Priorytet 2.1. Priorytet 2.2

Transkrypt

1 FORMULARZ WNIOSKU Priorytet 1.1 Priorytet 2.1 Priorytet 2.2 Radosław Domagała Wydział ds. Programu LIFE Departament Ochrony Przyrody i Edukacji Ekologicznej r.

2 Wymierny efekt Rozwiązanie problemu środowiskowego Odniesienie do tematów priorytetowych Zdefiniowany problem środowiskowy r.

3 Wszystkie cele projektu rozpoczynając od najważniejszych. Cele te muszą być realne i jednoznaczne muszą przejrzyste (jednoznaczne) r.

4 Project objectives: The main objective of the project is to demonstrate the operation of an innovative technology for waste management of selected groups, including sewage sludge to lightweight aggregate s manufacture. New method of disposal of sewage sludge developed at the Institute of Mechanised Construction and Rock Mining is based on the assumption of using a variety of wastes and neutralizes them in a single process to produce a commercial product such as a construction product - lightweight aggregate, to the widespread market usage. Product must meet all safety requirements. To receive the artificial lightweight aggregates the thermal synthesis of sewage sludge with other wastes was applied. The method of producing artificial light aggregates from waste has been submitted to the Patent Office - patent application No. P "Method of obtaining lightweight aggregate from municipal and industrial waste." The main object of the project will be achieved through the implementation of the strategic objectives of the project, namely: - Construction of a Prototype of Demonstration Installation - realized at the Institute of Mechanised Construction and Rock Mining production of lightweight aggregate at the laboratory scale, has enabled for assumptions and technical requirements to be more specific, which is necessary to start the production of lightweight aggregates on the basis of mineral waste, and municipal sewage sludge at the technical scale. LISTA CELÓW, EWENTUALNIE Z KRÓTKIM OPISEM, - Conducting a coherent information campaign on the realized project - The project envisages to reach the widest possible audience, both potential project stakeholders, as well as general public with information about the implemented project. Achieving POCZYNAJĄC this objective DO will be possible by using different and complementary channels of promotion and information. NAJWAŻNIEJSZEGO - Implementation of actions, which presents a new technology Assumptions of developed technology will be presented, inter alia, in articles in professional journals, or during information sessions held during the project. The most important action to present the technology will be demonstration visits by those interested in starting their own installation for the manufacture of lightweight aggregate from sewage sludge and waste silica. WNIOSEK DO NFOŚiGW WYPEŁNIAMY W JĘZYKU POLSKIM Implementation of the project will also contribute to: - Verification of the developed technology at the technical scale The technology was developed in the Institute at the laboratory scale. Studies carried out in accredited by the PCA No. AB 049 and notified by the European Union No IMBiGS s laboratory have demonstrated that the application of heat fusion of sewage sludge and mineral waste allows to obtain safe commercial product - a lightweight aggregate. - Increase of public awareness about the problem of managing sewage sludge The use of sewage sludge has a relatively low level of social acceptance. Raising public awareness in order to gain its acceptance for an Applicant s developed method of managing sewage sludge is especially important with the constantly growing public sensitivity to issues of environmental protection. The Applicant understands that the long-term impact of the project will contribute to reducing negative environmental impact of waste management. Start of lightweight aggregate s production at the industrial scale will contribute to significant improvement of the environment, due to the use of raw materials for the production of waste, currently stored in separate landfills. This will allow the recovery of land and reduce storage costs and reduce consumption of renewable natural resources r.

5 Jakie środki zostaną wykorzystane w trakcie projektu dla osiągnięcia celów określonych powyżej (nie należy wskazywać środków finansowych) r.

6 Actions and means involved: In order to achieve the objectives of the project the following actions will be taken: JAKIE ŚRODKI ZOSTANĄ ZAANGAŻOWANE, JAKIE DZIAŁANIA PODJĘTE, ABY OSIĄGNĄĆ WSKAZANE CELE 1. Refining the technical concept and development of design documentation for the developed innovative technology. The technology was developed at the laboratory scale and has been verified experimentally with the production line of capacity about 60 kg / hour. Based on this, certain basic parameters of the process of thermal treatment of sewage sludge have been developed. Adapting technology to reach the technical scale requires refining of technical assumptions. The technology is innovative at the world scale; hence there is no ready-made production equipment, which could be implemented. KONIECZNA SPÓJNOŚĆ 2. Building and launching a Prototype of Demonstration Installation Z CELAMI I ZAKŁADANYMI Creation a Prototype of Demonstration Installation will require design of (including the design phase), or the purchase and adaptation REZULTATAMI of appropriate devices and their combination in the production installation. Design of a single technological line must ensure receipt of the final product with properties similar to those previously obtained in laboratory scale. Starting a Prototype of Demonstration Installation confirms to potential future investors economic viability, and ecological safety of the developed technology 3. Information campaign targeted at potential project stakeholders, as well as the general public Important element of the project is to conduct a coherent information campaign on the project. Thanks to this operation, it will be possible to promote innovative practice of managing sewage sludge, and thereby stimulate interest of potential investors with developed technology. At the time of ever growing sense of public eco- awareness, it is extremely important to gain public support for the developed technology. 4. Theoretical and practical presentation of the technology Developed by the Institute technology of production lightweight aggregate from sewage sludge will be discussed in detail, and presented during the realization of project s activities WNIOSEK DO NFOŚiGW WYPEŁNIAMY W JĘZYKU POLSKIM NIE WSPOMINAĆ O ŚRODKACH FINANSOWYCH r.

7 Oczekiwane rezultaty bezpośrednio powiązane z rozwiązaniem problemu środowiskowego, opisanych w sposób konkretny, realny i w miarę możliwości wyrażony ilościowo r.

8 Expected results (outputs and quantified achievements): BEZPOŚREDNIO ZWIĄZANE Z PROBLEMAMI ŚRODOWISKOWYMI I CELAMI PROJEKTU 1. A prototype demonstration line for manufacture of lightweight aggregates from sewage sludge and waste silica. 2. Optimized parameters of individual operations in the technology process. 3. Document- Environmental Impact Statement, taking into account technology s environmental impact 4. Document - The energy balance, taking into account the energy needs of the technological process 5. Document - An economic assessment, taking into account the economic viability of technology 6. Six informational meeting and ten demonstrational visits for direct presentation of the technological process 7. Handouts (500 leaflets, 250 brochures, 100 folders) to promote developed technology 8. Project s website, four articles in professional magazines, informational film, and participation at three Trade Fairs, conference summarizing project s realization all of those to disseminate the project s results nationally and among European countries 9. Prevalence of new energy-saving technology of thermal processing of sewage sludge, which in turn may result in restrictions in sourcing of raw materials (security of deposits) and the rational and full usage of waste materials 10. Public education in the field of dissemination of thermal technologies especially in the aspect of EU requirements for sewage sludge management - landfill cost increases - the use of disposal methods of limited (only, at the moment when the processing of waste is taking place) environmental impact (waste stored has much longer impact on the environment) 11. Dissemination of waste management methods as a potential launch of the new direction of waste management, including hazardous waste, which in future may translate into a more technically sound and cost-effective waste disposal. WNIOSEK DO NFOŚiGW WYPEŁNIAMY W JĘZYKU POLSKIM REZULTATY POWINNY BYĆ MOŻLIWE WYRAŻONE ILOŚCIOWO, WYMIERNE KONKRETNE I POWIĄZANE Z DZIAŁANIAMI r.

9 Przejrzysty opis problemu środowiskowego, którego rozwiązanie/zniwelowanie przewidziano w ramach realizacji przedsięwzięcia; problem środowiskowy powinien być poparty stosownymi danymi (w miarę możliwości wyrażonych ilościowo) i określony na dzień składania wniosku r.

10 Opis problemu środowiskowego Osady ściekowe są produktem oczyszczania ścieków i powstają na skutek szeregu procesów fizycznych, fizyczno-chemicznych i biologicznych zachodzących w oczyszczalniach ścieków. Wg definicji zaproponowanej przez Europejski Komitet Normalizacyjny osadem ściekowym nazywamy mieszaninę wody i ciał stałych oddzielonych z różnych typów wody w rezultacie procesów naturalnych lub sztucznych. Zgodnie z art. 3 ust. 3 pkt 2 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (tekst jednolity: Dz. U. PRZYBLIŻENIE Nr 39/2007, poz. PROBLEMU 251 z późn. zm.), przez komunalne osady ściekowe rozumie się pochodzący z oczyszczalni ścieków osad ŚRODOWISKOWEGO, z komór fermentacyjnych KTÓREGO oraz innych instalacji do oczyszczania ścieków komunalnych oraz innych ścieków o składzie zbliżonym do składu ścieków komunalnych. Ilość powstających osadów uzależniona jest od: DOTYCZY PROJEKT - zawartości zanieczyszczeń w ściekach, - technologii oczyszczania, - sposobu przeróbki osadu w celu stabilizacji, zmniejszenia masy i objętości osadu, - reagentów stosowanych w procesie oczyszczania ścieków i przeróbki osadów (zastosowanie reagentów, szczególnie do strącania fosforu powoduje wzrost ilości osadów o 25-35%). Osady ściekowe, zwłaszcza wielkomiejskie, charakteryzują się tym, że poza składnikami organicznymi zawierają szkodliwe związki metali ciężkich. Zgodnie z Dyrektywą ściekową nr 91/271/EWG, osady powstające na oczyszczalniach powinny być wtórnie wykorzystane wszędzie tam, gdzie jest to możliwe. Składowanie osadów wraz z odpadami jest na ostatnim miejscu w hierarchii utylizacji, po zapobieganiu, recyklingu i odzysku, kierując się ogólną zasadą minimalizacji ilości ładunku biodegradowalnego składowanego na wysypiskach do 50% w 2013 roku. Składowanie osadów jest zabronione wg polskiego prawa (gdy zawartość węgla organicznego Corg > 5%). Potwierdzeniem powyższych założeń jest Regulacja o charakterze ramowym w gospodarce odpadami - dyrektywa Rady Europy 75/442/EWG zmieniona w roku 1991 (91/156/EWG). Zobowiązuje ona kraje członkowskie do zapobiegania powstawaniu odpadów, ograniczania ich ilości i zmniejszania szkodliwości. Przenosi również ze szczebla lokalnego na krajowy nadzór nad gospodarką odpadami. Zgodnie z powyższą Dyrektywą gospodarowanie odpadami musi odbywać się w sposób bezpieczny dla zdrowia ludzkiego i środowiska. Jednym z kluczowych elementów strategii gospodarowania odpadami jest hierarchia postępowania z odpadami i zasada zanieczyszczający płaci. Z dyrektywy wynikają ponadto obowiązki w zakresie przygotowania przez samorządy planów gospodarki odpadami. Zgodnie z Art. 5 tej dyrektywy wymaga się od państw członkowskich stworzenia JAK odpowiedniej ODNOSZĄ SIĘ zintegrowanej DO NIEGO sieci REGULACJE urządzeń do unieszkodliwiania odpadów, która musi zapewnić Wspólnocie jako całości samowystarczalność UNIJNE w zakresie I POLSKIE unieszkodliwiania odpadów, a państwom członkowskim stopniowe osiąganie tego celu indywidualnie, biorąc pod uwagę warunki geograficzne lub potrzebę specjalistycznych urządzeń dla niektórych typów odpadów. Sieć instalacyjna musi także umożliwiać unieszkodliwianie odpadów w jednym z najbliższych urządzeń, za pomocą najodpowiedniejszych metod i technologii w celu zapewnienia wysokiego poziomu ochrony środowiska naturalnego oraz zdrowia publicznego.

11 Opis problemu środowiskowego Ze względu na wymienione powyżej prawodawstwo oraz standaryzację wymagań UE w dziedzinie ochrony środowiska, zaistniała konieczność zagospodarowywania odpadów dotychczas składowanych w skali masowej. Dotyczy to zarówno odpadów mineralnych jak i organicznych. Nowego podejścia wymaga zagospodarowanie przyrastających corocznie lagun osadów ściekowych z istniejących i nowo wybudowanych oczyszczalni ścieków, odpadów wydobywczych związanych z wydobyciem węgla oraz odpadowych frakcji popłuczkowych wytwarzanych masowo w procesie produkcji kruszyw naturalnych. Osady ściekowe powstające w procesie oczyszczania ścieków, stają się coraz poważniejszym problemem w wielu krajach europejskich a także na świecie. Związane jest to ze stopniowym wzrostem ich ilość, wynikającym ze zwiększania ilości oczyszczanych ścieków. Wg danych Eurostatu ( w ciągu 10 lat ilość wytworzonych osadów wyrażona w kilogramach na mieszkańca wzrosła: w Hiszpanii o 41% (z poziomu 17 kg), na Węgrzech o 125% (z poziomu 8 kg) i w Wielkiej Brytanii o 70% (z poziomu 19 kg). Bezwzględna ilość wytworzonych osadów, mierzona w milionach kilogramów, wzrosła: w Irlandii o 58% (z poziomu 35 mln kg), w Grecji o 98% (z poziomu 59 mln kg), w Hiszpanii o 55% (z poziomu 686 mln kg), na Węgrzech o 127% (z poziomu 81 mln kg) i w Wielkiej Brytanii o 76% (z poziomu 1078 mln kg). Powyższe dane pokazują, iż zwiększenie produkcji osadów nastąpiło szczególnie w krajach, które w ostatnich latach poczyniły inwestycję w budowę oczyszczalni ścieków. Należy sądzić, że również w innych krajach, KONKRETNE które rozbudują WIELKOŚCI oczyszczalnie nastąpi wzrost problemu osadów CHARAKTERYZUJĄCE PROBLEM ściekowych. Dlatego konieczne jest podjęcie działań zmierzających do systemowego rozwiązania tego problemu. W najbliższym czasie zwłaszcza utylizacja osadów ściekowych stanie się jednym z poważniejszych problemów do rozwiązania również w Polsce. Aktualne prognozy wskazują, iż ze względu na szybki rozwój nowych sieci kanalizacyjnych i nowych oczyszczalni ścieków w Polsce, w przeciągu najbliższych 10 lat dwukrotnie wzrośnie ilość osadów ściekowych, stanowiących zagrożenie dla środowiska. Na dziś liczba ta wynosi 500 tys Mg suchej masy osadów ściekowych. Szeroko stosowane termiczne przekształcanie osadów jest dość kosztowne. Produkt syntezy termiczne nie jest inertny i nadal ma formę odpadu (zawiera wolne metale ciężkie).

12 Lista ryzyk i sposoby jego minimalizacji r.

13 Na etapie przygotowywania niniejszego projektu Wnioskodawca zidentyfikował następujące zagrożenia: 1. Ryzyko techniczne / technologiczne - Wnioskodawca w celu marginalizacji ryzyka związanego z właściwym wykonaniem i obsługą linii posiłkował się będzie renomowanymi firmami zewnętrznymi (dotyczy to przede wszystkim przygotowania dokumentacji technicznej linii). Istotny jest również fakt, iż Wnioskodawca dysponuje kadrą specjalistów posiadających doświadczenie w realizacji projektów polegających na zagospodarowaniu odpadów. 2. Ryzyko finansowe - zadbał o zachowanie należytej płynności finansowej przedsięwzięcia poprzez oparcie inwestycji na środkach pochodzących ze źródeł instrumentu LIFE+, dofinansowania krajowego oraz środków własnych, w pełni pokrywających potrzeby finansowe projektu w pierwszych 18 miesiącach jego realizacji. 3. Ryzyko organizacyjne - z doświadczeń Wnioskodawcy wynika, iż w przypadku realizacji projektów współfinansowanych ze źródeł publicznych ogromne znaczenie ma właściwe rozliczanie projektu wobec instytucji wdrażającej. Wynika to z faktu, iż błędne bądź nieprawidłowe (niezgodne z podpisaną umową o dofinansowanie) prowadzenie inwestycji, może skutkować niewypłaceniem przyznanych środków, bądź ich zwrotem. Mając na względzie doświadczenie Wnioskodawcy w rozliczaniu projektów finansowanych z różnych źródeł (Fundusze Struktuaralne , środki Norweskiego Mechanizmu Finansowego / Europejskiego Obszaru Gospodarczego, środki 6 Programu Ramowego, środki CIP Competetiveness and Innovation Programme należy uznać, iż zagrożenie to zostało ograniczone do W JAKI SPOSÓB RYZYKA ZOSTANĄ OGRANICZONE? minimum. Technologia syntezy kruszyw sztucznych z odpadów mineralnych i osadów ściekowych nie powoduje emisji zanieczyszczeń do gleby i nie powoduje wytwarzania ścieków. Proces termiczny jest związany z emisją z instalacji gazów. Na podstawie art. 145 ust. 1 pkt 1 oraz art. 146 ust. 2 i 4 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (Dz. U. Nr 62, JAKIE POZWOLENIA BĘDĄ POTRZEBNE? poz. 627, z późn. zm.) oraz Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 4 sierpnia 2003r, w sprawie standardów emisyjnych z instalacji (Dz.U. z 2003 r Nr 163, poz 1584), instalacja tego typu jest w świetle przepisów traktowana tak jak instalacja do spalania i współspalania odpadów. W rozdziale 3 ww. Rozporządzenia art.7 ust. 2 precyzuje, że przepisów dotyczących standardów emisyjnych z instalacji nie stosuje się do instalacji doświadczalnych wykorzystywanych do prac badawczo-rozwojowych, prac naukowych i prób mających na celu usprawnienie procesu spalania, przerabiających mniej niż 50 Mg odpadów rocznie. Mimo, że nie musimy dotrzymywać standardów emisyjnych wg rozporządzenia, przewidujemy, że linia zostanie wyposażona w odpowiednie układy do oczyszczania gazów spalinowych, ponieważ naszym zamierzeniem jest wykonanie na tej linii operatu dotyczącego oddziaływania technologii syntezy kruszyw lekkich na środowisko, jako podstawowego elementu umożliwiającego przyszłe stosowanie tej technologii przez zainteresowane podmioty gospodarcze. Zakładamy więc, że w wybudowanej linii zostanie zainstalowany i sprawdzony taki system oczyszczania gazów spalinowych, który zagwarantuje spełnienie standardów emisyjnych przewidzianych dla instalacji do spalania i współspalania odpadów. Projekt zakłada uruchomienie linii demonstracyjnej na terenie należącym do IMBiGS, na którym zgodnie z prawem budowlanym Instytut posiada zezwolenie na prowadzenie tego typu działalności. W związku z powyższym nie ma konieczności występowania o zmianę sposobu użytkowania terenu. Budowana instalacja nie spowoduje emisji zanieczyszczeń do gleby i ścieków, natomiast powodować będzie emisję gazów. Na podstawie art. 145 ust. 1 pkt 1 oraz art. 146 ust. 2 i 4 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (Dz. U. Nr 62, poz. 627, z późn. zm.) instalacja tego typu jest w świetle przepisów traktowana tak jak instalacja do spalania i współspalania odpadów.

14 Interesariusze podmioty (organizacje, organy, osoby, grupy, itd.) zainteresowane kwestiami, których dotyczy projekt. Uczestnicy projektu są z założenia interesariuszami i nie muszą być wymieniani w tej części. Podczas realizacji projektu należy zapewnić odpowiednią konsultację z interesariuszami, Grupa docelowa odbiorcy (mieszkańcy, organizacje, inne podmioty) do których kierowane są działania przedsięwzięcia, powinni zostać precyzyjnie zdefiniowani (jakościowo i ilościowo) i muszą być bezpośrednio związani lub odpowiedzialni za problem środowiskowy, którego dotyczy projekt r.

15 Odbiorcami projektu, w pierwszej kolejności, będą podmioty wytwarzające wskazane poniżej strumienie odpadów: 1. Osady ściekowe 2. Odpadowe frakcje krzemionki z domieszkami innych surowców mineralnych (górnictwo skalne), 3. Pofloatacyjne odpady zanieczyszczone związkami metali, w tym metalami ciężkimi 4. Odpady powęglowe 5. Szkło odpadowe O potencjalnym zainteresowaniu projektem mogą świadczyć dane liczbowe obrazujące problem osadów ściekowych: Roczna wielkość produkcji osadów zwyczajnych (w 1000 ton) w krajach europejskich w latach przedstawiała się następująco: Kraj 2004 rok 2006 rok WSKAZANIE KTO BĘDZIE ZAINTERESOWANY PROJEKTEM? EU (27 państw) e e EU (25 państws) e e EU (15 państw) e e Strefa Euro (15 państw) e e Belgia e SZACUNKOWE DANE POKAZUJĄCE POTENCJALNĄ WIELKOŚĆ ZAINTERESOWANIA [ ] Do Instytutu zgłaszają się podmioty zainteresowane opracowaną technologią (jej zakupem, wdrożeniem), jak również bezpośrednio samym produktem końcowym technologii sztucznym kruszywem lekkim. Stąd też jest konieczność sprawdzenie technologii w skali technicznej i ewentualna jej korekta, tak aby w niedalekiej przyszłości uruchomiona została w skali przemysłowej produkcja kruszyw sztucznych z osadów ściekowych i wybranych grup odpadów. Dotychczas zainteresowanie technologią i jej produktem finalnym potwierdziły w formie pisemnej m.in.: - PPHU Polblume z Piaseczna, - Laboratorium Dachów Zielonych z Wołomina, - Bio-Med. Z Kielc, - NTI Sp z o.o. z Głogowa - Atut Sp. z o.o. z Lublina - O-pal ze Skierniewic POTWIERDZENIE ZAINTERESOWANIA W FORMIE PISEMNEJ

16 CZĘŚĆ DOTYCZĄCA OBSZARÓW PRIORYTETOWYCH należy scharakteryzować obecny stan wiedzy w dziedzinie przewidywanych do zastosowania technik i metod; przygotować techniczny opis procesów i metod i/lub proponowanych innowacji, nowych elementów, udoskonaleń; należy opisać poprzednie badania i doświadczenie zdobyte w trakcie przygotowań do realizacji projektu, włączając w to analizy wykonalności. projekty pilotażowe oznaczają projekty, w których zastosowana zostaje technika lub metoda nigdzie wcześniej niestosowana lub nietestowana, zapewniająca potencjalne korzyści dla środowiska lub klimatu w porównaniu z istniejącymi najlepszymi praktykami i która może zostać następnie zastosowana w podobnych sytuacjach na szerszą skalę, projekty demonstracyjne oznaczają projekty polegające na zastosowaniu w praktyce, testowaniu, ocenie i rozpowszechnianiu działań, metodyk lub podejść, które są nowe lub nieznane w określonym kontekście projektu, takim jak kontekst geograficzny, ekologiczny, społeczno-ekonomiczny, a które mogłyby być zastosowane w innym miejscu w podobnych okolicznościach. projekty dotyczące najlepszych praktyk oznaczają projekty, które stosują odpowiednie, efektywne pod względem kosztów i nowoczesne techniki, metody i podejścia, biorąc pod uwagę szczególny kontekst projektu (tylko w projektach 2.1. i 2.2.) r.

17 CZĘŚĆ DOTYCZĄCA OBSZARÓW PRIORYTETOWYCH należy scharakteryzować obecny stan wiedzy w dziedzinie przewidywanych do zastosowania technik i metod; przygotować techniczny opis procesów i metod i/lub proponowanych innowacji, nowych elementów, udoskonaleń; należy opisać poprzednie badania i doświadczenie zdobyte w trakcie przygotowań do realizacji projektu, włączając w to analizy wykonalności. Poniżej przedstawiono alternatywne technologie z obszaru zagospodarowywania osadów ściekowych wraz ze źródłami ich prezentowania: 1. Sposób utylizacji osadów ściekowych wg Akademii Podlaskiej [1] - osady miesza się z odpadami węgla brunatnego w stosunku wagowym 0,8-1,5:1,0 i dodaje się do 5% nawozu potasowego, następnie granuluje się i paczkuje. 2. Sposób przetwarzania szlamu z papierni lub podobnych szlamów organicznych wg MINERGY CORP Milwaukee [2] - osady z papierni lub podobne osady organiczne o dużej zawartości popiołu przetwarza się przez spalanie osadu w piecu cyklonowym wraz z innym źródłem paliwa. Ciepło zawarte w osadzie jest odzyskiwane, a popiół zawarty w osadzie jest przetwarzany w szklisty żużel. Do osadu, przed wprowadzeniem do pieca cyklonowego, może być dodawany topnik, taki jak kamień wapienny. Żużel jest użyteczny, jako materiał budowlany, materiał ścierny, materiał do krycia dachów lub do innych celów. [2] 3. Sposób obróbki osadów ściekowych wg Politechniki Częstochowskiej [3] - osady ściekowe podsusza się do stanu powietrzno suchego i korzystnie uśrednia, a następnie miesza się je, najkorzystniej w stosunku wagowym 1:1, z podsuszonym do stanu powietrzno suchego i korzystnie uśrednionym mułem węglowym, najkorzystniej odpadowym mułem z kopalni węgla kamiennego. Uzyskaną mieszankę zwilża się wodą zarobową do uzyskania plastycznej konsystencji i korzystnie sezonuje, a następnie poddaje granulacji dla wykorzystania jako paliwo. PRZYKŁADY Z KRAJU I ZE ŚWIATA 4. Sposób obróbki osadu ze ścieków wg KEMIRA OYJ Helsinki FI [4] - osady ze ścieków, zawierających przynajmniej jeden metal, pochodzący z koagulanta używanego do obróbki ścieków oraz fosfor i ciężkie metale, w celu odzyskania wymienionego przynajmniej jednego metalu i fosforu oraz usunięcia wymienionych ciężkich metali z osadu. Proces polega na zakwaszaniu wymienionych osadów ze ścieków w celu rozpuszczenia metali zawartych w tych osadach, otrzymując w ten sposób zakwaszony roztwór osadu, zawierający przynajmniej 1% wagowy przynajmniej jednego z odzyskiwanych metali. W procesie przeróbki strąca się osad metalu ciężkiego i usuwa się strącony osad z roztworu.

18 CZĘŚĆ DOTYCZĄCA OBSZARÓW PRIORYTETOWYCH Techniczny opis procesów i/lub proponowanych innowacji Opracowana w Instytucie Mechanizacji Budownictwa i Górnictwa Skalnego nowa metoda unieszkodliwiania osadów ściekowych oparta została na założeniu wykorzystania wielu różnych odpadów i zneutralizowania ich w jednym procesie, w celu wytworzenia produktu handlowego np. wyrobu budowlanego kruszywa lekkiego, do szerokiego zastosowania gospodarczego spełniającego wszelkie wymagania bezpieczeństwa (dot. toksyczności produktu). Opracowanie sposobu wytwarzania nowego rodzaju kruszywa lekkiego wyłącznie z surowców odpadowych ma umożliwić uzyskanie: efektu ekologicznego - zagospodarowanie odpadów uciążliwych dla środowiska (osadów ściekowych, zanieczyszczonego szkła i gruzu, odpadów górniczych), efektu ekonomicznego - wytwarzanie kruszywa lekkiego nie jest obciążone kosztami pozyskania PRZEDSTAWIENIE surowca - odwrotnie METODY wytwarzanie kruszywa pozwala na uzyskanie przychodu, związanego z jego sprzedaży oraz z opłat za przyjęcie osadów ściekowych do utylizacji. Do otrzymywania lekkich kruszyw sztucznych zastosowano syntezę termiczną osadów ściekowych z innymi odpadami, dobranymi w taki sposób, aby obniżyć temperaturę procesu syntezy termicznej z około 1600 C do ok. 900 C 1100 C. Uzyskany produkt musi spełniać normowe, europejskie wymagania jakościowe dla lekkich kruszyw sztucznych. [ ] Podstawową strukturą spieku jest kruszywo silikatowe. Składniki palne mieszaniny, pochodzące z osadów ściekowych podczas fazy spiekania wytwarzają gazy, które powodują powstawanie porów w granulkach i utworzenie struktury kruszywa lekkiego. Bardzo ważną cechą opisywanej metody jest fakt, iż związki metali ciężkich, obecne w surowcach wyjściowych, są wbudowane w strukturę powstającego krzemianu w sposób trwały, tworząc odpowiednie krzemiany w sposób analogiczny jak ma to miejsce w naturalnych minerałach. Nie istnieje zatem niebezpieczeństwo ich wymywania, migracji do otoczenia, nawet podczas rozkruszania lub obróbki metodami mechanicznymi. Co więcej, metoda ta może być stosowana nawet do odpadów zawierających ww. substancje niebezpieczne w znacznie większych ilościach (nawet do kilku procent). Produktem końcowym przedstawionej metody jest lekkie kruszywo, stabilne w czasie przechowywania i stosowania. Jego właściwości są analogiczne do właściwości innego kruszywa lekkiego keramzytu, otrzymywanego z surowców naturalnych. CECHY ROZWIĄZANIA

19 CZĘŚĆ DOTYCZĄCA OBSZARÓW PRIORYTETOWYCH Schemat technologiczny produkcji sztucznych kruszyw lekkich O DM Msz Mk Mk F1 F2 PLIKI GRAFICZNE IMPORTUJEMY DO FORMULARZA, NIE ROBIMY Z NICH ZAŁĄCZNIKÓW DM G GB SO PR CHR KR PW Zawrót do procesu mieszania i WYJAŚNIENIE NA CZYM POLEGA ISTOTA Skład kruszywa ROZWIĄZANIA INNOWACYJNEGO Innowacyjny charakter planowanych działań: Opracowana metoda otrzymywania kruszywa lekkiego z osadów ściekowych jest nowatorskim rozwiązaniem w skali światowej. W dostępnych źródłach brak jest wiarygodnych danych, dotyczących stosowania wyłącznie odpadów, jako surowców wyjściowych do wytwarzania bezpiecznych kruszyw lekkich. Metoda oparta jest na reakcji składników w fazie stałej, a więc stabilizacja składników szkodliwych (związków metali ciężkich) zachodzi na poziomie cząsteczkowym. Tego typu rozwiązanie jest znacznie bezpieczniejsze dla środowiska niż powszechnie stosowane technologie stabilizacji substancji niebezpiecznych przez cementyzację, w której substancje te są jedynie powierzchniowo otoczkowane. Reakcja w fazie stałej daje podobny efekt, jak przy witryfikacji, ale temperatura w której zachodzi proces jest o ponad 400 C niższa, co decydująco wpływa na efekt ekonomiczny całego przedsięwzięcia.

20 CZĘŚĆ DOTYCZĄCA OBSZARÓW PRIORYTETOWYCH W ramach niniejszego projektu zbudowana zostanie prototypowa linia demonstracyjna wytwarzania kruszyw lekkich z osadów ściekowych i krzemionki odpadowej. Instalacja składać się będzie z następujących elementów: - Zasobniki mączki krzemionkowej Pojemność 3000 Mg - Zasobniki mączki szklanej Pojemność 500 Mg - Taśmowe wagi dozujące, wydajność maks. 2 Mg/h - Mieszalnik dwuwałowy masy suchej; wydajność maks. 2 Mg/h - Zbiorniki osadów ściekowych; pojemność 1500 Mg - Układ dozowania osadów ściekowych - Mieszadło; wydajność maks. 2 Mg/h - Granulator bębnowy; wydajność maks. 3 Mg/h - Suszarnia (przeponowa); odparowanie wody 3 Mg/h z układem odzysku ciepła - Generator gazów suszących Moc cieplna palnika ok kw - Piec obrotowy z palnikiem olejowym; przewidywane wymiary Ø1,5 m, L 20 mi układem odpylania i neutralizacji gazów spalinowych - Chłodnik bębnowy;ø 1,2 m, L = 6m - Filtr tkaninowy pulsacyjny Pow. Filtrac.1) 400 m2 - Filtr tkaninowy pulsacyjny Pow. Filtrac. 2) 200m2 - Filtr chemiczny - Wentylator wyciągowy - Sprężarka 0,3 MPa - Sprężarka 0,6 MPa - Podajniki ślimakowe - System sterowania i monitoringu CO ZOSTANIE ZADEMONSTROWANE?

21 CZĘŚĆC SZCZEGÓŁOWY OPIS PLANOWANYCH DZIAŁAŃ W wyjątkowych przypadkach dopuszczalne również w priorytetach 2.1 i r.

22 CZĘŚĆC SZCZEGÓŁOWY OPIS PLANOWANYCH DZIAŁAŃ Czynności obowiązkowe, które muszą być wykazane jako odrębne działania z kategorii Zarządzanie projektem i monitorowanie: Zarządzanie projektem (w tym wyjazd na kick-off meeting 2 osoby) m.in. opis sposobu zarządzania, schemat organizacyjny, obowiązki raportowania Audyt (przy projektach z dofinansowaniem KE powyżej 300 tys EUR. Wymiana doświadczeń z innymi projektami Plan komunikacji po zakończeniu projektu Komitet sterujący (jeśli jest to uzasadnione) r.

23 CZĘŚĆC SZCZEGÓŁOWY OPIS PLANOWANYCH DZIAŁAŃ Obowiązkowe działania informacyjne, które muszą być uwzględnione z kategorii D - Działania komunikacyjne i upowszechniające: Tablice informacyjne Strona internetowa projektu Raport w języku niespecjalistycznym ( raport laika ) r.

24 CZĘŚĆC SZCZEGÓŁOWY OPIS PLANOWANYCH DZIAŁAŃ r.

25 Dziękujemy za uwagę Wydział ds. Programu LIFE projekty przyrodnicze tel. (22) projekty środowiskowe tel. (22) , 552 projekty informacyjne tel. (22) , r.