Kontakt: fischerpolska sp. z o.o Kraków; ul. Albatrosów 2 tel ; fax: info@fischerpolska.pl;

Transkrypt

1 Kontakt: Informacje odnośnie obsługi regionalnej przez przedstawicieli handlowych są dostępne na stronie lub w Biurze Obsługi Klienta pod tel fischerpolska sp. z o.o Kraków; ul. Albatrosów 2 tel ; fax: info@fischerpolska.pl; System mocowania z odstępem Thermax 12 i 16 Nowa forma zamocowań z odstępem w systemach mocowania izolacji termicznych (wdvs) Wszystkie informacje znajdą Państwo na stronie 83 i 176. Mocowanie ramowe SXR pierwsze mocowanie ramowe z aprobatą eta dla ponadczasowych systemów zamocowań Wszystkie informacje znajdą Państwo na stronie 142. System mocowania z odstępem Thermax 8 i 10 Nowa forma zamocowań z odstępem w systemach mocowania izolacji termicznych (wdvs) Wszystkie informacje znajdą Państwo na stronie 174.

2 spis TREŚCI PodsTawowE InfoRmaCjE strony 3-26 Spis treści podst. informacje wysokie obciążenia - mocowania ChEmICznE strony Wys. obciążenia moc. chemiczne wysokie obciążenia - kotwy stalowe strony Wys. obciążenia kotwy stalowe mocowania RamowE strony Mocowania ramowe mocowania uniwersalne strony Mocowania uniwersalne mocowania w PusTyCh PRzEsTRzEnIaCh strony Mocow. w pustych przestrzeniach mocowania sanitarne strony Mocowania sanitarne mocowania do RuszTowań strony Mocowania do rusztowań mocowania do IzolaCjI strony Mocowania do izolacji uszczelniacze, PIankI montażowe I kleje strony Piany i silikony wiertła I bity strony Wiertła i narzędzia opakowania detaliczne strony Opakowania detaliczne

3 Spis treści podst. informacje 4 Tabele doboru mocowań WySoKie obciążenia / MocoWania chemiczne Strona Atest DIBt ETA Materiał Podłoże Beton zarysowany Beton niezarysowany Mocowania fasadowe Stropy podwieszone Mury Aprobaty: ITB IBDiM Stal ocynkowana galwanicznie Stal nierdzewna A4 Stal wysokoodporna na korozję 1,429 Beton Płyty kanałowe sprężone Kamień nat. o zbitej strukturze Cegła pełna Bloczki wapienno-cementowe Bloczki z betonu lekkiego Gazobeton Płyty gipsowe Pustaki ceramiczne Bloczki wapienno-gipsowe z otw. Bloczki z betonu lekkiego Płyty stropowe gęstożebrowe Płyty gipsowo-kartonowe Płyty pilśniowe i wiórowe kotwa highbond FHB II FIS HB 28 kotwa highbond dynamic FHB dyn FIS HB 34 ampułka żywiczna R (Eurobond) RG M RM 37 kotwa z gwintem wewnętrznym RG MI RM 43 ampułka FHP 45 zaprawa iniekcyjna FIS V 48 zaprawa iniekcyjna FIS VS 50 zaprawa iniekcyjna FIS VT 380C 51 zaprawa iniekcyjna FIS P 55 zaprawa iniekcyjna FIS EM 56 zapr. iniekcyjna w puszkach FCS FCS liquid 59 akcesoria do betonu FIS A 60 akcesoria do ścian murowanych FIS E FIS A FIS H N 66 Iniekcyjna tuleja kotwiąca fis h k 74 Technika iniekcyjna PBB/PBZ w gazobetonie FIS G 76 kotwa z prętem zbrojeniowym FRA 78 Przedłużanie zbrojenia 80

4 Spis treści podst. informacje WySoKie obciążenia / MocoWania chemiczne Strona Atest DIBt ETA Materiał Podłoże Beton zarysowany Beton niezarysowany Mocowania fasadowe Stropy podwieszone Mury Aprobaty: ITB IBDiM Stal ocynkowana galwanicznie Stal nierdzewna A4 Stal wysokoodporna na korozję 1,429 Beton Płyty kanałowe sprężone Kamień nat. o zbitej strukturze Cegła pełna Bloczki wapienno-cementowe Bloczki z betonu lekkiego Gazobeton Płyty gipsowe Pustaki ceramiczne Bloczki wapienno-gipsowe z otw. Bloczki z betonu lekkiego Płyty stropowe gęstożebrowe Płyty gipsowo-kartonowe Płyty pilśniowe i wiórowe system montażowy 12 / ThERmaX łącznik VBS 8 86 do ścian system do naprawy ścian FWS 87 Pistolety iniekcyjne 89 akcesoria WySoKie obciążenia / KoTWy STaloWe kotwa sworzniowa Przyrząd do osadzania kotew kotwa sworzniowa kotwa zykon kotwa zykon kotwa do dużych obciążeń kotwa tulejowa kotwa do dużych obciążeń kotwa wbijana kotwa wbijana kotwa gwoździowa Gwóźdź sufitowy Śruba do betonu kotwa do płyt kanałowych mocowanie wiertnic diamentowych mocowanie podpór szalunków FAZ 92 FABS 96 FBN 97 FZA 102 FZEA II 109 FH 111 FSA 116 TA M 118 EA II 121 EA-N 125 FNA II 127 FDN 130 FBS 132 FHY 135 FDBB 137 FMB 139

5 Spis treści podst. informacje 6 Tabele doboru mocowań MocoWania uniwersalne Strona Atest DIBt ETA Materiał Podłoże Beton zarysowany Beton niezarysowany Mocowania fasadowe Stropy podwieszone Mury Aprobata ITB Stal ocynkowana galwanicznie Stal nierdzewna A4 Stal wysokoodporna na korozję 1,429 Beton Płyty kanałowe sprężone Kamień nat. o zbitej strukturze Cegła pełna Bloczki wapienno-cementowe Bloczki z betonu lekkiego Gazobeton Płyty gipsowe Pustaki ceramiczne Bloczki wapienno-gipsowe z otw. Bloczki z betonu lekkiego Płyty stropowe gęstożebrowe Płyty gipsowo-kartonowe Płyty pilśniowe i wiórowe kołek SX 182 kołek S 184 kołek uniwersalny UX 186 kołek do gazobetonu GB 189 Turbo kołek do gazobetonu FTP 191 kołek M-S 193 mocowanie w izolacji FID 194 kotwa M 195 metalowy kołek rozporowy FMD 196 mocowanie mosiężne PA mocowanie mosiężne MS 198 wkładka naprawcza FIX.it 199 mocowanie balkonowe BBF 200 mocowanie do schodów ogranicznik drzwiowy TB 201 TS 202

6 7 Spis treści podst. informacje MocoWania W pustych przestrzeniach Strona Atest DIBt ETA Materiał Podłoże Beton zarysowany Beton niezarysowany Mocowania fasadowe Stropy podwieszone Mury Aprobata ITB Stal ocynkowana galwanicznie Stal nierdzewna A4 Stal wysokoodporna na korozję 1,429 Beton Płyty kanałowe sprężone Kamień nat. o zbitej strukturze Cegła pełna Bloczki wapienno-cementowe Bloczki z betonu lekkiego Gazobeton Płyty gipsowe Pustaki ceramiczne Bloczki wapienno-gipsowe z otw. Bloczki z betonu lekkiego Płyty stropowe gęstożebrowe Płyty gipsowo-kartonowe Płyty pilśniowe i wiórowe moc. do mat. z pust. HM 204 przestrzeniami moc. do mat. z pust. K, KD, przestrzeniami KDH, KDR 206 mocowanie do płyt PD 208 mocowanie do płyt gips.-kartonowych GK 209 *) metalowe mocow. GKM 210 do płyt gips.-karton. * ) wyłącznie do płyt gipso-kartonowych MocoWania RaMoWe kołek ramowy SXR 142 uniwersalny kołek ramowy FUR 146 kołek ramowy SXS 150 kołek ramowy S-H-R 154 bezpieczny wkręt fischer zaślepki i podkładki kołek wbijany Tulejka wbijana wkręt do okien mocowanie do ram okiennych N 160 FNH 163 FS F-S 165

7 Spis treści podst. informacje 8 Tabele doboru mocowań MocoWania RaMoWe Strona Atest DIBt ETA Materiał Podłoże Beton zarysowany Beton niezarysowany Mocowania fasadowe Stropy podwieszone Mury Aprobata ITB Stal ocynkowana galwanicznie Stal nierdzewna A4 Stal wysokoodporna na korozję 1,429 Beton Płyty kanałowe sprężone Kamień nat. o zbitej strukturze Cegła pełna Bloczki wapienno-cementowe Bloczki z betonu lekkiego Gazobeton Płyty gipsowe Pustaki ceramiczne Bloczki wapienno-gipsowe z otw. Bloczki z betonu lekkiego Płyty stropowe gęstożebrowe Płyty gipsowo-kartonowe Płyty pilśniowe i wiórowe metalowe mocowa-f-nie ramowe 166 wkręt do FFS 168 mocowania ram FFSZ łącznik do ścian VB 170 mocowanie S 10J 171 regulacyjne samowkręcająca JUSS 172 śruba regulacyjna mocowanie ASL 173 z dystansem system montażowy 8/ ThERmaX system montażowy 12/ ThERmaX MocoWania do RuSzToWań mocowanie do rusztowań S 14 ROE + GS Śruba oczkowa do rusztowań FI G 222 zaślepka AD 222 nakrętka oczkowa wkręt oczkowy RI 223 GS 224

8 9 Spis treści podst. informacje MocoWania do MaTeRiałóW izolacyjnych Strona Strona kołek do izolacji DHK 228 kołek do izolacji DIPK 235 kołek do izolacji DHM 229 Talerzyk mocujący ze śrubą DHT S 236 Talerzyk mocujący DT 231 Talerzyk mocujący z gwoździem DHT N 237 Talerzyk mocujący 232 uchwyt DVN 238 kołek do izolacji FAIMD 233 kołek do izolacji FATB 239 kołek do izolacji FIF-A 234 wkręt do płyt cementowych FAFZ H 240 MocoWanie SaniTaRne Strona Atest DIBt ETA Materiał Podłoże Beton zarysowany Beton niezarysowany Mocowania fasadowe Stropy podwieszone Mury Aprobata ITB Stal ocynkowana galwanicznie Stal nierdzewna A4 Stal wysokoodporna na korozję 1,429 Beton Płyty kanałowe sprężone Kamień nat. o zbitej strukturze Cegła pełna Bloczki wapienno-cementowe Bloczki z betonu lekkiego Gazobeton Płyty gipsowe Pustaki ceramiczne Bloczki wapienno-gipsowe z otw. Bloczki z betonu lekkiego Płyty stropowe gęstożebrowe Płyty gipsowo-kartonowe Płyty pilśniowe i wiórowe mocowanie do umywalek i pisuarów WD 212 mocowanie do urządzeń sanitarnych i muszli wc akcesoria do mocowań sanitarnych WCN

9 Spis treści podst. informacje 10 Tabele doboru mocowań uszczelniacze i piany MonTażoWe Strona Strona jednoskładnikowa piana montażowa 242 uszczelniacz akrylowy 249 jednoskład. pistoletowa piana montażowa 243 klej montażowy MK 250 jednoskładnikowa piana ognioodporna 244 klej konstrukcyjny KK 251 Pistolet do piany 245 klej uszczelniający DK 252 silikon budowlany silikon sanitarny silikon uniwersalny Pistolety do silikonów 253 silikony fischer - tabela 253 kleje fischer - tabela 254 WieRTła i bity wiertło SDS-max 256 wiertło wiertło wiertło do muru standard SDS-Plus Driller SDS-Plus Pointer HM 260 wiertło do muru standard wiertło do betonu PRofI bity 261 bitposit 262 FDB FPB 263 akcesoria 265

10 11 Spis treści podst. informacje A Katalog instalacyjny SaMontec 2009 B Katalog wkrętów (dostępny w wersji elektronicznej) C Katalog główny 2009 Profesjonaliści stawiają na Innowację

11 Stosowanie mocowaƒ na przyk adzie budynku Okna: FFS, F-S, F-M 2 Osadzanie okien i drzwi : Jednokomponentowa piana PU 1/750 3 Lekkie rury: S, SX 4 Przewody elektryczne: E-fix 5 Stopnie: TBB 6 Barierki balkonowe: FAZ II, FHB II, FBN II 7 Lekkie podkonstrukcje fasadowe: FUR, SXR, N 8 Sufity podwieszane: SX, UX, EA II, FNA II 9 àczenie Êcian wielowarstwowych: VBS 8 10 Monta toalet: mocowania sanitarne 11 Windy: FHB dyn, UMV dyn

12 Rurociàgi : SaMontec 13 Suwnice, podnoêniki: FHB dyn, UMV dyn 14 Ci kie podkonstrukcje fasadowe: FAZ II, FZA, FBN II 15 Bramy rozwijane: FHB dyn, UMV dyn 18 Schody: FZA, FAZ, FH, FBN 16 Kana y wentylacyjne: 19 Rusztowania: S 14 ROE + GS EA II, FNAII, FIS V, FBN II 20 Zadaszenie: FHB II 17 Konsole, podpory: 21 Wklejanie pr tów FZA, FAZII, FHII zbrojeniowych: FIS V

13 Spis treêci Podst. inform. 14 Podstawowe wiadomoâci Podst. wiadom. z dziedziny techniki mocowania Przy Pomocy dybli Bez wzgl du na to czy jesteê projektantem, monterem, sprzedawcà lub doradcà klienta - wszystko o technice zamocowaƒ znajdziesz tutaj. Który kołek lub kotwa jest najlepszy, kiedy i po co stosowaç. 1. Podstawy Materiał budowlany Wiercenie Monta Rodzaje monta u Obcià enia Sposób działania Modele zniszczenia P kni cia Mocowania do betonu zarysowanego 2. Ochrona po arowa Ochrona po arowa w technice mocowania 3. Korozja Rozwój korozji Zabezpieczenie antykorozyjne 4. Dynamika 5. Aprobaty Podstawy prawne Aprobaty na mocowania Obliczenia połàczeƒ Aprobaty i ich właêciwoêci 1. Podstawy Materia budowlany Rodzaj i struktura materia u budowlanego, w którym b dà mocowane dyble, w sposób zasadniczy decyduje o ich wyborze. Beton Do betonu zaliczamy dwie podgrupy: beton lekki i beton zwyk y. Beton lekki ró ni si od betonu zwyk ego zawartoêcià lekkich domieszek, takich jak np. pumeks, gliniec, styropian itd. Ârodek wià àcy cement wyst puje w obydwu rodzajach betonu. Dodanie domieszek lekkich, które zwykle wykazujà mniejszà wytrzyma oêç na Êciskanie ni wir w zwyk ym betonie, powoduje po cz Êci mniej korzystne warunki dla zamocowania dybli. Liczby podawane w krótkich charakterystykach materia ów budowlanych okreêlajà wytrzyma oêç na Êciskanie. Np. B 25 oznacza beton o wytrzyma oêci na Êciskanie rz du 25 N/mm². Jest to najcz Êciej spotykana wytrzyma oêç betonu. WielkoÊç si y noênej dybla do du ych obcià eƒ (najcz Êciej jest to dybel stalowy) zale y m.in. od wytrzyma oêci betonu. Murarskie materia y budowlane Mur jest materia em wielowarstwowym, sk adajàcym si z bloków i zaprawy. W przypadku starych murów bloki wykazujà cz sto wi kszà wytrzyma oêç na Êciskanie ni zaprawa, tak e powinno si dà yç do wykonywania mocowaƒ w blokach a nie w zaprawie. Wyró nia si cztery rodzaje bloków murarskich: Ceg a pe na wapienno-piaskowa 2. Ceg a pe na (znana równie jako ceg a ceramiczna lub klinkier) Bloki pe ne o zbitej strukturze to materia y znakomicie nadajà si do mocowania dybli, poniewa przewa nie nie majà pustych przestrzeni i sà bardzo wytrzyma e na Êciskanie. (Bloki majàce do 15% pustej przestrzeni, np. wg bienie do przenoszenia, sà uwa ane za bloki pe ne) Ceg a dziurawka i ceg a kratówka okreêlane cz sto mianem cegie sitowych 2. Pustak pianowy otworowy, pustak otworowy. Pustaki o zbitej strukturze (pustaki otworowe) Najcz Êciej sà one wytwarzane z materia ów o takiej samej wytrzyma oêci na Êciskanie, jak bloki pe ne, tyle tylko, e majà one puste przestrzenie. JeÊli majà one przenosiç wi ksze obcià enia, to nale y u yç specjalnych dybli, np. takich, które àczà puste przestrzenie lub je wype niajà Blok pełny z betonu lekkiego 2. Gazobeton Bloki pe ne o porowatej strukturze Te materia y majà najcz Êciej niewielkà wytrzyma oêç na Êciskanie i bardzo du o porów. Tak e w tym przypadku w celu uzyskania optymalnego zamocowania nale y zastosowaç specjalne dyble, np. o du ej powierzchni rozporowej lub àczàce si z materia em. Pustak z betonu lekkiego, np. z pumeksem lub gliƒcem Pustaki o porowatej strukturze Charakteryzujà si niewielkà wytrzyma oêcià na Êciskanie, pustymi przestrzeniami i porami. W przypadku tych materia ów nale y szczególnie starannie dobraç i zamocowaç odpowiedni dybel. Np. dybel z d ugà strefà rozporowà lub kotwy wklejane, dopasowujàce si kszta tem do pod o a. Materiał budowlany płytowy P yty i arkusze (p yty budowlane) Do kolejnej grupy nale à cienkie p yty budowlane o niewielkiej wytrzyma oêci (np. p yty gipsowo-kartonowe: Rigips, Knauf, Gyproc, Norgips ; p yty gipsowo-pilêniowe: Fermacell, Rigicell ; p yty wiórowe, p yty pilêniowe twarde, sklejka itd.). W tym przypadku nale y wybraç dyble, które przenoszà si dopasowujàc si kszta tem do pod o a, tzn. zakotwiajà si zwykle w pustej przestrzeni z ty u p yty. Nadajàce si do tego dyble nazywane sà zwykle dyblami do pustych przestrzeni.

14 15 Spis treêci Podst. inform. wiercenie Nale y wyró niç 4 rodzaje wierceƒ: Wiercenie obrotowe: wiercenie poprzez obrót bez udziału uderzeƒ. W przypadku wiercenia w pustakach i podło u o małej wytrzymałoêci nie powoduje powi kszania otworu ani p kania kolejnych przegród. wiercenie obrotowe Wiercenie udarowe: wiercenie poprzez obrót i cz ste uderzenia wiertarki. Zalecane w przypadku materiałów budowlanych pełnych o du ej wytrzymałoêci i zbitej strukturze. Wiercenie m otkowe: niewiele uderzeƒ, jednak e o du ej sile; wiercenie udarowe odpowiednim urzàdzeniem do tego jest elektropneumatyczna wiertarka udarowa. Wiercenie wiert em diamentowym lub rurowym: stosowane g ównie przy wykonywaniu otworów o du ej Êrednicy lub w przypadku wiercenie m otkowe mocnego zbrojenia. Wskazówka przy wierceniu bez udaru. JeÊli podostrzycie Paƒstwo wiertło widiowe podobnie do wiertła stalowego to wiercenie b dzie szybsze. Standardowe wiert o widiowe Podostrzone wiert o widiowe Monta Odst py od kraw dzi i od osi, gruboêç elementów, W celu unikni cia odpryskiwania pod o a, tworzenia si rys oraz aby dyble mog y przenosiç wymagane obcià enie, nale y przestrzegaç przepisów okreêlajàcych odst py od kraw dzi i osi oraz wymaganà szerokoêç i gruboêç elementów budowlanych. W przypadku dybli z tworzyw sztucznych, których dane nie sà uwzgl dnione w tym katalogu, nale y zwykle stosowaç odst p od kraw dzi 2 x h v (h v = g bokoêç zakotwienia) i odst p od osi 4 x h v. G bokoêç otworów Pomijajàc nieliczne wyjàtki, g bokoêç otworu musi byç wi ksza ni g bokoêç zakotwienia. W ten sposób zapewnione jest miejsce dla py u ewentualnie pozosta ego po wierceniu lub ewentualnie wystajàcego z dybla wkr tu i zagwarantowana pewnoêç funkcjonowania. Oczyszczenie nawierconego otworu W czasie wiercenia lub po nim nale y usunàç py z otworu. Nieoczyszczenie otworu zmniejsza jakoêç mocowania. Py w otworze daje podobny efekt jak wir na jezdni.

15 Spis treêci Podst. inform. 16 Podst. wiadom. z dziedziny techniki mocowania rodzaje Monta u dybel do gazobetonu GB uniwersalna kotwa o du ej wytrzyma oêci FH dybel do du ych obcià eƒ FBN Verankerungstiefe h uniwersalny dybel ramowy v FUR Nutzlänge d a Putz Ró nice pomi dzy trzema ró nymi metodami: 1. Monta wst pny: Dybel najcz Êciej ÊciÊle przylega do powierzchni pod o a. Otwór nawiercony w pod o u jest wi kszy ni otwór monta owy w mocowanej cz Êci. Przebieg monta u:. przenieêç odst py mi dzy otworami z mocowanej cz Êci na pod o e;. wykonaç otwory, w o yç dyble, przykr ciç mocowany przedmiot; w przypadku monta u z u yciem 3 lub wi cej dybli zachodzi obawa wykonania otworu w niew aêciwym miejscu. Rada: zastosowaç dyble przelotowe. 2. Monta przelotowy: jest specjalnie zalecany, gdy element mocowany jest przy u yciu wi cej ni dwóch kołków:. przypadku monta u seryjnego, a szczególnie w przypadku, gdy na jeden mocowany przedmiot przypada wi cej ni 2 dyble, stosuje si monta przelotowy.. otwory w mocowanej cz Êci mogà byç wykorzystywane jako wiercenie wst pne, poniewa Êrednica otworu w mocowanej cz Êci musi byç co najmniej taka du a, jak w pod o u. oprócz u atwienia monta u osiàga si równie du à dok adnoêç wykonania otworów pod dyble.. dybel wk ada si przez mocowany przedmiot do nawierconego otworu i nast pnie rozpiera. 3. Monta z odst pem: Mocowany przedmiot ma byç zamocowany w pewnym okreêlonym odst pie od p aszczyzny pod o a w sposób wytrzyma y na Êciskanie i rozciàganie. Do tego celu s u à kotwy metalowe z metrycznym gwintem dla wkr tów lub gwintowanych sworzni z nakr tkami zabezpieczajàcymi. D ugoêç u ytkowa d a D ugoêç u ytkowa (gruboêç Êcisku) odpowiada najcz Êciej gruboêci zamocowanego przedmiotu. W przypadku monta u wtykowego mo na to ró nicowaç przez odpowiedni wybór d ugoêci wkr tu. Natomiast w przypadku monta u przetykowego maksymalna d ugoêç dybla. JeÊli pod o e ma warstw tynku lub materia u izolacyjnego, to nale y wybraç taki wkr t lub taki dybel przetykowy, który ma d ugoêç u ytkowà odpowiadajàcà przynajmniej gruboêci tynku i gruboêci mocowanego przedmiotu. G bokoêç zakotwienia h v G bokoêç zakotwienia h v odpowiada w przypadku dybli z tworzywa sztucznego i ze stali odleg oêci mi dzy górnà kraw dzià noênej cz Êci konstrukcyjnej i dolnà kraw dzià cz Êci rozpr nej. obciñ enia WielkoÊç i rodzaj obcià eƒ Dla doboru dybli tak samo wa ne, jak wymiary pod o a sà obcià enia wzgl. si y wyst pujàce przy mocowaniu danego przedmiotu. Si y te sà charakteryzowane przez: wielkoêç zug kierunek zug punkt zaczepienia Si y te sà podawane w kn (kilonewton 1 kn = 100 kg), momenty zginajàce natomiast w Nm (Newtonometr Nm = 0,1 kgm). druck druck Rozciàganie Si a Êcinajàca Rozciàganie poprzeczne na odcinku e zug zug Querkraft Querkraft Âciskanie Rozciàganie poprzeczne Si a Êcinajàca na odcinku e druck schrägzug N druck schrägzug (zentrischer zug + Querkraft) (zentrischer zug + Querkraft) zug zug druck druck Querkraft Querkraft schrägzu schrägzu (zentrisch (zentrisch schrägzu schrägzu (biegung (biegung Querkraft Querkraft (biegung (biegung N = siła normalna, dodatnia/ujemna, R = wypadkowa, V Querkraft = si a Êcinajàca, Mb = moment zginajàcy Querkraft schrägzug im abstand e schrägzug (biegung + zug im abstand + Querkraft) e (biegung + zug + Querkraft) schrägzug schrägzug (zentrischer zug + Querkraft) (zentrischer zug + Querkraft) Querkraft im abstand e Querkraft (biegung + im Querkraft) abstand e (biegung + Querkraft) schrägzug im abstand e schrägzug (biegung + zug im abstand + Querkraft) e (biegung + zug + Querkraft) Querkraft im abstand e Querkraft (biegung + im Querkraft) abstand e (biegung + Querkraft)

16 17 Spis treêci Podst. inform. Dla doboru dybli tak samo wa ne, jak wymiary pod o a sà obcià enia albo si y wyst pujàce przy mocowaniu danego przedmiotu. Si y te sà charakteryzowane przez: Si y zrywajàce, (Êrednia wartoêç z przynajmiej 5 pojedynczych prób w niepop kanym materiale). Rodzaje usterek: p kni cie pod o a, wyciàgni cie lub p kni cie dybla Charakterystyczne si y zrywajàce (5% poziomu ufnoêci, tzn. w 95% wszystkich przypadków si y te zostajà osiàgni te lub przekroczone). Obcià enia dopuszczalne (zalecane) N zal Sà to wartoêci obcià eƒ, które zawierajà ju odpowiedni wspó czynnik bezpieczeƒstwa dla obcià eƒ ϒ L=1,4. Obcià enia obliczeniowe N Rd = ϒ L N zal =1,4 N zal WartoÊç obcià enia stosowana do projektowania zgodnie z metodà stanów granicznych. W celu ustalenia maksymalnego obcià enia u ytkowego nale y podzieliç si zrywajàcà przez wspó czynnik bezpieczeƒstwa, np. dla dybla stalowego o sile zrywajàcej 40 kn wynosi ono: Max. obcià. u ytkowe = si a zrywajàca (F) wspó czynnik bezp. (ϒ) Przyk ad dla dybla stalowego o sile zrywajàcej 40 kn wynosi ono: F u ytkow. = 40 kn = 10kN (1kN = 100kg) 4 Jako wspó czynnik bezpieczeƒstwa polecamy: dla Êredniej wartoêci si y zrywajàcej: dybel stalowy ϒ 4 dybel z tw. szt. ϒ 7 dla 5% poziomu ufnoêci: dybel stalowy ϒ 3 dybel z tw. szt. ϒ 5 typy zakotwie i sposób dzia ania dybli Zamocowanie si à tarcia Rozpr na cz Êç dybla jest dociskana do Êcianki nawierconego otworu i przenosi obcià enia zewn trzne si à tarcia. Kotwa FH Kołek SX Zamocowanie kszta towe, geometria dybla dopasowuje si do kszta tu pod o a lub nawierconego otworu. Kotwa FZA-D Kołek UX Zamocowanie materia owe zaprawa lub ywica syntetyczna wià e dybel z podło em. Kotwa R

17 Spis treêci Podst. inform. 18 Podst. wiadom. z dziedziny techniki mocowania rodzaje usterek Przecià enie miejsc zakotwienia, niew aêciwy monta i niewystarczajàco noêne pod o e mogà prowadziç do nast pujàcych usterek: Wy amanie si pod o a zbyt wysokie obcià enie zbyt ma a wytrzyma oêç pod o a. zbyt ma a g bokoêç osadzenia N Rozszczepianie si elementów konstrukcji budowlanej zbyt ma e wymiary elementu kostrukcji budowlanej odst py od osi i kraw dzi nie zosta y zachowane. zbyt wysokie ciênienie rozpr ajàce odległoêç osiowa Wyciàgni cie dybla. zamocowanie si à tarcia, kszta towe lub materia owe zawodzi na skutek zbyt du ego obcià enia lub niew aêciwego monta u N P kni cie dybla. zbyt ma a wytrzyma oêç dybla lub Êruby w stosunku do zawieszonego ci aru N p kni cia i strefa rozciñgana betonu Pojawienia si p kni ç w betonie mo na oczekiwaç wsz dzie. Mogà one powstawaç na skutek obcià eƒ lub kurczenia si betonu, lub na skutek dzia ania czynników zewn trznych takich, jak np. trz sienia ziemi. Wszystkie rodzaje obcià eƒ (masa w asna, ruchome, pochodzàce od wiatru itd.), dzia ajàcych na cz Êci konstrukcji budowlanej, powodujà powstawanie si, napr eƒ i odkszta ceƒ. W naszym przyk adzie w górnej cz Êci przekroju ugi cie powoduje powstanie si y Êciskania (skrócenie wzgl dne, strefa Êciskania), zaê w dolnej cz Êci si rozciàgajàcych (wyd u enie wzgl dne, strefa rozciàgania). Poniewa beton nie jest w stanie przyjmowaç si rozciàgajàcych, zadanie to spe niajà stalowe elementy zbrojeniowe. Pr ty zbrojeniowe rozciàgajà si bez szkody. Poniewa beton nie mo e rozciàgaç si w ten sam sposób, powstajà niezliczone, go ym okiem prawie niewidoczne p kni cia (dopuszczalna szerokoêç do 0,4 mm). Mówi si wówczas o zarysowanej strefie rozciàgania. Na skutek zmiany obcià enia lub spadku temperatury mogà powstaç nowe p kni cia, nawet w konstrukcji budowlanej eksploatowanej ju od d u szego czasu. Druck V-kszta tna rysa strefy rozciàgania Rozciàganie Zarysowana strefa rozciàgania Strefa Êciskania

18 19 Spis treêci Podst. inform. Mocowania odpowiednie przy strefie rozciñganej Kotwy dopasowujàce si kszta tem do podci tych otworów, np. kotwy Zykon. W przypadku tych kotew nadwy ka wymiarowa cz Êci sto kowej zapobiega wyciàgni ciu kotwy, nawet w przypadku powstawania p kni cia. Kotwa ta doskonale nadaje si tak e w przypadku wyst powania obcià enia uderzeniowego. Kotwy, które samoczynnie równowa à powi kszenie Êrednicy nawierconego otworu na skutek p kni cia, w ten sposób, e sto ek g biej wchodzi w cz Êç rozpr nà i przez to powi ksza si Êrednica cz Êci rozpr nej, np. kotwy uniwersalne do betonu. Kotwy te równie doskonale nadajà si w przypadku wyst powania obcià enia uderzeniowego. FZA FAZ FHB II SXS 2. Zabezpieczenie przeciwpo arowe Miara zabezpieczenia przeciwpo arowego W Niemczech, miary dla konstruowania i dzia ania zabezbieczeƒ przeciwpo arowych sà okreêlone standardach zabezpieczenia przeciwpo arowego DIN 4102, Rozporzàdzeniu o Modelu Konstrukcji (MBO), Regionalnych Rozporzàdzeniach o Konstrukcji (LBO) i ró nych specyficznych regulacjach okreêlanych przez zawodowe stowarzyszenia. Nast pujàce zastosowania sà zgodne z cz Êcià 1 i 2 DIN Materia y konstrukcyjne takie jak beton, drewno, kamieƒ, metal itp. sà podzielone na palne lub niepalne materia y konstrukcyjne o klasie okreêlonej zgodnie z zachowaniem pod wp ywem p omieni. Inaczej jest z elementami sk adajàcymi si z palnych i niepalnych materia ów budowlanych. Nie sà one podzielone na klasy po arowe, ale oceniane w ca oêci zgodnie z czasem trwania ich odpornoêci ogniowej. Czasowa odpornoêç ogniowa F jest okreêlana w minutach i klasyfikowana zgodnie z dwoma kategoriami: Hamujàce ogieƒ to elementy o czasowej odpornoêci ogniowej F30 i F60. Odporne na ogieƒ to elementy o odpornoêci F90, F120 i F180. temperatura odpornoêç Krzywa temperatur

19 Spis treêci Podst. inform. 20 Podst. wiadom. z dziedziny techniki mocowania odpornoâå ogniowa w technice Mocowania W technice zamocowaƒ zabezpieczenie przeciwpo arowe jest bardzo wa ne: np. w celu zabezpieczenia funkcjonowania i wytrzyma oêci elementów systemów instalacyjnych lub sufitów podwieszanych. Identyfikacja i klasyfikacja kotew i mocowaƒ opiera si na okreêleniu czasu odpornoêci ogniowej - np. F90. Wytrzyma oêç kotew po up ywie 90 minut w warunkach po aru nie jest taka sama jak gwarantowana w katalogu w warunkach normalnego u ytkowania lecz znacznie zmniejszona na skutek niekorzystnego dzia ania temperatury. Wytrzyma oêci mocowaƒ w zale noêci od czasu odpornoêci ogniowej sà stabelaryzowane w raportach z badaƒ które znajdujà si w niemieckich aprobatach technicznych. Wyniki testów zgodnie z DIN 410 wykazujà, e np. posiadajàcy aprobat ramowy ko ek nylonowy (FUR) z galwanizowanym bezpiecznym wkr tem, u yty w monta u fasad ma wi kszà odpornoêç ogniowà ni mocowany materia : cz Êç rozporowa nylonowego ko ka, która jest zakotwiona w pod o u, posiada 90 minut odpornoêci ogniowej przy u yciu do mocowania elementów fasad. 3. Korozja rozwój korozji Korozja jest reakcja chemicznà, powodujàcà zniszczenie elementów metalowych. Metale mniej szlachetne sà bardziej podatne na zniszczenie. Wyst powanie korozji jest cz sto widoczne przez schodzenie z materia u p atów rdzy. Sà ró ne rodzaje korozji, do najcz stszych nale à: Korozja powierzchniowa: w tym przypadku metal koroduje jednolicie na ca ej powierzchni lub na fragmencie powierzchni. Przyk adem tego jest niewidoczna korozja podczas kondensacji wilgoci na wkr cie, na odcinku pomi dzy mocowanà p ytkà a otworem. W rezultacie po àczenie wydaje si z zewnàtrz w porzàdku, a jednak niespodziewanie zawodzi. W 1985, runà betonowy sufit podwieszany na basenie w Szwajcarii. Sufit zamocowany by przy u yciu kotew nierdzewnych które nie wykazywa y na zewnàtrz oznak uszkodzenia, jednak wewnàtrz by y ca kowicie zniszczone. Korozja stykowa: W przypadku kontaktu metali o ró nej szlachetnoêci, mniej szlachetny materia zawsze koroduje(anoda). Przyk adowo, jeêli mocowana jest nierdzewna p ytka przy pomocy galwanizowanego wkr ta, wtedy wkr t nara ony jest na du à korozj w krótkim czasie. Przeciwnie gdy galwanizowana stalowa p ytka mocowana jest przy u yciu nierdzewnego wkr ta, korozja nie jest tak bardzo zauwa alna. Korozja podczas napr eƒ : JeÊli zdarzajà si wewn trzne lub zewn trzne napr enia, wtedy mo e nastàpiç rozciàganie i korozja metalu. Podczas tego procesu, p kni cia rozwijajà si podczas mechanicznych napr eƒ, które wzrastajà wraz z zwi kszaniem si obcià eƒ a to prowadzi do post powania korozji. Dla przyk adu tak mo e si dziaç ze stalà A4 znajdujàcà si w Êrodowisku zawierajàcym chlorki. Generalnie korozja podczas napr eƒ nie jest widoczna na mocowaniu ale zwykle prowadzi do nag ego zniszczenia zakotwienia. Przyk ad p kni ç spowodowanych korozjà napr eniowà w stali w Êrodowisku zawierajàcym chlorki.

20 21 Spis treêci Podst. inform. zabezpieczenie antykorozyjne Sà ró ne metody zabezpieczania przed powstawaniem korozji. Najbardziej znane to: Galwanizacja jest najcz Êciej stosowanym zabezpieczeniem antykorozyjnym dla metalowych mocowaƒ ze stali ocynkowanej. Zawiera os on metalu warstwà gruboêci pomi dzy 5µm a 10µm. Galwanizacja jest wykonywana z niebieskim pasywowaniem które daje kotwie srebrzysty po ysk. Galwanizacja daje czasowe zabezpieczenie przed korozjà w suchych pomieszczeniach wewn trznych. Mocowania ze stali nierdzewnej A4 (materia nr lub )nadaje si do mocowania w wilgotnych pomieszczeniach, na otwartym powietrzu, w Êrodowisku przemys owym. Tego typu stal zawiera stop chromu o zawartoêci min.12% który tworzy pasywnà warstw na powierzchni stali, zabezpieczajàcà przed korozjà. Mocowania ze specjalnych stopów (np. stal materia ) sà u ywane w agresywnych Êrodowiskach, takich jak atmosfera zawierajàca chlorki, w tunelach drogowych lub przy kontakcie z wodà morskà. W takich warunkach iloêç chromu zawartego w zwyk ej stali nierdzewnej spada poni ej 12%. Zabezpieczajàca warstwa pasywna znika, a kotwa zaczyna korodowaç. Specjalne stopy sà odporne na korozj w tak agresywnym Êrodowisku dzi ki du ej procentowej zawartoêci molibdenu. Stal nierdzewna zawierajàca chrom, molibden i nikiel ma zawartoêç stopów 58%. Reszta to elazo i w giel. Zwi kszenie zawartoêci procentowej stopów metali szlachetnych, powoduje równie wzrost kosztów produkcji tego typu stali. 4. Obcià enia dynamiczne Wydawane europejskie aprobaty techniczne sà tworzone wy àcznie dla zakotwieƒ przenoszàcych dominujàce obcià enia statyczne. Jednak e w praktyce, w przeciwieƒstwie do obowiàzujàcych dopuszczeƒ, efekty dynamiczne wyst pujà bardzo powszechnie np.: przyrosty i zmiany napr eƒ na skutek ruchów i drgaƒ urawi, wysi gników urawi, prowadnic dêwigowych, maszyn, robotów przemys owych, wentylatorów nadmuchowych w tunelach itp. Równie takie konstrukcje jak maszty i anteny sà nara one na ró norodne drgania i cz sto zawierajà zakotwienia jako zasadnicze elementy noêne. Amplituda obciążeń Wytrzymałość statyczna Wytrzymałość zmęczeniowa Trwała Trwała wytrzymałość zmęczeniowawytrzymałość zmęczeniowa Wytrzymałość statyczna Wytrzymałość zmęczeniowa Obciążenie Przebieg oscylacji Obciążenie Przebieg oscylacji Możliwa przyczyna Możliwa przyczyna harmoniczne cykliczne przemijające harmonicznesinusoidalny okres T okres T okres T D cykliczne dowolny, okresowy okres T D dowolny, przemijające nieokresowy Niewyważone sinusoidalny urządzenia wirujące Regularne dowolny, ruchy urządzeń (np. prasy, okresowy ruch kołowy i kolejowy) dowolny, Trzęsienia ziemi nieokresowy Niewyważone urządzenia wirujące Regularne ruchy urządzeń (np. prasy, ruch kołowy i kolejowy) Trzęsienia ziemi N = N = Diagram Woehler Ilość cykli obciążeń N Ilość cykli obciążeń N Diagram Woehler Diagram Wohlera impulsowe Efekty Dynamiczne impulsowe dowolny z bardzo dowolny z bardzo krótkimi impulsami obciążenia Uderzenia, krótkimi eksplozje impulsami obciążenia Uderzenia, eksplozje Nale y przyjàç, e kotwienie elementów, które przenoszà wi cej ni cykli obcià eƒ, musi byç wykonywane przy u yciu specjalnych zamocowaƒ, które zosta y przetestowane i zaaprobowane do tego celu. Prawid owe kotwienie tych dynamicznie obcià onych elementów, w dalszym ciàgu nastr cza in ynierom du ych problemów. Powszechnie wydawane aprobaty, majà zastosowanie jedynie do zamocowaƒ obcià onych w przewa ajàcej cz Êci obcià eniami statycznymi. Droga poprzez indywidualne dopuszczenia i opinie ekspertów, by a bardzo d uga i trudna. Powszechne wêród projektantów, przewymiarowywanie po àczeƒ, wynikajàce z nieznajomoêci zagadnienia, prowadzi o cz sto do znacznego podniesienia kosztu stosowanych rozwiàzaƒ. Obecnie istnieje ju rozwiàzanie tej sytuacji. Kotwy chemiczne fischer Highbond FHB dyn zosta y specjalnie zaprojektowane i posiadajà aprobat dla obcià eƒ dynamicznych. Aprobata ta ma zastosowanie do kotwienia obcià eƒ

21 Spis treêci Podst. inform. 22 Podst. wiadom. z dziedziny techniki mocowania Przy Pomocy dybli dynamicznych, wyrywajàcych i Êcinajàcych mocowania, o nieograniczonej liczbie cykli. W dodatku kotwa FHB dyn jest produkowana w rozmiarze M16 ze stali o podwy szonej odpornoêci na korozj (stop ). Testy wykaza y, e ten materia, w przeciwieƒstwie do zwyk ej stali nierdzewnej (stopy i ), jest odpowiedni do stosowania nie tylko w Êrodowisku wilgotnym, ale równie mo e przenosiç obcià enia dynamiczne. Obcià enia uderzeniowe sà specjalnym przypadkiem oddzia ywaƒ dynamicznych. Mocowania fischer posiadajàce aprobat do tego typu obcià eƒ zosta y specjalnie oznaczone w niniejszym katalogu. W przypadku jakichkolwiek wàtpliwoêci zwiàzanych z doborem zamocowaƒ do obcià eƒ dynamicznych, prosimy o kontakt z doradcà technicznym firmy fischer. 5. Aprobaty podstawy prawne Unia europejska (EU) w sposób jednoznaczny okreêli a prawne podstawy dotyczàce aprobat technicznych na produkty budowlane na terenie wszystkich paƒstw cz onkowskich. Umo liwia to stworzenie wspólnego europejskiego rynku na wszystkie materia y budowlane. W tym celu zosta a wydana Dyrektywa 89/106/EWG Zalecenia w Sprawie Ujednolicenia Prawnych i Administracyjnych Specyfikacji Produktów Budowlanych dla Paƒstw Cz onkowskich (BPR). Ta dyrektywa zawiera przepisy dotyczàce wprowadzania na rynek i wolnego handlu materia ami budowlanymi. Najwa niejsze wymagania stawiane materia om budowlanym, wymienione w dyrektywie BPR. 1. Mechaniczna wytrzyma oêç i trwa oêç 2. OdpornoÊç ogniowa 3. Higiena i bezpieczeƒstwo dla zdrowia i Êrodowiska 4. Bezpieczeƒstwo u ytkowania 5. T umienie ha asu 6. Oszcz dnoêç energii i izolacyjnoêç cieplna W oparciu o BPR b dà wydawane normy i szczegó owe wytyczne b dàce, nast pnie podstawà do opracowania aprobat technicznych na materia y budowlane. Pierwszym wa nym dokumentem powsta ym w oparciu o BRE sà Wytyczne do Europejskich Aprobat Technicznych (ETAG). Dokument ten zawiera równie rozdzia (ETAG 001) Zamocowania metalowe do kotwienia w betonie. Po wprowadzeniu Dyrektywy BPR normy europejskie nie maja ju takiego znaczenia. Materia y budowlane mogà zostaç wprowadzone do sprzeda y i swobodnie dystrybuowane je eli sà u yteczne w budownictwie, tzn. sà zgodne w/w wymaganiami i posiadajà znak CE. U ytecznoêç i zgodnoêç b dzie musia a byç potwierdzona poprzez odwo anie do obowiàzujàcych norm. Gdy odpowiednie normy nie sà dost pne, dokumentem odniesienia mo e byç Europejska Aprobata Techniczna (ETA). To wa na zaleta, e wszystkie produkty posiadajàce aprobat ETA i oznaczone znakiem CE mogà byç oficjalnie sprzedawane w ca ej Uni Europejskiej. W dodatku, Êwiadectwo stwierdzajàce u ytecznoêç materia ów mo e stanowiç narodowa aprobata techniczna np. w Polsce polska aprobata techniczna. Na terenie danego paƒstwa obowiàzujàce sà równie regionalne rozporzàdzenia dotyczàce budownictwa. Wymagajà one, aby montowane, wznoszone i remontowane konstrukcje i urzàdzenia nie zagra a y Êrodowisku naturalnemu oraz bezpieczeƒstwu, yciu i zdrowiu u ytkowników. Mocowania jako elementy àczàce konstrukcje budowlane odgrywajà wa nà rol w spe nieniu tych wymogów. Jednak e aprobaty narodowe sà coraz cz Êciej zast powane przez Europejskie Aprobaty Techniczne (ETA), które sà obowiàzujàce we wszystkich krajach cz onkowskich Unii Europejskiej. Polska wersja j zykowa programu Compufix dost pna jest na stronie lub płycie CD.

22 23 Spis treêci Podst. inform. Aprobaty europejskie sà wydawane przez instytuty nale àce do EOTA (European Organisation for Technical Approvals), np. German Association of Construction Engineering (DIBt), polski Instytut Techniki Budowlanej (ITB). Instytuty te mogà równie wydawaç narodowe aprobaty techniczne, które jednak e obowiàzujà tylko na terenie danego paƒstwa. Zarówno aprobaty europejskie jak równie lokalne aprobaty narodowe majà takà samà wa noêç i mogà obowiàzywaç równoczeênie. wykaz aprobat dla zamocowa Aktualnie, zgodnie z w/w ETAG 001, cz. 1-6, aprobaty na z àcza metalowe do betonu mogà byç wydawane dla: Mocowaƒ rozpr nych z kontrolowanym momentem dokr cenia Mocowaƒ kszta towych (podci tych) Mocowaƒ rozpr nych z kontrolowanà deformacjà Mocowaƒ wklejanych. Mocowaƒ do monta u wielopunktowego ma ych obcià eƒ Europejskie aprobaty oparte na ETAG 001, tak jak dotychczas wydawane przez DIBt aprobaty CC, zawierajà jedynie charakterystyczne wytrzyma oêci dla poszczególnych typów zamocowaƒ. Metoda CC oznacza wytrzyma oêç betonu (Concrete Capacity) i opiera si na osiàganej przez beton wytrzyma oêci. U ywajàc wytycznych do projektowania (ETAG 001 za àcznik C) i wartoêci charakterystycznych wytrzyma oêci (podanych w ETA) dla poszczególnych typów zamocowaƒ, mo liwe jest projektowanie ka dego typu zakotwieƒ. Zale nie od typu mocowania stosuje si trzy metody wymiarowania (A, B i C). ETAG 001 dzieli mo liwe aprobaty na z àcza metalowe na 12 kategorii (patrz tabela na stronie 28). Kategorie 1-6 dotyczà strefy rozciàganej betonu, natomiast kategorie 7-12 tylko strefy Êciskanej (betonu niezarysowanego). Aprobaty zgodne z kategorià 1 umo liwiajà projektowanie wszystkich po àczeƒ, natomiast te zgodne z kategorià 12 sà najbardziej ograniczone. To znaczy mocowania posiadajàce aprobat zgodnà z kategorià 1 posiadajà najwi ksze wytrzyma oêci, zaê te z kategorià 12 sà najs absze. Umo liwia to optymalne wykorzystywanie i dobór zakotwieƒ, poniewa typ i sposób projektowania wynika z podzia u aprobat na ró ne kategorie. projektowanie po Ñcze kotwowych Projektowanie zakotwieƒ zgodnie z ETAG 001 wymaga od projektantów i u ytkowników stosukowo du ego nak adu pracy, poniewa uwzgl dnienia ró ne modele zniszczenia. Wymiarowanie zgodnie z ETAG 001 jest oparte na metodzie CC opracowanej przez DIBt w 1993 roku. Sposób ten opiera si na koncepcji cz Êciowych wspó czynników bezpieczeƒstwa. W przypadku wspomnianej wy ej wersji A wspomnianej metody, wytrzyma oêç charakterystyczna po àczenia zale y od kierunku przy o onego obcià enia i uwzgl dnia wszystkie mo liwe modele zniszczenia (zobacz rozdzia Podstawowe Modele Zniszczenia). Wersja B zak ada, e wytrzyma oêç charakterystyczna nie zale y od kierunku obcià enia, a wp yw zmniejszania si odleg oêci osiowych i do kraw dzi pod o a jest uwzgl dniany przy pomocy wspó czynników redukcyjnych. W zasadzie, metoda ta odpowiada stosowanemu dawniej algorytmowi sprawdzania metalowych àczników rozpr nych w betonie niezarysowanym. W celu prostego, szybkiego i efektywnego projektowania zakotwieƒ w codziennych zastosowaniach, fischer opracowa specjalne oprogramowanie komputerowe: cc compufix. Program ten umo liwia u ytkownikom bardzo sprawne projektowanie zakotwieƒ o ró nych uk adach kotew i kombinacjach obcià eƒ. Prosty w odczycie pasek statusu pozwala na ciàg e sprawdzanie wykorzystania noênoêci zakotwieƒ, a zarazem na prostà optymalizacj geometrii po àczenia i wybór najbardziej odpowiedniego rodzaju zamocowaƒ.

23 Spis treêci Podst. inform. 24 Podst. wiadom. z dziedziny techniki mocowania Podział Wytycznych do Europejskich Aprobat Technicznych ETAG 001, na dwanaêcie kategorii, dla metalowych zamocowaƒ do kotwienia w betonie. kategoria beton Aprobata do strefy Êciskanej i rozciàganej Aprobata jedynie do strefy Êciskanej jakoêç betonu WytrzymałoÊç zale y od klasy betonu WytrzymałoÊç nie zale y od klasy betonu C 20/25 do C 50/60 tylko dla C20/25 C 20/25 do C 50/60 tylko dla C20/25 C 20/25 do C 50/60 tylko dla C20/25 C 20/25 do C 50/60 tylko dla C20/25 C 20/25 do C 50/60 tylko dla C20/25 C 20/25 do C 50/60 tylko dla C20/25 wytrzymałoêç mocowania WytrzymałoÊç zale y od kierunku działania obcià enia WytrzymałoÊç nie zale y od kierunku Mo liwa redukcja odst pów odst py osiowe Mo liwa redukcja du ych odst pów 1) (przy jednoczesnej redukcji obcià enia) Ustalone du e odst py osiowe Mo liwa redukcja odst pów odst py promieniowe Mo liwa redukcja du ych odst pów 2) (przy jednoczesnej redukcji obcià enia) Ustalone du e odst py promieniowe metoda projektowania A 1 ), B 2 ), C 2 ) A 1 ), B 2 ), C 2 ) B 2 ), C 2 ) B 2 ), C 2 ) C 2 ) C 2 ) A 1 ), B 2 ), C 2 ) A 1 ), B 2 ), C 2 ) B 2 ), C 2 ) B 2 ), C 2 ) C 2 ) C 2 ) 1) WyjÊciowa odległoêç osiowa 3 x gł bokoêç zakotwienia, wyjêciowa odległoêç od kraw dzi 1.5 x gł bokoêç zakotwienia 2) WyjÊciowa odległoêç osiowa 4 x gł bokoêç zakotwienia, wyjêciowa odległoêç od kraw dzi 2 x gł bokoêç zakotwienia aprobaty i ich znaczenie Nast pujàce rodzaje aprobat i oznaczeƒ technicznych sà aktualnie wydawane i stosowane w Europie: Europejska Aprobata Techniczna wydawana przez jednostki badawcze posiadajàce odpowiednià autoryzacj (np. DIBt, ITB). Oparta na wytycznych do Europejskich Aprobat Technicznych (ETAG). ETA (z angielskiego European Technical Approval)/Kategorie (Options) CE: (z angielskiego European Conformity) znak potwierdzajàcy zgodnoêç materiału budowlanego (np. mocowaƒ) z Europejskà Aprobatà Technicznà. Produkty opatrzone znakiem CE mogà byç swobodnie sprzedawane na terenie całej Unii Europejskiej. Niemiecka Ogólnobudowlana Aprobata Techniczna Niemiecka aprobata, wydawana przez German Association of Construction Engineering (DIBt) w Berlinie dla zamocowaƒ do betonu, projektowanych zgodnie z metodà A (metoda CC). Znak ten potwierdza zgodnoêç produktu z aprobatà technicznà. Niemiecka Ogólnobudowlana Aprobata Techniczna Niemiecka aprobata, wydawana przez DIBt w Berlinie. Znak ten potwierdza zgodnoêç produktu z aprobatà technicznà.

24 25 Spis treêci Podst. inform. Shock approval by the Federal Office for Civil Defence, Bonn Aprobata na Obcià enia Uderzeniowe wydawana przez Federalne Ministerstwo Obrony Cywilnej, Bonn, Niemcy). Potwierdza odpornoêç zamocowaƒ na obcià enia uderzeniowe w obszarze obrony cywilnej. Certyfikat VdS wydawany przez VdS Stowarzyszenie Zabezpieczeƒ Antyzniszczeniowych (dawniej: Stowarzyszenie Zabezpieczeƒ Mienia). Oznacza, e produkt mo e byç u yty do systemów wodnych instalacji tryskaczowych. Certyfikat FM wydawany przez Mutual Factory Amerykaƒskie Towarzystwo Ubezpieczeniowe Zabezpieczeƒ Mienia. Oznacza, e produkt mo e byç u yty do systemów wodnych instalacji tryskaczowych. Stainless steel Mocowanie sprawdzone przeciwpo arowo oznacza, e mocowanie zostało poddane testom ogniowym. Raport z badania, potwierdzajàcy nadanà klas F jest dost pny na yczenie. Odwołanie do zalecanego sposobu projektowania oznacza, e dana kotwa mo e byç sprawdzana przy u yciu programu do projektowania zakotwieƒ fischer Compufix, opartego na metodzie CC. Oznacza, e produkt jest wykonany ze stali nierdzewnej gatunku Oznacza, e kołek wykonano z nie ulegajàcego starzeniu poliamidu (nylonu). Aprobata BZS na Obcià enia Uderzeniowe wydawana przez Federalnà Agencj Obrony Cywilnej, Szwajcaria. Potwierdza odpornoêç zamocowaƒ na obcià enia uderzeniowe w obszarze obrony cywilnej. Mocowanie przystosowane do strefy rozciàganej oznacza, e dane mocowanie ma aprobat na kotwienie zarówno w betonie zarysowanym jak i niezarysowanym. Mocowanie przystosowane do przenoszenia obcià eƒ dynamicznych oznacza, e dana kotwa ma aprobat nie tylko do obcià eƒ statycznych, ale równie do dynamicznych. P-NDS Oznacza, e produkt wykonano z materiału który nie zawiera halogenów (fluoru, chloru, bromu, jodu). Certyfikat przydatnoêci w budownictwie ogólnym. Produkt o sprawdzonej odpornoêci na działanie płomieni, zgodnie z VDE.

25 Stosowanie mocowaƒ na przyk adzie tunelu Kotwa Zykon FZA 2 Kotwa wbijana FZEA II 3 Kotwa sworzniowa FAZ / FAZ II 4 Kotwa do du ych obcià eƒ FH II 5 Kotwa sworzniowa FBN II 6 Kotwa gwoêdziowa FNA II 7 Kotwa Highbond FHB II 8 Kotwa do obcià eƒ dynamicznych Highbond FHB dyn

26 27 Mocowania chemiczne Wysokie obciążenia - mocow. chemiczne Kotwa fischer Highbond FHB II...strona 28 Kotwa fischer Highbond dynamic FHB dyn...strona 34 Ampułka żywiczna R (Eurobond)...strona 37 Kotwa RG MI z gwintem wewnętrznym...strona 43 Ampułka fischer FHP...strona 4 Systemy iniekcyjne fischer - Przegląd i zastosowanie..strona 47 Zaprawa iniekcyjna FIS V / FIS V S / FIS VW...strona 48 Zaprawa iniekcyjna FIS VS...strona 0 Zaprawa iniekcyjna FIS VT 380 C...strona 1 Zaprawa iniekcyjna FIS P...strona Zaprawa iniekcyjna FIS EM...strona 6 Dwuskładnikowa zaprawa iniek. FCS w puszkach...strona 9 Zaprawy iniekcyjne: akcesoria do betonu...strona 60 Zapr. iniekcyjne: akcesoria do ścian murowanych...strona 66 Iniekcyjna tuleja kotwiąca do mon. przelot. FIS HK...strona 74 Technika iniekcyjna w gazobetonie...strona 76 Zbrojeniowe pręty wklejane FRA...strona 78 Przedłużanie zbrojenia...strona 80 System montażowy Thermax 12 i 16...strona 83 Łącznik do ścian VBS 8...strona 86 System do naprawy ścian trójwarstwowych FWS...strona 87 Pistolety iniekcyjne/ podstawowe akcesoria...strona 89

27 28 mocowania chemiczne Moc. chemiczne Kotwa fischer highbond Fhb ii pierwsza na świecie kotwa iniekcyjna dopuszczona do strefy rozciągania stosowana z ampułką lub z zaprawą iniekcyjną. InfoRmaCjE ogólne fhb II-a s (standard) fhb II-a l (optymalna wytrzymałość) stal ocynkowana Ampułka żywiczna fhb II-P standard Ampułka żywiczna fhb II-Pf szybka wersja 2 min. zastosowanie: Beton zarysowany i niezarysowany C20/2 do C0/60 Także do: Betonu C12/1 do mocowania: Konstrukcji stalowych Szyn Konsol Drabin Konstrukcji drewnianych Tras kablowych Maszyn Schodów Bram Fasad Elementów okiennych Montażu z odstępem Zaprawa iniekcyjna fis hb 345 s + mieszalnik fis s Zaprawa iniekcyjna fis hb 150 C opis PRodukTu Kotwa wklejana nadająca się do stosowania w betonie zarysowanym i niezarysowanym, składa się z pręta FHBII - A L (długa wersja) lub FHB-II-A-S (krótka wersja) oraz ampułki żywicznej FHB II P lub FHB-PF albo zaprawy iniekcyjnej FIS HB Ampułka FHB II-PF umożliwia najszybsze wiązanie ok. 2 min > 20 C Ampułka FHB II-PF zawiera szybko wiążącą winylowoestrową żywicę. Zaprawa iniekcyjna FIS HB jest wysoko wytrzymałościową, dwuskładnikową zaprawą na bazie żywicy winylowoestrowej. Podczas stosowania zaprawy iniekcyjnej FIS HB 34 S wymagany jest specjalny pistolet. Podczas wyciskania przy użyciu pistoletu dwa składniki mieszają się w specjalnym mieszalniku statycznym nakręcanym na opakowanie. Częściowo zużyte opakowanie może być ponownie zastosowane po wymianie mieszalnika. Zaprawa łączy kotwę z całą powierzchnią otworu i uszczelnia otwór. Pręt kotwy FHB II-A wykonany ze stali nierdzewnej A4 zalecany jest do stosowania w środowisku wilgotnym. Pręt o najwyższej odporności na korozję wykonany ze stali C (materiał ) zalecany jest do stosowania w środowisku agresywnym. fhb II - zalety FHB-II-A S wersja krótka do standardowych zastosowań przy zredukowanej głębokości kotwienia w cienkim podłożu. FHB II-A S Końcówka umożliwia stosowanie z ampułką żywiczną FHB II-A L Geometria stożka została tak opracowana by można było stosować kotwę w betonie zarysowanym. Umożliwia optymalny rozkład sił przy montażu blisko krawędzi i sąsiednich kotew. Średnica gwintu odpowiada średnicy wiercenia, co umożliwia montaż przelotowy. Możliwość zastowowania elementu przelotowego przy montażu przelotowym. Zoptymalizowana wersja z dłuższą częścią kotwiącą, umożliwia osiąganie najwyższych obciążeń. mocowania Szczeg. infor. dotyczące podstaw montażu, rodzajów obciążeń, sposobów zakotwień oraz przyg. otworów znajdują się na str. 16. standardy Inf. na temat wymagań prawnych dotyczących mocowań znajdują się na str. 22 pod hasłem APROBATY

28 29 opis PRodukTu Elastyczny system, można stosować zarówno zaprawę iniekcyjną jak i ampułkę żywiczną. Nadaje się do stosowania w strefie rozciąganej gwarantując najwyższą wytrzymałość. Małe siły rozporowe umożliwiają mocowanie blisko krawędzi i sąsiednich kotew Ergonomiczny pistolet iniekcyjny gwarantuje szybki i łatwy montaż. Szybki ręczny montaż bez stosowania specjalnych narzędzi zmniejsza pracochłonność. zalety/korzyści Pręt kotwy fhb II-a l Najwyższe obciążenia przy większej głębokości kotwienia Montaż przelotowy przy użyciu dodatkowego elementu (przy stosowaniu zaprawy FIS HB). Pręt kotwy fhb II-a s Zredukowana głębokość kotwienia w celu umożliwienia montażu w cieńszym podłożu. Nadaje się do montażu wstępnego i przelotowego. Moc. chemiczne montaż Rodzaj montażu z zastosowaniem zaprawy iniekcyjnej fis hb montaż wstępny montaż przelotowy (patrz opis produktu) Informacje montażowe Dla rozmiaru M20, należy przedmuchać wywiercony z zastosowaniem ampułki żywicznej otwór przy użyciu sprężonego powietrza (zobacz str. 32 akcesoria montażowe). Podczas montażu w suficie przy średnicach M16 zalecane jest użycie klinów centrujących. przy stosowaniu ampułek FHB II-P i FHB II-PF zaleca się użycie osadzaka RA-SDS (patrz strona 40). dane TEChnICznE Kotwa fischer Highbond fhb II-a s (standard), stal ocynkowana Typ Art.-Nr PZ Aprobata Wiertło-Ø Głębokość wiercenia otworu Efek. głęb. kotwienia Dług. użytkowa Gwint Rozmiar klucza Kotwa fischer Highbond fhb II-a l (optymalna wytrzymałość), stal ocynkowana Ilość zaprawy Element Pasujący do montażu element przelotowego Ilość ETA d o h 0 h ef d a M SW Art.-Nr [mm] [mm] [mm] [mm] [podziałki] szt. szt. FHB II-A S M10 x 60/ M FHB II-A S M10 x 60/ M FHB II-A S M10 x 60/ M FHB II-A S M10 x 60/ M FHB II-A S M12 x 75/ M FHB II-A S M12 x 75/ M FHB II-A S M12 x 75/ M FHB II-A S M12 x 75/ M FHB II-A S M12 x 75/ M FHB II-A S M16 x 95/ M FHB II-A S M16 x 95/ M FHB II-A S M16 x 95/ M FHB II-A S M16 x 95/ M FHB II-A S M24 x 170/ M FHB II-A L M8 x 60/ M FHB II-A L M8 x 60/ M FHB II-A L M8 x 60/ M FHB II-A L M10 x 95/ M FHB II-A L M10 x 95/ M FHB II-A L M10 x 95/ M FHB II-A L M10 x 95/ M FHB II-A L M12 x 120/ M FHB II-A L M12 x 120/ M FHB II-A L M12 x 120/ M FHB II-A L M12 x 120/ M FHB II-A L M16 x 160/ M FHB II-A L M16 x 160/ M FHB II-A L M16 x 160/ M FHB II-A L M20 x 210/ M bezp. PożaRowE Informacje dotyczące ochrony przeciwpożarowej znajdują się na str. 19. korozja Informacje dotyczące zabezpieczeń antykorozyjnych znajdują się na str. 20.