Milychi PogodnychS~iat l WielkiejNocy REDAKCJA

Transkrypt

1 INFORMATOR 1lYGLICKI. ROK 4 NR 2 (23) MARZE<L>KWIECIEN 1999 r. Cena 1 zl 50 gr. J Alleluja!Jezuszyw! Wrazz ta radosna wiadomoscia przekazujemywszystkim mieszkancom.. naszejgnuny serdeczne zyczenia I Milychi PogodnychS~iat l WielkiejNocy REDAKCJA W NUMERZE 1.Z zyciarady i Gminy 2. I po co do powiatu 3. Dlaczego musimy reformowac polska oswiate? 4. Czas postu i Wielkanocy a) Refleksje na Wielki Tydzien b).obyczaje Wielkanocne 5. Procesja kwiatów do stóp Maryi Panny 6. Akcja "Burza"w regionie ryglickim 7. Kola historii 8. Nowinki gminne 9. Maryja w kalendarzu polskim 10. Wiosna w ogrodzie i'w polu

2 2 Nr 23 Sprawozdanie z sesji Rady Gminy w dniu roku odbyla sie sesja Rady Gminy w Ryglicach. Uchwalono: - zalozenie gimnazjum publicznego Nr 1 w Ryglicach obejmujacego w swym obwodzie miejscowosci: Ryglice, Uniszowa, Bistuszowa, Joniny, Kowalowa z nauka do roku w budynkach szkól macierzystych ze wzgledu na trudnosci lokalowe szkoly w Ryglicach - zalozeniagimnazjumpublicznegonr 3 w Lubczy obejmujacego w swym obwodzie miejscowosc Lubcza i Wola Lubecka z nauka do r. w budynkach szkól macierzystych Z ZYCIARADYGMINY -zalozenie gimnazjum publicznego Nr 2 w Zalasowej obejmujacego w swym obwodzie miejscowosc Zalasowa -przeksztalcenie siedmiu szkól podstawowych dzialajacych na terenie gminy o strukturze organizacyjnej klasa I-VIII w szkoly podstawowej o strukturze organizacyjnej klas I-VI. Równoczesnie podjeto uchwale o: -przystapieniu gminy do Spólki Akcyjnej Tarnowski Klaster Przemyslowy "Plastikowa Dolina", której podstawowym przedmiotem dzialania bedzie stowarzyszenie dogodnych warunków zakladania i rozwoju malych i srednich przedsiebiorstw na obszarze wschodniej Malopolski poprzez swiadczenie uslug w zakresie przygotowania terenów inwestycji oraz posrednictwa i doradztwa inwestycyjnego z dzialania Zarzadu Gminy. Radni wysluchali równiez sprawozdania gminnej komisji ds. wyborów soltysów i rad soleckich oraz komisji ds. przeprowadzania konsultacji z mieszkancami. Na posiedzeniu Zarzadu Gminy w dniu roku ustalono termin nastepnej sesji na dzien 26 marca 1999 roku na godz Glównym tematem tej sesji bedzie uchwalenie budzetu gminy na 1999 rok. PROTOKÓL Z WYBORÓW CZLONKÓW RAD SOLECKICH W OBWODACH WYBORCZYCH GMINY RYGLICE Protokól z wyborów Rad Soleckich w Gminie Ryglice sporzadzony dnia 21 lutego 1999 r. przez Gminna Dorazna Komisje ds. Wyborów w Ryglicach. I. Do wyborów Rady Soleckiej w Gminie Ryglice, utworzono 8 obwodów wyborczych. II. Komisja stwierdzila, co nastepuje: a) Wyborów nie prowadzono w 2 obwodach wyborczych, poniewaz liczba kandydatów równala sie liczbie miejsc mandatowych. W obwodzie Nr 1 i Nr 2 - Ryglice i Joniny nie przeprowadzono wyborów Rad Soleckich. Obwód Wyborczy nr 3 - Uniszowa Wybory odbyly sie, glosowanie przeprowadzono glosów waznych oddano Bednarz Jan Boratynski Józef Janus Bernard Kamien Franciszek Plaza Józef Siwek Jerzy Smagacz Adam - 28 Najwiecej waznie oddanych glosów otrzymali i zostali wybrani czlonkami RS: 1. Bednarz Jan Janus Bernard SmagaczAdam - 28 Obwód wyborczy Nr 4 -Lubcza Wybory odbyly sie, glosowanie przeprowadzono, glosów waznych oddano Chwal Wojciech 2. Grzyb Marian 3. Kumiega Mieczyslaw 4. Maduzia Adam 5. Potempa Bogdan 6. Stanaszek Stanislaw Najwiecej waznie oddanych glosów otrzymali i zostali wybrani czlonkami RS: 1. Chwal Wojciech Grzyb Marian Kumiega Mieczyslaw Maduzia Adam Potempa Bogdan -236 Obwód Wyborczy Nr 5 - Wola Lubecka Wybory odbyly sie, glosowanie przeprowadzono, glosów waznych oddano: Augustyn Tadeusz 2. Debowski Józef 3. Janus Tadeusz 4. Kara Bronislaw

3 I' I:.. Nr KumiegaJerzy 6. Kurek Marian 7. Liszka Leszek 8. tepa Jan 9. Stanczyk Andrzej Najwiecej waznie oddanych glosów otrzymali i zostali wybrani czlonkami RS: 1. Augustyn Tadeusz Kurek Marian Liszka Leszek Stanczyk Andrzej -125 Obwód Wyborczy Nr 6 - Zalasowa Wybory odbyly sie, glosowanie przeprowadzono, glosów waznych oddano Burza Edward 2. Domniewska Leslawa 3. FudymaJanusz 4. Galas Wieslawa 5. Galas Stanislaw 6. Gorczyca Ryszard 7. Gubernat Andrzej 8. Janiga Tadeusz 9. Madeja Adolf 10. Matug Wieslaw 11. Pawlowicz Andrzej 12. Pikus Stanislaw 13. Sarad Czeslaw Najwiecej waznie oddanych glosów otrzymali i zostali wybrani czlonkami RS: 1. Burza Edward Domniewska Leslawa Madeja Adolf Pikus Stanislaw Sarad Czeslaw -563 Obwód Wyborczy Nr 7 -Kowalowa Wybory odbyly sie, glosowanie przeprowadzono, glosów waznych oddano Duda Marek Janiga Marek Kaczka Krzysztof Nalepka Andrzej Warchol Waclaw -174 Najwiecej waznie oddanych glosów otrzymali i zostali wybrani czlonkami RS: 1. Duda Marek JanigaMarek Kaczka Krzysztof Nalepka Andrzej -174 Obwód Wyborczy Nr 8 -Bistuszowa Wybory odbyly sie, glosowanie przeprowadzono, glosów waznych oddano Cup Henryk 2. Cup Zdzislaw 3. Holda Waldemar 4. Staszewski Piotr Najwiecej waznie oddanych glosów otrzymali i zostali wybrani czlonkami RS: 1. Cup Henryk Cup Zdzislaw Holda Waldemar -73 v;zarzutypelnomocników: nie bylo zarzutów. VI. Zarzuty czlonków komisji: nie bylo zarzutów. przy sporzadzaniu protokolu obecni byli: 1. Grzegorz Kwiek -przewodniczacy 2. Lesiak Maria - czlonek 3. Mariola Zon - czlonek 4. Wojciechowska Halina -czlonek 5. Koziol Sylwester - czlonek 6. Wójtowicz Roman - czlonek 3 PROTOKÓL Z WYBORÓW SOLTYSÓW W obwodach wyborczych Gminy Ryglice Sporzadzony dnia 21 lutego 1999 r. przez Gminna Dorazna Komisje ds. wyborów w Ryglicach. I. Do wyboru soltysów w Gminie Ryglice utworzono 8 obwodów wyborczych. W obwodzie 2 i 3 -Joniny i Uniszowa nie przeprowadzono wyboru soltysa. Soltysem w Joninach zostal: Zbigniew Cieslikowski Soltysem w Uniszowej zostal: Andrzej Król II. Komisja stwierdzila, co nastepuje: a) Wyborów nie przeprowadzono w 2 obwodach wyborczych, poniewaz liczba kandydatów równala sie liczbie miejsc mandatowych, III. Komisja potwierdza, ze otrzymala protokoly glosowania od obwodowych komisji wyborczych, na podstawie tych protokolów komisja sporzadzila zestawienie glosowania w obwodach i uwzgledniajac liczby glosów waznych ustalila nastepujace wyniki wyborów:

4 4 Obwód Wyborczy nr 1 Wybory odbyly sie, glosowanie przeprowadzono. Glosów waznych oddano 794 Na poszczególnych kandydatów oddano nastepujacaliczbe glosów waznych: ( ~ 1.CupWaclaw " w 2.LisakAntoni 3. Latka Izydor' 4. PawlikJan 5. SikorskiJózef Iv. Najwiecejwaznie oddanych glosówotrzymal i zostalwybranysoltysem: CupWaclaw -436glosów Obwód Wyborczy nr 4 Wybory odbyly sie, glosowanie przeprowadzono. Glosów waznych oddano 547 '- Ó~ Na poszczególnych kandydatów oddano nastepu-,vjaca r\ 1.GórskiCzeslaw MatelaStanislaw - 51 IV Najwiecej waznie oddanych glosów otrzymal i zostal wybranym soltysem: Górski Czeslaw glosów Obwód Wyborczy nr 5 Wybory odbyly sie; glosowanie przeprowadzono. Glosów waznych oddano Bradlo Franciszek Klucznik Roman -120 IV Najwiecej waznie oddanych glosów otrzymal i zostal wybrany soltysem: Bradlo Franciszek 172 glosy Obwód Wyborczy nr 6 Wybory odbyly sie, glosowanie przeprowadzono. Glosów waznych oddano Debicki Kazimierz Olszówka Wladyslaw -519 Iv. Najwiecej waznie oddanych glosów otrzymal i zostal wybrany soltysem: Debicki Kazimierz -609 glosów Obwód Wyborczy nr 7 Wybory odbyly sie, glosowanie przeprowadzono. Glosów waznych oddano 334 Nr 23 1.MyszkowskiZbigniew WójcikCzeslaw -295 Iv. Najwiecejwaznie oddanychglosówotrzymal i zostalwybranysoltysem: WójcikCzeslaw -295 glosów Obwód Wyborczy nr 8 Wybory odbyly sie, glosowanie przeprowadzono. Glosów waznych oddano Dziedzic Anna Koziol Stanislaw Rojek Jan -101 Iv. Najwiecej waznie oddanych glosów otrzymal i zostal wybrany soltysem: Rojek Jan -101 V. Zarzuty pelnomocników: nie bylo zarzutów. VI. Zarzuty czlonków komisji: nie bylo zarzutów. przy sporzadzaniu protokolu obecni byli: 1. Grzegorz Kwiek - przewodniczacy 2. Lesiak Maria -czlonek 3. Mariola Zon -czlonek 4.Wojciechowska Halina -czlonek 5. Koziol Sylwester -czlonek 6. Wójtowicz Roman - czlonek Konsultacje z mieszkancami Gminy Ryglice Protokól wyników Konsultacji Sporzadzony dnia 21 lutego 1999 r. przez dorazna komisje ds. przeprowadzenia konsultacji z mieszkancami gminy. 1. Dorazna komisja ds. konsultacji z mieszkaniami gminy stwierdza, co nastepuje: konsultacje przeprowadzono w 8 obwodach glosowania. 2. Dorazna komisja ds. konsultacji potwierdza, ze otrzymala protokoly z 8 soleckichkomisjiwyborczych do przeprowadzenia wyborów soltysów i rad soleckich oraz przeprowadzenia konsultacji z mieszkancami i na podstawie tych protokolów ustalila nastepujace wyniki konsultacji: a) liczba osób uprawnionych wynosila b) wydano kart do glosowania glosujacym c) oddano glosów d) glosów niewaznych oddano ogólem w trzech pytaniach e) glosów waznych oddano ogólem w trzech pytaniach

5 6 - Osrodek Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej: ul. Nowa 3 W kazdym Urzedzie Gminy na terenie powiatu tarnowskiego pracuje urzednik zatrudniony przez wydzial Geodezji, Katastru i Gospodarki Nieruchomosciami Starostwa Powiatowego w Tarnowie, zalatwiajacy m.in. sprawy ewidencji gruntów i budynków,prowadzi sprawy zwiazane z gleboznawcza klasyfikacja gruntów. Zalatwia sprawy wynikajace z ustawy o ubezpieczeniu spolecznym rolników a takze udziela kompetentnych informacji dot. gospodarki nieruchomosciami. II. Wydzial Transportu i Komunikacji nadzoruje dzialalnosc Zarzadu Dróg Powiatowych -Plac Sobieskiego 5 III. Wydzial Edukacji i Ochrony Zdrowia - ul Narutowicza 38 Iv. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie ul. Narutowicza 38 N alezy podkreslic, ze we wszystkich gminach dzialaja na tych samych zasadach jak dotychczas Osrodki Pomocy Spolecznej, które realizuja zadania w tym zakresie na rzecz mieszkanców poszczególnych gmin. V.Zespól ds. zatrudnienia i Rehabilitacji Osób Niepelnosprawnych ul. Narutowicza 38. VI. Wydzial Urbanistyki, Architektwy i Budownictwa -Plac Sobieskiego 5 Ponadto wszystkie gminy w powiecie tarnowskim upowaznione sa do wydawania pozwolenia na budowe - na obiekty mniejsze do 1000 m3, a takze przyjmowanie zgloszen na budowe obiektów, na które nie jest wymagane pozwolenie. VII. Wydzial Organizacyjny -ul. Narutowicza 38 VIII. Wydzial Ochrony Srodowiska, Rolnictwa i Lesnictwa - ul. Narutowicza 38 Nadzór nad gospodarka lesna w lasach nie stanowiacych wlasnosci Skarbu Panstwa, w tym sprawy cechowania drewna, sprawuja w ramach zadan powierzonych -Nadlesnictwa Lasów Panstwowych w Gromniku, Dabrowie Tarnowskiej i Brzesku. W Urzedach Gmin mozna zasiegac informacji o terminach dyzurów specjalistów ds. lasów. IX.Wydzial Rozwoju, Promocji, Kultwy i Sportu -ul.narutowicza 38 Nr 23 X. Zespól ds. Ochrony Ludnosci i Zarzadzania Kryzysowego -ul. Narutowicza 38 We wszystkich sprawach dot. ochrony ludnosci w wypadku m.in. klesk zywiolowych,nadzwyczajnych zagrozen, awarii obiektów technicznych i innych nalezy kontaktowac sie z wlasciwym Urzedem Gminy. Ponadto Starosta Powiatu koordynuje i nadzoruje dzialania nastepujacych sluzb, inspekcji ijedn. organizacyjnych powiatu: -Komenda Miejska Policji ul. Narutowicza 6, tel , Tarnów - Komenda Miejska Strazy Pozarnej ul. Klikowska 39, tel , Tarnów - Miejska Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna ul. Okrezna 9, tel , Tarnów - Miejski Inspektor Weterynarii ul. Braci Saków 1, tel , , Tarnów -.Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego Pl. Sobieskiego 5, tel , Tarnów Dlaczego lnusilny reforlnowac polska oswiate? Transformacje ustrojowe, które zapoczatkowane w 1989 roku nastapily przede wszystkim w obszarze polityczno - gospodarczym pozostawiajac na 10 lat sfere swiadczen spolecznych tj. edukacji, sluzba zdrowia, ubezpieczenia spoleczne bez dostatecznie glebokich zmian. Nadszedl wiec czas by wyrównac te zaleglosci i wdrozyc reformy w wyzej wymienionych dzialach. Dlaczego musimy reformowac polska oswiate? To pytanie nurtuje cale nasze spoleczenstwo juz od dawna. Znane sa powszechnie niedomogi stanu edukacji, a wynikaja one z neopozytywistycznej koncepcji szkoly z poczatku XXwieku. Od tej koncepcji, poprzez dosc radykalne reformy odeszly juz wszystkie zaawansowane cywilizacyjnie kraje. Podstawowymi cechami obowiazujacego jeszcze systemu edukacyjnego sa: prymat obszernej informacji encyklopedycznej (rozumianej jako zbiór faktów) nad umiejetnosciami, nauczanie wg dziedzin akademickich, wasko profilowane i dlugotrwale szkolenie zawodowe, prymat ksztalcenia zbiorowego nad indywidualnym. Konsekwencja tych tylko przykladowo wymienionych wad systemowych jest m.in. stwierdzony u ponad polowy doroslych Polaków analfabetyzm funkcjonalny (umiejetnosc czytania, ale bez zrozumienia tresci). Przecietny Polak ciagle jeszcze ma klopoty gdy musi np. napisac podanie o prace lub zyciorys, przeczytac ze zrozumieniem ogloszenie, instrukcje obslugi urzadzenia czy wypelnic formularz np. PIT. Obserwowany jest równiez brak rozbudzenia potrzeb kulturalnych, objawiajacych sie nie czytaniem ksiazek przez ponad 50% populacji doroslych czy nawet gazet przez 20%. Powszechna jest równiez niechec do ustawicznego samoksztalcenia. Z powyzszych rozwiazan jasno wynika koniecznosc wprowadzenia reform w oswiacie zarówno programowych jak i struktury systemu edukacji. Reforma programowa uwzglednia m.in. nastepujace zalozenia: -odejscie od encyklopedycznego nauczania szczególowych i przeladowanych programów,

6 Nr przygotowanie do samodzielnego zycia (radzenie sobie z problemami) i samoksztalcenia oraz osiagniecia sprawnosci i skutecznosci, - polozenie nacisku na rozwój ucznia, okreslenie jego predyspozycji i wlasciwej drogi edukacji, dostrzeganie przezyc ucznia, stymulowanie jego wyborów poznawczych i praktycznych, ksztaltowanie rzetelnosci, poczucia wlasnej wartosci i przydatnosci, odpowiedzialnosci za siebie i innych, ujawnienie i okreslenie zainteresowan i pogladów, - wzmozenie nauczaniajezyków obcych, -uzyskanie wysokiego poziomu kompetencji w poslugiwaniu sie komputerem i innymi urzadzeniami elektronicznymi oraz nowoczesnymi technikami informatycznymi, - rozwijania wychowania obywatelskiego i patriotycznego, -przeciwdzialanie przestepczosci i marginalizacji nieletnich. Reforma Strukturalna polega natomiast na zmianie ustroju szkolnego, który ma przedstawiac sie nastepujaco: - "zerówka" - roczne przygotowanie sie do szkoly - 6-letnia szkola podstawowa - 3-letnie gimnazjum - liceum lub szkola zawodowa -studia wyzsze. Wszyscy tzn. uczniowie, rodzice, nauczyciele, a takze ludzie od których zalezy rozwój oswiaty musza wiec zdawac sobie sprawe z tego, ze ksztalcenie jest inwestycja narodu we wlasna przyszlosc. To wlasnie oswiata oraz szkolnictwo wyzsze zdecyduja o pozycji Polski wsród innych panstw, a wyksztalcenie okresli tozsamosc narodu oraz rozwój kultury w warunkach otwarcia na swiat. Anna Suchan Dyrektor Szkoly Podstawowej w Bistuszowej li I ~- Wizyta Kuratora Lackowskiego w Ryglicach r. w bylym województwie tarnowskim goscil Kurator Oswiaty mgr Jerzy Lackowski. N a zaproszenie Samorzadu Gminy Ryglice wizytowal Gmine Ryglice pod katem inwestycji oswiatowych i projektu sieci gimnazjum w okresie przejsciowym reformy. Kurator odwiedzil nowo budujace sie szkoly, po czym goscil w Szkole Podstawowej w Ryglicach. W trakcie bardzo luznego spotkania poruszono wiele spraw trudnych dla oswiaty w okresie wdrazania reformy. Miedzy innymi poruszono sprawy: * finansowaniu etapu koncowego budowy Szkoly Podstawowej w Woli Lubeckiej i udzialu Kuratorium we wspólfinansowaniu tej inwestycji, * planu zakonczenia budowy SzkolyPodstawowej w Ryglicach i udzialu Kuratorium w tej inwestycji w nastepnych latach, * sieci szkól gimnazjalnych do momentu utworzenia Gimnazjum w Ryglicach. Dyrekcja Szkoly Podst. w Ryglicach Reflel~sje na Wiell~i Tydzien Baranki, pisanki, kurczaki, kiermasze, konkursy, bazie, koszyczki, kielbasa, swieconkaismingus-dyngus. Nieodlaczne elementy swiatecznej zawieruchy w naszych domach. Gwar przepelnionych ludzka cizba targowisk. Handlowa goraczka wdzierajaca sie do naszych domów, mieszkan i przede wszystkim serc, zamieszanie walczace z rekolekcyjnym skupieniem, refleksja zaduma i milczeniem. Atmosfera, jak sprzed 2000 lat, skutecznie niszczaca nasza wrazliwosc na Jezusa. Moze podobnie, jak co roku, przezywasz te dni wolne od szkoly, od codziennych zajec. Tydzien -jak tydzien - zwyczajny, bez rewelacji. Zyciebiegnie swoim torem, niewiele rózniac sie od innych tygodni i dni. Gwar ulicznego zgielku nie sprzyja skupieniu, a nawet rozprasza. Wydajemy pieniadze, robimy ostatnie zakupy, sprzatamy domy i mieszkania, stajemy w kolejce do Spowiedzi sw. wracamy zmeczeni calym tym rozgardiaszem, nie majac najmniejszych szans na spotkanie z Jezusem, na

7 8 Nr 23 zastanowienie sie nad tresciami, jakie przynosza nam wielki Czwartek, Piatek, Sobota i Niedziela. Wielki Czwartek - Dzien, w którym rodza sie Eucharystia i kaplanstwo. - Liturgia Slowa Wielkiego Czwartku uzmyslawia nam zwiazek Ostatniej Wieczerzy Chrystusa z najwiekszym swietem zydowskim, ale i z wydarzeniami Wielkiego Piatku, Soboty, Niedzieli. -Obrzed umycia nógw tym dniu przypomina nam, iz Chrystus przez ten gest zobowiazal uczniów do pokuty i milosci wobec czlowieka. - Podczas Mszy sw. milkna organy i dzwony,az do WigiliiPaschalnej uzywa sie tylko kolatek. - Zdjecie obrusów z oltarza obrazuje opuszczenie Chrystusa przez najblizszych, obnazanie Go z szat. -Po zakonczonej Eucharystii nastepuje przeniesienie Pana Jezusa do ciemnicy. Wielki Piatek - Krzyz, cisza, post, adoracja Najswietszego Sakramentu. - Dla podkreslenia waznosci tego dnia kosciól powstrzymuje sie od sprawowania Mszy sw. - Obnazone oltarze, puste tabernakulum, zadumana twarzach przechodzacych ludzi swiadcza o wielkosci wydarzen tego dnia. - Czerwony kolor szat kaplana symbolizuje meczenstwo i smierc Chrystusa. - Uroczyste, pelne powagi odsloniecie Krzyza, a nastepnie jego adoracja prowadza nas do refleksji na temat cierpienia, umierania i smierci. -Kulminacyjnym momentem wielkopiatkowego nabozenstwa, do którego zmierzaja wszystkie poprzednie elementy,jest Komunia sw. Oltarz na czas jej trwania zostaje nakryty bialym obrusem. Kaplan, któremu towarzysza akolici ze swiecami, przynosi Najswietszy Sakrament z miejsca przechowywania na oltarz. - W wielkopiatkowa noc adorujemy Pana Jezusa w grobie. *** Wielka Sobota -To tydzien zalobnego wyciszema. - Symboliczna cisza Wielkiej Soboty przepelniona jest jednak nadzieja. Znamionuje ja chocby tradycyjne swiecenia pokarmów. -Odprawiona wieczorem Wigilia Paschalna zaliczanajest do okresu Wielkanocy. - Obrzed poswiecenia ognia - symbolu Bozej swiatlosci -ma w nas wzbudzic tesknote za nia. - Swieca Paschalna, która zapala celebrans, symbolizuje Chrystusa Zmartwychwstalego; wyryty na niej krzyz przypomina o zbawczej smierci Jezusa, piec otworów zas z tkwiacymi w nich czerwonymi ziarnami kadzidla oznacza piec ran Chrystusa. -Czytanie Liturgii Slowa zachecaja do wejscia w swiat Biblii. Sluchajac ich, dowiemy sie miedzy innymi o stworzeniu swiata (Ksiega Rodzaju 1,1-2;2), próbie wiary Abrahama (Rdz 22,1-18), przejsciu narodu wybranego przez Morze Czerwone (Wj 14,15), sw. Pawel w "Liscie do Rzymian" mówi juz o Chrystusie z perspektywy jego smierci i zmartwychwstania, uwydatniajac znaczenie chrztu. - Nastepujacy po liturgii slowa chrzest poprzedzony jest litania do Wszystkich Swietych i blogoslawienstwem wody chrzcielnej; po nim nastepuje odnowienie przyrzeczen chrzcielnych. - Dalej Msza sw. ma swój zwykly, choc uroczysty przebieg. Warunkiem owocnegospotkania jest osobista chec, a wiec uleczenie wlasnej woli. Spokojna modlitwa oraz nieodlaczna cisza, milczenie i dobre uczynki. Ks. dr Franciszek Kuczek Obyczaje wielkanocne Na ziemiach polskich pisanki czesto zwane byly kraszanki. Zwyczajmalowaniajaj na Wielkanocuwazarny niemal za rodziny,ale rodowód jego siega czasów starozytnych. Wzmianki na ten temat marnyjuz w dzialach Owidiusza, Pliniusza starszego czy Juvenala. Do Polski zwyczaj ten zostal przeniesiony juz w kilkadziesiat lat po wprowadzeniu chrzescijanstwa. Malowaniem jaj zajmowaly sie przewaznie dziewczeta. Uzywaly barwników naturalnych, jak np. lupin z cebuli, kory dzikiej jabloni, platków malwy,kory olszyny itp. Biskup krakowski i kronikarz zarazem, Wincenty Kadlubek, na poczatku XIII wieku opisuje, ze zwyczaj ten byl powszechnie juz stosowany. Kraszanki uzywane tez byly dowielkanocnejzabawy.mianowicie, dwie osobybraly w reke po malowanym jajku i uderzaly jedne w drugie. Wlasciciel tego, które nie peklo pierwsze, wygrywal. Zygmunt Gloger w "Encyklopedii staropolskiej" tak opisuje sposób malowania pisanek: "Dziewczetanajpierw rysuja gotowane jajka rozpuszczonym woskiem, aby farba nie pokryla miejsc powoskowanych. Rysowanie zowia "pisaniem", stad nazwa "pisanki". Upowszechnione desenie maja swe nazwy od wzorów i podobienstw. Rysuja wiec galazki, drabinki, wiatraczki, jabluszka, serduszka, dzwonki, kogutki itp. Jako narzedzi do pisania uzywaja szpilek, igiel, kozików, szydel, slomek i drewienek". Lukasz Golebiowski w swoim dziele "Lud polski", napisanym w 1830 r. jako jedyny z pisarzy wyjasnia róznice miedzy "kraszanka" a "pisanka". Wedlug niego kraszanki to jajka malowane najednolity kolor przez zanurzenie, np. w lupinach cebuli. Natomiast pisanki sa ozdabiane rysunkami i przeróznymi wzorami, czyli pisanymi na ich powierzchni. Najstarsze polskie pisanki pochodza z wykopalisk,datowanych na XI wiek. Przypisywano im wówczas moc lecznicza i magiczna. Mialy zapewnic pomyslnosc w zagrodzie i przynosic spokój zmarlym. Pisanki stanowilyrówniez tradycyjne wielkanocne prezenty, który-

8 Nr 23 9 mi powszechnie sie obdarowywano. Stanowily one dowód zyczliwosci i sympatii. Obecnie pisanki sa nadal popularne, ale nie w takim stopniu jak w dawnych czasach. Swiecenie pokarmów W godzinach rannych lub przedpoludniowych, przygotowujemy pokarm do poswieceniana stól wielkanocny.w róznych regionach kraju i rózna jest zawartosc koszyczka ze swieconka. Zawszejednak powinien znajdowac sie podstawowy zestaw produktów. Bez watpienia nalezy do nich chleb. Ma on nam przypominac "Chleb zywy,który zastapil z nieba". Nastepnym pokarmem sa jajka i pisanki - symbole zycia i radosci. Baranek wielkanocny i wedliny nawiazuja do scen biblijnych, poprzedzajacych wyjscie Izraelitów z niewoli egipskiej. Sól, pieprz i chrzan maja symbolizowacbiblijne gorzkie ziola. Ponadto chronia one pokarm przed zepsuciem. Mozna do poswiecenia przyniesc jeszcze inne pokarmy: owoce ziemi i pracy rak ludzkich - jako zapowiedz uczty niebieskiej w Królestwie Zmartwychwstalego Odkupiciela. Koszyczki ze swieconki} przybieramy zielenina. Oprócz Swiecenia pokarmów nie mozna zapomniec o krótkiej chociazby adoracji Najswietszego Sakramentu przy Grobie Panskim. Ks. dr Franciszek Kuczek Procesja kwiatów do stóp maryi Panny Przebisnieg (Galanthus nivalis) - pierwszy w maryjnej procesji. I co za odwaga - taki maly, a taki zuchwaly. Albo inne przyslowie zastosuje do tego maryjnego kwiatuszka: "boso ale w ostrogach". Taki to dzisiejszy nasz czciciel Maryi. Jeszcze nie daleko od niego platy sniegu, a on Matuchnie naszej, co po zimie postnej do nas zawitala, swoje dwa listki z zimnej jeszcze ziemi wystawia - jak dwie raczki do mamy wyciagniete. Mamo, wez mnie na rece! i dla zachety: Patrz! jedyny mój i to bialy kwiatek, to dla Mamy! I opuszcza glówke dziecieca z wloskami bielszymi niz len. Ten kwiatuszek, pierwszy po zimie, przed pierwiosnkami, wyglada taki ubogi, taki biedny, ze nawet dzieci rezygnuja z zerwania go do bukietu. Ale co pierwsze to dla Ciebie Maryjo, Matko kwitnie! I czego nas uczy przebisnieg? Jest kwitnacym symbolem odwagi: na takie zimno wystawic kwitnaca glówke. A wiec "przebic ozieblosc" - pierwszy symbol. Drugim symbolem jest jego lacinskanazwa:galanthusniwalis" -kwiatek idzie na "gale" -na uroczystosc maryjna bialy jak snieg. Taka ma byc nasza odwaga - maryjna i czysta. Towarzyszy przebisniegowi w procesji: pierwiosnek - (Primula veris, Primula officinalis), który pierwszy zaczal z nami spiewac: "Chwalcie laki umajone " I to mu sie liczy podwójnie. Uczy nas ofiarowania Maryi wszystkiego, co pierwsze. Wlosi nie nazywaja wiosny tak prosto jak: wiosna, jak dziecko:. dzieckiem, ".,. ale.". dodaja slo-. wo: "prima I mowlao wlosme:"prlmavera" co zobowiazuje do podziwiania w wiosnie tego, co pierwsze. Podziwiania, a nie niszczenia. Podziwiania, a nie zabijania, nie zrywania. Efemerycznym - z greckiego - czyli "na jeden dzien" jest kwiatkiem pierwiosnek. Jak i cala wiosna szybko mija, a po niej w chwalace Maryje laki wkraczaja kosy i maszyny: Maryjo, Królowo wiosny i cnoty, Królowoi Matko przebisniegówi pierwiosnkówbadz Matka wiosny ludów. Dalej w procesji kroczy fiolek i krokus. Cóz o nich wiemy i do czego prz) równamy? Fiolek (Viola odorata) - chwali Maryje swoja wonia. Jest malenki. Ledwie go widac wsród trawy wiosennej, barwa zapozyczona z ostatniego pasma teczy tez nie uderza oka, ale ta won! Fiolku uczysz nas pokory wobec Boga najwiekszego w najmniejszych. A co to jest pokora? Jest to filozofia fiolka-zakwitnac w trawie, pod plotem, ale pierwszy! Zapachnie i zaowocuje. A potem ustapi miejsca wyzszym ale pózniejszym. Nie zalamac sie, korzyc sie, ale trwac. Bo pokora to realizm, rzeczywistosc, nie sztucznosc. Ususzone listki fiolka to lekarstwo! Pokora jako cnota jest tez lekarstwem przeciw pysze, zarozumialstwu! Tak i pokora Sluzebnicy Panskiej wielu juz nauczyla cnoty, bo ty Maryjo z fiolkiem spiewasz nam o Bogu: "Magnificat!" A oto stoi mlodzieniaszek zmieniony w górski, wiosenny kwiatek - krokus - szafran (Crocus scepusiensis) i dolaczyl do procesji maryjnej: Z krajów sródziemnomorskich trafil krokus na nasze hale, a obecnie zadomowil sie w naszych ogródkach. Ostal sie mimo, ze od setek lat smakosze czyhali nan by zabrac mu slupki i preciki na przyprawe na panskie stoly. A zdobic mial w zalozeniu nasze hale i laki, bo tam je posiala Opacznosc Boza, tam je wyhodowala matka - ziemia. Szanujmy nasza matke - ziemie, bo i Matka Najswietszaja szanowala i z osiolka, na którym ja wiózl sw. Józef przez lany Rózy Jerychonskiej i w góry Ziemi Swietej, by je zerwac, ale jakby sie im klaniala rosnacym i kwitnacym i blogoslawila Boga swym Magnificat. Nie badzmy i my zachlanni wpatrzeni na przyrode, nie badzmy samolubni. Niech nasza matka - przyroda, niech nasza piekna polska ziemia kwitnie wszystkimi krokusami, fiolkami i pierwiosnkami jeszcze nastepne tysiac lat. O. Stefan Ryznar CSsR

9 10 "Burza" -jest to kryptonim dzialan bojowych Armii Krajowej prowadzonych od stycznia 1944 do stycznia 1945r. na tylach frontu niemieckiego. "Burza" byla pomyslnajako wielka akcja wojskowa zastepujaca powszechne powstanie. Swym zasiegiem akcja objela poludniowo-wschodnia oraz srodkowa czesc Polski. AK. wystawila do walki 14 partyzanckich dywizji piechoty, 3 zgrupowania batalionów, 2 brygady kawalerii oraz kilka samodzielnych pulków - lacznie okolo 150 tys. zolnierzy. Oddzialy AK.staczajac wiele bitew, zadaly Niemcom powazne straty ulatwiajac ofensywe Armii Czerwonej. Wspóldzialanie z Armia Czerwona i ujawnienie sie wobecwladz radzieckich nie przynioslo oczekiwanych rezultatów politycznych. Zolnierze AK.byli internowani lub wywozeni w glab ZSRR. Inni ratujac swa wolnosc, a czasami zycie, wstepowali do Armii Polskiej gen. Zygmunta Berlinga. Jednym z elementówakcji "Burza bylo Powstanie Warszawskie, chociaz walki w duzych miastach nie byly przewidywane. Utworzone w ramach akcji "Burza" jednostki AK.zostaly w wiekszosci rozformowane jesienia 1944 r., a walki o ograniczonym zasiegu trwaly do polowy stycznia 1945 r. Równiez w naszym regionie trwaly walki w ramach akcji "Burza". Najwieksze natezenie walk partyzanckich w regionie ryglickim przypadlo na 1944 r. 3 sierpnia 1944 r. zarzadzono mobilizacje plutonu "Regina" 3 kompanii Batalionu "Barbara" ~6pulku AK.,który mial operowac w rejonie Ryglice - Zurowa. Zbiórke przeprowadzono na wzniesieniu "Bukowina". Na miejscu zbiórki stawili sie: Józef Piotrowski ps. "Pionek" - z Ryglic, Adam Czypek ps. "Cewka" - z Ryglic, Kazimierz Zielinskips. "Harny" - z Ryglic, Boleslaw Mozdzierz ps. "Waga" - z Ryglic, Wladyslaw Nocek ps. "Brzydki" z Ryglic, Ryszard Piotrowski ps. "Tarzan" -z Ryglic, Franciszek Wantuch ps. "Lubek" -z Ryglic, Zdzislaw Bossowski ps. "Kajetan" - z Bistuszowej, Józef Boryczkops. "Dab" - z Uniszowej,Wladyslaw Boryczko ps. "Sliwa" -z Uniszowej, Czeslaw Janiga, Nr 23 Stefan Tragarz, Teodor Je~ot - z Ryglic, Józef Podkowka - z Bistuszowej, Jan Zurawski -z Jonin. W sklad oddzialu weszlo równiez 3 funkcjonariuszy policji granatowej, którzy dotychczas ukrywali sie u mieszkanca Jonin -Aleksandra Gawlika. Oddzial ten juz 7 sierpnia 1944 r. urzadzil zasadzke na szosie Tarnów - Ryglice naprzeciw kosciola w Zalasowej. Ostrzelano samochód osobowy,którymjechal starosta tarnowski Kipke. Towarzyszacy mu oficer zostal zabity, a starosta ranny. Wobec nadjezdzajacych samochodów z wojskiem pluton wycofal sie. 12 sierpnia 1944 stanowiacy na Ksiezym Podlesiu oddzial partyzantów dokonal zbrojnego napadu na Niemcóww Ryglicach.7 Niemców zostalo zabitych. W odwecie 17 sierpnia Niemcy spalili zabytkowa czesc miasteczka, m.in. domy z podcieniami z XVIII wieku. Niemcy planowali spalic cale miasto, ale uratowal je blagajac Niemców o litosc ks. dziekan Jakub Wyrwa. Równiez w tym dniu dochodzi do walk w rejonie Gilowej Góry, gdzie urzadzono zasadzke na kolumne samochodów niemieckich. W wyniku walk zdobyto bron oraz zniszczono 7 samochodów. 15 pazdziernika 1944 r. dowódca Batalionu "Barbara" wydal rozkaz calkowitej demobilizacji batalionu. W lesie mialy pozostac tylko 2 samodzielne plutony, zlozone z zolnierzy, którzy zostali zdekonspirowani i nie mogli wrócic do domów. Jednym z tych oddzialów byl pluton 3 kompanii "Regina II" pod dowództwem por. Zdzislawa Bossowskiego ps. "Kajetan" w sile 30 zolnierzy. Pluton operowal w rejonie Lubaszowa - Ryglice - Zurowa. Niestety spotkal go tragiczny los. Pluton "Regina II" wyszedl 16 pazdziernika 1944 r. z lesniczówki w Lubaszowej i w nocy dotarl do kwatery w Dabrach. Zajal kwatere w stodole Józefa Gomulki. Zmeczeni nocnym marszem partyzanci spali w stodole mocnym snem. Podprowadzona przez J. Gomulke kompania Niemców otworzyla ogien. Stodola stanela w plomieniach. Zweglilo sie w niej 6 partyzantów. A na miejscu smierc ponioslo 17 zolnierzy w tym dowódca oddzialu por. "Kajetan", a 10 zostalo wzietych do niewoli. Z oddzialu liczacego 30 osób zdolalo uciec zaledwie 3 zolnierzy. Po tragedii w "Dabrach" walki w regionie ryglickim ustaly, front szybko zblizal sie do miasteczka, a 18 stycznia 1945 roku Ryglice zostaly wyzwolone. Sprostowanie Arkadiusz Korona W ostatnim numerze "Informatora Ryglickiego" w artykule "Prawa miejskie w Ryglicach" mylnie podano date najazdu na Polske wojsk ksiecia Siedmiogrodu Jerzego II Rakoczego. Oczywiscie najazd mial miejsce' w 1657 roku, a nie w 1652 r. Za zaistniala pomylke przepraszam czytelników. Arkadiusz Korona

10 Nr ) J "l ) hyjemy w okresie, w którym dokonuja sie zmiany historyczne których glebi i uwagi wiekszosc za nas nawet sobie nie uswiadamia, a dynamika tych zmianjest tak duza, ze nawet swiadomosc ludzi wyrobionych politycznie nie moze z nimi nadazyc. Dokonalo sie wiele tego z jeszcze kilkanascie lat temu nie miescilo sie w glowie nawet prorokom. Glównym wydarzeniem to rozpad obqzupanstw socjalistycznych i upadek samych Sowietów. W marcu nasz kraj - proponowana data to 12 marca, ma byc uroczyscie przyjety do NATO. Chce im sie krzyknac: Boze Swiety! Co sie dzieje? Jak niedawno, mialem o kazdej porze dnia i nocy pamietac, ze najwiekszymi naszymi przeciwnikami sa bloki militarne: NATO, SEATO, CENTO,ANZUS. Czy wszyscy w to wierzyli to inna sprawa, ale oficjalnie postawa polityczna byla wlasnie taka. Obecnie mówi sie, ze wracamy do Europy. Do NATO juz jestesmy prawie przyjeci a do Unii Europejskiej wejdziemy za kilka lat. To wedlug niektórych ma byc wykladnikiem naszej europejskosci. Inni uwazaja to za pewne nieporozumienie, bo Europejczykami bylismy zawsze, tylko nie zawsze chciano nam przyznac równoprawnosc europejska. Gdy tworzyla sie panstwosc polska znajdowalismy sie po za obszarem bylego Imperium Rzymskiego i z tej racji uznawano nas za barbarzynców. Przyjecie religii chrzescijanskiej, bylo zarazem otwarcia sie na wplywy zachodnie. Rozwój Polski Piastów, uwienczony przez Kazimierza Wielkiego otwarciem Uniwersytetu w Krakowie, zrównal Polske z zachodnia czesc Europy. Bylismy w pelni Europejczykami. Unia Polsko - Litewska zmienila ten status i wizerunek Polski. Panstwo stalo sie dwuczlonowe: Korona i Litwa. Oba czlony róznily sie znacznie poziomem cywilizacji i kultury. Olbrzymie obszary wschodnie Rzeczypospolitej stawaly sie coraz wiekszym obciazeriiem Korony w nadazaniu za Europa, az pozostalismy w tle, a w koncu upadli jako panstwo. Obecnie instytucjonalne laczenie sie z Europa Zachodnia mozna uznac za zamkniecie sie wielkiego kola historii. Mniejsze kolo histor~i zaczyna zataczac swójkrag z chwila powstania II Rzeczypospolitej. Juz w 1925 roku bylismy trzecia potega militarna (po Francji i Rosji) na kontynencie europejskim. Mielismy liczne powiazania polityczne, gospodarcze, kulturowe i militarne z Zachodnia Europa. Bylismy w pelni Euro- }?ejczykami! Przebieg II Wojny Swiatowej zmienia zasadniczo obraz znacznej czesci swiata, a szczególnie Europy. Zwiazek Radziecki, ideowy przeciwnik cywilizacji zachodniej, w czasie wojny staje sie cennym sojusznikiem w walce Aliantów z faszyzmem i militaryzmem japonskim. Krótkowzrocznosc polityczna prezydenta Roosvelta doprowadzila do Ukladu Jaltanskiego zjego dramatycznymi nastepstwami. ZSRR otrzymal nie tylko olbrzymi przyrost terytorialny (okolo miliona km2), ale takze wplywypolityczne na znaczna czesc Europy. Polska, moca tego ukladu znalazla sie w orbicie wplywów sowieckich. W formie dygresji wspomne, ze Polska w II Wojnie Swiatowej najdluzej walczyla, poniosla najwieksze ofiary w ludziach, i mimo, ze byla czlonkiem zwycieskiej koalicji, najwiecej stracila. Dziwny paradoks historii. Prawdopodobnie pragmatyzm Stalina, jak i madrosc polskich ugrupowan lewicowychspowodowaly, ze Polska nie stala sie 17 Republika ZSRR, ale krajem o miedzynarodowej podmiotowosci, zwiazany politycznie, gospodarczo i militarnie z "Wielkim Bratem". Towlasnie "braterstwo z Sowietami i zapadnieciem tzw. "Zelaznej Kurtyny" miedzy Wschodem,a Zachodem (przynajmniej w oczach wielu polityków) wylaczylo nas z cywilizacji zachodniej -co tez nie bylo do konca prawda. Kilka dni temu, w radio uslyszalem wypowiedzi znaczacego polityka (z okazji rocznicy "Akcji Burza"), ze to wlasnie ta Akcja wyrabywala nam droge do NATO,. Jest to znaczne grono walczacych na rzecz Aliantów. W ocenie Churchilla, pokonanie Niemiec bylo warunkiem koniecznym do zakonczenia wojny na wszystkich kontynentach. Tak wiec, gdziekolwiek polski zolnierz walczyl z faszyzmem, zaslugiwal na braterstwo broni z Amerykanami i Anglikami. Przyjecie nas do Nato i UE nie powinno byc komentowane jako akt laski i honoru czynionego nam przez Zachód, ale raczej jako ich splata dlugu moralnego i osiagniecie wspólnych korzysci. Instytucjonalnie wlaczenie naszego kraju w struktury europejskie uczyni nas pelnoprawnymi Europejczykami. I tu znowu zamyka sie to mniejsze kolo historii. Zamyka sie tez jeszcze jedno kólko historii, o którym ze wzgledu na drazliwosc tematu nie wspomne. Ale pozwole sobie zauwazyc, ze wejscie Polski w struktury europejskie da poczatek nowemu kregowi naszej historii i ze dla nas nie bedzie to tylko sam miód. Stanislaw Janus

11 12 W miesiacach styczen -luty w Ochotniczych Strazach Pozarnych z terenu naszej gminy odbywaly sie Walne Zebrania Sprawozdawcze. Uczestniczyliw nich oprócz druhów z kazdej jednostki, przedstawiciele Komendy Miejskiej Panstwowej Strazy Pozarnej w Tarnowie, Zarzadu powiatowegoochotniczych Strazy Pozarnych jak równiez Wójt Gminy Ryglice oraz Komendant Gminy OSP.Tematami najczesciej powtarzajacymi sie w dyskusji byly zakupy nowego sprzetu gasniczego tj. wezy, pradownic do podawania wody, rozdzielaczy, a takze remonty samochodów bedacych na wyposazeniu OSP. W OSP Kowalowa przeprowadzonowybory nowegozarzadu. Prezesem zostal ponownie Marek Janiga. Nowym naczelnikiem zostal Czeslaw Wójcik - soltys wsi. OSP Kowalowa zakupila w 1998 r. podwozie samochodu Star 266, który to samochód zostal skarosowany na samochód pozarniczy. W miesiacu lutym zostal przekazany dla druhów z Kowalowej. Koszt operacji samochodu to 67 tys. zl, z tego 20 tys. zl. to dotacja Zarzadu Glównego ZOSP w Warszawie. W OSP Zalasowa poruszana byla sprawa naboru mlodych druhów, gdyz w jednostce tej sa braki mlodziezy chetnej do pracy spolecznej. Jest to koniecznosc ze wzgledu na wymagania zdrowotne stawiane przed strazakami uczestniczacymi w akcjach ratowniczo -gasniczych. W OSP Ryglice omawiano sprawe zorganizowania uroczystosci Z zycia Ochotniczych Strazy Pozarnych 100-lecia jednostki przypadajacej w tym roku. Dyskutowano tez nad zakupem samochodu ratownictwa drogowegotj. posiadajacego na swoim wyposazeniu sprzet do usuwania skutków wypadków drogowych i innych zdarzen. Zastro>ilby on wyeksploatowanego "Zuka". W miesiacu grudniu zakupiono ze srodków centralnych trzy motopompy plywajace, które usprawnia prowadzenie akcji. Zakupiono równiez motopompe szlamowa do bardzo brudnej wody, pile do ciecia betonu i stali oraz walizke ze srodkami opatrunkowymi i medycznymi, która usprawni udzielanie pierwszej pomocy osobom rannym i poszkodowanym. W ubieglym roku na terenie gminy bylo 14 pozarów, 1 wypadek drogowy ze skutkiem smiertelnym oraz w miesiacu marcu powódz,która objela czesc Ryglic oraz Lubcze. Nr 23 W styczniu w budynku OSP Ryglice zostalo zamontowane automatyczne zalaczanie syreny alarmowej sygnalem radiowym podawanym z PowiatowegoStanowiska Kierownika w Tarnowie. W zwiazku z powyzszym zwracamy sie do wszystkich mieszkanców, którzy zauwaza pozar lub inne zdarzenia wymagajace interwencji Ochotniczej Strazy Pozarnej z Ryglic o telefoniczne skontaktowanie sie ze Straza Pozarna nr tel. 998 oraz podanie rodzaju zdarzenia i dokladnego adresu. Dyspozytor sam zalaczy syrene alarmowa w Ryglicach. Skróci toczas powiadomienia i wyjazdu OSP.Istnieje równiez mozliwosc zalaczenia syreny wylacznikiem, który znajduje sie na budynku remizy. Sygnalem alarmowym sa trzy dlugie sygnaly. Prosimy o zapamietanie numeru alarmowego telefonu Strazy Pozarnej. Komendant Gminny OSP asp. szt. Andrzej Jezior - -.-

12 j I o Nr o KOBIECIE "Kto twierdzi, ze zna kobiety -nie jest dzentelmenem" George Bernard SHAW... Kobieta -matka, zona, córka. Kobieta - pielegniarka, hostessa, nauczycielka czy wspólczesna busines women. Kobieta -istota o tysiacu twarzy, a przeciez jedna, jedyna. Przez wieki dla nas mezczyzn byly natchnieniem, opiekunka naszych dzieci, teraz czesto jest partnerem - równouprawnionym towarzyszem w pracy zawodowej, w utrzymaniu rodziny. Niewatpliwie kobieta na przestrzeni dziejów bardzo sie zmienila - zmienia sie ciagle,wszak kobieta zmiennajest. A przeciez my mezczyzni ciagle widzimy w niej -chcemy widziec niezmiennie istotna krucha, delikatna, pelna ciepla i liryzmu. Tak naprawde chociaz u schylku wieku XXkobietajest istotajak nigdy dynamiczna zawodowo, wyksztalcona, piastujaca nie tylko dzieci, ale i wysokie stanowiska w dniu szczególnie Im poswieconym próbujemy poruszyc kobieca nature kwiatami, pocalunkiem, slowami podobnymi do tych z wiersza naszego poety K. I. Galczynskiego "Juz kocham cie tyle lat". Juz kocham cie tyle lat na przednim w mroku i w spiewie, moze to juz jest osiem lat, a moze dziewiec -nie wiem; splatalo sie, zmierzchlo -gdzie ty, a gdzie ja, juz nie wiem-i mysle wpól drogi, ze tys jest rewolta i kleska, i mgla, a ja to twe rzesy i loki. MeZcZYzna " Co dalej ostnioklasisto? czyli przygotovvanie do zavvodu? Pod patronatem Urzedu Gminy i Urzedu Powiatowego Pracyprzeprowadzono w szkolach naszej gminy cykl spotkan z mlodzieza konczaca szkole podstawowa. A oto jakie zdanie na ten temat zajec ma ich prelegatka p. Maria Sledz. Program "Przygotowanie do zawodu" przeprowadzony przez mnie w szkolach podstawowych gminy Ryglice mial na celu ulatwienie uczniom dokonanie wlasciwego wyboru wsród licznych szkól ponadpodstawowych. Najczesciej dokonany dzisiaj wybór zawodu, bedzie stanowil przyszly rodzaj ich pracy, w której powinni czuc sie spelnieni. Aby dokonac wlasnie takiego wyboru, nalezy poznac swoje zdolnosci, umiejetnosci, zainteresowania i trafnie je pogodzic z wyborem nowej szkoly. Przez rozwiazywanie testów, cwiczen i róznego rodzaju zabaw odpowiednio do tego przystosowanych, ulatwilo to uczniom poznanie samych siebie. Równiez przez organizowanie wycieczek do zakladów pracy mogli wizualnie zapoznac sie z rzeczywistym obrazem zawodu. Z przeprowadzonych wsród uczniów ankiet wynikalo, ze zastosowanie tego programu w koncowych klasach szkoly podstawowej pozwolilo im na lepsze dokonanie wyboru odnosnie dalszego ksztalcenia. Maria Sledz

13 14 Nr 23 "Pójdz dziecie ja cie uczyc kaze" Tymi slowami M. Konopnicka dala wyraz roli nauki w ukierunkowaniu czlowiekana czynienie dobra. Historia daje wiele przykladów, ile krzywd wyrzadzili sobie ludzie przez ciemnote i zabobony. Rózne byly i sa oceny natury ludzkiej, jednak wiekszosc znakomitych intelektualistów, a wsród nich Gorki i J.J. Rousseu jest zdania, ze czlowiek jest z natury dobry. Jezeli zas czyni zlo, to jest to wynikiem braku wyksztalcenia i wychowania. Obecnie dla swiatlego czlowieka jest oczywiste, ze to nauka i praca wyniosly istoty czlekoksztaltne wysoko ponad swiat zwierzecy i roslinny. Nie bedzie przesady w stwierdzeniu, ze pobieranie nauki to gromadzenie najcenniejszych skarbów, w jakie moze wzbogacic sie czlowiek. Ztego tez wynika wysoka godnosc pracy nauczyciela i duza odpowiedzialnosc za rzetelnosc przekazywanej wiedzy. Mimo wielce znaczacej spolecznejroli nauczycieli na zasadzie dziwnych paradoksów, sa oni od starozytnosci az po dzien dzisiejszymarnie wynagradzani. Ze wzgledu na zadania i podmiot pracy,zawód ten wymaga szczególnych predyspozycji psychicznych i czegos co mozna nazwac powolaniem. Z tym jednak bywalo i jest róznie. Dlatego tez wielce zasadne jest zaprezentowanie sylwetek tych ludzi z zawodu, którzy swa prace traktowali jako misje spoleczna jako cel sam w sobie, nie patrzac co z tego beda mieli. Niezaprzeczalnie takim nauczycielem w ryglickiej szkole byla pani Boleslawa Malgorzatowicz. Jest dobra tradycja tej Gazety, ze prezentuje sylwetki ludzi zasluzonych dla tego regionu. Z ogromna wdziecznoscia przyjalem informacje Redaktora Naczelnego Gazf3ty, Pani Ireny Wójcik, iz chce uzyczyc lamów swej Gazety dla wspomnien o swej Nauczycielce i Kolezance, która byla takze moja Nauczycielka i Wychowawczynia, gdyz daje mi to mozliwoscodwdzieczania sie tej formie, swej Wychowawczyni, za Jej wklad w moje uczlowieczenie. Pani Boleslawa Malgorzatowicz urodzila sie w 1910 roku na Kresach Wschodnich, w Sinkowie -woj, tarnopolskim. W 1920 roku nawalnica bolszewicka zmusilajej Rodzine do ucieczki, która zakonczyla sie w Ryglicach. Tu konczyla 4 klase podstawówki. Polubila ta miejscowosc, do której po latach los powtórnie Ja rzucil. Bardzo mile wspomina ówczesnego kierownika Szkoly Podstawowej w Ryglicach -pana J. Wirtla. Po traktacie Ryskim, w 1921 r. wyjezdza z Ryglic do Lwowa, gdzie kontynuuje nauke az do 1930 roku i konczy ja ze statusem Wyzszej Uczelni. W tym tez roku podjela prace jako nauczycielka. W czasie okupacji prowadzila tajne nauczanie. W 1944 roku ucieka z terenów wschodnich przed fala przesladowan nacjonalistówukrainskich i znowu przybywa do Ryglic. Tu poczula sie bezpiecznie i tu postanowila opracowac dla tut. spolecznosci. Z rozrzewnieniem wspomina te czasy bardzo trudne, ale zarazem dajace mozliwosc pracy i nadzieje na przyszlosc. Na konferencje, do Tarnowa mozna bylo dojechac tylko pociagiem z Tuchowa, a do Tuchowa - 8 km na nogach. Wynagrodzenie bylo niemal symboliczne, a czas pracy wg potrzeb czyli cale dnie i wieczory. Szkole Podstawowa w Ryglicach, w wyzwolonej Polsce otwarto w 1945 roku. Kierownikiemjej zostal, takze przybyly z Kresów Wschodnich, Tadeusz Zawislak, który wraz z malzonka (takze nauczycielka) z ogromnym zapalem zabral sie do uruchomienia dzialalnosci szkoly.podjego kierownictwem szkola skladajaca sie z 6 osobowegogrona ofiarnych nauczycieli, osiagala bardzo wysokie oceny Kuratorium i pod wieloma wzgledami zajmowala pierwsze miejsce w powiecie. Jak wspomina Pani Malgorzatowicz, panstwo Zawislakowie i ona takze gleboko angazowali sie w prace pozalekcyjna w szkole. Ona prowadzila liczne kólka zainteresowan i harcerstwo, z którym szczególnie byla zwiazana emocjonalnie. Wsród Jej prac byla tez zaszczytna funkcja Przewodniczacej Kola ZNP w Ryglicach. W 1960roku, pan Zawislak ciezko zachorowal i kierownictwo szkoly Jej powierzono. Pelnila te role do 1970 roku tj. do czasu odejscia na emeryture. W tym tez roku przeniosla sie z Ryglic do Tarnowa. Tu ma mieszkanie, w bloku, gdzie do dzis zamieszkuje. W uznaniu zaslug za swoja ofiarna prace otrzymala wiele odznaczen panstwowych i wyróznien resortowych, a wsród nich Zloty Krzyz Zaslugi i Krzyz Kawalerski Orderu -Polonia Restituta. Mimo swych 89 lat zycia zachowuje bardzo dobrl} kondycje fizyczna i psychiczna. Zywo interesuje sie tym co dzieje sie w kraju i na swiecie. Nie wszystkie zmiany jakie sie dokonuja Ja ciesza. Smuci Ja brak szacunku dla autorytetów i rozdmuchane postawy konsumpcyjne ludzi wsród zawodów, które maja byc misja spoleczna. Ktos powie - i cóz Ona nadzwyczajnego zrobila. byla nauczycielka i kierownikiem szkoly, poszla na emeryture, a szkola funkcjonuje dalej. Taka, jest kolej rzeczy i taki miala zawód, który niby nic efektywnego dla oka nie tworzy,jak np. architekt czy rzezbiarz, ale jako ofiarna i madra Nauczycielka, która uczyla i wychowywala wiele roczników dzieci rzucala w ich serca i umysly ziarno dobra, które u wielu zakielkowalo i wydalo obfite plony, dopiero po latach. Zas jak mówi prof. T. Kotarbinski: "kto uksztaltowal czlowieka wedlug spolecznie pozadanego zamiaru, ten dokonal rzecz wielka". Wielu ludzi z Ryglic,. uzyskalo wysoka pozycje spoleczna, a wiekszosc prowadzi przykladne zycie. Zapewne jest w tym przyczyn~~ ofiarnej pracy Pani Malgorzatowicz i chwala Jej za to. W uznaniu za pomoca zwiazkowaotrzymala Zlota Odznake ZNP. St. Janus.

14 Nr 23 Maryja w kalendarzu polskim Bogarodzico, Dziewico! Sluchaj nas, MatRo Boza, Toojców naszych spiew. Wolnosci blyszczyzorza, Wolnosci bije dzwon Wolnosci rosnie Rrzew. Bogarodzico! Wolnego ludu spiew Zanies przed Boga tron. (Juliusz Slowacki, Hymn) Ilez dzisiaj drukuje sie kalendarzy! Róznej wielkosci i róznej tresci. Kalendarzyki malenkie jako terminarzyki albo kieszonkowe; wielka gama kalendarzy sciennych oraz kalendarze -poradniki pelne fachowej tresci. Kazdy kalendarz porzadkuje terminy, na niektóre zwraca szczególna uwage; zwlaszcza gdy kalendarz jest adresowany dojakiejs grupy ludzi albo dotyczy pewnej dziedziny zycia. Temat: "Maryja w kalendarzu polskim", opracowany tutaj bardzo luzno, niech pomoze jednak uswiadomic sobie P.T Szanowanym Czytelnikom,jak Matka Boza "weszla" w terminy zycia indywidualnego, religijnego czyspolecznegopolaków i jak bardzo czesto kalendarium zycia Polaka uwzglednia "cos" maryjnego. Temat maryjny zajmuje bowiem wazne miejsce w doktrynalnym i spoleczno kulturowym dziedzictwie chrzescijanstwa polskiego. Jego zasób tresciowy, narastajacy w ciagu wieków, przenikal glebokow swiat fundamentalnych wartosci rodzimej kultury, duchowego zycia poszczególnych jednostek i calej spolecznosci, znajdujac odbicie w religijnej twórczosci, sferze przekonan, postaw i praktyk, które zarówno w przeszlosci, jak i dzis, okreslaja model polskiego katolicyzmu, z akcentowana w nim cecha maryjnosci. Powszechnie stwierdza sie przy tym, ze ten nurt naszej religijnosci stanowi jeden z istotnych mierników zycia duchowego i narodowej identyfikacji Polaków oraz twórczy dynamizm narodowej tradycji i wyraz patriotyzmu, którego obecnosc ujawniaja liczne manifestacje kulturowe. Bogurodzica Dziewica, Bogiem slawiena Maryja! U Tego syna Gospodzina Matko zwolena, Maryja! Zyszczy nam, spusci nam. Kyrie eleison. W tej czesci artykulu zwróce uwage na naj starsze, przezywane Polsce, swieta maryjne. Swietowanie tych uroczystosci ksztaltowalo poboznosc maryjna oraz rózne praktyki o zasiegu religijnym i spolecznym. Dalsza czescartykulu podpowie szereg wspólczesnych przejawów "maryjnosci" zycia Polaków, takze nas zyjacych w Ryglicach i okolicy. Czasy ewangelizacji ziem polskich czyli XI i XII wiek to upowszechnianie sie czterech uroczystosci maryjnych, które ze Wschodu dotarly do Rzymu i na Zachód, a stad przywedrowaly do Polski, aby mocno wrosnac w zycie Kosciola i Narodu. Sa to swieta: Oczyszczenia (2 II), Zwiastowania (25 III), Zasniecia (15 VIII) i Narodzenia (8 IX) NMP.Dwa dalsze swieta: Nawiedzenia (2 VII) i Poczecia (8 XII) Maryi przyjely sie w Polsce pod koniec XIV w. Wszystkie te swieta znane sa i swietowane do dzis, chociaz dwa pierwsze obecna liturgia Kosciola przezywajako Panskie. I. Swieto Oczyszczenia NMP bylo przez wieki odbierane jako obchód maryjny chociaz modlitwy liturgiczne mialy charakter chrystologiczny. Swieto ma swoja podstawe w ewangelicznym opisie oczyszczenia Maryi w 40 dzien narodzeniu Jezusa i ofiarowaniu Pierworodnego zjednoczesnym wykupieniem wedlug Prawa Starego Zakonu. Jezus przybywa do swiatyni jako Swiatlosc Narodów. Range swieta w popularnym odbiorze ludowym ksztaltowala takze analogia do blogoslawienstwa matek po urodzeniu dziecka. Tzw.wywódniekiedywprowadzony jako obowiazkowy w sredniowieczu swieto otrzymuje jeszcze jedno miano, które nawiazuje do poswiecenia swiec, zwanych 15 gromnicami. Nazwa "Gromniczna" utrwalila sie zwlaszcza w kalendarzu ludowym. Gromnica byla przyjmowana z wiarajako ta, która przypomina Chrystusa. Posiadacza bedzie strzegla przed zakusami szatana, od naglej niepogody lub niespodziewanej smierci oraz da zdrowie duszy i ciala na ziemi i morzu tym, którzy ze czcia beda nosic gromnice. Wsród ludu bylo przekonanie ze MB Gromniczna broni zagród i ludzi, swiatlo gromnicy odpedza np. Wilki (pisze o tym m.in. M. Rej oraz Lukasz Górecki). II. Swieto Zwiastowania NMP jest nie tylko obchodem ku czci Bogurodzicy ale stanowi pochwale najwznioslejszej chwili w dziejach ludzkosci, w której Druga Osoba Trójcy przyjela nature ludzka w lonie DziewicyMaryi. Dlatego glówny watek uroczystosci odnosi sie do tajemnicy slowa, które "stalo sie cialem i zamieszkalo miedzy nami". W dzien Zwiastowania swieci sie równiez.zaszczytny udzial Maryi we wcieleniu syna Bozegoi konsekwencje zapoczatkowanym przez Niego dziele zbawienia. Polska poboznosc ludowa od czasów sredniowiecza wykazuje trwale powiazania z tajemnica zwiastowania przez trzy praktyki ludowe. Jedna to codzienne odmawianie w pacierzu Pozdrowienia Anielskiego, czyli Zdrowas Maryja. Druga to odmawiany Aniol Panski trzy razy dziennie. Modlitwa ta szczególnie przypomina tajemnice wcielania. Lud byl "przywolywariy" do niej dzwonieniem koscielnych dzwonów. Któz nie zna mówiacej o tym piesni: "Po górach, dolinach". Jest tak i dzis skoro piosenka religijna z naszych czasów zaczyna sie od slów: Gdy na Aniol Panski bije dzwon. Jan Pawel II prosil, by wlasnie ta modlitwa modlili sie Polacy w jego intencji. Trzecia praktyka to msza Rorate sprawowana w Adwencie, ale mocno powiazana tresciowo z tajemnica wcielenia. Od sredniowiecza po dzis roraty sa bardzo popularne i lubiane. Milo wspominam to wybieganie z domu w mrozny, gru-

15 16 dniowy ranek, tym radosniejsze jesli witalo sie swiezy snieg. Zwiastowanie ma swoje szerokie odzwierciedlenie w malarstwie, tkactwie literaturze czy muzyce. W ostatnich dziesiatkach lat to swieto stalo sie patronalnym dla ruchu antyaborcyjnego w Polsce. III. Swieto Wniebowziecia NMP juz w sredniowieczu bylo uznane za najwazniejszy obchód maryjny na Wschodzie i Zachodzie. Range tej uroczystosci podkresla solennosc swieta, bogactwo zwiazanych z nim ceremonii i zwyczajów, a takze liczy udzial wiernych w samej uroczystosci. Popularnosc obchodu sprawila, ze do pierwszego sensu swieta zwanego Zasnieciem Maryi zostaly wlaczone w ciagu wieków formy wczesniejszej obrzedowosci, które nie mialy bezposredniego zwiazku z sama uroczystoscia. Te nowe tresci znaczeniowe nadaly swieto w odbiorze ludowym pietno, które w jezyku polskim wyraza jego miano Matka Boska Zielna. Nazwa ta nawiazuje do swiecenia w tym dniu ziól pierwocin plodów rolnych, zwlaszcza zbóz i owoców. Wybór dnia Wniebowziecia na blogoslawienstwo plonów wynika ze zwiazku czasowego z pora zniwna i "owocowaniem" ziemi, dla której Maryja zawsze pozostanie najpiekniejszym kwiatem pól i lilia dolin (Przp 2.1) Tradycje ludowe tego swieta trwaja do dzis. Cieszy fakt, ze takze w Ryglicach pamieta sie o wiencach dozynkowych. Byl niekiedy zwyczaj wykruszenia ziarna z klosów zbóz poswieconych "na MB Zielenia", aby przeznaczyc je jako ziarno siewne. Bogata jest ikonografia ujmujaca zasniecie, wniebowziecie lub ukoronowania NMP. Dla nas Polaków to swieto szczególnie laczy sie z tzw. Cudem nad Wisla z czasu wojny polsko -radzieckiej w 1920 r. Iv. Swieto Narodzenia NMP takze przywedrowalo ze Wschodu. Bylo w Polsce jakis czas obowiazkowe. Znalazlo swój rezonans w ludowym zwyczaju staropolskim. Zwano to swieto mianem MB wjesieni. Pózniej MB Siewnej (XVIw.). Wystepuje tu kolejny przyklad powiazania rytmu zycia gospodarczego polskiej wsi z poboznoscia maryjna. Tego typu zespolenie wiary i obrzedowosciw zyciu rolniczymjest typowe dla wczesnego sredniowiecza. Rolnicy majacy dokonywac zasiewów prosza przez oredownictwo MB o blogoslawienstwo w pomyslnym wzroscie zasianego ziarna. Wyrazaja to modlitwy blogoslawienstwa. W naszych stronach range tego zwyczaju i swieta podnosi tzw. Maly odpust w Tuchowie - klasztorze NMP. (Ciag dalszy w nastepnym numerze) Ks. Andrzej Malig przypomnienia agrotec/:j,niczne Nr 23 WIOSENNA, PIELEGNACJA,. ZASIEWOWZBOZOZIMYCH Przed wykonaniem zabiegów w zbozach ozimych nalezy dokonac oceny stanu przezimowania roslin. Przy braku uszkodzen na 1m2powinno byc przy siewie rzedowym okolo 400 roslin pszenicy, zyta -300 roslin. W podobnych granicach waha sie ilosc roslin jeczmienia ozimego, przy czym gestosc zasiewów zalezy od stopnia rozkrzewienia wjesieni. Przyjmuje sie, przy stanie ponizej 150 roslin zyta i pszenicy na 1m2, nie warto plantacji zbóz zostawiac. Po obeschnieciu glebyprzeprowadza sie bronowanie pszenicy. Zabieg ten ma duze znaczenie w jej planowaniu, zwlaszcza na glebach zwiezlych, gdzie skorupa wytworzona na powierzchni roli zwieksza parowanie wody, a ponadto bronowanie niszczy wschodzace chwasty oraz wplywa stymulujaco na krzewienie sie pszenicy. Bronowanie nalezy wykonac w poprzek lub ukosnie do rzedów w okresie. gdy nie grozi juz niebezpieczenstwo wystapienia mrozów. Zyto bronujemy w przypadku uszkodzenia lub oslabienia zyta przez wyparzenia i zaatakowania przez plesn sniegowa. WIOSENNE NAWOZENIE ZBÓZ AZOTEM Przy ustalaniu dawki nawozów azotowych musimy brac pod uwage stanowisko, przedplon, przewidywany plon. Dawki powyzej 70 kg IV/ha moga powodowac wyleganie roslin, dlatego wymagaja równoczesnego stosowania antywylegaczy.nalezy pamietac, ze dawke powyzej 50 kg IV/ha nalezy stosowac w dwóch terminach: na poczatku krzewienia i w fazie strzelania w zdzblo. Azot wysiany w pierwszym terminie nalezy przybronowac "na czarno". PRACA NADZIALCE LUB OGRODZIE Pierwsza pracajaka wykonujemy na dzialce, czyogrodzie to porzadki wiosenne. Nastepnie plytko spulchniamy glebe, aby przerwac parowanie wody z gleby, co wplynie dodatnio na posianie pózniej nasiona. Aby przyspieszyc wschody obsiane grzadki mozna przykryc wlóknina. Zbyt wczesny wysiew nasion w nienagrzana glebe powod1.ijeslabsze wschody i zwieksza wrazliwosc roslin na choroby. W marcu nalezy zakonczyc ciecie drzew i krzewów owocowych. Bardzo niebezpieczne dla drzewa jest ogryzienie kory na calym obwodzie pnia. Wszystkie rany po ogryzieniu i te po cieciu nalezy zasmarowac balsamem sadowniczym. S.T.

16 18 Nr 23 ha, koniczyny bialej -4,5 kg/ha. Normy wysiewunasion traw podano w tabeli 3. Udzial nasion lucerny i trawy w mieszance powinien takze byc zblizony do 50% ich normy wysiewu w siewie czystym. W warunkach klimatycznych cieplejszych i suchszych korzystne jest zwiekszenie udzialu nasion lucerny do 75% ich normy wysiewu w zasiewach jednogatunkowych i zmniejszenie udzialu nasion traw do 25% ich normy wysiewu. Po przygotowaniu mieszanki nasion w celu ustawienia siewnika na odpowiedni wysiew nalezy wykonac próbe krecona. Siew nasion mieszanek moze byc wykonany siewnikami zbozowymi produkcji krajowej (np. Poznaniak 5, Mazur 4, Polanin 2),wyposazonymi w trzy rodzaje kólek wysiewajacych (do nasion zbóz, do nasion drobnych i grubych) z mozliwoscia regulacji ilosci wysiewu za posrednictwem skrzyni przekladniowej. Odpowiednie sa takze nowsze typy siewników - Poznaniak 6, Mazur 5, Kutnowiak, Polonez - przystosowane do wysiewu od 2 do 400 kg nasion na hektar. Uzytkowanie mieszanek w roku siewu Jezeli mieszanki traw z koniczyna czerwona lub lucerna sa uprawiane bez rosliny ochronnej, mozliwe jest uzyskanie 1-2 pokosóww roku siewu. Termin zbioru pierwszego pokosu przypada na faze kloszenia traw, Tabela 1.Dobór mieszanek motylkowato-trawiastych Roslina motylkowata rejony cieple Trawa do warunków siedliska rejony chlodne gleby wilgotne gleby suche gleby wilgotne gleby suche Koniczyna zycica trwala kostrzewa tymotka kostrzewa czerwona lakowa lakowa lakowa Lucerna tymotka rajgras tymotka rajgras lakowa wyniosly lakowa wyniosly (kupkówka) (kupkówka) (kupkówka) (kupkówka) Koniczyna zycica trwala + kostrzewa tymotka kostrzewa biala kostrzewalakowa lakowa + stoklosa lakowa + lakowa + bezostna kupkówka stoklosa pospolita bezostna Tabela 2. Grupy wczesnosci odmian traw przydatnych do uzytkowania pastwiskowego (wg danych COBORU) Dobór odmianwedlug wczesnosci Gatunektrawy wczesne sredniowczesne pózne Kupkówkapospolita Brudzynska,Bepro Motycka,Nakielska, Baza, Bema Areda, Arma Berta, Dika, Rada,Nera Zycica trwala Nadmorski, Solen, Argona, Maja, Arka (rajgrasangielski) Anna Górczanska Kostrzewaczerwona Nakielska Brudzynska,Atra - Kostrzewalakowa - Motycka, Skawa, - Skra, Skrzeszowicka Tymotkalakowa - Skala, Bartovia, Skrzeszowicaka Szelejewska Wiechlinalakowa - Beata, Bona,Duna Skrzeszowicka, Pulawskapastwiskowa Mietlicabialawa - - Szelejewska, Polanowicka '

17 Nr drugiego -na poczatekkwitnieniarosliny motylkowatej. Koszenie nalezy wykonac na wysokosc 7-10 cm. Natomiast przy wysiewie tych mieszanek w jeczmien na ziarno ich odrost jest bardzo maly i nie zbiera. sie go. Nie powinno sie wypasac sciernianki. Po zbiorze owsa na zielonke lub kiszonke nastepuje przyrost masy mieszanki pozwalajacy na zbiór pokosu, jednak nie pózniej niz w koncu wrzesnia - na poczatku pazdziernika. Zarówno z siewu czystego,jak i wsiewki w zbozowa rosline ochronna moz~a uzyskac dobry porost mieszanki pastwiskowej z koniczyna biala. Pierwszy odrost nalezy skosic, nastepny mozna wypasc. Zbiór w latach pelnego uzytkowania W pierwszym i drugim roku pelnego uzytkowania mieszanki koniczyny czerwonej z trawami zbierane sa dwu -lub trzykrotnie. W intensywnej technologii zbioru (3 pokosy) koszenie pierwszego pokosu wykonuje sie w fazie kwitnienia koniczyny i trzeciego - w pelni pakowania lub poczatku kwitnienia koniczyny. Bujny odrost mieszanek jesienia mozna przepasc bydlem. Mieszanki lucerny z trawami powinno sie uzytkow.ac przez okres 2 lat po zasiewie dobry stan prostu umozliwia ich uzytkowanie równiez w 3. roku. Tabela 3. Normy wysiewu traw (wg Zalecen Agrotechnicznych JUNG) Gatunek trawy Siew czysty (100%) w Trwalosc gatunków kg/ha przydatnych na pastwiska polowe Kostrzewa lakowa sredniotrwala Kopkówka pospolita sredniotrwala Rajgras wyniosly Stoklosabezostna Tymotka lakowa 8 sredniotrwala Zycica trwala krótkotrwala Kostrzewa trzcinowa 30 sredniotrwala Kostrzewa czerwona dlugotrwala Mietlica bialawa 8-10 dlugotrwala f. W sezonie wegetacyjnym mieszanki zbiera sie 3- lub 3-krotnie. Przy zbiorze trzech pokosów termin pierwszego zbioru przypada w czasie pelni kloszenia trawy, drugiego -na poczatku kwitnienia lucerny i trzeciego - w pelni kwitnienia lucerny. Technologia zbioru czterech pokosów wymaga przyspieszenia terminów zbioru, tzn. Pierwszy pokos wykonuje sie w poczatkach kloszenia trawy, drugi -w pelni pakowania lucerny, trzeci - w pelni pakowania lucerny i czwarty - na poczatku kwitnienia lucerny. Zbiór ostatniego pokosu przypada na koniec wrzesnia, poczatek pazdziernika. w latach pelnego uzytkowania mieszanki kosi sie na wysokosc 5 cm, wyjatek stanowi mieszanka lucerny z rajgrasem wynioslym, która kosi sie na wysokosc 6-7 cm. Ostatni pokos powinien byc wykonany nie pózniej niz w ostatnich dniach wrzesnia lub pierwszych dniach pazdziernika. Mieszanki koniczyny bialej z trawami uprawia sie z przeznaczeniem do bezposredniego wypasania zwierzat przez okres 2-4 lat, w zaleznosci od gatunku trawy. W latach pelnego uzytkowania prowadzi sie 4-5 wypasów, zawsze po osiagnieciu przez porost wysokosci cm. Kazdorazowo po wypasie niezbedne jest koszenie niedojadów oraz rozrzucenie lajniaków. Przestrzeganie zalecen dotyczacych zasad doboru gatunków i odmian do mieszanek, ustalonych norm wysiewu i prawidlowego uzytkowania przyczyni sie do uzyskania wysokich plonów paszy o skladzie chemicznym korzystnym dla zwierzat. Agrochemia Nr 11/ ", t "w PASMIE BRZANKI" WYdawca:UaaaGmin~ 1'Ostodek,KUltUW ~f~ygi!cach Reoagujezespóloraz.czytelnicy: IrenaJaninaWójcik- redaktornaczelny, JadwigaSkowron.StanislawStanczyk,mgrArkadiuszKorona OpracowaniegraficzneTeresalisak' Adres~6daRpji: OsrodekKultury Ryglice. Naklad300egz. SkladkomplJterowy i druk:malapoligrafiaredemptorystów wtucho~t akclazastr~9~ sobietp[a.w,og9~~(~!a!lia i..aalustacjij a takze opatrywania'ich vjlasnymi mulami. Redakcja nie zwraca I niezamówionych matenalówi nieodpowiada za tresc ogloszen. formatoraryglickiego" sapogladami aljtorów. Opiniewyrazanenalamach"IȮ L

18 naszamaoycja wielkanocnej ~ pisanki. jest p~~eboqata PraceP. Hani MYSZKOWSKlEJ - twórczyni ludowe z Kowalowej Prace P. ludwiki DOMINIEWSKlEJ twórczyni ludowej zzalasowej Prace P. Krystyny PIATEKtwórczyniludowejz Ryglic