Nr4 (126) Marzec-Kwiecień 2012 Na kład 100 egz.

Transkrypt

1 Nr4 (126) Marzec-Kwiecień 2012 Na kład 100 egz.

2 Z życia szkoły KONCERT na kolejnym koncercie szkolnym podziwialiśmy 28lutego przepiękne tańce ludowe i salonowe w wykonaniu tancerzy gdańskiej szkoły baletowej. Puenty, baletki i paczka kojarzą się z tym nieodłącznie. Ponadto towarzyszył tańcom śpiew - tenor i gra na fletni Pana - multankach. Czekamy kolejnego spotkania ze światem dźwięków w marcu. Pani Anna DZIEŃ JAPOŃSKI Pamiętając o ubiegłorocznych skutkach wielkiego trzęsienia ziemi i tsunami oraz podziwiając szybką odbudowę zniszczonych terenów, zorganizowaliśmy 12 marca Dzień Japoński, poprzedzony tygodniową kampanią informacyjną. Uczniowie starszych klas szkoły podstawowej i gimnazjaliści przygotowali informacje w formie plakatów o tradycjach, historii i prężnej gospodarce tego pięknego kraju. Uczennice klasy IVB i 2A prezentowały, w uszytych na tę okazję kimonach, taniec z Okinawy, przy akompaniamencie muzyki etnicznej Kotobukitamashii, a szkolna stołówka zaprosiła na degustację onigiri. Odbyły się także pokazy judo i karate Shotokan-do, w wykonaniu klubów sportowych. Uczniowie klas najmłodszych i IV-VI wykonali prace plastyczne o Japonii oraz napisali do rówieśników listy ze słowami otuchy. Dziękujemy wszystkim, którzy zaangażowali się w organizację tej imprezy. Pani Anna G A D Y na żywo Pod koniec lutego br. roku uczniowie naszej szkoły uczestniczyli w lekcji przyrody "na żywo", podczas której mieli niecodzienną okazję obejrzeć okazy pięciu egzotycznych gadów - boa tęczowego, pytona tygrysiego, pytona tygrysiego - albinosa, węża smugookiego, ęża zbożowego. Każdy z prezentowanych węży posiadał swoje imię, np. Zuzanna, Klemens, Kacper, Natalia i Marcelina. W programie prezenatcji znalazły się informacje z zakresu przyrody i biologii gadów, dotyczące ich morfologii, fizjologii, sposobów rozmnażania i odżywiania oraz warunków hodowli. Największą atrakcją niezwykłego spotkania była możliwość dotknięcia węży i fotografowania się z nimi. Co odważniejsi mogli się nimi oplatać wokół własnego ciała, przełamując barierę strachu i nieufności do gadów. Ponadto, mieliśmy okazję zobaczyć i dotknąć tzw. "wylinki" czyli zrzucanego przez węża naskórka podczas jego wzrostu. Spotkanie podobało się wszystkim uczniom, a ci bardziej zainteresowani wężami zadawali wiele dociekliwych pytań związanych z hodowlą fascynujących gadów. Lekcję na żywo prowadziła serpentolog - pani Magdalena Bruzda z Agencji Impresaryjno- Artystycznej "KLAPS-ART" z Krakowa. Pani Małgosia Na okładce: Uczennice klasy IVB i 2A w tradycyjnych kimonach 2 G a z e t a Z e s p o ł u K s z t a ł c e n i a P o d s t a w o w e g o i G i m n a z j a l n e g o w K o l b u d a c h. R e d a g u j ą u c z n i o w i e n a s z e j s z k o ł y ; o p i e k a : I. F r ą c z e k, M. S z e n k i n - C h m i e l e w s k a, B. P i g o ń -Reglińska, A. B r o c k a -Rzeźnik; w s p ó ł p r a c a :J.Netza, M. Tr e d e r, B. Wo ż n i a k ; z d j ę c i a : I. F r ą c z e k, P.Wi t m a n,k.dykta. Wy daw ca: ZKPiG Kol bu dy, ul. Wy bic kie go 33, tel. (058) , e-ma il: zkpigk@neostrada.pl,

3 8marca SPRAWDZIAN Dzień Kobiet i pierwszy dzień wiosny przypadały jak co roku w marcu. Tak więc panowie i chłopcy przedstawiciele Samorządu Uczniowskiego, pamiętając o tradycji, umieli znaleźć się na wysokości zadania. Oprócz sympatycznych życzeń, skierowanych do wszystkich pań zatrudnionych w ZKPiG: żeńskiej części kadry pedagogicznej, pań z administracji i obsługi oraz do koleżanek, mieli słodki upominek. k l a s s z ó s t y c h w małej sali gimnastycznej gościliśmy zespół 13kwietnia "Spiéwné kwiôtczi" z Banina. Zespół wystąpił z kaszubskimi piosenkami, które wykonawcy nagrali na dwóch płytkach "Òd se cos dac" i "Cél Z życia szkoły 3kwietnia tego roku 105 szóstoklasistów naszej szkoły przystąpiło do pisania Sprawdzianu po szóstej klasie. Zestaw standardowy składał się z 20 zadań zamkniętych i 6 otwartych. Za poprawne wykonanie wszystkich zadań uczeń może otrzymać 40 punktów po 20 za zadania zamknięte i otwarte. Sprawdzian sprawdza umiejętności szóstoklasistów w zakresie pięciu standardów wymagań: czytania, pisania, rozumowania, korzystania z informacji i wykorzystywania wiedzy w praktyce. Jedno z zadań otwartych dotyczyło napisania instrukcji przygotowania czekolady do picia na podstawie rysunków z opakowania czekolady w proszku, inne napisania opowiadania o tym, jak ktoś zrobił miłą niespodziankę swoim domownikom. Zadania matematyczne dotyczyły między innymi obliczeń czasowych, szacowania najniższych kosztów wycieczki, obliczania ceny towarów, z przyrody należało znać nazwy państw leżących nad Bałtykiem. Dla jednych uczniów sprawdzian był łatwy, dla innych trudny. Jakie będą wyniki? Poznamy je pod koniec maja. Trzymamy kciuki, żeby były jak najwyższe. Pani Marta SPIEWNE KWIOTCZI daleczi". Kilka słów wstępu do każdego utworu przedstawił opiekun grupy, znany uczniom naszej szkoły z popularnego programu telewizyjnego, pan Eugeniusz Pryczkowski. Pani Agnieszka Wiosna bieżącego roku zawitała niestety tylko w kalendarzu - już we wtorek po południu, my natomiast cieszyliśmy się jej nadejściem w środę. Tego dnia w szkole zapanowały żywsze niż zwykle kolory: seledynowy, różowy i pomarańczowy. Dziewczęta i chłopcy zamienili się miejscami, to znaczy strojami. Dziewczęta musiały zadać sobie więcej trudu, by ucharakteryzować się na mężczyznę lub chłopca, ponieważ w ich codziennym stroju od dawna są spodnie atrybut męskiego stroju. Ale i tak najbardziej fikuśnie wyglądali chłopcy w makijażu, butach na obcasach, kapeluszach i w sukienkach. Przekonali się, że bycie kobietą nie należy do najłatwiejszych. Bom-bel TARGI 13 kwietnia bieżącego roku odbyły się w naszej szkole targi szkół ponadgimnazjalnych. Na nasze zaproszenie odpowiedziały 22 placówki oświatowe, przede wszystkim z Gdańska, a także z Pruszcza Gdańskiego, Rusocina i Bolesławowa. Targi otworzył pan dyrektor Robert Aszyk, który przywitał przybyłych gości, między innymi absolwentów ZKPiG w Kolbudach. Uczniowie trzecich klas, mający już niedługo podjąć ważną decyzję życiową jaką jest wybór typu szkoły ponadgimnazjalnej, mogli zapoznać się z ofertą edukacyjną. Prezentowało się 7 gdańskich liceów ogólnokształcących i 15 zespołów szkół kształcących w różnych zawodach na SZKÓŁ PONAD- GIMNAZJALNYCH poziomie technikum lub zasadniczej szkoły zawodowej. Szkoły ponadgimnazjalne przygotowały informatory, prezentowały filmy ukazujące ich życie szkolne, wyposażenie sal, zaplecze warsztatowe, działalność kółek zainteresowań i drużyn sportowych oraz osiągnięcia na polu naukowym i praktycznym. Gimnazjaliści mieli okazję do przeprowadzenia rozmów na interesujące ich tematy i uzyskania odpowiedzi na nurtujące pytania. Mam nadzieję, że ta forma działań związanych z wyborem dalszego kształcenia pomoże uczniom trzecich klas gimnazjalnych w podjęciu dobrej decyzji. Pani Pedagog Marzanna 3

4 Z życia szkoły P O S A D Z I Ć L A S 2012 roku w akcji SADZENIA LASU wzięli 13kwietnia udział uczniowie klasy V c - członkowie Koła Ligi Ochrony Przyrody oraz klasy VI a, d. Celem było zadrzewienie terenów po byłym poligonie, ochrona krajobrazu i różnorodności biologicznej oraz wzbogacenie zróżnicowania biologicznego zasobów przyrodniczych naszej gminy. Inicjatorem akcji było Nadleśnictwo Kolbudy wraz z LOP działającą w naszej szkole. Młodzież sadziła drzewka pod czujnym okiem pracowników nadleśnictwa oraz swoich opiekunów. W sumie posadziliśmy 1000 sztuk sadzonek jawora oraz 100 dęba. Udział w akcji sprawił piątoklasistom i szóstoklasistom wiele satysfakcji, choć praca nie była lekka. Po sadzeniu zaproszono wszystkich na ognisko z kiełbaskami. Oprócz nowo posadzonego lasu, który uczniowie obiecali odwiedzać, dodatkową niespodzianką były książeczki z informacjami o pracy Leśników. Istotne liczby: 500 milionów drzew - tyle corocznie sadzą w Polsce Lasy Państwowe 940 tys. drzew - tyle corocznie sadzą leśnicy z Nadleśnictwa Kolbudy 21 % - powierzchnia lasów w Polsce w 1945 r. 29 % - powierzchnia lasów w Polsce obecnie Pani Małgosia NADZIEJA EGZAMIN GIMNAZJALNY Wdniach r. odbył się coroczny egzamin gimnazjalny, w którym wzięło udział 97 uczniów naszej szkoły. Pierwszego dnia uczniowie zmagali się z częścią humanistyczną, która obejmowała dwa zakresy: WOS z historią, który trwał 60 min. i język polski, który pisali przez 90 minut. Drugiego dnia egzamin z części matematyczno przyrodniczej, który obejmował zakres przyrodniczy, czyli biologia, chemia, geografia i fizyka w 4 czasie 60 min. i zakres matematyczny, który trwał 90 min.. Ostatni dzień to egzamin z języka obcego w zakresie podstawowym i rozszerzonym. Każda z części trwała po 60 minut. Nasi uczniowie wybrali zarówno język angielski jak i język niemiecki. Egzamin z języka niemieckiego pisało 3 uczniów i tylko w zakresie podstawowym, natomiast egzamin z języka angielskiego pozostali uczniowie. Każdego dnia pierwsza część zaczynała się o godzinie 9:00, po której zakończeniu następowała krótka przerwa a następnie druga część egzaminu zaczynała się o godz.. 10:45. W tym roku uczniowie otrzymają wyniki Symbole nadziei i solidarności z cierpiącymi i chorymi żonkili wręczyli ofiarodawcom w niedzielę 22 kwietnia wolontariusze ze Szkolnego Klubu Wolontariusza "Nadzieja" po mszach świętych przy kościołach i kaplicach w Lublewie, Jankowie, Pręgowie, Buszkowach, Kolbudach, Czapielsku i Jodłownie. Była to już 7 akcja charytatywna, w której wzięło udział 37 wolontariuszy i 24 nauczycieli. Wszystkim ofiarodawcom jesteśmy bardzo wdzięczni za przekazane pieniądze na pomorskie hospicja. Zebrana kwota będzie znana za kilka dni. Pani Pedagog Anna procentowe, a nie tak jak do tej pory punktowe. Nowością będzie też wynik centylowy, który pozwoli uczniom zorientować się ilu uczniów w całej Polsce napisało egzamin na tym samym lub niższym poziomie co dany uczeń. Kolejną nowością będzie to, że przy naborze do szkół ponadgimnazjalnych brane będą pod uwagę wyniki z części podstawowej egzaminu z języka obcego. Wynik z części rozszerzonej ma się liczyć dopiero od 2019 roku. Teraz uczniowie klas trzecich czekają na swoje wyniki, które poznają już r. Pani Marzena

5 Z życia szkoły Informacje dla klas 3 gimnazjum!!! REKRUTACJA DO SZKÓŁ PONADGIMNAZJALNYCH SKŁADANIE PODAŃ: Do szkół, w których będzie przeprowadzony sprawdzian uzdolnień kierunkowych do ! Można składać dokumenty co najwyżej do trzech szkół. DOSTARCZENIE DO WYBRA- NYCH SZKÓŁ KOPII ŚWIADEC- TWA UKOŃCZENIA GIMNAZJUM I KOPII ZAŚWIADCZENIA O SZCZEGÓŁOWYCH WYNIKACH EGZAMINU GIMNAZJALNEGO: do godz OGŁOSZENIE LIST PRZY- JĘTYCH: do godz POTWIERDZENIE WOLI POD- JĘCIA NAUKI W DANEJ SZKOLE POPRZEZ DOSTARCZENIE ORY- GINAŁU ŚWIADECTWA I ORYGI- NAŁU ZAŚWIADCZENIA O WY- NIKACH EGZAMINU: od godz do godz OGŁOSZENIE PRZEZ DYREKTO- RA LISTY PRZYJĘTYCH: do godz Oprzyjęciu kandydata do klasy pierwszej szkoły ponadgimnazjalnej decyduje suma punktów możliwych do uzyskania w procesie rekrutacyjnym maksymalnie 200, w tym: 100 punktów - punkty uzyskane w wyniku egzaminu gimnazjalnego i 100 punktów - punkty uzyskane za oceny z j. polskiego i trzech wybranych przez szkołę ponadgimnazjalną obowiązkowych przedmiotów maksymalnie 68 punktów oraz inne osiągnięcia ucznia wymienione na świadectwie ukończenia gimnazjum maksymalnie 32 punkty. Oto przeliczanie ocen na punkty: celujący 17 punktów, bardzo dobry 14 punktów, dobry 12 punktów, dostateczny 8 punktów. Jeśli chcesz wiedzieć więcej: szczegółowe informacje na stronie oraz gablota obok sali nr 3 (główny korytarz). Gimnazjalisto! Przede wszystkim sprawdź szkołę, do której się wybierasz. Warto zajrzeć do rankingów i zobaczyć, jakie miejsce zajmuje szkoła. Oto złota dziesiątka trójmiejskich liceów 2012 : III LO Gdynia, VI LO Gdynia, V LO Gdańsk, Gdańskie Liceum Autonomiczne, III LO Gdańsk, I LO Gdańsk, Katolickie LO Gdynia, VIII LO Gdańsk, I Akademickie LO Gdynia, Ogólnokształcące Liceum Jezuitów Gdynia. Od roku szkolnego 2012/2013 będzie wdrożona nowa podstawa programowa w szkołach średnich. W I klasie LO i II klasie technikum uczniowie zakończą naukę tych przedmiotów, które mieli w gimnazjum. Od następnego roku będą uczyć się tylko przedmiotów obowiązkowych na maturze ( j. polski, matematyka, j. obcy ) oraz od dwóch do czterech wybranych. Jest to dobra wiadomość dla tych gimnazjalistów, którzy są pewni, jaki zawód wybiorą. Z kolei uczniowie niepewni swej przyszłości, będą musieli myśleć, myśleć i myśleć., bo jeśli w trakcie nauki zmienią zdanie, to nadgonienie różnicy programowej nie będzie łatwe. Jak nigdy dotąd wybór szkoły będzie determinował, jaką ścieżką zawodową podążysz. Obowiązkowo trzeba wybrać się na spotkanie informacyjne można wówczas zobaczyć, jak wygląda szkoła od środka, czy jest dobrze wyposażona, czy na jej terenie znajduje się stołówka czy bufet. Najważniejsze! Należy porozmawiać z uczniami, nauczycielami, zapytać o zajęcia pozalekcyjne, stypendia, wymiany zagraniczne. Zazwyczaj na dniu otwartym danej szkoły pojawiają się zadowoleni uczniowie, ale warto poznać także opinie innych uczniów. Najłatwiej posłużyć się Internetem. Większość szkół i klas posiada strony na Naszej Klasie lub Facebooku. Warto popytać! Doradca zawodowy KONKURSY W I E D Z Y POŻARNICZEJ Pod koniec lutego br., w siedzibie OSP w Kolbudach miały miejsce gminne eliminacje Turnieju Wiedzy Pożarniczej, w dwóch grupach wiekowych - I gr lat, II gr lat. Naszą szkołę reprezentowali: I gr. wiekowa: Daria Lejkowska VIB, Filip Cirocki VIB, Weronika Wujczak VIB II gr. wiekowa: Maciej Jakusz 2E, Jakub Seelau 1F, Łukasz Sikorski1F W I gr. wiekowej I miejsce zajęła nasza reprezentantka - Daria Lejkowska. W II gr. wiekowej na I miejscu uplasował się Maciej Jakusz, II m-ce zajął Jakub Seelau, a III m-ce Łukasz Sikorski. Finaliści czyli Daria i Maciek będą reprezentowali szkołę na eliminacjach powiatowych w Pruszczu Gd. Gratulujemy i życzymy dalszych sukcesów! Pani Mira 5

6 Z życia szkoły WIEM CO JEM Po eliminacjach szkolnych trzyosobowa reprezentacja w składzie Marta Nowak z kl. 2D, Anna Kołpak z kl.2a i Oskar Sieńko z kl.3e, reprezentowała gimnazjum na międzyszkolnym konkursie Wiem co jem. Konkurs odbył się 13 marca br. już po raz szósty w Zespole Szkół Inżynierii Środowiska Centrum Kształcenia Ustawicznego w Gdańsku-Oruni. Dotychczas zawsze uczniowie naszej szkoły uczestniczyli we wszystkich jego edycjach, odnosząc sukcesy. Do zadań uczestników należało odpowiedzieć na pytania teoretyczne dotyczące żywności 2012 r. odbył się w Kowalach Gminny Konkurs 28lutego Matematyczno - Logiczny MATLOG. Organizatorem była Niepubliczna Szkoła Podstawowa w Kowalach. Do konkursu zaproszono trzyosobowe zespoły ze wszystkich klas IV, V i VI gminy Kolbudy. Uczniowie rozwiązywali test wielokrotnego wyboru. Pracowali indywidualnie i w trzyosobowych zespołach klasowych. Oto wyniki zespołów klasowych: Klasy IV I m-ce SP Pręgowo, II m-ce SP Bielkówko, 6 M A T L O G br. spotkali się w naszej szkole najlepsi matematycy i chemicy pięciu gimna- 20marca zjów. Tego dnia odbył się jubileuszowy, X Międzyszkolny Konkurs Matematyczno-Chemiczny. Brali w nim udział uczniowie trzecich klas następujących i zasad zdrowego odżywiania. W drugim etapie wykonywali zadania praktyczne. Ta część rywalizacji wywołuje zwykle najwięcej emocji. Uczniowie rozpoznawali m. in. rzadkie warzywa jak bataty, karczochy, patisony czy III m-ce - ZKPiG Kolbudy: Jakub Haliniarz, Marcelina Sosnowska, Piotr Stenke - kl.iva Klasy V I m-ce ZKPiG Kolbudy: Robert Kuśmierz, Kacper Patoka, Łukasz Zaleski - kl.ve II m-ce ZKPiG Kolbudy: Katarzyna Gutowska, Fryderyk Miszczak, Martyna Pac - kl.vd III m-ce - ZKPiG Kolbudy: Barbara Gliszczyńska, Jakub Karczewski, Kinga Zwarra - kl.vc Klasy VI I m-ce ZKPiG Kolbudy: Mateusz Monikowski, Aleksandra Damecka, Jan Damecki - kl.vic M I Ę D Z Y S Z K O L N Y K O N K U R S MATEMATYCZNO CHEMICZNY RECYTATORSKI odbył się szkolny konkurs recytatorski. 29marca Wśród uczestników był tylko jeden przedstawiciel męskiej części społeczności uczniowskiej. Dużym powodzeniem cieszyła się poezja niedawno zmarłej naszej noblistki Wisławy Szymborskiej. Miejsca zajęły w SP : I - Katarzyna Cesarz (IVC), II Kinga Byczkowska (VB), Julia Kowalczyk (VB), w Gimnazjum: I Gabriela Krysiak (1A), II Monika Górecka przyprawy i zioła używane w naszej kuchni. Musieli znać rozkład smaków na języku oraz w jakie składniki odżywcze bogaty jest ser, mięso czy czekolada. Konkurs odbył się na zasadzie współzawodnictwa zespołowego pomiędzy gimnazjami z Gdańska i okolic. Nasza drużyna zajęła I miejsce. Oprócz dyplomów zwycięzcy otrzymali nagrody (albumy o warzywach i owocach, kamerki internetowe, płyty z przepisami). Konkurs zakończył się prezentacją multimedialną o szkole i jej zwiedzaniem. Uczestnikom gratuluję sukcesu! Pani Dorota II m-ce SP Pręgowo, III m-ce - ZKPiG Kolbudy: Wioletta Borkowska, Filip Cirocki, Martyna Suchorz - kl.vib Konkurs odbył się pod patronatem Wójta Gminy Kolbudy i Sołectwa Kowale, a nagrody dla uczniów ufundował Urząd Gminy Kolbudy. Konkurs miał na celu popularyzowanie matematyki, logicznego myślenia, zespołowej pracy umysłowej wśród dzieci ze starszych klas szkoły podstawowej z naszej gminy. Wszystkim uczniom, którzy wzięli udział w konkursie, gratulujemy, a organizatorom dziękujemy za zaproszenie. Pani Marta gimnazjów: Gimnazjum nr 2 w Gdańsku, Gimnazjum nr 4 w Gdańsku, Gimnazjum w Rotmance, Niepublicznego Gimnazjum w Kowalach i uczniowie Gimnazjum w Kolbudach. Każdą szkołę reprezentowali czterej uczniowie, którzy w czasie 90 minut mieli do rozwiązania 14 zadań z matematyki i chemii. I miejsce w Konkursie zajęła uczennica naszego gimnazjum Kamila Lisakowska, a nasza drużyna zdeklasowała pozostałe gimnazja zajmując I miejsce. Zwycięzcom gratulujemy a uczniom klas drugich gimnazjum już dziś życzymy powodzenia w przyszłorocznym konkursie. Pani Marzena (1B), III ex aequo Kinga Syczuk (1F) i Magdalena Skrzypek (1B). Zwycięzcom gratulujemy. Pani Iza

7 Z życia szkoły B E Z P I E C Z E Ń S T W O R U C H U D R O G O W E G O Dnia 2 kwietnia br. w naszej szkole zorganizowane zostały gminne eliminacje Ogólnopolskiego Turnieju Bezpieczeństwa w Ruchu Drogowym dla uczniów szkól podstawowych. Głównym celem turnieju jest podnoszenie kultury motoryzacyjnej społeczeństwa i działanie na rzecz poprawy stanu bezpieczeństwa ruchu drogowego, w tym bezpieczeństwa dzieci i młodzieży szkolnej poprzez: - popularyzowanie przepisów i zasad bezpiecznego poruszania się po drogach, - kształtowanie partnerskich zachowań wobec innych uczestników ruchu, - popularyzowanie podstawowych zasad i umiejętności udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej, - popularyzowanie roweru jako środka transportu, a także rekreacji i sportu. Zgodnie z regulaminem turnieju startujący w nim zawodnicy muszą posiadać kartę rowerową. W tegorocznych eliminacjach uczestniczyły trzyosobowe drużyny w składzie: ZKiW w Bielkówku - Bogusz Glaza, Jan Wojczuk, Fryderyk Aszyk SP w Pręgowie - Małgorzata Pieczykolan, Dominik Gulgowski, Mateusz Woźniak SP w Kolbudach - Natalia Block, Domink Richert, Paweł Żychowicz. Sędzią głównym była pani podkom. Katarzyna Kwiatkowska - komendant Komisariatu Policji w Kolbudach, sędziami wspomagającymi pani Anna Kamińska (SP w Pręgowie) i pani Żaneta Magulska-Aszyk (ZKiW w Bielkówku). Turniej przebiegał w trzech etapach. Etap I polegał na rozwiązaniu testu z zakresu znajomości zasad ruchu drogowego dot. pieszych i rowerzystów oraz udzielania pierwszej pomocy. Po jego zakończeniu uczestnicy przeszli na plac główny przed szkołą, na którym przeprowadzono kolejne dwa etapy turnieju, czyli przejazd po miasteczku ruchu drogowego (sprawdzający w praktyce wiedzę z zakresu przepisów ruchu drogowego) i przejazd sprawnościowy po torze przeszkód - slalom, korytarz z desek. Pomimo niesprzyjających warunków pogodowych rywlizacja była bardzo zacięta, każdy zawodnik starał się zdobyć dla drużyny jak najlepsze miejsce. Niektórzy wręcz bezbłędnie wykonywali przejazdy po miasteczku i torze przeszkód, za co należą im się wielkie brawa i uznanie. Zmaganiom uczestników turnieju przyglądali się wizytujący tego dnia naszą szkołę starszy wizytator Kuratorium Oświaty w Gdyni pan Józef Bodio oraz pan dyrektor Robert Aszyk. A tak przedstawiały się końcowe wyniki klasyfikacj drużyn biorących udział w turnieju: I miejsce - SP w Kolbudach (drużyna będzie reprezentowała gm. Kolbudy w powiatowym etapie turnieju) II miejsce - SP w Pręgowie III miejsce - ZKiW w Bielkówku Nagrody ufundowane przez wójta gm. Kolbudy pana dr. Leszka Grombalę oraz pamiątkowe dyplomy wręczali: dyrektor ZKPiG w Kolbudach p. Robert Aszyk, dyrektor Jednostki Obsługi Oświaty w Kolbudach p. Małgorzata Piżewska oraz komendant Komisariatu Policji w Kolbudach pani podkom. Katarzyna Kwiatkowska. Wszystkim uczestnikom gratulujemy wiedzy i umiejętności, a zwycięskiej drużynie życzymy powodzenia w etapie powiatowym. Trzymamy za was kciuki! Pani Mira 7

8 Z życia szkoły W I E D Z Y O G D A Ń S K U 2012r. w ZKPiG w Kolbudach odbył sie konkurs 27lutego wiedzy o Gdańsku. W konkursie wzięli udzial uczniowie szkół podstawowych w Bielkówku i Kolbudach oraz uczniowie gimnazium w Kolbudach. Zwycięzcy konkursu sp: 1 m-ce - Jan Wojczuk Bielkówko br, w siedzibie Komendy Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej w Prusz- 30marca czu Gd. odbyły się powiatowe eliminacje Ogólnopolskiego Turnieju Wiedzy pożarniczej. Konkurs odbywał się w trzech kategoriach: lat, lat, lat. Najpierw wszyscy uczestnicy zmagali się z testem pisemnym, następnie z wylosowanymi przez siebie pytaniami. Wszyscy uczestnicy turnieju zaprezentowali bardzo wysoki poziom wiedzy. Nasza reprezentantka Daria Lejkowska z kl.vib, zajęła I miejsce, E K O L O G I A OKRĘGOWY KONKURS WIEDZY EKOLOGICZNO - WĘDKARSKIEJ I m-ce Agata Bławat 2A II m-ce Mariusz Gołębiewski 1C III m-ce Łukasz Zwarra 1F IV m-ce Szymon Pawela VC V m-ce Kinga Zwarra VC 8 II m-ce - Kinga Kądziołka Bielkówko Julia Paprocka Bielkówko III m-ce - Alicja Kuźmicka Bielkówko Zwycięzcy konkursu gimnazjum: 1 m-ce - Katarzyna Wolter 1F II m-ce - Michalina Witkowska 1F III m-ce - Krystian Błaszkowski 1F Zwycięzcom gratulujemy! Pani Agnieszka W I E D Z Y P O Ż A R N I C Z E J B I O L O G I A POWIATOWY KONKURS TRZYMAJ FORMĘ - SP Kacper Patoka Ve Szymon UrbaniakVe Tomasz Sokołowski Ve Konstancja Aszyk Va Natalia Kwiatkowska Va POWIATOWY INSPEKORAT SANITARNY ŚWIATOWY DZIEŃ BEZ TYTONIU - SP Klaudia Wójtowicz Va Julia Karczewska Va Weronika Naderza Va Konstancja Aszyk Va Michał Walenczewski Va Natalia Kwiatkowska Va kwalifikując się tym samym do kolejnego etapu - wojewódzkiego. Natomiast reprezentant gimnazjum - Maciej Jakusz z kl.2e zajął III miejsce. Daria VIb J Ę Z. P O L S K I GMINNY KONKURS RECYTATORSKI - GIMNAZJUM II m-ce Klaudia Dykta 3A III m-ce Radosław Cizewski 3A Wyróżnienia: Martyna Cyran 3A Kinga Syczuk 1F II GMINNY KONKURS RECYTATORSKI - SP - Kinga Byczkowska J Ę Z. A N G I E L S K I KONKURS WIEDZY O WIELKIEJ BRYTANII SP IV-VI - KLASY IV I m-ce Maciej Baranowski kl. IVb Natalia Oriańczyk kl. IVa II m-ce Inga Michnik kl. IVa III m-ce Jakub Wdowicz kl. IVb - KLASY V I m-ce Oliwia Obrycka kl. Vb II m-ce Robert Kuśmierz kl. Ve III m-ce Kacper Walkowiak kl. Va - KLASY VI I m-ce Wioletta Borkowska kl. VIb II m-ce Damian Wysocki kl. VIb III m-ce Paweł Żychowicz kl. VIb EASTER PICTURE DICTIONERY TRZYMAJ FORMĘ - SP I-III I m-ce Kornelia Sosnowska kl. Ib II m-ce Diana Lejkowska kl. IIId III m-ce Hanna Pajdosz Ib J Ę Z. K A S Z U B S K I KONKURS RECYTATORSKI - SP I-III I m-ce Agnieszka Świetlicka II m-ce Natalia Pawela III m-ce Diana Lejkowska - SP IV-VI I m-ce Daria Lejkowska II m-ce Julia Karczewska III m-ce Klaudia Wójtowicz - GIMNAZJUM I m-ce Oliwia Tryba II m-ce Łukasz Kryński III m-ce Łukasz Kryński G E O G R A F I A WOJEWÓDZKI KONKURS GEOGRAFICZNY - GIMNAZJUM Małgorzata Lieder 3E MIĘDZYWOJEWÓDZKI OGÓLNOPOLSKI KONKURS GEOLOGICZNO - ŚRODOWISKOWY - GIMNAZJUM Tobiasz Kotowski 3B F I Z Y K A WOJEWÓDZKI KONKURS FIZYCZNY - GIMNAZJUM Kamila Lisakowska 3A BEZPIECZEŃSTWO RUCHU DROGOWEGO POWIATOWY OGÓLNOPOLSKI TURNIEJ BEZPIECZEŃSTWA W RUCHU DROGOWYM - SP Natalia Block Va Dominik Richart Vd Paweł Żychowicz Vd - GIMNAZJUM Bartosz Głowacki 1C Marcin Drewing 1B Dawid Raczkowski 1E

9 MATEMATYCZNY POMORSKI KONKURS MATEMA- TYCZNY KLAS III: etap gminny- I m-ce Michał Sujka II m-ce Diana Lejkowska III m-ce Barbara Szafraniec K O N K U R S RECYTATORSKI KLAS I-III 7marca odbył się szkolny konkurs Recytatorski klas I-III. Konkurs miał wyłonić kandydatów na powiatowy konkurs recytatorski w Przywidzu. Jury wyróżniło następujące dzieci: Klasy I I miejsce Filip Pęczek kl.ia II miejsce Martyna Piwowarska kl.ic III miejsce Marlena Rzepka kl. Ib Klasy II I miejsce Amelia Dąbrowska kl. IIc II miejsce Weronika Krupa IIc III miejsce Zuzanna Mazur IIc Klasy III I miejsce Szymon Krysiak IIIc II miejsce Agnieszka Świetlicka kl.iiia III miejsce Jakub Michalski IIIc Dzieci wytypowane na konkurs w Przywidzu: Szymon Krysiak IIIc, Amelia Dąbrowska IIc, Agnieszka Świetlicka IIIa. POWODZENIA!!! Pani Renata i pani Mariola KONKURS PLASTYCZNY ZWIASTUNY WIOSNY Wpierwszy dzień wiosny - 21 marca br. - rozstrzygnięto konkurs plastyczny dla klas 0 - III pt."zwiastuny wiosny". Wpłynęły Ogółem jury obejrzało i oceniło 103 prace wykonane różnymi technikami. I miejsce - Nicola Majewska kl. IIa II miejsce - Weronika Dębińska kl. IIId III miejsce - Kornelia Sosnowska kl. Ib Hanna Pajdosz kl. I b Cezary Tralewski kl. I b IV miejsce - Kuba Kwidziński kl. III c V miejsce - Kacper Kałużny kl. I c Martyna Walenciak kl. II a Aleksandra Łaga kl. I b Wyróżnienia: Maja Świeca kl. I b Czarek Nowak kl. III b Natalia Treder kl. III a Martyna Lejkowska kl. II c Ola Słowik kl. II a Patryk Patura kl. II c Maciek Poborca kl. III c Marcin Ostaszewski kl. 0 d Filip Pęczek kl. I a Natalia Metzgier kl. I a Sandra Meller kl. III Pani Małgorzata KONKURS PLASTYCZNY KASZUBSKIE NUTY 2012r. w Dniu Jedności Kaszubów, w naszej 19marca szkole został ogłoszony konkurs plastyczny Kaszubskie Nuty dla klas I-III. Konkurs dotyczył nie tylko osób uczących się języka kaszubskiego, gdyż Kaszubskie Nuty zna większość naszych uczniów. Do komisji oceniającej konkurs wpłynęło 46 prac. Największe uznanie zdobyły: I miejsce - praca Aleksandry Siklickiej kl. IIIa II miejsce Uli Koralewskiej kl. IIa III miejsce Diany Lejkowskiej kl. IIId. Wyróżnienie otrzymali: Sandra Meller kl. IIIa, Oskar Cyrzan kl. IIIa i Jakub Kreft kl.id. Wszyscy laureaci zostaną nagrodzeni. Bardzo serdecznie dziękuję wszystkim uczestnikom za udział w konkursie. Pani Agnieszka T U R N I E J U K Ł A D A N I A P U Z Z L I KLAS 0-III Turniej układania puzzli na czas zorganizowany dla klas 0-III trwał w marcu br. W konkursie wzięło udział łącznie 43 uczniów. 23 dzieci z klas zerowych, po 8 osób z klas pierwszych i drugich oraz 4 uczniów z klas najstarszych. Klasy najmłodsze układały puzzle z 20 elementów, klasy pierwsze z 30 elementów, klasy drugie z 60 elementów, a ze 100 elementów układały puzzle klasy trzecie. Zwycięzcami, którzy najkrócej układali puzzle są: Klasa zerowa: Z życia szkoły 1 Aleksandra Bruździńska 1m 20s kl. 0c 2 Izabela Laskowska 1m 24 s kl. 0c 3 Ksawery Kuzior 1m 27 s kl. 0d Klasa pierwsza: Czarek Tralewski 3m 11s kl. Ib Julia Radomska 3m 15s kl. Ib Julia Sadowska 3m 40s kl. Ia Klasa druga: Michał Ostaszewski 8m 2 s kl. IId Malwina Nowosielska 11m 30s kl. IId Patryk Murglin 12m 30s kl. IIc Klasa trzecia: Jakub Krzymowski 17m 44s kl. IIId Zofia Szumełda 27m kl. IIId Wojciech Temberski 29m 26s kl. IIIb Każdy uczestnik turnieju otrzymał słodką nagrodę, a zwycięzcy otrzymali nagrody w postaci gier edukacyjnych oraz artykułów piśmienniczych. Nagrody sponsorowała Rada Rodziców przy ZKPiG w Kolbudach. Pani Patrycja KRONIKA S P O R T O W A Raz w miesiącu w ramach programu Olimpijska Energa odbywają się zawody lekkoatletyczne. Przedstawiamy najlepsze wyniki z ostatnich trzech startůw: Gdynia Konkurencja: 60m 1 miejsce Adrian Romanowski miejsce Łukasz Klein wynik miejsce Bartosz Dębczak Gdynia Konkurencja skok w dal 3 miejsce Kamil Ostrowski 4.90 Konkurencja: 60m 1 m-ce Adrian Romanowski czas m-ce Łukasz Klein czas m-ce Bartosz DÍbczak czas Gdynia Konkurencja pchnięcie piłką lekarską 2 m-ce Mateusz Meronk Konkurencja 60m 2 m-ce Łukasz Klein m-ce Adrian Romanowski 6.7 Następne zawody to biegi przełajowe w Osiecznej, pod koniec marca. Zajęcia z lekkiej atletyki odbywają się 3 razy w tygodniu - pn 14.30, czw i pt Zapraszamy! Ola i Martyna 2C 9

10 Wydarzenie T E S T Y K L A S 3 G I M N A Z J U M 10

11 Wydarzenie T E S T Y K L A S 3 G I M N A Z J U M 11

12 Aktualności POZNAJMY SIĘ... Wywiad z Pawłem Myszkierem uczniem klasy 3E gimnazjum, miłośnikiem sportu kartingowego Redakcja: Od jak dawna zajmujesz się tym sportem motorowym? Paweł Myszkier: Jeździć zacząłem gdy miałem 3 lata i 8 miesiecy, profesjonalnie starty rozpocząłem w wieku 8 lat, ponieważ była to minimalna granica wieku dla profesjonalnych zawodników. Red.: W jakiej kategorii obecnie startujesz? P.M.: Pod koniec sezonu 2010 zrezygnowałem ze startów w E. (Easykart) 100 na rzecz klasy Rotax Max Junior 125. Mój start we Włoszech na mistrzostwach świata Easykarta był tylko jednorazowym wyjazdem. E.100 jest to klasa powstała we Włoszech. Oznacza, że każdy zawodnik tej kategorii startuje na identycznym podwoziu marki Birel i tym samym silnikiem o pojemności 100cc. Red.: Czy korzystasz z pomocy i doświadczenia swojego taty, wielokrotnego mistrza Polski w wyścigach samochodowych? P.M.: Tata od początku swojej kariery sam dochodził do sukcesu. Osobiście Kaszubski kącik - N o rc ë k k a s z ë b s c z e 12 zbudował swój pierwszy samochód i cały czas sam przygotowywał go do zawodów. Mnie uczy tego samego, abym nie musiał być zależny od nikogo, żebym sam potrafił zadbać o swój sprzęt. Red.: Kto jest twoim opiekunem i trenerem? P.M.: Od samego początku tata jest moim trenerem i mechanikiem. Red.: Czy treningi wymagają od ciebie dużo wysiłku? P.M.: Gdy jestem na torze to doskonalę Witojta! Dziś opowiemy o świętach, które są najważniejszymi dla chrześcijan, bo Pan radośnie Zmartwychwstał! Kaszubska nazwa Wielkanocy to Jastrë. Nazwa ta, uderzająco podobna do angielskiego słowa Easter, przypuszczalnie pochodzi od misji anglosaskich, które funkcjonowały w VIII - IX w. na obszarze dzisiejszych dolnych Niemiec. W okresie świąt należało wykąpać się w wodzie z rzeki lub jeziora - miało to zapewnić piękną cerę oraz chronić od chorób, szczególnie skóry i gardła. Według różnych źródeł kąpieli tych dokonywano przed rezurekcją, po niej bądź w wielkanocny poniedziałek. Idąc do wody i z powrotem nie wolno było rozmawiać ani oglądać się za siebie. Gdzieniegdzie również pędzono do wody również bydło i konie, by w ciągu roku były zdrowe. Na Kaszubach nie obchodzono "lanego poniedziałku". Za to poniedziałkowym zwyczajem na Kaszubach są dëgùsë czyli chłostanie dziewcząt i młodych swoje umiejętności, trenując gokartem biegowym. Ponieważ podczas jazdy nim są dużo większe przeciążenia muszę dość intensywnie trenować także w domu. Red.: W barwach jakiego klubu obecnie startujesz na wyścigach? P.M.: W barwach Automobilklubu Rzemieślnik-Warszawa. Red.: Jak oceniasz swój start na zawodach kartingowych światowej ligi Easykart International Finale Internazionale-Grand Finals 2011, które odbyły się na włoskim torze Castelletto di Branduzzo? P.M.: Bardzo się cieszę z drugiego miejsca. Nie był to łatwy wyścig, ponieważ był to dla mnie nowy tor, zupełnie inne warunki techniczne niż na torach w Polsce oraz silna konkurecja z wielu państw świata Red.: Podobno jeden z zawodników w trakcie wyścigu najechał na ciebie? P.M.: Zawodnik ten usilnie próbował mnie wyprzedzić, przez co na zakręcie wjechał mi na plecy i przeleciał przez mój wózek, On nie dojechał do mety, a ja wróciłem do walki. Red.: Dziękujemy ci za wywiad i życzymy wielu sukcesów na kolejnych wyścigach. P.M.: Dziękuję. Redakcja mężatek dëgówkami - rózgami z jałowca bądź brzeziny. Dziewczęta raczej nie starają się unikać dëgòwaniô, bo jego intensywność świadczy o powodzeniu. O tych, które pominięto przy chłostaniu mawiano, że nie znajdą szybko męża. W poniedziałek do dzieci przychodzi Zajc (zając)z prezentami. W tym celu w niedzielę trzeba było przygotować dla niego gniazdo. Umieszcza się je zazwyczaj w ogrodzie pod drzewem, w stodole lub w sieni. Dzieciom mówi się: Widzôl të tegò zajca, òn pewno mùszi miec tu gniôzdo, po czym rozpoczyna się poszukiwanie gniazdka. Niedzielę spędza się w rodzinnym gronie, za to poniedziałek jest dniem wizyt u rodziny, sasiadów i znajomych. Kie-

13 Strona obcojęzyczna Die Fußball Europameisterschaft 2012 Die Fußball Europameisterschaft 2012 findet vom 8. Juni bis 1. Juli in Polen und der Ukraine statt. Es ist die 14. Fußball Europameisterschaft und zugleich die Letzte, die mit 16 Mannschaften ausgetragen wird. Ab der Fußball EM 2016 treten dann 24 Mannschaften an. Über das Gastgeberland der EM 2012, auch UEFA EURO 2012 genannt, wurde am 18. April 2007 entschieden. Die UEFA Fußball-Europameisterschaft oder kurz nur EM oder UEFA Euro genannt, bezeichnet das seit 1960 alle vier Jahre stattfindenden Turnier für Fußball-Nationalmannschaften der The Olympics In London 2012 Männer der nationalen Fußballverbände, die dem europäischen Fußballverband UEFA angehören. Seit dem ersten Turnier erhält der Sieger den deutsch: Henri-Delaunay-Pokal, der ab 2008 in einer leicht veränderten, etwas größeren Ausführung dem jeweiligen Europameister als Wanderpokal verliehen wird. Vorläufer der Europameisterschaft war der Europapokal der Fußball-Nationalmannschaften. Deutschland wurde schon dreimal Europameister geworden: 1972, 1980 und Also belegt den ersten Platz in Europa. Herr Marcin London has hosted the Olympic Games two times so far. Once in 1908 and London is the first city to have hosted)* the modern Games three times. It is also the only city in the United Kingdom to have ever hosted the Olympics. No city in the UK has hosted the Winter Olympic Games. Olympic events are the responsibility)** of the British Olympic Association. The 2012 Summer Olympics (the Games of the XXX Olympiad) are planned to take place between 27 July 2012 and 12 August The 2012 Summer Paralympic Games will be the fourteenth Paralympics and will take place between 29 August 2012 and 9 September 2012 at the Summer Olympics venues)*** in London. The 26 sports of the London Olympics will take place in 28 venues. Some of them are: Wembley Stadium, Wimbledon, Hyde Park, Regent Park. It is expected that 205 nations will take part in 300 events at the Olympic Games in nations will take part in the Paralympic Games. The Symbols of the Olympic Games The Rings The Olympic Rings are five interlocking)**** rings that stand for the five original continents, (Africa, America, Asia, Australia, and Europe) and the athletes from around the world. dyś mężczyzni w tym czasie grali w karty, pili sznaps(wódkę), kobiety pludrowaly(plotkowały), a młodzież urządzała zabawy taneczne. A teraz o innym kaszubskim zwyczaju obchodzonym od niedawna. Każdego roku, 19 marca, Kaszubi obchodzą Dzień Jedności Kaszubów. Dzieje się to, na pamiątkę pierwszej wzmianki o Kaszubach w bulli Papieża Grzegorza IX z roku W tym roku uroczyste obchody miały miejsce w Brusach, ale również w Gdańsku czczono ten fakt. Nasi uczniowie również z tej okazji odwiedzili Gród nad Motławą. Spacerując uliczkami starego miasta, odwiedziliśmy Biuro Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego, którego dyrektor opowiedział, czym zajmuje się ta instytucja. Znaleźliśmy się nawet w biurze samego prezesa. W pobliskiej Tawernie Mestwin młodsi uczniowie mieli okazję posłuchać kaszubskich bajek i historii powiązań Kaszubów z Gdańskiem. Na zakończenie spotkania wszyscy otrzymali upominki. Aby oddać cześć Książętom Pomorskim dotarliśmy również do pomnika Świętopełka Wielkiego, gdzie zaśpiewaliśmy hymn kaszubski. A teraz,drodzy uczniowie i uczennice, do roboty. Przed nami...koniec roku szkolnego. Czas pomyśleć o dobrych ocenach,które mają błyszczeć na świadectwie! Zaplanujcie wycieczki i nie zapomnijcie zapisać się w przyszłym roku szkolnym na lekcje języka kaszubskiego!!! Pani Beata i pani Agnieszka Das deutsche Fussball Trikot 2012 EM The colours of the rings are blue, yellow, black, green, and red. They were chosen because at least one of these colours is found on the flag of every nation. The Flag On the Olympic flag, the rings appear on a white background. At the Olympic Games, the flag is brought into the stadium during the opening ceremony. It must fly in the stadium during the whole of the Games. When the flag is lowered at the closing ceremony, it signals the end of the Games. Motto The motto of the Olympic Games is "Swifter, Higher, Stronger". Mrs. Joanna )* być gospodarzem )**odpowiedzialność )*** obiekty, miejsca )**** splecione 13

14 Aktualności S OK, N EKTA R, N A PÓJ Nie każdy ma odpowiedni sprzęt do pozyskiwania soków. Pozostaje więc sięgnąć na półkę sklepową, gdzie można znaleźć mnóstwo prawie że identycznych produktów, różniących się jednak właściwościami, składem i ceną. Różnica między sokami, nektarami a napojami jest bardzo znacząca, chociaż na pierwszy rzut oka wcale niezauważalna. Najwartościowszy sok to ten świeży, wyciśnięty w domu z dojrzałych owoców lub warzyw. Zawiera wszystkie najcenniejsze składniki. Niestety nawet przechowywany w lodówce już po kilku godzinach traci część witamin, może też ulec zepsuciu. Dobrze jest więc wypijać go od razu po przyrządzeniu. W odróżnieniu od soku nektar może zawierać jednocześnie substancje słodzące (w tym miód) i zakwaszające. W przypadku nektarów owocowych bez dodatku cukru i o zmniejszonej wartości energetycznej zamiast cukru (lub częściowo) dodaje się słodziki. Na szczęście nie dodaje się konserwantów, sztucznych aromatów i barwników. Napoje zajmują miejsce wśród tzw. bezalkoholowych napojów produkowanych na bazie soków. Przyjmuje się jedynie, że w napojach owocowych jest mniej soku niż w nektarach. W efekcie w większości z nich można znaleźć nie więcej niż 3-5% soku albo nie ma go wcale. Napój owocowy to zwykły rozcieńczony (w różnych proporcjach) wodą sok z dodatkiem cukru. Tak więc pijmy na zdrowie wartościowe soki. Ania 1E 14 INTERNET Internet powstał w 1969 roku w Los Angeles pierwotnie jako projekt wojskowy, a od 1989 został przejęty przez uniwersytety a późnej osoby prywatne i organizacje komercyjne. Dziś jest obecny prawie w każdym domu na świecie. Chcemy jednak zastanowić się nad tym, czy jest on dla ludzi wybawieniem czy raczej niesie z sobą zagrożenie. Niewątpliwą zaletą Internetu jest możliwość szybkiego zbierania wiadomości z całego świata, gdyż jest on jak ogromna książka, która sama wyszukuje to, czego w danej chwili naprawdę potrzebujemy. Szukając informacji w sieci, możemy być pewni że znajdziemy to, czego szukamy, ponieważ jej możliwości są niemal nieograniczone. Ułatwia bardzo naukę, poszerza horyzonty, bawi, zaspokaja ciekawość świata. Daje możliwość podzielenia się wiedzą dzięki projektom takim jak Wikipedia. Kolejnym plusem korzystania z Internetu jest możliwość nawiązywania szybkich kontaktów międzyludzkich i w szerszym wymiarze międzynarodowych. Jest to ważne szczególnie teraz, kiedy coraz bardziej widoczne są dążenia do globalizacji, a my sami istniejemy jako państwo zagrożenie czy okno na świat? członkowskie Unii Europejskiej. Dzięki możliwościom, jaki daje nam się, poznajemy kulturę, obyczaje, zasady panujące w danym kraju, możemy wymieniać się poglądami, dyskutować. Oszczędzamy także czas i pieniądze, gdyż coraz bardziej popularne staje się robienie zakupów przez Internet, a także prowadzenie w taki sposób kont bankowych i uiszczanie wszelkich opłat. Patrząc na wszystkie wspaniałości, jakie ofiaruje nam Internet, nie można zapomnieć o jego drugiej twarzy, która prowadzi do uzależnień. Wiele osób spędza przed monitorem komputera długie godziny, zaniedbując pracę, rodzinę, przyjaciół. Internet, który miał być dla nich oknem na świat, zniewolił i uzależnił, odcinając od najbliższych i pozwalając na marnowanie czasu. Długie siedzenie w sieci powoduje choroby oczu, kręgosłupa, czego oczywiście nie zauważamy na początku, gdyż jesteśmy zafascynowani nową zabawką. Wcześniej czy później człowiek korzystający w nadmiarze z Internetu musi udać się do okulisty lub rehabilitanta, gdyż dolegliwości, jakich nabawił się podczas długich godzin spędzonych w sieci, dają o sobie znać i uniemożliwiają normalne funkcjonowanie. Istotną kwestią jest także strona finansowa korzystania z Internetu. Nie jest on bowiem rzeczą, którą możemy dostać za darmo. Musimy liczyć się albo z dużymi kosztami na początku (zainstalowanie stałego łącza) albo w trakcie korzystania (łączenie się z netem za pomocą modemu). Trudno jest mi jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie, czy Internet jest błogosławieństwem czy przekleństwem dla współczesnego człowieka, wydaje mi się bowiem, że ma on tylu zwolenników, co przeciwników. To oczywiście może się zmienić, ale niezależnie od tego, jak podzielone są głosy, bez niego nie wyobrażamy sobie dziś życia podobnie jak nasi niedalecy przodkowie bez koła. Paweł 1D

15 Coraz częściej spotykamy się z uzależnieniem od komputera. Uzależnionymi są dorośli, młodzież oraz niestety (!) coraz większa ilość dzieci. Nie da się zaprzeczyć, że technika bardzo poszła do przodu i nie jesteśmy już w stanie żyć bez komputera. Dziś za jego pomocą możemy sprawdzić dowolną informację, zrobić zakupy, rozerwać się a nawet,,spotkać się za innymi ludźmi, nie wychodząc z domu. Musimy jednak znać umiar i nie siedzieć przed monitorem godzinami, ponieważ bardzo źle wpływa to na nasz organizm. Mało ruchu, często niewłaściwa postawa siedzącego, podjadanie powodują spadek sprawności fizycznej, skrzywienia kręgosłupa, nadwagę. Ponadto pogarsza się widzenie, wysycha oko, ponieważ mrugamy znacznie mniej razy niż normalnie. Gry komputerowe są łatwo dostępne; można ściągnąć je lub zakupić w Internecie bądź w sklepie. Wiele z nich ma nieodpowiednie treści, przesycone są przemocą lub pornografią. Dlaczego rodzice pozwalają korzystać z nich swoim dzieciom? Nie kontrolują, nie rozmawiają o szkodliwości dla zdrowia psychicznego? Brutalne sceny śnią się w koszmarnych snach, a okrucieństwo bohatera gry w zabijanie staje się czymś normalnym. Zdarzają się przypadki, że Graj z głową dzieci zatracają się w grach, zaciera się im granica między prawdą, a fikcyjnym światem gry. Gra jest w stanie zrujnować uczniowi życie, zaczyna się od zaniedbywania obowiązków, odkładania wszystkiego na potem, braku zainteresowania sprawami swych najbliższych. Kiedy uzależniony młody człowiek przez dłuższy czas nie gra, czuje niepokój, jest silnie zestresowany, agresywny, obojętny na ludzką krzywdę i wydaje się mu, że już tylko granie jest w stanie poprawić mu samopoczucie. Jest przekonany, że tak jak w grze wszystkie sprawy jest w stanie rozwiązać przemocą. Na szczęście istnieją również gry mające pozytywne działanie na użytkownika, Aktualności są to każdemu znane gry edukacyjne. Zapewniają rozrywkę, odprężają, kształcą refleks i spostrzegawczość a co najważniejsze uczą np. geografii, historii. Więc po prostu, kiedy sięgniemy po grę, musimy się zastanowić, czy jest odpowiednio dostosowana do naszego wieku i po konsultacji z rodzicami sami sobie wyznaczamy rozsądne granice czasowe UWAGA!!! - Jeśli jesteś całkowicie pochłonięty/ta grą, myślisz o niej nawet, kiedy z niej nie korzystasz, - Jeśli, aby osiągnąć satysfakcję, spędzasz przed ekranem komputera coraz więcej czasu, - Jeśli, kiedy przez dłuższy czas nie korzystasz z komputera, czujesz niepokój i podenerwowanie, - Jeśli okłamujesz inne osoby np. rodziców, aby ukryć wzrastające zaangażowanie w grę, - Jeśli, aby zapomnieć o swoich problemach, grasz. TO MUSISZ TO JAK NAJSZYPCIEJ PRZERWAĆ! UZALEŻNIASZ SIĘ!!! Daria 1E KRÓTKA HISTORIA T - shirtu Do końca XIX wieku T-shirt sprawował rolę bielizny przypominającej śpioszki i starannie go zakrywano. Po wybuchu I wojny światowej amerykańscy żołnierze zauważyli, że ich europejscy koledzy noszą pod mundurem bardziej praktyczną i wygodniejszą bieliznę z bawełny. Nic więc dziwnego, że Amerykanie szybko zastąpili swoją wełnianą - nową. Trudno było o lepszą reklamę nowej mody niż dobrze zbudowani, odważni i przystojni żołnierze w obcisłych T-shirtach. Hollywoodzkie kino zaczęło produkować patriotyczne filmy, promujące bohaterski wizerunek amerykańskich żołnierzy na całym świecie, co jeszcze bardziej spopularyzowało koszulki. Dzięki nim modny mężczyzna zaczął nosić granatowe dżinsy i biały T- shirt. Poprzez noszenie banalnego podkoszulka ludzie podobnie jak dziś manifestowali swoje poglądu polityczne, społeczne, artystyczne, utożsamiali się z grupą społeczną lub głosili poglądy muzyczne czy żarty. Następnie T-shirt zaczął odgrywać nową rolę - jako płótno malarskie. Laurie Malletn w 1980 roku poprosiła dwudziestu artystów, aby stworzyli projekty wzorów koszulek. Wystawiła je w galerii tak jak obrazy. Moda bardzo szybko się rozprzestrzeniła. T-shirt pasuje na imprezę czy na służbowe spotkanie. Ponadto nie krępuje ruchów, jest wygodny, łatwo się go pierze i przechowuje no i jest dość niedrogi. Są jednak też takie, które pobiły rekordy. Koszulka,,My Adidas", która promowała występ raperów z Run-D.M.C. wspieranych przez Adidas, jest warta dolarów i ma 30 lat. Jednak konkurencję pobił T-shirt Johna Lennona. Muzyk dostał ją od właściciela restauracji, w której często jadał z Yoko Ono. Wyceniono ją na dolarów. Nie przedstawia ona nic szczególnego, jest czarna, bawełniana z białym napisem,,home". Jak widać T-shirt T-shirtowi nie równy. Weronika 2D 15

16 Aktualności SZTUKA WSPÓŁCZESNA Zapewne wiecie, czym jest tak zwana abstrakcja, ale nie zastanawialiście się, kto był jej prekursorem? Skąd czerpano pomysły na jedne z najdziwniejszych rzeźb czy obrazów? Kiedy zaczęła się moda na takiego rodzaju dzieła sztuki? Okres tworzenia sztuki współczesnej zaczął się w drugiej połowie XX w. (po II wojnie światowej) i trwa nadal. W przeszłości za ojca tego stylu uznawany był słynny Pablo Picasso, który stworzył między innymi "Panny z Avignon" czy "Gurenica", natomiast dziś uważa się za niego Francuza Marcela Duchamp 'a. Jego pierwszym tzw. ready made, czyli przedmiotem znalezionym przez artystę i przedstawionym w 1913 r. w charakterze sztuki, był kuchenny taboret z przymocowanym kołem rowerowym. W tym przełomowym momencie Duchamp zadeklarował, że dziełem sztuki nie musi 16 być obraz, fresk czy rzeźba. Do tworzenia sztuki współczesnej nie trzeba wyłącznie pędzla i farb, płótna i marmuru czy taśmy filmowej. Można na przykład odegrać happening, czyli rodzaj parateatralnego spektaklu, prawie improwizacji, chociaż bardzo rzadko przeprowadza się go według scenariusza. Nie ma on ściśle określonych ram czasowych. Liczy się w nim najbardziej samo działanie, a nie efekt końcowy. Po roku 1960 stał się on jedną z najpopularniejszych form artystycznej wypowiedzi. Kilkanaście lat później pojawił się performance, w którym najbardziej istotny był sam artysta i jego osobowość, a publiczność nie odgrywała większej roli. Kolejnym przykładem współczesnej sztuki jest wideo art. Polega na pokazaniu za pomocą techniki telewizji obrazów i dźwięków. Prekursorem tej dyscypliny artystycznej był Koreańczyk Nam ANDY WARHOL Przyszedł na świat w Pittsburgu w Pensylwanii (USA) jako Andrew Warhola. Jego rodzina pochodziła ze Słowacji, ale rodzice (klasa robotnicza) postanowili zamieszkać w Ameryce. Po przyjeździe do Stanów zmienili nazwisko na Warhol. Andy już od młodzieńczych lat posiadał zdolności artystyczne i kształcił się w tym kierunku również na studiach. Pod koniec lat czterdziestych przeprowadził się do Nowego Jorku i zaczął karierę jako ilustrator czasopism i twórca reklam. W latach sześćdziesiątych zaczął posługiwać się metodą sitodruku podczas wykonywania prac. Chciał produkować sztukę tak jak maszyny masowo. W swojej pracowni The Factory (z ang. po prostu fabryka) zatrudnił kilku artystów i nadzorował ich pracę nad tym projektem. Szukał inspiracji, przyjaciele powiedzieli mu, aby malował to, co kocha. Andy, który zwykle brał wszystko dosłownie, przyjął tę inicjatywę i na swoją pierwszą większą wystawę namalował słynne puszki zupy Campbell s. (Jadał ją przez większość swojego życia i smak jej przypominał mu ciepło rodzinnego domu.) Kochał pieniądze, chciał je mieć również je malował. Kochał także gwiazdy, więc i one gościły w jego sztuce. Ze sztuki, tak jak już było wspomniane, uczynił coś wielkiego, produkowanego na masową skalę, niczym produkty tworzone w fabrykach. Zajmował się nie tylko tym nurtem. Używał wielu środków artystycznych, w tym także fotografii i rzeźby. Trzeba wspomnieć również, że spełniał się jako reżyser. Łącznie w latach nakręcił ponad 60 filmów! Były to dziwne produkcje charakteryzujące się brakiem scenariusza. Do najbardziej znanych rzeźb Andy ego należą drewniane repliki pudełek mydła Brillo (Brillo Boxes); do jego późnego dorobku zaliczane są zdjęcia wykonane specjalnym modelem Polaroidu. Pojawiał się również w telewizji. Od stworzonych przez niego June Paik, który w 1963 r. zaprezentował pracę, właśnie z wykorzystaniem wielu telewizyjnych ekranów. Jednak najpopularniejszą dziedziną jest street art. wyraźnie rozróżniana od zwykłego wandalizmu, czyli tak zwane graffiti. Tworzy się je na ścianach, chodnikach, czy budynkach. Prace najsłynniejszego twórcy Brytyjczyka Banksy`a zdobią ulice całego świata. Na początku listopada organizowany jest najbardziej prestiżowy ranking żyjących artystów, sporządzony przez niemiecki tygodnik "Capital", który publikowany jest od ponad 30 lat. Polak Paweł Althamer kilka lat temu został wymieniony na pomocniczej liście najbardziej obiecujących młodych artystów. Ze względu na liczne dziedziny tej sztuki powstało mnóstwo galerii i muzeów właśnie im poświęconych, na przykład wspaniałe paryskie Centrum Pompidou, a nim placówka sztuki współczesnej, biblioteka, sale wystawowe i kinowe, muzeum sztuki, instytut badawczy i muzeum architektury. Natalia 1E programów: Andy Warhol s TV (1982; dla telewizji kablowych) i Andy Warhol s Fifteen Minutes (1986; MTV) aż po jeden z odcinków w popularnym serialu Statek Miłości. (ang. Love Boat) Jestem nadzwyczaj bierny. Biorę świat taki, jakim jest. Tylko się przyglądam, obserwuję go. powiedział kiedyś Warhol. Był wnikliwym obserwatorem świata i cichym, nieśmiałym człowiekiem, który wyglądał niezwykle zagadkowo i tajemniczo. Uważał, że Każdy będzie miał kiedyś swoje piętnaście minut sławy, a także, iż zarabiać pieniądze to sztuka, pracować to sztuka, ale robić dobre interesy to sztuka największa. Zmarł 22 lutego 1987 roku w wieku 58 lat podczas rutynowego badania pęcherzyka żółciowego (zwanego także woreczkiem żółciowym). Nie lubił bywać w szpitalu, więc długo odwlekał problem. Został pochowany na katolickim cmentarzu w Pensylwanii, a jedną z osób przemawiających na jego pogrzebie była Yoko Ono (żona Johna Lennona). Gabrysia ID

17 KIBIC CZY KIBOL? Jesteśmy kibicami w różnych dziedzinach życia i sportu. Co pewien czas jednak przychodzi nam zastanowić się głębiej nad znaczeniem faktu bycia kibicem. Piłka nożna jest jednym z najpopularniejszych sportów w Polsce. Ale też i najbardziej skażona złym zachowaniem kiboli. Nie zdarzyło się chyba, by fani lekkiej atletyki, pływania czy skoków narciarskich zdewastowali bieżnię, basen bądź skocznię. Wśród przychodzących na mecz piłkarski można kiboli szybko odróżnić od prawdziwych kibiców. Czym się różnią? Kibic ma szacunek do innych, a zwłaszcza do przeciwnej drużyny i jej sympatyków. Przyszedł na mecz cieszyć się dobrą piłką. Kibol, często niestety pod wpływem alkoholu, wydarzenie sportowe traktuje jak okazję, aby wszcząć bójki, które niestety kończą się zniszczeniem stadionu. Kluby sportowe mają z tego tytułu wielkie nieprzyjemności, płacą kary, obiekt zamyka się w celu renowacji, w najlepszym wypadku mecze rozgrywa się przy pustych trybunach. Aktualności PZPN wziął się na poważnie za zwalczanie zjawiska kiboli. Jednym z tych sposobów jest dokładna identyfikacja osoby, która kupiła bilet i wylegitymowała się peselem, dowodem osobistym lub kartą kibica. Kiedyś, kiedy mecz był swoistym świętem kibiców, rodzice nie bali się zabrać na niego dzieci. Przychodziły całe rodziny. Może wrócą te czasy. Zależy nam na tym, ponieważ Euro już blisko. A przecież jak cię widzą, tak cię piszą. Nie chcielibyśmy najeść się wstydu przed całym światem. Ola i Martyna 2C Savoir vivre to najprościej mówiąc dobre wychowanie i maniery, które zmieniały się wraz z kolejnymi wiekami, kulturami oraz środowiskami. Warto przypomnieć, że istnieją niezmienne dla nas zasady, które przeciętny człowiek powinien znać i starać się je stosować. To ułatwi i ubarwi nasze życie. Uśmiech. Mimo złego humoru, nigdy nie zaszkodzi rozpromienić twarz Obojętnie, w jakim miejscu się znajdziemy. Nigdy niewiadomo, może właśnie poprawiliśmy nastrój obcemu człowiekowi. Jesteś ciekawski? Lubisz poznawać sekrety innych? Przystopuj. Każdy ma prawo do małych tajemnic. Uszanuj tę prywatność i przestań naciskać. Gadatliwy z Ciebie człowiek, natury nie zmienisz, ale w kinie chociaż Cię nie widać, twoje głośne reagowanie na film może zbyt utrudnić innym widzom przyjemność oglądania akcji. Jeszcze wypełnia Cię radość ze ściągniętego przedwczoraj dzwonka na telefon, pragniesz, żeby wszyscy go usłyszeli. Ustawiasz więc głośność na sto procent i tylko czekasz na sygnał telefonu. Jednak nie wszyscy ludzie na ziemi - czyli jak robić dobre wrażenie muszą wiedzieć, że uwielbiasz Justina Biebera. Gdy stoisz w windzie albo w innym publicznym miejscu, nie zaszkodzi telefonu wyciszyć. Właśnie otrzymałeś świetną informację? Ukochana osoba zaprosiła Cię na wymarzone spotkanie? Twój przyjaciel koniecznie musi o tym wiedzieć. Przepełnia Cię ekscytacja, radość i dziwi Cię, że nikt z otoczenia nie chce słuchać Twoich rozmów... Radosne i głośne rozmówki zostaw na później i nie dziel się ze wszystkimi wokół tym, co u Ciebie słychać. Przeszkadzasz im. Proste. Nareszcie! Godzina spotkania ustalona. Tylko pojawia się problem. Czy wyrobisz się ze wszystkimi sprawami na umówioną godzinę? Odpowiedź jest jedna. Musisz się wyrobić. Twoje spóźnienie zupełnie zepsuje wrażenie o Tobie, bo osoba czekająca poczuje się zlekceważona. Może to zepsuć nastrój obu stronom, a tego przecież nie chcemy. Twoim ulubionym przysmakiem i przekąską jest wieloowocowa guma do żucia. Uwielbiasz ją, a jej żucia nie ma końca. Rozkoszuj się nią, ale uważaj, rób to dyskretnie i staraj się mieć zawsze zamknięte usta. Nie ma nic gorszego, niż widok mlaskającego człowieka, pokazującego w najlepszym razie migdałki. Uwierzcie, wprowadzenie tak drobnych korekt w życiu i w zachowaniu naprawdę nie jest trudne i nie wymaga wiele czasu. Tak mało pracy, a rezultaty naszych starań widoczne będą od razu i sprawią nam i innym wiele przyjemności i satysfakcji. Ewa 2F 17

18 Aktualności Drogocenny SÓL kryształ Odkąd zostaliśmy rolnikami, pozyskiwanie soli stało się i koniecznością, i źródłem bogactwa. Sól kuchenna to ważny składnik naszej diety. Jej całkowity brak upośledza układ oddechowy i trawienny. Dziś dodawana jest niemalże do wszystkich produktów jako poprawiacz smaku i środek konserwujący, dlatego jemy jej zdecydowanie za dużo. Jednak nie możemy też mieć jej za mało w swoim organizmie. Dopóki człowiek żywił się mięsem upolowanych zwierząt, które piły wodę solankową i jadły rośliny posiadające chlorek sodu, sól dostarczana naszemu organizmowi była niewielka, lecz wystarczająca dla prawidłowego funkcjonowania. Potem, gdy zaczęliśmy odżywiać się roślinami oraz mięsem zwierząt hodowlanych, którym dopiero po jakimś czasie zaczęto dostarczać sól, brak jej zaczął oddziaływać na nas skutkami ubocznymi. Sól zaczęto wydobywać już nawet 7400 lat temu. Ludzie poszukiwali źródeł soli nad brzegami mórz, w naturalnych solinach, a jej nadwyżki trzeba było jakoś przechowywać. Na neolityczną warzelnię natrafił profesor Wasyl Nikolów, który przypuszcza, że wydobywana tam sól pierwotnie była pozyskiwana wyłącznie na potrzeby własne, a z czasem stała się przedmiotem handlu. Warzelnia funkcjonowała 400 lat aż do trzęsienia ziemi, które spowodowało niedostępność do niej. Jednak dotychczas najstarszą w Europie fabryką soli jest licząca 6 tysięcy lat warzelnia w Baryczy koło Wieliczki. Co roku 5 czerwca odbywa się tam święto soli. Od najdawniejszych czasów aż do nowożytności ten, kto miał dostęp do soli, był bogaty. Sól traktowano jako środek płatniczy, na szlakach kupcy handlowi wymieniali się, w zamian za sól można było dostać dużo jedzenia oraz innych potrzebnych rzeczy. Miała ona tak dużą wartość, że toczono o nią nawet wojny, nazywano ją białym złotem. Największym naturalnym zbiornikiem soli jest Morze Martwe, które tak naprawdę jest słonym jeziorem. Położone w jednej z najgłębszych dziur w ziemi na styku dwóch płyt tektonicznych jest najbardziej zasolonym akwenem na świecie, średnio przypada w nim 345 g soli na jeden litr. Wielu turystów przyciąga to, że nie można w nim utonąć. Morze Martwe ma 80 kilometrów długości, a w najszerszym miejscu między Górami Moab i Pustynią Judejską ma 18 kilometrów szerokości. Powierzchnia całkowita wynosi około 1200 kilometrów kwadratowych. Jego wiek specjaliści oceniają na lat, jest ono jeziorem termalnym. Patrycja 1E CZEKOLADĄ PŁYNĄCE 18 Chyba każdemu trudno jest się oprzeć pysznej czekoladzie, niezależnie od tego, w jakim podawana jest stanie. Czy płynna, czy gorąca w kubku, a może po prostu zawinięta w srebrny papierek - zawsze smakuje przepysznie. Myślę, że wielu chciałoby zwiedzić baśniowe miasto, w którym sklepiki z czekoladą są tak blisko siebie, że nie sposób ich ominąć. Kilka takich miast znajduje się u nas w Europie, na przykład Zurych w Szwajcarii, gdzie narodziły się znane na całym świecie marki takie jak Toblerone, Lindt, czy Nestle. Przeciętny mieszkaniec kraju zjada niemalże 12 kilogramów czekolady rocznie. Najbardziej czekoladową ulicą Szwajcarii jest Bahnhofstrasse, która jest niemal przesiąknięta czekoladą. Jednak nie tylko Szwajcaria szczyci się w produkcji czekolady, ponieważ do czołówki czekoladowych krajów należy również Belgia. Tam znajduje się ok sklepów z czekoladą, 16 muzeów poświęconych czekoladzie i 12 fabryk czekolady, natomiast Bruksela to najbardziej czekoladowa stolica świata, ponieważ belgijska czekolada uznawana jest za najlepszą na świecie. Wystawy w sklepach z czekoladą robią niesamowite wrażenie - takie, że nie sposób jest się nie oblizać, przechodząc obok niesamowitych pralinek i czekoladowych cudeniek, które posiadają nadzwyczajne kształty. Będąc w Brukseli, warto udać się czekoladowym szlakiem, odwiedzając najciekawsze sklepy, pijalnie czekolady i fabryki słodkości. Oprócz wymienionych państw, ociekających czekoladą jest jeszcze wiele innych np: Hiszpania, Włochy, Meksyk, czy też Argentyna. W tych krajach również możemy objeść się do syta przeróżnych wyborów czekoladowych. Jak wspaniale byłoby wybrać się na szkolną wycieczkę po Europie zwiedzając czekoladowe zakamarki i kosztując te delikatesy Daria z 2D 12 kwietnia obchodzimy Międzynarodowy Dzień Czekolady. We Wrocławiu, gdzie funkcjonuje fabryka produkująca tony tego smakołyku, mają nawet ulicę ku jej czci. Pozdrawiamy wszystkich miłośników czekolady i życzymy smacznego!

19 Aktualności Wielkanocne świętowanie Niedawno obchodziliśmy Święta Wielkanocne, poprzedzone rekolekcjami. W Wielkim Tygodniu chodziliśmy do kościoła, by wspominać poszczególne wydarzenia sprzed 2000 lat: w Wielki Czwartek upamiętnialiśmy zdarzenia związane z modlitwą Jezusa i Apostołów w Ogrodzie Oliwnym, w Wielki Piątek Mękę i Śmierć Chrystusa, w Wielką Sobotę w ciągu dnia święciliśmy pokarmy i czuwaliśmy nad Grobem Pańskim. W niedzielę i poniedziałek świętowaliśmy Zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa. Nie wszędzie jednak święta wyglądają tak jak u nas. CZECHY - W tym kraju większa część społeczeństwa to ateiści, więc trudno mówić tu o zwyczajach religijnych. Ciekawe jest to, że przydomek,,wielki posiada tylko piątek, inne dni określamy kolorami. Tak więc są to: niebieski poniedziałek, zielony czwartek i biała sobota. Domy dekorowane są zbożem. ANGLIA - Z okazji świąt Anglicy mają cztery dni wolnego. Z reguły wykorzystują ten czas na zakupy lub wyjazdy za miasto. W Wielki Piątek królowa rozdaje wybite specjalnie na tę okazję pensy. W niedzielę dzieci obdarowywane są słodyczami np.: czekoladowe jajka, baranki lub króliczki. AMERYKA - W Stanach święta trwają tylko jeden dzień. Amerykanie posiłki spożywają najczęściej w restauracjach. Nie mają zwyczaju święcenia pokarmu. Wierzą za to, że jajko ugotowane w Wielki Piątek, a zjedzone w Wielką Niedzielę, przyniesie ich rodzinie szczęście. W czasie świąt Wielkanocnych odbywają się liczne parady. NIEMCY - Święta rozpoczynają się tam w Wielki Piątek, a kończą w poniedziałek. W Wielki Piątek po mszy wierni zostają z księdzem na posiłku - agape, który składa się z chleba, wina oraz wody. W Wielką Sobotę przed kościołami rozpalane są ogniska, potem ogień wnoszony jest do świątyń, a na końcu zabierany do domów. W Niemczech nie ma zwyczaju święcenia pokarmów. Do tradycji należy obdarowywanie się nawzajem drobnymi podarkami. Dzieci szukają prezentów schowanych przez zajączka w domu i ogrodzie. WŁOCHY i HISZPANIA - W tych krajach większy nacisk jest kładziony na Mękę Chrystusa, niż na jego Zmartwychwstanie - z tego powodu nie ma zwyczaju składania życzeń. W czasie świąt w obu krajach urządzane są procesje - passos, wierni chodzą od kościoła do kościoła, drogę zdobią czerwone materiały, czasami też liście palmowe. FRANCJA - W tym państwie Wielkanoc ma charakter komercyjny, na sklepowych wystawach przeważają czekoladowe zające. Przyjął się zwyczaj szukania w mieszkaniu czekoladowych jaj. Najpopularniejsza potrawa na francuskim stole to udziec jagnięcy. Wielkanoc to święta Wielkiej Nocy, czyli wyjątkowego wydarzenia o charakterze religijnym. Cała komercja i nowa świecka tradycja to tylko dodatek. Nie zapominajmy o tym. Daria z 1E WIELOKULTUROWOŚĆ Wielokulturowość jest to pojęcie bardzo szerokie. Może oznaczać wiele nurtów kulturowych rozpowszechnionych w jednym miejscu (np. China Town w Londynie, Paryżu, Moskwie lub Los Angeles). Dzieje się tak, kiedy ludność emigruje bądź uchodzi za chlebem do bogatszego kraju i tam się osiedla. Nowi, obcy, inni bo tak się ich postrzega na początku, przyjeżdżają albo pojedynczo albo od razu przybywają całymi rodzinami do regionów, które z czasem osiedlania się, zostają nazwane dzielnicą danych imigrantów. Może to być korzystne, z punktu widzenia taniej siły roboczej, jednak przybywanie emigrantów ma też minusy, gdy nagle okazuje się, że jest ich za dużo. Taką niewygodną sytuację w ostatnich latach mają Niemcy z Turkami, Francuzi z Algierczykami. Zupełnie inna sprawa ma się z China Town. Naród chiński, tak jak inna ludność Dalekiego Wschodu dość szybko zaczął emigrować i swobodnie osiedlać się w Wielkiej Brytanii bądź USA. Amerykanie, głównie mężczyźni, ochoczo przyjmowali ich do swego kraju, aby móc korzystać w azjatyckich enklawach z takich przyjemności jak opium, hazard czy odwiedzać domy rozkoszy. Niestety nieraz życie w egzotycznych gettach wymyka się spod kontroli i jest na bakier z prawem. Na szczęście nie wyłącznie z czymś niekorzystnym kojarzy się emigracja - kuchnia Dalekiego Wschodu bądź medycyna naturalna mają wielu zwolenników wśród tubylców i cieszą się dobrą sławą. Innym przykład wielokulturowości (w węższym znaczeniu słowa) możemy znaleźć w rodzinie. Dziecko, którego rodzice są różnego pochodzenia, dość szybko poznaje tradycję, religię i uczy się języka obojga rodziców. Taki człowiek, choć może nie mieć swojej ojczyzny, staje się bardziej otwarty na inne zwyczaje i kulturę. Niebezpiecznym problemem społeczeństw, w których napływowa ludność decyduje się osiedlić, jest brak zaufania. Ludzie różnią się nie tylko kolorem skóry, ale światopoglądem, wyznawanymi zasadami, religią. Dlatego nie zawsze potrafią się porozumieć, co prowadzi do konfliktów i powielania stereotypów. Mieszkańcy miast czy całego kraju często dzielą się na rdzennych i obcych, czyli tych, którzy izolują się, nie uczą języka i niechętnie lub wcale podporządkowują obowiązującym zasadom. W dobie, kiedy planeta nasza stała się globalną wioską, skazani jesteśmy na wielokulturowość. Pytanie tylko, czy potrafimy sobie z nią poradzić. W ślad za nią podąża tolerancja. Kamila 3A i Gosia 3E 19

20 Z historii... KĄCIK HISTORYCZNY Z historii pisma Pismo to genialny wynalazek, którego tak naprawdę na co dzień nie doceniamy. Jego rozwój przebiegał stopniowo i przez tysiąclecia. Dzięki niemu możemy m.in. porozumiewać się z innymi ludźmi, uczyć się. Jednym słowem ułatwiło nam życie. Skoro pełni ono tak ważną rolę, to może warto dowiedzieć się czegoś o jego historii? P i s m o s u m e r y j s k i e Składało się ono z piktogramów. Są one używane (chociaż pod inną postacią) do dziś np. w znakach drogowych. Opracowali je Sumerowie (mieszkańcy starożytnej Mezopotamii) na początku IV tysiąclecia p.n.e. Jest to przedstawienie wyrazu za pomocą obrazka. Jednak Sumerowie nie wiedzieli, jak przedstawić np. różne uczucia i wartości, dlatego stopniowo piktogramy przekształciły się w pismo klinowe. A l f a b e t f e n i c k i Był to pierwszy alfabet w historii. Stworzyli go Fenicjanie (ludność zamieszkująca kiedyś wybrzeże Morza Śródziemnego) pod koniec II tysiąclecia p.n.e. (Współcześni badacze historii twierdzą jednak, że to nie Fenicjanie wymyślili alfabet (najstarszym systemem alfabetycznym było tzw. pismo protokananejskie, powstałe ok r. p.n.e.), ale to oni go rozpowszechnili, przyczyniając się do powstania alfabetu greckiego, hebrajskiego i arabskiego). Składał się on z 22 znaków. Każdemu z nich odpowiadał jeden dźwięk ludzkiej mowy. Miał on ułatwiać kontakt pomiędzy ludźmi, pisanie korespondencji i prowadzenie księgowości. A l f a b e t g r e c k i Składał się z 24 liter. Opierał się na alfabecie fenickim. Jednak Grecy dodali do niego znaki interpunkcyjne i samogłoski. Później został on przejęty przez Rzymian. P i s m o k l i n o w e Na mokrej glinie za pomocą rylca wyciskano uproszczone znaki. Ten rodzaj pisma był najbardziej rozpowszechniony na terenie całego ówczesnego Bliskiego Wschodu a posługiwano się nim prze ponad dwa tysiące lat. Zapisywano w ten sposób różnego rodzaju umowy, działania matematyczne, utwory literackie oraz teksty o charakterze religijnym. Największy zbiór tabliczek glinianych z tym pismem znaleziono na północy Mezopotamii w ruinach dawnego miasta Mari. P i s m o E g i p c j a n Mieszkańcy starożytnego Egiptu wynaleźli kilka rodzajów pisma. Pierwsze z nich to hieroglify, które należą do pisma obrazkowego. Zapisywano nimi uroczyste teksty. Dlatego znajdowały się one na ścianach różnych świątyń i piramid. Kolejne to pismo hieratyczne, które służyło do zapisywania na papirusie świętych tekstów. Po pewnym czasie zastąpiono je pismem demotycznym, które było używane na co dzień na początku np. do celów handlowych i państwowych, a później do tekstów religijnych oraz literackich. A l f a b e t ł a c i ń s k i Inaczej nazywany rzymskim. Dobrze go znamy, ponieważ posługujemy się nim do dziś. Przez kolejne wieki dodano do niego pięć liter. W początkowej wersji zawierał on 21 znaków. Na całym świecie korzysta z niego 35% ludności. R o b a c z k i u c z n i o w s k i e To, co ma wielu z nas w zeszycie. Ola 1B A d r e s r e d a k c j i : m i n i g a z e c i g m a i l. c o m J e s t e ś m y w i n t e r n e c i e : w w w. k o l b u d y. n e o s t r a d a. p l