Jakub Wierciak Zagadnienia jakości i niezawodności w projektowaniu. Proces jakości

Transkrypt

1 Jakub Wierciak Zagadnienia jakości i niezawodności w projektowaniu Proces jakości

2 Czynniki konkurencyjności (Oakland 1992) Jakość Cena Warunki dostawy

3 Jakość (koń) (...) jest mi potrzebny koń...

4 Jakość (QMI 1991) zgodność z wymaganiami - jeśli klient precyzyjnie przedstawił swoje wymagania przydatność użytkowa - jeśli klient określił funkcje wyrobu spełnienie wymagań uzgodnionych z klientem - jeśli przed zawarciem umowy były prowadzone uzgodnienia

5 Jakość (...) przydatność użytkowa (Juran) stopień spełnienia wymagań odbiorcy; w wyrobach przemysłowych jakość jest kombinacją jakości projektu i jakości produkcji (EOQC) zespół właściwości i charakterystyk liczbowych wyrobu lub usługi, które wpływają na ich zdolność do zaspokojenia potrzeb (ISO 8402:1994)

6 Jakość (grzebień) (...) - zgodność z wymaganiami niełamliwy?

7 Jakość (IS0 9000:2000) Jakość - stopień, w jakim zbiór inherentnych właściwości spełnia wymagania Jakość - stopień, w jakim zestaw naturalnych właściwości spełnia wymagania

8 Pętla jakości (ISO 9004:1989) Marketing i badania rynku Tworzenie projektu/specyfikacji i konstruowanie wyrobu Zaopatrzenie Likwidacja Planowanie i rozwój procesu Pomoc techniczna i obsługiwanie Odbiorca/ klient Producent/ dostawca Produkcja Instalowanie i uruchamianie Kontrola i badania Sprzedaż i dystrybucja Pakowanie i przechowywanie

9 Zarządzanie jakością (ISO 9000:2000) Zarządzanie jakością - skoordynowane działania dotyczące kierowania organizacją i nadzorowania mające na względzie jakość. Organizacja - grupa ludzi wraz z infrastrukturą, z przypisaniem odpowiedzialności, uprawnień i powiązań. Jakość - stopień, w jakim zestaw naturalnych właściwości spełnia wymagania.

10 Podstawowe koncepcje zarządzania biznesem w ujęciu historycznym (Helman, Głażewska 2000) I generacja - struktury cechowe II generacja - model Taylorowski III generacja - zarządzanie przez wyniki (MBR) IV generacja - Company Wide Quality Control (kompleksowe zarządzanie jakością) Total Quality Management

11 I generacja struktury cechowe (Helman, Głażewska 2000) Prosta struktura organizacyjna Doskonałość, mistrzostwo jako cel Brak instynktu wzrostu Właściciel mistrz Przewodzenie jako dominująca funkcja zarządzania Kształcenie, doskonalenie jako wartości decydujące o stylu pracy Wysoka efektywność komunikacji we wszystkich kierunkach Dochodzenie do doskonałości u boku mistrza

12 II generacja model Taylorowski (Helman, Głażewska 2000) Hierarchiczna, wysoka struktura organizacyjna Pomnożenie zysków i majątku jako cel Silny instynkt wzrostu Właściciel technik, specjalista w danej dziedzinie Kontrolowanie jako dominująca funkcja zarządzania Posłuszeństwo, prostota, masowość jako wartości decydujące o stylu pracy Komunikacja wyłącznie pionowa z góry do dołu Niewykształcona siła robocza, prosty instruktaż

13 III generacja zarządzanie przez wyniki (Helman, Głażewska 2000) Hierarchiczna, wydziałowa struktura organizacyjna Krótkookresowe zyski, realizacja bieżących planów wydziałów firmy jako cel Silny instynkt wzrostu Zespół wynajętych specjalistów-menedżerów, zarząd Planowanie i organizowanie jako dominujące funkcje zarządzania Rywalizacja, osiąganie wyników w krótkim okresie jako wartości decydujące o stylu pracy Komunikacja lepsza z góry do dołu niż odwrotnie; liczne zakłócenia w komunikacji poziomej Wykształceni pracownicy specjaliści, szkolenia kierunkowe

14 IV generacja kompleksowe zarządzanie jakością (Helman, Głażewska 2000) Firma jako syntetyczna całość powiązana z otoczeniem Wykreowanie mechanizmu organizacji samouczącej się potrójna rola każdego elementu organizacji (odbiorca, dostawca, twórca) Ograniczanie losowej zmienności charakterystyk procesów realizacja zadań just in point (ściśle na wymiar)

15 Jakość w Japonii i świecie zachodnim (Juran 1989) JAKOŚĆ (sprzedawalność produktów) Zachód Japonia Rok

16 System zarządzania jakością (ISO 9000:2000) System zarządzania jakością - system zarządzania do kierowania organizacją i jej nadzorowania w odniesieniu do jakości. System zarządzania - system ustanawiania polityki i celów oraz osiągania tych celów. System - zestaw wzajemnie powiązanych lub wzajemnie oddziaływujących elementów.

17 Zapewnienie jakości (ISO 9000:2000) Zapewnienie jakości - część zarządzania jakością ukierunkowana na zapewnienie zaufania, że wymagania jakościowe będą spełnione. Wymaganie - potrzeba lub oczekiwanie, które zostało ustalone, przyjęte zwyczajowo lub jest obowiązkowe.

18 Sterowanie jakością (ISO 9000:2000) Sterowanie jakością - część zarządzania jakością ukierunkowana na spełnienie wymagań dotyczących jakości

19 Kontrola jakości (ISO 9000:2000) Kontrola, inspekcja - ocenianie zgodności przez obserwację i orzecznictwo w połączeniu, odpowiednio, z pomiarami, przeprowadzeniem badań lub stosowaniem sprawdzianów

20 Zagadnienia jakości i niezawodności w projektowaniu (Wierciak 2012) Wykład (15 godzin) Podstawowa wiedza z zakresu zarządzania jakością, w szczególności na etapie projektowania; wybrane zagadnienia z zakresu niezawodności zaliczenie: 2 kolokwia (30 p.) Projektowanie (15 godzin) Elementy systemu zarządzania jakością przy projektowaniu i wytwarzaniu wyrobów technicznych (w powiązaniu z tematami prac dyplomowych) zaliczenie: opracowane wyniki ćwiczeń (15 p.)

21 Zagadnienia jakości... - zakres wykładu (Wierciak 2012) 1. Wprowadzenie pojęcia, zarządzanie jakością - rys historyczny proces jakości 2. Zarządzanie jakością struktury organizacyjne, zasady zarządzania jakością, polityka jakości koncepcja systemów zarządzania wg ISO 9001:2000 interpretacja wybranych wymagań normy 3. Sterowanie procesem projektowania strategie rynkowe przedsiębiorstw, badania, rozwój, projektowanie specyfikacja wymagań model sterowania projektowaniem wg normy ISO 9001:2000 nadzór nad dokumentacją techniczną 4. Eksploatacja obiektów technicznych cykl życia wyrobu: określenie potrzeb, projektowanie, wytwarzanie, eksploatacja eksploatacja i jej elementy składowe, strategie eksploatacyjne modele procesów eksploatacji 5. Użytkowanie urządzeń - wybrane zagadnienia niezawodności definicja niezawodności sposoby zwiększania niezawodności na etapie projektowania modele niezawodności maszyn i urządzeń

22 Zagadnienia jakości... - zakres ćwiczeń projektowych (Wierciak 2012) 1. Planowanie jakości 2. Identyfikacja procesów. Cele dotyczące jakości 3. Dodatkowe aspekty projektowania 4. Komunikacja w procesie projektowania 5. Analiza FMEA (rodzajów i skutków uszkodzeń)

23 Zagadnienia jakości... ocena z przedmiotu (Wierciak 2012) punkty z kolokwiów + punkty z ćwiczeń 9

24 Zagadnienia jakości... - wykaz źródeł (Wierciak 2002) Auditor/Lead Auditor Training Course. Materiały szkoleniowe. Quality Management International. London 1993 Feigenbaum A.V.: Total Quality Control. 3-rd Edition. McGraw-Hill, Inc Jensen F.T, Knudsen L., Larsson Ch.: Koordynator Jakości. Materiały szkoleniowe. Danish Technological Institute. Kopenhagen 1993 Juran J.M., Gryna F.M.(Jr.): Quality Planning and Analysis. From Product Development through Use. Second Edition. McGraw-Hill, Inc Juran J.M.: Juran on Leadership for Quality. An Executive Handbook. The Free Press. New York 1989 Menedżer jakości. Praca zbiorowa pod red. J. Bagińskiego. OWPW. Warszawa 2000 Oakland J.S.: Total Quality Management. Butterworth-Heinemann Ltd. Oxford 1992 Priest J. W.: Engineering Design for Producibility and Reliability. Marcel Dekker, Inc. New York and Basel 1988 Stebbing L.: Quality Assurance. The route to efficiency and competitiveness. 2-nd edition. Ellis Horwood Ltd.1990 Stebbing L.: Quality Management in the Service Industry. Ellis Horwood Ltd. 1990

25 Harmonogram zajęć 2012 (Wierciak 2012)

26 Trylogia jakości Jurana (Juran 1989) Planowanie jakości Sterowanie jakością Doskonalenie jakości Proces jakości

27 Wykres trylogii Jurana (Juran 1989) Planowanie jakości 40 Koszty złej jakości Sterowanie jakością (podczas operacji) Sporadyczne odchylenie 20 Chroniczne straty (warunki do doskonalenia) Pierwotna strefa sterowania jakością Nowa strefa sterowania jakością 0 Doskonalenie jakości 0 Zdobyte doświadczenia Czas Proces jakości

28 Planowanie jakości (Juran 1989) 1. Określenie, kim są klienci 2. Określenie potrzeb klientów 3. Opracowanie cech produktów, które odpowiadają potrzebom klientów 3. Opracowanie procesów umożliwiających wytworzenie przyjętych cech 4. Przeniesienie wynikających stąd planów na siły wytwórcze Proces jakości

29 Sterowanie jakością (Juran 1989) 1. Ocena rzeczywistych cech jakościowych 2. Porównanie rzeczywistych cech z celami jakościowymi 3. Działanie na rzecz zmniejszenia różnic Proces jakości

30 Doskonalenie jakości (Juran 1989) Proces jakości 1. Ustanowienie infrastruktury potrzebnej do zapewnienia rocznego doskonalenia jakości 2. Zidentyfikowanie szczegółowych potrzeb w zakresie doskonalenia - projekty doskonalenia 3. Ustanowienie dla każdego z projektów zespołu wykonawców z jasno sformułowaną odpowiedzialnością za pomyślne zakończenie 4. Dostarczanie zasobów, motywacji i szkoleń wymaganych przez zespół, aby mógł on: - diagnozować przyczyny, - stymulować ustanowienie środków zaradczych, - ustanawiać kontrolę zakresu prac.

31 POMIARY Algorytm planowania jakości (Juran 1989) Identyfikow anie klientów Wykaz klientów Rozpoznanie potrzeb klientów Wykaz potrzeb klientów (w ich języku) Tłumaczenie Potrzeby klientów (w naszym języku) Rozw ój produktu Cechy produktu Rozw ój procesu Cechy procesu (proces gotowy do produkcji) Proces jakości Przekazanie do operacji

32 Analiza klientów i sprzedaży (Juran 1989) 100 Wielu pożytecznych Udział procentowy 0 Niewielu istotnych Klienci Sprzedaż Proces jakości

33 Klasyfikacja klientów ze względu na sposób użycia wyrobu (Juran 1989) 1. Przetwórcy 2. Handlowcy 3. Użytkownicy końcowi 3. Społeczeństwo Proces jakości

34 Potrzeby (Juran 1989) Stwierdzone i rzeczywiste Dostrzeżone Kulturowe Zabezpieczenia przed niezamierzonym użyciem Proces jakości

35 Metody ujawniania potrzeb klienta (Juran 1989) Postawienie się w roli klienta Kontakty z klientami Badania rynku... potrzeby klienta są ruchomym celem Proces jakości

36 Ćwiczenie 1 Identyfikacja klientów i ich potrzeb (Juran 1989) 1. Temat pracy dyplomowej i nazwisko prowadzącego 2. Wyrób (usługa) stanowiąca przedmiot pracy 3. Wykaz klientów 4. Wykaz potrzeb klientów w ich języku 5. Wykaz potrzeb klientów w języku naszej firmy 6. Wymagania techniczne dla wyrobu Proces jakości