E-Lementarz. Pilotaż Programu. Cyfrowa Szkoła. Podsumowanie

Transkrypt

1 E-Lementarz Piltaż Prgramu Cyfrwa Szkła rk Pdsumwanie Innwacyjna Edukacja

2 SPIS TREŚCI: SŁOWO WSTĘPNE str. 3 KONCEPCJA str. 7 CEL str. 8 METODOLOGIA str. 10 PATRONAT str. 12 PARTNERZY str. 13 RADA EKSPERTÓW str. 16 WNIOSKI I REKOMENDACJE str. 18 WYNIKI BADAŃ str

3 SŁOWO WSTĘPNE Prf. Marek Hłyński Instytut Maszyn Matematycznych Plskie Twarzystw Infrmatyczne Technlgie cyfrwe w zasadniczy spsób zmieniły wszystkie sfery i pzimy życia spłeczneg, eknmiczneg i kulturweg. Wkrczyliśmy w etap rzwju, w którym tracą na znaczeniu buchające piece hut i dymiące kminy fabryk. Liczą się natmiast nwczesne usługi, innwacje, wiedza, pwszechne wykształcenie raz narzędzia ułatwiające twrzenie i przekazywanie infrmacji. Cele spłeczeństwa infrmacyjneg wymagają rzległej infrastruktury teleinfrmatycznej, pwszechneg tanieg dstępu d Internetu, a także przejrzystych przepisów prawnych, przyjaznej administracji i liberalneg rynku. Tylk w takich warunkach nastąpić mże niezbędna aktywizacja spłeczeństwa i jeg świadme uczestnictw w prcesie zmian. T właśnie zwykły bywatel najbardziej dczuje dbrdziejstwa wynikające z rzwju spłeczeństwa infrmacyjneg. Nie wychdząc z dmu będzie mógł się uczyć i pracwać, załatwiać sprawy urzędwe, rbić zakupy, uczestniczyć w działaniach różnrdnych grup zaintereswań i krzystać z bgatej ferty rzrywkwej. Warunkiem jest jednak t, czy będzie umiał psługiwać się ferwanymi narzędziami. Dlateg tak isttne jest wdrażanie przyszłych użytkwników d krzystania z nwych technlgii na jak najwcześniejszym etapie edukacji. Nie ma c liczyć na dwrócenie się tej tendencji lub chćby na słabienie tempa zmian analitycy przewidują nawet ich przyspieszenie. Prgnza Plska 2030 Trzecia fala nwczesnści publikwana w 2011 r. przez Zespół Dradców Strategicznych Prezesa Rady Ministrów przewiduje np. przejście d spłeczeństwa infrmacyjneg d cyfrweg, dejście d mdelu ciągłeg nadrabiania zapóźnień w sferze cyfrwej na rzecz prymatu wykrzystywania nwych technlgii w czynnikach rzwjwych. Eurpejska Agenda Cyfrwa (Digital Agenda fr Eurpe) flagwy prgram Kmisji Eurpejskiej na lata uznaje działania na rzecz zwiększenia umiejętnści i kmpetencji infrmatycznych za prirytetwe: Trzeba kształcić Eurpejczyków w zakresie krzystania z technlgii infrmacyjn-kmunikacyjnych i mediów cyfrwych raz zachęcać młdych ludzi 3

4 d szklenia się w dziedzinie TIK. Należy zwiększyć liczbę sób z wykształceniem w zakresie TIK i e- biznesu, tj. umiejętnści infrmatycznych niezbędnych dla innwacji i wzrstu gspdarczeg, i pprawić jakść teg wykształcenia. Umiejętnść krzystania z nwych technlgii przestała być traktwana jak przywilej. Uchwalna w 2011 r. pd auspicjami UNESCO Deklaracja z Fezu mówi, że kmpetencja medialna i infrmacyjna stanwi pdstawwe praw człwieka i jest niezbędnym warunkiem pdnszenia jakści życia raz zrównważneg rzwju spłeczneg, gspdarczeg i kulturalneg. Edukacja medialna pwinna bejmwać wszystkich bywateli raz trwać przez całe życie, gdyż zarówn frmy i technlgie przekazu, jak i sam spłeczeństw ulegają ciągłym przemianm. Jej wynikiem jest kształtwanie kmpetencji medialnej i infrmacyjnej pzwalającej zarówn świadmie i krytycznie dbierać treści kmunikwania, jak i samemu je twrzyć bądź współtwrzyć. Prgram E-lementarz dbrze wpisuje się w te ptrzeby jak piltaż testujący mżliwści wprwadzenia mbilneg (c jest isttne przy becnym i przewidywanym rzpwszechnieniu łącznści bezprzewdwej) sprzętu kmputerweg d dtychczas istniejąceg w klasach pczątkwych systemu dydaktyczneg. Na pdkreślenie zasługuje jeg praktyczny charakter. W przeciwieństwie d wielu inicjatyw graniczających się d twrzenia papierwych mdeli edukacyjnych, scjlgicznych lub rganizacyjnych, mamy tu d czynienia z knkretnymi działaniami w śrdwisku szklnym, a nawet rejestracją reakcji dtyczących adekwatnści tych działań pprzez sndaż i badanie pinii. Krdynatrm prgramu E-lementarz udał się zebrać na jeg ptrzeby przedstawicieli wszystkich strn, które decydują pwdzeniu takieg prjektu. Uniknęli dzięki temu częsteg niestety spjrzenia na prblem jedynie z wąskiej perspektywy któregś z interesariaruszy. Brali bwiem w tym prjekcie udział reprezentanci prducentów sprzętu, administracji samrządwej szczebla wjewódzkieg, samrząd gminny, nauczyciele, dzieci, rdzice raz rganizacje pzarządwe zajmujące się edukacją. Klejną zaletą prgramu jest jeg usytuwanie. T nie sztuka przeprwadzić pdbny piltaż w dużym mieście, w którym prawie każdy z uczniów ma w dmu kmputer. Celwym zatem był wybór Nidzicy, nie tylk jak mdelwej gminy ze szkłami miejskimi i wiejskimi, ale też jak należącej d reginu zagrżneg cyfrwym wykluczeniem. Nie przypadkiem w statnim raprcie z 2011 r. Plska Internetwa, najbardziej miardajny na świecie ewaluatr, czyli The Bstn Cnsulting Grup dla wjewództwa warmińsk-mazurskieg cenia e-intensity Index (czyli wskaźnik nasycenia technlgiami infrmatycznymi) dla wjewództwa warmińsk-mazurskieg na drugim miejscu d kńca (grsze w Plsce jest tylk wjewództw lubelskie). 4

5 Przy kazji z sympatią należy dntwać, że w prgramie E-lementarz zstały wykrzystane materiały dtyczące histrii, byczajów i dziedzictwa kulturweg reginu. Wprwadzenie bliskich dbircy elementów d kntentu dydaktyczneg pwduje, że uczniwie pstrzegają nwe technlgie jak bardziej przyjazne, a jedncześnie umacniają w sbie pczucie lkalnej identyfikacji. T dbrze, że w ramach prjektu nauczyciele ze szkół pdstawwych w gminie Nidzica zapznali się z mżliwściami użycia dedykwaneg prgramwania w metdlgii nauczania języka angielskieg. Wydaje się, że ten ważny aspekt, jakim jest przygtwanie nauczycieli pwinien być kntynuwany i rzszerzany. Mżna tu np. wykrzystać nwe edycje eurpejskich szkleń dla e-nauczycieli, które pzwalają zapbiec stawianiu wzu przed kniem. Pdstawwą zasadą bezpieczeństwa w samlcie jest, że kiedy trzeba użyć maski tlenwej, najpierw zakłada ją drsły, ptem dzieck, dlateg że drsły w sytuacji kryzyswej mże dziecku pmóc, nie dwrtnie. Zanim wręczy się dziecim laptpy (raczej laptpy, netbki lub ultrabki, niż tablety) trzeba się upewnić, że nauczyciele ptrafią się nimi swbdnie psługiwać. T ni muszą wiedzieć, c i jak pkażą w kmputerze i w Internecie, inaczej uczniwie pprzestaną na grach i pltkwaniu na Facebku. Byłby ze wszech miar wskazane, aby E-lementarz nie zakńczył się jedynie na etapie pilta, a był wdrażany na szerszą skalę w ramach prgramu Cyfrwa Szkła. Aby skrdynwać wysiłki, wskazane byłby wówczas skrelwanie g z licznymi pdbnymi inicjatywami w rdzaju Szkła z klasą 2.0, etwinning, platfrmami edukacyjnymi, serwisami typu Kmputer w szkle, czy ECDL (Eurpean Cmputer Driving Licence, czyli Eurpejski Certyfikat Umiejętnści Kmputerwych). Histryczną wadą wielu pkrewnych przedsięwzięć był t, iż wdrżenie utżsamian z ich zakńczeniem. W udanych prjektach infrmatycznych niestety nie wystarczy zainstalwać sprzęt i uruchmić prgramwanie. W ramach umwy serwiswej należy także przez kilka lat sprawdzać, czy system jest prawidłw administrwany, dpilnwać jeg parametrów użytkwych, pprawnści funkcjnalnej, przepustwści łączy, zasięgu wi-fi, pzimu zabezpieczeń, instalacji klejnych upgrade ów, kmpatybilnści systemu peracyjneg i innych isttnych detali. A przy kazji upewnić się, że klucz d pracwni kmputerwej nie spczywa permanentnie w szufladzie dyrektra szkły. Mamy w Plsce jeszcze spr d zrbienia, ale sytuacja, wbrew alarmistycznym medialnym dniesienim, wcale nie zła. Liczba internautów przekrczyła 60% i p raz pierwszy przyczynami niekrzystania z sieci przestały być brak dstępnści lub cena Internetu, człwe miejsce w 5

6 ankietach zajęła dpwiedź: nie używam, b nie mam ptrzeby. Trzeba dłżyć starań, aby przynajmniej nauczyciele i uczniwie z tej ptrzeby zdawali sbie sprawę. Efekty zmian edukacyjnych mżna ceniać dpier p upływie dść długieg czasu. Są jednak kraje, w których kmputery d nauczania wprwadzn dść dawn i pzytywne rezultaty teg prcesu są już widczne. Wart się na nich wzrwać. 6

7 KONCEPCJA Prgram piltażwy E-lementarz pwstał w dpwiedzi na przedstawiny przez Ministerstw Infrastruktury (becnie nad prgramem pieczę sprawuje Ministerstw Administracji i Cyfryzacji) prjekt ustawy, w myśl której rząd planuje m.in. zakup przenśnych kmputerów dla uczniów szkły pdstawwej. Prjekt dtyczył pierwtnie knwersji śrdków, pchdzących z płat za licencje UMTS raz był wzrwany na pdbnych prjektach zrealizwanych w innych krajach: Prtugalii, Wielkiej Brytanii, Finlandii i Turcji. Rzważeniu pdlegała kwestia wypsażenia dzieci w przenśny sprzęt kmputerwy tak, aby w ten spsób zapewnić ptymalne warunki dstępu d nwczesnych i innwacyjnych pmcy dydaktycznych w czasie i miejscu, w którym częst decyduje się ptencjał przyszłeg spłeczeństwa. Kluczwymi kwestiami, które wzbudziły kntrwersje były: rdzaj i wielkść sprzętu, jeg mbilnść lub jej brak, frma własnści, frmuła użytkwania, zastswanie w prgramie dydaktycznym, nadzór nauczycielski, kntent merytryczny, dstęp d internetu raz wiele innych, decydujących pwdzeniu prgramu kwestii. W styczniu 2012 rku Ministerstw Edukacji przygtwał prjekt Rzprządzenia dt. rządweg prgramu piltażweg, d przeprwadzenia któreg ma być lsw wytypwanych prawie 400 szkół pdstawwych w całym kraju. Prjekt piltażu szacwany jest na pnad 50 milinów złtych, które zgdnie z przyjętym harmngramem mają być rzdyspnwane na zapewnienie dpwiedniej infrastruktury TIK w szkłach. Obecnie trwa prces knsultacji spłecznych, związanych z prgramem Cyfrwa szkła. Wiele załżeń dt. realizacji prjektu wzbudził isttne zastrzeżenia spłeczne wyrażane zarówn przez ekspertów zajmujących się sprawami teleinfrmatyki, edukacji, finansów publicznych, jak również przez nauczycieli i rdziców, których dzieci mają stać się beneficjentami planwaneg prgramu. Debata publiczna, która wywiązała się w związku z tym w mediach mimwlnie przeistczyła się w ustalanie knkretnych wytycznych dt. warunków zakupu sprzętu przez strnę rządwą, technicznych wymagań stawianych ptencjalnym ferentm sprzętu raz zakresu wypsażenia szkół i uczniów w kmputery. Natmiast - c isttne - nie dpwiadała na kluczwe pytania dtyczące frmuły zastswania nwczesnych pmcy dydaktycznych tak, aby pprzez umiejętne wkmpnwanie w rganizm szkły raz prgram dydaktyczny w znaczący spsób przyczyniły się d rzwju kmpetencji intelektualnych i emcjnalnych, lecz nie wpłynęły negatywnie na tak isttne w tym wieku budwanie relacji, pczucia tżsamści i chęci współpracy. 7

8 CEL Głównym celem i pwdem pracwania unikatwej kncepcji piltażu, jakim stał się prgram E-lementarz, była zdiagnzwana ptrzeba przeprwadzenia faktycznych knsultacji spłecznych, dtyczących planwaneg prgramu rządweg rbczym tytule Cyfrwa szkła. Prgram piltażwy E-lementarz miał zatem dwa pdstawwe cele: praktyczny, plegający na sprawdzeniu rzeczywistych ptrzeb i mżliwści dzieci szkół pdstawwych (ze szczególnym uwzględnieniem dzieci klas 1-4) raz kadry nauczycielskiej i piekunów / rdziców dzieci w kntekście wykrzystania sprzętu kmputerweg w tku nauki raz spłeczny tj. przeprwadzenie knsultacji z udziałem dbirców i beneficjentów przyszłej ustawy, w mżliwie najszerzej zakrjny spsób. E-lementarz zstał zaprjektwany i zrealizwany przez rganizacje pzarządwe aktywne w sferze edukacji, współpracujące z jednstkami administracji rządwej i samrządwej. Jeg zadaniem była kmplekswa weryfikacja pdstawwych załżeń wprwadzenia mbilnych i innwacyjnych pmcy dydaktycznych d szkół pdstawwych, pprzez sprawdzenie percepcji i pzimu akceptacji ze strny beneficjentów raz ich tczenia. Organizacje i instytucje, dpwiedzialne za zaprjektwanie załżeń piltażu E-lementarz zwróciły szczególną uwagę na kwestie zasbów merytrycznych, mżliwych d wykrzystania za pmcą Technik Infrmacyjn- Kmunikacyjnych, a także spsbu adaptacji sprzętu w szkłach tak, aby nie stał się ciałem bcym, burzącym dtychczaswe relacje, współpracę raz szacunek i autrytet kadry nauczycielskiej. Pnadt, zbadane zstały ptrzeby, jakie autmatycznie rdzą się i pwstają w wyniku wprwadzenia nweg elementu d prcesu dydaktyczneg, jak np. kniecznść szkleń, prfesjnalny serwis, ujednlicne prgramwanie i inne kmpnenty, kluczwe dla pwdzenia całeg prgramu. Bran również pd uwagę kwestie, które kazały się błędne w pdbnych prgramach, zrealizwanych za granicą, jak np.: gabaryty sprzętu, frmę własnści, itp. Prgram zbadał również czekiwania technlgiczne, becny stan dstępnści w szkłach, pwszechnść internetu i jeg bezpieczne użytkwanie raz spsób i pwszechnść krzystania przez dzieci z kmputerów i wynikające z teg ptencjalne zagrżenia. Oprócz pruszenia kwestii isttnych z perspektywy budwania trwałych więzi i dpwiedzialnści bywatelskiej na pierwszym etapie edukacji, E-lementarz jak pierwszy w Plsce przysłużył się zebraniu pinii faktycznych, przyszłych beneficjentów rządweg prgramu. Spjrzenie ekspertów i przedstawicieli administracji lkalnej, tak ważne dla rzwiązań systemwych, twarzyszył cyklwi warsztatów i uzupełniających je pikników edukacyjnych, 8

9 pdczas których dzieci, ich rdzice, nauczyciele i dyrektrzy szkół mgli dświadczyć i zweryfikwać kształt przyszłej lekcji z kmputerem. Trwający w sumie pnad 10 miesięcy prgram piltażwy w gminie Nidzica, był jedynym teg typu kmplekswym przedsięwzięciem, dtychczas zrganizwanym w Plsce w kntekście prgramu Cyfrwa szkła. 9

10 METODOLOGIA: 1. Lkalizacja W celu realizacji piltażu wybran gminę wiejsk-miejską Nidzica (tzw. gmina ppegeerwska), w wjewództwie warmińsk-mazurskim, charakteryzującym się stsunkw wyskim bezrbciem i niskim średnim dchdem na mieszkańca, przy jednczesnym dużym drbku kulturwym i histrycznym, a c za tym idzie szczególnym ptencjale emcjnalnym raz zaangażwaniu dzieci i młdzieży. 2. Etapy realizacji Pierwsza część prgramu piltażweg E-lementarz zstała przeprwadzna w lipcu i sierpniu 2011 rku w sześciu wytypwanych placówkach szklnych (wszystkie szkły pdstawwe na terenie gminy). Pdstawwym celem tej edycji piltażu była dpwiedź na pytanie, czy mżna płączyć becnie funkcjnujący w klasach pczątkwych system dydaktyczny z interaktywną pracą zespłwą z wykrzystaniem mbilneg sprzętu kmputerweg; jakie pwinny być prprcje pracy z kmputerem i pracy z książką raz zeszytem; jak krzystać z kmputera sbisteg / laptpa i internetu, aby nie alienwać się, lecz wręcz przeciwnie wzmacniać relacyjnść i pracę zespłwą; i w kńcu jak pdnsić ptencjał dzieci, aby budwał nie tylk ich indywidualne umiejętnści, ale również kształtwał przyszłe spłeczeństw bywatelskie. W klejnej edycji prgramu E-lementarz rganizatrzy chcieli zbadać mżliwści właściweg wykrzystania, wpływ i rlę prgramwania raz dstępu d internetu w prcesie dydaktycznym. Zajęcia dydaktyczne dbyły się w lutym i marcu 2012 rku, w gminie Nidzica. 3. Narzędzia / frmuła realizacji Prgram piltażwy E-lementarz pierał się na frmule warsztatów edukacyjnych z udziałem dzieci. W pierwszym etapie piltażu warsztaty były realizwane przez studentów wlntariuszy, dpwiedni przeszklnych i przygtwanych d prwadzenia zajęć weryfikujących kluczwe kmpnenty prgramu, uwzględniająceg wprwadzenie innwacyjnych technlgicznie pmcy 10

11 dydaktycznych d bieżąceg prcesu nauczania w szkłach pdstawwych. Natmiast w drugim etapie warsztaty miały frmułę zajęć, prwadznych przez nauczycieli, którzy wcześniej wzięli udział w zajęciach szkleniwych. Zajęcia weryfikwały umiejętnść kreatywneg zastswania innwacyjneg prgramwania przez nauczycieli zarówn w prcesie nauczania, jak również akceptacji nwej frmuły zajęć przez dzieci. Pierwszy etap piltażu skupiał się na kwestii percepcji i adaptacji sprzętu kmputerweg, a więc niezbędnym warunkiem pwdzenia była eliminacja swisteg dystansu, dzieląceg nauczyciela i dzieci, a tym samym eliminacja zahamwań, które mgłyby utrudnić klarwną diagnzę i efekt zastswania sprzętu kmputerweg w cdziennym prcesie dydaktycznym. Dzięki studentm wlntariuszm - reprezentującym rganizację pzarządwą realizującą swje zadania statutwe w frmie intermentringu - udał się uzyskać przejrzysty i wiarygdny braz zaangażwania dzieci w prces nauczania party na innwacyjnych technlgiach, a także w stsunkw łatwy spsób zdiagnzwać ptencjalne zagrżenia i ewentualne błędy twrznych rzwiązań. Studenciwlntariusze stanwili element stymulujący szczere dzielenie się piniami, zarówn przez dzieci, jak i ich rdziców / piekunów raz nauczycieli. Kilkutygdniwe zajęcia z udziałem dzieci w pełnym wymiarze gdzin, zstały uzupełnine frmułą interaktywnej zabawy w pstaci pikników edukacyjnych, stanwiących idealne frum nieskrępwanej wymiany pglądów przez wszystkich interesariuszy. 4. Analiza i ewaluacja W trakcie realizacji piltażu w spsób bieżący prwadzne były wywiady bezpśredni badające pinie interesariuszy (dzieci, nauczycieli, dyrektrów szkół, rdziców, przedstawicieli samrządu lkalneg, rganizacji pzarządwych związanych z edukacją i zaangażwanych na danym terenie). Uzupełniając, pzyskiwan kmentarze i pinie interesariuszy w kluczwych aspektach dt. prpnwanych i rzważanych przez administrację centralną (Ministerstw Infrastruktury raz Ministerstw Edukacji Nardwej) rzwiązań dnszących się d TIK. Respndenci udzielali dpwiedzi na pytania zawarte w ankietach i pisemnych kwestinariuszach. Pnadt, zarówn rzwiązania prpnwane przez Ministerstwa i rbcze zespły, jak i zebrane w piltażwej gminie pinie, były w spsób biektywny weryfikwane z przedstawicielami prducentów i dstawców innwacyjnych rzwiązań infrmatycznych. D udziału w prcesie analitycznym zaprszn psychlgów i scjlgów. Oprócz kwestii dnszących się d percepcji, emcjnalnej akceptacji i zaangażwania dzieci w prces nauczania 11

12 z wykrzystaniem TIK, weryfikwane były parametry techniczne wypsażenia i pmcy dydaktycznych, tj: wielkść ekranu, rdzaj klawiatury i wygda krzystania z niej, mżliwść pdłączania ddatkwych urządzeń, mbilnść, itp., szczególnie isttne z perspektywy dziecka jak użytkwnika. W wyniku badania pinii raz knsultacji wyników piltażu, stwrzny zstał dkument wnisków i rekmendacji, dzwierciedlający ptymalne rzwiązania i kwestie kluczwe dla wszystkich interesariuszy prgramu. PATRONAT Patrnat nad piltażwym prgramem E-lementarz bjęli: Marszałek Wjewództwa Warmińsk-Mazurskieg Burmistrz Gminy Nidzica 12

13 PARTNERZY WRAZ Z UZASADNIENIEM WYBORU D realizacji prgramu piltażweg E-lementarz zaprszn wybrane rganizacje pzarządwe, instytucje branżwe działające w sferze związanej z infrmatyzacją i edukacją raz niezależnych ekspertów, dbając jedncześnie pełną transparentnść i biektywizm prgramu raz frmuły jeg wdrżenia. Finanswanie zstał pzyskane dzięki udziałwi w piltażu izb gspdarczych, reprezentujących prducentów sprzętu i dstawców infrastruktury isttnej z perspektywy zastswania w prcesie edukacyjnym. 1. Krdynatr Prgramu E-lementarz : Pmysłdawcą prjektu jest Mecenat Publiczn-Prywatny, niezależna inicjatywa raz Fundacja, załżna, aby wspierać prces knsultacji spłecznych w różnych sferach gspdarczych i spłecznych, jak również pmagać rganizacjm pzarządwym w realizacji ich celów statutwych, ze szczególnym uwzględnieniem edukacji, wyrównywania szans raz innwacyjnych ścieżek rzwju. Mecenat Publiczn-Prywatny pełni funkcję inicjatra i akceleratra współdziałania lkalnych spłecznści z rganizacjami pzarządwymi i jednstkami administracji samrządwej. Knsultanci Mecenatu Publiczn-Prywatneg pszukują płaszczyzn dla knstruktywnej dyskusji raz knsensusu w kwestiach kluczwych dla rzwju na pzimie reginalnym i centralnym. Mecenat Publiczn-Prywatny specjalizuje się w aktywnym dialgu, z pszanwaniem interesu i głsu spłecznści lkalnych raz w pszukiwaniu pzytywneg kmprmisu związaneg z działaniami legislacyjnymi i inwestycyjnymi w skali gólnplskiej i lkalnej. 2. Partnerzy branżwi Prgramu E-lementarz : Związek Imprterów i Prducentów Branży RTV i IT (ZIPSEE), reprezentując prducentów i dystrybutrów sprzętu elektrniczneg bierze czynny udział w pracach Międzyresrtweg Zespłu ds. realizacji prgramu Cyfrwa Plska. Związek zajmuje się m.in. działaniami edukacyjnymi raz stanwi platfrmę wymiany infrmacji pmiędzy kluczwymi przedstawicielami branży, becnymi na plskim rynku, dbając jedncześnie zachwanie zasad uczciwej knkurencji i etyki biznesu swjeg sektra. 13

14 Plska Izba Radidyfuzji Cyfrwej (PIRC) jest kntynuatrem działalnści Stwarzyszenia Firm Branży Satelitarnej (SFBS), rganizacji pwstałej w 2002 rku. Izba zrzesza prducentów sprzętu telewizji satelitarnej i naziemnej raz firmy usługwe bsługujące człwych nadawców telewizyjnych i indywidualnych klientów rynku krajweg. PIRC jest becna w pracach Sejmu, Rządu RP raz knferencjach dtyczących szerkiej prblematyki radia i telewizji, a w szczególnści tematyki zmiany nadawania analgweg na cyfrwe w telewizji naziemnej. PIRC zajmuje się również prmcją i upwszechnieniem innwacyjnych narzędzi raz identyfikacją rzwiązań umżliwiających wyrównywanie szans pprzez równmierne zapewnienie dstępu d innwacji technlgicznych, jak np. dstęp d internetu za pmcą satelity w miejscach, gdzie inneg rdzaju płączenie jest niemżliwe. 3. Partnerzy merytryczni Prgramu E-lementarz : Frmuła i załżenia merytryczne prgramu E-lementarz zstały pracwane przy współpracy z Partnerami Merytrycznymi, którzy zstali zaprszeni d udziału w prgramie, ze względu na zbieżnść celów swich działań, dświadczeń i kmpetencji z celami prgramu piltażweg. Fundacja Rzwju Wlntariatu Prgram PROJEKTOR, realizwany przez Fundację Rzwju Wlntariatu, piera się na idei wlntariatu studenckieg i wspieraniu prcesu dzielenia się wiedzą przez specjalnie d teg przygtwanych studentów, którzy realizują prgramy z udziałem dzieci i młdzieży. Autrem prgramu PROJEKTOR jest Plsk-Amerykańska Fundacja Wlnści, będąca jedncześnie kluczwym partnerem Fundacji Rzwju Wlntariatu. Fundacja ma na celu prmwanie zaangażwanej, dpwiedzialnej i aktywnej pstawy, jak skutecznej metdy budwania kapitału spłeczneg. Ddatkwym atutem jest parcie działalnści Fundacji na umacnianiu wzajemnych relacji z wykrzystaniem intermentringu. Relacyjnść, pczucie szacunku i uznanie wartści, związanych z przynależnścią i pchdzeniem ma szczególnie duże znaczenie w przypadku reginów cechujących się niższym ptencjałem gspdarczym, a c za tym idzie dchdem na mieszkańca. Nieumiejętne wypsażenie w nwczesny sprzęt, bez dpwiednieg przygtwania pdstawy w pstaci właściwej percepcji i emcji, mże stać się swistym zagrżeniem dla więzi łączących grupy dzieci i młdzieży, budząc w nich niezdrwą rywalizację partą na stanie psiadania, a nie wiedzy. Hnrwy patrnat nad inicjatywą Fundacji bjęł Ministerstw Edukacji Nardwej. 14

15 Fundacja Dzieci Niczyje Fundacja Dzieci Niczyje istnieje d 1991 rku, jest rganizacją pzarządwą charakterze nn-prfit, której celem jest chrna dzieci przed krzywdzeniem raz pmc dziecim krzywdznym, ich rdzinm i piekunm. W placówkach prwadznych przez Fundację udzielana jest pmc psychlgiczna, medyczna i prawna fiarm i ich piekunm. Fundacja prwadzi liczne prgramy edukacyjne, jest m.in. autrem prgramów przeciwdziałających przemcy w sieci i prmujących bezpieczne krzystanie z zasbów internetu (dedykwany prgram Sieciaki.pl). 4. Partnerzy technlgiczni Kniecznym dla realizacji prgramu piltażweg był wsparcie w pstaci zapewnienia dpwiednieg wypsażenia i zaplecza techniczneg, umżliwiająceg przeprwadzenie warsztatów raz zajęć dydaktycznych i szkleń. W tym celu rganizatr zwrócił się d izb gspdarczych i związków branżwych z prśbą wystswanie zaprszenia d firm człnkwskich. Dzięki temu pzyskan sprzęt dstarczny ma cele piltażu zgdnie z przedstawinymi parametrami i zaptrzebwaniem (tj. różneg rdzaju i wielkści mbilny sprzęt kmputerwy raz przewdwe, bezprzewdwe i satelitarne łącza internetwe). TOSHIBA Crpratin Jak dstawca przenśnych kmputerów (laptpy) dla piltażu zgłsiła się firma Tshiba, argumentując swje zaangażwanie analgicznymi prgramami edukacyjnymi, które razem z lkalną administracją zrealizwała m.in. w Japnii, Włszech, Wielkiej Brytanii i Prtugalii. Międzynardwe dświadczenia firmy raz jej zaangażwanie w prgramy spłeczne, z naciskiem na prgramy charakterze edukacyjnym, są cennym wkładem w piltaż. SANAKO SANAKO jest firmą zajmującą się rzwiązaniami technlgicznymi w nauczaniu języków bcych, prgramwaniem d nauczania i zarządzania grupą uczących, wirtualną nauką, rzwjem zawdwym, jak również dstarczaniem usług klientwi. Firma jest wyspecjalizwana w technlgii nauki języków bcych na żyw. Oferwane przez nią rzwiązania t nwczesne prgramwanie, systemy bezprzewdwe i mbilne, które pprawiają wyniki nauczania pprzez mtywwanie d nauki. Firma nie jest becna w Plsce, natmiast ma bgaty drbek współpracy z administracją rządwą wielu krajów, patrycypując w twrzeniu innwacyjnych rzwiązań edukacyjnych dla szkół pdstawwych. 15

16 RADA EKSPERTÓW W celu ceny merytrycznej prgramu pwłana zstała Rada Ekspertów. Jak zespół dradcz-knsultacyjny Rada Ekspertów składa się z wybitnych przedstawicieli instytucji i rganizacji bezpśredni związanych z nwczesnymi technlgiami, edukacją, nauką raz kulturą i dziedzictwem nardwym. D współpracy zaprszn zarówn liderów pinii raz naukwców związanych z instytucjami i jednstkami naukwymi centralneg szczebla, jak również sbistści reprezentujące wjewództw warmińsk-mazurskie, na terenie, któreg zstał zrealizwany piltaż. Rada Ekspertów składa się z 5 sób - przedstawicieli: pinitwórczych instytucji branżwych, rganizacji pzarządwych raz widących uczelni wyższych. Rlą Rady Ekspertów jest zarówn wsparcie prgramu piltażweg pinią, jak również weryfikacja jeg efektów raz analiza i cena. Człnkwie Rady Ekspertów: Prf. Marek Hłyński - prezes Zarządu Główneg Plskieg Twarzystwa Infrmatyczneg (PTI), dyrektr Instytutu Maszyn Matematycznych w Warszawie. Brał udział w twrzeniu standardu OpenGL raz stacji graficznych Silicn Graphics, publicysta, ppularyzatr infrmatyki, wiceprezes Telewizji Plskiej S.A. ds. nwych technlgii w latach Jest autrem czterech książek, 40 artykułów naukwych i k. 700 artykułów ppularnnaukwych publikwanych w USA, a także w tak znanych plskich czaspismach pinitwórczych, jak: Plityka, GFX, CmputerWrld raz w ddatkach kmputerwych gazet cdziennych (np. Rzeczpsplita i Gazeta Wybrcza). Dr Bżena Chrstwska - dr nauk humanistycznych, pracwnik naukw-dydaktyczny w Katedrze Pedaggiki Spłecznej na Wydziale Nauk Spłecznych Uniwersytetu Warmińsk Mazurskieg w Olsztynie; pedagg. Prwadzi zajęcia ze studentami kierunków nauczycielskich i spłecznych raz słuchaczy studiów pdyplmwych. Aktywnie uczestniczy w pracy zespłów badawczych, psiada wielletnie dświadczenie w pracy z dziećmi i młdzieżą. Uczestniczka krajwych i międzynardwych knferencji, szkleń i seminariów. 16

17 Waldemar Majcher Pełnmcnik Marszałka Wjewództwa Warmińsk-Mazurskieg ds. dziedzictwa niematerialneg, człnek grupy rbczej ds. prgramu strategii rzwju kultury pwłanej przez Departament Edukacji i Kultury w Urzędzie Marszałkwskim Wjewództwa Warmińsk-Mazurskieg. Odpwiedzialny za realizację i wdrżenie wielu prgramów gólnplskich związanych z kulturą nardwą i dziedzictwem. Zdzisław Hfman załżyciel i prezes Fundacji Rzwju Wlntariatu, trener III stpnia i superwizr Stwarzyszenia KLANZA, rekmendwany trener I stpnia Plskieg Twarzystwa Psychlgiczneg. Trener biznesu. Tutr I i VII edycji prgramu Liderzy PAFW. Wielletni prezes Stwarzyszenia KLANZA. Obecnie Dyrektr Centrum Szkleniweg KLANZA gólnplskiej placówki dsknalenia nauczycieli. 17

18 E-lementarz Prgram Piltażwy WNIOSKI I REKOMENDACJE Innwacyjna Edukacja 18

19 WNIOSKI W kresie lipiec 2011 rku marzec 2012 rku, zstał przeprwadzny prgram piltażwy, badający ptrzeby, percepcję raz zasby technlgiczne (infrastruktura raz sprzęt) w szkłach pdstawwych dnśnie kluczwych elementów prgramu Cyfrwa Szkła. Piltaż, pd nazwą E-lementarz zstał przeprwadzny w wytypwanej gminie miejsk-wiejskiej - Nidzicy (szkły wiejskie raz szkły miejskie), cechującej się relatywnie wyskim bezrbciem (tzw. ppegeerwskie miejscwści ) raz granicznymi mżliwściami rzwju gspdarczeg (brak miast i dużych miejscwści, rzdrbnina działalnść rlnicza). Zaplecze kulturalne stanwią Dmy Kultury raz świetlice wiejskie, działające w stsunkw wąskim zakresie, c jest wynikiem niewystarczających śrdków finanswych. Przeważające wykształcenie mieszkańców pdstawwe i średnie. Wniski i rekmendacje zstały pracwane w prcesie przeprwadznych zajęć w szkłach z udziałem nauczycieli, sptkań z rdzicami, wywiadów z dziećmi raz ankiet i knsultacji. 1. INWENTARYZACJA Plskie szkły dyspnują sprzętem i infrastrukturą IT, jednak ich pzim jest zróżnicwany i w większści przypadków zdecydwanie niewystarczający d wprwadzenia TIK zarówn w planwanym przez Ministerstw Edukacji Nardwej zakresie, jak również w spsób pierający się na tych samych standardach. W celu wdrżenia prgramu cyfryzacji umżliwiająceg równy dstęp d innwacji technlgicznych, niezbędne jest przeprwadzenie we wszystkich szkłach inwentaryzacji dtychczasweg stanu pd względem ilściwym raz jakściwym i pracwanie skrócneg Raprtu Otwarcia, stanwiąceg analizę pdstawwych różnic. Klejnym krkiem jest zaprjektwanie infrastruktury infrmatycznej, uwzględniającej wszystkie dntwane różnice, a tym samym umżliwiającej wszystkim szkłm równy udział w prcesie. W parciu infrastrukturę należy zrealizwać i wdrżyć niezbędne elementy prgramu Cyfrwa Szkła, budujące kmpetencje kadry nauczycielskiej i dzieci w prcesie dydaktycznym. 19

20 2. ANALIZA Przeprwadzna inwentaryzacja zasbów istniejących w szkłach pwinna umżliwić przeprwadzenie prcesu krytycznej analizy dt. stanu wyjściweg raz faktyczneg zaptrzebwania szkły. Kluczwymi elementami pdlegającymi inwentaryzacji i analizie będą: Elementy twarde liczba i stan techniczny / pzim zużycia, parametry sprzętu kmputerweg wykrzystywaneg w dydaktyce prgramwanie (systemwe, edukacyjne raz uzupełniające - w tym antywiruswe raz zapewniające bezpieczne krzystanie z internetu wszystkim użytkwnikm, z uwzględnieniem prgramwania zabezpieczająceg uczniów przed dstępem d niepżądanych treści raz systemem dpwiadającym kntrli rdzicielskiej) inne, niezbędne elementy infrastruktury (np. serwer, lkalna sieć kmputerwa W/LAN i itp.) dstęp d internetu i jeg parametry ( prędkść transferu danych, przepustwść łączy, stabilnść płączeń, itp.) kreślające krzystanie z zasbów sieci internet przy załżnym zwiększnym zaptrzebwaniu wynikającym z dcelwej liczby urządzeń multimedialnych (głównie kmputerów) inne pmce dydaktyczne (np. drukarki, skanery, tablice multimedialne, telefny, aparaty ftgraficzne, wizualizery i inne), wchdzące w skład wypsażenia szkół dstępny i wykrzystywany kntent edukacyjny - szczególną uwagę należy zwrócić na kniecznść wykrzystania dtychczasweg drbku w zakresie twrzenia treści i szkleń edukacyjnych w tym treści dstarczanych przez wydawców materiałów edukacyjnych raz bibliteki i prtale wiedzy jak np. Schlaris, Khan Academy, Wikipedia i inne administratr dstępnść, serwis, itp. Elementy miękkie : pzim wiedzy infrmatycznej / umiejętnść krzystania z kmputerów i aplikacji przez nauczycieli, dbyte efektywnie szklenia, itp. 20

21 umiejętnść włączania zaawanswanych technlgicznie pmcy dydaktycznych (sprzęt kmputerwy) w prces dydaktyczny, w spsób, który zapewnia budwanie relacyjnści i współpracy dzieci, a nie ptęguje ich alienację dstępne (raz niezbędne) scenariusze dydaktyczne. Celem analizy ma być weryfikacja bieżąceg stanu raz ptymalizacja prcesu zakupu niezbędneg sprzętu. Zakup pwinien być dstswany d ptrzeb danej szkły, ale jedncześnie dpwiadać kreślnej standaryzacji w skali całeg kraju, aby Cyfrwa Szkła była jedncześnie prgramem unifikującym technlgiczne wsparcie dydaktyczne, niezależnie d reginu. Ddatkwym isttnym celem analizy jest diagnza ptrzeb i umiejętnści kadry nauczycielskiej w kwestii umiejętnści psługiwania się innwacyjnymi pmcami dydaktycznymi (szklenia charakterze infrmatycznym), a także wykrzystywania ich w dpwiedni spsób w prcesie nauczania (uzupełniające szklenia charakterze cachingu ze szczególnym uwzględnieniem budwania relacyjnści). 21

22 REKOMENDACJE 1. POMOCE DYDAKTYCZNE / SPRZĘT / INFRASTRUKTURA Zakup sprzętu raz innych elementów infrastruktury infrmatycznej d szkły pwinien uwzględniać: Niezbędne parametry elementów infrastruktury infrmatycznej, zabezpieczające kwestie właścicielskie szkół jak dyspnentów sprzętu i wypsażenia: pdwyższna dprnść mechaniczna przedłużna gwarancja prducenta (c najmniej 2 lata) ubezpieczenie zainstalwane prgramwanie antywiruswe raz chrniące kmputer przed niepżądanymi treściami z Internetu niskie zużycie energii elektrycznej gwarancja bezpłatnej naprawy, bądź wymiany w kresie d 24 miesięcy zapewniny i gwarantwany prfesjnalny serwis i bieżąca bsługa techniczna (serwis typu dr-t-dr max. 48 gdzin) zdalna pmc techniczna (telefniczna raz n-line) udstępnienie kmputerów zastępczych (jeśli przewidywany czas naprawy będzie dłuższy niż 5 dni rbczych) bieżący dstęp d bezpłatnych aktualizacji prgramwania, ddatkwych aplikacji edukacyjnych raz rzszerzania funkcjnalnści (tzw. upgrade prgramwania) Niezbędne parametry elementów infrastruktury infrmatycznej, umżliwiające niezakłócne i kmplekswe zastswanie sprzętu i jeg wykrzystanie, zgdnie z przeznaczeniem: zainstalwany system peracyjny zainstalwany pakiet prgramwania (edytr tekstu, arkusz kalkulacyjny, prgramwanie d przygtwania prezentacji multimedialnych, prgram pcztwy) pełne instrukcje w języku plskim (także dstępne w internecie) gwarancja stałeg dstępu d szerkpasmweg internetu 22

23 wyska przepustwść łącza internetweg min. 8 MB/s d użytkwnika i 2 Mb/s d użytkwnika Ptrzeby nauczycieli i kadry pedaggicznej dtyczące pmcy dydaktycznych: Operacyjnść i wydajnść: wydajny prcesr wystarczajaca pamięć peracyjna RAM dysk twardy pjemnści umżliwiającej pracę bez zakłóceń raz bez czekiwania łącze sieci bezprzewdwej urządzenie dczytu/zapisu DVD c najmniej dwa złącza USB złącze VGA umżliwiające współpracę z innymi urządzeniami złącze HDMI lub DisplayPrt złącze słuchawkwe zintegrwana kamera i mikrfn zintegrwana karta dźwiękwa uniwersalny czytnik zewnętrznych kart pamięci system zabezpieczenia danych na dysku twardym na wypadek upadku zainstalwany system peracyjny zainstalwany pakiet prgramwania biurweg zainstalwane prgramwanie antywiruswe raz chrniące kmputer nauczyciela przed niepżądanymi treściami z Internetu zainstalwane prgramwanie d zarządzania zestawem kmputerów dla ptrzeb edukacyjnych, wspierania prwadzenia zajęć z wykrzystaniem multimediów raz systemem zbierania i analizwania dpwiedzi zainstalwane prgramwanie d bsługi tablicy interaktywnej i innych akcesriów współpracujących z kmputerem (np. wizualizer) Ergnmia i funkcjnalnść: ekran przekątnej c najmniej 15,6, niedblaskwy fizyczna klawiatura urządzenie wskazujące 23

24 ciężar pniżej 2,6kg trba Szklenia i materiały dydaktyczne: dstępnść kntentu edukacyjneg stanwiąceg zarówn pdstawę prgramwą wg MEN, jak i materiał uzupełniający d prwadzenia zajęć zgdnie z TIK platfrma d kmunikwania z innymi nauczycielami / dstawcami kntentu edukacyjneg / decydentami raz uczniami w celu wymiany pinii, dświadczeń i kntentu merytryczneg mżliwść łatwej adaptacji kntentu edukacyjneg (np. gtwe scenariusze zajęć / lekcje pglądwe z daneg przedmitu) d TIK szklenia wprwadzające i instrukcje dt. użytkwania bieżące szklenia pdnszące umiejętnści / kwalifikacje, zapewnine przez dstawców sprzętu i prgramwania Ptrzeby uczniów dtyczące pmcy dydaktycznych Operacyjnść i wydajnść: wystarczająca pamięć peracyjna RAM dysk twardy pjemnści umżliwiającej pracę bez zakłóceń raz bez czekiwania łącze sieci bezprzewdwej c najmniej dwa złącza USB złącze VGA umżliwiające współpracę z innymi urządzeniami złącze słuchawkwe zintegrwana kamera i mikrfn zintegrwana karta dźwiękwa zainstalwany system peracyjny, zgdny z wyspecyfikwanymi pniżej wymaganiami zainstalwany pakiet prgramwania biurweg zainstalwane prgramwanie antywiruswe raz chrniące kmputer ucznia przed niepżądanymi treściami z Internetu Ergnmia i funkcjnalnść: ekran przekątnej c najmniej 13, niedblaskwy fizyczna klawiatura 24

25 urządzenie wskazujące pdwyższna wytrzymałść mechaniczna ciężar pniżej 2,6 kg Inne: platfrma d kmunikwania z nauczycielami raz uczniami, praca n-line raz dstęp d bezpieczneg i rekmendwaneg kntentu typu edutainment 2. POWSZECHNOŚĆ I DOSTĘPNOŚĆ Wypsażenie szkół w sprzęt infrmatyczny pwinn mieć charakter pwszechny w stsunku d nauczycieli raz uczniów. Dtychczaswe graniczenie pracy z kmputerami d pracwni infrmatycznych uniemżliwia zaawanswane i wszechstrnne wykrzystanie sprzętu w prcesie dydaktycznym. 3. KOMPATYBILNOŚĆ i UNIWERSALNOŚĆ Isttnym czynnikiem warunkującym mżliwść zastswania w prgramie Cyfrwa Szkła jest kwestia kmpatybilnści (czyli spójnści) wybranych rzwiązań i sprzętów z istniejącą raz dcelwą infrastrukturą, a także mżliwść jej dalszeg rzwju (np. rzwijanie i ddawanie nwych funkcji funkcjnalnści, a także aktualizacje prgramwania). W szczególnści kmpatybilnść pwinna dtyczyć następujących bszarów: Sprzęt kmputerwy Oprgramwanie (systemwe raz edukacyjne i uzupełniające) Dstęp d internetu wraz z infrastrukturą sieciwą w tym mżliwść ustanwienia ww. infrastruktury (fizycznie bądź wirtualnie m.in. w tzw. chmurze) Ddatkwe pmce i narzędzia dydaktyczne: Rzutniki, prjektry Telewizry i ekrany Tablice interaktywne Drukarki, skanery, kpiarki Nśniki, na których zapisany jest kntent edukacyjny Inne. 25

26 Kluczwym warunkiem sukcesu prjektu w szkle będzie zapewnienie uniwersalnści zastswania wybranych pmcy dydaktycznych, c znacza mżliwść dstswania tych urządzeń d ptrzeb nauczycieli prwadzących zajęcia z różnych przedmitów raz d zmian jakie mgą nastąpić w pdstawie prgramwej i d zmieniających się ptrzeb wraz ze zdbywaniem dświadczeń przez kadrę nauczycielską. 4. STANDARD, UNIFIKACJA ORAZ AKTUALNOŚĆ Zakup innwacyjnych pmcy dydaktycznych (kmputery, itp.) pwinien uwzględniać stan faktyczny i istniejący sprzęt w szkle, ale przede wszystkim pwinien być dstswany d kreślneg, ptymalneg pzimu wypsażenia (pd względem ilściwym i jakściwym), kreślneg jak uniwersalny dla wszystkich szkół w Plsce. W ten spsób uniknie się pgłębienia różnic pmiędzy szkłami w różnych reginach, a tym samym umżliwi zarówn kadrze nauczycielskiej, jak i dziecim równy dstęp d pmcy dydaktycznych tych samych parametrach. Wybór technlgii wiąże się z inwestycjami w infrastrukturę szklną raz w szklenia nauczycieli i metdykę, w prgramwanie, treści i aplikacje. Wśród czynników, które należy wziąć pd uwagę przy prjektwaniu infrastruktury kmputerwej tak, aby spełniała ptrzeby i zaspkajała wymagania przez następnych kilka lat, należy wymienić: Interakcję infrastruktury szklnej ze światem zewnętrznym Perspektywy rzwju urządzeń mbilnych Urządzenia knsumenckie i urządzenia prfesjnalne Ntebki raz tablety Tendencje na rynku urządzeń interaktywnych Perspektywy rzwju dstępu szerkpasmweg raz satelitarneg Rzwój systemów i platfrm nauczania na dległść Chmura bliczeniwa Perspektywy rzwju usług administratra IT 5. INTEROPERACYJNOŚĆ Zarówn sprzęt kmputerwy, prgramwanie, jak i ddatkwe pmce dydaktyczne pwinny być dstswane d ptrzeb i wymgów sób z niepełnsprawnścią np. niedwidzących i niedsłyszących zgdnie z Krajwymi Ramami Interperacyjnści WCAG 2.0. W wielu szkłach uczą się dzieci z niepełnsprawnścią, których becnść nakłada na szkłę bwiązek zakupu 26

27 sprzętu i wypsażenia umżliwiająceg im krzystanie na równych prawach z innwacyjneg wypsażenia szkół. 6. BEZPIECZEŃSTWO Jednym z bardz isttnych elementów, na które należy zwrócić szczególną uwagę jest szerk rzumiana kwestia bezpieczeństwa, tzn: Urządzenia w ramach infrastruktury kmputerwej, pdłączne d internetu pwinny być wypsażne w prgramwanie chrniące przed niepwłanym dstępem. Pdstawwymi zabezpieczeniami są: zapra sieciwa raz prgramwanie antywiruswe. Należy zwrócić uwagę na aktualnść prgramwania zapewniającą ciągłść zabezpieczenia. Zabezpieczenie przed dstępem d niepżądanych treści i kntrla rdzicielska. Zgdnie z zapisami ustawy systemie światy (art. 4a) i bwiązkach dyrektra szkły z nieg wynikających szkła jest zbwiązana zapewnić kntrlę pprzez instalację dpwiednieg prgramwania lub dpwiednią knfigurację kmputerów. Ochrna danych sbwych. Należy pamiętać, że infrastruktura kmputerwa w szkle umżliwia twrzenie sieci raz zbieranie danych sbwych (w tym danych pszerznych raz danych wrażliwych), a te mgą zstać przedmitem kradzieży. Ustawa chrnie danych sbwych nakłada na wszystkich, a na tzw. administratrów bezpieczeństwa infrmacji (ABI) szczególne zadania. Systemy w szkle i dane w nich znajdujące się bezwzględnie pdlegają tej ustawie. Praw autrskie. Nauczyciele i administratrzy szklnych sieci kmputerwych muszą być świadmi becnści i spsbów krzystania z serwisów udstępniających treści materiały chrnine prawami autrskimi, których nielegalne pzyskiwanie mże prwadzić d sankcji karnych. 7. SZKOLENIA Szklenia pwinny mieć charakter cykliczny raz aranżwany na żądanie, w tym pwinny być dstępne także niezależnie d czasu i miejsca (n-line). Pnadt, pwinny być zróżnicwane i dstswane d wiedzy i umiejętnści raz wieku i mżliwści percepcji nauczycieli. Umiejętnści techniczne umiejętnść użytkwania sprzętu kmputerweg umiejętnść wykrzystywania prgramwania 27

28 bezpieczeństw krzystania z internetu i znajmść zagrżeń w sieci Szklenia dydaktyczne nwczesne techniki infrmacyjn-kmunikacyjne raz umiejętnść wykrzystywania ich w prcesie dydaktycznym umiejętnść twrzenia zróżnicwanych zajęć i scenariuszy lekcji, z wykrzystaniem udstępninej infrastruktury technicznej inne Caching wsparcie kadry nauczycielskiej szkleniami z dziedziny rzwju umiejętnści wspierających budwanie mtywacji i relacji w grupie dzieci krzystającej z nwczesnych pmcy dydaktycznych, a tym samym eliminacja ptencjalnych zagrżeń, jak np.: utrata autrytetu, alienacja, twrzenie dystansu i pczucia niezrzumienia. 8. ADMINISTROWANIE / SERWIS / ZARZĄDZANIE INFRASTRUKTURĄ Niezbędnym elementem wprwadzenia prgramu Cyfrwa Szkła jest zapewnienie bieżącej administracji i serwisu. Dtychczas w szkłach sbami wspierającymi zarządzanie infrastrukturą infrmatyczną byli technicy, nauczyciele infrmatyki raz sby, które łączyły tę funkcję z innymi bwiązkami zawdwymi. Bieżące zarządzanie infrastrukturą raz wczesne wykrywanie prblemów związanych z jej eksplatacją wymaga stwrzenia funkcjnalneg systemu wsparcia i bsługi szkół. 9. INTERAKTYWNA PLATFORMA EDUKACJI Niezwykle ważnym elementem prgramu Cyfrwa Szkła, a także swistą gwarancją jeg realizacji w zunifikwany spsób, jest zapewnienie wszystkim szkłm raz pzstałym interesariuszm (rganizacje pzarządwe, instytucje administracji publicznej, itp. działające w sferze edukacji) mżliwści krzystania z kntentu merytryczneg raz wymiany dświadczeń i pinii. Kntent pwinien mieć frmułę interaktywną i dstępną dla wszystkich, a także zawierać treści użyczane bezpłatnie. 28

29 WYNIKI BADANIA OPINII KADRY NAUCZYCIELSKIEJ W KONTEKŚCIE PROGRAMU CYFROWA SZKOŁA 1. Badana grupa Nauczyciele języka angielskieg reprezentujący sześć szkół na terenie Wjewództwa Warmińsk- Mazurskieg: Szkła Pdstawwa w Łynie Szkła Pdstawwa w Napiwdzie Zespół Szkół nr 1 w Nidzicy Zespół Szkół nr 2 w Nidzicy Zespół Szkół nr 3 w Nidzicy Szkła Pdstawwa w Rączkach Osby w wieku Przedmit badania Umiejętnść wykrzystania przez nauczycieli nwczesneg prgramwania umżliwiająceg prwadzenie zajęć dydaktycznych z wykrzystaniem innwacyjnych technlgii infrmatycznych Umiejętnść nauczycieli samdzielneg prjektwania scenariuszy zajęć dydaktycznych z wykrzystaniem ww. Umiejętnść nauczycieli związana z adaptacją innwacyjnych technik dydaktycznych przy jednczesnym budwaniu relacyjnści i współpracy uczniów Dstępna infrastruktura w szkłach 3. Wykrzystane prgramwanie specjalistyczne prgramwanie m.in. d nauki języka angielskieg SANAKO Study 500 dstarczyła firma SANAKO 4. Metdlgia badania szklenie wstępne dla nauczycieli wprwadzające ich w prgramwanie, jak nwczesne narzędzie dydaktyczne 29

30 wywiad grupwy pdczas sptkań z nauczycielami przeprwadzny zstał wywiad grupwy w frmie dyskusji i wymiany pinii nauczyciele udzielali indywidualnych dpwiedzi na zadawane grupw pytania uzupełniające kwestinariusze i ankiety pytania i dpwiedzi w frmie zamkniętej raz w frmie twartej Kwestinariusz nr I: Pstawine pytania miały za zadanie zweryfikwać, w jakim stpniu uczniwie i nauczyciele krzystają z nwczesnych technlgii infrmatycznych, kmputerów i internetu w szkle i w dmu. Skupin się również na szczegółwej analizie wypsażenia szkół ww. raz stpniu przygtwania nauczycieli d wykrzystywania nwczesnych technlgii w ramach prwadznych zajęć lekcyjnych Kwestinariusz nr II Pstawine pytania były skncentrwane na technicznej strnie wykrzystania internetu i kmputerów w szkle i miały na celu zbadanie ptencjału ww. w dydaktyce. 5. Wstępne bserwacje Nauczyciele w spsób graniczny krzystają z nwczesnych pmcy dydaktycznych - w tym z kmputerów, ze względu na ich graniczną dstępnść (głównie pracwnie infrmatyczne) raz niekmpatybilnść prgramwania, chętnie, jednak, prwadziliby lekcje z wykrzystaniem internetu i kmputerów raz innych multimedialnych urządzeń Nauczyciele na gół psiadają wystarczającą wiedzę i umiejętnści umżliwiające bieżące krzystanie z nwczesnych technik infrmatycznych, sygnalizują jednak ptrzebę szkleń Nauczyciele starają się wplatać elementy interaktywne pdczas lekcji W cenie nauczycieli uczniwie są bardz zaintereswani zajęciami prwadznymi z wykrzystaniem nwczesnych technlgii kmputerwych, łatwiej jest im się skupić i zaangażwać Nauczyciele pdkreślali, że chcą pznawać nwe technlgie infrmatyczne raz są gtwi rzwijać swje umiejętnści w ww. zakresie Nauczyciele bawiają się, że wykrzystanie nwych narzędzi dydaktycznych (kmputerów wraz z prgramwaniem edukacyjnym) pstawi ich przed kniecznścią wyknania ddatkwej pracy i pdjęcia wysiłku w przygtwanie scenariuszy zajęć dstswanych d nwych narzędzi; pdkreślali, że ich rlą jest umiejętne nauczanie, czyli przekazywanie treści już wcześniej pracwanych przez dydaktyków i zgdnych z pdstawą prgramwą. 30

31 Nauczyciele mają pczucie szczególnej dpwiedzialnści we wdrażaniu nwych metd nauczania, których celem miałaby być efektywna pmc ucznim w przyswajaniu wiedzy Kluczwe prblemy dtyczące mżliwści wykrzystywania nwczesnych technlgii, wymienine przez nauczycieli birących udział w badaniu: - brak bieżąceg dstępu d sprzętu kmputerweg i infrastruktury; becnie istnieje jedynie graniczny dstęp d pracwni kmputerwych (praktykwanym rzwiązaniem w wielu szkłach jest lista, na którą nauczyciele wpisują swój zamiar przeprwadzenia lekcji w pracwni kmputerwej) - brak wystarczając stabilneg i stałeg dstępu d internetu, częste awarie, brak stałeg i szybkieg serwisu - brak wystarczającej ilści kmpatybilneg sprzętu kmputerweg i innych urządzeń multimedialnych - brak aktualneg prgramwania, w tym brak sprawneg prgramwania antywirusweg - brak sby kmpetentnej psiadającej wiedzę i umiejętnści w zakresie bsługi sprzętu kmputerweg raz prgramwania jak również administrwania siecią internetwą, która w spsób bieżący mgłaby nadzrwać pracę ww. 6. Kluczwe wniski a. Wypsażenie szkół w nwczesne technlgie Obecne wypsażenie szkły w kmputery jest według nauczycieli raczej na pzimie dbrym lub średnim 31

32 Wyniki kwestinariuszy przeprwadznych pdczas piltażu prjektu E-lementarz w dniach 27 luteg 2012 r. d 9 marca 2012 r. Materiały własne Mecenat Publiczn-Prywatny. Według nauczycieli, najbardziej dgdnym sprzętem dla uczniów pdczas pracy dydaktycznej jest przenśny kmputer, umżliwiający mbilne zajęcia Wyniki kwestinariuszy przeprwadznych pdczas piltażu prjektu E-lementarz w dniach 27 luteg 2012 r. d 9 marca 2012 r. Materiały własne Mecenat Publiczn-Prywatny. b. Kmputer jak nśnik wiedzy i rzwju Nauczyciele zaadreswali kniecznść uświadmienia dziecim i rdzicm (w szczególnści) mżliwści raz ptrzeby krzystania z kmputera jak medium d przekazywania i utrwalania wiedzy. W pinii nauczycieli w świadmści ww. kmputer służy becnie rzrywce raz zawieraniu i pdtrzymywaniu relacji twarzyskich (prtale spłecznściwe). Nauczyciele widzą i dceniają ptencjał nwczesnych technik infrmatycznych, lecz jedncześnie zauważają brak kntentu merytryczneg, mżliweg d wykrzystania w parciu ww. sprzęt, niezbędneg w prcesie dydaktycznym. 32

33 Wyniki kwestinariuszy przeprwadznych pdczas piltażu prjektu E-lementarz w dniach 27 luteg 2012 r. d 9 marca 2012 r. Materiały własne Mecenat Publiczn-Prywatny. b. Spójnść prgramwania raz sprzętu Oprgramwanie raz sprzęt będący na wypsażeniu szkół nie są spójne i kmpatybilne, a zatem ich wykrzystanie pdczas zajęć lekcyjnych staje się niemżliwe. Przykładem szczególnie zaakcentwanym przez nauczycieli były tablice multimedialne, z których mgli krzystać tylk w jednym przypadku pdręcznika i prgramwania. Dla nauczycieli również ważne jest psiadanie gtwych prgramów d prwadzenia lekcji, bez kniecznści własnej pracy nad nimi, ze względu na brak czasu. Kntent merytryczny dla pdręczników, prgramwania, etc., pwinien być zunifikwany. 33

34 Wyniki kwestinariuszy przeprwadznych pdczas piltażu prjektu E-lementarz w dniach 27 luteg 2012 r. d 9 marca 2012 r. Materiały własne Mecenat Publiczn-Prywatny. c. Dstęp d Internetu Dminującą pinią był stwierdzenie, iż bardz częst internet zainstalwany w różnych miejscach szkły, dprwadzany był przez różnych dstawców w różnym czasie, w wyniku czeg pjawiają się liczne awarie raz brak jest stałeg i szybkieg serwisu. Zdarza się tak, iż szkła psiada chwilwy dstęp d internetu w jednej części szkły, w innej zaś dstęp jest utrudniny bądź całkwicie zanika. Najczęściej używany typ Internetu w szkle t Internet kablwy i bezprzewdwy (infrmacja uzyskana na pdstawie Kwestinariusza I). 34

35 Wyniki kwestinariuszy przeprwadznych pdczas piltażu prjektu E-lementarz w dniach 27 luteg 2012 r. d 9 marca 2012 r. Materiały własne Mecenat Publiczn-Prywatny. d. Spsób dstarczania sprzętu d szkły: Wśród uzyskanych pinii, jednym z częst pwtarzających się wątków były uwagi dtyczące spsbu dstarczania sprzętu i internetu przez wyspecjalizwanych dstawców. Prblemem jest też brak dpwiedniej rganizacji całeg prcesu dstarczania ww. raz serwiswania np. częst zdarza się, iż szkła nie mże w krótkim czasie wyegzekwwać napraw z racji braku stswnych dkumentów raz wyznaczenia przez dpwiedzialne za ww. firmy sób dpwiedzialnych (u daneg dstawcy) za kntakty z daną szkłą. 35

36 Wyniki kwestinariuszy przeprwadznych pdczas piltażu prjektu E-lementarz w dniach 27 luteg 2012 r. d 9 marca 2012 r. Materiały własne Mecenat Publiczn-Prywatny. e. Aspekty techniczne Najczęściej sygnalizwane trudnści dtyczą prblemów technicznych przy krzystaniu z kmputerów. Większść nauczycieli ma bwiązek zgłaszania i dkumentwania usterek w tak zwanym zeszycie, który jest udstępniny w sekretariacie szkły. Cdzienną pmcą w naprawie wszelkieg rdzaju usterek jest współpraca ze szklnym infrmatykiem. Pmc ta dbywa się na zasadach kleżeńskich zatem nie mże stanwić pdstawy. Wspólna knkluzja nauczycieli jest taka, że ptrzebna jest jedna, knkretna sba, dpwiedzialna za działanie techniki kmputerwej w szkle. Osba ta nazwana zstała krdynatrem. f. Zagrżenia dla dzieci płynące z dstępu d internetu Nauczyciele twierdzą, że dstęp d treści zawartych w przestrzeni internetwej pwinien być bezwarunkw nadzrwany i kntrlwany przez nauczycieli pdczas zajęć lekcyjnych, a pza szkła - przez rdziców i/lub piekunów uczniów 7. Wybrane wypwiedzi, wraz z kmentarzem: Krzystanie z kmputerów jest nieuchrnne - wszyscy zgrmadzeni nauczyciele są zgdni c d faktu, iż krzystanie z przenśnych kmputerów jest w najbliższej przyszłści pewne 36