Ks. prof. Tadeusz Guz w Naszym Dzienniku

Transkrypt

1 Ks. prof. Tadeusz Guz w Naszym Dzienniku

2 Spis treści 1. Jezus Chrystus jako sprzeczność według Marcina Lutra 2. Negacja unii hipostatycznej w osobie Jezusa Chrystusa Bóg Ojciec jako nienawidzący... tyran według Marcina Lutra 4. Sprzeczność w Naturze Boskiej Jezusa Chrystusa według Marcina Lutra 5. Łaska i grzech według Marcina Lutra 6. Antykatolickie tezy o małżeństwie Lutra 7. Małżeństwo i rodzina według Marksa, Engelsa i Lenina (Cz. 1) 8. Małżeństwo i rodzina według Marksa, Engelsa i Lenina (Cz. 2) 9. Małżeństwo i rodzina według Marksa, Engelsa i Lenina (Cz. 3) 10. Marsz nowej lewicy 11. O heglowskiej koncepcji małżeństwa i rodziny (Cz. 1) 12. O heglowskiej koncepcji małżeństwa i rodziny (Cz. 2) 13. O heglowskiej koncepcji małżeństwa i rodziny (Cz. 3) 14. O heglowskiej koncepcji małżeństwa i rodziny (Cz. 4) 15. Totemy Freuda (Cz. 1) 16. Totemy Freuda (Cz. 2) 17. Totemy Freuda (Cz. 3) 18. Totemy Freuda (Cz. 4) 19. Małżeństwo i rodzina według Kanta (Cz. 1) 20. Małżeństwo i rodzina według Kanta (Cz. 2) 21. Małżeństwo i rodzina według Kanta (Cz. 3) 22. Małżeństwo i rodzina według Kanta (Cz. 4) 23. Małżeństwo i rodzina według Nietzschego (Cz. 1) 24. Małżeństwo i rodzina według Nietzschego (Cz. 2) 25. Małżeństwo i rodzina według Nietzschego (Cz. 3) 26. Małżeństwo i rodzina według Nietzschego (Cz. 4) 27. Małżeństwo i rodzina według Nietzschego (Cz. 5) 28. Małżeństwo i rodzina według Nietzschego (Cz. 6) 29. Niemiecki Darwin (Cz. 1) 30. Niemiecki Darwin (Cz. 2) 31. Niemiecki Darwin (Cz. 3) 32. Niemiecki Darwin (Cz. 4) 33. Niemiecki Darwin (Cz. 5) 34. Źródła

3 Mozaika XII w. z Hagia Sophia Jezus Chrystus jako sprzeczność według Marcina Lutra Sobota, 7 lutego 2015 W kilku kolejnych odcinkach skupimy się na pojęciu Jezusa Chrystusa w protestantyzmie Marcina Lutra, by lepiej zrozumieć jego poglądy na Boga, Kościół Chrystusowy, ale także na małżeństwo i rodzinę, co stanowi aktualnie chyba najważniejszy temat ze względu na podjęcie go przez synod biskupów w Rzymie. Kluczowe odkrycia naukowe Na wstępie warto przypomnieć stan badań naukowych nad Marcinem Lutrem i reformacją. Otóż "najważniejsze dokumenty jego teologii z lat i 1516 zostały odkryte dopiero około roku 1900" i pozostają wciąż niezbyt precyzyjnie zbadane, a chodzi przy tym np. o 1500 "zapisek marginesowych" do dzieł największych teologów i filozofów, jak św. Augustyn i inni. W tymże czasie, czyli prawie ponad 350 lat po reformacji, zostały odkryte bardzo ważne pisma Lutra z okresu , które w pełni "korespondują" ze wspomnianymi "zapiskami marginesowymi" tzw. młodego Lutra z 1509 roku, opublikowane dopiero w latach 1926 i Co więcej, w roku 1886 słynny niemiecki uczony Heinrich Denifle ("Luther und Luthertum ") odkrył Pseudo-Hermesa-Trismegistosa albo "Księgę dwudziestu czterech filozofów", którą Luter uczynił podstawą interpretacji Pisma Świętego, co nawet sam Filip Melanchton chciał ukryć. Z powyższych racji mowa o wierności młodego Lutra względem Kościoła jest w świetle odkrytych dokumentów nie do utrzymania, ale zrozumiała jest zasadnicza krytyka Lutra

4 względem klasycznej filozofii greckiej i scholastyki oraz dzieł Ojców i Doktorów Kościoła, czyli względem katolickiej interpretacji zarówno Słowa Bożego Objawionego, jak i katolickiej interpretacji całej rzeczywistości. "Klucze, których Luter używa do wyjaśnienia Pisma Świętego, są uformowane przez neoplatońsko-neopitagorejską filozofię", ale także przez herezje "gnostyckie" i inspirowane satanizmem "misteria". Rudolf Bultmann, powołując się na Lutra, mówi o "wielkiej zagadce albo o sprzeczności w Nowym Testamencie, jak z głoszącego ten, o którym głosi, stał się". Kim jest Chrystus "przed" Wcieleniem w ludzką naturę? "Po artykule o Trójcy jest tamten o inkarnacji Syna Boga najwyższy. Tutaj powstaje proporcja pomiędzy skończonym a nieskończonym (co było niemożliwe)", pisze Luter w 1545 roku. "Pomimo to artykuł o stworzeniu z nicości jest o wiele trudniejszym do wierzenia aniżeli artykuł o inkarnacji", a nawet dodaje "najwyższym" w sensie najtrudniejszym, ponieważ "w inkarnacji przyłączona zostaje jedna rzecz do drugiej rzeczy (copulatur res cum re)", co zapowiada pełną instrumentalizację Boga Objawionego w Osobie Boskiej Jezusie z Nazaretu. Luter wychodzi z założeń neoplatońsko-neopitagorejsko-gnostycznych, iż w Jezusie nie ma żadnej osoby, pomimo że czasami Luter używa tego pojęcia. W Trójcy Przenajświętszej nie ma, według niego, żadnej Osoby Boskiej, lecz jest Ona pojęta apersonalnie i zredukowana dosłownie do apersonalnej natury Boskiej. "Luter wychodzi z założenia, że nie istnieje hipostaza w sensie suppositum", czyli podmiot w sensie Osoby Boskiej. To, co my, katolicy, nazywamy Osobami Boskimi, jest zredukowane do sposobów istnienia samego apersonalnego Bóstwa, a w przypadku człowieka do apersonalnego człowieczeństwa. W Chrystusie ujawniają się "podwójne funkcje: jedna apersonalna abstrakcyjna i pożerająca grzech Boskość i druga do apersonalnej Istoty Boga dodana apersonalnie pojęta ludzkość". Problem ten ilustruje interpretacja prologu Ewangelii wg św. Jana przez Lutra, który nie utożsamia bytowości "Słowa" jako "Syna". Święty Jan pisze: "i Bogiem było Słowo" (1,1), a Luter powiada: "Jan nie mówi, że»syn jest Słowem«". Warto nadmienić interpretację Lutra słów Jezusa z J 14,28: "Ojciec większy jest niż Ja". Święty Hilary pisze w traktacie "O Trójcy Świętej", że w tych słowach Jezusa chodzi o to, "kto pochodzi od kogo", czyli o "narodziny" wiecznego Syna Bożego, a nie o "nierówność" pomiędzy Ojcem a Synem. Luter podkreśla także w tym kontekście, że nie chodzi przy tym o "odróżnienie Osób (w Trójcy Świętej)", lecz twierdzi: "Ja jednak chcę powiedzieć", że "Ojciec od nikogo nie ma Bytu Boskiego, ale Syn od Ojca". To znaczy, że Bóg Ojciec i Bóg Syn są "modi" (sposobami) istnienia Boskości, ale nie różnymi Osobami Boskimi, ponieważ Luter już w 1509 roku pisze na podstawie racji neoplatońsko-neopitagorejskich: "hipostaza lub osoba i istota" są "tym samym". W Ewangelii wg św. Jana 8,58 Jezus naucza: "Zanim Abraham stał się, JA JESTEM". Luter, nawiązując do wspomnianego Pseudo-Hermesa-Trismegistosa, pisze o tym tak: "Chrystus nie powiedział: Zanim Abraham powinien był stać się, jestem Chrystusem, lecz po prostu: Ja jestem". I tłumaczy dalej: "Tak dzieje się we wszystkich określeniach, które podają

5 przypadłość, a nie w określeniach, które podają substancję" i kontynuuje swoją argumentację (por. Ockham): "Jak biel zachowuje się w relacji do człowieka, tak zachowuje się Chrystus do Syna Bożego", tzn. że w Jezusie jest relacja substancja przypadłość analogicznie do "Piotr-biel", czego, według nominalisty Gabriela Biela, nie wolno stosować w odniesieniu do Chrystusa, bo człowieczeństwo Jezusa byłoby tylko przypadłością, a nie jak naucza Kościół - substancją. Luter stosuje ten sposób myślenia także w późniejszych pismach, np. jego "Dysputacji o Boskości i człowieczeństwie Chrystusa" z 1540 roku. Ale jak zatem zinterpretować wypowiedzi Jezusa: "Ja jestem" np. "Zmartwychwstaniem i Życiem" (J 11,25) czy "kto we mnie wierzy " (J 12,33), które Kościół katolicki zinterpretował jednoznacznie jako wypowiedzi Syna Bożego. Komentarz Lutra jest bardzo charakterystyczny i konsekwentny: "Można wprawdzie prawidłowo powiązać je z Bóstwem, ale właściwie rozumie się je jako powiązane z Człowieczeństwem, przynajmniej w mowie, w której powiedział:»kto we mnie wierzy«. Ale ta wiara oznacza wiarę w jego człowieczeństwo, które dane jest nam w tym życiu dla życia i zbawienia. On sam (ipse) jest mianowicie przez wiarę naszym życiem, naszą sprawiedliwością i naszym zmartwychwstaniem Wiarą jest On sam w jego Człowieczeństwie (estipse in humanitate sua)". Jezus wyraźnie w tych wypowiedziach "Ja jestem" mówi jako Bóg i jednocząc się np. w łasce wlanej wiary z człowiekiem, nie niszczy ludzkiej tożsamości, osoby i natury, lecz jednoczy się z całym człowiekiem i wydoskonala go na miarę jego otwartości na to Boże działanie. Tego protestantyzm Lutra nie zna, lecz mniema, że nadejście Boga do nas wiąże się z "unicestwieniem" człowieka w jego naturze. Jaki jest motyw Wcielenia Jezusa? Według Lutra, Chrystus pełni tylko "funkcję Zbawiciela", jest dla "usprawiedliwienia" "gemacht", czyli "utworzony", który istnieje w dwóch "przeciwstawnych i niepojednywalnych naturach", ponieważ chodzi przy tym o "najwyższe Bóstwo i podległe iabłu człowieczeństwo", co jest sprzeczne z nauką Kościoła o "unii hipostatycznej"dwóch doskonałych natur: Boskiej i ludzkiej, otrzymanej w aspekcie Ciała od Niepokalanej Matki Maryi. U Lutra nie ma żadnej analogii bytu: człowiek nie jest "obrazem i podobieństwem Boga" i dlatego w Chrystusie, według Lutra, "istota czasowa i wieczna (ludzkość i Boskość) nie mogą być jedno drugiego obrazem". Co więcej, Luter wbrew ówczesnemu nauczaniu Kościoła twierdzi, iż "mamy wprawdzie memoria, mens, voluntas, ale one są coruptissima et gravissime debilitata (w najwyższym i najcięższym stopniu) skorumpowane i osłabione, tak aby jeszcze jaśniej powiedzieć, one są całkowicie zepsute i nieczyste. Jeżeli mianowicie tamte potencje są obrazem Boga, to wynika z tego, że także szatan jest stworzony na obraz Boga, ponieważ on faktycznie posiada tamte naturalia w o wiele większy sposób". Kościół św. naucza, iż wskutek grzechu pierworodnego człowiek został "zraniony" przypadłościowo, czyli drugorzędnie, a nie w samej swojej istocie bycia osobą ludzką. Taki stan rzeczy wywołuje u Lutra strach ze względu na nieobliczalność samego Boga, sięgającego po diabelskie zło: "Nigdy nie jesteśmy pewni w Bogu. Przerażenie i strach męczą nas jeszcze we śnie. Te i podobne złości są obrazem diabła (imago Diaboli), który on wycisnął na nas".

6 Podsumowując, Luter mniema, iż "jeżeli mówimy o obrazie Boga, to mówimy o nieznanej rzeczy, której nie tylko nie doświadczyliśmy, lecz której przeciwieństwa stale doświadczamy i nie słyszymy nic aniżeli nagie słowa", tzn. nic człowiekowi nie dające. Chociaż w swoim piśmie "De servo arbitrio" (O zniewolonej woli) pisze Luter o "voluntatula voluntatis", czyli o "cichym poruszeniu woli", które podpowiada człowiekowi, "ażeby ponad wszystkim umiłowany był Bóg", co jest dla człowieka praktycznie wykluczone, ponieważ Luter uważa człowieka za "zwierzę pociągowe" i pisze dalej: "Jeżeli człowieka ujeżdża Bóg, to czyni dobro, a jeżeli ujeżdża go diabeł, to czyni zło". Ale przecież sam Pan "Bóg" w myśli Lutra z jego "Komentarza do Księgi Psalmów" "zanim stał się Bogiem, musiał najpierw stać się szatanem". Dlatego ani Marcin Luter, ani reformacja nie mogą zaproponować żadnego pozytywnego wyjścia z ich pełnych sprzeczności z oficjalną nauką Urzędu Nauczycielskiego Kościoła św. poglądów protestanckich na temat Chrystusa jako doskonałej odwiecznie Osoby Syna Bożego i doskonałego w swojej ludzkiej naturze Człowieka.

7 Fresk "Chrystus w Majestacie ze świętymi patronami Cremony", Boccaccio Boccaccino, 1506 r. Negacja "unii hipostatycznej" w osobie Jezusa Chrystusa... Sobota, 14 lutego 2015 Na gruncie poprzedniego szkicu o negacji Osoby Boskiej Jezusa Chrystusa w teologii protestanckiej Marcina Lutra powstaje następne, niezwykle ważne pytanie o sposób współistnienia dwóch natur: Boskiej i ludzkiej w Jezusie. Kościół święty, zbudowany na św. Piotrze, naucza, że obie natury są zjednoczone w postaci "unii hipostatycznej", natomiast Luter i reformacja artykułują ich sprzeczność, a naturę ludzką określają jako "larwę", którą Chrystus odrzuca. W wierze i nauce Kościoła św. od samych jego początkówistnieje prawda o Jezusie jako narodzonej "z substancji Ojca" w wieczności drugiej Osoby Trójcy Przenajświętszej, czyli jako odwiecznego Syna Bożego, który - jak uczy sobór w Nicei z 325 r. - "dla naszego zbawienia" "stał się Człowiekiem", tzn. przyjął naturę ludzką. Sobór w Konstantynopolu z 381 r. pogłębi to rozumienie przez wskazanie na narodziny Syna Bożego w "ciele ludzkim" "z Maryi Dziewicy". Stąd sobór w Efezie w 431 r. podejmuje tematykę jedności natur w Chrystusie jako Osobie Boskiej, który mając "ciało" "z Bożej Rodzicielki", jednoczy je wraz ze swoją duszą i duchem ludzkim w sensie "naturalnej jedności". Jezus jest "jedną, a nie dwiema Osobami", ponieważ "nie przyjął osoby ludzkiej", w przeciwnym razie należałoby przyjąć zamiast "trzech" "cztery" OsobyBoskie, co jest w świetle Objawienia chrześcijańskiego Trójcy Przenajświętszej przez Wcielone Słowo Ojca wykluczone. Obydwie natury Syna Bożego tworzą "prawdziwą jedność", ale nie tak, by tworzyły "jedną naturę". Oficjalna nauka Kościoła Według Marcina Lutra, Chrystus jako Człowiek "jest dodany" ("additus") do Jego natury Boskiej, a nie "zjednoczony" w unii hipostatycznej z naturą Boską. Przejęcie tego neopitagorejskiego pojęcia "additus" przekreśla Boga jako Osobę i redukuje Boga do rzeczy

8 lub instrumentu, do którego można dodać np. jakąś część. A jeżeli można coś do Niego dodać, to można mu też ją i odebrać, co jest sprzeczne z nauką Kościoła o Bogu istniejącym w trzech Osobach. Dlaczego nauczanie eklezjalne jest zasadne? Z tej racji, że natura Boska i ludzka Jezusa są zjednoczone w "unii hipostatycznej", czyli w Jego jednej Osobie. To dlatego są one "niewymieszane" ("inconfuse"), "nierozerwalne" ("inseparabiliter"), a także "niepodzielne" ("indivise"). Takie rozumienie relacji pomiędzy naturami Syna Bożego zakłada Jego Boską Osobę jako gwaranta tejże "unii". Zakwestionowanie zatem Bytu Boga jako osobowego nie pozwoliłoby na wskazane wyżej określenie cudu "unii hipostatycznej". W zasadniczej opozycji do tej oficjalnej nauki Kościoła Luter pisze w "Wielkim Komentarzu do Listu św. Pawła Apostoła do Galatów" "o Chrystusie złożonym" ("de Christo composito"), nie używając terminu "unia hipostatyczna", lecz takich pojęć, jak m.in. "kopulacja i koniunkcja", czyli pojęć neopitagorejczyków i nominalistów, przy czym ci ostatni starali się jednak powracać do podstaw katolickiej nauki o Chrystusie, a nie mechanicystycznie, jak neopitagorejczycy, interpretować Bosko-ludzką Bytowość Jezusa. Już na soborze w Efezie Kościół w rozprawie z herezją Nestoriusza odrzucił jego tezę o "rozdziale jedności" obydwu natur w Chrystusie i wskazał na wiążącą prawdę o ich "naturalnym zjednoczeniu" w "jednej Osobie", co oznacza, iż Chrystus jako "ten sam jest równocześnie Bogiem i Człowiekiem". Dla Lutra nauczanie Magisterium Kościoła, że Osoba Boska Jezusa jest wiecznym "podmiotem", nie jest prawdą, ponieważ w jego protestanckiej myśli "nie istnieje żaden podmiot, także nie w filozofii". Kościół Chrystusowy naucza też, że obydwie natury zachowują ich "właściwości" i są realnie zjednoczone w podmiocie "jednej Osoby" Chrystusa. To znaczy dalej, iż natura ludzka Jezusa służy Jego Boskiej Osobie jako "zjednoczony organ", "narzędzie" "naszego zbawienia", ponieważ jest ona także świętą przez przyjęcie jej od Niepokalanej Matki Maryi. Ludzkie Ciało wcielonego Syna Boga Ojca nie zostało stworzone "z nicości", lecz zostało podarowanew świętym "fiat" Matki Bożej z Jej niepokalanego ciała. To służy świętej wymianie ("communicatio idiomatum") tychże właściwości - Boskiej i ludzkiej natury Odkupiciela - jako dowód na to, że cały Chrystus jest Mesjaszem ze względu na Jego doskonałą jedność Bosko-ludzką. Luter ubóstwił szatana W protestantyzmie postulowana jest także w tym względzie sprzeczność, ponieważ według Lutra, "Chrystus jest największym i jedynym grzesznikiem na ziemi i jedynym sprawiedliwym i świętym". Jego zdaniem, katolicy "nic nie wiedzą" o tzw. błogosławionej wymianie, którą wyraził słowami: "sprawiedliwość Chrystusa jest moją, a mój grzech jest Jego". Dlaczego? Luter po prostu wbrew Pismu Świętemu i Tradycji przyjął, iż grzech pierworodny przemienił nasze ludzkie życie i cały kosmos na całkowicie złe, a nie tylko, jak uczy Kościół, "przypadłościowo", tzn. drugorzędnie i nie w naszej istocie osoby i natury człowieka oraz pozostałych stworzeń świata. Skąd taka myśl u Lutra? Z pewnością stąd, że Luter, jak zostało nadmienione w poprzednim artykule, ubóstwił szatana lub zsatanizował Boga. Dlatego "zło" uzyskało atrybut wszechmocy, co potwierdza się w kwestii rozumienia wymiany pomiędzy naturami Boską i ludzką w Osobie Jezusa. Luter pisze bowiem: "Chrystus nie przyjął po prostu natury człowieka, lecz taką, która stała się podporządkowaną i podległą śmierci, piekłu i przecież On zagryzł w sobie w tym poniżeniu

9 diabła, piekło i wszystko. To jest communicatio idiomatum (wymiana właściwości)". Takie myślenie Luter nazywa "najmocniejszym artykułem wiary", a przecież gdyby Luter wiernie aplikował jego własną zasadę "sola scriptura" ("jedynie Pismo Święte"), to ono mówi jednoznacznie w Starym i Nowym Testamencie: Pan Bóg jest święty. Wbrew nauce świętych Pawła Apostoła i Augustyna o przyjściu Syna Bożego na świat z miłości (por. Kol 1,13) Luter wprowadza już w latach 1509 i 1511 inną rację, a mianowicie by "obronić nas przed gniewem" Boga Ojca. Z tego powodu nazywa "Chrystusa Synem Ducha Świętego, tzn. stworzeniem". Świętym apostołom Pawłowi i Janowi Luter zarzuca sprzeczność, że z jednej strony "czynią Go Człowiekiem, a pomimo to powiadają, że wszystko zostało przez Niego stworzone", czyli że jest On de facto Bogiem. Wbrew św. Augustynowi Luter argumentuje, że "Chrystus jest stworzeniem Trójcy Świętej, przez tego samego Stwórcę i w tym samym akcie stworzenia stworzony jak my", co rozmija się z prawdą o tym, że przecież z jednej strony my jesteśmy stworzeni "z nicości", co nie dotyczy wspomnianego "ciała" Jezusa, a z drugiej strony Syn Boży "ani dusza" ludzka Syna Bożego "nie istniała przed Wcieleniem", ani też "Słowo nie przyniosło żadnego ciała z Nieba", lecz w "pełni czasów" otrzymało je od Niepokalanej Dziewicy Maryi. Warto podkreślić też z życiodajnego nauczania kościelnego, że Syn Boży jako odwieczne "Słowo" Boga Ojca ani "nic nie traci we Wcieleniu", ani też "nic nie zyskuje", ponieważ On jako prawdziwy Bóg wiecznie jest pełnią doskonałości, której po prostu nie można już bardziej ubogacić, ale nie można jej także uczynić złą, jak postuluje radykalnie negatywna reformacja. Niezniszczalna jedność natur w Chrystusie Urząd Nauczycielski głosi prawdę o "niezniszczalnym" "istnieniu" jedności natur w Chrystusie,także w"chrystusie uwielbionym" po Jego zmartwychwstaniu, kiedy zasiadł "po prawicy Ojca i przyjdzie sądzić żywych i zmarłych" jako zarazem prawdziwy Bóg i prawdziwy Człowiek w swoim uwielbionym na wieki człowieczeństwie. Luter mniema, że w nauce o "dwóch królestwach" jest mowa o "królestwie", które Ojciec, Syn i Duch Święty mają jako wieczne oraz o "królestwie przebaczenia grzechów i kierowania Kościołem, które Chrystus w Dniu Ostatecznym odrzuci". W tym ostatnim, tzn. na świecie "Chrystus jako Człowiek rządzi poprzez wiarę w Jego Człowieczeństwo, które ma z Dawida. Ale w przyszłości przekaże ten dom Ojcu". My, ludzie, "uczestniczymy w królestwie Jego Człowieczeństwa, które jest częścią Chrystusa. Później jednak cały Chrystus będzie w nas jasno świecił bez zasłony człowieczeństwa (sine involucro humanitatis)". Dlaczego? Ponieważ według Lutra, w glorii wieczności, czyli po Sądzie Ostatecznym, "Chrystus nie będzie rządził przez człowieczeństwo", które musi odrzucić jako całkowicie grzeszne i jako tylko "larwę", "lecz przez Objawienie natury Boskiej lub Istoty Boskiej". Taki pogląd oznacza apersonalne pojęcie Królestwa Niebieskiego i apersonalny związek Chrystusa z Boskością.To jest także widoczne w argumentacji Lutra o Chrystusie jako "Głowie Kościoła": "Według człowieczeństwa jest On Głową, w rzeczywistości nazwany jest On jednak Głową według Boskości, tak że człowieczeństwo jest martwe", bo do jego "definicji" należy "grzech". A zatem wieczne zjednoczenie z Bogiem Ojcem jest, zdaniem Lutra, wykluczone, ponieważ skoro "pełnia łaski Bożej" przychodzi poprzez Wcielenie Syna Bożego, to wraz z utratą Jego Człowieczeństwa ludzkość zatraca także i łaskę odkupienia, bowiem jedność dzieci Bożych z Trójcą Przenajświętszą jest przecież podarowana poprzez jedność Osoby Syna Bożego w Jego naturach Boskiej i ludzkiej, poprzez które Jezus Chrystus dokonał dzieła zbawienia zranionego grzechem świata, z wyjątkiem upadłych

10 aniołów. Brak przyjęcia przez Marcina Lutra i innych przedstawicieli protestanckich katolickiej nauki o zjednoczeniu natury Boskiej i ludzkiej w jednej Osobie Syna Boga Ojca i zarazem wedle ciała Syna Dziewicy Maryi, Matki Bożej, nazwanym "unią hipostatyczną", doprowadził reformację i wszystkich jej zwolenników do zasadniczego kryzysu jedności wielu ludzi i narodów z Bogiem Objawionym w Jezusie Chrystusie i w naturalnej konsekwencji z "jednym, świętym, katolickim i apostolskim Kościołem" naszego najmiłosierniejszego Pana i Zbawiciela całego kosmosu.

11 Święta Trójca, José de Ribera, ok r. Bóg Ojciec jako "nienawidzący... tyran" według Marcina Lutra Sobota, 21 lutego 2015 (02:05) W inspirowanej Duchem Świętym nauce Kościoła zbudowanego na św. Piotrze o Jezusie Chrystusie jako Bogu i Człowieku konieczne jest przywołanie słów Jezusa z Jego modlitwy arcykapłańskiej, w której Mesjasz Pan zwraca się do Ojca w Niebie: "aby wszyscy stanowili jedno, jak Ty, Ojcze, we Mnie, a Ja w Tobie" (J 17,21). Niceańskie wyznanie wiary z 19 czerwca 325 r. artykułuje tę prawdę o "Jednorodzonym z Ojca" i będącym "jednej substancji z Ojcem", czyli jednej Boskości w sensie Natury Boskiej, ale istniejącym jako narodzona z Osoby Boga Ojca Osoba Syna Bożego. "Jedność" w Naturze Boskiej, o której nauczają Jezus i Kościół, pojawia się tylko pośród Osób Boskich. Marcin Luter przez przyjęcie struktury myślenia neoplatońsko-neopitagorejskiego wykreśla ze swojej protestanckiej opinii na temat Trójcy Świętej istnienie trzech Osób Boskich. Stąd, gdy Luter mówi o Bogu Ojcu czy Bogu Synu, to mówi - jak już powiedzieliśmy ("Nasz Dziennik", 7-8 lutego 2015 r.) - o "'modi' (sposobach) istnienia Bóstwa". Hegel w następstwie teologii Lutra nazywa konsekwentnie "Trójcę Świętą Ojca, Syna i Ducha Świętego" "dziecięcą (tzn. naiwną) relacją, dziecięcą, naturalną formą", którą należy "przezwyciężyć". Bóg Ojciec posyła Syna Jezus modli się do Ojca za dzieci Boże: "Oby się tak zespolili w jedno, aby świat poznał, żeś Ty Mnie posłał" (J 17,23a). To pojęcie "posłał" zakłada Boga Ojca jako Osobę, bo tylko, ogólnie patrząc, osoba może posyłać ze względu na to, że "posłanie" wymaga rozumu, wolnej woli, pamięci i całej osoby, by także mieć plan posłania oraz jego cel, co mogą określać tylko Osoby Boskie oraz osoby anielskie i ludzkie. Pośród świata zwierząt nie występuje fakt jakiegokolwiek "posłania". W przypadku przyjścia Syna Bożego w "postaci

12 ludzkiej" na ziemię mamy do czynienia z posłaniem Go "przez Boga" Ojca w celu zbawienia, o czym nauczają w tradycji Kościoła katolickiego m.in. św. Klemens z Rzymu w liście do Koryntian z około 96 r. po n.chr., a także Sobór Trydencki w "Dekrecie o usprawiedliwieniu" z 1547 r., że "Ojciec niebieski posłał do ludzi Jego Syna Chrystusa Jezusa" jako "Zbawiciela", co nie stoi w sprzeczności względem planu stworzenia. Wprost przeciwnie, jak naucza bł. Papież Paweł VI, w kontekście ewangelizacji człowieka "nie można oddzielać planu stworzenia od planu zbawienia", ponieważ są "te związki w najwyższej mierze porządkiem ewangelicznym, który jest porządkiem miłości" (Evangelii nuntiandi, nr 31). Luter zaś określa Boga Ojca "Bogiem-Tyranem", przymuszającym Syna do przyjścia na ziemię, a także "Bogiem nagim (nudus Deus)" lub "nagim Majestatem, którym jest sam Bóg (nuda Maiestas, quae est Deus ipse)", oraz porównuje Boga Ojca do kowala, który używając kowalskiego młota, "unicestwia", czyli "uśmierca", upadłe stworzenie. Dlaczego? Ponieważ Luter założył, że w Trójcy Świętej nie ma Osób, stąd jego postulat, by to, co się dzieje, działo się w sposób apersonalny i koniecznościowy, jak tego przykłady mamy w stworzeniu nierozumnym i niewolnym, czyli pośród zwierząt, roślin i materii nieożywionej, gdzie panują prawa przyrody. A przecież sam "najmiłosierniejszy Odkupiciel" (bł. ks. Michał Sopoćko) modli się do swojego Ojca w Niebie i podkreśla: "Tyś ich umiłował, jak Mnie umiłowałeś" (J 17,23b), tzn. zarówno Boskiego Syna, jak i wszystkich ludzi świata. Te słowa Chrystusa wskazują na wiecznie osobową wolność i wiecznie osobową Miłość Ojca w akcie posłania wiecznego Syna "w pełni czasu" (Ef 1,10; Gal 4,4), by "zbawił": Żydów, "którzy byli pod prawem" (Gal 4,5) śmierci; "pogan, którzy nie zabiegali o usprawiedliwienie, ale osiągnęli usprawiedliwienie" (Rz 9,30) oraz wszystkich, "którzy otrzymali przybrane synostwo" i "dziedzictwo z woli Bożej" (Gal 4,5;7b), tzn. ze świętej miłości "Praojca wieków". Odwieczne Bóstwo Zbawiciela wyzwaniem Luter, pisząc o wcielonym Synu Bożym w kontekście Jego relacji z Ojcem, wzywa każdego protestanta: "Odwróć oczy od Majestatu Boga i zwróć je ku Człowieczeństwu tego, który leży w łonie Matki". Dlaczego odwieczne Bóstwo Zbawiciela jest aż tak wielkim wyzwaniem? Ponieważ "Bóstwo" Jezusa "może człowieka tylko przerazić". Jak sobie z tym poradzić? Należy, według Lutra, najpierw w ogóle "porzucić spekulacje" o Majestacie Boga. "W walce przeciwko grzechowi i śmierci zostaw Boga, bo On jest tutaj nie do zniesienia", dodaje Luter. Jeżeli nadchodzi Bóg, to jest On "Panem", który "nienawidzi" zarówno grzechu pierworodnego, pożądliwości, jak i całego "ciała grzechu". Problem Lutra polega na tym, że ogłosił on całego człowieka upadłego "grzechem" i nadał mu wskutek fałszywego pojęcia zła naturę, byt i imię "grzechu". Stąd wyrasta pytanie o zbawienie grzesznego człowieka, który jak każdy "grzech" musi być totalnie, czyli całkowicie, przezwyciężony, co oznacza dla Lutra - na własne życzenie - całkowitą utratę tego życia, co Luter wyraża pod pojęciem totalnej śmierci człowieka w jego duszy i w jego ciele, bo osobą ludzką, tak czy inaczej, człowiek dla Lutra nigdy nie był. Dlatego Bóg objawia się "zawsze" jako "najpierw Nienawidzący" naszego substancjalnie grzesznego i całkowicie przeznaczonego do unicestwienia w śmierci człowieczeństwa. Luter nie zgadza się z ockhamistami, którzy twierdzą, iż Pismo Święte przymusza nas do wyznania: "Ponad tę

13 miłość naturalną Bóg żąda także miłości, która jest przez Niego podarowaną". "Tym samym jest On" - dla Lutra - "tyranem i okropnym egzekutorem". Człowiek, według jego teologii protestanckiej, ani ze swej totalnie "zepsutej natury", ani w mocy miłości jako cnoty wlanej przez samego Boga w ludzką wolność nie może miłować, ponieważ nie jest żadną osobą i taką bytowością, która byłaby zdolna do miłości. Ale dlaczego pomimo tak radykalnej negacji miłości naturalnej i nadprzyrodzonej w człowieku Luter przywołuje kwestię miłości? W Komentarzu do Listu św. Pawła Apostoła do Rzymian Luter pisze, że dopiero na drodze "zgody na Boga-Tyrana" człowiek dochodzi "do miłości do Ojca". Ale co to bliżej znaczy? Wprawdzie Luter nawiązuje do wypowiedzi tych, którzy "Boga nazywają w ich sercach tyranem, nawet jeżeli nazywają Go swoimi ustami Ojcem. Oni powiadają ukrycie w ich sercach: Bóg działa tyrańsko, nie jest żadnym Ojcem, lecz przeciwnikiem". Luter potwierdza tę zasadniczo wrogą opinię względem Świętości Osoby Boga Ojca i zarazem Świętości Jego Miłości wiecznej: "On jest nim rzeczywiście", ale ci ludzie "nie wiedzą", iż człowiek "musi się z tym przeciwnikiem", czyli nienawidzącym Ojcem, pojednać. Luter pociesza, że tenże Bóg Ojciec staje się później jednak "przyjacielem i Ojcem i nigdy kimś innym". Powstaje tylko pytanie, czyim "przyjacielem i Ojcem" staje się Pan Bóg, skoro On, według Lutra, uśmierci już w akcie zbawienia od grzechu tego, którego rzekomo pragnie miłować i zawrzeć z nim więź przyjaźni? Pojednani z Bogiem przez Chrystusa Luter głosi, iż Bóg Ojciec wbrew woli Syna "uczynił Go grzesznikiem" i jako takiego "jedynym grzesznikiem" (simul summe iustus et summe peccator in Christus), ponieważ przyjęcie natury ludzkiej oznacza utożsamienie Syna Bożego z grzechem, który jest tutaj zsubstancjalizowany, czyli że człowiek jest "substancją grzechu". W opozycji do tej tezy reformacji św. Jan Paweł II, Papież z naszej Ojczyzny - Polski, w encyklice "Sollicitudo rei socialis" (nr 31) przypomina naukę, że w "ten Boży plan, zapoczątkowany od wieków w Chrystusie, doskonałym 'obrazie' Ojca (por. Kol 1,15) i osiągający swą doskonałość w Nim, 'Pierworodnym spośród umarłych' (tamże 1,18), wpisuje się nasza historia przygotowująca nas do uczestniczenia w pełni, która 'zamieszkuje w Panu' i której udziela On 'swemu Ciału, którym jest Kościół' (por. tamże, 1,18; Ef 1,22-23), podczas gdy grzech, który zawsze zastawia na nas sidła i naraża na niepowodzenie osiągnięcie naszych ludzkich celów, został zwyciężony i okupiony przez 'pojednanie' dokonane przez Chrystusa (por. Kol 1,20)". O Miłości trzech Osób Boskich, których przecież jako Osób nie ma w myśli Lutra, nie może być mowy, a zatem rzeczywiste stworzenie świata i "posłanie" Syna przez Boga Ojca w celu odkupienia w teologii dialektycznej Lutra nie istnieją, tak jak nie można mówić o wolnym akcie zbawienia dokonanym wyłącznie przez Chrystusa, ale też przez Boga Ojca i Ducha Świętego, ponieważ trzy Osoby Boskie działają w stworzeniu i zbawieniu razem, chociaż Syn Boży stał się Człowiekiem przy współudziale Boga Ojca i Ducha Świętego, a Duch Święty został zesłany zarówno przez Boga Ojca, jak też przez Jezusa Chrystusa i prowadzi obecnie Kościół św. ku pełni istnienia w Królestwie Niebieskim, czego przecież naucza Jezus w Jego Ewangelii. Niech to będzie puentą dla powyższych myśli, ukazujących cud

14 istnienia miłującego i absolutnie sprawiedliwego Boga Ojca, oraz istotną korektą dla protestanckiej zasady "sola scriptura", która jest w sensie swojej treści - także dotyczącej nauki biblijnej i eklezjalnej o Świętości Boga Ojca - nie tylko całkowitą pustką, lecz herezją odcinającą dzieci Boże od prawdziwej wiary i prawdziwej miłości do Niego: "Ojcze, chcę, aby także ci, których Mi dałeś, byli ze Mną tam, gdzie Ja jestem, aby widzieli chwałę moją, którą Mi dałeś, bo umiłowałeś Mnie przed założeniem świata. Ojcze sprawiedliwy! Świat Ciebie nie poznał, lecz Ja Ciebie poznałem i oni poznali, żeś Ty Mnie posłał. Objawiłem im Twoje imię i nadal będę objawiał, aby miłość, którą Ty Mnie umiłowałeś, w nich była i Ja w nich" (J 17,24-26).

15 Sprzeczność w Naturze Boskiej Jezusa Chrystusa według Marcina Lutra Sobota, 28 lutego 2015 W najstarszych zachowanych na papirusach zapisach dotyczących wyznania wiary katolickiej na Wschodzie w Boskość Jezusa Chrystusa jako prawdziwego Syna Bożego nie ma co do tego najmniejszych wątpliwości, że On jest prawdziwym Bogiem w dosłownym tego słowa znaczeniu, co przekazane jest np. na papirusie Der Balyzeh z połnocnego Egiptu: "Wierzę w Boga, Ojca Wszechmogącego i w Jego jednorodzonego Syna, naszego Pana, Jezusa Chrystusa". Także Zachod posiada łacińską formę "Traditio apostolica" Hippolita z Rzymu, w ktorym zapisane jest pytanie o wiarę: "Czy ty wierzysz w Chrystusa Jezusa, Syna Boga, ktory narodzony został za sprawą Ducha Świętego z Maryi Dziewicy?". Taka była też wiara Ojcow i Doktorow Kościoła z pierwszych wiekow chrześcijaństwa. W kontekście panowania sekt albigensow i katarow IV Sobor Laterański w listopadzie 1215 r. na nowo zdefiniował wiarę katolicką: "Wierzymy mocno i wyznajemy prawidłowo, że tylko jeden jest Bogiem prawdziwym, wiecznym, niezmierzonym i niezmiennym, niepojętym i niewypowiedzianym, Ojciec, Syn i Duch Święty: wprawdzie trzy Osoby, ale jedna Istota, Substancja i całościowo prosta Natura" Boska. "Święta Trojca jest według wspolnej Istoty niepodzielna i rożna według właściwości Osob", naucza oficjalnie Magisterium Kościoła. Boskość, czyli Natura Boga Marcin Luter, mimo że doskonale zna te dokumenty, mniema jednak, że "odróżnienie w Imieniu Boga pomiędzy personaliter (tym, co osobowe) i essentialiter (tym, co istotowe) jest nic niemówiącym i bezużytecznym wymysłem filozofii", czyli że "hipostaza albo osoba i istota" Boga są jednym i absolutnie tym samym. Powołuje się on przy tym na pogląd

16 neoplatońskiego filozofa Porfyriusza, ktory na przełomie III i IV wieku twierdzi, że "wielu ludzi jest jednym człowiekiem", czego św. Augustyn nie zaakceptował przy interpretacji "Trojcy Przenajświętszej, w ktorej nie może istnieć więcej Osob aniżeli trzy". Luter argumentuje za przyjęciem neoplatonizmu Porfyriusza i pisze wbrew wierze i nauczaniu Kościoła: "Cała racja sporu jest taka, że Osoba jest wspolnym Imieniem, Istota zaś wspolną rzeczą. Jak człowiek wypowiadany jest dlatego wspolnie o rożnych ludziach i oznacza substancję rzeczy, tak Osoba w rzeczach Boskich jest wspolnym Imieniem dla wielu i oznacza substancję Boskości (substantiam deitatis)". Tutaj uzewnętrzniają się korzenie panteizmu protestanckiej reformacji, dla ktorej wszystko, co jest, jest jakoś Bogiem, a więc także aniołowie, ludzie i cały kosmos. Święty Augustyn zadał niezwykle ważne pytanie: "Czy każda pojedyncza Osoba w Trojcy Świętej także dla siebie, bez obydwoch pozostałych, może być nazwana Bogiem, wielką, mądrą, prawdziwą, wszechmogącą, sprawiedliwą?". Ten wielki Ojciec Kościoła daje pozytywną odpowiedź, bowiem w przeciwnym razie musiałby postrzegać Boga samego jako "proces" i np. wtedy Bog Ojciec musiałby przyjąć swoją "Boskość od Syna", którego w wieczności rodzi i dopiero przez Syna stałby się np. "mądrym", co Augustyn nazywa "czymś najbardziej absurdalnym i najbardziej fałszywym (absurdissimum atque falsissimum)". W kwestii rozumienia Boskości, czyli Natury Boga - także w Jezusie z Nazaretu, zdanie Lutra rozstrzyga się w odrzuceniu tej nauki Kościoła o tym, że trzy Osoby Boskie są w swojej odwiecznej Istocie wiecznie mądre, wiecznie wszechmocne, wiecznie sprawiedliwe, wiecznie żywe i wiecznie absolutnie doskonałe i święte. Luter, podając w wątpliwość naukę Augustyna o rożnorodności Osób Boskich przy jednej i tej samej Boskiej Istocie, nadmienia: "Największym problemem (maxima questio)", a zarazem czymś "dziwnym wydaje się" to, że określenia jednej Natury Boga, jak: "mądry, sprawiedliwy, prawdziwy", powinny dotyczyć jednej Boskości, zaś określenia Osob Boskich, czyli "wszystko, co konkretne" w Nich, "powinno być czymś relacyjnym", tzn. powinno być rozumiane jako niepowtarzalne właściwości poszczególnych Osób Boskich. Jako egzemplifikację powyższej negacji Luter przywołuje niefortunną metaforę koloru "bieli", ktora ma być nią "przez byt biały". Skutkiem takiego myślenia jest utożsamienie Osoby i Natury w Bogu Objawionym, co nieuchronnie prowadzi do tego, by Boga pojmować jako całość złożoną z części, o czym pisze Luter, porownując Boga do "ciasta tortowego". Jest to sprzeczne z nauką Kościoła, ktory Boga nigdy nie traktuje jako całości złożonej z części, lecz nazywa Go absolutnie prostym Bytem. W myśl tej prawdy Sobór Laterański już kilka wieków wcześniej negatywnie osądził herezję Joachima z Fiore, który co prawda sądził, że "Ojciec, Syn i Duch Święty są jedną Istotą, jedną Substancją i jedną Naturą", ale jednocześnie przyznawał, że ta "jedność" w Bogu Objawionym "nie jest żadną prawdziwą i właściwą, lecz równie kolektywną", jak np. "wielu ludzi może być nazwanymi jednym narodem". Rozumowanie Joachima jest błędne, bo przecież każdy z ludzi jest nie tylko inną osobą, lecz także posiada inną naturę ludzką. Magisterium Kościoła uczy, że "Ojciec nie dał Jemu (Synowi) jednej części Jego Substancji, a inną część zachował dla siebie, ponieważ Substancja Ojca jest niepodzielna, całkiem i całkowicie prosta". W Panu Bogu nie istnieją części bytowe "trojjedyności" czy "czterojedyności" itd., jak to jest w przypadku ludzi czy innych stworzeń z samej racji, że jesteśmy złożeni w akcie stworczym samej "Praracji wszystkiego".

17 Redukcja Boga Objawionego Luter w swych rozprawach wielokrotnie protestował przeciwko negatywnemu osądowi poglądów Joachima z Fiore. Przyjmując te same założenia ontologiczne, twierdził, że nie może być mowy o wieczności Osob Boskich, bowiem są one syntezą wieczności i czasu, czyli syntezą Stwórcy i stworzenia, a dokładnie mowiąc, stworzenie jest sposobem rozwoju Istoty Boskiej, ktorej wszystko łącznie z Osobami Boskimi jest częścią. Po tej linii poszła myśl filozoficzna nowożytnych wieków, począwszy od Jakoba Bohme, Barucha de Spinozy aż po idealistow i materialistow niemieckich z Heglem i Marksem na czele, ale także Rudolfem Bultmannem, Martinem Heideggerem, Karlem Rahnerem czy Hansem Kungiem. W nauce katolickiej Bóg Ojciec jest wiecznie mądry poprzez swoją wiecznie mądrą istotę, a nie dopiero przez zrodzenie Syna w wieczności staje się mądry, a Syn przez tchnienie Ducha Świętego itd. Augustyn naucza, że Bog Ojciec "mowi przez Słowo, ktore On rodzi, a nie przez słowo, ktore jest wypowiadane, wybrzmiewa i przemija, tzn. przez 'Słowo, ktore było u Boga, Bogiem było Słowo i przez ktore wszystko się stało, co się stało' (J 1,1;3)". Przez tego Syna-Słowo wypowiedział się w sposób niezmienny sam Ojciec w Niebie, absolutnie wiecznie świadom samego siebie i swojej odwiecznej mądrości. W kontradyktoryjnej opozycji stoi pytanie Lutra: "Dlaczego nie?", tzn. "dlaczego nie wie On (Bog Ojciec) tak o sobie samym przez Jego mądrość, tzn. przez Jego Syna? Dlaczego nie, przecież podobnie mówi się także o drugim, mianowicie o Synu?". Nawet w roku 1545 Luter pozostał tej tezie wierny, że "mądrość" Boga Ojca "jest jedną od Niego rożną rzeczą (distincta res ab eo)". To znaczy Syn także, podobnie jak Ojciec, dopiero przez język, czyli przez wypowiadanie słow mądrości, sprawiedliwości staje się mądry, sprawiedliwy itd. Takie rozumienie Boga zostało określone przez Kościoł katolicki jako redukcja Boga Objawionego do "deus humanatus", czyli de facto do "boga uczłowieczonego", tj. do człowieka jako człowieka, ktory istotnie potrzebuje napełnienia swojego ducha mądrością poprzez: mądrą myśl, mądry język, mądry czyn i współpracę z łaską wiary, aby zdobyć doskonałą mądrość. Tezę tę Magisterium Kościoła nazwało już przy końcu VIII w. herezją adopcjonizmu, ktora twierdziła, że Jezus nie jest Synem Bożym z racji swojej Boskiej Natury, lecz poprzez "adopcję", czyli dopiero poprzez "łaskę", co faktycznie dotyczy "usynowienia" ludzi, a nie wiecznego Syna Boga Ojca jako "prawdziwego Boga i prawdziwego Człowieka w jednej Osobie" Boskiej, co stwierdził Synod we Frankfurcie nad Menem w czerwcu 794 r. Co ciekawe, Filip Melanchton nie podzielił zdania Lutra o nierozróżnialności pomiędzy Osobami Boskimi i Istotą Boską i opowiedział się w roku 1544 za "rożnorodnością" "Istoty" Boskiej i "Osob" Boskich. Kardynalne błędy i fałszywe tezy Luter głosi fałszywe tezy także w pierwszym "Komentarzu do Księgi Psalmów" ( ), że "Chrystus jest jednocześnie żywy i martwy, aby włączyć w siebie wszelkie zło i wszelkie dobro użyczyć ze siebie". W "Komentarzu do Listu św. Pawła do Rzymian" (1515/1516) Luter pisze: "Jedna i ta sama Osoba Chrystusa jest jednocześnie umarłą i żywą, cierpiącą i błogosławioną, działającą i niedziałającą, itd.". Wprawdzie w nauce Kościoła katolickiego Chrystus jako także prawdziwy Człowiek umiera na Krzyżu, ale tylko w swoim ludzkim ciele, nie umiera jednak w swojej ludzkiej duszy nieśmiertelnej, a tym bardziej w swoim wiecznym Bostwie. Luter natomiast pogrąża w śmierci "Osobę

18 Chrystusa", przez co musi przypisać samemu Bostwu śmiertelność, co jest ewidentną sprzecznością. Podobnie dzieje się z Boską sprawiedliwością w myśli reformacji, która ukazuje Boga jako zarazem "sprawiedliwego i grzesznego": "Chrystus jest [ ] największym i jedynym grzesznikiem na ziemi, jedynym Sprawiedliwym i Świętym". Luter pisze: "Boskość może być dla człowieka tylko przerażeniem, tamten niemożliwy Majestat może człowieka tylko przerażać". Z drugiej strony Luter twierdzi, że "jeżeli raz jeden chwyci się sprawiedliwość w Chrystusie, to ma się ją na wieki". Dalej pisze, że nawet gdyby "człowiek ponownie zgrzeszył", to "jego życie pozostaje na wieki w Chrystusie", co jest sprzecznością, bo przecież poprzez grzech dochodzi do utraty łaski uświęcającej, a tym samym życia w Chrystusie. Wbrew poglądom Lutra, wyrażonym słowami: "Chrystus odrzucił świętość i chce być grzechem" człowieka oraz "Chrystus jest największym grzesznikiem i jedynym grzesznikiem na ziemi i nie ma innego więcej", Kościoł św. naucza o wiecznej świętości Syna Bożego i zarazem świętości Syna Człowieczego. Zwracano uwagę Lutrowi na relatywizację Boskiej sprawiedliwości i zredukowanie jej do przypadłości, a tym samym postawiono zarzut herezji w postaci "zaprzeczania Boskości", ale Luter nigdy nie odrzucił swoich kardynalnych błędów i nie przyjął już wówczas nieprawdopodobnie bogatego dziedzictwa nauczania wiary katolickiej przez Kościoł św., że Chrystus jest "prawdziwym Bogiem (Deus verus)", "doskonałym (perfectus) Bogiem", "pełnym (plenus) Bogiem", "całkowicie (totus) Bogiem", że jest "Słowem, Mocą, Mądrością", "Sprawiedliwością Bożą" oraz wedle swojego wiecznego Bostwa "niezdolnym do cierpienia", i tę swoją Boskość udowodnił przez dokonanie "cudów [ ] z własnej Mocy" Boskiej, nie będąc w żaden sposob "predestynowany" przez Boga Ojca do przyjścia na świat jako jego Odkupiciel, lecz ze swojej Boskiej Miłości "chciał zawrzeć pełne tajemnicy małżeństwo z całym rodzajem ludzkim", by doprowadzić wszystkich do "najwyższego Ojca" (Papież Leon XIII).

19 Łaska i grzech według Marcina Lutra Sobota, 7 marca 2015 Nauka Kościoła katolickiego o łasce bazuje na podobieństwie pomiędzy Bogiem w Trójcy Świętej Jedynym jako Stwórcą i zarazem Zbawcą a człowiekiem jako rozumnym i wolnym stworzeniem obdarzonym u początku istnienia w raju łaską uświęcającą. Łaska ta jest "konieczna" do prowadzenia przez niego "życia nadprzyrodzonego", czyli w przyjaźni z Bogiem. Wprawdzie grzech pierworodny pozbawił człowieka łaski, ale nie potrafił zniszczyć istoty jego natury. Zło zraniło ją, stąd powstało wołanie ducha ludzkiego o powrót łaski, co stało się faktem za sprawą cudu zbawienia dokonanego przez wcielonego Syna Bożego Jezusa Chrystusa jako miłosiernego Mesjasza, z którego "pełności wszyscyśmy otrzymali, łaskę po łasce" (J 1,16). Chrystus jako "Bóg prawdziwy przez swą Osobę i przez swą Boską naturę" jest "Źródłem łaski" i Jego "Człowieczeństwo" jako "narzędzie Bóstwa" jest przeniknięte całkowicie "łaską uświęcającą" (św. Tomasz z Akwinu). Stąd Jezus jako Syn Człowieczy Niepokalanej Matki Maryi "posiadał wszystkie cnoty", "dary" i "charyzmaty" Ducha Świętego, a "złych pożądliwości [ ] w Chrystusie wcale nie było" (św. Tomasz z Akwinu), nie mówiąc o jakimkolwiek grzechu. Zbawiciel "wziął bowiem na siebie wszelki grzech", sam pozostając absolutnie wolny od jakiegokolwiek zła, wprost przeciwnie, biorąc na siebie skutki grzechu w postaci np. głodu czy śmierci ciała. Łaska Boża i ludzka wolność Luter nie wyprowadza łaski uświęcającej z "gratia increata", czyli z "łaski niestworzonej", tzn. jak uczy Doctor Angelicu z samej "Osoby Syna" jako "źródła łaski Zjednoczenia" z naturą ludzką, ponieważ zniszczona jest, według Lutra, "analogia tenis", czyli podobieństwo

20 naszej bytowości jako osób ludzkich do stwórczych Osób Boskich przez przypisanie grzechowi Boskiej wszechmocy. Jak to jest w ogóle możliwe? Dla Lutra ostateczną racją zła nie jest upadły anioł, lecz "niesprawiedliwy Bóg", który jest, według niego, "wszystkim" także "szatanem". A przecież św. Paweł w Liście do Filipian (2,6-7) pisze o Chrystusie jako Synu Bożym: "On, istniejąc w postaci Bożej, nie skorzystał ze sposobności, aby na równi być z Bogiem, lecz ogołocił samego siebie, przyjąwszy postać sługi, stawszy się podobny do ludzi". Przez Lutra Jezus z "causa prima", czyli z łaski niestworzonej, zredukowany jest do "causa secunda", czyli de facto do łaski stworzonej, i to w sensie "forma servi", tzn. człowieka zniewolonego grzechem jako świadomym i wolnym złamaniem porządku Boskiego. Dlatego Jezus Chrystus nazwany jest przez Lutra "gratia aliena extra nos", czyli "łaską obcą na zewnątrz nas", którą my, chrześcijanie, według Lutra, chwytamy w wierze niczym "w punkcie matematycznym", co uzewnętrznia stosowanie argumentacji neopitagorejskiej w myśli Lutra. "To nie jest moja cnota lub jakość mojego serca, lecz to jest coś zewnętrznego, mianowicie Boskie miłosierdzie", które sprawia "nowe narodziny" człowieka. Ale ten "nowy byt jest prawdziwie niebytem". "Grzech" ludzki bowiem przenoszony jest przez tę myśl na Chrystusa, który staje się w gruncie rzeczy "jedynym grzesznikiem". Człowiek zmienia się tymczasowo z "niebytu" zła "poprzez stawanie się w byt" samego Boga, tzn. "człowiek jest zabrany, ale grzech jego jednak pozostaje". Czyli Luter ontologizuje grzech i traktuje go jako formę bytu. W akcie zatem odkupienia nie dochodzi, według Lutra, do całkowitego przezwyciężenia zła grzechu, lecz zmienia się nieco miejsce jego bytowania. W kim zatem istnieje grzech, jeżeli zostaje on po prostu w akcie Boskiego przebaczenia zgładzony? Właśnie w samym Jezusie Chrystusie, Odkupicielu, pozostaje grzech jako grzech, co pozbawia w gruncie rzeczy Syna Bożego statusu bycia przyczyną łaski i relatywizuje Go jako Boskiego, tzn. Świętego Zbawiciela. Wiara i wolna wola Zastanówmy się przez moment nad łaską wiary. Czym ona jest przy tym protestanckim pojmowaniu Jezusa? Wiara jako w nauce katolickiej doskonała cnota wlana w ludzki rozum jest też, według Lutra, "obca" względem natury ludzkiej, bo istnieje "w nas bez nas". Łaska Boża nie znajduje w nas żadnej podmiotowości substancjalnej ze względu na brak substancjalnie rozumianej osoby ludzkiej, a tym samym brak zdrowego rozumu zdolnego do przyjęcia prawd naturalnych i nadprzyrodzonych w postaci wiary. Cały duch ludzki jest "zły" i to zło przenika wszystkie jego władze: intelekt, pamięć i wolną wolę. To skutkuje naszą ludzką pasywnością, która ukazuje się, według Marcina Lutra, dzięki "obcej" wierze jako "natura stwórcza", czyli ta "wiara jest stwórczynią boskości w nas (fides est creatrix divinitatis in nobis)", co oznacza sprzeczną w sobie myśl o samostwarzaniu się boskości z racji jej pierwotnej niedoskonałości ontycznej w i poprzez człowieka. Łaska, według Lutra, nie jest "jakością", jak uczy Kościół katolicki, "lecz istnieje na zewnątrz nas", tj. "w Chrystusie", który jest "sola fides" "jedynie wiarą". W tym oto człowieku są tylko "początki wiary" niemające żadnego znaczenia dla dziejów jego zbawienia. Podobną sprzeczność Luter artykułuje w relacji pomiędzy wolną wolą człowieka a łaską. Sama "wola nie jest żadnym arbitrium, nie ma żadnej wolnej decyzji w sprawach, które dotyczą szczęśliwości lub potępienia", lecz jest "niczym innym jak koniem, który ujeżdżany

21 jest przez szatana i nie może być uwolniony, jeżeli diabeł nie zostanie wyrzucony zeń palcami Boga". Zniewolenie zatem w człowieku okazuje się wewnętrznym problemem wolności Bożej, podobnie zresztą jak istnienie szatana jako "części" Boga. Ze względu na grzech Luter odrzuca dogmat nauki katolickiej o istnieniu wolnej woli osoby ludzkiej i istnieniu absolutnie doskonałej przez wieczną Miłość Wolnej Woli Boga Objawionego, a tym samym Luter odrzuca naukę o realnej możliwości współpracy łaski Bożej z ludzką wolnością, która jest ukierunkowana na Boga właśnie z pomocą łaski miłości. Ta łaska, jak każda inna, nie neguje wolności człowieka, lecz mając "pierwszeństwo przed wolną wolą", doprowadza ją do spełnienia się podmiotu osoby ludzkiej w wiecznej wolności samego Stwórcy poprzez aktywne współdziałanie na gruncie Dekalogu, przykazań miłości Boga i bliźniego oraz pozostałych pryncypiów Boskiego porządku, co jest dla Lutra wykluczone także ze względu na postulowaną przez niego sprzeczność pomiędzy łaską i prawem. "Fides caritate formata" jest też odrzucona przez Lutra, ponieważ zakłada stabilność intelektu ludzkiego uformowanego wiarą, a wiary uformowanej miłością wolnej woli człowieka. Ani jeden, ani drugi akt nie mają możliwości zaistnienia w zniewolonym i bezosobowym istnieniu ludzkim. Łaska i grzech Luter nie akceptuje też faktu, iż wlanie łaski usprawiedliwiającej i przebaczenie grzechów jest jednym aktem Boskim: "Walczyłem ze sobą, ponieważ nie wiedziałem, że przebaczenie jest wprawdzie rzeczywiste, ale że pomimo to usunięcie grzechu istnieje tylko w nadziei". Z tym nie zgadza się zasadniczo inna myśl Lutra o wiekuistej nieutracalności łaski: "Jeżeli raz chwyciłeś się sprawiedliwości w Chrystusie, to masz ją na wieki", ponieważ "łaska nie dzieli się" i "życie" człowieka - nawet w stanie grzechu - "pozostaje na wieki w Chrystusie". Tutaj wyraźnie brakuje rozróżnienia pomiędzy łaską wieczną, którą są Osoby Boskie, a łaskami stworzonymi przez Boga dla istot rozumnych i wolnych i uprzedzającymi, oświecającymi, inspirującymi ducha człowieka do współpracy z Najwyższym Panem. Luter pisze w swoim wykładzie o Liście do Hebrajczyków o bytowym oraz moralnoreligijnym dramacie rozdarcia człowieka: "Sakramenty łaski usprawiedliwiają serce i przynoszą rozdział pomiędzy serce a serce, pomiędzy sumienie a sumienie, pomiędzy wiarę a wiarę, pomiędzy nadzieję a nadzieję, pomiędzy miłość a miłość. Jeżeli te rzeczy (pierwszej połowy) są czyste, czynią przyjemnym przed Bogiem (acceptum faciunt), także jeżeli wszystko pozostałe (druga połowa) jest całkowicie nieczyste". Ten fragment uwidacznia sprzeczność w samym człowieku w postaci tezy o równoczesności łaski i grzechu, zamiast nawiązać do katolickiej nauki o relacji pomiędzy osobą, naturą i łaską. Ten hiatus "podwójności" w teologii protestanckiej Lutra zdradza dialektyczne sprzężenie Boga i człowieka, wieczności i czasu, prawdy i kłamstwa, dobra i zła, czyli nadprzyrodzoności i doczesności, relatywizując przy tym nadprzyrodzoność i świętość łaski, a także istotową "czystość" natury ludzkiej - nawet po grzechu pierworodnym - jako zasady, poprzez którą działamy. Luter nie pozostawia żadnych wątpliwości, twierdząc, iż "grzech jest (naszym magistrom włosy staną dęba), tak chciałem powiedzieć i teraz tak mówię, jako perseitatis w każdym dobrym dziele", czyli jako rzeczywistość każdego czynu ludzkiego. Luter twierdzi, że kto tak traktuje "Chrystusa", to "ma" z Nim "wszelką komunię. Jego grzechy nie są już tylko jego, lecz własnością Chrystusa" (czyż nie jest to najgłębsza racja dla współczesnych

22 zwolenników - także podczas obrad synodu biskupów w Rzymie - udzielania Komunii Świętej osobom rozwiedzionym, a żyjącym w innych związkach, czyli w stanie grzechu?), co oznacza, iż akt zbawienia świata przez wcielonego Syna Bożego jest wewnętrznym procesem samozbawiania się Objawionego Boga. Taki pogląd Lutra i reformacji jako "herezja" jest istotnie sprzeczny z nauką Magisterium Kościoła katolickiego, który w nauczaniu wychodzi od wiecznej Świętości Boga, a Wcielenie Jezusa Chrystusa wraz z Jego Życiem ziemskim, Męką i Śmiercią na Krzyżu oraz chwalebnym Zmartwychwstaniem i Wniebowstąpieniem przyjmuje jako wielki i święty dar Odkupienia, który z nieskończonego miłosierdzia Bożej Miłości ofiarowany jest człowiekowi i światu z wyjątkiem "księcia tego świata", tj. diabła i jego piekła. Konkretne skutki tej sprzecznej myśli Marcina Lutra o dialektycznych związkach wzajemnego przenikania się łaski i grzechu uwidocznią się przy kwestii pojmowania małżeństwa w reformacji, która jako pierwsza w dziejach światowego prawodawstwa małżeńskiego i rodzinnego wprowadziła instytucję rozwodu.