PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA JĘZYK POLSKI II ETAP KSZTAŁCENIA

Transkrypt

1 PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA JĘZYK POLSKI II ETAP KSZTAŁCENIA

2 1. TREŚCI NAUCZANIA To wymagania szczegółowe, jednopoziomowe, z podstawy programowej, sprostanie którym w 100% stwarza uczniowi możliwość uzyskania oceny celującej. Przedstawione zostały z podziałem dla klasy IV, V, VI w ten sposób, że zobrazowano tylko te treści, które wprowadza się w danej klasie. Klasa IV I. Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji. 1. Czytanie i słuchanie. Uczeń: 1) sprawnie czyta teksty głośno i cicho; 2) określa temat i główną myśl tekstu; 3) identyfikuje nadawcę i odbiorcę wypowiedzi (autora, narratora, czytelnika, słuchacza); 4) identyfikuje wypowiedź jako tekst informacyjny, literacki, ( ); 5) rozpoznaje formy gatunkowe (zaproszenie, życzenia i gratulacje, zawiadomienie i ogłoszenie, instrukcję, w tym przepis); 6) odróżnia zawarte w tekście informacje ważne od informacji drugorzędnych; 7) wyszukuje w tekście informacje wyrażone wprost i pośrednio (ukryte); 8) rozumie dosłowne i przenośne znaczenie wyrazów w wypowiedzi; 9) wyciąga wnioski wynikające z przesłanek zawartych w tekście (w tym rozpoznaje w nim prawdę lub fałsz); 10) dostrzega relacje między częściami składowymi wypowiedzi (tytuł, wstęp, rozwinięcie, zakończenie, akapity). 2. Samokształcenie i docieranie do informacji. Uczeń korzysta z informacji zawartych w encyklopedii, słowniku ortograficznym ( ). 3. Świadomość językowa. Uczeń: 1) rozpoznaje podstawowe funkcje składniowe wyrazów użytych w wypowiedziach (podmiot, orzeczenie); 2) rozpoznaje w tekście zdania pojedyncze nierozwinięte i rozwinięte, pojedyncze i złożone ( ), równoważniki zdań i rozumie ich funkcje; 3) rozpoznaje w wypowiedziach podstawowe części mowy (rzeczownik, czasownik, przymiotnik, przysłówek, ( ), przyimek, spójnik) i wskazuje różnice między nimi; 4) rozpoznaje w tekście formy przypadków, liczb, osób, czasów i rodzajów gramatycznych rozumie ich funkcje w wypowiedzi; 5) rozpoznaje znaczenie niewerbalnych środków komunikowania się (gest, wyraz twarzy, mimika, postawa ciała). 2

3 II. Analiza i interpretacja tekstów kultury. Uczeń zna teksty literackie i inne teksty kultury wskazane przez nauczyciela. 1. Wstępne rozpoznanie. Uczeń: 1) nazywa swoje reakcje czytelnicze (np. wrażenia, emocje); 2) konfrontuje sytuację bohaterów z własnymi doświadczeniami; 3) wyraża swój stosunek do postaci. 2. Analiza. Uczeń: 1) dostrzega swoistość artystyczną dzieła; 2) odróżnia fikcję artystyczną od rzeczywistości; 3) odróżnia realizm od fantastyki; 4) rozpoznaje w tekście literackim: porównanie, przenośnię, epitet, wyraz dźwiękonaśladowczy i objaśnia ich role; 5) rozpoznaje: wers, zwrotkę (strofę), rym, rytm, refren; odróżnia wiersz rymowany i nierymowany (biały); 6) wyodrębnia elementy składające się na widowisko teatralne (gra aktorska, reżyseria, dekoracja, charakteryzacja, kostiumy, rekwizyty); 7) wyodrębnia elementy dzieła filmowego i telewizyjnego (scenariusz, reżyseria, ujęcie, gra aktorska); 8) wskazuje cechy charakterystyczne przekazów audiowizualnych (filmu, programu informacyjnego, programu rozrywkowego), potrafi nazwać ich tworzywo (ruchome obrazy, warstwa dźwiękowa); 9) omawia akcję, wyodrębnia wątki i wydarzenia; 10) charakteryzuje i ocenia bohaterów; 11) identyfikuje: opowiadanie ( ) baśń ( ) wiersz, przysłowie ( ). 3. Interpretacja. Uczeń: 1) odbiera teksty kultury na poziomie dosłownym i przenośnym; 2) objaśnia morał bajki oraz samodzielnie formułuje przesłanie baśni. 4. Wartości i wartościowanie. Uczeń odczytuje wartości pozytywne i ich przeciwieństwa wpisane w teksty kultury (np. przyjaźń wrogość, miłość nienawiść, prawda kłamstwo, wierność zdrada). III. Tworzenie wypowiedzi. 1. Mówienie i pisanie. Uczeń: 3

4 1) tworzy spójne teksty na tematy poruszane na zajęciach związane z otaczającą rzeczywistością i poznanymi tekstami kultury; 2) dostosowuje sposób wyrażania się do oficjalnej i nieoficjalnej sytuacji komunikacyjnej oraz do zamierzonego celu; 3) formułuje pytania do tekstu; 4) świadomie posługuje się różnymi formami językowymi oraz (w wypowiedzi ustnej) mimiką, gestykulacją, postawą ciała; 5) tworzy wypowiedzi pisemne w następujących formach gatunkowych: opowiadanie z dialogiem (twórcze i odtwórcze) ( ) opis postaci, przedmiotu ( ) ogłoszenie, zaproszenie, prosta notatka; 6) stosuje w wypowiedzi pisemnej odpowiednią kompozycję i układ graficzny zgodny z wymogami danej formy gatunkowej (w tym wydziela akapity); 7) sporządza plan odtwórczy wypowiedzi (ramowy i szczegółowy); 8) uczestnicząc w rozmowie, słucha z uwagą wypowiedzi innych, mówi na temat; prezentuje własne zdanie i uzasadnia je; 9) czytając głośno, wyraziście, przekazuje intencję tekstu, właściwie akcentuje wyrazy, wprowadza pauzę, stosuje odpowiednią intonację; 10) recytuje teksty poetyckie oraz fragmenty prozy, podejmując próbę ich głosowej interpretacji. 2. Świadomość językowa. Uczeń: 1) rozróżnia i poprawnie zapisuje zdania oznajmujące, pytające i rozkazujące; 2) przekształca zdania złożone w pojedyncze i odwrotnie, a także zdania w równoważniki zdań i odwrotnie odpowiednio do przyjętego celu; 3) stosuje poprawne formy gramatyczne wyrazów odmiennych; 4) ( ) 5) pisze poprawnie pod względem ortograficznym, w tym w razie potrzeby wykorzystuje wiedzę o: a) wymianie głosek w wyrazach pokrewnych oraz w tematach fleksyjnych wyrazów odmiennych, b) różnicach w wymowie i pisowni samogłosek ustnych i nosowych, spółgłosek twardych i miękkich, dźwięcznych i bezdźwięcznych, c) zapisie nie z rzeczownikami, przymiotnikami i czasownikami, d) sposobach pisania nazw własnych i nazw pospolitych; 4

5 6) poprawnie używa znaków interpunkcyjnych: kropki, przecinka, znaku zapytania, cudzysłowu, dwukropka, nawiasu, znaku wykrzyknika; 7) operuje słownictwem z określonych kręgów tematycznych (na tym etapie skoncentrowanym przede wszystkim wokół tematów: dom, rodzina, szkoła i nauka, środowisko przyrodnicze i społeczne. Klasa V Obowiązują wiadomości i umiejętności z klasy czwartej. I. Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji. 1. Czytanie i słuchanie. Uczeń: 4) identyfikuje wypowiedź jako tekst ( ) reklamowy; 2. Samokształcenie i docieranie do informacji. Uczeń korzysta z informacji zawartych w ( ) słowniku wyrazów bliskoznacznych. 3. Świadomość językowa. Uczeń: 1) rozpoznaje podstawowe funkcje składniowe wyrazów użytych w wypowiedziach (podmiot, orzeczenie, dopełnienie, przydawka, okolicznik); 2) rozpoznaje w tekście zdania ( ) pojedyncze i złożone (współrzędnie i podrzędnie) ( ) i rozumie ich funkcje; 3) rozpoznaje w wypowiedziach podstawowe części mowy (liczebnik) i wskazuje różnice między nimi; II. Analiza i interpretacja tekstów kultury. Uczeń zna teksty literackie i inne teksty kultury wskazane przez nauczyciela. 2. Analiza. Uczeń: 11) identyfikuje: ( ) powieść ( ) legendę, mit ( ) fraszkę, wiersz ( ) komiks. III. Tworzenie wypowiedzi. 1. Mówienie i pisanie. Uczeń: 5) tworzy wypowiedzi pisemne w następujących formach gatunkowych: ( ) pamiętnik i dziennik (pisane z perspektywy bohatera literackiego lub własnej) ( ) proste sprawozdanie (np. z wycieczki, z wydarzeń sportowych) ( ); 2. Świadomość językowa. Uczeń: 5

6 4) poprawnie stopniuje przymiotniki i przysłówki i używa ich we właściwych kontekstach; Klasa VI Obowiązują wiadomości i umiejętności z klasy czwartej i piątej. I. Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji. 2. Samokształcenie i docieranie do informacji. Uczeń korzysta z informacji zawartych w ( ) słowniku języka polskiego ( ). 3. Świadomość językowa. Uczeń: 3) rozpoznaje w wypowiedziach podstawowe części mowy (zaimek) i wskazuje różnice między nimi; II. Analiza i interpretacja tekstów kultury. Uczeń zna teksty literackie i inne teksty kultury wskazane przez nauczyciela. 2. Analiza. Uczeń: 11) identyfikuje: ( ) bajkę ( ). III. Tworzenie wypowiedzi. 1. Mówienie i pisanie. Uczeń: 5) tworzy wypowiedzi pisemne w następujących formach gatunkowych: ( ) list oficjalny, proste sprawozdanie ( ) opis ( ) krajobrazu ( ); Teksty kultury poznawane w całości nie mniej niż 4 pozycje książkowe w roku szkolnym oraz wybrane przez nauczyciela teksty o mniejszej objętości: Frances Hodgson Burnett Tajemniczy ogród; Jan Brzechwa Akademia Pana Kleksa; Carlo Collodi Pinokio; Roald Dahl Charlie i fabryka czekolady; Antonina Domańska Historia żółtej ciżemki; Irena Jurgielewiczowa Ten obcy; Stanisław Lem Bajki robotów; Clive Staples Lewis Lew, Czarownica i stara szafa; Astrid Lindgren Bracia Lwie Serce; Kornel Makuszyński Szatan z siódmej klasy; Aleksander Minkowski Dolina Światła; Ferenc Molnár Chłopcy z Placu Broni; Lucy Maud Montgomery Ania z Zielonego Wzgórza; Edmund Niziurski wybrana powieść (np. Niewiarygodne przygody Marka Piegusa, Sposób na Alcybiadesa); Joanna Olech Dynastia Miziołków; Joanna Onichimowska wybrana powieść (np. Duch starej kamienicy, Daleki rejs); René Goscinny, Jean-Jacques Sempé Mikołajek (wybór opowiadań z dowolnego tomu); Henryk Sienkiewicz W pustyni i w puszczy; Alfred Szklarski 6

7 wybrana powieść (np. Tomek w krainie kangurów); Dorota Terakowska Władca Lewawu; Mark Twain Przygody Tomka Sawyera; John Ronald Reuel Tolkien Hobbit, czyli tam i z powrotem; Juliusz Verne W 80 dni dookoła świata; Moony Witcher Dziewczynka z szóstego księżyca; wybór mitów greckich, baśni i legend; wybór kolęd; wybór pieśni patriotycznych; wybór poezji, w tym utwory dla dzieci i młodzieży; film i widowisko teatralne z repertuaru dziecięcego; wybrane programy telewizyjne. 2. ZASADY OCENIANIA BIEŻĄCEGO A) 47 ust. 4 pkt 1, 2, 3 Statutu SP6 4. Ocenianie bieżące podczas zajęć edukacyjnych odbywa się z wykorzystaniem oceniania kształtującego: 1) uczniowie są informowani o celach lekcji i elementach ich aktywności, na które mają szczególnie zwracać uwagę, a co będzie ocenione przez nauczyciela; 2) uczniowie otrzymują od nauczyciela wskazówki związane z doskonaleniem przez nich umiejętności w procesie uczenia się; 3) uczniowie uzyskuję pomoc dotyczącą planowania pracy nad doskonaleniem swoich umiejętności. B) NA LEKCJACH JĘZYKA POLSKIEGO OCENIE PODLEGAJĄ: a) mówienie: dłuższe wypowiedzi ustne spontaniczne i przygotowywane recytacje wystąpienia w scenkach, inscenizacjach b) czytanie: technika czytania rozumienie czytanego tekstu c) pisanie: formy wypowiedzi (krótsze i dłuższe) przewidziane programem nauczania (redagowane w domu i na zajęciach) prace sprawdzające wiedzę i umiejętności ortograficzne ucznia 7

8 ćwiczenia wykonywane w domu i na lekcji, w zeszytach przedmiotowych i zeszytach ćwiczeń, prace klasowe sprawdzające umiejętności z zakresu nauki o języku testy sprawdzające kompetencje polonistyczne ucznia d) działania praktyczne: inscenizacje i słuchowiska przekłady intersemiotyczne (np. ilustracje) i albumy plakaty i gazetki projekty długoterminowe realizowane indywidualnie lub w grupie. C) FORMY SPRAWDZANIA WIADOMOŚCI I UMIEJĘTNOŚCI a) pisemne prace domowe; b) ustne wypowiedzi ucznia; c) wynik zadań praktycznych wykonywanych przez ucznia indywidualnie lub w grupie; d) prace klasowe: umożliwiające prezentacje przez ucznia sprawności językowych i redakcyjnych, sprawdzające umiejętności z zakresu nauki o języku i czytania ze zrozumieniem, sprawdzające umiejętności ortograficzne ucznia. D) SPOSÓB OCENIANIA KRYTERIA OCENY, PRZELICZANIE PUNKTÓW NA POSZCZEGÓLNE OCENY Ocenianie bieżące odbywa się według sześciostopniowej skali (bez stosowania plusów i minusów przy ocenie): celujący 6, bardzo dobry 5, dobry 4, dostateczny 3, dopuszczający 2, niedostateczny 1. Prace pisemne oceniane są według systemu punktowego. Przeliczanie punktów na poszczególną ocenę odbywa się wg następujących wskaźników procentowych: niedostateczny < 35% 35 dopuszczający < 51% 51% dostateczny < 75% 75% dobry < 90% 90% bardzo dobry < 100% 8

9 celujący 100% Oceniając prace typu dłuższa wypowiedź pisemna, możemy posiłkować się kryteriami ustalonymi przez OKE lub (po uprzednim podaniu ich uczniom) wprowadzić swoje. Poniżej podano kryteria OKE. Kryteria oceny: 1. Treść od 0 do 3 pkt. 2. Styl od 0 do 1 pkt. 3. Język od 0 do 1 pkt. 4. Ortografia od 0 do 1 pkt. 5. Interpunkcja od 0 do 1 pkt. Skala oceniania treści zależy od formy wypowiedzi, natomiast skale oceniania walorów językowych wypowiedzi, tj. stylu, języka, ortografii i interpunkcji, są wspólne dla wszystkich form. Styl 1 pkt styl konsekwentny, dostosowany do formy wypowiedzi. 0 pkt styl niekonsekwentny lub niedostosowany do formy wypowiedzi. Język 1 pkt dopuszczalne 4 błędy (fleksyjne, składniowe, leksykalne, frazeologiczne). 0 pkt więcej niż 4 błędy (fleksyjne, składniowe, leksykalne, frazeologiczne). Ortografia 1 pkt dopuszczalne 2 błędy. 0 pkt więcej niż 2 błędy. Interpunkcja 1 pkt dopuszczalne 3 błędy. 0 pkt więcej niż 3 błędy. Jeżeli praca zajmie mniej niż połowę wyznaczonego miejsca, będzie oceniana tylko w kryterium: Treść. 9

10 Schemat punktowania treści opowiadania z dialogiem 3 pkt Uczeń: konsekwentnie tworzy świat przedstawiony z różnorodnych elementów, uplastycznia je; układa wydarzenia w logicznym porządku, zachowując ciąg przyczynowo-skutkowy; konsekwentnie posługuje się wybraną formą narracji; dynamizuje akcję; wprowadza dialog; urozmaica wypowiedź. 2 pkt Uczeń: tworzy świat przedstawiony, ale niekonsekwentnie lub nie uplastycznia go; lub nie układa wydarzeń w logicznym porządku; lub niekonsekwentnie posługuje się wybraną formą narracji; lub nie dynamizuje akcji; wprowadza dialog. 1 pkt Uczeń: tworzy świat przedstawiony, ale informacje o jego elementach są ogólnikowe; niekonsekwentnie stosuje wybraną formę narracji; tworzy tekst w większości uporządkowany. 0 pkt Uczeń pisze pracę na inny temat lub w innej formie. Schemat punktowania treści kartki z pamiętnika 3 pkt Uczeń: z własnej perspektywy przedstawia np. wydarzenie, sytuację; prezentuje opinie, przemyślenia, refleksje; konsekwentnie stosuje narrację pierwszoosobową; stosuje czas przeszły; tworzy tekst logicznie uporządkowany; tworzy wypowiedź rozwiniętą, bogatą treściowo. 2 pkt Uczeń: z własnej perspektywy przedstawia np. wydarzenie, sytuację; prezentuje opinie, przemyślenia, refleksje; niekonsekwentnie stosuje narrację pierwszoosobową; lub nie stosuje czasu przeszłego; lub nie tworzy tekstu logicznie uporządkowanego; lub nie tworzy wypowiedzi rozwiniętej, bogatej treściowo. 1 pkt Uczeń: z własnej perspektywy przedstawia np. wydarzenie, sytuację; prezentuje opinie, przemyślenia, refleksje, ale informacje są ogólnikowe; niekonsekwentnie stosuje narrację pierwszoosobową; nie zachowuje dystansu czasowego. 0 pkt 10

11 Uczeń pisze pracę na inny temat lub w innej formie. Schemat punktowania treści wpisu w dzienniku 3 pkt Uczeń: prezentuje z własnej perspektywy aktualne wydarzenia i/lub sytuacje, przemyślenia, uczucia, refleksje; tworzy wypowiedź rozwiniętą, bogatą treściowo; konsekwentnie stosuje narrację pierwszoosobową; określa datę/dzień wpisu; tworzy tekst logicznie uporządkowany. 2 pkt Uczeń: prezentuje z własnej perspektywy aktualne wydarzenia i/lub sytuacje, przemyślenia, uczucia, refleksje; konsekwentnie stosuje narrację pierwszoosobową; nie stosuje czasu przeszłego; lub nie tworzy tekstu logicznie uporządkowanego; lub nie tworzy wypowiedzi rozwiniętej, bogatej treściowo. 1 pkt Uczeń: prezentuje wydarzenia i/lub sytuacje z własnej perspektywy; niekonsekwentnie stosuje narrację pierwszoosobową; nie określa daty/dnia wpisu; tworzy tekst w większości uporządkowany. 0 pkt Uczeń pisze pracę na inny temat lub w innej formie. Schemat punktowania treści listu oficjalnego 3 pkt Uczeń: pisze wypowiedź, zachowując formalne wyróżniki listu (podaje miejscowość, datę, dane adresowe nadawcy i adresata); określa cel listu i tworzy wypowiedź rozwiniętą, bogatą treściowo; stosuje zwroty do adresata dostosowane do oficjalnej sytuacji komunikacyjnej; zaczyna i kończy list właściwymi zwrotami grzecznościowymi; zachowuje układ graficzny odpowiedni dla listu. 2 pkt Uczeń: pisze wypowiedź, pomijając niektóre formalne wyróżniki listu (podaje tylko dane adresowe nadawcy i adresata); określa cel listu, ale nie tworzy wypowiedzi rozwiniętej; lub nie stosuje zwrotów do adresata dostosowanych do oficjalnej sytuacji komunikacyjnej; lub nie zaczyna i nie kończy listu właściwymi zwrotami grzecznościowymi; lub nie zachowuje układu graficznego odpowiedniego dla listu. 1 pkt 11

12 Uczeń: pisze wypowiedź, pomijając niektóre formalne wyróżniki listu (np. podaje tylko dane adresowe nadawcy); określa cel listu; stosuje zwroty do adresata odpowiednie do oficjalnej sytuacji komunikacyjnej. 0 pkt Uczeń pisze pracę na inny temat lub w innej formie. Schemat punktowania treści sprawozdania 3 pkt Uczeń: podaje informacje o czasie, miejscu, celu, przebiegu oraz uczestnikach relacjonowanego zdarzenia; prezentuje wydarzenia w kolejności chronologicznej; używa czasowników w czasie przeszłym i wykorzystuje słownictwo oddające relacje czasowe; logicznie i spójnie wiąże poszczególne części pracy. 2 pkt Uczeń: podaje informacje o czasie, miejscu, celu, przebiegu oraz uczestnikach relacjonowanego zdarzenia; prezentuje wydarzenia w kolejności chronologicznej, ale nie używa czasowników w czasie przeszłym; lub nie wykorzystuje słownictwa oddającego relacje czasowe; tworzy tekst w większości uporządkowany. 1 pkt Uczeń: pomija większość informacji dotyczących relacjonowanego zdarzenia; niekonsekwentnie stosuje formy gramatyczne czasowników; zachowuje spójność w części pracy. 0 pkt Uczeń pisze pracę na inny temat lub w innej formie. Schemat punktowania treści opisu postaci, przedmiotu, krajobrazu 3 pkt Uczeń: szczegółowo przedstawia obiekt opisu, np. opisuje postać; wyodrębnia i nazywa reprezentatywne elementy obiektu; wyraża swój stosunek do przedmiotu opisu pośrednio lub bezpośrednio; logicznie i spójnie wiąże poszczególne części pracy. 2 pkt Uczeń: ogólnie przedstawia obiekt opisu, np. opisuje postać; wyodrębnia i nazywa wybrane elementy obiektu; nie wyraża swojego stosunku do przedmiotu opisu; lub nie tworzy tekstu spójnego. 1 pkt 12

13 Uczeń: przedstawia tylko wybrane elementy obiektu opisu; zachowuje spójność w części pracy; tworzy pracę ubogą treściowo. 0 pkt Uczeń pisze pracę na inny temat lub w innej formie. Oceniając prace typu krótka wypowiedź pisemna, możemy posiłkować się kryteriami ustalonymi przez OKE lub (po uprzednim podaniu ich uczniom) wprowadzić swoje. Poniżej podano kryteria OKE. Schemat punktowania zaproszenia 2 pkt za zredagowanie zaproszenia, w którym zawarte są informacje ze wskazanych źródeł oraz uwzględnione są niezbędne elementy tej formy: kto?, kogo?, na co?, gdzie?, na kiedy? zaprasza. 1 pkt za zredagowanie zaproszenia, w którym zawarte są informacje ze wskazanych źródeł, ale pominięty został organizator albo adresat lub została opuszczona albo zmieniona jedna informacja podana w źródłach, np.: nazwa szkoły, termin, godzina. 0 pkt za odpowiedź, w której zostało pominiętych dwie lub więcej informacji istotnych dla funkcjonalności tekstu, LUB za odpowiedź, w której w ogóle nie wykorzystano informacji ze źródeł. Schemat punktowania ogłoszenia 2 pkt za zredagowanie ogłoszenia, w którym zawarte są informacje z polecenia i uwzględnione niezbędne elementy tej formy: kto? dla kogo? o czym? gdzie? kiedy? oraz słownictwo zachęcające. 1 pkt za zredagowanie ogłoszenia, w którym zawarte będą informacje z polecenia oraz słownictwo zachęcające, ale pominięty organizator albo adresat. 0 pkt za odpowiedź, w której zostały pominięte dwie lub więcej informacji istotnych dla funkcjonalności tekstu i w której nie pojawia się słownictwo zachęcające. Schemat punktowania wypowiedzi będącej odpowiedzią z uzasadnieniem na pytanie 2 pkt za zredagowanie poprawnej odpowiedzi, nawiązującej do konkretnego pytania oraz podanie logicznego uzasadnienia. 1 pkt za zredagowanie poprawnej odpowiedzi, nawiązującej do konkretnego pytania, ale w której brakuje logicznego uzasadnienia. 0 pkt za wypowiedź nie na temat albo wypowiedź, w której nie udzielono poprawnej odpowiedzi, albo za brak odpowiedzi. 13

14 Podczas oceny wypowiedzi ustnych uwzględnia się: zawartość merytoryczną wypowiedzi, poprawność językową, sposób wygłaszania. Ocena uzależniona jest od poziomu realizacji poszczególnych kryteriów jak również stopnia trudności pytania oraz możliwości ucznia. Istnieje możliwość wprowadzenia oceny za aktywność, rozumianą jako częste, poprawne wypowiadanie się ucznia na zajęciach z własnej woli na zadany temat. Sposób oceniania za aktywność ustalają poszczególni nauczyciele poloniści. Podczas oceny recytacji/inscenizacji uwzględnia się: pamięciowe opanowanie tekstu, technikę mówienia, głosową interpretację tekstu. Ocena uzależniona jest od poziomu realizacji poszczególnych kryteriów jak również stopnia trudności wygłaszanego tekstu oraz możliwości ucznia. Podczas oceny techniki czytania uwzględnia się: liczbę i rodzaj popełnianych błędów, poprawne przestankowanie (w tym intonację), akcenty logiczne, dykcję, tempo, głośność, głosową interpretację tekstu, barwę głosu. Ocena uzależniona jest od poziomu realizacji poszczególnych kryteriów jak również stopnia trudności czytanego tekstu oraz możliwości ucznia. Ocenianie umiejętności ortograficznych ucznia ustala każdy nauczyciel polonista odrębnie, biorąc pod uwagę m.in. stopień trudności dyktanda lub innego sprawdzianu ortograficznego, jego długość, specyfikę klasy. Ocenianie pracy domowej jej samodzielne wykonanie jest obowiązkiem ucznia i sam fakt posiadania pracy domowej nie podlega ocenie. Uczeń ma również obowiązek zgłosić nieodrobienie pracy domowej, co nauczyciel odnotowuje. Dopuszczalne jest trzykrotne nieodrobienie pracy domowej w ciągu semestru bez usprawiedliwienia. Za każdy kolejny brak uczeń otrzymuje ocenę niedostateczną. W razie nieobecności uczeń uzupełnia braki w terminie określonym przez nauczyciela. Uczeń nie jest usprawiedliwiony, jeśli nie odrobił pracy zadanej z wyprzedzeniem przynajmniej kilkudniowym, np. nauka wiersza na pamięć, i od razu dostaje ocenę niedostateczną. Ocenianie pracy domowej jest uwarunkowane jej formą. Formy pisemne i ustne wymienione powyżej nauczyciel ocenia wg kryteriów oceny danej formy wypowiedzi. Inne prace domowe, np. przekłady intersemiotyczne, albumy, gazetki, plakaty, prace typu projekty, prace dodatkowe, prace domowe w zeszycie ćwiczeń są poprzedzone podaniem przez nauczyciela kryteriów i sposobu oceny. Podczas oceny pracy w grupie uwzględnia się: poziom wykonania zadania wg kryteriów wcześniej podanych, zaangażowanie członków zespołu w zależności od pełnionej 14

15 roli, umiejętność prezentacji pracy grupy, zgodność i porządek we współpracy. Ocena uzależniona jest od poziomu realizacji poszczególnych kryteriów jak również stopnia trudności zadania oraz możliwości członków grupy. W zależności od potrzeb i wymagań poszczególnych nauczycieli polonistów można ocenić zeszyt przedmiotowy lub jego określoną część, biorąc pod uwagę ustalone kryteria, np. kompletność zapisu lekcji, systematyczność i poprawność odrabiania prac domowych, estetykę prowadzenia, inwencję w wyodrębnianiu ważniejszych treści, itp. Ocena uzależniona jest od poziomu realizacji poszczególnych kryteriów i możliwości ucznia. E) SPOSÓB OCENIANIA UCZNIÓW O SPECJALNYCH POTRZEBACH EDUKACYJNYCH Nauczyciele poloniści respektują zalecenia poradni psychologiczno pedagogicznej w odniesieniu do uczniów, u których stwierdzono różne deficyty. W szczególnych przypadkach przy ocenie ucznia bierzemy również pod uwagę kontekst środowiskowy, zaangażowanie, motywację, systematyczność w pracy, zdrowie, absencję. Uczniowi ze stwierdzoną dysleksją (w wąskim znaczeniu tego pojęcia) nie polecamy czytać na głos przy innych dzieciach, a sposób sprawdzenia postępów w technice czytania każdy polonista ustala indywidualnie. Dla ucznia ze stwierdzoną dysgrafią czy dysortografią przygotowujemy zmodyfikowane kryteria oceny prac pisemnych (ewentualnie zeszytu). Kryterium poprawności ortograficznej zastępuje się najczęściej kryterium: uczeń zamyka myśl w obrębie zdań. W odniesieniu do kryterium interpunkcyjnego: Uczeń rozpoczyna zdania wielką literą, a kończy kropką. Jeśli chodzi o dyktanda, to uczniowie ci najczęściej piszą dyktanda z luką oceniane wg indywidualnych ustaleń poszczególnych nauczycieli. F) USTALONE WAGI OCEN ZA POSZCZEGÓLNE FORMY SPRAWDZANIA WIADOMOŚCI I UMIEJĘTNOŚCI Sprawdzian 10 Kartkówka 5 Prace domowe wypracowania 7 Prace domowe inne niż wypracowania 5 15

16 Prace dodatkowe 4 Odpowiedzi na lekcji 4 Czytanie głośne 3 Recytacja 5 Praca w grupach 3 Ćwiczenia gramatyczne 7 Zeszyt (w razie potrzeby) 8 Ortograffiti 1 G) CZĘSTOTLIWOŚĆ SPRAWDZANIA I OCENIANIA (OGÓLNIE) Częstotliwość sprawdzania i oceniania ustalają poszczególni nauczyciele poloniści przede wszystkim w zależności od specyfiki klasy. Pisemne prace klasowe zaplanowane są w planach pracy każdego z nauczycieli. Ocenianie wypowiedzi ustnych, wytworów pracy ucznia czy innych form poddawanych ocenie odbywa się na każdych zajęciach. Średnio w semestrze planuje się dwa wypracowania klasowe związane z lekturą, jeden sprawdzian językowy, dwa dyktanda połączone ze sprawdzeniem znajomości zasad ortograficznych, sprawdzenie przynajmniej dwóch prac domowych, przeprowadzenie jednego testu czytania ze zrozumieniem lub testu sprawdzającego znajomość treści lektury, sprawdzenie poprawności wykonania ćwiczeń w zeszycie ćwiczeń przynajmniej raz w semestrze podobnie jak sprawdzenie techniki czytania oraz umiejętności recytowania. Pozostałe wg ustaleń poszczególnych nauczycieli. H) TERMINY ZAPOWIADANIA I ODDAWANIA SPRAWDZIANÓW 1. Sprawdziany (wypracowania klasowe, testy językowe, dyktanda) są zapowiadane z co najmniej tygodniowym wyprzedzeniem. Przy ustalaniu terminu prac kontrolnych stosuje się odpowiednie zapisy WSO dotyczące dopuszczalnej w jednym zespole klasowym liczby sprawdzianów (dziennie i tygodniowo). 2. Uczeń nieobecny na sprawdzianie ma obowiązek przystąpić do niego w terminie dodatkowym, ustalonym z nauczycielem. W przypadku nieobecności jednodniowej lub kilkugodzinnej uczeń pisze dany sprawdzian następnego dnia po terminie wyznaczonym dla całej klasy. Niezastosowanie się ucznia do tego wymogu skutkuje oceną niedostateczną. 16

17 3. Tzw. kartkówki są odpowiednikiem odpowiedzi ucznia z bieżącego materiału i nie muszą być zapowiadane. 4. Nauczyciel sprawdza prace kontrolne i zapoznaje uczniów z ich wynikami w ciągu maksymalnie 7 dni roboczych, licząc od daty sprawdzianu. I) WARUNKI I ZASADY POPRAWIANIA OCEN BIEŻĄCYCH 1. Uczeń może poprawić bieżącą ocenę otrzymaną ze sprawdzianu (każdego z wyjątkiem wypracowania klasowego), jeśli uzyskał ocenę niedostateczną lub dopuszczającą. 2. Termin poprawy sprawdzianu wyznacza nauczyciel. J) MINIMALNA LICZBA OCEN Z DANEGO PRZEDMIOTU 1. Minimalna liczba ocen cząstkowych z języka polskiego jest zależna od liczby godzin lekcyjnych tego przedmiotu (L) w danym poziomie klas i wynosi dla każdego ucznia: 2 x L+1 na semestr. 2. W szczególnych przypadkach, niezależnych od nauczyciela i ucznia (np. w sytuacji długotrwałej choroby i wynikającej z niej usprawiedliwionej nieobecności dziecka w szkole), uczeń może zostać sklasyfikowany na podstawie tych ocen cząstkowych, które uzyskał, nawet jeśli ich liczba jest mniejsza od ogólnie wymaganej liczby minimalnej. K) SPOSOBY INFORMOWANIA RODZICÓW O OCENACH BIEŻĄCYCH 1. Rodzice uczniów są informowani o ocenach bieżących dzieci w następujących formach: a) wpis oceny w dzienniku elektronicznym, b) wpis oceny za pracę pisemną w zeszycie przedmiotowym ucznia i w zeszycie ćwiczeń, c) wklejka lub wpis oceny kryterialnej pod wypracowaniem lub innym wytworem pracy ucznia (np. rysunek, album itp.), d) wpis oceny wraz z liczbą uzyskanych punktów na sprawdzianie napisanym przez ucznia i udostępnionym rodzicom do wglądu. 17

18 2. Jeśli zachodzi taka potrzeba, nauczyciel informuje rodziców ucznia o jego bieżących ocenach w formie: a) wiadomości przesłanej za pośrednictwem dziennika elektronicznego, b) wpisu oceny wraz z komentarzem do zeszytu przedmiotowego ucznia, c) bezpośredniej rozmowy indywidualnej z rodzicami ucznia. 3. ZASADY OCENIANIA SEMESTRALNEGO I KOŃCOWOROCZNEGO A) ZASADY WYSTAWIANIA OCENY SEMESTRALNEJ I ROCZNEJ NA PODSTAWIE ŚREDNIEJ WAŻONEJ Ocena klasyfikacyjna semestralna i roczna jest średnią ważoną wyliczoną z ocen cząstkowych uzyskanych w danym semestrze lub roku szkolnym, którą zaokrągla się do 0,01 i wystawia według następujących wskaźników: niedostateczny < 1,50 1,50 dopuszczający < 2,50 2,50 dostateczny < 3,50 3,50 dobry < 4,50 4,50 bardzo dobry < 5,20 celujący 5,20; Laureaci i finaliści konkursów polonistycznych o zasięgu wojewódzkim otrzymują z języka polskiego celującą roczną (semestralną) ocenę klasyfikacyjną bez względu na średnią ważoną. B) WARUNKI I TRYB UZYSKANIA WYŻSZEJ NIŻ PRZEWIDYWANA ROCZNEJ (SEMESTRALNEJ) OCENY KLASYFIKACYJNEJ Z JĘZYKA POLSKIEGO I. Warunki uzyskania oceny klasyfikacyjnej semestralnej lub rocznej wyższej niż przewidywana z języka polskiego: 18

19 1. Uczeń nie aprobuje ustalonej przez nauczyciela oceny semestralnej lub rocznej, o której pozyskał informacje na miesiąc przed semestralnym lub rocznym klasyfikacyjnym posiedzeniem Rady Pedagogicznej. 2. Uczeń jest przekonany, że w chwili obecnej poziom jego wiedzy i umiejętności jest wyższy niż ustalona przez nauczyciela ocena semestralna lub roczna z języka polskiego i zgłasza to nauczycielowi najpóźniej w drugim dniu po otrzymaniu informacji o ustalonej przez nauczyciela ocenie semestralnej lub rocznej. 3. Nauczyciel, przyjąwszy zgłoszenie, analizuje sytuację, biorąc pod uwagę następujące czynniki: frekwencję ucznia w danym semestrze (roku) i przyczyny ewentualnych nieobecności; oceny cząstkowe i ewentualne przyczyny małej ich liczby; korzystanie ucznia z możliwości poprawy prac pisemnych i sprawdzianów; stosunek do obowiązków szkolnych; postępy ucznia w zakresie ćwiczonych umiejętności (nauczyciel przychyli się do możliwości poprawy oceny tylko w przypadku, jeśli uzyskuje on słabsze wyniki w zakresie jednej z ocenianych umiejętności). 4. Po przeanalizowaniu sytuacji danego ucznia nauczyciel wyraża opinię umożliwiającą lub nie poprawę oceny o jeden stopień. Decyzja nauczyciela jest ostateczna. II. Tryb uzyskania wyższej niż przewidywana rocznej (semestralnej) oceny z języka polskiego. 1. Po spełnieniu powyższych warunków nauczyciel ustala termin i sposób sprawdzenia umiejętności ucznia (nie później niż na tydzień przed semestralnym lub rocznym klasyfikacyjnym posiedzeniem Rady Pedagogicznej). 2. Podczas poprawy zostanie sprawdzony poziom tych wiadomości i umiejętności, z których uczeń otrzymał w ciągu semestru oceny niższe niż satysfakcjonujące go. 3. Odpowiedzi ucznia (ustne lub pisemne) zostaną ocenione wg kryteriów zamieszczonych w PSO. 4. Decyzja o ocenie ucznia zostanie uzasadniona i przedstawiona uczniowi oraz jego rodzicom nie później niż na trzy dni przed semestralnym lub rocznym klasyfikacyjnym posiedzeniem Rady Pedagogicznej. 19

20 C) SPOSÓB I TERMINY INFORMOWANIA UCZNIÓW I RODZICÓW O PRZEWIDYWANEJ ROCZNEJ (SEMESTRALNEJ) OCENIE KLASYFIKACYJNEJ Na miesiąc przed końcoworocznym (semestralnym) posiedzeniem Rady Pedagogicznej nauczyciel informuje ucznia i jego rodziców/prawnych opiekunów o przewidywanej dla niego ocenie klasyfikacyjnej, wpisując ją - jako przewidywaną - do dziennika elektronicznego. Szczegółowe informacje o sposobach i formach informowania uczniów i ich rodziców o przewidywanych ocenach precyzują zapisy zawarte w Statucie Szkoły. 20