EUROPEAN STANDARD EN grudzień 2003

Transkrypt

1 EUROPEAN STANDARD EN grudzień 2003 Obsługa nurkowania rekreacyjnego minimalne wymagania związane z bezpieczeństwem w szkoleniu płetwonurków rekreacyjnych Część 1: Poziom 1 Nurek wymagający nadzoru Członkowie CEN muszą przyjąć opisane standardy bez żadnych zmian. Członkowie CEN to narodowe organizacje standaryzujące: Anglii, Austrii, Belgii, Cypr, Czech, Danii, Estonii, Finlandii, Francji, Grecji, Hiszpanii, Holandii, Luksemburga, Irlandii, Islandii, Litwy, Łotwy, Malty, Niemiec, Norwegii, Polski (Polski Komitet Normalizacyjny), Portugalii, Słowacji, Słowenii, Szwajcarii, Szwecji, Węgier, Włoch

2 Wprowadzenie Standardy Europejskie odnoszące się do obsługi nurkowania rekreacyjnego zostały przygotowane przez CENT/TC 329/WG 3 Recreational Diving Services w celu opracowania serii dokumentacji dotyczących zasad bezpieczeństwa i warunków obsługi. Zatem standardy te podają: potrzebne poziomy doświadczenia oraz kompetencje płetwonurków i instruktorów płetwonurkowania, zasady bezpieczeństwa i wymagania dla operatorów nurkowania rekreacyjnego, właściwe dla różnych poziomów nurkowych. W żadnym wypadku nie mogą one ani zastąpić ani narzucić wymagań prawnych, których zmiana pozostaje poza kompetencjami członków CEN/CENELEC. Dokument Standard Europejski EN składa się z następujących części: EN , Obsługa nurkowania rekreacyjnego minimalne wymagania związane z bezpieczeństwem w szkoleniu płetwonurków rekreacyjnych Część 1: Poziom 1 Nurek wymagający nadzoru EN , Obsługa nurkowania rekreacyjnego minimalne wymagania związane z bezpieczeństwem w szkoleniu płetwonurków rekreacyjnych Część 2: Poziom 2 Nurek samodzielny EN , Obsługa nurkowania rekreacyjnego minimalne wymagania związane z bezpieczeństwem w szkoleniu płetwonurków rekreacyjnych Część 3: Poziom 3 Nurek lider Podane wymagania to minima; nie wykluczają wprowadzenia dodatkowego szkolenia lub dodatkowej oceny przez operatora zapewniającego dodatkowe szkolenie.

3 1 Zakres Niniejszy Standard Europejski podaje kompetencje, które płetwonurek musi osiągnąć, aby operator przyznał płetwonurkowi certyfikat stwierdzający, że spełnił on lub przekroczył wymagania nurka poziomu 1 Nurka wymagającego nadzoru oraz kryteria oceny tych kompetencji. Wyszczególnia on również warunki, które musi spełniać prowadzone szkolenie, dodatkowo do wymagań ogólnych obsługi nurkowania rekreacyjnego, podanych w EN Niniejszy Standard Europejski ma zastosowanie jedynie do szkolenia kontraktowego i certyfikacji w nurkowaniu rekreacyjnym. 2 Odnośniki do innych norm Niniejszy Standard Europejski zawiera, w postaci datowanego lub niedatowanego odnośnika, postanowienia z innych publikacji. Odnośniki te umieszczone są w odpowiednich miejscach w tekście, a publikacje podane są zaraz po nich. W przypadku odnośników datowanych, późniejsze poprawki lub zmiany jakiejkolwiek z tych publikacji mają zastosowanie do tego Standardu Europejskiego tylko wtedy, gdy zostały wprowadzone do niego poprawką lub zmianą. W przypadku odnośników niedatowanych zastosowanie ma ostatnie wydanie publikacji. EN 250:2000, Sprzęt oddechowy niezależne aparaty nurkowe o obiegu otwartym na sprężone powietrze Wymagania, atestowanie, oznakowanie EN 12628: 1999, Wyposażenie nurkowe środki ratowniczo - wypornościowe Wymagania co do funkcjonalności i bezpieczeństwa, metody testowania EN Obsługa nurkowania rekreacyjnego minimalne wymagania związane z bezpieczeństwem w szkoleniu płetwonurków rekreacyjnych Część 3: Poziom 3 Nurek lider EN , Obsługa Nurkowania Rekreacyjnego minimalne wymagania związane z bezpieczeństwem w szkoleniu instruktorów płetwonurkowania Część 1: Poziom 1 EN , Obsługa Nurkowania Rekreacyjnego minimalne wymagania związane z bezpieczeństwem w szkoleniu instruktorów płetwonurkowania Część 2: Poziom 2 EN Obsługa nurkowania rekreacyjnego Wymagania dla operatora nurkowania rekreacyjnego 3 Terminy i definicje Dla celów tego Standardu Europejskiego mają zastosowanie następujące terminy i definicje z EN 250, EN i kolejnych: 3.1 organizacja szkoleniowa jednostka zapewniająca system szkolenia nurkowego i certyfikację i która ponosi odpowiedzialność za wdrażanie i kontrolę jakości szkolenia nurkowego. UWAGA Mogą to być federacje nurkowe i agencje szkoleniowe płetwonurków. 3.2 certyfikacja

4 potwierdzenie, że uczestnik ukończył szkolenie płetwonurkowe, które spełnia wszystkie wymagania zgodne z tym Standardem Europejskim, wydane przez organizację szkoleniową 3.3 instruktor nurkowania osoba o kwalifikacjach zgodnych odpowiednio z EN lub EN nurek lider osoba o kwalifikacjach zgodnych z EN mieszanina oddechowa mieszanka tlenu i azotu zawierająca nie mniej niż 20% tlenu 3.6 wody zamknięte (basenopodobne) basen o odpowiedniej głębokości lub akwen oferujący podobne warunki, ze szczególnym uwzględnieniem widoczności, głębokości, ruchu wody i dostępu 3.7 wody otwarte akwen znacznie większy niż basen, oferujący warunki typowe dla naturalnego akwenu spotykanego w danym regionie 3.8 sprzęt nurkowy sprzęt tworzą następujące pozycje: płetwy maska rurka automat oddechowy o przepływie wymuszonym (określany również jako automat) alternatywne źródło mieszaniny oddechowej UWAGA Zakres - od oktopusa do zduplikowanego systemu oddechowego na oddzielne mieszaniny oddechowe. butla system mocowania butli kompensator pływalności szybko odpinany system balastowy (jeśli potrzebny) podwodny manometr (urządzenie monitorujące ciśnienie mieszaniny oddechowej) urządzenia do mierzenia głębokości i czasu i określania bezpiecznych limitów ekspozycji na gaz obojętny skafander nurkowy (jeśli potrzebny) UWAGA Specyficzne środowiska naturalne mogą wymagać dodatkowego sprzętu (takiego jak np. podwodny przyrząd nawigacyjny, nóż/narzędzie tnące). 4 Kompetencje rekreacyjnego nurka poziomu 1 Nurka wymagającego nadzoru

5 Nurek poziomu 1 Nurek wymagający nadzoru powinien być szkolony w ten sposób, by, oceniany zgodnie z punktem 10, wydawał się posiadać wystarczającą wiedzę, umiejętności i doświadczenie, aby nurkować w wodach otwartych pod bezpośrednim nadzorem nurka lidera. Nurek poziomu 1 Nurek wymagający nadzoru jest uprawniony do nurkowania w ramach następujących parametrów, w towarzystwie nurka lidera: nurkować do zalecanej głębokości maksymalnej 12m pod bezpośrednim nadzorem nurka lidera, nurkować w grupie do czterech nurków poziomu 1 przypadających na jednego nurka lidera, zapewniającej nurkowi liderowi możliwość fizycznego kontaktu ze wszystkimi nurkami poziomu 1 w każdym momencie nurkowania, wykonywać nurkowania nie wymagające odbycia w wodzie przystanków dekompresyjnych, nurkować tylko wtedy, gdy na powierzchni jest zapewnione odpowiednie zabezpieczenie, nurkować w warunkach równych lub lepszych od warunków, w których był szkolony. W towarzystwie instruktora płetwonurkowania, nurek poziomu 1 Nurek wymagający nadzoru może zdobywać dalsze doświadczenie wykraczające poza te parametry i rozwijać kompetencje w radzeniu sobie z trudniejszymi warunkami nurkowania, prowadzące do uzyskania wyższych kwalifikacji. Gdy potrzebne jest dodatkowe szkolenie, może ono zostać poprowadzone jedynie przez instruktora płetwonurkowania, posiadającego odpowiednie kwalifikacje. Gdy potrzebne jest tylko dodatkowe doświadczenie, może ono być nadzorowane przez nurka lidera. 5 Wstępne wymagania szkoleniowe Operator powinien osobiście upewnić się, że klient spełnił niżej wymienione wymagania wstępne przed przystąpieniem do kursu szkoleniowego. 5.1 Niepełnoletni Gdy uczestnik kursu jest niepełnoletni należy uzyskać pisemną zgodę rodzica lub opiekuna prawnego. 5.2 Wymagania zdrowotne Należy uzyskać udokumentowane potwierdzenie, że uczestnik został poddany wywiadowi medycznemu stosownemu dla nurkowania rekreacyjnego poprzez wypełnienie odpowiedniego kwestionariusza lub badanie lekarskie. W przypadku jakiejkolwiek wątpliwości lub według uznania instruktora płetwonurkowania, uczestnika należy odesłać do właściwych czynników medycznych. Jeżeli uczestnik nie został przebadany przez lekarza, należy zobligować uczestnika, by potwierdził podpisem, że zrozumiał(-a) podane przez instruktora płetwonurkowania pisemne informacje dotyczące chorób i fizycznych warunków, które mogą powodować zagrożenia w związku z nurkowaniem. Uczestnicy powinni być uświadamiani, jakie znaczenie mają odpowiednie, regularne badania lekarskie. 6 Informacje wstępne Informacje zgodne z EN należy udostępnić uczestnikom przed lub podczas pierwszego spotkania grupy.

6 7 Wymagana wiedza teoretyczna 7.1 Sprzęt Uczestnicy powinni posiadać odpowiedni poziom wiedzy dotyczącej praktycznego użycia sprzętu nurkowego, którego pozycje wyszczególnione są w punkcie Fizyka nurkowania Uczestnicy powinni posiadać odpowiednią wiedzę na temat wpływu i efektów zmian ciśnienia, a w szczególności obejmującą: wyrównywanie ciśnienia (np. w uszach i masce), oddychanie (nie wstrzymywanie oddechu i wpływ ciśnienia na zużycie powietrza), pływalność i metody jej kontroli. 7.3 Problemy medyczne związane z nurkowaniem Uczestnicy powinni posiadać podstawową wiedzę na temat unikania problemów wywołanych przez: Bezpośrednie efekty ciśnienia Wzrost ciśnienia (faza zanurzania) sprężanie gazu (np. uszy, zatoki, płuca, zęby, maska, skafander) Spadek ciśnienia (faza wynurzania) rozprężanie gazu (np. uszy, zatoki, płuca, żołądek, jelita, zęby) choroby dekompresyjne (choroba dekompresyjna, zatory gazowe) Inne zagrożenia stres fizyczny i psychiczny wpływ temperatury na płetwonurka leki, narkotyki, alkohol 7.4 Nurkowe środowisko naturalne Uczestnicy powinni posiadać podstawową wiedzę dotyczącą lokalnych i ogólnych warunków nurkowego środowiska naturalnego i ich możliwego wpływu na płetwonurka oraz oddziaływania płetwonurka na środowisko. 7.5 Procedury w przypadku rozdzielenia się nurków Uczestnicy powinni posiadać wiedzę na temat właściwego postępowania w przypadku oddzielenia się od grupy lub partnera nurkowego. 8 Wymagane umiejętności nurkowe

7 8.1 Umiejętności nurkowe w wodach basenopodobnych Uczestnicy powinni umieć zademonstrować następujące umiejętności; każda umiejętność powinna być opanowana w wodzie basenopodobnej zanim będzie wykonywana w wodzie otwartej: użycie maski, płetw i rurki, założenie i zdjęcie sprzętu nurkowego (na brzegu wody), wejście i wyjście, oczyszczanie ustnika z wody rurka i automat, wymiana automatu na rurkę, płynąc po powierzchni, odpowiednie procedury zanurzania i wynurzania (np. wyrównywanie ciśnienia w uszach i masce), pływanie pod wodą, oczyszczanie maski z wody, łącznie ze zdjęciem i ponownym jej założeniem, kontrola pływalności pod wodą i na powierzchni, odszukanie automatu pod wodą, monitorowanie podstawowych przyrządów, szybkie zrzucenie systemu balastowego na powierzchni, korzystanie z alternatywnego źródła mieszaniny oddechowej w roli biorcy, dbałość o sprzęt, podstawowe znaki nurkowe. 8.2 Umiejętności nurkowe w wodach otwartych Uczestnicy powinni umieć zademonstrować następujące umiejętności w warunkach typowego, lokalnego środowiska: użycie maski, płetw i rurki, założenie i zdjęcie sprzętu nurkowego (na brzegu wody), wejście i wyjście, oczyszczanie ustnika z wody rurka i automat, wymiana automatu na rurkę, płynąc po powierzchni, odpowiednie procedury zanurzania i wynurzania (np. wyrównywanie ciśnienia w uszach i masce), pływanie pod wodą, oczyszczanie maski z wody, kontrola pływalności pod wodą i na powierzchni, odszukanie automatu pod wodą,

8 monitorowanie podstawowych przyrządów, szybkie zrzucenie systemu balastowego na powierzchni, korzystanie z alternatywnego źródła mieszaniny oddechowej w roli biorcy, dbałość o sprzęt, podstawowe znaki nurkowe. 9 Parametry szkolenia praktycznego 9.1 Nurkowanie na wodach otwartych powinno składać się przynajmniej z następujących części: odprawa przygotowanie do nurkowania sprawdzenie sprzętu przed nurkowaniem wejście do wody procedury zanurzania działalność podwodna procedury wynurzania i pozostawania na powierzchni wyjście z wody odprawa końcowa procedury po zakończeniu nurkowania dokumentacja nurkowania 9.2 Wszystkie podwodne umiejętności w wodzie basenopodobnej powinny być nauczane, bezpośrednio nadzorowane i oceniane przez instruktora płetwonurkowania, który powinien być w wodzie podczas każdej sesji. Instruktor płetwonurkowania powinien sprawować bezpośrednią kontrolę nad uczestnikami podczas wszystkich sesji. 9.3 Przed pierwszym nurkowaniem w wodzie otwartej uczestnik powinien udokumentować wykonanie lub zademonstrować instruktorowi płetwonurkowania następujące umiejętności, bez użycia maski, rurki i płetw lub innych pomocy pływackich: przepłynięcie dystansu 50 m, utrzymywanie się na powierzchni wody/pływanie w miejscu przez 5 min. 9.4 Przed wzięciem udziału w nurkowaniach na wodach otwartych uczestnik powinien wykazać się wystarczającą wiedzą teoretyczną i nurkowymi umiejętnościami w wodzie basenopodobnej, aby wykonać nurkowania na wodach otwartych w typowych warunkach. 9.5 Maksymalna głębokość podczas nurkowań szkoleniowych nie powinna przekraczać 12 m.

9 9.6 Wszystkie nurkowania na wodach otwartych powinny być prowadzone w wodzie, która umożliwia bezpośredni, pionowy dostęp do powierzchni. Dlatego nurkowań w wodach otwartych nie powinno się prowadzić w podwodnych jaskiniach, wewnątrz wraków lub pod lodem. 9.7 Podczas nurkowań na wodach otwartych uczestnik powinien być wyposażony przynajmniej w taki sprzęt nurkowy, jaki jest wymieniony w punkcie Wszystkie podwodne umiejętności w wodzie otwartej powinny być nauczane, bezpośrednio nadzorowane i oceniane przez instruktora płetwonurkowania poziomu 2. Instruktor płetwonurkowania powinien być w wodzie i kierować każdym nurkowaniem na wodach otwartych. Wyłączną odpowiedzialność za bezpieczny nadzór nad uczestnikami ponosi instruktor płetwonurkowania. Instruktor płetwonurkowania powinien ograniczyć liczbę uczestników przypadających na instruktora tam, gdzie warunki środowiska są gorsze od idealnych, na przykład gdy podwodna widoczność jest niedobra lub występują znaczne ruchy wody. Instruktor płetwonurkowania może również użyć dodatkowych środków, by poprawić bezpieczeństwo, takich jak liny opustowe, bazy powierzchniowe (np. bojki), płetwonurkowie zabezpieczający w sprzęcie. Gdy korzysta się z pomocy płetwonurków zabezpieczających w sprzęcie, powinni oni posiadać odpowiedni poziom wyszkolenia ratowniczego przynajmniej na poziomie 3 nurków liderów, zgodnie z EN Instruktor płetwonurkowania powinien tak ograniczyć liczbę uczestników nurkowań na wodach otwartych, aby instruktor płetwonurkowania lub nurek zabezpieczający miał możliwość fizycznego kontaktu z każdym uczestnikiem w każdym momencie podczas nurkowania na wodzie otwartej Instruktor płetwonurkowania powinien przełożyć lub odwołać nurkowanie na wodzie otwartej, jeśli warunki środowiska, problemy ze sprzętem lub stan psychiczny lub fizyczny uczestnika tego wymagają. 10 Ocena 10.1 Wiedza Uczestnik powinien zademonstrować instruktorowi płetwonurkowania wiedzę o nurkowaniu ze sprzętem podejmując i zdając ustny lub pisemny egzamin, nakazany przez organizację szkoleniową. Egzamin ten powinien sprawdzić wiedzę teoretyczną płetwonurka poziomu 1, zgodnie z paragrafem 7 i znajomość umiejętności nurkowych, zgodnie z paragrafem 8 (zob. Aneks A jako przykład objaśniający) Umiejętności nurkowe Uczestnik powinien odpowiednio zademonstrować instruktorowi płetwonurkowania umiejętności nurkowe, zgodnie z paragrafem 8 (zob. Aneks A jako przykład objaśniający). Aby uzyskać certyfikat, uczestnik powinien ukończyć przynajmniej dwa nurkowania szkoleniowe na wodach otwartych, zgodnie z punktem 9.1, pod bezpośrednim nadzorem instruktora płetwonurkowania. Czas spędzony pod wodą podczas każdego z tych dwóch nurkowań szkoleniowych na wodach otwartych powinien wynosić przynajmniej 15 min.

10 Aneks A (informacyjny) Przykłady oceny osiągniętego stopnia mistrzostwa wymaganego dla płetwonurka poziomu 1 Temat z teorii Wymagane kompetencje Sposób sprawdzania Sprzęt - Automaty 1. Opisz główne składniki i akcesoria systemu automatu oddechowego i ich funkcje. 2. Wyjaśnij jak zamontować i rozmontować ten system 3. Opisz jak należy zająć się automatem po nurkowaniu Obserwacja instruktora płetwonurkowania Temat z praktyki Wymagane kompetencje Sposób sprawdzania Planowanie nurkowania i przygotowanie 1. Osobiste przygotowanie do nurkowania (dobre zdrowie itp.) 2. Przygotowanie sprzętu 3. Sprawdzenie sprzętu w parach 4. Omówienie sposobu porozumiewania się w parze (np. znaki nurkowe) Obserwacja instruktora płetwonurkowania Pływalność 1. Dokonaj sprawdzenia pływalności na powierzchni Obserwacja instruktora płetwonurkowania 2. Zademonstruj kontrolę pływalności pod wodą przez balansowanie na końcach płetw lub innym punkcie kontaktu. Pływalność ma być kontrolowana za pomocą kamizelki wypornościowej lub inflatora suchego skafandra oraz poprzez kontrolę objętości płuc

11 Aneks B (informacyjny) Przykład informacyjnego formularza wywiadu medycznego Oświadczenie Medyczne Jest to oświadczenie, w którym zostaniesz poinformowany o niektórych potencjalnych zagrożeniach związanych z uprawianiem nurkowania rekreacyjnego oraz o zasadach postępowania wymaganych od ciebie podczas rekreacyjnego szkolenia nurkowego. Aby wziąć udział w kursie szkoleniowym nurkowania rekreacyjnego musisz wypełnić niniejsze Oświadczenie Medyczne, które zawiera sekcję dotyczącą historii twojego stanu zdrowia. Do Uczestnika: Celem tego formularza medycznego jest poinformowanie cię, czy powinieneś poddać się badaniom lekarskim przed wzięciem udziału w rekreacyjnym szkoleniu nurkowym. Jeśli jakikolwiek z tych warunków odnosi się do ciebie, nie znaczy to jeszcze, że dyskwalifikuje cię w nurkowaniu rekreacyjnym. Oznacza to jedynie, że musisz zasięgnąć porady lekarza. Należy potwierdzić przeczytanie i zrozumienie podanych poniżej informacji, stawiając podpis przy każdym pojedynczym punkcie. Miej na względzie, że w przypadku, gdy jakikolwiek z tych punktów odnosi się do ciebie, dla swojego własnego bezpieczeństwa musisz skonsultować się z lekarzem przed wzięciem udziału w nurkowaniu rekreacyjnym. MUSISZ SKONSULTOWAĆ SIĘ Z LEKARZEM JEŚLI: Jesteś w ciąży lub podejrzewasz, że możesz być w ciąży Regularnie zażywasz leki (z wyjątkiem antykoncepcyjnych) Masz ponad 45 lat i odnosi się do ciebie jedno lub więcej z następujących zdań: - palisz - masz wysoki poziom cholesterolu Podpis POWINIENEŚ SKONSULTOWAĆ SIĘ Z LEKARZEM JEŚLI KIEDYKOLWIEK MIAŁEŚ: Astmę lub trudności z oddychaniem lub trudności z oddychaniem podczas wysiłku fizycz. Jakąkolwiek chorobę płuc Odmę opłucnową Operację klatki piersiowej Klaustrofobię lub agorafobię (lęk zamkniętej lub otwartej przestrzeni) Epilepsję, ataki, konwulsje lub zażywasz lekarstwa zapobiegające im Przypadek mroczków lub omdlenia (częściowej lub pełnej utraty świadomości) Wypadek nurkowy lub chorobę dekompresyjną Cukrzycę Nadciśnienie tętnicze lub zażywasz lekarstwa kontrolujące ciśnienie krwi Jakąkolwiek chorobę serca Chorobę uszu, utratę słuchu lub problemy z utrzymaniem równowagi Trombozę (zakrzepicę) Chorobę psychiczną Podpis

12 JESTEM ŚWIADOMY, ŻE MOGĘ BYĆ NIEZDOLNY DO NURKOWANIA, JEŚLI PODCZAS KURSU WYSTĄPIĄ NASTĘPUJĄCE WARUNKI: Przeziębienie, problemy z zatokami lub problemy z oddychaniem (np. katar, gorączka) Ostra migrena lub ból głowy Jakakolwiek operacja w ciągu ostatnich 6 tygodni Wpływ alkoholu, narkotyków lub leków wpływających na zdolność reakcji Gorączka, zawroty głowy, nudności, wymioty lub biegunka Problemy z wyrównywaniem ciśnienia Atak choroby wrzodowej Ciąża Podpis