SENAT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. Warszawa, dnia 13 lipca 2010 r. Druk nr 931

Transkrypt

1 SENAT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ VII KADENCJA Warszawa, dnia 13 lipca 2010 r. Druk nr 931 PRZEWODNICZĄCY KRAJOWEJ RADY REGIONALNYCH IZB OBRACHUNKOWYCH Ryszard Paweł Krawczyk Pan Bogdan BORUSEWICZ Marszałek Senatu Rzeczypospolitej Polskiej Szanowny Panie Marszałku, W załączeniu przekazuję Sprawozdanie z działalności regionalnych izb obrachunkowych i wykonania budżetu przez jednostki samorządu terytorialnego w 2009 roku. Z poważaniem (-) Ryszard P. Krawczyk

2

3

4 KRAJOWA RADA REGIONALNYCH IZB OBRACHUNKOWYCH REGIONALNYCH IZB OBRACHUNKOWYCH JEDNOSTKI W 2009 ROKU Warszawa

5 przez jednostki 9 Tadeusz Dobek Prezes RIO Bydgoszcz - 1. Z-ca Prezesa RIO Lublin - KR RIO 2. naczelnik WIAS - RIO Bydgoszcz 3. Batkiewicz Magdalena starszy inspektor kontroli - 4. Cy z-ca naczelnika WIAS - 5. Czajkowska Hanna naczelnik WIAS - RIO Warszawa 6. naczelnik WIAS - 7. Duczmal Katarzyna z-ca naczelnika WIAS - 8. z-ca naczelnika WIAS Hardyk Anna z-ca naczelnika WIAS - RIO Katowice 11. Januszek Andrzej z-ca naczelnika WIAS naczelnik WIAS RIO Katowice 15. naczelnik WIAS Kumor Maria z-ca naczelnika WIAS - RIO Kielce 17. z-ca naczelnika WIAS - RI 18. Magierowska Agnieszka starszy specjalista WIAS - RIO Bydgoszcz 19. Majdrowicz-Dmitrzak Magdalena naczelnik WIAS Malinowska Iwona z-ca naczelnika WIAS - RIO Bydgoszcz 21. Melerowicz Dariusz naczelnik WKGF Michalak Joanna starszy specjalista WIAS Miernik Maria naczelnik WIAS - RIO Kielce 24. dr Mykowska Zofia - RIO Lublin 25. z-ca naczelnika WIAS - RIO Lublin 26. c naczelnik WIAS - RIO Zielona 27. z-ca naczelnika WIAS - RIO Olsztyn 28. dr Pelczar Agnieszka z-ca naczelnika WIAS - RIO Katowice 29. z-ca naczelnika WIAS - RIO Warszawa 30. Serafin Marta referent - RIO Bydgoszcz 31. starszy informatyk - RIO Bydgoszcz 32. Sobol Janusz naczelnik WIAS - RIO Olsztyn 33. Suprynowicz Anna naczelnik WIAS - RIO Szczecin 34. z-ca naczelnika WIAS Wolny Agnieszka starszy informatyk - RIO Bydgoszcz 36. starszy specjalista WIAS - RIO Opole 37. Zbierska Danuta naczelnik WIAS naczelnik WIAS - RIO Opole Projekt medalu XV- ul. Orawska 19, Bydgoszcz ISSN

6 Na podstawie art. 25a ust. 1 pkt 7 ustawy z dnia 7 pa dziernika 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych (Dz. U. z 2001 r. Nr 55, poz. 577 z pó n. zm.), Krajowa Rada Regionalnych Izb Obrachunkowych przedk ada Sejmowi i Senatowi Rzeczypospolitej Polskiej Sprawozdanie z dzia alno ci regionalnych izb obrachunkowych i wykonania bud etu przez jednostki samorz du terytorialnego w 2009 roku. Sprawozdanie to zosta o przyj te uchwa Nr 8/2010 Krajowej Rady Regionalnych Izb Obrachunkowych z dnia 16 czerwca 2010 r. Sprawozdanie sk ada si z dwóch cz ci. Cz pierwsza zawiera informacje o dzia alno ci regionalnych izb obrachunkowych w zakresie zapewnienia zgodno ci z prawem funkcjonowania jednostek samorz du terytorialnego i ich zwi zków, a tak e dysponowania przez nie rodkami publicznymi. Efekt pracy izb w 2009 r. to m.in.: zbadanych uchwa i zarz dze organów jednostek samorz du terytorialnego i zwi zków komunalnych, 5 bud etów ustalonych dla 2 gmin i 3 zwi zków mi dzygminnych, wydanych opinii w sprawach okre lonych w ustawach, skontrolowane jednostki samorz du terytorialnego i inne podmioty, w tym 771 w ramach kontroli kompleksowych, skontrolowanych sprawozda z wykonania bud etów jednostek samorz du terytorialnego, 365 rozpatrzonych pism i skarg, w tym 106 dotycz cych dzia alno ci organów stanowi cych jednostek samorz du terytorialnego, 1 raport o stanie gospodarki finansowej gminy, 373 szkolenia, w których uczestniczy o pracowników jednostek samorz du terytorialnego. Wyrazem aktywno ci izb na forum mi dzynarodowym by a konferencja Audyt pomocy spo ecznej zorganizowana w Bydgoszczy we wspó pracy z EURORAI, a tak e udzia przedstawicieli izb na konferencji w Barcelonie. Kontynuowana by a w ró nych formach wspó praca z trybuna ami obrachunkowymi Niemiec. Tak e na forum krajowym izby zorganizowa y ogólnopolsk konferencj 20 lat finansów samorz dowych w Polsce. W drugiej cz ci Sprawozdania przedstawione zosta y informacje dotycz ce wykonania bud etu przez jednostki samorz du terytorialnego. Podstawowe dane o bud etach samorz dowych w 2009 r. to: tys. z dochody ogó em, które w 8,9% pozyskano z UE (tj tys. z ), tys. z wydatki ogó em, w tym wydatki inwestycyjne tys. z, z czego 24,1%, tj tys. z ze rodków pozyskanych z UE, tys. z wynik bud etów deficyt, tys. z zobowi zania ogó em, które w relacji do dochodów stanowi y 26,0%, tys. z nale no ci ogó em. Dane w Sprawozdaniu prezentowane s za rok sprawozdawczy i rok poprzedni, a dane w punkcie 2 cz ci II Sprawozdania w perspektywie wykonania bud etów w latach

7 Rok 2009, którego dotyczy Sprawozdanie to ostatni rok funkcjonowania starej ustawy o finansach publicznych. Sejm RP w dniu 27 sierpnia 2009 r. przyj now ustaw o finansach publicznych, która wprowadza istotne zmiany zarówno w zakresie finansów samorz du terytorialnego, jak i zada oraz kompetencji regionalnych izb obrachunkowych. Ustawa wprowadza mi dzy innymi zmiany w zakresie form organizacyjnych jednostek sektora finansów publicznych, wprowadza Wieloletni Prognoz Finansow, rozszerza i uszczegó awia perspektyw planowania finansowego, wyznacza nowe zindywidualizowane dla danej jednostki samorz du terytorialnego granice zad u enia, a kierownika ka dej jednostki sektora finansów publicznych zobowi zuje do wdro enia skutecznej i efektywnej kontroli zarz dczej. Wynikiem powy szych zmian jest znaczne rozszerzenie zada regionalnych izb obrachunkowych w zakresie nadzoru, wydawanych opinii i czynno ci kontrolnych. Ocena wp ywu nowych przepisów na dzia alno izb zostanie przedstawiona w Sprawozdaniu za rok W przedk adanym za 2009 r. Sprawozdaniu wykorzystano dane zgromadzone przez regionalne izby obrachunkowe, a tak e dane udost pnione przez Ministerstwo Finansów w zakresie sprawozda bud etowych sporz dzanych przez jednostki samorz du terytorialnego w latach 2008 i 2009 oraz przez G ówny Urz d Statystyczny w zakresie stanu ludno ci w jednostkach samorz du terytorialnego na dzie 30 czerwca 2009 r. Wszystkie zestawienia, tabele i inne dane statystyczne zawarte w Sprawozdaniu s opracowaniem w asnym sporz dzonym na podstawie informacji przekazanych przez poszczególne Izby. Tabele i graficzna prezentacja danych w odniesieniu do bud etów jednostek samorz du terytorialnego zosta y opracowane na podstawie sprawozda bud etowych tych jednostek. Ró ne ród a danych, daty ich aktualizacji oraz przyj ty stopie szczegó owo ci, mog by przyczyn niewielkich rozbie no ci w stosunku do danych prezentowanych w innych opracowaniach, jak równie w ramach niniejszego opracowania. Sprawozdaniem obj to wszystkie jednostki samorz du terytorialnego, które w 2009 r. prowadzi y gospodark finansow w oparciu o bud et, tj gmin, miasto sto eczne Warszaw jako miasto na prawach powiatu i pozosta e 64 miasta na prawach powiatu, 314 powiatów, 16 województw samorz dowych oraz 174 zwi zki mi dzygminne i jeden zwi zek powiatów. Ogó em w 2009 r. funkcjonowa y jednostki samorz du terytorialnego i ich zwi zki. Sprawozdanie za 2009 r. zawiera bogaty materia statystyczny. Zaprezentowano 48 tabel; 8 po cz ci pierwszej i 40 w cz ci drugiej oraz liczne zestawienia i wykresy graficzne. Po raz kolejny Sprawozdanie prezentowane jest w dwóch formach niniejszego opracowania oraz w wersji elektronicznej na stronie internetowej KR RIO dr Ryszard Pawe Krawczyk Przewodnicz cy KR RIO

8 Spis tre ci 5 Spis tre ci I. Dzia alno regionalnych izb obrachunkowych w 2009 roku 1. Zadania i zasady dzia ania regionalnych izb obrachunkowych Zadania izb Organizacja i zasady dzia ania izb Wspó praca izb z organami pa stwa i innymi instytucjami Dzia alno regionalnych izb obrachunkowych w zakresie obs ugi rzeczników dyscypliny finansów publicznych i regionalnych komisji orzekaj cych Wykonanie bud etu przez regionalne izby obrachunkowe Dochody Wydatki Zatrudnienie, p ace i kwalifikacje Zatrudnienie i p ace Kwalifikacje Projekty izb w ramach Programu Operacyjnego Kapita Ludzki Dzia alno nadzorcza Zakres kompetencji nadzorczych izb oraz kryteria nadzoru Wyniki dzia alno ci nadzorczej Ustalenie bud etów jednostek samorz du terytorialnego Skargi do wojewódzkich s dów administracyjnych Dzia alno opiniodawcza Zakres i procedura dzia alno ci opiniodawczej Przedmiot i charakter wydanych opinii Odwo ania od opinii sk adów orzekaj cych do kolegium izby Dzia alno kontrolna Kontrole przeprowadzone przez regionalne izby obrachunkowe Rodzaje stwierdzonych nieprawid owo ci Szczegó owe ustalenia kontroli Skutki finansowe kontroli Dzia ania pokontrolne Kontrola sprawozda bud etowych, wniosków gmin o subwencj rekompensuj c utracone dochody oraz sprawozda w zakresie operacji finansowych... 65

9 6 Spis tre ci 4.4. Informacje o stwierdzonych nieprawid owo ciach w zakresie danych dotycz cych naliczania subwencji i rozlicze dotacji celowych Rozpatrywanie spraw dotycz cych powiadomie regionalnej izby obrachunkowej przez skarbnika (g ównego ksi gowego bud etu) o przypadkach dokonania kontrasygnaty na pisemne polecenie zwierzchnika Rozpatrywanie skarg przez regionalne izby obrachunkowe Raporty o stanie gospodarki finansowej jednostek samorz du terytorialnego Dzia alno informacyjna i szkoleniowa Dzia alno szkoleniowa Dzia alno informacyjna Udzielanie informacji w trybie przepisów ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych Udost pnianie informacji w trybie przepisów ustawy o dost pie do informacji publicznej Dzia alno Krajowej Rady Regionalnych Izb Obrachunkowych Wspó praca z organami pa stwa i innymi instytucjami Rozwój infrastruktury informatycznej Funkcjonowanie prawa samorz du terytorialnego w wietle do wiadcze regionalnych izb obrachunkowych Tabela 1. Tabela 2. Tabela 3. Tabela 4. Tabela 5. Tabela 6. Informacja o uchwa ach i zarz dzeniach organów jednostek samorz du terytorialnego i zwi zków komunalnych zbadanych przez regionalne izby obrachunkowe w 2009 r Wyniki badania nadzorczego uchwa i zarz dze organów jednostek samorz du terytorialnego i zwi zków komunalnych w 2009 r Wyniki badania nadzorczego uchwa bud etowych organów stanowi cych jednostek samorz du terytorialnego i zwi zków komunalnych w 2009 r Wyniki badania nadzorczego uchwa i zarz dze zmieniaj cych bud ety jednostek samorz du terytorialnego i zwi zków komunalnych w 2009 r Wyniki badania nadzorczego uchwa organów stanowi cych jednostek samorz du terytorialnego i zwi zków komunalnych w sprawie absolutorium w 2009 r Wyniki badania uchwa i zarz dze w zakresie spraw finansowych jednostek samorz du terytorialnego i zwi zków komunalnych, z wyj tkiem uchwa bud etowych, zmieniaj cych bud et i w sprawie absolutorium w 2009 r.... Tabela 7. Skargi do wojewódzkich s dów administracyjnych w 2009 r Tabela 8. Wyniki dzialalno ci opiniodawczej izb i charakter wydanych opinii w 2009 r

10 Spis tre ci 7 II. Wykonanie bud etu przez jednostki samorz du terytorialnego w 2009 roku 1. Uchwalanie bud etu i jego zmiany Przygotowanie bud etu jednostek samorz du terytorialnego Uprawnienia organów jednostek samorz du terytorialnego do uchwalania bud etu i jego zmian Zmiany w uchwa ach bud etowych Poprawno dokonywanych zmian Podsumowanie Wykonanie bud etów jednostek samorz du terytorialnego Zmiany przepisów prawa reguluj cych gospodark finansow jednostek samorz du terytorialnego Realizacja bud etów jednostek samorz du terytorialnego Dochody jednostek samorz du terytorialnego Wydatki jednostek samorz du terytorialnego rodki pochodz ce ze róde zagranicznych i ich wykorzystanie Wyniki bud etów oraz zobowi zania i nale no ci Nadwy ka operacyjna w bud etach jednostek samorz du terytorialnego Zobowi zania samodzielnych publicznych zak adów opieki zdrowotnej i wynikaj ce z nich zagro enia dla sytuacji finansowej jst Podsumowanie Rysunek 2.1. Rysunek 2.2. Rysunek 2.3. Dochody i wydatki jednostek samorz du terytorialnego w przeliczeniu na jednego mieszka ca w 2009 r Dochody ogó em i dochody w asne jednostek samorz du terytorialnego w przeliczeniu na jednego mieszka ca w 2009 r Wydatki ogó em i wydatki maj tkowe jednostek samorz du terytorialnego w przeliczeniu na jednego mieszka ca w 2009 r Tabela 2.1. Bud et pa stwa i bud ety jednostek samorz du terytorialnego w latach Tabela 2.2. Tabela 2.3. Tabela 2.4. Tabela 2.5. Tabela 2.6. Tabela 2.7. Dochody, wydatki, wynik bud etu i zobowi zania jednostek samorz du terytorialnego w podziale na województwa w 2009 r Dynamika dochodów i wydatków bud etów jednostek samorz du terytorialnego w podziale na województwa w 2009 r Struktura dochodów i wydatków bud etów jednostek samorz du terytorialnego wed ug rodzajów w podziale na województwa w latach 2008 i Dochody bud etów jednostek samorz du terytorialnego wed ug rodzajów w podziale na województwa w przeliczeniu na jednego mieszka ca w latach 2008 i Wydatki bud etów jednostek samorz du terytorialnego wed ug rodzajów w podziale na województwa w przeliczeniu na jednego mieszka ca w latach 2008 i Relacje dochodów i wydatków bud etów jednostek samorz du terytorialnego w przeliczeniu na jednego mieszka ca do rednich dochodów i wydatków w kraju w 2009 r

11 8 Spis tre ci Tabela 2.8. Tabela 2.9. Tabela Struktura wydatków bud etów jednostek samorz du terytorialnego w wybranych dzia ach klasyfikacji bud etowej w uk adzie województw w 2009 r Wydatki na programy i projekty realizowane przez jednostki samorz du terytorialnego ze rodków ze róde zagranicznych w 2009 r Zobowi zania jednostek samorz du terytorialnego wed ug tytu ów d u nych wed ug stanu na r Wykonanie bud etów przez gminy Dochody Wydatki Wyniki bud etów oraz zobowi zania i nale no ci Podsumowanie Rysunek 3.1. Dochody i wydatki gmin w przeliczeniu na jednego mieszka ca w 2009 r Tabela 3.1. Dochody, wydatki, wynik bud etów gmin w 2009 r Tabela 3.2. Dynamika dochodów i wydatków bud etów gmin w 2009 r Tabela 3.3. Struktura dochodów i wydatków bud etów gmin w latach 2008 i Tabela 3.4. Dochody bud etów gmin w przeliczeniu na jednego mieszka ca w latach 2008 i Tabela 3.5. Wydatki bud etów gmin w przeliczeniu na jednego mieszka ca w latach 2008 i Tabela 3.6. Relacje dochodów i wydatków gmin w przeliczeniu na jednego mieszka ca do rednich dochodów i wydatków gmin w kraju w 2009 r Tabela 3.7. Zobowi zania gmin wed ug tytu ów d u nych wed ug stanu na r Wykonanie bud etu przez miasto sto eczne Warszawa Dochody Wydatki Wynik bud etu oraz zobowi zania i nale no ci Podsumowanie Wykonanie bud etów przez miasta na prawach powiatu Dochody Wydatki Wyniki bud etów oraz zobowi zania i nale no ci Podsumowanie Rysunek 5.1. Dochody miast na prawach powiatu w przeliczeniu na jednego mieszka ca w 2009 r Rysunek 5.2. Wydatki miast na prawach powiatu w przeliczeniu na jednego mieszka ca w 2009 r Tabela 5.1. Dochody, wydatki, wynik bud etów miast na prawach powiatu w 2009 r Tabela 5.2. Dynamika dochodów i wydatków bud etów miast na prawach powiatu w 2009 r Tabela 5.3. Tabela 5.4. Tabela 5.5. Struktura dochodów i wydatków bud etów miast na prawach powiatu w latach 2008 i Dochody bud etów miast na prawach powiatu w przeliczeniu na jednego mieszka ca w latach 2008 i Wydatki bud etów miast na prawach powiatu w przeliczeniu na jednego mieszka ca w latach 2008 i

12 Spis tre ci 9 Tabela 5.6. Tabela 5.7. Relacje dochodów i wydatków miast na prawach powiatu w przeliczeniu na jednego mieszka ca do rednich dochodów i wydatków miast w kraju w 2009 r Zobowi zania miast na prawach powiatu wed ug tytu ów d u nych wed ug stanu na r Wykonanie bud etów przez powiaty Dochody Wydatki Wyniki bud etów oraz zobowi zania i nale no ci Podsumowanie Rysunek 6.1. Dochody i wydatki powiatów w przeliczeniu na jednego mieszka ca w 2009 r Tabela 6.1. Dochody, wydatki, wynik bud etów powiatów w 2009 r Tabela 6.2. Dynamika dochodów i wydatków bud etów powiatów w 2009 r.... Tabela 6.3. Struktura dochodów i wydatków bud etów powiatów w latach 2008 i Tabela 6.4. Dochody bud etów powiatów w przeliczeniu na jednego mieszka ca w latach 2008 i Tabela 6.5. Wydatki bud etów powiatów w przeliczeniu na jednego mieszka ca w latach 2008 i Tabela 6.6. Relacje dochodów i wydatków powiatów w przeliczeniu na jednego mieszka ca do rednich dochodów i wydatków powiatów w kraju w 2009 r Tabela 6.7. Zobowi zania powiatów wed ug tytu ów d u nych wed ug stanu na r Wykonanie bud etów przez województwa samorz dowe Dochody Wydatki Wyniki bud etów oraz zobowi zania i nale no ci Podsumowanie Rysunek 7.1. Dochody i wydatki województw samorz dowych w przeliczeniu na jednego mieszka ca w 2009 r Tabela 7.1. Dochody, wydatki, wynik bud etów województw samorz dowych w 2009 r Tabela 7.2. Dynamika dochodów i wydatków bud etów województw samorz dowych w 2009 r Tabela 7.3. Tabela 7.4. Tabela 7.5. Tabela 7.6. Tabela 7.7. Struktura dochodów i wydatków bud etów województw samorz dowych w latach 2008 i Dochody bud etów województw samorz dowych w przeliczeniu na jednego mieszka ca w latach 2008 i Wydatki bud etów województw samorz dowych w przeliczeniu na jednego mieszka ca w latach 2008 i Relacje dochodów i wydatków województw samorz dowych w przeliczeniu na jednego mieszka ca do rednich dochodów i wydatków województw w kraju w 2009 r Zobowi zania województw samorz dowych wed ug tytu ów d u nych wed ug stanu na r Wykonanie bud etów przez zwi zki komunalne Zwi zki mi dzygminne

13 10 Spis tre ci Informacje ogólne Dochody Wydatki Wynik finansowy oraz zobowi zania Wyniki nadzoru nad gospodark finansow zwi zków mi dzygminnych w 2009 r Podsumowanie Zwi zki powiatów Informacje ogólne Dochody, wydatki, wynik finansowy Podsumowanie Tabela 8.1. Wykonanie dochodów i przychodów zwi zków mi dzygminnych w latach 2008 i Tabela 8.2. Wykonanie wydatków i rozchodów zwi zków mi dzygminnych w latach 2008 i

14 I. DZIA ALNO REGIONALNYCH IZB OBRACHUNKOWYCH W 2009 ROKU Ogólne informacje o regionalnych izbach obrachunkowych Dzia alno nadzorcza Dzia alno opiniodawcza Dzia alno kontrolna Rozpatrywanie spraw dotycz cych powiadomie regionalnej izby obrachunkowej przez skarbnika (g ównego ksi gowego bud etu) o przypadkach dokonania kontrasygnaty na pisemne polecenie zwierzchnika Rozpatrywanie skarg przez regionalne izby obrachunkowe Sporz dzenie raportu o stanie gospodarki finansowej jednostek samorz du terytorialnego Dzia alno informacyjna i szkoleniowa Dzia alno Krajowej Rady Regionalnych Izb Obrachunkowych Funkcjonowanie prawa samorz du terytorialnego w wietle do wiadcze regionalnych izb obrachunkowych

15 12 Cz I. Sprawozdanie z dzia alno ci regionalnych izb obrachunkowych w 2009 roku 1. Zadania i zasady dzia ania regionalnych izb obrachunkowych 1.1. Zadania izb Regionalne izby obrachunkowe zosta y powo ane do nadzoru i kontroli trzech niezale nych i samodzielnych szczebli samorz du terytorialnego wykonuj cych zadania publiczne na rzecz wspólnot lokalnych i regionalnych, a tak e ich zwi zków i stowarzysze. Podstaw prawn dzia alno ci izb jest ustawa z dnia 7 pa dziernika 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych 1. Fundamentalne znaczenie dla ich pozycji w systemie nadzoru nad dzia alno ci jednostek samorz du terytorialnego (jst) oraz w systemie administracji publicznej ma Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. 2. Zgodnie z art. 171 ust. 2 izby s konstytucyjnymi organami nadzoru nad dzia alno ci jednostek samorz du terytorialnego w zakresie spraw finansowych. Nadzór ten sprawowany jest na podstawie kryterium legalno ci. Ustawa o regionalnych izbach obrachunkowych okre la zadania, zasady dzia ania i organizacj izb. Reguluje proces post powania kontrolnego, ustala obowi zki pracowników wykonuj cych czynno ci kontrolne oraz przys uguj ce im prawa, a tak e stanowi o kompetencjach izb w zakresie nadzoru. Ponadto, kompetencje izb wynikaj z ustawy o finansach publicznych 3 (uofp) oraz ustaw reguluj cych ustrój samorz du terytorialnego 4 w Polsce. Ustawa o regionalnych izbach obrachunkowych stanowi, e izby s pa stwowymi organami nadzoru oraz kontroli gospodarki finansowej i zamówie publicznych: 1) jednostek samorz du terytorialnego, 2) zwi zków mi dzygminnych, 3) stowarzysze gmin oraz stowarzysze gmin i powiatów, 4) zwi zków powiatów, 5) stowarzysze powiatów, 6) samorz dowych jednostek organizacyjnych w tym samorz dowych osób prawnych, 7) innych podmiotów, w zakresie wykorzystywania przez nie dotacji przyznawanych z bud etów jst. Zakres przedmiotowy dzia ania izb, wynikaj cy z ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych, obejmuje: nadzór nad dzia alno ci jst i ich zwi zków w zakresie spraw finansowych okre lonych w art. 11 ust. 1 ustawy, przeprowadzanie kontroli gospodarki finansowej i zamówie publicznych podmiotów sektora finansów publicznych wymienionych w art. 1 ust. 2 ustawy, wydawanie opinii w sprawach wymienionych w art. 13 ustawy, prowadzenie dzia alno ci informacyjnej, instrukta owej i szkoleniowej w zakresie obj tym nadzorem i kontrol, 1 Dz. U. z 2001 r. Nr 55, poz. 577 z pó n. zm. 2 Dz. U. Nr 78, poz. 483 z pó n. zm. 3 Do ko ca 2009 r. z ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 249, poz z pó n. zm.), a od 1 stycznia 2010 r. z ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz z pó n. zm.) 4 Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorz dzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz z pó n. zm.); ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorz dzie powiatowym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz z pó n. zm.); ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorz dzie województwa (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz z pó n. zm.).

16 Zadania i zasady dzia ania regionalnych izb obrachunkowych 13 kontrol formaln i rachunkow sprawozda z wykonania bud etów jst oraz wniosków o przyznanie cz ci rekompensuj cej subwencji ogólnej, rozpatrywanie spraw dotycz cych powiadomie przez skarbnika o przypadkach dokonania kontrasygnaty na pisemne polecenie zwierzchnika, opracowywanie raportów o stanie gospodarki finansowej na podstawie wyników dzia alno ci nadzorczej, kontrolnej i opiniodawczej, w razie potrzeby wskazania organom jst powtarzaj cych si nieprawid owo ci lub zagro enia niewykonania ustawowych zada, opracowywanie analiz i opinii w sprawach okre lonych ustawami (m.in. opracowywanie raportów o stanie gospodarki finansowej jst w przypadku ubiegania si samorz dów o po yczk z bud etu pa stwa na podstawie przepisów art. 177 uofp). Do zada izb, na podstawie odr bnych przepisów, nale równie : rozpatrywanie skarg i wniosków dotycz cych dzia alno ci organów stanowi cych jst art. 229 pkt 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks post powania administracyjnego 5, sporz dzanie, na podstawie rozporz dzenia Ministra Finansów z dnia 26 czerwca 2006 r. w sprawie sprawozda jednostek sektora finansów publicznych w zakresie operacji finansowych 6, zbiorczych sprawozda w zakresie operacji finansowych dotycz cych nale no ci, pa stwowego dugu publicznego oraz por cze i gwarancji funduszy celowych posiadaj cych osobowo prawn, samodzielnych publicznych zak adów opieki zdrowotnej (SP ZOZ), samorz dowych instytucji kultury oraz samorz dowych osób prawnych utworzonych na podstawie odr bnych ustaw w celu wykonywania zada publicznych, otrzymanych od jst, które s dla tych podmiotów organem za o ycielskim lub nadzoruj cym, przyjmowanie i przekazywanie sprawozda sporz dzanych, na podstawie przepisów ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o post powaniu w sprawach dotycz cych pomocy publicznej 7, sprawdzanie pod wzgl dem formalnym i rachunkowym prawid owo ci przed o onych przez gminy wniosków o przyznanie cz ci rekompensuj cej subwencji ogólnej na wyrównanie ubytku dochodów, wynikaj cego ze zwolnienia z podatku od nieruchomo ci, sporz dzonych na podstawie przepisów rozporz dzenia Ministra Finansów z dnia 13 kwietnia 2004 r. w sprawie sposobu ustalania i trybu przekazywania gminom cz ci rekompensuj cej subwencji ogólnej na wyrównanie ubytku dochodów w specjalnych strefach ekonomicznych 8 i przekazywanie ich do ministra waciwego do spraw finansów publicznych, udost pnianie i publikowanie, na podstawie przepisów ustawy z dnia 6 wrze nia 2001 r. o dost pie do informacji publicznej 9, w urz dowym publikatorze teleinformatycznym Biuletynie Informacji Publicznej informacji publicznych dotycz cych dzia alno ci regionalnych izb obrachunkowych w zakresie okre lonym ustaw, 5 Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz z pó n. zm. 6 Dz. U. Nr 113, poz Dz. U. z 2007 r. Nr 59, poz. 404 z pó n. zm. 8 Dz. U. Nr 65, poz. 599 z pó n. zm. 9 Dz. U. Nr 112, poz z pó n. zm.

17 14 Cz I. Sprawozdanie z dzia alno ci regionalnych izb obrachunkowych w 2009 roku przyjmowanie i przekazywanie do Ministerstwa Finansów skonsolidowanych bilansów jst, sporz dzanych na podstawie przepisów rozporz dzenia Ministra Finansów z dnia 28 lipca 2006 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowo ci oraz planów kont dla bud etu pa stwa, bud etów jednostek samorz du terytorialnego oraz niektórych jednostek sektora finansów publicznych 10. W 2009 r. znowelizowana zosta a ustawa o regionalnych izbach obrachunkowych 11. Na podstawie obowi zuj cych od 1 stycznia 2010 r. przepisów, zmieniony zosta, z ko ca kwietnia na koniec lutego roku bud etowego, termin ustalania przez izby bud etów tych jst, których organy stanowi ce nie uchwali y bud etu do dnia 31 stycznia roku bud etowego (wcze niej do 31 marca). Ponadto, nadzorem izb obj te zosta y uchwa y w sprawie wieloletniej prognozy finansowej i jej zmian, a do nowych obowi zków izb nale y udzielanie podmiotom obj tym nadzorem i kontrol wyja nie w zakresie stosowania przepisów o finansach publicznych. Nadto, w zwi zku z likwidacj rachunków dochodów w asnych, od 1 lipca 2010 r. dochody z prowadzonej przez izby dzia alno ci informacyjnej i szkoleniowej b d dochodami bud etu pa stwa Organizacja i zasady dzia ania izb Struktur organizacyjn i zasady dzia ania izb okre la ustawa o regionalnych izbach obrachunkowych oraz rozporz dzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 16 lipca 2004 r. w sprawie siedzib i zasi gu terytorialnego regionalnych izb obrachunkowych oraz szczegó owej organizacji izb, liczby cz onków kolegium i trybu post powania 12. W ustawie o regionalnych izbach obrachunkowych okre lono, i nadzór nad dzia alno ci izb sprawuje minister wa ciwy do spraw administracji publicznej na podstawie kryterium zgodno ci z prawem. W razie powtarzaj cego si naruszenia prawa, Prezes Rady Ministrów na wniosek ministra wa ciwego do spraw administracji publicznej, mo e rozwi za kolegium izby i okre li jednocze nie termin (nie du szy ni 3 miesi ce) do powo ania kolegium w nowym sk adzie. Rozwi zanie kolegium jest równoznaczne z odwo aniem prezesa i zast pcy prezesa izby. Od 1999 r., w wyniku reformy administracyjnej, funkcjonuje 16 izb, przy czym ka da z izb zasi giem swojego dzia ania obejmuje obszar jednego województwa. Pracami ka dej izby kieruje prezes izby. Prezesa izby powo uje Prezes Rady Ministrów spo ród kandydatów zaopiniowanych, w drodze konkursu, przez kolegium izby. Kadencja prezesa trwa 6 lat, licz c od dnia powo ania. Zasady przeprowadzania konkursu na prezesa izby reguluj przepisy ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych oraz rozporz dzenie Ministra Spraw Wewn trznych i Administracji z dnia 19 stycznia 2004 r. w sprawie szczegó owych warunków przeprowadzania konkursu na prezesa regionalnej izby obrachunkowej 13. Prezes izby posiada ustawowo okre lone kompetencje oraz wykonuje inne, niezastrze one dla kolegium izby, czynno ci przewidziane przepisami prawa. W czasie jego nieobecno ci dzia alno ci izby kieruje zast pca prezesa, który powo ywany 10 Dz. U. Nr 142, poz z pó n. zm. 11 Art. 18 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. Przepisy wprowadzaj ce ustaw o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1241). 12 Dz. U. Nr 167, poz Dz. U. Nr 10, poz. 93.

18 Zadania i zasady dzia ania regionalnych izb obrachunkowych 15 i odwo ywany jest przez Prezesa Rady Ministrów, na wniosek prezesa izby, spo ród cz onków kolegium. Zast pca prezesa izby wykonuje zadania i uprawnienia w zakresie okre lonym przez prezesa izby. W ka dej izbie dzia a ustawowo okre lony organ kolegium izby. W sk ad kolegium izby wchodz prezes izby jako przewodnicz cy kolegium oraz pozostali cz onkowie. Cz onka kolegium powo uje Prezes Rady Ministrów, na wniosek prezesa izby, zg oszony po uzyskaniu opinii kolegium izby. Kandydatów do opiniowania przez kolegium izby wy ania si w drodze konkursu og oszonego przez prezesa izby. Zasady przeprowadzania konkursu reguluj przepisy ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych oraz rozporz dzenie Ministra Spraw Wewn trznych i Administracji z dnia 23 kwietnia 2004 r. w sprawie szczegó owych warunków przeprowadzania konkursu na cz onków kolegium regionalnej izby obrachunkowej 14. Liczba cz onków kolegium zosta a okre lona w rozporz dzeniu i uzale niona jest od terytorialnego zasi gu dzia ania poszczególnych izb oraz od liczby nadzorowanych podmiotów. Po ow sk adu kolegium stanowi cz onkowie powo ani spo ród kandydatów zg oszonych przez organy stanowi ce jst. Cz onkostwo w kolegium ma charakter etatowy lub pozaetatowy, przy czym pozaetatowy cz onek kolegium powo ywany jest na 6-letni kadencj. Cz onkowie kolegium dzia aj równie w 3-osobowych sk adach orzekaj cych. W zakresie zada nadzorczych i funkcji kontrolnych s niezawi li i podlegaj jedynie ustawom. Do ustawowych kompetencji kolegium izby nale y: ustalanie bud etów jst w przypadku nieuchwalenia uchwa y bud etowej w terminie do dnia 31 marca roku bud etowego oraz orzekanie o niewa no ci uchwa i zarz dze podejmowanych przez organy jst, rozpatrywanie odwo a od opinii wydanych przez sk ady orzekaj ce, przyjmowanie sprawozda z dzia alno ci kontrolnej i informacyjno-szkoleniowej izby, uchwalanie wniosków do projektu bud etu izby oraz ramowego planu pracy, przyjmowanie sprawozda z wykonania bud etu oraz rocznego ramowego planu pracy, w tym planu kontroli, rozpatrywanie zastrze e do wniosków zawartych w wyst pieniach pokontrolnych, opiniowanie kandydatów na cz onków kolegium, wybór kandydata na prezesa izby, uchwalanie regulaminu organizacyjnego izby, podejmowanie uchwa w innych sprawach, okre lonych w odr bnych przepisach. Ponadto, w strukturze organizacyjnej ka dej izby dzia aj : dwa wydzia y merytoryczne: wydzia kontroli gospodarki finansowej oraz wydzia informacji, analiz i szkole, pracami których kieruj naczelnicy, sk ady orzekaj ce, z o one z trzech cz onków kolegium, do wa ciwo ci których nale y wydawanie opinii w sprawach okre lonych w ustawie o regionalnych izbach obrachunkowych oraz w ustawie o finansach publicznych; sk ady orzekaj ce i ich przewodnicz cych wyznacza prezes izby, komisja do spraw rozpatrywania powiadomie przez skarbnika o dokonaniu kontrasygnaty na pisemne polecenie zwierzchnika; komisj powo uje prezes spo ród 14 Dz. U. Nr 130, poz z pó n. zm.

19 16 Cz I. Sprawozdanie z dzia alno ci regionalnych izb obrachunkowych w 2009 roku cz onków kolegium i wyznacza jej przewodnicz cego, biuro izby, które zapewnia obs ug administracyjn i finansowo-ksi gow. Regionalne izby obrachunkowe realizuj zadania nadzorcze, kontrolne, szkoleniowe i informacyjne w siedzibach, które znajduj si w ka dym z miast wojewódzkich oraz w zespo ach zamiejscowych kierowanych przez cz onka kolegium wyznaczonego przez prezesa izby. Liczba zespo ów zamiejscowych ze wskazaniem ich siedzib zosta a okre lona w rozporz dzeniu Prezesa Rady Ministrów w sprawie siedzib i zasi gu terytorialnego regionalnych izb obrachunkowych oraz szczegó owej organizacji izb, liczby cz onków kolegium i trybu post powania i wynosi 35. Szczegó owa struktura organizacyjna izby wynika z regulaminu organizacyjnego, którego projekt opracowuje prezes izby, a uchwala kolegium izby. Od 1997 r. dzia a, utworzona na podstawie przepisu art. 25a ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych, wspólna reprezentacja izb Krajowa Rada Regionalnych Izb Obrachunkowych (KR RIO). W jej sk ad wchodz prezesi oraz po jednym reprezentancie wybranym przez kolegia izb. Pracami Krajowej Rady kieruje przewodnicz cy wybrany spo ród jej sk adu na dwuletni kadencj. W 2006 r. KR RIO podj a uchwa Nr 6/2006 i ustali a Standardy kontroli regionalnych izb obrachunkowych, które stanowi podstaw prowadzenia czynno ci kontrolnych przez wszystkie izby, jak te okre laj sposób prezentowania wyników tych czynno ci Wspó praca izb z organami pa stwa i innymi instytucjami Na podstawie sprawozda, uchwa i zarz dze jst, przedk adanych izbom w trybie nadzoru i kontroli oraz na podstawie bada ankietowych opracowywano analizy, zestawienia liczbowe oraz udost pniano zgromadzon dokumentacj m.in. organom pa stwa i innym instytucjom. Zadania te by y wykonywane niezale nie od udzielania informacji na podstawie ustawy o dost pie do informacji publicznej oraz niezale nie od dzia alno ci informacyjnej w trybie przepisów ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych. W ramach wspó pracy opracowano lub udost pniono na potrzeby: G ównego Urz du Statystycznego informacje o dokapitalizowaniu przez jst wybranych podmiotów gospodarczych oraz bilanse jednostek bud etowych, zak adów bud etowych, gospodarstw pomocniczych jst i zwi zków mi dzygminnych za 2008 r., a tak e sprawozdania zbiorcze w zakresie operacji finansowych za IV kw r. i I, II, III kw r.; Izb Rolniczych dane dotycz ce planowanych wp ywów z podatku rolnego i wydatków z tytu u wp at na rzecz izb rolniczych gmin; Kancelarii Prezesa Rady Ministrów dokumentacj kompleksowej kontroli gospodarki finansowej oraz wykonania zalece pokontrolnych, analiz i propozycje zmian do ustawy o odpowiedzialno ci za naruszenie dyscypliny finansów publicznych, kopie zawiadomienia o mo liwo ci pope nienia przest pstwa i ujawnionych okoliczno ciach wskazuj cych na naruszenie dyscypliny finansów publicznych; Ministerstwa Finansów dane dotycz ce: projektów bud etów jst na 2010 r., wykonania dochodów, wydatków i zobowi za jst za 2009 r. oraz zestawienie o realizacji bud etów jst wykonanie za 2008 r. w wybranych województwach, opini o sytuacji finansowej nadzorowanego miasta z uwzgl dnieniem mo liwo ci regulowania zobowi za, a tak e

20 Zadania i zasady dzia ania regionalnych izb obrachunkowych 17 uwagi do projektu rozporz dzenia Ministra Finansów w sprawie sprawozda jednostek sektora finansów publicznych w zakresie operacji finansowych, propozycje zmian klasyfikacji bud etowej; Ministerstwa Spraw Wewn trznych i Administracji dane dotycz ce liczby i rodzaju uchwa podj tych w sprawie wyodr bnienia funduszu so eckiego, stanowisko w sprawie procedury absolutoryjnej w stosunku do osoby wyznaczonej do pe nienia funkcji organu wykonawczego, stanowisko w sprawie uprawnie kontrolnych organów stanowi cych jst w stosunku do komunalnych spó ek prawa handlowego; Narodowego Banku Polskiego dane o sytuacji finansowej jst (wykonanie roczne za 2008 i kwartalnie za 2009 rok), dane dotycz ce projektów bud etów na 2009 r., w tym wydatki na o wiat, ochron zdrowia, gospodark komunaln i ochron rodowiska, kultur i ochron dziedzictwa narodowego oraz pomoc spo eczn ; Pa stwowej Agencji Rozwi zywania Problemów Alkoholowych analiz dochodów jst z tytu u wydanych zezwole na sprzeda napojów alkoholowych oraz wydatków na przeciwdzia anie alkoholizmowi za 2008 r., informacje o stwierdzonych podczas kontroli nieprawid owo ciach w zakresie realizowania ustawy o wychowaniu w trze wo ci i przeciwdzia aniu alkoholizmowi w niektórych jst; senatorów i pos ów analiz gospodarki finansowej jst wybranych województw za 2008 r., wykaz przeprowadzonych kontroli gospodarki finansowej jst wybranych województw, informacje o: wydatkach na ochron przeciwpo arow oraz wydatkach na kultur fizyczn w latach 2008 i 2009, zasadno ci wyp acania ekwiwalentu stra akom ochotniczych stra y po arnych zatrudnionym na podstawie umowy o prac, stanie zad u enia wybranych województw na koniec 2008 r. i planowanym na koniec 2009 r.; urz dów wojewódzkich informacje o: wykonanych w 2008 r. dochodach, wydatkach, poziomie zad u enia oraz planowanych na 2009 r. wielko ci bud etowych i wska ników zad u enia w wybranych województwach, a tak e dane dotycz ce liczby i rodzaju uchwa w sprawie funduszu so eckiego na 2010 r.; Najwy szej Izby Kontroli informacje o: wykonaniu bud etów jst, wysoko ci dochodów z najmu i dzier awy mienia oraz wysoko ci udzielonych ulg i pomocy de minimis w rolnictwie i rybo ówstwie, wydatkach ponoszonych na utrzymanie dróg publicznych, dochodach gmin z tytu u zbycia nieruchomo ci w latach 2007 i 2008, sum bilansowych zwi zków mi dzygminnych za lata oraz zestawienie terminów przekazania sprawozda bud etowych przez jst; Ministerstwa Rozwoju Regionalnego, Ministerstwa Sportu i Turystyki informacje o nieprawid owo ciach przy realizacji zada inwestycyjnych ze rodków regionalnych programów operacyjnych i Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej. Ponadto, na wnioski s dów, prokuratury, policji, Centralnego Biura Antykorupcyjnego udost pniano materia y i przygotowywano opracowania, dotycz ce gównie wyników kontroli jst.

21 18 Cz I. Sprawozdanie z dzia alno ci regionalnych izb obrachunkowych w 2009 roku 1.4. Dzia alno regionalnych izb obrachunkowych w zakresie obs ugi rzeczników dyscypliny finansów publicznych i regionalnych komisji orzekaj cych Regionalne izby obrachunkowe, zgodnie z art. 70 ustawy z dnia 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialno ci za naruszenie dyscypliny finansów publicznych 15, zapewniaj siedzib, obs ug prawn i administracyjno-techniczn komisji orzekaj cych oraz rzeczników i ich zast pców wa ciwych w sprawach tych komisji, a tak e ponosz, finansowane z bud etu pa stwa, wydatki zwi zane z ich funkcjonowaniem, wyp at wynagrodze i szkoleniem oraz zwrotem wiadkom kosztów przejazdu. Stosownie do postanowie 31 rozporz dzenia Rady Ministrów z dnia 5 lipca 2005 r. w sprawie dzia ania organów orzekaj cych w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych oraz organów wa ciwych do wype niania funkcji oskar yciela 16 izby zapewniaj odpowiednie warunki lokalowe umo liwiaj ce wype nianie przewidzianych w ustawie funkcji, w tym w szczególno ci pomieszczenie umo liwiaj ce przeprowadzenie rozpraw z udzia em publiczno ci, tablic informacyjn, wyposa enie w niezb dny sprz t i materia y biurowe oraz zbiór aktów prawnych. Zadania regionalnych izb obrachunkowych w zakresie obs ugi komisji orzekaj cej okre la 32, a zadania w zakresie obs ugi rzecznika dyscypliny finansów publicznych 34 cytowanego rozporz dzenia. Regionalne komisje orzekaj ce w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych wymierzaj kary w granicach okre lonych w ustawie. Jedn z kar wymienionych w katalogu jest kara pieni na, któr wymierza si w wysoko ci od jednokrotno ci do trzykrotno ci miesi cznego wynagrodzenia osoby odpowiedzialnej za naruszenie dyscypliny finansów publicznych nale nego w roku, w którym dosz o do tego naruszenia (obliczonego jak wynagrodzenie za czas urlopu wypoczynkowego). Je eli nie jest mo liwe ustalenie wysoko ci wynagrodzenia, kar pieni n wymierza si w wysoko ci od jednokrotno ci do pi ciokrotno ci przeci tnego wynagrodzenia. Stosownie do postanowie art. 167 ust. 1 ustawy o odpowiedzialno ci za naruszenie dyscypliny finansów publicznych, ka dy uznany za winnego naruszenia dyscypliny finansów publicznych, zwraca na rzecz Skarbu Pa stwa koszty post powania 17. Koszty i kary wp acane s na rachunek dochodów izby, a nast pnie przekazywane na dochody bud etu pa stwa. W roku 2009, po wezwaniu do zap aty, nale no ci z tytu u kosztów post powania wp aci y 603 osoby w cznej kwocie ,82 z. Wobec 16 osób przewodnicz cy regionalnych komisji orzekaj cych prowadzili post powanie egzekucyjne we w asnym zakresie, zgodnie z postanowieniami ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o post powaniu egzekucyjnym w administracji 18, w wyniku czego wyegzekwowali nale no ci z tytu u kosztów post powania w kwocie 3 874,43 z. Tytu y wykonawcze (28) skierowane zosta y przez przewodnicz cych regionalnych komisji do urz dów skarbowych, które wyegzekwowa y nale no ci z tytu u kosztów post powania w kwocie 6 456,07 z. Wobec 7 osób przewodnicz cy regionalnych komisji orzekaj cych 15 Dz. U. z 2005 r. Nr 14, poz. 114 z pó n. zm. 16 Dz. U. Nr 136, poz Koszty te okre la si rycza towo w wysoko ci 10% przeci tnego wynagrodzenia miesi cznego w gospodarce narodowej w roku poprzednim, og oszonego przez Prezesa GUS w Dzienniku Urz dowym Rzeczypospolitej Polskiej Monitor Polski. 18 Dz. U. z 2005 r. Nr 229, poz z pó n. zm.

22 Zadania i zasady dzia ania regionalnych izb obrachunkowych 19 wydali postanowienia o roz o eniu na raty zap aty kosztów post powania w 1 553,32 z. cznej kwocie 1.5. Wykonanie bud etu przez regionalne izby obrachunkowe Dochody Plan dochodów bud etowych regionalnych izb obrachunkowych, ustalony ustaw bud etow na rok , w kwocie z zosta wykonany w kwocie z, co stanowi o 87,3% planu. Ni sze wykonanie planu dochodów zwi zane by o z faktem zaplanowania w bud etach izb rodków na dzia alno komisji orzekaj cych w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych tylko na pierwsze pó rocze. Uruchomienie rodków z rezerwy celowej bud etowej pa stwa w drugim pó roczu umo liwi o przeprowadzanie rozpraw zgodnie z nap ywaj cymi wnioskami. Wykonanie dochodów w szczegó owo ci paragrafów klasyfikacji bud etowej przedstawia o si nast puj co: 0570 grzywny, mandaty i inne kary pieni ne od ludno ci z, 0580 grzywny i inne kary pieni ne od osób prawnych z, 0690 wp ywy z ró nych op at z, 0750 dochody z najmu i dzier awy sk adników maj tkowych z, 0840 wp ywy ze sprzeda y wyrobów 560 z, 0870 wp ywy ze sprzeda y sk adników maj tkowych z, 0920 pozosta e odsetki z, 0970 wp ywy z ró nych dochodów z, 2400 wp ywy do bud etu nadwy ki dochodów w asnych z. Sta ymi ród ami dochodów, podobnie jak w latach poprzednich, by y wp ywy z tytu u zwrotu kosztów post powania w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych, które stanowi y 53,3% ogó u dochodów (w 2008 r. 45,0%). Pozosta e zrealizowane dochody dotyczy y m.in. kar orzeczonych wobec osób winnych naruszenia dyscypliny finansów publicznych, kar za zw ok, zwrotu nadp aconych sk adek na ubezpieczenia spo eczne z lat ubieg ych, wynagrodze dla p atników za terminowe naliczanie i odprowadzanie sk adek na ubezpieczenia zdrowotne oraz wp ywów za wynajem pomieszcze. W 2009 r. uzyskano równie dochody ze sprzeda y rodków trwa ych, w tym samochodu su bowego i zamortyzowanego sprz tu biurowego oraz z op at zwi zanych z udost pnieniem informacji publicznej przetworzonej. Pobrane dochody by y przekazywane na centralny rachunek bud etu pa stwa w terminach wynikaj cych z obowi zuj cych przepisów. Wysoko dochodów planowanych i zrealizowanych w latach przedstawia poni sze zestawienie. Plan i wykonanie dochodów bud etowych regionalnych izb obrachunkowych w latach Wyszczególnienie Lata Plan (w tys. z ) Wykonanie (w tys. z ) Wykonanie planu (w %) 89,8 83,0 92,1 111,3 87,3 19 Dz. U. Nr 10, poz. 58.

23 20 Cz I. Sprawozdanie z dzia alno ci regionalnych izb obrachunkowych w 2009 roku Wydatki Plan wydatków bud etowych regionalnych izb obrachunkowych, ustalony ustaw bud etow na rok 2009, w kwocie tys. z, w wyniku zmiany ustawy bud etowej 20 uleg zmniejszeniu o 10% do kwoty tys. z. W zwi zku z uzyskaniem rodków pochodz cych z rezerwy celowej bud etu pa stwa w kwocie 806 tys. z, plan wydatków wyniós ostatecznie tys. z i zosta wykonany w 99,9%, tj. w kwocie tys. z. rodki pochodz ce z rezerwy celowej przeznaczone zosta y na sfinansowanie m.in. wynagrodze cz onków komisji orzekaj cych w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych, kosztów konferencji mi dzynarodowej EURORAI Audyt pomocy spo ecznej, niezb dne wydatki inwestycyjne i remontowe oraz na realizacj projektów w ramach Programu Operacyjnego Kapita Ludzki. W porównaniu do 2008 r. wydatki izb uleg y zmniejszeniu o tys. z (dynamika wykonania wydatków w uj ciu nominalnym wynios a 92,3%, natomiast realnie, skorygowana o wska nik redniorocznej inflacji 21 na poziomie 3,5% wynios a 88,8%). W wyniku zmniejszenia planu finansowego izb (okre lonego pierwotnie w wysoko ci tys. z ) o 10%, do kwoty tys. z, tj. o kwot tys. z, dokonano nast puj cych zmian w odpowiednich grupach wydatków: wynagrodzenia osobowe i dodatkowe wynagrodzenie roczne zmniejszenie o kwot tys. z, pochodne od wynagrodze zmniejszenie o kwot 870 tys. z, wydatki inwestycyjne i zakupy inwestycyjne zmniejszenie o kwot tys. z, pozap acowe wydatki bie ce zmniejszenie o kwot tys. z (w tym podró e s u bowe krajowe, zakup materia ów papierniczych i biurowych, szkolenia pracowników, zakup literatury specjalistycznej i prasy, zakup us ug remontowych, zakup akcesoriów komputerowych, w tym programów i licencji, zakup us ug telekomunikacyjnych i dost pu do sieci Internet). Wydatki zosta y wykonane w granicach kwot okre lonych w planie finansowym, z uwzgl dnieniem przeniesie wydatków pomi dzy paragrafami w ramach tego samego dzia u i rozdzia u. Konieczno dokonania przeniesie wynika a z potrzeby dostosowania struktury wydatków rodzajowych do faktycznych potrzeb powsta ych w toku realizacji bud etu. Zmniejszenie planu wydatków w wyniku zmiany ustawy bud etowej utrudni o realizacj ustawowych zada izb, gównie w zakresie realizacji zada kontrolnych. Zmniejszenie wydatków uniemo liwi o równie izbom dokonanie niezb dnych zakupów wyposa enia i us ug remontowych, zmuszaj c jednocze nie do rezygnacji z wi kszo ci wydatków inwestycyjnych. W zakresie wydatków bie cych wprowadzono wiele ogranicze m.in. znacznie ograniczono liczb pracowników delegowanych na szkolenia, do niezb dnego minimum ograniczono inne wyjazdy su bowe oraz inne wydatki ogólno -administracyjne (zakup materia ów biurowych, prenumeraty prasy, literatury fachowej). Z uwagi na ograniczone rodki finansowe w wielu izbach zrezygnowano z obsadzenia wakatów (w tym w wydzia ach merytorycznych). 20 Ustawa z dnia 17 lipca 2009 r. o zmianie ustawy bud etowej na 2009 r. (Dz. U. Nr 128, poz. 1057). 21 Komunikat Prezesa G ównego Urz du Statystycznego z dnia 14 stycznia 2010 r. w sprawie redniorocznego wska nika cen towarów i us ug konsumpcyjnych ogó em w 2009 r. (M. P. Nr 4, poz. 43).

24 Zadania i zasady dzia ania regionalnych izb obrachunkowych 21 Niezb dne przesuni cia (g ównie z paragrafów pacowych na wydatki rzeczowe) i ograniczenie wydatków, jak równie finansowanie wydatków dotycz cych bie cego funkcjonowania izb z rachunku dochodów wasnych w granicach okre lonych przez art. 4 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych, pozwoli y wi kszo ci izb unikn zobowi za wymagalnych. Na dzie 31 grudnia 2009 r. zobowi zania wymagalne w kwocie 193 tys. z wyst pi y tylko w jednej izbie i dotyczy y czynszu za wynajem pomieszcze na siedzib izby i oddzia ów zamiejscowych. Plan i wykonanie wydatków przez regionalne izby obrachunkowe w latach 2008 i 2009 w uk adzie rzeczowo-finansowym przedstawia poni sze zestawienie. Plan i wykonanie wydatków przez regionalne izby obrachunkowe w latach 2008 i 2009 Wyszczególnienie Plan (tys. z ) 2008 r r. Wykonanie (tys. z ) Struktura (%) Plan (tys. z ) Wykonanie (tys. z ) Struktura (%) Wydatki ogó em, z tego: , ,0 - wynagrodzenia osobowe , ,1 - pochodne od wynagrodze , ,8 - dodatkowe wynagrodzenie roczne , ,0 - wydatki ogólno-administracyjne , ,0 - podró e s u bowe krajowe i zagraniczne , ,4 - wydatki i zakupy inwestycyjne , ,2 - odpisy na ZF S , ,5 Z uwagi na charakter dzia alno ci izb w strukturze wydatków dominuj cy udzia maj wydatki na wynagrodzenia. W 2009 r. wydatki na wynagrodzenia wraz z dodatkowym wynagrodzeniem rocznym stanowi y 73,1% ogó u wydatków (w 2008 r. 67,0%) oraz pochodne od wynagrodze 11,8% (w 2008 r. 11,1%). Zmiany w strukturze wydatków w stosunku do roku ubieg ego (zmniejszony udzia wydatków na wydatki i zakupy inwestycyjne, podró e subowe i wydatki ogólno-administracyjne) zwi zane by y przede wszystkim z korekt planu wydatków bud etowych izb. Wydatki na podró e subowe zwi zane bezpo rednio z realizacj ustawowych zada izb stanowi y 2,4% ogó u wydatków (w 2008 r. 3,5%). Wydatki ogólno-administracyjne zwi zane gównie z obs ug dzia alno ci podstawowej, utrzymaniem sprawno ci technicznej budynków, pomieszcze biurowych i ich wyposa enia, czynszów za lokale u ytkowe, zakupem energii, materia ów biurowych i pomocy naukowych, podatkami i op atami oraz wydatkami na szkolenia i kursy pracowników ukszta towa y si na poziomie 11,0% (w 2008 r. 13,7%) ogó u wydatków. Wydatki inwestycyjne w 2009 r. wynios y 203 tys. z i stanowi y zaledwie 0,2% ogó u wydatków (w 2008 r. wynios y tys. z 3,5%), co spowodowane by o rezygnacj izb z wi kszo ci inwestycji (wydatki inwestycyjne w ramach planu finansowego zrealizowano tylko w trzech izbach i dotyczy y niezb dnych prac remontowo-modernizacyjnych oraz zakupu sprz tu komputerowego).