Polska Asocjacja Ekologii Krajobrazu. Biuletyn PAEK

Transkrypt

1 I VI 2008 Polska Asocjacja Ekologii Krajobrazu Biuletyn PAEK Zapraszamy współpracy! do W tym miejscu apelujemy o nadsył anie materiałów do Biuletynu: sprawozdań ze spotkań naukowych i realizowanych projektów, recenzji, artykułów polemicznych itp. W 29 numerze Biuletynu z dumą prezentujemy nową formułę Problemów Ekologii Krajobrazu. Czasopismo w ocenie MNiSW uzyskało 4 punkty, co lokuje je na dobrej pozycji wśród krajowych pism naukowych. Do tego sukcesu przyczynili się wszyscy dbający o poziom kolejno wydawanych tomów. Redakcja dziękuje za pomoc w zestawieniu dokumentów do MNiSW zawsze gotowym do współpracy - Tomaszowi Giętkowskiemu i Sylwii Horskiej Schwarz :-) Od Redakcji Biuletyn PAEK jest oficjalnym organem Polskiej Asocjacji Ekologii Krajobrazu. Ukazuje się dwa razy w roku: w marcu i październiku. Adres Redakcji: Agata Cieszewska, Zakład Studiów Krajobrazowych, Katedra Architektury Krajobrazu SGGW, ul. Nowoursynowska 159, Warszawa, tel. (22) , fax (22) agata_cieszewska@sggw.pl Termin nadsyłania materiałów upływa 31 stycznia i 30 września. Materiałów nie zamówionych redakcja nie zwraca, przedruk dozwolony z podaniem źródła. Członkiem PAEK można zostać po wypełnieniu deklaracji członkowskiej oraz opłaceniu wpisowego (6,- PLN) i składki rocznej (w 2007 roku 20,- PLN). Jednocześnie informujemy, że uczestnicząc w PAEK można zostać członkiem IALE (International Association for Landscape Ecology) po opłaceniu składki rocznej, która obecnie wynosi równowartość 20 dolarów amerykańskich (dla studentów zniżka do 10 dolarów amerykańskich). Wpłaty prosimy dokonywać również na konto PAEK. W tym numerze: Podziękowania 2-3 Seria Problemy Ekologii Krajobrazu Rada Programowa Serii PEK Sprawozdania 5-6 Streszczenie rozprawy doktorskiej Zaproszenia na konferencje Szanowni czytelnicy! W 29 biuletynie nowy Zarząd PAEK składa najserdeczniejsze podziękowania prof. dr hab. Andrzejowi Richlingowi za dotychczasowe przewodnictwo Polskiej Asocjacji Ekologii Krajobrazu. Przedstawiamy także nową formułę Problemów Ekologii Krajobrazu, które zostały zakwalifikowane do grupy czasopism naukowych prezentowanej na liście MNiSW (wraz wymogami technicznymi tej nowej Serii), a także kompletną listę członków Rady Programowej tego czasopisma naukowego. Redakcja Biuletynu przeprasza dr hab. Mariusza Kistowskiego prof. UG za pominięcie Jego osoby w przedstawionej w poprzednim biuletynie wstępnej liście rady programowej. W tym numerze wracamy do cyklu prezentującego streszczenia rozpraw doktorskich, w bieżącym numerze jest to praca dr Sylwii Horskiej - Schwarz. W Biuletynie znalazły się 3 zaproszenia w tym pierwsza informacja o Europejskim Kongresie IALE, który w przyszłym roku odbędzie się w Salzburgu, a organizatorem jest znany i bywający w Polsce na konferencjach PAEK Prof. Jürgen Breuste. Dwie inne konferencje odbędą się jeszcze we wrześniu 2008 Agata Cieszewska

2 Biuletyn PAEK PODZIĘKOWANIA Zarząd PAEK pragnie wyrazić serdeczne podziękowania Panu Prof. dr hab. Andrzejowi Richlingowi pomysłodawcy, twórcy i wieloletniemu przewodniczącemu Polskiej Asocjacji Ekologii Krajobrazu. Wielce Szanowny Panie Profesorze! Nie ma wśród członków naszej asocjacji osoby, dla której nie byłby Pan Profesor kimś ważnym. Są to oczywiście różne role, przede wszystkim dlatego, że wywodzimy się z różnych pokoleń, ale także dlatego, że pochodzimy z różnych ośrodków badawczych. Kimś innym jest Pan Profesor dla tych, którzy urodzili się wcześniej, tu najlepiej chyba pasuje łacińska sentencja Primus Inter pares. Dla pokolenia tych, którzy mają honor być Pana Uczniami, jest Pan Profesor mistrzem a zatem nauczycielem i opiekunem. Wreszcie dla najmłodszego pokolenia jest Pan Profesor chodzącą legendą, której bezpośrednie poznanie choćby na konferencji PAEK stanowi przygodę, która zadecydować może o wyborze kierunku badawczego, któremu pozostanie się wierny przez całe naukowe życie. Dla jakże wielu z nas był Pan Profesor recenzentem, krytycznym ale życzliwym, prac doktorskich czy habilitacyjnych. Tą życzliwością ogarniał Pan Profesor wszystkich, komu tylko przyszło do głowy wejść w tryby PAEK-u bez względu na to czy z wielkiego czy małego ośrodka pochodził, czy był geografem, biologiem, architektem czy planistą, czy wielkie miał dla polskiej nauki zasługi czy też po raz pierwszy w życiu z drżeniem serca, prezentował swoje badawcze dociekania. Wiele razy, po wygłoszeniu referatu na konferencji, oczekiwaliśmy właśnie na Pana opinię, czy to co badamy, co głosimy, ma sens i co warto w tym co robimy zmienić lub poprawić. I ta opinia była czymś najważniejszym decydowała o podjęciu lub zaprzestaniu kierunków badań, budowała poczucie własnej wartości. Jak często w kuluarach potem padało: podobało się Richlingowi!. Pozytywna opinia Pana Profesora była nobilitacją w gronie polskich ekologów krajobrazu. Jak często rozpoczynaliśmy nasze naukowe dociekania, projektowanie badań czy pisanie artykułu od sięgnięcia do Str. 2

3 jednej z licznych prac Pana Profesora. Jak często w dyskusjach padało: ale jak to jest u Richlinga? lub też co o tym pisze Richling?. Szanowny Panie Profesorze! Od początku powstania, tj. od 1993 roku przez kolejne kadencje kierował Pan Polską Asocjacją Ekologii Krajobrazu. W tym czasie poza wszelkimi zasługami naukowymi i organizacyjnymi osiągnął Pan coś, co mało komu się udaje zdobył Pan rząd dusz. I nadal go dziś po ustąpieniu z funkcji przewodniczącego i przekazaniu jej jednemu ze swoich uczniów posiada. Stąd Polska Asocjacja Ekologii Krajobrazu postanowiła poprosić Cię o przyjęcie godności jej Honorowego Przewodniczącego, licząc na to, iż w dalszym ciągu korzystać będziemy mogli z Twej wiedzy, doświadczenia i życzliwości. Zarząd PAEK Problemy Ekologii Krajobrazu - czasopismo naukowe Polskiej Asocjacji Ekologii Krajobrazu Utworzona w 1996 roku seria obejmuje już 19 tomów, w większości bogato ilustrowanych. Były one wydawane przez różne ośrodki naukowe ale w sposób uzgodniony, w zasadzie w nawiązaniu do konferencji organizowanych przez te ośrodki. W poprzednim Biuletynie zawarta została informacja o podjęciu starań o umieszczenie Problemów Ekologii Krajobrazu na liście czasopism naukowych ocenianych przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Starania te zakończyły się powodzeniem. W Komunikacie nr 9 Ministra z 29 lutego 2008 r. w sprawie uzupełnienia wykazu wybranych czasopism wraz z liczbą punktów za umieszczoną w nich publikację naukową, na pozycji 156 wymienione są Problemy Ekologii Krajobrazu / The Problems of Landscape Ecology z 4 punktami za publikację. 27 marca 2008 roku na posiedzeniu w Warszawie ukonstytuowała się Rada Programowa Serii Problemy Ekologii Krajobrazu. Jej pełny skład podano obok. Uzgodniono wówczas, że przewodniczący Rady będzie równocześnie pełnił funkcję redaktora naczelnego serii. Redakcja Problemów Ekologii Krajobrazu mieści się w Warszawie prof. dr hab. Andrzej Richling lub mgr Jerzy Lechnio Wydział Geografii i Studiów Regionalnych Str. 3

4 Biuletyn PAEK Uniwersytetu Warszawskiego, ul. Krakowskie Przedmieście 30, lub a stronę internetową Serii stanowi strona Polskiej Asocjacji Ekologii Krajobrazu ( Problemy Ekologii Krajobrazu organ Polskiej Asocjacji Ekologii Krajobrazu ukazuje się nie rzadziej niż dwa razy do roku, jak poprzednio w różnych ośrodkach naukowych. Wydawcy kolejnych tomów spełnić powinni następujące warunki: 1. uzgodnić z Przewodniczącym Rady Programowej tytuł i szczegółowy projekt tomu, 2. zgromadzić materiały do druku przygotowane przez autorów zgodnie z zaleceniami dostępnymi na stronie internetowej Polskiej Asocjacji Ekologii Krajobrazu, 3. przeprowadzić weryfikację tych materiałów, przy czym funkcję recenzentów, po uzgodnieniu z Przewodniczącym Rady Programowej, pełnić powinni członkowie Rady, 4. dostosować tom do wymogów technicznych Serii (dostępne na stronie internetowej Polskiej Asocjacji Ekologii Krajobrazu). Wydawca powinien zadeklarować, że uznaje podwójny copyright (jednostki wydającej i Polskiej Asocjacji Ekologii Krajobrazu) oraz obowiązany jest do przesłania wszystkich materiałów w wersji elektronicznej Redakcji Serii do umieszczenia ich na stronie PAEK, co powinno nastąpić po 6 miesiącach od momentu ukazania się wersji na papierze. Materiały publikowane w Problemach Ekologii Krajobrazu powinny być podzielone na artykuły i notatki naukowe. Językiem serii jest polski i/lub angielski. W wersji polskojęzycznej obowiązuje tłumaczenie na język angielski tytułu, streszczenia artykułu lub notatki, słów kluczowych i podpisów rycin. Seria powinna być cytowana w następujący sposób: Prob. Ekol. Kraj. (w wersji polskiej) lub Prob. Land. Ecol. (w wersji angielskiej). Wydawca tomu jest zobowiązany do przekazania po jednym egzemplarzu każdemu członkowi Rady Programowej oraz 5 egzemplarzy Redakcji Serii. Przewodniczący Rady Programowej Prof. dr hab. Andrzej Richling Rada Programowa Serii Problemów Ekologii Krajobrazu W poprzednim Biuletynie omyłkowo został podany niepełny skład rady programowej Problemów Ekologii Krajobrazu. Zabrakło reprezentującego Uniwersytet Gdański dr hab. Mariusz Kistowskiego prof. UG, za co serdecznie pragniemy przeprosić. Kompletna Rada Programowa Serii Problemy Ekologii Krajobrazu obejmuje: Przewodniczący: Prof. dr hab. Andrzej Richling Warszawa, (UW) Sekretarz: Dr Agata Cieszewska - Warszawa (SGGW) Członkowie: Dr hab. Tadeusz Chmielewski prof. AR- Lublin (AR) Dr hab. Marian Drużkowski Kraków, (UJ) Str. 4

5 Dr hab. Krystyna German - Kraków (UJ) Prof. dr hab. Andrzej Jankowski Sosnowiec (UŚ) Dr hab. Mariusz Kistowski porf UG Gdańsk (UG) Dr hab. Ryszard Klimko prof. AP - Słupsk Prof. dr hab. Leon Kozacki Poznań (UAM) Dr hab. Maciej Pietrzak - prof. AWF - Poznań Dr hab. Zbigniew Podgórski Toruń (UMK) Doc. dr hab. Jerzy Solon Warszawa, (IGiPZ PAN) Prof. dr hab. Adolf Szponar Wrocław, Un. Wrocławski) Prof. dr hab. Krzysztof Wojciechowski Lublin, (UMCS) Dr hab. Wiesław Ziaja Kraków (UJ). Seminaria, sesje, spotkania...sprawozdanie z konferencji PAEK w Bukowinie Tatrzańskiej, IX 2007 W dniach września 2007 odbyła się w Bukowinie Tatrzańskiej druga - organizowana przez Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego - ogólnopolska konferencja PAEK zatytułowana Ekologia krajobrazu - perspektywy badawcze i utylitarne. Uczestnicy tej konferencji tym razem spotkali się w bardzo sympatycznym Górskim Ośrodku Wypoczynkowym STASINDA w Bukowinie Tatrzańskiej, leżącym w pobliżu drogi łączącej Poronin z przejściem granicznym na Łysej Polanie. W konferencji uczestniczyło łącznie 38 osób, a zaprezentowano w tym czasie 28 wystąpień referatowych. Otwarcia konferencji dokonał jej główny organizator czyli dr Jarosław Balon, który po krótkim przemówieniu oddał głos prof. dr hab. Andrzejowi Richlingowi, a następnie dr hab. Krystynie German. W ramach sesji otwierającej konferencję zostały przedstawione trzy referaty. W referacie wprowadzającym prof. dr hab. Andrzej Richling przedstawił ogólne w najbliższych latach kierunki rozwoju geografii fizycznej i na tym tle zarówno wypunktował możliwości rozwoju, otwierające się przed ekologią krajobrazu, jak i wskazał istnienie braków metodologicznych. Kolejne dwa referaty tej części obrad wygłosili prof. dr hab. Maciej Pietrzak na temat aktualnych i nieaktualnych problemów teoretycznometodologicznych ekologii krajobrazu oraz dr Jarosław Czochański, który bardzo obrazowo przedstawił zastosowanie systemu monitoringu regionalnego jako narzędzia badań krajobrazowych i zarządzania przestrzenią. Drugą część pierwszego dnia obrad uzupełniły cztery kolejne wystąpienia, spośród których długą i wielowątkową dyskusję wzbudziła dr Sylwia Horska- Schwarz prezentacją zatytułowaną Geo- i bioindykatory w badaniach jakości środowiska przyrodniczego w różnych typach krajobrazu. Wieczorem odbył się uroczysty bankiet, podczas którego wznoszono liczne toasty za prawidłowy rozwój polskiej ekologii krajobrazu. W kolejnym dniu konferencji uczestnicy wzięli udział w autokarowej wycieczce na Słowację, Str. 5

6 Biuletyn PAEK którą poprowadzili dr Jarosław Balon i dr Miłosz Jodłowski. Trasa wiodła do Szczyrbskiego Jeziora w słowackich Tatrach Wysokich, a następnie już pieszo szlakiem turystycznym Doliną Mięguszowiecką do Popradzkiego Stawu. W drodze powrotnej dyskutowano nad przyczynami i - wciąż widocznymi - skutkami katastrofalnego huraganu, który w 2004 roku zniszczył znaczną część drzewostanu reglowego w słowackich Tatrach. Po powrocie odbyło się zebranie Polskiej Asocjacji Ekologii Krajobrazu, w trakcie którego odbyło się m.in. ogłoszenie wyników wyborów nowego Zarządu PAEK i uroczyste przekazanie kierowania asocjacją przez Prof. A. Richlinga nowemu Przewodniczącemu prof. dr hab. Maciejowi Pietrzakowi. Ten pełen wrażeń i wymagający kondycji dzień konferencji podsumował trwający do baaaardzo późnych godzin nocnych wieczór piosenki górskiej. W trzecim dniu obrad miały miejsce, obfitujące w żywe dyskusje, cztery sesje referatowe poświęcone m.in. problematyce zastosowania ekologii krajobrazu w planowaniu przestrzennym (dr hab. Mariusz Kistowski), istnienia w przyrodzie porządków przestrzennych (dr Jarosław Balon), standaryzacji badań ekologicznokrajobrazowych (prof. dr hab. Jerzy Solon) czy też perspektyw zastosowania badań krajobrazowych dla określania zasobów środowiska pod kątem turystyki (dr Anatolij Melnyk). Wyjątkowym w skutkach było wystąpienie dra Krzysztofa Badory dotyczące potrzeby i możliwości przebudowy systemu ochrony krajobrazu. Po długiej dyskusji podjęto decyzję o powołaniu grupy standaryzującej Ten bardzo wyczerpujący pod względem naukowym dzień rozluźniło wieczorne grillognisko na wolnym powietrzu, z którego regionalna góralska muzyka, zaprezentowana przez lokalną kapelę, jeszcze dzisiaj wielu uczestników gra w uszach. W czwartym, ostatnim dniu konferencji, miała miejsce ostatnia sesja referatowa oraz ponad godzinna dyskusja będąca podsumowaniem całości obrad. W świetle niewymuszonych wypowiedzi uczestników konferencji, obrady należy uznać za udane zarówno pod względem merytorycznym, jak i organizacyjnym. Wojciech Maciejowski Str. 6

7 Rozprawy w tej części proponujemy przedstawiać streszczenia prac naukowych Dr Sylwia Horska-Schwarz, Zakład Geografii Fizycznej Uniwersytetu Wrocławskiego Praca doktorska pt: Struktura i funkcjonowanie geokompleksów w dolinie Odry między Oławą a Wrocławiem obroniona w 2006 r. w instytucie Geografii i Rozwoju Regionalnego Uniwersytetu Wrocławskiego pod kierunkiem prof. dr hab. Adolfa Szponara, a recenzentami byli: dr hab. Krystyna German i prof. dr hab. Andrzej Richling.... Streszczenie Pod wpływem ingerencji człowieka w naturalne środowisko doliny Odry na odcinku Oława Wrocław, doszło do zubożenia, a w wielu przypadkach znacznego uproszczenia struktury geokompleksów położonych w obrębie różnowiekowych poziomów terasowych. Procesy, które zostały zainicjowane w momencie, kiedy człowiek rozpoczął zagospodarowanie tego obszaru, doprowadziły do nieodwracalnych przemian poszczególnych komponentów środowiska przyrodniczego. Zastosowane w pracy nowoczesne techniki badawcze, z systemem nawigacji satelitarnej (GPS), oprogramowaniem GIS wraz z nowoczesną aparaturą badawczą użytą do analiz laboratoryjnych (AAS, laserowa analiza osadów itp.), pozwoliły uchwycić fizyczne i chemiczne zróżnicowanie w obrębie geokompleksów danego typu. Właściwe rozpoznanie morfologii oraz morfodynamiki różnowiekowych powierzchni terasowych badanego fragmentu doliny stanowiło podstawę wydzielenia charakterystycznych typów rzeźby występujących w ich obrębie. Następnie wyznaczono typy hydrotopów, a kolejnym elementem badań geokompleksowych w dolinie Odry było kartowanie geobotaniczne przeprowadzone wzdłuż przekrojów topograficznych oraz powierzchni kluczowych. Uzyskane, dane wykorzystano do wyznaczenia strefowej zmienności występujących na obszarze badań zespołów fitocenoz oraz określenia stopnia ich deformacji. Dzięki temu uzyskano obraz przestrzeni zróżnicowanej pod względem podatności i stabilności struktury na zmiany stosunków wodnych prowadzących do degradacji oraz fluktuacji poszczególnych zbiorowisk roślinnych. W przypadku gleb analizowano stopień ich zanieczyszczenia oraz żyzność, w przypadku roślinności: udział roślinności potencjalnej do rzeczywistej. Zamknięciem każdego etapu prac było wykonanie cząstkowych profili krajobrazowych oraz map poszczególnych komponentów środowiska przyrodniczego, które posłużyły do wykonania przekrojów krajobrazowych opartych na modelu kateny krajobrazowej. Na potrzeby pracy przyjęto podział badanego obszaru na dwie strefy: dynamiczną, położoną w strefie międzywala oraz względnie stabilną, w strefie zawala i teras nadzalewowych, które w różnym stopniu podlegają transformacji. Następna części pracy dotyczyła analizy głównych tendencji rozwoju i ewolucji geokompleksów doliny Odry. Podsumowując, badania wykazały, że podstawą rozwoju geokompleksów podporządkowanych występujących w dolinie Odry jest struktu- Str. 7

8 Biuletyn PAEK ra komponentowa geokompleksów nadrzędnych. Ich dyferencjacja wynika ze zróżnicowania litologii podłoża oraz warunkowanej nią morfologii poziomów terasowych, stanowiących trzon struktury dolinnej. Transformacja geokompleksów podporządkowanych występujących w obrębie poszczególnych poziomów terasowych (geokompleksów nadrzędnych) wiązała się z rozwojem rolnictwa, regulacją koryta Odry oraz wzrostem zabudowy mieszkaniowej. Poziomy hemerobii określają siedliska tej strefy jako średnio i bardzo przekształcone antropogenicznie (β-mezohemerobia) oraz siedliska bardzo silnie przekształcone antropogenicznie (β-euhemerobia). Największe zmiany w środowisku naturalnym spowodowała budowa wałów przeciwpowodziowych, która podzieliła geokompleksy na zalewane, położone w międzywalu oraz niezalewane, odcięte od zasięgu wód powodziowych. Ograniczenie inundacji do strefy międzywala wywołało, wiele negatywnych procesów, do których niewątpliwie należy zaliczyć zanik eutroficznych siedlisk, procesy grądowienia łęgów, czy zmiany struktury gleb hydrogenicznych, co wzmogło z kolei procesy murszenia i ich erozję. Zahamowanie inundacji przyczyniło się także do stopniowego zaniku mikroform (geokompleksów III rzędu) w obrębie odciętych fragmentów teras zalewowych oraz zaburzyło powierzchniowy obieg oraz wymianę materii i energii pomiędzy rzeką a geokompleksami. Wzmogły się procesy denudacji geochemicznej sprzyjające wynoszeniu składników pokarmowych w głąb profilu glebowego (zawartość badanych jonów w warstwie powierzchniowej gleb zawala wynosi < 1%), co doprowadziło do zubożenia siedlisk w obrębie geokompleksów podporządkowanych II rzędu. Niniejsza praca stanowi przykład praktycznego zastosowania modelu geokompleksu (jako najlepszego pola podstawowego) do oceny stanu oraz zmienności struktury, analizy związków funkcjonalnych, rozwoju, ewolucji i tendencji zmian, a także jakości środowiska przyrodniczego dużych dolin rzecznych. Sylwia Horska Schwarz Projekt badawczy został zrealizowany w ramach programów: Granty badawcze dla doktorantów zwiększające potencjał innowacyjny Dolnego Śląska finansowanego przez EFS, ZPORR, UWr (nr 8/I/2005) oraz projektu nr PB/IGRR/05 - finansowanego przez KBN. We wrześniu 2007 praca została opublikowana w serii wydawniczej Uwr, pod redakcją Pana prof. dr hab. Jana Łobody: Rozprawy Naukowe Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego Uniwersytetu Wrocławskiego nr 2. Praca jest do uzyskania u autorki pod adresem: sylwia@horska-schwarz.pl Str. 8

9 Zaproszenia aspects of sustainability of European landscapes 8. Institutional Analysis and Landscape Seminarium Interdyscyplinarne Temat: Dźwięk w krajobrazie...stan i perspektywy badań Termin 3-4 września 2008 Miejsce: Lublin Organizatorzy: Zakład Ochrony Środowiska Instytutu Nauk o Ziemi UMCS, Komisja Krajobrazu Kulturowego PTG. PTG o. Lublin, Fundacja im. Mikołaja z Radomia Kontakt: dr Sebastian Bernat, Zakład Ochrony Środowiska INoZ UMCS sebastian.bernat@poczta.umcs.lublin.pl, sabusek@wp.pl Tel wew. 105 Ogólnopolska Konferencja Naukowa Temat: Problemy środowiska przyrodniczego miast i terenów poprzemysłowych Termin: września 2008 Miejsce: okolice Poznania Organizatorzy: Instytutu Geografii Fizycznej i Kształtowania Środowiska Przyrodniczego PAEK, Konferencja poświęcona 40-leciu pracy naukowej prof. dr hab. Leona Kozackiego Kontakt: dr Andrzej Macias macias@amu.edu.pl Europejski Kongres IALE 2009 Tematy wiodące: Termin lipca 2009 Miejsce: Salzburg Organizator główny: Prof. Jürgen Breuste (University of Salzburg), Termin nadsyłania abstraktów: 1 stycznia Kontakt: sekretariat@iale2009.eu Składki IALE Szanowni Państwo zmiana zarządu IALE przyczyniła się do ustalenia sposobu opłacania składek przez polskich członków asocjacji. Członkowie Polskiej Asocjacji Ekologii Krajobrazu, którzy chcieliby uczestniczyć w IALE powinni składkę opłacać w polskiej organizacji jak wspomniano na wstępie wynosi ona 20 dolarów amerykańskich, co przy obecnym kursie wynosi 50 złotych. Prosimy o wpłacanie składek na numer konta Bank PKO BP z dopiskiem Sekretariat Polskiej Asocjacji Ekologii Krajobrazu 1. Transformation processes in landscapes 2. Drivers of landscape change 3. Planning processes in landscapes 4. European cultural landscapes 5. Theories and methods to assess transformation processes on the landscape 6. Education in Landscape Ecology 7. Linking socio-economic and ecological ukw.edu.pl Str. 9