Obszary funkcjonalne w Województwie Pomorskim w perspektywie finansowej

Transkrypt

1 Obszary funkcjonalne w Województwie Pomorskim w perspektywie finansowej Adam Mikołajczyk Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego Departament Rozwoju Regionalnego i Przestrzennego KONFERENCJA OPINIUJĄCA PROPOZYCJĘ I WNIOSKI DOTYCZĄCE OKREŚLENIA OBSZARÓW FUNKCJONALNYCH O ZNACZENIU PONADREGIONALNYM I REGIONALNYM Gdańsk, 8 stycznia 2015 r.

2 Obszary funkcjonalne geneza i zastosowanie Czy to nowa idea? USA (koniec XIX wieku) potrzeba planowania oraz rozwiązywania problemów w skali wychodzącej poza granice stanów np. plan przeciwpowodziowy dla rzeki Tennessee. Ustawa z 1936 roku o prawie budowlanym i zabudowaniu osiedli m.in. Plan dla Wybrzeża Polskiego, Plan dla Tatr, Plan dla COP-u Ustawa z dnia 1961 r. o planowaniu przestrzennym Zastosowanie: Planowanie działań i rozwiązywanie problemów nie dających się zamknąć w przyjętych formalnie granicach administracyjnych

3 Wyróżniki nowej Polityki Spójności Realizacja celów Strategii EUROPA 2020: rozwój inteligentny rozwój zrównoważony rozwój sprzyjający włączeniu społecznemu Koncentracja tematyczna Zintegrowane podejście (wzmocniony wymiar terytorialny) Koordynacja i komplementarność Warunkowość (e-ante, e-post, makroekonomiczna) Zorientowanie na efekty (korekty finansowe za nieprzestrzeganie) Wzmocniona zasada partnerstwa Instrumenty finansowe

4 Strategia wyborów i zobowiązań Przyjęta przez Sejmik Województwa Pomorskiego uchwałą nr 458/XXII/12 z dn. 24 września 2012 r. Zakreślenie interwencji samorządu województwa w regionie, realizowanej z partnerami Pełniejsze ujęcie aspektów przestrzennych Założenia Strategii Pomorskie 2020 Wzmocnienie przestrzennego ukierunkowania interwencji Wzmocnienie tematycznego ukierunkowania interwencji Zastosowanie narzędzi realizacyjnych nowej generacji

5 Obszary strategicznej interwencji a obszary funkcjonalne OBSZARY STRATEGICZNEJ INTERWENCJI OBSZARY FUNKCJONALNE KSRR 2020 SRWP 2020 Obszar posiadający wpływ (obecny lub przyszły) społeczny, gospodarczy lub środowiskowy na rozwój kraju (a także) ciężar problemów, którego region nie jest w stanie udźwignąć. Obszary wyróżniające się specyficznym zestawem cech, które decydują o występowaniu na ich terenie strukturalnych barier rozwoju lub trwałych i możliwych do aktywowania potencjałów rozwojowych Zwarty układ przestrzenny składający się z funkcjonalnie powiązanych terenów, charakteryzujących się wspólnymi uwarunkowaniami i przewidywanymi jednolitymi celami rozwoju. Imperatyw współpracy w ramach obszaru

6 Obszary funkcjonalne wg PZPW

7 Podejście terytorialne w polityce rozwoju Województwa Pomorskiego Podstawy zintegrowanego podejścia terytorialnego: Strategia Rozwoju Województwa Pomorskiego 2020 (SRWP 2020) oraz regionalne programy strategiczne (RPS) Obszary Strategicznej Interwencji (OSI) Instrumenty realizacyjne zintegrowanego podejścia terytorialnego: Preferencje przestrzenne dla OSI w RPS i RPO WP Zintegrowane Inwestycje Terytorialne (ZIT) dla Obszaru Metropolitalnego Trójmiasta (OMT) Zintegrowane Porozumienia Terytorialne dla 8 Miejskich Obszarów Funkcjonalnych OBSZARY FUNKCJONALNE

8 Instrumenty terytorialne w regionalny systemie programowania Strategia Rozwoju Województwa Pomorskiego regionalnych programów strategicznych gospodarka turystyka społeczeństwo zdrowie transport energetyka i środowisko Uzgadnianie najważniejszych dla regionu projektów: finansowanie krajowe programy operacyjne Regionalny Program Operacyjny z rządem w ramach metropolii trójmiasta Kontrakt Terytorialny Zintegrowane Inwestycje Terytorialne (ZIT) projekty finansowanie projekty na poziomie miast i powiatów Zintegrowane Porozumienia Terytorialne (ZPT) projekty

9 Instrumenty Terytorialne dla obszarów funkcjonalnych w RPO WP zastosowanie przestrzenne 9 miejskich obszarów funkcjonalnych MOF (wyznaczonych na podstawie PZPW): Obszar Metropolitalny Trójmiasta Obszar funkcjonalny Słupska Obszary funkcjonalne: Chojnice-Człuchów, Kwidzyn, Lębork, Malbork, Starogard Gdański, Kościerzyna, Bytów ZIT ZPT

10 Narzędzia terytorialne w RPO WP Zintegrowane Inwestycje Terytorialne (ZIT) dla Obszaru Metropolitalnego Trójmiasta (z PZPW) nie wydzielono odrębnej Osi Priorytetowej dla ZIT projekty muszą spełnić kryteria Programu wydzielono alokacje w większości Osi Zintegrowane Porozumienia Terytorialne (ZPT) dla miejskich obszarów funkcjonalnych (MOF, z PZPW) reprezentacja MOF musi mieć charakter wielosektorowy efektem negocjacji będzie spójny pakiet przedsięwzięć rozwojowych projekty muszą spełnić kryteria Programu nie wydzielono alokacji, ale wskazano preferencje w większości Osi Regulacje UE i krajowe (Umowa Partnerstwa) Regulacje regionalne (SRWP, RPS)

11 ZPT a ZIT w RPO WP Zintegrowane Porozumienia Terytorialne (ZPT) Zintegrowane Inwestycje Terytorialne (ZIT) ZIT = ZPT z uwzględnieniem wymogów krajowych i unijnych (Strategia ZIT, Związek ZIT, gwarantowana alokacja w RPO) Zintegrowane Porozumienia Terytorialne: Negocjacje SWP z Reprezentacją MOF (Związek ZIT) Reprezentacja MOF obejmuje sektory: komunalny, społeczny, gospodarczy, akademicki Reprezentacja MOF podejmuje uzgodnienia na zasadzie jednomyślności Cel negocjacji: uzgodnienie pakietu przedsięwzięć priorytetowych na podstawie: analizy potencjałów i barier rozwojowych wybór tematycznych obszarów współpracy uzgodnionych kryteriów wyboru i hierarchizacji przedsięwzięć z w przypadku Metropolii Strategia ZIT

12 Osie Priorytetowe i alokacje na ZIT w RPO WP Osie Priorytetowe Wkład krajowy mln EUR Alokacja Wkład UE (mln EUR) Udział w alokacji ZIT Instrumenty finansowe 1. Komercjalizacja wiedzy (EFRR) 24,7 139,9 7,5% 0 35,7 2. Przedsiębiorstwa (EFRR) 30,8 174,6 9,4% 7,9 48,5 3. Edukacja (EFS) 21,1 119,6 6,4% Kształcenie zawodowe (EFRR) 12,1 68,7 3,7% Zatrudnienie (EFS) 39,8 225,5 12,1% 41, Integracja (EFS) 20,1 114,3 6,1% 24, Zdrowie (EFRR) 18,5 105,0 5,6% 6, Konwersja (EFRR) 28,0 159,0 8,5% 41,3 16,5 9. Mobilność (EFRR) 63,0 357,2 19,2% 74, Energia (EFRR) 37,9 214,9 11,5% 62,9 40,8 11. Środowisko (EFRR) 21,4 120,9 6,5% Pomoc techniczna (EFS) 11,5 65,2 3,5% 0 0 RAZEM 329, ,8 100,0% 259,3 141,5

13 OP 1. KOMERCJALIZACJA WIEDZY OP i PI RPO WP ekspansja przez innowacje, działalność B+R w firmach transfer wiedzy do gospodarki, infrastruktura B+R OP 2. PRZEDSIĘBIORSTWA inwestycje podstawowe i profilowane w MŚP aktywność eksportowa firm (Broker eksportowy) ZIT ZPT Preferencje otoczenie biznesu, specjalistyczne usługi dla firm kompleksowa obsługa inwestorów (Invest in Pomerania) OP 3. EDUKACJA przedszkolna i ogólna, wyrównywanie szans edukacyjnych, kompleksowe wspieranie szkół, doradztwo edukacyjno-zawodowe dostosowanie kształcenia zawodowego, doskonalenie nauczycieli zawodu ZIT / ZPT w RPO WP tematyczny zakres zastosowania (1) OSI OP 4. KSZTAŁCENIE ZAWODOWE infrastruktura ponadgimnazjalnych szkół zawodowych, kształcenie zawodowe na poziomie wyższym

14 ZIT / ZPT w RPO WP tematyczny zakres zastosowania (2) Preferencje OP i PI RPO WP ZIT ZPT OSI OP 5. ZATRUDNIENIE aktywizacja zawodowa osób pozostających bez pracy opieka nad dziećmi do lat 3 programy zdrowotne ograniczające ryzyko dezaktywacji zawodowej kształcenie ustawiczne adaptacyjność powstawanie mikroprzedsiębiorstw OP 6. INTEGRACJA aktywizacja społeczno-zawodowa osób wykluczonych i zagrożonych wykluczeniem społecznym spersonalizowane i zintegrowane usługi społeczne powstawanie i profesjonalizacja podmiotów ekonomii społecznej

15 ZIT / ZPT w RPO WP tematyczny zakres zastosowania (3) OP i PI RPO WP ZIT ZPT Preferencje OSI OP 7. ZDROWIE regionalna baza szpitalna, poradnie specjalistyczne systemy e-zdrowia, usługi telemedyczne OP 8. KONWERSJA kompleksowa rewitalizacja sieciowe produkty turystyczne materialne i niematerialne dziedzictwo kulturowe, digitalizacja zasobów OP 9. MOBILNOŚĆ liniowa i punktowa infrastruktura transportu zbiorowego, tabor regionalna infrastruktura kolejowa regionalna infrastruktura drogowa

16 ZIT / ZPT w RPO WP tematyczny zakres zastosowania (4) OP i PI RPO WP ZIT ZPT Preferencje OSI OP 10. ENERGIA efektywność energetyczna budynków odnawialne źródła energii redukcja niskiej emisji OP 11. ŚRODOWISKO ograniczanie zagrożeń naturalnych system gospodarki odpadami komunalnymi gospodarka wodno-ściekowa ochrona różnorodności biologicznej

17 Kalendarium prac ZIT/ZPT Dotychczasowy przebieg prac Termin Wstępne Stanowiska negocjacyjne MOF lipiec 2013 Spotkania robocze ( prenegocjacje ) ZPT/ZIT lipiec-sierpień 2013 Uzupełnienie wstępnych Stanowisk negocjacyjnych MOF wrzesień 2013 I Stanowisko negocjacyjne SWP (obszary tematyczne, kryteria ZPT) październik 2013 I runda negocjacji ZPT/ZIT październik-listopad 2013 Oficjalne Stanowiska negocjacyjne MOF listopad-grudzień 2013 r. II runda negocjacji ZPT listopad-grudzień 2013 Weryfikacja Stanowisk negocjacyjnych MOF (dwukrotna) grudzień 2013 r.-luty 2014 Uzgodnione przez Reprezentację Obszaru Metropolitalnego fiszki przedsięwzięć proponowanych do realizacji w ramach ZPT/ZIT styczeń 2014 II runda negocjacji ZIT styczeń 2014 Porozumienie ZIT luty 2014 III runda negocjacji ZIT/ZPT marzec-kwiecień 2014 Zaktualizowane Stanowisko negocjacyjne SWP marzec 2014 IV runda negocjacji ZIT/ ZPT maj - czerwiec2014 Przekazanie przez Radę ZIT projektu Strategii ZIT wraz z fiszkami przedsięwzięć czerwiec 2014 Parafowanie ZPT lipiec 2014 Podpisanie ZPT I/II kwartał 2015 r.

18 Wynik dotychczasowych uzgodnień - liczba i wartość przedsięwzięć ZPT i ZIT ZPT stan po zamknięciu negocjacji i przyjęciu porozumień ZIT stan roboczy (przed przyjęciem Strategii ZIT), w trakcie negocjacji Liczba projektów Wartość (zł) Wkład UE (zł) ZPT ZIT 15?

19 Inne potencjalne obszary funkcjonalne w RPO WP (1) ZIT - regulacja na poziomie: krajowym (przepisy UE, Umowa Partnerstwa) zapisów RPO WP ZPT regulacja na poziomie: zapisów RPO WP Przepisy UE, Umowa Partnerstwa, RPO WP wynegocjowane i przyjęte przez KE nie przewiduje się istotnych zmian dotyczących obszarów funkcjonalnych wyznaczonych na potrzeby ZIT i ZPT Uwzględnienie innych dodatkowych obszarów funkcjonalnych możliwe na poziomie: dokumentów wdrożeniowych RPO WP (SZOP / kryteria i system wyboru projektów)

20 Inne potencjalne obszary funkcjonalne w RPO WP (2) Możliwe mechanizmy na poziomie dokumentów wdrożeniowych RPO WP: W ramach kryterium partnerstwo wyższe premiowanie projektów partnerskich realizowanych w ramach obszarów funkcjonalnych wyznaczonych w PZP WP Pozytywna weryfikacja uzasadnienia dla realizacji tzw. projektów zintegrowanych w przypadku, gdy wynikają one ze współpracy w ramach obszarów funkcjonalnych wyznaczonych w PZP WP

21 Kluczowa rola obszarów funkcjonalnych w polityce rozwoju regionu po 2020 r. Istotne zmniejszenie strumienia interwencji UE po 2020 Konieczność zbudowania samodzielnej i trwałej zdolności do prowadzenia działań rozwojowych Niezbędne większe zaangażowanie krajowych źródeł finansowych centralnych, regionalnych i lokalnych Potrzeba realizacji nowego typu przedsięwzięć rozwojowych wielowątkowych, partnerskich, tworzących przewagę konkurencyjną Ściślejsza tematyczna i przestrzenna koncentracja interwencji 1. Selektywność tematyczna 2. Współpraca podmiotów na różnych poziomach zarządzania 3. Trwałość efektów

22 Dziękuję za uwagę