MOODLE E-LEARNING SYSTEM ZARZĄDZNIA NAUCZANIEM SKRÓCONA INSTRUKCJA OBSŁUGI

Transkrypt

1 MOODLE E-LEARNING SYSTEM ZARZĄDZNIA NAUCZANIEM SKRÓCONA INSTRUKCJA OBSŁUGI

2 S t r o n a 1

3 Spółka Jawna ul. Modrzewskiego 1a, Śrem tel , fax Jesteśmy uczestnikiem Programu RZETELNA Firma S t r o n a 1

4 Zapytaj o inne aplikacje INTERmedi@ BIULETYN INFORMACJI PUBLICZNEJ SYSTEM ELEKTRONICZNEGO OBIEGU DOKUMENTÓW SERWIS INTERNETOWY JEDNOSTEK ORGANIZACYJNYCH SAMORZĄDOWY PORTAL INTERNETOWY FIRMOWY SERWIS INTERNETOWY S t r o n a 2

5 Spis treści: I. Wprowadzenie II. Dodawanie treści 1. Zasoby statyczne 2. Zasoby interaktywne 2.1 Lekcja Tworzenie lekcji Tworzenie stron lekcji 2.2 Quiz 2.3 Ankiety 2.4 Głosowanie 2.5 Czat 2.6 Forum 2.7 Słownik pojęć 2.8 Zadanie III. Podsumowanie S t r o n a 3

6 I. Wprowadzenie System Moodle (Modular Object-Oriented Dynamic Learning Environment - Modułowe, Dynamiczne, Zorientowane Obiektowo Środowisko Nauczania) jest darmową aplikacją do zarządzania nauczaniem przez Internet. Platforma przeznaczona jest do użycia zarówno przez nauczycieli, jak i uczniów. Nauczyciel, po uruchomieniu kursu, może za pośrednictwem aplikacji Moodle m.in. obserwować postępy ucznia w nauce - sprawdzać i oceniać jego prace oraz badać aktywność. Uczniowie, oprócz zamieszczania w platformie wykonanych zadań, mogą między innymi wzajemnie recenzować swoje prace, przesyłać dodatkowe uwagi do nauczyciela oraz oceniać poszczególne kursy. Niniejsza instrukcja jest dostarczana wraz z podręcznikiem Tworzenie serwisów e-learningowych z Moodle 1.9. Materiał tutaj zawarty jest streszczeniem i uzupełnieniem treści zamieszczonej w książce, która szczegółowo opisuje sposoby zarządzania kursami internetowymi z podziałem na kolejne kroki całego procesu. S t r o n a 4

7 II. Dodawanie treści Przed stworzeniem kursu administrator i nauczyciel prowadzący dany kurs powinni skonsultować parametry konfiguracyjne kursu (temat został opisany w dostarczonej książce oraz omówiony podczas wykładów). Po utworzeniu kursu przez administratora i nadaniu odpowiednich praw nauczyciel może przystąpić do edycji kursu. Rysunek 1 - Wygląd kursu w trybie edycji Cały materiał dydaktyczny, który może być umieszony w kursie dodawany jest za pomocą dwóch rozwijanych pól Dodaj zasób lub Dodaj składową - oznaczonych na rysunku 1. Aby oba pola były dostępne należy wejść do kursu i kliknąć przycisk Włącz tryb edycji (oznaczony na rysunku 1). Włączony tryb edycji można rozpoznać po obecności ww. pól oraz ikon edycji (rysunek 1). Aby można było przejść do trybu edycji administrator musi ustawić odpowiednie uprawnienia nauczycielowi. Materiał dydaktyczny Moodle a jest podzielony na dwie kategorie: statyczny i interaktywny. Obie kategorie wraz z przykładowymi składowymi zostały opisane w dalszej części instrukcji. S t r o n a 5

8 1. Zasoby statyczne Materiał statyczny można dodać w kursie poprzez wybranie właściwej pozycji z rozwijanego menu Dodaj zasób. Rysunek 2 - Dodawanie materiału statycznego Korzystając z menu (rysunek 2) można tworzyć np.: strony tekstowe, strony internetowe, odnośniki do dowolnych stron i zasobów wewnętrznych i zewnętrznych, katalogi kursu, etykiety służące do wyświetlania tekstów i obrazków, pliki multimedialne. S t r o n a 6

9 Rysunek 3 - Przykład tematu stworzonego z elementów statycznych (treści w sekcji [1] na rysunku pochodzą z Na rysunku 3 widać temat siódmy ( Instrumenty dęte blaszane ) przykładowego kursu - Instrumenty muzyczne. Na tym przykładzie zastosowano cztery różne elementy statyczne: [1] streszczenie tematu [2] etykieta [3] link do pliku lub strony WWW [4] wyświetl katalog plików ad [1] streszczenie tematu Opis znajdujący się pod nagłówkiem Instrumenty dęte blaszane aż do linii poziomej jest streszczeniem zagadnienia [1]. Wpisano je podczas tworzenia zagadnienia. Streszczenie to może zawierać różne elementy - w powyższym przypadku zastosowano trzy: tekst, plik graficzny oraz materiał multimedialny z serwisu Aby dodać streszczenie tematu należy użyć przycisku jak na rysunku 4. S t r o n a 7

10 Rysunek 4 - Streszczenie tematu W kolejnym kroku należy wprowadzić treść streszczenia tematu (jak na rysunku 5). Rysunek 5 - edycja streszczenia tematu (treść streszczenia na rysunku pochodzi z Aby zakończyć należy kliknąć przycisk zapisz zmiany. Od tej chwili streszczenie tematu jest widoczne na stronie kursu. ad [2] etykieta Poniżej linii poziomej (widocznej na rysunku 3) wstawiona została etykieta [2], która zawiera informacje dotyczące znajdujących się niżej zasobów (w tym przypadku plików). Etykieta może zawierać dowolny obraz, tekst lub inną zawartość, którą można umieścić na stronie internetowej. Chociaż etykieta może zawierać dowolną zawartość będącą kodem HTML, nie służy do tego aby tworzyć z niej całe strony internetowe. Jej głównym zastosowaniem jest uporządkowanie strony kursu. Kursy tematyczne i tygodniowe zorganizowane są w sekcje. Etykiety mogą pomóc w zorganizowaniu materiału wewnątrz sekcji tak jak pokazano na rysunku 3 (pkt [2]) sekcja oddziela cześć tematu dotyczącą plików do pobrania. Etykiety mogą służyć bardzo różnym celom: od tworzenia podsekcji przez funkcję informacyjną po wprowadzanie elementów multimedialnych/graficznych uatrakcyjniających wygląd kursu. Wszystko zależy od wyobraźni osoby wprowadzającej treści. S t r o n a 8

11 Aby dodać etykietę do kursu należy z listy rozwijanej dodaj zasób wybrać opcję Wstaw etykietę. Następnie w oknie edycyjnym należy wprowadzić tekst etykiety (jak na rysunku 6). Aby etykieta była widoczna należy w sekcji Widoczny z listy rozwijanej wybrać opcję Pokaż, w przeciwnym wypadku należy wybrać Ukryj. Rysunek 6 - Dodanie etykiety ad [3] - link do pliku lub strony WWW Link do pliku jest zaznaczony numerem [3] na rysunku 3. W tym przypadku jest odnośnikiem do wewnętrznego pliku kursu umieszczonego na serwerze. Za pomocą tego zasobu można również pokazywać zawartość znajdującą się w dowolnym miejscu w Internecie. Wprowadzając zewnętrzne zasoby należy szczególną uwagę zwrócić na to czy użycie danego materiału jest legalne oraz czy odnośnik jest niezawodny czyli czy materiał będzie cały czas dostępny w czasie trwania kursu. S t r o n a 9

12 Rysunek 7 Link do pliku lub strony WWW Aby dodać odnośnik do pliku lub strony zewnętrznej należy z listy rozwijanej dodaj zasób wybrać opcję link do pliku lub strony www. Na rysunku 7 pokazano przykład okna, w którym należy wprowadzić nazwę (to ona będzie prezentowana na stronie kursu), streszczenie oraz lokalizację. Ta ostatnia to adres www strony lub zasobu. Jeśli linkiem ma być odnośnik do zewnętrznej strony należy kliknąć Szukaj strony www (zaznaczony na rysunku 7). W zewnętrznym oknie należy odszukać właściwą stronę, skopiować adres (znajdujący się w pasku adresu) i wkleić go w pole Lokalizacja. Podobnie sytuacja wygląda w przypadku linku do pliku. W tym przypadku należy kliknąć Prześlij plik (rysunek 7). W zewnętrznym oknie pojawi się lista plików, z której należy wybrać właściwy. Jeśli pliku nie ma na liście należy go dodać używając przycisku Prześlij plik (rysunek 8). Jeśli w kursie będzie więcej plików warto je posegregować używając folderów. Aby utworzyć folder należy kliknąć przycisk Utwórz folder. Rysunek 8 - Dodawanie linku do pliku Poniżej dodawanego adresu znajduje się sekcja Okno, w której można wybrać czy zasób będzie wyświetlany w nowym oknie czy w tym samym. W tym samym miejscu po wybraniu opcji Zaawansowane można określić wiele innych S t r o n a 10

13 parametrów otwieranego okna, np.: wielkość okna, zawartość pasków nawigacyjnych i inne. ad [4] Katalogi Ostatnim ze statycznych zasobów przedstawionych na rysunku 3 jest Katalog zaznaczony numerem [4] ( Katalog plików trąbka ). W poprzednim punkcie wspomniano o możliwości tworzenia katalogów w celu usystematyzowania zawartości plików w kursie. Dzięki możliwości wstawienia odnośnika do katalogu twórca kursu może w jednym miejscu dodać linki do wielu plików co spowoduje większą przejrzystość kursu i zaoszczędzi czasu na wprowadzanie odnośników do każdego pliku z osobna. Aby dodać katalog należy z listy rozwijanej dodaj zasób wybrać opcję Wyświetl katalog plików. Procedura dodawania katalogu jest podobna do procedury dodawania pliku. Różnica polega na tym, że zamiast linku należy wybrać właściwy katalog z listy rozwijanej w sekcji Wyświetl katalog plików (rysunek 9). Rysunek 9 - Dodanie zasobu "katalog" S t r o n a 11

14 2. Zasoby interaktywne Elementy interaktywne w kursach pozwalają uczniom na interakcje z nauczycielem, systemem lub innymi uczniami. Elementy interaktywne to te dodawane w menu Dodaj składową. Rysunek 10 - Elementy interaktywne Wśród zasobów interaktywnych wyróżniamy np.: Baza Danych Czat Dziennik Forum Głosowanie Lekcja Quiz Słownik pojęć Warsztaty Wiki Zadania: o Zaawansowane ładowanie plików o Tekst online o Prześlij plik o Zadanie offline 2.1 Lekcja Lekcja jest jednym z bardziej złożonych elementów systemu Moodle, dającym bardzo duże możliwości. Składa się ze stron internetowych, które przedstawiają użyteczne informacje i pytania. Lekcja Moodle łączy w sobie cechy prezentowania informacji i oceniania użytkowników. Są elastyczne jak strony internetowe, interaktywne jak quizy i mają możliwość rozgałęziania się. Lekcje składają się za stron internetowych. Zazwyczaj lekcja zawiera część informacji i pytanie na temat materiału, który uczeń dopiero przeglądał. Pytanie jest wykorzystywane do sprawdzenia czy uczeń zrozumiał temat. Jeżeli tak, jest przenoszony do kolejnego zagadnienia. Jeżeli nie, to zostaje przeniesiony do poprzedniej strony lub pozostaje na obecnej albo przenoszony jest do zupełnie innej strony stanowiącej uzupełnienie materiału. Do każdej odpowiedzi pytania S t r o n a 12

15 nauczyciel może stworzyć informację zwrotną dla ucznia. Informacja ta może mieć bardzo różny charakter: może być uzupełnieniem informacji zawartej w treści lekcji lub po prostu informacją o rodzaju odpowiedzi dobra/zła. Uczeń może zostać też zapytany czy jest zainteresowany nauką następnego zagadnienia lub jakie zagadnienie chciałby zobaczyć w następnej kolejności itp. Strona lekcji może też zawierać na końcu przycisk kontynuuj, który pozwala przejść do kolejnej strony lekcji. Strona lekcji może zawierać też kilka odnośników do tematów stanowiących rozgałęzienie bieżącej lekcji. Ścieżek i rozgałęzień lekcji nauczyciel może tworzyć dowolną ilość Tworzenie lekcji Aby dodać lekcję należy z listy rozwijanej Dodaj składową wybrać opcję Lekcja. W czasie tworzenia lekcji pojawia się wiele opcji, które należy ustawić zanim utworzy się jakąkolwiek stronę w lekcji. Jeśli nie ma się pewności jakie ustawienia będą odpowiednie na początek można spróbować wybrać dowolne lub pozostawić domyśle. Zawsze można wrócić do tej strony i zmienić ustawienia. Należy też pamiętać o jednej z dużych cech Moodle a, jaką jest prostota eksperymentowania z różnymi ustawieniami. Warto śmiało z tego korzystać i poznawać zastosowanie poszczególnych opcji. Strona z ustawieniami lekcji podzielona jest na następujące części: a. Ogólne b. Opcje oceniania c. Kontrola przebiegu lekcji d. Formatowanie lekcji e. Kontrola dostępu f. W zależności od g. Wstaw wyskakujące okienko z plikiem lub stroną WWW h. Inne ad a - Ogólne Rysunek 11 - Ustawienia lekcji Ogólna Nazwa pole to zawiera nazwę lekcji, którą uczniowie będą widzieli na stronie głównej kursu. Limit czasu pole to określa limit czasu na całą lekcję, a nie na poszczególne strony. Włączenie tej opcji powoduje wyświetlanie odliczania w czasie przeglądania lekcji. Stoper jest utworzony za pomocą JavaScriptu, więc aby można było z niego korzystać uczniowie muszą mieć włączoną w przeglądarce obsługę JavaScriptu. S t r o n a 13

16 Gdy limit czasu upłynie, uczeń nie jest usuwany z lekcji. Jednak każde pytanie, na które odpowie później nie będzie liczone do oceny. Maksymalna liczba odpowiedzi/przejść na dole każdej strony z pytaniem w lekcji można umieścić pytanie. Parametr ten określa maksymalną ilość proponowanych odpowiedzi, którą każde z pytań może mieć. Jeżeli każda z odpowiedzi przenosi ucznia do innej strony, parametr ten jest też liczbą możliwych przejść (rozgałęzień lekcji). Dla pytań prawda/fałsz liczba ta powinna wynosić 2. Ad b Opcje oceniania Rysunek 12 - Ustawienia lekcji - Opcje oceniania Jeżeli lekcja jest wykorzystywana jako Lekcja ćwiczeniowa, większość opcji w tej części jest zbędna. Lekcja ćwiczeniowa jeżeli ta opcja jest włączona lekcja ta nie pojawi się w dzienniku ocen ucznia. Punktacja za pytanie włączając tę opcję nauczyciel może określać wartość punktową inną dla każdej odpowiedzi. W przeciwnym wypadku punkty są naliczane standardowo: 1 punkt za poprawną odpowiedź, 0 punktów w przypadku odpowiedzi złej. Maksymalna ocena określa maksymalną ocenę na lekcję. Jeżeli wartość tutaj określona będzie równa 0, lekcja nie pojawi się na żadnej ze stron z ocenami. Powtarzanie lekcji pozwala uczniowi powtórnie przejść przez lekcję. Ocenianie wielu podejść jeżeli uczeń może powtarzać lekcję może mieć różne wyniki z odpowiedzi na pytania. Parametr ten określa czy końcowa ocena lekcji ma być średnią ze wszystkich podejść czy może najlepszą uzyskaną przez ucznia. Wyświetlaj bieżący wynik w trakcie rozwiązywania lekcji włączenie tej opcji powoduje wyświetlanie bieżącego wyniku ucznia i maksymalnej ilości punktów możliwych do zdobycia w punkcie, w którym uczeń aktualnie się znajduje. S t r o n a 14

17 Jeżeli lekcja jest rozgałęziona i jej przebieg jest możliwy różnymi ścieżkami wówczas uczeń ma możliwość zdobycia innej ilości punktów niż inni. Można utworzyć na przykład lekcję z różnymi rozgałęzieniami i stronami i wymagać od uczniów, aby zdobyli co najmniej 100 punktów. Zachęci to ich do zagłębienia się w lekcję i próbowania różnych wariantów rozgałęzień dopóki nie uzyskają wymaganej ilości punktów. Ad c Kontrola przebiegu lekcji Rysunek 13 - Ustawienia lekcji - "Kontrola przebiegu lekcji" Pozwól studentom zmieniać odpowiedzi pozwala uczniowi przejść wstecz do kierunku przebiegu lekcji i powtórzyć pytanie, na które odpowiedział nieprawidłowo. Wyświetl przycisk zmian włączenie tej opcji powoduje wyświetlanie przycisku po błędnej odpowiedzi na pytanie. Przycisk pozwala uczniom odpowiedzieć na pytanie jeszcze raz. Maksymalna liczba podejść parametr ten określa maksymalna liczbę podejść do odpowiedzi na pytanie. Opcja ta dotyczy wszystkich pytań w lekcji. Po poprawnej odpowiedzi określa czynność która ma być wykonana po poprawnej odpowiedzi na pytanie. Wyświetl domyślną informację zwrotną określa czy będzie wyświetlana domyślna wartość zwrotna. Minimalna liczba pytań określa minimalną ilość pytań wykorzystywanych do obliczania oceny ucznia za lekcję. Ma znaczenie tylko wtedy, gdy lekcja ma być oceniana. Ilość stron do wyświetlania określa ile stron ma być wyświetlonych. Nawet jeśli lekcja zawiera więcej stron to skończy się w momencie osiągnięcia liczby stron określonej w tym parametrze. Ustawienie tej opcji na 0 powoduje zakończenie lekcji w momencie przejścia przez wszystkie strony. S t r o n a 15

18 Ad d Formatuj lekcje Rysunek 14 - Ustawienia lekcji - "Formatuj lekcje" W tej sekcji użytkownik ma kilka opcji, które służą do zamieniania lekcji w pokaz slajdów, który pojawia się w osobnym oknie. Opcja Pokaz slajdów tworzy okno pokazu. Kolejne opcje służą do określenia rozmiarów okna (w pikselach), koloru tła slajdów, prezentowania wskaźnika postępu oraz czy w oknie ma być wyświetlane lewe menu. Ad e Kontrola dostępu W sekcji tej jest możliwość ustawienia hasła dostępu do lekcji oraz określenie dat dostępności lekcji. Ad f W zależności od Lekcje są jedynym elementem interaktywnym, który może wymagać ukończenia jednego elementu kursu aby przejść do drugiego. Można wymagać aby uczeń ukończył jedną lekcję zanim przejdzie do drugiej. Ad g Wstaw wyskakujące okienko z plikiem lub stroną WWW W tej sekcji można ustawić aby wraz z włączeniem lekcji przez ucznia otwarło się okno z dodatkowymi zasobami plik lub strona www. Ad h Inne ustawienia Rysunek 15 - ustawienia lekcji - "Inne" S t r o n a 16

19 Link do składowej daje możliwość ustawienia na ostatniej stronie lekcji odnośnika do innego elementu kursu. Liczba pozycji na liście najlepiej ocenianych pozwala wybrać liczbę wyświetlanych pozycji na liście najlepiej ocenianych. Nie ma znaczenia jeśli lekcja jest ćwiczeniowa. Użyj ustawień tej lekcji jako domyślne włączenie tej opcji powoduje użycie bieżących ustawień jako domyślne dla innych lekcji w kursie Tworzenie stron lekcji Po zapisaniu ustawień lekcji należy stworzyć pierwsze pytanie lub zaimportować z systemu zewnętrznego (rysunek 16): Zaimportuj pytania opcja ta pozwala na import pytań utworzonych w Moodle u lub innym systemie nauczania online. Importuj pokaz slajdów drugą możliwością jest import slajdów utworzonych przy pomocy PowerPointa. Należy pamiętać że system nie zaimportuje złożonych prezentacji zawierających, animacje, specjalne efekty tekstu czy inne zaawansowane funkcje. Wstaw Tabelę Rozgałęzień strona, która jest tabelą gałęzi składa się ze strony z odnośnikami do innych stron lekcji. Na początku nie ma sensu tworzyć strony rozgałęzień ponieważ lekcja jeszcze nie ma żadnych stron. Wstaw Stronę Pytań umożliwia dodanie strony z pytaniami do lekcji. Rysunek 16 - Tworzenie pierwszego pytania Tworzenie strony z pytaniem Strona z pytaniem to strona internetowa z dowolną zawartością. Zazwyczaj zawiera materiał dydaktyczny z pytaniem, które sprawdza czy uczeń zrozumiał materiał. Można wybrać kilka typów pytań (zaznaczone kolorem czerwonym na rysunku 17): Wielokrotny wybór Prawda/Fałsz Krótka odpowiedź S t r o n a 17

20 Numeryczne Dopasuj odpowiedź Essej Rysunek 17 - Tworzenie strony z pytaniem S t r o n a 18

21 Można utworzyć informację zwrotną dla każdej odpowiedzi na pytanie ( Odpowiedź z informacją zwrotną rysunek 17), tak jak przy tworzeniu informacji zwrotnej dla odpowiedzi w quizach. Zależnie od odpowiedzi udzielonej przez ucznia może on być przeniesiony w różne miejsca lekcji (opcja przejdź ). Np. dla poprawnej odpowiedzi uczeń jest przenoszony do następnej strony lekcji, w przypadku odpowiedzi niepoprawnej uczeń może pozostać na tej samej stronie, aby lepiej się zapoznać z treścią. Do każdej odpowiedzi można utworzyć informację zwrotną, która informuje ucznia np. poprawności udzielonej odpowiedzi. 2.2 Quiz Aby utworzyć quiz w Moodle należy wybrać quiz z rozwijanej listy dodaj składową. Po utworzeniu należy wypełnić stronę z ustawieniami quizu. Ustawienia są, tak jak w przypadku lekcji, podzielone na sekcje: a. ogólne sekcja zawiera tytuł i opis danego quizu. Pole Name jest wyświetlane na stronie głównej kursu, pole Wprowadzenie jest wyświetlane gdy uczeń wybiera quiz, b. czas blok definiujący czas trwania testu/sprawdzianu. Pola Otwórz quiz i Zamknij quiz służą do podania dat rozpoczęcia i zakończenia dostępności kursu, c. wyświetl w tym miejscu należy określić czy pytania mają być w określonej kolejności, czy mają zostać wymieszane. Tutaj można też określić ile pytań ma być prezentowanych na pojedynczej stronie, d. podejścia określa czy uczeń może podejść do quizu wielokrotnie, e. stopnie określa sposób oceniania quizu, f. opcje przeglądu określa co może zobaczyć uczeń, g. bezpieczeństwo określa czy quiz ma być zabezpieczony hasłem oraz czy można ograniczyć dostęp do quizu z określonych adresów IP. Najlepiej gdy tę sekcję wypełnia osoba posiadająca wiedzę informatyczną, h. standardowe opcje modułów pozwala określić opcje grup i czy quiz ma być widoczny w kursie, i. całościowa informacja zwrotna określa całościową informację zwrotną, która może być inna - zależna od wyniku uzyskanego przez ucznia. Edycja quizu Po utworzeniu quizu użytkownikowi prezentowane są opcje obejmujące edycję kursu (rysunek 18): Quiz w sekcji tej użytkownik ma możliwość: dodawania, usuwania pytań kursu; zmiany kolejności pytań; tworzenia podziałów stron między pytaniami; przypisywania punktów za poszczególne pytania i za cały quiz. Pytania tutaj użytkownik ma możliwość tworzenia i usuwania pytań. Kategorie daje możliwość pełnej edycji kategorii oraz tworzenia drzewa kategorii. S t r o n a 19

22 Import import pytań z innych systemów nauczania. Export eksport pytań i zapis ich w różnych formatach, które mogą być odczytane przez inne systemy oprócz Moodle. Rysunek 18 - Opcje obejmujące edycje kursu Tworzenie pytań Tworzenie pytań należy rozpocząć od stworzenia odpowiedniej kategorii w zakładce Kategorie (rysunek 18). Rysunek 19 - Dodawanie nowej kategorii pytań Aby dodać nową kategorię należy (rysunek 19): wybrać kategorię nadrzędną wprowadzić nazwę nowej kategorii wpisać opis tworzonej kategorii kliknąć przycisk Dodaj kategorię S t r o n a 20

23 Należy uważać i kontrolować tworzenie nowych kategorii. Administrator powinien czuwać aby drzewo kategorii było logiczne i spójne. Tworzenie pytań i zarządzanie nimi jest możliwe w zakładce pytania. Zbiór pytań w całym serwisie jest nazwany bazą pytań. Autorzy kursów i nauczyciele mają częściowy lub całkowity dostęp do bazy pytań, który pozawala na umieszczenie pytań stworzonych przez innych w swoich quizach. Tworzone pytania są dodawane do bazy pytań witryny. W czasie tworzenia quizu pytania są wybierane z bazy. Obie te czynności można wykonać na stronie edycji quizu (zakładka Quiz na rysunku 18). W zakładce tej okno podzielone jest na 2 części pierwsza służy do dodawania nowych pytań, druga do wybierania ich z bazy pytań i wstawiania do quizu. Każda kategoria pytań może składać się np. z pytań różnych typów. Oto te podstawowe: Pytania wielokrotnego wyboru odpowiadając na pytanie (które może zawierać grafikę) odpowiadający wybiera z kilku proponowanych odpowiedzi. Są dwa typy pytań wielokrotnego wyboru z jedną poprawną odpowiedzią i z wieloma poprawnymi odpowiedziami. Pytania do krótkiej odpowiedzi w odpowiedzi na pytanie (które może zawierać grafikę) uczeń wpisuje słowo lub wyrażenie. Może istnieć kilka poprawnych odpowiedzi, z różną punktacją. Przy wpisywaniu odpowiedzi, wielkość liter może mieć znaczenie lub nie. Pytania typu prawda/fałsz - odpowiadając na pytanie (które może zawierać grafikę) uczeń wybiera spośród dwóch opcji: Prawda lub Fałsz. Pytania wybierane losowo umożliwia wybranie szeregu innych pytań, z których jedno jest losowo wybrane za każdym razem gdy uczeń próbuje rozwiązać quiz. Obliczeniowe do pytania obliczeniowego wprowadza się formułę, która jest wyświetlana w treści pytania. Formuła może zawierać jedną lub więcej symboli wieloznacznych, które są zastępowane przez konkretne liczby kiedy quiz jest wyświetlany. Symbole wieloznaczne są zawarte w nawiasach klamrowych. Przykładowe pytanie może brzmieć Ile to jest 4*{x}? Moodle w takim przypadku zastąpi {x} losową liczbą z przedziału, który określi nauczyciel. Prawidłową odpowiedzą będzie wartość z obliczenia formuły 4*{x}. Pytanie typu opis nie jest pytaniem. Może stanowić dodatkowy element opisowy oddzielający części quizu. Dopasowanie odpowiedzi wewnątrz pytania można stworzyć listę pytań oraz podać odpowiedzi. Zadaniem ucznia jest dopasowanie poprawnej odpowiedzi do pytania. Wypracowanie (dłuższa odpowiedź) wypracowanie jest pisane przez uczniów w edytorze tekstowym Moodle a. Warto zalecić uczniom aby co kilka minut zapisywali swoje wypracowanie. Pytanie typu losowe jeśli takie pytanie zostanie dodane do quizu S t r o n a 21

24 Moodle wybierze losowe pytanie z puli pytań bieżącej kategorii. W czasie jednego podejścia uczeń nigdy nie zobaczy dwa razy tego samego pytania. Oznacza to, że kategoria z której się losuje pytania musi mieć co najmniej tyle pytań ile jest w quizie oznaczonych jako losowe. Pytania wielokrotnego wyboru - związane są z typowymi quizami, w których uczeń zaznacza prawidłowe odpowiedzi. Na rysunku 20 przedstawiono opcje dostępne podczas edycji pytania wielokrotnego wyboru. Rysunek 20 - Edycja pytania typu wielokrotna odpowiedź W polu Bieżąca kategoria określona jest nazwa utworzonej wcześniej kategorii. W polu nazwa należy wpisać nazwę pytania nazwa ta jest widoczna tylko dla autorów quizu. Można tu wpisać np. tylko pyt. 1, jednak w przypadku większej ilości pytań warto stosować nazwy, które ułatwią identyfikację danego pytania. W polu tekst pytania należy wpisać treść S t r o n a 22

25 danego pytania, która będzie widoczna dla ucznia. Następnie należy określić punktację za zadanie jeśli wszystkie zadania mają być oceniane tak samo wystarczy pozostawić wpisaną wartość jeden. Jeśli któreś zadanie jest np. dwa razy trudniejsze, możemy wpisać w to pole cyfrę 2. W polu mnożnik kary, można określić ile punktów ma zostać odjęte od ogólnej punktacji pytania za każdym razem od nieprawidłowej odpowiedzi. Opcja ta działa tylko wtedy, gdy quiz jest w trybie adaptacyjnym, w którym uczeń może wielokrotnie odpowiadać na pytanie. Współczynnik kary może być liczbą z przedziału od 0 do 1. Współczynnik kary równy 1 oznacza, że uczeń musi udzielić poprawnej odpowiedzi za 1 razem. Współczynnik kary równy 0 oznacza ze uczeń może próbować odpowiadać dowolną ilość razy dopóki nie osiągnie maksymalnej liczby punktów za pytanie. Można też podać informację zwrotną jaką otrzyma uczeń po udzieleniu odpowiedzi jest to bardziej użyteczne, gdy quiz jest traktowany jako narzędzie do samooceny ucznia, niż w przypadku kolokwium zaliczeniowych. W polu Jedna należy wskazać, czy w danym pytaniu wystąpi tylko jedna prawidłowa odpowiedź, czy może być więcej właściwych odpowiedzi. Zalecane jest także wymieszanie kolejności odpowiedzi, poprzez wybranie następnej opcji. Na końcu pierwszej części należy wybrać sposób numerowania odpowiedzi pole Numerowanie odpowiedzi. Rysunek 21 - Edycja odpowiedzi w pytaniu typu wielokrotna odpowiedź S t r o n a 23

26 W kolejnych polach Odpowiedź rysunek (20) należy wpisać treści poszczególnych odpowiedzi. W polu Ocena należy oznaczyć czy dana odpowiedź jest prawidłowa: np. jeśli tylko jedna odpowiedź jest prawidłowa należy wybrać 100%, jeśli np. dwie są poprawne można wpisać po 50%. Można także wpisać ujemne procenty, które oznaczać będą karę za wskazanie złej odpowiedzi. Jeśli wybrano Żaden dana odpowiedź będzie traktowana neutralnie. Po zatwierdzeniu pytania system przelicza procenty w ten sposób, że uczeń dostaje za zadanie od zera punktów do wartości maksymalnej wskazanej w polu Domyślna ocena za pytanie. Za bezbłędne wskazanie prawidłowych odpowiedzi uczeń otrzymuje 100% punktów. Do każdej odpowiedzi można dołączyć również informację zwrotną. Pytania obliczeniowe Moodle dopuszcza tworzenie pytań w oparciu o wartości liczbowe wygenerowane w sposób losowy. Wprowadzając treść zadania, zmienne które mają być wylosowane należy wpisać w nawiasach klamrowych {}. W przedstawionym przykładzie na rysunku 22 jest to obwód koła. W polu Poprawna formuła odpowiedzi należy wprowadzić formułę zawierającą w nawiasach klamrowych użyte wyrażenia zgodnie z notacją języka PHP (PHP to język skryptowy - niektóre jego funkcje zostały opisane na kolejnej stronie). Specyfiką zadań obliczeniowych jest możliwość dopuszczenia błędu, związanego np. z dokładnością obliczeń. Margines błędu określają pola Tolerancja i Typ Tolerancji (jeśli uczeń ma podać dokładną wartość wpisujemy w pole tolerancja wartość 0). Rozróżniane są trzy typy tolerancji: Relatywny, Nominalny i Geometryczny. Na rysunku 22 wprowadzono formułę obliczania obwodu koła 2*3.14*{r} gdzie zmienna r jest promieniem i jest losowo generowana przez Moodle. S t r o n a 24

27 Rysunek 22 - Edycja pytania obliczeniowego Na rysunku 21 w formule można zamienić 2*3.14*{r} na zapis 2*pi()*{r} wprowadzono tutaj funkcję pi() z języka PHP. Podstawowe funkcje matematyczne języka PHP przestawiono poniżej: abs - Wartość bezwględna (moduł z liczby) acos - Arcus cosinus acosh - Odwrotny cosinus hiperboliczny asin - Arcus sinus asinh - Odwrotny sinus hiperboliczny atan - Arcus tangens atanh - Odwrotny tangens hiperboliczny atan2 - Arcus tangens dwóch zmiennych ceil - Zaokrągla ułamki w górę cos - Cosinus cosh - Cosinus hiperboliczny deg2rad - Przelicza stopnie na radiany exp - e do potęgi... floor - Zaokrągla ułamki w dół log - Logarytm naturalny log10 - Logarytm dziesiętny max - Znajduje największą liczbę min - Znajduje najmniejszą wartość S t r o n a 25

28 pi() - Wartość liczby Pi pow - Potęgowanie rad2deg - Przelicza radiany na stopnie round - Zaokrągla liczbę zmiennoprzecinkową sin - Sinus sinh - Sinus hiperboliczny sqrt - Pierwiastek kwadratowy srand - Inicjalizuje generator liczb losowych tan - Tangens tanh - Tangens hiperboliczny Rysunek 23 - Pytanie obliczeniowe - określenie parametrów zestawu W kolejnym oknie (rysunek 23) należy wybrać elementy, które będą stanowiły odpowiedzi. Jeśli wybrano utworzenie nowych wartości dla każdego parametru należy zadeklarować zakres wartości od do oraz określić ilość miejsc dziesiętnych w generowanej zmiennej i typ rozkładu (jednostajny lub logarytmiczny). S t r o n a 26

29 Warto wygenerować przynajmniej 10 zestawów zadań. W tabeli można prześledzić wylosowane parametry, użytą formułę do obliczeń wraz z podstawionymi zmiennymi oraz wynik końcowy wraz z wartością minimalną i maksymalną. Jeśli autor pytania ma własne dane może wygenerować odpowiednią ilość elementów, a następnie wpisać wybrane przez siebie wartości w odpowiednie pola oznaczone jako parametr i zaakceptować dane przyciskiem Zapisz zmiany. Tworzenie quizu Po stworzeniu serii pytań można przystąpić co składania pytań w quiz. Aby dodać pytanie do quizu należy z Bazy pytań wybrać właściwą kategorię, następnie przy danym pytaniu kliknąć ikoną Dodaj do quizu (rysunek 24). Rysunek 24 - Tworzenie quizu W polu Maksymalna ocena możemy dostosować ocenę do zadanej oceny maksymalnej za dany quiz. Przykładowo, można ustalić, że ocena maksymalna wynosi 10 (jak na rysunku 24) ponieważ ocena za quiz stanowi 10% oceny za cały kurs. Oznacza to, że nawet jeżeli quiz składa się z 50 pytań, za które można uzyskać łącznie 50 punktów, to wszystkie oceny zostaną proporcjonalnie przeskalowane w taki sposób, by maksymalna ocena za quiz wyniosła 10 pkt. Uwaga: Gdy quiz zostanie udostępniony i zaczną pojawiać się rozwiązania wówczas nie można edytować quizu. Edycji można dokonywać tylko wtedy kiedy nie ma żadnych rozwiązań. 2.3 Ankiety Ankiety w Moodle u zawierają pytania dotyczące podejścia uczniów do nauki oraz opinii towarzyszących korzystaniu z kursu. Moodle zawiera pięć rodzajów wbudowanych ankiet, podzielonych na 3 typy (rysunek 25): S t r o n a 27

30 Rysunek 25 - Dodawanie ankiety 1) COLLES w tej kategorii znajdują się trzy rodzaje ankiet z których każda składa się z 24 pytań. Ankiety te badają: zgodność kursu z zainteresowaniami ucznia; stopień interaktywności kursu; stopień w jakim uczeń uzyskał pomoc od innych uczniów; stopień w jakim nauczyciel i inni uczniowie prawidłowo zrozumieli interakcję z uczniem. 2) ATTLS składa się z 20 pytań dotyczących stylu uczenia się, dyskutowania czy myślenia. Ankieta jest przydatna w celu oceny ogólnej postawy uczniów, a nie odbioru i satysfakcji z kursu. 3) Zdarzenia krytyczne ankieta bada odczucia uczniów związane z ostatnimi zdarzeniami w kursie. S t r o n a 28

31 2.4 Głosowanie Element ten pozwala na stworzenie pytania oraz predefiniowanych odpowiedzi. Rysunek 26 - Strona edycji elementu "Głosowanie" Dostępne opcje: Limit czasu określa daty w których uczniowie mogą wybrać jedną z opcji. Jeśli nie zostanie zaznaczone to pole głosowanie będzie dostępne cały czas. Opublikuj wyniki - określa czy i kiedy pokazywać wyniki głosowania uczniom. Prywatność wyników jeśli wyniki są upublicznione można określić czy pokazywać je wraz z nazwiskami uczniów. Zezwól na aktualizację głosowania pozwala uczniom na zmianę zdania w głosowaniu. Jeśli jest włączona uczeń może wybrać inną odpowiedź jeśli głosowanie jest włączone. S t r o n a 29

32 2.5 Czat Moduł ten służy do komunikacji wielu osób w tzw. pokojach. Po dodaniu pokoju rozmów do kursu każdy uczeń zapisany na kurs może wejść do niego w dowolnym momencie. Istnieją dwa rodzaje rozmowy prywatna, której przebieg mogą śledzić tylko dwie osoby, oraz publiczna, dostępna dla wszystkich zalogowanych użytkowników kursu. Dostępne są również graficzne emotikony, stworzone dla ułatwienia ekspresji emocji. Element ten można wykorzystać np. kiedy uczniowie mają wykonać wspólną pracę (np. w grupie). Wówczas kanał komunikacji jakim jest czat może okazać się bardzo przydatny. 2.6 Forum Forum dyskusyjne to forma grup dyskusyjnych, która służy do wymiany informacji i poglądów między osobami zapisanymi do kursu. Moduł ten daje duże możliwości. Dobrze prowadzone forum może stymulować przemyślenia, motywować uczniów do zaangażowania się w kurs. Rysunek 27 - Formularz dodawania forum S t r o n a 30

33 Aby stworzyć forum należy określić jego parametry (rysunek 27): wstęp prezentowany jest uczniowi w momencie gdy wchodzi na forum, wymusić u każdego zapis na to forum - włączenie powoduje automatyczne zapisanie na forum każdego ucznia kursu, przeczytać obserwacje dla tego forum? - jeżeli opcja jest włączona, użytkownicy mogą obserwować przeczytane i nieprzeczytane wiadomości w forach i dyskusjach. Prowadzący może wymusić obserwowanie forum używając tego ustawienia, Maksymalna wielkość załącznika uczniowie mogą dodawać pliki do wiadomości na formach. Ta opcja służy do ograniczenia wielkości wczytywanych plików, Ocena w przypadku forum ocena dotyczy jakości przesyłanych wpisów. Nauczyciel może oceniać każdy wpis na forum, Próg postów do blokowania pozwala na ograniczenie osób piszących nadmierną ilość wiadomości na forum. W sekcji tej nauczyciel może również włączyć ostrzeganie przed osiągnięciem limitu wiadomości. S t r o n a 31

34 2.7 Słownik pojęć Rysunek 28 - Formularz dodawania słownika pojęć Opcje dostępne podczas tworzenia słownika są dosyć intuicyjne. Wśród dostępnych parametrów dostępne są m.in.: Czy to jest globalny słownik pojęć? pozwala utworzyć słownik, który będzie dostępny dla całej strony internetowej (globalny słownik). Aby to zrobić, należy zadeklarować, który słownik jest słownikiem globalnym. Moodle pozwala wprowadzić dowolną ilość słowników. Słowniki globalne mogą być wykorzystywane w dowolnym kursie. Tylko administratorzy mogą utworzyć globalne słowniki. Typ słownika pojęć Moodle pozwala na wybranie dwóch rodzajów typów słowników: główny i pomocniczy. Domyślnie do słownika głównego mogą dodawać wpisy tylko nauczyciele (można to zmienić za pomocą ról). Pojęcia ze słownika pomocniczego można wysłać do słownika głównego. Pojedynczy kurs może mieć tylko jeden słownik główny. Dlatego na rysunku 28 przy opcji Typ słownika domyślnie S t r o n a 32

35 pojawił się wpis Pomocniczy słownik pojęć oznacza to, że w kursie już istnieje jeden główny słownik i każdy kolejny może być jedynie pomocniczym. Ocena sekcja ta umożliwia ocenianie wpisów w słowniku. Podobnie jak w przypadku forum (w zależności od ustawień) zarówno nauczyciele jak i uczniowie mogą oceniać. Dodatkowo autor może ustawić z jakiego przedziału dat wpisy mogą być oceniane. 2.8 Zadanie Utworzenie zadania powoduje automatyczne przeniesienie do strony edycji zadania (rysunek 29). Pole Nazwa zadania jest wyświetlane na stronie kursu, a pole Opis pojawia się na nowej stronie pole to powinno zawierać dokładny opis zadania wraz z instrukcjami dotyczącymi przesyłania plików. Rysunek 29 - Edycja zadania "prześlij plik" Moodle udostępnia cztery rodzaje zadań (rysunek 30): Zaawansowane ładowanie plików funkcja podobna do prześlij plik lecz wyposażona w więcej opcji określających możliwość wysyłania pliku. Nauczyciel może np. określić ile wersji roboczych może wysłać S t r o n a 33

36 uczeń. Uczeń może podmieniać istniejący plik, który nie jest oznaczony jako wersja ostateczna. Uczniowie mogą też przesyłać uwagi wraz z plikiem. Tekst online umożliwia stworzenie strony online wraz ze wszystkimi elementami, które są dostępne dla stron html. Możliwość ta jest dostępna dzięki zastosowaniu edytora html. Przed tym zadaniem należy uczniom wytłumaczyć zasadę działania edytora. Prześlij plik wymaga od ucznia aby przesłał jeden plik online. Zadanie offline jest to zadanie, które uczeń wykonuje poza systemem Moodle jak np. zrobienie wywiadu, słuchowiska, itd. Zadania offline powinny zawierać wersję zadania przygotowaną do wydruku (np. PDF) tak aby uczeń mógł wydrukować instrukcję i zabrać ją ze sobą. Rysunek 30 - Zadania S t r o n a 34