Prof. dr hab. inż. Leonard Runkiewicz, Politechnika Warszawska, ITB. 2. Charakterystyka zagrożeń, awarii i katastrof konstrukcji

Transkrypt

1 Podstawy prawne realizacji napraw, wzmacniania i rozbiórek konstrukcji budowlanych Prof. dr hab. inż. Leonard Runkiewicz, Politechnika Warszawska, ITB 1. Wprowadzenie Remontom, wzmacnianiu i modernizacji obiektów budowlanych na świecie poświęca się ponad 4% potencjału budowlanego, badawczego i produkcji wyrobów dla budownictwa. Modernizacje, renowacje budynków i budowli mają charakter interdyscyplinarny polegający na współpracy architektów, ekologów, konstruktorów, instalatorów, przedstawicieli z dziedziny ochrony środowiska, trwałości, akustyki, zabezpieczeń przeciwpożarowych i przeciwwilgotnościowych. Zakres występujących działań mieści się również w remontach, adaptacjach, renowacjach i wzmocnieniach związanych ze zmianą i polepszaniem warunków użytkowania oraz zastosowaniem do nich nowoczesnych technik, technologii, materiałów, wyrobów i elementów. Modernizacje mogą być także związane z przystosowaniem uszkodzonej budowli do nowych rozwiązań funkcjonalnych lub do zwiększonych obciążeń zmiennych, polepszając m.in. warunki użytkowania. W zależności od stanu technicznego budowli, renowacje i modernizacje mogą przybierać różne formy. Są to najczęściej remonty, wzmocnienia i rozbiórki fragmentów lub całych obiektów. W dużym stopniu wynikają one z powstałych zagrożeń, awarii i katastrof budowlanych. 2. Charakterystyka zagrożeń, awarii i katastrof konstrukcji budowlanych W wyniku wieloletniej działalności badawczo-technicznej w Instytucie Techniki Budowlanej w latach (5 32)% 24(3 55)% 12 (3 2)% 11(2 22)% 12(6 26)% po analizach uzyskano dane o przypadkach awarii i katastrof konstrukcji budowlanych. Łączny uśredniony wskaźnik katastrof budowlanych w latach 1962 w stosunku do ogólnej liczby awarii i katastrof wyniósł około 16%. 36(4 67)% 4( 12)% Rys. 1. Udział procentowy zagrożeń, awarii i katastrof budowlanych w latach 1962 według podziału na technologie wykonanego obiektu *) stalowy drewniany mieszany żelbet prefabr. żelbet monolit. murowany inny 18 (5 33)% 16(1 73)% 33(2 72)% 9(1 24)% 35(4 82)% szkieletowa płytowa mieszana powłokowa inna Rys. 2. Udział procentowy zagrożeń, awarii i katastrof budowlanych w latach 1962 według podziału na typy konstrukcji budowlanych *) na rysunkach suma procentów w poszczególnych kolumnach może być mniejsza od ze względu na nieujęcie wszystkich rodzajów przypadków, lub może być większa od ze względu na rozległy charakter awarii lub katastrof obejmujący kilka typów technologii lub elementów

2 26 Typy obiektów budowlanych ze względu na technologie, w jakich wystąpiły zagrożenia, awarie i katastrofy w latach 1962 podano na rysunku 1. Rodzaje i typy konstrukcji w jakich wystąpiły zagrożenia, awarie i katastrofy konstrukcji budowlanych w latach 1962 podano na rysunku 2. Rodzaje uszkodzenia lub zniszczenia elementów podano na rysunku 3. Rodzaje uszkodzonych elementów ze względu na ich funkcje w konstrukcji w wyniku awarii lub katastrof w latach 1962 podano na rysunku 4. Uszkodzone elementy w wyniku awarii lub katastrof budowlanych w latach 1962 według charakterystyki materiałowej podano na rysunku 5. Udział procentowy błędów wpływających na zagrożenia, awarie Rys. 3. Udział procentowy zagrożeń, awarii i katastrof budowlanych w latach 1962 ze względu na rodzaj uszkodzenia lub zniszczenia konstrukcji ( 82)% 7(2 22)% 8( 36)% 8( 4)% 29(2 73)% 39(8 84)% pęknięcie ugięcie elem. przechylenie przemieszcz. elem. runięcie elem. inne 16 ( 57)% pion. elem. konstr 16( 58)% poziome elem. konstr. 5( 16)% 75(38 98)% 2( 49)% 14( 5)% Rys. 4. Udział procentowy zagrożeń, awarii i katastrof budowlanych w latach 1962 według podziału na rodzaje uszkodzonych elementów ze względu na ich funkcje w konstrukcji (2 23)% 27( 46)% Rys. 5. Udział procentowy awarii i katastrof budowlanych w latach 1962 według podziału ze względu na materiały połączenia podst. elementy drugorz. elementy inne 4( )% 41(2 55)% 26(9 4)% 15( 62)% stalowe żelbetowe betonowe ceramiczne drewniane inne Tabela 1. Udział procentowy błędów wpływających na zagrożenia, awarie i katastrofy budowlane w latach 1962 Lp. Rodzaje błędów Liczba (%) 1. Błędy projektowania Błędy wykonawstwa Błędy użytkowania Inne (losowe) 15 i katastrofy budowlane w latach 1962 podano w tabeli 1. Przedstawione charakterystyki oraz analizy zagrożeń, awarii i katastrof budowlanych pozwalają na ogólną ocenę wpływu rozwiązań projektowych i wykonawczych w poszczególnych etapach procesów inwestycyjnych i w eksploatacji na bezpieczeństwo, niezawodność, trwałość i awaryjność konstrukcji budowlanych. Wynika z niej, że występujące zagrożenia, awarie i katastrofy budowlane mają określone przyczyny techniczne, organizacyjne, psychologiczne, społeczne i inne. W związku z analizami obiektów o bardzo zróżnicowanym charakterze, zarówno pod względem technicznym, jak i ekonomiczno-organizacyjnym, przedstawione w sposób uproszczony i jednolity błędy obejmują szeroką gamę problemów z zakresu techniki, ekonomii, organizacji i zarządzania, szczególnie przy wzmocnieniach, modernizacjach i realizacjach budownictwa plombowego w gęstej zabudowie. W wyniku awarii obiektów budowlanych, według ocen ekspertów należało wykonać między innymi: dodatkowe wzmocnienia konstrukcji budowlanych, wymianę zniszczonych lub uszkodzonych elementów. Zalecane działania przy usuwaniu zagrożeń i awarii budowlanych w latach 1989 przedstawiono na rysunku 6.

3 % rozbiórka istotnego fragm. 18% Rys. 6. Zalecane czynności przy usuwaniu awarii budowlanych, które wystąpiły w latach Podstawy prawne W WYNIKU AWARII NASTĄPIŁA (LUB ZLECONA W EKSPERTYZIE) wymiana zniszcz. 41% naprawa zniszcz. 18% dodatkowe wzmocnienie % 1% eksploatacja bez zmian zmiana sposobu użytk. 14% inne Podstawowe zasady obowiązujące przy prowadzeniu robót naprawczych, wzmacniających i rozbiórkowych obiektów budowlanych wynikają z Ustawy Prawo budowlane i przepisów z tą ustawą związanych [1 ]. Do nich przede wszystkim należą: z r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie [2]. z r. w sprawie warunków i trybu postępowania dotyczącego rozbiórek oraz zmiany sposobu użytkowania obiektu budowlanego [9]. z r. w sprawie rodzajów obiektów budowlanych, do użytkowania których można przystąpić po przeprowadzeniu przez właściwy organ obowiązkowej kontroli []. z r. w sprawie rozbiórek obiektów budowlanych wykonywanych metodą wybuchową [4]. z.8.24 r. w sprawie warunków i trybu postępowania w sprawach rozbiórek nieużytkowanych lub niewykończonych obiektów budowlanych [3]. z r. w sprawie dziennika budowy, montażu i rozbiórki, tablicy informacyjnej oraz ogłoszenia zawierającego dane dotyczące bezpieczeństwa pracy i ochrony zdrowia [5]. Ustawa Prawo budowlane definiuje i określa postępowanie w odniesieniu do dwóch głównych działań budowlanych: budowy i rozbiórki. Obydwa te pojęcia rozumiane są szeroko. Pod pojęciem budowy należy rozumieć takie pojęcia użyte w tytule niniejszego artykułu, jak naprawy i wzmocnienia. W Ustawie (art. 5) stwierdza się bowiem, że ilekroć w ustawie jest mowa o budowie należy przez to rozumieć wykonywanie obiektu budowlanego w określonym miejscu, a także odbudowę, rozbudowę, nadbudowę obiektu budowlanego, natomiast gdy mowa o robotach budowlanych należy przez to rozumieć budowę, a także prace polegające na przebudowie, montażu, remoncie lub rozbiórce obiektu budowlanego. Dla wielu działań zasady postępowania przy rozbiórce są w większości przypadków analogiczne jak w przypadku budowy. W Ustawie Prawo budowlane wielokrotnie wymieniane są wspólnie: budowa i rozbiórka, np. w artykułach: 32, 38, 42, 45, 46, 51, 93. Ustawa ta nakłada na wszystkich uczestników procesu budowlanego obowiązek, aby obiekt budowlany projektować i budować w sposób określony w przepisach, w tym techniczno-budowlanych oraz zgodnie z zasadami wiedzy technicznej, zapewniając spełnienie wymagań podstawowych, warunki użytkowe zgodne z przeznaczeniem obiektu (art. 5). Według niej, szczegółowe wymagania techniczne określa Rozporządzenie [2]. Wszystkie te wymagania muszą być także spełnione przy realizacji remontu, modernizacji, rozbudowy itp. działań technicznych. W Ustawie tej określone są specyficzne elementy, które powinny być dołączone do wniosku o pozwolenie na rozbiórkę. Są to: 1) zgoda właściciela obiektu; 2) szkic usytuowania obiektu budowlanego; 3) opis zakresu i sposobu prowadzenia robót rozbiórkowych; 4) opis sposobu zapewnienia bezpieczeństwa ludzi i mienia; 5) pozwolenia, uzgodnienia lub opinie innych organów, a także inne dokumenty wymagane przepisami szczególnymi; 6) w zależności od potrzeb, projekt rozbiórki obiektu. Tok postępowania i niezbędne dokumenty, jakie są wymagane dla uzyskania decyzji o rozbiórce obiektu określa Rozporządzenie [9]. Według tego rozporządzenia, w niektórych przypadkach niezbędne jest opracowanie ekspertyzy technicznej przez osoby z odpowiednimi kwalifikacjami. Wymienione są tam również dokumenty niezbędne (m.in. rysunki i ekspertyza techniczna) dla uzyskania pozwolenia na zmianę sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części. Określony jest również tok postępowania dla uzyskania takiego pozwolenia. Podobne sformułowania i zalecenia zawiera Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z sierpnia 24 r. w sprawie warunków i trybu postępowania w sprawach rozbiórek nieużytkowanych lub niewykończonych obiektów budowlanych. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 6 lutego 23 r. w sprawie informacji dotyczącej bezpieczeństwa i ochrony zdrowia oraz planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia [6], stanowi akt wykonawczy do Ustawy Prawo budowlane. 27

4 28 Rozporządzenie to określa zakres i formę informacji dotyczącej bezpieczeństwa i ochrony zdrowia na budowie, planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia. Rozporządzenie zawiera również szczegółowy zakres rodzajów robót budowlanych, których charakter, organizacja lub miejsce prowadzenia stwarza szczególnie wysokie ryzyko powstania zagrożenia bezpieczeństwa i zdrowia ludzi wykonujących obiekt i znajdujących się w bezpośrednim sąsiedztwie. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 26 czerwca 22 r. w sprawie dziennika budowy, montażu i rozbiórki, tablicy informacyjnej oraz ogłoszenia zawierającego dane dotyczące bezpieczeństwa pracy i ochrony zdrowia oraz Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 27 sierpnia 24 r. zmieniające to rozporządzenie, określają sposób prowadzenia dziennika budowy, montażu i rozbiórki, osoby upoważnione do dokonywania w nich wpisów, dane, jakie zawiera tablica informacyjna oraz ogłoszenie zawierające dane dotyczące bezpieczeństwa pracy i ochrony zdrowia [5]. Pod pojęciem dziennik budowy, należy także rozumieć dziennik rozbiórki lub montażu. Dziennik budowy jest przeznaczony do rejestracji, w formie wpisów, przebiegu robót budowlanych oraz wszystkich zdarzeń i okoliczności zachodzących w toku ich wykonywania i mających znaczenie przy ocenie technicznej prawidłowości wykonywania budowy, rozbiórki lub montażu. Według tego Rozporządzenia, do dokonywania wpisów w dzienniku budowy upoważnieni są: 1) inwestor, 2) inspektor nadzoru inwestorskiego, 3) projektant, 4) kierownik budowy, 5) kierownik robót budowlanych, 6) osoby wykonujące czynności geodezyjne na terenie budowy, 7) pracownicy organów nadzoru budowlanego i innych organów uprawnionych do kontroli przestrzegania przepisów na budowie w ramach dokonywanych czynności kontrolnych. Dziennik budowy znajduje się na stałe na terenie budowy lub rozbiórki i jest dostępny dla osób upoważnionych. Rozporządzenie określa również jakie informacje ma zawierać tablica informacyjna oraz ogłoszenie zawierające dane dotyczące bezpieczeństwa i ochrony zdrowia. Przy realizacji rozbiórkowych robót budowlanych z wykorzystaniem metod wybuchowych spełnione muszą być wszystkie wymagania jak dla typowych robót (np. projekt, pozwolenie, dziennik budowy, tablice informacyjne itp.). Dodatkowo muszą być spełnione wymagania podane w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z 3 lipca 23 r. w sprawie rozbiórek obiektów budowlanych wykonywanych metodą wybuchową [4]. Rozporządzenie to określa sposób i warunki przeprowadzania oraz tryb postępowania w sprawach robót budowlanych wykonywanych przy rozbiórce obiektu budowlanego z użyciem materiałów wybuchowych. Roboty strzałowe nie mogą stanowić zagrożenia dla interesów osób trzecich. Przy projektowaniu i wykonywaniu robót strzałowych należy uwzględniać szkodliwe skutki detonacji ładunków wybuchowych. Dokumentacja strzałowa powinna być dołączona do wniosku o pozwolenie na rozbiórkę lub do zgłoszenia właściwemu organowi. Roboty strzałowe wykonywane na części lub pojedynczym elemencie obiektu budowlanego nie mogą powodować uszkodzeń zagrażających stateczności i nośności pozostałych części lub elementów obiektu budowlanego. Przy planowaniu takich robót Inwestor zawiadamia pisemnie, na siedem dni przed planowanym rozpoczęciem, o terminie wykonania robót strzałowych powiatowego inspektora nadzoru budowlanego, komendanta Policji właściwego dla miejsca rozbiórki, właścicieli lub zarządców sąsiednich nieruchomości, a także, w miarę potrzeby, komendanta Państwowej Straży Pożarnej właściwego dla miejsca rozbiórki oraz komendanta straży gminnej (miejskiej). Przed oddaniem do użytku, obiekty duże, publiczne oraz o złożonej konstrukcji wymagają obowiązkowej kontroli właściwych organów. Stanowi o tym i określa kategorie tych obiektów Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 23 czerwca 23 r. w sprawie rodzajów obiektów budowlanych, do użytkowania których można przystąpić po przeprowadzeniu przez właściwy organ obowiązkowej kontroli []. Wymaganie obowiązkowej kontroli dotyczy zarówno nowych obiektów, jak również obiektów modernizowanych i rozbudowywanych. Natomiast realizacje robót budowlanych w przypadku obiektów zabytkowych powodują konieczność spełnienia dodatkowych wymagań, co wynika z Ustawy Prawa budowlane, a także z Ustawy z 23 lipca 23 r. O ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Przykładowo, prowadzenie robót budowlanych przy obiekcie budowlanym wpisanym do rejestru zabytków wymaga uzyskania pozwolenia na prowadzenie tych robót, uzgodnionego przez właściwego wojewódzkiego konserwatora zabytków (art. 36 ust. l Ustawy Prawo budowlane i art. 36 Ustawy O ochronie zabytków). W stosunku do obiektów budowlanych niewpisanych do rejestru zabytków, ale objętych ochroną konserwatorską na podstawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, pozwolenie na budowę lub rozbiórkę obiektu budowlanego wydaje właściwy organ w uzgodnieniu z wojewódzkim konserwatorem zabytków. Ustawa Prawo budowlane w art. 38 stwierdza, że pozwolenie na rozbiórkę obiektu budowlanego wpisanego do rejestru zabytków może być wydane po uzyskaniu decyzji Generalnego Konserwatora Zabytków. Metodologię remontów, wzmocnień i rozbiórki określa Ustawa O zamówieniach publicznych.

5 Ustawa O zamówieniach publicznych odnosi się do robót budowlanych w obszarze robót publicznych. Ponieważ roboty takie stanowią znaczny zakres robót budowlanych oraz stają się czasami wzorcem postępowania także dla działań spoza tego obszaru, warto zwrócić uwagę przynajmniej na problem specyfikacji technicznych. Szczegółowy opis zakresu i formy specyfikacji technicznych wykonania i odbioru robót budowlanych określony został w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z 2 września 24 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy dokumentacji projektowej, specyfikacji technicznych wykonania i odbioru robót budowlanych oraz programu funkcjonalno- -użytkowego. 4. Ustalenia techniczne i wytyczne do aprobat technicznych Dla wyrobów budowlanych stosowanych również do remontów, wzmocnień i modernizacji budowli ustalono dwie kategorie dokumentów technicznych: 1) Normy dotyczące projektowania i wykonywania budowli, a także ich części, lub normy dotyczące związanych z tym zagadnień szczególnych. 2) Ustalenia techniczne i wytyczne do aprobat technicznych dotyczące wyłącznie wyrobów budowlanych podlegających atestacji zgodności (certyfikacji zgodności). Wyroby stosowane w remontach, modernizacjach, a także przy wzmocnieniach powinny posiadać certyfikaty zgodności lub deklaracje zgodności z normami lub aprobatami technicznymi. Przed uzyskaniem certyfikatu wyroby budowlane powinny uzyskać pozytywną opinię w zakresie zdrowia i ochrony środowiska. Stwierdza się, że w miarę możliwości cechy wyrobów powinny być wyrażane coraz szerzej w ustaleniach technicznych i w wytycznych do aprobat technicznych w formie właściwości użytkowych. Metody obliczeń, pomiarów i badań, o ile to możliwe, powinny być podawane w ustaleniach technicznych. Sposoby wyrażania właściwości użytkowych wyrobu powinny być zgodne z zasadami wymagań podstawowych wg Prawa budowlanego. Natomiast atestacja zgodności wyrobów oznacza postępowanie zgodne z postanowieniami i procedurami gwarantującymi, że właściwości użytkowe wyrobu, określone w odpowiednich ustaleniach technicznych, będą osiągnięte z akceptowalnym prawdopodobieństwem w ramach wykonywanych remontów, wzmocnień i modernizacji. Po wieloletnich doświadczeniach i analizach należy stwierdzić, że wymagania techniczne przy remontach, wzmocnieniach i modernizacjach obiektów budowlanych powinny być stosowane przez inwestorów (zarządców), inspektorów nadzoru oraz wykonawców robót budowlanych. 5. Certyfikacja działalności budowlanej Ważnym elementem jakości i niezawodności realizowanych remontów i wzmocnień jest jakość działalności budowlanej. Gwarantem dobrej jakości działalności budowlanej jest m.in. certyfikacja usług budowlanych oraz wymagający nadzór budowlany. Certyfikacja działalności (usług) budowlanej jest prowadzona zgodnie z normą PN-EN 4511:2 dotyczącą wyrobów. Certyfikację tę prowadzą jednostki certyfikujące posiadające akredytację (w przyszłości notyfikację) z zakresem adekwatnym do ocenianej działalności (usługi). Typowy schemat blokowy procesu działalności (usług) budowlanej zgodny z wymienioną normą, podano na rysunku 7. W procesie certyfikacji (usług) powinny być oceniane zarówno same usługi, jak i zakładowa kontrola produkcji wykonawcy. Przy ocenie jakości wykonanych usług powinny być brane pod uwagę: formalna poprawność procesu budowlanego: pozwolenie, dziennik budowy, protokoły przekazania i odbioru, techniczna poprawność wykonanych usług: zgodność z projektem, z normami i wytycznymi, dokumenty jakościowe wbudowanych wyrobów, uprawnienia i kompetencje osób prowadzących roboty i dokonujących oceny (kierownik budowy, inspektor nadzoru, eksperci itp.), wyniki ocen uzyskane w trakcie robót budowlanych i ich odbioru. Istotne znaczenie dla jakości rynku usług budowlanych mają certyfikaty wydawane przez profesjonalne, upoważnione jednostki spełniające wymienione wymagania. Certyfikaty takie powinny być pomocne dla inwestora przy wyborze rzetelnego i wiarygodnego wykonawcy robót budowlanych w zakresie napraw, wzmocnień i rozbiórek. W miarę podnoszenia wymagań inwestorów w stosunku do jakości i niezawodności wykonywanych remontów, wzmocnień i modernizacji upowszechniana jest certyfikacja usług budowlanych zgodnie z wymaganiami i standardami międzynarodowymi. Proponowana m.in. certyfikacja usług w zakresie wykonywania prac antykorozyjnych w budownictwie obejmuje kryteria oceny wykonywania prac antykorozyjnych metodami malarskimi. Ustalają one: wymagania techniczno-użytkowe podłoży w zakresie przygotowania podłoży, warunków klimatycznych, wykonania, oceny przygotowania materiałów malarskich, metod nanoszenia materiałów malarskich, pomiarów grubości powłok malarskich i końcowej oceny wizualnej powłok malarskich, dokumenty dopuszczające do obrotu i stosowania, zakres oceny dokumentacji, przygotowanie do prac malarskich, wykonywanie prac malarskich, kryteria oceny poszczególnych elementów prac malarskich, kartę kontrolną malowania. 29

6 Rys. 7. Typowy schemat blokowy certyfikacji działalności (usług) budowlanej Uzupełnieniem certyfikacji usług budowlanych jest certyfikacja personelu. Po analizach proponuje się kryteria oceny kompetencji personelu przykładowo dla: zakładów produkujących beton towarowy, zakładów produkujących wyroby budowlane z polistyrenu spienionego. 6. Systemy kontroli jakości Na podstawie wieloletnich analiz stwierdzam, że przedsiębiorstwa wykonujące remonty, wzmocnienia i modernizacje powinny posiadać systemy kontroli jakości. Systemy kontroli jakości odgrywają bardzo istotną rolę w działalności gospodarczej. Sformalizowane systemy zarządzania jakością typu ISO 91:2, jak i certyfikaty potwierdzające spełnienie wymagań w zakresie jakości, stanowią ważny element dla funkcjonowania firmy na rynku. Dyrektywa 89/6/EEC [2] dotycząca wyrobów budowlanych oraz zharmonizowane europejskie normy i aprobaty techniczne bardzo duży nacisk kładą na zakładową kontrolę produkcji. Wymagania związane z zakładową kontrolą produkcji wyrobów budowlanych w istotny sposób wzorowane są na wybranych elementach normy EN ISO 91. Także zasady oceny (certyfikacji) zakładowej kontroli produkcji są podobne do zasad certyfikacji systemów zarządzania jakością. Trzeba jednak podkreślić, że certyfikaty systemów jakości nie zastępują certyfikatów dla wyrobów czy usług. Ogólne zasady i trendy dotyczące kontroli jakości stanowią podstawę organizacji działalności w budownictwie w zakresie remontów, wzmocnień i rozbiórek. Druga sfera działań związanych z kontrolą jakości w budownictwie wynika z Ustawy Prawo budowlane i wynikających z tej ustawy aktów niższego rzędu. Ze specyfikacją działalności budowlanej związane są m.in. takie kroki, jak: 1) weryfikacja projektu, 2) uzyskanie pozwolenia na budowę, 3) prowadzenie robót przez osoby z odpowiednimi uprawnieniami, 4) działalność inspektora nadzoru, 5) prowadzenie dziennika budowy, 6) wykorzystywanie wyrobów budowlanych dopuszczonych do stosowania, 7) opracowanie dokumentacji powykonawczej, 8) możliwość kontroli ze strony służb publicznych, 9) kontrole związane z przekazaniem do użytku. Kontrola jakości wymagana przez przepisy prawne ma na celu zagwarantowanie, aby remontowane i modernizowane obiekty budowlane spełniały wymagania, które zapewnią przyszłym użytkownikom bezpieczeństwo i możliwość właściwego korzystania z obiektu budowlanego po remoncie lub wzmocnieniu. Należy stwierdzić, że firmy budowlane, które w procesie budowlanym spełniają wszystkie wymagania wynikające z przepisów prawa oraz legitymują się certyfikowanymi systemami zarządzania jakością dają szansę, że realizowane przez nich zadania będą poprawnie i zgodnie z oczekiwaniami wykonane.

7 7. Wnioski Realizowane obecnie często remonty, wzmocnienia i modernizacje obiektów budowlanych stanowią ważny element bezpieczeństwa, trwałości, użytkowalności i niezawodności obiektów istniejących. Powinny być one projektowane i realizowane zgodnie z wymaganiami prawnymi, normowymi, aprobatami technicznymi oraz kryteriami technicznymi wykonania i odbioru. Na podstawie wieloletnich analiz stwierdzono, że do wysokiej jakości realizacji tych prac przyczyniają się certyfikaty wykonawców w zakresie zarządzania jakością oraz montażu lub wykonania poszczególnych specjalistycznych prac, a także przestrzeganie warunków technicznych wykonania i odbioru robót budowlanych. Przykładami takich działań są opracowane zasady certyfikacji usług budowlanych, także certyfikaty kompetencji personelu zakładów produkujących beton towarowy. W celu zapewnienia dobrej jakości remontów, modernizacji i wzmocnień obiektów wskazane jest, w ramach przetargów, preferowanie przedsiębiorstw posiadających certyfikaty jakości projektowania i wykonania oraz certyfikaty kompetencji personelu produkującego wyroby budowlane. BIBLIOGRAFIA [1] Ustawa Prawo budowlane [2] Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać obiekty budowlane i ich usytuowanie [3] Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z.8.24 r. w sprawie warunków i trybu postępowania w sprawach rozbiórek nieużytkowanych lub niewykończonych obiektów budowlanych [4] Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z r. w sprawie rozbiórek obiektów budowlanych metodą wybuchową [5] Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z r. w sprawie dziennika budowy, montażu i rozbiórki, tablicy informacyjnej oraz ogłoszenia zawierającego dane dotyczące bezpieczeństwa pracy i ochrony zdrowia [6] Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 6 lutego 23 r. w sprawie informacji dotyczącej bezpieczeństwa i ochrony zdrowia oraz planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia [7] Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z r. w sprawie warunków technicznych użytkowania budynków mieszkalnych [8] Rozporządzenie Ministra Kultury i Sztuki z r. w sprawie prac konserwatorskich [9] Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z r. w sprawie warunków i trybu postępowania dotyczącego rozbiórek oraz zmiany sposobu użytkowania obiektu budowlanego [] Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z r. w sprawie rodzajów obiektów, do użytkowania których można przystąpić po przeprowadzeniu przez właściwy organ obowiązkowej kontroli [11] Warunki techniczne wykonania i odbioru robót budowlanych. Wyd. ITB, W-wa 31