- zna zasady oceniania na lekcjach wos-u, PSO, forma pracy, metoda nauczyciela. - zna wymagania edukacyjne na poszczególne pracy, praca

Transkrypt

1 1. Zapoznanie z wymaganiami edukacyjnymi i przedmiotowym systemem oceniania. ROCZNY PLAN DYDAKTYCZNY (zgodny z nową podstawą programową) WOS wg programu KOSS Klasa I gimnazjum Rok szkolny 2010/2011 TEMAT POJĘCIA I TERMINY SPOSÓB REALIZACJI UMIEJĘTNOŚCI UWAGI Uczeń: wymagania edukacyjne, - prezentacja - zna zasady oceniania na lekcjach wos-u, PSO, forma pracy, metoda nauczyciela - zna wymagania edukacyjne na poszczególne pracy, praca oceny, długoterminowa - orientuje się jakie metody pracy będą wykorzystywane podczas lekcji, 2. Jak zdobywać informacje i jak z nich korzystać? 3. O porozumiewaniu się i nieporozumieniach. źródła informacji, wywiad, ocena informacji, fakt, opinia, perswazja, relacja, informacja, reklama, propaganda, manipulacja komunikowanie się, polemika, gesty, odbiorca, nadawca, prezentacje, informacja, argumentacja, prezentacja, kontrargument, przemówienie, PODSTAWOWE UMIEJĘTNOŚCI OBYWATELSKIE - burza mózgów - argumenty za i przeciw - analiza źródeł - esej Jak nas zwodzą reklamy - debata - ocena wystąpień mówców - symulacje - określa, z jakich źródeł informacji należy korzystać w konkretnych sytuacjach, - wskazuje opinie i fakty w wypowiedziach dotyczących życia publicznego, - zna zasady uważnego słuchania, - potrafi zadawać jasne i precyzyjne pytania, - potrafi wysłuchać opinii rozmówcy i streścić jej najważniejsze wątki, - formułuje własną opinię i popiera ją racjonalnymi argumentami, - bierze konstruktywny udział w dyskusji i zebraniu (klasowym, szkolnym);

2 4. Bez współpracy ani rusz! współpraca, lider, sojusznicy, grupa formalna, nieformalna, grupa zadaniowa, role grupowe, klimat grupy, - praca w parach - analiza postaw - argumenty za i przeciw - współpracuje w grupie, - przedstawia zasady wspólnego działania i zastosować je w realizacji projektu uczniowskiego, - omawia zasady współpracy w grupie - wskazuje w oparciu o życie, literaturę i film, jakie mogą być grupy i role grupowe, - zna zasady, pozyskiwania sojuszników do realizacji swoich przedsięwzięć. 5. Trudne decyzje. problemy, consensus, weto, konsekwencje, większość, mniejszość, analiza, lider głosowanie - drzewo decyzyjne - rozwiązywanie problemów - rozpoznaje sytuacje wymagające podejmowania decyzji, - zna różne sposoby rozwiązania problemu decyzyjnego, - opisuje i potrafi zastosować podstawowe sposoby podejmowania decyzji w sprawach dotyczących grupy (na lekcji lub w realnej sytuacji); - ocenia i uzasadnia pozytywne i negatywne skutki poszczególnych rozwiązań, - dokonuje wyboru najkorzystniejszego wariantu. 6. Negocjacje zamiast kłótni. konflikt, agresja, kompromis, negocjacje, negocjator, interesy, warianty, mediacje, mediator, protokół rozbieżności - symulacje - wchodzenie w role - karykatura - rozpoznaje strategie zachowania w sytuacji konfliktowej, - rozpoznaje wspólne i sprzeczne interesy grup, - rozpoznaje stanowiska stron konfliktu i wskazuje możliwe sposoby jego rozwiązania - stosuje główne zasady prowadzenia negocjacji grupowych, - stosuje wybrany sposób rozwiązania konfliktu (na lekcji lub w realnej sytuacji).

3 7. Człowiek - istota społeczna. 8. Reguły społecznej gry. jednostka, zbiorowość, grupa, wspólnota, społeczeństwo, naród, więzi społeczne, rola społeczna, pokrewieństwo, powinowactwo normy, moralność, reguły, zasady, sankcje, kodeks, tolerancja, zaufanie CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE - mapa schemat - teczka - Moje obywatelskie archiwum - quiz - symulacje - rozwiązywanie problemów - potrafi określić, jak ważną rolę odgrywają w naszym życiu inni ludzie, - wyjaśnia jaką rolę odgrywają w ludzkim życiu więzi społeczne, - podaje przykłady zbiorowości, grup, społeczności i wspólnot, - wyjaśnia na przykładach jak tworzą się podziały na swoich i obcych. - rozpoznaje reguły jakie obowiązują w określonych sytuacjach społecznych, - potrafi dopasować reguły zachowań do wymogów sytuacji, - podaje możliwe sposoby przeciwstawiania się nietolerancji, - wymienia rodzaje i źródła norm oraz ilustruje je przykładami; - rozpoznaje sytuacje łamania norm i przewiduje skutki takiego postępowania, - współtworzy reguły obowiązujące na lekcji.

4 9. Obowiązek i odpowiedzialność. obowiązek, moralność, sankcje, odpowiedzialność, działanie umyślne i nieumyślne, źródła obowiązków - analiza źródeł - praca w parach - dyskusja - burza mózgów - określa, co to są obowiązki i z czego wynikają, - zauważa, że z pełnionych obowiązków wynika odpowiedzialność, - dokonuje analizy jakiegoś zdarzenia z punktu widzenia odpowiedzialnych za nie osób, - wyjaśnia znaczenie wzajemności i zaufania w relacjach międzyludzkich, - wyjaśnia, dlaczego życie społeczne nie mogłoby się toczyć bez poczucia odpowiedzialności i wywiązywania się z obowiązków przez poszczególnych obywateli 10. Szkoła jako wspólnota. samorząd, regulamin, wybory(tajne, powszechne, bezpośrednie), ordynacja wyborcza, kandydat, rada samorządu, szkoła, statut szkoły, prawa i obowiązki ucznia - analiza źródeł - dyskusja - przygotowanie scenariusza wyborów - wymienia sprawy jakimi może się zajmować samorząd uczniowski, - wskazuje w życiu szkolnym decyzje, które mogą podejmować sami uczniowie, oraz te, które muszą być podejmowane przez dyrektora, radę pedagogiczną czy poszczególnych nauczycieli, - zna dokumenty dotyczące działalności samorządów uczniowskich, - charakteryzuje życie szkolnej społeczności oraz wyjaśnia, na czym polega przestrzeganie praw ucznia. - zna zasady przeprowadzania wyborów do samorządu uczniowskiego.

5 11. Jak żyją Polacy? Warstwy społeczne, awana, społeczny, rozwarstwienie, współpraca, rywalizacja, wykluczenie 12. Moja gmina i mój samorząd. 13. Jakie są zadania samorządu gminnego? sąsiedztwo, gmina, informator, społeczność lokalna, promocja, samorząd, powiat, województwo, starosta, rada powiatu, wojewoda, marszałek województwa, sejmik wojewódzki majątek gminy, własność komunalna, usługi komunalne, zakład komunalny, zadania własne gminy, zadania zlecone, zagospodarowanie przestrzenne, infrastruktura - praca w grupach (parach), - układanie słownika, - analiza tekstu źródłowego SAMORZĄD LOKALNY - plan otoczenia - informator o gminie - analiza wykresów i tabel - analiza dokumentów - dyskusja - wycieczka - wywiad - charakteryzuje wybrane warstwy społeczne, grupy zawodowe i style życia; - samodzielnie wyszukuje i interpretuje informacje dotyczące perspektyw życiowych młodych Polaków; - rozpoznaje i prezentuje problemy dotyczące młodych ludzi w ich środowisku lokalnym i wskazuje możliwe ich rozwiązania. - lokalizuje swoją miejscowość na mapie gminy, województwa, Polski, - uzasadnia potrzebę samorządności w państwie demokratycznym i podaje przykłady działania samorządów zawodowych i samorządów mieszkańców, - przedstawia podstawowe informacje o swojej gminie, wydarzenia i postaci z jej dziejów, - porównuje - na wybranych przykładach - zakres działania samorządu wojewódzkiego z zakresem działania wojewody, - przygotowuje plakat, folder, stronę internetową lub inny materiał promujący gminę, okolicę lub region, - wymienia najważniejsze zadania samorządu gminnego i wykazuje, jak odnosi się to do jego codziennego życia - przedstawia własną opinię w sprawie najpilniejszych zadań władz gminnych, - nawiązuje kontakt z lokalnymi instytucjami publicznymi i organizacjami pozarządowymi oraz podejmuje współpracę z jedną z nich (na miarę swoich możliwości),

6 14. Z wizytą w prezydent, parlament, rząd, - analiza źródeł - wymienia najważniejsze zadania samorządu urzędzie gminy. gmina, region, powiat, - symulacje gminnego i wykazuje, jak odnosi się to do postulat, sondaż, urząd jego codziennego życia, gminy, urzędnik, działalność - dyskusja - odwiedza urząd gminy i dowiaduje się, gospodarcza, obowiązek w jakim wydziale można załatwić wybrane meldunkowy, decyzja, sprawy, postanowienie, odwołanie, - pisze podanie, krótki list w sprawie skarga, zażalenie publicznej i wypełnić prosty druk urzędowy, 15. Test sprawdzający wiadomości i umiejętności (podstawowe umiejętności obywatelskie, człowiek w społeczeństwie, samorząd lokalny). 16. Kto rządzi w gminie? 17. Przed wyborami samorządowymi. władza wykonawcza, ustawodawcza (organ stanowiący i wykonawczy), wójt, burmistrz, prezydent miasta, radny, komisje rady, zarząd, rada gminy, wybory samorządowe, komitet wyborczy wybory, rada gminy, kampania wyborcza, program wyborczy, sztab wyborczy, radny, mandat, frekwencja wyborcza. - wywiad z przewodniczącym rady gminy - wywiad z wójtem - przygotowanie poradnika petenta - quiz - krzyżówka - przygotowanie kampanii wyborczej - debata: Dlaczego warto głosować? - wymienia organy władzy uchwałodawczej i wykonawczej w gminie, - określa sposób wyłaniania rady, zarządu gminy i przewodniczącego - wymienia ich podstawowe zadania. - nawiązuje kontakt z lokalnymi instytucjami publicznymi i organizacjami pozarządowymi oraz podejmuje współpracę z jedną z nich (na miarę swoich możliwości), - uzasadnia znaczenie wyborów samorządowych, (PP) - wyjaśnia, na czym polega kampania wyborcza, (P) - tworzy miniprogram wyborczy związany z potrzebami swojej gminy. (PP)

7 18. Jedna gmina, wiele problemów. 19. Jak rada gminy podejmuje decyzje o budżecie? Grupa interesu, konflikt interesów, negocjacje kompromis, debata publiczna, prawo do informacji, wniosek, petycja, pikieta, wiec, demonstracja, referendum budżet, rezerwa budżetowa, deficyt budżetowy, uchwała budżetowa, wpływy, wydatki, komisje rady - projekt działania lokalnego opracowanie założeń - symulacja posiedzenia rady gminy, - rozwiązywanie problemów, - nauka pisania dokumentów obywatelskich - analiza źródeł - wywiad - prezentacja multimedialna ZASADY DEMOKRACJI - dostrzega konflikty interesów w gminie, - podaje sposoby podejmowania wspólnych działań, - wie jak obywatele mogą wpływać na decyzje władz samorządowych. - określa, w czyich kompetencjach leży rozwiązanie problemów zgłaszanych przez mieszkańców ich gminy i powiatu, - uzasadnia, dlaczego nie jest możliwe spełnienie wszystkich postulatów, - pisze podanie, krótki list w sprawie publicznej, - wyjaśnia pojęcie budżet gminy, - omawia procedurę podejmowania decyzji przez radę gminy na przykładzie decyzji dotyczącej budżetu.

8 20.Różne oblicza państwa. 21. Demokracja - co to takiego? 22. Demokratyczne spory. ustrój polityczny, forma rządu, ustrój ekonomiczny, demokracja, autorytaryzm, dyktatura, totalitaryzm, gospodarka wolnorynkowa, gospodarka wolnorynkowa, gospodarka centralnie sterowana, republika, monarchia, federacja, anarchia, skuteczność, władza, państwo, suwerenność. demokracja: bezpośrednia, przedstawicielska, wyborcza, konstytucyjna, prawa mniejszości, wola większości, dobro wspólne, prawa człowieka, pluralizm, wolność słowa, podział władzy, rządy prawa. wartości demokratyczne, konflikt wartości, wolność, równość, sprawiedliwość, bezpieczeństwo, wolność słowa, cenzura, kompromis, consensus, polityka, koalicja, opozycja - praca z tekstem - praca ze słownikiem - praca w grupach - rozwiązywanie problemów - praca z tekstem - metaplan - burza mózgów - burza mózgów - debata - praca w parach - wymienia główne cech różniące ustrój demokratyczny od niedemokratycznego, - podaje przykłady różnych typów ustrojów politycznych i ekonomicznych oraz form rządu, - opisuje modele sprawowania władzy oraz podaje główne różnice między nimi, - wymienia podstawowe cechy i funkcje państwa oraz wyjaśnia, czym jest władza państwowa, - wskazuje różnice w sytuacji obywatela w ustroju demokratycznym, autorytarnym i totalitarnym, - rozważa i ilustruje przykładami zalety i słabości demokracji, - wskazuje różnicę pomiędzy demokracją bezpośrednią a przedstawicielską, - porównuje zasady obowiązujące w demokracji wyborczej i konstytucyjnej, - wyjaśnia dlaczego tak ważna w państwie demokratycznym jest troska o dobro wspólne, - wyjaśnia zasady: większości, pluralizmu i poszanowania praw mniejszości w państwie demokratycznym, - - wymienia podstawowe wartości demokratyczne, - podaje przykłady sytuacji, w których wartości pozostają ze sobą w konflikcie, - podaje przykłady ograniczenia wolności słowa w państwie demokratycznym, - rozważa i ilustruje przykładami zalety i słabości demokracji,

9 23. Krótka historia długiej drogi. 24. Polskie tradycje demokratyczne. agora, demokracja bezpośrednia, republika, rządy prawa, wolna elekcja, prawa wyborcze, trójpodział władz, ochrona praw mniejszości, sufrażystki, równouprawnienie, przywileje stanowe, niezawisłość sądów, tolerancja religijna, demokracja szlachecka, demokracja parlamentarna - analiza tekstów źródłowych - projekt indywidualny - historyczna zgadywanka - projekt grupowy - wymienia najważniejsze zasady demokracji i określa ich historyczny kontekst, - wykazuje na przykładach rozwój demokracji, - wyjaśnia różnicę między demokracją ateńską a współczesną demokracją konstytucyjną, - wskazuje najważniejsze tradycje demokracji (antyczna, europejska, amerykańska, polska), - - wymienia niektóre zasady demokratyczne w historii Polski i określa, kiedy zostały sformułowane, - uzasadnia, dlaczego zasady te mogą nadal obowiązywać we współczesnym państwie demokratycznym, AKTYWNOŚĆ OBYWATELSKA

10 25. Jak obywatele uczestniczą w życiu publicznym? 26. Obywatelskie drogi Polaków obywatel, prawa i obowiązki obywatelskie, aktywność, życie publiczne, wybory, referendum, zgromadzenie, aktywność polityczna, ordynacja wyborcza, bierne i czynne prawo wyborcze, program wyborczy opozycja, opór cywilny, konspiracja, sabotaż, samoorganizacja, samokształcenie, spółdzielczość, ruch wspólnotowy - niedokończone zdanie - ocena postaw (dyskusja) - praca z tekstem - analiza dokumentów źródłowych - praca w grupach - wyjaśnia, jak człowiek staje się obywatelem w sensie formalnym (prawo ziemi, prawo krwi, nadanie obywatelstwa); - podaje przykłady uprawnień i obowiązków wynikających z posiadania polskiego obywatelstwa, - przedstawia cechy dobrego obywatela, - potrafi dostrzec, że demokracja nie może istnieć bez aktywnych obywateli, - potrafi wyjaśnić, dlaczego warto brać udział w wyborach, - przedstawia główne podmioty życia publicznego (obywatele, zrzeszenia obywatelskie, media, politycy i partie, władza, instytucje publiczne, biznes itp.) i pokazuje, jak współdziałają i konkurują one ze sobą w życiu publicznym, - wyjaśnia, podając przykłady, jak obywatele mogą wpływać na decyzje władz - potrafi ukazać, jak warunki historyczne wpłynęły na postawy obywatelskie Polaków w XX wieku, - przedstawia cechy dobrego obywatela; odwołując się do historycznych i współczesnych postaci, wykazuje znaczenie postaw i cnót obywatelskich, - uzasadnia potrzebę przestrzegania zasad etycznych w życiu publicznym i podaje przykłady skutków ich łamania;

11 27. Stowarzyszenia, czyli razem raźniej stowarzyszenie zwykłe i rejestrowane, fundacje, organizacje pożytku publicznego, związki zawodowe, negocjacje, mediator, strajk 28. Marsz na wybory! wybory, ordynacja wyborcza, bierne i czynne prawo wyborcze, urna wyborcza, frekwencja wyborcza, ulotka wyborcza, kandydat, kampania wyborcza 29. Opinia, z którą trzeba się liczyć opinia publiczna, przywódcy opinii, sondaż, badanie opinii publicznej, ankieta, ankieter, próba reprezentatywna, błąd pomiaru - praca z tekstem - ankieta - zabawa edukacyjna Prawda czy fałsz - krzyżówka - analiza tekstu Konstytucji RP, - projekt grupowy: plakat, ulotka, ordynacja wyborcza - burza mózgów - odgrywanie ról - wywiady - ankiety - sporządzanie wykresów - określa cel zakładania partii, stowarzyszeń i związków zawodowych, - dostrzega większe efekty działalności wspólnej niż indywidualnej, - przedstawia przykłady działania organizacji pozarządowych i społecznych (od lokalnych stowarzyszeń do związków zawodowych i partii politycznych) i uzasadnia ich znaczenie dla obywateli, - przedstawia argumenty przemawiające za udziałem w wyborach lokalnych, krajowych i europejskich, - wymienia zasady demokratycznych wyborów i stosuje je w głosowaniu w szkole, - wskazuje, czym powinien kierować się obywatel, podejmując decyzje wyborcze; - krytycznie analizuje ulotki, hasła i spoty wyborcze, - potrafi wyjaśnić, co to jest opinia publiczna, - dostrzega jej ważną rolę w demokracji, - zna metody badania poglądów ludzi, - omawia funkcje i wyjaśnić znaczenie środków masowego przekazu w życiu obywateli, - uzasadnia, posługując się przykładami, znaczenie opinii publicznej we współczesnym świecie; odczytuje i interpretuje wyniki wybranego sondażu opinii publicznej,

12 30. Środki masowego przekazu - czwarta władza? mass media, niezależność, wolność słowa, cenzura, informacja, komentarz reklama, ogłoszenie reklamowe, informacja, perswazja, pluralizm mediów, wiarygodność, selektywność - burza mózgów - praca z tekstem - wyszukiwanie informacji w prasie - dyskusja - omawia funkcje i wyjaśnić znaczenie środków masowego przekazu w życiu obywateli, - wyjaśnia dlaczego środki masowego przekazu mogą być nazywane czwartą władzą - potrafi odróżnić informacje od komentarza, - charakteryzuje prasę, telewizję, radio, Internet jako środki masowej komunikacji i omawia wybrany tytuł, stację czy portal ze względu na specyfikę przekazu i odbiorców, - wyszukuje w mediach wiadomości na wskazany temat; wskazuje różnice między przekazami i odróżnia informacje od komentarzy; krytycznie analizuje przekaz reklamowy, 31. Test sprawdzający wiadomości i umiejętności (samorząd lokalny, zasady demokracji, aktywność obywatelska). 32. Naród i państwo państwo, naród, narodowość, tożsamość narodowa, obywatelstwo, państwo wielonarodowe, patriotyzm, nacjonalizm szowinizm, kosmopolityzm, Polonia, emigracja, stereotyp NARÓD I PATRIOTYZM - praca w grupach - quizy Jaki to naród?, - praca ze słownikiem - dyskusja - wymienia czynniki kształtujące naród, - wyjaśnia znaczenie pojęcia tożsamość narodowa, - określa wzajemne relacje pomiędzy przynależnością narodową a państwową, - wyjaśnia: co oznacza dla ciebie być Polakiem (lub członkiem innej wspólnoty narodowej) i czym obywatelstwo różni się od narodowości;

13 33. Mniejszości narodowe w Polsce mniejszość narodowa, mniejszość etniczna, prawa mniejszości, prawa grupowe, narodowość, uchodźcy, obywatelstwo, stereotyp, tolerancja, uprzedzenie, dyskryminacja - praca z tekstem - zabawa edukacyjna Prawda czy fałsz - analiza argumentów za i przeciw - omawia najważniejsze prawa mniejszości narodowych, - wyjaśnia, uwzględniając wielonarodowe tradycje Polski, jaki wpływ na kształtowanie narodu mają wspólne dzieje, kultura, język i tradycja, - wymienia mniejszości narodowe i etniczne oraz grupy migrantów (w tym uchodźców) żyjące obecnie w Polsce i przedstawia przysługujące im prawa; na podstawie samodzielnie zebranych materiałów charakteryzuje jedną z tych grup (jej historię, kulturę, obecną sytuację), - wyjaśnia, co to jest Polonia i w jaki sposób Polacy żyjący za granicą podtrzymują swoją więź z ojczyzną, - wyjaśnia, co łączy człowieka z wielką i małą ojczyzną, i omawia te więzi na własnym przykładzie, - uzasadnia, że można równocześnie być Polakiem, Europejczykiem i członkiem społeczności światowej, - wyjaśnia, odwołując się do wybranych przykładów, czym według ciebie jest patriotyzm; porównuje tę postawę z nacjonalizmem, szowinizmem i kosmopolityzmem, 34. Co to znaczy być patriotą? tożsamość narodowa, patriotyzm, nacjonalizm, szowinizm, kosmopolityzm, mała ojczyzna, region, tradycje regionalne, patriotyzm lokalny, kultura masowa, dialekt - quiz Kto to mówi? - praca z tekstem - projekt indywidualny

14 35. Cień Zagłady nacjonalizm, szowinizm, holokaust, getto, antysemityzm, sprawiedliwi wśród narodów świata, ludobójstwo, zbrodnie przeciwko ludzkości - analiza tekstów źródłowych, - dyskusja, - praca w parach - wykazuje, odwołując się do Holokaustu oraz innych zbrodni przeciw ludzkości, do jakich konsekwencji prowadzić może skrajny nacjonalizm, - rozważa, odwołując się do historycznych i współczesnych przykładów, w jaki sposób stereotypy i uprzedzenia utrudniają dziś relacje między narodami. Opracowanie Dorota Wysocka