Kompetencje urzędów pracy Podobieostwa i różnice w Polsce i Czechach

Transkrypt

1 Kompetencje urzędów pracy Podobieostwa i różnice w Polsce i Czechach Bartłomiej Piotrowski

2 Prezentacja zawiera jedynie wybrane, podstawowe informacje o działaniach Urzędów Pracy Czech i Polski będące wstępem i zachętą do aktywnego uczestnictwa w dyskusji i pracy warsztatowej w trakcie szkolenia mającej za zadanie wzajemną wymianę doświadczeo i dobrych praktyk obu bratnich służb.

3 Úřad práce v Hradci Králové Wonkova 1142/1, Hradec Králové 2 Pondělí: 08:00-17:00 Úterý: 08:00-13:00 Středa: 08:00-17:00 Čtvrtek: 08:00-13:00 Pátek: 08:00-13:00

4 Dolnośląski Wojewódzki Urząd Pracy Wałbrzych, ul. Ogrodowa 5b Poniedziałek: 07:30-15:30 Wtorek: 07:30-15:30 Środa: 07:30-15:30 Czwartek: 07:30-15:30 Piątek: 07:30-15:30

5 Europejska strategia zatrudnienia W ramach europejskiej strategii zatrudnienia Publiczne Służby Zatrudnienia(PSZ) mają centralną rolę w implementacji polityk zatrudnienia Krajów Członkowskich. PSZ dostarczają wolnych od opłat usług zarówno dla bezrobotnych jak i poszukujących pracy oraz pracodawców.

6 Usługi EURES Nazwa EURES jest skrótem i powstała od angielskiej nazwy: European Employment Services, określającej Europejskie Służby Zatrudnienia. EURES jest siecią współpracy publicznych służb zatrudnienia i ich partnerów na rynku pracy, wspierającą mobilnośd w dziedzinie zatrudnienia na poziomie międzynarodowym, w krajach Europejskiego Obszaru Gospodarczego czyli w krajach Unii Europejskiej oraz Norwegii, Islandii, Liechteinsteinie, a także w Szwajcarii.

7 Usługi EURES W Czechach działa zespół 15 Doradców EURES i sied pracowników kontaktowych umieszczonych we wszystkich urzędach pracy. Usługi EURES w Polsce świadczone są przez: Doradców EURES i Asystentów EURES z wojewódzkich urzędów pracy Asystentów EURES z powiatowych urzędów pracy Koordynacja udziału polskich publicznych służb zatrudnienia w sieci EURES i rozwój usług EURES należy do Departamentu Rynku Pracy w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej.

8 KONWENCJA Nr 150 MIĘDZYNARODOWEJ ORGANIZACJI PRACY dotycząca roli, zadao i organizacji administracji pracy Zgodnie z tą konwencją system administracji pracy" obejmuje wszystkie organy administracji publicznej odpowiedzialne za administrację pracy lub zajmujące się nią, bez względu na to, czy są one jednostkami publicznymi, włączając w to instytucje parapaostwowe i regionalne lub lokalne albo wszelkie inne formy administracji zdecentralizowanej, jak również wszelkie struktury instytucjonalne, utworzone w celu koordynowania działalności tych organów, a także w celu zapewniania konsultacji i udziału pracodawców i pracowników oraz ich organizacji.

9 Korzenie Historia PSZ w Republice Czeskiej sięga swoimi korzeniami do czasów Monarchii Austro-Wegierskiej Polskie PSZ odwołują się do krótszej tradycji, za swojego protoplastę uznając Fundusz Pracy powstały w II RP

10 W okresie tzw. Realnego Socjalizmu służby zatrudnienia obu paostw (PRL i Czechosłowacji) zajmowały się tym samym dystrybucją zatrudnienia pomiędzy walczące o zasoby przedsiębiorstwa oraz ściganiem bumelantów.

11 Po 1989 r. Powstało ponownie Ministerstwo Pracy i Polityki Socjalnej Czech Publiczne służby zatrudnienia zostały powołane z dniem 1 sierpnia 1990 r. Nowoczesny ustrój służb zatrudnienia został wprowadzony w Polsce Ustawą z dnia 28 grudnia 1989 r. o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu

12 Organizacja PSZ Ministerstwo Pracy bezpośrednio nadzoruje sied lokalnych urzędów pracy Model zdecentralizowany System organów zatrudnienia ma charakter rządowosamorządowy Niezależnośd każdej jednostki organizacyjnej

13 Rola Ministerstwa Ministerstvo práce a sociálních věcí Administracja Zatrudnienia jest częścią Ministerstwa Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej tworzy Krajowy Plan Działao dysponuje środkami Funduszu Pracy tworzy metody i narzędzia dla skutecznego funkcjonowania usług rynku pracy zapewnia jednolitośd stosowania prawa prowadzi badania i analizy rynku pracy tworzy klasyfikację zawodów

14 Inspekcja Pracy Narodowy Inspektorat Pracy został wydzielony z PSZ w 2005 r. PSZ kontrolują jednak nadal legalnośd zatrudnienia Paostwowa Inspekcja pracy istnieje w Polsce jako oddzielna służba od 1918 r. Od ponad 2 lat kontroluje także legalnośd zatrudnienia

15 Struktura PSZ 77 lokalnych urzędów pracy 14 z nich pełni rolę pośredniego szczebla koordynując pozostałe w Pradze działa dodatkowo 8 oddziałów przy urzędach działają stałe filie (w celu przybliżenia usług obywatelom) 16 wojewódzkich urzędów pracy 338 urzędów powiatowych oraz ich filie łącznie strukturę publicznych służb zatrudnienia tworzą 354 urzędy, które obsługują 379 powiatów i 16 województw

16 Rejestracja Rejestracji dokonuje się w urzędzie właściwym wg. miejsca zamieszkania Do rejestracji wymagane są następujące dokumenty: - dowód osobisty lub inny dokument tożsamości, - świadectwa pracy oraz inne zaświadczenia. Rejestracji dokonuje się w urzędzie właściwym wg. miejsca zamieszkania Do rejestracji wymagane są następujące dokumenty: - dowód osobisty lub inny dokument tożsamości, - dyplom, świadectwo ukooczenia szkoły, - świadectwa pracy.

17 Aktywne Polityki Rynku Pracy (ALMP) W obu krajach ALMP uważane są za podstawowe zadanie PSZ Realizowane mogą byd we współpracy z innymi instytucjami

18 Szkolenia W Republice Czeskiej Szkolenia uważne są za podstawowy instrument aktywizacji zawodowej Koszty szkoleo mogą byd pokrywane w całości lub części Szkolenia mogą byd organizowane także u pracodawców

19 Szkolenia W Polsce Szkolenia organizowane przez powiatowe urzędy pracy mogą trwad do 6 miesięcy (w przypadkach uzasadnionych programem szkolenia - do 12 miesięcy). Wyjątek stanowią szkolenia dla osób nie posiadających żadnych kwalifikacji zawodowych, które mogą trwad do 24 miesięcy. Osoby bezrobotne mogą ubiegad się o udzielenie pożyczki szkoleniowej ze środków Funduszu Pracy. Pożyczka szkoleniowa może zostad udzielona w celu umożliwienia podjęcia zatrudnienia wymagającego szczególnych kwalifikacji. Wysokośd pożyczki nie może przekraczad czterokrotnego przeciętnego wynagrodzenia obowiązującego w dniu podpisania umowy. Pożyczka jest nieoprocentowana, lecz powinna zostad spłacona w ciągu 18 miesięcy od ustalonego w umowie dnia zakooczenia szkolenia.

20 Szkolenia Szkolenia w Polsce c.d. Staż służy nabywaniu przez bezrobotnego umiejętności praktycznych do wykonywania pracy przez wykonywanie zadao w miejscu pracy bez nawiązania stosunku pracy z pracodawcą. Przygotowanie zawodowe w miejscu pracy służy zdobywaniu nowych kwalifikacji lub umiejętności zawodowych poprzez praktyczne wykonywanie zadao zawodowych na stanowisku pracy według ustalonego programu uzgodnionego pomiędzy starostą, pracodawcą i bezrobotnym.

21 Roboty Publiczne Dotyczą prac porządkowo budowlanych na rzecz samorządu, instytucji paostwowych i publicznych na okres maks. 12 miesięcy. Organizacja odbywa się na zasadzie porozumienia z urzędem pracy. Granty obejmują refundację kosztów zatrudniającego. Mogą byd organizowane przez gminy lub organizacje pozarządowe statutowo zajmujące się problematyką: ochrony środowiska, kultury, oświaty, sportu i turystyki, opieki zdrowotnej, bezrobocia oraz pomocy społecznej.

22 Prace Subsydiowane W Republice Czeskiej Prace socjalne dla mających szczególne trudności na rynku pracy Tworzone u pracodawców Na zasadzie kontraktu

23 Prace Subsydiowane W Polsce Prace interwencyjne W razie braku propozycji odpowiedniego zatrudnienia dla bezrobotnych PUP mogą inicjowad oraz finansowad prace interwencyjne. W ich ramach pracodawcy zatrudniają bezrobotnych będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy w zamian za uzyskiwaną z urzędu pracy refundację części kosztów wynagrodzenia oraz składki na ubezpieczenia społeczne. Prace społecznie użyteczne Prace wykonywane przez bezrobotnych, nie posiadających już prawa do zasiłku. Do tych prac kieruje ich starosta, a organizują je gminy w jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej, organizacjach lub instytucjach statutowo zajmujących się pomocą charytatywną lub na rzecz społeczności lokalnej.

24 Dofinansowanie kosztów transportu UP może pokryd do 50% kosztów transportu zorganizowanego przez pracodawcę oraz do 100% kosztów dla osób niepełnosprawnych Bezrobotny może ubiegad się o zwrot kosztów przejazdu do miejsca pracy, odbywania stażu u pracodawcy, przygotowania zawodowego w miejscu pracy, szkolenia lub odbywania zajęd z zakresu poradnictwa zawodowego.

25 Dofinansowanie kosztów zakwaterowania W Polsce O zwrot kosztów zakwaterowania może ubiegad się osoba, która spełnia łącznie następujące warunki: * na podstawie skierowania urzędu pracy podjęła pracę, poza miejscem zamieszkania w miejscowości, do której czas dojazdu i powrotu do miejsca stałego zamieszkania wynosi łącznie ponad 3 godziny dziennie, * mieszka w hotelu lub wynajętym mieszkaniu, * uzyskuje wynagrodzenie w wysokości nieprzekraczającej 200 proc. minimalnego wynagrodzenia.

26 Dofinansowanie kosztów rekrutacji W Republice Czeskiej Urząd może pokryd koszty związane z rekrutacją i zatrudnieniem (osób szczególnie zagrożonych) przez okres 3 miesięcy w wysokości maks. 50% płacy minimalnej.

27 Wsparcie zatrudnienia Bezrobotny może podjąd pracę zarobkową (bez utraty świadczeo) w wymiarze nie przekraczającym 20 godzin tygodniowo i z wynagrodzeniem nie przekraczającym 50 % płacy minimalnej Bezrobotny może złożyd do urzędu pracy wniosek o przyznanie dodatku aktywizacyjnego w wypadku, gdy jest zarejestrowany w urzędzie pracy, posiada prawo do zasiłku oraz gdy podejmie: * zatrudnienie w niepełnym wymiarze czasu pracy i otrzymuje wynagrodzenie niższe od minimalnego wynagrodzenia za pracę; * zatrudnienie z własnej inicjatywy lub inną pracę zarobkową.

28 Aktywnośd Bezrobotny musi wykazad się wolą współpracy z UP Bezrobotny musi aktywnie poszukiwad pracy

29 Indywidualny Plan Działania Indywidualny Plan Działania jest dokumentem powstałym we współpracy z bezrobotnym w celu doprowadzenia do podjęcia przez niego odpowiedniej pracy. Wdrażany po upływie 5 miesięcy PUP może przygotowad Indywidualny Plan Działania dla bezrobotnego w celu doprowadzenia do podjęcia przez niego odpowiedniej pracy Indywidualny Plan Działania jest przygotowywany przy udziale bezrobotnego Przygotowanie Indywidualnego Planu Działania dla bezrobotnego jest obowiązkowe w przypadku nieprzerwanego pozostawania bezrobotnego w rejestrze, przez okres co najmniej 180 dni od dnia rejestracji i musi zostad zakooczone nie później niż przed upływem 210 dni od dnia rejestracji

30 Outsourcing Kontraktowanie Usług Szkolenia (które można kontraktowad od dawna) Od 2004 r. urzędy pracy mogą kontraktowad także usługi doradztwa Od 2006 r. dotyczy to też programów finansowanych z EFS Można zlecid realizację usług rynku pracy: jednostkom samorządu terytorialnego organizacjom pozarządowym związkom zawodowym organizacjom pracodawców instytucjom szkoleniowym agencjom zatrudnienia centrom integracji społecznej Zlecanie wykonywania usług rynku pracy odbywa się po przeprowadzeniu otwartego konkursu ofert lub przez zakup tych usług na zasadach i w trybie określonych w przepisach o zamówieniach publicznych.

31 Koordynacja Świadczeo Przepisy wspólnotowe dotyczące koordynacji związanej z poszukiwaniem pracy i możliwością otrzymywania zasiłku dla bezrobotnych, koncentrują się na trzech zagadnieniach: zasadzie sumowania okresów zatrudnienia i ubezpieczenia przebytych na terytorium różnych paostw członkowskich w sytuacji, gdy ktoś ubiega się o prawo do zasiłku dla bezrobotnych, zasadzie eksportu (transferu) zasiłku w przypadku, gdy bezrobotny poszukuje pracy w innym paostwie członkowskim niż to, w którym przyznano mu świadczenie, prawidłowościach przyznawania prawa do zasiłku dla pracowników w pełni lub częściowo bezrobotnych, którzy byli zatrudnieni w jednym z paostw członkowskich, innym niż miejsce ich zamieszkania (art. 71 rozporządzenia 1408/71).

32 Koordynacja Świadczeo Przypadek pracownika przygranicznego Prawo osoby będącej pracownikiem przygranicznym do zasiłku dla bezrobotnych zależy od tego, czy osoba ta jest częściowo, czy też całkowicie bezrobotna. Częściowe bezrobocie oznacza tu sytuację, w której dana osoba pracuje w dwóch paostwach członkowskich jednocześnie i w jednym z nich traci pracę, i tak: w przypadku częściowego lub doraźnego bezrobocia w zatrudniającym przedsiębiorstwie pracownik przygraniczny korzysta z prawa do zasiłku dla bezrobotnych na podstawie ustawodawstwa paostwa właściwego, czyli paostwa częściowego zatrudnienia. Pracownik ten traktowany jest w taki sposób, jak gdyby zamieszkiwał na terytorium tego paostwa. w przypadku całkowitego bezrobocia pracownik przygraniczny korzysta ze świadczeo wyłącznie na mocy ustawodawstwa paostwa miejsca zamieszkania, nawet jeżeli spełnia on warunki do nabycia prawa do zasiłku według ustawodawstwa paostwa członkowskiego ostatniego miejsca zatrudnienia. Nie ma w tym przypadku prawa wyboru.

33 Bibliografia 1. Basic indicators of labour and social protection in the Czech Republic, Ministry of Labour and Social Affaires, Daniela Kalužná, Main features of the public employment service in the Czech Republic, OECD SOCIAL, EMPLOYMENT AND MIGRATION PAPERS NO Employment and Labour Market Services, May 2009 Czech Presidency of the Council of the EU

34 Organizator szkolenia DOLNOŚLĄSKI WOJEWÓDZKI URZĄD PRACY W WAŁBRZYCHU Wałbrzych, ul. Ogrodowa 5b tel./faks (074) walbrzych.dwup@dwup.pl Realizator szkolenia Fundacja Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych Warszawa, ul. Szpitalna 6 lok. 2/5 tel. (022) , faks (022) fise@fise.org.pl