Alergia latem. EEG Biofeedback. Przed czym chronić dzieci w lecie? (Nie) bój się komara. Popraw możliwości umysłu:

Transkrypt

1 issn nr 2/23 rok VI kwartalnik 1 wydawca: LUX MED sp. z o.o. Przed czym chronić dzieci w lecie? (Nie) bój się komara Popraw możliwości umysłu: EEG Biofeedback Alergia latem

2 Szanowni Państwo! Witam się z Państwem jako nowy prezes zarządu LUX MED. Rozpocząłem pełnienie tej funkcji w momencie szybkiego rozwoju spółki. W ciągu kilku ostatnich miesięcy otwarliśmy nowe placówki w Warszawie, Gdańsku i w Łodzi. Staliśmy się właścicielem firmy medycznej w Poznaniu. Do końca tego roku zamierzamy otworzyć następne kliniki we Wrocławiu, Krakowie oraz w Warszawie. Na ukończeniu są prace związane z rozbudową i modernizacją naszego nowego centrum telefonicznego (Call Center). Wdrożenie nowego systemu informatycznego zajmie jeszcze kilka miesięcy, ale mam nadzieję, że już na przełomie roku zostanie on uruchomiony. LUX MED staje się także większościowym udziałowcem Centrum Opieki Medycznej Comed (COM COMED), przychodni przyzakładowej Grupy kapitałowej LOTOS S.A. Przejmując COM COMED, obejmujemy opieką medyczną wszystkich pracowników Grupy LOTOS S.A. Jestem przekonany, że nasze doświadczenie i jakość świadczonych usług zostaną przychylnie przyjęte przez naszych nowych Pacjentów i zyskają ich uznanie. Wdrażanie kolejnych projektów wymaga od wszystkich pracowników LUX MED zwiększonego wysiłku i szybkiego dostosowywania się do zmian. Jest to konieczne, gdyż tylko dzięki tym inwestycjom oraz zmianom organizacyjnym, które zostaną przeprowadzone będziemy w stanie znacząco podwyższyć jakość obsługi naszych Klientów i Pacjentów. Sukces, jaki odnieśliśmy w ciągu ostatnich kilku lat jest dla nas ważnym drogowskazem na przyszłość. Ten sukces był możliwy przede wszystkim dzięki zaangażowaniu i wydajnej pracy naszej kadry zarówno osób bezpośrednio świadczących usługi na rzecz naszych Pacjentów, jak i tych, którzy pomagają tę pracę organizować na zapleczu. Przede wszystkim jednak zawdzięczamy rozwój naszym Pacjentom. To oni powierzyli nam swoje zdrowie ufając, że w naszych placówkach zostaną otoczeni sprawnie zorganizowaną opieką medyczną na najwyższym poziomie. Postaramy się nie zawieźć tego zaufania. Warunkiem dotrzymania tego zobowiązania jest rozwój naszej firmy i to rozwój stabilny, zrównoważony i kompleksowy. Z jednej strony chcemy rozwijać sieć placówek LUX MED tak, aby nasi pacjenci mieli ułatwioną możliwość korzystania z usług medycznych, z drugiej pragniemy, aby we wszystkich naszych placówkach Pacjenci mieli możliwość leczenia się u doświadczonych lekarzy specjalistów, mogli korzystać z aparatury medycznej najwyższej jakości, mieli zapewniony komfort i wysoki standard obsługi. To wymaga nie tylko inwestycji, ale również nieustannego podnoszenia kwalifikacji przez wszystkich pracowników naszej firmy. Po dwóch tygodniach od objęcia stanowiska prezesa było mi dane odbierać kolejną nagrodę przyznaną naszej firmie. W organizowanym przez miesięcznik Gentleman konkursie Gentleman s choice 2004, naszej firmie przyznano nagrodę w kategorii opieka zdrowotna za profesjonalną i szybką obsługę oraz fachowy nadzór merytoryczny. Odbierając dyplom miałem pełną świadomość, że tak naprawdę robię to w imieniu tych pracowników LUX MED, którzy przez wiele lat tworzyli podwaliny dzisiejszej pozycji firmy na rynku usług medycznych. Proszę przyjąć moje gratulacje. Osobiście mam nadzieję, że również w przyszłości będę miał okazję odbierać tak cenne wyróżnienia. Dołożę wszelkich starań, aby tak się stało. Życzę Państwu dużo zdrowia oraz udanego wypoczynku Serdecznie pozdrawiam Marcin Halicki Prezes Zarządu LUX MED Proponujemy Latem chętnie wyjeżdżamy, więcej czasu przebywamy na powietrzu. Regenerujemy siły. Nie wszyscy jednak mogą beztrosko korzystać z letniej kanikuły. Alergicy muszą się liczyć z zaostrzeniem objawów niektórych uczuleń. Szczególną uwagę należy zwrócić na dzieci one są bardzo wrażliwe. Dla tych z Państwa, którzy wybierają się do egzotycznych krajów, przygotowaliśmy artykuł na temat rzeczywistych i mitycznych zagrożeń. na stronie 2 Flesz wiadomości, wydarzenia. Informujemy o nowej usłudze w Klinice medycznej na Szernera oraz z dumą prezentujemy kolejną nagrodę. na stronie 3 Najnowsze inwestycje i zmiany organizacyjne w klinikach LUX MED. Cel: podniesienie standardu obsługi Pacjenta. na stronie 4 Przed czym chronić dzieci latem? mówi pediatra, lek. med. Grażyna Nieżurawska. Wiele praktycznych rad dotyczących profilaktyki. na stronie 5 Dzięki treningom EEG Biofeedback można poprawić sprawność umysłu. To sprawdzona metoda w leczeniu wielu dolegliwości związanych z funkcjonowaniem mózgu. na stronach 6 7 Dla wielu alergików lato jest okresem, gdy objawy uczuleń mogą się nasilić. Lek. med. Dorota Piórkowska opisuje sytuacje, które mogą stymulować pojawienie się alergii. na stronach 8 9 Jakie są zagrożenia dla zdrowia podczas pobytu w krajach tropikalnych: te naprawdę groźne i te wyolbrzymiane opowiada lek. med. Krzysztof Urbaniak. na stronach Kiedy mężczyzna dziwi się pierwszy raz? odpowiada nasz seksuolog, dr n. med. Medard M. LECH. Ponadto: nowy partner programu lojalnościowego Zdrowie Piękno Harmonia. na stronie 12 Garść bardzo interesujących ciekawostek z medycyny wybrał dr n. med. Marek Jarecki. twoje centrum LUX MED Sp. z o.o Warszawa ul. Racławicka 132 B luxmed@luxmed.pl Biura: Al. Niepodległości 69 tel. (022) Kliniki w Warszawie ul. Racławicka 132 B ul. Chmielna 85/87 ul. Puławska 15 ul. Szernera 3 ul. Kopernika 30 Klinika w Gdańsku Al. Zwycięstwa 49 Klinika w Łodzi ul. Milionowa 2G Kliniki w Poznaniu OK Poliklinika I ul. Warmińska 1 tel. (061) OK Poliklinika II ul. Błękitna 1/7 tel. (061) Dział Marketingu tel. (022) marketing@luxmed.pl Całodobowa ogólnopolska rezerwacja wizyt i badań (022) strona 1

3 Nagroda Gentleman s choice 2004 Miło nam poinformować, że LUX MED otrzymał nagrodę od miesięcznika Gentleman. W konkursie organizowanym przez pismo Gentleman s choice 2004, naszej firmie przyznano nagrodę (w kategorii opieka zdrowotna) za profesjonalną i szybką obsługę oraz fachowy nadzór merytoryczny. Na zdjęciu: Marcin Halicki, prezes zarządu LUX MED odbiera dyplom podczas uroczystego rozdania nagród, 23 IV 2004 br. LUX MED i Szczyt Europejski Zapewnienie bezpieczeństwa gościom Szczytu Europejskiego, który odbywał się w Warszawie kwietnia bieżącego roku było dla organizatorów niezwykle odpowiedzialnym zadaniem. Wiele instytucji i firm zostało zaproszonych do pomocy. LUX MED również znalazł się w gronie tych, którym powierzono zabezpieczenie medyczne uczestnikom Szczytu. Nowoczesny, wyposażony w wysokiej klasy sprzęt ambulans typu R oraz ekipa lekarsko pielęgniarska czuwali nieustannie w czasie obrad. Zawody J&S Cup LUX MED już tradycyjnie zabezpieczał medycznie Międzynarodowy Turniej Tenisowy Kobiet J&S Cup, który odbywał się w Warszawie od 24 kwietnia do 2 maja br., na kortach klubu sportowego Warszawianka. EEG Biofeedback na Szernera Dzięki współpracy LUX MED z EEG Instytut, w klinice przy ul. Szernera zostały otwarte dwie pracownie EEG Biofeedback. Kierownikiem pracowni jest dr n. med. Michaela Pakszys, znany i ceniony neurofizjolog i neuropsychoterapeuta. W uroczystym spotkaniu z tej okazji wziął udział Marcin Halicki, prezes zarządu LUX MED oraz Dariusz Korecki, wiceprezes zarządu i nasz Lekarz Naczelny dr n. med. Joanna Perkowicz Gospodarzem spotkania, które odbyło się 26 maja br., był lek. med. Krzysztof Urbaniak, kierownik Kliniki medycznej Szernera. Zaproszeni dziennikarze mieli okazję bezpośrednio porozmawiać z dr M. Pakszys oraz wziąć udział w pokazie aparatury nowych pracowni. Z wielkim zainteresowaniem wysłuchano wyjaśnień na temat efektów treningów EEG Biofeedback. Więcej o tej ciekawej, medycznej metodzie na str. 5. 4(21) lato zima strona 2

4 Najważniejszy komfort Pacjenta LUX MED niezmiennie dba o to, aby Pacjenci mogli korzystać z usług medycznych najwyższej jakości i sprawnej, przyjaznej obsługi. Dlatego też nieprzerwanie wprowadzamy nowe rozwiązania organizacyjne, podejmujemy i realizujemy nowe inwestycje, przeprowadzamy renowacje pomieszczeń, modernizujemy aparaturę diagnostyczną oraz doskonalimy procedury opieki nad Pacjentem. Nowe Centrum Telefoniczne Miło nam poinformować, że w lipcu zostaną ostatecznie zakończone prace związane z rozbudową centrum telefonicznego. Nowe centrum będzie działało w specjalnie do tego przygotowanych, funkcjonalnych pomieszczeniach, które zostaną wyposażone w bardzo nowoczesne urządzenia. Zostanie także zwiększona liczba stanowisk operacyjnych. Dzięki tej inwestycji oraz towarzyszącym im zmianom organizacyjnym, w sposób znaczący zostanie podwyższony standard obsługi Pacjentów. Prace są zaawansowane i ich ukończenie jest przewidziane na przełomie 2004/2005 roku. Karty statystyczne Wprowadzane są intensywnie nowe rozwiązania organizacyjne, które przyczynią się do usprawnienia procedur związanych z opieką nad Pacjentem. Stosowane są już karty statystyczne. Karty są wypełniane w gabinecie lekarskim podczas konsultacji. Uzyskane informacje służą m.in. do precyzyjnego określania preferencji Pacjentów. Analiza zebranych informacji umożliwia szybkie dostosowanie usług lekarskich i diagnostycznych do aktualnych potrzeb. tym roku w marcu. W Poznaniu działają już dwie placówki LUX MED, a wkrótce zostanie Pacjentom udostępniona trzecia w centrum miasta. Trwają prace związane z pozyskiwaniem następnych placówek w kolejnych miastach. LUX MED zamierza jeszcze w tym roku otworzyć kliniki w Katowicach, Krakowie, Szczecinie, Wrocławiu. Dzięki tym inwestycjom oraz współpracy z partnerskimi placówkami medycznymi w ponad 80 miejscowościach w kraju, LUX MED staje się firmą sieciową, ogólnopolską, która może zapewnić opiekę zdrowotną Pacjentom w całej Polsce. System IT Drugim przedsięwzięciem, którego realizacja również przyczyni się do poprawy obiegu informacji oraz jakości obsługi recepcyjnej i telefonicznej będzie uruchomienie nowego informatycznego systemu obsługi Pacjenta. Nowe placówki LUX MED intensywnie realizuje plany inwestycyjne. W Warszawie, w roku ubiegłym otwarta została nowoczesna i bardzo komfortowo wyposażona klinika przy ulicy Chmielnej. Jeszcze w tym roku planujemy uruchomienie dwóch następnych w zachodniej i południowej części miasta. W klinikach przy ul. Szernera oraz ul. Racławickiej przeprowadzane są remonty i renowacje, dzięki którym wnętrza zostaną odświeżone i przybędą nowe gabinety lekarskie. Klinika medyczna w Gdańsku była pierwszą kliniką LUX MED poza Warszawą. Uroczyste otwarcie następnej w Łodzi odbyło się w Ankieta Satysfakcji Pacjenta Mamy nadzieję, że wprowadzane zmiany organizacyjne i przedsięwzięcia inwestycyjne spotkają się z Państwa życzliwym przyjęciem. Pragniemy, aby nasi Pacjenci mieli w naszych placówkach zapewniony najwyższy standard opieki medycznej i obsługi. Jednocześnie staramy się jak najlepiej dostosować zakres oferowanych przez LUX MED usług do oczekiwań i preferencji naszych Pacjentów. Niezwykle przydatne są nam uwagi zawarte w Ankiecie Satysfakcji. Zachęcamy do przekazywania uwag tą drogą. Ankiety znajdują się we wszystkich klinikach oraz na stronie internetowej Będziemy wdzięczni za ich wypełnienie. strona 3

5 Przed czym chronić dzieci w lecie? Lato sprzyja długim spacerom i przebywaniu na słońcu. Od dawna wiadomo, że światło słoneczne ma dobry wpływ na nasz organizm; pobudza produkcję witaminy D, poprawia pracę układu krążenia, nerwowego i usprawnia procesy metaboliczne, co zwiększa naszą wydolność fizyczną i psychiczną. Jednak korzystanie z kąpieli słonecznych powinno być rozsądne. Nadmierne przebywanie na słońcu, bez ochrony przeciwsłonecznej może spowodować wysuszenie skóry, często doprowadza do poparzeń, przyspiesza proces starzenia skóry, jest odpowiedzialne za powstanie przebarwień skóry i rozwój nowotworów. Dzieci bardziej niż dorośli są narażone na szkodliwe działanie promieni słonecznych, ponieważ nie mają jeszcze dobrze wykształconych barier ochronnych. Skóra naszych maluszków jest cieńsza, delikatniejsza i bardziej wrażliwa na działanie czynników środowiskowych np.: promieni słonecznych i łatwiej ulega stanom zapalnym niż u osób dorosłych. Dlatego dzieci szybciej ulegają oparzeniom słonecznym. Jest udowodnione, że kilkakrotne oparzenie słoneczne ma wpływ na tworzenie się licznych przebarwień i znamion barwnikowych na skórze. Ochrona skóry dzieci przed promieniami słonecznymi jest konieczna od samego początku. Do pierwszego roku życia niemowlę nie powinno być narażone na bezpośrednie działanie słońca. Może przebywać w cieniu, a na odsłonięte części ciała należy nałożyć krem z filtrem przeciwsłonecznym. Dla najmłodszych dzieci są przygotowywane specjalne kremy ochronne z odpowiednimi bezpiecznymi filtrami fizycznymi. Są to związki cynku i tytanu, które z powierzchni skóry odbijają lub rozpraszają promienie słoneczne. Dla dzieci wystarczą kremy z protektorem Powinny być nakładane na skórę około 30 min. przed wyjściem, a jeśli spacer jest dłuższy niż 2 godziny powinny być smarowywane ponownie. Bardzo wrażliwe miejsca, takie jak nos, uszy i kark, wymagają częstego smarowania. Dzieci starsze, które przebywają na słońcu w godzinach powinny mieć nałożone delikatne, przewiewne ubranka, czapki i okulary przeciwsłoneczne, które będą chroniły przed intensywnym promieniowaniem. Po kąpieli i osuszeniu skóry należy ponownie nałożyć krem z filtrem. W razie oparzenia słonecznego mocnego zaczerwienienia się skóry, obrzęku, czy powstania pęcherzy wskazane jest zastosowanie miejscowych preparatów przeciwzapalnych. Miejsca oparzenia powinny być szczególnie dobrze chronione przed słońcem, ponieważ mogą pojawić się tam przebarwienia i blizny. Rodzice powinni zwrócić uwagę czy dzieci, które są leczone mogą przebywać na słońcu. Niektóre leki, preparaty ziołowe, preparaty homeopatyczne mogą wywoływać reakcję fototoksyczne lub fotoalergiczne. Są to różnego typu zmiany skórne, które powstają w wyniku reakcji danego związku chemicznego pod wpływem działania promieni słonecznych. Reakcje takie można również zaobserwować u dzieci przebywających na łąkach i w ogrodach, które zetknęły się z niektórymi gatunkami ziół, traw i kwiatów. Intensywne słońce może spowodować również udar cieplny, na który szczególnie wrażliwe są małe dzieci i kobiety ciężarne. Udar słoneczny jest przegrzaniem organizmu z ostrymi objawami: bólem głowy, gorączką, wymiotami a nawet utratą przytomności. Dlatego czas opalania powinien być kontrolowany, dzieci koniecznie powinny mieć osłoniętą głowę i pić dużo obojętnych płynów. W zacienionych parkach, wilgotnych lasach i nad wodą należy chronić dzieci przed komarami i meszkami. Dziecko powinno być ubrane w koszulę i spodnie z długimi rękawami. U dzieci starszych wierzchnie okrycie można spryskać preparatami odstraszającymi owady. Stosowanie tych substancji bezpośrednio na skórę raczej nie jest wskazane. W razie wystąpienia dużych odczynów zapalnych po ukąszeniu (obserwuje się je najczęściej u dzieci ze skłonnością do alergii) należy miejscowo zastosować leki przeciwzapalne w postaci aerozolu lub żelu. Czasami wymagane jest podanie doustne leków przeciwhistaminowych. Niektóre dzieci, z powodu nasilonych zmian, powinny skorzystać z konsultacji lekarskiej. W okresie wiosenno-letnim dużym niebezpieczeństwem są kleszcze. Można je spotkać w lasach, na łąkach i w parkach. Kleszcze są odpowiedzialne za przenoszenie zakażenia krętkiem Borelia burgdorfeli odpowiadającym za chorobę zwaną boreliozą Lyme. Pierwsze objawy boreliozy rozwijają się od 3 do 30 dni po ugryzieniu przez kleszcza i jest to pojedyncza zaczerwieniona grudka, która powiększając się tworzy rumieniowe ognisko. Dyskretne zmiany rumieniowe o różnej wielkości mogą trwać nawet kilkanaście tygodni. Jednocześnie pojawiają się niewielkie objawy rzekomogrypowe: ból głowy, gardła, stawów, osłabienie. Borelioza nie leczona może po kilku miesiącach zająć układ nerwowy oraz spowodować zapalenie stawów i choroby serca. Dlatego każda osoba, która została ugryziona przez kleszcza i ma na skórze zmiany rumieniowe wymaga intensywnego leczenia antybiotykiem. Podstawowe znaczenie dla zmniejszenia ryzyka zakażenia ma noszenie ochronnych ubrań z długimi rękawami, a po powrocie do domu dokładne oglądanie skóry. W razie zauważenia kleszcza należy usunąć go bez używania kremów i środków odkażających, a następnie miejsce należy zdezynfekować i obserwować czy nie występuje zaczerwienienie. Intencją tego artykułu jest zwrócenie uwagi rodziców na problemy, z jakimi mogą zetknąć się ich dzieci latem. lek. med. Grażyna Nieżurawska pediatra, dermatolog strona 4

6 EEG Biofeedback Co to jest EEG Biofeedback? EEG to medyczna metoda zwiększania możliwości umysłu. Poprawia koncentrację uwagi, szybkość myślenia, kreatywność, pamięć, polepsza nastrój, samoocenę i sen, równocześnie uczy relaksu. Metoda należy do neuropsychoterapii instrumentalnej. Oprócz psychoterapeuty jest tu potrzebna specjalistyczna aparatura EEG. W klinice LUX MED przy ul. Szernera działają dwie pracownie, w których wykonuje się badanie EEG Biofeedback oraz prowadzi treningi. Metoda powstała w ośrodku szkolenia astronautów NASA, a następnie weszła do medycyny klinicznej. Za jej pomocą osoba poddawana treningowi poznaje czynności swojego mózgu oraz uczy się, jak zmieniać pozytywnie wzorzec wytwarzanych fal mózgu (wzmacniać pożądane a hamować niepożądane fale mózgowe), bowiem stan naszego umysłu i zachowanie łączą się we wzorcu pracy mózgu. Treningi wskazane są także dla ludzi z zaburzeniami funkcji poznawczych, z zaburzeniami psychosomatycznymi, z zaburzeniami samooceny, depresją, lękiem i napadami paniki, zaburzeniami procesu uczenia się, zaburzeniami koncentracji uwagi i nadpobudliwością psychoruchową, zaburzeniami snu, przy przewlekłych bólach, w terapii tików i zespołu Touretta, natręctwach, pomocniczo w terapii uzależnień i w zaburzeniach przyjmowania pokarmów (przeciętnie 20 spotkań w zależności od nasilenia objawów). Treningi pomagają w leczeniu wielu chorób neurologicznych i psychicznych. Dobre efekty uzyskuje się w terapii stanów po urazach czaszki, po udarach mózgu, mózgowym porażeniu dziecięcym, padaczce (również opornej na leczenie). W celu uzyskania wyraźnego efektu potrzebne jest przeważnie 40 i więcej spotkań w zależności od stanu chorego). Rezerwację wizyt i zapisy na treningi przyjmowane są bezpośrednio w Klinice medycznej LUX MED przy ul. Szernera 3, tel. (022) , Kierownikiem pracowni jest dr n. med. Michaela Pakszys. Usługi EEG Biofeedback nie są objęte abonamentem LUX MED. Metoda polega na uczeniu się za pomocą wideogry jest bezpieczna, przyjemna i nie łączy się z żadnymi ubocznymi skutkami. Co dają treningi? Możliwości naszego mózgu wykorzystujemy w 5 procentach, dzięki treningom EEG możemy zwiększyć je do 30 procent. Treningi wskazane są dla osób zdrowych, których praca wymaga skupienia, szybkich prawidłowych decyzji, pracujących w stresie. Pomagają uzyskiwać lepsze wyniki w nauce, wspomagają zdrowy rozwój mózgu (przeciętnie 10 spotkań po 45 min.). Metodę medyczną EEG Biofeedback można stosować już od 3 roku życia aż do późnego srebrnego wieku. Dla osób zdrowych (dzieci, młodzież, dorośli) w celu poprawy szybkości zapamiętywania, uczenia się i przypominania materiału (również w zakresie języków obcych) w celu przygotowania do uzyskiwania lepszych wyników sportowych w celu przygotowania do uzyskiwania lepszych wyników przez uczniów szkół muzycznych dla wszystkich osób pracujących twórczo, uprawiających sport wyczynowo dla osób, których praca wiąże się z nadmiernym stresem, dużą odpowiedzialnością, koniecznością podejmowania szybkich decyzji (biznesmeni, piloci, maklerzy, kontrolerzy ruchu, policjanci) Klinika medyczna LUX MED ul. Szernera 3 rezerwacja wizyt: tel. (022) , Dla poprawy zdrowia w zaburzeniach psychosomatycznych i psychologicznych (dzieci, młodzież, dorośli) przy zaburzeniach uwagi i koncentracji przy nadpobudliwości ruchowej, agresji, apatii (zespoły ADHD, AD) przy problemach szkolnych (gorsze wyniki w nauce, dysleksja, dysgrafia itp.) przy przewlekłych bólach głowy i migrenach, zaburzeniach snu, przy zespole chronicznego zmęczenia przy stanach lękowych, natręctwach, depresji przy terapii uzależnień (hazard, alkoholizm, narkomania) przy zaburzeniach przyjmowania pokarmów (bulimia, anoreksja) przy tremie, napięciu wewnętrznym, złej samoocenie W chorobach neurologicznych i psychicznych w dziecięcym porażeniu mózgowym w padaczce również lekoopornej w rehabilitacji po urazach czaszki w autyzmie strona 5

7 Alergia latem Alergia na pyłki traw i chwastów Znajdą się wśród nas również tacy, dla których będzie to dopiero pierwszy sezon choroby. Czego najbardziej obawiają się alergicy latem? Oczywiście pyłków traw i chwastów. Praktycznie sezon pylenia tych roślin obejmuje cały okres wakacji, aż do września. Objawem najczęściej występującym jest katar, kichanie, łzawienie oczu, świąd podniebienia, czasem zmiany skórne. Te same alergeny mogą być również odpowiedzialne za rozwój astmy oskrzelowej. Na szczęście potrafimy zapobiegać objawom alergii pyłkowej używając odpowiednich leków. Staramy się również edukować pacjentów, tłumaczyć im jak mają unikać wysokich stężeń alergenów. Po pierwsze ważne jest dobranie terminu i miejsca, gdzie spędzimy urlop w zależności od rodzaju alergenu, który nas uczula. Wiadomo, że w pobliżu dużych zbiorników wodnych lub na obszarach położonych powyżej m n.p.m. stężenie alergenu w powietrzu jest niższe. Istnieją również pewne różnice w czasie pylenia roślin na terenie naszego kraju, co może pozwolić na takie zaplanowanie trasy urlopu, aby chory uniknął maksymalnych stężeń pyłków. Te metody zdają egzamin przy niewielkich objawach choroby. Większość pacjentów wymaga jednak prewencji lekowej lub/i immunoterapii swoistej. Dawki i rodzaj leków dobieramy indywidualnie. Bardzo ważny jest sposób, w jaki podróżujemy. Wiadomo, że jazda samochodem lub pociągiem przy otwartych oknach może znacznie zaostrzyć objawy. Najlepszym wyjściem jest korzystanie z klimatyzacji z zamontowanym filtrem p/pyłkowym i pamiętanie o zażyciu leków przed podróżą. U pacjentów uczulonych na pyłki traw, największych objawów spodziewamy się przy słonecznej i wietrznej pogodzie, deszcz natomiast znacznie łagodzi lub całkiem znosi ich objawy. Pamiętajmy, że tak proste zalecenie jak używanie okularów p/słonecznych znacznie zmniejsza objawy podrażnienia gałki ocznej, a użycie soli fizjologicznej lub wody morskiej poprawi komfort oddychania przez nos. Zbliża się sezon urlopów i wakacji szkolnych. Wielu z nas z niecierpliwością oczekuje na relaks i zasłużony odpoczynek. Nie dla wszystkich jest to jednak czas beztroskiej zabawy. Pacjenci, u których wcześniej rozpoznano chorobę alergiczną wiedzą, że latem mogą liczyć się z zaostrzeniem objawów. Alergia na świeże owoce i warzywa Następna niespodzianka, która może nas spotkać latem to uczulenie na niektóre surowe owoce i warzywa. W większości przypadków pojawienie się objawów uczulenia na owoce i warzywa poprzedzone jest o kilka lat objawami uczulenia na pyłki roślin, chociaż czasem objawy pyłkowicy są łagodne i pozostają niezauważone lub nie występują wcale. Objawy uczulenia wywołane przez warzywa i owoce są natychmiastowe: występują zwykle kilkanaście minut (najpóźniej 90) po zjedzeniu uczulającego pokarmu. Najczęściej dotyczą śluzówek jamy ustnej, gardła, rzadziej dalszych odcinków przewodu pokarmowego. U osób szczególnie wrażliwych może wystąpić reakcja uogólniona pokrzywka, nieżyt nosa, skurcz krtani, obturacja oskrzeli, bóle brzucha i biegunka, a nawet pełnoobjawowy wstrząs anafilaktyczny z utratą przytomności i spadkiem ciśnienia. Objawy zazwyczaj rozpoczynają się drętwieniem, świądem i obrzękiem warg, języka i śluzówek jamy ustnej, a następnie gardła. Jeśli obrzęknięta jest też krtań, pacjent ma uczucie duszności. Objawy ogólne są zwykle poprzedzone miejscowymi, tylko w nielicznych przypadkach zdarza się pierwotna reakcja ogólnoustrojowa. strona 6

8 Najcięższe objawy obserwowano w przypadku alergii na seler, pietruszkę, jabłka, orzechy i owoce drobnopestkowe. Pamiętajmy, że alergen selera jest termostabilny, więc proces gotowania nie powoduje jego zniszczenia. Do ustalenia rozpoznania zwykle wystarcza dokładnie zebrany wywiad. Lekiem z wyboru jest unikanie uczulających produktów, a u pacjentów z objawami ogólnymi konieczne jest przepisanie adrenaliny w autostrzykawce. W wielu przypadkach proces immunoterapii swoistej na pyłki traw, drzew i chwastów zmniejsza znacznie odczyny w uczuleniach krzyżowych na owoce i warzywa. Niebezpieczne użądlenia Lato to sezon lotów owadów błonkoskrzydłych (pszczoły, osy) i dużo mniej niebezpiecznych dla zdrowia, ale jakże uciążliwych komarów i meszek. Zajmijmy się tymi pierwszymi. Pszczoły żądląc pozostawiają w ciele ofiary żądło wraz z woreczkiem jadowym. Od osoby usuwającej żądło zależy jak dużo jadu przedostanie się do krwioobiegu. Osy mogą żądlić wielokrotnie, nie pozostawiają żądła i z tym wiąże się zmienna ilość jadu, jaka przenika do krwiobiegu. Jest to jednak owad odżywiający się również mięsem, więc konsekwencją jego ukąszenia mogą być także odczyny zapalne w miejscu ukłucia. Użądlenia owadów mogą być przyczyną poważnych nawet zagrażających życiu reakcji alergicznych. Komary i meszki wywołują często duże skórne odczyny miejscowe, ale nie powodują reakcji ogólnoustrojowych, które są najbardziej niebezpieczne. Alergia na jady owadów może wystąpić w każdym wieku, także u osób, które na wcześniejsze użądlenia reagowały prawidłowo. Prawidłowa reakcja na użądlenie (u osoby nie uczulonej) to ból, zaczerwienienie i kilkucentymetrowy obrzęk, utrzymujący się kilka godzin. Najczęściej występującymi reakcjami alergicznymi są duże odczyny miejscowe, o średnicy powyżej 10 cm i przebiegające jako bolesny obrzęk w miejscu użądlenia, utrzymujące się ponad 24 godziny. Najbardziej niebezpieczne są użądlenia w głowę i w szyję, bowiem nawet sama tylko późniejsza reakcja miejscowa w tej okolicy może być przyczyną duszności a nawet uduszenia. Reakcje ogólnoustrojowe występują zazwyczaj natychmiast po użądleniu; mogą dotyczyć skóry (uogólniona pokrzywka, rumień, uogólniony obrzęk), przewodu pokarmowego (nudności, wymioty, bóle brzucha, biegunka). W cięższych postaciach uogólnionych reakcji alergicznych występują objawy z układu oddechowego duszność, chrypka, kaszel. Najgroźniejszą formą reakcji alergicznej jest wstrząs anafilaktyczny, w którym, poza powyższymi objawami, dochodzi do spadku ciśnienia tętniczego krwi, a nawet do utraty przytomności. W skrajnych przypadkach nastąpić może zgon. Jak ustrzec się przed użądleniem? Przede wszystkim trzeba pamiętać, że osy bardzo lubią owoce i mięso, a ich największym przysmakiem są wszelkiego rodzaju słodycze. Dlatego tam, gdzie są lub mogą być osy, nie powinno się nic jeść. Jeśli ktoś był nieostrożny i jedzonym na łące ciastkiem zwabił osy, najlepiej zrobi, kiedy resztę ciastka osom zostawi i przeniesie się w inne miejsce. Przed wypiciem pozostawionego na chwilę słodzonego napoju (także piwa) trzeba sprawdzić, czy nie pływa w nim osa. Nie wolno owadów drażnić ani gwałtownie odganiać. Bardzo często osy zbliżają się na odległość cm i latają zygzakami w górę i w dół. Nie jest to oznaka agresji, lecz ich normalne zachowanie przy poszukiwaniu pokarmu. Najlepiej na to nie reagować jeśli osa nic nie znajdzie, to po chwili odleci. Tam gdzie jest dużo pszczół i os nie powinno nosić się jaskrawych ubrań i używać silnie pachnących perfum i dezodorantów. Bardzo ryzykowne jest chodzenie boso po trawie. Postępowanie w przypadku użądlenia Jeśli w miejscu ukąszenia jest żądło należy je delikatnie usunąć pamiętając, że na końcu znajduje się zbiorniczek z jadem, następnie można to miejsce ochłodzić i posmarować maścią z p/histaminikiem lub sterydową. W przypadku zagrożenia reakcją alergiczną należy podać lek p/histaminowy doustnie i skontaktować się z najbliższą placówką medyczną. Osoby, u których wcześniej występowały reakcje uogólnione, po ukąszeniu owadów powinny zawsze nosić przy sobie adrenalinę w autostrzykawce i inne leki zalecane przez alergologa. Uczulenie na słońce Pod tym terminem mieści się szereg reakcji, które mogą znacznie popsuć nam odpoczynek na świeżym powietrzu. Najczęstsza to zmiany skórne. Mogą wystąpić już przy pierwszym kontakcie z promieniami słonecznymi lub dopiero po kilku dniach, np. przy dużej ekspozycji. Ich intensywność może być bardzo zróżnicowana. Zawsze jednak efektem jest mało atrakcyjny wygląd. Dochodzi do zaczerwienienia skóry głównie w miejscach odkrytych, wysypki, świądu, czasem tworzą się uciążliwe sączące zmiany. Pamiętajmy, aby zawsze używać kremów z filtrem zależnym od indywidualnej reaktywności skóry. W przypadku wystąpienia zmian, często konieczna jest wizyta w gabinecie lekarskim i podanie leków ogólnych. Niektóre kosmetyki, perfumy i leki mogą powodować reakcje alergiczne przy kontakcie ze słońcem, dlatego lepiej zrezygnować z ich użycia przed plażowaniem. Inne letnie kłopoty Pacjenci uczuleni na alergen roztoczy i pleśni muszą liczyć się z możliwością zaostrzenia objawów w przypadku spędzania wakacji w wilgotnych, źle sprzątanych domkach letniskowych i hotelach. Paradoksalnie nadmierne używanie środków czystości przed przyjazdem alergika, również sprawi mu kłopot. Pobyt na wsi lub na obozie jeździeckim może wyzwolić pierwsze objawy reakcji alergicznej na sierść zwierząt. Obóz sportowy i duży wysiłek fizyczny może spowodować tzw. duszność powysiłkową. Korzystanie z jadłodajni i żywienia zbiorowego ułatwia popełnienie błędu dietetycznego u alergików pokarmowych. Można mnożyć możliwości kłopotów, jakie mogą spotkać atopika w lecie. Pamiętajmy więc o tym, co nam szkodzi, używajmy przepisanych leków, planujmy wcześniej wyjazdy i nie zapominajmy, że leczenie i diagnostyka chorób alergicznych przypada na okres jesienno-zimowy. W lecie możemy już tylko próbować zmniejszyć intensywność objawów, które wystąpiły. lek. med. Dorota Piórkowska alergolog strona 7

9 (Nie) bój się komara! Niepostrzeżenie staliśmy się narodem podróżników. Daleko nam jeszcze do Niemców i Japończyków, ale już prawie we wszystkich zakątkach świata można spotkać Polaków. Radość napawania się kolorystyką lasów tropikalnych i malowniczością egzotycznych plaż, często zakłóca obawa przed zachorowaniem na choroby tropikalne. Media, które ostatnio głównie nas straszą, pełne są złowrogich doniesień o niebezpiecznych chorobach. Bać się czy nie? Ponieważ w swojej karierze zawodowej byłem lekarzem okrętowym i zaliczyłem wiele egzotycznych portów, oraz pracowałem na kontrakcie w Afryce poproszono mnie, abym odpowiedział na to prawie hamletowskie pytanie, a także podzielił się praktycznymi radami, jak zabezpieczyć się przed zachorowaniem. W swoich doświadczeniach zawodowych spotkałem się z dwoma filozofiami bytowania przyjezdnych w tropikach. Jedni nie bardzo się przejmowali zasadami i nakazami profilaktyki licząc na swoje szczęście i dobrą służbę zdrowia w kraju ojczystym. Szczególnie zadziwiali mnie swoją niefrasobliwością Amerykanie. Inni wręcz z zakonnym zacięciem przestrzegali zalecanych reguł życia w tropikach. Jak to zwykle bywa, zdrowy rozsądek i chociażby skorzystanie z podstawowej wiedzy o profilaktyce dawało dobre wyniki i nie utrudniało życia. Istnieją jednak żelazne reguły, których należy przestrzegać. Do nich należą szczepienia ochronne, które należy w razie potrzeby wykonać jeszcze przed wyjazdem. Koniecznie trzeba uzyskać na ten temat informacje w biurze podróży lub w wojewódzkiej stacji Sanepidu. Może to dotyczyć np. szczepień p/cholerze i p/żółtej febrze. Należy też pamiętać, że możliwość zachorowania na żółtaczkę zakaźną w tropikach jest większa niż u nas i jeśli jeszcze do tej pory nie wykonaliśmy szczepień p/żółtaczce typu A i B, należy to bezzwłocznie zrobić. Jedną z największych plag znacznej części krajów tropikalnych jest malaria. Obrona przed zachorowaniem to unikanie ukąszenia przez komara. Wszelkiego rodzaju szczelne moskitiery, klimatyzowane pomieszczenia i odstraszające środki przynoszą skutek, ale nie dają stuprocentowej pewności. Dodatkowym zabezpieczeniem jest profilaktyka farmaceutyczna. Bardzo ważne jest, aby rozpocząć ten rodzaj profilaktyki p/malarycznej na kilka dni przed wyjazdem w tropiki i kontynuować jeszcze tydzień po powrocie. Profilaktyka ta polega na przyjmowaniu raz w tygodniu dawki leku zwalczającego malarię. Ja, aby o tym nie zapomnieć zawsze łykałem tabletkę w niedzielę. Potrzebę profilaktyki, rodzaj leku oraz sposób przyjmowania należy skonsultować z lekarzem specjalistą chorób zakaźnych lub tropikalnych. Jest to możliwe w klinikach LUX MED. Malaria jest chorobą, która najczęściej zagraża podróżującym. Modna ostatnio Dominikana ma wiele regionów, które należą do strefy malarycznej. W czasie mojej pracy w Nigerii słyszałem o przypadkach zachorowania na malarię wśród specjalistów (także lekarzy) obcokrajowców pracujących na kontraktach. Wystarczyło, że ktoś zapomniał przyjąć w określonym czasie tabletkę, lub przerywał profilaktykę i na efekty nie trzeba było długo czekać. Jako ciekawostkę mogę przytoczyć nie potwierdzony co do skuteczności sposób na malarię i amebę stosowany przez niektórych specjalistów kontraktowych w Afryce. Był to przejęty jeszcze z czasów kolonialnych od Anglików zwyczaj wypijania w porze five o clock szklaneczki whisky. Podobno w sąsiadujących ze sobą zagrożonych malarią koloniach Francuzi, którzy pili tylko wino chorowali, a Anglicy mniej. Nie ma na to naukowo potwierdzonych dowodów. Może to być dorobiona teoria dla usprawiedliwienia pewnych zachowań przy ciężkiej pracy w tropikach. Skutki bywały takie, że zamiast malarii trzeba było walczyć z równie trudnym do wyleczenia nałogiem alkoholowym. W czasie mojej pracy na statkach i w Afryce najbardziej obawiałem się malarii i ameby. Ważne jest, aby woda użyta do mycia owoców też nie była źródłem choroby. Jeśli mielibyśmy ochotę na zafundowanie sobie bardzo niebezpiecznej amebiazy pijmy w tropikach wodę i napoje nie z butelki, ale z ulicznych wyżymaczek, spożywajmy nie umyte owoce i posiłki w podrzędnych knajpkach. Jako przestrogę przed amebą można przytoczyć fakt śmierci w młodym wieku z powodu powikłań związanych z amebiazą znanego aktora francuskiego, który nabawił się tej choroby w czasie kręcenia filmu w północnej Afryce. W Nigerii dzień zaczynałem od produkcji czystej wody. Pochodziła ona z kranów podłączonych do umiejscowionego na dachu strona 8

10 zbiornika napełnianego przez beczkowozy. Aby woda była bezpieczna, musiała być filtrowana przez specjalny filtr, a później długo gotowana. Dopiero po takich zabiegach mogła być używana do mycia produktów do spożycia i do przygotowywania posiłków. Tam gdzie jest woda z wodociągów, wystarcza tylko długotrwałe gotowanie, aczkolwiek zawsze trzeba się upewnić, czy pojęcie wodociągów w danym kraju jest równoznaczne z naszym pojęciem, wodociągów. Hotelowe zbiorniki na wodę w Afryce i Indiach mogą magazynować przeróżne dziwne dodatki, z padliną włącznie. Wiem, co mówię. Na dachu mojego apartamentowca w Nkpor Idemili w Nigerii, w takim zbiorniku na wodę odkryłem tylko kilka topielców gekonów (rodzaj jaszczurki), ale słyszałem bardziej przerażające opowieści. Kolejnym straszeniem jest przestroga, aby nie zażywać ochładzających kąpieli w naturalnych zbiornikach ze stojącą wodą. Może to być źródło zakażenia się bardzo niebezpiecznymi chorobami pasożytniczymi. Poza tym można mieć bliski kontakt z przedstawicielami bardzo bogatej fauny tropikalnej, co nie zawsze jest bezpieczne. A propos niespodziewanych zetknięć z tym wszelkim gadzielstwem z ostrymi zębami lub usiłującym nas poczęstować jadem. Istnieje sporo mitów na ten temat, ale też i niefrasobliwości. Należy pamiętać, że takie zagrożenie istnieje i zachować podstawowe elementy ostrożności. Na pewno wszelkiego rodzaju kobry, czarne mamby (bardzo jadowite węże), skorpiony nie polują na nas, ale atakują, gdy są bezpośrednio zagrożone. Z mojej pracy w Afryce pamiętam przygodę kolegi lekarza, który w czasie porządków w swoim ogrodzie, przesuwając beczkę na deszczówkę, odkrył gniazdo małych, czarnych mamb. Jeśli były małe, musiała być i duża. Żona tego samego kolegi napotkała w swojej kuchni skorpiona. Nie wiedząc co zrobić, przykryła go szklanką i czekała na powrót męża, aby wybawił ją z opresji. Na samym początku pracy w Afryce, zaciekawiony tym, jakie są zagrożenia i skutki związane z ukąszeniami jadowitych węży, zapytałem o to moich nigeryjskich kolegów lekarzy. Otrzymałem odpowiedź, że więcej jest zgonów z powodu powikłanych zastrzałów (ropne zapalenie tkanek głębokich palca) niż z powodu ukąszeń. Moje bliskie spotkanie z jadowitym przeciwnikiem miało miejsce w Indiach, w okresie pracy na statku. Podczas postoju w jednym z hinduskich portów wybrałem się na rowerze składaku na małą wycieczkę po okolicy. Próbując wjechać na niewielki mostek stwierdziłem, że wyleguje się na nim w słońcu pokaźny wąż. Kiedy zatrzymałem się na początku mostku, wąż w filmowej pozie, W Nigerii dzień zaczynałem od produkcji czystej wody bujając się z rozdętą szyją, zademonstrował, że jest królewską kobrą. Minęła mi ochota na dalszą wycieczkę i rozeszliśmy się, każde w swoją stronę. Na zakończenie chciałem jeszcze poruszyć temat chorób przenoszonych drogą płciową. W dobie AIDS, jeśli zagrożenie związane z przygodnym uprawianiem seksu możemy porównać do zagrożeń kierowcy, który jedzie z nadmierną szybkością i nie przestrzega żadnych przepisów drogowych, to taki seks w Afryce, czy w innych krajach tropikalnych to taka jazda tylko dodatkowo bez hamulców i z urwaną kierownicą. Po powrocie z wakacji, czy też podróży służbowej w tropikach, jeśli wystąpią jakiekolwiek objawy chorobowe, warto natychmiast zgłosić się do lekarza, informując go o fakcie niedawnego przebywania w egzotycznych krajach. Mam nadzieję, że nie zniechęciłem do podróżowania w odległe zakątki świata. Moim zamiarem było tylko przypomnienie o zachowaniu elementarnej rozwagi. lek. med. Krzysztof Urbaniak strona 9

11 Kiedy mężczyzna dziwi się pierwszy raz? Pytanie: Odpowiedź: Pytanie: Odpowiedź: Kiedy mężczyzna dziwi się pierwszy raz? Wtedy, kiedy nie może drugi raz! A kiedy mężczyzna dziwi się drugi raz? Wtedy, kiedy nie może pierwszy raz! Kobiety o kłopotach związanych ze starzeniem się i przekwitaniem są gotowe rozmawiać nawet z przygodnymi znajomymi. Miesiączki, podpaski, porody, poronienia i uderzenia gorąca, to tematy codziennych rozmów kobiet... i to nie tylko z kobietami. A o czym rozmawiają mężczyźni? Czyżby polityka została wymyślona po to, by słabsi mężczyźni także mieli o czym mówić i gdzie błyszczeć? Kiedy mężczyzna zorientuje się, że kiepsko mu idzie z drugim razem, to stara się znaleźć jakieś nowe podniety; świerszczyki, trochę alkoholu, jakaś panienka na boku. Ale kiedy pierwszy raz jest także problemem, to ogarniają go czarne myśli, a jeśli jeszcze dodatkowo nie osiąga sukcesów na innych polach, to zaczyna dryfować w kierunku depresji i zniechęcenia do świata. Koniec erekcji to nie koniec świata! Na szczęście nawet mężczyzna po przejściach nie jest sam na świecie. Otaczają go, liczące tysiące osób, kręgi psychologów, seksuologów, urologów, endokrynologów, ginekologów i psychiatrów. Mamy przecież swoich lekarzy rodzinnych, a czasami nawet własnych psychoterapeutów. Wystarczy się odezwać, przemówić ludzkim głosem i prosić o pomoc. Tak po prostu pójść i porozmawiać z kimś. W pierwszym rzędzie, tym kimś może być partnerka. Oczywiście partnerka może przyjąć zarówno rolę pielęgniarki (kochanie nic się nie stało, na pewno jesteś przemęczony, może weź jakieś witaminy albo krótki urlop), jak i rolę recenzenta (gdybyś więcej o siebie dbał, rzucił palenie i nie brał alkoholu do ust, to na pewno byś nie doprowadził się do takiego stanu). Może być jeszcze gorzej: nie dość, że mało zarabiasz, to jeszcze w łóżku się nie sprawdzasz. Na szczęście dostępna jest pomoc seksuologiczna. Kiedy mężczyzna ma trudności ze wzwodem, to nie jest to tylko jego problem. W takiej sytuacji lepiej jest, gdy do seksuologa mężczyzna przychodzi razem z partnerką. Seksuolog dzięki swojemu doświadczeniu i wiedzy na pewno zaproponuje jakieś indywidualne rozwiązanie, czasami, bowiem nawet najlepsze chęci partnerki, chcącej grać rolę pielęgniarki, mogą jeszcze bardziej pogłębiać poczucie choroby. Dobrze, jeżeli kolejny stosunek się uda, ale jeżeli będzie inaczej to zaczynają się uniki: pisanie pilnych i do późnych godzin nocnych, ciekawy nocny program w telewizji, takie zmęczenie, że trzeba bardzo wcześnie zasypiać itd. Czasami zaburzenia erekcji zdarzają się tylko z jedną (stałą) partnerką. Wtedy przyczyna może leżeć po stronie kobiety, a próby leczenia samego tylko mężczyzny na niewiele się zdadzą, bo chodzi tu o cały konkretny układ. Zresztą seksuolog, bez większego wysiłku odgadnie taką sytuację i przypomni pacjentce, że jej partner nie został zdobyty na zawsze, że trzeba go dalej zdobywać, starać się uatrakcyjnić swój wygląd, mieć czas dla partnera, znaleźć sposoby, by być podziwianą. Bywają także sytuacje, że seks z kobietą posiadającą bardzo szeroką pochwę (do czego doszło np. w wyniku odbycia kilku porodów) nie daje satysfakcji partnerowi i po kilku nieudanych zbliżeniach zainteresowanie seksem opada, a wraz z tym opada i penis. Jestem zdrowy i nie potrzebny mi lekarz Tak właśnie bardzo często mówią mężczyźni, ale czy rzeczywiście tak jest? W gabinetach urologicznych i seksuologicznych często rozgrywają się takie scenki. Pacjent pytany o stan zdrowia zapewnia, że jest zupełnie zdrów. Ale kiedy lekarz zapyta o przyjmowane leki, to okazuje się, że jest i cukrzyca i kilka lat temu przebyty zawał mięśnia sercowego, co zdarza się nie tylko u mężczyzn po 60 roku życia. A więc zaburzenia erekcji powstają nie tylko na tle starzenia się organizmu lub frustracji z życia seksualnego, często mają przyczyny organiczne, wynikające ze stanu naczyń krwionośnych lub innych chorób. Czytelniku, zanim więc pomyślisz o wspomaganiu wzwodu, pójdź w końcu do lekarza po to, by Pacjent pytany o stan zdrowia zapewnia, że jest zupełnie zdrów Czytelniku, zanim pomyślisz o wspomaganiu wzwodu, pójdź w końcu do lekarza strona 10

12 Utrzymywanie dobrego stanu zdrowia, unikanie stresów, miła atmosfera to elementy warunkujące udane życie seksualne dokonać bilansu swojego zdrowia. Jeżeli okaże się, że twoje serce, nerki, wątroba, płuca i naczynia krwionośne funkcjonują jak u młodzieńca, to rozejrzyj się za lekami, które mają ci przypomnieć czasy, kiedy miałeś dwadzieścia lat. Leki wspomagające potencję Mechanizm działania większości sprawdzonych leków wspomagających potencję polega na hamowaniu enzymu fosfodiesterazy typu 5. Przy zahamowaniu tego enzymu dochodzi do rozkurczu naczyń krwionośnych prącia i zwiększonego napływu krwi do ciał jamistych. Oczywiście mechanizm ten musi być zainicjowany pobudzeniem seksualnym. Najbardziej znanym środkiem są tak zwane niebieskie pigułki (nie, nie od nieba, tylko od niebieskiego koloru samej pigułki), czyli Viagra. Zalecana dawka to 50 mg leku na godzinę przed spodziewaną aktywnością seksualną. Lek ten działa przeciętnie 4-5 godzin. Trzeba pamiętać, że istnieją przeciwwskazania do przyjmowania Viagry, (np. ciężka niewydolność wątroby, niedawno przebyty udar mózgu, zawał serca itp). Także przyjmowanie niektórych leków, np. nitrogliceryny, wyklucza możliwość stosowania Viagry. Innym przedstawicielem tej grupy leków jest Cialis. Zalecana dawka to dziesięciomiligramowa tabletka. Zaczyna działać szybciej niż Viagra i jej działanie utrzymuje się nawet do 12 godzin. Jeszcze inny lek z tej grupy to Levitra, przyjmuje się go na minut przed spodziewaną aktywnością seksualną, przeważnie w dawce mg. Każdy z tych leków może powodować działania niepożądane, np. bóle głowy, przekrwienie błony śluzowej nosa lub zaczerwienienie twarzy. Trzeba dodać, że zaleca się, aby w ciągu jednej doby nie przyjmować więcej niż jednej dawki tych leków. No i jeszcze jedna ważna sprawa: wysokie koszty, zwykle jedna porcja leków kosztuje ponad 50 złotych. Od niedawna na rynku znajduje się preparat zawierający DHEA (dehydroepiandrosteron), o nazwie Biosteron. Preparat ten, w odróżnieniu od Viagry i innych leków z tej grupy, jest dostępny bez recepty. Dostępne są tabletki zawierające 5, 10 i 25 mg tego związku. DHEA jest wytwarzany przez korę nadnerczy, ale wraz ze starzeniem się organizmu jego produkcja stale się zmniejsza. W badaniach na chorych z niedoczynnością kory nadnerczy (niedoczynność ta skutkuje niedoborem hormonów męskich zwanych androgenami), uzupełnianie niedoborów DHEA zwiększa libido, poprawia samopoczucie i tolerancję wysiłku, zwiększa wytrzymałość i odporność na stres. Jak wynika z badań, przyjmowanie DHEA w tabletkach powoduje wiele korzystnych zmian w organizmie mężczyzn i kobiet po czterdziestce, ale efekty jego działania na sferę seksualną nie są tak spektakularne, ani tak szybkie jak Viagry, Cialisu czy Levitry. Omawiane preparaty trzeba wyraźnie odróżnić od tzw. afrodyzjaków. Afrodyzjaki to cała oddzielna grupa produktów, o których wiemy, że mogą podnosić jakość życia seksualnego, ale trudno jest zebrać dowody, że działają one w ten sam sposób i z taką siła jak np. niebieskie pigułki. Aby dwoje chciało na raz Utrzymywanie dobrego stanu zdrowia, unikanie stresów, miła atmosfera to elementy warunkujące udane życie seksualne, ale przychodzi taki czas, że trzeba się pogodzić z tym, że oczy są już nie te. Jednak XXI wiek ma już naprawdę dużo do zaoferowania w tych sprawach. Spróbujmy z tego skorzystać. Trzeba jednak dodać, że cały w tym ambaras, aby dwoje chciało naraz, a wtedy powinien się udać, chociażby ten pierwszy raz! dr n. med. Medard M. LECH ginekolog-położnik Program lojalnościowy LUX MED Nowy partner programu Biuro Podróży POL T&T jest organizatorem wyjazdów leczniczych i turystycznych do krajów Bliskiego Wschodu. Mamy wieloletnie doświadczenie w organizowaniu imprez objazdowych po Ziemi Świętej, znamy kulturę i historię odwiedzanych krajów. Łączymy zwiedzanie z pobytami leczniczymi nad Morzem Martwym. To niezwykłe miejsce położone 416 metrów poniżej poziomu morza posiada wspaniałe właściwości upiększające i lecznicze: źródła bogate w minerały, słynne lecznicze błoto, promienie słoneczne i powietrze wolne od zanieczyszczeń. Do tego słoneczna pogoda przez cały rok. Serdecznie zapraszamy na: wyjazdy leczniczo objazdowe nad Morze Martwe dla osób pragnących odmłodzić swoje ciało oraz osób ze schorzeniami skóry, reumatyzmem, artretyzmem, urazami; wyjazdy turystyczne do Izraela, Izraela z Synajem, Izraela z Jordanią; wycieczki do Jordanii, Jordanii z Cyprem, Jordanii, Syrii i Libanu. Przygotowujemy programy i oferty na specjalne życzenie Klientów zarówno indywidualnych jak i grup. ZAPRASZAMY DO ODKRYWANIA Z NAMI TAJEMNIC BLISKIEGO WSCHODU Biuro Podróży POL T AND T Sp. z o.o. Siedziba: ul. Saska 105 lok Warszawa Biuro: Pl. Dąbrowskiego Warszawa tel , biuro@poltt.pl strona 11

13 Z wiedzą w XXI wiek Rozdawanie igieł i strzykawek narkomanom zmniejsza częstość zakażeń HIV Przed kilku laty przez łamy codziennej prasy przetoczyła się w wielu krajach świata ożywiona dyskusja dotycząca programu rozdawania za darmo igieł i strzykawek osobom uzależnionym od narkotyków wstrzykiwanych dożylnie. Ostatnio w Int. J. Drug Policy (2003, 14, 353) opublikowano wyniki badania przeprowadzonego w 99 krajach w ramach programu zapobiegania zakażeniom HIV i zachorowaniom na AIDS. Badanie to wykazało, że częstość zakażeń wirusem HIV zmniejszyła się średnio o 19%. rocznie w miastach, gdzie osobom wstrzykującym sobie dożylnie narkotyki rozdawano za darmo igły i strzykawki, natomiast rosła o średnio 8% rocznie w tych miastach, gdzie programu rozdawania igieł i strzykawek nie wprowadzono. Przedstawione wyniki dowodzą jednoznacznie, że udostępnianie za darmo igieł i strzykawek osobom uzależnionym od narkotyków wstrzykiwanych dożylnie znacząco redukuje ryzyko używania tych samych igieł przez kilka osób i przez to zmniejsza częstość zakażeń wirusem HIV. Czy wiesz, że Hobby a ryzyko wystąpienia otępienia mózgowego Ryzyko wystąpienia otępienia mózgowego rośnie wraz z wiekiem. W krajach uprzemysłowionych w ostatnich dziesięcioleciach średni wiek społeczeństwa ulega stałemu zwiększaniu się. Dlatego zapobieganie otępieniu staje się jednym z priorytetów opieki zdrowotnej. Grupa lekarzy z Nowego Yorku (USA) zbadała w grupie ok. 500 pacjentów w wieku powyżej 75 roku życia, zależność pomiędzy uczestniczeniem w rozrywkowych zajęciach typu gry planszowe, gra na instrumentach muzycznych, taniec towarzyski i czytanie książek a wystąpieniem otępienia spowodowanego chorobą Alzheimera lub miażdżycą tętnic mózgowych. Badaną grupę obserwowano przez okres ponad 5 lat. Okazało się, że w porównaniu z osobami nieaktywnymi psychicznie, osoby uczestniczące w opisanych rozrywkach miały znacząco zmniejszone ryzyko wystąpienia obu typów otępienia mózgowego. Potwierdza to znaną prawdę, że narząd nieużywany w tym przypadku mózg ulega szybszemu zużyciu, a jego czynność gwałtownie się pogarsza. New Engl. J. Med. 2003, 348, 2508 Jedzenie ryb korzystne dla zdrowia! W renomowanym czasopiśmie lekarskim CIRCULATION ukazały się wyniki obserwacji, poczynionej w latach w grupie 5103 kobiet z cukrzycą typu 2. Wykazały one, że ryzyko rozwoju choroby układu krążenia jest w grupie kobiet z cukrzycą odwrotnie proporcjonalne do częstości spożywania posiłków z ryb. W porównaniu z osobami jadającymi ryby rzadziej niż jeden raz w tygodniu, ryzyko zachorowania na schorzenie układu sercowo- -naczyniowego było zmniejszone o 30 procent wśród jadających ryby 1-3 razy w miesiącu, o 40 procent jeden raz w tygodniu i aż o 64 procent co najmniej pięć razy w tygodniu. Smacznego! The Lancet, 2003, 361, 1193 zebrał i opracował: dr n. med. Marek Jarecki Przeczytaliśmy dla Was: Bóle głowy i brzucha u dzieci Ponad połowa dzieci w wieku poniżej 15 lat miewa okresowe lub częste bóle głowy lub brzucha. Wielu z nich ból zakłóca codzienne funkcjonowanie w domu i szkole. Jak rodzice mogą pomóc dziecku, o czym powinni wiedzieć? Autorzy starają się wyjaśnić i zapoznać z tym problemem, przedstawiają naturalne i farmakologiczne metody leczenia i zapobiegania bólowi. Prof. dr Wolf-Dieter Gerber, Gabriele Gerber-von Muller Bóle głowy i brzucha u dzieci Warszawa 2004, Wydawnictwo Amber Sp. z o.o. strona 12 zdjęcia w numerze: archiwum LUX MED, M.R. Makowski, John Foxx, Digital Vision projekt: M.R. Makowski / Pracownia druk: HARO