TEMAT: MÓJ SYSTEM WARTOŚCI MOJE WESTERPLATTE

Transkrypt

1 SCENARIUSZ OTWARTEJ LEKCJI WYCHOWAWCZEJ W ZESPOLE SZKOŁY PODSTAWOWEJ I GIMNAZJUM IM. PAPIEŻA JANAPAWŁA II W DEREŹNI TEMAT: MÓJ SYSTEM WARTOŚCI MOJE WESTERPLATTE PROWADZĄCY: EWA SYTA DATA: KLASY: IV-VI SZKOŁY PODSTAWOWEJ, I-III GIMNAZJUM JEDNOSTKA LEKCYJNA: 45 MIN Cel ogólny - Ustalenie systemu wartości, którymi i dla których warto żyć. Cele szczegółowe Uczeń: - zna historię obrony Westerplatte podczas II wojny światowej - zna fragment teksu homilii wygłoszonej przez bł. Jana Pawła II w Gdańsku r. - rozumie co w przenośni,w kontekście wypowiedzi bł. Jana Pawła II oznacza Westerplatte? - potrafi wskazać (ustalić) swój własny system wartości Cel wychowawczy: - Wierność wartościom chrześcijańskim. Metody: - praca z tekstem (nagraniem), - burza mózgów, - pogadanka, Formy pracy: - praca indywidualna - praca zbiorowa Pomoce: - mapy Westerplatte, - prezentacja multimedialna, - odtworzenie filmu z wypowiedzią Ojca Świętego bł. Jana Pawła II do młodzieży (z dnia 12 czerwca 1987r. w Gdańsku) 1

2 WPROWADZENIE 1. Prowadzący zachęca do podania przykładów ludzkiego bohaterstwa 2. Rozmowa o Westerplatte (prezentacja multimedialna, poparta zdjęciami i mapami) Obrona Westerplatte przez polskich żołnierzy stałą się legendą kampanii wrześniowej. W latach na terenie półwyspu funkcjonowała Wojskowa Składnica Tranzytowa, której obrona we wrześniu 1939 stała się jednym z najbardziej znanych symboli polskiego oporu przeciw hitlerowcom. W dniach 1-7 września 1939 miała miejsce bohaterska obrona półwyspu przez Polaków pod dowództwem mjr Henryka Sucharskiego i jego zastępcy kpt. Franciszka Dąbrowskiego. Garnizon walczył samotnie i w okrążeniu wobec przeważających sił wroga. Westerplatte stało się symbolem bohaterskiej walki. Załogę Składnicy stanowiło 182 ludzi. Obrońcy mieli do swojej dyspozycji niewielki obszar ziemi, na którym mogli się bronić. Wyposażeni byli w 4 moździerze i 3 działa małego kalibru. Gdy o godz. 4:45 niemiecki pancernik "Schleswig-Holstein" rozpoczął ostrzeliwanie Westerplatte, symbolicznie dał początek II wojnie światowej. Początkowo placówka miała wytrzymać 12 godzin, aż do nadejścia wsparcia. Taki był plan Naczelnego Dowództwa. Liczono na to, iż uda się przeprowadzić ofensywę pomocniczą, która oswobodzi zamkniętych w okrążeniu żołnierzy. Na skutek wyczerpania amunicji oraz fatalnej sytuacji sanitarnej mjr Sucharski decyduje się poddać placówkę. (7 wrzesień 1939r. godz ) Polacy skorzystali z możliwości honorowej kapitulacji, nie było to ujmą na ich honorze. Walczyli dopóki mogli, dalszy opór byłby pewną śmiercią. W dowód uznania gen. Eberhardt, kierujący niemieckim natarciem, pozwolił Sucharskiemu zachować oficerską szablę, co jest pewnym symbolem bohaterstwa żołnierza Wojska Polskiego. Polskie straty wynoszą 15 zabitych oraz 50 rannych. Niemcy stracili ok. 400 zabitych, co było ogromnym wyczynem polskich obrońców. Mieli bronić się 12 godzin, utrzymali się aż 7 dni, budując wokół siebie mit nieustępliwości i bohaterstwa polskiego żołnierza. Stali się symbolem Wojska Polskiego, które zawsze walczy do końca. Westerplatte stało się symbolem polskiej walki we wrześniu 1939 roku. Polscy żołnierze walczyli z zaciekłością, pomimo przytłaczającej przewagi wroga, okrążeni i 2

3 osamotnieni odpierali kolejne szturmy. Był to niewątpliwie przykład wspaniałego męstwa i waleczności żołnierzy polskich. Walka Westerplatte miała olbrzymie znaczenie propagandowe dla narodu walczącego z hitlerowską agresją. Powstawał mit "lwów Westerplatte", którzy potrafili powstrzymać Niemców. 3. Słowa Ojca Świętego dotyczące własnego Westerplatte Prowadzący zaznacza, że w Gdańsku, 12 czerwca 1987r. Jan Paweł II spotkał się z polską młodzieżą kierując do niej wezwanie do walki wewnętrznej. Wezwanie do nieustannej pracy nad sobą i wierności wyznawanym wartościom w chwilach próby. Mimo, że od tego dnia minęło już 25 lat, to słowa te są cały czas aktualne,warto je sobie przypomnieć i zachować w sercu, aby wg nich postępować w chwilach życiowych wyborów. 4. Odtworzenie nagrania przemówienia bł. Jana Pawła II z 12 czerwca 1989r. Każdy z was, młodzi przyjaciele, znajduje też w życiu jakieś swoje Westerplatte, jakiś wymiar zadań, które trzeba podjąć i wypełnić. Jakąś słuszną sprawę, o którą nie można nie walczyć. Jakiś obowiązek, powinność, od której nie można się uchylić. Nie można «zdezerterować». Wreszcie jakiś porządek prawd i wartości, które trzeba «utrzymać» i «obronić», tak jak to Westerplatte, w sobie i wokół siebie. Tak, obronić dla siebie i innych. (III pielgrzymka Jana Pawła II do Polski, 8-17 VI 1987 r.) 5. Pogadanka na temat własnego Westerplatte Prowadzący zaznacza, że Westerplatte w znaczeniu dosłownym to pierwsza bitwa drugiej wojny światowej. Nieliczna załoga dzielnych żołnierzy broniła się tydzień, podczas, gdy powinna tylko kilkanaście godzin. Nikt jednak nie narzekał, nie załamywał się na myśl o mijających godzinach, wyczerpaniu, kolejnym zabitym lub rannym Wszyscy do końca walczyli i wierzyli w zwycięstwo, bo dla nich najwyższą wartością była wolność ojczyzny Prowadzący zadaje uczniom pytanie: - Co w przenośni,w kontekście wypowiedzibł. Jana Pawła II oznacza Westerplatte? Co Papież nazywa naszym Westerplatte? 3

4 Mieć swoje Westerplatte to znaczy mieć własny system wartości, poglądy, których będzie się bronić i którym będzie się wiernym, nie zważając na innych. Prowadzący zaznacza, że owa myśl Ojca Świętego, będąca głębokim symbolem, wskazuje na potrzebę odkrycia tego, Co jest tym Westerplatte dla każdego z nas. Następnym krokiem, dla każdego z nas, powinno być zajęcie zdecydowanej postawy obrony tego bezcennego przyczółka, obrony ze wszystkich sił. 6. Ustalenie systemu wartości Prowadzący zadaje pytanie: - Co jest twoim Westerplatte?. Kartki z odpowiedziami przypina do tablicy. Następnie dokonuje analizy, w efekcie której zostaje ustalony system wartości. Przykładowe odpowiedzi: Modlitwa, Bóg, Chrystus, Wiara, Rodzina, Uczciwość, Czyste sumienie, Honor, Czystość (dziewictwo), Przykazania Boże, Własna godność, Dobra ważniejsze niż dobra materialne, Codzienna praca nad sobą, Pokonywanie własnych słabości, Pogodzenie się z cierpieniem, Nauka, Praca nad sobą, Ojczyzna, Bycie dobrym człowiekiem, Stanie zawsze na straży obrońców Chrystusa, Walka z nałogami, Walka z lenistwem, Umiejętność odrzucenia pokus (papierosy, alkohol, narkotyki, wagary, itp.), Bycie posłusznym rodzicom, itd. Prowadzący zadaje znowu pytanie - Dlaczego od tych wartości nie można zdezerterować? Dlaczego nie wolno z nich zrezygnować? (bo wówczas zatraca się siebie) - Dla kogo musimy utrzymać i obronić porządek praw i wartości? (dla siebie i innych, dla spokoju własnego sumienia, dla dobra wspólnego ) 7. Prowadzący przytacza drugą część przemówienia bł. Jana Pawła II do młodzieży na Westerplatte: Otóż właśnie, drodzy przyjaciele, w takim momencie, nazwijmy go «momentem Westerplatte», a momentów podobnych jest wiele, nie stanowią one tylko jakiegoś historycznego wyjątku, powtarzają się w życiu społeczeństwa, w życiu każdego człowieka. Więc w takim momencie pamiętajcie: oto przechodzi w twoim życiu Chrystus - i mówi: «pójdź za Mną». 4

5 Nie opuszczaj Go. Nie odchodź. Przyjmij to wezwanie. W przeciwnym razie może zachowasz «wiele majętności», tak jak ten młodzieniec z Ewangelii, ale «odejdziesz smutny». Pozostaniesz ze smutkiem sumienia. (III pielgrzymka Jana Pawła II do Polski, 8-17 VI 1987 r.) PODSUMOWANIE Prowadzący zaznacza, że każdy ma swoje Westerplatte ( ty i ja). Warto więc zapytać samego siebie: - Czy już wiesz co jest Twoim Westerplatte, którego masz bronić? - Jaka wartość w Twoim życiu zasługuje na to najbardziej? - Czy ją znalazłeś i postawiłeś w hierarchii na naczelnym miejscu? - Czy wiesz, że to zobowiązuje? - Czy postanawiasz być jej wierny i niewzruszenie stawać w jej obronie? - Czy i jak będzie to wyglądać w Twoim życiu? - Jak będziesz żył z tą najświętszą wartością, z tym Bożym wezwaniem? Tak często słyszysz, co powinieneś, a czego nie powinieneś robić, co ci wolno, a czego nie wolno. Wychowuje cię wielu ludzi. Każdy z nich ma swój własny punkt widzenia, który uważa za jedynie słuszny i korzystny dla ciebie. Żeby wybrać właściwy, musisz sobie odpowiedzieć na pytanie, kim chcesz być. Od tego zależy, dokąd pójdziesz, co zrobisz, czego będziesz szukał, co przyjmiesz. Od tego też zależy, z czego zrezygnujesz, czego zaniechasz, o czym zapomnisz i co opuścisz. Miłość, Prawda, Dobro to powinny być podstawowe wskazania do tego jak żyć, jak kroczyć właściwą Drogą. Tak nas nauczał Jezus Chrystus. O tym świadczył swym słowem i życiem Jan Paweł II. Każdy człowiek to czuje, przeżywa, doświadcza, wie i rozumie. Ma wytyczony szlak. Ważne jest, by nie uległ pokusie zatrzymania się, odejścia, zejścia na manowce życia. Tu pojawia się problem pracy nad sobą i odważna decyzja, by nie uciekać od odpowiedzi na wezwania. Jest to ważne zarówno dla kształtowania samego siebie, swego wnętrza, człowieczeństwa, postawy, jak również ze względu na innych, którym winniśmy świadectwo godziwego życia. Trzeba mieć świadomość swego Westerplatte, które, jak skarb będzie cenione i strzeżone, którego się nie odda, ani nie porzuci za żadną cenę. 5

6 Praca domowa: 1. Narysuj plakat na temat: Mój system wartości moje Westerplatte (dotyczy uczniów klas IV- VI) 2. Napisz wypracowanie na wybrany temat (dotyczy uczniów klas I-III gimazjum): a) Mój system wartości moje Westerplatte. Które wartości są Twoim zdaniem najważniejsze? W swojej pracy odwołaj się do słów wypowiedzianych przez bł. Jana Pawła II: Każdy z was, młodzi przyjaciele, znajduje też w życiu jakieś swoje Westerplatte, jakiś wymiar zadań, które trzeba podjąć i wypełnić. Jakąś słuszną sprawę, o którą nie można nie walczyć. Jakiś obowiązek, powinność, od której nie można się uchylić. Nie można zdezerterować. Wreszcie jakiś porządek prawd i wartości, które trzeba «utrzymać» i «obronić», tak jak to Westerplatte, w sobie i wokół siebie. b) Każdy ( ) znajduje w życiu jakieś swoje Westerplatte. Wykorzystując dowolną formę literacką, odwołaj się do powyższych słów bł. Jana Pawła II. W swej pracy posłuż się przykładami z życia Naszego Patrona a także wybranej postaci historycznej lub literackiej 6