujący w tekstach Arki Noego wizerunek ojca - czułego i wyrozumiałego - bardzo się różni od propagowanego w Katechizmie wzoru srogiego wychowawcy. Partnerską relację między ojcem a kilkunastoletnim synem przedstawiono również w pierwszych odcinkach serialu na Dobre i na złe. Główny bohater, Jakub, nie ogranicza się tylko do krytykowania niewłaściwego postępowania syna, ale stara się zrozumieć motywy, które nim kierowały. 3 / 6
4 Opiekun dziecka W ostatnich kilku dekadach w badaniach nad męską tożsamością w ramach gender studies zaczęto uwydatniać korzyści płynące z emocjonalnego otwarcia się mężczyzn. Wielu mężczyzn doszło do wniosku, że warto bardziej angażować się w życie rodzinne i opiekę nad dzieckiem, gdyż dostarcza to nowych doświadczeń i jest korzystne dla ich zdrowia psychicznego. Rozpowszechnienie się w kulturze zachodniej partnerskiego modelu rodziny, w którym ojciec przejmuje część obowiązków związanych z opieką nad dzieckiem, znalazło odbicie w mediach (zob. np. Barthel, 1992). Teoretyczną podstawą wzoru opiekuna dziecka jest zmiana tradycyjnej roli męskiej, odrzucenie "mitu męskości" i dekonstrukcja dymorfizmu ról płciowych. Wzorzec ten akcentuje androgyniczne zachowania w procesie wychowywania dziecka, głównie na etapie pielęgnacji i opieki nad maleństwem. Wzór opiekuna dziecka stwarza mężczyźnie szansę rozwijania pełni jego możliwości jako człowieka. Tego modelu męskości nie należy łączyć jedynie z samotnym ojcostwem lub opieką ojca nad synem. Jest on adresowany do wszystkich mężczyzn, którzy pragną rozwijać bliskie więzi emocjonalne ze swoim dziećmi (zarówno z synami, jak i córkami). W polskiej telewizji od 2000 roku zaczęło pojawiać się coraz więcej spotów (np. Handlobank, Master Card, Ultra Doux, Nivea Baby, Gerber, Bobo Frut), przełamujących stereotyp mężczyzny, akcentujących funkcje opiekuńcze i emocjonalne ojca. Duża część tych reklam nie powstała w Polsce. Ważne jest jednak, że pojawiły się tak licznie w naszym kraju, gdyż w latach 90. w olbrzymiej większości filmów reklamowych, emitowanych przez polskie stacje telewizyjne dziećmi zajmowały się matki, a pokazywanie ojca w roli opiekuna małego dziecka było czymś wyjątkowy. Innym przykładem świadczącym o tym, że wzór mężczyzny jako opiekuna małego dziecka zaczyna być coraz bardziej popularny, może być zachowanie dziennikarza Krzysztofa Skowrońskiego, który w programie Tok-Szok (23 grudnia 1998, Polsat) wystąpił z rocznym synem, trzymanym na rękach. Stwierdził, że najważniejsza w jego życiu jest rodzina. Wzór opiekuna często pojawia się również w prasie. W lipcu 2001 roku czasopismo Na żywo na pierwszej stronie zamieściło zdjęcie aktora Piotra Szwedesa przytulającego kilkumiesięczną córeczkę. W magazynie Elle zamieszczono wywiad z piłkarzem Jarosławem Bieniukiem (partnerem aktorki Anny Przybylskiej). Opisując swoją wizję ojcostwa, mówi, że ojciec powinien być przede wszystkim troskliwy i dbać o wszechstronny rozwój dziecka. Można zaryzykować tezę, że w ostatnich kilku latach w Polsce pojawiła się "moda" na pokazywanie mężczyzn w roli opiekuna dziecka. W tym miejscu należałoby wspomnieć o problemie przyznawania ojcom prawa do pełnej opieki nad dzieckiem. W większości wypadków, niezależnie od woli rodziców, sądy przyznają to prawo matkom. Problem ten został pokazany w filmie Macieja Ślesickiego Tato, w którym przedstawia się walkę ojca o prawo do opieki nad kilkuletnią córką. Antyfeministyczny wydźwięk filmu (wiele kobiet to postaci negatywne), jak też metody wychowawcze stosowane przez ojca (np. uczenie kilkuletniej córki, by stosowała przemoc fizyczną wobec dokuczających jej rówieśników), pozostawiają wiele wątpliwości. Problem samotnego ojcostwa poruszono w programie z cyklu Życie moje (2 stycznia 2000, TVP 1). Zaprezentowano w nim kilkunastu ojców samotnie wychowujących dzieci. Przedstawieni ojcowie, potwierdzają tezę o androgyniczności istoty ludzkiej, pokazują również, że mogą wypełniać funkcje tradycyjnie przypisane kobietom. Przeczy to twierdzeniu, że tylko kobiety są 4 / 6
5 w naturalny sposób predysponowane do opieki nad dziećmi. Przedstawione w programie kobiety, które opuściły swoje dzieci, potwierdzają tezę Elizabeth Badinter (1998) o konwencjonalności macierzyństwa. Równowaga W polskich mediach przeważają tradycyjne wzorce ojcostwa. Wyobrażenia ojca okazują się głównie wzorami męskiej dominacji w rodzinie. Tradycyjne wizerunki męskości lansowane w Polsce (żywiciel rodziny, głowa rodziny, srogi wychowawca), bronią mężczyźnie wstępu do pełni doświadczeń ludzkich i wykluczają partnerskie relacje z kobietami. Nie pozwalają mężczyznom na otwartość emocjonalną, ograniczają możliwość nawiązania głębokich więzi uczuciowych z dziećmi. Zdaniem wielu autorów najważniejszą przyczyną zagubienia i problemów tożsamościowych mężczyzn, jest załamanie procesu przekazu pozytywnego wzorca męskości przez ojca synowi (zob. np. Eichelberger, 1998). Można powiedzieć, iż stereotyp męskości - a do niego sprowadza się duża część wzorów ojca - okalecza mężczyznę. Wielu mężczyzn w naszym kraju nie jest w stanie podołać zadaniu żywiciela rodziny. Może to rodzić frustrację i co za tym idzie agresję, przemoc i powodować patologie rodzinne. Dlatego rozsądne wydaje się propagowanie rozwiązań alternatywnych: bardziej zrównoważonego udziału mężczyzn i kobiet zarówno w sferze rodzinnej, jak i zawodowej. Kategorie męskości i kobiecości są konstruowane w relacji do siebie, zdefiniowanie jednej wpływa na definicję drugiej. Przyszłość polaryzacji ról męskich i kobiecych w rodzinie zależeć będzie od stopnia nierówności między płciami. Zwiększające się uczestnictwo kobiet w sferze zawodowej, powoduje zmiany w życiu rodzinnym, większą partycypację ojców w opiece nad dziećmi (zob. Kimmel, 1987, 2000). Na początku XXI wieku coraz częściej w polskich mediach pojawia się wzorzec opiekuna dziecka. Wzór ten może przynieść wiele korzyści. Umożliwia on ojcu nawiązanie głębokich więzi emocjonalnych z dzieckiem, które doznaje, tak potrzebnego dla prawidłowego ukształtowania osobowości wpływu męskiego, a kobiecie ułatwia aktywność zawodową i publiczną. O coraz większej sile nowej wizji ojcostwa w Polsce może świadczyć uchwalenie przez Sejm w 2001 roku prawa mężczyzn do skorzystania z części urlopu macierzyńskiego. Dominujące w Polsce stereotypy płci powodują, iż mężczyźni oraz kobiety, którzy chcą realizować w swoim życiu nowe wzory, są nieustannie poddawani presji społecznej, wtłaczającej ich w tradycyjne role. Ponowoczesne odejście od tradycyjnych zasad życia, rodzi niepewność i niepokój związany z utratą poprzedniego porządku. Jednak utrzymywanie się tradycyjnych modeli zachowań może być większym złem niż ich upadek, na przykład ze względu na istnienie nieegalitarnych relacji między płciami w rodzinie, generujących często męską przemoc. Ostre rozgraniczanie ról męskich i kobiecych nie jest zjawiskiem korzystnym. Większe uczestnictwo mężczyzn w życiu rodzinnym i w obowiązkach rodzicielskich, a kobiet w sferze zawodowej i publicznej, może przynieść wiele korzyści wszystkim członkom społeczeństwa. 1) Mogą się pojawić wątpliwości czy wszystkie przykłady, podawane przeze mnie, są rzeczywiście "polskie". Mówiąc o "polskich mediach", mam na myśli media przekazujące treści w języku polskim, adresowane przede wszystkim do Polaków i Polek. 2) W Polsce nowy Katechizm Kościoła Katolickiego rozszedł się w ilości przekraczającej pół 5 / 6
6 miliona egzemplarzy. Jest on jednym z najważniejszych narzędzi, którym posługują się katecheci na lekcjach religii. 3) Podstawą artykułu są moje badania, dotyczące wzorów męskości w kulturze polskiej po 1989 roku, opublikowane w książce Obraz mężczyzny w polskich mediach. Prawda - fałsz - stereotyp. 4) Niektóre odcinki Klanu czy Na dobre i na złe ogląda blisko dziesięć milionów telewidzów. Bibliografia Arcimowicz, K. (2003). Obraz mężczyzny w polskich mediach. Prawda - fałsz - stereotyp. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne. Badinter, E. (1993). XY. Tożsamość mężczyzny. Warszawa: Wydawnictwo W.A.B. Badinter, E. (1998). Historia miłości macierzyńskiej. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Volumen. Barthel, D. (1992). When men put on appearances. Advertising and the social construction of masculinity. W: S. Craig (red.), Men, masculinity and the media (s ). London: Sage Publications. Eichelberger, W. (1998). Zdradzony przez ojca. Warszawa: Wydawnictwo Do. Katechizm Kościoła Katolickiego (1994). Poznań: Wydawnictwo Pallottinum. Kimmel, M. S. (1987). Rethinking masculinity. New directions in research. W: Michael S. Kimmel (red.), Changing men. New directions in research on men and masculinity (s. 9-24). Newbury Park: Sage Publications. Kimmel, M. S. (1992). Foreword. W: S. Craig (red.), Men, masculinity and the Media (s. XI-XII). London: Sage Publications. Kimmel, M. S. (2000). The gendered society. Oxford - New York: Oxford University Press.. W polskich mediach przeważają tradycyjne wzorce ojcostwa. Wyobrażenia ojca okazują się głównie wzorami męskiej dominacji w rodzinie. Michael Kimmel, największy autorytet w Stanach Zjednoczonych w dziedzinie studiów nad mężczyznami 6 / 6
Partnerstwo kobiet i mężczyzn w sferze prywatnej co na to badania? Aleksandra Niżyńska
Partnerstwo kobiet i mężczyzn w sferze prywatnej co na to badania? Aleksandra Niżyńska Główne założenie projektu Partnerstwo równe szanse dla kobiet i mężczyzn Zwiększanie udziału kobiet w życiu publicznym
Bardziej szczegółowoPUBLICZNA BIBLIOTEKA PEDAGOGICZNA W KONINIE
PUBLICZNA BIBLIOTEKA PEDAGOGICZNA W KONINIE 62-510 Konin, ul. Przemysłowa 7 tel.centr. (63) 242 63 39 (63) 249 30 40 e-mail pbp@pbpkonin.pl www.pbpkonin.pl Ojcostwo Zestawienie bibliograficzne w wyborze
Bardziej szczegółowoScenariusz zajęć wychowania do życia w rodzinie dla klasy III gimnazjum:
Scenariusz zajęć wychowania do życia w rodzinie dla klasy III gimnazjum: Opracowała: mgr Anna Wojtkowiak Gimnazjum Gorzyce Wielkie. Temat : Odpowiedzialne rodzicielstwo. Rola matki i ojca w rodzinie. Treść
Bardziej szczegółowo(materiały dostępne w Bibliotece Pedagogicznej w Suchej Beskidzkiej)
OJCOSTWO Zestawienie bibliograficzne w wyborze za lata 2000 2013 (materiały dostępne w Bibliotece Pedagogicznej w Suchej Beskidzkiej) WYDAWNICTWA ZWARTE 1. Być ojcem niepełnosprawnego dziecka największe
Bardziej szczegółowoModele związków bilans zalet i wad. Model tradycyjny. Partnerka/żona: w przypadku większości kobiet, członków i członkiń rodziny),
Modele związków bilans zalet i wad Model tradycyjny jasny podział obowiązków w rodzinie, brak niezależności finansowej, satysfakcja z pełnego oddania się obowiązki domowe wykraczają poza procesowi wychowywania
Bardziej szczegółowoKOMUNIKAT KOMISJI. Zwiększone zaangażowanie na rzecz równości między kobietami i mężczyznami Karta Kobiet
KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 5.3.2010 KOM(2010)78 wersja ostateczna KOMUNIKAT KOMISJI Zwiększone zaangażowanie na rzecz równości między kobietami i mężczyznami Karta Kobiet Deklaracja Komisji Europejskiej
Bardziej szczegółowo10 SEKRETÓW NAJLEPSZYCH OJCÓW 1. OKAZUJ SZACUNEK MATCE SWOICH DZIECI 2. DAJ DZIECIOM SWÓJ CZAS
10 SEKRETÓW NAJLEPSZYCH OJCÓW 1. OKAZUJ SZACUNEK MATCE SWOICH DZIECI Jedną z najlepszych rzeczy, jaką ojciec może zrobić dla swoich dzieci, to okazywać szacunek dla ich mamy. Jeśli jesteś żonaty, dbaj
Bardziej szczegółowoPRACA SZACUNEK - UZNANIE
PRACA SZACUNEK - UZNANIE Między pracą a rodziną czyli o tym jak NIE-balansować nad przepaścią dr Natasza Kosakowska-Berezecka Instytut Psychologii Uniwersytet Gdański PRACA SZACUNEK - UZNANIE 7 KROKÓW
Bardziej szczegółowoWspółczesna rodzina i zmiany ról rodzicielskich
Toruń, 15 listopada 2018r. Współczesna rodzina i zmiany ról rodzicielskich Katarzyna Suwada Instytut Socjologii UMK k.suwada@umk.pl Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego w Toruniu Departament
Bardziej szczegółowoSytuacja kobiet na polskim rynku pracy współczesność i wyzwania przyszłości
Sytuacja kobiet na polskim rynku pracy współczesność i wyzwania przyszłości dr Anna Jawor-Joniewicz Jasionka, 20 września 2012 r. Podstawowe pojęcia Płeć Biologiczna (ang. sex) Kulturowa (ang. gender)
Bardziej szczegółowoMateriały do IV i V ogólnouniwersyteckiego wykładu Czy należy bać się gender? Płeć społeczno-kulturowa w ujęciu interdyscyplinarnym
Dorota Pankowska Materiały do IV i V ogólnouniwersyteckiego wykładu Czy należy bać się gender? Płeć społeczno-kulturowa w ujęciu interdyscyplinarnym WYKŁAD 4: JAK STAJEMY SIĘ KOBIETAMI I MĘŻCZYZNAMI? SOCJALIZACJA
Bardziej szczegółowoRówność płci i aktywność kobiet w społecznościach lokalnych. Marta Rawłuszko
Równość płci i aktywność kobiet w społecznościach lokalnych Marta Rawłuszko Jakie znaczenie ma nasza płeć w karierze zawodowej? dla rozwoju społeczności lokalnych? w projektach społecznych np. rozwoju
Bardziej szczegółowoPraca w domu Jak ją przedstawiają polskie media?
Praca w domu Jak ją przedstawiają polskie media? Warszawa, 18.09.2014 Karolina Goś-Wójcicka Instytut Spraw Obywatelskich Jak wygląda nasze życie? PRACA W DOMU DOM PRACA W PRACY PRACA ODPOCZYNEK Praca domowa
Bardziej szczegółowoWstęp...3. I. Założenia teoretyczne programu...4. Adresaci programu...5. III. Cele programu...6. IV. Zadania Programu...6
POWIATOWY PROGRAM DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH W ZAKRESIE PROMOWANIA I WDROŻENIA PRAWIDŁOWYCH METOD WYCHOWAWCZYCH W STOSUNKU DO DZIECI W RODZINACH ZAGROŻONYCH PRZEMOCĄ W RODZINIE Sandomierz 2013r. Spis treści
Bardziej szczegółowoWYCHOWANIE DO ŻYCIA W RODZINIE
Szanowni Rodzice! W związku z realizacją podstawy programowej dotyczącej przedmiotu WYCHOWANIE DO ŻYCIA W RODZINIE informuję, że w bieżącym roku szkolnym zajęcia te zostały wyłączone z tygodniowej siatki
Bardziej szczegółowoZnaczenie wartości w budowaniu więzi w rodzinie
Znaczenie wartości w budowaniu więzi w rodzinie Zofia Kończewska-Murdzek Maria Murdzek-Wierzbicka Jan Wierzbicki Psychologia jako nauka opisująca i wyjaśniająca ludzkie zachowanie oraz jego podmiotowe
Bardziej szczegółowoGodzenie życia zawodowego i prywatnego. Warszawa, 9 maja 2014 r.
Godzenie życia zawodowego i prywatnego Warszawa, 9 maja 2014 r. Pierwsze skojarzenie dot. godzenia ról zawodowych i prywatnych? Wskaźnik zatrudnienia dla osób 15-64 w 2013 roku Ogółem Mężczyźni Kobiety
Bardziej szczegółowoTerminologia, definicje, ujęcia.
Terminologia, definicje, ujęcia. społeczno-kulturowa tożsamość płci płeć kulturowa Tworzony przez społeczeństwo i kulturę zespół cech i zachowań, ról płciowych i stereotypów przypisywanych kobietom i mężczyznom,
Bardziej szczegółowoKryzys w wartościowaniu i relacje rodzinne w świetle badań podopiecznych schroniska dla nieletnich i uczniów liceum
Kryzys w wartościowaniu i relacje rodzinne w świetle badań podopiecznych schroniska dla nieletnich i uczniów liceum Wartości, które człowiek ceni, wybiera i realizuje, pozostają w istotnym związku z rozwojem
Bardziej szczegółowoSZKOŁA PODSTAWOWA WYCHOWANIE DO ŻYCIA W RODZINIE. Rozkład materiału - Wędrując ku dorosłości - numer w wykazie 705/2014
SZKOŁA PODSTAWOWA - numer w wykazie 705/2014 Klasa V O rodzinie i nie tylko, czyli tematyka naszych spotkań. Tworzymy wspólnotę, czyli o funkcji prokreacyjnej oraz ekonomicznej rodziny. Jak budować wspólnotę
Bardziej szczegółowoXVI WARMIŃSKO-MAZURSKIE DNI RODZINY Rodzina fundamentem życia społecznego. Tematy pomocnicze
XVI WARMIŃSKO-MAZURSKIE DNI RODZINY Rodzina fundamentem życia społecznego (hasło wybrane dn. 7 listopada 2013) Tematy pomocnicze I. Rodzina fundamentem życia społecznego 1. Rodzina fundamentem życia społecznego
Bardziej szczegółowoPrzygotowanie do usamodzielnienia ciężarnych wychowanek placówki resocjalizacyjno rewalidacyjnej na przykładzie Młodzieżowego Ośrodka Wychowawczego w
Przygotowanie do usamodzielnienia ciężarnych wychowanek placówki resocjalizacyjno rewalidacyjnej na przykładzie Młodzieżowego Ośrodka Wychowawczego w Kwidzynie Analizą badawczą objęto 27 wychowanek ciężarnych
Bardziej szczegółowoZAJĘCIA DLA OPIEKUNÓW STUDENTÓW EUD I AME
ZAJĘCIA DLA OPIEKUNÓW STUDENTÓW EUD I AME Psychologia potrzeb dr Sabina Zalewska Szkoła Główna Handlowa 10 października 2017 r. EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL Dr Sabina
Bardziej szczegółowoWspółpraca trenera z rodzicami jako warunek sukcesów nastoletniego zawodnika. Opr. prof. dr hab. Zbigniew B. Gaś
Współpraca trenera z rodzicami jako warunek sukcesów nastoletniego zawodnika Opr. prof. dr hab. Zbigniew B. Gaś Obszary dojrzewania nastolatka ZDROWIE ODPOWIEDZIALNOŚĆ Dojrzałość fizyczna Dojrzałość psychiczna
Bardziej szczegółowoPsychologia potrzeb. dr Sabina Zalewska EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY
Psychologia potrzeb dr Sabina Zalewska Akademia Ekonomiczna w Katowicach 7 czerwca 2010 r. EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL Potrzeba psychiczna to stan osoby doznającej poczucia
Bardziej szczegółowoXVI WARMIŃSKO-MAZURSKIE DNI RODZINY
XVI WARMIŃSKO-MAZURSKIE DNI RODZINY Rodzina fundamentem życia społecznego (hasło wybrane 7 listopada 2013) Wykaz tematów zgłoszonych 7.11.2013 r. na spotkaniu przygotowawczym do XVI Warmińsko-Mazurskich
Bardziej szczegółowoWYCHOWANIE DO ŻYCIA W RODZINIE Program nauczania w gimnazjum
Maria Urban WYCHOWANIE DO ŻYCIA W RODZINIE Program nauczania w gimnazjum Wydawnictwo Edukacyjne Zofii Dobkowskiej Warszawa 2009 SPIS TREŚCI Założenia programu...........................................
Bardziej szczegółowoRodzina jako system więzi społecznych i emocjonalnych.
Rodzina jako system więzi społecznych i emocjonalnych. Rodzina jest interpersonalnym systemem stosunków wewnątrz grupowych lub systemem społecznym. Te stosunki tworzone są przez więzi społeczne i emocjonalne.
Bardziej szczegółowoWSTĘP. Ja i Ojciec jedno jesteśmy (J 10, 30).
WSTĘP Ja i Ojciec jedno jesteśmy (J 10, 30). Wszyscy potrzebujemy ojca, tęsknimy za nim: dzieci i dorośli, mężczyźni i kobiety, świeccy i duchowni. Ojcostwo jest wpisane w każdą komórkę naszego ciała,
Bardziej szczegółowoO Z A A N G A Ż O W A N Y M O J C O S T W I E J A N U S Z W I Ś N I E W S K I 1 9 / 0 6 /
J E S T E M T A T Ą, T O M O J A K A R I E R A O Z A A N G A Ż O W A N Y M O J C O S T W I E J A N U S Z W I Ś N I E W S K I 1 9 / 0 6 / 2 0 1 8 dzieci z rodzin zaangażowanych ojców mają lepszą samoocenę,
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA NR XL/243/2013 RADY POWIATU W SANDOMIERZU. z dnia 31 grudnia 2013 r.
UCHWAŁA NR XL/243/2013 RADY POWIATU W SANDOMIERZU z dnia 31 grudnia 2013 r. w sprawie przyjęcia Powiatowego Programu działań profilaktycznych w zakresie promowania i wdrożenia prawidłowych metod wychowawczych
Bardziej szczegółowoSZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 109 im. Batalionów Chłopskich w Warszawie 1 Podstawa prawna: 1. Ustawa o systemie oświaty z dnia 7 września 1991r. (tekst jednolity Dz. U. z 1996r. Nr
Bardziej szczegółowoWarszawa, kwiecień 2011 BS/38/2011 STOSUNEK POLAKÓW DO PRACY I PRACOWITOŚCI
Warszawa, kwiecień 2011 BS/38/2011 STOSUNEK POLAKÓW DO PRACY I PRACOWITOŚCI Znak jakości przyznany CBOS przez Organizację Firm Badania Opinii i Rynku 13 stycznia 2011 roku Fundacja Centrum Badania Opinii
Bardziej szczegółowoBADANIE A PRAKTYKA. Konferencja : SyStem przeciwdziałania przemocy w Małopolsce budowanie świadomości, skuteczne działanie i interwencja
BADANIE A PRAKTYKA Konferencja : SyStem przeciwdziałania przemocy w Małopolsce budowanie świadomości, skuteczne działanie i interwencja Iwona Anna Wiśniewska 15 czerwca 2011 r. KRÓTKI RYS ZJAWISKA PRZEMOCY
Bardziej szczegółowoPROGRAM SZKOLNEGO KOŁA WOLONTARIATU DZIAŁAJĄCEGO W GIMNAZJUM NR 10 IM.TADEUSZA KOŚCIUSZKI W RZESZOWIE
PROGRAM SZKOLNEGO KOŁA WOLONTARIATU DZIAŁAJĄCEGO W GIMNAZJUM NR 10 IM.TADEUSZA KOŚCIUSZKI W RZESZOWIE Podstawa prawna Ustawa z dnia 24 kwietnia 2003r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie
Bardziej szczegółowoPedagogizacja rodziców jako niezbędny element w budowaniu dobrej współpracy.
Pedagogizacja rodziców jako niezbędny element w budowaniu dobrej współpracy. Pedagogizacja rodziców jest to działalność zmierzająca do stałego wzbogacania posiadanej przez rodziców potocznej wiedzy pedagogicznej
Bardziej szczegółowoANALIZA BADAŃ ANKIETOWYCH PRZEPROWADZONYCH WŚRÓD RODZICÓW UCZNIÓW GIMNAZJUM NR 24 IM. HENRYKA JORDANA I SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 30 W ZABRZU
ANALIZA BADAŃ ANKIETOWYCH PRZEPROWADZONYCH WŚRÓD RODZICÓW UCZNIÓW GIMNAZJUM NR 24 IM. HENRYKA JORDANA I SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 30 W ZABRZU Zabrze, marzec 2015r. WYNIKI BADAŃ ANKIETOWYCH PRZEPROWADZONYCH
Bardziej szczegółowoP R O G R A M W Y C H O W A W C Z Y
Szkoła winna stać się kuźnią cnót społecznych, tak bardzo potrzebnych naszemu narodowi. Jan Paweł II P R O G R A M W Y C H O W A W C Z Y Zespołu Szkół Techniczno Ekonomicznych im. Mikołaja Reja w Myślenicach
Bardziej szczegółowoPEDAGOGIZACJA RODZICÓW. Temat: Rola rodziców w procesie wychowania dziecka. Rola rodziców
PEDAGOGIZACJA RODZICÓW Temat: Rola rodziców w procesie wychowania dziecka Rola rodziców Rodzice podejmują najcięższe i najtrudniejsze zadanie, jakim jest wychowanie małego dziecka na wartosciowego, odpowiedzialnego
Bardziej szczegółowoProgram wychowawczy w Szkole Podstawowej Nr 4 w Łowiczu w II półroczu roku szkolnego 2015/2016
Program wychowawczy w Szkole Podstawowej Nr 4 w Łowiczu w półroczu roku szkolnego 2015/2016 Podstawa prawna programu wychowawczego: Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 sierpnia 2015 r.
Bardziej szczegółowoPOSTAWY RODZICIELSKIE
POSTAWY RODZICIELSKIE Wychowanie bez błędów jest mitem. Nic takiego nie istnieje. I nie tylko nie istnieje, ale wręcz nie powinno istnieć. Rodzice są ludźmi. Popełniają więc błędy i nie wiedzą wszystkiego.
Bardziej szczegółowoWarszawa, maj 2012 BS/61/2012 POTRZEBY PROKREACYJNE ORAZ PREFEROWANY I REALIZOWANY MODEL RODZINY
Warszawa, maj 2012 BS/61/2012 POTRZEBY PROKREACYJNE ORAZ PREFEROWANY I REALIZOWANY MODEL RODZINY Znak jakości przyznany CBOS przez Organizację Firm Badania Opinii i Rynku 11 stycznia 2012 roku Fundacja
Bardziej szczegółowo1 Ojcostwo do dobie przemian Sławomir Baran
1 2 Spis treści O Autorze......6 Wprowadzenie......7 1. Ojcostwo w kontekście przemian modelu rodziny...... 9 2. Profile nieobecnych ojców.... 13 Ojciec rozwodnik.... 13 Ojciec emigrant.... 14 Ojciec pracoholik....
Bardziej szczegółowoSZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI Szkoła Podstawowa nr 31 im. Lotników Polskich w Lublinie
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI Szkoła Podstawowa nr 31 im. Lotników Polskich w Lublinie Program ten sporządzono w oparciu o: Ustawę z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256,
Bardziej szczegółowowww.wolontariatrodzinny.pl
Wolontariat rośnie w siłę! W porównaniu z wcześniejszymi badaniami odsetek wolontariuszy zwiększył się z 20 proc. w 2011 r. do aż 26 proc. w 2013 r.!!! Czapiński J., Błędowski P. (2013). Stan społeczeństwa
Bardziej szczegółowoAKADEMIA DLA MŁODYCH PRZEWODNIK TRENERA. PRACA ŻYCIE UMIEJĘTNOŚCI
PRACA ŻYCIE UMIEJĘTNOŚCI www.akademiadlamlodych.pl PODRĘCZNIK WPROWADZENIE Akademia dla Młodych to nowa inicjatywa mająca na celu wspieranie ludzi młodych w rozwijaniu umiejętności niezbędnych w ich miejscu
Bardziej szczegółowoSpis treści. 1. Wstęp... 57
W poszukiwaniu kobiecości zbiór rozważań socjologicznych..... 11 Przyjaźnie kobiece w sytuacji nawiązywania nowych związków romantycznych (Barbara Chmielewska)......................... 15 1. Wstęp....................................................
Bardziej szczegółowoPROGRAM ANTYDYSKRYMINACYJNY. w Szkole Podstawowej nr 6 w Zawierciu
PROGRAM ANTYDYSKRYMINACYJNY w Szkole Podstawowej nr 6 w Zawierciu 1 I. CHARAKTERYSTYKA PROGRAMU: Miejsce realizacji: Szkoła Podstawowa nr 6 w Zawierciu Adresaci: uczniowie z klas I VI Czas realizacji:
Bardziej szczegółowoPOROZMAWIAJMY JAK DOROSŁY Z DZIECKIEM
POROZMAWIAJMY JAK DOROSŁY Z DZIECKIEM Warsztaty dla Rodziców, którzy chcą się nauczyć, jak skutecznie rozmawiać ze swoim dzieckiem, lepiej je rozumieć i unikać konfliktów, jakie niesie nieprawidłowa komunikacja.
Bardziej szczegółowoWędrując ku dorosłości I Liceum Ogólnokształcące im. Stanisława Wyspiańskiego w Szubinie
Wędrując ku dorosłości I Liceum Ogólnokształcące im. Stanisława Wyspiańskiego w Szubinie Program nauczania wg: Teresa Król Maria Ryś Wydawnictwo Rubikon 30-376 Kraków, ul. Zakrzowiecka 39 D tel./fax: 12
Bardziej szczegółowo1 Ojcostwo na co dzień. Czyli czego dziecko potrzebuje od ojca Krzysztof Pilch
1 2 Spis treści Wstęp......6 Rozdział I: Co wpływa na to, jakim jesteś ojcem?...... 8 Twoje korzenie......8 Stereotypy.... 10 1. Dziecku do prawidłowego rozwoju wystarczy matka.... 11 2. Wychowanie to
Bardziej szczegółowoEWALUACJA JAKO DZIAŁANIE AUTONOMICZNE I ODPOWIEDZIALNE
EWALUACJA JAKO DZIAŁANIE AUTONOMICZNE I ODPOWIEDZIALNE Grzegorz Mazurkiewicz Uniwersytet Jagielloński Program wzmocnienia efektywności systemu nadzoru pedagogicznego i oceny jakości pracy szkoły Ewaluacja
Bardziej szczegółowoGenetyczne badania pokrewieństwa. Czy jesteśmy rodziną?
Genetyczne badania pokrewieństwa Czy jesteśmy rodziną Czy to możliwe, że jesteśmy rodzeństwem Czy to na pewno mój wnuk/wnuczka Mamy identyczne rzadkie nazwisko czy możemy być spokrewnieni Odpowiedź na
Bardziej szczegółowoPoradnia Psychologiczno-Pedagogiczna ul. Dr. Józefa Rostka 16 41-902 Bytom tel; 032 2819405, 032 2819406
Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna ul. Dr. Józefa Rostka 16 41-902 Bytom tel; 032 2819405, 032 2819406 mgr Zuzanna Krząkała- psycholog Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej w Bytomiu Uzależnienie od gier
Bardziej szczegółowoOŚRODEK BADAŃ NAD RÓWNOŚCIĄ (K.E.TH.I) ROLA OJCÓW W RÓWNOWAŻENIU ŻYCIA ZAWODOWEGO, RODZINNEGO I OSOBISTEGO
OŚRODEK BADAŃ NAD RÓWNOŚCIĄ (K.E.TH.I) ROLA OJCÓW W RÓWNOWAŻENIU ŻYCIA ZAWODOWEGO, RODZINNEGO I OSOBISTEGO The program is co-funded by the European Commission and the General Secretariat for Gender Equality
Bardziej szczegółowoDyskryminacja w lubuskich środowiskach lokalnych
Dyskryminacja w lubuskich środowiskach lokalnych Sondaż diagnostyczny został przeprowadzony przez uczestników projektu Dyskryminacja? Działam przeciw! w ich środowiskach lokalnych. W badaniu ankietowym
Bardziej szczegółowoPrzykład rodzicielstwa
Czy prawo może funkcjonować bez oznaczenia płci? Przykład rodzicielstwa dr Małgorzata Szeroczyńska Warszawa, 5 listopada 2013 r. Mężczyzna w ciąży Kazus Thomasa Beatie Jak zarejestrować dziecko, które
Bardziej szczegółowoSzanse i ryzyka Psycholog - Edna Palm
Rodzeństwo dzieci niepełnosprawnych Szanse i ryzyka Psycholog - Edna Palm Tłumaczenie: Psycholog - Dorota Fedorowska (Fundacja EDUCO) Czynniki obciążające rodziny posiadające niepełnosprawne dziecko Obciążenie
Bardziej szczegółowoKIERUNEK SOCJOLOGIA. Zagadnienia na egzamin magisterski na studiach stacjonarnych i niestacjonarnych II stopnia
KIERUNEK SOCJOLOGIA Zagadnienia na egzamin magisterski na studiach stacjonarnych i niestacjonarnych II stopnia 1. Podstawowe paradygmaty współczesnej socjologii K_W25 Posiada pogłębioną wiedzę na temat
Bardziej szczegółowoNaturalną potrzebą i prawem każdego dziecka jest przynależność do grupy społecznej.
doświadczeń Poradni Psychologiczno- Pedagogicznej nr 2 w Sosnowcu Szkoły muszą być bardziej inkluzyjne niż wykluczające, ich celem powinna być troska o wszystkich i zapewnienie bezpiecznej atmosfery stąd
Bardziej szczegółowoUchwalono na posiedzeniu Rady Rodziców w dniu 11.09.2007 r.
Uchwalono na posiedzeniu Rady Rodziców w dniu 11.09.2007 r. 1 Profilaktyka, juŝ od lat, jest istotnym elementem wychowania w naszej szkole. Profilaktyka to proces wspierania zdrowia psychicznego i fizycznego
Bardziej szczegółowoPROGRAM WYCHOWAWCZY SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 15 W KROŚNIE
PROGRAM WYCHOWAWCZY SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 15 W KROŚNIE W wychowaniu chodzi właśnie o to, ażeby człowiek stawał się coraz bardziej człowiekiem o to ażeby bardziej był, a nie tylko więcej miał, aby poprzez
Bardziej szczegółowoGrupy psychoedukacyjno-wsparciowe oraz indywidualne wsparcie psychologiczno-terapeutyczne dla rozwodzących się rodziców
Grupy psychoedukacyjno-wsparciowe oraz indywidualne wsparcie psychologiczno-terapeutyczne dla rozwodzących się rodziców Karolina Budzik psycholog, psychoterapeuta, seksuolog kliniczny ul. Oleandrów 6,
Bardziej szczegółowoNowe wzory relacji mężczyzna dziecko w polskich mediach
228 2 Obraz dziecka i rodziny w wybranych programach medialnych Krzysztof Arcimowicz Nowe wzory relacji mężczyzna dziecko w polskich mediach Wprowadzenie Można powiedzieć, że obecnie w kulturze zachodniej
Bardziej szczegółowoPROGRAM WYCHOWAWCZY SZKOŁA MUZYCZNA I STOPNIA W CZERNIKOWIE
PROGRAM WYCHOWAWCZY SZKOŁA MUZYCZNA I STOPNIA W CZERNIKOWIE 2015/2016 Podstawa prawna: 1. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 roku (Dz. U. z 1997 r. Nr 78 poz. 483, późn. zm.)
Bardziej szczegółowoWprowadzenie do socjologii. Barbara Szacka. Spis treści
Wprowadzenie do socjologii Barbara Szacka Spis treści CZĘŚĆ PIERWSZA. PROLEGOMENA Rozdział I. CHARAKTER SOCJOLOGII I HISTORYCZNE WARUNKI JEJ POWSTANIA 1. Przedsocjologiczna wiedza o społeczeństwie Przedsocjologiczna
Bardziej szczegółowoSZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI CELE ZADANIA SP STRESA,AGRESJOC,PRZEM Nacisk kolegów. Uległość wobec grupy. Niskie poczucie własnej wartości. Zwiększenie świadomości, że uczeń może skutecznie poradzić sobie
Bardziej szczegółowoRówność szans kobiet i mężczyzn w projektach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki
Żory, 16 stycznia 2014 Równość szans kobiet i mężczyzn w projektach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki Ewa Szymala Opracowano na podstawie Poradnika Zasada równości szans kobiet i mężczyzn w projektach
Bardziej szczegółowoPODSTAWA PROGRAMOWA PRZEDMIOTU WYCHOWANIE DO ŻYCIA W RODZINIE IV ETAP EDUKACYJNY
PODSTAWA PROGRAMOWA PRZEDMIOTU WYCHOWANIE DO ŻYCIA W RODZINIE IV ETAP EDUKACYJNY Cele ogólne programu: 1. Pogłębianie wiedzy związanej z funkcjonowaniem rodziny, miłością, przyjaźnią, pełnieniem ról małżeńskich
Bardziej szczegółowoPROGRAM PROFILAKTYKI. Zespołu Szkół Zawodowych im. Stefana Bobrowskiego w Rawiczu 2011/2012
PROGRAM PROFILAKTYKI Zespołu Szkół Zawodowych im. Stefana Bobrowskiego w Rawiczu 2011/2012 1 Przedmiotem profilaktyki może być każdy problem, w odniesieniu do którego odczuwamy potrzebę uprzedzającej interwencji
Bardziej szczegółowoOpis przedmiotu i plan pracy WDŻWR dla klas I-III
Opis przedmiotu i plan pracy WDŻWR dla klas I-III Program realizowany w Gimnazjum im. Polskich Olimpijczyków w Lewinie Brzeskim od roku szkolnego 2015/2016 Lekcje wychowania do życia w rodzinie będą realizowane
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA NR XLV/324/2017 RADY MIEJSKIEJ W ŻAROWIE. z dnia 23 listopada 2017 r.
UCHWAŁA NR XLV/324/2017 RADY MIEJSKIEJ W ŻAROWIE z dnia 23 listopada 2017 r. w sprawie przyjęcia Gminnego Programu Wspierania Rodziny w Gminie Żarów na lata 2018 2020. Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15
Bardziej szczegółowoSzkolny Program Profilaktyki
Szkolny Program Profilaktyki Zespołu Szkół im. Janusza Korczaka w Łubiance na lata 2012 2015 Przyjęty do realizacji od 14.09.2012 Łubianka 2012 1 Wstęp Program profilaktyki szkolnej powstał jako modyfikacja
Bardziej szczegółowoJAK MOTYWOWAĆ DZIECKO DO NAUKI
JAK MOTYWOWAĆ DZIECKO DO NAUKI Motywacja to: CO TO JEST MOTYWACJA? stan gotowości człowieka do podjęcia określonego działania, w tym przypadku chęć dziecka do uczenia się, dążenie do rozwoju, do zaspokajania
Bardziej szczegółowoMĘŻCZYŹNI PRZECIWKO PRZEMOCY. Marcin Dziurok Towarzystwo Interwencji Kryzysowej
MĘŻCZYŹNI PRZECIWKO PRZEMOCY Marcin Dziurok Towarzystwo Interwencji Kryzysowej CO ZNACZY BYĆ MĘŻCZYZNĄ? CZY KRYZYS MĘSKOŚCI JEST FAKTEM? Źródło: http://home.swiftdsl.com.au/~bunyip/boystalk/welcome.html
Bardziej szczegółowoPROGRAM PROFILAKTYKI DLA UCZNIÓW SZKOŁY PODSTAWOWEJ nr 8 im. MIKOŁAJA KOPERNIKA w MALBORKU BEZPIECZNA I PRZYJAZNA SZKOŁA
PROGRAM PROFILAKTYKI DLA UCZNIÓW SZKOŁY PODSTAWOWEJ nr 8 im. MIKOŁAJA KOPERNIKA w MALBORKU BEZPIECZNA I PRZYJAZNA SZKOŁA Szkoła realizuje cele i zadania wychowawcze na podstawie Ustawy o systemie oświaty
Bardziej szczegółowoKoncepcja pracy Szkoły Podstawowej im. Króla Władysława Jagiełły w Zespole Szkół w Błażowej
Koncepcja pracy Szkoły Podstawowej im. Króla Władysława Jagiełły w Zespole Szkół w Błażowej Nasza szkoła realizuje potrzeby i oczekiwania całej społeczności szkolnej i środowiska lokalnego. Kształci i
Bardziej szczegółowoPODSTAWA PRAWNA : Działalność wychowawcza, edukacyjna, informacyjna i profilaktyczna szkoły w celu przeciwdziałania narkomanii.
Strategia działań wychowawczych, zapobiegawczych i interwencyjnych w Katolickim Zespole Edukacyjnym - Publicznej Katolickiej Szkole Podstawowej im. św. Zygmunta Szczęsnego Felińskiego w Ostrowcu Świętokrzyskim
Bardziej szczegółowoZAWODOWA ODNOWA! AKTYWIZACJA OSÓB 50+ nr RPWP /16
ZAWODOWA ODNOWA! AKTYWIZACJA OSÓB 50+ nr RPWP.08.02-00-02-0028/16 termin realizacji 01.03.2017 r. 31.01.2018 r. Regionalny Program Operacyjny Województwa Dolnośląskiego 2014-2020. Oś priorytetowa 8: Rynek
Bardziej szczegółowoProjektodawca: WYG Consulting Sp. z o. o.
91 NOWYCH FIRM projekt dotacyjny dla mieszkańców powiatów południowozachodniej części województwa dolnośląskiego pozostających bez pracy, w szczególnej sytuacji na rynku pracy Projekt współfinansowany
Bardziej szczegółowoKONCEPCJA PRACY ZESPOŁU SZKÓŁ OGÓLNOKSZTAŁCĄCYCH NR 6 W KIELCACH
KONCEPCJA PRACY ZESPOŁU SZKÓŁ OGÓLNOKSZTAŁCĄCYCH NR 6 W KIELCACH na lata 2015 2017 WSTĘP Koncepcja pracy Zespołu Szkół Ogólnokształcących nr 6 w Kielcach powstała w celu wyznaczania kierunków wprowadzanych
Bardziej szczegółowoOrganizacja życia rodzinnego podział obowiązków
Katarzyna Kocot-Górecka Organizacja życia rodzinnego podział obowiązków Od opuszczenia domu rodzinnego do przejścia na emeryturę. Życie Polaków w świetle danych z badania ankietowego Generacje i Rodziny
Bardziej szczegółowoDZIEŃ KOBIET. Raport z badania gemiusadhoc Marzec 2004
DZIEŃ KOBIET Raport z badania gemiusadhoc Marzec 2004 1 Podsumowanie (1) Użytkownicy Internetu objęci badaniem, z których prawie 80% to osoby w wieku do 25 roku życia, darzą sympatią Dzień Kobiet. 40,2%
Bardziej szczegółowoZagadnienia Wychowania do życia w rodzinie w szkole ponadgimnazjalnej
Zagadnienia Wychowania do życia w rodzinie w szkole ponadgimnazjalnej 1. U progu dorosłości. Co to znaczy być osobą dorosłą. Dorosłość a dojrzałość. Kryteria dojrzałości. Dojrzałość w aspekcie płciowym,
Bardziej szczegółowoCelibat. Aspekty pedagogiczne i duchowe. Józef Augustyn SJ
Celibat Aspekty pedagogiczne i duchowe Józef Augustyn SJ Wydawnictwo WAM Kraków 2002 fdfd SPIS TREŒCI Jan Paweł II, TROSKA O FORMACJĘ SEMINARYJNĄ... 7 SŁOWO DO CZYTELNIKA... 9 WPROWADZENIE... 11 Rozdział
Bardziej szczegółowoSZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI. Szkoła Podstawowa im Emilii Gierczak w Gródkowie
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI Szkoła Podstawowa im Emilii Gierczak w Gródkowie 2016-09-14 Program profilaktyczny jest skorelowany z oddziaływaniami wychowawczymi zawartymi w Programie Wychowawczym Szkoły
Bardziej szczegółowoZESPÓŁ SZKÓŁ INTEGRACYJNYCH IM. POWSTAŃCÓW WIELKOPOLSKICH W INOWROCŁAWIU
ZESPÓŁ SZKÓŁ INTEGRACYJNYCH IM. POWSTAŃCÓW WIELKOPOLSKICH W INOWROCŁAWIU JAN PAWEŁ II ORĘDOWNIK RODZINY NASZA SPOŁECZNOŚĆ SZKOLNA ŁĄCZY SIĘ Z TYMI SŁOWAMI PAMIĘTAMY 27 kwietnia 2015 roku odbył się w naszej
Bardziej szczegółowoKONCEPCJA PRACY ZESPOŁU SZKÓŁ OGÓLNOKSZTAŁCĄCYCH NR 6 W KIELCACH
KONCEPCJA PRACY ZESPOŁU SZKÓŁ OGÓLNOKSZTAŁCĄCYCH NR 6 W KIELCACH na lata 2015 2017 WSTĘP powstała w celu wyznaczania kierunków wprowadzanych zmian w organizacji działalności placówki oraz kontynuowania
Bardziej szczegółowoWrocław 18 listopada 2009 r.
Równośd płci w obszarach aktywizacji zawodowej, integracji społecznej oraz adaptacyjności przedsiębiorstw (bariery, stereotypy, działania i metody eliminowania nierówności) Płeć biologiczna a płeć kulturowa
Bardziej szczegółowoPROPONOWANA PROBLEMATYKA SEMINARIUM MAGISTERSKIEGO NA KIERUNKU NAUKI O RODZINIE W ROKU AKADEMICKIM 2016/2017
PROPONOWANA PROBLEMATYKA SEMINARIUM MAGISTERSKIEGO NA KIERUNKU NAUKI O RODZINIE W ROKU AKADEMICKIM 2016/2017 Imię i nazwisko: Ks. dr hab. prof. UR Andrzej Garbarz Zakład/Katedra: Katedra Nauk o Rodzinie
Bardziej szczegółowoI. Zidentyfikowane problemy wychowawcze
PROGRAM POPRAWY EFEKTYWNOŚCI WYCHOWANIA W ZESPOLE SZKOLNO PRZEDSZKOLNYM I GIMNAZJUM IM. M. KOPERNIKA W HUTKACH OBOWIĄZUJĄCY OD 15.05.2007roku. I. Zidentyfikowane problemy wychowawcze Zidentyfikowany problem
Bardziej szczegółowoPROGRAM DZIAŁAŃ WYCHOWAWCZYCH. Lekcje wychowawcze, pogadanki, dyskusje. Lekcje wychowawcze
PROGRAM DZIAŁAŃ WYCHOWAWCZYCH OBSZAR ZADANIE FORMY REALIZACJI ODPOWIEDZIALNI UWAGI 1. Prawa i obowiązki ucznia, zapoznanie z regulaminem i przepisami szkolnymi Omówienie statutu szkoły, WSO, regulaminu
Bardziej szczegółowoScenariusz: Róża(ne życie) Małego Księcia czy płcie mają względem siebie zobowiązania? Na podstawie Mały książę A. de Saint-Exupéry ego
Scenariusz: Róża(ne życie) Małego Księcia czy płcie mają względem siebie zobowiązania? Na podstawie Mały książę A. de Saint-Exupéry ego 1. Powiązanie z wcześniejszą wiedzą. Uczeń zna znaczenie pojęcie
Bardziej szczegółowoOsoba podstawą i zadaniem pedagogiki. Izabella Andrzejuk
Osoba podstawą i zadaniem pedagogiki Izabella Andrzejuk Plan wystąpienia 1. Człowiek jako osoba 1. Relacje osobowe 2. Istota wychowania 1. Znaczenie relacji osobowych w wychowaniu 3. Pedagogika, filozofia
Bardziej szczegółowoABC gender dla nauczycieli realizujących zajęcia w ramach projektów unijnych (i nie tylko) Opracowanie Ewa Kondrat
ABC gender dla nauczycieli realizujących zajęcia w ramach projektów unijnych (i nie tylko) Opracowanie Ewa Kondrat Cele szkolenia Uczestnik: poda przykłady dyskryminacji płciowej w Polsce posłuży się terminami
Bardziej szczegółowoWychowanie wg Jespera Juula
Wychowanie wg Jespera Juula Ta pełna inspiracji książka porusza całe spektrum problemów związanych z życiem rodzinnym. Każdy może wybrać sposób, w jaki wychowuje swoje dziecko. Nic nie jest przesądzone
Bardziej szczegółowoWybrane zagadnienia z programu wychowawczego do realizacji w roku szkolnym
Zespół Szkół Mechaniczno Elektrycznych w Tarnowie Wybrane zagadnienia z programu wychowawczego do w roku szkolnym 2013-2014 Zatwierdzony uchwałą Rady Pedagogicznej z dnia 29.08.2013r. Obszar Cele i zadania
Bardziej szczegółowoRównowaga pomiędzy życiem zawodowym i rodzinnym - ostatnie decyzje TSUE
Równowaga pomiędzy życiem zawodowym i rodzinnym - ostatnie decyzje TSUE Eugenia Caracciolo di Torella School of Law, Leicester 28-29 listopada 2013 r. 1 Sytuacja ogólna: czy potrzebujemy polityk w zakresie
Bardziej szczegółowoAktorzy życia politycznego w świetle opinii dziennikarzy Jacy są, a jacy powinni być
Aktorzy życia politycznego w świetle opinii dziennikarzy Jacy są, a jacy powinni być Sabina Pawlas-Czyż Aktorzy życia politycznego w świetle opinii dziennikarzy Jacy są, a jacy powinni być Dziennikarze
Bardziej szczegółowoTYTUŁ PREZENTACJI. Zasada równości szans kobiet i mężczyzn w projektach PO KL. Katowice, 12 marca 2013 r.
TYTUŁ PREZENTACJI Zasada równości szans kobiet i mężczyzn w projektach PO KL Katowice, 12 marca 2013 r. Równość szans jest podstawową wartością Wspólnoty Europejskiej, a obowiązkiem każdego z państw członkowskich
Bardziej szczegółowo