Zarządzanie przesyłem w wybranym łączu prądu stałego

Transkrypt

1 VI Konferencja Naukowo-Techniczna Zarządzanie Energią i Teleinformatyka ZET 2012 Nałęczów, lutego 2012 r. Zarządzanie przesyłem w wybranym łączu prądu stałego Włodzimierz Bieliński Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy Tadeusz Szczepański PSE-Północ S.A.

2 Plan wystąpienia Wprowadzenie, Charakterystyczne stany pracy łącza SwePol Link, Przykłady przepływów w badanym łączu prądu stałego, Podsumowanie.

3 Trasa łącza HVDC SwePol Link

4 Łącze prądu stałego Szwecja Polska Schemat połączeń obwodów głównych łącza

5 Charakterystyczne stany pracy łącza

6 Poglądowy schemat systemu sterowania i nadzoru MACH 2

7 Zasady sterowania pracą łącza (1) W normalnym trybie pracy łącza uprawnienia sterownicze dla stacji Wierzbięcino posiada ODM w Bydgoszczy a dla stacji Stärnö jest to dyspozycja w Sztokholmie. Zgodnie z porozumieniem pomiędzy operatorami sieci przesyłowej Szwecji i Polski, łącze prowadzone jest przez pół roku, naprzemiennie, zdalnie przez dyspozycje w Sztokholmie lub w Bydgoszczy. Dotyczy to sterowania przesyłem mocy w kablu czyli: zadawanie wartości mocy przesyłanej łączem, ustalanie kierunku przesyłu, ustalania szybkości narastania mocy, trybu regulacji mocy).

8 Zasady sterowania pracą łącza (2) Od uruchomienia łącza do 15 grudnia 2010 r. planowanie pracy łącza odbywało się w oparciu o umowę handlową pomiędzy operatorami sieci przesyłowej (OSP) Polski i Szwecji, z 24-godzinnym wyprzedzeniem. Każda ze stron zgłaszała chęć dostawy energii elektrycznej w podziale na poszczególne godziny doby. Jedynymi klientami posiadającymi prawo użytkowania łącza były spółki Vattenfall AB oraz PSE/GE S.A. Dostawcą w poszczególnych godzinach była ta strona, która zaproponowała niższą cenę energii.

9 Zasady sterowania pracą łącza (3) W dniu 26 VI 2003 r. Parlament Europejski wydał dyrektywę 1228/2003, w której określone zostały nowe warunki użytkowania międzynarodowych łączy przesyłowych. Według niej łącza miałyby być dostępne dla wszystkich klientów chcących z nich skorzystać. Prace prowadzone przez kilka lat doprowadziły do podpisania w dniu 14 XII 2010 stosownej umowy i od dnia 15 XII 2010 nastąpiło otwarcie łącza dla rynku. Od tego momentu przesył mocy w łączu podlega ściśle sprecyzowanym procedurom, uwzględniającym zasady rynkowe.

10 Charakterystyka pracy łącza (1) Gotowość łącza - definicja Łączny czas trwania przesyłu mocy przez łącze + łączny czas oczekiwania na przesył, odniesiony do czasu całego roku (wyrażony w procentach) Praca łącza - definicja Łączny czas trwania przesyłu mocy przez łącze, odniesiony do czasu całego roku (wyrażony w procentach)

11 Charakterystyka pracy łącza (2) Wybrane wielkości charakterystyczne z lat

12 Charakterystyka pracy łącza (3) Energia przesłana łączem w latach (w GWh)

13 Charakterystyka pracy łącza (4)

14 Moc, w MW Charakterystyka pracy łącza (6) Przykładowy rejestrogram przepływu mocy (1) Przesyły w łączu HVDC (Polska - Szwecja) - listopad 2007 r Godziny Eksport - kierunek północ Import - kierunek południe

15 Moc, w MW Charakterystyka pracy łącza (7) Przykładowy rejestrogram przepływu mocy (2) Przesyły w łączu DC (Polska - Szwecja) - luty 2009 r Godziny Eksport (kierunek północ) Import (kierunek południe)

16 Moc, w MW Charakterystyka pracy łącza (8) Przykładowy rejestrogram przepływu mocy (3) 600 Przesyły w łączu DC (Polska - Szwecja) - lipiec 2009 r Godziny Eksport - północ Import - południe

17 1 sty 15 sty 29 sty 12 lut 26 lut 12 mar 26 mar 9 kwi 23 kwi 7 maj 21 maj 4 cze 18 cze 2 lip 16 lip 30 lip 13 sie 27 sie 10 wrz 24 wrz 8 paź 22 paź 5 lis 19 lis 3 gru 17 gru 31 gru Energia w MWh Charakterystyka pracy łącza (9) Przykładowy rejestrogram przepływu mocy Dobowe przesyły energii łączem "SwePol Link" w 2007 r Dni miesiąca Przesył w kierunku Polski Przesył w kierunku Szwecji

18 01-sty 8 sty 15 sty 22 sty 29 sty 5 lut 12 lut 19 lut 26 lut 5 mar 12 mar 19 mar 26 mar 2 kwi 9 kwi 16 kwi 23 kwi 30 kwi 7 maj 14 maj 21 maj 28 maj 4 cze 11 cze 18 cze 25 cze 2 lip 9 lip 16 lip 23 lip 30 lip 6 się 13 sie 20 sie 27 się 3 wrz 10 wrz 17 wrz 24 wrz 1 paź 8 paź 15 paź 22 paź 29 paź 5 lis 12 lis 19 lis 26 lis 3 gru 10 gru 17 gru 24 gru 31 gru Energia w MWh Charakterystyka pracy łącza (10) Przykładowy rejestrogram przepływu mocy 650 Godzinowe przesyły energii łączem "SwePol Link" w 2007 r Dni miesiąca Przesył w kierunku Polski Przesył w kierunku Szwecji

19 1 sty 15 sty 29 sty 12 lut 26 lut 12 mar 26 mar 9 kwi 23 kwi 7 maj 21 maj 4 cze 18 cze 2 lip 16 lip 30 lip 13 sie 27 sie 10 wrz 24 wrz 8 paź 22 paź 5 lis 19 lis 3 gru 17 gru 31 gru Moc w MW Charakterystyka pracy łącza (11) Przykładowy rejestrogram przepływu mocy Dobowe przesyły energii łączem "SwePol Link" w 2010 r. Dni miesiąca Przesył w kierunku Polski Przesył w kierunku Szwecji

20 1 sty 15 sty 29 sty 12 lut 26 lut 12 mar 26 mar 9 kwi 23 kwi 7 maj 21-maj 4 cze 18 cze 2 lip 16 lip 30 lip 13 się 27 się 10 wrz 24 wrz 8 paź 22 paź 5 lis 19 lis 3 gru 17 gru 31 gru Energia w MWh Charakterystyka pracy łącza (12) Przykładowy rejestrogram przepływu mocy 650 Godzinowe przesyły energii łączem HVDC w 2010 r Dni w roku Przesył w kierunku południowym Przesył w kierunku północnym

21 1 sty 15 sty 29 sty 12 lut 26 lut 12 mar 26 mar 9 kwi 23 kwi 7 maj 21 maj 4 cze 18 cze 2 lip 16 lip 30 lip 13 sie 27 sie 10 wrz 24 wrz 8 paź 22 paź 5 lis 19 lis 3 gru 17 gru 31 gru Energia w MWh Charakterystyka pracy łącza (13) Przykładowy rejestrogram przepływu mocy Dobowe przesyły energii łączem "SwePol Link" w roku Dni w roku Przesył w kierunku Polski Przesył w kierunku Szwecji

22 1 sty 15 sty 29 sty 12 lut 26 lut 12 mar 26 mar 9 kwi 23 kwi 7 maj 21 maj 4 cze 18 cze 2 lip 16 lip 30 lip 13 się 27 się 10 wrz 24 wrz 8 paź 22 paź 5 lis 19 lis 3 gru 17 gru 31 gru Energia w MWh Charakterystyka pracy łącza (14) Przykładowy rejestrogram przepływu mocy 650 Godzinowe przesyły energii łączem "SWePol Link" w 2011 r Dni w roku Przesył w kierunku Polski Przesył w kierunku Szwecji

23 Energia w MWh Energia w MWh Charakterystyka pracy łącza (15) Przykładowy rejestrogram przepływu mocy 700 Godzinowe przesyły energii łączem "SwePol Link" w dniach 1-7 grudnia 2011 r Cz Pt So Nd Pn Wt Śr Dni w miesiącu Przesył w kierunku Polski Godzinowe przesyły energii łączem "SwePol Link" w dniach 1-7 grudnia 2011 r. Cz Pt So Nd Pn Wt Śr Dni w miesiącu Przesył w kierynku Szwecji

24 Podsumowanie Do wiarygodnych i reprezentatywnych ocen cech przepływów mocy w złączu HVDC SwePol Link konieczne jest wydłużenie okresu obserwacji oraz zastosowania zmodyfikowanych wskaźników do oceny kształtu wykresów czasowych i wykazania cech probabilistycznych i/lub statystycznych rejestrowanych szeregów czasowych.

25 Dziękuję za uwagę Tadeusz Szczepański PSE-Północ S.A. Włodzimierz Bieliński UTP Bydgoszcz