I. HISTORIA EDUKACJI W CIĘŻKOWICACH

Transkrypt

1 I. HISTORIA EDUKACJI W CIĘŻKOWICACH Datę rozpoczęcia regularnej nauki szkolnej we wsi Ciężkowice, stanowi 20 października 1818 roku; kiedy to Idzi Barkowski został nominowany na nauczyciela szkoły w Ciężkowicach. Szkoła nie miała wtedy stałej siedziby; nauka odbywała się w wynajętych chałupach, a nawet w karczmie. Na rok szkolny 1827/1828 przybył nowy nauczyciel Wincenty Radwański. Prowadził on starania o wybudowanie budynku szkolnego w Ciężkowicach. W końcu, w 1830 roku wybudowano lokal szkolny drewniany, bardzo dogodny i okazały, za stalunkiem nauczyciela wystawiony, 2 morgi obok szkoły ogród i drzewa owocowe. W okresie zaboru austriackiego, w latach , cieżkowicka szkoła miała status 1-klasowy. W 1873 roku zaczęła obowiązywać ustawa o obowiązku szkolnym. Objęto nią dzieci w wieku od 6-12 lat. Nałożono formalne sankcje karne za nieposyłanie dziecka do szkoły. W latach kierownikiem szkoły był Piotr Ziemba. Za jego czasów szkoła uzyskała nowy, murowany budynek szkolny. Warunkiem wybudowania szkoły we wsi musiała być odpowiednia liczba dzieci, co najmniej setka. Fot. 1: Budynek szkolny z czasów Rzeczpospolitej Krakowskiej (1830r.). Fot. 2: Budynek szkolny oddany w1906 r. Stan obecny - widok z boku (o lewej) i od frontu zdjęcie z roku 1965 Jako, że stara szkoła była niewystarczająca, w 1906 roku wybudowano nowy budynek w centrum wsi (Fot. 2), liczący sześć sal lekcyjnych, gabinet pomocy naukowych, kancelarię i 4-izbowe mieszkanie dla kierownika szkoły.

2 W 1910 roku Ciężkowice były już dużą wsią i liczyły 2576 mieszkańców. Od 1912 roku szkoła działała jako mieszana, 4-klasowa. W 1920 roku stanowisko kierownika objął Jan Piwowoński, który przybył do Ciężkowic z żoną Władysławą, kwalifikowaną nauczycielką. W tym okresie wykorzystywano do nauki oba budynki szkolne, bowiem liczba uczniów wciąż wzrastała i przed wybuchem wojny wynosiła uczniów. W latach niepodległej Polski, ciężkowicka szkoła uzyskiwała stopniowo coraz wyższy status organizacyjny. W roku szkolnym 1925/1926 osiągnęła pełny status 7-klasowej szkoły. Stan etatów dydaktycznych wahał się od 8 do 10 nauczycieli w poszczególnych latach. W 1930 roku szkoła w Ciężkowicach otrzymała najwyższy, tzw. III stopień organizacyjny. W czasie okupacji, władze niemieckie zarekwirowały budynek szkolny z 1906 roku. Naukę szkolną wszystkich dzieci przeniesiono do starej szkoły posiadającej zaledwie dwie sale lekcyjne. Pracowano na dwie zmiany. W nocy z 20 na 21 maja 1940 roku Niemcy aresztowali kierownika szkoły Jana Piwowońskiego. Wywieziony do obozu koncentracyjnego w Dachau, zmarł w wyniku wycieńczenia i chorób w 1941 roku. Jego żona Władysława kierowała szkołą do czasu przeniesienia do szkoły w Jęzorze w 1944 roku. Obowiązki kierownika szkoły objął po jej odejściu Józef Kruk, były kierownik szkoły powszechnej w pobliskim Balinie. W wyniku zajęcia przez wojskowe władze hitlerowskie drugiego budynku szkolnego, został on całkowicie zdewastowany, a dokumentacja szkolna zniszczona. Wyzwolenie Ciężkowic nastąpiło w dniu 21 stycznia 1945 roku, ale przerwa w nauce trwała dłużej, ponieważ od grudnia 1944 oba budynki zajęte były przez wojska niemieckie, a po wyzwoleniu zamieniono je w szpital polowy dla Armii Czerwonej. Budynki szkolne odzyskano w dniu 24 lutego 1945 roku, a naukę rozpoczęto 4 marca 1945 roku, w prowizorycznie przygotowanym budynku z 1906 roku. Szkoła liczyła wtedy 537 uczniów zgrupowanych w 11 oddziałach. Pierwsza uroczysta akademia poświęcona była rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja. Kierownik szkoły, Józef Kruk, zorganizował przy szkole harcerstwo i kolonie letnie w Zawoji dla 228 dzieci. Jednak wkrótce, 16 września 1946 roku został aresztowany i już nigdy nie wrócił do pracy w szkole. W jego zastępstwie, obowiązki kierownika szkoły objęła i pełniła do 31 sierpnia 1948 roku nauczycielka szkoły, Maria Wanda Kisielewska. 1 września 1948 roku nowym kierownikiem szkoły został Józef Jedynak.. Z czasem konieczne stało się prowadzenie nauki - tak jak przed wojną w dwóch budynkach. W starej szkole uczyły się młodsze dzieci, natomiast uczniowie od czwartej klasy uczęszczali na lekcje do budynku szkoły z 1906r. Począwszy od roku szkolnego 1967/1968 szkoła podstawowa to szkoła 8-letnia. W Ciężkowicach, ze względu na stale powiększającą się liczbę uczniów, koniecznością było wybudowanie nowego budynku. W roku szkolnym 1968/1969 pracowała w niewyobrażalnie trudnych warunkach lokalowych. Do szkoły uczęszczało wtedy 682 uczniów zgromadzonych w 20 oddziałach, a do dyspozycji pozostawało tylko 9 sal lekcyjnych. Nauka odbywała się nawet na trzy zmiany i trwała od 8.00 do Na szczęście, w 1968 roku rozpoczęto budowę nowego budynku szkolnego tysiąclatki. Dnia 28 października 1970 roku odbyło się uroczyste otwarcie długo oczekiwanego nowego budynku Szkoły Podstawowej w Ciężkowicach, przy ulicy Ks. Andrzeja Mroczka, która za swojego patrona obrała Tadeusza Kościuszkę. Kierownikiem szkoły był wówczas Józef Jedynak, a jego zastępcą - Tadeusz Piegza. Szkoła liczyła 14 oddziałów. Z inicjatywy ówczesnego Komitetu Rodzicielskiego i kierownictwa Szkoły działała na jej terenie Filia Szkoły Muzycznej w klasie fortepianu, skrzypiec i akordeonu. Wielu absolwentów tej filii ukończyło średnie szkoły muzyczne, nawet konserwatorium. Z dniem 1 stycznia 1973 roku Ciężkowice stały się dzielnicą Jaworzna. W wyniku tej zmiany, Szkole nadano numer 18 i stała się jedną ze szkół podstawowych miasta Jaworzna. Od dnia 1 września 1973 r., po 25-letnim kierowaniu Szkołą, przeszedł na emeryturę kierownik Józef Jedynak. Dyrektorem szkoły został wtedy mgr Kazimierz Nowak, a wicedyrektorem - mgr Tadeusz Łach.

3 Fot. 3: Budynek szkoły w 1973 roku W tym okresie klasy przekształciły się w klasopracownie i pracownie przedmiotowe. Od roku szkolnego 1978/1979 zaczęto gromadzić eksponaty do Izby Pamięci Narodowej. Jej urządzaniem zajęła się nauczycielka historii 15 Barbara Gradowska. Do akcji włączyli się wszyscy wychowawcy i społeczność uczniowska. Również mieszkańcy naszej dzielnicy przyczynili się do jej wzbogacenia ofiarując niejednokrotnie cenne pamiątki rodzinne. Niezwykle ważnym w historii Szkoły wydarzeniem było uroczyste nadanie Szkole sztandaru, w dniu 27 kwietnia 1978 roku. Wydarzenie to nastąpiło dzięki inicjatywie ówczesnej Dyrekcji i Komitetu Rodzicielskiego Szkoły. Fot. 4: Pierwszy poczet sztandarowy Fot. 5: Pracownicy Szkoły oraz goście na czele z dyrektorem Szkoły - mgr Kazimierzem Nowakiem (od lewej) podczas uroczystości nadania sztandaru szkole.

4 Po przeniesieniu dyrektora Kazimierza Nowaka do szkoły ponadpodstawowej, 1 września 1979 roku na dyrektora osiemnastki została powołana mgr Jadwiga Dobrzańska, a od roku 1981 obowiązki wicedyrektora pełniła mgr Barbara Kołodziejczyk. Znaczącym wydarzeniem w życiu Szkoły w tym okresie było otwarcie - 28 kwietnia 1980 roku - zainicjowanej wcześniej Izby Pamięci Przeszłość Ciężkowic. Prowadzony był wówczas nadobowiązkowo w szkole język angielski (przez trzy lata) i język niemiecki (przez rok). Ponadto do Szkoły zakupiono szereg pomocy naukowych, sprzęt audiowizualny, a siedem pracowni i gabinet Dyrektora Szkoły zyskały nowe umeblowanie. W 1985 roku, po przejściu na emeryturę Jadwigi Dobrzańskiej, działalnością Szkoły kierowały przez kolejne dwa lata: mgr Lucyna Jelonek jako dyrektor oraz jako wicedyrektor Szkoły - mgr Małgorzata Marcinkowska. Od 1 września 1987 roku do 31 sierpnia 2007 roku, tj. przez 20 lat, funkcję dyrektora pełniła mgr Ewa Grochowska Kogut. W momencie objęcia przez nią placówki w 1987 roku szkoła liczyła 576 uczniów zgromadzonych w klasach I-VIII w 19 oddziałach, a 31 sierpnia 2007 roku już tylko 318 uczniów w 16 oddziałach klas I-VI (efekt niżu demograficznego). Funkcje wicedyrektorów Szkoły pełniły kolejno: mgr Stanisława Kawałko, mgr Alicja Gaudyn oraz mgr Mirosława Maślisz. Na rok 1990 przypadło 20-lecie istnienia Szkoły. Do tego momentu mury szkolne opuściło 1374 absolwentów. Na czas kierowania Szkołą przez mgr Ewę Grochowską - Kogut przypadła także reforma oświaty, wskutek której od roku szkolnego 1999/2000 szkoła stała się 6-klasową szkołą podstawową, a w latach działało na jej terenie również gimnazjum (od 1 września 2001 roku przeniesione do Pieczysk). Szkoła nawiązała współpracę z różnego rodzaju instytucjami, stowarzyszeniami, fundacjami i organizacjami, w wyniku której powstała m.in. nowoczesna pracownia polonistyczna jej sponsorem jest Fundacja Energetyka na rzecz Polski Południowej. O różnorodności inicjatyw świadczy zdobycie przez Szkołę w 2003 roku tytułu Szkoły z klasą w ogólnopolskiej akcji pod patronatem Prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego i Gazety Wyborczej. Od 2004 roku Szkoła rozpoczęła rokroczną organizację miejskiego konkursu języka angielskiego Young Masters of English, pod kierunkiem ówczesnej nauczycielki kształcenia zintegrowanego i języka angielskiego mgr Anny Hassy. Impreza ta na stałe zapisała się w kalendarzu miejskich konkursów w bieżącym roku będzie organizowany przez Szkołę po raz jedenasty! Rok 2003 rozpoczął także długo oczekiwany okres modernizacji szkoły przeprowadzono wtedy remont instalacji elektrycznej, a w roku 2005 wymianę okien w całym budynku szkolnym. Fot. 6: Budynek szkoły po wymianie okien (2005r.)

5 Od 1 września 2007 r. do chwili obecnej dyrektorem szkoły jest mgr Anna Hassa, a wicedyrektorem mgr Bożena Otrębska. Od tego czasu Szkoła zyskała nowe oblicze dzięki kolejnym modernizacjom i remontom generalnym: termoizolacji Szkoły i remoncie dachu (listopad 2007) oraz remoncie generalnym kuchni szkolnej (grudzień 2007). Fot. 7: Budynek szkoły po termoizolacji (listopad 2007r.) Wewnątrz szkoły również zaszły istotne zmiany: odmalowano na pastelowe kolory wszystkie korytarze i szafki ubraniowe oraz dokonano wymiany drzwi do klas na parterze, I piętrze i do świetlicy szkolnej ( ), wymiany podłogi na sali gimnastycznej i holu przed salą (sierpień 2009), remont generalny sanitariatów i szatni uczniowskich (lipiec sierpień 2011). Odnośnie bazy dydaktycznej, w lipcu 2007r. Szkoła pozyskała pracownię komputerową z dostępem do Internetu na 10 stanowisk uczniowskich z programu rządowego Pracownia komputerowa w każdej szkole. Dwa lata później, dzięki inicjatywie dyrektora Szkoły mgr Anny Hassy we współpracy z Radą Rodziców i sponsorami lokalnymi, powstała w grudniu 2009 nowoczesna pracownia interaktywna. W latach znaczącą modernizację przeszły klasopracownie edukacji wczesnoszkolnej, które odmalowano, zakupiono do nich regulowane stoliki i krzesła uczniowskie, odnowiono lub zakupiono meble klasowe. W maju 2012r. otwarto salę zabaw ruchowych dla klas I III Tęczowa Kraina wyposażoną w sprzęt sportowy z projektu rządowego Radosna Szkoła. W 2012r. zamontowano również w sali 13 kolejną tablicę interaktywną zakupioną z projektu unijnego Czytam! Piszę! Liczę! Wspieramy indywidualny rozwój dzieci w Jaworznie. Generalnie, w latach szkoła pozyskała wiele cennych pomocy dydaktycznych i sportowych w ramach wspomnianych wyżej projektów unijno - rządowych. W ramach dwóch innych projektów rządowych, do których przystąpiła szkoła, uczniowie klas I VI do dziś mają zapewnione bezpłatnie mleko (program Szklanka mleka dla każdego ucznia od 2008r.), a uczniowie klas I - III - świeże owoce i warzywa (program Owoce w Szkole od 2009r.). W roku 2014 Szkoła zyska nowe boisko oraz bieżnię, dzięki projektowi Wykonanie boiska o nawierzchni poliuretanowej i bieżni na potrzeby zajęć z wychowania fizycznego autorstwa dyrektora Szkoły i nauczycieli, który dzięki poparciu rodziców i innych mieszkańców Ciężkowic został wybrany do realizacji spośród 105 wniosków złożonych w ramach Budżetu Obywatelskiego w mieście Jaworzno.