POWIATOWY URZĄD PRACY ul. Saperów 24, Elbląg 55/ , fax. 55/ ,

Transkrypt

1 POWIATOWY URZĄD PRACY ul. Saperów 24, Elbląg 55/ , fax. 55/ , RANKING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH W POWIECIE ELBLĄSKIM ZA 2013ROK Elbląg - marzec rok

2 2 Przedruk w całości lub w części oraz wykorzystanie danych statystycznych w druku dozwolone jest wyłącznie z podaniem źródła. Powiatowy Urząd Pracy ul. Saperów Elbląg tel

3 3 SPIS TREŚCI WSTĘP 4 1. KRÓTKA CHARAKTERYSTYKA BEZROBOCIA LICZBA BEZROBOTNYCH STOPA BEZROBOCIA PŁYNNOŚĆ BEZROBOCIA STRUKTURA BEZROBOCIA BEZROBOCIE WEDŁUG PODSTAWOWYCH GRUP ZAWODÓW RANKING PIERWSZYCH TRZYDZIESTU ZAWODÓW WEDŁUG LICZBY BEZROBOTNYCH BEZROBOTNI WEDŁUG POLSKIEJ KLASYFIKACJI DZIAŁALNOŚCI OFERTY PRACY WEDŁUG PODSTAWOWYCH GRUP ZAWODÓW OFERTY WEDŁUG POLSKIEJ KLASYFIKACJI DZIAŁALNOŚCI (PKD) RANKING PIERWSZYCH TRZYDZIESTU ZAWODÓW WEDŁUG LICZBY OFERT PRACY ZAWODY DEFICYTOWE I NADWYŻKOWE ZAWODY NADWYŻKOWE ZAWODY ZRÓWNOWAŻONE ZAWODY DEFICYTOWE ZAKOŃCZENIE 30 ANEKS STATYSTYCZNY 32

4 4 WSTĘP Bezrobocie od kilkunastu lat jest jednym z najbardziej dotkliwych problemów społecznych, gospodarczych i politycznych w Polsce. Do podejmowania skutecznych działań w zakresie łagodzenia jego skutków, także dla efektywnej promocji zatrudnienia niezbędna jest szeroka i ciągle aktualizowana wiedza na temat kształtowania się danych statystycznych rynku pracy. Powiatowy Urząd Pracy w Elblągu jako jeden z najistotniejszych kierunków badania tego rynku uznał systematyczną obserwację rynku pracy w powiecie elbląskim, a zwłaszcza kształtowanie się popytu i podaży siły roboczej w przekroju zawodowym. Niniejsze opracowanie będzie stanowić analizę podstawowych wielkości opisujących ten rynek w układzie według kwalifikacji zawodowych pt. Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych w powiecie elbląskim za 2013 r.. Powiatowy Urząd Pracy w Elblągu raport diagnostyczny z monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych za 2013 r. w powiecie elbląskim opracował zgodnie z zapisami ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy W celu prawidłowego zrozumienia zagadnień związanych z Monitoringiem zawodów deficytowych i nadwyżkowych (MZDiN) należy określić podstawowe definicje tej tematyki. Podstawowe definicja Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych to proces systematycznego obserwowania zjawisk zachodzących na rynku pracy dotyczących kształtowania popytu na pracę i podaży zasobów pracy w przekroju terytorialno zawodowym oraz formułowania na tej podstawie ocen, wniosków i krótkotrwałych prognoz niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania systemów: szkolenia bezrobotnych oraz kształcenia zawodowego.

5 5 Zawód deficytowy jest to zawód, na który występuje wyższe zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy w tym zawodzie. Zawód nadwyżkowy zawód, na który występuje na rynku pracy mniejsze zapotrzebowanie niż liczba poszukujących pracy w tym zawodzie. Cel opracowania analizy Informacje o bezrobociu i ofertach pracy według zawodów posłużą w szczególności jako źródło informacji do: dostosowania poziomu, struktury i treści kształcenia zawodowego do potrzeb rynku pracy; określania zgodnych z zapotrzebowaniem rynku pracy kierunków szkoleń osób bezrobotnych; prowadzenia racjonalnej i zgodnej z realiami rynku pracy gospodarki środkami Funduszu Pracy, pozostającymi w dyspozycji powiatowych urzędów pracy; w zakresie asygnowania środków na aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu, szczególnie w zakresie programów specjalnych i aktywizacji absolwentów; opracowania przez samorządy lokalne strategii działania oraz oceny i weryfikacji ich założeń w części dotyczącej łagodzenia skutków bezrobocia oraz promocji zatrudnienia; planowania działań przez instytucje i organizacje współpracujące na lokalnym rynku pracy w zakresie przeciwdziałania bezrobociu; podnoszenia jakości poradnictwa zawodowego poprzez bieżące wskazywanie doradcom zawodowym profesji poszukiwanych przez lokalnych pracodawców oraz takich, na które maleje zapotrzebowanie; usprawnienia pośrednictwa pracy poprzez uzyskanie bieżących informacji o planach zatrudnieniowych zakładów pracy. Podstawa opracowania Podstawowymi źródłami informacji wykorzystanymi w opracowaniu były: Sporządzone przez Powiatowy Urząd Pracy w Elblągu zestawienia danych statystycznych dotyczących osób bezrobotnych oraz ofert pracy będących w dyspozycji urzędu w układzie według grup zawodów.

6 6 Metodologia opracowania Raport sporządzony zgodnie z Zaleceniami metodycznymi do prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych opracowanymi przez Departament Rynku Pracy w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej. Monitoring oparty jest o trzy źródła danych: Załącznik 1 Bezrobotni według czasu pozostawania bez pracy, wieku, poziomu wykształcenia i stażu pracy, Załącznik 2 Bezrobotni według rodzaju działalności ostatniego miejsca pracy i ofert pracy oraz Załącznik 3 Bezrobotni oraz oferty pracy według zawodów i specjalności do sprawozdania MPiPS-01. Jednostką analizy w monitoringu jest zawód oraz specjalność. W monitoringu zastosowano następujące mierniki: Wskaźnik intensywności nadwyżki (deficytu) poszczególnych zawodów; Wskaźnik struktury bezrobotnych według zawodów (grup zawodów); Wskaźnik struktury bezrobotnych według PKD; Wskaźniki struktury ofert pracy według zawodów (grup zawodów); Wskaźniki struktury ofert pracy według PKD. 1. KRÓTKA CHARAKTERYSTYKA BEZROBOCIA W powiecie elbląskim prowadzona jest wszechstronna dyskusja na temat rynku pracy i bezrobocia w kontekście systemu kształcenia na różnych szczeblach i poziomach. Analiza danych o bezrobotnych w podziale na grupy zawodowe i wykształcenie wskazuje na konieczność zsynchronizowania działań w zakresie programów edukacyjnych i szkoleniowych z wymogami naszego rynku pracy. Zawarte w raporcie dane pokazują, jaki procent osób w danej grupie zawodowej może liczyć na w miarę szybkie zatrudnienie. Prezentowane opracowanie stanowi syntezę danych na temat rankingu zawodów nadwyżkowych i deficytowych w powiecie elbląskim. Skoncentrowano się tu na pierwszych

7 7 najliczniej reprezentowanych trzydziestu zawodach według liczby bezrobotnych i trzydziestu ofertach pracy. Punktem wyjścia analizy struktury bezrobotnych jest charakterystyka całej tej populacji według stanu liczebnego, płci, wieku, poziomu wykształcenia LICZBA BEZROBOTNYCH Liczba osób bezrobotnych z terenu powiatu elbląskiego zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Elblągu na dzień r. wynosiła 6116 osób. W porównaniu do 2012 r. liczba bezrobotnych z terenu powiatu elbląskiego wzrosła o 501 osób, tj. o 8,9 %. Kształtowanie się liczby bezrobotnych w 2012 i 2013 roku w poszczególnych miesiącach przestawia wykres nr Wykres nr 1. Liczba bezrobotnych w powiecie elbląskim I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII STOPA BEZROBOCIA Wskaźnik stopy bezrobocia mierzony stosunkiem bezrobotnych do czynnych zawodowo mieszkańców, na koniec grudnia 2013 roku dla powiatu elbląskiego wyniósł 29,9%. W porównaniu do grudnia 2012 r., wysokość tego wskaźnika zwiększyła się o 2,0 p. p.

8 % 8 Sytuacja powiatu elbląskiego na tle kraju i województwa przedstawia się następująco: w stosunku do średniej krajowej stopa bezrobocia w powiecie elbląskim jest wyższa o 16,5 p. p. (kraj 13,4%), w stosunku do województwa warmińsko-mazurskiego stopa bezrobocia w powiecie elbląskim jest wyższa o 8,2 p. p. (województwo 21,7%). Wykres nr 2. Stopa bezrobocia w powiecie elbląskim. 35,00 30,00 28,9 29, ,2 28,4 27,7 27,8 27,9 28,5 28,8 29,2 29,9 25,00 27,1 27,4 27,3 26,7 26,2 25,7 25,1 25, ,6 27,1 27,9 20,00 15,00 10,00 I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII PŁYNNOŚĆ BEZROBOCIA W okresie 12 miesięcy 2013 r. w PUP w Elblągu zarejestrowało się 5918 osób bezrobotnych z powiatu elbląskiego, tj. o 335 (6,0%) osób więcej niż w roku Rejestrujący się kolejny raz stanowili 85,1% (o 0,7 p. p. więcej niż w analogicznym okresie roku ubiegłego), a po raz pierwszy stanowili 14,9% (o 0,7 p. p. więcej niż w analogicznym okresie roku ubiegłego). W tym samym okresie z ewidencji bezrobotnych wyłączono 5417 osób bezrobotnych, tj. o 157 (2,9%) osób więcej niż w roku ubiegłym.

9 9 Wykres nr 3. Struktura wyłączeń z ewidencji bezrobotnych za okres 12 miesięcy 2013 r. Głównym powodem odpływu osób bezrobotnych z ewidencji urzędu były podjęcia pracy (subsydiowanej i niesubsydiowanej) oraz udział w aktywnych formach (stażach, pracach społecznie użytecznych, szkoleniach) osoby, co stanowi 58,6% wszystkich wyłączeń. W porównaniu do 2012 r. liczba bezrobotnych którzy podjęli pracę, staż i prace społecznie użyteczne wzrosła o 544 osoby (21%). Drugą co do wielkości przyczyną było niepotwierdzenie gotowości do podjęcia pracy osób, co stanowiło 26 % ogółu wyłączeń. W porównaniu do 2012 r. odnotowano spadek liczby osób wyrejestrowanych z tego tytułu o 25 osób (7,7%), przy jednoczesnym spadku udziału tych osób w ogólnej liczbie wyrejestrowań (o 5,0 p. p.).

10 STRUKTURA BEZROBOCIA Powiatowy Urząd Pracy w Elblągu dokonuje analizy struktury osób bezrobotnych według następujących kryteriów: wykształcenia, wieku, stażu, czasu pozostawania bez pracy. Strukturę bezrobocia na koniec grudnia 2013 r. z podziałem na wykształcenie, wiek, staż oraz czas pozostawania bez pracy przedstawiono w poniższej tabeli. TABELA 1. Bezrobotni według wykształcenia, wieku, stażu pracy i czasu pozostawania bez pracy. Wyszczególnienie Stan na r. Stan na r. Zmiany wzrost/spadek w% OGÓŁEM ,9 WYKSZTAŁCENIE wyższe ,8 policealne i średnie zawodowe ,1 średnie ogólnokształcące ,8 zasadnicze zawodowe ,0 gimnazjalne i poniżej ,6 WIEK lata , lata , lata , lata , lat ,6 60 i powyżej ,4 STAŻ PRACY bez stażu ,9 do 1 roku ,2 1-5 lat , lat , lat , lat ,1 30 i więcej ,6 CZAS POZOSTAWANIA BEZ PRACY do 1 miesiąca ,9 1-3 miesięcy ,3 3-6 miesięcy , miesięcy , miesięcy ,8 pow. 24 miesięcy ,2 Źródło: Sprawozdanie MPiPS-01 o rynku pracy, opracowanie własne PUP w Elblągu

11 11 a) WYKSZTAŁCENIE: Analizując dane z tabeli nr 1 według stanu na koniec grudnia 2013 r., należy zauważyć, iż największą populację wśród osób bezrobotnych stanowiły osoby z wykształceniem gimnazjalnym i niższym ( 37,7%) oraz zasadniczym zawodowym ( 31,2%). Do najmniej licznej grupy bezrobotnych należały osoby legitymujące się wykształceniem wyższym (6,2%). Strukturę bezrobotnych według wykształcenia obrazuje wykres nr 4. Wykres nr 4. Struktura bezrobotnych według poziomu wykształcenia na koniec grudnia 2013 r. w powiecie elbląskim. wyższe 6,2% gimnazjalne i poniżej 37,7% policealne i śr. zaw. 14,7% śr. ogólnokształcące 10,2% zasadnicze zawodowe 31,2% b) WIEK: Analizując bezrobotnych wg wieku możemy stwierdzić, że najliczniejszą grupę bezrobotnych stanowiły osoby w wieku lata (29,5). W stosunku do 2012 r. odnotowano w powiecie elbląskim wzrost o 59 osób, tj. 3,4%. W 2013 r. najwyższy wzrost liczby bezrobotnych odnotowano w przedziale wieku lata ( 52,4%). Najniższy wzrost liczby osób bezrobotnych odnotowano w powiecie elbląskim w przedziale wieku lata (2,3%) oraz lata (3,4%).

12 12 Wykres nr 5. Struktura bezrobotnych według wieku osób bezrobotnych w powiecie elbląskim. 60 i powyżej 2,6% lat 9,6% lata 19,9% lata 17,9% lata 20,4% lata 29,5% c) STAŻ PRACY: Biorąc pod uwagę staż pracy osób bezrobotnych, największa grupa osób z terenu powiatu elbląskiego zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Elblągu posiadały staż pracy pomiędzy 1-5 lat ( 25,1%). Pozostałe grupy kształtowały się następująco: bez stażu 18,3%; 5-10 lat 15,3%; lat 15,6%; do 1 roku 15,0%; lat 8,5%; 30 i więcej 2,1%. Z przedstawionych danych wynika, że struktura bezrobotnych według stażu na koniec grudnia 2013 r. w stosunku do poprzedniego czasookresu, pozytywnym zmianom uległa w przedziałach: 1-5 lat (-0,9 p.p.), 5-10 lat (-0,7 p.p.), lat (-0,2 p.p.). Negatywne zmiany nastąpiły w przedziałach: do roku (+ 1,2 p.p.), 30 i więcej lat ( + 0,3 p.p.), lat (+0,2 p.p.). d) CZAS POZOSTAWANIA BEZ PRACY: Jak wynika z danych zawartych w tabeli nr 1, najliczniejszą populację wśród bezrobotnych stanowiły osoby zarejestrowane powyżej 24 miesięcy (22,6%).

13 13 Drugą co do wielkości grupę stanowiły bezrobotni zarejestrowani od miesięcy (20,4%). Kolejną liczną grupę tworzyły osoby pozostające bez pracy od 6-12 miesięcy (18,4%). Biorąc pod uwagę przedziały czasowe pozostawania bez pracy, najwyższy wzrost udziału procentowego w ogólnej liczbie bezrobotnych na przestrzeni roku obserwujemy w przedziale pow. 24 miesięcy m-cy (+ 3,4 p.p.), a najwyższy spadek w przedziałach do 1 m-ca (-1,9 p.p.), od 1 do 3 m-cy (-1,6 p.p.) oraz od 12 do 24 m-cy (-1,0 p.p.) Wykres nr 6. Struktura bezrobocia w powiecie elbląskim według czasu pozostawania bez pracy (w miesiącach) na koniec grudnia 2013 roku. pow ,6% do 1 7,2% ,4% ,4% ,4% ,0% 2. BEZROBOCIE WEDŁUG PODSTAWOWYCH GRUP ZAWODÓW W strukturze bezrobocia według zawodów najliczniejszą grupę tworzyli bezrobotni bez zawodu. W końcu grudnia 2011 r. do tej grupy zaliczano 1238 osób, rok później 1469 osób, a na koniec grudnia 2013 roku liczba ta wynosiła 1789 osób. W stosunku do grudnia 2012r. w grupie tej liczba bezrobotnych wzrosła o 320 osób, tj. 21,8%, a w stosunku do grudnia 2011r. o 551 osób, tj. 44,5%. W końcu grudnia 2013 roku bezrobotni wchodzący w skład tej grupy zawodowej stanowili 29,3% (rok ,2%) ogółu zarejestrowanych bezrobotnych wzrost o 3,1 p. p. Drugie miejsce zajmowali robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy. W końcu grudnia 2011 r. były 1232 osoby, w 2012 r. o 57 osób więcej (1289), a na koniec grudnia 2013 roku liczba ta

14 14 wynosiła 1302 osoby. W stosunku do końca grudnia 2012 r. liczba bezrobotnych w tej grupie wzrosła o 13 osób, tj. 1%, a stosunku do grudnia 2011 r. wzrosła o 70 osób, tj. 5,6%. W 2013 roku robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy stanowili 21,3% ogółu zarejestrowanych bezrobotnych (spadek o 1,6 p. p. w porównaniu do grudnia 2012 r.). Trzecie miejsce przypadło pracownikom usług osobistych i sprzedawcom. Na koniec grudnia 2011 r. były 1074 osoby, na koniec grudnia osób (grupa ta wzrosła o 5 osób), a na koniec grudnia 2013 r osób (wzrost o 35 osób). W okresie dwóch lat liczba bezrobotnych w tej grupie wzrosła się o 40 osób, tj. 0,2%. W 2013 r. bezrobotni wchodzący w skład tej grupy zawodowej stanowili 18,2% ogółu bezrobotnych (w 2012 r. 19,2%). Mniejsze trudności ze znalezieniem zatrudnienia mają technicy i inny średni personel. Bezrobotni zaliczani do tej grupy pracowników zajmowali czwarte miejsce pod względem liczebności. Na koniec grudnia 2013 r. zarejestrowanych było 507 osób z omawianej grupy - i w odniesieniu do stanu z końca grudnia 2012 roku liczebność tej kategorii bezrobotnych wzrosła o 23, tj. o 4,8% i w stosunku do końca grudnia 2011 r. wzrosła o 22 osoby, tj. o 4,5%. Wzrost poziomu bezrobocia w 2013 r. w porównaniu do 2012 r. nastąpił w 10 grupach zawodowych, w tym najliczniej w grupie: wyższych urzędników i kierowników (28,6%), bez zawodu (21,8%), rolników, ogrodników, leśników i rybaków (18,1), specjalistów (12,9%), pracowników biurowych (11,6%) Według Klasyfikacji Zawodów i Specjalności, najbardziej zagregowany podział obejmuje 11 wielkich grup zawodowych, co ilustruje tabela 2. TABELA 2. Bezrobotni według grup zawodów w końcu r. BEZROBOTNI z tego: GRUPY ZAWODÓW 2011 r r r. Zmiana liczby bezrobotnych w 2012r. w porównaniu z 2011 r. Zmiana liczby bezrobotnych w 2013r. w porównaniu z 2012 r. liczba % liczba % OGÓŁEM , ,9 Siły zbrojne Wyżsi urzędnicy i kierownicy ,7 2 28,69 Specjaliści , ,9 Technicy i inny średni personel ,2 23 4,8

15 15 Pracownicy biurowi , ,6 Pracownicy usług osobistych i sprzedawcy ,5 35 3,2 Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy , ,1 Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy ,6 13 1,0 Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń ,5 6 2,0 Pracownicy przy pracach prostych ,6 22 5,3 Bez zawodu , ,8 Źródło: Sprawozdawczość nr.1 MPiPS załącznik 3. Obliczenia własne Na koniec grudnia 2013 roku bezrobotnych o najwyższych kwalifikacjach zawodowych legitymującymi się dyplomami wyższych uczelni było 350 osób, co stanowiło 5,7% ogółu bezrobotnych z powiatu elbląskiego. W 2013 r. w odniesieniu do 2012 roku liczebność tej kategorii wzrosła się o 40 osób, tj. o 12,9%, a w odniesieniu do 2011 r. wzrosła o 92 osoby, tj. 35,6%. Wykres nr 7. Udział procentowy bezrobotnych według grup zawodowych na koniec grudnia 2013 r. Wyżsi urzędnicy i kierownicy - 0,1% 0,1% 5,7% Specjaliści - 5,7% Technicy i inny średni personel - 8,3% 29,3% 8,3% 2,2% Pracownicy biurowi - 2,2% 21,3% 18,2% Pracownicy usług osobistych i sprzedawcy - 18,2% Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy - 2,8% 7,2% 4,9% 2,8% Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy - 21,3% Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń - 4,9% Pracownicy przy pracach prostych - 7,2% Bez zawodu - 29,3%

16 16 3. RANKING PIERWSZYCH TRZYDZIESTU ZAWODÓW WEDŁUG LICZBY BEZROBOTNYCH Wnikliwa analiza bezrobotnych według wielkich grup zawodów pozwoliła na sporządzenie rankingu. Znalazła się w nim grupa 30 najliczniej występujących zawodów wśród bezrobotnych patrz tabela 3. Bezrobotni posiadający zawody, wymienione w tabeli 3, w 2013 r. stanowili 70,2% z 6116 osób zarejestrowanych jako bezrobotni ogółem. W odniesieniu do stanu z roku 2012 liczba zarejestrowanych bezrobotnych w ww. zawodach wzrosła o 433 osoby, tj. o 11,2%. Poziom bezrobocia wśród bezrobotnych prezentowanych w tabeli nr 3: - wzrósł w 21 zawodach, w tym najliczniej wśród: bezrobotnych nie posiadających zawodu (o 320 osób); mechaników pojazdów samochodowych (o 23 osoby); rolników (o 23 osoby); kaletników (o 15 osób). - zmniejszył się w 9 zawodach, w tym najliczniej wśród: stolarzy meblowych, kucharzy, murarzy, techników rolników. W rankingu zawodów bezrobotnych niezmiennie pierwsze miejsce pod względem liczebności zajęli bezrobotni bez zawodu. Na koniec 2013 roku zarejestrowanych było 1789 bezrobotnych poszukujących pracy bez zawodu (udział osób powyżej 12 miesięcy wyniósł 19%). W 2013 populacja ta wzrosła o 320 osób, tj. o 21,8% Drugie miejsce przypadło sprzedawcom 525 bezrobotnych (udział osób powyżej 12 miesięcy wyniósł 52,3%) - wzrost do 2012 r. o 11 osób, tj. o 2,1%). Dalsze miejsca uzyskali: - robotnik gospodarczy 189 osób (bezrobotni powyżej 12 m-cy stanowili 49%) (wzrost liczby bezrobotnych o 8 osób, tj. 4,4%); - krawiec 115 osób (bezrobotni powyżej 12 m-cy stanowili 39,5%) (wzrost liczby bezrobotnych o 13 osób, tj. 12,7%); - kucharz 110 osób (bezrobotni powyżej 12 m-cy stanowili 46,3%) (spadek liczby bezrobotnych o 11 osób, tj. 9,1%);

17 17 - robotnik budowlany 102 osoby (bezrobotni powyżej 12 m-cy stanowili 52,4%) (wzrost liczby bezrobotnych o 5 osób, tj. 5,2%); - stolarz meblowy 101 osób (bezrobotni powyżej 12 m-cy stanowili 47%) (spadek liczby bezrobotnych o 18 osób, tj. 15,1%). TABELA 3. Ranking pierwszych trzydziestu zawodów według liczby bezrobotnych. Lp Kod zawodu Zawód Liczba w 2012 r. Liczba w 2013 r. % do ogółu Zmiana liczby bezrobotnych w porównaniu do 2012 r. Zmiana liczby bezrobotnych w porównaniu do 2012 r. liczba (5-4) % (6/4) Ogółem , ,9 z tego , , Bez zawodu , , Sprzedawca ,6 11 2, Robotnik gospodarczy ,1 8 4, Krawiec , , Technik ekonomista ,8 4 3, Kucharz ,8-11 9, Robotnik budowlany ,7 5 5, Stolarz meblowy , , Stolarz ,6 5 5, Murarz , ,5 Mechanik pojazdów samochodowych , , Kaletnik , , Rolnik , , Technik rolnik , , Kucharz małej gastronomii ,0 3 5, Technik handlowiec ,0-3 -4,7 Specjalista administracji publicznej ,9 9 18, Ślusarz ,9 0 0, Cukiernik ,9-2 -3, Piekarz ,9-5 -8, Sprzątaczka biurowa ,9 9 20, Fryzjer , , Ekonomista ,8 9 23,7 Kierowca ciągnika rolniczego ,7 2 5, Robotnik placowy ,7-3 -6, Mechanik - operator ,7-2 -4,8

18 18 pojazdów i maszyn rolniczych Technik prac biurowych ,6 5 17, Pomoc kuchenna ,6 3 9, Technik mechanik ,5 7 30, Malarz budowlany ,5 7 31,8 Pierwsze miejsce wśród zawodów nierobotniczych przypadło technikom ekonomistom i technikom rolnikom pozycja 5 i 14 w rankingu. Na koniec grudnia 2013 zarejestrowanych było 112 osób bezrobotnych (osoby zarejestrowane powyżej 12 miesięcy stanowiły 36,6%) w zawodzie technik ekonomista, tj. o 4 osoby, tj. (3,7%) więcej niż w 2012 r. i 63 osoby bezrobotne (osoby zarejestrowane powyżej 12 miesięcy stanowiły 39%) w zawodzie technik rolnik, spadek o 7 osób, tj. 10% r. Stanowili oni 1,8% i 1,0% ogółu zarejestrowanych bezrobotnych. Wciąż pierwszą lokatę z grupy osób posiadających wykształcenie wyższe zajmują specjaliści administracji publicznej. Znajdują się oni na 17 pozycji w rankingu. Na koniec 2013 r. zarejestrowanych było 58 osób posiadających ten zawód (osoby powyżej 12 m-cy 26%). W odniesieniu do 2012 r. liczba bezrobotnych specjalistów administracji publicznej wzrosła o 9 osób, tj. o 18,4%. 4. BEZROBOTNI WEDŁUG POLSKIEJ KLASYFIKACJI DZIAŁALNOŚCI (PKD) TABELA 4. Bezrobotni według rodzaju działalności ostatniego miejsca pracy. Lp. Sekcja Polskiej klasyfikacji działalności (PKD) Stan w końcu 2011 r. Bezrobotni Stan w końcu 2012 r. Stan w końcu 2013 r. Liczba % Liczba % Liczba % 1 Przetwórstwo przemysłowe , , ,2 2 Handel hurtowy i detaliczny, naprawy sprzętu mechanicznego, motocykli oraz art. przeznaczenia , , ,0 użytku domowego 3 Budownictwo 368 8, , ,6 4 Działalność niezidentyfikowana , , ,2 5 Administracja publiczna. i obrona narodowa; obowiązkowe ubezpieczenia. społeczne. i powszechne , , ,8 ubezpieczenia. zdrowotne 6 Pozostała działalność usługowa 249 5, , ,6

19 19 7 Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo 211 4, , ,6 8 Działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi 131 3, , ,2 9 Działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca 136 3, , ,5 10 Transport, gospodarka magazynowa i łączność 135 3, , ,3 11 Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna 68 1,6 83 1,8 81 1,6 12 Edukacja 66 1,5 75 1,6 96 1,9 13 Opieka zdrowia i pomoc społeczna 56 1,3 57 1,2 74 1,5 14 Działalność związana z kulturą rozrywką i rekreacją 40 0,9 48 1,0 57 1,1 15 Działalność finansowa i ubezpieczeniowa 47 1,1 46 1,0 63 1,3 16 Dostawy wody, gospodarowanie ściekami i odpadami 35 0,8 27 1,0 26 0,5 17 Działalność związana z obsługą rynku nieruchomości 15 0,3 17 0,4 16 0,3 18 Górnictwo i wydobywanie 8 0,2 12 0,3 9 0,2 19 Informacja i komunikacja 14 0,3 10 0,2 14 0,3 20 Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną 9 0,2 5 0,1 8 0,2 21 Gospodarstwa domowe zatrudniające pracowników 4 0,1 3 0,1 4 0,1 22 Organizacje i zespoły eksterytorialne 0 0,0 0 0,0 0 0,0 Ogółem Źródło: Załącznik 2 do sprawozdania MPiPS-01 o rynku pracy, opracowanie własne PUP w Elblągu. Najwięcej zarejestrowanych bezrobotnych pochodziło z następujących sekcji gospodarki narodowej: przetwórstwo przemysłowe (20,2%) wzrost o 6,5%; handel hurtowy i detaliczny, wraz z naprawami (17,0%) wzrost o 0,7%; budownictwo (11,6%) wzrost o 1,2%; administracja publiczna i obrona narodowa (9,8%) wzrost o 8,4%; pozostała działalność usługowa (4,6%) spadek o 1,3%; rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo (5,6%) wzrost o 21,6%; Na koniec 2013 r. w porównaniu do 2012 r. wzrost bezrobocia odnotowano w 16 sekcjach gospodarki narodowej, a spadek liczby bezrobotnych w 5 sekcjach gospodarki narodowej.

20 20 5. OFERTY PRACY WEDŁUG PODSTAWOWYCH GRUP ZAWODÓW W 2013 roku do Powiatowego Urzędu Pracy w Elblągu zgłoszono 1272 oferty z powiatu elbląskiego, jest to o 160 więcej niż w analogicznym okresie roku 2012 (5,6%) i o 219 więcej (21%) niż w 2011 r. W strukturze ofert pracy największa jej liczba przypada pracownikom usług osobistych i sprzedawcom. Na koniec grudnia 2013 r. dla tej grupy zawodowej przypadało 447 ofert pracy, tj. o 66 ofert więcej (17,3%) niż w 2012 r. W 2012 r. w porównaniu do 2011 r. mieliśmy do czynienia z spadkiem oferowanych miejsc pracy, który dla tej grupy wyniósł 9,7%. Grupa pracowników usług osobistych i sprzedawców stanowiła to 35,1% wszystkich ofert pracy z powiatu elbląskiego (w 2012 r. 34,3%). Drugie miejsce zajęli robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy. Dla nich w 2013r. były 292 oferty pracy - wzrost o 21, tj. o 7,7%. W 2012 r. w porównaniu do 2011 r. mieliśmy do czynienia również ze wzrostem oferowanych miejsc pracy, który wyniósł 50%. Grupa robotników przemysłowych i rzemieślników stanowiła 22,9% wszystkich ofert pracy z powiatu elbląskiego (w 2012 r. 24,4%). Trzecia lokata przypadła pracownikom przy pracach prostych. W 2013 r. dla tej populacji były 223 oferty pracy wzrost o 103, tj. o 85,8%. (W 2012 r. w porównaniu do 2011 r. zaobserwowano wzrost o 42 oferty, tj. 53,8%). Grupa pracowników przy pracach prostych stanowiła 17,5% wszystkich ofert pracy (w 2012 r. 10,8%). Według Klasyfikacji Zawodów i Specjalności, najbardziej zagregowany podział obejmuje 11 wielkich grup zawodowych patrz tabela 5. TABELA 5. Oferty pracy według wielkich grup zawodów w latach OFERTY PRACY z tego: GRUPY ZAWODÓW 2011 r r r. Zmiana liczby ofert pracy w 2012r. w porównaniu z 2011 r. Zmiana liczby ofert pracy w 2013 r. w porównaniu z 2012 r. liczba % liczba % OGÓŁEM , ,4 Siły zbrojne

21 21 Wyżsi urzędnicy i kierownicy , ,3 Specjaliści , ,7 Technicy i inny średni personel ,4-6 -7,9 Pracownicy biurowi , ,2 Pracownicy usług osobistych i sprzedawcy , ,3 Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy , ,7 Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy ,7 21 7,7 Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń , ,4 Pracownicy przy pracach prostych , ,8 Bez zawodu ,3 3 16,7 Źródło: Sprawozdanie MPiPS- 01 załącznik 3. Obliczenia własne Wzrost poziomu ofert pracy wystąpił w pięciu dużych grupach zawodowych: - robotników przemysłowych i rzemieślników; - pracowników przy pracach prostych; - pracowników usług osobistych i sprzedawców; - rolników, ogrodników, leśników i rybaków; - bez zawodu. Spadek liczby ofert pracy nastąpił w pięciu dużych grupach zawodowych: - operatorów maszyn i urządzeń; - specjalistów; - wyższych urzędników i kierowców. - techników i innego średniego personelu; - pracowników biurowych. Wykres nr 8. Udział procentowy ofert pracy w powiecie elbląskim wg grup zawodowych.

22 22 6. OFERTY WEDŁUG POLSKIEJ KLASYFIKACJI DZIAŁALNOŚCI (PKD) Oferty pracy adresowane do osób bezrobotnych z powiatu elbląskiego stanowiły 36,6% (1272) wszystkich ofert (3477) pozyskanych przez Powiatowy Urząd Pracy w Elblągu w 2013 r. Z przeprowadzonej analizy ofert według Polskiej Klasyfikacji Działalności wynika, iż do sekcji gospodarki narodowej odgrywających najistotniejszą rolę w powiecie elbląskim pod względem ilości oferowanych stanowisk pracy w 2013 r. należy: 1. Przetwórstwo przemysłowe ofert (25,9%); 2. Administracja publiczna i obrona narodowa ofert (23,7%); 3. Handel hurtowy i detaliczny ofert (13,0%); 4. Budownictwo ofert (12,2%); 5. Działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi - 60 ofert (4,7%); 6. Edukacja - 44 oferty (3,4%). TABELA 6. Oferty pracy według rodzaju działalności (PKD).

23 23 GRUPY ZAWODÓW 2011 r r r. Zmiana liczby ofert w 2012 r. w porównaniu z 2011 r. Zmiana liczby ofert w 2013 r. w porównaniu z 2012 r. Liczba % Liczba % OGÓŁEM, z tego: ,6% ,4% Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo ,7% 9 32,1% Górnictwo ,0% 2 100,0% Przetwórstwo przemysłowe ,6% -19-5,5% Wytwarzanie i zaopatrzenie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i powietrze ,0% 0 0 do układów klimatyzacyjnych Dostawy wody, gospodarowanie ściekami i odpadami oraz działalność związana z ,0% 0 0,0% rekultywacją. Budownictwo ,3% ,3% Handel hurtowy i detaliczny: naprawa poj. samochodowych, motocykli oraz ,1% 34 26,0% artykułów użytku osobistego i domowego Działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi ,6% 16 36,4% Transport, gospodarka magazynowa i łączność ,0% 4 11,4% Informacja i komunikacja ,0% 2 0 Działalność finansowa i ubezpieczeniowa ,5% 0 0,0% Działalność związana z obsługą rynku nieruchomości ,0% 0 0,0% Działalność profesjonalna naukowa i techniczna ,7% ,1% Działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca ,0% ,1% Administracja publiczna i obrona narodowa: obowiązkowe ubezpieczenie i ,4% -19-5,9% powszechne ubezpieczenie zdrowotne Edukacja ,3% 16 57,1% Ochrona zdrowia i pomoc społeczna ,8% 13 50,0% Działalność związana z kulturą rozrywką i rekreacją ,7% 0 0,0% Pozostała działalność usługowa ,0% 14 87,5% Źródło: Załącznik 2 do sprawozdania MPiPS-01 o rynku pracy, opracowanie własne PUP w Elblągu. 7. RANKING PIERWSZYCH TRZYDZIESTU ZAWODÓW WEDŁUG LICZBY OFERT PRACY Szczegółowa analiza ofert pracy pozwoliła sporządzić ranking pierwszych trzydziestu zawodów i specjalności według ich liczby, co ilustruje tabela 7.

24 24 TABELA 7. Ranking pierwszych 30 zawodów według liczby ofert pracy w 2013 r. Lp. Kod zawodu NAZWA ZAWODU Liczba ofert pracy 2012 Liczba ofert pracy 2013 % do ogółem Zmiana liczby ofert pracy w porównaniu z 2012 r. Liczba % (6/4) (5-4) Ogółem , z tego , ,1% Robotnik gospodarczy ,3 12 4, Sprzedawca , , Robotnik budowlany , , Szwaczka , , Stolarz , , Pozostali pracownicy obsługi biurowej ,2 3 6, Pomoc kuchenna , , Pozostali monterzy izolacji , , Sprzątaczka biurowa , , Bez zawodu ,7 3 16, Brukarz , , Kelner ,2 4 36, Pozostali pracownicy obsługi biura gdzie indziej niesklasyfikowani , , Technik prac biurowych ,1 2 16, Kucharz ,1 6 75, Stolarz meblowy ,0 1 8, Krawiec , , Pozostali monterzy maszyn i urządzeń , , Technik administracji , , Prasowaczka ręczna , , Kierowca samochodu osobowego ,9 0 0, Operator maszyn do produkcji opakowań z papieru i tektury , ,6 23 Robotnik drogowy ,8 2 25, Piekarz 9 7 0, , Tapicer 6 7 0,6 1 16, Barman 1 7 0, , Recepcjonista 5 7 0,6 2 40, Kaletnik 8 6 0, , Mechanik maszyn rolniczych 1 6 0, ,0 30 Monter składacz okien 6 6 0,5 0 0 Liczba ofert pracy wymieniona w tabeli 7, w 2013 r. stanowiła 72,6% ogółu zarejestrowanych ofert pracy, tj. liczby W odniesieniu 2012 r. liczba zgłoszonych ofert pracy dla zawodów ujętych w tabeli 7 wzrosła o 208 ofert, tj. o 29%.

25 25 Oferty pracy wzrosły w 22 zawodach, w tym najliczniej w zawodach: - brukarz; - stolarz; - pomoc kuchenna; - sprzątaczka biurowa; - kucharz; - barman; - sprzedawca; - robotnik budowlany. W 8 zawodach i specjalnościach odnotowano spadek ofert pracy. Dotyczyło to: - szwaczek; - krawców; - prasowaczek ręcznych, - pozostałych pracowników obsługi biurowej gdzie indziej nie sklasyfikowanych; - techników administracji. Od trzech lat niezmiennie pierwsze miejsce pod względem liczebności ofert pracy zajmują robotnicy gospodarczy. Stanowili oni 20,3% ogółu ofert z terenu powiatu elbląskiego. Drugie miejsce przypadło sprzedawcom. Oferty pracy dla sprzedawców stanowiły 8,7% w wszystkich ofert z powiatu elbląskiego wszystkich ofert z powiatu elbląskiego. Kolejne pozycje zajęli: robotnicy budowlani 6,1% wszystkich ofert z powiatu elbląskiego, szwaczki 4,7% wszystkich ofert z powiatu elbląskiego, pozostali pracownicy biurowi 4,2% wszystkich ofert z powiatu elbląskiego, krawcy 2,7% wszystkich ofert z powiatu elbląskiego. 8. ZAWODY DEFICYTOWE I NADWYŻKOWE Nierównowaga między popytem a podażą na rynku pracy powoduje występowanie zawodów, na które jest większe lub mniejsze zapotrzebowanie ze strony pracodawców tj. - zawodów nadwyżkowych, na które jest niższe zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy w tym zawodzie; tzn. występuje przewaga bezrobotnych nad ofertami pracy. Przyjęto, że zawody nadwyżkowe to zawody o wskaźniku intensywności nadwyżki mniejszym od 0,9.

26 26 - zawodów zrównoważonych, na które liczba ofert pracy pokrywa się z liczbą bezrobotnych, tzn. wykazują one na równowagę rynku pracy. Przyjęto, że zawody zrównoważone to zawody o wskaźniku większym od 0,9 i mniejszym od 1,1; - zawodów deficytowych, na które jest wyższe zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy, tzn. występuje przewaga ofert pracy nad bezrobotnymi. Przyjęto, że zawody deficytowe to zawody o wskaźniku intensywności deficytu większym od 1,1. W 2013 r. w rankingu zawodów deficytowych i nadwyżkowych w powiecie elbląskim odnotowano 514 zawodów, w których zgłoszono oferty pracy i zarejestrowali się bezrobotni. W grupie tej było 417 zawodów nadwyżkowych, 19 zrównoważonych oraz 78 zawodów deficytowych ZAWODY NADWYŻKOWE W powiecie elbląskim w strukturze zawodowej bezrobotnych dominują zawody nadwyżkowe. W zawodach nadwyżkowych w 2013 r. sklasyfikowano (posiłkując się wskaźnikiem intensywności nadwyżki zawodów 417 zawodów nadwyżkowych o intensywności nadwyżki zawodów od 0,00 do 0,85 co stanowi 81,1% w tym: - 90 zawodów (21,5%) nadwyżkowych było o wskaźniku< zera i > od 0,77 W grupie tej zarejestrowanych było 4159 bezrobotnych dla których pracodawcy zgłosili 482 oferty pracy zawod0ów (78,5%) nadwyżkowe o wskaźniku = zeru i nie przekraczającym zera, gdzie nie zgłoszono żadnej oferty pracy natomiast zarejestrowali się bezrobotni. W grupie tej zarejestrowanych było 1352 bezrobotnych dla których pracodawcy nie zgłosili ofert pracy. Po pominięciu zawodów dla których wskaźnik intensywności nadwyżki wyniósł 0 (327 zawodów), pozostało 90 zawodów deficytowych. W tabeli nr 8 przedstawiono 30 zawodów najbardziej deficytowych wg wskaźnika intensywności deficytu. TABELA 8. Ranking 30 zawodów nadwyżkowych według wskaźnika intensywności nadwyżki Lp Kod zawodu Nazwa zawodu Bezrobotni zarejestrowani w okresie 12 miesięcy 2013 r. Oferty zgłoszone w 2013 r. Wskaźnik intensywności nadwyżki/deficytu zawodów Technik ekonomista* , Bez zawodu ,011357

27 Rolnik* , Technik rolnik* , Technik mechanik* , Mechanik pojazdów samochodowych* , Specjalista administracji publicznej , Technik informatyk* , Technik handlowiec* , Cukiernik* , Piekarz* , Ogrodnik terenów zieleni , Dekarz* , Murarz* , Mechanik maszyn i urządzeń przemysłowych , Kaletnik* , Stolarz meblowy , Dozorca , Technik logistyk* 9 1 0, Kierowca ciągnika rolniczego , Fryzjer* , Kucharz* , Krawiec* , Wychowawca w placówkach oświatowych, wychowawczych i opiekuńczych 8 1 0, Technik budownictwa* , Kasjer handlowy 7 1 0, Fizjoterapeuta , Tokarz w metalu , Inżynier budownictwa budownictwo ogólne 6 1 0, Nauczyciel przedszkola 6 1 0, Najliczniejszą reprezentację tych zawodów przedstawia tabela nr 9.

28 28 TABELA 9. Ranking 20 najliczniejszych zawodów nadwyżkowych, dla których wskaźnik intensywności nadwyżki wyniósł O. Lp Kod zawodu Nazwa zawodu Bezrobotni zarejestrowani w okresie 12 miesięcy 2013 r. Oferty zgłoszone w 2013 r. Wskaźnik intensywności nadwyżki/deficytu zawodów Ekonomista , Kucharz małej gastronomii* , Operator urządzeń przetwórstwa owocowowarzywnego Mechanik - operator pojazdów i maszyn rolniczych* , Ślusarz* , Malarz budowlany , Blacharz samochodowy* , Robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym , Technik organizacji usług gastronomicznych* Specjalista resocjalizacji , Technik żywienia i gospodarstwa domowego* , Technik agrobiznesu* , Lakiernik samochodowy , Technik hotelarstwa* , Technolog robót wykończeniowych w budownictwie* , Robotnik placowy , Betoniarz - zbrojarz* , Technik ogrodnik* , Elektromechanik pojazdów samochodowych* , Hydraulik , ZAWODY ZRÓWNOWAŻONE Przez zawód zrównoważony należy rozumieć zawód, w którym występuje równowaga pomiędzy liczbą osób poszukujących pracy w danym zawodzie, a liczbą pojawiających się ofert pracy dotyczących tego zawodu. W grupie zawodów zrównoważonych w 2013 r. (posiłkując się wskaźnikiem intensywności nadwyżki - deficytu) zawodów, wyłoniono 19 zawodów zrównoważonych, co stanowi 3,7% z 514 zawodów występujących w powiecie elbląskim. W grupie tej zarejestrowanych było 114 bezrobotnych, dla których pracodawcy zgłosili 118 ofert pracy Z uzyskanych danych wynika, iż zdecydowanie najliczniejszym zrównoważonym zawodem był robotnik budowlany i kelner budynków (co ilustruje tabela 10).

29 29 Lp TABELA 10. Ranking zawodów deficytowych według wskaźnika intensywności zawodu. Kod zawodu Nazwa zawodu Bezrobotni zarejestrowani w okresie 12 miesięcy 2013 r. Oferty zgłoszone w 2013 r. Wskaźnik intensywności nadwyżki/deficytu zawodów Agent ubezpieczeniowy 3 3 1, Bibliotekarz* 3 3 1, Pozostali opiekunowie dziecięcy 3 3 1, Główny księgowy 2 2 1, Diagnosta laboratoryjny 2 2 1, Kierowca autobusu 2 2 1, Pedagog szkolny 1 1 1, Specjalista do spraw ubezpieczeń majątkowych i , osobowych Menedżer produktu 1 1 1, Specjalista do spraw reklamy 1 1 1, Psycholog 1 1 1, Laborant chemiczny 1 1 1, Technik bezpieczeństwa i higieny pracy* 1 1 1, Ratownik medyczny* 1 1 1, Palacz kotłów centralnego ogrzewania wodnych , rusztowych Pracownik pomocniczy obsługi hotelowej* 1 1 1, Operator myjni 1 1 1, Robotnik budowlany , Kelner* , ZAWODY DEFICYTOWE W grupie zawodów deficytowych w 2013 roku, wyłoniono 78 zawodów deficytowych, co stanowi 15,2% z 514 zawodów występujących w powiecie elbląskim. W tej grupie zawodów iloraz średniej miesięcznej liczby ofert pracy do średniomiesięcznej liczby zarejestrowanych bezrobotnych wyraża się wskaźnikiem większym niż 1,1. W oparciu o załącznik 3 do sprawozdania MPiPS-01 sporządzono tablicę obejmującą 32 zawody deficytowe od najniższego do najwyższego wskaźnika deficytu. W grupie tej zarejestrowanych było 293 bezrobotnych, dla których pracodawcy zgłosili 581 ofert pracy. Do zawodów deficytowych zaliczamy również 46 zawodów w których nie było zarejestrowanych bezrobotnych, a pracodawcy zgłosili 91 ofert.

30 30 Lp TABELA 11. Ranking zawodów deficytowych według wskaźnika intensywności deficytu zawodu Kod zawodu Nazwa zawodu Bezrobotni zarejestrowani w okresie 12 miesięcy 2013 r. Oferty zgłoszone w 2013 r. Wskaźnik intensywności nadwyżki/deficytu zawodów Pomoc kuchenna , Pilarz 6 7 1, Zaopatrzeniowiec 5 6 1, Mechanik maszyn rolniczych 5 6 1, Brukarz , Recepcjonista 4 7 1, Robotnik gospodarczy , Szwaczka , Pokojowa 3 6 2, Kierowca samochodu dostawczego 2 4 2, Sortowacz 2 4 2, Opiekunka dziecięca* 1 2 2, Sekretarka 1 2 2, Fakturzystka 1 2 2, Kosmetyczka 1 2 2, Portier 1 2 2, Pozostali robotnicy przygotowujący drewno i pokrewni 1 2 2, Pomocnik mechanika 1 2 2, Lakiernik wyrobów drzewnych 2 5 2, Pozostali pracownicy obsługi biurowej , Pomocniczy robotnik polowy 3 9 3, Palacz pieców zwykłych 2 6 3, Operator maszyn do produkcji opakowań z papieru i tektury , Prasowaczka ręczna , Pracownik socjalny 1 4 4, Pozostali formierze odlewniczy i pokrewni 1 4 4, Dojarz 1 5 5, Szlifierz materiałów drzewnych 1 5 5, Pozostali monterzy maszyn i urządzeń mechanicznych , Opiekun medyczny* 1 6 6, Pozostali pracownicy obsługi biura gdzie indziej niesklasyfikowani , Pozostałe pomoce i sprzątaczki biurowe, hotelowe i podobne , W rankingu zawodów i specjalności, w których wystąpiła przewaga zgłoszonych ofert pracy nad liczbą zarejestrowanych bezrobotnych w 2013 roku znalazły się osoby posiadające wykształcenie: zasadnicze, średnie zawodowe, wyższe. W grupie zawodów deficytowych największa liczba ofert pracy przypadła: robotnikom gospodarczym;

31 31 szwaczkom; pozostałym pracownikom obsługi biurowej; pomocom kuchennym; pozostałym pomocom i sprzątaczkom biurowym, hotelowym i podobnym. W klasyfikacji zawodów deficytowych nie było zarejestrowanych bezrobotnych z grupy specjalistów posiadających wykształcenie wyższe. 9. ZAKOŃCZENIE Niniejsze opracowanie Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych w powiecie elbląskim jest próbą zdiagnozowania rynku pracy na niniejszym obszarze w 2013 r. Na koniec badanego okresu z terenu powiatu elbląskiego w Powiatowym Urzędzie Pracy w Elblągu zarejestrowanych było 6116 osób. Stopa bezrobocia na koniec 2013 r. wyniosła 29,9%. Największą grupę wśród bezrobotnych stanowiły osoby bez zawodu (29,3% ogółu bezrobotnych), natomiast w dalszej kolejności wystąpiły następujące zawody: sprzedawca, robotnik gospodarczy, krawiec, technik ekonomista, kucharz, robotnik budowlany, stolarz meblowy, stolarz, murarz. Napływ osób bezrobotnych w większości przypadków nie odbiegał znacząco od struktury przedstawionej powyżej również w większości przypadków najwięcej osób zarejestrowało się w tych zawodach, które miały największą reprezentację w rejestrze na koniec badanego okresu. W większości przypadków, osoby bezrobotne zarejestrowane na koniec 2013 r. pracowały poprzednio w następujących sekcjach PKD: przetwórstwo przemysłowe, handel i budownictwo. Z sekcji, z których zgłoszono najwięcej ofert pracy to: przetwórstwo przemysłowe, administracja publiczna i obrona narodowa, handel hurtowy i detaliczny. Powyższe wyniki potwierdzają, że miejsca pracy oferuje głównie przemysł, handel oraz gminy powiatu elbląskiego. Zgodnie z danymi Głównego Urzędu Statystycznego (stan na 31 grudnia 2013 r.) na terenie powiatu elbląskiego funkcjonowało 3858 firm, które dostarczyły 1272 oferty pracy. Najwięcej ofert pracy odnotowano w takich zawodach jak: robotnik gospodarczy, sprzedawca,, robotnik budowlany, szwaczka, stolarz, pozostali pracownicy obsługi biurowej, pomoc kuchenna, pozostali monterzy izolacji, krawiec, technik administracji, kierowca samochodu ciężarowego. Skalę zagospodarowania ofert pracy oraz podaży osób bezrobotnych obrazuje analiza według wskaźnika intensywności deficytu (nadwyżki) zawodów. Z danych przedstawionych w

32 32 rozdziale VIII wynika, że najbardziej nadwyżkowymi zawodami to zawody reprezentujące sektor stolarski oraz budowlany. Zawody nadwyżkowe stanowiły 81,1% zawodów w jakich zarejestrowali się bezrobotni z powiatu elbląskiego w 2013 r. W grupie zawodów nadwyżkowych znaleźli się również bezrobotni z wykształceniem wyższym, między innymi ekonomiści i specjaliści administracji publicznej. Dla tej grupy zawodów do Powiatowego Urzędu Pracy w Elblągu wpływają tylko nieliczne oferty. Z reguły osoby z wykształceniem wyższym sami poszukują pracy u pracodawców, często już podczas praktyk zawodowych. W sektorze zawodów deficytowych, które stanowiły 15,2% wszystkich zawodów, najwyższy wskaźnik posiadały zawody: robotnicy gospodarczy, szwaczki, pozostali pracownicy obsługi biurowej, pomoc kuchenna, pozostałe pomoce i sprzątaczki biurowe, hotelowe i podobne. Pośrednicy pracy podczas wizyt składanych lokalnym pracodawcom uzyskali następujące informacje odnośnie poszukiwanych zawodów, oczekiwań pracodawców oraz oceny przygotowania do zawodu młodzieży kończącej szkoły ponadgimnazjalne: 1. Pracodawcy z branży odzieżowej zgłaszają problem z brakiem możliwości zaspokojenia potrzeb kadrowych na stanowiska szwaczka, krojczy, krawiec. Wynika to z braku odpowiednich kierunków kształcenia w szkołach zawodowych i w związku z tym, brakiem osób wykwalifikowanych do wykonywania tego zawodu. Problem ten występuje również w zawodach tapicer, spawacz, cieśla, dekarz-blacharz. 2. Pracodawcy zgłaszają, że absolwenci szkół zawodowych nie są praktycznie przygotowani do wykonywania zawodu. Obecny system kształcenia nie kładzie nacisku na praktyczne przygotowanie do wykonywania zawodu. Dotyczy to również absolwentów szkół średnich zawodowych. 3. Pracodawcy coraz częściej wykazują zainteresowanie zatrudnieniem na umowy cywilnoprawne (umowy zlecenie, umowy o dzieło, umowy agencyjne); 4. Pracodawcy najczęściej oferują minimalne wynagrodzenie - w przypadku zatrudnienia na umowę o pracę; 5. W dalszym ciągu wzrost zainteresowania zatrudnieniem osób niepełnosprawnych, zwłaszcza na stanowiska: pracownik ochrony, dozorca; 6. W przypadku zatrudnienia osoby bezrobotnej pracodawcy w dużej mierze zainteresowani są formami wsparcia z PUP, np. refundacji składek i części wynagrodzenia, staż, refundacja kosztów doposażenia i wyposażenia stanowiska pracy.

33 33 ANEKS STATYSTYCZNY TABELA 12. Zawody nadwyżkowe, zrównoważone i deficytowe według wskaźnika nadwyżki/deficytu. Lp. Kod zawodu Nazwa zawodu Bezrobotni zarejestrowani w okresie 12 miesięcy 2013 r. Oferty zgłoszone w 2013 r. Wskaźnik intensywności nadwyżki/deficytu zawodów Zawody nadwyżkowe Ekonomista , Kucharz małej gastronomii* , Operator urządzeń przetwórstwa owocowowarzywnego Mechanik - operator pojazdów i maszyn rolniczych* , Ślusarz* , Malarz budowlany , Blacharz samochodowy* , Robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym , Technik organizacji usług gastronomicznych* Specjalista resocjalizacji , Technik żywienia i gospodarstwa domowego* , Technik agrobiznesu* , Lakiernik samochodowy , Technik hotelarstwa* , Technolog robót wykończeniowych w budownictwie* , Robotnik placowy , Betoniarz - zbrojarz* , Technik ogrodnik* , Elektromechanik pojazdów samochodowych* , Hydraulik , Pedagog , Pozostali pracownicy ochrony osób i mienia , Nauczyciel nauczania początkowego , Specjalista do spraw organizacji usług gastronomicznych, hotelarskich i , turystycznych Technik usług fryzjerskich* , Technik ochrony środowiska* , Technik technologii odzieży* Elektromonter instalacji elektrycznych Formierz odlewnik , Pozostali specjaliści do spraw zarządzania i organizacji 9 0 0, Technik technologii żywności* 9 0 0,000000

34 Pozostali ogrodnicy 9 0 0, Pozostali inżynierowie inżynierii środowiska 8 0 0, Nauczyciel języka polskiego 8 0 0, Specjalista do spraw marketingu i handlu 8 0 0, Technik usług kosmetycznych* 8 0 0, Pozostali elektromechanicy i elektromonterzy 8 0 0, Pomocniczy robotnik szklarniowy 8 0 0, Prawnik legislator 7 0 0, Politolog 7 0 0, Technik elektronik* 7 0 0, Technik leśnik* 7 0 0, Spawacz ręczny gazowy 7 0 0, Monter konstrukcji stalowych 7 0 0, Pozostali mechanicy pojazdów samochodowych 7 0 0, Elektromonter (elektryk) zakładowy 7 0 0, Specjalista bankowości 6 0 0, Filolog filologia obcojęzyczna 6 0 0, Filolog filologia polska 6 0 0, Technik farmaceutyczny* 6 0 0, Technik obsługi turystycznej* 6 0 0, Monter kadłubów okrętowych* 6 0 0, Operator urządzeń do produkcji wyrobów mleczarskich 6 0 0, Specjalista do spraw rachunkowości 5 0 0, Specjalista do spraw finansów 5 0 0, Specjalista do spraw logistyki 5 0 0, Administrator sieci informatycznej 5 0 0, Technik mechanizacji rolnictwa* 5 0 0, Asystentka stomatologiczna* 5 0 0, Rolnik produkcji roślinnej i zwierzęcej pracujący na własne potrzeby 5 0 0, Posadzkarz* 5 0 0, Monter instalacji i urządzeń telekomunikacyjnych (telemonter) 5 0 0, Inżynier inżynierii środowiska oczyszczanie miast i gospodarka odpadami 4 0 0, Inżynier technologii żywności 4 0 0, Inżynier gospodarki przestrzennej 4 0 0, Pozostali specjaliści do spraw administracji i rozwoju 4 0 0, Specjalista zastosowań informatyki 4 0 0, Dziennikarz 4 0 0, Technik inżynierii środowiska i melioracji* 4 0 0, Technik fizjoterapii 4 0 0, Plastyk* 4 0 0, Pozostali pracownicy do spraw transportu 4 0 0, Ogrodnik* 4 0 0, Betoniarz 4 0 0,000000