Chowane pod dywan. Gazeta Bezpłatna NAKŁAD: W NUMERZE 24 WRZEŚNIA 2012

Transkrypt

1 Gazeta Bezpłatna NAKŁAD: NR 298, VII ROK, ISSN WRZEŚNIA 2012 NOWOSĄDECKIE, GORLICKIE, LIMANOWSKIE, NOWOTARSKIE, TATRZAŃSKIE Chowane pod dywan Odbiera godność, niszczy poczucie wartości, kaleczy psychicznie i fizycznie PRZEMOC. Sparaliżowane strachem ofiary latami udają przed otoczeniem, że wszystko w rodzinie jest w porządku. Są tacy, którzy zrobią wszystko, żeby nikt się nie dowiedział, że w ich domach dzieje się źle, że oni i ich dzieci są ofiarami fizycznej i psychicznej przemocy. Chowanie pod dywan, udawanie, że nic złego się nie dzieje, nie przynosi rozwiązania. A można, wręcz trzeba zwracać się o pomoc do instytucji, które stworzone zostały po to, aby pomagać, nawet w najtrudniejszych sytuacjach. Znęcałem się nad swoją rodziną ponad dwadzieścia lat mówi Marek. Jak oni to wytrzymywali, dlaczego? Za późno na zadawanie sobie takich pytań. Kiedy dotarło do mnie, że najbliższym kochanym wyrządzałem potworną, nieodwracalną krzywdę? Kiedy wszyscy mnie opuścili. Miałem rodzinę. Teraz żona już była, bo jesteśmy po rozwodzie i dwóch synów nie chcą mnie znać. Synowie, kiedy spotkam ich na ulicy, zachowują się tak, jakby mnie nie znali. Boli jak diabli, ale musi boleć. Zasłużyłem na to. Chcę tylko, żeby oni nie zrobili kiedyś tego samego swoim rodzinom dodaje. A często tak bywa, że dzieci, ofiary przemocy w dorosłym życiu stają się jej sprawcami.- Dlatego bardzo ważne jest, aby pomóc sprawcom przemocy w zrozumieniu tego, co i dlaczego się z nimi dzieje, aby pomóc im w dokonaniu zmian w sobie tłumaczy Czesław Baraniecki, dyrektor Sądeckiego Ośrodka Interwencji Kryzysowej. Dokończenie str. 4 W NUMERZE Tania żywność? zapomnij! W porównaniu z zeszłym rokiem ceny żywności wzrosły we wszystkich regionach Polski. Płacimy mniej tylko za odzież, obuwie i... samochody. Takie wnioski płyną z danych Głównego Urzędu Statystycznego. Pocieszającą informacją dla Sądeczan jest to, że u nas jeszcze nie jest najgorzej... Temat Tygodnia str. 3 Ekstraliga sądeczan Wszyscy oni, o których zamierzamy pisać przybliżając ich sylwetki, stąd pochodzą, tu się urodzili i stawiali pierwsze życiowe kroki. Kończyli szkoły podstawowe i średnie, a potem wyjeżdżali na studia, które otwierały przed nimi nowe, ponadprzeciętne perspektywy, jednak z dala od miejsc pochodzenia, metryki i rodzinnych sentymentów. Pierwsza część str. 4 Najstarsze osiedle robotnicze w Polsce Stara Kolonia Jego powstanie wiąże się ściśle z wielkimi, XIX wiecznymi inwestycjami kolejowymi, jakie Sącz przeżywał przy okazji budowy linii kolejowej Tarnów-Leluchów i węzła na Chabówkę oraz, co może najistotniejsze, z powodu lokalizacji w okolicy sądeckich PKP, Warsztatów Kolejowych. Dokończenie str. 6 Jaka to melodia z Nowym Sączem! Po raz drugi Nowy Sącz został zaproszony przez TVP1 do udziału w programie Roberta Janowskiego Jaka to melodia? w wersji Turniej miast. Relacja z nagrania str. 11 Małopolska Noc Naukowców 28 września w Nowym Sączu podczas Małopolskiej Nocy Naukowców 2012 każdy będzie mógł przejść przez drzwi przeszłości, odkryć współczesność i odbyć naukową podróż w czasie i przestrzeni. Szczegóły str. 9

2 2 Aktualności Akcja CBŚ Kronika Policyjna W środę, 19 września na Rynku w Starym Sączu Centralne Biuro Śledcze zatrzymało trzy osoby. Ani Policja, ani Prokuratura nie chcą na razie komentować tej sprawy, wiadomo jedynie, że zatrzymane osoby należały do zorganizowanej grupy przestępczej. Dalsze zatrzymania nie są wykluczone. Ranna nastolatka 19 września na drodze powiatowej w Jasiennej doszło do wypadku. Włączający się do ruchu 51-letni kierowca ciągnika nie udzielił pierwszeństwa kierującej samochodem osobowym kobiecie. Ta, chcąc uniknąć zderzenia, wjechała na pobliską skarpę, a następnie do rowu. W wypadku ranna została 14- letnia pasażerka osobówki. Sprawą zajmują się policjanci z KP P Grybów. Topielec w Jazowsku 19 września w Jazowsku w Dunajcu znaleziono zwłoki mężczyzny. Policja podejrzewa, że doszło do nieszczęśliwego wypadku. 46-letni mieszkaniec Gabonia prawdopodobnie przechodząc przez rzekę upadł i zachłysnął się wodą. Wstępnie wykluczono udział osób trzecich. Decyzją Prokuratora ciało mężczyzny zabezpieczono do dalszych badań. Okoliczności i przyczyny zdarzenia będą ustalane w postępowaniu, które prowadzą starosądeccy policjanci. Zatrzymany za dragi Zatrzymanie do kontroli kierowcy osobowego auta nie było, jak się okazało, rutynowym działaniem policji. Przy mężczyźnie znaleziono ponad 4 gramy amfetaminy. Został zatrzymany przez policję, pobrano mu również krew do badań, mających wykazać czy prowadził samochód będąc pod wpływem środków odurzających. Z redakcyjnego dyżuru Rowerzysta musi ustąpić pieszemu Pan Józef został potrącony przez rowerzystę podczas spaceru chodnikiem przy ul. Lwowskiej. Rowerzysta nie przeprosił go, mało tego zrobił awanturę, że powinien być bardziej ostrożny jak chodzi. Podobno rowerzyści nie powinni korzystać z chodnika. Czy to prawda? Zostań liderem! Trwa nabór do Sądeckiej Akademii Liderów Społecznych, której celem jest zachęcenie młodych ludzi do aktywności społecznej i obywatelskiej, przełamania bierności i ukazania korzyści, które niesie angażowanie się w sprawy publiczne. Warsztaty dziennikarskie, skuteczna komunikacja, tworzenie zarządzanie projektami, trening kompetencji i umiejętności społeczny to tylko niektóre z działów, poruszanych na zajęciach Akademii. Projekt skierowany jest do młodzieży w wieku lat. Zapisy w Klubie Kotłownia, ul Barbackiego 64 w dniach 24, 26 i 28 września. Z tym pytaniem zwróciliśmy się do rzecznika sądeckiej Komendy Miejskiej Policji Pawła Grygiela. Przepisy jasno precyzują kiedy, gdzie i w jakich warunkach rowerzysta może poruszać się chodnikiem. Mówi o tym Ustawa Prawo o Ruchu Drogowym, w myśl której kierujący rowerem korzystając z chodnika lub drogi dla pieszych jest zobowiązany jechać powoli, zachować szczególną ostrożność i ustępować miejsca pieszym wyjaśnia. Korzystanie z chodnika lub drogi dla pieszych przez kierującego rowerem jest dozwolone wyjątkowo, gdy opiekuje się dzieckiem do lat 10 kierującym rowerem, szerokość chodnika wzdłuż drogi, po której ruch pojazdów jest dozwolony z prędkością większą niż 50 km/h, wynosi co najmniej 2 metry, brakuje wydzielonej drogi i pasa ruchu dla rowerów, warunki pogodowe takie jak: śnieg, silny wiatr, ulewa, gołoledź, gęsta mgła zagrażają bezpieczeństwu rowerzysty na jezdni. Pieszy na chodniku ma w każdej sytuacji pierwszeństwo i to rowerzysta musi zachować szczególną ostrożność. Z definicji słowa chodnik wynika, że jest to część drogi przeznaczonej dla ruchu pieszych i to oni ze względu na swoje bezpieczeństwo są tam najważniejsi. Za jazdę chodnikiem przewidziana jest kara w wysokości 50 zł komentuje szef sądeckich policjantów. MP Pożegnali Ryśka W minioną sobotę (22 września) o godz. 13: 00 tłumy sądeczan w Bazylice św. Małgorzaty pożegnały tragicznie zmarłego Ryszarda Pytlaka. Był on m.in. przewodnikiem Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego i jednocześnie dyrektor Centrum Medycznego Batory. Przypomnijmy, do wypadku doszło w rejonie Pośredniego Ganku, gdzie Patyk wędrował ze swoimi przyjaciółmi. Sądeczanin spadł w 15 metrową przepaść. Na miejsce zdarzenia wysłano śmigłowiec z lekarzem, ale poszkodowany zmarł w drodze do szpitala. Śmigłowiec ewakuował też z miejsca wypadku towarzyszy tragicznie zmarłego. Wieczory Małopolskie Od 25 września do 3 października w MCK Sokół odbywać się będą Wieczory Małopolskie. W programie koncert symfoniczny, koncert jazzowy, spektakle teatralne z udziałem wybitnych aktorów oraz spektakl operowy. Szczegóły dostępne na stronie mcksokol. pl. Bilety normalne i ulgowe do nabycia w kasie Sokoła przy ul. Długosza 3, tel , w dni powszednie w godzinach , w soboty i niedziele w godzinach Małopolski ranking gmin 2012 Według Małopolskiego Instytutu Samorządu Terytorialnego i Administracji za najlepszą gminę uznano Krynicę- -Zdrój. 2. miejsce zajęły Niepołomice, na podium znalazły się też Myślenice. W dwudziestce sklasyfikowanych gmin z naszego regionu są: Szczawnica (4), Zakopane (10), Nowy Targ (12), Mszana Dolna (17). Pod uwagę brano News room m. in.: dochody własne na jednego mieszkańca, wydatki majątkowe inwestycyjne na 1 mieszkańca, środki europejskie na 1 mieszkańca, ilość podmiotów gospodarczych zarejestrowanych w rejestrze REGON na 1000 mieszkańców. Odleć z nami, nie z narkotykami W ramach kampanii Narkotyki? Na co mi to, przebiegającej pod hasłem Odleć z nami, nie z narkotykami! ogłoszono ogólnopolski konkurs Poniedziałek, 24 WRZEŚNIA 2012 dla młodzieży w wieku lat. Jej głównym przekazem jest myśl Nie potrzebuję narkotyków, bo realizuję się w inny sposób. Zgłoszenia można przesyłać do 28 września. Od uczestników oczekuje się zaprezentowania w oryginalny sposób siebie i swojej pasji. Laureaci usiądą za sterami szybowca wraz z Sebastianem Kawą Mistrzem Świata i Europy, który pokaże, czym jest prawdziwa adrenalina i pozytywny odlot. Regulamin konkursu dostępny na stronie internetowej Dyżur redakcyjny Dzwoń lub pisz do naszych redaktorów. Telefon , redakcja@miastons.pl Masz dla nas ciekawy temat? Znalazłeś się w centrum interesującego wydarzenia? Chcesz wypromować jakąś imprezę kulturalną, sportową lub społeczną? Masz informację o sytuacji na osiedlu lub w Twojej miejscowości? Nie krępuj się! W tym tygodniu na Twoją interwencję czeka Inez Dunikowska-Krupa

3 W porównaniu z zeszłym rokiem ceny żywności wzrosły we wszystkich regionach Polski. Płacimy mniej tylko za odzież, obuwie i... samochody. Takie wnioski płyną z danych Głównego Urzędu Statystycznego. Pocieszającą informacją dla Sądeczan jest to, że u nas jeszcze nie jest najgorzej... Jak wynika z opracowanego przez GUS raportu o sytuacji społeczno-gospodarczej województw, w porównaniu z zeszłym rokiem wzrost cen towarów i usług konsumpcyjnych odnotowano we wszystkich województwach. Największy w podkarpackim 4,5 proc. Natomiast w województwie śląskim ceny rosły najwolniej. Na Sądecczyźnie natomiast wzrost cen kształtował się między 3,8 a 4,0 proc. Temat tygodnia O taniej żywności możemy zapomnieć Dobra wiadomość dla Sądeczan często korzystających z autostrady A4. Być może na Wszystkich Świętych będziemy mogli na nią wjechać już w Brzesku. Ukróci to mordęgę stania w korkach choćby w rejonie Łapczycy. Przypomnijmy, że cała droga miała być gotowa na czerwcowe Euro Jednak po dziś dzień sądeczanie jadący do Krakowa, na Śląsk czy dalej, w kierunku Zachodniej Polski, na autostradę wjeżdżają w rejonie Szarowa, wcześniej męcząc się z głównie jednopasmową drogą w okolicach Brzeska i Bochni. Stanie w korkach jest tu normalne. Co mądrzejsi i odważniejsi decydują się na objazdy drogami lokalnymi przez Stare Rybie lub Gdów. Za taki stan rzeczy odpowiada szereg opóźnień, głównie po stronie wykonawców poszczególnych odcinków, z którymi trzeba było rozwiązywać umowy i przeprowadzać przetargi na nowo. Jednak, według Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad, Jeśli chodzi tylko o żywność i napoje bezalkoholowe, najniższy wzrost cen odnotowano właśnie w naszym regionie tylko 2,7 3,1 proc. Z poszczególnych kategorii produktów, najbardziej podrożały ryby, nabiał oraz mięso. Wzrosły także ceny makaronów, przy czym w 10 województwach w stopniu większym niż przeciętnie. Wyższe niż przed rokiem były także ceny pieczywa. Jako ciekawostkę warto dodać, że tańsze w tym roku są warzywa oraz cukier. W porównaniu z ubiegłym rokiem, ceny utrzymania mieszkania wzrosły o około 5,9 proc. Wzrost cen większy niż przeciętnie odnotowano przede wszystkim w województwach: mazowieckim, małopolskim, podkarpackim oraz dolnośląskim. We wszystkich regionach podrożały natomiast usługi kanalizacyjne oraz woda. Na Sądecczyźnie cena wywozu śmieci wzrosła o prawie 4 proc. Podwyższono również ceny w zakresie nośników energii o około 8 proc. Mowa o opale, energii elektrycznej i cieplnej. Znacznie podrożało paliwo. Istotny wpływ na to miały wysokie wzrosty cen oleju napędowego, benzyn silnikowych oraz gazu ciekłego. Usługi transportowe wzrosły przeciętnie o 8,5%. Dla specjalistów taki obrót rzeczy nie jest jednak zaskoczeniem. Gospodarka wyraźnie zwalnia, co za niedługo przełoży się na jeszcze większe bezrobocie. Czeka więc nas z pewnością ciężka jesień i jeszcze cięższy początek przyszłego roku. Pierwsze tego oznaki widzimy już teraz jak pisze Rzeczpospolita, ośrodki pomocy społecznej w całej Polsce przeżywają prawdziwe oblężenie oczekujących pomocy. RK Na A4 w Brzesku już niedługo blisko 57-kilometrowy odcinek między Szarowem, Brzeskiem a Tarnowem zostanie otwarty jeszcze w tym roku. Najistotniejsze w tym momencie jest to, by pomimo podzielenia inwestycji na trzy różne odcinki i różnych stopni zaawansowania budowy drogę otworzyć w całości. Największy problem będzie z jej środkową częścią, Brzesko Wierzchosławice. Tam wciąż będą trwały prace i ruch będzie się odbywać w obie strony po jednej jezdni. Szczególnie interesujący Sądeczan fragment to Szarów Brzesko. Według GDDKiA, prace tam na szczęście są bardziej zaawansowane. Najważniejszą kwestią jest więc wybudowanie korzystnego dla mieszkańców naszego regionu zjazdu z autostrady w Brzesku. Według naszych informacji powstanie on dopiero za dwa lata, teraz zastąpiony jedynie przez zjazd tymczasowy. Służyć za niego ma ulica Leśna w Brzesku, która ma być gotowa do użytku początkiem listopada. Jedynym problemem jak donoszą lokalne media mogą być jej mieszkańcy, Więzienie dla pedofila Przez trzy lata skrzywdził piętnaście dziewczynek. Stanisław B., 62-latek z powiatu suskiego, zatrzymany przez policję w październiku zeszłego roku i oskarżony o wykorzystywanie lub usiłowanie wykorzystania małoletnich dziewcząt, przyznał się do winy. 17 września sąd skazał go na trzy lata i dziewięć miesięcy pozbawienia wolności. Prokuratura oskarża B. między innymi o to, że w okresie od kwietnia do października 2011 roku zgwałcił sześć dziewczynek z okręgu nowosądeckiego. Wcześniej, w latach miał dopuścić się przestępstw w postaci zmuszania dziewcząt do innych czynności seksualnych. Od 27 października 2011 przebywa w areszcie tymczasowym który teraz został przedłużony o kolejne dwa miesiące i czas ten zostanie mu zaliczony na poczet kary. Czas, który których martwi fakt, że po nowej drodze będzie jeździć więcej samochodów. Sądeccy drogowcy uważają, że doprowadzenie A4 w rejony Brzeska będzie ważnym krokiem, by Nowy Sącz stał się istotnym węzłem komunikacyjnym. Będziemy na szlaku między ważnymi celami podróży, bo połączenie z autostradą w Brzesku uzasadnia potrzebę rozbudowy korytarza drogowego z przejść granicznych, takich jak Muszynka, lub w przyszłości Mniszek. Będziemy nie tylko celem podróży, a dodatkowo zyskamy argument, by odremontowano odcinek Sącz-Brzesko mówi dla Sądeczanina Adam Czerwiński z Powiatowego Zarządu Dróg. Warto wiedzieć, że autostrada z Szarowa do Tarnowa będzie częścią biegnącej z Europy zachodniej na Ukrainę autostrady A4, leżącej w Trzecim Transeuropejskim Korytarzu Transportowym. Przecina on Polskę od zachodniej granicy w Zgorzelcu do wschodniej granicy w Korczowej. Łączna długość trasy wyniesie ok. 670 kilometrów. PK/PAP po uprawomocnieniu się wyroku będzie musiał spędzić w więzieniu, jest stosunkowo niski, niewiele wykracza ponad ustawowe minimum (za gwałt na małoletnim grozi kara od 3 do 12 lat więzienia). Biegli orzekli, że Stanisław B. w chwili popełniania przestępstw miał w znacznym stopniu ograniczoną poczytalność i zdolność kierowania swoim postępowaniem. Jest chory i musi zostać poddany leczeniu. RED. Rozpocznij tydzień z miastons.pl 3

4 4 Ludzie Chowane pod dywan Do tej pory zajmowaliśmy się ofiarami, skutkami przemocy domowej. Teraz, dzięki korekcyjno- edukacyjnemu programowi skierowanemu do sprawców przemocy domowej, to się zmieni. Oczywiście dalej ofiary przemocy są i zawsze będą pod naszą opieką. Cywilizowane społeczeństwo nie może odmówić im pomocy. Ale będziemy też pomagać ofiarom poprzez terapię sprawców komentuje. Program Korekcyjno-Edukacyjny to autorski program Sądeckiego Ośrodka Interwencji Kryzysowej. Jesteśmy instytucją zaufania publicznego tłumaczy Baraniecki. To oznacza, że wszystko, co nam powierzy potrzebujący pomocy zostaje tu i nikt się o tym nie dowie. Każdy, kto przyjdzie do nas z nadzieją na pomoc, nie zostanie pozostawiony sam sobie. Ofiarom przemocy uświadamiamy, jakie będą skutki, kiedy będą tolerowały przemoc wobec nich stosowaną. I co czeka sprawców, jeśli nie skorzystają z pomocy specjalistów. Wiele osób nie umie ocenić, czy przemoc ich dotyczy wyjaśnia Psycholog z SOIK Teresa Wojtas- Kilian. MiastoNS: Kiedy i po czym poznać, że problem przemocy nas dotyczy, że jesteśmy ofiarami przemocy? Teresa Wojtas- Kiljan: Osoby, które doświadczają przemocy, często przez lata nie mają świadomości narastających zachowań przemocowych ze strony bliskiej osoby. Czasem nawet wiele zachowań interpretują wręcz jako wyraz troski, np. kiedy mąż mówi Nie idź do pracy, nie musisz pracować, nie spotykaj się z koleżankami, bo ja wtedy zostaję w domu sam, spędzaj czas w domu. Opisane zachowania często stanowią początek przemocy, która narasta z czasem, a jej formy są coraz bardziej krzywdzące, ograniczające funkcjonowanie ofiary. M. N. S.: Dlaczego ofiary przemocy, często za wszelką cenę i całymi latami, ukrywają ten fakt? TWK: Z poczucia wstydu, z lęku przed utratą rodziny, z chęci zachowania dobrego wizerunku, z obawy, że nikt nie uwierzy. Często sprawcy przemocy są poza domem mili, uczynni, sprawiają wrażenie super mężów i ojców. M. N. S.: Jak przekonać osobę, która jest sprawcą przemocy, że powinna się poddać terapii? TWK: Warto zobaczyć w nim człowieka, który ma za sobą różne doświadczenia, różne trudności osobiste. Nie chodzi o to, żeby go usprawiedliwiać, ale zrozumieć. Warto pokazać, że można żyć inaczej. M. N. S.: Czy pani zdaniem przemoc fizyczna i psychiczna jest nadal dość powszechna? TWK: Przemoc jest zjawiskiem demokratycznym, występuje w dużych miastach i na wsiach, u ludzi z wysokim wykształceniem, jak też u osób z wykształceniem podstawowym. Dotyka biednych i bogatych. Do naszego ośrodka codziennie zgłaszają się ofiary potrzebujące wsparcia w trudnych sytuacjach. Zdarzają się sytuacje, kiedy zgłaszają się sprawcy przemocy, czasem w wyniku założonej Niebieskiej Karty i działań z nią związanych. Są sprawcy kierowani jako warunek zawieszenia kary pozbawienia wolności z tytułu wyroku za znęcanie się nad rodziną. Wszczynałem awantury, żeby mieć pretekst do wyjścia z domu mówi Marek. Oczywiście żeby się napić. Moim bliskim wmawiałem, że to ich wina, że oni doprowadzają mnie do ataków agresji. Potrafiłem pobić żonę i przekonać ją, że to jej wina, to samo z dziećmi. Co by ta moja kobieta i dzieci nie zrobili, było źle, biłem i poniżałem na co dzień i od święta. Teraz zostałem sam. W 2011 roku na terenie Nowego Sącza sporządzone zostały 533 Niebieskie Karty. W Nowym Sączu było ich 190, w powiecie 343. Odnotowaliśmy 536 sprawców przemocy, 500 mężczyzn i 36 kobiet. Zgodnie z polskim prawem sprawcy przemocy psychicznej podlegają karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat. Jeżeli czyn połączony jest ze stosowaniem szczególnego okrucieństwa, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10 informuje Paweł Grygiel, rzecznik prasowy Komendy Miejskiej Policji. KAT Poniedziałek, 24 WRZEŚNIA 2012 EKSTRA LIGA SĄDECZAN Wszyscy oni, o których zamierzamy pisać przybliżając ich sylwetki, stąd pochodzą, tu się urodzili i stawiali pierwsze życiowe kroki. Kończyli szkoły podstawowe i średnie, a potem wyjeżdżali na studia, które otwierały przed nimi nowe, ponadprzeciętne perspektywy, jednak z dala od miejsc pochodzenia, metryki i rodzinnych sentymentów. Na wstępnej liście wybitnych naszych ziomków, znalazło się ponad sto nazwisk wielkich ludzi ze świata nauki, sztuki, sportu, biznesu i dziennikarstwa. Rozpoczynając ten cykl prezentujemy Czytelnikom sylwetkę kobiety, rodem z Bujmego, koło Gródka nad Dunajcem, o znanym powszechnie nazwisku Stanisława Okularczyk. Szkołę Podstawową ukończyła w Podolu, później uczyła się w Technikum Rolniczym w Nawojowej, aby po maturze rozpocząć studia w Wyższej Szkole Rolniczej w Krakowie. Tak się zaczęła wyjątkowo bogata w wydarzenia naukowe, dydaktyczne i polityczne kariera naszej rodaczki, dzisiaj pani profesor doktor habilitowanej. Przed nominacją profesorską, którą odebrała od prezydenta RP w styczniu 2000 roku, odbyła w latach staż naukowy w Helsińskim Instytucie Ekonomii Rolnictwa, po którym objęła na długie lata stanowisko kierownika Zakładu Ekonomiki Instytutu Zootechniki Akademii Rolniczej w Krakowie. W latach była członkiem KER Polskiej Akademii Nauk z wyboru, a w okresie roku pełniła funkcję kierownika Katedry Ekonomiki Uniwersytetu Rzeszowskiego. W tym samym czasie, w latach , była ekspertem Senatu od spraw ekonomiki środowiska naturalnego, zgodnie ze swoją specjalizacją ekonomiką rolnictwa i środowiska naturalnego. W pracowitych latach pełniła też funkcję zastępcy kierownika Zakładu Aktywizacji Wsi w Instytucie Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN w Warszawie. W latach , będąc Posłanką na Sejm, aktywnie i efektywnie pracowała w sejmowej Komisji Finansów Publicznych oraz w Komisji ds. Europejskich, pełniąc jednocześnie w okresie funkcję Sekretarza Stanu w Ministerstwie Rolnictwa. To pozłacane wyjątkowością tło naukowo-dydaktyczne dodatkowo wzbogaca jeszcze globtroterstwo pani profesor, z jej polityczno-ekonomicznymi zamiłowaniami, z którymi zwiedziła sześćdziesiąt dwa kraje na wszystkich kontynentach. Na stronie 236. Złotej Księgi Nauk Ścisłych i Prawnych pt. Kto jest kim w Polsce, można i należy przeczytać stosowne zapisy jej dotyczące. To wyjątkowo bogate i ciekawe curriculum uzupełniają informacje o imponującym dorobku naukowym, z którym pani profesor mogłaby się podzielić z paroma innymi naukowcami, a przynajmniej pochwalić się światu. My to za nią zrobimy otóż: 516 publikacji, niemal 200 referatów na sympozja, 13 grantów z ekonomii, dziewięciu wypromowanych doktorów, recenzowanych siedem wniosków profesorskich, 12 habilitacji i 19 doktoratów. Zapytana o sprawy polityczne, o programy i zapatrywania, pani profesor wyraźnie zaakcentowała, że jej zasadą jest eliminacja rozwarstwienia ekonomicznego i biedy, bezdomności i głodu, ze zdecydowanym odrzuceniem agresywnego i błędnego pr-u. Wyraźna niechęć do zaklinania rzeczywistości, tak często stosowana przez polityków i u nich obserwowana, jest wyraźnie i mocno podkreślana niemal na każdym kroku i przy każdej kwestii, jako dowód na wierność własnym zasadom i korzeniom. Teza o wyznawaniu zasady rozwoju z poszanowaniem praw wszystkich i z minimum statusu cywilizacjno-materialnego każdego Polaka jest, naszym zdaniem, wartością samą w sobie, a porażki wyborcze jakie sobie przypisuje pani profesor, są tylko paralaksą spojrzenia i odbioru nieprawdziwej rzeczywistości. Następne wybory, zwycięskie wybory są tylko kwestią czasu i dojrzałości elektoratu, bowiem Sądecczyzna pilnie potrzebuje takich sił, charakterów i predyspozycji, jakimi akurat dysponuje nasza rodaczka. TADEUSZ KUSZENIN Ps. Autoryzując powyższy tekst, Pani Profesor zaakcentowała swoje zadowolenie, że artykuł o niej pojawi się w Tygodniku miastons, a nie gdzie indziej.

5 Reklama Rozpocznij tydzień z miastons.pl 5

6 6 Nowy Sącz Poniedziałek, 24 WRZEŚNIA 2012 Najstarsze osiedle robotnicze w Polsce Stara Kolonia Jego powstanie wiąże się ściśle z wielkimi, XIX wiecznymi inwestycjami kolejowymi, jakie Sącz przeżywał przy okazji budowy linii kolejowej Tarnów-Leluchów i węzła na Chabówkę oraz, co może najistotniejsze, z powodu lokalizacji w okolicy sądeckich PKP, Warsztatów Kolejowych. Takie daty jak 1876 rok na głównej galicyjskiej transwersalnej linii, oddanie do ruchu komunikacyjnego w 1883 roku połączenia z Zakopanem przez Chabówkę i najnowsze fakty z nimi związane stały się niebawem genezą powstania spec-dzielnicy przeznaczonej dla pracowników obsługujących te nowe zakresy działalności. Bardzo szybko, bo już w 1891 roku, na Wiedeńskiej Politechnice, opracowano architektoniczno-urbanistyczne dokumentacje budowy stu osiedlowych domów, wypełniających lokalizacyjne place budowy tamtej i obecnej Starej Kolonii. Pierwsze z nich, owe 37 domów, oddano do użytku już rok później od czasu ich zaprojektowania, a więc w 1892 roku. Zarówno te pierwsze jak i kolejne, stanowiły odbicie zwierciadlane pary domów i były posadowione w mini ogródkach otaczających je własną zielenią, warzywami i owocami. Całość lokowała się w szachownicy ulic, zamkniętych w kwadracie Zygmuntowskiej, Legionów, Kolejowej i Sienkiewicza, wypełniając wolne przestrzenie przy osiedlowych ulicach i uliczkach, jak choćby Podhalańskiej, Barlickiego, Niedziałkowskiego, Zamoyskiego, Lubomirskich, czy Wiatra. Ulice te, dla uproszczonego stosowania, nazywały się też alternatywnie: IV, III, czy II przecznicami. Cały proces inwestycyjny budowy osiedla robotniczego trwał zgodnie z zaplanowanym wcześniej terminarzem do 1917 roku. Zarówno same Warsztaty Kolejowe, jak tez ich otoczenie z osiedlem Starej Kolonii włącznie, do złudzenia przypominały ponoć wcześniejsze inwestycje poczynione z tego samego powodu w Stryju. Uzupełnieniem samej substancji budowlanej osiedla stał się niemal równolegle bo w latach zaprojektowany przez sławnego krakowskiego architekta Teodora Talowskiego i szybko wybudowany kościół pw. św. Elżbiety Wdowy, zwany oczywiście kolejowym wraz z parafią pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa funkcjonującą od października 1937 roku... Obok świątyni, ważną społecznie i oczywiście edukacyjnie rolę, spełniała wybudowana niemal ekspresowo w nie cały 1897 rok, szkoła dla 320 uczniów pochodzących ze Starej Kolonii Była na ówczesne czasy wyjątkowo okazałym i pięknym budynkiem, stylowo nawiązującym do stojącego obok kościółka kolejowego. Austriackie Ministerstwo Kolei było jej inwestorem, pod pewnym naciskiem samych mieszkańców dzielnicy. Jednak zaraz po jej wybudowaniu, trzeba było ją rozbudować, bo była za mała i nie mieściła wszystkich dzieci. Szkoła wówczas otrzymała imię św. Jana Kantego, przemianowane zaraz po II wojnie na szkołę im. Władysława Jagiełły, znaną ze swojego wysokiego poziomu, z ekscentryczną postacią kierownika o nazwisku Białoskórski. Podobnie jak kościółek kolejowy i szkoła również Dom Robotniczy przy Zygmuntowskiej 17 stał się od 1907 roku elementem constans w całym pejzażu Starej Kolonii. Zaprojektowany w neogotyckim stylu i wyrazie przez lwowskiego architekta Jana Stobieckiego, wybudowali sami kolejarze, ze swoich składek. Czym był dla miasta i jego mieszkańców, jak głęboko zapadł w sentyment wielu pokoleń, czym się zasłużył dla kultury i wypoczynku wie w Sączu każdy obywatel. Wie ale tez i widzi, co czas z nim zrobił, jak przegnał prawowitych właścicieli i czym zastąpił niegdysiejsze elementy i programy. Uzupełnieniem obrazu Starej Kolonii zawsze był i jest, chociaż obecnie kulejący, zatracony i przygnębiający każdego wizerunek dworca kolejowego. To co przetrwało po współczesność, stanowi drugi w kolejności obiekt stacyjny. Pierwszym był bowiem z 1878 roku skromnie się prezentujący piętrowy budynek, z dwoma bocznymi skrzydłami, którego rysunek przetrwał do dzisiaj i dzięki temu można go poznać. Obecnie funkcjonujący, choć kulejący i podparty od wewnątrz solidnymi krokwiami, budynek dworca, został wybudowany w latach , w secesyjnym stylu, stanowiąc po współczesność urbanistyczne zamknięcie osi obu alei Wolności i Batorego. Wnętrze gmachu dekorowały do końcówki lat osiemdziesiątych XX wieku, malowidła na płótnie z góralskimi motywami, autorstwa urzędnika kolejowego i jednocześnie artysty malarza w jednej osobie Edmunda Ciećkiewicza. Po ostatnich przeróbkach, modernizacjach dworcowe obrazy wylądowały w Domu Kultury przy al. Wolności Starszym pokoleniom brakuje tez w tej części miasta- lodowiska i tafli hokejowej, funkcjonujących niegdyś na wysokiej skarpie skrzyżowania Zielonej z Wyspiańskiego. Mecze hokejowe i zawody łyżwiarskie były tu stałym punktem młodzieżowych zajęć, podobnie jak co sobotnie spektakle w hali napraw ZNTK pt. Przy sobocie, po robocie Czas zrobił swoje, spustoszył tamtejsze krajobrazy, wyczyścił zwyczaje i przegnał rozsądek, wyrzucił z kolei jej cele i powołanie.. A co pozostawił? TADEUSZ KUSZENIN

7 Rozmaitości Rozpocznij tydzień z miastons.pl 7 I Ty możesz zostać dziennikarzem Jak powstaje gazeta, jak się pisze artykuły, czy praca dziennikarza jest stresująca, jak prowadzić portal internetowy pytali młodzi ludzie z klubu młodzieżowego SQMA, uczestnicy warsztatów dziennikarskich, jakie miały miejsce w redakcji tygodnika nowosądeckiego miastons. pl w minioną środę i czwartek. Projekt zrodził się z inicjatywy Pani Marty Mordarskiej, Pełnomocnika Prezydenta Miasta ds. Społecznych, Przewodniczącej Grupy Sterującej realizacją projektu systemowego pn.: Twoja AKTYW- NOŚĆ szansą na sukces! na lata Trwają przygotowania kolejnego projektu dla młodych Sądeczan, do którego zaproszona zostanie m.in. młodzież studiująca. Już w przyszłym roku rozpoczną się zupełnie nowe działania, a o szczegółach będą Państwo informowani. Nasza redakcja miała wielki zaszczyt gościć u siebie sądecką młodzież klubu SQMA. Najpierw pod swoje skrzydła wziął wszystkich redaktor naczelny Rafał Kmak i wprowadził w tajniki zawodu dziennikarza. Opowiedział jaka jest rola mediów i jakie informacje interesujące opinię publiczną muszą się znaleźć w naszym tygodniku. Młodzież Złapani w redakcji :) dowiedziała się jakie wypowiedzi publicystyczne w środkach komunikacji społecznej są najczęściej rozpowszechniane. Miała też okazję zaobserwować jak wygląda praca łącznika między przedstawicielami różnych instytucji, a odbiorcami mediów. Dowiedziała się jak wygląda praca w redakcji na codzień, jak się zbiera materiał prasowy, jak powstaje tekst i gazeta. Po teorii przyszła pora na praktykę. Specjalista od spraw reklamy Mateusz Szewczyk opowiedział o roli reklamy w życiu prasy. Pod jego czujnym okiem dzieciaki wykonały swoje własne projekty reklamowe a potem wspólnie je zaprezentowali. Redakcyjny grafik zademonstrował krok po kroku jak się tworzy modułowe projekty reklamowe. Przebieg redakcyjnego wydarzenia został uwieczniony wspólnym tekstem, nad którymi Małgorzata Pawłowska i Inez Dunikowska-Krupa wspólnie z młodzieżą pracowały. Końcowym etapem było zamieszczenie tekstów i zdjęć na naszym portalu internetowym. Klub Młodzieżowy SQMA, czyli Sądecki Klub Młodzieży Aktywnej, realizowany jest w ramach projektu systemowego Twoja AK- TYWNOŚĆ szansą na sukces! przez Zespół Świetlic Środowiskowych w Nowym Sączu. Swoim uczestnikom oferuje ciekawy sposób spędzania wolnego czasu, możliwość rozwijania swoich pasji, zainteresowań, poznawania nowych ludzi oraz poszerzania horyzontów. Dla młodzieży należącej do klubu przewidziane są różnorodne zajęcia: klub szachowy i gier planszowych, klub modelarski, klub aerobiku, zajęcia sztuk walki, taniec, zajęcia ze specjalistami oraz zajęcia dla rodziców Ponadto realizowane są wycieczki integracyjne oraz wyjazdy wakacyjne. Siedziba klubu mieści się w Nowym Sączu przy ul. Królowej Jadwigi 29 w budynku Gimnazjum nr 3. Klub czynny jest codziennie od poniedziałku do piątku w godzinach od 14: 00 do 18: 00. Do klubu może należeć młodzież zamieszkała na terenie miasta Nowego Sącza w wieku lat, której osoby pozostające we wspólnym gospodarstwie domowym korzystają z pomocy społecznej. Oto tekst naszych gości. Na początku redaktor naczelny opowiedział nam jaka jest rola mediów. Zobaczyliśmy jak na co dzień wygląda praca dziennikarza i jak są przygotowywane poszczególne artykuły. Dzięki pani Małgorzacie Pawłowskiej i pani Inez Dunikowskiej-Krupa poznaliśmy gatunki publicystyczne takie jak: artykuł, reportaż, wywiad, felieton. Obie panie opowiedziały nam też kilka ciekawostek z ich pracy, Uczestnicy projektu na przykład niespodziewane wizyty i telefony czytelników. Następnie przyglądaliśmy się pracy grafika, który przygotowywał materiał do reklam umieszczanych w gazecie, dowiedzieliśmy się że gazeta składa się z modułów, które można łączyć w całość. Nauczyliśmy się ja przygotowywać projekty reklamowe. Na koniec mieliśmy sami przygotować artykuł, który następnie miał być umieszczony na stronie internetowej tygodnika. Efekt naszych działań mogą państwo ocenić sami. Spotkanie w redakcji było ciekawe, bardzo nam się podobało. Zdobyliśmy nowe doświadczenie i miło spędziliśmy czas. UCZESTNICY WARSZTATÓW Projekt systemowy Twoja AKTYWNOŚĆ szansą na sukces! współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Wyjazd integracyjny beneficjentów SQMY

8 8 O nas Poniedziałek, 24 WRZEŚNIA 2012 Verba docent, exempla trahunt portret wychowawcy Michaliny Marczyk Jeżeli tylko nauczyciel kocha swą pracę, będzie on dobrym nauczycielem. Jeżeli nauczyciel kocha ucznia jak ojciec czy matka, będzie on lepszym nauczycielem niż ten, kto przeczytał wszystkie książki, lecz nie kocha ani swej pracy, ani ucznia. Jeżeli nauczyciel łączy w sobie miłość swej pracy i uczniów jest idealnym nauczycielem. Lew Tołstoj W młodości uczymy się, na starość rozumiemy. (Ebner-Eschenbach) to zdanie najlepiej oddaje nasz dzisiejszy stosunek do naszej wychowawczyni pani Michaliny Marczyk i jej metod wychowawczych, które wywarły nieoceniony wpływ na nasze życie. Jak powiedział Janusz Korczak, [ ] dobry wychowawca nie wtłacza, a wyzwala, nie ciągnie, a wznosi, nie ugniata, a kształtuje, nie dyktuje, a uczy, nie żąda, a zapytuje [ ] i takim właśnie wychowawcą w latach w Liceum Pedagogicznym w Zakopanem była pani Michalina Marczyk. Nasze pierwsze wspomnienie spotkania z nią to początek roku szkolnego 1960/61. My, świeżo upieczone licealistki, przyjechałyśmy do Zakopanego z domów oddalonych o kilkadziesiąt, a nawet kilkaset kilometrów. Każda z nas zastanawiała się, kto zostanie naszym opiekunem. To było dla nas niezmiernie ważne, gdyż w tamtym okresie wychowawca nie tylko był nauczycielem, ale także musiał zastąpić rodziców wyrwanym z domu 15-latkom. Do dzisiaj wszystkie pamiętamy ten dzień i jej postać. Niewysoka, zgrabna, z włosami upiętymi w kok, w ciemnym swetrze z wyłożonym śnieżnobiałym kołnierzem. Ten obraz jest wciąż żywy w naszej pamięci, chociaż minęło już ponad 50 lat od naszego pierwszego spotkania. Przez 5 lat szkolnych okazało się, że jest nie tylko wspaniałym nauczycielem, wychowawcą, ale przede wszystkim wspaniałym człowiekiem. Pani Michalina Marczyk była nauczycielem biologii o szerokich horyzontach myślowych, skarbnicą wiedzy historycznej, wspaniałą przewodniczką po świecie nauki. I chociaż uczyła nauk ścisłych, miała bardzo dużą wrażliwość Wychowankowie rocznik artystyczną i znajomość zagadnień ze świata sztuki, literatury i kultury. Dzięki pasji i sposobowi przekazywania wiedzy, poszerzyła nasze horyzonty i sposób postrzegania świata. Dzięki niej poznałyśmy wybitne dzieła literatury polskiej i zagranicznej, dzieliła się z nami swoimi wrażeniami z teatru, licznych podróży. We wspaniały sposób opowiadała o miastach, które zwiedziła, a o których my mogłyśmy pomarzyć. Do dzisiaj pamiętamy jej opowieści o historii Polski tej znanej, jak i tej nieznanej, a wręcz zakazanej. Swoją postawą nauczyła nas miłości do ojczyzny i szacunku do tradycji. To z jej inicjatywy co roku opiekowałyśmy się grobami na zakopiańskim cmentarzu zasłużonych na Pękowym Brzyzku. To tutaj zapoznawała nas z historią regionu, z bohaterami i wielkimi ludźmi związanymi i kochającymi Podhale. W tamtych trudnych czasach, kiedy o wielu rzeczach z powojennej historii Polski nie mówiono, a wręcz ją fałszowano, nasza pani profesor miała odwagę przybliżać nam przemilczane wydarzenia z historii Polski. To w liceum, w trakcie zorganizowanych wycieczek, zobaczyłyśmy kawałek Polski. I zawsze wracałyśmy z tych wycieczek bogatsze o nową wiedzę o Polsce, Polakach i historii tych miejsc. Ale chyba największą jej miłością były góry. I co najważniejsze potrafiła nas nią zarazić. To za jej sprawą poznałyśmy piękno i majestat naszych gór. W ciągu tych 5 lat pokazała nam jak wspaniałe mogą być piesze wędrówki, ile tajemnic i historii kryje się w polskich górach. Przemierzyłyśmy z Nią wiele górskich szlaków począwszy od Tatr, poprzez Gorce, Pieniny, Orawę i Spisz. Po prawie 50 latach od naszej matury wiemy już, że wychowanie jest oddziaływaniem pokoleń dorosłych na te, które nie dojrzały jeszcze do życia społecznego. Oddziaływanie naszej pani profesor było tak silne i pozostawiło w nas tak trwały ślad, że począwszy od 2005 roku w 40. rocznicę naszej matury spotykamy się dwa razy w roku z naszą wspaniałą wychowawczynią. Pierwsze spotkanie odbyło się w naszym liceum w Zakopanem, potem przez dwa lata spotkałyśmy się w Zakopanem i Białce Tatrzańskiej. Od 2008 roku przyjeżdżamy dwa razy w roku do Nowego Sącza. Tutaj odwiedzamy corocznie restaurację Jadło na Starówce, gdzie w zaciszu sali cieszymy się swoim towarzystwem. Na naszych spotkaniach mamy przyjemność osobiście, po tylu latach, podziękować jej za trud, jaki włożyła w nasze wychowanie i nauczanie. Pomimo upływu lat, a pani profesor w tym roku obchodzi setne urodziny, nieustannie zadziwia nas jej fenomenalna pamięć i zorientowanie na człowieka. Tak jak za naszych licealnych lat, tak i teraz pani profesor dzieli się z nami swoimi wrażeniami, ciekawą lekturą, artykułem lub wierszem. To swoiste przeniesienie w czasie jest dla nas, już dojrzałych kobiet, sentymentalną podróżą w czasie. To o takich chwilach można powiedzieć, że przeszłość łączy się z teraźniejszością. My, maturzystki rocznik 1965, chciałybyśmy z głębi serca podziękować pani Michalinie Marczyk za to, że była dla nas wspaniałym przewodnikiem, autorytetem, a przede wszystkim ponadprzeciętnym nauczycielem i wychowawcą. Trudno w kilku słowach opisać za co chciałybyśmy podziękować pani Profesor Marczyk, lecz najpełniej oddają to słowa Williama Warda. Przeciętny nauczyciel mówi. Dobry wyjaśnia. Znakomity nauczyciel daje przykład, ale ten wielki inspiruje. Dziękujemy ul. Zofii Darowskiej Nowy Sącz tel W obrębie miasta dowóz gratis! Poza Nowym Sączem 1 zł za każdy km. Godziny otwarcia: pon-czw: pt-sob: nd: Do wygrania dwa kupony na pizzę. Wystarczy rozwiązać minimum dwie z łamigłówek i przesłać rozwiązanie na adres: redakcja@miastons.pl lub na ul Kościuszki 7; Nowy Sącz lub przynieść osobiście Poprawne odpowiedzi nadesłane do 3 października wezmą udział w losowaniu. W ubiegłym tygodniu pizze wygrali: Iwona Baran, Urszula Bednarek

9 Na każdy temat Rozpocznij tydzień z miastons.pl Ogłoszenia drobne SMS! Najtaniej i najwygodniej Wyślij sms o treści TC.TNM.treść do 160 znaków pod numer (6 zł netto) a twoje ogłoszenie ukaże się na stronie internetowej oraz w drukowanej wersji TN Miasto! Czas trwania publikacji 7 dni + (1 publikacja w gazecie) Wyślij sms o treści TC.TNM.treść do 160 znaków pod numer (20 zł netto) a Twoje ogłoszenie ukaże sie na stronie internetowej oraz w drukowanej wersji TN Miasto! Czas trwania publikacji to 28 dni + (4 publikacje w gazecie) Wysyłając sms akceptujesz regulamin KOREPETYCJE Lekcje gry na gitarze elektrycznej, akustycznej, klasycznej. Bogate doświadczenie zawodowe i pedagogiczne. Posiadam dużo materiałów do nauki. Tel Matematyka nowa matura, gimnazjum, studia, zł/60 min lekcji. Kontakt: PRACA: DAM LUB SZUKAM Renowatorów do robót tynkarsko sztukatorskich na terenie Nowego Sącza zatrudnię. Kontakt: Budujesz dom? Potrzebujesz elektryka? Instalacja elektryczna: obwody gniazd i oświetlenia, instalacja alarmowa. W cenie 5500 brutto możliwa negocjacja. Zadzwoń: Praca dla elektryków od zaraz na terenie Wiednia i wschodniej Austrii. Korzystne warunki, zakwaterowanie gwarantowane. Kontakt: ROZRYWKA Obudź w swoim dziecku uśpione talenty i zapisz go na nasze zajęcia twórczego rozwoju! , Zapraszamy! Muzyczna obsługa Imprez Dj Play. Wesela, studniowki, Imprezy firmowe i inne. Nagłośnienie, oświetlenie, efekty specjalne. Tel KUPIĘ Kupię zboża paszowe i konsumpcyjne min. 24t oraz rzepak, łubin, kukurydze. Sam odbieram! Płatne w dniu odbioru tel SPRZEDAM/WYNAJMĘ 9 Używane Meble Holenderskie artykuły wystroju wnętrz. Chełmiec ul. Zielona 21, czynne pn- pt: 8: 00 19: 00, sob: 8: 00-18: 00. Zapraszamy! Sprzedam lub wynajmę dom z bali, całoroczny mieści się na działce o powierzchni 0,85 ha, położony w Jankowej k/stróż. Więcej pytań proszę kierować pod num Sprzedam działkę 8 arów, budowlaną, uzbrojoną w Nawojowej. Cena do uzgodnienia. Kontakt: Sprzedam suche deski rozm sosnowo- -jodłowe 8letnie około 12 kubików kont Porady Psychologa Czytelniczka: Pracuję jako nauczyciel w gimnazjum, jestem na etacie pedagoga. Czternastolatka z naszej szkoły zaszła w ciążę. Nie wiem jak z nią rozmawiać, nie wiem, jaką taktykę przyjąć. Czy pobłażliwe traktowanie tej dziewczyny nie będzie odebrane przez młodzież jako przyzwolenie? Co właściwie robić? Jestem przekonany, że jeśli chodzi o współżycie nastolatków, to dorośli powinni przyjąć postawę hipokrytów. Oficjalnie przeć do tego, aby kontakty seksualne pojawiały się raczej później niż wcześniej. Mówić o konsekwencjach przedwczesnego współżycia niechciana ciąża, brak dojrzałości narządów płciowych, co może być związane z bolesnym współżyciem, niedojrzałość emocjonalna w tym wieku i nieumiejętność tworzenia trwałej więzi emocjonalnej, co prowadzi do utraty możliwości przeżywania pełnej miłości, w której jest i pożądanie, i czułość, i bliskość, i przyjaźń, i zaangażowanie. Raczej hamować przedwczesne współżycie niż je stymulować. Jednocześnie jednak, gdy już dojdzie do przedwczesnej ciąży, postawy dorosłych powinny się zmienić na wspierające raczej, niż każące, nastawione raczej na pomaganie i poradzenie sobie z sytuacją, niż na wyciąganie konsekwencji. Proszę się nie obawiać, że ułatwianie życia nastolatce w ciąży będzie przez młodzież odebrane jako zachęta do zachodzenia w ciążę. Tak nie będzie. Wydaje mi się, że idealne byłoby teraz zorganizowanie dla owej nastolatki nauczania indywidualnego. Taki tryb uczenia załatwia się przez Poradnię Psychologiczno Pedagogiczną. Czytelnik: Mój syn chodzi do pierwszej klasy i twierdzi, że Bóg mu powiedział, że jest nieśmiertelny. Myślałem, że to takie naiwne gadanie dziecka, trochę się z niego śmiałem. Ale on wtedy powiedział mi, że to udowodni, wziął nóż z szuflady i wyglądało na to, że chce sobie wbić w brzuch. Mówi też, że wszystkich nas obdarzy swoją nieśmiertelnością. Przestraszyłem się. Małe dzieci nie odróżniają fantazji od rzeczywistości i u małego dziecka (do piątego roku życia) takie wypowiedzi mogłyby być jeszcze dopuszczalne, choć niepokoiłbym się nimi. Pana syn powinien już jednak porzucić ten sposób myślenia. Może być więc tak, że pod względem dojrzałości dzieje się z nim coś złego. Może być i tak, że jego wypowiedzi są objawem rozwijającej się choroby. Oczywiście może być i tak, że nic złego się tu nie dzieje, a pod jego wypowiedziami nic nie skrywa. Mimo to nie czekałbym z wizytą u specjalisty psychologa lub psychiatry. DR MARCIN FLORKOWSKI, PSYCHOLOG Małopolska Noc Naukowców 28 września w Nowym Sączu podczas Małopolskiej Nocy Naukowców 2012 każdy będzie mógł przejść przez drzwi przeszłości, odkryć współczesność i odbyć naukową podróż w czasie i przestrzeni. Tego dnia rzeczy niemożliwe staną się możliwe. Ta wyjątkowa impreza co roku daje niepowtarzalną szansę uzyskania odpowiedzi na pytania: dlaczego? i jak to się dzieje?. Jednych zadziwi, innych wprawi w zachwyt, a jeszcze innych zaskoczy. Dowiemy się czy cytryna może świecić, rodzynka tańczyć, a ogórek śpiewać, poznamy naturę światła, tajniki skutecznej komunikacji, obejrzymy projekcję filmu na 80-letnim projektorze. Forma wydarzeń jest różnorodna: doświadczenia, innowacyjne pokazy, eksperymenty, warsztaty typu zrób to sam, dyskusje, show, koncerty oraz wesołe gry i zabawy. W programie Nocy w Wirtualnym Świecie pokazy i demonstracje z fizyki, prezentacje i warsztaty sztuk wizualnych: malarstwo, rzeźba, grafika, intermedia oraz rozwiązywanie Morderczej zagadki. Ponadto prelekcje, pokaz złudzeń optycznych i inteligentnej kamery. I to tylko niektóre atrakcje z bogatego programu, w którym każdy znajdzie coś dla siebie. Impreza odbędzie się już po raz szósty. Zaangażowanych w nią jest wiele szkół wyższych m. in.: nowosądeckie i tarnowskie PWSZ oraz krakowskie uczelnie: AGH, UJ, UE. Wydarzenie odbędzie się w Instytutach Technicznym i Kultury Fizycznej PWSZ. Dodać należy również, że koordynatorem Nocy Naukowców jest Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego, a na wszelkie atrakcje jest wstęp wolny! Szczegółowe informacje dostępne na MP WYDAWCA: 4P Sp. z o.o. ul. Kościuszki 7, Nowy Sącz Tel ; Fax redakcja@miastons.pl REDAKTOR NACZELNY Rafał Kmak, r.kmak@miastons.pl REDAKCJA: Ewa Stachura e.stachura@miastons.pl, Paweł Kamiński p.kaminski@miastons.pl, Marek Kmak m.kmak@miastons.pl, (sport) Katarzyna Tokarczyk, Inez Dunikowska-Krupa; Foto: Krzysztof Stachura SEKRETARZ REDAKCJI: Małgorzata Pawłowska BIURO REKLAM I OGŁOSZEŃ: reklama@miastons.pl ; mob Skład DTP: FHUP Feniks Współ. Wyd. DTP reklam: FUH TRASEN Projekty graficzne reklam opracowane przez FUH TRASEN są wyłączną własnością tej Firmy i nie mogą być wykorzystywane bez jej zgody. DRUK: Media Regionalne oddział w Kielcach Redakcja nie odpowiada za treść zamieszczanych reklam i ogłoszeń. Wydawca odpowiada wyłącznie za treść materiałów redakcyjnych. Redakcja zastrzega sobie prawo dokonywania skrótów, korekty, edycji nadesłanych materiałów, a także do publikacji materiałów w dogodnym dla redakcji czasie.

10 10 Regionalnie Walczą i już modernizują Jeden skipass, czyli jeden karnet na wszystkie kolejki górskie plus zniżka przy jego okazaniu na miejscowe atrakcje turystyczne? Tak, jeśli uda się realizacja projektu Polskich Kolei Górskich, czyli spółki gmin tatrzańskich zabiegających o przejęcie prywatyzowanej Spółki Polskie Koleje Linowe. Jeśli plany PKG się powiodą, jeden karnet wystarczy do korzystania z kolejek zarówno na Gubałówce, Kasprowym w Tatrach czy Palenicy w Szczawnicy. Ale to nie wszystko. W porozumieniu z władzami Zakopanego w całym regionie uruchomione zostaną specjalne linie turystyczne, obsługiwane przez ekologiczne autobusy. To rozwiązanie ma stać się atrakcyjną i przede wszystkim tańszą dla turystów alternatywą dla korzystania z samochodów. Jest też plan utworzenia specjalnych parkingów, gdzie za okazaniem wspomnianego już karnetu będzie można taniej zaparkować auto przed przesiadką do autobusu. Dla przypomnienia samorząd Krynicy z kolei dąży do przejęcia części majątku PKL w oparciu o spółkę ze słowackim inwestorem, który ma zapewnić środki niezbędne do modernizacji taboru. Niechęć do korzystania z pomocy zagranicznych udziałowców była jednym z powodów do utworzenia przez samorządy tatrzańskie wspomnianej spółki PKG. Kiedy znane będą ostateczne losy PKL? Jeszcze nie wiadomo. ES, FOT. KRYNICA-ZDROJ. PL Drogowo krajowo Sporo ostatnio pisaliśmy o remontach dróg w Nowym Sączu. Teraz słów kilka o inwestycjach Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad i Zarządu Dróg Wojewódzkich. A jest o czym pisać, bo inwestycje idą w miliony złotych W Starym Sączu przebudowano przepust i skrzyżowanie drogi krajowej nr 87 z ulicą Topolową. Stary przepust został zastąpiony nowym z prefabrykatów o długości 39 metrów. W ramach prac wybudowano też lewoskręt od strony Piwnicznej w ul. Topolową. By upłynnić ruch, przerobiono też zjazd w tę ulicę. Koszt inwestycji to około 1 miliona złotych. Nadal trwają prace na wysokości Obłazów Rycerskich, gdzie na długości 80 metrów budowana jest konstrukcja oporowa. Tak zwany ruszt oporowy składający się ze 140 dwudziestometrowych pali i dodatkowych mikropali oraz żelbetowej płyty ma zapobiec niszczeniu drogi przez osuwisko. Wykonany zostanie drenaż wgłębny, odcinający wody gruntowe powyżej konstrukcji oporowej, wyremontowany przepust drogowy i odtworzona konstrukcja jezdna na odcinku ponad konstrukcją oporową. Wykonawcą wybranym w przetargu jest Zakład Specjalistycznych Robót Wiertniczych Jacek Bosak z Gdyni. Koszt prac wyniesie zł, mają Szczawnica odnawia nekropolię Izolacja fundamentowych ścian przyziemia kaplicy, izolacja pozioma ścian oraz renowacja schodów zewnętrznych to zakres prac, jakich podjęła się wyłoniona w przetargu firma GOR-BUD s. c. z Gorlic w ramach Rewitalizacji kaplicy cmentarnej na Cmentarzu Szalayowskim. Tym samym zabytkowa nekropolia doczeka się one potrwać cztery miesiące od momentu podpisania umowy informuje GDDKiA. Z kolei u podnóża góry Just w Tęgoborzy prowadzone są prace geologiczne, które mają określić, jakie jest zagrożenie osuwiskowe w ciągu drogi krajowej nr 75. Wyniki mają też dać odpowiedź, czy będzie możliwa budowa tunelu drogowego. Zaplanowane są wiercenia 25 otworów o głębokości od 15 do 50 metrów, i jednego otworu 100 metrowy. Otwory wiercone są do stabilnego podłoża. Oprócz odwiertów prowadzone są także badania sejsmiczne. Obszar badań obejmuje 72 ha. W pierwszym otworze 27 lipca 2012 roku zwierciadło wód podziemnych pojawiło się na głębokości 4,6 m. W pobranych próbach są żwiry. Na 13 metrach łupki margliste, nazywane potocznie kaczymi mydłami, ponieważ zamoknięte przypominają mydło, są śliskie. Do 15 grudnia ma powstać opracowanie wyników badań. Koszt prac wynosi ponad 805 tys. zł. Małopolska nie jest w tyle Na terenie powiatu nowosądeckiego prowadzone są dwie inwestycje. Zabezpieczenie osuwiska oraz odbudowa DW nr 975 w m. Kurów. To inwestycje prowadzone od zeszłego roku, których finał przewidziano w 2013 roku. Wartość prac to prawie 6 i pół miliona złotych. Środki pochodzą z budżetu państwa i budżetu wojewódzkiego. Na listopad tego roku przewidziano finał inwestycji Modernizacja odcinków dróg wojewódzkich oraz obiektów mostowych odnowa nawierzchni DW 971 na odcinku Powroźnik Muszyna. Za 1,5 kilometra nowej drogi wraz z mostem ponad 1 milion 200 tysięcy złotych wyłożyła środki obok zarządu dróg wojewódzkich sama gmina. Zdecydowanie więcej dzieje się w powiecie nowotarskim. Czyszczenie kanału burzowego fi 600 mm na odcinku ok. 600 mb w chodniku DW 969 w m. Waksmund kosztować będzie 30 tysięcy złotych i skończy się lada dzień. Do inwestycji dołożyła się gmina. Inwestycję Modernizacja odcinków dróg wojewódzkich oraz obiektów mostowych odnowa nawierzchni DW 958 na odcinku Pieniążkowice Czarny Dunajec podzielono na dwa zadania. Pierwsze to odnowa nawierzchni DW 958 w m. Pieniążkowice, której finał przewidziano na pierwszą połowę listopada. Odcinek o długości 1,4 kilometra kosztować będzie ok. 1,2 miliona złotych. Środki pochodzą z budżetu województwa i gminy. Zabezpieczenie osuwiska w ciągu drogi wojewódzkiej nr 957 w miejscowości Zubrzyca Górna w km zakończy się w październiku, a kosztować będzie ponad 1,6 miliona złotych. EWA STACHURA długo oczekiwanego odnowienia. Wspomniana powyżej kaplica w stylu neogotyckim została ufundowana przez samego twórcę szczawnickiego uzdrowiska, Józefa Stefana Szalaya. Pochowani są też w niej członkowie jego rodziny. Cmentarz, który swój początek ma w latach 30. XIX wieku, wpisany jest do Wojewódzkiego Rejestru Zabytków, Mickiewicz jak nowy Już w październiku mają się zakończyć wszystkie prace rewitalizacyjne w Parku im. Adama Mickiewicza w Nowym Targu. To jeden z elementów projektu o nazwie Rewitalizacja Centrum Nowego Targu. Za prawie 22 miliony, z czego 12,5 miliona dołoży miastu Unia Europejska, Park ma stać się niekwestionowanym centrum rekreacyjno Poniedziałek, 24 WRZEŚNIA lat minęło Elektrownia w Niedzicy świętuje Elektrownie wodne w Niedzicy, Sromowcach i Smolicach, własna sieć energetyczna, dochód z działalności turystycznej w wysokości 6 procent ogólnego dochodu Spółki tak można opisać Zespół Elektrowni Wodnych Niedzica S.A. która obchodzi w tym roku swoje 15-lecie. Jubileusz jest okazją do uhonorowania zasług pracowników zaangażowanych nie tylko w rozwój samego przedsiębiorstwa, ale również za wkład w zajęcie przez Zespół Elektrowni znaczącego miejsca na mapie atrakcji turystycznych regionu. Podczas specjalnej gali wyprawionej w Dworku Gościnnym w Szczawnicy Piotr Fuks, Janusz Kubasiak i Tadeusz Modrzewski otrzymali z rąk wicewojewody małopolskiego Andrzeja Harężlaka i prezesa Elektrowni Grzegorza Podlewskiego brązowe medale przyznane przez prezydenta RP Bronisława Komorowskiego. Leszek Bajorek, Małgorzata Chmiel, Arkadiusz Czarnecki, Janina Gabryś, Andrzej Horniczak, Jolanta Milaniak, Ireneusz Szram uhonorowani zostali srebrnymi medalami, a złote przypadły w udziale Zofii Hryc i Bożenie Szejdewik. Nie zabrakło tez miejscowego akcentu burmistrz Szczawnicy Grzegorz ale jego stan już od dawna był solą w oku miejscowego samorządu i mieszkańców. Renowacja może być przeprowadzona m.in. dzięki podpisanej w 2009 roku umowie z miejscową parafią, dzięki której samorząd objął to miejsce w nieodpłatne użytkowanie. Środki na inwestycję w wysokości 30 tysięcy złotych pochodzą z budżetu Województwa Małopolskiego. ES wypoczynkowym Nowego Targu, Rynek jego wizytówką, a ulica Szkolna nowoczesną arterią. Centralnym miejscem parku ma być ogromny plac zabaw dla dzieci z kilkudziesięcioma atestowanymi urządzeniami do zabawy. Plac ma być ogrodzony i wzbogacony elementami małej architektury: ławkami, latarenkami, koszami na śmieci itp. Całkowitego liftingu doczekała się też tutejsza zieleń, a w altanie, która ma służyć za kawiarnię, i dyskretnie umieszczonych szaletach prowadzone są ostatnie prace wykończeniowe. W zakres projektu wchodzi też renowacja Placu Słowackiego, gdzie powstanie kilkadziesiąt miejsc parkingowych. Pod adresem można obejrzeć pełną wizualizację projektu. ES Niezgoda uczcił jubileusz okolicznościowym grawertonem, przekazanym na ręce zarządu Spółki. Na uroczystości nie zabrakło przedstawicieli samorządów Krościenka, gminy Łapsze Niżne, Nowego Targu, GOPR, przedstawicieli wyższych uczelni i lokalnych organizacji turystycznych. Obecnie właścicielem 100 procent udziałów Spółki jest Skarb Państwa, ale rok jubileuszowy zapowiada zmiany w tej materii. 30 maja 2012 roku została zawarta z ENERGO-PRO A. S. oraz jej spółką zależną CAM- BERT INVESTMENTS SP. Z O. O. Przedwstępna Umowa Sprzedaży Akcji Spółki. Dla wielu czytelników będzie pewnie zaskoczeniem, ale Spółka już od dłuższego czasu inwestuje też w przedsięwzięcia związane z pozyskiwaniem energii wiatrowej. ES

11 Kulturalnie Rozpocznij tydzień z miastons.pl 11 Jaka to melodia z Nowym Sączem! Po raz drugi Nowy Sącz został zaproszony przez TVP1 do udziału w programie Roberta Janowskiego Jaka to melodia? w wersji Turniej miast. Program jest obecny na antenie telewizji od 15 lat i to jeden z rekordowych wyników. Prowadzący nie omieszkał powiedzieć, że był w naszym mieście z koncertem. Do studia przy ul. Woronicza w Warszawie wybrała się mocna sądecka ekipa: Zespół Tańca Nowoczesnego Katharsis działający przy Miejskim Ośrodku Kultury, piątka podhalańczyków z Reprezentacyjnej Orkiestry Straży Granicznej, Zespół Regionalny Sądeczoki z Pałacu Młodzieży i reprezentanci Teatru Robotniczego im. Bolesława Barbackiego obchodzącego swoje 90. urodziny. Historyczne kostiumy części naszych reprezentantów nawiązywały do 720 urodzin naszego miasta. W Turnieju miast Nowy Sącz reprezentował student PWSZ Jakub Janisz, który zmierzył się z: Anną występującą w drużynie Kwidzyna i Grzegorzem z uzdrowiska Duszniki Zdrój. Pond 3 godziny trwało nagranie programu. Powtórek było bez liku, ale i zabawa była równie przednia. Niektórzy, zwłaszcza młodsi sądeczanie, mający pierwszy raz do czynienia z telewizyjna kuchnią, przyznali się, że po wyjściu ze studia blask srebrnego ekranu nieco im przybladł Niemniej, spotkanie z Robertem Janowskim i całe nagranie było sympatyczną przygodą. Można się też było dowiedzieć, że czarny dla telewizji kolorowej, to nie kolor, bo nie przypadły realizatorom do gustu barwy naszej firmowej koszulki ze sławną łapką Kamera towarzyszyła także naszej reprezentacji od garderoby po scenę i te obrazki będziemy mogli zobaczyć po głównym programie. Wiemy, który z trójki zawodników wygrał tę rywalizację, ale zachowamy to w tajemnicy, by nie psuć zabawy przy oglądaniu odcinka, a ma być emitowany 7 października na antenie TVP1. Także wówczas zobaczymy, co znajdzie się na wizji z trzech godzin nagrania. (abc). Zespół Tańca Nowoczesnego Katharsis Pierwszy z prawej: Jakub Janisz

12 12 Sport Sportexpress Poniedziałek, 24 WRZEŚNIA 2012 Kontuzja Kosiorowskiego Jeszcze dwa tygodnie przerwy czekają Piotra Kosiorowskiego. Gracz Sandecji zerwał mięsień w lewej nodze podczas spotkania z Miedzią Legnica. Kontuzja jest leczona zastrzykami z krwi, wzbogaconej o białko i hormon wzrostu. Udany początek hokeistek Po wycofaniu z rozgrywek seniorów KTH, sympatycy hokeja w Krynicy mogą dopingować drużynę kobiet. A ta świetnie rozpoczęła sezon najpierw pokonała Stoczniowiec Gdańsk 4: 3, a potem rozbiła Jaskółki Toruń 10: 5. Teraz hokeistki MKHL Krynica czeka przerwa związana z występami reprezentacji. Rozgrywki wznowią 6 października. Porażka z mistrzem W trzeciej kolejce ekstraklasy piłkarek ręcznych drużyna Olimpii/Beskid Nowy Sącz udała się do Gdyni. Tam jej przeciwnikiem były mistrzynie Polski, piłkarki Vistalu Łączpol. Mimo dzielnej walki, sądeckie zawodniczki musiały uznać wyższość rywalek i przegrały 24: 33. Najwięcej bramek dla beniaminka z Nowego Sącza zdobyła Białorusinka Julia Michalewicz, która 5 razy trafiła do siatki zespołu z Gdyni. Karnety na Muszyniankę 17 września ruszyła sprzedaż karnetów na mecze siatkarek Muszynianki. Posiadacze karnetów będą mogli obejrzeć na żywo mecze ekstraklasy oraz Ligi Mistrzyń. A do muszyńskiej hali zawitają w tym sezonie m.in. zespoły Dynama Moskwa i Crvenej Zvezdy Belgrad, z którymi Mineralne zmierzą się w fazie grupowej Ligi Mistrzyń. Wejściówki można nabywać od poniedziałku do piątku w siedzibie klubu. Zakopiańczyk chce walczyć o podium Ambitne cele na nowy sezon Pucharu Świata stawia sobie Kamil Stoch. Myślę o walce o pierwszą trójkę deklaruje zakopiański skoczek. Imprezą docelową będą jednak dla Stocha mistrzostwa świata we włoskim Predazzo. Z jak najlepszej strony będzie się też chciał pokazać przed własną publicznością w Zakopanem. Mnóstwo polskich kibiców sprawia, że są to chyba najwspanialsze zawody w roku przyznaje Stoch. Szczecin nie dla Gawrona Nie udał się sądeckiemu tenisiście start w turnieju Szczecin Pekao Open. Chociaż Marcin Gawron otrzymał od organizatorów dziką kartę i nie musiał grać w eliminacjach, odpadł już w pierwszej rundzie. Sądeczanin nie sprostał rozstawionemu z piątką Rumunowi Victorowi Hanescu i przegrał w dwóch setach 4: 6, 3: 6. Hanescu to zawodnik notowany dużo wyżej od Gawrona od kilku lat utrzymuje się w okolicach pierwszej setki rankingu ATP. Sądeczanin zajmuje w nim 353. pozycję. Nowy sezon za pasem Prezentacja Muszynianek już w sobotę 29 września tej daty nie może przegapić żaden szanujący się sympatyk siatkówki. Zwłaszcza, jeśli jest kibicem Muszynianki. W najbliższą sobotę o godzinie 17 w hali sportowej w Muszynie odbędzie się oficjalna prezentacja zespołu z uzdrowiska. Siatkarki Muszynianki przystępują do nowego sezonu wyjątkowo zmotywowane. Wicemistrzynie Polski chcą odzyskać tytuł, który w ubiegłym roku przegrały w finałowych starciach z Atomem Trefl Sopot. W decydującym meczu w Trójmieście, który mógł przedłużyć nadzieje Mineralnych na złoto, poległy dopiero w tie- -breaku. W tym sezonie ma być inaczej. Walczymy o mistrzostwo Polski, Puchar Polski oraz awans do fazy play off Ligi Mistrzyń, tak na początek mówił o celach zespołu trener Bogdan Serwiński. W ich realizacji mają pomóc siatkarki, które latem wzmocniły zespół z uzdrowiska. Wśród nich są dwie zawodniczki, które w meczach finałowych stały po przeciwnej stronie siatki. Z Sopotu do Muszyny przeniosła się libero reprezentacji Polski Paulina Maj i środkowa Eleonora Dziękiewicz. Kibiców siatkówki w Muszynie i całej Polsce zelektryzował jednak zupełnie inny transfer. Do zespołu dołączyła również 28-letnia Sanja Popović. Chorwacka atakująca jest przez wielu uważana za najpiękniejszą siatkarkę świata. Czy mająca za sobą występy w lidze włoskiej Popović okaże się wzmocnieniem także na boisku, dowiemy się już niedługo. Wszyscy wielbiciele siatkówki (i siatkarek) pierwszą okazję do obejrzenia nowego składu Muszynianki będą mieli w najbliższą sobotę. W hali w Muszynie odbędzie się oficjalna prezentacja zespołu. Oprócz możliwości spotkania z zawodniczkami, kibice zobaczą drużynę w akcji Mineralne w towarzyskim spotkaniu zmierzą się z czeskim VK Agel Prostejov. Tydzień później Muszynianka rozpoczyna marsz po odzyskanie mistrzostwa. DAMIAN GOŁĄB