MODELOWANIE MANEWRU OSTATNIEJ CHWILI W SYTUACJI KOLIZYJNEJ NA MORZU
|
|
- Agnieszka Stasiak
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 PRCE WYDZIŁU NWIGCYJNEGO nr 22 KDEMII MORSKIEJ W GDYNI 2008 KRZYSZTOF STWICKI kademia Morska w Gdyni Katedra Nawigacji MODELOWNIE MNEWRU OSTTNIEJ CHWILI W SYTUCJI KOLIZYJNEJ N MORZU W artykule przedstawiono autorską koncepcję systemu manewru ostatniej chwili w sytuacji kolizyjnej na morzu. Opracowanie dostarcza raczej więcej pytań niż odpowiedzi. Rozważania oparto na przepisach prawidła 17. Międzynarodowych Przepisów Prawa Drogi (MPDM) oraz na rozumieniu znaczenia manewru ostatniej chwili. WPROWDZENIE Prawo drogi na morzu lub inaczej pierwszeństwo drogi statków na morzu reguluje Konwencja w sprawie międzynarodowych przepisów o zapobieganiu zderzeniom na morzu, 1972 wraz z Załącznikiem, bardzo często nazywana w skrócie Konwencją Colregs Skrót pochodzi od angielskich słów collision regulations, natomiast drugi człon nazwy oznacza rok ustanowienia niniejszej Konwencji. Przepisy szczegółowe określające zachowanie się statków, ich wyposażenie, nadawane sygnały dźwiękowe i świetlne, noszone światła i znaki dzienne zostały uporządkowane w tzw. prawidła (rules). Z punktu widzenia postawionego tematu, najistotniejsze będą prawidła wymijania, czyli grupa prawideł wyznaczająca prawa i obowiązki statków będących na kursach kolizyjnych. 1. PIERWSZEŃSTWO DROGI WEDŁUG KONWENCJI COLREG 1972 Według obowiązujących przepisów Konwencji Colreg, pierwszeństwo drogi przysługuje: każdemu statkowi wyprzedzanemu, statkowi o gorszej zdolności manewrowej w stosunku do statku o określonym stopniu ograniczenia tej zdolności, 80
2 statkowi o napędzie mechanicznym, któremu przecina kurs z lewej burty inny statek o napędzie mechanicznym, statkowi żaglowemu mającemu wiatr z prawej burty w stosunku do innego statku żaglowego mającego wiatr z lewej burty. 2. OOWIĄZEK ZCHOWNI KURSU I SZYKOŚCI I ETP SPOTKNI Każdy statek mający pierwszeństwo drogi, a będący na kursie kolizyjnym z drugim statkiem, ma obowiązek w tzw. I etapie spotkania zachowania kursu i prędkości (rys. 1). statek mający pierwszeństwo drogi: obowiązek utrzymania kursu i prędkości statek mający obowiązek ustąpić z drogi Rys. 1. Etap I spotkania obowiązek zachowania kursu i prędkości Z punktu widzenia nawigatora na statku (rys. 1) najistotniejszą kwestią na tym etapie spotkania jest odpowiedź na pytanie: jak długo ma on obowiązek utrzymywać kurs i prędkość? Należy pamiętać, że statki i coraz bardziej zbliżają się do siebie, a sytuacja kolizyjna staje się coraz bardziej realna. 3. PRWO DZIŁNI II ETP SPOTKNI Statek mający pierwszeństwo drogi może naruszyć obowiązek utrzymania kursu i prędkości w celu uniknięcia zderzenia lecz dopiero wtedy, gdy stanie się dla niego oczywiste, że statek zobowiązany do ustąpienia z drogi nie zamierza dopełnić swojego obowiązku. Rozpoczyna się wówczas 81
3 tzw. II etap spotkania (rys. 2). Przez zwrot stanie się dla niego oczywiste należy rozumieć fakt braku jakiejkolwiek reakcji ze strony statku zobowiązanego do ustąpienia z drogi na sygnały dźwiękowe i świetlne nadawane przez statek z pierwszeństwem drogi, mające niejako przypominać o istniejącym obowiązku. Etap ten cechuje zdolność do podjęcia skutecznego działania przez statek mający pierwszeństwo drogi, polegając jedynie na własnym manewrze, a kończy się z chwilą ustania takiej możliwości. Przez działanie skuteczne należy rozumieć działanie zgodne z przepisami oraz zapewniające rozejście się statków w minimalnej założonej odległości. Oficer nawigator na tym etapie spotkania nie ma jednak pełnej swobody wyboru manewru (rys. 2). a dozwolona zmiana kursu: przejście przed dziobem dozwolona zmiana kursu:cyrkulacja niedozwolony kierunek zmiany kursu niedozwolony kierunek zmiany kursu a Rys. 2. Etap II spotkania prawo do działania W takiej sytuacji działaniem dozwolonym na statku jest zwrot w prawo oraz przejście drugiemu statkowi przed dziobem lub wykonanie cyrkulacji, jak również zatrzymanie statku pracą maszyn wstecz i przepuszczenie statku przed dziobem. Zwrotu w lewo należy unikać, gdyż najbardziej prawdopodobnym manewrem statku będzie zwrot w prawo. Należy jeszcze raz podkreślić, że na tym etapie statek, czyli statek mający pierwszeństwo drogi, musi polegać jedynie na własnym manewrze (nie może liczyć na współdziałanie ze strony statku ), dlatego niezwykle ważna staje się znajomość minimalnej odległości a pomiędzy statkami, kiedy podanie komendy na ster gwarantuje jeszcze rozejście się statków. Dalsze zbliżenie pomiędzy statkami jest równoznaczne z końcem etapu prawa do działania i końcem możliwości uniknięcia zderzenia własnym manewrem zgodnym z prawidłami wymijania. Problemem, który należy podjąć na tym 82
4 etapie spotkania statków jest wyznaczenie odległości a, choć nie należy jej utożsamiać z odległością podjęcia manewru ostatniej chwili. 4. OOWIĄZEK DZIŁNI III ETP SPOTKNI Jeżeli z pewnych przyczyn, które nie są tematem niniejszych rozważań, statek mający pierwszeństwo drogi nie skorzysta z prawa do podjęcia działania na poziomie II etapu spotkania (co traktowane jest przez orzecznictwo morskie jako poważny błąd), musi liczyć się z koniecznością podjęcia tzw. manewru ostatniej chwili. Innymi słowy, prawidła wymijania nakładają na statek mający pierwszeństwo drogi obowiązek podjęcia jakiegokolwiek działania w sytuacji, gdy dwa statki są już tak blisko siebie, że przez wyłączne działanie statku zobowiązanego do ustąpienia z drogi nie da się uniknąć zderzenia (rys. 3). Z jednej strony to bardzo dobrze, że statek mający pierwszeństwo drogi może i musi podjąć absolutnie dowolne działanie mogące w jego ocenie najlepiej przyczynić się do uniknięcia zderzenia, ale pytanie zasadnicze, które zadaje sobie nawigator na statku jest takie: na jakiej podstawie mogę stwierdzić, czy nadszedł już czas lub inaczej, skąd mam wiedzieć, że statki zbliżyły się do siebie na taką odległość, że wyłącznym działaniem statku ustępującego z drogi nie można już uniknąć zderzenia? zwrot w lewo zwrot w prawo dozwolony jest każdy manewr, który najlepiej przyczyni się do uniknięcia zderzenia: manewr ostatniej chwili cyrkulacja w lewo cyrkulacja w prawo Rys. 3. Obowiązek działania III etap spotkania statków i Oficer nawigator na statku mającym pierwszeństwo drogi zna dokładnie zdolności manewrowe tylko i wyłącznie swojego statku. Odległość między statkami i w chwili podjęcia manewru ostatniej chwili jest jedynie odległością szacunkową, intuicyjną (oficer może wyciągać wnioski jedynie na 83
5 podstawie sylwetki statku, a w nocy tylko na podstawie dwóch, trzech świateł nawigacyjnych), ponieważ nieznane są charakterystyki manewrowe statku, czyli statku mającego ustąpić z drogi. Należy dodać, że tak rozumiany manewr ostatniej chwili wcale nie musi doprowadzić do rozejścia się statków, a jedynie może przyczynić się do uniknięcia zderzenia. Nie można tutaj mówić o skoordynowanym działaniu dwóch statków, gdyż każdy ma już pełną swobodę zmiany kursu; odległości między statkami stają się coraz mniejsze i nie ma już czasu na uzgadnianie manewru. 5. JK ROZUMIEĆ POJĘCIE MNEWRU OSTTNIEJ CHWILI W literaturze przedmiotu trudno doszukać się jednoznacznej definicji manewru ostatniej chwili [1 6]. Z jednej strony manewr ten rozumiany jest jako manewr podjęty przez statek mający pierwszeństwo drogi w celu uniknięcia zderzenia, ale musi on nastąpić jeszcze na poziomie drugiego etapu spotkania. Elementy, które mogłyby wyznaczyć moment zakończenia drugiego etapu spotkania (rys. 4), to zadana odległość między statkami d kr (odległość krytyczna) lub też czas pozostający do zderzenia t kr (czas krytyczny), w którym oficer musiałby podać komendę na ster w celu uniknięcia zderzenia. Rozejście się statków następuje w założonej odległości, uznanej za minimalną, akceptowalną z punktu widzenia bezpieczeństwa statku, oznaczonej symbolem d min. d min d kr Rys. 4. Koniec drugiego etapu spotkania statek mający pierwszeństwo drogi wykonuje cyrkulację 84
6 Innym akceptowalnym i niejednokrotnie koniecznym rozwiązaniem takiej sytuacji jest przejście statku mającego pierwszeństwo drogi przed dziobem statku ustępującego z drogi w razie braku jakiejkolwiek reakcji z jego strony. Dzieje się tak zazwyczaj na małych kątach kursowych, gdy nie ma już możliwości wykonania pełnej cyrkulacji w taki sposób, aby tor ruchu statku mającego pierwszeństwo drogi znalazł się po prawej burcie statku mającego obowiązek ustąpienia z drogi (rys. 5). d min d kr Rys. 5. Koniec drugiego etapu spotkania statek mający pierwszeństwo drogi przechodzi przed dziobem statku mającego obowiązek ustąpienia z drogi Z drugiej strony manewr ostatniej chwili utożsamiany jest z manewrem wykonanym nie tylko przez statek mający pierwszeństwo drogi, ale przez oba statki: zarówno przez statek mający pierwszeństwo drogi, jak i przez statek ustępujący z drogi. Towarzyszą mu pewne założenia: w spotkaniu biorą udział tylko dwa statki, obydwa są w drodze i widzą się wzrokowo, istnieje ryzyko zderzenia, a ponadto rozpatrujemy sytuację na poziomie trzeciego etapu spotkania. To z kolei wiąże się z pełną swobodą co do kierunku zmiany kursu przez obydwa statki oraz z faktem, że manewr tylko jednego statku może się okazać niewystarczający do uniknięcia zderzenia. Tym razem poszukiwaną odległością jest najmniejsza odległość pomiędzy statkami d MOC, w której podjęcie manewru przez dwa statki spowoduje ich rozejście się na pewnej założonej odległości d min (rys. 6 i 7). Dwa rozwiązania podane na rysunkach 6 i 7 nie wyczerpują oczywiście zbioru możliwych rozwiązań. Jak zostało wcześniej powiedziane, dopuszczalne 85
7 jest tutaj każde rozwiązanie, które najlepiej przyczyni się do uniknięcia zderzenia. d min d min d MOC d MOC Rys. 6. Wariant I dwa statki wykonują cyrkulację w lewo Rys. 7. Wariant II dwa statki wykonują cyrkulację w przeciwne strony 6. ZSTOSOWNIE SYSTEMU UTOMTYCZNEJ IDENTYFIKCJI STTKU Od lipca 2002 roku postępuje proces wyposażania statków w urządzenia IS (utomatic Identification System), których zadaniem jest automatyczne przesyłanie informacji w relacji statek-statek oraz statek-brzeg-statek. Ogólne wymagania stawiane systemowi IS przez Międzynarodową Organizację Morską są następujące: automatyczna i ciągła praca, wymiana informacji pomiędzy statkami znajdującymi się w zasięgu statkowych radiostacji VHF, zwiększająca możliwość rozpoznania sytuacji, wymiana informacji pomiędzy statkiem i stacją brzegową (włączając wersję dalekiego zasięgu) dla potrzeb VTS oraz do przesyłania raportów o statku, jego ładunku i pasażerach, automatyczne wysyłanie raportów w rejonach objętych obowiązkowym i zalecanym systemem zgłoszeniowym, 86
8 wymiana informacji dotyczących bezpieczeństwa żeglugi w relacji statek- -statek oraz statek-brzeg-statek, automatyczne przesyłanie na statek lokalnych ostrzeżeń nawigacyjnych (nadawanych obecnie na fonii w paśmie UKF). W 2008 roku upływa termin wyposażenia wszystkich statków w wyżej wymieniony system. System IS wraz z systemami współpracującymi, a więc z systemem GNSS (Global Navigation Satellite System), którym najczęściej jest system GPS oraz systemem ECDIS (Electronic Chart Display and Information System), mógłby stanowić rdzeń sytemu podejmującego decyzje antykolizyjne, tym samym sterującego ruchem statku w małych odległościach wzajemnych, czyli realizującego manewr ostatniej chwili (rys. 8). System manewru ostatniej chwili IS GNSS ECDIS Rys. 8. Schemat blokowy systemu manewru ostatniej chwili wraz z podsystemami IS, ECDIS oraz GNSS Do niedawna nawigator kierujący ruchem statku miał do dyspozycji tylko podstawowe informacje o napotkanych statkach: ich kurs, prędkość, odległości największego zbliżenia oraz czas jego osiągnięcia. Obarczone one były typowymi dla radaru i radarowych automatycznych pomocy nakresowych RP niedoskonałościami, takimi jak wpływem warunków hydrologiczno- -meteorologicznych na możliwości wykrywcze, opóźnieniem czasowym prezentowanej informacji o wektorze ruchu obiektów wykrytych przez radar, niską dokładnością wskazań radarowych automatycznych pomocy nakresowych (błąd mógł sięgać kilkuset metrów). Należy również podkreślić całkowity brak informacji o właściwościach dynamicznych śledzonych obiektów. Wykorzystanie systemu IS całkowicie zmieniło istniejącą sytuację zapewniając wymianę kilku rodzajów danych. Wśród nich należy wymienić: dane statyczne, dane dynamiczne, dane o podróży. 87
9 Dane statyczne, czyli wprowadzane do pamięci podczas instalacji urządzenia i uaktualniane tylko w momencie zmian głównych parametrów statku przez osoby autoryzowane, tj. producenta. Zaliczamy do nich: numer MMSI, nazwę i sygnał wywoławczy statku, numer IMO, długość i szerokość statku, typ statku, umieszczenie anteny statkowego systemu określania pozycji (np. GPS), podłączonego do IS, w stosunku do kadłuba (w przypadku promów pływających wahadłowo, antena musi być umieszczona w geometrycznym środku statku), wysokość statku (licząc od stępki). Dane dynamiczne są informacjami pochodzącymi z zewnętrznych urządzeń statkowych połączonych z IS. Należą do nich: pozycja jednostki wraz z informacją o jej dokładności ze statkowego systemu określania pozycji, czas określenia pozycji z tego samego odbiornika (UTC czas uniwersalny skoordynowany), KD d (kurs nad dnem) i V d (prędkość nad dnem) liczone przez odbiornik GNSS, kurs statku ze statkowego kompasu (np. żyrokompasu lub kompasu magnetycznego), status nawigacyjny wprowadzany ręcznie przez oficera wachtowego; mogą się tu znaleźć m.in.: statek w drodze, statek nieodpowiadający za swoje ruchy, statek o ograniczonych zdolnościach manewrowych, statek na kotwicy i inne, zgodne z postanowieniami międzynarodowych przepisów o zapobieganiu zderzeniom na morzu, prędkość kątowa statku podczas zwrotu. Dane o podróży są wprowadzane ręcznie i uaktualniane podczas podróży morskiej. Są to: zanurzenie wpisywane na początku podróży (maksymalne zanurzenie), rodzaj niebezpiecznego ładunku na statku informacja ma potwierdzać, czy statek przewozi niebezpieczne ładunki, port docelowy lub pozycja docelowa uaktualniane podczas podróży (udostępniane zgodnie z wolą kapitana lub na żądanie odpowiednich władz), plan podróży udostępniany tylko zgodnie z wolą kapitana lub na żądanie odpowiednich władz (jeżeli plan podróży znajduje się w pamięci odbiornika GNSS, to niektóre urządzenia IS mogą wysłać go automatycznie), 88
10 liczba osób na statku udostępniana tylko zgodnie z wolą kapitana lub na żądanie odpowiednich władz. Dzięki systemowi IS oficer nawigator posiada daleko większy zasób wiedzy o spotkanym statku niż dotychczas, co z kolei może mieć wpływ na podejmowane decyzje. 7. ZŁOŻENI DL SYSTEMU MNEWRU OSTTNIEJ CHWILI Podczas poszukiwania manewru ostatniej chwili należy pamiętać, że: w każdej rozpatrywanej sytuacji biorą udział dwa obiekty pływające (reguły wymijania zawarte w międzynarodowej Konwencji Colregs dotyczą tylko dwóch statków), każdy z obiektów jest w drodze, co oznacza że nie stoją na kotwicy, mieliźnie i nie są połączone w żaden sposób z lądem, każdy z obiektów porusza się po wodzie (prędkości większe od jednej mili morskiej na godzinę), spotkanie jest przypadkowe, czyli celem żadnego z obiektów nie jest zderzenie z drugim statkiem, obiekty są wzajemnie widoczne, co oznacza że oficerowie w trakcie spotkania mieli możliwość obserwacji wzrokowej drugiego statku. 8. PROPONOWN METOD ROZWIĄZNI PROLEMU Zakłada się, że w systemie manewru ostatniej chwili dostępne są charakterystyki dynamik statków w postaci trajektorii ruchu statków przy zmianach kursu o pewien kąt (zbiór kątów nie obejmuje wszystkich możliwości i jest ograniczony do kątów odległych od siebie o pewien krok). Trajektorie są również dyskretyzowane z pewnym krokiem. Rozwiązanie problemu ma charakter kilkuetapowy. W pierwszym etapie, na podstawie dostępnych stabelaryzowanych charakterystyk, podsystem będzie odbudowywał pełne trajektorie ruchu przy użyciu metod interpolacyjnych. (1) (1) (2) (2) W następnym kroku skonstruowana zostanie funkcja celu f ( t, m, t, m ) oceniająca sytuację, w której statek własny podejmuje manewr m (1) na sekund przed potencjalną kolizją, a statek drugi manewr m (2) (1) na t sekund r przed kolizją. Funkcja celu powinna przyjmować tym mniejszą wartość, im korzystniejszy będzie dany układ manewrów, tzn: r r t (1) r 89
11 (1) (1) czasy reakcji t oraz t powinny być do siebie zbliżone lub równe sobie, r r manewry mają zostać podjęte możliwie jak najpóźniej, odległość największego zbliżenia statków podczas całego spotkania, z góry zadana przez operatora, powinna być równa wartości d min, Ostatnim krokiem jest znalezienie minimum funkcji f. Z uwagi na trudności w wyznaczeniu gradientu funkcji f, można zastosować 4-wymiarową metodę simpleksową. W tym przypadku metoda ta na początku tworzy simpleks 4-wymiarowy (dla 2 wymiarów jest to trójkąt, natomiast dla 3 czworościan). W następnych iteracjach dokonuje się przekształceń simpleksu zgodnie z algorytmem do chwili, gdy odległość pomiędzy jego wierzchołkami będzie mniejsza od założonej dokładności obliczeń. Przyjmuje się wówczas, że minimum realizuje ten wierzchołek simpleksu, dla którego funkcja celu przyjmuje najmniejszą wartość. 9. PODSUMOWNIE System manewru ostatniej chwili nie mógłby w pełni funkcjonować na podstawie aktualnego formatu danych przesyłanych przez urządzenia IS, gdyż brakuje w nim danych informujących o właściwościach manewrowych drugiego statku. Dopiero znajomość tych parametrów spowodowałaby, że system taki znalazłby zastosowanie w praktyce. Dzięki znajomości parametrów manewrowych obydwu statków, możliwe stałoby się precyzyjne określenie początku III etapu spotkania i dałoby podstawy do określenia minimalnej odległości pomiędzy statkami, przy której są one w stanie uniknąć zderzenia. Należy przy tym założyć, że działanie podejmują dwa statki i jest ono skoordynowane, co byłoby dodatkowym zadaniem systemu manewru ostatniej chwili. Ponieważ człowiek ponosi pełną odpowiedzialność za podejmowane decyzje i niechętnie dzieli się swoimi kompetencjami z jakimkolwiek systemem antykolizyjnym, dlatego po prostu nie ma do takiego systemu zaufania. Intencją niniejszego artykułu jest zaproponowanie rozwiązania w którym człowiek sprawuje pełną kontrolę nad statkiem, czyli ma swobodę podejmowania decyzji, ale do pewnego nieprzekraczalnego momentu. Nawigator wie, że taki moment istnieje, choć absolutnie nie jest w stanie go określić. System zrobi to za niego i przejmie sterowanie statkiem tylko wtedy, gdy człowiek nie jest w stanie podjąć decyzji w odpowiednim czasie, wykona bezpieczny manewr i odda sterowanie ponownie w ręce nawigatora. 90
12 LITERTUR 1. Cahill R.., Collisions and their causes, The Nautical Institute, London Cockcroft. N., Lameijer J. N. F., guide to the Collision voidance Rules, utterworth-heinemann, Gorazdowski S., Międzynarodowe prawo drogi morskiej, Wydawnictwo Morskie, Gdańsk Górski S., The last minute maneuver, European Journal of Navigation, ugust Rymarz W., Pierwszeństwo drogi na morzu, Technika i Gospodarka Morska, 7/ Rymarz W., Międzynarodowe Prawo Drogi Morskiej w zarysie, Trademar, Gdynia Stawicki K., Stosowanie prawidła 17 Konwencji Colreg 1972 w praktyce, XI Międzynarodowa Konferencja Naukowo-Techniczna Inżynieria Ruchu Morskiego, Szczecin Stawicki K., Manewr ostatniej chwili w sytuacji kolizyjnej na morzu, XV Międzynarodowa Konferencja Naukowo-Techniczna NavSup, kademia Marynarki Wojennej w Gdyni, Gdynia Weintrit., Stawicki K., Proper action checklists to avoid alarm situation in ECDIS, XI Międzynarodowa Konferencja Naukowa TransComp-2007, Zakopane Weintrit., Stawicki K., Proper action checklists in alarm situation in ECDIS, XI Międzynarodowa Konferencja Naukowa TransComp-2007, Zakopane MODELLING OF LST MINUTE MNOEUVRE IN COLLISION SITUTION T SE (Summary) In the paper uthor presents concept of last minute manoeuvre system in collision situation at sea. Paper is putting some question marks rather then giving the answers. uthor focused on rule 17 coming from International regulations for preventing collisions at sea (Colregs) as well on understanding of meaning last minute manoeuvre. It seems there are still some problems to be discovered in near future. 91
MANEWR OSTATNIEJ CHWILI OCENA I ANALIZA DLA MASOWCA W ZALEŻNOŚCI OD ODLEGŁOŚCI ROZPOCZĘCIA MANEWRU I KĄTA KURSOWEGO
STANISŁAW GÓRSKI PIOTR LIZAKOWSKI ARKADIUSZ ŁUKASZEWICZ Akademia Morska w Gdyni Katedra Nawigacji MANEWR OSTATNIEJ CHWILI OCENA I ANALIZA DLA MASOWCA W ZALEŻNOŚCI OD ODLEGŁOŚCI ROZPOCZĘCIA MANEWRU I KĄTA
Bardziej szczegółowoSystem AIS. Paweł Zalewski Instytut Inżynierii Ruchu Morskiego Akademia Morska w Szczecinie
System AIS Paweł Zalewski Instytut Inżynierii Ruchu Morskiego Akademia Morska w Szczecinie - 2 - Treść prezentacji: AIS AIS i ECDIS AIS i VTS AIS i HELCOM Podsumowanie komentarz - 3 - System AIS (system
Bardziej szczegółowoSpis treści. Słowo wstępne
Spis treści Słowo wstępne Rozdział 1 Wiadomości ogólne 13 1.1 Pojęcie prawa drogi morskiej 13 1.2 Zakres przedmiotowy mpdm 14 1.3 Cel i znaczenie mpdm 14 1.4 Kolizje, ich przyczyny i skutki 16 1.5 Konwencja
Bardziej szczegółowoRules in this section apply in any condition of visibility. W prawidle 5 MPZZM obowiązki dotyczące obserwacji określa się następująco:
4.1.1 Zakres stosowania Wymagania określone w prawidłach rozdziału I są wyrazem dobrej praktyki morskiej i mają szeroki zakres zastosowania. Mają one zastosowanie w każdych warunkach widzialności zarówno
Bardziej szczegółowoSystem Automatycznej Identyfikacji. Automatic Identification System (AIS)
System Automatycznej Identyfikacji Automatic Identification System (AIS) - 2 - Systemy GIS wywodzą się z baz danych umożliwiających generację mapy numerycznej i bez względu na zastosowaną skalę mapy wykonują
Bardziej szczegółowoPrawo drogi, światła i znaki statków na morzu
Niezbędnik żeglarza Książka polecana przez Andrzej Pochodaj Prawo drogi, światła i znaki statków na morzu 2 Pierwszeństwo drogi Zachowanie się jednostek pod żaglami Jednostka żaglowa ustępuje jednostkom:
Bardziej szczegółowoZachowanie się statków na pełnym morzu
Zachowanie się statków na pełnym morzu Statki idące wprost na siebie. a) Jeżeli dwa statki o napędzie mechanicznym idą przeciwnymi lub prawie przeciwnymi kursami w taki sposób, że powoduje to ryzyko zderzenia,
Bardziej szczegółowoInżynieria Ruchu Morskiego wykład 01. Dr inż. Maciej Gucma Pok. 343 Tel //wykłady tu//
Inżynieria Ruchu Morskiego wykład 01 Dr inż. Maciej Gucma Pok. 343 Tel. 91 4809 495 www.uais.eu //wykłady tu// m.gucma@am.szczecin.pl Zaliczenie Wykładu / Ćwiczeń Wykład zaliczenie pisemne Ćwiczenia -
Bardziej szczegółowoZałącznik nr 2 MINIMALNY ZESTAW URZĄDZEŃ NAWIGACYJNYCH, RADIOWYCH, ŚRODKÓW SYGNAŁOWYCH, WYDAWNICTW I PODRĘCZNIKÓW ORAZ PRZYBORÓW NAWIGACYJNYCH
Załącznik nr 2 MINIMALNY ZESTAW URZĄDZEŃ NAWIGACYJNYCH, RADIOWYCH, ŚRODKÓW SYGNAŁOWYCH, WYDAWNICTW I PODRĘCZNIKÓW ORAZ PRZYBORÓW NAWIGACYJNYCH I. Postanowienia ogólne 1. Dodatkowe urządzenia nawigacyjne
Bardziej szczegółowoBIBLIOTECZKA JACHTOWA VADEMECUM MPZZM. Wojciech Zientara
1 BIBLIOTECZKA JACHTOWA 2 VADEMECUM MPZZM Wojciech Zientara 2 Projekt okładki: Lucyna Jezierska Copyright by Kolor s.c., Warszawa 1995 ISBN 83-900826-0-0 Warszawa 1995. Wydanie 1 Skład i druk: Kolor s.c.
Bardziej szczegółowoRAMOWY PROGRAM SZKOLENIA I WYMAGANIA EGZAMINACYJNE NA POZIOMIE POMOCNICZYM W DZIALE POKŁADOWYM NA ŚWIADECTWO MARYNARZA WACHTOWEGO
Załącznik nr 1 RAMOWY PROGRAM SZKOLENIA I WYMAGANIA EGZAMINACYJNE NA POZIOMIE POMOCNICZYM W DZIALE POKŁADOWYM NA ŚWIADECTWO MARYNARZA WACHTOWEGO Tabela zbiorcza Przedmiot Liczba godzin I II III IV V VI
Bardziej szczegółowoTest egzaminacyjny z teorii na stopień. Jachtowego Sternika Morskiego. Podstawowe przepisy prawa drogi na morskich i śródlądowych drogach wodnych.
1 Test egzaminacyjny z teorii na stopień Jachtowego Sternika Morskiego Na każde pytanie jest jedna poprawna odpowiedź którą należy zaznaczyć na polu z numerem pytania na karcie Egzamin teoretyczny Podstawowe
Bardziej szczegółowoHARCERSKI OŚRODEK MORSKI PUCK ZWIĄZKU HARCERSTWA POLSKIEGO. 3. Wiadomości o jachtach motorowych i motorowo-żaglowych. Duże jachty motorowe.
HARCERSKI OŚRODEK MORSKI PUCK ZWIĄZKU HARCERSTWA POLSKIEGO Program szkolenia Program szkolenia Wykaz przedmiotów: 1. Wiadomości ogólne. 2. Przepisy. 3. Wiadomości o jachtach motorowych i motorowo-żaglowych.
Bardziej szczegółowoRodzaje sankcji na przykładzie orzeczeń izb morskich - cz. 1. Piotr Radwański. Rodzaje sankcji na przykładzie orzeczeń izb morskich - cz.
Piotr Radwański Rodzaje sankcji na przykładzie orzeczeń izb morskich - cz. 1 Bieżący numer Naszego MORZA jest początkiem serii, w której przytoczę opis kilku wypadków morskich zakończonych orzeczeniami
Bardziej szczegółowoAnaliza czynników wpływających na rodzaj manewru antykolizyjnego statku
ŚNIEGOCKI Henryk GACKOWSKA Anna Analiza czynników wpływających na rodzaj manewru antykolizyjnego statku WSTĘP Wprowadzanie do eksploatacji statków o coraz większych gabarytach, pływających z prędkością
Bardziej szczegółowoPROGRAMOWANIE DYNAMICZNE W ROZMYTYM OTOCZENIU DO STEROWANIA STATKIEM
Mostefa Mohamed-Seghir Akademia Morska w Gdyni PROGRAMOWANIE DYNAMICZNE W ROZMYTYM OTOCZENIU DO STEROWANIA STATKIEM W artykule przedstawiono propozycję zastosowania programowania dynamicznego do rozwiązywania
Bardziej szczegółowoUNIKANIE NIEBEZPIECZNYCH SYTUACJI W ZŁYCH WARUNKACH POGODOWYCH W RUCHU STATKU NA FALI NADĄŻAJĄCEJ
MIROSŁAW JURDZIŃSKI Akademia Morska w Gdyni Katedra Nawigacji UNIKANIE NIEBEZPIECZNYCH SYTUACJI W ZŁYCH WARUNKACH POGODOWYCH W RUCHU STATKU NA FALI NADĄŻAJĄCEJ Podstawową zasadą planowania nawigacji jest
Bardziej szczegółowoGrażyna T. Adamczyk Kotarska Biuro Hydrograficzne Marynarki Wojennej WPROWADZENIE SYSTEMU AIS JAKO EFEKTYWNEGO ŹRÓDŁA INFORMACJI NAWIGACYJNEJ
Grażyna T. Adamczyk Kotarska Biuro Hydrograficzne Marynarki Wojennej WPROWADZENIE SYSTEMU AIS JAKO EFEKTYWNEGO ŹRÓDŁA INFORMACJI NAWIGACYJNEJ SYSTEM AUTOMATYCZNEJ IDENTYFIKACJI (AUTOMATIC IDENTIFICATION
Bardziej szczegółowoTRANSCOMP XIV INTERNATIONAL CONFERENCE COMPUTER SYSTEMS AIDED SCIENCE, INDUSTRY AND TRANSPORT
TRANSCOMP XIV INTERNATIONAL CONFERENCE COMPUTER SYSTEMS AIDED SCIENCE, INDUSTRY AND TRANSPORT Artur KRÓL 1 Tadeusz STUPAK 2 system nawigacji zintegrowanej, radar, system automatycznej identyfikacji elektroniczna
Bardziej szczegółowoDziennik Ustaw 15 Poz. 460 ZAKRES WYMAGAŃ EGZAMINACYJNYCH
Dziennik Ustaw 15 Poz. 460 Załącznik nr 4 ZAKRES WYMAGAŃ EGZAMINACYJNYCH I. Zakres wiedzy i umiejętności wymaganych do uzyskania patentu żeglarza jachtowego. 1) budowa jachtów, w tym: a) zasady obsługi
Bardziej szczegółowoCZŁOWIEK ZA BURTĄ REKIN!!!
CZŁOWIEK ZA BURTĄ REKIN!!! mgr inż. kpt.ż.w. Mirosław Wielgosz Trzy możliwe sytuacje: 1. Akcja natychmiastowa. człowiek za burtą został zauważony z mostka i akcja została podjęta natychmiast. 2. Akcja
Bardziej szczegółowoRADIOTELEFON VHF JAKO NARZĘDZIE DO ZAPOBIEGANIA KOLIZJOM NA MORZU
RADIOTELEFON VHF JAKO NARZĘDZIE DO ZAPOBIEGANIA KOLIZJOM NA MORZU HENRYK ŚNIEGOCKI Akademia Morska w Gdyni henryksa@am.gdynia.pl STRESZCZENIE Międzynarodowe Prawo Drogi Morskiej (MPDM) zobowiązuje statki
Bardziej szczegółowoEGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2019 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA
Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 2018 Nazwa kwalifikacji: Pełnienie wachty morskiej i portowej Oznaczenie kwalifikacji: A.39 Numer zadania:
Bardziej szczegółowolp tematy pracy promotor dyplomant data otrzymania tematu uwagi ZAKŁAD URZĄDZEŃ NAWIGACYJNYCH
Tematy prac dyplomowych inżynierskich dla studentów niestacjonarnych prowadzone przez nauczycieli akademickich Instytutu Inżynierii Ruchu Morskiego na rok akademicki 2008/2009 lp tematy pracy promotor
Bardziej szczegółowoSymulacyjne badanie wpływu systemu PNDS na bezpieczeństwo i efektywność manewrów
dr inż. st. of. pokł. Stefan Jankowski Symulacyjne badanie wpływu systemu PNDS na bezpieczeństwo i efektywność manewrów słowa kluczowe: systemy pilotowe, systemy dokingowe, dokładność pozycjonowania, prezentacja
Bardziej szczegółowoWYMAGANIA WSTĘPNE W ZAKRESIE WIEDZY, UMIEJĘTNOŚCI I INNYCH KOMPETENCJI
C C C C5 C7 C8 C9 C0 C I. KARTA PRZEDMIOTU. Nazwa przedmiotu: ZARZĄDZANIE SYSTEMAMI TRANSPORTOWYMI. Kod przedmiotu:gb. Jednostka prowadząca: Wydział Nawigacji i Uzbrojenia Okrętowego 4. Kierunek: Nawigacja
Bardziej szczegółowoPROGRAM SZKOLENIA Jachtowy sternik morski teoria e-learning stan na dzień:
PROGRAM SZKOLENIA Jachtowy sternik morski 1. Wiedza teoretyczna: 1) jachty żaglowe morskie, w tym: a) eksploatacja i budowa instalacji i urządzeń jachtu oraz ocena ich stanu technicznego b) obsługa przyczepnych
Bardziej szczegółowoI. KARTA PRZEDMIOTU WYMAGANIA WSTĘPNE W ZAKRESIE WIEDZY, UMIEJĘTNOŚCI I INNYCH KOMPETENCJI EFEKTY KSZTAŁCENIA
I. KARTA PRZEDMIOTU. Nazwa przedmiotu: RATOWNICTWO MORSKIE. Kod przedmiotu: Xr. Jednostka prowadząca: Wydział Nawigacji i Uzbrojenia Okrętowego. Kierunek: Nawigacja 5. Specjalność: Wszystkie specjalności
Bardziej szczegółowoTEST WIEDZY PRZEZNACZONY DO STOSOWANIA TYLKO NA ELIMINACJACH REJONOWYCH XXXVIII OGÓLNOPOLSKIEGO TURNIEJU BEZPIECZEŃSTWA W RUCHU DROGOWYM
TEST WIEDZY PRZEZNACZONY DO STOSOWANIA TYLKO NA ELIMINACJACH REJONOWYCH XXXVIII OGÓLNOPOLSKIEGO TURNIEJU BEZPIECZEŃSTWA W RUCHU DROGOWYM DLA SZKÓŁ GIMNAZJALNYCH 2015 r 1. Który z pieszych poruszając się
Bardziej szczegółowo7. Przyczyna wypadku. Rodzaje sankcji na przykładzie orzeczeń izb morskich - cz. 4. Piotr Radwański
Piotr Radwański Rodzaje sankcji na przykładzie orzeczeń izb morskich - cz. 4 Zapraszam do lektury drugiej części orzeczenia Izby Morskiej dotyczącego zderzenie kutra rybackiego KOŁ-36 z łodzią rybacką
Bardziej szczegółowoRowerzysta bezpiecznym użytkownikiem dróg
1 LEKCJA 4 TEMAT: Rowerzysta bezpiecznym użytkownikiem dróg MATERIAŁ POMOCNICZY NR 1 ROWERZYSTA - UCZESTNIK RUCHU DROGOWEGO I KIERUJĄCY POJAZDEM Rowerzysta powinien poruszać się zgodnie z zasadami ruchu
Bardziej szczegółowoPOZIOM UFNOŚCI PRZY PROJEKTOWANIU DRÓG WODNYCH TERMINALI LNG
Stanisław Gucma Akademia Morska w Szczecinie POZIOM UFNOŚCI PRZY PROJEKTOWANIU DRÓG WODNYCH TERMINALI LNG Streszczenie: W artykule zaprezentowano probabilistyczny model ruchu statku na torze wodnym, który
Bardziej szczegółowoScenariusz 3. Środki dydaktyczne: Plansze przedstawiające wykonanie poszczególnych manewrów, plansze ze znakami drogowymi.
Scenariusz 3 TEMAT: Manewry wykonywane przez rowerzystów. Cel zajęć: Poznanie właściwego zachowania się kierującego rowerem podczas wykonywania manewrów, zapoznanie z definicjami manewrów, kształcenie
Bardziej szczegółowoZESZYTY NAUKOWE NR 11(83) AKADEMII MORSKIEJ W SZCZECINIE. Weryfikacja dokładności planowania manewru próbnego w urządzeniach ARPA
ISSN 1733-8670 ZESZYTY NAUKOWE NR 11(83) AKADEMII MORSKIEJ W SZCZECINIE IV MIĘDZYNARODOWA KONFERENCJA NAUKOWO-TECHNICZNA EXPLO-SHIP 2006 Wiesław Juszkiewicz Weryfikacja dokładności planowania manewru próbnego
Bardziej szczegółowoKomentarz technik nawigator morski 314[01]-01 Czerwiec 2009
Strona 1 z 13 Strona 2 z 13 Strona 3 z 13 Strona 4 z 13 Strona 5 z 13 Strona 6 z 13 Zdający egzamin w zawodzie technik nawigator morski wykonywali zadanie praktyczne wynikające ze standardu wymagań o treści
Bardziej szczegółowoODLEGŁOŚĆ BOCZNA MANEWRU WYPRZEDZANIA STATKÓW MORSKICH NA AKWENACH OGRANICZONYCH
Piotr LIZAKOWSKI Akademia Morska w Gdyni Wydział Nawigacyjny, Katedra Eksploatacji Statku ul. Aleja Jana Pawła II 3, 81-345 Gdynia email: piotrliz@poczta.onet.pl ODLEGŁOŚĆ BOCZNA MANEWRU WYPRZEDZANIA STATKÓW
Bardziej szczegółowoZESZYTY NAUKOWE NR 6(78) AKADEMII MORSKIEJ W SZCZECINIE
ISSN 1733-8670 ZESZYTY NAUKOWE NR 6(78) AKADEMII MORSKIEJ W SZCZECINIE Stefan Jankowski I N Ż Y N I E R I A R U C H U M O R S K I E G O 2 00 5 Błąd kursu w pilotowych systemach nawigacyjnych: przenośnym
Bardziej szczegółowoPorównanie algorytmu mrówkowego oraz programowania dynamicznego do wyznaczania bezpiecznej trajektorii statku
Agnieszka LAZAROWSKA Józef LISOWSKI Akademia Morska w Gdyni e-mail: aglaz@vega.am.gdynia.pl jlis@am.gdynia.pl Porównanie algorytmu mrówkowego oraz programowania dynamicznego do wyznaczania bezpiecznej
Bardziej szczegółowo2. Przejeżdżanie obok nie poruszającego się pojazdu, przeszkody lub innego uczestnika ruchu to: a) omijanie b) zmiana kierunku jazdy c) wyprzedzanie
MANEWRY - test na kartę rowerową 1. Przejeżdżanie obok innego uczestnika ruchu, który porusza się w kierunku przeciwnym niż my to: a) omijanie b) wymijanie c) wyprzedzanie 2. Przejeżdżanie obok nie poruszającego
Bardziej szczegółowoRAMOWY PROGRAM SZKOLENIA I WYMAGANIA EGZAMINACYJNE NA DYPLOM SZYPRA 1 KLASY ŻEGLUGI KRAJOWEJ
Załącznik nr 7 RAMOWY PROGRAM SZKOLENIA I WYMAGANIA EGZAMINACYJNE NA DYPLOM SZYPRA 1 KLASY ŻEGLUGI KRAJOWEJ Tabela zbiorcza Przedmiot Liczba godzin W C L S Σ I II III IV V VI VII 7.1 NAWIGACJA 10 15 25
Bardziej szczegółowoRadiolokacja. Wykład 3 Zorientowania, zobrazowania ruchu, interpretacja ruchu ech na ekranie
Radiolokacja Wykład 3 Zorientowania, zobrazowania ruchu, interpretacja ruchu ech na ekranie Zakres obserwacji Zakres obserwacji (ang.: range) wyrażony jest przez wartość promienia obszaru zobrazowanego
Bardziej szczegółowoA. Znaki żeglugowe zakazu. 1 2 3 4 A. 1 Zakaz przejścia (znak ogólny) tablica. lub czerwone flagi lub
A. Znaki żeglugowe zakazu Symbol znaku Określenie znaku Obowiązuje według Wzory znaków 1 2 3 4 A. 1 Zakaz przejścia (znak ogólny) tablica lub czerwone światła 6.08 6.22 6.22 bis 6.25 6.26 6.27 6.28 bis
Bardziej szczegółowoZASADY MONITOROWANIA MORSKICH OBIEKTÓW O MAŁYCH PRĘDKOŚCIACH
Tadeusz Stupak Akademia Morska w Gdyni Ryszard Wawruch Akademia Morska w Gdyni ZASADY MONITOROWANIA MORSKICH OBIEKTÓW O MAŁYCH PRĘDKOŚCIACH Streszczenie: W referacie przedstawiono wyniki badań dokładności
Bardziej szczegółowoTEST WIEDZY PRZEZNACZONY DO STOSOWANIA TYLKO NA ELIMINACJACH REJONOWYCH XLI OGÓLNOPOLSKIEGO TURNIEJU BEZPIECZEŃSTWA W RUCHU DROGOWYM
TEST WIEDZY PRZEZNACZONY DO STOSOWANIA TYLKO NA ELIMINACJACH REJONOWYCH XLI OGÓLNOPOLSKIEGO TURNIEJU BEZPIECZEŃSTWA W RUCHU DROGOWYM SZKOŁY PODSTAWOWE 2018 r 1. Jeżeli znajdujesz się na początku przejścia
Bardziej szczegółowoPodstawy Automatyzacji Okrętu
Politechnika Gdańska Wydział Oceanotechniki i Okrętownictwa St. inż. I stopnia, sem. IV, specjalności okrętowe Podstawy Automatyzacji Okrętu 1 WPROWADZENIE M. H. Ghaemi Luty 2018 Podstawy automatyzacji
Bardziej szczegółowoRAMOWY PROGRAM SZKOLENIA I WYMAGANIA EGZAMINACYJNE NA DYPLOM SZYPRA 2 KLASY ŻEGLUGI KRAJOWEJ
Załącznik nr 8 RAMOWY PROGRAM SZKOLENIA I WYMAGANIA EGZAMINACYJNE NA DYPLOM SZYPRA 2 KLASY ŻEGLUGI KRAJOWEJ Tabela zbiorcza Przedmiot Liczba godzin I II III IV V VI VII 8.1 NAWIGACJA 22 30 28 4 84 8.2
Bardziej szczegółowoScenariusz lekcji: Manewry wykonywane przez kierującego rowerem: wymijanie, omijanie i wyprzedzanie
Scenariusz lekcji: Manewry wykonywane przez kierującego rowerem: wymijanie, omijanie i wyprzedzanie 1. Cele lekcji a) Wiadomości Uczeń: nazywa oraz rozpoznaje i definiuje podstawowe manewry wykonywane
Bardziej szczegółowoROZDZIAŁ 1. NAWIGACJA MORSKA, WSPÓŁRZĘDNE GEOGRAFICZNE, ZBOCZENIE NAWIGACYJNE. KIERUNEK NA MORZU.
SPIS TREŚCI Przedmowa ROZDZIAŁ 1. NAWIGACJA MORSKA, WSPÓŁRZĘDNE GEOGRAFICZNE, ZBOCZENIE NAWIGACYJNE. KIERUNEK NA MORZU. 1.1. Szerokość i długość geograficzna. Różnica długości. Różnica szerokości. 1.1.1.
Bardziej szczegółowoWYMAGANIA EDUKACYJNE WYCHOWANIE KOMUNIKACYJNE KLASA IV ROK SZKOLNY 214/2015
1.Przepisy o ruchu pieszych WYMAGANIA EDUACYJNE WYCHOWANIE OMUNIACYJNE LASA IV RO SZOLNY 214/2015 onieczne + P Dostateczna ( + P) + R ( +P +R) +D bardzo -wymienia elementy drogi przebiegającej w pobliżu
Bardziej szczegółowoŻeglarz Jachtowy. Polski Związek Żeglarski. 1.1. Podstawowe przepisy żeglugowe obowiązujące na wodach śródlądowych odnoszące się do żeglugi jachtowej:
Żeglarz Jachtowy Polski Związek Żeglarski Program szkolenia: Wiedza teoretyczna: 1. Przepisy 1.1. Podstawowe przepisy żeglugowe obowiązujące na wodach śródlądowych odnoszące się do żeglugi jachtowej: -
Bardziej szczegółowoCEL PRZEDMIOTU. Zapoznanie z podstawowym układem sił i momentów działających na statek w ruchu.
I. KARTA PRZEDMIOTU 1. Nazwa przedmiotu: MANEWROWANIE JEDNOSTKĄ PŁYWAJACĄ. Kod przedmiotu: Xp. Jednostka prowadząca: Wydział Nawigacji i Uzbrojenia Okrętowego 4. Kierunek: Nawigacja 5. Specjalność: Wszystkie
Bardziej szczegółowoMetoda określania pozycji wodnicy statków na podstawie pomiarów odległości statku od głowic laserowych
inż. Marek Duczkowski Metoda określania pozycji wodnicy statków na podstawie pomiarów odległości statku od głowic laserowych słowa kluczowe: algorytm gradientowy, optymalizacja, określanie wodnicy W artykule
Bardziej szczegółowoMANEWRY CZŁOWIEK ZA BURTĄ NA WSPÓŁCZESNYCH STATKACH MORSKICH
Arkadiusz Łukaszewicz Akademia Morska w Gdyni MANEWRY CZŁOWIEK ZA BURTĄ NA WSPÓŁCZESNYCH STATKACH MORSKICH Przy obecnej różnorodności typów statków niemożliwe jest opracowanie uniwersalnych manewrów człowiek
Bardziej szczegółowoAuto-Szkoła Janusz Tokarski
Egzamin praktyczny ZASADY PRZEPROWADZANIA EGZAMINU Egzamin praktyczny składa się z dwóch części: zadań realizowanych na placu manewrowym i jazdy w mieście.warunkiem przystąpienia do egzaminu praktycznego
Bardziej szczegółowoPolitechnika Gdańska Wydział Oceanotechniki i Okrętownictwa St. inż. I stopnia, sem. IV, Transport. Luty 2015. Automatyzacja statku 1.
Politechnika Gdańska Wydział Oceanotechniki i Okrętownictwa St. inż. I stopnia, sem. IV, Transport Automatyzacja statku 1 WPROWADZENIE M. H. Ghaemi Luty 2015 Automatyzacja statku 1. Wprowadzenie 1 Kierunek:
Bardziej szczegółowoI. KARTA PRZEDMIOTU INŻYNIERIA BEZPIECZEŃSTWA NAWIGACJI
I. KARTA PRZEDMIOTU. Nazwa przedmiotu: INŻYNIERIA BEZPIECZEŃSTWA NAWIGACJI. Kod przedmiotu: Nj. Jednostka prowadząca: Wydział Nawigacji i Uzbrojenia Okrętowego 4. Kierunek: Nawigacja 5. Specjalność: Nawigacja
Bardziej szczegółowoMANEWRY CZŁOWIEK ZA BURTĄ NA WSPÓŁCZESNYCH STATKACH MORSKICH
Arkadiusz Łukaszewicz Akademia Morska w Gdyni MANEWRY CZŁOWIEK ZA BURTĄ NA WSPÓŁCZESNYCH STATKACH MORSKICH W dzisiejszych czasach, kiedy różnorodność typów statków jest ogromna, niemożliwe jest opracowanie
Bardziej szczegółowoPodstawowe przepisy prawa drogi na morskich i śródlądowych drogach wodnych; Ochrona wód przed zanieczyszczeniem; Etykieta jachtowa
Test egzaminacyjny z teorii na stopień Żeglarza Jachtowego Na każde pytanie jest jedna poprawna odpowiedź którą należy zaznaczyć na polu z numerem pytania na karcie Egzamin teoretyczny Podstawowe przepisy
Bardziej szczegółowoKONCEPCJA BAZY DANYCH NAWIGACYJNO-HYDROGRAFICZNEGO ZABEZPIECZENIA (NHZ) NA POLSKICH OBSZARACH MORSKICH
ZESZYTY NAUKOWE AKADEMII MARYNARKI WOJENNEJ ROK LII NR 3 (186) 2011 Czesł aw Dyrcz Akademia Marynarki Wojennej KONCEPCJA BAZY NAWIGACYJNO-HYDROGRAFICZNEGO ZABEZPIECZENIA (NHZ) NA POLSKICH OBSZARACH MORSKICH
Bardziej szczegółowoBuddy flight w Systemie FPV Pitlab
Buddy flight w Systemie FPV Pitlab Loty FPV zyskują coraz większą popularność na świecie i coraz więcej osób spędza w ten sposób wolny czas. Bardzo często na jednym lotnisku modelarskim równocześnie kilka
Bardziej szczegółowoSystem Automatycznej Identyfikacji. Automatic Identification System (AIS)
System Automatycznej Identyfikacji Automatic Identification System (AIS) - 2 - System AIS (system automatycznej identyfikacji - ang. Automatic Identification System) stanowi jedno ze źródeł pozyskiwania
Bardziej szczegółowoZnaki Ŝeglugowe regulujące ruch Ŝeglugowy na drogach wodnych Dz. Ust Nr 212, poz. 2072
Znaki Ŝeglugowe regulujące ruch Ŝeglugowy na drogach wodnych Dz. Ust Nr 212, poz. 2072 A.1 Zakaz przejścia A.2 Zakaz wyprzedzania A.3 Zakaz wyprzedzania (dotyczy zestawów) A.4 Zakaz mijania i wyprzedzania
Bardziej szczegółowoPROGRAM SZKOLENIA PODSTAWOWEGO KURSU KATEGORII "B"
PROGRAM SZKOLENIA PODSTAWOWEGO KURSU KATEGORII "B" Plan nauczania Kurs obejmuje: a) zajęcia teoretyczne w wymiarze co najmniej 30 godzin dydaktycznych, w tym tematy: Temat 1 Pojęcia podstawowe: Definicje:
Bardziej szczegółowoAKADEMIA MORSKA W SZCZECINIE
AKADEMIA MORSKA W SZCZECINIE Instytut InŜynierii Ruchu Morskiego Zakład Urządzeń Nawigacyjnych Ćwiczenie nr 2 Parametry techniczno - eksploatacyjne radarów Szczecin 2009 TEMAT: Parametry techniczno - eksploatacyjne
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA RADOMSKA im. K. Pułaskiego PRACE NAUKOWE TRANSPORT NR...(...) 2005 WYMAGANIA DOKŁADNOŚCIOWE DLA RADAROWEGO SYSTEMU VTS
POLITECHNIKA RADOMSKA im. K. Pułaskiego PRACE NAUKOWE TRANSPORT NR...(...) 2005 WYMAGANIA DOKŁADNOŚCIOWE DLA RADAROWEGO SYSTEMU VTS Henryk ŚNIEGOCKI Akademia Morska w Gdyni, Wydział Nawigacyjny ul. Morska
Bardziej szczegółowoWarszawa, dnia 14 grudnia 2012 r. Poz. 1412 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA TRANSPORTU, BUDOWNICTWA I GOSPODARKI MORSKIEJ 1) z dnia 4 grudnia 2012 r.
DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 14 grudnia 2012 r. Poz. 1412 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA TRANSPORTU, BUDOWNICTWA I GOSPODARKI MORSKIEJ 1) z dnia 4 grudnia 2012 r. w sprawie Narodowego
Bardziej szczegółowoPolitechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Katedra Inżynierii Systemów Sterowania
Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Katedra Inżynierii Systemów Sterowania Metody optymalizacji Metody bezgradientowe optymalizacji bez ograniczeń Materiały pomocnicze do ćwiczeń
Bardziej szczegółowoPRZEPISY L.p. Pytanie
PRZEP L.p. Pytanie 1 Który jacht ma pierwszeństwo płynący prawym halsem czy lewym? 2 Który jacht ma pierwszeństwo wchodzący czy wychodzący z portu? 3 Który jacht ma pierwszeństwo płynący z prądem rzeki
Bardziej szczegółowoKOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH. Projekt ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (WE) NR.../2010. z dnia [...]
KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH Bruksela, dnia [ ] r. Projekt ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (WE) NR.../2010 z dnia [...] ustanawiające wspólne wymagania dotyczące korzystania z przestrzeni powietrznej oraz procedury
Bardziej szczegółowoZESZYTY NAUKOWE NR 6(78) AKADEMII MORSKIEJ W SZCZECINIE
ISSN 1733-8670 ZESZYTY NAUKOWE NR 6(78) AKADEMII MORSKIEJ W SZCZECINIE I N Ż Y N I E R I A R U C H U M O R S K I E G O 2 00 5 Andrzej Łebkowski, Roman Śmierzchalski, Marcin Tobiasz, Krzysztof Dziedzicki,
Bardziej szczegółowoARKUSZ EGZAMINACYJNY ETAP PRAKTYCZNY EGZAMINU POTWIERDZAJĄCEGO KWALIFIKACJE ZAWODOWE CZERWIEC 2010
Zawód: technik nawigator morski Symbol cyfrowy zawodu: 314[01] Numer zadania: 1 Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu 314[01]-01-102 Czas trwania egzaminu: 240 minut
Bardziej szczegółowoDOBÓR PRĘDKOŚCI BEZPIECZNEJ ORAZ MANEWRY KOTWICZENIA DLA STATKU TYPU VLCC NA TORZE PODEJŚCIOWYM DO PORTU PÓŁNOCNEGO GDAŃSK
PRACE WYDZIAŁU NAWIGACYJNEGO nr 17 AKADEMII MORSKIEJ W GDYNI 2005 SHIVANDRA SINGH JANUSZ PAROLCZYK ARKADIUSZ ŁUKASZEWICZ SŁAWOMIR WOŹNICA JAKA KATEDRA? DOBÓR PRĘDKOŚCI BEZPIECZNEJ ORAZ MANEWRY KOTWICZENIA
Bardziej szczegółowoPoradnik pieszego. czyli przepisy dla każdego
Poradnik pieszego czyli przepisy dla każdego PIESZY osoba znajdującą się poza pojazdem na drodze i niewykonującą na niej robót lub czynności przewidzianych odrębnymi przepisami; za pieszego uważa się również
Bardziej szczegółowoHenryk Śniegocki Tomasz Maracewicz. Jacht widziany z mostka statku handlowego: stereotypy i zagrożenia
Henryk Śniegocki Tomasz Maracewicz Jacht widziany z mostka statku handlowego: stereotypy i zagrożenia Cel prezentacji zwrócenie uwagi na najczęstsze przyczyny nieporozumień: statek jacht żaglowy rozważenie
Bardziej szczegółowoManewry w ruchu drogowym
Manewry w ruchu drogowym Włączanie się do ruchu Włącznie się do ruchu następuje przy rozpoczynaniu jazdy po zatrzymaniu lub postoju nie wynikającym z warunków lub przepisów ruchu drogowego, jak również
Bardziej szczegółowoMarzec Politechnika Gdańska Wydział Oceanotechniki i Okrętownictwa St. inż. I stopnia, sem. IV, Oceanotechnika, ZiMwGM
Politechnika Gdańska Wydział Oceanotechniki i Okrętownictwa St. inż. I stopnia, sem. IV, Oceanotechnika, ZiMwGM Podstawy automatyzacji okrętu 1 WPROWADZENIE M. H. Ghaemi Marzec 2016 Podstawy automatyzacji
Bardziej szczegółowoZAKŁAD URZĄDZEŃ NAWIGACYJNYCH
y prac dyplomowych inżynierskich dla studentów dziennych prowadzone przez nauczycieli akademickich Instytutu Inżynierii Ruchu Morskiego na rok akademicki 2008/2009 lp tematy pracy promotor dyplomant data
Bardziej szczegółowoZNOWELIZOWANE WYMAGANIA TECHNICZNO- EKSPLOATACYJNE DLA RADAROWYCH URZĄDZEŃ STATKOWYCH
PRACE WYDZIAŁU NAWIGACYJNEGO nr 21 AKADEMII MORSKIEJ W GDYNI 2008 RYSZARD WAWRUCH Akademia Morska w Gdyni Katedra Nawigacji ZNOWELIZOWANE WYMAGANIA TECHNICZNO- EKSPLOATACYJNE DLA RADAROWYCH URZĄDZEŃ STATKOWYCH.
Bardziej szczegółowoManewry w ruchu drogowym
Manewry w ruchu drogowym Włączanie się do ruchu Włącznie się do ruchu następuje przy rozpoczynaniu jazdy po zatrzymaniu lub postoju nie wynikającym z warunków lub przepisów ruchu drogowego, jak równieŝ
Bardziej szczegółowoPrzerzutnik ma pewną liczbę wejść i z reguły dwa wyjścia.
Kilka informacji o przerzutnikach Jaki układ elektroniczny nazywa się przerzutnikiem? Przerzutnikiem bistabilnym jest nazywany układ elektroniczny, charakteryzujący się istnieniem dwóch stanów wyróżnionych
Bardziej szczegółowoZESZYTY NAUKOWE NR 2 (74) AKADEMII MORSKIEJ W SZCZECINIE. Układy współrzędnych stosowane w nawigacji na akwenach ograniczonych
ISSN 0209-2069 Stanisław Gucma ZESZYTY NAUKOWE NR 2 (74) AKADEMII MORSKIEJ W SZCZECINIE EXPLO-SHIP 2004 Układy współrzędnych stosowane w nawigacji na akwenach ograniczonych Słowa kluczowe: nawigacja pilotażowa,
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY 1) z dnia 5 listopada 2010 r.
Dziennik Ustaw Nr 217 15286 Poz. 1431 1431 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY 1) z dnia 5 listopada 2010 r. w sprawie sposobu przekazywania i obiegu informacji w zakresie ochrony żeglugi i portów Na
Bardziej szczegółowoŚwiatła sygnalizacji wzrokowej statków morskich
Światła sygnalizacji wzrokowej statków morskich by Mako 1 www.m4ko.pl Sektory świecenia statków morskich Grupy świateł, które występują zawsze razem i są widoczne dookoła widnokręgu. Na białym tle znajdują
Bardziej szczegółowoAutomatyzacja i sterowanie statkiem
Automatyzacja i sterowanie statkiem Komitet Automatyki i Robotyki Polskiej Akademii Nauk Monografie Tom 18 Komitet Redakcyjny serii Tadeusz Kaczorek (przewodnicz¹cy) Stanis³aw Bañka Miko³aj Bus³owicz W³adys³aw
Bardziej szczegółowoEGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 ZASADY OCENIANIA
Układ graficzny CKE 2018 EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 ZASADY OCENIANIA Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Nazwa kwalifikacji: Planowanie
Bardziej szczegółowoWyznaczanie trójkątów widoczności na skrzyżowaniu dwóch dróg
Wyznaczanie trójkątów widoczności na skrzyżowaniu dwóch dróg ROZPORZĄDZENIE MINISTRA TRANSPORTU I GOSPODARKI MORSKIEJ z dnia 2 marca 1999 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi
Bardziej szczegółowoAKADEMIA MORSKA W SZCZECINIE. JEDNOSTKA ORGANIZACYJNA: Wydział nawigacyjny Instytut Inżynierii Ruchu Morskiego Zakład Urządzeń Nawigacyjnych
AKADEMIA MORSKA W SZCZECINIE JEDNOSTKA ORGANIZACYJNA: Wydział nawigacyjny Instytut Inżynierii Ruchu Morskiego Zakład Urządzeń Nawigacyjnych INSTRUKCJA Parametry techniczno - eksploatacyjne radarów Laboratorium
Bardziej szczegółowoSzlakiem latarni morskich
Szlakiem latarni morskich Latarnie morskie LATARNIE MORSKIE Latarnia morska w znaczeniu nawigacji terrestrycznej istotny znak nawigacyjny (stawa lub latarniowiec), o unikalnej konstrukcji, malowany w sposób
Bardziej szczegółowoPROCEDURA UZYSKANIA KARTY ROWEROWEJ W OGÓLNOKSZTAŁCĄCEJ SZKOLE MUZYCZNEJ I/II STOPNIA im. FRYDERYKA CHOPINA W BYTOMIU
PROCEDURA UZYSKANIA KARTY ROWEROWEJ W OGÓLNOKSZTAŁCĄCEJ SZKOLE MUZYCZNEJ I/II STOPNIA im. FRYDERYKA CHOPINA W BYTOMIU Podstawa prawna: 1) Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r., o kierujących pojazdami, ( Dz.U.
Bardziej szczegółowoAKADEMIA MORSKA W SZCZECINIE. JEDNOSTKA ORGANIZACYJNA: Wydział nawigacyjny Instytut Inżynierii Ruchu Morskiego Zakład Urządzeń Nawigacyjnych
AKADEMIA MORSKA W SZCZECINIE JEDNOSTKA ORGANIZACYJNA: Wydział nawigacyjny Instytut Inżynierii Ruchu Morskiego Zakład Urządzeń Nawigacyjnych INSTRUKCJA Parametry techniczno - eksploatacyjne radarów Laboratorium
Bardziej szczegółowoPRZEPISY REGATOWE ŻEGLARSTWA
THE RACING RULES OF SAILING PRZEPISY REGATOWE ŻEGLARSTWA 2013 2016 International Sailing Federation Polski Związek Żeglarski Opracował: Ryszard Skarbiński Przepisy Regatowe Żeglarstwa 2013-2016 Jako wiodąca
Bardziej szczegółowoKLASYFIKACJI I BUDOWY STATKÓW MORSKICH
PRZEPISY KLASYFIKACJI I BUDOWY STATKÓW MORSKICH ZMIANY NR 1/2013 do CZĘŚCI IV STATECZNOŚĆ I NIEZATAPIALNOŚĆ 2010 GDAŃSK Zmiany Nr 1/2013 do Części IV Stateczność i niezatapialność 2010, Przepisów klasyfikacji
Bardziej szczegółowoPROCEDURY UZYSKANIA KARTY ROWEROWEJ W SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 6 IM. JÓZEFA KRETA W USTRONIU
Załącznik do Zarządzenia nr 7 z dnia 3 czerwca 2013 r. Dyrektora Szkoły Podstawowej nr 6 w Ustroniu PROCEDURY UZYSKANIA KARTY ROWEROWEJ W SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 6 IM. JÓZEFA KRETA W USTRONIU I. Ogólne zasady
Bardziej szczegółowo"Synteza elektronawigacyjnego układu sterowania statkiem z wykorzystaniem algorytmów mrówkowych"
r Dr hab. inż. Marcin Ziółkowski Katedra Elektrotechniki Teoretycznej i Informatyki Wydział Elektryczny Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie Szczecin, 30 marca 2015 r. Recenzja rozprawy
Bardziej szczegółowoAlgorytm. a programowanie -
Algorytm a programowanie - Program komputerowy: Program komputerowy można rozumieć jako: kod źródłowy - program komputerowy zapisany w pewnym języku programowania, zestaw poszczególnych instrukcji, plik
Bardziej szczegółowoSTATEK, POLSKA PRZYNALEŻNOŚĆ STATKU, REJESTR STATKÓW MORSKICH ZARYS PROJEKTU ZMIAN KODEKSU MORSKIEGO
IV OGÓLNOPOLSKA KONFERENCJA PRAWA MORSKIEGO WYDZIAŁ PRAWA I ADMINISTRACJI UG GDAŃSK, 26 LUTEGO 2015 STATEK, POLSKA PRZYNALEŻNOŚĆ STATKU, REJESTR STATKÓW MORSKICH ZARYS PROJEKTU ZMIAN KODEKSU MORSKIEGO
Bardziej szczegółowoProbabilistyczny model oceny bezpieczeństwa na akwenach przybrzeżnych. Marcin Przywarty
Probabilistyczny model oceny bezpieczeństwa na akwenach przybrzeżnych Marcin Przywarty Szczecin, 2010 1 Marcin Przywarty Probabilistyczny model oceny bezpieczeństwa na akwenach przybrzeżnych W związku
Bardziej szczegółowoZARZĄDZENIE Dyrektora Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie. z dnia 04 grudnia 2009 r.
ZARZĄDZENIE Dyrektora Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie z dnia 04 grudnia 2009 r. w sprawie uprawiania żeglugi na wodach granicznych rzeki Odry, rzeki Odry Zachodniej i rzeki Nysy Łużyckiej Na podstawie
Bardziej szczegółowoTEST WIEDZY PRZEZNACZONY DO STOSOWANIA TYLKO NA ELIMINACJACH REJONOWYCH XXXVII OGÓLNOPOLSKIEGO TURNIEJU BEZPIECZEŃSTWA W RUCHU DROGOWYM
TEST WIEDZY PRZEZNACZONY DO STOSOWANIA TYLKO NA ELIMINACJACH REJONOWYCH XXXVII OGÓLNOPOLSKIEGO TURNIEJU BEZPIECZEŃSTWA W RUCHU DROGOWYM SZKOŁY PODSTAWOWE 2014 r 1. Z całej szerokości drogi jako pieszy
Bardziej szczegółowoEGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA
Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 2018 Nazwa kwalifikacji: Planowanie i prowadzenie żeglugi po śródlądowych drogach wodnych i morskich wodach
Bardziej szczegółowo