Metody inspekcji rozpylaczy. Porównanie metod inspekcji rozpylaczy w opryskiwaczach polowych. w opryskiwaczach polowych. Sprzęt pomiarowy rozkł.

Transkrypt

1 XXI Sympozjum Naukowe "Postęp Naukowo-Techniczny i Organizacyjny w Rolnictwie, Zakopane, -7 lutego 4 r. Poró Porównanie metod inspekcji rozpylaczy w opryskiwaczach polowych Artur Godyń W. Świechowski, G. Doruchowski, R. Hołownicki Metody inspekcji rozpylaczy w opryskiwaczach polowych Pomiar nierównomierności rozkładu poprzecznego : Współczynnik zmienności (<%) Liczba menzur z odchyleniem >5% od średniej (<%) Pomiar odchylenia od nominalnego wydatku : Odchylenie od nominalnego wydatku (<% ) Instytut Ogrodnictwa, Skierniewice Zakład Agroinżynierii t pomiarowy t pomiarowy rozkł rozkład poprzeczny cieczy: stoł stoły elektroniczne rozkł rozkład poprzeczny cieczy: stoł stoły ręczne czne t pomiarowy t pomiarowy natęż enie wypł natężenie wypływu: pomiar obję objętoś tości natęż enie wypł natężenie wypływu: pomiar przepł przepływu

2 Metody oceny rozpylaczy w opryskiwaczach polowych Opryskiwacz 4 kraje UE i spoza UE Polowy zawieszany - Krukowiak (prod. 999 r.) wg Wehmanna,. Kraj Austria Belgia Kraj Kraj Hiszpania Rumunia Brak decyzji Holandia Serbia Bułgaria Litwa Słowacja Czechy Luxemburg Słowenia Dania Brak decyzji Estonia Finlandia Brak decyzji Szwajcaria Łotwa Niemcy Norwegia Francja Polska Grecja Portugalia Szwecja Węgry OBIE Wlk. Brytania OBIE Włochy Belka m, Potrójne korpusy rozpylaczy, Pompa - 5 l/min, Zbiornik - 5 l. OBIE Brak decyzji Źródło: Rozpylacze pł płaskostrumieniowe t pomiarowy rozkł rozkład poprzeczny Standardowe (LU bar, SPRAYER TEST firmy PESSL Eżektorowe (ID 4,5 bar, Instruments (Austria) rok prod. 999 Ręczny stół firmy STABEN (Polska) rok prod. Eżektorowe dwustrumieniowe (IDKT -), 4,5 bar. enie wypł t pomiarowy natęż natężenie wypływu Pomiary wykonywane dla wszystkich metod Zestaw menzur SCHACHTNER, Czas zakładania rozpylaczy, omierz kulkowy LURMARK. Czas zdejmowania rozpylaczy, Czas obracania korpusów rozpylaczy (+ sprawdzenie). adapter HERBST

3 Stó pomiary chronometraż chronometrażowe Zestaw SCHACHTNER pomiary chronometraż chronometrażowe Przygotowanie stanowiska pomiarowego, Przygotowania inne do pomiaru, Pomiar (od Start stołu do zakończenia pomiaru), Czynności końcowe (np. pozycjonowanie stołu ), Przygotowanie stanowiska pomiarowego, Zakładanie / przekładanie / zdejmowanie adapterów, Pomiar ( każdorazowo: + rozpylaczy ) Spisywanie zawartości menzur (4), Czynności końcowe po ostatnim pomiarze. Dane wyjś wyjściowe stó stół elektroniczny Dane wyjś wyjściowe stó stół ręczny czny Współczynnik zmienności Średni wydatek rozpylacza (l/min) Liczba menzur poza tolerancją ±5% Liczba menzur poza tolerancją ±5% Objętość cieczy w każdej z menzur pomiarowych (ml) Odczyt wyniku stó stół ręczny czny Dane wyjś wyjściowe pomiar wydatku rozpylaczy Objętości cieczy w menzurach (ml) Wydatki pojedynczych rozpylaczy (l/min)

4 Symulacje czasu i kosztu badania opryskiwacza Symulacja ści od: metody badania rozpylaczy (czas, aparatura), długości belki:, 4 i 6 m, liczby badanych zestawów rozpylaczy:,, 5, stawki godzinowej pracowników (koszt pracodawcy): średnia krajowa (ok. 4 zł/m-c) i płaca minimalna (ok. 9 zł/m-c), liczby inspekcji przeprowadzanych w ciągu roku ( - 5) Sposób b oceny porównywanych metod Ocena metod inspekcji rozpylaczy na podstawie: binarnej oceny zdawalności badania, liniowej oceny zdawalności badania, powtarzalności wyników pomiarów (ocena liniowa), czasochłonności (chronometraż czasu pracy i symulacja), kosztów inspekcji całego opryskiwacza. amortyzacji budynków i aparatury. Wyniki Badania porównawcze prowadzono w trzech etapach: pomiary natężenia wypływu i rozkładu poprzecznego oraz czasów wykonywania poszczególnych czynności, symulacje czasu badania rozpylaczy dla innej liczby rozpylaczy, symulacje pełnego kosztu inspekcji opryskiwaczy polowych. Ocena rozkładu poprzecznego cieczy Typ rozpylacza LU- IDKT- ID- LU- IDKT- ID- LU- IDKT- ID- pomiar lub obliczanie współczynnika zmienności (). PESSL eksperyment I,46 8,69 6,4 PESSL eksperyment II*,6,5 9,5 STABEN eksperyment II* 5,5 5,7 4, Liniowa (%) 4,6 86,9 64, 6, 5, 95, Binarna * Rozpylacze zostały zdemontowane i powtórnie zamontowane w odmiennej (losowej) kolejności. (),86,4 6,4 4,8,,6,4 5,7 7,9 Kryterium oceny współczynnik zmienności nie może przekraczać wartości %. Ocena rozkładu poprzecznego cieczy Typ rozpylacza LU- IDKT- ID- LU- IDKT- ID- LU- IDKT- ID- zliczanie menzur stołu u rozdzielczego poza tolerancją. Liczba menzur poza tolerancją PESSL eksperyment I tolerancja ±% 4,7 8,5 PESSL eksperyment II* tolerancja ±5% 7,5 4,5 9, STABEN eksperyment II* tolerancja ±5%,,8 4,8 Liniowa (%) 7,5 5,6 7,8,5,8 75, 68,8 6, 9,6 Binarna * Rozpylacze zostały zdemontowane i powtórnie zamontowane w odmiennej (losowej) kolejności. 7,6 Kryterium oceny dopuszczalna liczba menzur z odchyłką przekraczającą ±5% wartości średniej <%. () 4,76,9 7,65,4 7,7 7,86 4,9 6,5 Ocena natęż ężenia wypływu ywu cieczy z rozpylaczy Typ rozpylaczy LU IDKT ID LU IDKT ID LU IDKT ID Odchyłka wydatku od wartości nominalnej Nominalny: LU =,9 l/min ; IDKT & ID =,46 l/min <9% >% Łącznie Łącznie (szt.) (szt.) (szt.) (%),5,5 4,5,,5, Zestaw menzur pomiarowych SCHACHTNER eksperyment I, 7,,5,5 5, 9,75,5 7,5 5,5 omierz kulkowy LURMARK eksperyment I,5 5,5,75 4,7,,9,4,9 86,5 szt. z odchyłką ponad % () PESSL eksperyment I Kryterium oceny wydatek żadnego rozpylacza nie może odbiegać od wartości nominalnej o więcej niż ±%. 4,4 9,47, 44,7 49,6,9 Średni (l/min),8,58,4,8,6,8,8,9,45 cieczy Średnie odchylenie od średniej (%) 8,5 7,9 9,8 7,95 9,46 6,48 wydatku średniego (),6,,77,68,4,56,4,5,57 4

5 Czasy trwania wybranych czynności ci (s) (do symulacji czasu badania całych opryskiwaczy) Czas badania rozpylaczy (min) w opryskiwaczu polowym* ności od metody pomiaru, długod ugości belki i liczby kompletów w rozpylaczy. / Czynność Pomiar dla rozpylacza Przygotowanie do pomiaru (x) Inne Wł/wyłączanie opryskiwacza Obracanie rozpylaczy Ocena czy są w limicie Zdejmowanie z belki / stanow. Zakładanie na belkę / stanow. Stół elektroniczny 7 (Różne) 4 (Powrót wózka) Stół ręczny 8 (+ przestawianie + wł/wył opryskiwacza) 8 (Ustalenie czasu) (Powrót stołu) 5 ( s. dla, m) (+ zapis) 8 (Przestawianie) 6 (Test szczelności) 6 (Adaptery) 4 (Adaptery) 9 (+ zapis) 6 6 / (Rozpylacze) 9 / 5 (Rozpylacze) Prz- Prz - 4 Prz - 6 SE - SE - 4 SE - 6 SR - SR - 4 SR - 6 Men- Men- 4 Men - 6 Kar- Kar - 4 Kar ,8 7,4 5,7 6,6 7,6 komplet komplety 5 kompletów * badania stacjonarne w SKO stanowisko przygotowane do pracy 78,9 Koszty (zł) ) inspekcji opryskiwacza polowego z belką m ności od metody pomiaru, liczby kompletów w rozpylaczy oraz liczby inspekcji rocznie. inspekcji Wynagrodzenie pracownika = 6 zł z / m-cm Wynagrodzenie pracownika = 6 zł / m-c (= płaca minimalna) ( średnia krajowa) Opryskiwacz polowy z belką m zestaw rozpylaczy 9,5 49,45 5, 8,5 4,99, 59, 4,89 8,9 4,84 4,96 6,89,9 5,47,57 55,5 9,8,7 7,66 5,75 48,7,67,88 7,88 5,88 6,99 45,49 8,7,7,7 7,94,84 9,78,5 9, 6,66,56 8,5 9, 8,5 97,55 55,7,49,5 8,85,95 69,57 47,89 6,9,5 Opryskiwacz polowy z belką m zestawy rozpylaczy 94,9 5,59 9,7, 8, 8,8 68, 4,68 5,54,8 49,85,78 4,4,9 9,78 69,79 5,7 44,7 4,86 9,7 6,9 44,79 4,9,6 8,6 9, 75,5 65, 6,5 59,5,69 5,59,5,5,7,5 7,4 4,5,,99,5 68, 4,7 4,,55 9,5 97, 7,7 6, 59,54 Opryskiwacz polowy z belką m 5 zestawy rozpylaczy 98,4 57,7, 5,7,45 7,6 76,9 5,48 44,4 4,6 56,76 4,69,5 7,8 6, 84,48 68,4 58,77 55,55 5,7 75,66 58,6 47,66 4,67 4,67,45,95 9,45 88,46 86,46,47 8,7 5, 4,9,95 8,4,,5 9, 8,89,48 8, 55,67 45,9 4,4 67,8 4,7 99,7 89,5 85,84 Proporcjonalne korzystanie z budynków - wartości zł, amortyzacja 4 lat. Amortyzacja sprzętu pomiarowego lat. Czas badania ogólnego, inspekcji pozostałych elementów i wypełniania raportu łącznie 5 minut. pracownik. Koszty inspekcji opryskiwacza polowego (zł) ności od metody pomiaru oraz liczby inspekcji rocznie - belka m, komplet rozpylaczy, wynagrodzenie brutto 6 zł/mc. z inspekcji 5 5 9,5 4,96 48,7 7,94 97,55 49,45 6,89,67,84 55,7 5,,9,88 9,78,49 8,5 5,47 7,88,5,5 4,99,57 5,88 9, 8,85 Proporcjonalne korzystanie z budynków - wartości zł, amortyzacja 4 lat. Amortyzacja sprzętu pomiarowego lat. Czas badania ogólnego, inspekcji pozostałych elementów i wypełniania raportu łącznie 5 minut. pracownik. Koszty (zł) ) inspekcji opryskiwacza polowego z belką 6 m ności od metody pomiaru, liczby kompletów w rozpylaczy oraz liczby inspekcji rocznie. inspekcji Wynagrodzenie pracownika = 6 zł z / m-cm Wynagrodzenie pracownika = 6 zł / m-c (= płaca minimalna) ( średnia krajowa) Opryskiwacz polowy z belką m zestaw rozpylaczy 9,56 5,86 8,44, 7,58 7,5 66,55 4,,99,7 49,65,58,9,7 9,6 69,6 5,9 4,65 4,4 9, 59,97 4,47,97 8,47 6,5 88,9 7,59 6,9 56,59 54,64,9 5,9,,,77,65 6,55,49,47,,9 67,8 4,8,9,5 8,8 96,44 7, 6,5 58,88 Opryskiwacz polowy z belką m zestawy rozpylaczy 5,99 65,9 4,87,7 9,7,69 9,99 68,57 6,4 56,97 69,9 5,86 44, 9,79 7,89,47 96,4 86,76 8,4 8,44 98,5 8, 69,8 6,8 6,8 7, 5,5 4,8 4,8,8 8,56,46,4 9,8 8,9 49,4 44,4 4,8 4,6 9,59 48,4 6,5 79,7 68,4 64,74, 77,7 5,6 4,8 6,4 Opryskiwacz polowy z belką m 5 zestawy rozpylaczy 8,4 77,7 5, 44,4 4,49 6, 9,4 95, 85,7 8,9 9, 74,4 6,8 58,8 56,8 55,59 9,5 9,8,47,56 7,8 9,58 4,7 98,7 96,7 5, 4,5 9,,, 6,86,76 8,7 7,57 6,9 66,88 6,78 58,7 57,59 56,4 86,64 44,6,84,86 99,,6 58,98 8,56 7,58,9 Proporcjonalne korzystanie z budynków - wartości zł, amortyzacja 4 lat. Amortyzacja sprzętu pomiarowego lat. Czas badania ogólnego, inspekcji pozostałych elementów i wypełniania raportu łącznie 5 minut. pracownik. Koszty inspekcji opryskiwacza polowego (zł) ności od metody pomiaru oraz liczby inspekcji rocznie - belka 6m, 5 kompleów rozpylaczy, wynagrodzenie brutto 6 zł/mc. z inspekcji 5 5 6, 55,59 5, 66,88,6 9,4 9,5 4,5 6,78 58,98 95, 9,8 9, 58,7 8,56 85,7,47, 57,59 7,58 8,9,56, 56,4,9 Proporcjonalne korzystanie z budynków - wartości zł, amortyzacja 4 lat. Amortyzacja sprzętu pomiarowego lat. Czas badania ogólnego, inspekcji pozostałych elementów i wypełniania raportu łącznie 5 minut. pracownik. 5

6 Podsumowanie Największą powtarzalność pomiarów wykazano dla metod pomiaru rozkładu poprzecznego cieczy: dla stołu elektronicznego (:,4 4,8%) i mniejszą dla stołu ręcznego (4,9-7,6%). Najmniejszą (najgorszą) powtarzalność pomiarów uzyskano dla metod pomiaru natężenia wypływu cieczy z pojedynczych rozpylaczy (menzury: 4,4 9,47 i przepływomierz:,9 49,6%). Podsumowanie Czas inspekcji rozpylaczy różnił się nawet 5-krotnie w zależności od zastosowanej metody pomiarowej. Najkrótszy czas inspekcji wykazano dla metody z przepływomierzem od 5,7 min (belka m, jeden komplet rozpylaczy) do 8,7 min (belka 6 m, 5 kompletów rozpylaczy), oraz dla stołu elektronicznego (9,7,8 min). Najdłuższy czas inspekcji wykazano dla metody z menzurami pomiarowymi (7, 79,7 min) oraz dla symulacji czasu badania na urządzeniu karuzelowym (5,7 78,9 min). Najniższe koszty inspekcji opryskiwacza polowego dla metody z przepływomierzem LURMARK (9, 66,88 zł) a najwyższe dla urządzenia karuzelowego (8,55,6 zł) i zestawu menzur pomiarowych (6,88 5, zł), pośrednie dla metod pomiaru rozkładu poprzecznego (,57 6, zł). Wnioski Obie metody pomiaru rozkładu poprzecznego cieczy są przydatne do oceny działania opryskiwaczy polowych ponieważ z dużą powtarzalnością mierzą rozkład cieczy, a podczas pomiaru na stole elektronicznym uzyskuje się informację o średnim natężeniu wypływu cieczy z rozpylaczy. Ponadto czas inspekcji rozpylaczy tymi metodami jest krótszy co pociąga za sobą relatywnie niewysokie koszty inspekcji całego opryskiwacza. omierz kulkowy nie jest odpowiednim narzędziem pomiarowym do pomiaru natężenia wypływu cieczy z rozpylaczy eżektorowych, szczególnie jednostrumieniowych. Zestaw menzur miarowych jest narzędziem, które może być wykorzystywane do oceny działania opryskiwaczy polowych, szczególnie do oceny stopnia zużycia rozpylaczy ( rozkalibrowanie ). Należy uwzględnić znaczną zmienność liczby menzur poza tolerancją wykazywanej w kolejnych pomiarach i w przypadkach wątpliwych pomiar powtórzyć. Urządzenie to nie dostarcza żadnych informacji o rozkładzie poprzecznym cieczy. Ponadto koszt inspekcji na takim urządzeniu jest relatywnie wysoki, a czas inspekcji długi. Praca została wykonana w ramach zadania nr. Doskonalenie metod badań sprawności technicznej opryskiwaczy, Programu Wieloletniego Rozwój zrównoważonych metod produkcji ogrodniczej w celu zapewnienia wysokiej jakości biologicznej i odżywczej produktów ogrodniczych oraz zachowania bioróżnorodności środowiska i ochrony jego zasobów", finansowanego przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Dziękuj kuję za uwagę 6