sà takie miejsca... POLSKA MISJA KATOLICKA w SZWAJCARII NR 449 LUTY 2009

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "sà takie miejsca... POLSKA MISJA KATOLICKA w SZWAJCARII NR 449 LUTY 2009"

Transkrypt

1 POLSKA MISJA KATOLICKA w SZWAJCARII NR 449 LUTY 2009 DE LA PASTORALE CATHOLIQUE POLONAISE EN SUISSE DER KATHOLISCHEN POLENSEELSORGE IN DER SCHWEIZ DELLA PASTORALE CATTOLICA POLACCA IN SVIZZERA sà takie miejsca...

2 Msze Âwi te w PMK luty 2009 AARAU Kirchensaal, koêció Peter und Paul Laurenzenvorstadt niedziela Msza Êw. o g BAZYLEA koêció Sacré Coeur, Feierabendstr. 68 w ka dà niedziel g BERNO krypta w koêciele Bruder Klaus, Ostring, Segantinistrasse niedziela g oraz w ka dà 1. sobot miesiàca g BIEL/BIENNE kaplica Misji W oskiej Murtenstr niedziela g FRIBOURG kaplica Saint-Hyacinthe (Rue Botzet 8) w ka dà niedziel g GENEWA koêció Êw. Teresy 12bis, Avenue Peschier w ka dà niedziel g Pierwszy piàtek miesiàca adoracja NajÊw. Sakramentu i spowiedê od g Msza Êw. g GNADENTHAL koêció Êw. Justy w Krankenheim w ka dà niedziel g w ka dà Êrod ró aniec g Pierwszy piàtek miesiàca Msza Êw. g LOZANNA koêció Saint-Étienne, Route d`oron 10 w ka dà niedziel g Pierwszy piàtek miesiàca Msza Êw. g LUCERNA krypta St. Karl, Spitalstr i 4 niedziela miesiàca g (g w okresie letnim) MARLY kaplica PMK, Chemin des Falaises 12 Poniedzia ek piàtek g (fr.) w ka dà niedziel g MERENSCHWAND St. Vitus (Kanton Aargau, Dekanat Muri) 4. Niedziela g NEUCH TEL 85, Faubourg de I Hôpital 2. i 4. niedziela g SION kaplica Sióstr Bo ej OpatrznoÊci, 6, rue de Gravelone 3. niedziela miesiàca g ST. GALLEN kaplica Herz Jesu przy Katedrze 4. niedziela g WINTERTHUR koêció St. Joseph, Negelseestr niedziela g niedziela g VEZIA koêció przy wejêciu do Parku Negroni 3. niedziela g VISP kaplica Paulusheim 1. niedziela g ZUCHWIL koêció parafialny St. Martin, Hauptstr. 1. niedziela miesiàca g ZUG kaplica SS. Klawerianek, Oswaldgasse 17, 1. niedziela miesiàca g ZURYCH koêció Herz Jesu, Zürich-Wiedikon, Aemtlerstr./Gertrudstr. w ka dà niedziel g piàtek miesiàca spowiedê od g (w dolnym koêciele) i Msza Êw. g (w j. niemieckim i polskim) 1. sobota miesiàca Msza Êw. g Na ok adce: Klasztor OO. Cystersów Abbaye d Hauterive w Posieux, w pobli u Fribourg a/szwajcaria. Zdj cie: ks. Grzegorz Piotrowski 2 WIADOMOÂCI NR 449 (LUTY 2009)

3 Drodzy Czytelnicy! Oto doczekaliśmy nowego Roku Pańskiego 2009! Powszechnie uznaje się to za coś oczywistego, coś, co nam się należy. Rzadko natomiast uświadamiamy sobie, że życie, czas tutaj na ziemi, jest darem od Wszechmogącego. Czytając niezwykle wzruszające świadectwo Pana Grzegorza Sudwoja, naszego parafianina, uratowanego z katastrofy promu Jan Heweliusz, docenimy bardziej ten wielki Boży dar. Niech lektura tego świadectwa obudzi w nas wdzięczność za dar życia i coraz większe pragnienie dojrzalszego wykorzystania danego nam czasu. Zanim nastał rok 2009, w Polskiej Misji Katolickiej w Szwajcarii miały miejsce ważne wydarzenia. W Genewie i Lozannie głębokie w treści rekolekcje wygłosił ksiądz biskup Wacław Depo, ordynariusz diecezji zamojsko-lubaczowskiej, który przysłał do Misji dwóch kapłanów: ks. Artura Cząstkiewicza i ks. Grzegorza Piotrowskiego. W dniu 7 grudnia Ksiądz Biskup udzielił sakramentu bierzmowania polskiej młodzieży z całej Szwajcarii w kościele Saint-Étienne w Lozannie. Ta wyjątkowa uroczystość ukazała nam, jak wielką wartością jest jedność Polaków, którzy przybyli z różnych regionów Szwajcarii. Fakt istnienia jednej Misji nikomu nie przeszkadzał, a wręcz pomagał. Do niezwykłej atmosfery tego zdarzenia przyczyniła się przede wszystkim młodzież, bardzo dobrze przygotowana przez naszych kapłanów. Nie sposób nie wspomnieć wielkiej gościnności naszych parafian z Lozanny, którzy przygotowali agapę spotkanie przy stole. Cieszyliśmy się z obecności znakomitych gości, a wśród nich dyrektora Migratio, Marco Schmida. Ośrodek Duszpasterski w Lozannie niewątpliwie należy do tych, które w ostatnim czasie poczyniły największe postępy. Widać to w zaangażowaniu grupy liturgicznej i odpowiedzialności za liturgię, w organizacji uroczystości św. Mikołaja, w jasełkach przygotowanych przez pedagogów i dzieci z naszej szkoły. Cieszymy się, że rodzicom i nauczycielom zależy na pielęgnowaniu tradycji związanej ze świętym Mikołajem, biskupem z Mirry, który uczy, w jaki sposób sprawiać ludziom radość, zwłaszcza tym najmniejszym. Szczególnie jest to ważne w kantonach, gdzie kult świętych został całkowicie wyeliminowany. W ostatnim czasie w wielu naszych ośrodkach miały miejsce spotkania opłatkowe. Stanowiły one wielkie wyzwanie organizacyjne, dlatego szczególne słowa uznania kieruję do wszystkich, którzy czynnie zaangażowali się w ich przygotowanie w Aarau, Bazylei, Biel, Genewie, Gnadenthal, Lozannie, St. Gallen, Winterthurze, Zurychu, Vezii. Z wielkim uznaniem i radością obserwuję rozwój ośrodka Polskiej Misji Katolickiej w Aarau. Zaangażowanie w powstanie Ogniska Polonijnego niech będzie zachętą dla innych ośrodków. Radzie duszpasterskiej naszej Misji w Aarau i całej wspólnocie parafialnej życzę niesłabnącego zapału i konsekwencji. W grudniu w siedzibie Polskiej Misji Katolickiej w Marly gościliśmy panią dr Bożenę Adamczyk-Schmid, jedną z największych znawczyń twórczości Fryderyka Chopina. Na szczególną uwagę zasługuje wywiad, jaki z panią Adamczyk-Schmid przeprowadziła pani Monika Panter, kustosz Archiwum Państwowego w Gdańsku, na temat prac dotyczących rodziny Bronarskich prowadzonych w archiwum Polskiej Misji Katolickiej. W tym miejscu pragnę z całego serca podziękować Dyrekcji Archiwów Państwowych z Warszawy za przysłanie nam tak znakomitych fachowców. Ufam, że uda nam się jeszcze przed rokiem Chopinowskim przygotować choćby małą publikację, poświęconą profesorowi Ludwikowi Bronarskiemu, jednemu z najwybitniejszych badaczy muzyki Fryderyka Chopina. Godny zainteresowania jest też artykuł dr Huberta Niewiadomskiego o niepokojących kontrowersjach wokół ubiegłorocznej Nagrody Nobla w związku z przemilczeniem zasług profesora Nicola Cabibbo. Drugiego lutego to w Kościele katolickim uroczystość Ofiarowania Pańskiego i zarazem dzień dziękczynienia za dar życia konsekrowanego. W ubiegłym roku przedstawiliśmy charyzmat i zaangażowanie polskich Sióstr Bożej Opatrzności na ziemi szwajcarskiej. W tym roku prezentujemy artykuł o Zgromadzeniu Sióstr Klawerianek, wśród których pracują także siostry z Polski. Wszystkim siostrom zakonnym, zakonnikom, świeckim osobom konsekrowanym życzymy wiele radości z wypełniania woli Bożej na drodze swojego powołania. Warto w tym dniu uświadomić sobie, że są takie miejsca, do których od wieków zdążają ludzie w poszukiwaniu umocnienia duchowego. To właśnie dlatego zdjęcie na stronie tytułowej przedstawia słynny klasztor cystersów Abbaye d'hauterive w Posieux, założony w 1138 roku. Znajduje się on w odległości kilku kilometrów od Marly. Klasztor przetrwał różne zawieruchy dziejowe, systemy polityczne, reformację. Do dziś do opactwa Hauterive licznie przybywają zarówno duchowni, jak i świeccy, pragnący przeżyć osobiste rekolekcje. W dniu 18 stycznia obchodziliśmy w Kościele Światowy Dzień Migranta. Z tej okazji prezentujemy wywiad z księdzem biskupem Zygmuntem Zimowskim, delegatem KEP ds. Duszpasterstwa Emigracji, w którym Ksiądz Biskup podsumowuje rok swojej działalności na rzecz duszpasterstwa polonijnego. W numerze marcowym Wiadomości zamieścimy szczegółowe podsumowanie sytuacji duszpasterskiej w ośrodkach Polskiej Misji Katolickiej w Szwajcarii. Wszystkim ludziom dobrej woli, którzy wspierali wydawanie naszego miesięcznika, serdecznie dziękuję i proszę o dalszą pomoc. Warto zaznaczyć, że w marcu Wiadomości ukażą się po raz 450. Dlatego trzeba zrobić wszystko, aby nasze pismo mogło być dalej wydawane i prezentowało coraz wyższy poziom. Wszystkim naszym Czytelnikom, Sympatykom i Ofiarodawcom życzę Bożego błogosławieństwa na rozpoczęty nowy Rok Pański. Ks. dr Sławomir Kawecki Rektor Polskiej Misji Katolickiej w Szwajcarii WIADOMOÂCI NR 449 (LUTY 2009) 3

4 Z YCIA KOÂCIO A Troska KoÊcio a o emigrantów Troska o emigrantów jest dla współczesnego Kościoła jednym z istotnych obszarów nowej ewangelizacji - podkreśla biskup Zygmunt Zimowski, delegat Konferencji Episkopatu Polski ds. Duszpasterstwa Emigracji. Poniżej publikujemy treść wywiadu, który ukazał się w miesięczniku Msza Święta. Z biskupem Zimowskim rozmawia Leszek Wątróbski. W styczniu obchodzimy uroczyêcie Âwiatowy Dzieƒ Migranta. Czego on ma nas nauczyç? Na co zwróciç naszà uwag? Już po raz 95. będziemy przeżywać Światowy Dzień Migranta i Uchodźcy. Z tej okazji Benedykt XVI wystosował Orędzie, w którym przybliżył nam osobę św. Pawła jako gorliwego Apostoła Narodów. Ukazał go również jako człowieka trzech kultur, który stał się prawdziwym misjonarzem migrantów. Św. Paweł będąc migrantem i wędrownym ambasadorem Jezusa Chrystusa, zachęcał każdego człowieka, aby stał się w Synu Bożym nowym stworzeniem (2 Kor 5, 17). Papież podkreśla, że również dzisiaj trzeba głosić orędzie zbawienia z takim samym nastawieniem jak to czynił Apostoł Narodów, biorąc pod uwagę odmienne sytuacje społeczne i kulturowe oraz szczególne trudności każdego, związane z jego życiem migranta i podróżującego. W tym głoszeniu Chrystusowego orędzia decydująca jest miłość, której uczymy się uczestnicząc w Eucharystii. Benedykt XVI prosi nas: niech Światowy Dzień Migranta i Uchodźcy, który będzie obchodzony 18 stycznia 2009 r., stanie się dla wszystkich zachętą do tego, by żyć w pełni miłością braterską, nie wyróżniając nikogo ani nie dyskryminując, w przekonaniu, że naszym bliźnim jest każdy, kto nas potrzebuje i komu możemy pomóc (por. Deus caritas est, 15). Niech nauczanie i przykład św. Pawła, wielkiego i pokornego Apostoła i migranta, ewangelizatora narodów i kultur, pomoże nam zrozumieć, że spełnienie uczynków miłości jest szczytem i syntezą całego życia chrześcijańskiego. Migracja nie jest zjawiskiem nowym. Jakie sà dziê jej przyczyny? Decyzja pozostawienia dotychczasowego miejsca pobytu i udania się na stałe lub na dłuższy czas do innego miejsca nigdy nie powinna być decyzją lekkomyślną i nieroztropną. Jest to część tzw. przesłanki antropologicznej dla wyjaśnienia przyczyn współczesnej migracji. Oznacza to konkretnie, że Kościół z całą powagą apeluje do wszystkich, szczególnie do osób wierzących, aby dopiero po głębokim zastanowieniu, prosząc o światło Ducha Świętego, podejmowali tak ważną decyzję, jaką jest bez wątpienia zmiana miejsca pobytu. Oczywiście istnieją także wielorakie przyczyny zewnętrzne, które z mniejszą lub większą siłą wpływają dzisiaj na setki czy wręcz miliony ludzi na całym świecie w tej sprawie. Do najbardziej tragicznych przyczyn zaliczamy wojny, prześladowania, terror i wszelkiego rodzaju niesprawiedliwe opresje oraz przymus, wywierany na jednostki, ich rodziny i całe grupy społeczne. W okolicznościach zaś pokoju sytuacja wygląda zdecydowanie inaczej. Pośród przyczyn migracji dominują wówczas względy ekonomiczne, naukowe, rodzinne, zdrowotne i turystyczne. Jak KoÊció Katolicki opiekuje si emigrantami w krajach ich nowego zamieszkania? Nie będzie przesadą stwierdzić, iż lektura dokumentów Kościoła na temat emigracji uświadamia nam, że troska o emigrantów w ich nowym miejscu pobytu jest znakiem czasu. W tym określeniu: znaki czasu, kryje się przekonanie, iż Bóg wciąż przemawia zarówno do poszczególnego człowieka (w sumieniu), jak i do całej ludzkości. W służbie odwiecznej Prawdzie, Kościół wsłuchuje się w ten głos Boga, czyli stara się rozpoznać owe znaki, jakie sam Bóg przekazuje w określonym odcinku ludzkiej historii. Im trafniej odczyta głos Boży, tym skutecznej jest w stanie pomóc człowiekowi w jego drodze do życia wiecznego. I właśnie troska o emigrantów jest dla współczesnego Kościoła jednym z istotnych obszarów nowej ewangelizacji. Wielokrotnie Sługa Boży Jan Paweł II oraz obecny Ojciec Święty Benedykt XVI zwracali uwagę na blaski i cienie życia emigracyjnego jako wyzwania o charakterze duszpasterskim. Powinniśmy być więc szczerze wdzięczni wszystkim i duchownym i osobom świeckim za ich ofiarne i wytrwałe poświęcenie się w pracy dla dobra emigrantów na całym świecie. Korzystając z wielowiekowego doświadczenia, Kościół stara się, aby zwłaszcza tzw. proces integracji dokonywał się w duchu wolności i wzajemnego szacunku tak, aby emigranci czuli się w nowym środowisku przyjęci oraz uznani z ich kulturą i tradycjami. Z drugiej strony, nic bardziej niż wolność oraz świadomość, że jest się przyjętym, nie umocni w nich umiłowania ziemi i społeczeństwa, w którym się obecnie znajdują. W ten sposób integracja staje się źródłem ubogacającym Kościół lokalny i cały Kościół Powszechny. Jak KoÊció Katolicki w Polsce opiekuje si polskimi emigrantami w krajach ich nowego zamieszkania? W przyszłym roku upłynie dziesięć lat od zakończenia II Polskiego Synodu Plenarnego. Będzie to okazja do poszukiwania coraz skuteczniejszych sposobów wprowadzania podjętych wówczas uchwał. Dotyczy to także recepcji specjal- 4 WIADOMOÂCI NR 449 (LUTY 2009)

5 Z YCIA KOÂCIO A nego dokumentu synodalnego pt. Duszpasterstwo polskie za granicą. Treść tego dokumentu potwierdza, że Kościół w Polsce czuje się zobowiązany do troski o Polaków przebywających z dala od Ojczyzny. Chodzi o troskę na płaszczyźnie wiary. Wynika to zresztą z samej natury misji Kościoła. Ale przecież inne obszary życia emigracyjnego (np. historia, kultura, kwestie społeczne., itp.) nie są obce Kościołowi. Dlatego nasi duszpasterze aktywnie włączają się w te sprawy, na ile jest to uzasadnione racjami o charakterze duszpasterskim. Chciałbym szczególnie podkreślić nadzieję, jaką Kościół w Polsce wiąże z pielęgnowaniem w realiach życia emigracyjnego pobożności, przejawiającej się w polskiej obyczajowości. Wokół roku liturgicznego mamy bowiem całe bogactwo takich przejawów, na które zwrócił już uwagę wspomniany Synod: Opłatek, Boże Groby, Święcone, Boże Ciało, nabożeństwa majowe, październikowe, pielgrzymki, Dzień Zaduszny. Ta obrzędowość i religijność bardzo łączy Polaków za granicą. Warto i trzeba to wszystko pielęgnować i roztropnie wprowadzać w nią młode pokolenie. W ten sposób wiara w Chrystusa będzie stawała się coraz bardziej osobistym wyborem każdego człowieka bez względu na sprzyjające lub niesprzyjające warunki, w jakich przychodzi obecnie żyć naszym rodakom przebywającym z dala od Ojczyzny. Pragnę jeszcze podkreślić moment wiary i kultury. O tym bardzo często przypominał nam Jakie zadania stojà przed Ksi dzem Biskupem jako Delegatem Episkopatu Polski ds. Duszpasterstwa Emigracji? Pierwszorzędnym zadaniem Delegata Konferencji Episkopatu Polski ds. duszpasterstwa Emigracji jest bezpośredni kontakt z Przedstawicielami Konferencji Biskupów ds. Migracji i Różnorodności Kultur przy Episkopatach krajów, w których są większe środowiska polonijne. Dotychczas spotkałem się z trzema tego typu Przedstawicielami: w Szwajcarii, w Anglii i ostatnio w Stanach Zjednoczonych. Przy tej okazji spotykam się z Księżmi Rektorami Polskich Misji Katolickich, czy Komitetami Polskiego Apostolatu, które zajmują się koordynacją duszpasterstwa polskiego w poszczególnych diecezjach, jak np. w Stanach Zjednoczonych. Apostolat polski przy Konferencji Biskupów Katolickich w Stanach Zjednoczonych szacuje liczbę Polaków w USA na ok. 12 milionów. Polska grupa etniczna obejmuje niemal 4 procent całego społeczeństwa amerykańskiego i prawie 18 procent katolików w USA. Przy okazji tego typu wizyt spotykam się z Polonią i celebruję dla nich Eucharystię, jak to miało miejsce ostatnio w Chicago w parafiach: św. Trójcy, św. Jacka i św. Ferdynanda. Spotkałem się również z Francisem George'm oraz z około 60 kapłanami pracującymi w parafiach polonijnych archidiecezji Chicago. Większość z nich to kapłani urodzeni w Polsce. W rozmowach z Polonią pojawiała się bardzo często prośba o gorliwych kapłanów z Polski, którzy podejmą współczesne wyzwania duszpasterskie z podobną gorliwością, jak czyniły to wcześniejsze pokolenia kapłanów z ojczystego kraju. Byli to wspaniali duszpasterze, których imiona są wciąż wspominane, widnieją na tablicach pamiątkowych kościołów i domów parafialnych wzniesionych przed laty dzięki ich talentom organizacyjnym oraz ofiarności wiernych. Na terenie całych Stanów Zjednoczonych jest ok. 400 polskich parafii. Przed dwudziestu laty było ich 600. Przyczyną zmniejszania liczby polskich parafii są zmiany w strukturze społecznej polskiej emigracji. Inną forma kontaktu z Polonią całego świata są moje listy pasterskie kierowane do polskich parafii. Nazywam je Słowem Delegata KEP ds. Duszpasterstwa Emigracji. Pierwszy Chociaż Polonia w Szwajcarii nie była nigdy liczna, to jednak stanowiła wielką siłę moralną i dzięki temu była ważnym punktem odniesienia dla Ojczyzny i Europy. Służyła zachowaniu i rozwijaniu ducha narodowego, patriotycznego, spieszyła z wieloraką pomocą krajowi. Budziła sumienie polityczne na świecie. Jan Paweł II, Sion, 17. VI Jan Paweł II, że siła Polonii płynie z jednego źródła, które ma jakby dwa ramiona: z wiary w Boga oraz z ponad tysiącletniej kultury zbudowanej na wierze w Jezusa Chrystusa, jedynego Odkupiciela człowieka. list napisałem na Uroczystość królowej Polski, Patronki Emigracji i zatytułowałem go Troska i odpowiedzialność. Przypomniałem w nim Polonii o wierności Chrystusowi i Kościołowi na wzór Maryi, o rodzinie Bogiem silnej i o Eucharystii, która ma być sercem życia rodzinnego i społecznego. W drugim liście pasterskim o Krzyżu Chrystusa jako znaku chluby, wierności i zwycięstwa przypomniałem trzy wielkie wydarzenia w życiu Kościoła, które są istotne również dla Polonii: dwutysięczna rocznica urodzin św. Pawła, trzydziesta rocznica wyboru Kard. Karola Wojtyły na Stolicę Piotrową, oraz dziewięćdziesiątą rocznicę odzyskania niepodległości. Kapłani pracujący wśród Polonii i nasi Emigranci są bardzo wdzięczni za tę formę kontaktu. W roku 2009 pragnę jeszcze bardziej nawiązać kontakt z Polonią z poszczególnych krajów. Mam na myśli Niemcy, Francję, Irlandię i Wielką Brytanię. Przychodzi wiele zaproszeń, których nie da się zrealizować w jednym roku. Nie zapominam o Australii, Nowej Zelandii, jak również Ameryce Łacińskiej, czy Afryce Południowej, jak również w krajach skandynawskich. WIADOMOÂCI NR 449 (LUTY 2009) 5

6 Z POLSKI 6 WIADOMOÂCI NR 449 (LUTY 2009)

7 ZE SZWAJCARII Karol Szymanowski w Lozannie Muzyka jest sztukà najbardziej demokratycznà Karol Szymanowski Dnia 15 stycznia 2009 Ambasador Rzeczypospolitej Polskiej, pan Jaros aw Starzyk, pani Silvia Zamora, przewodniczàca Miejskiego Wydzia u ds. Kultury reprezentujàca w adze miasta Lozanny oraz dyrektor Konserwatorium Muzycznego w Lozannie, pan M. Pierre Wavre, dokonali ods oni cia popiersia znanego polskiego muzyka, Karola Szymanowskiego, w holu g ównym lozaƒskiego konserwatorium. Idea uhonorowania drugiego po Chopinie wielkiego polskiego pianisty i kompozytora zrodzi a si dwa lata temu, kiedy obchodziliêmy 70. rocznic jego Êmierci, a 2007 by Rokiem Szymanowskiego. Wówczas to pan Jerzy Starak, dyrektor polskiego przedsi biorstwa CEO of Spectra Holding z siedzibà w Warszawie, polski patriota, którego syn studiowa w Lozannie, ufundowa popiersie Szymanowskiego. Rzeêb wykona a polska artystka Zofia Wolska. Przygotowania do niedawnej ceremonii rozpocz y si jeszcze za kadencji poprzedniego ambasadora, pana Janusza Niesyto, i trwa y dwa lata. Zakoƒczone zosta y podnios à uroczystoêcià, której mieliêmy przyjemnoêç byç uczestnikami. Karol Szymanowski zmar 29 marca 1937 roku w Klince Signal w Lozannie. Zbyt póêno rozpoznano zaawansowanà gruêlic i niestety nawet najlepsi szwajcarscy specjaliêci nie byli w stanie zapobiec Êmierci kompozytora. W ten tragiczny sposób uczyni z Lozanny miejsce swego ostatniego pobytu. Pogrzeb Szymanowskiego odby si w lozaƒskiej katedrze Notre Dame du Valentin. Jego szczàtki przeniesione zosta y do Krypty Zas u onych na Ska ce w Krakowie. Urodzony w 1882 roku w rodzinie muzycznej na Ukrainie, studia rozpoczà w Warszawie, gdzie spotka Artura Rubinsteina i Grzegorza Fitelberga, Paw a Kochaƒskiego, Stanis awa Ignacego Witkiewicza i Stefana eromskiego. By protagonistà M odej Polski. Za swój cel osobisty przyjà rozpowszechnianie na Êwiecie dzie m odych polskich kompozytorów. Do rewolucji bolszewickiej 1917 roku podró owa niczym kulturalny ambasador Polski dajàc koncerty w salach w ca ej Europie. Z poczàtku komponowa symfonie pod znacznym wp ywem dzie Ryszarda Straussa, swojego pierwszego mistrza, nast pnie czerpa wiele z modnego wówczas stylu impresjonizmu rosyjskiego i francuskiego, a w szczególnoêci z muzyki Klaudiusza Debussyego i Maurycego Ravela. Po odzyskaniu przez Polsk niepodleg oêci przebywa w Warszawie i w Tatrach. W latach pe ni funkcj pierwszego rektora Warszawskiego Konserwatorium Muzycznego. Jego utwory z tego okresu inspirowane sà folklorem podhalaƒskim i kujawskim. Zamieszka w Zakopanem, lecz nadal niestrudzenie przemierza kraje Europy, koncertujàc z ogromnym sukcesem. Do jego najbardziej znanych dzie nale à: Mity (1915), Stabat Mater (1926), opera Król Roger (1926), balet Harnasie ( ) oraz oko o dwustu kompozycji na g os, koncertów skrzypcowych i na fortepian. Mazurki Szymanowskiego rozs awi Ignacy Paderewski. Tegoroczna uroczystoêç mia a podnios y i patriotyczny charakter, uêwietniony obecnoêcià przedstawicieli Ambasady Rzeczypospolitej Polskiej w Bernie, Jaros awa Starzyka, Mieczys awa Soko owskiego, Jaros awa Bajaczyka oraz Janusza Niesyto, ksi dza rektora S awomira Kaweckiego, przedstawicieli Polonii oraz wielu szwajcarskich melomanów. Liczna grupa polonijna, oko o 120 osób, wys ucha a przemówieƒ wyjaêniajàcych wag umieszczenia Êladu po Karolu Szymanowskim w Lozannie i wk ad konkretnych osób w niniejsze dzie o. Nast pnie Karol Juchniewicz, prawnuk Zofii Szymanowskiej, siostry kompozytora, przytoczy okolicznoêci Êmierci Szymanowskiego. Znane sà one z przekazu obecnej przy o u chorego jego siostry i stanowià cz Êç historii rodziny Szymanowskich. Z niecierpliwoêcià czekali- Êmy by przemówi a muzyka. Przy dêwi kach utworów Ignacego Jana Paderewskiego, Karola Szymanowskiego oraz Fryderyka Chopina przenieêliêmy si do Ojczyzny, do tych pól malowanych zbo em rozmaitem, / wyz acanych pszenicà, posrebrzanych ytem;. Mistrzowskie wykonanie utworów trzech wielkich polskich kompozytorów zawdzi czaliêmy Rafa owi Aleksandrowi uszczewskiemu, utalentowanemu m odemu pianiêcie, który niczym jego trzej wielcy mistrzowie rozs awia imi Polski w Êwiecie. Wzruszenia dostarczy nam polonez A-Dur grany z zapierajàcà dech w piersiach werwà i humorem. Rzadka to okazja, by w Konserwatorium Muzycznym w Lozannie zebra o si tylu Polaków s uchajàcych polskiej muzyki w wykonaniu polskiego artysty. Tego dnia pojawi si w Lozannie jeszcze jeden pomnik polskoêci, obok m.in. auli im. Ignacego Paderewskiego, rzeêb Igora Mitoraja w parku Olimpijskim, grobu Zygmunta Mi kowskiego na cmentarzu Bois de Vaux. Nie zapominajmy o tym, niech na naszej trasie spacerów, mo e zakupów, nie zabraknie wspomnienia o Karolu Szymanowskim. Zach cam goràco, gdy w aênie w Konserwatorium lozaƒskim (Rue de la Grotte 2) znajduje si najpi kniejszy taras widokowy Lozanny, nad dachami miasta, gdzie mo na wypiç kaw i zadumaç si nad trudnymi losami Polaków emigrantów. Joanna Kondracka Osobom zainteresowanym twórczoêcià Karola Szymanowskiego i jego pobytem w Lozannie polecamy tekst Kazimierza Romana Czekaja-Haaga, pt. Czy muzyka Szymanowskiego jest dziê bli sza melomanom Unii Europejskiej. Próba analizy. WiadomoÊci, nr 436/437, styczeƒ/luty WIADOMOÂCI NR 449 (LUTY 2009) 7

8 ZE SZWAJCARII ycie konsekrowane pos aniem misyjnym Dzia alnoêç Sióstr Klawerianek w Szwajcarii. Ojciec Êwi ty Jan Pawe II w adhortacji Vita Consecrata podkreêli wa noêç ycia zakonnego, wskazujàc, e osoby zakonne na mocy swojej konsekracji stanowià istotnà cz Êç KoÊcio a. To zobowiàzuje je do brania czynnego udzia u w dzia alnoêci misyjnej KoÊcio a. Na podobieƒstwo Jezusa, umi owanego Syna, którego Ojciec poêwi ci i pos a na Êwiat (J 10, 36), równie ci, których Bóg powo uje, aby szli za Nim, zostajà poêwi ceni i pos ani na Êwiat, by naêladowaç Jego przyk ad i kontynuowaç Jego misj (72). W powo anie zakonne jest wpisane zadanie ca kowitego poêwi cenia si misji Chrystusa. Na mocy charyzmatu daru Ducha Âwi tego ycie konsekrowane staje si misjà, tak jak by o nià ca e ycie Jezusa. Najwa niejszym zadaniem osób zakonnych jest uobecnianie przez ich osobiste Êwiadectwo ycia, obecnoêci i dzia ania samego Chrystusa w Êwiecie. Jest to wielkie wyzwanie i pierwszoplanowe zadanie ycia osób konsekrowanych. Za o enie, e im bardziej upodobniamy si do Chrystusa, tym bardziej czynimy Go obecnym i dzia ajàcym w Êwiecie, odnosi si do ka dego chrzeêcijanina, a w sposób szczególny do osób zakonnych. Mo na powiedzieç, e wype niajà one misj swojego ycia na mocy samej konsekracji, dajàc jej Êwiadectwo yciem zgodnym z programem swojego Instytutu. Cfr. VC 72. Siostry ze Zgromadzenia Sióstr Misjonarek Êw. Piotra Klawera realizujà swoja dzia alnoêç misyjnà na ziemi szwajcarskiej od ponad stu lat. Ciekawe sà poczàtki i historia tej dzia alnoêci, która przynios a wiele dobrych owoców dla misji w Afryce, Azji i Ameryce aciƒskiej, ale równie dla pog bienia wiary i ducha solidarnoêci samych Szwajcarów. Na podstawie pism za o ycielki b. Marii Teresy Ledóchowskiej, jak i kronik publikowanych w czasopiêmie Echo aus Afrika, mo na przeanalizowaç i odczuç dynamik tego dzie a animacji misyjnej i pomocy misjom. Oto w wielkim skrócie kilka informacji o Zgromadzeniu: Zgromadzenie Sióstr Misjonarek Êw. Piotra Klawera popularnie nazywane siostry klawerianki, zosta o za o one przez b. Mari Teres Ledóchowskà w 1894 roku w Salzburgu. Maria Teresa urodzi a si 29 kwietnia 1863 roku w Loosdorf (Austria). Jej ojciec, Antoni, Polak z rodu Ledóchowskich, poêlubi po Êmierci pierwszej ony Szwajcark Józefin Salis von Zizers. Ma a Maria Teresa mia a szcz Êcie prze ycia szcz Êliwego dzieciƒstwa w rodzinie o g bokich tradycjach chrze- Êcijaƒskich. Jak to póêniej opisze, nauczy a sie od swoich rodziców, co znaczy kochaç Boga, drugiego cz owieka, ojczyzn jednym s owem, co oznacza yç po chrzeêcijaƒsku. Swoje powo anie misyjne odkry a w czasie pobytu na dworze ksià àt toskaƒskich w Salzburgu. Spotkanie z siostrami misjonarkami oraz odezwa kardyna a Lavigerie, zach cajàca kobiety Europy do walki z niewolnictwem w Afryce, odegra y decydujàcà rol w jej yciu. Po spotkaniu z kardyna em Lavigerie w hotelu Axenstein ko o Brunnen LU 1 sierpnia 1889 roku, zdecydowa a, e ca kowicie poêwi ci si s u bie misjom. Pozostajàc wcià na dworze, àczy a obowiàzki damy dworu i, na ile to by o mo liwe, prowadzi a dzia alnoêç publicystycznà na rzecz misji w Afryce. Jej decyzja opuszczenia dworu w 1891 roku wywo a a oburzenie i zdziwienie wielu, szczególnie jej najbli szych. Dla Marii Teresy istnia a ju jednak tylko jedna sprawa, którà uwa a a za najwa niejszà na Êwiecie dzie o misyjne g oszenia ewangelii i praca dla zbawienia dusz, dla której chcia- a yç. Wyrazi a to równie w dewizie, którà wybra a dla siebie i za o- onego Zgromadzenia: Z rzeczy boskich najbardziej boskà jest wspó praca nad zbawieniem dusz. Analizujàc koleje jej ycia i perspektywy przysz oêci, jakà mia a przed sobà, oraz talentów, które mog y jà doprowadziç do s awy, nasuwa si uzasadnione pytanie: dlaczego ze wszystkiego zrezygnowa- a? Co jà do tego sk oni o, by zaryzykowaç ca e swoje ycie? Ona sama daje nam odpowiedê na to pytanie w jednej z konferencji o dzia alnoêci Sodalicji, wyg oszonej w 1897 roku: mi oêç do naszego Zbawcy, który przela swojà Krew dla zbawienia wszystkich ludzi bez wyjàtku i wspó czucie dla ludzi, którzy Go jeszcze nie znajà i yjà bez nadziei, sk oni y mnie do wydawania ma ego biuletynu Echo z Afryki. To by poczàtek, który z czasem wymaga coraz wi cej czasu i wspó pracy innych. Maria Teresa szybko zrozumia a, e zapoczàtkowane przez nià dzie o powinno byç zaszczepione i rozwijane mo liwie wsz dzie i powinno rozbudziç u europejskich katolików zainteresowanie i mi oêç do misji, jakà powierzy im sam Chrystus: Idêcie na ca y Êwiat i g o- Êcie Ewangeli. W tym celu nie szcz dzi a trudów. Dzi ki jej ca kowitemu oddaniu, dzie o rozwija o doêç szybko w Austrii, Polsce, Niemczech, Szwajcarii, W oszech, na W grzech, we Francji, Hiszpanii. Ze Szwajcarià b. Maria Teresa by a z àczona w sposób szczególny. Zna a ten kraj z opowiadaƒ i z przyk adu ycia jej matki. Jak od ojca nauczy a si mi oêci do ojczyzny i sztuki, tak matka przekaza a jej takie wartoêci jak: umi owanie porzàdku, odpowiedzialnoêç, sumiennoêç, wiernoêç, pracowitoêç i mi oêç bliêniego. Jako dama dworu wiele razy odwiedza a Szwajcari z arcyksi nà Alicjà i jej dworem. Bardzo wa nym àcznikiem dla jej dzie a z narodem szwajcarskim by a osoba 8 WIADOMOÂCI NR 449 (LUTY 2009)

9 ZE SZWAJCARII jej pierwszej towarzyszki Melani von Ernst z Luzerny. Dzi ki temu od samego poczàtku mog a budziç w tym kraju zainteresowanie misjami i przekonaç katolików szwajcarskich do wspó pracy w jej dziele. DoÊç szybko powstawa y filie i biura prowadzone przez osoby Êwieckie, które nale a y do Sodalicji Êw. Piotra Klawera (oficjalna nazwa Zgromadzenia) w formie Cz onków zewn trznych lub Zelatorów. Takie centra filialne znajdowa y si w miastach: Zug, Fribourg, Lugano, Altdorf, Baden, Basel, Bern, Chiasso, Cugnasco, Willisau, Einsiedeln, Ennetbaden, Flums, Kaltbrunn, Locarno, Lungern, Luzern, Mendrisio, Münster, Zürich, Rapperswil, Rorschach, St. Gallen, Sarnen, Schwyz, Solothurn, Wil. W roku 1905 w Zugu zosta za o ony dom, w którym pracowa y i pracujà do dziê siostry klawerianki. Ju w 1907 mo na tam by o zobaczyç bogaty zbiór eksponatów afrykaƒskich, co da o poczàtek Muzeum afrykaƒskiemu w dzisiejszym stanie. B ogos awiona Maria Teresa w 1909 bierze udzia w Katholikentag i wyg asza konferencj zatytu owanà Dabei gewesen, której przes anie i dziê jest bardzo aktualne. W 1902 i 1905 roku korzysta z mo liwoêci odwiedzenia Fribourga i wyg asza tam seri konferencji. W 1917 udaje sie jej otworzyç fili we Fryburgu, która z czasem przekszta ci si w siedzib wspólnoty zakonnej pracujàcej tam do dziê. Maria Teresa Ledóchowska zosta a nazwana Matkà Afryki za jej mi oêç i poêwi cenie dla misji. Dnia 19 paêdziernika 1975 roku papie- a Paw a VI zaliczy jà w poczet b ogos awionych, a rok póêniej zosta- a og oszona patronkà Dzie a Wspó pracy Misyjnej w Polsce. yciem, które poêwi ci y Bogu, siostry klawerianki kontynuujà dzie o zapoczàtkowane przez b. Mari Teres Ledóchowskà. Na miar mo liwoêci troszczà si o to, aby m ode wspólnoty katolickie w krajach misyjnych mog y si rozwijaç i stawiaç czo o trudnoêciom i nierzadko przeêladowaniom, aby kap ani mieli Êrodki do pracy duszpasterskiej, katechiêci mogli si kszta ciç, dzieci i rodziny otrzyma y przynajmniej to, co najpotrzebniejsze do prze ycia. Wielkà zaletà narodu szwajcarskiego jest jego wra liwoêç i poczucie solidarnoêci z potrzebujàcymi. Siostry Klawerianki pe nià dla wielu funkcj poêredniczà pomi dzy nimi i tymi, którzy sà zdani na ich pomoc. I tak powstaje wielka rodzina misyjna ludzi, którzy kochajà Boga i cz owieka, a t mi oêç okazujà w sposób bardzo konkretny. B. Maria Teresa mówi a z przekonaniem, e im wi cej jakiê kraj czyni dla misji, tym lepiej si w nim dzieje. Niech te s owa zach cà i nas do solidarnoêci z potrzebujàcymi i do osobistego w àczenia si w dzie o ewangelizacji Êwiata. Mo liwoêci jest wiele, np.: modlitwa za misje, abonament i lektura czasopism misyjnych, ofiarowanie cierpieƒ i codziennych trudów ycia za tych, którzy g oszà Ewangeli. s. Elżbieta B. SSPC Zainteresowani historià i dzia alnoêcià sióstr klawerianek w Szwajcarii mogà zasi gnàç wi cej informacji na stronach internetowych wspólnot we Fryburgu: i Zugu: lub nawiàzaç bezpoêredni kontakt z siostrami: Tel Zug; Tel Fribourg. 2 lutego dzieƒ dzi kczynienia za ycie konsekrowane Dzieƒ Skupienia w Chur Âwi to Ofiarowania Pana Jezusa jest w Ko- Êciele katolickim dniem dzi kczynienia za ycie konsekrowane. Ksiàdz biskup Vitus Huonder zaprasza wszystkich wspó braci w kap aƒstwie oraz osoby ycia konsekrowanego na Dzieƒ Skupienia do Katedry w Chur dnia 2 lutego 2009 o godzinie W programie: Msza Êwi ta, wspólny posi- ek w seminarium duchownym, wyk ad ksi dza biskupa V. Huondera, po nim okazja do dyskusji, nast pnie adoracja NajÊwi tszego Sakramentu oraz nieszpory. Ksiàdz Biskup zach ca do odnowienia aktu poêwi cenia swojego ycia Panu Bogu i do refleksji nad profesjà rad ewangelicznych, dzi ki której charakterystyczne przymioty Jezusa dziewictwo, ubóstwo i pos uszeƒstwo stajà si w pewien swoisty i trwa y sposób widzialne w Êwiecie (Vita Consecrata, 1). WIADOMOÂCI NR 449 (LUTY 2009) 9

10 Z YCIA MISJI Bazylea: Andrzejki Jesienna zabawa Andrzejkowa w Bazylei gromadzi rokrocznie wielką liczbę gości. Dobre przygotowanie, sprawne prowadzenie oraz wyśmienite jedzenie i muzyka zjednują bazylejskiej imprezie coraz to nowych sympatyków. Tak też było i w tym roku. Goście jak zwykle nie zawiedli. Reprezentowali oni oprócz Bazylei i okolic praktycznie całą Szwajcarię, włączając Lozannę, Zurych, Sankt Galen, Baden, Gnadenthal, Fribourg oraz niemiecki Freiburg. Wieczór uświetnili też swoją obecnością goście z Polski. Miłą niespodzianką okazała się obecność przedstawiciela Ambasady Polskiej w Bernie, Pana Marcina Króla wraz z małżonką, a także duszpasterza Ośrodka PMK w Bazylei, Ks. Grzegorza Piotrowskiego. Na uroczystość przybył również Ks. Jan Bernadic i Pan Rudolf Bruhin, Prezydent Rady Parafialnej St. Anton, a zarazem Rycerz Jasnogórskiej Bogarodzicy. Wzorem lat ubiegłych oprawa muzyczna całej imprezy została powierzona profesjonalistom. Zadbała o nią Pani Joanna Schneiter, dobrze znana bywalcom bazylejskich Andrzejek, wspomagana przez Pana Waldemara Kondraciuka. Muzyka była wspaniała. Nogi same rwały się do tańca. W przerwach pomiędzy blokami tanecznymi goście delektowali się specjałami przygotowanymi specjalnie na tę okazję. Dodatkowo, organizatorzy zaoferowali ciepły posiłek staropolski krupnik z kiełbasą przygotowany przez Panią Annę Hoffmann. Duży wkład w przygotowanie dekoracji sali, miał Pan Jan Pyszko, który od kilku już lat wspomaga organizatorów. Jeżeli mowa o wieczorze Andrzejkowym, nie może zabraknąć lania wosku i innych zabaw charakterystycznych dla tego jedynego w swoim rodzaju wieczoru. Wosk rzeczywiście lał się szerokim strumieniem, a każdy ciekawy swojej przyszłości, mógł choć na chwilę, przenieść się do krainy fantazji. Największą radość z lania wosku mieli najmłodsi uczestnicy zabawy. Dzieci lały wosk do foremek, z których po zastygnięciu wosku powstawały różnokształtne świeczki. Potem z pewnością stały się one miłym dopełnieniem domowych adwentowych wianków. Kolejną atrakcją wieczoru był pokaz tanga argentyńskiego przygotowany przez Panią Claudię Yeboah i Pana Martina Schafnera, którzy na co dzień uczą w profesjonalnej szkole tańca w Bazylei (tel ). Ich występ został przez uczestników zabawy nagrodzony gromkimi brawami. Tak więc, parafrazując słowa wieszcza, zabawa była, zabawa minęła, a nam się zdawało, że orkiestra gra jeszcze, a to echo grało... Organizatorami tegorocznej zabawy andrzejkowej byli: Ewa i Iwo Gatlikowie, Anna Hoffmann, Jolanta i Antoni Kasprzakowie, Lech Klekot, Irena Kwolek, Monika Lampkowska, Stanisław Staszecki, Józef Strama, Thomas Schmidt. Organizatorzy pragną serdecznie podziękować wszystkim, którzy w jakikolwiek sposób przyczynili się do przygotowania i przeprowadzenia całej imprezy. Bazylea: Pasterka Cicha noc, święta noc słowa tej kolędy, znanej na całym świecie i śpiewanej zapewne we wszystkich językach, określają nastrój nocy z 24 na 25 grudnia 2008 roku w Bazylei. Właśnie wtedy miała miejsce pierwsza Pasterka w języku polskim w tym ośrodku duszpasterskim Polskiej Misji Katolickiej w Szwajcarii. Dzięki zaangażowaniu wielu osób ta Msza Święta pozostanie na długo w pamięci jej uczestników. Przeżywaliśmy Boże Narodzenie przy śpiewie i akompaniamencie naszych artystów: Wojciecha Dyląga, Jacka Krośnickiego, Piotra Lityńskiego, Krzysztofa Dębickiego i Henryka Kalińskiego. Dźwięki akordeonu, kontrabasu oraz gitary w połączeniu z profesjonalnym głosem stworzyły nową w treści, a zarazem tradycyjną w wykonaniu, aranżację kolęd. Soliści i muzycy ubogacili liturgię śpiewem, natomiast Marcin Maj i Iwo Gatlik zajęli się oprawą liturgiczną serdecznie im za to dziękujemy. W tę noc czuliśmy, że dokonuje się coś szczególnego, że Bóg się rodzi dla naszego zbawienia. W sercach pojawiła się nowa nadzieja. Przygotowywaliśmy się do tej chwili przez cały adwent, uczestnicząc w rekolekcyjnym skupieniu oraz przez spowiedź. Ksiądz Grzegorz Piotrowski rozpoczął Mszę Świętą wniesieniem do żłóbka Dzieciątka owiniętego w pieluszkę, przy zapalonej świecy i śpiewie kolęd. W homilii wezwał do głębokiego zaufania Jezusowi Chrystusowi, który stając się Człowiekiem zmienił świat i ciągle go zmienia. Głęboko przeżyliśmy tę nocną liturgię. Po Mszy Świętej zostaliśmy przy żłóbku, aby kolędować Jezusowi. Przyszliśmy jak pasterze, przyprowadziła nas gwiazda, aby czuwać nad Dzieciątka snem w tę cichą i świętą noc. 10 WIADOMOÂCI NR 449 (LUTY 2009)

11 Z YCIA MISJI Âwi ty Miko aj w Genewie... Genewa, Niecodziennym wydarzeniem w życiu Misji było spotkanie dzieci z Genewy i Lozanny ze świętym Mikołajem. Każdy dobrze wie, że 6 grudnia Mikołaj przynosi dzieciom prezentyzwłaszcza tym grzecznym! Radość z upominków i rodzinna atmosfera stworzyły prawdziwy duchowy klimat spotkania z postacią Świętego. Ksiądz biskup Wacław Depo najpierw rozmawiał z dziećmi, które, zgodnie ze zwyczajem, zaprezentowały swoje talenty artystyczne i oratorskie. Spotkanie odbyło się po Mszy św. rekolekcyjnej, w parafii Sacré-Coeur w Genewie, a wzięło w nim udział 35 dzieci, które przybyły wraz ze swoimi rodzicami. Następnie Ksiądz Biskup udał się na spotkanie z dziećmi z Lozanny. Najpierw Msza św. i nauki rekolekcyjne, a później spotkanie z Mikołajem tego nie da się zapomnieć. Wiersze, piosenki, program artystyczny przygotowany przez nauczycieli i uczniów Szkoły Polskiej w Lozannie wytworzyły atmosferę, w której odczuwało się nadchodzące święta Narodzenia Pańskiego. Słowa uznania należą się rodzicom i dobroczyńcom z Genewy i Lozanny, którzy pomogli świętemu Mikołajowi w przygotowaniu prezentów (niektórzy pracowali nawet przez całą noc!). Bez ich zaangażowania i poświęcenia święty Mikołaj mógłby nie zdążyć na czas, a w sumie czekało na niego aż 93 dzieci! I na koniec, słowa jednego z rodziców: W tym roku poczuliśmy z dziećmi tę wyjątkowość i świętość, jaką oprócz prezentów przynosi nam święty Mikołaj. To trzeba kontynuować. Do zobaczenia zatem za rok. Urszula Chorążyk... i Lozannie Lozanna, WIADOMOÂCI NR 449 (LUTY 2009) 11

12 Z YCIA MISJI Biel: Koncert kol d i zabawa noworoczna Rada Duszpasterska ośrodka w Biel należącego do Polskiej Misji Katolickiej zorganizowała 11 stycznia 2009 po raz pierwszy koncert kolęd połączony z zabawą noworoczną. Wspólne spotkanie rozpoczął przewodniczący Rady Zbigniew Major dziękując wszystkim za przybycie, zachęcając również do radosnego kolędowania i wspólnej zabawy, zaś ksiądz Grzegorz Piotrkowski w imieniu swoim oraz Księdza Rektora Polskiej Misji Katolickiej Sławomira Kaweckiego złożył życzenia noworoczne, wyrażając jednocześnie radość z inicjatywy łączenia Polaków na ziemi helweckiej w duchu bożonarodzeniowym. O oprawę muzyczną zatroszczył się polski zespół MUSIK EKSPRESS w składzie Waldemar i Halina Antczak, który przybył do nas z Niemiec. Prowadząca nasze spotkanie Halina Antczak (solistka zespołu) po powitaniu zaprosiła wszystkich na salę. Stojąc w półokręgu wspólnie śpiewaliśmy kolędy. Pomocą służył przygotowany wcześniej śpiewniczek. Głębsze przeżycie zapewnił wstęp do każdej kolędy. Był to nie tylko czas śpiewania, ale również czas modlitwy. Ksiądz Grzegorz wspólnie z najmłodszymi uczestnikami spotkania swoją bożonarodzeniową radość wyrazili nie tylko śpiewem, ale również tańcem. Po tej części spotkania zasiedliśmy do stołów, racząc się tym, co przygotowaliśmy z myślą o sobie i o innych. Spotkanie przy stole było dobrą okazją do poznania się i rozmowy. Nasz zespół nie pozwolił nam na zbyt długie biesiadowanie. Przeboje zarówno z polskich, jak i światowych list przebojów, porywały do tańca. Spotkanie, dzięki wystrojowi sali, muzyce i smacznym potrawom, upłynęło w rodzinnej i świątecznej atmosferze. Szczególne podziękowanie należą się Ulrichowi i Halinie Wienhold oraz Renacie Maurer, którzy zatroszczyli się o miejsce zabawy. Zadbali również o to, aby naszym gościom z Niemiec niczego nie brakowało. Dziękując za obecność w spotkaniu uczestniczyło w nim około 70 osób pragniemy zaprosić wszystkich Polaków z Biel i okolic na Mszę św., która odbywa się w każdą drugą niedzielę miesiąca we Włoskiej Misji Katolickiej o godz. 9.00, a także do Berna, gdzie spotykamy się na Ostringu w kościele Bruder Klaus w pierwszą sobotę miesiąca o godz i w każdą następną niedzielę o godz Klub Polski w Bernie zaprasza na Tradycyjny XIII Bal w Bernie Restauracja Bären Ostermundigen Sobota, 14 lutego 2009, godzina Zgłoszenia telefoniczne pod nr: WIADOMOÂCI NR 449 (LUTY 2009)

13 Z YCIA MISJI A wiesz, Kajtek te mówi po polsku czyli Czy potrzebne sà Ogniska Polonijne w Szwajcarii Aarau: Spotkanie organizacyjne w sprawie Ogniska Polonijnego przy PMK Temat ogniska wywo a w naszej okolicy du e zainteresowanie rodziców. ZnaleêliÊmy nawet sal na zaj cia. Ogromnie cieszy te fakt, e uda o nam si pozyskaç nauczycielk z bardzo dobrym zawodowym przygotowaniem i wieloletnim doêwiadczeniem. Oto wst pne ustalenia: zaj cia mogà si odbywaç w niedziel w dwóch grupach wiekowych: 3-4-latki przed Mszà Êw. (rozpocz cie 16.00) i dzieci 5-8 lat po Mszy Êw. (18.00). Osoby zainteresowane proszone sà o kontakt z ks. Grzegorzem Piotrowskim lub Marcinem Sumi à (msumila@wp.pl). Spotkanie organizacyjne rodziców z nauczycielkà, ksi dzem i przewodniczàcym rady duszpasterskiej: 15 lutego 2009 po Mszy Êw. Poczàwszy od marca spotkania dwa razy w miesiàcu, w 2. i 3. niedziel miesiàca. W Aarau nie ma polskiej szkoły. Od niedawna jest ośrodek Polskiej Misji Katolickiej. Ostatnio zostaliśmy zapytani przez Księdza Rektora, czy są u nas dzieci w wieku szkolnym i rodzice, którzy chcieliby je posłać do polskiej mini-szkoły. Pozwolę sobie na osobistą odpowiedź: nasz syn ma 5 lat, mówi po polsku i po niemiecku (nazwę tu tak dla uproszczenia miejscowy dialekt). Polski zna z domu, niemiecki ze żłobka, teraz też z przedszkola. Stosownie do wieku mówi dobrze w obu językach. 5 lat to niewiele, 5 lat to cała historia... W domu mówimy po polsku. Kajtek trafił do szwajcarskiego żłobka mając 10 miesięcy. Od tego momentu był konfrontowany na przemian z językiem polskim i niemieckim, z pewnością bywało mu czasami niełatwo. Pamiętamy wyjazd do Polski, gdy miał 3 lata: najpierw wielkie odkrycie: wszystkie dzieci w piaskownicy mówią po polsku! Potem po kilku tygodniach trudno mu było znowu przyzwyczaić się do dialektu. Dla mnie nie ma wątpliwości: miejscowy język będzie rósł razem z dzieckiem, będzie dla niego jeśli już nie jest językiem podstawowym. A co z polskim? Tu jest nasze zadanie. Już dziś, w domu, na co dzień. Najważniejsze to nadal z nim po polsku rozmawiać, poprawiać go, tłumaczyć, podać polski odpowiednik, kiedy wtrąca niemieckie słówka. Co poza tym? Przez miniony rok Kajtek chodził do polskiej szkoły przy Misji w Zurychu. Był na zajęciach może tylko z 10 razy, ale nauczył się kilku piosenek, wierszyków, były rysunki i historie. I było to, co na wakacjach: dzieci mówiły po polsku! Cała duża grupa. Mały widział i żył tym, że po polsku można też śpiewać, bawić się, że polski w tym sensie nie różni się od niemieckiego. Cieszę się z nauczonych piosenek, mam jednak wrażenie, że ten drugi aspekt był może nawet ważniejszy: dziecko dostrzegło, że język polski to coś naturalnego, normalnego, to nie tylko egzotyka mamy i taty, ale rzeczywistość wspólna dla wielu. Wiedząc, jak trudno jest nauczyć się kolejnego języka, cenię to, że mój syn wzrasta z dwoma. Dziś dobrze się rozumiemy i chciałbym, by tak było też za 5, 10, 15 lat. Wspólny język pomoże. Marzy mi się, aby Kajtek przeczytał W pustyni i w puszczy... po polsku. Czy mu się będzie tak podobać jak kiedyś mnie? Nie wiem. Życzę mu jak najlepszej szkoły, pamiętając skarb moich polskich nauczycieli, wielką przygodę szkoły nad Wisłą. W Szwajcarii jest kilka polskich szkół i wielu dobrych, oddanych nauczycieli. To dobrze, tam też powinniśmy posyłać nasze dzieci. Mam wrażenie, że dla tych w wieku od 4 do 7 lat idealne jest coś na zasadzie ogniska. Spotkania powiedzmy co dwa tygodnie na 1 2 godziny. Wspólna zabawa, śpiew, stosowna do wieku nauka i najważniejsze: wszystko po polsku. Tu nie potrzeba wiele: potrzeba nauczycielki-przedszkolanki, trzeba kilku, najlepiej kilkunastu zainteresowanych rodzin. Z pomocą Misji łatwiej jest o lokum, o religię. Wspólnota Polska deklaruje gotowość pomocy, inicjatywa oddolna jest jednak konieczna. Może będzie nas w Aarau na takie ognisko stać. Polskie dzieci tutaj są. Kiedy Kajtek miał 2 lata, były w żłobku dwie starsze od niego dziewczynki mówiące po polsku. Pewnego razu słyszałem jak jedna mówiła do drugiej: A wiesz, Kajtek też mówi po polsku. Ucieszyłem się, że malec wzbudza ich zainteresowanie i wiedziałem, co w nim takiego szczególnego: on też mówi po polsku! Suhr, listopad 2008, Marcin Sumiła Lozanna: Polska Szko a J zyków Ojczystych Zaj cia odbywajà si w Êrody w salach przy koêciele parafii Saint- -Nicolas de Flüe w Lozannie od godz do Grupy wiekowe: grupa najm odsza 3-4 latki grupa starsza 5-6 latki klasy I-III szko y podstawowej klasy IV-VI szko y podstawowej Program nauczania obejmuje realizacj materia u z j zyka polskiego i historii, wzbogaconego o nauk geografii, zagadnienia z matematyki, muzyki oraz zaj cia artystyczne. Indywidualizujemy prac z dzieckiem poprzez dostosowanie wymagaƒ do mo liwoêci i umiej tnoêci. Szko a zapewnia równie lekcje z religii (dla ch tnych), w niedziel przed mszà Êwi tà. Zaj cia w drugim semestrze rozpoczynajà si 04 lutego 2009 roku. Dok adnych informacji udziela ks. Artur Czàstkiewicz pod numerem telefonu WIADOMOÂCI NR 449 (LUTY 2009) 13

14 Z YCIA MISJI Genewa: Chrzest Âwi ty i wyznanie wiary Ja jestem Êwiat oêcià Êwiata, kto idzie za Mnà, nie b dzie chodzi w ciemnoêci, lecz b dzie mia Êwiat o ycia. J 8,12 W niedziel, 11 stycznia br., podczas Mszy Âwi tej, nasza wspólnota w Genewie by a Êwiadkiem dwóch radosnych wydarzeƒ. Pierwsze to chrzest Êwi ty maleƒkiej Alicji Teresy, a drugie wr czenie Êwiec chrzcielnych dzieciom, które w tym roku przystàpià do Pierwszej Komunii oraz ich wyznanie wiary. Âwiece dzieci zap on y ponownie po oko o oêmiu latach od ich chrztu. Zapalona Êwieca chrzcielna jest symbolem obecnoêci Chrystusa w yciu ochrzczonego. yczymy Alicji Teresie oraz Ani, Agatce, Joasi, Jankowi, Marcinowi, Miko ajowi, Nataszy, Oli i Wojtkowi, aby w swoim yciu wiarà rozpraszali wszelkie napotkane ciemnoêci. Elżbieta Chojnacka Lozanna: Sakrament bierzmowania dla m odzie y polskiej w Szwajcarii Pragniemy, aby Duch Âwi ty, którego otrzymamy, umocni nas do m nego wyznawania wiary i do post powania wed ug jej zasad tymi s owami nasza m odzie z Polskiej Misji Katolickiej w Szwajcarii, zgromadzona 7 grudnia 2008 roku w Lozannie, modli a si o dary Ducha Âwi tego. Sakrament bierzmowania wprowadza pe ni w Misterium KoÊcio a. Do przyj cia darów Ducha Êw. m odzie przygotowywa a si uczestniczàc w spotkaniach formacyjnych, konferencjach, s uchaniu i rozwa aniu s ów Pisma Âwi tego oraz anga ujàc si w przygotowanie Eucharystii i cz stsze praktykowanie sakramentu pokuty i pojednania. Sakrament dojrza oêci chrzeêcijaƒskiej przyj o 32 osoby w tym 15 z Zurichu, 7 z Lozanny, 6 z Berna oraz 4 z Bazylei. Sakrament bierzmowania, w czasie którego kandydaci otrzymujà nowe imi, jest wa nym wydarzeniem na drodze chrzeêcijaƒskiego ycia m odych ludzi. Imi bowiem wyznacza cz owiekowi okreêlone zadania do wype nienia i jest zwiàzane z postacià Êwi tego patrona. Dokonujàc wyboru, poszukiwali osobowych wzorów poêród Êwi tych, aby poprzez pryzmat ich ycia uczyç si ca kowitego zawierzenia Chrystusowi. Od nich wi c b dà mogli uczyç si wartoêci prawdziwych i nieprzemijajàcych. Zanim jednak ka dy z m odych kandydatów us ysza : przyjmij znami daru Ducha Âwi tego, wys ucha s ów homilii ksi dza biskupa Wac awa Depo. Ksiàdz Biskup, który przyby specjalnie z Polski, aby wyg osiç rekolekcje w Genewie i Lozannie oraz udzieliç sakramentu bierzmowania, poruszy tematy dotyczàce Êwiadomego i pe nego uczestnictwa w yciu KoÊcio a oraz odpowiedzialnoêci za Jego przysz oêç, która dokonuje si przy wspó pracy z Trzecià Osobà Trójcy Âwi tej. Ukaza równie znaczenie odrodzenia religijnego w Duchu Âwi tym, bo kiedy m ody cz owiek wzrasta w wierze, równie wzrasta aska p ynàca z sakramentów. Osoba przyst pujàca do sakramentu bierzmowania osiàga nie tylko wy szy poziom dojrza- oêci, ale w sposób pe ny i odpowiedzialny wchodzi w ycie wspólnoty KoÊcio- a. Biskup kierowa s owa nie tylko do m odych, ale do wszystkich, którzy majà ich wspomagaç i utwierdzaç w wype nianiu chrzeêcijaƒskiego obowiàzku. W tym wa nym momencie kandydatom towarzyszyli rodzice, chrzestni i przyjaciele. Nie da o si nie zauwa yç, e by a to uroczystoêç o charakterze rodzinnym. Na uwag zas uguje równie fakt, e duszpasterze z poszczególnych oêrodków Polskiej Misji Katolickiej wspierali m odzie swojà obecnoêcià i modlitwà. WÊród zaproszonych goêci by obecny dyrektor Migratio Pan Marco Schmid, który jest odpowiedzialny za koordynacj duszpasterstwa obcokrajowców w Szwajcarii oraz proboszcz parafii St. Etienne ks. Joseph Nguyen Van Sinh, z którego goêcinnoêci korzystamy, ilekroç tego potrzebujemy. Po Eucharystii wszyscy uczestnicy uroczystoêci udali si do sali parafialnej, gdzie czeka na nich pocz stunek przygotowany przez rodziców bierzmowanej m odzie y. Pragniemy podzi kowaç wszystkim, którzy przyczynili si do przygotowania i organizacji tego wydarzenia. Szczególne podzi kowanie sk adamy Panu Hubertowi Niewiadomskiemu, za przygotowanie liturgii od strony muzycznej. Obok pielgrzymek do Einsiedeln i Gd. S. Bernard, bierzmowanie w Lozannie by o jednym z najwa niejszych wydarzeƒ w yciu Polonii szwajcarskiej w 2008 roku. Urszula Chorążyk Bazylea Czapliƒski Miko aj, Debicki Bartek, Lityƒska Barbara, Sutor Dominik. Katecheta Ks. Grzegorz Piotrowski Berno Burek Irena, Burek Urszula, Janicki Kamil, Janicki Marcin, Lubecki ukasz, Lubecki Mateusz. Katecheta Ks. Mariusz Graszk Lozanna Janus Julia, Janus Natalia, Grudziƒska Angelika, Alicia Kamhi, Moskwa Igor, Lasik Patryk, Szcz sna Joanna. Katecheta Ks. Artur Czàstkiewicz Zurych Kosiewicz Emil, Kubacka Marta, Lewicki Micha, Mathis Anna, Niedzwiecki Maria Niedzwiecki Mateusz, Piotrowski Lidia Anna, Sitek Dominik, Sitek Olivia, Srebniak Patryk Jan, Sudwoj Micha, Troxler Laeticia, Wolan Sara. Katecheta Ks. Krzysztof Zadarko 14 WIADOMOÂCI NR 449 (LUTY 2009)

15 Z YCIA MISJI WIADOMOÂCI NR 449 (LUTY 2009) 15

16 SPOTKANIA OP ATKOWE W ÂRODOWISKACH PMK Spotkanie op atkowe w Zurychu 18 stycznia 2009 Przed Op atkiem Eucharystia. Sen Salomona, g os Pana Boga, powo anie.. Ewangeliczna prawda o Bo ym Wcieleniu kolejny raz zgromadzi a ludzi dobrej woli w koêciele i sali parafii Herz Jesu w Zurychu. Ludzie dobrej woli to organizatorzy i uczestnicy spotkania op atkowego, którzy zrobili wszystko, aby powsta a niezapomniana atmosfera wokó bia ego chleba i nowo narodzonego Syna Bo ego. Za organami Anna Buczek Merz GoÊç z Ambasady - Mieczys aw Soko owski, konsul RP w Bernie Poruszy a nas prostota i ciep o s ów, kol d, muzyki i wykonawców. Mo na powiedzieç, e by to te pi kny koncert misyjnych talentów, Êpiewajàcych w zespole, jak i solistów z recytatorami: Asia, Ela, Franio, Fryderyk, Irena, dwa Jasie, Jessica, dwie Julie, Justyna, Kornelia, KrzyÊ, Kuba, ukasz, Maksymilian, Martynka, Monika, Nastazja, Nina, Olivia, Paula, Sebastian, Weronika i Wiktor. Pó godzinny program medytacyjny o Bo ym Narodzeniu zosta przygotowany przez Ma gorzat Milczuk, nauczycielk religii, z uczniami betlejemskiej nocy i jej blask w duszy wspó czesnego cz owieka. Kiedy ukasz recytowa Pomódlmy si w Noc Betlejemskà ksi dza Jana Twardowskiego, wzruszenia nie mo na by o opanowaç. By y yczenia wypowiadane w szczeroêci serca i wiele wzajemnej yczliwoêci. Konsul Rzeczypospolitej Polski z Ambasady w Bernie Mieczys aw Soko owski przemawiajàc w imieniu Ambasadora i wszystkich pracowników Ambasady yczy nam na co dzieƒ wielu takich chwil pustyni, gdy odnajduje si sens ycia i samego Boga. By y yczenia ksi dza Krzysztofa Zadarko, duszpasterza w Zurychu, przewodniczàcej Rady OÊrodka Iwony Hoffmann-Srebniak i Antoniego Zgliƒskiego, prezesa Stowarzyszenia Centrum. I niespodzianka: kol dowanie zakoƒczy y dwie pastora ki autorstwa pani Anny Buczek Merz w w jej wykonaniu. Przy akompaniamencie córki Ireny i jej przyjació ki Moniki Marzenie o Gwiazdce i Na Nowy Rok 2009 Êpiewali nie tylko mali artyêci na scenie, ale ca a sala. Wielkie s owa podzi kowania nale à si Ma gorzacie Milczuk, Ewie Skoczylas i kilku paniom za kulisami za prac z dzieçmi i przygotowanie ca ego programu, Marcinowi Veit za profesjonalne nag oênienie i oêwietlenie sceny i sali, Monice Ramba ze wspó pracownikami za dekoracj sceny oraz wielu innym wolontariuszom, którzy zadbali o sprawnà organizacj kuchni, ciasta, przygotowanie, ozdobienie i posprzàtanie sali. Obok g bokich Êwi tych s ów tego popo udnia pozostanà w naszej pami ci myêli ks. Jana Twardowskiego: Oby się wszystkie trudne sprawy Porozkręcały jak supełki Własne ambicje i urazy Zaczęły śmieszyć jak kukiełki. jf O czym Ênià ludzie i czy s uchajà Bo ego g osu? sobotniej szko y (zurychska filia Szko y przy Ambasadzie RP w Bernie) oraz Szko y Niedzielnej Polskiej Misji Katolickiej w Zurychu. Pani Ma gosia i Tomasz Lenart wprowadzili przyby ych w polskà tradycj Êwi towania Bo ego Narodzenia. Na scenie najm odsi z zespo u Lasowiacy w Zurychu pod kierunkiem Ewy Skoczylas, ubrani w ludowe stroje krakowianek i krakowiaków, wykonywali profesjonalnie polskie kol dy. Teksty rozwa aƒ, g bokie i chwytajàce za serce, ods ania y tajemnice Sala by a pe na uczestników Op atka 16 WIADOMOÂCI NR 449 (LUTY 2009)

17 SPOTKANIA OP ATKOWE W ÂRODOWISKACH PMK JaÊ, Franio, Fryderyk, Jasiu: Anio powiedzia pasterzom Wprowadzenie do Êpiewu kol d i medytacji bo onarodzeniowych: Ma gorzata Milczuk i Tomasz Lenart Cicha Noc Wszyscy byli zas uchani i zapatrzeni w kolejne ods ony Tajemnicy Wcielenia Nad darem dzieciàtka d ugo rozmyêla am : Asia, Olivia i Nina Gdy si Chrystus rodzi w wykonaniu Nastazji i Kuby O maluêki, maluêki : Maksymilian i Nastazja Dzieci Lasowiacy Jase ka wyzwalajà autentycznoêç i otwierajà serce WIADOMOÂCI NR 449 (LUTY 2009) 17

18 SPOTKANIA OP ATKOWE W ÂRODOWISKACH PMK Âwi ty Miko aj w Zurychu WÊród rzeszy naszych Êwi tych or downików w niebie mamy jednego, którego szczególnie ukocha y dzieci, a on ka dego roku, gdy zbli- a si 6 grudnia, odwzajemnia to uczucie i zjawia si osobiêcie, by obdarowaç tych, którzy ufajà bezgranicznie majàcymi granice prezentami, które wywo ujà jednak graniczàcy z euforià entuzjazm! Konsul RP w Bernie Mieczys aw Soko owski Co roku z owà radoêcià : Martynka, Sebastian i Paula Âwi ty Miko aj, bo o nim przecie mowa, zjawi si w tym roku w naszym koêciele, w niezbyt dobrej formie fizycznej co zrozumia e - w koƒcu to Êwi ty pracujàcy na dwie zmiany bez przerw, za to z workiem pe nym prezentów, co nie usz o uwadze dzieci, które naturalnie! zapewnia y, e nie ma na Êwiecie drugich tak grzecznych, uczynnych i przyk adnych. ny. Oby Êwiat o dobrych uczynków nie gas o przez ca y rok, a dobrotliwy Êwi ty nie by tylko Êwi tym od jednego dnia! Czy gdzieê napisano, e Êwi ty Miko aj odpoczywa przez pozosta e 364 dni? Agnieszka Suchta- Veit Kol dowanie zurychskiej scholi Zawsze, kiedy myêl o naszych spotkaniach ze Êpiewem liturgicznym, które od lutego 2008 roku prowadzi pani Sylwia Fehrepataky, przychodzi mi na myêl wiersz Kasprowicza Modlitwa w drownego grajka, gdzie to skrzypek z Bo ej aski skar y si Bogu: Hej, Panie Boże, coś wielkim Gazdą jest nad gazdami! Po coś mi dał taką skrzypkę Co jeno tumani i mami? Fina programu na scenie: W dzieƒ Bo ego Narodzenia, zawsze sk ada si yczenia, i my nasze te sk adamy, wszystkim tu zebranym Dzieci nie k amià i Êwi ty wie o tym doskonale, wi c nie traci czasu na dalsze zb dne przes uchania i zaczà rozdzielaç mi dzy dzieci to, co ze sobà przywióz, zaê doros ym dzieciom nie pozosta o nic innego jak cieszyç si razem z m odszymi. UroczystoÊç Êwi tego Miko aja zbieg a si w tym roku z uroczystoêcià Niepokalanego Pocz cia Naj- Êwi tszej Marii Panny, co symbolizowa y zapalone przez dzieci lampio- yczenia sk adajà: Julia, Kornelia, Weronika, Paula i Ela yczenia skupiajà uwag My, cz onkowie scholi, Êpiewacy z bo ej aski, wiemy dobrze, ile trudu kosztuje przygotowanie oprawy Mszy Êwi tej, by pi knym Êpiewem zbli aç do Boga. Dzi ki uporowi naszej maestry i jej niezachwianej wierze w nasze mo liwoêci, wspomagani przez panià Ann Buczek- -Merz mistrzowsko prowadzonymi organami, uda o nam si ufamy zaêpiewaç dwukrotnie na chwa Bogu i radoêç wiernym. Z ogromnym wi c entuzjazmem spotkaliêmy si przy Êwiàtecznym stole, by po- amaç si op atkiem, obdarowaç yczeniami i nacieszyç Êpiewem polskich kol d. Zawsze zaskakuje, ile artyzmu tkwi w nie szkolonych przecie g osach, które potrafià oddaç liryzm pastora ki, nadaç odpowiedni koloryt kol dzie. JeÊli Bóg si uêmiecha, to pewnie w takich chwilach, kiedy z dr eniem strun g osowych zdobywajàc górne c, uêwiadamiamy sobie, e sà na Êwiecie grajkowie pe ni szumniejszych liêci, ale ask naszych spotkaƒ z muzykà i Êpiewem otrzymaliêmy w aênie my W imieniu cz onków scholi Agnieszka Suchta- Veit Autor zdjęć: Michał Wyczułkowski 18 WIADOMOÂCI NR 449 (LUTY 2009)

19 SPOTKANIA OP ATKOWE W ÂRODOWISKACH PMK Polski op atek w Winterthurze Tegoroczne, tradycyjne spotkanie op atkowe Winterthurze okaza o si bardzo udane. Wspaniale zaprezentowa si chór dzieci cy Lasowiacy z Zurychu, przygotowany przez Ewà Skoczylas, a któremu akompaniowa a Anna Buczek. Wykona zadanie z brawurà, choç co m odsi cz onkowie mieli trudnoêci z wytrwaniem na podeêcie ch tniej fikaliby kozio ki czy bawili si w chowanego. Pani Buczek mile zaskoczy a zebranych wykonaniem napisanej i skomponowanej przez siebie pastora ki. Pani Ania Buczek-Merz z dzieçmi i uczestnikami spotkania wykonuje w asny utwór - pastora k Marzenia o Gwiazdce Od kilku sezonów taƒczàcym akompaniuje niezawodny p. Piotr Rzepczyk Wymiar pastoralny spotkaniu nada ksiàdz Krzysztof Zadarko, odczytujàc z Ewangelii Êw. Jana opowieêç o wydarzeniu sprzed dwóch tysi cy lat i yczàc zebranym, by czerpali radoêç i si y z pos ania, które nam wówczas Narodzony zostawi. Ksiàdz Zadarko bra równie czynny udzia w przygotowaniu uroczystoêci. Razem z prezesem miejscowego oêrodka duszpasterskiego, Jerzym Stawarzem, powitali zebranych po polsku i niemiecku oraz przedstawili program imprezy. Przy fortepianie Wiktor uba Ks. Krzysztof Zadarko i Jerzy Stawarz, przewodniczàcy rady oêrodka Polskiej Misji Katolickiej w Winterthurze, witajà uczestników spotkania op atkowego Wspólne Êpiewanie kol d, amanie si op atkiem, potem pocz stunek i taƒce wype ni y zebranym mi y wieczór. Po zejêciu Lasowiaków ze sceny, Piotr Rzepczyk przejà inicjatyw : akompaniowa zebranym podczas Êpiewania kol d i przygrywa do taƒca. O straw dla cia a zadba zespó pod kierownictwem Anny Dudkiewicz. Przygotowany przez nià bigos spotka si z takim zainteresowaniem, e nie dla wszystkich ch tnych starczy o. By y te i flaki. Apel o przyniesienie na imprez ciast, sprawi, e by ich nadmiar. Barbara Frank i Julia Lauber zorganizowa y tombol, w której najatrakcyjniejszym fantem by automat do parzenia kawy Nespresso. Zespo em dekoratorów kierowa a Jolanta Krumplewska. Przygotowana przez t grup sala zapewni a zebranym nie tylko w mi y i ciep y nastrój, ale okaza a si te funkcjonalna. Oprócz osób ju wymienionych, czynny udzia w przygotowaniu imprezy brali: Paulina Ewa Enderle, Anna Kaczor, Edward KiereÊ, Robert Lejman, Renata Lüthi, Bernadeta Müller, Ewa Ospa, paƒstwo Anna i Jacek Opia a, Anna-Maria Pfleiderer, Paulina Raczkowska oraz paƒstwo Marianna i Dionizy Simson. Po wyst pie mali chórzyêci zjedli przygotowany dla nich osobno posi ek, a energia uzyskana po jego spo yciu zosta a zu yta w holu oêrodka na hucznà zabaw. Czysty zysk z imprezy, o nieznanej dotàd wysokoêci, zostanie rozdzielony przez komitet organizacyjny na zebraniu, które ma si odbyç 28 stycznia 2009 roku. Organizatorzy sà przekonani, e impreza by a udanym wk adem w budowanie chrzeêcijaƒskiej wspólnoty, gdy pozwoli a bli ej poznaç si ludziom, którzy do tej pory nie mieli okazji si spotkaç. Przyczyni a si tak e do zbli enia mi dzy Polakami i Szwajcarami, jako e wielu obecnych mówi o po niemiecku. Sami organizatorzy te skorzystali, uczàc si dyskutowaç, organizowaç i realizowaç zadania we wspó pracy z innymi. Z owoców tej dzia alnoêci przede wszystkim skorzystajà, jak zawsze dotàd, potrzebujàce dzieci w Polsce. ds Autor zdjęć: Jean Marc Bossi 22 stycznia 2009 r. w Winterthurze odszedł do Pana po wieczną nagrodę prof. Zbigniew PLĄSKOWSKI mąż, ojciec, wierny katolik, były internowany I DG w Szwajcarii, kochający Polskę, wybitny naukowiec ETH, wielka postać Polonii Wieczny odpoczynek racz mu dać Panie, A światłość wiekuista niechaj mu świeci! WIADOMOÂCI NR 449 (LUTY 2009) 19

20 SPOTKANIA OP ATKOWE W ÂRODOWISKACH PMK Spotkanie op atkowe w Aarau czyli ciàg dalszy Êwiàtecznych niespodzianek Wszyscy tworzymy przecie wielkà rodzin Aarau, W Aarau dzia o si wiele w roku 2008, a poczàtek roku 2009 by jeszcze bardziej intensywny. 18 stycznia 2009 mia o miejsce nasze pierwsze spotkanie op atkowe. ZaprosiliÊmy Szwajcarów, tych z naszych rodzin i z lokalnego KoÊcio a: wszyscy tworzymy przecie wielkà rodzin. Naszym celem by o równie podzi kowanie za otwarcie dla nas pomieszczeƒ koêcielnych najpierw przy szpitalu kantonalnym, a potem w koêciele parafialnym Êw. Piotra i Paw a. Przygotowania trwa y wiele tygodni i zaanga owa y wszystkich: çwiczyliêmy Êpiew kol d, przygotowaliêmy wspólnie liturgi z niemieckoj zycznymi elementami. Krótko przed naszym spotkaniem intensywnie pracowaliêmy nad organizacjà ogniska polonijnego: trzeba by o znaleêç nauczycielk, dzieci, sal i wszystko skoordynowaç. Uda o si! Ksiàdz Rektor przygotowa ze swej strony wielki prezent, dla wielu upragnionà niespodziank : podczas spotkania op atkowego mogli- Êmy podaç do wiadomoêci, e od marca tego roku mo emy si spotykaç dwa razy w miesiàcu! Pi kny dar dla nas, ale i odpowiedzialne zadanie dla m odej wspólnoty. Spotkanie op atkowe odby o si w ciep ej, rodzinnej atmosferze. Pojawi o si wielu Polaków, rodzin z dzieçmi. By a choinka, szopka, kol dy, op atek, wigilijne potrawy. Szwajcarscy goêcie dostali okoliczno- Êciowy list od Ksi dza Rektora i rady duszpasterskiej. Wszystko przebiega o zgodnie z planem; zasmuci a nas jedynie choroba naszego duszpasterza, ksi dza Grzegorza, tak bardzo zaanga owanego w przygotowania. Pami taliêmy o nim w naszych modlitwach i yczeniach, ale i ucieszyliêmy si, gdy okaza o si, e zosta nam przys any ksiàdz Mariusz, który godnie go zastàpi. yczenia, które sobie sk adaliêmy, by y proste i standardowe, choç bardzo szczere: Ksi dzu Grzegorzowi yczyliêmy zdrowia, a nam wszystkim umiej tnoêci w aêciwego odnajdowania si w ka dej sytuacji. Za poêrednictwem ksi dza Mariusza dzi kujemy naszym duszpasterzom za trosk o nas w nadziei, e dar Waszej cz stszej pos ugi, dwóch Mszy Êw. w miesiàcu, wyda wspania e owoce. Marcin Sumiła Spotkanie op atkowe w Lozannie Szczególne wyrazy uznania nale à si ma ym aktorom, a tak e ich paniom nauczycielkom Lozanna, W dniu 18 stycznia w Lozannie mia o miejsce spotkanie op atkowe. Po uroczystej Mszy Êw. wszyscy udali si do sali katechetycznej, gdzie obejrzeli jase ka przygotowane przez nauczycieli i uczniów naszej szko y przy oêrodku Polskiej Misji Katolickiej w Lozannie. Szczególne wyrazy uznania nale à si ma ym aktorom, a tak e ich paniom nauczycielkom: Celinie Sopacie, Renacie Towpik, Urszuli Chorà yk oraz Monice Staszewicz. Dzi ki ich pasji i zaanga owaniu prze yliêmy chwile niezapomnianych wzruszeƒ. Po przedstawieniu uczestnicy spotkania podzielili si op atkiem oraz z o yli sobie yczenia. Tradycyjnie nie zabrak o bardzo smacznego pocz stunku przygotowanego przez rad parafialnà pod przewodnictwem Beaty Kamhi i rodziców z polskiej szko y. Sk adamy Bóg zap aç wszystkim osobom, które przyczyni y si do uêwietnienia uroczystoêci. Wk Spotkanie op atkowe w Genewie 18 stycznia 2009 roku w sali parafialnej przy koêciele Ste-Thér se odby o si spotkanie op atkowe. Poprzedzi a je uroczysta Msza Êwi ta. W radosnej, wcià Êwiàtecznej atmosferze licznie zgromadzeni Polacy oraz goêcie szwajcarscy podzieli si op atkiem, z o yli sobie yczenia i zasiedli do sto ów. Smaczny pocz stunek zosta przygotowany przez cz onków genewskiej rady duszpasterskiej. W czasie spotkania ksiàdz rektor S awomir Kawecki podzi kowa serdecznie ksi dzu proboszczowi Bruno-Michel Moery i przewodniczàcej rady duszpasterskiej za umo liwienie Polakom regularnej pos ugi duszpasterskiej w tym koêciele i podkreêli bardzo dobre relacje, jakie si wytworzy y mi dzy naszymi wspólnotami. Organizacjà tego niezapomnianego i owocnego spotkania zaj a si rada duszpasterska genewskiego oêrodka Polskiej Misji Katolickiej, za co sk adamy serdeczne Bóg zap aç. Na stronie internetowej mo na obejrzeç pi kne zdj cia, których autorem jest pan Wojciech Doganowski, oddajàce ciep à i rodzinnà atmosfer wspólnego Êwi towania. 20 WIADOMOÂCI NR 449 (LUTY 2009)

"Pokój ludziom dobrej woli."

Pokój ludziom dobrej woli. "Pokój ludziom dobrej woli." Z tym bożonarodzeniowym przesłaniem w dniu 20 grudnia 2010 r. w Publicznej Szkole Podstawowej im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Chorzelach odbyły się jasełka, które wspólnie

Bardziej szczegółowo

Wpisany przez Administrator niedziela, 13 stycznia :51 - Poprawiony niedziela, 23 grudnia :49

Wpisany przez Administrator niedziela, 13 stycznia :51 - Poprawiony niedziela, 23 grudnia :49 IV NIEDZIELA ADWENTU 23.12. - 30.12.2018 r. Nasza tęsknota za Zbawicielem się nie kończy, ale towarzyszy w przeżywaniu naszej wiary, aż ujrzymy Pana twarzą w twarz. W czasie tej Eucharystii oddajmy Bogu

Bardziej szczegółowo

Bp H. Tomasik: Przed nami czas zadań

Bp H. Tomasik: Przed nami czas zadań W najbliższą niedzielę zakończy się Rok Wiary. Jakie będą jego owoce? Biskup Henryk Tomasik przedstawia kilka propozycji: poszanowanie dnia świętego, systematyczne uczestnictwo w niedzielnej Mszy Świętej,

Bardziej szczegółowo

Program Misji Świętej w Gromadnie września 2015 r.

Program Misji Świętej w Gromadnie września 2015 r. Program Misji Świętej w Gromadnie 06-13 września 2015 r. Niedziela Dzień Święty Porządek Mszy świętych, tak jak w niedziele z uroczystym wprowadzeniem misjonarzy Godz. 10.00 Godz. 18.00 Godz. 20.30 Poniedziałek

Bardziej szczegółowo

Do młodzieży O polskim katolicyzmie O przyszłym pokoleniu kapłanów O kulcie Najświętszego Serca Pana Jezusa...

Do młodzieży O polskim katolicyzmie O przyszłym pokoleniu kapłanów O kulcie Najświętszego Serca Pana Jezusa... Spis treści 238 Myśli zawsze ważne... 5 Życiorys kard. A. Hlonda... 7 Myśli noworoczne...18 Wielkopostne myśli... 20 O zadaniach kobiety... 22 O idei świętowojciechowej...24 O świadomym macierzyństwie...

Bardziej szczegółowo

ZAPROSZENIE NA MISJE PARAFIALNE 9 marca - 16 marca 2014 rok BÓG JEST MIŁOŚCIĄ

ZAPROSZENIE NA MISJE PARAFIALNE 9 marca - 16 marca 2014 rok BÓG JEST MIŁOŚCIĄ ZAPROSZENIE NA MISJE PARAFIALNE 9 marca - 16 marca 2014 rok BÓG JEST MIŁOŚCIĄ DRODZY PARAFIANIE! W dniach od 9 16 marca nasza Wspólnota przeżywać będzie Misje parafialne. Tak jak przed ponad dwoma tysiącami

Bardziej szczegółowo

Temat: Sakrament chrztu świętego

Temat: Sakrament chrztu świętego Temat: Sakrament chrztu świętego UWAGA! Do spotkania należy przygotować obrzędy chrztu świętego (powinny być dostępne w zakrystii) oraz w miarę możliwości drugą część spotkania przeprowadzić w kościele

Bardziej szczegółowo

Cele nauczania w ramach przedmiotu - religia.

Cele nauczania w ramach przedmiotu - religia. Cele nauczania w ramach przedmiotu - religia. Katecheza jest wychowaniem w wierze dzieci i młodzieży. Obejmuje przede wszystkim wyjaśnianie nauki chrześcijańskiej, podawanej w sposób systematyczny i całościowy

Bardziej szczegółowo

ADWENT, BOŻE NARODZENIE I OKRES ZWYKŁY

ADWENT, BOŻE NARODZENIE I OKRES ZWYKŁY Archidiecezjalny Program Duszpasterski ADWENT, BOŻE NARODZENIE I OKRES ZWYKŁY ROK A Komentarze do niedzielnej liturgii słowa Poznań 2007/2008 25 Adwent I Niedziela Adwentu 2 grudnia 2007 Iz 2, 1-5 Ps 122

Bardziej szczegółowo

Przyszłość zaczyna się dzisiaj, nie jutro.

Przyszłość zaczyna się dzisiaj, nie jutro. A.D. 2014 JUBILEUSZ 25-LECIA PARAFII NMP KRÓLOWEJ POLSKI W NASUTOWIE W ROKU KANONIZACJI BŁ. JANA PAWŁA II Rok 2014 dla Wspólnoty Parafialnej w Nasutowie jest okazją do dziękczynienia i radosnego śpiewania

Bardziej szczegółowo

W imię Ojca i Syna i Ducha Świętego

W imię Ojca i Syna i Ducha Świętego W imię Ojca i Syna i Ducha Świętego Sens życia Gdy na początku dnia czynię z wiarą znak krzyża, wymawiając słowa "W imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego", Bóg uświęca cały czas i przestrzeń, która otworzy

Bardziej szczegółowo

Uroczystość przebiegła godnie, spokojnie, refleksyjnie właśnie. W tym roku szczęśliwie się zbiegła z wielkim świętem Zesłania Ducha Świętego.

Uroczystość przebiegła godnie, spokojnie, refleksyjnie właśnie. W tym roku szczęśliwie się zbiegła z wielkim świętem Zesłania Ducha Świętego. Uroczystość rocznicowa po I Komunii wieńczy świąteczny festiwal eucharystyczny w większości polskich parafii. Dekoracje w kościołach przeważnie wytrzymują osiem błogosławionych dni. Stroje komunijne wyciągnięte

Bardziej szczegółowo

Nowicjat: Rekolekcje dla Rodziców sióstr nowicjuszek Chełmno, 25 26 kwietnia 2015 r.

Nowicjat: Rekolekcje dla Rodziców sióstr nowicjuszek Chełmno, 25 26 kwietnia 2015 r. Nowicjat: Rekolekcje dla Rodziców sióstr nowicjuszek Chełmno, 25 26 kwietnia 2015 r. W dniach 25 26 kwietnia odbyły się w naszym domu w Chełmnie rekolekcje dla rodziców sióstr nowicjuszek. Niektórzy rodzice

Bardziej szczegółowo

PRACA ZBIOROWA ELŻBIETA GIL, NINA MAJ, LECH PROKOP. ILUSTROWANY KATALOG POLSKICH POCZTÓWEK O TEMATYCE JAN PAWEŁ II. PAPIESKIE CYTATY I MODLITWY.

PRACA ZBIOROWA ELŻBIETA GIL, NINA MAJ, LECH PROKOP. ILUSTROWANY KATALOG POLSKICH POCZTÓWEK O TEMATYCE JAN PAWEŁ II. PAPIESKIE CYTATY I MODLITWY. PRACA ZBIOROWA ELŻBIETA GIL, NINA MAJ, LECH PROKOP. ILUSTROWANY KATALOG POLSKICH POCZTÓWEK O TEMATYCE JAN PAWEŁ II. PAPIESKIE CYTATY I MODLITWY. CZĘŚĆ I b OPRACOWAŁ I WYKONAŁ LECH PROKOP, UL. ZAMKOWA 2/1,

Bardziej szczegółowo

ROK PIĄTY

ROK   PIĄTY ROK PIĄTY 2001-2002 REKOLEKCJE Rekolekcje adwentowe w Szkole Salezjańskiej w Szczecinie prowadził o. Wiesław Łyko, oblat, w dniach 14 16 grudnia 2001 roku. OPŁATEK Spotkanie opłatkowe 18 grudnia 2001 z

Bardziej szczegółowo

Zespół Szkół nr 21 w Bydgoszczy. Informacja zwrotna RELIGIA szkoła podstawowa klasa 4

Zespół Szkół nr 21 w Bydgoszczy. Informacja zwrotna RELIGIA szkoła podstawowa klasa 4 Zespół Szkół nr 21 w Bydgoszczy Informacja zwrotna RELIGIA szkoła podstawowa klasa 4 Opracowanie: mgr Violetta Kujacińska mgr Małgorzata Lewandowska Zasady: IZ może być ustna lub pisemna, IZ pisemną przekazujemy

Bardziej szczegółowo

Biuletyn informacyjny Kleryków ze Zgromadzenia Najświętszych Serc Jezusa i Maryi.

Biuletyn informacyjny Kleryków ze Zgromadzenia Najświętszych Serc Jezusa i Maryi. Biuletyn informacyjny Kleryków ze Zgromadzenia Najświętszych Serc Jezusa i Maryi. 18. XII. 2008 Wrocław nr 4 (6) 2008 1 Bardzo serdecznie witamy już w ostatnich dniach Adwentu tuż przed Bożym Narodzeniem.

Bardziej szczegółowo

Celebracja zamknięcia Roku Wiary

Celebracja zamknięcia Roku Wiary Celebracja zamknięcia Roku Wiary W czasie Mszy św. niedzielnej 24 listopada 2013 roku. Jest to uroczystość Chrystusa Króla Wszechświata. 1. Przed Mszą św. wiernym rozdaje się świece i zapala się paschał

Bardziej szczegółowo

Pragniemy podzielić się z Wami naszą radością z obchodzonego w marcu jubileuszu

Pragniemy podzielić się z Wami naszą radością z obchodzonego w marcu jubileuszu Niech żyje Jezus! Niech radosny zabrzmi dziś hymn ku czci Serca Zbawiciela! Czcigodne Siostry Wizytki Drodzy Bracia i Siostry zakochani w Sercu Pana Jezusa Pragniemy podzielić się z Wami naszą radością

Bardziej szczegółowo

Podsumowanie ankiet rekolekcyjnych. (w sumie ankietę wypełniło 110 oso b)

Podsumowanie ankiet rekolekcyjnych. (w sumie ankietę wypełniło 110 oso b) Podsumowanie ankiet rekolekcyjnych. (w sumie ankietę wypełniło 0 oso b) Czy sposób przeprowadzenia rekolekcji (cztery niedziele, zamiast czterech kolejnych dni) był lepszy od dotychczasowego? (=tak; =nie)

Bardziej szczegółowo

KOŚCIÓŁ IDŹ TY ZA MNIE

KOŚCIÓŁ IDŹ TY ZA MNIE SPOTKANIE 6 KOŚCIÓŁ Dla ułatwienia poszczególne zadania oznaczone są symbolami. Legenda pozwoli Ci łatwo zorientować się w znaczeniu tych symboli: IDŹ TY ZA MNIE Pewien mężczyzna miał zwyczaj mówić w każdą

Bardziej szczegółowo

Chwała Bogu na wysokościach Radujecie się bracia w Panu

Chwała Bogu na wysokościach Radujecie się bracia w Panu Grudzień 2014 Rok duszpasterski: Nawracajcie się i wierzcie w Ewangelię Chwała Bogu na wysokościach Radujecie się bracia w Panu Napisali do Listu do Parafian Zbliżają się Święta Bożego Narodzenia Zawsze

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA Z RELIGII. 1. Świadkowie Chrystusa

WYMAGANIA Z RELIGII. 1. Świadkowie Chrystusa WYMAGANIA Z RELIGII 1. Świadkowie Chrystusa często nie przynosi go na lekcje. definiuje, czym jest lęk; określa sposoby odnoszenia się do Boga na wzór Jezusa. potrafi podać z nauczyciela zasady życia wspólnoty

Bardziej szczegółowo

Kochani! Już za nami Święto Jedności Dziękuję wszystkim! W dalszej części znajdziecie zdjęcia z tego wydarzenia.

Kochani! Już za nami Święto Jedności Dziękuję wszystkim! W dalszej części znajdziecie zdjęcia z tego wydarzenia. Kochani! Już za nami Święto Jedności 2013. Dziękuję wszystkim! W dalszej części znajdziecie zdjęcia z tego wydarzenia. 1 / 15 2 / 15 3 / 15 4 / 15 5 / 15 6 / 15 7 / 15 8 / 15 9 / 15 10 / 15 11 / 15 12

Bardziej szczegółowo

Rozmowa z KS. TOMASZEM ROSĄ kapłanem archidiecezji warmińskiej, obecnie misjonarzem w Tanzanii

Rozmowa z KS. TOMASZEM ROSĄ kapłanem archidiecezji warmińskiej, obecnie misjonarzem w Tanzanii Rozmowa z KS. TOMASZEM ROSĄ kapłanem archidiecezji warmińskiej, obecnie misjonarzem w Tanzanii Ks. Tomasz praktykę duszpasterską rozpoczął wśród plemienia Masajów w diecezji Arusha. W 2010 r. zaczął pracować

Bardziej szczegółowo

- Focolari - - Domowy Kościół - Droga Neokatechumenalna

- Focolari - - Domowy Kościół - Droga Neokatechumenalna Katecheza rodzinna - Focolari - - Domowy Kościół - Droga Neokatechumenalna RUCH FOCOLARI JEDNOŚĆ KOMUNIA WSPÓLNOTA DUCHOWOŚĆ KOMUNII SOBÓR WATYKAŃSKI II JAN PAWEŁ II BENEDYKT XVI OD 1967 R. RUCH NOWE NOWY

Bardziej szczegółowo

XVIII Światowy Dzień Życia Konsekrowanego. Okazja do głębszej refleksji całego Kościoła nad darem życia poświęconego Bogu

XVIII Światowy Dzień Życia Konsekrowanego. Okazja do głębszej refleksji całego Kościoła nad darem życia poświęconego Bogu XVIII Światowy Dzień Życia Konsekrowanego Okazja do głębszej refleksji całego Kościoła nad darem życia poświęconego Bogu Jan Paweł II ustanowił Światowy Dzień Życia Konsekrowanego 2 lutego Kościół obchodzi

Bardziej szczegółowo

Ewangelizacja O co w tym chodzi?

Ewangelizacja O co w tym chodzi? Ewangelizacja O co w tym chodzi? Droga małego ewangelizatora ;) Warsztaty ewangelizacyjne: 11 maja 2013 r. Ks. Tomek Moch, Diecezjalna Diakonia Ewangelizacji Ruchu Światło-Życie Archidiecezja Warszawska

Bardziej szczegółowo

LITURGIA DOMOWA. Modlitwy w rodzinach na niedziele Adwentu Spis treści. Gliwice 2017 [Do użytku wewnętrznego]

LITURGIA DOMOWA. Modlitwy w rodzinach na niedziele Adwentu Spis treści. Gliwice 2017 [Do użytku wewnętrznego] Spis treści LITURGIA DOMOWA Wstęp do Liturgii Domowej w Okresie Adwentu 2017 r.... 2 Spotkania na niedziele Adwentu: I Niedziela Adwentu [B]... 3 II Niedziela Adwentu [B]... 4 III Niedziela Adwentu [B]...

Bardziej szczegółowo

FORMACJA POCZĄTKOWA DO STANU DZIEWIC

FORMACJA POCZĄTKOWA DO STANU DZIEWIC SKORZESZYCE, 14.V.2010 FORMACJA POCZĄTKOWA DO STANU DZIEWIC (propozycja tematów) I ETAP (ROZEZNANIE POWOŁANIA) CZAS: około 1 roku CEL: ZROZUMIENIE I PRZYJĘCIE BOŻEGO WEZWANIA ZAPOZNANIE Z CHARYZMATEM ZAKOŃCZENIE:

Bardziej szczegółowo

LITURGIA DOMOWA. Spis treści. Modlitwy w rodzinach na niedziele Adwentu 2015. Gliwice 2015 [Do użytku wewnętrznego]

LITURGIA DOMOWA. Spis treści. Modlitwy w rodzinach na niedziele Adwentu 2015. Gliwice 2015 [Do użytku wewnętrznego] Spis treści Wprowadzenie do Liturgii Domowej na Adwent 2015 r.... 3 Spotkania na niedziele Adwentu: I Niedziela Adwentu [C]... 4 LITURGIA DOMOWA II Niedziela Adwentu [C]... 6 III Niedziela Adwentu [C]...

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA Z RELIGII NA POSZCZEGÓLNE OCENY W KLASIE IV

WYMAGANIA Z RELIGII NA POSZCZEGÓLNE OCENY W KLASIE IV WYMAGANIA Z RELIGII NA POSZCZEGÓLNE OCENY W KLASIE IV Rozdział I Żyję w przyjaźni z Jezusem - charakteryzuje postawę przyjaciela Jezusa - wymienia warunki przyjaźni z Jezusem praktykowanie pierwszych piątków

Bardziej szczegółowo

Modlitwa za Służbę Celną z udziałem Celników na Jasnej Górze!

Modlitwa za Służbę Celną z udziałem Celników na Jasnej Górze! Modlitwa za Służbę Celną z udziałem Celników na Jasnej Górze! W piątek - dn. 13.05.2016. r. o godz. 17.00 przed Cudownym obrazem Królowej Polski na Jasnej Górze - Mszę świętą w intencji wszystkich Funkcjonariuszy,

Bardziej szczegółowo

ZELATOR. wrzesień2016

ZELATOR. wrzesień2016 ZELATOR wrzesień2016 www.zr.diecezja.pl 7 W ROKU NADZWYCZAJNEGO JUBILEUSZU MIŁOSIERDZIA Serdecznie zapraszamy wszystkich zelatorów i członków Żywego Różańca do udziału w pielgrzymce do Łagiewnik. Odbędzie

Bardziej szczegółowo

SPIS TREŚCI. Dekret zatwierdzający i ogłaszający uchwały I Synodu Diecezji Legnickiej... 5

SPIS TREŚCI. Dekret zatwierdzający i ogłaszający uchwały I Synodu Diecezji Legnickiej... 5 SPIS TREŚCI Dekret zatwierdzający i ogłaszający uchwały I Synodu Diecezji Legnickiej... 5 Modlitwa do Maryi w intencji nowej ewangelizacji diecezji legnickiej... 6 Wykaz skrótów... 8 Wstęp... 9 I. HISTORIA

Bardziej szczegółowo

CHWILA WSPOMNIEŃ WIZYTY PASTERZY BIAŁOSTOCKICH W NASZEJ SZKOLE

CHWILA WSPOMNIEŃ WIZYTY PASTERZY BIAŁOSTOCKICH W NASZEJ SZKOLE CHWILA WSPOMNIEŃ WIZYTY PASTERZY BIAŁOSTOCKICH W NASZEJ SZKOLE 1991-2012 Wizyta J. E. Ks. Bpa Edwarda Kisiela z okazji uroczystości nadania Szkole Podstawowej w Jaświłach imienia Konstytucji 3 Maja 17.06.1991

Bardziej szczegółowo

Carlo Maria MARTINI SŁOWA. dla życia. Przekład Zbigniew Kasprzyk

Carlo Maria MARTINI SŁOWA. dla życia. Przekład Zbigniew Kasprzyk Carlo Maria MARTINI SŁOWA dla życia Przekład Zbigniew Kasprzyk Wydawnictwo WAM Księża Jezuici Kraków 2015 WPROWADZENIE Każdego dnia wypowiadamy, słyszymy i czytamy wiele słów. Czujemy jednak, że niektóre

Bardziej szczegółowo

STYCZEŃ LUTY MARZEC KWIECIEŃ MAJ CZERWIEC SAKRAMENT CHRZTU

STYCZEŃ LUTY MARZEC KWIECIEŃ MAJ CZERWIEC SAKRAMENT CHRZTU Chrzty odbywają się w następujące niedziele 2019 roku: STYCZEŃ 06.01 20.01 LUTY 03.02 17.02 MARZEC 03.03 17.03 KWIECIEŃ 07.04 21.04 MAJ 05.05 19.05 CZERWIEC 02.06 16.06 1 / 5 LIPIEC 07.07 21.07 SIERPIEŃ

Bardziej szczegółowo

Chwila medytacji na szlaku do Santiago.

Chwila medytacji na szlaku do Santiago. Chwila medytacji na szlaku do Santiago. Panie, chcę dobrze przeżyć moją drogę do Santiago. I wiem, że potrzebuje w tym Twojej pomocy. cucopescador@gmail.com 1. Każdego rana, o wschodzie słońca, będę się

Bardziej szczegółowo

Zapraszamy do Szkoły Modlitwy Jana Pawła II środa, 21 września :33

Zapraszamy do Szkoły Modlitwy Jana Pawła II środa, 21 września :33 Jan Paweł II nadal wskazuje nam kierunek duchowego wzrastania. Musimy z wielką troską starać się o wypłynięcie na głębię. Służy temu m.in. Szkoła Modlitwy Jana Pawła II, która powstała przy Centrum Nie

Bardziej szczegółowo

KRYTERIUM WYMAGAŃ Z RELIGII. Uczeń otrzymujący ocenę wyższą spełnia wymagania na ocenę niższą.

KRYTERIUM WYMAGAŃ Z RELIGII. Uczeń otrzymujący ocenę wyższą spełnia wymagania na ocenę niższą. KRYTERIUM WYMAGAŃ Z RELIGII Uczeń otrzymujący ocenę wyższą spełnia wymagania na ocenę niższą. KLASA I Semestr I Ocena dopuszczająca -Umie wykonać znak krzyża, -Zna niektóre modlitwy i wymaga dużej pomocy

Bardziej szczegółowo

VII PIELGRZYMA ŻYWEGO RÓŻAŃCA

VII PIELGRZYMA ŻYWEGO RÓŻAŃCA ZELATOR październik2016 www.zr.diecezja.pl 8 VII PIELGRZYMA ŻYWEGO RÓŻAŃCA W Roku Nadzwyczajnego Jubileuszu Miłosierdzia zelatorzy i członkowie Żywego Różańca Archidiecezji Krakowskiej przeżywali swoją

Bardziej szczegółowo

Konspekt katechezy. TEMAT: Siostry zakonne we wspólnocie Kościoła.

Konspekt katechezy. TEMAT: Siostry zakonne we wspólnocie Kościoła. s. Agata Trzaska Konspekt katechezy TEMAT: Siostry zakonne we wspólnocie Kościoła. Cele: Wiedza: uczeń wie czym jest powołanie zakonne, jakie zadania w Kościele podejmują siostry zakonne Umiejętności:

Bardziej szczegółowo

Nabożeństwo powołaniowo-misyjne

Nabożeństwo powołaniowo-misyjne Nabożeństwo powołaniowo-misyjne Nabożeństwo powołaniowo-misyjne (Wystawienie Najświętszego Sakramentu) K: O Boże, Pasterzu i nauczycielu wiernych, któryś dla zachowania i rozszerzenia swojego Kościoła

Bardziej szczegółowo

Wieczornica Papieska 2017 TOTUS TUUS

Wieczornica Papieska 2017 TOTUS TUUS Wieczornica Papieska 2017 TOTUS TUUS Współczesny świat potrzebuje autorytetów, które uczą, jak godnie żyć i przywracają wiarę w prawdziwe wartości. Jednym z największych autorytetów naszych czasów jest

Bardziej szczegółowo

ROK SZKOLNY 2016/2017

ROK SZKOLNY 2016/2017 ROK SZKOLNY 2016/2017 Podstawowe kryteria przedmiotowego systemu oceniania z religii dla klas I Ocena celująca: uczeń: spełnia wymagania na ocenę bardzo dobrą; czynnie uczestniczy w życiu swojej parafii;

Bardziej szczegółowo

1) Zapalenie świecy i wypowiedzenie słów Światło Chrystusa (uczestnicy odpowiadają Bogu niech będą dzięki ).

1) Zapalenie świecy i wypowiedzenie słów Światło Chrystusa (uczestnicy odpowiadają Bogu niech będą dzięki ). Temat: Struktura Mszy Świętej Modlitwa Eucharystyczna. Do spotkania należy przygotować: świecę, zapałki, porozcinaną tabelkę z ostatniej strony potrzebną do aktywizacji grupy, długopisy i kartki do konkursu.

Bardziej szczegółowo

Zestaw pytań o Janie Pawle II

Zestaw pytań o Janie Pawle II Zestaw pytań o Janie Pawle II 1. Jakie wydarzenie miało miejsce 18.02.1941r? 2. Dokąd Karol Wojtyła przeprowadził się wraz z ojcem w sierpniu 1938 r? 3. Jak miała na imię matka Ojca Św.? 4. Kiedy został

Bardziej szczegółowo

rocznicy święceń kapłańskich.

rocznicy święceń kapłańskich. Pozdrowienia z okazji rocznicy święceń kapłańskich. W dniu 24 grudnia 2017r. Rada Parafialna na czele z jej Starostą Cerkiewnym panem Bazylim Dziadykiem złożyła proboszczowi Parafii Prawosławnej Świętej

Bardziej szczegółowo

250 ROCZNICA USTANOWIENIA ŚWIĘTA NAJŚWIĘTSZEGO SERCA PANA JEZUSA

250 ROCZNICA USTANOWIENIA ŚWIĘTA NAJŚWIĘTSZEGO SERCA PANA JEZUSA W pierwszy piątek miesiąca 6 lutego 2015 r. przeżywaliśmy 250. rocznicę ustanowienia na ziemiach polskich liturgicznego święta Najświętszego Serca Pana Jezusa. Papież Klemens XIII ustanawiając to święto,

Bardziej szczegółowo

REKOLEKCJE U ŚW. ANDRZEJA BOBOLI

REKOLEKCJE U ŚW. ANDRZEJA BOBOLI REKOLEKCJE U ŚW. ANDRZEJA BOBOLI W styczniu 2013 roku wzorem lat ubiegłych w Domu Rekolekcyjnym Zgromadzenia Sióstr Franciszkanek Rycerstwa Niepokalanej w Strachocinie rozpoczęły się rekolekcje dla prezesów

Bardziej szczegółowo

3. We wtorek wspomnienie św. Bazylego Wielkiego i Grzegorza z Nazjanzu Biskupów i Doktorów Kościoła.

3. We wtorek wspomnienie św. Bazylego Wielkiego i Grzegorza z Nazjanzu Biskupów i Doktorów Kościoła. Ogłoszenia Parafialne Święto Świętej Rodziny: Jezusa Maryi i Józefa B oraz Nowy Rok 2018 31 grudnia 2017 i 1 stycznia 2018 roku. 1. Dzisiaj przypada Święto Świętej Rodziny: Jezusa, Maryi i Józefa. Podczas

Bardziej szczegółowo

Plan działań Podlaskiej Rodziny Szkół im. Jana Pawła II w roku szkolnym 2017/2018

Plan działań Podlaskiej Rodziny Szkół im. Jana Pawła II w roku szkolnym 2017/2018 Plan działań Podlaskiej Rodziny Szkół im. Jana Pawła II w roku szkolnym 2017/2018 Plan działań szkół o zasięgu wojewódzkim str. 2 WRZESIEŃ 2017 1. Szkoła Podstawowa im. Jana Pawła II w Kleosinie Konkurs

Bardziej szczegółowo

ARKUSZ SAMOOCENY PRACY KATECHETY

ARKUSZ SAMOOCENY PRACY KATECHETY UWAGA: Arkusz wypełniają katecheci: którzy są zatrudnieni na czas nieokreślony i którym kończy się misja kanoniczna 31 VIII 2011 r., a ubiegają się o jej przedłużenie na kolejne pięć lat (2011-2016). którzy

Bardziej szczegółowo

VI DIECEZJALNA PIELGRZYMKA ŻYWEGO RÓŻAŃCA

VI DIECEZJALNA PIELGRZYMKA ŻYWEGO RÓŻAŃCA ZELATOR wrzesień2015 3 VI DIECEZJALNA PIELGRZYMKA ŻYWEGO RÓŻAŃCA Sobota, 3 października, 2015 Niniejszy numer Zelatora ukazuje się głównie ze względu na VI Diecezjalną pielgrzymkę Żywego Różańca do Łagiewnik.

Bardziej szczegółowo

Wizytacja ks. bpa Zdzisława. 7 maja 2012. Fortuniaka

Wizytacja ks. bpa Zdzisława. 7 maja 2012. Fortuniaka Wizytacja ks. bpa Zdzisława 7 maja 2012 Fortuniaka Plan wizytacji w parafii Wszystkich Świętych w Tarnowie Podgórnym 7 maja 2012 r. 9.00 Eucharystia z udzieleniem Sakramentu chorych (koncelebracja, Prezbiter

Bardziej szczegółowo

Spis treści MARYJNE I HAGIOGRAFICZNE

Spis treści MARYJNE I HAGIOGRAFICZNE Spis treści Słowo wstępne MARYJNE I HAGIOGRAFICZNE O. ANTONI BOCHM OMI Przygotować drogę Chrystusowi Kazanie odpustowe z okazji Narodzenia Świętego Jana Chrzciciela. 11 O. ANTONI BOCHM OMI Wzór odwagi

Bardziej szczegółowo

INTENCJE MODLITWY RÓŻAŃCOWEJ 2017 rok STYCZEŃ. Intencja ewangelizacyjna:

INTENCJE MODLITWY RÓŻAŃCOWEJ 2017 rok STYCZEŃ. Intencja ewangelizacyjna: INTENCJE MODLITWY RÓŻAŃCOWEJ 2017 rok STYCZEŃ Aby wszyscy chrześcijanie dochowując wierności nauczaniu Pana, angażowali się przez modlitwę i miłość braterską na rzecz przywrócenia pełnej jedności kościelnej

Bardziej szczegółowo

Modlitwa o wstawiennictwo na drodze całego życia

Modlitwa o wstawiennictwo na drodze całego życia 3 Modlitwa o wstawiennictwo na drodze całego życia Święty Andrzeju Bobolo, który tak umiłowałeś Jezusa jako swojego Pana, że oddałeś Mu siebie na służbę aż do męczeńskiej śmierci. Proszę Cię, wspieraj

Bardziej szczegółowo

Studium Katechetyczne Wychowując w Wierze tłumaczenie po Polsku. OBJAWIENIE W PIŚMIE ŚWIĘTYM I TRADYCJI

Studium Katechetyczne Wychowując w Wierze tłumaczenie po Polsku. OBJAWIENIE W PIŚMIE ŚWIĘTYM I TRADYCJI Polish FF Curriculum Translation in Polish Studium Katechetyczne Wychowując w Wierze tłumaczenie po Polsku. OBJAWIENIE W PIŚMIE ŚWIĘTYM I TRADYCJI 1. Objawienie: Pismo Św. i Tradycja a. Pismo Święte: Części,

Bardziej szczegółowo

Świeca wigilijna. Świeca wigilijna

Świeca wigilijna. Świeca wigilijna Okres Adwentu oraz czas Bożego Narodzenia tradycyjnie związany jest z pełnieniem uczynków miłosierdzia chrześcijańskiego. Przygotowując się na powtórne przyjście Chrystusa pamiętamy o "sakramencie brata"

Bardziej szczegółowo

List Pasterski na Adwent AD 2018

List Pasterski na Adwent AD 2018 List Pasterski na Adwent AD 2018 Czuwajcie, bo nie wiecie, kiedy czas ten nadejdzie (Mk 13, 33) Umiłowani w Chrystusie Bracia i Siostry Narodowego Kościoła Katolickiego, Kiedy wraz z dzisiejszą niedzielą

Bardziej szczegółowo

ARKUSZ SAMOOCENY PRACY KATECHETY

ARKUSZ SAMOOCENY PRACY KATECHETY UWAGA: Arkusz wypełniają katecheci: którzy są zatrudnieni na czas nieokreślony i którym kończy się książeczka misji kanonicznej 31 VIII 20... r., a ubiegają się o jej przedłużenie na kolejne pięć lat (20...-20...).

Bardziej szczegółowo

Słowo abp. Zygmunta Zimowskiego do wiernych diecezji tarnowskiej i radomskiej z okazji XXIII. Międzynarodowego Dnia Chorego

Słowo abp. Zygmunta Zimowskiego do wiernych diecezji tarnowskiej i radomskiej z okazji XXIII. Międzynarodowego Dnia Chorego Niewidomemu byłem oczami, chromemu służyłem za nogi (Hi 29,15) Słowo abp. Zygmunta Zimowskiego do wiernych diecezji tarnowskiej i radomskiej z okazji XXIII. Międzynarodowego Dnia Chorego Czcigodni Kapłani,

Bardziej szczegółowo

Ogłoszenia Parafialne. Uroczystość Objawienia Pańskiego. i Święto Chrztu Pańskiego B. 6-7 stycznia 2018 roku.

Ogłoszenia Parafialne. Uroczystość Objawienia Pańskiego. i Święto Chrztu Pańskiego B. 6-7 stycznia 2018 roku. Ogłoszenia Parafialne Uroczystość Objawienia Pańskiego i Święto Chrztu Pańskiego B 6-7 stycznia 2018 roku. 1. Dzisiaj przeżywamy Uroczystość Objawienia Pańskiego tradycyjnie nazywana Świętem Trzech Króli.

Bardziej szczegółowo

Wpisany przez Administrator niedziela, 27 lutego :13 - Poprawiony poniedziałek, 28 lutego :55

Wpisany przez Administrator niedziela, 27 lutego :13 - Poprawiony poniedziałek, 28 lutego :55 Drodzy Katecheci Zbliża się dzień beatyfikacji Ojca Świętego Jana Pawła II. Niewątpliwie ważne jest, aby okres poprzedzający ten ważny moment w historii naszego narodu i każdego człowieka dobrze przeżyć.

Bardziej szczegółowo

Propozycja programu Nawiedzenia Zduny

Propozycja programu Nawiedzenia Zduny Propozycja programu Nawiedzenia Zduny LITURGIA NAWIEDZENIA OBRAZU MATKI BOŻEJ CZĘSTOCHOWSKIEJ 1 Ustawienie procesji (godz.15 55 ) Krzyż i świece 1.......... Feretrony Sztandary Delegacje niosące OBRAZ

Bardziej szczegółowo

Boże Narodzenie 2018 i Nowy 2019 Rok Drodzy w Chrystusie Panu,

Boże Narodzenie 2018 i Nowy 2019 Rok Drodzy w Chrystusie Panu, Boże Narodzenie 2018 i Nowy 2019 Rok Drodzy w Chrystusie Panu, w życiu Kościoła czas Bożego Narodzenia jest niezwykłym okresem duchowego odnowienia, w nim przejawia się bogactwo tajemnicy obecności Boga

Bardziej szczegółowo

RYTUAŁ DOMOWY. Rok rodziny katolickiej to najnowsze wydanie popularnego od wielu lat "RYTUAŁU RODZINNEGO"

RYTUAŁ DOMOWY. Rok rodziny katolickiej to najnowsze wydanie popularnego od wielu lat RYTUAŁU RODZINNEGO Rytuał domowy RYTUAŁ DOMOWY. Rok rodziny katolickiej to najnowsze wydanie popularnego od wielu lat "RYTUAŁU RODZINNEGO" Ocena: Nie ma jeszcze oceny Cena 67,00 zł 67,00 zł Kwota rabatu: Zadaj pytanie o

Bardziej szczegółowo

ZELATOR JERYCHO RÓŻAŃCOWE

ZELATOR JERYCHO RÓŻAŃCOWE ZELATOR grudzień2016 www.zr.diecezja.pl 9 JERYCHO RÓŻAŃCOWE Bardzo dziękujemy wszystkim, którzy włączyli się w przeżycie Jerycha Różańcowego, łączącego w modlitwie całą diecezję. W kolejnych godzinach

Bardziej szczegółowo

Jak przygotować i przeprowadzić oazę modlitwy? Wskazania dla animatorów.

Jak przygotować i przeprowadzić oazę modlitwy? Wskazania dla animatorów. Jak przygotować i przeprowadzić oazę modlitwy? Wskazania dla animatorów. Dla organizujących po raz pierwszy oazę modlitwy, a także dla innych w celu przypomnienia, podajemy poniżej wskazania dotyczące

Bardziej szczegółowo

Chrzest. 1. Dziękuję za uczestnictwo w Sakramencie Chrztu Świętego

Chrzest. 1. Dziękuję za uczestnictwo w Sakramencie Chrztu Świętego Teksty podziękowań do każdego tekstu można dołączyć nazwę uroczystości, imię i datę Chrzest 1. Dziękuję za uczestnictwo w Sakramencie Chrztu Świętego 2. Serdecznie dziękujemy za przybycie na uroczystość

Bardziej szczegółowo

WIELE JEST SERC, KTÓRE CZEKAJĄ NA EWANGELIĘ. Kolęda 2013/2014 Materiały dla koordynatorów

WIELE JEST SERC, KTÓRE CZEKAJĄ NA EWANGELIĘ. Kolęda 2013/2014 Materiały dla koordynatorów WIELE JEST SERC, KTÓRE CZEKAJĄ NA EWANGELIĘ Kolęda 2013/2014 Materiały dla koordynatorów ale, to już było W roku wiary, idąc za Matką Bożą Loretańską peregrynującą po Diecezji Warszawsko-Praskiej byliśmy

Bardziej szczegółowo

Uczeń spełnia wymagania na ocenę dopuszczającą, oraz: - wykazuje w jaki sposób powstała Biblia. - opisuje symbole Ewangelistów w sztuce sakralnej

Uczeń spełnia wymagania na ocenę dopuszczającą, oraz: - wykazuje w jaki sposób powstała Biblia. - opisuje symbole Ewangelistów w sztuce sakralnej WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE OCENY Religia klasa 5 : oceny dopuszczająca i dostateczna : oceny dobra, bardzo dobra, celująca Uwaga dotycząca oceniania na każdym poziomie wymagań: Aby uzyskać kolejną,

Bardziej szczegółowo

Protokół ze Spotkania Parafialnego Zespołu Synodalnego

Protokół ze Spotkania Parafialnego Zespołu Synodalnego Protokół ze Spotkania Parafialnego Zespołu Synodalnego Data Spotkania 30.05.2018 Temat Spotkania/Zgodnie z konspektem/ Modlitwa w rodzinie chrześcijańskiej Parafia Dekanat : Lista Obecności 1. Przewodniczący

Bardziej szczegółowo

Pomocny Patrol PIELGRZYMKOWY GAZETKA INFORMACYJNA SZKOLNYCH KÓŁ CARITAS DIECEZJI OPOLSKIEJ NR 11 2011 ROK NIECH BĘDZIE POCHWALONY JEZUS CHRYSTUS

Pomocny Patrol PIELGRZYMKOWY GAZETKA INFORMACYJNA SZKOLNYCH KÓŁ CARITAS DIECEZJI OPOLSKIEJ NR 11 2011 ROK NIECH BĘDZIE POCHWALONY JEZUS CHRYSTUS Pomocny Patrol PIELGRZYMKOWY GAZETKA INFORMACYJNA SZKOLNYCH KÓŁ CARITAS DIECEZJI OPOLSKIEJ NR 11 2011 ROK NIECH BĘDZIE POCHWALONY JEZUS CHRYSTUS W numerze m.in.: Ks. Jarosław napisał Nasze rozmowy Z cyklu

Bardziej szczegółowo

Protokół ze Spotkania Parafialnego Zespołu Synodalnego. Celebracja świąt w rodzinie konspektem/ Pw. Wszystkich Świętych w Straszęcinie

Protokół ze Spotkania Parafialnego Zespołu Synodalnego. Celebracja świąt w rodzinie konspektem/ Pw. Wszystkich Świętych w Straszęcinie Protokół ze Spotkania Parafialnego Zespołu Synodalnego Data Spotkania 19.12.2018 Temat Spotkania/Zgodnie z Celebracja świąt w rodzinie konspektem/ Parafia Dekanat : Lista Obecności 1. Przewodniczący Ks.

Bardziej szczegółowo

Ogłoszenia Parafialne. Uroczystość Bożego Narodzenia C grudnia 2018 roku.

Ogłoszenia Parafialne. Uroczystość Bożego Narodzenia C grudnia 2018 roku. Ogłoszenia Parafialne Uroczystość Bożego Narodzenia C 25-26 grudnia 2018 roku. 1. W Uroczystość Bożego Narodzenia, kiedy z wiarą przyjmujemy Wcieloną Miłość naszym Drogim Parafianom, przybyłym Gościom

Bardziej szczegółowo

Ogólnie: Na ocenę celującą zasługuje uczeń, który wyraźnie wykracza poza poziom osiągnięć edukacyjnych przewidzianych dla danego etapu kształcenia.

Ogólnie: Na ocenę celującą zasługuje uczeń, który wyraźnie wykracza poza poziom osiągnięć edukacyjnych przewidzianych dla danego etapu kształcenia. KRYTERIA OCENIANIA z katechezy w zakresie I klasy szkoły podstawowej do programu nr AZ-1-01/10 i podręcznika nr AZ-11-01/10-RA-1/11 Jesteśmy w rodzinie Jezusa pod redakcją ks. Stanisława Łabendowicza Kryteria

Bardziej szczegółowo

Rozkład materiału nauczania

Rozkład materiału nauczania Rozkład materiału nauczania Do przedmiotu: Religia Dla klasy: III gimnazjum Tygodniowa liczba godzin 2 Środki dydaktyczne: podręcznik dla ucznia: W miłości Boga. Podręcznik do nauki religii dla klasy trzeciej

Bardziej szczegółowo

Adwent i Narodzenie Pańskie

Adwent i Narodzenie Pańskie Kościół dom czekający na każdego Adwent i Narodzenie Pańskie CZŁOWIEK ISBN 9788387487645 Wydawca: Archidiecezja Poznańska Redakcja: ks. Szymon Stułkowski Ilustracja (str. tytułowa): Stanisław Barbacki

Bardziej szczegółowo

Źródło: ks. Andrzej Kiciński,,Historia Światowych Dni Młodzieży * * *

Źródło: ks. Andrzej Kiciński,,Historia Światowych Dni Młodzieży * * * W Niedzielę Palmową u 1984 na zaproszenie Papieża zgromadziła się w Rzymie młodzież z całego świata: w Roku Odkupienia, obchodząc «Jubileusz młodzieży», a w 1985 Międzynarodowy Rok Młodzieży. W Niedzielę

Bardziej szczegółowo

LITURGIA DOMOWA. Spis treści. Modlitwy w rodzinach na niedziele i uroczystości. Gliwice 2015 [Do użytku wewnętrznego]

LITURGIA DOMOWA. Spis treści. Modlitwy w rodzinach na niedziele i uroczystości. Gliwice 2015 [Do użytku wewnętrznego] Spis treści Wprowadzenie do Liturgii Domowej na Okres Bożego Narodzenia 2015/16... 3 Spotkania na uroczystości i niedziele Okresu Bożego Narodzenia 2015/16: LITURGIA DOMOWA Uroczystość Bożego Narodzenia

Bardziej szczegółowo

OGNISKA MIŁOŚCI (O.M) według Encyklopedii Katolickiej (tom XIV)

OGNISKA MIŁOŚCI (O.M) według Encyklopedii Katolickiej (tom XIV) OGNISKA MIŁOŚCI (O.M) według Encyklopedii Katolickiej (tom XIV) (O.M) to prywatne, międzynarodowe stowarzyszenie wiernych (świeckich i duchownych), na prawie papieskim, założone w 1936 roku przez Martę

Bardziej szczegółowo

Zachęcamy do wpisywania się do Księgi Życia, która wyłożona jest przed żłóbkiem.

Zachęcamy do wpisywania się do Księgi Życia, która wyłożona jest przed żłóbkiem. Ogłoszenia Parafialne Uroczystość Bożego Narodzenia 25-26 grudnia 2016 roku. 1. W ciszy i blasku Betlejemskiej Nocy, z wiarą pochylamy się nad żłóbkiem i wpatrujemy w Boże Dziecię, aby na nowo doświadczyć

Bardziej szczegółowo

3. Poświęcone opłatki można jeszcze dzisiaj nabywać u naszych harcerzy.

3. Poświęcone opłatki można jeszcze dzisiaj nabywać u naszych harcerzy. Ogłoszenia Parafialne IV Niedziela Adwentu C 23 grudnia 2018 roku. 1. Dzisiaj już ostatnia IV Niedziela Adwentu. Dobiega końca czas naszego przygotowania na spotkanie z przychodzącym Chrystusem. Dzisiaj

Bardziej szczegółowo

KRYTERIUM WYMAGAŃ Z RELIGII. Uczeń otrzymujący ocenę wyższą spełnia wymagania na ocenę niższą.

KRYTERIUM WYMAGAŃ Z RELIGII. Uczeń otrzymujący ocenę wyższą spełnia wymagania na ocenę niższą. KRYTERIUM WYMAGAŃ Z RELIGII Uczeń otrzymujący ocenę wyższą spełnia wymagania na ocenę niższą. KLASA III Ocena dopuszczająca -Wie, dlaczego należy odprawiać I piątki miesiąca. -Wie, że słowo Boże głoszone

Bardziej szczegółowo

PAPIESKI LIST W SPRAWIE ODPUSTÓW NA ROK MIŁOSIERDZIA

PAPIESKI LIST W SPRAWIE ODPUSTÓW NA ROK MIŁOSIERDZIA PAPIESKI LIST W SPRAWIE ODPUSTÓW NA ROK MIŁOSIERDZIA Papież Franciszek wydał rozporządzenia dotyczące odpustów i sakramentu spowiedzi w Roku Miłosierdzia. Uczynił to w liście do przewodniczącego Papieskiej

Bardziej szczegółowo

DNIA WSPÓLNOTY DK GAŁĘZI RODZINNEJ RUCHU ŚWIATŁO- ŻYCIE,

DNIA WSPÓLNOTY DK GAŁĘZI RODZINNEJ RUCHU ŚWIATŁO- ŻYCIE, D O M S Ł O W A - KOŚCIÓŁ to temat przewodni rejonowego WIELKOPOSTNEGO DNIA WSPÓLNOTY DK GAŁĘZI RODZINNEJ RUCHU ŚWIATŁO- ŻYCIE, który odbył się12.03.11r. w parafii Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Malborku.

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA OGÓLNE. SEMESTR I i II OCENA CELUJĄCA

WYMAGANIA OGÓLNE. SEMESTR I i II OCENA CELUJĄCA Wymagania edukacyjne i kryteria oceniania z religii w klasie VI Zgodne z programem nauczania nr AZ 2 01/10 z dnia 9 czerwca 2010 r. Poznaję Boga i w Niego wierzę. Wierzę w Kościół WYMAGANIA OGÓLNE SEMESTR

Bardziej szczegółowo

były wolne od lęków wyjaśnia, czym charakteryzuje się postępowanie ludzi, którzy mają nadzieję. z tęsknotami Jezusa

były wolne od lęków wyjaśnia, czym charakteryzuje się postępowanie ludzi, którzy mają nadzieję. z tęsknotami Jezusa I. Świadkowie Chrystusa 2 3 4 5 6 określa sposoby odnoszenia się do Boga na wzór Jezusa wyjaśnia, czym charakteryzuje się postępowanie ludzi, którzy mają nadzieję. określa sposoby odnoszenia się do Boga

Bardziej szczegółowo

Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży Diecezji Pelplińskiej ul. Bpa Dominika 11; Pelplin

Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży Diecezji Pelplińskiej ul. Bpa Dominika 11; Pelplin Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży Diecezji Pelplińskiej ul. Bpa Dominika 11; 83-130 Pelplin e-mail: ksmdp@o2.pl www.pelplin.ksm.org.pl Nr rachunku: 18 1160 2202 0000 0000 5342 0223 Kalendarz formacyjny

Bardziej szczegółowo

Data Temat Przedsięwzięcie wrzesień 1. sobota Nabożeństwo Pierwszych Sobót Godz. 09:00 Msza święta; Nabożeństwo Różańcowe

Data Temat Przedsięwzięcie wrzesień 1. sobota Nabożeństwo Pierwszych Sobót Godz. 09:00 Msza święta; Nabożeństwo Różańcowe KALENDARIUM ZAMIERZEŃ DUSZPASTERSKICH wrzesień 2018 - sierpień 2019 Data Temat Przedsięwzięcie wrzesień 1. sobota Nabożeństwo Pierwszych Sobót Godz. 09:00 Msza święta; Nabożeństwo Różańcowe 2. niedziela

Bardziej szczegółowo

1 Rozważania na każdy dzień. Cz. IX Marcin Adam Stradowski J.J. OPs

1 Rozważania na każdy dzień. Cz. IX Marcin Adam Stradowski J.J. OPs 1 2 Spis treści Wszystkich Świętych (1 listopada)......6 Wspomnienie wszystkich wiernych zmarłych (2 listopada)......7 Prawdziwie w Bogu (3 listopada)......8 Przełamać duchową pustkę (4 listopada)......9

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA PROGRAMOWE NA POSZCZEGÓLNE OCENY Z RELIGII DLA KLASY VI.

WYMAGANIA PROGRAMOWE NA POSZCZEGÓLNE OCENY Z RELIGII DLA KLASY VI. WYMAGANIA PROGRAMOWE NA POSZCZEGÓLNE OCENY Z RELIGII DLA KLASY VI. Przedmiot oceny 1. Cytaty z Pisma św., modlitwy, pieśni 2. Zeszyt przedmioto wy 3. Prace domowe 4. Testy i sprawdziany OCENA celująca

Bardziej szczegółowo

Pytania konkursowe. 3. Kim z zawodu był ojciec Karola Wojtyły i gdzie pracował? 4. Przy jakiej ulicy w Wadowicach mieszkali Państwo Wojtyłowie?

Pytania konkursowe. 3. Kim z zawodu był ojciec Karola Wojtyły i gdzie pracował? 4. Przy jakiej ulicy w Wadowicach mieszkali Państwo Wojtyłowie? Pytania konkursowe 1. Podaj imię i nazwisko Jana Pawła II. 2. Podaj imię brata Karola Wojtyły. 3. Kim z zawodu był ojciec Karola Wojtyły i gdzie pracował? 4. Przy jakiej ulicy w Wadowicach mieszkali Państwo

Bardziej szczegółowo

Wydawnictwo WAM, 2013 HOMILIE, KAZANIA I MOWY OKOLICZNOŚCIOWE TOM 2 Pod redakcją o. Krzysztofa Czepirskiego OMI

Wydawnictwo WAM, 2013 HOMILIE, KAZANIA I MOWY OKOLICZNOŚCIOWE TOM 2 Pod redakcją o. Krzysztofa Czepirskiego OMI Spis treści Słowo wstępne... 5 Cała piękna jesteś Niepokalana Kazanie na uroczystość Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny...7 O. PIOTR LEPICH OMI Matka Boża Bolesna, Matka Boża Uśmiechu Kazanie

Bardziej szczegółowo

Msza św. z okazji 40-lecia działalności wspólnoty Wiara i światło (Ewangelia Mt 25,14-30) Wrocław, katedra 17 XI 2018

Msza św. z okazji 40-lecia działalności wspólnoty Wiara i światło (Ewangelia Mt 25,14-30) Wrocław, katedra 17 XI 2018 + Józef Kupny Msza św. z okazji 40-lecia działalności wspólnoty Wiara i światło (Ewangelia Mt 25,14-30) Wrocław, katedra 17 XI 2018 Z pewnością wiele razy słyszeliśmy tę Ewangelię i może nam się wydawać,

Bardziej szczegółowo

Świątynia Opaczności Bożej - Łagiewniki. Akt oddania się Bożenu Miłosierdziu Historia obrazu Jezusa Miłosiernego. Obraz "Jezu ufam Tobie"

Świątynia Opaczności Bożej - Łagiewniki. Akt oddania się Bożenu Miłosierdziu Historia obrazu Jezusa Miłosiernego. Obraz Jezu ufam Tobie Łagiewniki Świątynia Opaczności Bożej - Akt oddania się Bożenu Miłosierdziu Historia obrazu Jezusa Miłosiernego Obraz "Jezu ufam Tobie" Obraz "Jezu ufam Tobie" został namalowany po raz pierwszy w historii

Bardziej szczegółowo