MATERIAŁY PRASOWE Nowy budynek Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie

Transkrypt

1 MATERIAŁY PRASOWE Nowy budynek w Krakowie Nowy budynek Muzeum Lotnictwa w Krakowie w symboliczny i jednocześnie atrakcyjny sposób łączy w sobie niemal wszystkie typologiczne i ideowe cechy tego miejsca, a więc samą istotę latania, atmosferę i strukturę lotniska oraz fascynację historią techniki. Obiekt mieszczący w sobie recepcję, hale wystawową i pomieszczenia administracyjne, jako jeden z elementów architektonicznych został logicznie i naturalnie włączony w istniejący zespół hangarów i budynków służbowych. W nawiązaniu do starych hangarów wykonano nie tylko kwadratową płytę platformy, na której zakomponowano budynek, ale i ograniczono wysokość nowego obiektu. Jego forma jest z jednej strony kontynuacją, a z drugiej modyfikacją modułu podstawowego. Niczym wycięta i złożona kartka papieru, z której miał powstać samolot. Swym odlanym w betonie, a mimo to lekkim jak wiatrak kształtem, przypomina potężne trójkątne śmigło. Przestrzenie wewnętrzne są obszerne i przeszklone, co pozwala im otwierać się na wszystkie strony świata. Na ulicę wychodzą okna recepcji, a na zachód, gdzie znajduje się park, okna biblioteki i pomieszczeń administracyjnych. Hala wystawowa komponuje się optycznie z powierzchnią niezabudowaną, umożliwiając ogląd dawnego lotniska i stojących tam maszyn. Stonowane barwy ścian i posadzki stanowią eleganckie tło dla prezentowanych zbiorów. Samoloty, znajdujące się w skrzydle północnym, zdają się być gotowe do startu, nie sprawiając wrażenia eksponatów. Dzięki otwartej i łagodnie ukształtowanej przestrzeni zwiedzający nie tylko od razu wie, co ma do zaoferowania muzeum, ale i bez problemu się po nim porusza, niezależnie od tego, czy zdecyduje się zajrzeć do przypominającego ogromny bak wnętrza kina, obejrzeć witryny, czy przejść do przestrzeni wystawowej, by podziwiać stojące tam samoloty. Na pierwszym piętrze, przeszklonym od strony hali, znajduje się restauracja z barem oraz dostępna dla wszystkich biblioteka. Mieści się tu również sala wykładowa na 150 osób. Wyżej, na drugim piętrze, znajdują się biura i inne pomieszczenia administracyjne, z których dzięki przeszklonym ścianom widać z jednej strony park, a z drugiej przestrzeń wystawową. Niektóre pomieszczenia są tak oświetlone od zewnątrz, iż ma się wrażenie, jakby światło wpadało przez okienka w burcie samolotu. Nowe w Krakowie z pewnością nie jest tradycyjnym domem. Jest obiektem, który swym kształtem subtelnie nawiązującym do latania, nie tylko wyraża pełnioną przez siebie funkcję, ale i zachęca do zwiedzania. INFORMACJE O PROJEKCIE MLP, tekst: Strona 1

2 O P I S K O N C E P C J I A R C H I T E K T O N I C Z N E J PRZEDMIOT INWESTYCJI Na terenie należącym do, znajdującym się przy al. Jana Pawła II 39 w Krakowie, wzniesiono nowy budynek główny Muzeum, który będzie także pełnił funkcję obiektu wejściowego na teren kompleksu Muzeum oraz Lotniczego Parku Kulturowego, usytuowanego na terenie dawnego lotniska Rakowice-Czyżyny w Krakowie. Nowy budynek spełnia funkcje reprezentacyjne i pomieści głównie pomieszczenia biurowe, naukowokonferencyjne oraz część ekspozycyjną, będąc wizytówką całego kompleksu Muzeum, przy czym główne ekspozycje zbiorów pozostają umiejscowione w istniejących obiektach i na wolnym powietrzu. Powstała przestrzeń twórczo nawiązuje do historycznego krajobrazu dawnego lotniska. Koncepcja architektoniczna autorstwa zespołu zdobyła w kwietniu 2005r. główną nagrodę w otwartym międzynarodowym konkursie architektonicznym. ZADANIE Przystępując do pracy autorzy wyznaczyli sobie cztery priorytety, które powinnien spełniać projekt: - stworzenie budynku o architekturze jednoznacznie kojarzonej z funkcją muzealną i jednocześnie odzwierciedlającej charakter prezentowanych w nim eksponatów, - stworzenie nowoczesnej bryły, która mogłaby się stać symbolem Muzeum Lotnictwa na współczesnej scenie kulturalnej Krakowa formy, która przyciągałaby miłośników lotnictwa i turystów, - logiczne i ekonomiczne w użytkowaniu rozplanowanie funkcji, - stworzenie obiektu, który mimo swojej wielkości nie będzie dominować nad sąsiadującymi z nim budynkami muzeum oraz który, poprzez swoją otwartość, będzie stanowić miękkie przejście pomiędzy obszarem zabudowanym, a zieloną przestrzenią krajobrazową Lotniczego Parku Kulturowego. KONCEPCJA URBANISTYCZNA I RELACJE Z OTOCZENIEM Za podstawę kompozycji nowego budynku przyjęto obrys kwadratu, o wielkości odpowiadającej wymiarom rzutu historycznego hangaru z 1929 r., usytuowanego w centralnej części terenu muzeum. Na kwadratowej, betonowej platformie o wielkości 62,5x62,5 metra zakomponowano trzy skrzydła budynku głównego, w taki sposób, aby stworzyły one otwarte patia, zorientowane w trzech kierunkach: południowego dojścia do terenów muzeum, nowopowstającego założenia parkowego Lotniczego Parku Kulturowego oraz w stronę istniejących obiektów muzeum. Dzięki zakomponowaniu bryły w postaci trzech skrzydeł, nowy budynek nie dominuje nad istniejącą historyczną zabudową, a przez swoją transparentność pozwala na wzrokowy kontakt między poszczególnymi elementami otoczenia. INFORMACJE O PROJEKCIE MLP, tekst: Strona 2

3 KONCEPCJA ARCHITEKTURY KRAJOBRAZU Teren dawnego Lotniska Rakowice-Czyżyny został wpisany do rejestru zabytków. Z tego też powodu zwrócono szczególną uwagę, aby zagospodarowanie terenu nadało nową, wysoką jakość temu miejscu. Jako podstawę kompozycji przyjęto historyczny układ zieleni wysokiej. Pomiędzy układem dróg i ścieżek pieszych zaprojektowane zostały kolorowe pola łąk kwietnych i trawników. Każde pole otrzyma odpowiednio skomponowaną i dobraną roślinność, tak aby przypisany mu kolor utrzymywał się przez cały rok. Dzięki temu zabiegowi, nowoprojektowany obiekt i istniejące hale otrzymają swoje specyficzne adresy. Ma to także ułatwić orientację w terenie. Powstao całościowe, współczesne założenie krajobrazowe, sprostujące różnorodnym wymogom parku muzealnego. KONCEPCJA PRZESTRZENNA I ARCHITEKTONICZNA Architektura projektowanego obiektu jest propozycją współczesnych rozwiązań projektowych, wyróżniającą się z otoczenia, ale jednocześnie respektującą charakter otaczającego krajobrazu. Bryłę budynku stanowi jedna forma, która poprzez odpowiednie jej ukształtowanie tworzy 3 wewnętrzne i 3 zewnętrzne przestrzenie. Swoim kształtem przypomina potężny wiatrak lub śmigło. Wnętrza trzech skrzydeł budynku mieszczą różne funkcje odpowiadające założeniom i potrzebom Inwestora. Dwa z nich, zarezerwowane dla potrzeb ekspozycji, posiadają przestrzenie wysokości 10 metrów, co pozwala na podwieszanie w nich obiektów latających oraz toczenie się życia ekspozycji na kilku poziomach. Skrzydło zachodnie mieszczące część naukowo-konferencyjną i biurową posiada 3 kondygnacje o wysokości 3,5 metra. Skrzydła zbiegają się w centralnym punkcie. Ta część, pomyślana jako główny węzeł, mieści funkcje najbardziej publiczne (hall wejściowy na parterze, foyer sali wielofunkcyjnej oraz restaurację na 1-szym piętrze). Jako niezwykle ważną zasadę przyjęto wzrokowe powiązanie poszczególnych części budynku ze sobą. Osoba zwiedzająca obiekt lub uczestnik konferencji, dzieki licznym przeszkleniom, będzie miała kontakt wzrokowy z eksponowanymi samolotami. Sala wielofunkcyjna na 1. piętrze INFORMACJE O PROJEKCIE MLP, tekst: Strona 3

4 PODZIAŁ FUNKCJONALNY W budynku przyjęto logiczne rozplanowanie poszczególnych funkcji, związane z zapewnieniem komfortu różnym jego użytkownikom oraz odpowiednie dla różnej aktywności planowanej w obiekcie. Trzy poziomy budynku odzwierciedlają trzy podstawowe jego funkcje: muzealną, naukowokonferencyjną i biurową. Na parterze usytuowano strefę wejściową z ogólnodostepną powierzchnią wystaw czasowych, salką kinową, sklepem muzealnym oraz warsztatami modelarskimi. W hallu znajduje się wejście do części ekspozycyjnej, usytuowanej w dwóch skrzydłach. Największe skrzydło przeznaczone jest na ekspozycję samolotów i silników lotniczych będących wizytówką muzeum. Jego wielkość została zdeterminowana gabarytami eksponatów. Oprócz samolotów stojących na posadzce, część eksponatów może być podwieszona, nadając dynamiki temu wnętrzu. Skrzydło ekspozycji samolotów styka się ze skrzydłem ekspozycji edukacyjnej, zapewniając jeden kierunek zwiedzania. Wewnętrzne przestrzenie ekspozycyjne zostały uzupełnione o trzy powierzchnie zewnętrzne, na kwadratowej platformie pomiędzy skrzydłami budynku. Przeznaczone są one na wystawy i prezentacje czasowe. Na pierwszym piętrze usytuowano salę wielofunkcyjną mogącą pomieścić 150 osób wraz z foyer, bar muzealny, bibliotekę z czytelnią oraz stanowiska komputerowe z dostępem do internetu. Na najwyższej koncygnacji zaplanowano część biurową. ZEWNĘTRZNA SKORUPA DEFINIUJĄCA KSZTAŁT BUDYNKU Rozplanowanie poszczególnych funkcji oraz umiejscowienie skrzydeł budynku zaprojektowano mając na uwadze kierunki stron świata oraz przebieg linijki słońca. Budynek otula betonowa skorupa definiująca kształt obiektu. Odpowiednie ukształtowanie formy tej struktury chroni przestrzeń ekspozycyjną przed bezpośrednią ekspozycją promieni słonecznych, jednocześnie pozwalając na zapewnienie dostępu odpowiedniej ilości światła i otwarcie wnętrza budynku na otaczający krajobraz. WNĘTRZA I UŻYTE MATERIAŁY Do realizacji obiektu zaproponowano użycie naturalnych i surowych w swym wyrazie materiałów, które kontrastować będą z otaczającą go zielenią. Światło oraz wielobarwny krajobraz otaczający budynek mają być dopełnieniem przestrzeni wnętrz. INFORMACJE O PROJEKCIE MLP, tekst: Strona 4

5 Jako niezwykle ważną zasadę komponowania przestrzeni przyjęto relacje widokowe pomiędzy poszczególnymi jej elementami. We wnętrzu część przegród zaplanowano jako przeszklone, by pozwolić na wzrokowy kontakt pomiędzy nimi. Zewnętrzna skorupa definiująca kształt budynku wykonana jest z betonu architektonicznego, który wyeksponowany jest zarówno na zewnątrz jak i wewnątrz obiektu. Jako wykończenie części ścian oraz detali klatek schodowych zaproponowano użycie aluminium anodowanego. Z tego materiału konsekwentnie zaprojektowano elementy mebli ekspozycyji. Posadzka parteru wykonana jest z betonu barwionego w masie, mogąc przenieść duże obciążenia. Posadzka 1-go i 2-go piętra, na ciągach komunikacyjnych, w pokojach biurowych, sali wielofunkcyjnej i bibliotece, wykończona została parkietem przemysłowym, nadającym wnętrzom ciepła. Aluminiowe schody w części centralnej KONSTRUKCJA Ze względu na nieregularny kształt rzutu i duże rozpętości, znalezienie odpowiedniej relacji między konstrukcją, a architekturą stanowiło duże wyzwanie dla projektantów konstrukcji. W projekcie założono odmienne rozwiązania konstrukcyjno-materiałowe dla skrzydła biurowego i ścian oraz dla konstrukcji dachu skrzydeł ekspozycyjnych. Rozpiętości skrzydeł ekspozycyjnych wahają się od 12m do 45m. Skrzydło biurowe o żelbetowej konstrukcji stanowi jednocześnie element usztywniający całą strukturę budynku. KONCEPCJA KLIMATYCZNA BUDYNKU ORAZ INSTALACJE Celem projektantów było stworzenie obiektu energooszczędnego (ogrzewanie, wentylacja, oświetlenie), wykorzystującego lokalnie dostępne zasoby energetyczne oraz dostosowanie koncepcji do budżetu inwestycji. Budynek został zaprojektowany respektując zasady budownictwa zrównoważonego. Budynek został podzielony na dwie strefy temperaturowe. Pierwszą strefę, o niższych wymaganiach temperaturowych, która traktowana jest jako wielkoprzestrzenna stanowią dwa skrzydła ekspozycyjne o10-metrowej wysokości. Drugą strefę stanowi skrzydło zachodnie mieszczące biura i część naukowo- INFORMACJE O PROJEKCIE MLP, tekst: Strona 5

6 konferencyjną.w okresie letnim obydwie strefy zostają połączone w jedną poprzez otwarcie przegród między nimi. Taki podział na strefy klimatyczne budynku w znaczącym stopniu zwiększa ekonomikę jego eksploatacji. Duża ilość naturalnego światła penetrująca wnętrza budynku sprawia, że do minimum została ograniczona konieczność użycia w godzinach pracy muzeum światła sztucznego. Umieszczenie przez Inwestora w posadzkach skrzydeł ekspozycyjnych instalacji ogrzewania podłogowego, które będzie zasilane z pompy ciepła, ograniczy koszty ogrzewania w okresie zimowym. Ta sama instalacja będzie służuć do chłodzenia wnętrz w okresie letnim. ILUMINACJA W projekcie obiektu dużą uwagę zwrócono na koncepcję iluminacji i oświetlenia budynku. W oparciu o oświetlenie umieszczone w posadzkach, ścianach i w suficie, stworzono spójną koncepcję iluminacji poszczególnych wnętrz, co ma podkreślić nietypową geometrię budynku. NOWY BUDYNEK Poprzez swoją charakterystyczną formę, nowy budynek Muzeum Lotnictwa, nie tylko wyraża pełnioną przez siebie funkcję, ale i zachęca do jego zwiedzania. INFORMACJE O PROJEKCIE MLP, tekst: Strona 6

7 Justus Pysall, Peter Ruge, Bartłomiej Kisielewski Notka biograficzna o autorach projektu MLP: Biuro Pysall.Ruge Architekten zostało założone w Berlinie w 1993 roku przez Justusa Pysall i Petera Ruge, absolwentów Uniwersytetu Technicznego w Brunszwiku. Doświadczenie obojga partnerów, zdobywane zarówno na rynku niemieckim, jak i w innych krajach konsekwentnie podnosiło i poszerzało zakres kompetencji biura. Przed założeniem Pysall.Ruge Architekten, Justus Pysall pracował w Foster Associates w Londynie oraz w Jean Nouvel Associés w Paryżu, był również asystentem na Architectural Association w Londynie. Peter Ruge pracował w Ueda-Ateliers i Genplan Architects w Kyoto oraz był wykładowcą na Ashiya College of Arts and Computer w Kyoto. W dniu dzisiejszym efektem tego jest międzynarodowa współpraca projektowa podczas realizacji dużych projektów dla międzynarodowych klientów. Kreatywne projektowanie z uwzględnieniem aspektów technologicznych i ekologicznych, przy sprecyzowanym budżecie i terminach znamionuje charakter pracy biura. Przykładami takich projektów są realizacje rezydencji ambasadora Republiki Południowej Afryki w Berlinie, realizacja projektu zespołu 5 Ambasad Nordyckich w Berlinie, projekt Ambasady Zjednoczonych Emiratów Arabskich, realizacja Ambasady Kanady we współpracy z biurem KSG Architects z Toronto, a także ostatnio realizacja budunku LTD_1 w Hamburgu, projektu Rose of Mianyang w Chinach i w Krakowie (z B.Kisielewskim). Przez ostatnich 8 lat współautorem projektów wykonywanych przez Pysall.Ruge w Polsce był architekt Bartłomiej Kisielewski. Od 2010r jest on współwłaścicielem krakowskiego biura Horizone Studio. Przed rozpoczęciem w 2002r. współpracy w Berlinie z Pysall.Ruge Architekten, Bartłomiej Kisielewski pracował m.in. w Takamatsu & Lahyani Architects Associates w Berlinie i biurze DDJM w Krakowie. INFORMACJE O PROJEKCIE MLP, tekst: Strona 7

8 CHARAKTERYSTYCZNE DANE INWESTYCJI Inwestor : Inicjator inwestycji i główny podmiot wspierający inwestycję : Architekt / generalny projektant : Zespół projektowy: w Krakowie Samorząd Województwa Małopolskiego Berlin/Kraków Justus Pysall, Peter Ruge, Bartłomiej Kisielewski, Katarzyna Ratajczak, Mateusz Rataj, Alicja Kępka-Guerrero Konstrukcje i instalacje Architektura krajobrazu Fotografie: Arup International Kraków ST raum a Berlin Jakub Pierzchała Lokalizacja : al. Jana Pawła II 39, Kraków, Polska Powierzchnia terenu : 6,19 hektara Pow. użytkowa budynku : m 2 Powierzchnia calkowita : m 2 Kubatura : m 3 Koszt inwestycji : Finansowanie: 47 mln. PLN netto, w tym: 12 mln. PLN - ze środków Województwa Małopolskiego 35 mln. PLN - z funduszy Unii Europejskiej Międzynarodowy konkurs architektoniczny: Realizacja : Otwarcie : 1 nagroda, 2005 rok rok 18. września 2010 rok Berlin / Kraków, wrzesień 2010 Foto: D.Rutkowski, MLP INFORMACJE O PROJEKCIE MLP, tekst: Strona 8