T H E P O L I S H T I M E S. Złotopolscy kosmici lądują! Kac multikulturowy. goniec. str. 4-7

Transkrypt

1 T H E P O L I S H T I M E S 17 Złotopolscy kosmici lądują! 22 Kac multikulturowy Święta last minute goniec str. 4-7

2 goniec

3 goniec

4 4 temat tygodnia Święta last minute Dominik Waszek Kto trochę na Wyspach pomieszkał już wie, że tutejsze święta do polskich mają się nijak. I nie chodzi o różnice w tradycjach, ale o to, czy jeszcze jakakolwiek tradycja istnieje. To, co dzieje się tutaj pod koniec grudnia, niewiele ma wspólnego z pamiątką narodzin Zbawiciela. X-Man wyparł Chrystusa, X-mas Boże Narodzenie i wszystko jest teraz X wielką niewiadomą. Stres, pośpiech, szaleństwo zakupów i prezenty last minute tyle ze świąt zostało. Te święta tutaj to wiesz... mawiają między sobą Polacy. I to wiesz to całkiem pojemny worek, w którym mieszczą się wszelkie różnice między tym, co pamiętamy z dzieciństwa, a tym jak to jest tutaj. Wiesz znaczy, że śnieg nie chrzęści pod butami i para nie leci z ust, gdy się śpiewa kolędy. Wiesz znaczy też, że w domu nie pachnie barszczem, a indyk choćby nie wiem jak się nadymał, rodzimemu karpiowi do płetw nie dorasta. Wiesz to innymi słowy brak świątecznej atmosfery. Te święta tutaj to wiesz... zakupowe szaleństwo na High Street, stres, czy na wszystko nam wystarczy, czasu i pieniędzy, szablonowe życzenia hurtem wysyłane do wszystkich i wszędobylski, rozpromieniony Santa zamiast Pana Jezusa w żłóbku i pochylonej nad nim Maryji. goniec

5 goniec

6 Pieniądz wygrywa z tradycją Polska para Iwona i Tomasz mieszka w podlondyńskim Didcott. To dziura, której pustkę najpełniej odkrywa satelitarny obraz w Googlach. Pierwsze, co rzuca się w oczy, to potężne kręgi kominów elektrowni i prostokąty olbrzymich magazynów w równych rzędach. Właśnie w jednym z nich spędzą dzień Wigilii, a pewnie i Sylwestra. Zbieramy na ślub i wesele rozgrzesza się Iwona. Poza tym, przyjeżdża do nas moja siostra ze szwagrem, więc sama wieczerza będzie jak najbardziej rodzinna. Zrobimy coś na szybko, siostra pomoże. Nie są jedynymi, którym inne pojmowanie świąt przypada do gustu i którzy znajdują w nim szansę na poprawę swego bytu. Będę pracował mówi Wojtek, kucharz w jednej z restauracji na lotnisku Heathrow. Całe święta, potem także w Sylwestra i Nowy Rok. Płacą podwójnie, a ponieważ niewielu jest chętnych, będę brał podwójne zmiany. W każdy dzień świąt zarobię więc cztery razy tyle, co normalnie. Planuję za to zafundować sobie wypasione wakacje na przełomie stycznia i lutego. Wtedy odpocznę dodaje. W jednej z agencji zatrudniającej pracowników do londyńskich hoteli świąteczne i noworoczne zmiany trzeba sobie rezerwować z wyprzedzeniem, bo chętnych nie brakuje. Wcześniej zainteresowani pracą w Boże Narodzenie bywali głównie ludzie innych wyznań, dla których są to dni jak wszystkie inne mówi Agnieszka, zajmująca się tam obsługą polskojęzycznego personelu. Polakom początkowo nie mieściło się w głowach, że tak można, ale z czasem... Pieniądze pokonały tradycyjne opory dodaje. Za pracę w okresie świątecznym uczciwi pracodawcy oferują zazwyczaj podwójne stawki, tego rodzaju poświęcenie doceniają też managerowie, co czasem przekłada się na awanse czy podwyżki. Chciałam jechać na święta, ale za późno wzięłam się za szukanie biletów. Moi znajomi bukowali loty już latem, ja zaczęłam szukać połączeń dopiero w połowie listopada. Okazało się, że po prostu nie stać mnie na powrót do domu na święta. Będę pracować, bo nie wyobrażam sobie siedzenia samotnie w domu przez cały ten czas. Wolę iść do pracy, przynajmniej będę z ludźmi mówi Beata, kelnerka pracująca w centralnym Londynie. goniec Święta na sprzedaż Brytyjskie święta to również gra o ogromne pieniądze zainwestowane w bożonarodzeniowy biznes z nadzieją, że zwrócą się z grubą jak rózga nawiązką. Świąteczne obniżki, wyprzedaże, zestawy podarków dla niej i dla niego, oferty kup teraz, zapłać później, czy prezenty last minute to oferta dla zabieganych, zapominalskich i wiecznie spóźnionych, dla których święta to przede wszystkim długa lista spraw do załatwienia i którzy chętnie zapłacą, żeby przebrnąć przez nie szybciej i łatwiej. Przed świętami ludzie dostają gorączki mówi Jim, kierownik sprzedawców w jednym z wielobranżowych supermarketów. Wtedy sprzedaje się wszystko, co przez resztę roku zalegało w magazynach. Przed Bożym Narodzeniem klienci kupują, żeby tylko kupić. Nie zastanawiają się dwa razy nad jakością produktu, bo wiedzą, że nie oni będą z niego korzystać. Prezent to prezent ważne, żeby dać dodaje. Jego opinię zdają się potwierdzać do spółki: katalogi i sklepowe półki. Przed świętami pojawiają się na nich rzeczy, które w innym czasie nie miałyby tam racji bytu. Kto w normalnych okolicznościach kupiłby na przykład kij od szczotki zakończony końską głową, figurkę kobiety zgniatającej udami orzechy, różową muszkę w kolorowe grochy czy też szczotkę do toalety z napisem Love & Sex? A takie między inymi okazje królują w katalogach i na stronach internetowych pod nagłówkami Last Minute Gift. Im głupszy, tym lepszy Zdaje się też, że przy okazji odkrywamy kolejną różnicę kulturową między nami a Brytyjczykami. U nas obdarowany czymś tak idiotycznym pewnie by się obraził, a w najlepszym przypadku wyrobił sobie nie najlepsze zdanie o darczyńcy. W Wielkiej Brytanii wydaje się czasem, że im prezent głupszy, tym lepszy. Robiliśmy kiedyś secret santa w firmie, gdzie pracowałem mówi Jacek, londyński taksówkarz. Jeden z moich kolegów był 70-letnim staruszkiem. Postawiłem oczy w słup, gdy rozpakował swój prezent. Była to zabawka figurka dwojga staruszków na motocyklu z przymocowanymi do pleców butlami tlenowymi, które miały trzymać ich przy życiu... Polak pewnie by się obraził, ale mój kolega po prostu się roześmiał. Idei kupowania prezentów w ostatniej chwili lepiej jednak nie przeszczepiać na nasz rodzimy, polski grunt. Boleśnie przekonał się o tym Paweł, informatyk z Finsbury Park, który w ubiegłym roku o świątecznym prezencie dla żony przypomniał sobie... w wigilijny ranek. W Londynie człowiek żyje z dnia na dzień i ciągle jest zajęty tłumaczy. 24 grudnia rano pobiegł więc na poszukiwania prezentu dla żony, odwiedzając kilka zatłoczonych sklepów, zanim dotarł do drogerii, gdzie prezent wreszcie znalazł. Stał na półce, jakby na mnie czekał mówi. Zestaw kosmetyków znanej firmy, której nazwę widziałem wcześniej w naszej łazience. Moja żona używała tych perfum od dawna, prezent wydał mi się więc idealny. Wziąłem go z półki, żeby zaoszczędzić sobie dalszego biegania po sklepach, odstałem swoje w długiej kolejce, poprosiłem ekspedientkę, żeby ładnie zapakowała mój podarunek i wróciłem do domu w poczuciu dobrze spełnionego obowiązku. Wieczorem wręczyłem go żonie i z radością patrzyłem, jak się uśmiecha wspomina Paweł. Jakaś nowa seria...? powiedziała ślubna i po chwili uśmiech zaczął gasnąć na jej twarzy. Wreszcie podeszła do męża i wręczyła mu jego własny podarek mówiąc, że jemu przyda się bardziej. Pour homme znaczy, że to dla panów wyjaśniła. Nie mogłem uwierzyć, że tego nie sprawdziłem mówi Paweł. Ale to nauczyło mnie, żeby nie zostawiać wszystkiego na ostatnią chwilę i wybierać prezenty z rozwagą. Happy Holidays Święta w Polsce to czas podniosły, spędzany zwykle z rodziną w aurze religijnej tradycji. Do tego, co dla nas w świętach najważniejsze, Brytyjczycy podchodzą jednak z o wiele większym dystansem. Tutaj Boże Narodzenie to przede wszystkim dwa tygodnie zimowych wakacji, czas zabawy, beztroski, a zarazem nagroda za cały przepracowany w pocie czoła rok. Nie obowiązują tu przedświąteczne posty, a miejscowi skwapliwie wykorzystują wieczory, po których nie trzeba rankiem wstawać do pracy. Dlatego też np. widok bawiących się w pubach ludzi w wigilijny wieczór nie jest niczym nadzwyczajnym, a nocne kluby i inne imprezowe lokale w czasie świątecznej kanikuły zbierają nader bogate żniwa. Nie bez znaczenia jest tu także multikulturowość większych miast, które

7 temat tygodnia 7 zują dać im do tego sposobność, dlatego też rozrywkowo-imprezowy biznes świąt nie ma wolnego i pracuje na pełnych obrotach. Coraz częściej też zwyczajowe świąteczne życzenia zastępuje Happy Holidays, a słowo Christmas powoli wchodzi na indeks. Spece od marketingu chętnie zastępują je tworami własnego autorstwa, jak np. X-Mas wiedząc, że Hindus, Żyd i Muzułmanin też klient w dodatku taki, który rozdrażniony chrześcijańską konotacją świąt mniej chętnie wypuści węża z kieszeni. Prezent zamiast ojca w swej rozrywkowej ofercie muszą znaleźć też coś dla tych, którzy Bożego Narodzenia nie celebrują. A jest to całkiem spora rzesza ludzi mających do zagospodarowania dwa tygodnie wolnego czasu i gotowych płacić za to, żeby się w tym okresie nie nudzić. Prawa ekonomii opakowane w polityczną poprawność naka- Te kulturowe różnice nie każdemu muszą się podobać, ale nie sposób ich nie zauważać. Dewaluacja świąt większości Polaków nie przypada do gustu, a przepełnione w przedświątecznym okresie samoloty i autobusy są tego najlepszym dowodem. Z reguły wolimy spędzić święta w Polsce, gdzie wyglądają one tak, jak według nas wyglądać powinny, a jeśli nawet jechać do domu nie możemy, staramy się przeszczepić na brytyjski grunt rodzime zwyczaje i nadać Bożemu Narodzeniu przynajmniej pozory normalności. Spędzamy Wigilię ze znajomymi, dzielimy się opłatkiem, chodzimy na pasterkę do polskiego kościoła... Jestem tu dopiero trzy miesiące i nie mam jeszcze oszczędności mówi Bogdan z Leyton. Podróż do domu to wydatek rzędu ponad 200 funtów mówi. Wolałem wysłać je żonie do kraju, żeby kupiła za to jakieś ekstra prezenty dzieciakom. Niech i one mają jakąś radość z ojca za granicą... Trochę ciężko będzie, bo wszyscy ode mnie z domu jadą i zostaję tu zupełnie sam. Pojadę w przyszłym roku. Na pewno pojadę. Świąt Spokojnych i wesołych Bożego Narodzenia ego Roku! oraz Szczęśliwego Now bie, acy, w domu czy w pu Z ludźmi czy bez, w pr e, żn czy z kolegami wa z rodziną przy opłatku szczęśliwie. żeby te Święta spędzić ciężkiej pracy, ku Odsapnąć po całym ro ć się u, być może zastanowi złapać trochę dystans m Roku czymy sobie w Nowy na spokojnie, czego ży ywistość. zenia przekuć w rzecz i co zrobić, żeby te mar ły zespół Drodzy Czytelnicy, ca Tego też życzy Wam, 2010 będzie ając nadzieję, że rok Gońca Polskiego m dniego. binę lepszy od poprze jak zwykle choć odro reklama

8 8 felieton Katarzyna Bzowska Bezbożne Boże Narodzenie Znajoma Angielka już od połowy listopada wierciła dziurę w brzuchu swemu chłopakowi, by ubrali choinkę i zaczęli Boże Narodzenie. Bo ona tak lubi święta. Jak dla większości młodych Anglików, święta Bożego Narodzenia są dla niej okazją do wydawania pieniędzy na niepotrzebne nikomu prezenty, wypicia nadmiaru aloholu i cieszenia się z upominków, które tak naprawdę tuż po świętach wylądują w koszu na śmieci albo w najlepszym razie w sklepie z używanymi rzeczami. Ta młoda osoba, jak twierdzi, uwielbia tradycję. Oznacza to dla niej choinkę pod sufit z mnóstwem świateł, pieczonego indyka i Christmas pudding. Na kilka świątecznych dni jedzie do rodziców, mieszkających w jednym z licznych podlondyńskich miasteczek. Tam też chodziła do szkoły. O tej porze roku zjeżdżają tam też jej szkolni koledzy. W pierwszy dzień świąt, gdy jej matka znika w kuchni, idzie do pubu i tam spotyka swoją klasę. Czyż to nie cudowne? entuzjazmuje się. Przynajmniej raz w roku mamy okazję, by się spotkać, powspominać dawne czasy i dowiedzieć się, co u kogo słychać. Chrześcijanie bez Kościoła Pochodzi z typowej postępowej rodziny. Jej rodzice, wychowani w swinging sixties byli piewszym pokoleniem, które otwarcie zbuntowało się przeciwko sformalizowanej religii. Przestali chodzić do kościoła i tak samo wychowali swoje dzieci. Nie są walczącymi ateistami. Po prostu, jak ujął to Tony Blair, nie działają w tej dziedzinie, czyli w religii. Jednak na pytanie w coraz liczniejszych ankietach o przynależność religijną wpisują Church of England. Ich córka zadawala się bardziej ogólnikowym stwierdzeniem Christian. Historię narodzenia Jezusa traktuje jako piękną bajkę, w której występują aniołowie, zwierzęta i mędrcy ze Wschodu. Pamięta to wszystko ze szkoły co roku wystawiali przecież Nativity. Raz się nawet zdarzyło, że to jej powierzono rolę Matki Boskiej. Była z tego bardzo dumna. Dla niej święta to okazja do powrotu do wspaniałej krainy lat dzieciństwa. W swym podejściu nie jest odosobniona. Pomimo, że aż 70 proc. Brytyjczyków czuje się związanych z jakąś religią, przy czym 60 proc. określa siebie jako chrześcijanina, to tylko 31 proc. bierze czynny udział w życiu religijnym swojej społeczności. Zaledwie 6,5 proc. chrześcijan uczęszcza na niedzielne nabożeństwa i jest to trend spadkowy przed trzydziestu laty 12 proc. chodziło w niedzielę do kościoła. Do 2003 r. najszybciej spadała przynależność do Kościołów anglikańskiego i katolickiego. Po rozszerzeniu Unii ta tendencja zmieniła się zaczęło przybywać katolików. To oczywiście imigranci, przede wszystkim Polacy. Zdumienie Anglików obserwujących przepełnione w niedzielę polskie kościoły jest ogromne. Moi sąsiedzi, widząc co dzieje się na Balham, za każdym razem pytają z niepokojem: Czy coś się stało?. Powstały nawet prognozy, że w najbliższych latach, po raz pierwszy od czasów reformacji, liczba katolików przekroczy liczbę należących do Kościoła anglikańskiego, który z coraz większym trudem znajduje sobie miejsce we współczesnym świecie. Dla wielu tradycyjnych anglikanów zezwolenie na ordynację kobiet było trudne do przełknięcia. Ostatnio biskupem została kobieta, otwarcie przyznająca się do tego, że jest lesbijką. I wszystko to w kraju, gdzie monarcha jest obrońcą wiary i do niedawna nie mógł poślubić katolika, a najwyżsi rangą duchowni zasiadają w wyższej izbie parlamentu ze względu na pełnioną przez siebie funkcję. Izba Lordów ma być pod tym względem zreformowana, a jak mówi książę Karol monarcha powinien być obrońcą każdej wiary, nie jednego określonego wyznania. Wyznaniowy galimatias Czy wiesz, że my też czcimy Jezusa? powiedziała do mnie moja młoda sąsiadka. My? To znaczy w jej przypadku kto? Uważa się za Angielkę, ale jej matka pochodzi z rodziny emigrantów czeskich, a nieżyjący od ponad dziesięciu lat ojciec był Pakistańczykiem. Nikt w jej domu nie jest religijny, choć tradycyjnie nie je się tam wieprzowiny, ale celebruje Boże Narodzenie zgodnie z obyczajem chrześcijańskim. Gdy jedzie na święta do dziadków do Derby, wraz z nimi idzie do luterańskiego kościoła. W tym roku brała ślub. Uroczysty, w kościele. Tren białej sukni niosła 4-letnia córeczka państwa młodych. W późniejszych uroczystościach weselnych nie zabrakło elementów obrządków islamskich. Jak widać, jej życie osobiste jest równie pogmatwane, jak i religijne. I takich jak ona jest w tym społeczeństwie wielu. Jeśli chodzi o postać Jezusa, to ma rację. W Bibliotece Brytyjskiej znajduje się stara księga miniatur mogulskich. Na większości tych małych arcydzieł sztuki mamy portrety kolejnych władców tej W podejściu następcy tronu jest sporo sensu. Współczesna Wielka Brytania to kraj 170 wyznań. Najwięcej jest oczywiście chrześcijan, ale Islam jest drugą co do liczebności religią tego kraju muzułmanami jest 3 proc. Brytyjczyków. Najbardziej zróżnicowanym religijnie miastem jest kosmopolityczny Londyn. Tu muzułmanie stanowią 8,5 proc. mieszkańców, a w takich dzielnicach jak Tower Hamlet czy Newham jest od 25 do 36 proc. wyznawców tej religii. dynastii, panującej w Indiach (na różnych obszarach subkontynentu) w latach W pewnym momencie uka- zuje się obraz jakby niepasujący do reszty: przedstawia scenę pokłonu Trzech Króli, z tym tylko, że wyglądają oni jak słudzy mogulskiego monarchy, a święta Maria otoczona jest przez grono hinduskich dziewcząt. Cała scena rozgrywa się nie w stajence, a w lesie palmowym. Nie ma w tym nic zaskakującego. Według Koranu, Jezus był zapowiedzianym wcześniej Mesjaszem. Wiele faktów powtórzonych jest tu za Ewangelią, choćby historia poczęcia pokrywa się z opisem św. Łukasza matką Chrystusa była Maria, której ukazał się Anioł, zapowiadając narodziny syna, mimo iż była dziewicą. Maria urodziła syna pod palmą, a ten tuż po urodzeniu potrafił rozumnie przemawiać i pobłogosławił całą rodzinę. Różnica polega na tym, że dla muzułmanów Jezus jest prorokiem, ale nie synem Bożym. Muzułmanie nie obchodzą Bożego Narodzenia w takim sensie, jak czynią to chrześcijanie. Jednak obecnie te chrześcijańskie święta coraz bardziej przypominają obrządki pogańskie, w których nie ma miejsca na sprawy nadprzyrodzone. Może jest to dobra okazja, by zobaczyć, co nas łączy z wyznawcami innych religii. Z muzułmanami z pewnością możemy wspólnie celebrować człowieczy żywot Jezusa. Oby przedstawiciele obydwu tych religii zaczęli powtarzać wspólnie: Pokój ludziom dobrej woli. goniec

9 goniec

10 10 wiadomości z Polski Nakaz aresztowania Jana Marii Rokity PRAWO. Niemiecka prokuratura wydała nakaz aresztowania Jana Marii Rokity w związku z incydentem, do jakiego doszło w lutym tego roku na lotnisku w Monachium. Były poseł nie uiścił 3 tys. euro grzywny za wszczęcie awantury, po której policja wyprowadziła go z samolotu w kajdankach. Do zajścia doszło na pokładzie samolotu Lufthansy, gdy Jan Rokita wraz z małżonką chcieli skorzystać ze schowków w klasie biznesowej, mimo że posiadali bilety w klasie ekonomicznej. Zdaniem Rokity stewardesa Lufthansy była wobec niego niemiła, a nawet obraziła parę polityków. W rezultacie na miejsce wezwano policję i Rokitę wyprowadzono z samolotu w kajdankach. Jak twierdzi były poseł funkcjonariusze poniżali go i ubliżali mu podczas przesłuchania na komisariacie. Ostatecznie Rokita został jednak po kilku godzinach zwolniony, a w sierpniu niemiecki sąd orzekł wobec niego grzywnę w wysokości 3 tys. Euro. Rokita nie uiścił jej jednak, wobec czego karę pieniężną zamieniono na 30 dni aresztu. Wydano także nakaz jego aresztowania Teraz jeśli pojawi się na terytorium Niemiec, trafi za kratki, chyba że zdecyduje się zapłacić grzywnę w pełnej wysokości. Skandal z senatorem w roli głównej OBYCZAJE. Krzysztof Piesiewicz, adwokat, długoletni senator, działacz PO oraz scenarzysta głośnych filmów Krzysztofa Kieślowskiego został oskarżony o posiadanie narkotyków. Na nakręconym przez szantażystów filmie wideo widać, jak przebrany w sukienkę senator wciąga biały proszek oraz pozwala malować się szminką. Film, który w ubiegły piątek znalazł się na internetowej stronie Super Expressu, został nakręcony we wrześniu 2008 roku w warszawskim mieszkaniu Piesiewicza. Widać na nim gospodarza, który najpierw wciąga do nosa biały proszek, potem pali papierosa przebrany w damską sukienkę, a jeszcze później pozwala szminkować sobie usta. Na filmie obecna jest również kobieta, używająca wobec niego niewybrednego słownictwa. Film bulwersuje, bowiem Krzysztof Piesiewicz uważany był do niedawna za moralny autorytet. W latach 80. wielokrotnie występował jako obrońca w procesach członków ówczesnej opozycji, zasłynął też jako osobisty przyjaciel Krzysztofa Kieślowskiego oraz autor scenariuszy jego najgłośniejszych filmów, m.in. Dekalogu oraz Podwójnego życia Weroniki. Kokainę brałem, ale nie wtedy Jak wyjaśnia Piesiewicz, kobietę, która potem nagrała go w intymnej sytuacji, poznał w 2008 roku przed hotelem Mariott. Potem spotkał się z nią dwukrotnie w kilkumiesięcznych odstępach. Podczas trzeciego spotkania szantażystka przedstawiła mu koleżankę, którą senator również zaprosił do swojego mieszkania. Od 10 lat jestem w separacji z żoną i przez ten czas spotykałem się W obronie Krzysztofa Piesiewicza głos zabrały liczne postaci ze świata polityki, kultury i sztuki. z różnymi kobietami tłumaczy senator. Zapewnia jednak, że nie gustuje ani w przebierankach, ani w narkotykach. Kilkakrotnie zażywałem kokainę, m.in. na festiwalach filmowych w Holandii i we Włoszech, ale tego dnia to nie były narkotyki dodaje senator utrzymując, że na prośbę kobiet wciągnął do nosa sproszkowane lekarstwa. Po tym zdarzeniu Krzysztof Piesiewicz był dwukrotnie szantażowany przez kobietę obecną na filmie. Za święty spokój zapłacił jej ok. pół miliona złotych. Przy trzeciej próbie wyłudzenia pieniędzy, senator zdecydował, że jednak zawiadomi policję, której udało się zatrzymać grupę szantażystów. Podczas przesłuchania kobieta zeznała, że Piesiewicz posiadał wtedy narkotyki, którymi częstował ją i jej koleżankę. Na podstawie tych zeznań wszczęto śledztwo przeciw senatorowi, który dobrowolnie zrzekł się parlamentarnego immunitetu. Artystom więcej wolno Publikację filmu surowo skrytykował m.in. metropolita lubelski, abp Józef Życiński, oskarżając media o mówienie językiem nihilizmu oraz wykańczanie autorytetów moralnych. W podobnym tonie wypowiedział się też znany reżyser Kazimierz Kutz. Według niego kompromitująca sytuacja została zaaranżowana celowo, aby później mogła stać się przedmiotem szantażu. Te hieny przebrały go w sukienkę, szminkowały i nagrywały to, bo to człowiek wybitny, znany i bogaty powiedział Kutz, również senator PO. W roli ofiary widzi Piesiewicza także piosenkarz Maciej Maleńczuk. Piesiewicz to wybitny artysta, a artystom więcej wolno. Mnie tu nic nie szokuje. Dawno przestałem rozróżniać dobro od zła podsumował rockman. Nieco inaczej sprawę widzi jednak specjalista od wizerunku Eryk Misiewicz. Politycy muszą być świadomi, że każdy ich ruch, wszystko może być elementem gry wobec nich powiedział. Jego zdaniem Piesiewicz po 18 latach politycznej kariery powinien już zdawać sobie z tego sprawę. (dw) r e k l a m a Wypadek samochodowy? Wypadek w pracy? Skontaktuj się z nami pomożemy wygrać odszkodowanie. Obsługa po polsku tel.: , kom.: , sersan@ersans.co.uk Rozpatrzymy wszystkie przypadki! Nie pobieramy żadnych opłat od naszych klientów! 7 Willoughby Road Turnpike Lane London N8 0HR goniec

11

12 12 wiadomości ze świata Iran o krok od bomby atomowej TEHERAN. Iran pracuje nad ostatnim elementem potrzebnym do rozpoczęcia budowy bomby atomowej donosi The Times na podstawie materiałów wywiadowczych, do jakich dotarł. Inicjator rozpadu reakcji łańcuchowej to końcowy element niezbędny do budowy bomby. Odpowiada on za jej detonację i nad nim właśnie według The Times pracują irańscy naukowcy. Źródłem tej informacji jest wojskowa dokumentacja, pochodząca z 2007 roku. W 2003 roku Iran zadeklarował rezygnację z programu zbrojeń nuklearnych. Eksperci nie mają jednak wątpliwości, że Iran bombę buduje, planowane technologie nie mają bowiem zastosowania do celów cywilnych. Dokumenty wywiadowcze trafiły do rządów wielu zachodnich krajów oraz obserwatorów ONZ. Paryż bez kasy na Święta? PARYŻ. W okresie szału przedświątecznych zakupów Francuzów może czekać niemiła niespodzianka. Konwojenci dostarczający gotówkę do paryskich bankomatów zapowiadają bowiem strajk. Żądają znacznych podwyżek w związku z niebezpieczeństwami, jakie czyhają na nich w pracy. W ostatnim roku doszło do ponad 50 napadów na bankomatowych konwojentów, często z użyciem samochodów pułapek. Sześć central związkowych zapowiedziało strajk na 21 grudnia. Francuzi oraz zwiedzający Paryż turyści mogą mieć więc nie lada problem z uzyskaniem gotówki. Zamach na premiera Włoch. Berlusconi w szpitalu MEDIOLAN. Włoski premier Silvio Berlusconi trafił do szpitala po ataku, do jakiego doszło w niedzielę podczas wiecu jego partii na placu Piazza Duomo w Mediolanie. Chory psychicznie mężczyzna rzucił w polityka miniaturką mediolańskiej katedry. Złamał mu nos, rozciął wargę i uszkodził dwa zęby. Początkowo sądzono, że Berlusconi schodząc z podestu po wygłoszeniu ostrego przemówienia, otrzymał cios pięścią w twarz, po którym osunął się na ziemię. Dopiero analiza nagrania wideo pozwoliła ustalić, że we włoskiego premiera rzucono miniaturą mediolańskiej katedry. Zamachowcem okazał się 42-letni Massimo Tartaglia, którego zatrzymano bezpośrednio po zajściu. Nie był wcześniej karany, ale od kilku lat leczy się psychiatrycznie. Policjanci znaleźli przy nim krzyż oraz gaz pieprzowy. Mężczyzna został osadzony w mediolańskim więzieniu. Bezpośrednio z placu Piazza Duomo włoski premier został przewieziony do szpitala. Czuwający nad nim lekarze oświadczyli, że nie będzie potrzebował operacji, choć cios uszkodził mu dwa przednie zęby, złamał kość nosową oraz rozciął wargę. Włoski premier ma też problemy z przyjmowaniem posiłków, podawane są mu leki przeciwbólowe oraz antybiotyki. Jak donosi włoska prasa, po pierwszej nocy spędzonej w szpitalu, zaraz po przebudzeniu premier poprosił o... gazety. Atak potępiły niemal wszyscy przedstawicieli włoskich partii politycznych, tak koalicyjnych, jak i opozycyjnych. Niechlubnym wyjątkiem stał się główny adwersarz Berlusconiego na włoskiej scenie politycznej, lider opozycyjnej partii Włochy Wartości Antonio Di Pietro. Jestem przeciwko przemocy, ale Berlusconi swoim zachowaniem i olewaniem wszystkiego sam podżega do przemocy powiedział w kilka minut po zamachu. Włoska prasa to właśnie jego obarcza polityczną odpowiedzialnością za zamach przypominając, że jeszcze w piątek, podczas antyrządowej manifestacji lewicowej centrali związkowej Cgil w Rzymie Di Pietro mówił: Jeśli rząd pozostanie głuchy na potrzeby, dojdzie do starcia na ulicy i dojdzie do przemocy, gdy rząd nie będzie poczuwać się do odpowiedzialności, by odpowiedzieć na potrzeby kraju. Bezpośrednio po ataku włoski premier trafił do szpitala ze złamanym nosem, rozciętą wargą i uszkodzonymi zębami. Delirium tak z kolei wypowiedź Di Pietro określił rzecznik koalicyjnej partii Lud Wolności Daniele Capezzone. Wstydź się, robisz krzywdę Włochom dodał. Natomiast wiceminister obrony Guido Crosetto zapowiedział złożenie w prokuraturze zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa przez Di Pietro. Zarzuca mu m.in. udział w grupie przestępczej. Sam opozycyjny lider, były prokurator, zasłynął na początku lat 90. w czasie antykorupcyjnej operacji Czyste Ręce. Zupełnie inaczej jednak widzą sprawę włoscy internauci. W sieci pojawiła się już gra zręcznościowa polegająca na unikaniu latających figurek mediolańskiej katedry, a na portalu Facebook triumfy święci strona fanów zamachowca. Są ich już dziesiątki tysięcy. (dw) r e k l a m a goniec

13 goniec

14 14 Polak na Wyspach Wymiana władzy w Poland Street POLONIA. Stowarzyszenie Poland Street wybrało 5 grudnia nowy zarząd. Funkcję przewodniczącej organizacji objęła Paulina Pyrkosz, dotychczasowa członkini zarządu ds. operacyjnych. Paulina Pyrkosz zastąpiła Jacka Winnickiego na stanowisku przewodniczącego stowarzyszenia. Zastępcą Pyrkosz będzie Agnieszka Adamska, dotychczasowa członkini zarządu ds. rekrutacji. Funkcję sekretarza organizacji obejmie Joanna Rymaszewska, aktywna działaczka sekcji turystycznej, a skarbnikiem została Anna Elas, dotychczasowa administrator działu ekonomicznego. Do zarządu weszła również Joanna Bąk, rzeczniczka prasowa Poland Street. Świeżo wybrani członkowie zarządu będą sprawować swe funkcje przez roczną kadencję. Odchodzący zarząd wykonał przez ostatni rok niesamowitą pracę i postawił poprzeczkę bardzo wysoko powiedziała Paulina Pyrkosz. Mamy nadzieję, że podczas naszej kadencji, Poland Street będzie się dalej rozwijać i doskonalić, dla dobra polskiej społeczności dodała. Pierwszym wyzwaniem dla nowego zarządu będzie organizacja w Londynie XVIII. Finału Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy, który odbędzie się 10 stycznia. Gang przyłapany na wyłudzaniu zasiłków OSZUSTWO. Gazeta News of the World opisała gang, który sprowadza z Polski bezdomnych i bezrobotnych obiecując im pracę, po czym rejestruje ich w systemie opieki społecznej i wyłudza zasiłki, a nawet kredyty. Herszt grupy ma zarabiać na oszustwach nawet 100 tys. funtów miesięcznie. Dziennikarze niedzielnego tabloidu zinfiltrowali siatkę dowodzoną przez Polaka, 26-letniego Dawida G. Jak pisze News of the World, gang działa od pięciu lat, w ciągu których wyłudził miliony funtów. Oszuści werbują w Polsce ludzi spośród bezdomnych i bezrobotnych do pracy czekającej na nich rzekomo w Wielkiej Brytanii. Przywożą ich tu autobusami i z miejsca rejestrują w Job Centre, gdzie otrzymują numery ubezpieczenia społecznego NIN. Następnie ich pracodawcy otwierają przyjezdnym konta bankowe i składają za nich wnioski o benefity. Przybysze z Polski są potem informowani, że pracy jednak dla nich nie ma i wsadzani do autobusu do kraju. Pomocniczka Dawida G. opisuje tabloidowi, jak preparuje dokumenty poświadczające, że martwe dusze pracują w UK od co najmniej roku, co jest warunkiem otrzymania niektórych zasiłków. Przedstawiam sfałszowane umowy o wynajem mieszkania i fałszywe referencje od pracodawców opisuje Monika B., na co dzień studentka prawa. Dziennikarze byli też świadkami, jak Polka zabrała dziewięć osób do Job Centre w Chelmsford, by dostać numery NI na podstawie sfałszowanych dokumentów. Wkrótce zaczynają napływać tax credit, child tax credit i child benefit mówi Monika B. Na każdego z nich dostajemy 780 funtów miesięcznie, bo mówimy, że są tutaj z dwójką dzieci. Polka dodała, że sama uczestniczyła w tysiącu takich spraw. News of the World pisze, że proceder trwa od 2004 roku, a gang wykorzystuje również otwarte konta martwych dusz, by wyłudzić z banków kredyty. Pomagają w tym skorumpowani pracownicy banków, opłacani za przymykanie oczu na jawne oszustwa. Dziennikarzowi, który udawał skorego do współpracy pracownika banku, Dawid G. zaproponował 1500 funtów za każdą pożyczkę w wysokości 10 tys. funtów. Polacy przekazali mu nawet 30 danych personalnych martwych dusz, na które wyłudzali zasiłki z fałszywymi adresami, danymi ich fikcyjnych dzieci, numerami ubezpieczenia społecznego i numerami kont. Pierwszy podejrzany ws. śmierci Polaka w Bognor PRAWO. Po czteromiesięcznym śledztwie funkcjonariusze z Sussex Police zatrzymali podejrzanego o morderstwo Marka Pudłowskiego. Przełomowym momentem okazał się pomysł wyznaczenia nagrody 5 tys. funtów za pomoc w złapaniu sprawcy. Rzecznik prasowy policji potwierdził, że w czwartek rano zatrzymany został mieszkający w Bognor 33-latek podejrzany o morderstwo Polaka. Aresztowanie nastąpiło zaledwie trzy dni po tym, jak za pomoc w śledztwie wyznaczona została nagroda. Wcześniej, przez cztery miesiące od tragicznej śmierci Polaka, policjanci bezskutecznie usiłowali trafić na jakikolwiek ślad mordercy. 3 sierpnia tego roku na leżące na ławce przy nadmorskim skwerku w Bognor ciało Polaka natrafił przypadkowy przechodzień. Kiedy sekcja zwłok wykazała, że przyczyną śmierci mogło być pobicie, rozpoczęło się śledztwo. Prowadzący je policjanci mieli nagranie z kamery CCTV, na której zarejestrowane zostały ostatnie chwile życia Pudłowskiego. Z kolei na nagraniu z www: News of The Worrld (ska) oddziału HSBC w Bognor, którego siedziba znajdowała się zaledwie kilkaset metrów od miejsca, gdzie później znaleziono jego zwłoki, widać jak Polak usiłuje wytłumaczyć pracownikom banku, że został pobity. Dostaje szklankę wody i jakieś tabletki. Recepcjonistka przynosi wiadro i stawia je przed Pudłowskim, tak aby krew z jego rozbitej głowy nie kapała na podłogę. Po chwili mężczyzna wychodzi na ulicę. Nikt nie próbuje go zatrzymać, nikt nie wzywa policji ani pogotowia. Kilka godzin później Marek Pudłowski już nie żył. (ryk) r e k l a m a goniec

15 goniec Tysiąc funtów zwrotu za polskiego elektryka FINANSE. Brytyjscy parlamentarzyści nie zaprzestali pobierania zwrotów za naprawy w swoich domach, wydatków na żywność i luksusowych dóbr. Kilka miesięcy po wybuchu afery z wyciąganiem pieniędzy podatników pojawiły się kolejne szczegóły procederu. Na stronach brytyjskiego parlamentu opublikowano właśnie 40 tys. rozliczeń poselskich rachunków za okres od kwietnia 2008 r. do lipca 2009 r. Niektóre żądania zwrotów posłowie wycofali w maju, gdy Daily Telegraph po raz pierwszy opublikował rozliczenia za lata poprzednie. W informacjach opublikowanych przez House of Commons można m.in. wyczytać, że minister zdrowia Mike O Brien domagał się zwrotu pieniędzy za 28 gotowych dań, 20 mini-pączków, ciastek, cukierków, puddingów, dwóch lodów i... jednego napoju zdrowotnego Yakult. Minister obrony Quentin Davies próbował wyciągnąć zwrot w wysokości 20 tys. funtów za naprawę dzwonu na wieży swojej posiadłości w Lincolnshire. Była minister spraw wewnętrznych Jacqui Smith, która ustąpiła właśnie z powodu ujawnienia jej prywatnych wydatków pokrywanych z kieszeni podatnika, nadal wystawiała Aż sześćdziesięciu członków brytyjskiego parlamentu żądało w ciągu ostatnich 12 miesięcy zwrotu wydatków w wysokości 24 tys. funtów na utrzymanie drugiego domu. rachunki, m.in. za telewizor warty 555 funtów, odtwarzacz DVD za 245 funtów i nowe łóżko za 611 funtów. W sprawie wydatków jednego z posłów pojawia się wątek polski. Wśród wniosków o zwrot pieniędzy Davida Willettsa są m.in. wydatki na naprawy w jego domu w zachodnim Londynie przeprowadzone przez polskiego elektryka. Pracownik dostał wynagrodzenie 1035 za... wymianę żarówek. Nasz polski elektryk był bardzo dokładny w określeniu liczby żarówek. Nie chodzi tu jednak o samą ich wymianę. Mamy ciągły problem z systemem elektrycznym w tym domu. To budynek z czasów wiktoriańskich, a władze House of Commons zaaprobowały żądanie zwrotu pieniędzy za te wydatki broni się poseł w wypowiedzi dla gazety The News z Porthsmouth. W sumie 60 członków parlamentu żądało w ciągu 12 ostatnich miesięcy do kwietnia zwrotu maksymalnej kwoty w rozliczeniu wydatków na drugi dom, czyli 24 tys. funtów. Posłowie zarabiają ponad 64 tys. funtów rocznie, zaś pełnienie funkcji członka Izby Lordów nie jest wynagradzane. wiadomości z Wielkiej Brytanii (ska) Rekordowa cena za Rembrandta AUKCJA. Padł o c z e k i w a n y rekord ceny osiągniętej na aukcji za obraz Rembrandta. Dzieło zatytułowane Portret mężczyzny z 1658 roku zostało sprzedane za ponad 20,2 mln funtów. Obraz został wystawiony na licytację w londyńskim domu aukcyjnym Christie s. Po raz ostatni widziano go na wystawie w 1970 roku. Na aukcji obraz ten był oferowany ostatni raz w roku 1930, kiedy sprzedano go za 18,5 tys. funtów. Tym razem znawcy twórczości XVII- -wiecznego holenderskiego mistrza spodziewali się, że Portret mężczyzny osiągnie rekordową cenę 25 mln funtów, bijąc najdroższe do tej pory dzieło Rembrandta Portret damy, które sprzedano w 2000 roku za 19,8 mln funtów. Rekord został pobity, ale nie w takim wymiarze. Na aukcji, gdzie licytowano dzieła starych mistrzów i sztuka XIX-wieczna, padł jeszcze jeden rekord. Niewystawiany na widok publiczny od 50 lat szkic głowy muzy Rafaela osiągnął cenę 29 mln funtów, czyli o 10 mln więcej niż oczekiwano. Łączna wartość 40 prac, które poszły pod młotek w Londynie, wyniosła 68 mln funtów. 15 Młodzi Brytyjczycy wolą mieszkać u mamy OBYCZAJE. Jeden na czterech młodych Brytyjczyków mieszka z rodzicami i ani myśli się usamodzielnić donosi raport Office for National Statistics. Bumerangi jak nazywa ich prasa nie mają też ochoty wiązać się w pary i mieć dzieci. Badania brytyjskich statystyków objęły mężczyzn w wieku lat, z których co czwarty po zakończeniu edukacji wraca do rodzinnego domu bez żadnego pomysłu na samodzielność. Wśród najczęściej wymienianych powodów, dla których dorośli zostają pod opieką mamy i taty, brytyjscy młodzieńcy najczęściej wymieniają kryzys i związane z nimi problemy z otrzymaniem kredytów mieszkaniowych. Winne bywa także bezrobocie i konieczność spłacania kredytów studenckich. Statystyki pokazują jednak, że kryzys jest jedynie wymówką. Brytyjczycy lubili pomieszkać z rodzicami jeszcze na długo przed kryzysem. Liczba tych, Co czwarty Brytyjczyk w wieku lat wraca po zakończeniu edukacji do rodzinnego domu. Wśród przyczyn najczęściej wymieniany jest kryzys. którzy nie chcą iść na swoje, wzrosła zaledwie o 2 proc. od 1988 roku. Nie najlepiej wygląda też brytyjska stopa przyrostu naturalnego. Jedna na pięć kobiet urodzonych w 1963 roku do dziś pozostaje bezdzietna, a analitycy spodziewają się, że w przyszłości coraz więcej Brytyjek będzie niechętnym okiem patrzeć na macierzyństwo. (dw) 50 tysięcy voltów w rękach policjantów PRAWO. Rażące prądem o napięciu 50 tys. voltów tasery dostanie 46 funkcjonariuszy British Transport Police patrolujących londyńskie stacje metra i kolei miejskiej. Elektryczne paralizatory dostaną również policjanci z Cardiff i Manchesteru. Do tej pory w stolicy Zjednoczonego Królestwa broń posiadali jedynie funkcjonariusze jednostek specjalnych oraz oddziałów Territorial Support Group. Paralizatory to po prostu dodatkowa taktyczna opcja dla oficerów, którzy znaleźli się w sytuacji zmuszającej do stawienia czoła na tyle zaciekłej przemocy, że trzeba na nią odpowiedzieć siłą powiedział zastępca naczelnika British Transport Police Alan Pacey. Decyzja wywołała mieszane uczucia wśród organizacji działających na rzecz praw człowieka, które uważają, że użycie tasera jest równoznaczne z torturami. Ofiarą tego urządzenia padł między innymi Robert Dziekański. Polak, pięciokrotnie rażony taserem przez kanadyjską policję, zmarł na lotnisku w Vancouver. (ryk)

16 16 wydarzenia Koniec polskiego patrolu na Ealingu Jakub Ryszko Dwaj polscy policjanci przez trzy miesiące poznawali charakter i środowisko służby na Ealingu. Teraz wracają do domu, a dzięki nim do polskich więzień wróciło też kilkunastu poszukiwanych przestępców. Co najbardziej zaskoczyło polskich gliniarzy? Nasi brytyjscy koledzy są wobec Polaków tu mieszkających... bardzo uprzejmi i delikatni. Czasem za bardzo - mówią. Młodszy inspektor Dariusz Stachowiak z Komendy Wojewódzkiej w Opolu i podinspektor Michał Zapolski z Komendy Powiatowej Policji w Kwidzynie do Londynu przyjechali pod koniec września. O ich spotkaniu z burmistrzem Borisem Johnsonem pisaliśmy w 296. numerze w artykule zatytułowanym Boris pod polską ścianą. Polscy stróże prawa zaprzysiężeni zostali jako oficerowie służby pomocniczej policji, czyli tak zwani Police Community Support Officers. Przez ostatnie trzy miesiące pełnili regularną służbę na ulicach zachodniolondyńskiej dzielnicy Ealing. Na święta obydwaj wracają do swoich domów. Skromna uroczystość pożegnalna miała miejsce w minioną środę w komendzie dzielnicowej policji na Ealingu. Polskim stróżom prawa osobiście dziękował szef pionu śledczego Ealing Police Detective Chief Inspector Vas Gopinathan. Dzięki tym oficerom do polskiej społeczności w naszej dzielnicy dotarła informacja, że nie pozostawiamy jej samej sobie podkreślał. Kilkunastu wróciło do więzienia Korzyści z wymiany są jednak również jak najbardziej wymierne i dotyczą czasu teraźniejszego. W trakcie trzech miesięcy pracy w Londynie polscy gliniarze przyczynili się do wysłania do domu przynajmniej kilkunastu przestępców, którzy ukrywali się tutaj przed ciążącymi nad nimi w kraju wyrokami. O tym, że bez ich udziału taki sukces nie byłby możliwy, wie dobrze detektyw Scott Pavitt, który z Polakami współpracował od pierwszych dni ich pobytu w UK. Ich pomoc jest nie do przecenienia powiedział Pavitt podczas pożegnalnej uroczystości. Przez cały ten czas nasi oficerowie mogli kontaktować się z nimi o każdej porze dnia. Dzięki temu wymiana informacji pomiędzy nami a policją w Polsce odbywała się o wiele szybciej tłumaczył. My nie stworzyliśmy wcale żadnych nowych możliwości formalnych, bo to regulują istniejące od dawna przepisy uściśla młodszy inspektor Stachowiak. Jednak przez to, że byliśmy tutaj na miejscu, że mieliśmy kontakt z naszą ambasadą czy z Komendą Główną, mogliśmy te istniejące procedury realizować znacznie szybciej dodaje i przyznaje, że w wielu przypadkach ich nieformalne ustalenia pozwoliły rozpocząć oficjalne procedury ekstradycyjne. O szczegółach zbyt wiele mówić nie możemy, ponieważ część tych spraw wciąż jeszcze się nie zakończyła zastrzega podinspektor Michał Zapolski. Oficer zdradził jednak Gońcowi, że kilka spraw, w których uczestniczył, przyniosło bardzo ciekawe wyniki dla polskich organów ścigania. To nas bardzo ucieszyło, bo okazało się, że ten program nie jest jednostronny i że polska strona też odnosi z niego korzyści powiedział Zapolski. Niech nie myślą, że tu się ukryją Porównując nasze doświadczenia z Polski i z innych krajów, w których dane nam było przebywać, możemy powiedzieć, że brytyjska policja jest bardzo życzliwa i delikatna mówi Dariusz Stachowiak. Według mnie, dla Polaków czasami trochę nawet zbyt uprzejma dodaje i tłumaczy, że nasi rodacy tę uprzejmość często wykorzystują, żeby uniknąć odpowiedzialności za popełnione przez siebie przestępstwa. W trakcie trzech miesięcy swojego pobytu w Londynie opolski policjant zauważył, że przyjeżdżający tutaj Polacy często przywożą ze sobą przyzwyczajenie do tego, że prawo jest po to, żeby je omijać. Próbują wykorzystywać system pracy tutejszej policji. Nie zgłaszają się na wezwania, podają fałszywe dane mówi. Jak sam przyznaje, Wielka Brytania może wydawać się przestępcom znad Wisły krajem, w którym łatwo jest zniknąć. W Polsce mamy trochę inne możliwości. Policja jest państwowa, mamy wspólne bazy danych dla całego kraju. Łatwo ludzi znaleźć po adresie tłumaczy podinspektor Zapolski. W Zjednoczonym Królestwie sytuacja wygląda zupełnie inaczej. Ponad czterdzieści regionalnych formacji terytorialnych działa tutaj całkowicie niezależnie od siebie. Jedno jest jednak pewne. Nie jest tak, że jak się ucieknie do Anglii, to się jest nie do znalezienia. To nieprawda. Poszukiwania wymagają większych nakładów pracy, ale każdego można znaleźć przestrzega młodszy inspektor Stachowiak. Zabrakło czasu Jednym z głównych zadań, jakie postawili przed sobą polscy oficerowie, była próba przełamania lodów pomiędzy tutejszą Polonią i lokalną policją. Niestety, jak sami przyznają, trzy miesiące to zbyt mało czasu, żeby przezwyciężyć narosłe latami uprzedzenia. Staraliśmy się jak najwięcej z siebie dać. Staraliśmy się spotykać z ludźmi po godzinach, ale trzy miesiące to jednak za mało czasu, żebyśmy mogli ogłosić sukces mówi Michał Zapolski. To był dobry początek, ale dużo więcej takich rotacji by musiało minąć, żeby nasi rodacy się otworzyli. Policja brytyjska już jest otwarta. Kiedy następne polskie patrole pojawią się na Ealingu, na razie nie wiadomo. Nadinspektor Gopinathan informuje, że ta pierwsza zmiana była czymś w rodzaju eksperymentu. To był niezwykle udany projekt i zależy nam na tym żeby go kontynuować, jednak teraz trzeba będzie jego wyniki dokładnie przeanalizować tłumaczy. Obecnie staramy się o dofinansowanie z funduszy Unii Europejskiej. Być może za jakiś czas nasza dzielnica ponownie powita polskich policjantów dodaje. Młodszy inspektor Dariusz Stachowiak i podinspektor Michał Zapolski przez ostatnie trzy miesiące poznawali charakter i środowisko służby na Ealingu. goniec

17 wydarzenia Złotopolscy kosmici 17 lądują! Jakub Ryszko Pierwszym człowiekiem, który zamieniał w złoto wszystko, czego dotknął, był mityczny król Midas. W czasach współczesnych jego obowiązki przejął Paweł Althamer. Polski artysta wpakował dwustu kosmitów w złotych kombinezonach w równie złotego boeinga 737 i lata z nimi po świecie. W ubiegłym tygodniu złotopolska zaraza dotarła na Wyspy Brytyjskie. Złoty samolot z logo linii lotniczych LOT na burcie wylądował na Heathrow w ubiegłym tygodniu. Wysypała się z niego gromada ubranych w szczerozłote kosmiczne kombinezony postaci. Około dwustuosobowa grupa pomaszerowała prosto na stanowisko odprawy celnej, wywołując zdumienie pasażerów i personelu lotniska. Głównym pomysłodawcą całego zamieszania był polski artysta Paweł Althamer, a kosmitami jego przyjaciele i sąsiedzi, mieszkańcy warszawskiego osiedla Bródno-Podgrodzie. 20 lat temu nikt się nie spodziewał, że Polska będzie wolna. Myśleliśmy, że to jest niemożliwe. Nasi astronauci również nigdy nie podejrzewali, że kiedyś polecą za granicę złotym samolotem. To nam przypomina, że to właśnie zwyczajni ludzie zmieniają rzeczywistość tłumaczy genezę swojego pomysłu artysta. Kosmiczna załoga podróżuje już po świecie od kilku miesięcy. Do tej pory złocisty boeing lądował już w Afryce i Ameryce Południowej. 4 czerwca, w rocznicę pierwszych wolnych wyborów na wschód od Łaby, maszyna zawitała do Brukseli. Do Zjednoczonego Królestwa sprowadziło złotych kosmitów uroczyste otwarcie wystawy Common Task w ramach promocji polskiej kultury w projekcie Polska! Year. Prosto z Heathrow procesja Althamera udała się do galerii Modern Art w Oxford. Jej cały parter przekształcony został na stację kosmiczną oraz strefę teleportacyjną, w której na żywo odbywać się będzie film science-fiction. Zwiedzający wystawę goście na chwilę sami stawali się uczestnikami podróży, której na własnej skórze doświadczyli mieszkańcy Bródna. W tym samym czasie w innych pomieszczeniach galerii swoje prace prezentował Mirosław Bałka, znany dobrze brytyjskiej publiczności dzięki instalacji, którą wciąż podziwiać można w hali turbin galerii Tate Modern. Cały projekt nosi kryptonim Wspólna sprawa i jest jednym z wydarzeń włączonych w ramy obchodów 20. rocznicy odzyskania wolności i upadku komunizmu w Europie środkowej. Organizatorem obchodów jest Narodowe Centrum Kultury, a partnerem strategicznym projektu zostały Polskie Linie Lotnicze LOT, które pozwoliły specjalnie z tej okazji pomalować Althamerowi jedną ze swoich maszyn na kolor złoty. Sztuka może zmieniać świat, potrzebuje do tego tylko zwyczajnych ludzi. Tę tezę chce zdaje się przekazać Althamer. Dzięki spektakularnym akcjom w ramach Polska! Year nasi artyści coraz częściej sprawiają, że Polacy stają się na Wyspach widoczni w wymiarze innym niż tylko praca. Paweł Althamer Urodził się w Warszawie w 1967 roku. Artysta uzyskał dyplom na wydziale rzeźby warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych. Uwagę krytyki zwrócił w latach 90. wraz z nowym pokoleniem artystów. Jego dzieła, które obejmują rzeźbę, performance, film i akcje w terenie, przyjmują często postać zaaranżowanych wydarzeń angażujących okoliczną społeczność. Centralne miejsce w jego sztuce zajmują kategoria współuczestnictwa i idea eksploracji zmienionych czy równoległych wymiarów doświadczenia. Zdjęcia: Modern Art Oxford goniec

18 18 kontrowersje Polemika do Awantury... Tekst Awantura na Polskiej Ulicy (Goniec Polski, nr 304) wywołał polemiczne wzburzenie w środowisku organizacji polonijnych w Wielkiej Brytanii. Z wielką przyjemnością publikujemy te polemiki na naszych łamach wierząc, że twórczy ferment, jaki opanował rzeczników, będzie miał moc ozdrowieńczą. Oświadczenie Stowarzyszenia Poland Street Z wielkim zdumieniem i rozczarowaniem przeczytaliśmy artykuł pt. Awantura na Polskiej Ulicy zamieszczony w numerze 303 magazynu Goniec Polski. (...) Dziennikarz wykorzystał opinie byłych działaczy Stowarzyszenia Poland Street, którzy opowiadają o wydarzeniach mających miejsce kilka lat temu. Zabieg ten spowodował wyraźne wprowadzenie w błąd czytelnika, bowiem materiał sugeruje aktualność problemów z lat , które opisuje redaktor. Stowarzyszenie Poland Street stanowczo odcina się od wypowiedzi swoich byłych działaczy, użytych w tym artykule. Osoby te nie przedstawiają stanowiska Stowarzyszenia Poland Street, a jedynie swoją prywatną opinię. (...) Dziwi nas fakt, że dziennikarz nie skontaktował się z przedstawicielami obecnego Zarządu Poland Street, aby (...) zaprezentować opinie obu Stron. Redaktor Waszek przyjął taktykę (wyraźnego w tekście) ataku przeciwko Stowarzyszeniu Poland Street, bez możliwości obrony nie dając nam prawa głosu. Nie jest prawdą, jakoby istniał jakikolwiek konflikt pomiędzy Zjednoczeniem Polskim w Wielkiej Brytanii a Stowarzyszeniem Poland Street, jak również innymi organizacjami polonijnymi a Stowarzyszeniem Poland Street. Przez ostatnie cztery lata działalności Stowarzyszenia Poland Street, podejmowane były wszelkie możliwe działania, które miały na celu przełamywanie nieufności pomiędzy różnymi generacjami polskiej emigracji w Wielkiej Brytanii. (...) Pragniemy jasno zakomunikować, iż Stowarzyszenie Poland Street odnosi się z najwyższym szacunkiem i podziwem dla dokonań wszystkich organizacji emigracji powojennej, członków ZPWB. Wykorzystywaliśmy, wykorzystujemy i będziemy wykorzystywać wszelkie możliwości, aby uczyć się działalności społecznej od bardziej doświadczonych od nas działaczy, jak również móc blisko współpracować z członkami ZPWB dla dobra społeczności polskiej na Wyspach Brytyjskich. Najlepszym dowodem na skuteczne budowanie pozytywnych relacji jest obecność przedstawiciela Poland Street w Prezydium ZPWB. Chcemy podkreślić, iż współpraca Stowarzyszenia Poland Street z Prezydium ZPWB układa się bardzo dobrze. Regularnie korzystamy ze wparcia Prezydium ZPWB oraz wspieramy inicjatywy podejmowane przez ZPWB. Ciekawi nas także, co autor rozumie przez pojęcie agresywnego PR-u, czy też sformułowania lansowania się kosztem innych które to działania przypisuje Stowarzyszeniu Poland Street? Zarzut, o rzekomym promowaniu się Stowarzyszenia Poland Street jako największym ruchu polonijnym w Wielkiej Brytanii jest ogromnym nadużyciem ze strony redaktora Waszka. Nigdy nie komunikowaliśmy o Stowarzyszeniu Poland Street w ten sposób, dlatego bardzo prosimy autora o podanie nam takiego przykładu. Absurdalne jest również wielokrotne podkreślanie przez autora promowania działań Stowarzyszenia Poland Street, w kontekście negatywnym (...). Stowarzyszenie Poland Street jest organizacją społeczną, pozarządową, która działa w myśl zasady pro publico bono. Uważamy za swój obowiązek, aby o naszych przedsięwzięciach w sposób otwarty komunikować, tak aby każdy Polak na Wyspach Brytyjskich wiedział, czym się zajmujemy. Zważywszy na fakt, że działamy właśnie z myślą o polskiej społeczności, byłoby niedorzecznością, abyśmy nie informowali nikogo o tym, co robimy. Chcemy również spowodować, aby jeszcze większa liczba Polaków zaczęła udzielać się społecznie. Stowarzyszenie Poland Street działa w sposób jawny, transparentny i dlatego komuni- kujemy o tym, korzystając z wielu narzędzi, w tym public relations. Pojawianie się w mediach informacji o Stowarzyszeniu Poland Street świadczy o skuteczności tych działań. Chętnie podzielimy się tą wiedzą z innymi organizacjami, jeżeli rzeczywiście, jak sugeruje redaktor Waszek, zarzuca nam się świetne promowanie ( ) samych siebie. Prosimy jednak oddzielić grubą kreską promowanie siebie od promowania swojej działalności. (...) W imieniu Zarządu Stowarzyszenia Poland Street Wojciech Ostrowski, PR & Media Officer Od redakcji: Rzeczywiście, o wiele lepiej by było, gdyby w moim tekście pojawiły się wypowiedzi ówczesnego zarządu Poland Street. O ich uzyskanie zabiegałem przez tydzień poprzedzający jego publikację. Trzykrotnie, telefonicznie i mailowo, próbowałem skontaktować się z panią Joanną Bąk, która figuruje w roli rzecznika prasowego, zostawiając w jej poczcie głosowej szczegółową informację dotyczącą także tematu naszej rozmowy. Niestety, nie doczekałem się żadnej odpowiedzi. Potem dwukrotnie usiłowałem porozumieć się z ówczesnym przewodniczącym PS, panem Jackiem Winnickim. Również bez skutku. Proszę więc o powściągliwość w ferowaniu sądów o mojej rzetelności. Mam nadzieję, że irytacja przy lekturze mojego tekstu skłoni Państwa do częstszego sprawdzania skrzynek mailowych i odpowiadania nie tylko na telefony dziennikarzy zainteresowanych medialną promocją Państwa stowarzyszenia. Nie uważam też, aby nawet wobec braku w tekście wypowiedzi obecnych działaczy PS, doszło w nim do jakiegokolwiek przekłamania. Wypowiadające się w artykule osoby są byłymi członkami PS, co jest tam wyraźnie napisane. Co więcej jest tam także mowa o okolicznościach, w jakich ze stowarzyszeniem się rozstały, nie pozostawia to więc chyba cienia wątpliwości co do tego, że z jego obecną działalnością się nie identyfikują. Sądzę, że Państwa histeria na tym punkcie jest spowodowana nie tyle treścią mojego artykułu, co jego wymową szczególnie w kontekście konfliktu pomiędzy PS a Zjednoczeniem Polskim. Tego samego, któremu Państwo z uporem zaprzeczacie, a który tajemnicą Poliszynela jest od dobrych kilku miesięcy. Nie było moją intencją zarzucanie Państwu czegokolwiek w związku z agresywnym piarem, a jedynie zwrócenie uwagi czytelnika na to, że jest on niewspółmierny do rzeczywistego wpływu, jaki działalność PS wywiera na środowisko Polaków w Wielkiej Brytanii. Uściślijmy: Poland Street liczy ok. 30 członków, z których większość nosi wielowyrazowe tytuły (vide: członek zarządu ds. operacyjnych czy administrator działu ekonomicznego), które jak mniemam świetnie prezentują się w CV. Jeśli przyjrzeć się bliżej Państwa działalności, trudno znaleźć choć jedną inicjatywę mogącą mieć znaczący wpływ na mieszkających na Wyspach Polaków. Nie był nią projekt 12 Miast, który choć nie wypalił staracie się Państwo przekuć w sukces, nie sądzę również, aby zbiórki pieniędzy na b. żołnierzy AK czy sprzątanie grobów mogło jakoś znacząco zmienić jakość życia Polaków w Wielkiej Brytanii. Mimo to stowarzyszenie dosyć często pojawia się w mediach (także polskich) jako wiodąca organizacja polonijna w UK, co zresztą jest podłożem konfliktów, które według Państwa nie istnieją. Jest to dobry, agresywny PR, jest to też mocna autopromocja nie tylko działań, ale i osób. Wiem również, że np. podczas afery z Londyńczykami niektórzy aktywiści PS domagali się od TVP umieszczenia w serialu sceny, podczas której bohaterowie sprzątają mogiły na cmentarzu... Jeśli to nie jest pchanie się na afisz, to co nim jest? Na koniec - nie jest prawdą, że mój tekst został napisany przeciwko Poland Street. Gdyby tak było, pewnie nie odmówiłbym sobie przyjemności poruszenia kwestii wewnętrznych tarć w stowarzyszeniu przed wyborami jego nowych władz czy nieszczęsnych i z komisji rewizyjnej rozsyłanych gdzie się da, a dotyczących drażliwych spraw finansowych. Oświadczenie Prezydium Zjednoczenia Polskiego w Wielkiej Brytanii Prezydium ZPWB pragnie ustosunkować się do kilku faktów podanych w artykule. Co do Marszu Papieskiego to na goniec

19 goniec kontrowersje 19 dwa dni przed tym wydarzeniem odbyło się spotkanie w naszym biurze z organizatorami. To m.in. od nas organizatorzy załatwiali pozwolenia w Metropolitan Police. Nasi członkowie brali udział w marszu. W sprawie podwójnego opodatkowania wielokrotnie interweniowaliśmy u polskich polityków z Premierami Rządu włącznie. Słowa o praniu brudów publicznie odnosiły się nie do problematyki, a do pomysłu demonstrowania przed Konsulatem. Ówczesne władze ZP uznały, że tego rodzaju sprawy można rozwiązać w inny sposób, a wydarzenia kolejnych miesięcy, jak i frekwencja na demonstracji słuszność takiego stanowiska jedynie potwierdziły. Jeżeli ktoś w swej naiwności uważa, że zmiany w ustawie nastąpiły wskutek kilkudziesięcioosobowej demonstracji, cóż ma do tego prawo. Co do rzekomego konfliktu pomiędzy Poland Street a Zjednoczenie Polskie. PS oficalnie powstało w 2005 roku. Był to trudny okres masowego napływu Rodaków. Ówczesne organizacje członkowskie ZPWB nie mając doświadczenia w tego typu sytuacjach, maksymalnie skupiło się na niesieniu pomocy w indywidualnych przypadkach, z jakimi zgłaszali się do nas Rodacy. Dodatkowo bardzo intensywnie współpracowaliśmy z brytyjskimi organizacjami charytatywnymi, które dysponowały odpowiednimi narzędziami i doświadczeniem. Wówczas, w 2004/06 r. władze ZP wraz z organizacjami członkowskimi były jedynymi kompetentnymi partnerami dla Brytyjczyków. Ówczesne władze rodzącego się Poland Street (koniec 2005) budowały tożsamości organizacji w konfrontacji do wszystkich i wszystkiego. Było to równie sprytnym, jak i krótkowzrocznym działaniem. Na szczęście po zmianie władz, PS przewartościowało swoje działania i uznało, że na emigracji tylko wspólne, zintegrowane działanie może przynieść właściwy efekt. Organizacja została członkiem Zjednoczenia Polskiego w Jej władze mają pełną swobodę działania, pod warunkiem, że jest to zgodne z przyjętym statutem ZP. Poland Street, podobnie jak inne nowe organizacje będące członkami ZP, to młode stowarzyszenie, które cały czas jest na etapie ugruntowywania swej sfery organizacyjnej i budowania tożsamości. Fakt ten sprawia, że tu i ówdzie pojawiają się sprawy, które wymagają bądź pomocy / interwencji Prezydium ZPWB, bądź konkretnej rozmowy i wyjaśnienia faktów. Jednakże pragniemy zaznaczyć, że PS nie stanowi wyjątku a sugerowanie w związku z tym konfliktu jest dalece nieprawdziwe i krzywdzące. Działalność wszystkich organizacji polonijnych w Wielkiej Brytanii opiera się na pracy społecznej ludzi, którym dobro Polaków, Polski leży głęboko na sercu. Tej działalności poświęcamy sporą część naszego życia prywatnego, kosztem naszych rodzin i często pracy zawodowej. Nikt z osób zaangażowanych społecznie nie pobiera z tego tytułu wynagrodzenia. Nierzadko sami ponosimy dodatkowe koszta. Jednakże robimy to z własnej woli w przekonaniu, iż będąc z dala od Ojczyzny, Polacy winni się jednoczyć, a nie dzielić. To mozolny i długi proces, ale na tle innych skupisk polonijnych na świecie, nie wyłączając polonii amerykańskiej, stanowimy jedyny wyjątek, tych którym ten proces integracji się udaje. Dotychczas polonijne media uczestniczyły w tym procesie wspierając nasze wysiłki, wierzymy, że tak będzie nadal. Oczywiście w pełni zgadzamy się z prawem do krytyki, pod warunkiem, że jest ona merytoryczna i konstruktywna. W imieniu Prezydium Zjednoczenia Polskiego w Wielkiej Brytanii Wojciech Tuczyński, Członek Prezydium, Rzecznik Prasowy Od redakcji: Cieszę się, że udało się Panu zdobyć konkretne informacje dot. wydarzeń z lat , szkoda tylko, że zajęło to 3 tygodnie i znajdują się one dopiero w sprostowaniu. Jeśli konflikt PS i ZP jest jedynie moją imaginacją, a stosunki między nimi tak serdeczne, dlaczego Zjednoczenie wysyła oficjalne sprostowania w sprawie bezprawnego posługiwania się przez PS wizerunkiem Pana Wiktora Moszczyńskiego, zamiast po przyjacielsku upomnieć swą członkowską organizację telefonicznie lub przy kawie i dlaczego Poland Street pokornie za takie nadużycie nie przeprosi? Czemu po całej sprawie, która jakby nie patrzeć jest kontrowersyjna, żadna ze stron nie wykazała nawet chęci rozmowy na ten temat i dlaczego swej irytacji na takie działania nie ukrywają w rozmowie off the record członkowie obydwu organizacji? Te pytania Panowie rzecznicy zostawiają bez odpowiedzi, zbywając czytelnika czczymi deklaracjami, nie dbając nawet o minimum ich wiarygodności. Skróty w oświadczeniu Poland Street pochodzą od redakcji. Pełną treść i odpowiedź autora tekstu publikujemy na stronie r e k l a m a

20 20 obyczaje Sztuka przysłowiowego Jednym z czynników, na które Polacy na Wyspach nie mają większego wpływu, jest sposób podróżowania do Polski i z powrotem. W 99 procentach jesteśmy zdani na loty na pokładzie Ryanaira, Wizzaira czy innej podniebnej banderozy. Rzecz jasna nagromadzenie w jednym miejscu kilkudziesięciu Polaków skutkuje iskrzeniem, a często wybuchami. Jacek Rujna Bez wątpienia jesteśmy najliczniejszą w Polsce grupą społeczną, która korzysta z uciech podróżowania w chmurach. Nikt przed nami, może prócz pilotów w Bitwie o Anglię, nie latał tak często i nikomu tak mocno nie weszły w krew te wojaże. I choć w Polsce z lekceważeniem opowiadamy o tych podróżach wszak dla nas to chleb powszedni, niech respektu nabierają! to ich okoliczności zasługują na odrębną systematyzację. Kupujemy bilety O tym, że pojęcie last minute jest martwe jak wędzony filet z dorsza w Tesco, wie każdy naturalizowany wyspiarz. Aby lecieć z sensem (czyli tanio), do eskapady należy przygotować się ze stosownym wyprzedzeniem nie czekając na ostatnią chwilę. Jeśli wizyta w Polsce przebiegać ma gdzieś w środku roku, to nie ma wielkiego strachu. Wyzwaniem jest dopiero wylot na święta, bo wiadomo wszyscy będą chcieli lecieć, a każda linia będzie chciała zarobić na polskim przywiązaniu do tradycji. Jak to mówią: Gdzie wielu dowódców, tam bitwa przegrana! Pierwszym krokiem jest zatem określenie terminów wylot-przylot. Aby obwołać wizytę w Polsce sukcesem, terminy określić powinno się co najmniej na 6-8 tygodni przed całą akcją. Kiedy wiemy już kiedy, zaczynamy się zastanawiać skąd i dokąd. Żadną sztuką jest kupić bilet Londyn-Warszawa czy Dublin-Poznań, kiedy okazuje się, że o dziesiątki funtów czy euro taniej wychodzi w promocji np. Birmingham-Szczecin albo Dublin-Berlin. Godziny spędzone przed monitorem komputera naprowadzają podróżnika w końcu na optymalną trasę dotarcia do celu w określonym terminie. Pozostaje krok drugi, czyli zakup biletu. Ale tłucze się mądrość ludowa: Kupić nie kupić potargować trzeba! Obecnie sam zakup nie nastręcza większych kłopotów. Łączymy się z linią lotniczą, potwierdzamy loty, wpisujemy personalia, płacimy kartą, otrzymujemy potwierdzenie, koniec. Jeśli jednak ktoś nie ma karty bądź pieniędzy, to jeszcze nie powód, żeby nie miał lecieć na święta. Jeszcze rok temu w najlepsze (wprawdzie tylko w Dublinie) funkcjonowała rządowa agenda pomocy zagubionym polskim emigrantom. Wystarczyło nie golić się przez pięć dni, włożyć na stopy jakieś łapcie, przybrać zbolały wyraz twarzy i zabrać ze sobą swój numer fiskalny PPS. Stawiwszy się w urzędzie należało powiedzieć, że ja już nie chcę, ja jadę do Polski, dziękuję za Irlandię i litościwi urzędnicy po spisaniu danych bukowali darmowy one way ticket do dowolnego w Polsce miejsca. Pulę mieli. Plotki głosiły, że równa się to deportacji, co jest oczywistą bzdurą; gość po świętach wracał w najlepsze na irlandzkie śmieci ze świadomością, że w tym roku kalendarzowym podobny manewr okaże się już niewykonalny. I tyle. Wszak dwa grzyby w barszczu to za wiele! Na lotnisku Nadchodzi w końcu dzień wylotu, z którym wiążą się silne stresy i odpowiednie do ich natężenia odreagowania. W związku z tym, że większość samolotów do Polski wyrusza wczesnym rankiem, na lotnisko dotrzeć trzeba ciemną nocą. Tu strategie są dwie. Pierwsza opiera się na nie śpimy w ogóle, obejrzymy film, coś tam wypijemy i nie zaśpimy, a druga kładziemy się wcześniej, nastawiamy budziki, wstajemy o trzeciej i jedziemy zamówioną taksówką. W większości przypadków udaje się podróżnikom o czasie dotrzeć na lotnisko. Udaje się nie zapomnieć paszportu czy dowodu osobistego, udaje się mieć wydrukowaną odprawę, udaje się trafić do właściwej kolejki, udaje się No właśnie tu się czasem nie udaje. Bagaż podręczny staje się często kotwicą uniemożliwiającą odprawę. Że niby za duży. W tym przypadku bardzo wiele zależy od służby lotniskowej, która może przepuścić walizkę gabarytowo ponadnormatywną, ale może się też uprzeć, żeby nie przepuścić. Wtedy należy z walizy wyjąć laptopa albo inny klamot i wcisnąć go do torby komuś za nami w kolejce, kto przypadkiem ma luzy w torbie. Ten ktoś oczywiście łypie niezadowolony, ale perswazja w obliczu władzy lotniskowej i tzw. potrzeba chwili mnożona przez solidarność podróżniczą robią swoje i w końcu przedostajemy się na drugą stronę odprawy lotniskowej. Jak to zauważył Miłosz: Jest taka cierpienia granica, za którą się uśmiech pogodny zaczyna. Wcześniej oczywiście w śmietniku lądują wyszperane w bagażu podręcznym nasze kosmetyki, przedmioty ostre i spiczaste, proca z Teneryfy, napoje w zbyt dużych pojemnikach i inne rzeczy, przy pomocy których moglibyśmy sterroryzować załogę airbusa. Po odprawie wzuwamy buty, zaciągamy pasek, patrzymy na zegarek. Od tego momentu przybieramy minę starego podróżnika podniebnego i w ten sam sposób się zachowujemy. Niektórzy w wolnocłówce kupują na wszelki wypadek 0,7 litra, bo przecież lepiej nosić, niż się prosić! Wyluzowane przed chwilą nerwy napinają się ponownie na widok tłumu, który kłębi się w pobliżu naszego gejtu. Co za chamstwo! Jakie wielkie walizy mają, jak ich w ogóle tu wpuścili?! Dlaczego ustawili się w taką wielką kolejkę?! Idziemy do czoła kolejki sprawdzić. Ale niestety, to ta kolejka. Przy czole zgrubienie, niby nic, ale co chwila ktoś sobie staje i rżnie głupa, że tylko stoi. Ci z tyłu się denerwują, słychać zduszone polskie słowa z r w środku. W końcu każdy pamięta Nie ma mocnych i słowa Kargulowej: Prawo prawem, ale racja musi być po naszej stronie. Start Jak najszybsze zaokrętowanie się ma sens szczególnie dla podróżników ponadnormatywnych grubasów i długasów. Trzy rzędy siedzeń na wysokości skrzydeł, przy wyjściach awaryjnych umocowano z większym prześwitem. Można nogi wyciągnąć. Przy oknie sobie usiąść. No i last but not least zawsze się jednak siedzi przy wyjściu bezpieczeństwa! Wciskamy jeszcze tylko torbę w luk nad głową, siadamy, robimy uffff... Zaraz jednak napięcie wraca, bo trzeba poinformować kogoś tam, że się już usiadło. Telefon, stukanie w klawisze. Esemesik. Już siedzę, chamstwa się naszło cały samolot, co za buraki, jakaś tipsiara obok, nie używaj farelki, jak mnie nie będzie. Enter. Tymczasem pokład buzuje. goniec