Centrum Europejskie STUDIA PODYPLOMOWE. Polityka integracyjna Polski. nazwa przedmiot u: czas trwania: prowadzą cy: typ dydaktyki: 12 godzin

Transkrypt

1 Centrum Europejskie STUDIA PODYPLOMOWE nazwa przedmiot u: czas trwania: prowadzą cy: typ dydaktyki: krotki opis: Polityka integracyjna Polski 12 godzin dr Adam Ambroziak konwersatorium Podpisanie w 1991 r. Układu Europejskiego ustanawiającego stowarzyszenie między Rzeczpospolitą Polską z jednej strony, a Wspólnotami Europejskimi i ich państwami członkowskimi z drugiej strony, wyznaczyło podstawowe kierunki działań dla procesu transformacji systemowej oraz było praktycznym wyrazem włączania się Polski w polityczne i gospodarcze struktury Europy Zachodniej. 29 stycznia 1993 r. Rada Ministrów RP, wykonując uchwałę Sejmu z 4 lipca 1992 r. podjętą podczas ratyfikacji Układu Europejskiego, przyjęła Program działań dostosowujących polski system prawny do wymagań Układu Europejskiego. W programie założono opracowanie lub nowelizację 130 polskich projektów aktów prawnych (ustaw, rozporządzeń, zarządzeń) w latach Program ten miał charakter wstępny i wynikał z konieczności podjęcia konkretnych kroków przygotowujących Polskę do szeroko zakrojonych działań dostosowawczych. W dniu wejścia w życie Układu, tj. 1 lutego 1994 r. Rada Ministrów RP przyjęła pierwszy roczny raport z wykonania tego programu. Na polecenie Rady Ministrów Program ten uzupełniono o Harmonogram działań dostosowujących polską gospodarkę oraz system prawny do wymagań Układu Europejskiego w latach Lata następne to okres kontynuowania prowadzonych przez Polskę działań dostosowawczych, zarówno w sferze programowej, jak i wdrożeniowej. 28 stycznia 1997 r. Rada Ministrów zatwierdziła Narodową Strategię Integracji (NSI), która została przekazana do Sejmu, gdzie stała się przedmiotem dyskusji plenarnej. Narodowa Strategia Integracji (NSI) była dokumentem rządowym przygotowanym przez Urząd Komitetu Integracji Europejskiej na mocy Uchwały Sejmu RP z 14 marca 1996 roku. NSI porządkowała przedsięwzięcia integracyjne realizowane przez poszczególne instytucje i określała mechanizmy współpracy. Stała się również szerokiej debaty publicznej i rozpoczęła dyskusję na temat deklaracji członkostwa Polski w UE. W grudniu 1995 r. w Madrycie Rada Europejska zobowiązała Komisję do przygotowania opinii na temat państw kandydując z Europy Środkowej i Wschodniej tak szybko jak to będzie możliwe po zakończeniu Konferencji Międzyrządowej, której efektem był Traktat Amsterdamski. Stąd też 17 lipca 1997 r Komisja Europejska przedstawiła Agendę 2000 wraz z 10 opiniami na temat wniosków państw Europy Środkowej i Wschodniej w sprawie członkostwa w UE. W swoich opiniach Komisja oceniały sytuację polityczną, 1

2 społeczną i gospodarczą aplikujących państw, biorąc pod uwagę tzw. kryteria kopenhaskie. Na podstawie tak przeprowadzonej analizy Komisja rekomendowała Radzie rozpoczęcie negocjacji z Węgrami, Polską, Czechami, Estonią i Słowenią oraz Cyprem. Na podstawie krytycznej oceny zawartej we wspomnianych opiniach Komisja opracowała dla każdego kandydującego państwa Partnerstwo dla Członkostwa (ang. Accession Partnership). Dokument ten zawiera wskazania Komisji w formie priorytetów w zakresie koniecznych działań legislacyjnych i wdrożenia prawa. Zostały one podzielone na krótkookresowe (z przewidywaną realizacją w ciągu roku) i długookresowe (przewidziane na czas do uzyskania członkostwa w UE). W celu zwiększenia skuteczności NPPC i bardziej ścisłego powiązania zadań dostosowawczych z realizacją zobowiązań wynikających z procesu negocjacji zmodyfikowany NPPC w 2000 r. został opracowany według układu 29 stanowisk negocjacyjnych, a zobowiązania podjęte w procesie negocjacji zostały rozpisane jako odpowiednie zadania NPPC i były przedmiotem stałego monitoringu. Monitoring ten służył również jako element wspomagający ocenę dokonywaną regularnie przez Komisję Europejską. Za proces monitoringu odpowiedzialny był Urząd Komitetu Integracji Europejskiej, który współpracuje w tym zakresie z ministerstwami i innymi instytucjami uczestniczącymi w procesie integracji europejskiej. W dniu 1 września 1998 r., w Polska złożyła pierwsze siedem stanowisk negocjacyjnych (jeszcze w trakcie trwającego wówczas screeningu w pozostałych dziedzinach prawa WE). Następnie sukcesywnie były składane kolejne stanowiska negocjacyjne, z których ostatnie strona polska przekazała UE 16 grudnia 1999 roku. Stanowiska negocjacyjne były podstawą do opracowania przez specjalną komórkę Komisji Europejskiej TFAN (ang. Taks Force on Accession Negotiations) odpowiedzi na ten dokument w formie wspólnego stanowiska negocjacyjnego Unii Europejskiej (ang. common negotiationg position). Sesje negocjacyjne z Polską, jako krajem kandydującym, prowadzone były na szczeblu ministrów lub ich zastępców, tj. stałych przedstawicieli państw członkowskich przy UE oraz ambasadora lub głównego negocjatora z Polski (tzw. spotkania na szczeblu deputies). Po uzgodnieniu tekstu traktatu akcesyjnego następuje jego parafowanie przez państwo kandydujące i państwa członkowskie UE w ramach ostatniej sesji Międzyrządowej Konferencji Akcesyjnej. Następnie dokument jest przesyłany do Parlamentu Europejskiego w celu uzyskania jego aprobaty absolutną większością głosów. W dalszej kolejności Rada Unii Europejskiej debatuje nad traktatem, który może przyjąć wyłącznie jednomyślnie. Później następuje oficjalne podpisanie traktatu akcesyjnego przez państwa UE i kraj kandydujący. Następnie według procedury określonej w Artykule 49 Traktatu o Unii Europejskiej traktat akcesyjny (...) podlega ratyfikacji przez wszystkie Umawiające się Państwa zgodnie z ich wymogami konstytucyjnymi. 2

3 konspekt: 1. Proces stowarzyszenia i dostosowawczy polskiej gospodarki i systemu prawnego do wymogów UE. Polska droga do UE 1.1. Instytucjonalne postanowienia Układu Europejskiego (ratyfikacja) Podkomitety Stowarzyszenia Komitet Stowarzyszenia Rada Stowarzyszenia 1.2. Instytucjonalne ramy procesu dostosowawczego Układu Europejskiego Biuro Pełnomocnika Rządu ds. Integracji Europejskiej oraz Pomocy Zagranicznej Urząd Komitetu Integracji Europejskiej 1.3. Program dostosowawczy polskiej gospodarki i systemu prawnego do wymagań Układu Europejskiego (1993 r.) 1.4. Konkluzje Rady Europejskiej w Kopenhadze (kryteria członkostwa w UE) Szczyt Rady Europejskiej w Essen 1994 r. - Strategia Przedczłonkowska Szczyt Rady Europejskiej w Cannes 1995 r. - Biała Księga na temat przygotowania państw stowarzyszonych Europy Środkowej i Wschodniej do integracji z rynkiem wewnętrznym UE 1.5. Proces opiniowania projektów aktów prawnych pod kątem zgodności z prawem UE Uchwała RM z 1994 r. ws. oceny rządowych projektów aktów prawnych Uchwała Sejmu RP z 1999 r. ws. włączenia KIE w proces opiniowania parlamentarnych projektów aktów prawnych Trójporozumienie między Sejmem, Senatem a Rządem r. 2. Proces Akcesji Polski do UE 2.1. Proces negocjacji Polski o członkostwo w UE (1) Złożenie wniosku o członkostwo w UE r Przygotowanie odpowiedzi na kwestionariusz r Opinia Komisji Europejskiej avis r Szczyt Rady Europejskiej w Strasburgu - Wzmocniona strategia przedczłonkowska r Narodowa Strategia Integracji r Partnerstwo dla członkostwa Narodowy Program Przygotowania do Członkostwa w UE Proces negocjacji Polski o członkostwo w UE (2) Zasady negocjacji Screening - przegląd prawa krajowego pod kątem zgodności z prawem UE Przygotowywanie stanowisk negocjacyjnych 3

4 Struktura negocjacyjna w Polsce i w UE Zakończenie negocjacji w Kopenhadze r Ratyfikacja 3. Proces koordynacji polskiej polityki europejskiej 3.1. Okres przedczłonkowski i członkowski 3.2. Ewolucja i przebieg procesu decyzyjnego w UE 3.3. Modele koordynacji a koordynacja w Polsce 3.4. System koordynacji w Polsce Komitet Europejski Rady Ministrów Komitet Integracji Europejskiej Urząd Komitetu Integracji Europejskiej 3.5. Udział Polski w pracach instytucji UE 3.6. Stanowiska Rządu w stosunku do projektów pozalegislacyjnych 3.7. Stanowiska Rządu do projektów aktów prawnych literatura: Kawecka-Wyrzykowska E., Synowiec E. (red.): Polska w Unii Europejskiej, Instytut Koniunktur i Cen Handlu Zagranicznego, Warszawa Polska w Unii Europejskiej - doświadczenia pierwszego roku członkostwa, Urząd Komitetu Integracji Europejskiej, Warszawa 2005, Proces decyzyjny w UE. Przewodnik dla urzędnika administracji publicznej. (współredakcja z M. Mielecką, K. Ostrzyniewską, I. Woicką), Urząd Komitetu Integracji Europejskiej, Warszawa 2005, Proces dostosowania oraz negocjacje Polski o członkostwo w Unii Europejskiej [w:] Stosunki Polski z Unią Europejskią (red. E. Kawecka-Wyrzykowska), Katedra Integracji Europejskiej im. J. Monneta, Kolegium Gospodarki Światowej, Szkoła Główna Handlowa, Warszawa 2002, Kawecka-Wyrzykowska E.: Polska w drodze do Unii Europejskiej, Warszawa : Polskie Wydaw. Ekonomiczne, 1999 Kawecka-Wyrzykowska E. (red.): Stosunki Polski z Unią Europejską; Szkoła Główna Handlowa. Warszawa : Oficyna Wydaw. SGH, 2002 Kawecka-Wyrzykowska E.: Stosunki Polski ze Wspólnotami Europejskimi od 1989 roku, Warszawa : Oficyna Wydaw. SGH, 1997, A.A. Ambroziak: Działania Polski w zakresie wdrażania postanowień lizbońskich [w:] E. Wojnicka (red.) Młodzi Podkarpacia wobec Strategii Lizbońskiej, Studia Europejskie, 1/2005, Instytut Gospodarki Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie, Warszawa-Rzeszów

5 profil wykładow cy dr Adam A. Ambroziak - doktor nauk ekonomicznych, - międzynarodowe stosunki gospodarcze, integracja europejska, konsekwencje członkostwa Polski w UE, warunki udzielania pomocy publicznej, wykorzystanie funduszy strukturalnych UE, - podstawowa bibliografia Proces decyzyjny w UE. Przewodnik dla urzędnika administracji publicznej. (współredakcja z M. Mielecką, K. Ostrzyniewską, I. Woicką), Urząd Komitetu Integracji Europejskiej, Warszawa 2005, Działania Polski w zakresie wdrażania postanowień lizbońskich [w:] E. Wojnicka (red.) Młodzi Podkarpacia wobec Strategii Lizbońskiej, Studia Europejskie, 1/2005, Instytut Gospodarki Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie, Warszawa-Rzeszów 2005, Instytucje Wspólnot Europejskich po Traktacie z Nicei. Implikacje dla Polski [w:] Stosunki Polski z Unią Europejską (red. E. Kawecka-Wyrzykowska), Katedra Integracji Europejskiej im. J. Monneta, Kolegium Gospodarki Światowej, Szkoła Główna Handlowa, Warszawa 2002, Proces dostosowania oraz negocjacje Polski o członkostwo w Unii Europejskiej [w:] Stosunki Polski z Unią Europejskią (red. E. Kawecka-Wyrzykowska), Katedra Integracji Europejskiej im. J. Monneta, Kolegium Gospodarki Światowej, Szkoła Główna Handlowa, Warszawa 2002, Zadania administracji centralnej w integracji Polski z Unią Europejską, Samorząd Pomorza - Zeszyty Problemowe, Sejmik Województwa Pomorskiego, Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego, Kancelaria Sejmiku, Nr 2/2001. Proces akcesji Polski do Unii Europejskiej, Biuletyn informacyjny - Wspólnoty Europejskie, IKCHZ, Nr 7-8/2000, Proces dochodzenia Polski do członkostwa w Unii Europejskiej (współautor z E. Synowiec) [w:] Ekonomiczne podstawy integracji Polski z Unią Europejską (red. U. Płowiec), Wydawnictwo Warszawskiej Placet, Warszawa Przygotowanie państw Europy Środkowej i Wschodniej do członkostwa w UE, Biuletyn Informacyjny - Wspólnoty Europejskie, IKC HZ, Nr 2/98. Instytucje koordynujące integrację z Unią Europejską w Czechach, na Węgrzech i w Polsce, - (współautor z A. Dziewulską), Biuletyn Informacyjny - Wspólnoty Europejskie, IKC HZ, Nr 1/97. Obywatele Europy o prawie wspólnej Europie, Biuletyn Informacyjny - Wspólnoty Europejskie, IKC HZ, Nr 12/96. Opinie obywateli krajów transformujących się o zachodzących zmianach, Biuletyn Informacyjny - Wspólnoty Europejskie, IKC HZ, Nr 11/96. Uwagi: Polityka integracyjna Polski 12 Wykładowca Daty Proces stowarzyszenia Polski ze Wspólnotami Europejski 2 dr Adam A. Ambroziak Proces dostosowań Polski do wymagań UE 4 dr Adam A. Ambroziak Proces negocjacji Polski o członkostwo 2 dr Adam A. Ambroziak 5

6 w UE Proces koordynacji polskiej polityki europejskiej 4 dr Adam A. Ambroziak 6