(opinia MRiRW / DROW / DP) DROW /SIGR/BA/05 z 31 sierpnia 2005 r. Opinia zespołu interpretacyjnego - zatwierdzona 20 czerwiec 2005 r.

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "(opinia MRiRW / DROW / DP) DROW-6131-78-2/SIGR/BA/05 z 31 sierpnia 2005 r. Opinia zespołu interpretacyjnego - zatwierdzona 20 czerwiec 2005 r."

Transkrypt

1 DZIAŁANIE Beneficjenci 2 2. Zakres wsparcia 9 3. Obliczanie żywotności ekonomicznej Staż / okresy wyłączeń Wykształcenie Minimalne standardy Inne kryteria dostępu Koszty kwalifikowane Procedura, formularze, załączniki, instrukcje Procedury weryfikacji Wniosków o przyznanie dofinansowania Różne 111 1

2 1. Beneficjenci Zagadnienie sytuacji, w której małżonkowie złożyli dwa wnioski o dofinansowanie na wspólne gospodarstwo a następnie w trakcie uzupełnień złożyli akt rozdzielności majątkowej i podziału majątku wspólnego możliwości ubiegania się o dofinansowanie przez osoby, którym przysługuje prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy brak możliwości ubiegania się o dofinansowanie przez Numer pisma odpowiedzi (opinia MRiRW / DROW / DP) DROW /SIGR/BA/05 z 31 sierpnia 2005 r. Departament Rozwoju Obszarów Wiejskich w załączeniu przekazuje interpretację MRiRW dotyczącą sposobu postępowania w przypadku, gdy o maksymalny limit pomocy ubiegają się małżonkowie, składając dwa oddzielne wnioski o dofinansowanie realizacji projektu dotyczące tego samego gospodarstwa. ROW/ws/mm/823/4696/05 z 24 sierpnia 2005 r. Z treści pisma wynika, że małżonkowie złożyli wnioski opisując w projekcie wspólne gospodarstwo, a następnie, jako uzupełnienie wniosków o dofinansowanie realizacji projektu, dostarczyli akt rozdzielności majątkowej i podziału majątku wspólnego. W związku z tym można przypuszczać, że po dokonaniu podziału majątku nie istnieje gospodarstwo rolne opisane we wnioskach małżonków. W takiej sytuacji nie ma podstaw, by uznać informacje zawarte we wnioskach i w planach projektu za zgodne ze stanem faktycznym i na ich podstawie przyznać pomoc w zakresie Działania 1.1. Opinia zespołu interpretacyjnego - zatwierdzona 20 czerwiec 2005 r. Czy osoba, otrzymująca stałą rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy, może ubiegać się o dofinansowanie realizacji projektu w ramach Działania 1.1? Czy osoba, której przysługuje prawo do renty z tytułu całkowitej, okresowej niezdolności do pracy może uzyskać dofinansowanie w ramach Działania 1.1? Wykluczenie dotyczy tylko osób, które mają ustalone prawo do renty z tytułu całkowitej, trwałej niezdolności do pracy lub stałej renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy. Okresowa lub częściowa niezdolność do pracy nie wyklucza możliwości realizacji projektu. DROW /SIGR/LZ/05 z 29 marca 2005 r. 1. W Działaniu 1.1 wnioskodawca nie może być emerytem, który na pięć lat zawiesił prawo do pobierania emerytury. Zgodnie z interpretacją MRiRW przepis wykluczający z grona Beneficjentów osoby pobierające emeryturę należy 2

3 osoby, które zawieszą prawo do pobierania emerytury zatrudnienia przez osobę prawną (do prowadzenia gospodarstwa) emeryta lub rencisty o odpowiednich kwalifikacjach interpretować szerzej; należy także wykluczyć osoby mające ustalone prawo do emerytury. ( ) DROW /SIGR/MR/04 z 29 listopada 2004 r. Uzupełnienie Programu nie wprowadza zakazu zatrudniania emerytów lub rencistów do prowadzenia gospodarstwa, stanowiącego własność osoby prawnej nie określa też formy, w jakiej powinna być zatrudniona osoba kierująca gospodarstwem (umowa o pracę, umowa zlecenie i inne). Wymóg związany z zatrudnianiem do prowadzenia gospodarstwa osób o odpowiednich kwalifikacjach, sformułowany w Uzupełnieniu Programu w ślad za wymogami wprowadzonymi Rozporządzeniem Rady 1257/1999, ma na celu zapewnienie, że wspierane gospodarstwo, dzięki fachowemu kierownictwu, prowadzi gospodarkę w sposób racjonalny i w związku z tym ma szanse na rozwój. Biorąc powyższe pod uwagę, nie ma znaczenia, czy osoba odpowiedzialna za bieżące zarządzanie działalnością gospodarstwa jest udziałowcem spółki właściciela gospodarstwa, członkiem spółdzielni czy też zatrudnionym pracownikiem. ( ) ROW/ws/mwm/823/4557/04 z 17 grudnia 2004 r. W nawiązaniu do postanowień podjętych podczas posiedzenia Komitetu Monitorującego w dniu 2 grudnia 2004r. oraz roboczych uzgodnień z przedstawicielami ARiMR przekazujemy następujące informacje: W związku z wymogiem zatrudniania przez Beneficjenta do prowadzenia gospodarstwa osoby o odpowiednich kwalifikacjach zawodowych (dotyczy osób prawnych korzystających z pomocy w ramach Działania 1.1), już w chwili obecnej należy stosować rozwiązanie zbieżne z zapisem zaakceptowanym przez Komitet Monitorujący uznając, że warunek jest spełniony w przypadku, gdy za kierowanie gospodarstwem spółdzielczym odpowiada członek spółdzielni, w spółce jej właściciel itp.). przekazania gospodarstwa następcy przed upływem 5 lat od dokonania ostatniej płatności DROW /SIGR/BA/04 z 16 grudnia 2004 r. Uprzejmie informuję, że zgodnie z zapisami Uzupełnienia SPO zobowiązania wnioskodawcy są następujące: I. "Wnioskodawca nie może dokonać zmiany przeznaczenia projektu oraz przeniesienia na rzecz innych osób prawa własności lub zawierać umów przenoszących posiadanie gruntów, budynków, budowli, maszyn, urządzeń, wyposażenia, narzędzi oraz inwentarza żywego nabytych, wybudowanych lub zmodernizowanych z wykorzystaniem środków z pomocy przyznanej na podstawie umowy zawartej z ARiMR, przed upływem 5 lat od dnia dokonania ostatniej płatności w ramach projektu. 3

4 Ponadto Beneficjent ma obowiązek: 1. przechowywania całości dokumentacji związanej z realizacją projektu przez okres 5 lat od dnia dokonania przez ARiMR ostatniej płatności związanej z jego realizacją; 2. umożliwienia dokonywania przez ARiMR lub inne uprawnione do tego podmioty kontroli dokumentów lub kontroli na miejscu (wizytacji terenowej); 3. złożenia ankiety monitorującej. Inne zobowiązania Beneficjenta są określone w umowie o dofinansowanie projektu zawartej z ARiMR." możliwości uzyskania podwyższonego poziomu pomocy o 5% przez młodego rolnika, który prowadzi gospodarstwo we współwłasności (w Dz. 1.1) zatrudnienia na stanowisku kierowniczym w Rolniczych Spółdzielniach Produkcyjnych DROW /SIGR/MC/05 z 12 kwietnia 2005 r. W ramach Działania 1.1: Wnioskodawca, który posiada grunty we współwłasności może ubiegać się o podwyższony poziom pomocy pod warunkiem, że rozpoczął po raz pierwszy samodzielne prowadzenie gospodarstwa rolnego w ciągu ostatnich pięciu lat przed dniem przyznania pomocy oraz w chwili rozpoczęcia prowadzenia gospodarstwa nie przekroczył 40 roku życia. Kryteria określone w Uzupełnieniu SPO muszą być spełnione przez Wnioskodawcę. Nie ma wymogu spełniania kryteriów przez wszystkich współwłaścicieli gospodarstwa rolnego. Kwestia wyrażenia zgody przez współwłaścicieli na realizację projektu, została ściśle określona w procedurach W przypadku, gdy projekt realizowany jest przez współwłaścicieli / współdzierżawców będących osobami fizycznymi i dotyczy on zakupu rzeczy innej niż ruchoma, na podpisanie umowy muszą stawić się wszyscy współwłaściciele/współposiadacze wraz ze współmałżonkami, o ile pozostają oni w związku małżeńskim i nie została pomiędzy nimi ustalona odrębność majątkowa. Wyrażenie zgody odbywa się na etapie podpisywania umowy poprzez wypełnienie odpowiedniego dokumentu. Od pozostałych współwłaścicieli nie należy wymagać dokumentów z Urzędu Skarbowego, KRUS, ZUS, itp. DROW /SIGR/JJB/04 z 17 grudnia 2004 r. W związku z kierowanymi do ARiMR pytaniami w sprawie interpretacji pojęcia zatrudnienie w kontekście rozpatrywania kwestii wykonywania pracy w Rolniczych Spółdzielniach Produkcyjnych uprzejmie informuję, że MRiRW poinformowało Agencję, iż w przypadku osób prawnych ubiegających się o dofinansowanie realizacji projektu w ramach Działania 1.1 kryterium kwalifikacji zawodowych należy odnosić do osoby pełniącej funkcje kierownicze w gospodarstwie niezależnie od zasad, na jakich funkcje te są jej powierzone. Opinia zespołu interpretacyjnego zatwierdzona 16 marca 2005 r. 4

5 Centrali Nasiennej jako Beneficjenta Działania 1.1 Czy w Działaniu 1.1 Beneficjentem pomocy może być Centrala Nasienna zajmująca się kontraktacją materiału siewnego, jego czyszczeniem i zaprawianiem a następnie sprzedażą materiału? Tak, jeżeli Centrala Nasienna spełnia definicję Beneficjenta, posiada gospodarstwo rolne i planowany projekt będzie związany z prowadzoną działalnością rolniczą w tym gospodarstwie. Nie ma natomiast możliwości realizacji takiego projektu, który dotyczyłby działalności związanej z usługami i sprzedażą. gruntów będących w użytkowaniu grup producentów Opinia zespołu interpretacyjnego - zatwierdzona 20 czerwca 2005 r. Czy grunty będące w użytkowaniu grupy producentów, a wchodzące w skład gospodarstw poszczególnych producentów mogą stanowić podstawę do wykazania ich przez grupę w planie projektu jako własnych w celu zakupienia przez nią maszyn rolniczych? Czy grupa może wybudować przechowalnie w gospodarstwach rolników? Nie. Jako osoba prawna grupa producentów może ubiegać się o dofinansowanie realizacji projektu pod warunkiem, że zajmuje się produkcją rolną i jest posiadaczem gospodarstwa rolnego, tzn. posiada tytuł prawny do gruntów wykazanych w planie projektu. W przypadku budowy budynku na gruncie nie należącym do grupy, możliwa jest realizacja projektu pod warunkiem, że właściciel gruntu zgodzi się na realizację projektu, a pozwolenie na budowę dotyczyć będzie wnioskodawcy (grupy producentów będącej osobą prawną). możliwości zmiany własności majątku; żona Beneficjenta zostałaby właścicielką nieruchomości z zabudowaniami i przylegającej działki rolnej (ok. 4 ha) przy zachowaniu celu projektu wysokości wsparcia Opinia zespołu interpretacyjnego -zatwierdzona 20 czerwca 2005 r. W opisanym przypadku wydaje się, że planowane zmiany w strukturze własności gospodarstwa nie wpływają na utrzymanie projektu zgodnie z pierwotnym celem - rolnik kontynuuje działalność rolniczą w gospodarstwie, którego dotyczył projekt. Należy więc uznać, że warunki umowy nie zostały naruszone, mimo że wskazany we wniosku o dofinansowanie realizacji projektu adres gospodarstwa jest nieaktualny. Zgodnie z umową o dofinansowanie projektu Wnioskodawca musi poinformować ARiMR o zmianie adresu. DROW /SIGR/BA/05 z 13 czerwca 2005 r. Departament Rozwoju Obszarów Wiejskich potwierdza, że kwota pomocy wykorzystana w jednym gospodarstwie 5

6 możliwej do uzyskania przez beneficjenta posiadającego gospodarstwo we współwłasności możliwości sfinansowania projektu na poziomie 60% z tytułu położenia gospodarstwa na ONW; projekt polega na założeniu sadu oraz zakupu maszyn; gospodarstwo jednak nie posiada wymaganych co najmniej 50% użytków rolnych położonych na ONW zakupu przez Wnioskodawcę sprzętu, którego użytkowanie byłoby uzasadnione ekonomicznie; jedna umowa dzierżawy uwzględniana jest przy wyliczaniu środków dostępnych na realizację projektu w drugim gospodarstwie, także w przypadku, gdy współwłasność ogranicza się do drugiego gospodarstwa. W rezultacie zostanie spełniony poniższy zapis Uzupełnienia SPO: Maksymalna wysokość pomocy udzielonej jednemu beneficjentowi i gospodarstwu rolnemu, w ramach działania, w okresie realizacji Programu, nie może przekroczyć 300 tys. zł. Oznacza to, że: 1) jeden Beneficjent może otrzymać pomoc w wysokości nie wyższej niż 300 tys. zł w okresie realizacji Programu; 2) w przypadku projektów realizowanych w gospodarstwie rolnym stanowiącym współwłasność dwóch lub więcej osób, pomoc w okresie realizacji Programu może być przyznana jednemu lub więcej współwłaścicielom w łącznej wysokości nieprzekraczającej 300 tys. zł. DROW /SIGR/LZ/05 z 9 maja 2005 r. DROW uprzejmie informuje, że zgodnie z zapisami Uzupełnienia SPO finansowanie projektu na poziomie 60% możliwe jest tylko wówczas, gdy co najmniej połowa użytków rolnych gospodarstwa jest położona na obszarach ONW, lub gdy całość projektu dotyczy budowy lub wyposażenia nieruchomości wchodzącej w skład gospodarstwa rolnego i położonej na obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania. Z opisanej przez Pana sytuacji wynika, że żaden z powyższych warunków nie jest spełniony. Gospodarstwo nie jest położone w większości na obszarach ONW a projekt obejmuje zarówno założenie sadu wraz z konstrukcją wspierającą rośliny jak i zakup maszyn. Fakt, że działka, na której ma być założony sad, jest położona na obszarze ONW jest w przedstawionym przypadku bez znaczenia, gdyż kupowana w ramach tego samego projektu maszyna będzie wykorzystywana także w pozostałej części gospodarstwa, zlokalizowanej poza obszarem ONW. Jednocześnie informujemy, że w przypadku, gdy gospodarstwo nie spełnia kryteriów podanych we wstępie, a projekt dotyczy między innymi wyposażenia lub budowy nieruchomości położonej na obszarach ONW oraz zakupu maszyn i urządzeń nie związanych bezpośrednio z tą nieruchomością, poziom refundacji całego projektu nie może być wyższy niż 50% kosztów kwalifikowalnych. Nie jest możliwe, aby w ramach jednego projektu poziom refundacji był różny dla poszczególnych zadań. Opinia zespołu interpretacyjnego zatwierdzona 17 czerwca 2005 r. Wnioskodawca posiada 1000 ha użytków rolnych, w tym 500 ha na podstawie umowy dzierżawy, która wygasa za 10 lat i 500 ha na podstawie umowy dzierżawy, która wygasa za 3 lata. Przedmiotem projektu jest sprzęt lub urządzenie, którego użytkowanie byłoby ekonomicznie uzasadnione na powierzchni np. 900 ha. Czy można zakwalifikować do współfinansowania taki sprzęt? 6

7 wygasa za 10 lat, druga za 3 lata dotyczy jeziora będącego we współwłasności Wnioskodawcy Tak, pod warunkiem, że w stanie docelowym, tj. rok po realizacji projektu, Wnioskodawca będzie nadal posiadał taką powierzchnię gruntów, na której użytkowanie sprzętu będzie ekonomicznie uzasadnione. Jeżeli w okresie 12-stu miesięcy po zakończeniu projektu Beneficjent nie będzie posiadał powierzchni gruntów, która by uzasadniała realizację projektu, powinien liczyć się z koniecznością zwrotu udzielonej pomocy. Opinia zespołu interpretacyjnego zatwierdzona 17 czerwca 2005 r. Wnioskodawca użytkuje prawie 400 ha, w tym prawie 300 ha to grunty własne, otaczające jezioro o powierzchni 8 ha, stanowiące współwłasność Wnioskodawcy. Jezioro to jest w całości w użyczeniu trzeciej osoby. Czy drugi współwłaściciel musi wyrazić zgodę na realizację inwestycji oraz podpisać weksel z deklaracją wekslową i - w związku z powyższym - czy limit pomocy finansowej (300 tys. zł) będzie dotyczył obydwu współwłaścicieli? W przypadku, gdy jezioro nie wchodzi w skład gospodarstwa, którego dotyczy projekt zgoda pozostałych współwłaścicieli jeziora na realizację inwestycji nie jest konieczna. Jeżeli jakikolwiek grunt (także pod jeziorem) został wydzierżawiony przez Wnioskodawcę osobie trzeciej gruntu tego nie traktujemy jako części gospodarstwa, którego dotyczy projekt. Wnioskodawcy posiadającego dwie fermy drobiu, który planuje inwestycję na jednej z nich możliwości podpisania umowy z Wnioskodawcą, który nie ma uregulowanych zobowiązań z tytułu dzierżawienia gruntów od ANR; grunty dzierżawione od ANR są ROW/ws/ab/823/363/04 z 21 października 2004 r. Jeśli każdą z ferm można potraktować jako odrębne gospodarstwo w rozumieniu kodeksu cywilnego, zlokalizowane są np. w różnych gminach i jedynymi elementami je łączącymi są osoba właściciela oraz przepływy środków finansowych, to w przypadku, gdy rolnik chce realizować projekt na jednej z ferm, nie pytajmy go o standardy na drugiej fermie. Wówczas we wniosku i załącznikach wykazuje dane dotyczące tylko jednej fermy. Do wyliczenia wielkości ekonomicznej gospodarstwa uwzględnia się wówczas ESU tylko z tej jednej fermy. Standardy odnośnie higieny, ochrony środowiska i warunków utrzymania zwierząt też powinny być spełnione dla tej jednej fermy. DROW /SIGR/LZ/05 z 1 sierpnia 2005 r. W odpowiedzi na pismo dotyczące możliwości podpisania umowy o dofinansowanie projektu z osobą dzierżawiącą grunty od ANR i posiadającą z tego tytułu zaległości w opłacaniu czynszu, w załączeniu przekazuję stanowisko DP ARiMR w przedmiotowej sprawie. DP /JAS/05 z 26 lipca 2005 r. W tekście Uzupełnienia do SPO dotyczącego Działania 1.1 w części kryteria dostępu znajduje się zapis mówiący iż w 7

8 decydujące dla osiągnięcia żywotności ekonomicznej gospodarstwa i ekonomicznego uzasadnienia projektu przypadku gdy projekt dotyczy gospodarstwa rolnego, które w całości lub w części jest w posiadaniu zależnym Beneficjenta i uzyskana z tego gospodarstwa lub jego części nadwyżka bezpośrednia ma wpływ na osiągnięcie wymaganego progu żywotności ekonomicznej gospodarstwa, konieczne jest przedstawienie pisemnej umowy, która określa, że Beneficjent będzie w posiadaniu danej nieruchomości wchodzącej w skład gospodarstwa rolnego w okresie obejmującym co najmniej 5 lat od planowanej daty dokonania ostatniej płatności w ramach projektu oraz pisemnej zgody właściciela nieruchomości na realizację projektu. Powyższy zapis oznacza, że Wnioskodawca (Beneficjent) musi legitymować się pisemną umową z właścicielem nieruchomości, o przekazaniu gruntów w posiadanie zależne (dzierżawę) na wskazany wyżej, odpowiednio długi okres. Należy natomiast podkreślić, że nie ma prawnej możliwości zagwarantowania, że nieruchomość faktycznie pozostanie w posiadaniu Wnioskodawcy we wskazanym terminie i zawsze istnieje możliwość rozwiązania umowy, na mocy której nieruchomość przeszła w posiadanie zależne Beneficjenta, zarówno z przyczyn leżących po stronie Beneficjenta (posiadacza zależnego) jak i wynikających z praw własności nieruchomości, określonych w treści umowy. Ponadto można przyjąć, że zgoda właściciela nieruchomości wymagana zgodnie z ww. zapisem Uzupełnienia do SPO przed podpisaniem umowy o dofinansowanie projektu, stanowi potwierdzenie, że okoliczność zalegania z opłatami związanymi z posiadaniem zależnym przez Beneficjenta jest właścicielowi znana i nie jest przez niego traktowana jako przyczyna do rozwiązania w najbliższym czasie umowy. Biorąc pod uwagę powyższe uwagi należy opowiedzieć się za poglądem wyrażanym w ww. piśmie DROW i uznać, że samo zaleganie z czynszem dzierżawnym wobec ANR nie powinno być powodem odmowy podpisania z Wnioskodawcą umowy o dofinansowanie projektu, jeżeli spełnione są pozostałe warunki wymienione w zapisach SPO. 8

9 2. Zakres wsparcia Zagadnienie możliwości realizacji projektu związanego z dokończeniem rozpoczętej budowy realizowanej ze środków właśnych sytuacji, w której rolnik posiada własne gospodarstwo i jest współwłaścicielem innego i chce otrzymać 300 tys. zł na to pierwsze a drugi współwłaściciel chce 300 tys na drugie udzielenia pomocy rolnikowi, który posiada nieruchomość obciążoną hipoteką możliwości dofinansowania Numer pisma odpowiedzi (opinia MRiRW / DROW / DP) Opinia zespołu interpretacyjnego zatwierdzona 16 marca 2005 r. Czy w Działaniu 1.1 można zakwalifikować do realizacji projekt polegający na dokończeniu rozpoczętej budowy, która była realizowana ze środków własnych Wnioskodawcy? Tak, pod warunkiem, że Wnioskodawca przedstawi dokładny opis stanu wyjściowego. W zakres projektu dofinansowywanego w ramach SPO nie mogą oczywiście wejść zadania zrealizowane przed podpisaniem umowy. Wszystkie projekty polegające na dokończeniu wcześniej rozpoczętej budowy będą podlegały kontroli na miejscu przed podpisaniem umowy o dofinansowanie projektu. Opinia zespołu interpretacyjnego zatwierdzona 24 stycznia 2005 r. Rolnik posiada własne gospodarstwo i jest współwłaścicielem innego gospodarstwa. Czy może otrzymać 300 tys. zł pomocy na to pierwsze, zaś inny współwłaściciel tego drugiego gospodarstwa 300 tys. zł na to drugie? Nie, nie może. Kwota pomocy wykorzystana w jednym gospodarstwie uwzględniana jest przy wyliczaniu środków dostępnych na realizację projektu w drugim gospodarstwie, także w przypadku, gdy współwłasność ogranicza się do drugiego gospodarstwa. DROW /SIGR/JJB/04/05 z 11 stycznia 2005 r. Fakt istnienia tego rodzaju obciążeń nie jest okolicznością, która podlega weryfikacji w trakcie oceny wniosku o dofinansowanie realizacji projektu. Uzupełnienie SPO nie zawiera zapisów, które ograniczałyby możliwość udzielania pomocy finansowej Wnioskodawcom, którzy z uwagi na np. realizowane w okresie wcześniejszym inwestycje (nierzadko z wykorzystaniem kredytów) mają z tego tytułu obciążoną hipotekę. ROW/ws/mm/823/3697/04 z 26 października 2004 r. W sprawie możliwości dofinansowania projektów realizowanych przez szkoły wyższe i ponadgimnazjalne, prowadzące 9

10 projektów realizowanych przez szkoły wyższe i ponadgimnazjalne, prowadzące działalność rolniczą w formie gospodarstw pomocniczych obliczania limitu pomocy finansowej przypadającej na jednego Beneficjenta i gospodarstwo rolne działalność rolniczą w formie gospodarstw pomocniczych MRiRW przedstawia następujące wyjaśnienie. Zgodnie z SPO i Uzupełnieniem SPO pomoc inwestycyjna dla gospodarstw w ramach Działania Inwestycje w gospodarstwach rolnych skierowana jest do podmiotów prowadzących działalność rolniczą: osób prawnych, wpisanych do rejestru przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym oraz osób fizycznych. Na etapie przygotowania założeń wdrożeniowych dla Działania 1.1 wzięto pod uwagę potrzeby inwestycyjne podmiotów zajmujących się wytwarzaniem produktów rolnych, ze szczególnym uwzględnieniem potrzeb związanych z koniecznością dostosowania się do warunków konkurencji na Jednolitym Rynku oraz do standardów Unii Europejskiej w zakresie ochrony środowiska, higieny i warunków utrzymania zwierząt. Nie przewidziano natomiast w ramach SPO wsparcia inwestycyjnego w gospodarstwach stanowiących bazę dydaktyczną szkół ponadgimnazjalnych lub wyższych. Przyjęte podejście stanowi odzwierciedlenie ogólnych celów, jakie dla Działania Inwestycje w gospodarstwach rolnych wyznacza rozporządzenie Rady z dnia 17 maja 1999 r. Nr 1257/1999 w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich z Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej. Pragniemy poinformować, że zgodnie z przepisami wspólnotowymi oraz krajowymi dokumentami programowymi, zadania w zakresie infrastruktury społecznej (obejmującej instytucje z dziedziny oświaty) mogą być współfinansowane z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR), którego środki są do wykorzystania m.in. w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego (ZPORR). W ramach ZPORR zaplanowano Działania 1.3 Regionalna infrastruktura społeczna oraz 3.5 Lokalna infrastruktura społeczna, skierowane m.in. na rozwój bazy dydaktycznej w szkołach wyższych oraz ponadgimnazjalnych. W związku z tym, że nie istnieje możliwość wspierania takich samych działań w ramach różnych programów operacyjnych, ZPORR jest jedynym możliwym źródłem współfinansowania inwestycji w gospodarstwach pomocniczych przy szkołach wyższych oraz ponadgimnazjalnych w obecnym okresie programowania. DROW /SIGR/LZ/ML/06 z 4 stycznia 2006r. W związku z tym, iż w systemie prawa polskiego brak jest jednolitej definicji gospodarstwa rolnego, należy uznać, że z punktu widzenia SPO Rolnego Wnioskodawcy mogą korzystać z pewnej swobody, jeżeli chodzi o deklarowanie obszarów, jakie stanowić mają gospodarstwo rolne na użytek danego projektu. Oznacza to, że Wnioskodawca ma prawo zgłosić we Wniosku o dofinansowanie realizacji projektu część gruntów, np. te grunty, których jest wyłącznym właścicielem, z tym skutkiem, że jedynie wykazane we wniosku grunty będą stanowić podstawę do wyliczania danych istotnych do kwalifikacji projektu, a także jego oceny ekonomicznej i technicznej. W trakcie konsultacji dot. współfinansownia MRiRW przedstawiło stanowisko, iż w przypadku, gdy nie ma możliwości potwierdzenia przez współwłaściciela lub jego przedstawiciela zgody na realizację projektu należy oczekiwać, że Wnioskodawca nie wykaże we wniosku nieruchomości stanowiących współwłasność i projekt odnosić się będzie jedynie do tej części gospodarstwa, której jedynym właścicielem lub dzierżawcą jest Wnioskodawca. Jednocześnie MRiRW potwierdziło jako prawidłowy następujący sposób postępowania przy sprawdzaniu limitu 10

11 przypadającego na jednego Beneficjenta i gospodarstwo: W przypadku, gdy całe gospodarstwo stanowi współposiadanie, maksymalna kwota dofinansowania dla wszystkich współposiadaczy nie może przekroczyć 300 tys. złotych. W przypadkach dwóch lub więcej Wnioskodawców, którzy posiadają własne gospodarstwa oraz jednocześnie są współposiadaczami innej nieruchomości użytkowanej rolniczo, mają oni prawo wykazania we Wniosku o dofinansowanie realizacji projektu jedynie tych gruntów, których są wyłącznymi właścicielami. Jeżeli zatem żaden ze współposiadaczy w złożonym w Oddziale Regionalnym ARiMR wniosku nie uwzględni nieruchomości stanowiącej współposiadanie, każdemu z nich przysługiwać będzie prawo do ubiegania się o dofinansowanie w maksymalnej wysokości 300 tys. złotych. Natomiast w przypadkach, gdy którykolwiek ze współposiadaczy zadeklaruje we wniosku użytkowanie nieruchomości stanowiącej współposiadanie, limit 300 tys. złotych przypadających na jednego Beneficjenta i gospodarstwo rolne obejmował będzie wszystkich współposiadaczy. możliwości ubiegania się o podwyższony poziom pomocy finansowej; Wnioskodawca posiada grunty (własne i dzierżawione) na terenach ONW DP /JAS/05 z 13 grudnia 2005 r. Departament Prawny przekazuje następującą opinię: Należy przede wszystkim zwrócić uwagę, że nie istnieje ani w treści SPO ani Uzupełnienia, ani jakichkolwiek rozporządzeń wykonawczych, związanych z SPO, ogólny przepis nakazujący Wnioskodawcom zgłaszanie we wnioskach składanych w ramach SPO wszystkich posiadanych przez siebie gruntów. Należy zatem przyjąć jako ogólną zasadę, że o ile fakt posiadania jakichś gruntów nie będzie miał wpływu na spełnienie przez wnioskodawcę podmiotowych kryteriów dostępu dla danego działania (jak może to mieć miejsce np. przy Działaniu 1.2 Ułatwianie startu młodym rolnikom ), Beneficjent nie jest zobowiązany do deklarowania tych gruntów w ramach gospodarstwa przedstawionego we wniosku. Odnosząc się do zagadnienia stosunku powyższej zasady ogólnej do kwestii obliczania ONW należy odnotować, że zgodnie z treścią definicji ONW, zawartych w przepisach dotyczących Działania 1.1 Uzupełnienia do SPO, za gospodarstwo rolne położone na ONW uznaje się gospodarstwo, w którym co najmniej 50% użytków rolnych położone jest na obszarach określonych w rozporządzeniu RM z dnia 14 kwietnia 2004 r. w sprawie szczegółowych warunków trybu udzielania pomocy na wspieranie działalności rolniczej na obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania objętej planem rozwoju obszarów wiejskich (Dz. U. Nr 37 poz.657 z późn. zm.). Oznacza to, że przepisy dotyczące podwyższonego poziomu pomocy dla Beneficjentów gospodarujących na ONW ( Maksymalny poziom pomocy wynosi ( ) 60 % kosztów kwalifikowalnych projektu, jeżeli modernizowane gospodarstwo rolne położone jest na obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania ) w sposób wyraźny uzależniają zakwalifikowanie danego gospodarstwa do ONW w zależności od tego, czy co najmniej 50 % gruntów, w ramach tego gospodarstwa (a nie 50 % wszystkich gruntów posiadanych przez wnioskodawcę) stanowią grunty, o których mowa w ww. rozporządzeniu Rady Ministrów. Niemniej jednak, zdaniem DP w przypadkach gdy uwzględnienie w ramach projektu jedynie części posiadanych przez beneficjenta gruntów będzie miało wpływ na wyliczenie procentowe gruntów charakterze ONW w ramach zgłoszonego we wniosku gospodarstwa, należy przyjąć, kierując się zastrzeżeniami wyrażonymi również w ww. piśmie DROW, że zachodzi 11

12 poważne podejrzenie celowego obejścia prawa, poprzez sztuczne zawyżenie wskaźnika ONW, w celu podwyższenia należnej kwoty pomocy. Trzeba w związku z powyższym zaznaczyć, że w podobnego rodzaju sytuacjach zastosowania analogii do zaproponowanego przez DP rozwiązania kwestii możliwości deklarowania w projekcie jedynie części gruntów posiadanych przez Beneficjentów (pismo DP /JAS/05) nie będzie miało miejsca, albowiem ww. opinia odnosiła się do odrębnej kwestii szczegółowej, a mianowicie możliwego sposobu postępowania względem gruntów znajdujących się we współposiadaniu Beneficjentów i osób trzecich, odmawiających albo nie mogących udzielić zgody na realizację projektu przez Beneficjentów. Należy również podkreślić, że użyte w ww. piśmie DP stwierdzenie, że Beneficjenci korzystać mogą z daleko posuniętej swobody jeżeli chodzi o deklarowanie obszarów, jakie stanowić mają gospodarstwo rolne na użytek danego projektu nie oznacza, że Beneficjentom przysługuje w tym zakresie pełna swoboda, a w kontekście którego dotyczyła ww. opinia DP, granice tej swobody zostały w ww. piśmie wyraźnie wskazane (możliwość niezgłaszania gruntów będących przedmiotem współposiadania lub współwłasności, gdy zachodzą trudności z uzyskaniem zgody współposiadacza na realizację projektu). Przechodząc do oceny, w świetle powyższych rozważań, jednostkowego przypadku, o którym mowa w ww. piśmie DROW należy zauważyć, że wśród obowiązujących przepisów znajdują się jedynie zobowiązanie do: nieprzenoszenia przez beneficjenta na rzecz innych osób prawa własności a także niezawierania umów przenoszących posiadanie m.in. gruntów zmodernizowanych z wykorzystaniem środków pochodzących z pomocy przed upływem 5 lat od dnia dokonania ostatniej płatności w ramach projektu (Uzupełnienie SPO), oraz do nieprzenoszenia prawa własności lub posiadania nabytych dóbr, wyremontowanych, wybudowanych lub zmodernizowanych budynków lub budowli oraz ich wykorzystania zgodnie z przeznaczeniem w ramach środków pomocy przyznanej na podstawie umowy, przez okres 5 lat od dokonania przez Agencję płatności/ostatniej płatności. Wykładnia tych przepisów prowadzi do wniosku, że przeniesienie posiadania części gruntów objętych projektem, na skutek wcześniej wygaśniętej umowy dzierżawy (a nie zawarcia nowej umowy przenoszącej posiadanie tych gruntów), nie stanowi naruszenia zobowiązania zawartego w Uzupełnieniu SPO. Podobnie, sama utrata posiadania gruntów w zakresie obowiązywania umowy nie stanowi naruszenia zakazu przenoszenia posiadania dóbr, budynków lub budowli. Należy zatem stwierdzić, że zgłoszenie w ramach projektu gruntów posiadanych na podstawie umów dzierżawy z ANR, obowiązujących jedynie do wiosny roku 2006, nie niesie ze sobą żadnego ryzyka złamania, ze względu na okoliczności niezależne od beneficjenta, warunków przyznanej pomocy. Tym samym okoliczność ta nie stanowi obiektywnej przyczyny uzasadniającej pominięcie wydzierżawionych gruntów we wniosku. Jednocześnie DP zaznacza jednak, że nie leży w jego kompetencjach ani możliwościach precyzyjna całościowa ocena opisanego przypadku. Powinna zostać ona dokonana w oparciu o całokształt danych dotyczących omawianej sprawy w szczególności należy w niej uwzględnić charakter projektu, uwarunkowania faktyczne, ekonomiczne i techniczne dotyczące niezgłoszonych gruntów. W przypadku niepodania przez beneficjenta innych przekonujących powodów nieuwzględnienia w dokumentacji wspomnianych gruntów, ich wyłączenie z projektu uznać należy za niedopuszczalne. Jednocześnie ze względu na zachodzące z jednej strony niezwykle wysokie w omawianego rodzaju sytuacjach ryzyko obejścia przepisów dotyczących podwyższonego poziomu pomocy dla projektów realizowanych w gospodarstwach wysokim procencie 12

13 gruntów o charakterze ONW oraz jednocześnie z drugiej strony brak możliwości egzekwowania od beneficjentów zgłaszania w ramach projektów całości posiadanego przez nich areału (brak odpowiednich zapisów w SPO, a także brak jednolitej definicji gospodarstwa rolnego) DP uważa za szczególnie wskazane przedstawienie przedmiotowej kwestii do oceny Zespołu Interpretującego z udziałem przedstawicieli z MRiRW, celem znalezienia odpowiednich systemowych rozwiązań potwierdzających, bądź alternatywnych dla propozycji DP. ROW/ws/mm/823/553/05 z 18 stycznia 2006 r. Zgodnie z treścią Państwa pisma, we wniosku o dofinansowanie nie były ujęte jako część gospodarstwa, grunty dzierżawione od ANR, gdyż umowy dotyczące dzierżawy tych gruntów wygasają w kwietniu i maju 2006 r. Grunty te nie były wzięte pod uwagę w wyliczeniu żywotności ekonomicznej gospodarstwa, a zakres rzeczowy projektu nie uwzględniał obecnego ich posiadania przez Wnioskodawcę. Również, zobowiązanie Beneficjenta do kontynuowania, przez 5 lat po uzyskaniu płatności, działalności rolniczej w gospodarstwie, którego dotyczy projekt, nie odnosi się do tych gruntów. Biorąc pod uwagę powyższe, nie istnieją podstawy dla uznania, że grunty te wchodzą w skład gospodarstwa, którego dotyczy projekt a w konsekwencji do uwzględnienia ich przy określaniu, czy gospodarstwo powinno być traktowane jako położone na obszarze o niekorzystnych warunkach gospodarowania. ROW/ws/mm/823/553/05 z 18 stycznia 2006 r. Zgodnie z treścią Państwa pisma, we wniosku o dofinansowanie nie były ujęte jako część gospodarstwa, grunty dzierżawione od ANR, gdyż umowy dotyczące dzierżawy tych gruntów wygasają w kwietniu i maju 2006 r. Grunty te nie były wzięte pod uwagę w wyliczeniu żywotności ekonomicznej gospodarstwa, a zakres rzeczowy projektu nie uwzględniał obecnego ich posiadania przez Wnioskodawcę. Również, zobowiązanie Beneficjenta do kontynuowania, przez 5 lat po uzyskaniu płatności, działalności rolniczej w gospodarstwie, którego dotyczy projekt, nie odnosi się do tych gruntów. Biorąc pod uwagę powyższe, nie istnieją podstawy dla uznania, że grunty te wchodzą w skład gospodarstwa, którego dotyczy projekt a w konsekwencji do uwzględnienia ich przy określaniu, czy gospodarstwo powinno być traktowane jako położone na obszarze o niekorzystnych warunkach gospodarowania. finansowania w ramach SPO inwestycji kwalifikujących się do wsparcia w ramach PROW (budowa płyty obornikowej DROW /SIGR/MC/06 z 18kwietnia 2006 r. W odpowiedzi na Państwa zapytanie w sprawie wniosków dotyczących budowy płyt obornikowych oraz zbiorników na gnojówkę, iż zgodnie z zapisami Uzupełnienia SPO Restrukturyzacja... dla Działania 1.1 pomoc nie może być przyznana na realizację projektów kwalifikujących się do finansowania w ramach PROW w zakresie Działania 6: - wyposażenie gospodarstw rolnych w urządzenia do przechowywania nawozów naturalnych; - dostosowania ferm kur niosek; 13

14 i zbiorników na gnojówkę) - dostosowanie gospodarstw produkujących mleko do standardów Unii Europejskiej w zakresie zdrowia publicznego. W związku z powyższym nie ma możliwości procedowania wniosków na tego typu projekty w ramach Działania 1.1 SPO. limitów pomocy, która może być przyznana na gospodarstwo stanowiące współwłasność dwóch Wnioskodawców limitu pomocy dla dwóch Wnioskodawców będących wspólnikami spółki cywilnej, jeden z nich wykazał zwierzęta będące własnością spółki DROW /SIGR/ML/06 z 23 marca 2006 r. Zgodnie z przekazanymi przez Państwa informacjami, obaj Wnioskodawcy złożyli dwa oddzielne Wnioski o dofinansowanie realizacji projektów w dniu 22 marca 2005 r., czyli przed wejściem w życie nowelizacji rozporządzenia w sprawie Uzupełnienia SPO. Dlatego też powyższe Wnioski powinne być rozpatrywane w oparciu o zapisy Uzupełnienia SPO w brzmieniu sprzed jego nowelizacji, a zatem w przypadku projektów realizowanych w gospodarstwie rolnym stanowiącym współwłasność dwóch, lub więcej osób, pomoc w okresie realizacji Programu może być przyznana jednemu lub więcej współwłaścicielom w łącznej wysokości nieprzekraczającej 300 tys. zł. Tym samym limit pomocy w ramach Działania 1.1 na jedno gospodarstwo i jednego Beneficjenta obejmował przed nowelizacją Uzupełnienia SPO wyłącznie współwłaścicieli i nie dotyczył sytuacji, w której o pomoc ubiegali się współposiadacze zależni. DROW /SIGR/ML/06 z 11 sierpnia 2006 r. W odpowiedzi na Państwa pismo w załączeniu przesyłam stanowisko Departamentu Prawnego ARiMR w sprawie maksymalnego poziomu dofinansowania w ramach Działania 1.1, które przysługuje Wnioskodawcy. DP/024/3579/WR/06 z 10 sierpnia 2006 r. W związku z ww. pismem Departamentu Rozwoju Obszarów Wiejskich dotyczących możliwości uzyskania wsparcia w ramach Dz. 1.1 przez Wnioskodawcę, którego gospodarstwie rolnym znajdują się zwierzęta wniesione do spółki cywilnej, której jednym ze wspólników jest jego brat, który uzyskał już dofinansowanie z tego samego działania, Departament Prawny przedstawia następujące stanowisko: Istotą problemu prawnego w omawianej sprawie jest określenie stosunków własności w gospodarstwie rolnym Wnioskodawcy, a dokładnie kwestia, czy w związku z faktem współwłasności inwentarza gospodarskiego z innym Beneficjentem, można mówić o współposiadaniu gospodarstwa bądź nieruchomości rolnej, które stanowiłoby, zgodnie z obowiązującymi regulacjami i przyjętą interpretacją, ograniczenie w dostępności do pomocy. W załączonej opinii Radcy Prawnego Dolnośląskiego OR słusznie zwraca uwagę na konieczność ustalenia zasadniczej kwestii, czy gospodarstwo rolne Wnioskodawcy zostało wniesione do spółki cywilnej na własność wszystkich wspólników. Jeżeli zaś przyjąć sformułowanie w Państwa piśmie za nie budzące wątpliwości, należy wówczas zauważyć, iż współwłasność dotyczy w omawianym przypadku jedynie inwentarza gospodarskiego. Zgodnie z art kodeksu cywilnego inwentarz może stanowić integralną część gospodarstwa rolnego. Jednakże pojęcie gospodarstwa rolnego ma charakter jedynie funkcjonalny, zaś zwierzęta gospodarskie, nie należą, co oczywiste, do części składowych gospodarstwa 14

15 trwale powiązanych z gruntem, który stanowi jego zasadniczy składnik. Cytowany przez DROW fragment opinii MRiRW posługuje się skądinąd pojęciem nieruchomości rolnej, nie zaś gospodarstwa (to drugie jest szerszym pojęciem), która nieruchomość, jak wynika z Państwa pisma, jest wyłączną własnością Wnioskodawcy. Również DROW w załączonym piśmie interpretacyjnym przekazanym Oddziałom Regionalnym do stosowania mówi nieruchomości. W ślad za tym kryterium dostępu do pomocy, które DP podziela jako ogólną zasadę interpretacyjną, należy zauważyć, że skoro, co oczywiste, zwierzęta nie są częścią składową nieruchomości rolnej, fakt ich współposiadania przez Wnioskodawcę z innym Beneficjentem, nie stanowi żadnej przesłanki do ograniczenia jego dostępu do pomocy. Odnosząc się do ogólnego sformułowania DROW, że może istnieć zagrożenie otrzymania pomocy na zwierzęta uwzględnione w planie projektu, które należą do wspólników spółki cywilnej, DP zauważa, że żaden z załączonych nam dokumentów, nie wskazuje nawet w przybliżeniu, czego dokładnie dotyczy projekt. Jest możliwa sytuacja, w której ze wszystkich okoliczności sprawy wynikałoby, że faktycznym Beneficjentem przedsięwzięcia związanego z hodowla inwentarza, będą wszyscy wspólnicy spółki cywilnej, zatem złożenie oddzielnego wniosku przez Wnioskodawcę wiązałoby się z próbą obejścia kryteriów dotyczących maksymalnych limitów pomocy. Jednakże tego rodzaju okoliczności wymagałyby dokładnego wskazania przez Agencję, a podstawy prawne odmowy udzielenia pomocy mogłyby być oparte jedynie na ogólnych dyspozycjach prawa cywilnego. Należałoby co najmniej wskazać, że nieruchomość rolna będąca własnością Wnioskodawcy znajduje się w posiadaniu wszystkich wspólników spółki cywilnej i jest przez nich wspólnie prowadzona. Natomiast same domniemania ARiMR dotyczące ewentualnego ryzyka nadużycia prawa przez Wnioskodawcę nie mogą być wystarczającą przesłanką przemawiającą na jego korzyść. Reasumując, w przedstawionych okolicznościach sprawy Departament Prawny nie dopatrzył się dostatecznych argumentów o charakterze formalno-prawnym, które wpływałyby negatywnie na możliwość uzyskania wsparcia przez Wnioskodawcę. 15

16 3. Obliczanie żywotności ekonomicznej Zagadnienie wykazania poddzierżawy do żywotności ekonomicznej oraz zgody właściciela na realizację projektu uzyskania wymaganego progu żywotności ekonomicznej z uprawy wikliny wyliczania żywotności ekonomicznej produkcji warzyw pod włókniną i pod osłonami wyliczenia nadwyżki Numer pisma odpowiedzi (opinia MRiRW / DROW / DP) DROW /SIGR/BA/05 z 11 marca 2005 r. W odpowiedzi na pismo z dnia 4 marca 2005 r., informuję, że poruszony przez Państwa problem był przedmiotem prac tzw. zespołu interpretacyjnego. Podczas spotkania uzgodniono, iż w przypadku, gdy Wnioskodawca (w Działaniu 1.1) wykazuje do żywotności ekonomicznej poddzierżawę (od osoby fizycznej dzierżawiącej od ANR) i grunt ten ma wpływ na realizowaną inwestycję, to zgoda na realizację inwestycji powinna być wystawiona przez właściciela gruntów, tj. ANR oraz przez dzierżawcę. DROW /SIGR/JJB/04 z 31 grudnia 2004 r. Nadwyżka ekonomiczna z tytułu prowadzonej w gospodarstwie uprawy wikliny może być uwzględniana przy obliczaniu wielkości ekonomicznej gospodarstwa w 1.1 i 2.4 Działaniach SPO. W tabeli do obliczania wielkości ekonomicznej gospodarstwa rolnego zamieszczonej w Załączniku nr 3 do Uzupełnienia SPO, wiklina umieszczona jest pod pozycją 28 (Pozostałe rośliny przemysłowe). Jednocześnie uprzejmie przypominam, iż pomoc finansowa w ramach Działania Inwestycje w gospodarstwach rolnych nie może być przyznana na produkcję wierzby energetycznej, bowiem projekty obejmujące swym zakresem zakładanie plantacji roślin wieloletnich przeznaczonych na cele energetyczne mogą być realizowane w ramach Działania 2.4. DROW /SIGR/JJB/04 z 02 grudnia 2004 r. Zgodnie ze stanowiskiem MRiRW, produkcja warzyw pod włókniną nie może być traktowana jako uprawa warzyw pod osłonami. Pod pojęciem uprawa warzyw i truskawek pod osłonami należy rozumieć uprawę pomidorów, ogórków, papryki, pozostałych warzyw (np. sałaty) oraz innych upraw (np. truskawek) w tunelach o wysokości co najmniej 1,5 m. Tym samym za uprawy pod osłonami nie można uznać upraw warzyw lub truskawek pod agrowłókniną bądź niską folią w gruncie. DROW /SIGR/MC/BA/05 z 15 września 2005 r. Niezależnie od tego, w jakim wieku jest sad, wielkość standardowej nadwyżki bezpośredniej jest taka sama (dla danego 16

17 bezpośredniej, gdy projekt dotyczy założenia sadu ekologicznego wyliczania żywotności ekonomicznej przy zmianie biznes planu (zmiana produkcji) makroregionu) jak dla sadu dopiero co posadzonego (jeszcze nie owocującego), jak i dla sadu w pełni owocowania. Metodyka taka została przyjęta jako jedno z podstawowych założeń przy obliczaniu wielkości ekonomicznej gospodarstw rolnych. Tym samym fakt, iż wnioskodawca zakłada, że owocowanie na poziomie pozwalającym na sprzedaż owoców w ilości uzasadniającej uwzględnienie tego w planie sprzedaży nastąpi dopiero w 5-6 roku po założeniu sadu, nie wpływa na zmianę sposobu obliczania wielkości ekonomicznej gospodarstwa. Wnioskodawca nie jest również zobowiązany przedstawiać wraz z Wnioskiem o dofinansowanie realizacji projektu pełnego planu projektu, w którym wielkość nadwyżki bezpośredniej wyliczana jest w oparciu o rzeczywiste dane z gospodarstwa. Reasumując, przyjęte przez Wnioskodawcę w planie sprzedaży założenie, iż sprzedaż owoców z sadu rozpocznie się dopiero w 5-6 roku od posadzenia sadu, nie stanowi przeszkody do udzielenia pomocy z Działania 1.1. DROW /SIGR/MC/05 z 20 czerwca 2005 r. Zgodnie z Uzupełnieniem SPO, gospodarstwo rolne, którego dotyczy projekt, musi spełniać kryterium żywotności ekonomicznej lub osiągnąć żywotność po zakończeniu realizacji projektu. Żywotność ekonomiczną ustala się na podstawie wielkości ekonomicznej danego gospodarstwa, czyli sumy nadwyżek bezpośrednich wszystkich działalności, wraz z produkcją z działów specjalnych. Nadwyżki bezpośrednie oblicza się na podstawie wskaźników Standardowych Nadwyżek Bezpośrednich (SGM) wyznaczonych rodzajów produkcji dla danego regionu kraju. Beneficjent może udokumentować spełnienie kryterium żywotności ekonomicznej, przedstawiając wyliczenie wielkości ekonomicznej na podstawie faktycznych danych z tego gospodarstwa, w przypadku, gdy prowadzona jest w nim produkcja, dla której nie określono wskaźnika SGM lub w wyniku agregacji danych dla danego rodzaju działalności, wartość nadwyżki bezpośredniej, liczonej przy pomocy wskaźników SGM, jest niższa od wartości nadwyżki bezpośredniej, liczonej na podstawie faktycznych danych z gospodarstwa rolnego. Jeżeli gospodarstwo nie spełnia kryterium żywotności w chwili składania wniosku o dofinansowanie realizacji projektu, Wnioskodawca zobowiązany jest przedstawić plan określający docelowy (tj. po realizacji projektu) profil i skale produkcji, przy czym planowana łączna nadwyżka bezpośrednia musi osiągnąć wymagany poziom 4 ESU. Standardowa Nadwyżka Bezpośrednia to nadwyżka średniej z trzech lat wartości produkcji określonej działalności rolniczej nad średnią z trzech lat wartością kosztów bezpośrednich w przeciętnych dla danego regionu warunkach produkcji. DROW informuje, iż przy wyliczaniu wielkości ekonomicznej gospodarstwa, brana jest pod uwagę produkcja potencjalnie towarowa. Zgodnie z definicją do wyliczenia posługuje się wartością produkcji, a nie sprzedażą produkcji. Jednocześnie Wnioskodawca ma obowiązek prowadzenia działalności, której służyła realizacji projektu lub, której prowadzenie stanowiło warunek przyznania pomocy, bez zmiany miejsca wykonywania tej działalności, przez okres 5 lat od dnia dokonania przez Agencję płatności/ostatniej płatności. ROW/ws/ab/823/363/04 z 21 października 2004 r. 17

18 wyliczenia nadwyżek bezpośrednich (przychody ze sprzedaży i przetwórstwa ryb) osiągnięcia żywotności ekonomicznej do dnia złożenia wniosku o płatność końcową obliczania żywotności ekonomicznej (produkcja orzecha włoskiego) Przychody z produkcji ryb w gospodarstwie oraz ze wstępnego przetwórstwa nie są brane pod uwagę przy obliczaniu wielkości ekonomicznej gospodarstwa. DROW /SIGR/ML/05 z 15 lipca 2005 r. DROW uprzejmie informuje, że zgodnie z zapisami Uzupełnienia Sektorowego Programu Operacyjnego Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich pomoc w ramach Działania 1.1 może być udzielona m.in. wówczas, gdy gospodarstwo rolne, którego dotyczy projekt, spełnia kryterium żywotności ekonomicznej lub osiągnie żywotność ekonomiczną po zakończeniu realizacji projektu. Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 22 lutego 2005 r. w sprawie wzoru umowy o dofinansowanie projektu w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Restrukturyzacja... w zakresie Działania 1.1 Inwestycje w gospodarstwach rolnych ( 5 ust. 1 pkt 4 załącznika) odnosi się do przypadku, gdy gospodarstwo, którego projekt dotyczy, nie spełniało kryterium żywotności ekonomicznej w dniu złożenia Wniosku o dofinansowanie realizacji projektu. Wówczas, na podstawie umowy o dofinansowanie projektu, Beneficjent jest zobowiązany do spełnienia powyższego wymogu w dniu złożenia Wniosku o płatność końcową. DROW /SIGR/BA/05 z 10 listopada 2005 r. DROW uprzejmie informuje, iż niezależnie od tego, w jakim wieku jest plantacja, wielkość standardowej nadwyżki bezpośredniej jest taka sama (dla danego makroregionu) dla np. sadu dopiero co posadzonego (jeszcze nie owocującego), jak i dla sadu w pełni owocowania. Metodyka taka została przyjęta jako jedno z podstawowych założeń przy obliczaniu wielkości ekonomicznej gospodarstw rolnych. Tym samym fakt, iż Wnioskodawca zakłada, że owocowanie na poziomie pozwalającym na sprzedaż owoców w ilości uzasadniającej uwzględnienie tego w planie sprzedaży nastąpi dopiero w 6 roku po założeniu plantacji, nie wpływa na zmianę sposobu obliczania wielkości ekonomicznej gospodarstwa. Wnioskodawca nie jest również zobowiązany przedstawiać wraz z wnioskiem o dofinansowanie realizacji projektu Pełnego Planu Projektu, w którym wielkość nadwyżki bezpośredniej wyliczana jest w oparciu o rzeczywiste dane z gospodarstwa. Reasumując, przyjęte przez Wnioskodawcę w planie sprzedaży założenie, iż sprzedaż owoców z sadu, nie stanowi przeszkody do udzielenia pomocy z Działania 1.1. DROW /SIGR/MC/06 z 11 kwietnia 2006 r. 18

19 zakwalifikowania fasoli tyczkowej jako warzywo w uprawie polowej w tabeli SGM. W odpowiedzi na Państwa zapytanie, dotyczące sposobu wyliczenia wielkości ekonomicznej gospodarstwa rolnego z fasoli tyczkowej, DROW uprzejmie informuje, iż przyjęty tryb wyliczenia żywotności ekonomicznej przez Wnioskodawcę jest prawidłowy. Z konsultacji z Ośrodkiem Doradztwa Rolniczego wynika, iż fasolę tyczkową należy zakwalifikować w tabeli żywotności ekonomicznej jako warzywo w uprawie polowej. 19

20 4. Staż / okresy wyłączeń Zagadnienie akceptacji osiągnięcia kwalifikacji zawodowych po złożeniu wniosku, ale przed podpisaniem umowy okresu wyłączeń ze stażu pracy zaliczenia do stażu pracy ubezpieczenia w KRUS jako domownik w okresie niepełnoletności oraz posiadania gospodarstwa w okresie niepełnoletności Numer pisma odpowiedzi (opinia MRiRW / DROW / DP) DROW /SIGR/BA/05 z 21 września 2005 r. Zgodnie ze stanowiskiem MRiRW możliwe jest zaakceptowanie wniosku w przypadku, gdy w okresie między złożeniem wniosku a przeprowadzeniem jego weryfikacji wnioskodawca osiągnął wymagane kwalifikacje rolnicze (tj. wykształcenie, staż). ROW/ws/mm/823/4284/04 z 29 listopada 2004 r. W związku z wątpliwościami dotyczącymi obliczania stażu pracy w gospodarstwie rolnym, w przypadku Działania 1.1 informujemy, że ze stażu pracy należy wyłączyć okres, który na wniosek Beneficjenta, został zaliczony jako okres nie prowadzenia gospodarstwa rolnego. Dotyczy to osób, które wystąpiły z Wnioskiem o uwzględnienie okresów, w których ubiegający się o dofinansowanie realizacji projektu nie prowadził gospodarstwa rolnego zarówno w Działaniu 1.1, w celu uzyskania wyższego poziomu dofinansowania, jak i w Działaniu 1.2. W związku z powyższym oceniając wniosek o dofinansowanie realizacji projektu w zakresie Działania 1.1 należy sprawdzić, czy dany Wnioskodawca ubiegał się o premię i czy deklarując posiadanie odpowiednich kwalifikacji uwzględnił okresy wyłączeń, o które wnioskował przy ubieganiu się o premię lub pomoc inwestycyjną. Opinia zespołu interpretacyjnego - zatwierdzona 20 maja 2005 r. Czy do stażu pracy w gospodarstwie można zaliczyć: 1) okres ubezpieczenia w KRUS jako domownik w czasie niepełnoletności; 2) okres posiadania gospodarstwa w czasie niepełnoletności i od którego roku życia? 1) Tak. 2) Tak, od 16 roku życia, tj. po ukończeniu wieku, od którego można być zatrudnionym, zgodnie z przepisami kodeksu pracy. ROW/ws/ab/823/363/04 z 21 października 2004 r. 20

Osoby fizyczne, osoby prawne, wspólnicy spółek cywilnych, spółki osobowe prawa handlowego, które:

Osoby fizyczne, osoby prawne, wspólnicy spółek cywilnych, spółki osobowe prawa handlowego, które: Od 9 listopada br. rolnicy mogą składać w Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa wnioski o dofinansowanie inwestycji w gospodarstwach rolnych. W ramach PROW 2007-2013 Agencja wprowadza w życie

Bardziej szczegółowo

Rozdział I. Cel i przeznaczenie kredytu

Rozdział I. Cel i przeznaczenie kredytu ączni1 do zarządzenia Nr.../2010 Prezesa ARiMR z dnia... Dział VII Warunki i zasady udzielania kredytów na zakup użytków rolnych przeznaczonych na utworzenie lub powiększenie gospodarstwa rodzinnego w

Bardziej szczegółowo

Informacja dla beneficjentów Sektorowego Programu Operacyjnego Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich

Informacja dla beneficjentów Sektorowego Programu Operacyjnego Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich Informacja dla beneficjentów Sektorowego Programu Operacyjnego Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich Działanie Ułatwianie startu młodym rolnikom Spis treści

Bardziej szczegółowo

Działanie 1.1 Inwestycje w gospodarstwach rolnych

Działanie 1.1 Inwestycje w gospodarstwach rolnych Działanie 1.1 Inwestycje w gospodarstwach rolnych W związku z wejściem w życie rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 13 września 2005 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie Uzupełnienia

Bardziej szczegółowo

Zmiany merytoryczne Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007-2013. L.p. Działanie Tekst przed zmianą Tekst docelowy

Zmiany merytoryczne Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007-2013. L.p. Działanie Tekst przed zmianą Tekst docelowy Załącznik nr 1 do uchwały nr 21 Zmiany merytoryczne Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007-2013 L.p. Działanie Tekst przed zmianą Tekst docelowy 1. Ułatwianie Definicja rozpoczęcia prowadzenia działalności

Bardziej szczegółowo

warunków uzyskania wsparcia oraz trybu aplikowania o pomoc dla młodych rolników.

warunków uzyskania wsparcia oraz trybu aplikowania o pomoc dla młodych rolników. Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 (PROW 2007-2013) Ułatwianie startu młodym rolnikom Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju

Bardziej szczegółowo

USTAWA. z dnia 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego. (tekst jednolity)

USTAWA. z dnia 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego. (tekst jednolity) Dz.U.2012.803 Istnieją późniejsze wersje tekstu USTAWA z dnia 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego (tekst jednolity) Art. 1. Ustawa określa zasady kształtowania ustroju rolnego państwa przez:

Bardziej szczegółowo

Dz.U Nr 64 poz USTAWA z dnia 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego

Dz.U Nr 64 poz USTAWA z dnia 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego Kancelaria Sejmu s. 1/6 Dz.U. 2003 Nr 64 poz. 592 USTAWA z dnia 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego Opracowano na podstawie: tj. Dz. U. z 2012 r. poz. 803. Art. 1. Ustawa określa zasady

Bardziej szczegółowo

PROGRAM ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH NA LATA UŁATWIANIE STARTU MŁODYM ROLNIKOM 1

PROGRAM ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH NA LATA UŁATWIANIE STARTU MŁODYM ROLNIKOM 1 PROGRAM ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH NA LATA 2007-2013 UŁATWIANIE STARTU MŁODYM ROLNIKOM 1 CEL REALIZACJI DZIAŁANIA Bezzwrotna premia finansowa na inwestycje w gospodarstwach rolnych przejmowanych przez

Bardziej szczegółowo

Dz.U. 2003 Nr 64 poz. 592 USTAWA. z dnia 11 kwietnia 2003 r.

Dz.U. 2003 Nr 64 poz. 592 USTAWA. z dnia 11 kwietnia 2003 r. Kancelaria Sejmu s. 1/8 Dz.U. 2003 Nr 64 poz. 592 USTAWA z dnia 11 kwietnia 2003 r. Opracowano na podstawie: t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 803. o kształtowaniu ustroju rolnego Art. 1. Ustawa określa zasady

Bardziej szczegółowo

Od 25 marca rusza Ułatwianie startu młodym rolnikom

Od 25 marca rusza Ułatwianie startu młodym rolnikom Od 25 marca rusza Ułatwianie startu młodym rolnikom 25.03.2009. Od 25 marca w oddziałach regionalnych Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, będzie można składać w tym roku wnioski o przyznanie

Bardziej szczegółowo

Restrukturyzacja małych gospodarstw: rusza nabór!

Restrukturyzacja małych gospodarstw: rusza nabór! .pl https://www..pl Restrukturyzacja małych gospodarstw: rusza nabór! Autor: Ewa Ploplis Data: 16 marca 2017 30 marca 2017 rozpoczyna się nabór wniosków o uzyskanie premii na restrukturyzację małych gospodarstw.

Bardziej szczegółowo

Warszawa, dnia 14 lutego 2014 r. Poz. 201 OBWIESZCZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI. z dnia 14 sierpnia 2013 r.

Warszawa, dnia 14 lutego 2014 r. Poz. 201 OBWIESZCZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI. z dnia 14 sierpnia 2013 r. DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 14 lutego 2014 r. Poz. 201 OBWIESZCZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI z dnia 14 sierpnia 2013 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia

Bardziej szczegółowo

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 6 października 2016 r. Poz. 1617 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI 1) z dnia 28 września 2016 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie

Bardziej szczegółowo

Ułatwianie startu młodym rolnikom PROW 2007-2013

Ułatwianie startu młodym rolnikom PROW 2007-2013 UŁATWIANIE STARTU MŁODYM M ROLNIKOM W LATACH 2004-2006 2006 Ułatwianie startu młodym rolnikom PROW 2007-2013 Opracowała: Anna Siniarska Ekonomia, SGGW, Studia zaoczne W latach 2004-2006 został przeprowadzany

Bardziej szczegółowo

USTAWA z dnia 26 kwietnia 2001 r. o rentach strukturalnych w rolnictwie. Rozdział 1 Przepisy ogólne

USTAWA z dnia 26 kwietnia 2001 r. o rentach strukturalnych w rolnictwie. Rozdział 1 Przepisy ogólne Kancelaria Sejmu s. 1/9 USTAWA z dnia 26 kwietnia 2001 r. o rentach strukturalnych w rolnictwie Opracowano na podstawie: Dz.U. z 2001 r. Nr 52, poz. 539. Rozdział 1 Przepisy ogólne Art. 1. 1. Ustawa określa:

Bardziej szczegółowo

Modernizacja gospodarstw rolnych

Modernizacja gospodarstw rolnych Podstawa prawna Modernizacja gospodarstw rolnych Małgorzata Lewandowska Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego Ekonomia III Art. 20 lit. b) ppkt i) i art. 26 rozporządzenia Rady (WE) nr 1698/2005 z dnia

Bardziej szczegółowo

X 3. Typ projektu Dochodowy

X 3. Typ projektu Dochodowy Wniosek o dofinansowanie realizacji projektu w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich w zakresie działania Inwestycje

Bardziej szczegółowo

Ustawa o kształtowaniu ustroju rolnego z dnia 11 kwietnia 2003 Dz.U. z 2003r. Nr 64, poz Art. 1

Ustawa o kształtowaniu ustroju rolnego z dnia 11 kwietnia 2003 Dz.U. z 2003r. Nr 64, poz Art. 1 Ostatnio wprowadzona aktualizacja: Dz.U. z 2008 roku Nr 180, poz. 1112 Ustawa o kształtowaniu ustroju rolnego z dnia 11 kwietnia 2003 Dz.U. z 2003r. Nr 64, poz. 592 Art. 1 Ustawa określa zasady kształtowania

Bardziej szczegółowo

2) 55% kosztów kwalifikowalnych projektu, jeżeli beneficjent jest młodym rolnikiem, lub

2) 55% kosztów kwalifikowalnych projektu, jeżeli beneficjent jest młodym rolnikiem, lub ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI z dnia... 2005 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie Uzupełnienia Sektorowego Programu Operacyjnego Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego

Bardziej szczegółowo

PROGRAM ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH NA LATA 2007-2013 UŁATWIANIE STARTU MŁODYM ROLNIKOM 1

PROGRAM ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH NA LATA 2007-2013 UŁATWIANIE STARTU MŁODYM ROLNIKOM 1 PROGRAM ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH NA LATA 2007-2013 UŁATWIANIE STARTU MŁODYM ROLNIKOM 1 CEL REALIZACJI DZIAŁANIA Bezzwrotna premia finansowa na inwestycje w gospodarstwach rolnych przejmowanych przez

Bardziej szczegółowo

Ułatwienie startu młodym rolnikom. Cel

Ułatwienie startu młodym rolnikom. Cel Ułatwienie startu młodym rolnikom Wysocka Marta Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego W Polsce około jedna piąta gospodarstw jest prowadzona przez osoby powyżej 55 roku życia. W celu stymulowania transferu

Bardziej szczegółowo

Pomoc dla rolników z obszarów Natura 2000

Pomoc dla rolników z obszarów Natura 2000 https://www. Pomoc dla rolników z obszarów Natura 2000 Autor: Ewa Ploplis Data: 28 września 2017 28 września 2017 r. rusza nabór wniosków o pomoc dla rolników z obszarów Natura 2000. Kto może się starać

Bardziej szczegółowo

Zakres informacji/ dokumentów wymaganych dla działania Ułatwianie startu młodym rolnikom

Zakres informacji/ dokumentów wymaganych dla działania Ułatwianie startu młodym rolnikom Zakres informacji/ dokumentów wymaganych dla działania Ułatwianie startu młodym rolnikom 1. Dane osobowe rolnika i jego małżonka: Numer producenta (gospodarstwa) jeśli Wnioskodawca lub jego małżonek już

Bardziej szczegółowo

Jak rozumieć w moim przypadku zgodnie z zasadami dla osób ubiegających się o premię z 2014 r. dzień rozpoczęcia działalności rolniczej?

Jak rozumieć w moim przypadku zgodnie z zasadami dla osób ubiegających się o premię z 2014 r. dzień rozpoczęcia działalności rolniczej? Mam duże wątpliwości: Od 07.03.2013 r jestem na podstawie aktu darowizny właścicielem gospodarstwa rolnego. W maju 2013 r. po raz pierwszy składam wniosek o dopłaty bezpośrednie. Równolegle od 2011 roku

Bardziej szczegółowo

Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa

Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa 1 PROW 2014-2020 Pomoc na inwestycje w gospodarstwach rolnych położonych na obszarach Natura 2000; 2 Stan prawny. Ogólne założenia zawarte w Programie

Bardziej szczegółowo

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI. z dnia... 2005 r.

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI. z dnia... 2005 r. Projekt ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI z dnia... 2005 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie trybu składania i wzoru wniosku o dofinansowanie realizacji projektu w ramach Sektorowego

Bardziej szczegółowo

Oś 3 / oś 4 LEADER Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej

Oś 3 / oś 4 LEADER Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej Oś 3 / oś 4 LEADER Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej Podstawa prawna ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI z dnia 17 sierpnia 2011 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowych

Bardziej szczegółowo

(opinia MRiRW / DROW / DP) Opinia zespołu interpretacyjnego zatwierdzona 24 stycznia 2005 r.

(opinia MRiRW / DROW / DP) Opinia zespołu interpretacyjnego zatwierdzona 24 stycznia 2005 r. DZIAŁANIE 1.2 1. Beneficjenci 2 2. Zakres wsparcia 9 3. Obliczanie żywotności ekonomicznej 15 4. Staż / okresy wyłączeń 20 5. Wykształcenie 27 6. Minimalne standardy 33 7. Inne kryteria dostępu 35 8. Procedura,

Bardziej szczegółowo

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI 1) z dnia 17 października 2007 r.

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI 1) z dnia 17 października 2007 r. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI 1) z dnia 17 października 2007 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania Ułatwianie startu młodym rolnikom

Bardziej szczegółowo

Wniosek o dofinansowanie realizacji projektu w zakresie działania Ułatwianie startu młodym rolnikom

Wniosek o dofinansowanie realizacji projektu w zakresie działania Ułatwianie startu młodym rolnikom Wniosek o dofinansowanie realizacji projektu w zakresie działania Ułatwianie startu młodym rolnikom Uwaga: Ubiegający się o dofinansowanie projektu nie wypełnia pól zaciemnionych. Data wpływu wniosku o

Bardziej szczegółowo

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego Departament Programów Rozwoju Obszarów Wiejskich ul. Okopowa

Bardziej szczegółowo

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI 1) z dnia 17 sierpnia 2011 r.

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI 1) z dnia 17 sierpnia 2011 r. Dziennik Ustaw Nr 172 10121 Poz. 1027 1027 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI 1) z dnia 17 sierpnia 2011 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania

Bardziej szczegółowo

Program Rozwoju Obszarów Wiejskich 2014-2020

Program Rozwoju Obszarów Wiejskich 2014-2020 Program Rozwoju Obszarów Wiejskich 2014-2020 Rozwój gospodarstw i działalności gospodarczej (M06) Rozwój gospodarstw i działalności gospodarczej Poddziałania Premie dla młodych rolników ułatwianie wejścia

Bardziej szczegółowo

do zalesień można było wykorzystać tylko rodzime gatunki drzew i krzewów,

do zalesień można było wykorzystać tylko rodzime gatunki drzew i krzewów, Zasady przyznawania pomocy Krok po kroku Beneficjenci Płatność na zalesianie mógł otrzymać producent rolny (osoba fizyczna albo spółdzielnia produkcji rolnej), który był właścicielem lub współwłaścicielem

Bardziej szczegółowo

UŁATWIANIE STARTU MŁODYM ROLNIKOM - PROW 2007-2013

UŁATWIANIE STARTU MŁODYM ROLNIKOM - PROW 2007-2013 Informacje na temat działania "Ułatwianie startu młodym rolnikom" można uzyskać w Śląskim Oddziale Regionalnym ARiMR w Częstochowie tel. 34 378 28 02 UŁATWIANIE STARTU MŁODYM ROLNIKOM - PROW 2007-2013

Bardziej szczegółowo

SENAT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. Warszawa, dnia 5 marca 2001 r. Druk nr 587

SENAT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. Warszawa, dnia 5 marca 2001 r. Druk nr 587 SENAT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ IV KADENCJA Warszawa, dnia 5 marca 2001 r. Druk nr 587 MARSZAŁEK SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Pani Alicja GRZEŚKOWIAK MARSZAŁEK SENATU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Zgodnie

Bardziej szczegółowo

Warszawa, dnia 7 marca 2013 r. Poz. 322 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI 1) z dnia 5 marca 2013 r.

Warszawa, dnia 7 marca 2013 r. Poz. 322 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI 1) z dnia 5 marca 2013 r. DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 7 marca 2013 r. Poz. 322 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI 1) z dnia 5 marca 2013 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowych

Bardziej szczegółowo

Prawo: Premie dla młodych rolników w ramach PROW

Prawo: Premie dla młodych rolników w ramach PROW .pl https://www..pl Prawo: Premie dla młodych rolników w ramach PROW Autor: Tomasz Żydek Data: 1 kwietnia 2015 PROW 2014 2020, który zgodnie z zapewnieniami ministra rolnictwa zostanie uruchomiony w II

Bardziej szczegółowo

Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Wsparcie rolnictwa poprzez działania Pomorskiego Oddziału Regionalnego ARIMR w latach

Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Wsparcie rolnictwa poprzez działania Pomorskiego Oddziału Regionalnego ARIMR w latach Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Wsparcie rolnictwa poprzez działania Pomorskiego Oddziału Regionalnego ARIMR w latach 2004-2018 Płatności bezpośrednie w latach 2004-2019 województwo

Bardziej szczegółowo

Formularz weryfikacyjny*

Formularz weryfikacyjny* Formularz weryfikacyjny* Możliwość skorzystania z operacji typu Premie dla młodych rolników w ramach poddziałania Pomoc w rozpoczęciu działalności gospodarczej na rzecz młodych rolników objętego Programem

Bardziej szczegółowo

INNOWACYJNY MŁODY ROLNIK

INNOWACYJNY MŁODY ROLNIK Cykl konferencji 09-11.10.2018 INNOWACYJNY MŁODY ROLNIK Źródła finansowania innowacji w rolnictwie PROW 2014-2020 cz.ii Materiał opracowany przez: Pomorski Oddział Regionalny ARiMR Europejski Fundusz Rolny

Bardziej szczegółowo

AGENCJA RESTRUKTURYZACJI i MODERNIZACJI ROLNICTWA. Podkarpacki Oddział Regionalny

AGENCJA RESTRUKTURYZACJI i MODERNIZACJI ROLNICTWA. Podkarpacki Oddział Regionalny AGENCJA RESTRUKTURYZACJI i MODERNIZACJI ROLNICTWA Podkarpacki Oddział Regionalny TERMIN NABORU WNIOSKÓW : od 15 maja do 21 czerwca 2014 r. CEL REALIZACJI DZIAŁANIA Bezzwrotna premia finansowa na inwestycje

Bardziej szczegółowo

INSTRUKCJA WYPEŁNIANIA TABEL W PEŁNYM PLANIE PROJEKTU DZIAŁANIE INWESTYCJE W GOSPODARSTWACH ROLNYCH SEKTOROWEGO PROGRAMU OPERACYJNEGO

INSTRUKCJA WYPEŁNIANIA TABEL W PEŁNYM PLANIE PROJEKTU DZIAŁANIE INWESTYCJE W GOSPODARSTWACH ROLNYCH SEKTOROWEGO PROGRAMU OPERACYJNEGO INSTRUKCJA WYPEŁNIANIA TABEL W PEŁNYM PLANIE PROJEKTU DZIAŁANIE INWESTYCJE W GOSPODARSTWACH ROLNYCH SEKTOROWEGO PROGRAMU OPERACYJNEGO RESTRUKTURYZACJA I MODERNIZACJA SEKTORA ŻYWNOŚCIOWEGO ORAZ ROZWÓJ OBSZARÓW

Bardziej szczegółowo

UŁATWIANIE STARTU MŁODYM ROLNIKOM - PROW 2007-2013

UŁATWIANIE STARTU MŁODYM ROLNIKOM - PROW 2007-2013 AGENCJA RESTRUKTURYZACJI i MODERNIZACJI ROLNICTWA Podkarpacki Oddział Regionalny UŁATWIANIE STARTU MŁODYM ROLNIKOM - PROW 2007-2013 TERMIN NABORU WNIOSKÓW : od 15 maja do 21 czerwca 2014 r. CEL REALIZACJI

Bardziej szczegółowo

Działania dla przedsiębiorców

Działania dla przedsiębiorców Program Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007-2013 Działania dla przedsiębiorców Polscy przedsiębiorcy mają do wyboru wiele rozmaitych możliwości dofinansowania swoich inwestycji. Większość z nich myśli jednak

Bardziej szczegółowo

Załącznik nr 1 Zmiany merytoryczne Uzupełnienia Programu przyjęte na posiedzeniu Komitetu Monitorującego 2 grudnia 2004 r.

Załącznik nr 1 Zmiany merytoryczne Uzupełnienia Programu przyjęte na posiedzeniu Komitetu Monitorującego 2 grudnia 2004 r. Załącznik nr 1 Zmiany merytoryczne Uzupełnienia Programu przyjęte na posiedzeniu Komitetu Monitorującego 2 grudnia 2004 r. Lp. Dotyczy Tekst obecny Tekst proponowany w wersji przesłanej jako załącznik

Bardziej szczegółowo

PREMIE NA ROZPOCZĘCIE DZIAŁALNOŚCI POZAROLNICZEJ" W POMOC NA ROZPOCZĘCIE POZAROLNICZEJ DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ NA OBSZARACH WIEJSKICH

PREMIE NA ROZPOCZĘCIE DZIAŁALNOŚCI POZAROLNICZEJ W POMOC NA ROZPOCZĘCIE POZAROLNICZEJ DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ NA OBSZARACH WIEJSKICH PREMIE NA ROZPOCZĘCIE DZIAŁALNOŚCI POZAROLNICZEJ" W RAMACH PODDZIAŁANIA POMOC NA ROZPOCZĘCIE POZAROLNICZEJ DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ NA OBSZARACH WIEJSKICH POMOC FINANSOWĄ PRZYZNAJE SIĘ: rolnikowi, małżonkowi

Bardziej szczegółowo

Artur Banach. Restrukturyzacja małych gospodarstw

Artur Banach. Restrukturyzacja małych gospodarstw Restrukturyzacja małych gospodarstw Pomoc przyznaje się rolnikowi będącemu osobą fizyczną, jeżeli: jest posiadaczem samoistnym lub zależnym gospodarstwa rolnego lub nieruchomości służącej do prowadzenia

Bardziej szczegółowo

Za treść merytoryczną odpowiada KPODR w Minikowie

Za treść merytoryczną odpowiada KPODR w Minikowie Za treść merytoryczną odpowiada KPODR w Minikowie Możliwości uzyskania dofinansowania na utworzenie gospodarstwa opiekuńczego w ramach poddziałania 6.2 PROW 2014-2020 Rodzaj wsparcia Poddziałanie 6.2 Pomoc

Bardziej szczegółowo

Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata

Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014 2020 Premie na rozpoczęcie działalności pozarolniczej Warszawa, 11 października 2016 r. 1 Dokumentacja aplikacyjna 2 Dokumentacja aplikacyjna 1. Wniosek

Bardziej szczegółowo

Premie dla młodych rolników tys. zł można otrzymać

Premie dla młodych rolników tys. zł można otrzymać .pl https://www..pl Premie dla młodych rolników - 100 tys. zł można otrzymać Autor: Ewa Ploplis Data: 5 lipca 2018 Rozpoczął się nabór wniosków na premie dla młodych rolników. Potrwa do końca lipca br.

Bardziej szczegółowo

Warszawa, dnia 8 sierpnia 2013 r. Poz. 897. Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi 1) z dnia 8 lipca 2013 r.

Warszawa, dnia 8 sierpnia 2013 r. Poz. 897. Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi 1) z dnia 8 lipca 2013 r. DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 8 sierpnia 2013 r. Poz. 897 Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi 1) z dnia 8 lipca 2013 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowych

Bardziej szczegółowo

Jutro rusza "Modernizacja"

Jutro rusza Modernizacja Jutro rusza "Modernizacja" 20.04.2009. 20.04.2009 - Od jutra 21 kwietnia można składać wnioski o przyznanie pomocy finansowej z działania Modernizacja gospodarstw rolnych finansowanego z PROW 2007-2013.

Bardziej szczegółowo

Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata

Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata Stowarzyszenie Wielkopolska z Wyobraźnią ul. Stary Rynek 11 63 708 Koźmin Wielkopolski Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 Prezes Zarządu LGD - - Sławomir Szyszka 1 LGD Wielkopolska z

Bardziej szczegółowo

Różnicowanie w kierunku. - kryteria dostępu, koszty kwalifikowane, dokumentacja aplikacyjna

Różnicowanie w kierunku. - kryteria dostępu, koszty kwalifikowane, dokumentacja aplikacyjna Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej - kryteria dostępu, koszty kwalifikowane, dokumentacja aplikacyjna Podstawy prawne Rozporządzenie MRiRW z dn. 8 lipca 2008 r. w sprawie szczegółowych warunków

Bardziej szczegółowo

PŁATNOŚCI BEZPOŚREDNIE, PŁATNOŚCI ONW, PŁATNOŚCI ROLNOŚRODOWISKOWE

PŁATNOŚCI BEZPOŚREDNIE, PŁATNOŚCI ONW, PŁATNOŚCI ROLNOŚRODOWISKOWE PŁATNOŚCI BEZPOŚREDNIE, PŁATNOŚCI ONW, PŁATNOŚCI ROLNOŚRODOWISKOWE Rolnicy ubiegający się o płatności obszarowe w gospodarstwach, w których wystąpiła siła wyższa lub nadzwyczajne okoliczności: zachowują

Bardziej szczegółowo

Komu przysługują dopłaty bezpośrednie w 2017 r.?

Komu przysługują dopłaty bezpośrednie w 2017 r.? .pl https://www..pl Komu przysługują dopłaty bezpośrednie w 2017 r.? Autor: Ewa Ploplis Data: 22 kwietnia 2017 Do 15 maja można składać wnioski o przyznanie płatności obszarowych za 2017 r. Na temat komu

Bardziej szczegółowo

Premie dla młodych rolników w ramach poddziałania Pomoc w rozpoczęciu działalności gospodarczej na rzecz młodych rolników PROW

Premie dla młodych rolników w ramach poddziałania Pomoc w rozpoczęciu działalności gospodarczej na rzecz młodych rolników PROW Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Premie dla młodych rolników w ramach poddziałania Pomoc w rozpoczęciu działalności gospodarczej na rzecz młodych rolników PROW 2014-2020 Podstawa programowa

Bardziej szczegółowo

KRYTERIA WYBORU OPERACJI (TRYB KONKURSOWY) WRAZ Z UZASADNIENIEM w ramach przedsięwzięcia:

KRYTERIA WYBORU OPERACJI (TRYB KONKURSOWY) WRAZ Z UZASADNIENIEM w ramach przedsięwzięcia: Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie Załącznik nr 2 do ogłoszenia o naborze wniosków K/2/2016 KRYTERIA WYBORU OPERACJI (TRYB KONKURSOWY) WRAZ

Bardziej szczegółowo

Prawo: PROW a pomoc w modernizacji gospodarstw

Prawo: PROW a pomoc w modernizacji gospodarstw .pl https://www..pl Prawo: PROW a pomoc w modernizacji gospodarstw Autor: Tomasz Żydek Data: 5 stycznia 2015 Po długim oczekiwaniu 12 grudnia 2014 r. Komisja Europejska zatwierdziła Program Rozwoju Obszarów

Bardziej szczegółowo

Kryteria wyboru operacji (tryb konkursowy) wraz z uzasadnieniem

Kryteria wyboru operacji (tryb konkursowy) wraz z uzasadnieniem Kryteria wyboru operacji (tryb konkursowy) wraz z uzasadnieniem Przedsięwzięcie: Tworzenie infrastruktury na potrzeby produkcji, przetwórstwa, sprzedaży, dystrybucji i promocji produktów lokalnych L.P.

Bardziej szczegółowo

Warszawa, dnia 28 kwietnia 2016 r. Poz. 598

Warszawa, dnia 28 kwietnia 2016 r. Poz. 598 Warszawa, dnia 28 kwietnia 2016 r. Poz. 598 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI 1) z dnia 18 kwietnia 2016 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania, wypłaty oraz zwrotu pomocy

Bardziej szczegółowo

WNIOSEK O POMOC FINANSOWĄ NA DZIAŁANIE WSPIERANIE GOSPODARSTW NISKOTOWAROWYCH

WNIOSEK O POMOC FINANSOWĄ NA DZIAŁANIE WSPIERANIE GOSPODARSTW NISKOTOWAROWYCH Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Symbol formularza : W-1/31 WNIOSEK O POMOC FINANSOWĄ NA DZIAŁANIE WSPIERANIE GOSPODARSTW NISKOTOWAROWYCH Potwierdzenie przyjęcia przez Biuro Powiatowe

Bardziej szczegółowo

Wykaz dokumentów, które należy dołączyć do wniosku o płatność

Wykaz dokumentów, które należy dołączyć do wniosku o płatność Wykaz dokumentów, które należy dołączyć do wniosku o płatność 1. Faktury lub dokumenty o równoważnej wartości dowodowej - kopie potwierdzone za zgodność z oryginałem przez pracownika 2. Dowody zapłaty

Bardziej szczegółowo

"Premie na rozpoczęcie działalności pozarolniczej" Wybrane działania PROW Małopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Karniowicach MODR

Premie na rozpoczęcie działalności pozarolniczej Wybrane działania PROW Małopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Karniowicach MODR KARNIOWICE MODR Małopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Karniowicach Wybrane działania PROW 2014-2020 "Premie na rozpoczęcie działalności pozarolniczej" Karniowice 2016 Opracowanie: Wojciech Ślósarz

Bardziej szczegółowo

PREMIA DLA MŁODEGO ROLNIKA 100.000 PLN

PREMIA DLA MŁODEGO ROLNIKA 100.000 PLN PREMIA DLA MŁODEGO ROLNIKA 100.000 PLN NABÓR 2014 PYTANIA DO PROGRAMU MŁODY ROLNIK 2014 Kiedy ruszy nabór z programu młody rolnik? Program młody rolnik ruszy 15.05.2014 i potrwa do 21.06.2014 roku. Jaka

Bardziej szczegółowo

3. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.

3. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia. KANCELARIA PREZESA RADY MINISTRÓW RM -111-131-17 UCHWALA NR 129/2017 RADY MINISTRÓW z dnia 28 sierpnia 2017 r. w sprawie ustanowienia programu pomocy dla rolników i producentów rolnych, którzy ponieśli

Bardziej szczegółowo

Wniosek o dofinansowanie realizacji projektu w zakresie działania Inwestycje w gospodarstwach rolnych

Wniosek o dofinansowanie realizacji projektu w zakresie działania Inwestycje w gospodarstwach rolnych Wniosek o dofinansowanie realizacji projektu w zakresie działania Inwestycje w gospodarstwach rolnych Uwaga: Ubiegający się o dofinansowanie projektu nie wypełnia pól zaciemnionych. Data wpływu wniosku

Bardziej szczegółowo

Budowa lub przebudowa ogólnodostępnej i niekomercyjnej infrastruktury turystycznej lub rekreacyjnej, lub kulturalnej

Budowa lub przebudowa ogólnodostępnej i niekomercyjnej infrastruktury turystycznej lub rekreacyjnej, lub kulturalnej Budowa lub przebudowa ogólnodostępnej i niekomercyjnej infrastruktury turystycznej lub rekreacyjnej, lub kulturalnej I. Informacje ogólne: 1. Forma wsparcia: REFUNDACJA 2. Intensywność wsparcia: jednostki

Bardziej szczegółowo

PROGRAM SAPARD WNIOSEK O POMOC FINANSOWĄ DZIAŁANIE 4: RÓŻNICOWANIE DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ NA OBSZARACH WIEJSKICH

PROGRAM SAPARD WNIOSEK O POMOC FINANSOWĄ DZIAŁANIE 4: RÓŻNICOWANIE DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ NA OBSZARACH WIEJSKICH Program S A P A R D Współfinansowany ze środków Unii Europejskiej Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Al. Jana Pawła II nr 70, 00-175 Warszawa D01/4/1 PROGRAM SAPARD WNIOSEK O POMOC FINANSOWĄ

Bardziej szczegółowo

DZIAŁANIE 1.1 i 1.2 wspólne

DZIAŁANIE 1.1 i 1.2 wspólne DZIAŁANIE 1.1 i 1.2 wspólne 1. Beneficjenci i gospodarstwa rolne 2 3. Obliczanie żywotności ekonomicznej 8 4. Staż / okresy wyłączeń 13 5. Wykształcenie 22 6. Minimalne standardy 31 7. Inne kryteria dostępu

Bardziej szczegółowo

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 31 sierpnia 2018 r. Poz. 1683 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI 1) z dnia 24 sierpnia 2018 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie

Bardziej szczegółowo

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 16 marca 2015 r. Poz. 364 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI 1) z dnia 13 marca 2015 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania

Bardziej szczegółowo

OGŁOSZENIE O NABORZE NR 4/2018

OGŁOSZENIE O NABORZE NR 4/2018 OGŁOSZENIE O NABORZE NR 4/2018 Lokalna Grupa Działania Stowarzyszenie Dolina Pilicy informuje o możliwości składania wniosków o przyznanie pomocy w ramach poddziałania 19.2 Wsparcie na wdrażanie operacji

Bardziej szczegółowo

Pól zaciemnionych nie wypełnia ubiegający się o dofinansowanie

Pól zaciemnionych nie wypełnia ubiegający się o dofinansowanie Wniosek o dofinansowanie projektu w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich w zakresie działania Wsparcie doradztwa

Bardziej szczegółowo

Załącznik do ogłoszenia wzór a) OŚWIADCZENIE NABYWCY O OSOBISTYM PROWADZENIU GOSPODARSTWA ROLNEGO

Załącznik do ogłoszenia wzór a) OŚWIADCZENIE NABYWCY O OSOBISTYM PROWADZENIU GOSPODARSTWA ROLNEGO Załącznik do ogłoszenia wzór a) OŚWIADCZENIE NABYWCY O OSOBISTYM PROWADZENIU GOSPODARSTWA ROLNEGO (art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego Dz. U. z 2012 r. poz.

Bardziej szczegółowo

OGŁOSZENIE O NABORZE NR 1/2018. Rozwój ogólnodostępnej i niekomercyjnej infrastruktury turystycznej lub rekreacyjnej, lub kulturalnej.

OGŁOSZENIE O NABORZE NR 1/2018. Rozwój ogólnodostępnej i niekomercyjnej infrastruktury turystycznej lub rekreacyjnej, lub kulturalnej. Załącznik nr 1 do Procedury przeprowadzenia naboru i wyboru wniosków składanych przez podmioty inne niż LGD OGŁOSZENIE O NABORZE NR 1/2018 Lokalna Grupa Działania Ziemia Łęczycka informuje o możliwości

Bardziej szczegółowo

Uchwała z dnia 17 lipca 1996 r. II UZP 15/96. Przewodniczący SSN: Teresa Romer, Sędziowie SN: Maria Tyszel, Jerzy Kuźniar (sprawozdawca),

Uchwała z dnia 17 lipca 1996 r. II UZP 15/96. Przewodniczący SSN: Teresa Romer, Sędziowie SN: Maria Tyszel, Jerzy Kuźniar (sprawozdawca), Uchwała z dnia 17 lipca 1996 r. II UZP 15/96 Przewodniczący SSN: Teresa Romer, Sędziowie SN: Maria Tyszel, Jerzy Kuźniar (sprawozdawca), Sąd Najwyższy, przy udziale prokuratora Jana Szewczyka, po rozpoznaniu

Bardziej szczegółowo

OGŁOSZENIE O NABORZE NR 6/2018

OGŁOSZENIE O NABORZE NR 6/2018 OGŁOSZENIE O NABORZE NR 6/2018 Lokalna Grupa Działania Stowarzyszenie Dolina Pilicy informuje o możliwości składania wniosków o przyznanie pomocy w ramach poddziałania 19.2 Wsparcie na wdrażanie operacji

Bardziej szczegółowo

SEKTOROWY PROGRAM OPERACYJNY

SEKTOROWY PROGRAM OPERACYJNY Program współfinansowany ze środków Unii Europejskiej SEKTOROWY PROGRAM OPERACYJNY RESTRUKTURYZACJA I MODERNIZACJA SEKTORA ŻYWNOŚCIOWEGO ORAZ ROZWÓJ OBSZARÓW WIEJSKICH DZIAŁANIE 1.1 INWESTYCJE W GOSPODARSTWACH

Bardziej szczegółowo

OGŁOSZENIE O NABORZE NR 2/2018. Miejsce składania wniosków: Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Ziemia Łęczycka Pl. T. Kościuszki Łęczyca

OGŁOSZENIE O NABORZE NR 2/2018. Miejsce składania wniosków: Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Ziemia Łęczycka Pl. T. Kościuszki Łęczyca Załącznik nr 1 do Procedury przeprowadzenia naboru i wyboru wniosków składanych przez podmioty inne niż LGD OGŁOSZENIE O NABORZE NR 2/2018 Lokalna Grupa Działania Ziemia Łęczycka informuje o możliwości

Bardziej szczegółowo

Uwaga: ubiegający się o dofinansowanie projektu nie wypełnia pól zaciemnionych. X 3. Typ projektu Dochodowy

Uwaga: ubiegający się o dofinansowanie projektu nie wypełnia pól zaciemnionych. X 3. Typ projektu Dochodowy Wniosek o dofinansowanie realizacji projektu w zakresie działania Różnicowanie działalności rolniczej i zbliżonej do rolnictwa w celu zapewnienia różnorodności działań lub alternatywnych źródeł dochodów

Bardziej szczegółowo

Dzierżawa gruntów Skarbu Państwa - jak to zrobić?

Dzierżawa gruntów Skarbu Państwa - jak to zrobić? .pl Dzierżawa gruntów Skarbu Państwa - jak to zrobić? Autor: Ewa Ploplis Data: 15 listopada 2017 Chcesz wydzierżawić grunt od państwa? Nie wiesz jak to zrobić? Jakie warunki trzeba spełnić, żeby być dzierżawcą

Bardziej szczegółowo

Pieniądze za przekazanie gospodarstwa rolnego - rusza nabór wniosków!

Pieniądze za przekazanie gospodarstwa rolnego - rusza nabór wniosków! .pl Pieniądze za przekazanie gospodarstwa rolnego - rusza nabór wniosków! Autor: Ewa Ploplis Data: 25 września 2017 Od 25 września do 24 października 2017 r. rolnicy, którzy prowadzą małe gospodarstwa

Bardziej szczegółowo

Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014 2020 Planowane działania inwestycyjne (wg projektu z dnia 07.04.2014 r.)

Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014 2020 Planowane działania inwestycyjne (wg projektu z dnia 07.04.2014 r.) Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014 2020 Planowane działania inwestycyjne (wg projektu z dnia 07.04.2014 r.) Działanie 7.5 Inwestycje w środki trwałe Poddziałanie 7.5.1 Pomoc na inwestycje

Bardziej szczegółowo

Pomoc jest udzielana na inwestycje dotyczące modernizacji lub rozwoju pierwotnej produkcji roślinnej lub zwierzęcej, z wyłączeniem produkcji leśnej i

Pomoc jest udzielana na inwestycje dotyczące modernizacji lub rozwoju pierwotnej produkcji roślinnej lub zwierzęcej, z wyłączeniem produkcji leśnej i Działanie 121. Modernizacja gospodarstw rolnych Kamińska Agnieszka Ekonomia, III rok Wsparcie modernizacji gospodarstw rolnych w celu zwiększenia ich efektywności poprzez lepsze wykorzystanie czynników

Bardziej szczegółowo

USTAWA z dnia.2013 r. o zmianie ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa. Art. 1.

USTAWA z dnia.2013 r. o zmianie ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa. Art. 1. Projekt USTAWA z dnia.2013 r. o zmianie ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa Art. 1. W ustawie z dnia 19 października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu

Bardziej szczegółowo

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI 1) z dnia 20 marca 2009 r.

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI 1) z dnia 20 marca 2009 r. 391 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI 1) z dnia 20 marca 2009 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania "Ułatwianie

Bardziej szczegółowo

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI 1) z dnia 2011 r.

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI 1) z dnia 2011 r. Projekt ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI 1) z dnia 2011 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowego zakresu, trybu i terminów przekazywania sprawozdań oraz trybu i zakresu rozliczeń

Bardziej szczegółowo

Oś 3 Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej

Oś 3 Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej Oś 3 Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej październik 2010 r. Zakres pomocy Inwestycje przeprowadzone w związku z uruchomieniem lub rozwojem działalności dodatkowej w zakresie: usług dla

Bardziej szczegółowo

SKARGA RZECZNIKA PRAW OBYWATELSKICH

SKARGA RZECZNIKA PRAW OBYWATELSKICH RZECZPOSPOLITA POLSKA Rzecznik Praw Obywatelskich RPO-704474-I/12/KM 00-090 Warszawa Tel. centr. 22 551 77 00 Al. Solidarności 77 Fax 22 827 64 53 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie ul. Jasna 2/4

Bardziej szczegółowo

Oś Priorytetowa V. Gospodarka niskoemisyjna. Działanie 5.1 Energetyka oparta na odnawialnych źródłach energii

Oś Priorytetowa V. Gospodarka niskoemisyjna. Działanie 5.1 Energetyka oparta na odnawialnych źródłach energii Oś Priorytetowa V. Gospodarka niskoemisyjna Działanie 5.1 Energetyka oparta na odnawialnych źródłach energii Projekty dotyczące wytwarzania energii ze źródeł odnawialnych oraz rozwoju infrastruktury wytwórczej

Bardziej szczegółowo

Wyrok z dnia 22 lipca 2009 r. I UK 27/09

Wyrok z dnia 22 lipca 2009 r. I UK 27/09 Wyrok z dnia 22 lipca 2009 r. I UK 27/09 Okres pracy w gospodarstwie rolnym rodziców w czasie nauki w szkole przysposobienia rolniczego podlega zaliczeniu do wymaganego stażu pracy (art. 10 ust. 1 pkt

Bardziej szczegółowo

Formularz weryfikacyjny*

Formularz weryfikacyjny* Załącznik do umowy /2015 z dnia 2015 r. Formularz weryfikacyjny* Możliwość skorzystania z działania VI. Rozwój gospodarstw i działalności gospodarczej, poddziałania Restrukturyzacja małych gospodarstw

Bardziej szczegółowo

Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa

Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Zasady przyznawania pomocy w ramach poddziałania PROW 2014-2020 Pomoc na rozpoczęcie działalności gospodarczej na rzecz rozwoju małych gospodarstw - Restrukturyzacja

Bardziej szczegółowo

Robert Księżopolski. gr II Ekonomia. Cel działania. Co oznacza Cross-Compliance? OŚ 1- POPRAWA KONKURENCYJNOŚCI SEKTORA ROLNEGO I LEŚNEGO

Robert Księżopolski. gr II Ekonomia. Cel działania. Co oznacza Cross-Compliance? OŚ 1- POPRAWA KONKURENCYJNOŚCI SEKTORA ROLNEGO I LEŚNEGO Robert Księżopolski gr II Ekonomia OŚ 1- POPRAWA KONKURENCYJNOŚCI SEKTORA ROLNEGO I LEŚNEGO Działanie 1.4 Korzystanie z usług doradczych przez rolników i posiadaczy lasów Cel działania 1) dostosowania

Bardziej szczegółowo

Projekt Uchwała Nr 64 Komitetu Monitorującego Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata z dnia 24 czerwca 2016 roku

Projekt Uchwała Nr 64 Komitetu Monitorującego Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata z dnia 24 czerwca 2016 roku Projekt Uchwała Nr 64 Komitetu Monitorującego Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 z dnia 24 czerwca 2016 roku w sprawie zmian w działaniu Inwestycje w środki trwałe w poddziałaniu Wsparcie

Bardziej szczegółowo

KRYTERIA I ZASADY DOTYCZĄCE ORGANIZACJI STAŻY OBOWIĄZUJĄCE W POWIATOWYM URZĘDZIE PRACY W KAZIMIERZY WIELKIEJ

KRYTERIA I ZASADY DOTYCZĄCE ORGANIZACJI STAŻY OBOWIĄZUJĄCE W POWIATOWYM URZĘDZIE PRACY W KAZIMIERZY WIELKIEJ KRYTERIA I ZASADY DOTYCZĄCE ORGANIZACJI STAŻY OBOWIĄZUJĄCE W POWIATOWYM URZĘDZIE PRACY W KAZIMIERZY WIELKIEJ Podstawa prawna: Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku

Bardziej szczegółowo

Projekt Rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi

Projekt Rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie. Projekt opracowany przez Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie Projekt współfinansowany ze środków

Bardziej szczegółowo