PROSPEKT INFORMACYJNY

Transkrypt

1 PROSPEKT INFORMACYJNY NOVO SPECJALISTYCZNEGO FUNDUSZU INWESTYCYJNEGO OTWARTEGO (Fundusz może używać skróconej nazwy Novo SFIO ) z siedzibą w Rzeczypospolitej Polskiej, w Warszawie, przy Rondzie ONZ 1 z wydzielonymi Subfunduszami: Novo Wschodnioeuropejski (poprzednia nazwa: Novo Wschodnioeuropejski) Novo Małych Spółek Wschodnioeuropejskich (poprzednia nazwa: SEB Małych Spółek Wschodnioeuropejskich) Novo Europejski (poprzednia nazwa: SEB Europejski) Novo Globalny (poprzednia nazwa: SEB Globalny) Novo Japoński (poprzednia nazwa: SEB Japoński) Novo Nordycki (poprzednia nazwa: SEB Nordycki) Organem Funduszu jest OPERA Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie przy Rondzie ONZ 1 tfi.pl, Fundusz prowadzi działalność zgodnie z prawem wspólnotowym regulującym zasady zbiorowego inwestowania w papiery wartościowe. Data i miejsce sporządzenia Prospektu: 5 listopada 2007 roku, Warszawa. Data i miejsce sporządzenia niniejszego tekstu jednolitego Prospektu: 9 czerwca 2009 roku, Warszawa.

2 ROZDZIAŁ I OSOBY ODPOWIEDZIALNE ZA INFORMACJE ZAWARTE W PROSPEKCIE 1. Imiona i nazwiska osób odpowiedzialnych za informacje zawarte w Prospekcie Tomasz Korab Wiceprezes Zarządu Rafał Lis Członek Zarządu 2. Nazwa i siedziba podmiotu, w imieniu którego działają osoby wymienione w punkcie 1 Nazwa: OPERA Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A. Siedziba: Rzeczpospolita Polska, Warszawa Adres: Warszawa, Rondo ONZ 1 3. Oświadczenie osób wymienionych w punkcie 1 Oświadczamy, że informacje zawarte w Prospekcie Informacyjnym są prawdziwe i rzetelne oraz nie pomijają żadnych faktów ani okoliczności, których ujawnienie w Prospekcie Informacyjnym jest wymagane przepisami Ustawy i Rozporządzenia, a także, że wedle naszej najlepszej wiedzy, nie istnieją poza ujawnionymi w Prospekcie informacyjnym okoliczności, które mogłyby wywrzeć znaczący wpływ na sytuację prawną, majątkową i finansową Funduszu. Tomasz Korab Wiceprezes Zarządu Rafał Lis Członek Zarządu ROZDZIAŁ II DANE O TOWARZYSTWIE FUNDUSZY INWESTYCYJNYCH 1. Firma, kraj siedziby, siedziba i adres Towarzystwa wraz z numerami telekomunikacyjnymi, adresem głównej strony internetowej i adresem poczty elektronicznej Nazwa: OPERA Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A. Siedziba: Rzeczpospolita Polska, Warszawa Adres: Warszawa, Rondo ONZ 1 Telefon: (+48) Fax: (+48) Adres internetowy: tfi.pl Adres poczty elektronicznej: biuro@opera.pl 2. Data zezwolenia na wykonywanie działalności przez Towarzystwo Zezwolenie na wykonywanie działalności zostało udzielone Towarzystwu w dniu 17 maja 2005 roku. 3. Oznaczenie sądu rejestrowego i numer, pod którym Towarzystwo jest zarejestrowane Towarzystwo zostało wpisane do rejestru przedsiębiorców prowadzonego przez Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie, XII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem KRS Wysokość kapitału własnego Towarzystwa, w tym wysokość składników kapitału własnego na ostatni dzień bilansowy Na dzień 31 grudnia 2008 roku, wysokość i składniki kapitału własnego Towarzystwa były następujące: Wysokość kapitału własnego Towarzystwa: tys. zł Kapitał podstawowy: tys. zł Kapitał zapasowy: tys. zł Zysk netto (strata) bieżącego okresu: tys. zł 5. Informacja o tym, że kapitał zakładowy Towarzystwa został opłacony Kapitał zakładowy Towarzystwa opłacony w całości. 6. Firma (nazwa) i siedziba podmiotu dominującego wobec Towarzystwa, ze wskazaniem cech tej dominacji lub imiona i nazwiska oraz siedziba akcjonariuszy Towarzystwa, wraz z podaniem liczby głosów na walnym zgromadzeniu akcjonariuszy Podmiotem dominującymi wobec Towarzystwa jest pan Maciej Kwiatkowski posiadający 77,29% kapitału zakładowego Towarzystwa i 77,29% głosów na walnym zgromadzeniu akcjonariuszy Towarzystwa. Akcjonariuszami Towarzystwa posiadającymi co najmniej 5% ogólnej liczby głosów na walnym zgromadzeniu akcjonariuszy Towarzystwa są: pan Maciej Kwiatkowski, który posiada akcji serii A uprawniających do wykonywania 77,29% głosów na walnym zgromadzeniu akcjonariuszy Towarzystwa, pan Krzysztof Łękarski, który posiada 999 akcji serii A uprawniających do wykonywania 9,08% głosów na walnym zgromadzeniu akcjonariuszy Towarzystwa, 2

3 pan Dariusz Wojdyga, który posiada 999 akcji serii B uprawniających do wykonywania 9,08% głosów na walnym zgromadzeniu akcjonariuszy Towarzystwa. Według wiedzy Towarzystwa wskazani powyżej akcjonariusze nie posiadają innych praw głosu niż wynikające bezpośrednio z posiadanych akcji Towarzystwa. 7. Członkowie organów zarządzających i nadzorujących Towarzystwa oraz osoby zarządzające Funduszem 7.1. Zarząd Towarzystwa Maciej Kwiatkowski Prezes Zarządu Tomasz Korab Wiceprezes Zarządu Rafał Lis Członek Zarządu Radosław Rejman Członek Zarządu 7.2. Członkowie Rady Nadzorczej Towarzystwa Marek Komorowski Przewodniczący Rady Nadzorczej Andrzej Paczuski Członek Rady Nadzorczej Tomasz Perkowski Członek Rady Nadzorczej 7.3. Osoby fizyczne zarządzające Funduszem Rafał Lis 8. Informacje o pełnionych przez osoby, o których mowa w pkt 7, funkcjach poza Towarzystwem, jeżeli ta okoliczność może mieć znaczenie dla sytuacji Uczestników Żadna z osób, o których mowa w pkt 7, nie pełni poza Towarzystwem funkcji mogących mieć znaczenia dla sytuacji Uczestników. 9. Fundusze inwestycyjne zarządzane przez Towarzystwo, nieobjęte niniejszym Prospektem Informacyjnym Na dzień sporządzenia tekstu jednolitego Prospektu Towarzystwo zarządzało także następującymi funduszami inwestycyjnymi: Aida Funduszem Inwestycyjnym Zamkniętym; Novo Funduszem Inwestycyjnym Otwartym; OPERA Funduszem Inwestycyjnym Zamkniętym; OPERA Za 3 Grosze Funduszem Inwestycyjnym Zamkniętym; OPERA Funduszem Inwestycyjnym Otwartym; OPERA Specjalistycznym Funduszem Inwestycyjnym Otwartym; OPERA FNP Specjalistycznym Funduszem Inwestycyjnym Otwartym; OPERA NGO Specjalistycznym Funduszem Inwestycyjnym Otwartym; OPERA Terra Funduszem Inwestycyjnym Zamkniętym; OPERA Karolina Funduszem Inwestycyjnym Zamkniętym; OPERA IV Funduszem Inwestycyjnym Zamkniętym; OPERA V Funduszem Inwestycyjnym Zamkniętym. ROZDZIAŁ III DANE O FUNDUSZU 1. Data decyzji Komisji o udzieleniu zezwolenia na utworzenie Funduszu. Decyzją z dnia 9 lipca 2007 r. sygn. DFL/4033/5/22/07/VI/U/10 3 1/SP Komisja Nadzoru Finansowego ( Komisja ) udzieliła SEB Towarzystwu Funduszy Inwestycyjnych S.A. zezwolenia na utworzenie Funduszu. 2. Data i numer wpisu Funduszu do rejestru funduszy inwestycyjnych. Fundusz został zarejestrowany w rejestrze funduszy inwestycyjnych w dniu 27 września 2007 r. pod numerem RFi Charakterystyka Jednostek Uczestnictwa. Jednostka Uczestnictwa stanowi prawo majątkowe Uczestnika Funduszu określone w Statucie i Ustawie. Fundusz zbywa Jednostki Uczestnictwa Subfunduszu na każde żądanie osoby uprawnionej do uczestnictwa w Funduszu lub Uczestnika Funduszu i dokonuje ich odkupienia na każde żądanie Uczestnika Funduszu. Jednostki Uczestnictwa są umarzane z mocy prawa z chwilą ich odkupienia przez Fundusz. Jednostki Uczestnictwa nie są oprocentowane. Novo FIO może dokonać podziału Jednostek Uczestnictwa Subfunduszu na równe części. Całkowita wartość Jednostek Uczestnictwa po podziale odpowiada wartości Jednostki Uczestnictwa przed podziałem. O zamiarze podziału Jednostek Uczestnictwa Novo SFIO poinformuje na dwa tygodnie przed podziałem przez ogłoszenie na stronie internetowej Jednostki Uczestnictwa nie mogą być zbywane na rzecz osób trzecich. Jednostki Uczestnictwa podlegają dziedziczeniu. Jednostki Uczestnictwa mogą być przedmiotem zastawu. Zaspokojenie zastawnika z przedmiotu zastawu następuje wyłącznie w wyniku odkupienia Jednostek Uczestnictwa przez Fundusz na żądanie zgłoszone w postępowaniu egzekucyjnym. Zaspokojenie zastawnika nie wymaga przeprowadzenia postępowania egzekucyjnego, jeżeli zaspokojenie to następuje na podstawie umowy zastawu ustanowionego zgodnie z przepisami ustawy z dnia 2 kwietnia 2004 roku o niektórych zabezpieczeniach finansowych (Dz.U. nr 91, poz. 871 ze zm.). W takim przypadku Fundusz dokonuje wypłaty na rachunek zastawnika kwoty należnej z tytułu odkupienia Jednostek Uczestnictwa. Ustanowienie zastawu staje się skuteczne z chwilą dokonania na wniosek zastawcy lub zastawnika odpowiedniego wpisu do Rejestru, po przedstawieniu Towarzystwu umowy zastawu. Jednostki Uczestnictwa podlegają dziedziczeniu, z zastrzeżeniem postanowień poniższych. W razie śmierci Uczestnika, z zastrzeżeniem Jednostek Uczestnictwa zapisanych na wspólnym Rejestrze małżeńskim, Fundusz jest obowiązany na żądanie: 1) osoby, która przedstawi rachunki stwierdzające wysokość poniesionych przez nią wydatków związanych z pogrzebem Uczestnika odkupić Jednostki Uczestnictwa zapisane w Rejestrze, do wartości nieprzekraczającej kosztów urządzenia pogrzebu zgodnie ze zwyczajami przyjętymi w danym środowisku, oraz wypłacić tej osobie kwotę uzyskaną z tego odkupienia; 3

4 2) osoby, którą Uczestnik wskazał Funduszowi w pisemnej dyspozycji odkupić Jednostki Uczestnictwa Uczestnika zapisane w Rejestrze do wartości nie wyższej niż przypadające na ostatni miesiąc przed śmiercią Uczestnika Funduszu dwudziestokrotne przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku, ogłaszane przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, oraz nie przekraczającej łącznej wartości Jednostek Uczestnictwa zapisanych w Rejestrze, oraz wypłacić tej osobie kwotę uzyskaną z tego odkupienia. Dyspozycja ta może być w każdym czasie zmieniona lub odwołana. Kwoty oraz Jednostki Uczestnictwa nie wykupione przez Fundusz, odpowiednio do wartości, o których mowa powyżej nie wchodzą do spadku po Uczestniku. 4. Zwięzłe określenie praw Uczestników Subfunduszy: Uczestnik ma prawo do: 1) nabycia kolejnych Jednostek Uczestnictwa, 2) żądania odkupienia Jednostek Uczestnictwa, 3) otrzymania środków pieniężnych ze zbycia Aktywów Subfunduszu, w związku z jego likwidacją, 4) rozporządzenia posiadanymi Jednostkami Uczestnictwa na wypadek śmierci, 5) ustanowienia zastawu na Jednostkach Uczestnictwa, 6) dostępu przy zbywaniu Jednostek Uczestnictwa do Prospektu i skrótu Prospektu Funduszu oraz rocznego i półrocznego sprawozdania finansowego Funduszu, 7) dostępu do Prospektu i skrótu Prospektu Funduszu oraz półrocznego sprawozdania finansowego Funduszu oraz półrocznego połączonego sprawozdania finansowego Funduszu z wydzielonymi Subfunduszami oraz sprawozdań jednostkowych Subfunduszy na stronie Towarzystwa w sieci Internet pod adresem 8) żądania doręczenia Prospektu Funduszu oraz rocznego i półrocznego połączonego sprawozdania finansowego Funduszu z wydzielonymi Subfunduszami oraz sprawozdań jednostkowych Subfunduszy. 5. Zasady przeprowadzania zapisów na Jednostki Uczestnictwa Subfunduszy Do utworzenia Funduszu i Subfunduszu niezbędne jest zebranie wpłat do Funduszu w wysokości nie niższej, niż (słownie: cztery miliony) zł oraz do Subfunduszu w wysokości nie niższej niż (słownie: sto tysięcy) zł. Wpłaty do Funduszu oraz Subfunduszu zbierane będą w drodze zapisów na Jednostki Uczestnictwa zbywane przez Subfundusz. Osobami uprawnionymi do zapisywania się na Jednostki Uczestnictwa Subfunduszu są osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej z wyłączeniem funduszy inwestycyjnych otwartych, funduszy zagranicznych oraz instytucji wspólnego inwestowania z siedzibą za granicą zarządzanych przez Towarzystwo lub podmiot z grupy kapitałowej Towarzystwa. Przyjmowanie zapisów na Jednostki Uczestnictwa rozpocznie się nie później niż 7 dni od dnia uzyskania przez Towarzystwo zezwolenia na utworzenie Funduszu i zakończy po upływie 60 dni od dnia rozpoczęcia przyjmowania zapisów, chyba, że Towarzystwo postanowi o wcześniejszym zakończeniu przyjmowania zapisów, jeżeli zostaną dokonane wpłaty w wysokości określonej powyżej. O rozpoczęciu i zakończeniu przyjmowania zapisów na Jednostki Uczestnictwa Subfunduszu oraz miejscach przyjmowania zapisów, Towarzystwo powiadomi w drodze ogłoszenia na stronie internetowej Minimalna kwota pierwszej wpłaty oraz każdej kolejnej wpłaty do Subfunduszu wynosi 1000 (słownie: jeden tysiąc) zł, z tym, że określony powyżej limit może być zmniejszany w przypadku wpłat do Subfunduszu dokonywanych w ramach pracowniczych programów emerytalnych lub planów systematycznego oszczędzania. W przypadku wpłat w EUR minimalna kwota pierwszej wpłaty i każdej kolejnej wpłaty do Subfunduszu wynosi 1000 (słownie: jeden tysiąc) EUR, z tym, że określony powyżej limit może być zmniejszany w przypadku wpłat dokonywanych w ramach pracowniczych programów emerytalnych lub planów systematycznego oszczędzania. Fundusz może określić niższe minimalne wpłaty, nie niższe jednak niż 1 zł dla wpłat w złotych lub 1 EUR dla wpłat w EUR, w umowach zawieranych w ramach realizacji pracowniczych programów emerytalnych lub planów systematycznego oszczędzania. Cena Jednostki Uczestnictwa każdego Subfunduszu objętego zapisem wynosi 100 (słownie: 100) zł. Osoba zapisująca się na Jednostki Uczestnictwa winna złożyć wypełniony w trzech egzemplarzach formularz zapisu na Jednostki Uczestnictwa. Wszelkie konsekwencje wynikające z niewłaściwego wypełnienia formularza zapisu na Jednostki Uczestnictwa ponosi osoba dokonująca zapisów. Zapis na Jednostki Uczestnictwa jest bezwarunkowy i nieodwołalny. Wpłaty do Funduszu są dokonywane na wydzielony rachunek Towarzystwa prowadzony przez Depozytariusza dla Subfunduszu. W terminie 7 dni od dnia zakończenia przyjmowania zapisów na Jednostki Uczestnictwa Subfunduszu, Towarzystwo przydziela Jednostki Uczestnictwa na podstawie ważnie złożonych zapisów. Przydział Jednostek Uczestnictwa następuje poprzez wpisanie do Subrejestru liczby Jednostek Uczestnictwa przypadających za dokonaną przez wpłacającego wpłatę do Subfunduszu, powiększoną o wartość odsetek naliczonych przez Depozytariusza za okres od dnia wpłaty na prowadzony przez niego rachunek do dnia przydziału. Nieprzydzielenie Jednostek Uczestnictwa Subfunduszu może być spowodowane: 1) nieważnością zapisu na Jednostki Uczestnictwa danego Subfunduszu, w przypadku: a) niedokonania wpłaty w pełnej wysokości w terminie składania zapisów; b) niewłaściwego wypełnienia formularza zapisu przez osobę, która dokonuje wpłaty na Jednostki Uczestnictwa, 2) nie zebraniem przez Subfundusz wpłat, w wysokości określonej powyżej. W przypadku nie przydzielenia Jednostek Uczestnictwa z powodu nieważności zapisu na Jednostki Uczestnictwa lub nie dokonania pełnej wpłaty na Jednostki Uczestnictwa objęte zapisem, Towarzystwo zwraca wpłaty wraz z wartością odsetek naliczonych za okres od dnia dokonanej wpłaty do dnia stwierdzenia nieważności zapisu lub stwierdzenia niedokonania pełnej wpłaty osobom, które dokonały wpłat do Subfunduszu. Zwrot następuje w terminie 14 dni roboczych od dnia zakończenia przyjmowania zapisów/stwierdzenia nieważności zapisu lub stwierdzenia niedokonania pełnej wpłaty. W terminie 14 dni od dnia: 1) w którym postanowienie sądu rejestrowego o odmowie wpisu Funduszu do rejestru funduszy inwestycyjnych stało się prawomocne, lub 2) w którym decyzja Komisji o cofnięciu zezwolenia na utworzenie Funduszu stała się ostateczna, lub 3) upływu terminu na dokonanie zapisów Jednostki Uczestnictwa, jeżeli w tym terminie nie zostały dokonane wpłaty do Funduszu w minimalnej wysokości określonej powyżej lub na złożenie wniosku o wpisanie Funduszu do rejestru funduszy inwestycyjnych Towarzystwo zwraca wpłaty do Funduszu wraz z odsetkami naliczonymi przez Depozytariusza za okres od dnia wpłaty na rachunek Towarzystwa prowadzony przez Depozytariusza dla Subfunduszu, do dnia wystąpienia zdarzenia określonego w pkt.1 3 powyżej. W przypadku, w którym nie dokonano wpłat: 1) do Funduszu w minimalnej wysokości określonej powyżej, Fundusz nie zostaje utworzony a wpłaty dokonane do Subfunduszu zostaną przez Towarzystwo zwrócone wraz z odsetkami naliczonymi przez Depozytariusza, 2) do Subfunduszu w minimalnej wysokości określonej powyżej a dokonana została wpłata do Funduszu w minimalnej wysokości określonej powyżej poprzez wpłaty konieczne do utworzenia pozostałych Subfunduszy, Subfundusz nie zostaje utworzony. Wpłaty do Subfunduszu zostaną przez Towarzystwo zwrócone wraz z odsetkami naliczonymi przez Depozytariusza zgodnie z powyższymi postanowieniami dotyczącymi zwrotu wpłat do Funduszu. O niedojściu do skutku utworzenia Subfunduszu Towarzystwo powiadomi w drodze ogłoszenia na stronie internetowej 6. Sposób i szczegółowe warunki zbywania, odkupywania i zamiany Jednostek Uczestnictwa Subfunduszy 6.1. Zbywania Jednostek Uczestnictwa: Podstawowe zasady nabycia Jednostek Uczestnictwa 1. Nabycie Jednostek Uczestnictwa wymaga wpłaty środków pieniężnych i złożenia stosownego oświadczenia woli (zlecenie nabycia) Dystrybutorowi lub bezpośrednio Funduszowi, z zastrzeżeniem pkt ppkt 1. a), pkt ppkt 2. oraz pkt ppkt 3. poniżej. Pierwsze nabycie Jednostek Uczestnictwa może być dokonane poprzez złożenie zlecenia nabycia bezpośrednio Funduszowi w trybie określonym w pkt ppkt 1. 4

5 2. Wpłata środków pieniężnych, złożenie stosownego oświadczenia woli przez osobę fizyczną, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, która nie posiada Jednostek Uczestnictwa w Funduszu oraz wpisanie tej osoby do Rejestru jest równoznaczne z zawarciem umowy z Funduszem i przystąpieniem tej osoby do Funduszu. Umowa z Funduszem rozwiązuje się z dniem zamknięcia Rejestru. 3. Minimalna kwota pierwszej wpłaty oraz każdej kolejnej wpłaty do Subfunduszu wynosi 1000 (słownie: jeden tysiąc) zł, z tym, że określony powyżej limit może być zmniejszany w przypadku wpłat do Subfunduszu dokonywanych w ramach pracowniczych programów emerytalnych lub planów systematycznego oszczędzania. W przypadku wpłat w EUR minimalna kwota pierwszej wpłaty i każdej kolejnej wpłaty do Subfunduszu wynosi 1000 (słownie: jeden tysiąc) EUR, z tym, że określony powyżej limit może być zmniejszany w przypadku wpłat dokonywanych w ramach pracowniczych programów emerytalnych lub planów systematycznego oszczędzania. Fundusz może określić niższe minimalne wpłaty, nie niższe jednak niż 1 zł dla wpłat w złotych lub 1 EUR dla wpłat w EUR, w umowach zawieranych w ramach realizacji pracowniczych programów emerytalnych lub planów systematycznego oszczędzania Dzień nabycia Jednostek Uczestnictwa 1. Nabycie Jednostek Uczestnictwa Subfunduszu przez osobę wpłacającą środki pieniężne następuje w Dniu Wyceny, w którym Fundusz wpisze do Subrejestru liczbę Jednostek nabytych za dokonaną wpłatę, jednak nie później niż po upływie siedmiu dni kalendarzowych od dnia wpłaty środków Dystrybutorowi oraz otrzymania przez Dystrybutora zlecenia nabycia. Nabycie Jednostek Uczestnictwa w przypadku wpłat bezpośrednich nie może nastąpić później niż po upływie siedmiu dni kalendarzowych od dnia wpłaty środków na rachunek prowadzony dla Subfunduszu w ramach rachunku Funduszu u Depozytariusza lub u innego podmiotu prowadzącego rachunek nabyć Subfunduszu. Wpisanie do Subrejestru odbywa się na podstawie uzyskanych przez Fundusz informacji o złożeniu zlecenia nabycia oraz o dokonaniu wpłaty na rachunek prowadzony dla Subfunduszu w ramach rachunku Funduszu u Depozytariusza lub u innego podmiotu prowadzącego rachunek nabyć Subfunduszu, a w przypadku wpłat bezpośrednich na podstawie uzyskanych przez Fundusz informacji o dokonaniu wpłaty na rachunek prowadzony dla Subfunduszu w ramach rachunku Funduszu u Depozytariusza lub u innego podmiotu prowadzącego rachunek nabyć Subfunduszu. 2. Nabycie Jednostek Uczestnictwa następuje w Dniu Wyceny następującym po Dniu Wyceny, w którym zlecenie nabycia oraz informacja o dokonaniu wpłaty dotarły do Funduszu, po cenie z tego następującego Dnia Wyceny, z zastrzeżeniem ppkt 3 poniżej. 3. Jeżeli zlecenie nabycia Jednostek Uczestnictwa lub informacja o dokonaniu wpłaty dotarły do Funduszu po godzinie w danym Dniu Wyceny, to nabycie Jednostki Uczestnictwa następuje według ceny Jednostki Uczestnictwa w drugim kolejnym Dniu Wyceny następującym po danym Dniu Wyceny Szczegółowe zasady nabywania Jednostek Uczestnictwa 1. Osoba przystępująca do Subfunduszu może nabywać Jednostki Uczestnictwa: a) poprzez dokonanie wpłaty środków pieniężnych na rachunek bankowy prowadzony dla Subfunduszu w ramach rachunku bankowego Funduszu jeżeli osoba ta jest uczestnikiem Novo Funduszu Inwestycyjnego Otwartego, b) poprzez przesłanie ważnego, prawidłowo wypełnionego, pisemnego zlecenia nabycia Jednostek Uczestnictwa do Funduszu, korzystając wyłącznie z formularzy udostępnionych przez Fundusz i dokonanie wpłaty środków pieniężnych z rachunku bankowego tej osoby na rachunek bankowy prowadzony dla Subfunduszu w ramach rachunku bankowego Funduszu w innych wypadkach. Warunkiem uznania wpłaty jest podanie na dokumencie wpłacenia środków przynajmniej następujących danych dotyczących osoby wpłacającej: imię i nazwisko albo nazwa (firma), adres zamieszkania albo adres siedziby, numer PESEL lub REGON, nazwa Subfunduszu oraz numeru rachunku bankowego wskazanego przez Fundusz. Zlecenie wypełnione w sposób nieczytelny lub nieprawidłowy, albo w inny sposób wywołujący wątpliwości, co do treści lub autentyczności nie będzie uznane za ważne zlecenie nabycia. 2. Uczestnik może nabywać dodatkowe Jednostki Uczestnictwa dokonując wpłat środków pieniężnych na wskazany przez Fundusz rachunek bankowy prowadzony dla Subfunduszu w ramach rachunku bankowego Funduszu u Depozytariusza. Wpłaty mogą być dokonywane gotówką w banku, przelewem bankowym, przekazem pocztowym lub w inny sposób. Warunkiem uznania wpłaty jest podanie na dokumencie wpłacenia środków następujących danych: nazwa Subfunduszu, numer wskazanego przez Fundusz rachunku bankowego prowadzonego dla Subfunduszu w ramach rachunku bankowego Funduszu, imię i nazwisko/nazwa wpłacającego, adres wpłacającego i wpisanie w tytule wpłaty numeru Subrejestru, imienia i nazwiska/nazwy Uczestnika. Dokument wpłaty zawierający powyższe dane stanowi odpowiednik formularza zlecenia nabycia Jednostek Uczestnictwa. 3. Uczestnik może nabywać dodatkowe Jednostki Uczestnictwa, po zawarciu z Funduszem stosownej umowy, również poprzez przesyłanie środków pieniężnych bezpośrednio na wskazany przez Fundusz rachunek bankowy prowadzony dla Subfunduszu w ramach rachunku bankowego Funduszu u Depozytariusza za pośrednictwem bankomatu. Umowa określać będzie w szczególności techniczne warunki korzystania z bankomatów w związku z nabywaniem Jednostek Uczestnictwa, a także sposób identyfikacji Uczestników oraz zasady przesyłania środków pieniężnych na wskazany przez Fundusz rachunek bankowy prowadzony dla Subfunduszu w ramach rachunku bankowego Funduszu. Umowa nie będzie ograniczała odpowiedzialności Funduszu, ani praw Uczestników, a także nie będzie nakładała na Uczestników dodatkowych obowiązków. 4. W przypadku nabywania Jednostek Uczestnictwa w sposób określony w ppkt 1. a), ppkt 2. i ppkt 3. data otrzymania informacji o wpływie środków na rachunek bankowy prowadzony dla Subfunduszu w ramach rachunku bankowego Funduszu odpowiada dacie otrzymania przez Fundusz informacji, o których mowa w pkt ppkt 1., zaś nabycie Jednostek następuje nie później niż po upływie siedmiu dni kalendarzowych od dnia wpłaty środków. W przypadku otrzymania przez Fundusz informacji o wpłacie, nabycie Jednostek Uczestnictwa następuje w następnym Dniu Wyceny, po dniu, w którym Fundusz otrzymał informację o dokonaniu wpłaty. 5. Koszty związane z wpłatą środków pieniężnych gotówką w banku, przelewem bankowym, przekazem pocztowym lub za pośrednictwem bankomatu ponosi osoba wpłacająca środki pieniężne. 6 Fundusz może uzależnić przyjęcie zlecenia nabycia Jednostek Uczestnictwa od przedstawienia Funduszowi, w sposób przez Fundusz wskazany, dodatkowych informacji pozwalających na identyfikację Uczestnika lub osoby działającej w imieniu Uczestnika, wymaganych przepisami ustawy z dnia 16 listopada 2000 r. o przeciwdziałaniu wprowadzaniu do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł oraz przeciwdziałaniu finansowaniu terroryzmu (tekst jednolity Dz. U. z 2003 r. nr 153, poz. 1505). Powyższe zastrzeżenie dotyczy także innych zleceń przyjmowanych przez Fundusz Cena i liczba nabywanych Jednostek Uczestnictwa Cena Jednostki Uczestnictwa, określana jest w Dniu Wyceny. Cenę nabycia oblicza się według następującego wzoru: WAN/J P.= 1 X/100% gdzie: P. Cena Jednostki Uczestnictwa, WAN/J Wartość Aktywów Netto Subfunduszu na Jednostkę Uczestnictwa, 5

6 X stawka opłaty manipulacyjnej Osoby dokonujące wpłat na nabycie Jednostek Uczestnictwa otrzymują taką liczbę Jednostek, jaką mogą nabyć za wpłaconą przez nich kwotę, podzieloną przez cenę tej Jednostki Składanie zleceń, w tym składanie zleceń za pomocą telefonu, telefaksu lub Internetu 1. Składanie zleceń nabycia Jednostek Uczestnictwa oraz składanie innych dyspozycji przewidzianych w Statucie dokonuje się w formie pisemnej na formularzu przedstawionym przez Dystrybutora lub Fundusz, chyba że Statut stanowi inaczej. Treść formularzy jest ustalana przez Fundusz. 2. Towarzystwo nie odpowiada za szkody wynikłe wskutek błędnego wypełnienia formularza przez osobę składającą zlecenie nabycia lub żądającą odkupienia Jednostek Uczestnictwa, a w szczególności za opóźnienie w zbyciu lub odkupieniu Jednostek Uczestnictwa. 3. Uczestnik może zawrzeć z Funduszem umowę o składanie zleceń telefonicznych, telefaksowych lub internetowych. Na podstawie tej umowy Uczestnik może składać zlecenia: nabycia i odkupienia Jednostek Uczestnictwa przez Fundusz, konwersji, zamiany, ustanowienia lub odwołania blokady oraz odwołania pełnomocnictwa. W umowie określony jest sposób identyfikacji Uczestnika składającego zlecenie oraz warunki techniczne składania i realizacji zleceń. Umowa zawiera udzielane przez Uczestnika pełnomocnictwo do wystawiania zleceń pisemnych na podstawie jego dyspozycji telefonicznych. Umowa nie może ograniczać uprawnień Uczestników i odpowiedzialności Funduszu wynikających z Statutu i przepisów prawa. 4. Przyjmowanie zleceń telefonicznych, telefaksowych lub internetowych odbywa się za pośrednictwem Funduszu lub wskazanych przez Fundusz Dystrybutorów. W przypadku składania zleceń telefonicznych, Uczestnik jest uprzedzany, iż składanie zlecenia będzie nagrywane przez Fundusz. Składanie zlecenia przebiega poprzez odpowiadanie na pytania pracownika Funduszu lub Dystrybutora. Na podstawie przyjętego zlecenia telefonicznego osoba upoważniona wystawia zlecenie na piśmie. 5. Realizacji podlegają tylko takie zlecenia składane za pośrednictwem telefaksu, które zostały: a) przesłane na ustalonych przez Fundusz formularzach, b) wypełnione i przesłane w sposób prawidłowy, czytelny i niewywołujący jakichkolwiek wątpliwości co do ich treści i autentyczności, c) podpisane przez Uczestnika lub jego pełnomocnika, zgodnie ze wzorem podpisu określonym w umowie. 6. Dyspozycje składane za pośrednictwem internetu są wypełniane wyłącznie na formularzach udostępnionych przez Fundusz na witrynach internetowych lub w inny sposób i są ważne, o ile zostaną wypełnione w sposób prawidłowy i niewywołujący jakichkolwiek wątpliwości co do ich treści lub autentyczności. 7. Fundusz ma prawo odmówić przyjęcia dyspozycji telefonicznej, telefaksowej lub składanej za pośrednictwem internetu w przypadku nieprawidłowego działania odpowiedniego urządzenia za pomocą, którego przekazywane są dane Nabywanie Jednostek Uczestnictwa przez osoby fizyczne Osoba niepełnoletnia, która nie ukończyła w dniu przystąpienia do funduszu 13 lat, lub inna osoba niemająca zdolności do czynności prawnych może nabywać Jednostki Uczestnictwa Subfunduszu i żądać ich odkupienia tylko przez przedstawiciela ustawowego tej osoby. Osoba niepełnoletnia, która ukończyła 13 lat, lub inna osoba o ograniczonej zdolności do czynności prawnych może nabywać Jednostki Uczestnictwa zbywane przez Fundusz i żądać ich odkupienia za zgodą przedstawiciela ustawowego. Uczestnik niemający zdolności do czynności prawnych lub mający ograniczoną zdolność do czynności prawnych nie może udzielić pełnomocnictwa Nabywanie Jednostek Uczestnictwa w ramach Wspólnego Rejestru Małżeńskiego 1. Jednostki Uczestnictwa mogą być nabywane na wspólny rejestr małżonków, zwany dalej: Wspólnym Rejestrem Małżeńskim. 2. Małżonkowie są współuprawnieni do Jednostek Uczestnictwa pozostających na Wspólnym Rejestrze Małżeńskim. 3. Otwarcie Wspólnego Rejestru Małżeńskiego następuje po: a) złożeniu przez małżonków oświadczenia, że: wyrażają zgodę na żądanie przez każdego z nich odkupienia, bez ograniczeń, Jednostek Uczestnictwa znajdujących się na Wspólnym Rejestrze Małżeńskim, łącznie z żądaniem odkupienia wszystkich posiadanych Jednostek Uczestnictwa, a także na podejmowanie wszelkich należnych małżonkom środków pieniężnych, przyjmują do wiadomości, że Towarzystwo nie ponosi odpowiedzialności za skutki złożonych przez małżonków i ewentualnych pełnomocników żądań odkupienia, będących wynikiem odmiennych decyzji każdego z nich, a w przypadku zbiegu żądań odkupienia, których wykonanie jednego wyklucza wykonanie drugiego, Agent Transferowy może wstrzymać się z ich realizacją do czasu uzgodnienia stanowisk pomiędzy małżonkami, pozostają we wspólności majątkowej; b) zobowiązaniu się przez małżonków do natychmiastowego zawiadomienia listem poleconym Agenta Transferowego o ustaniu wspólności majątkowej; c) zrzeczeniu się przez małżonków podnoszenia wobec Funduszu oraz Towarzystwa jakichkolwiek zarzutów i roszczeń w związku z: dokonaniem przez Fundusz, według zasady równości udziałów, podziału Jednostek Uczestnictwa znajdujących się na Wspólnym Rejestrze Małżeńskim w momencie ustania wspólności majątkowej, odkupieniem Jednostek Uczestnictwa o łącznej wartości przekraczającej udział każdego z małżonków, dokonanym przez Fundusz na podstawie żądania złożonego przez jednego z nich po ustaniu wspólności majątkowej, jeżeli w momencie wykonania takiego zlecenia Fundusz nie posiadał informacji o ustaniu wspólności majątkowej. 4. Udzielanie pełnomocnictwa do dysponowania Jednostkami Uczestnictwa na Wspólnym Rejestrze Małżeńskim następuje na podstawie zgody obojga małżonków. Pełnomocnictwo może być odwołane przez każdego z małżonków. 5. Uczestnictwo w Funduszu na warunkach Wspólnego Rejestru Małżeńskiego ustaje w przypadku: a) ustania wspólności majątkowej w wyniku: i) ustania małżeństwa wskutek śmierci, ii) rozwiązania małżeństwa przez rozwód, iii) unieważnienie małżeństwa, iv) separacji, v) umownego przyjęcia przez małżonków ustroju rozdzielności majątkowej; b) orzeczenia sądowego o: i) zniesieniu wspólności majątkowej, ii) ubezwłasnowolnieniu jednego z małżonków, c) odkupienia przez Fundusz wszystkich Jednostek Uczestnictwa znajdujących się na Wspólnym Rejestrze Małżeńskim. 6

7 6. Ustanie uczestnictwa w Funduszu na warunkach Wspólnego Rejestru Małżeńskiego następuje po otrzymaniu przez Agenta Transferowego dokumentów zaświadczających o fakcie zaistnienia okoliczności, o których mowa w ppkt 5., lecz nie później niż w terminie 10 dni kalendarzowych od daty złożenia tych dokumentów Dystrybutorowi lub Funduszowi. 7. W przypadku ustania uczestnictwa w Funduszu na warunkach Wspólnego Rejestru Małżeńskiego z powodu śmierci jednego z małżonków połowę salda Jednostek Uczestnictwa pozostających na Wspólnym Rejestrze Małżeńskim stawia się do dyspozycji pozostałego przy życiu małżonka, a pozostałą częścią dysponuje się w myśl umownego lub sądowego działu spadku. 8. W przypadku ustania uczestnictwa w Funduszu na warunkach Wspólnego Rejestru Małżeńskiego z powodów, o których mowa w ppkt 5. a) ii), iii), iv) i v) oraz ppkt 5. b) saldo Jednostek Uczestnictwa dzieli się, stosownie do treści umowy lub orzeczenia sądu, po uprzednim otwarciu dwóch odrębnych Rejestrów na rzecz każdego z uprawnionych Nabywanie Jednostek Uczestnictwa w ramach reinwestycji 1. Z zastrzeżeniem ograniczeń przewidzianych w ppkt 2. i 3 poniżej, nabycie nowych Jednostek Uczestnictwa Subfunduszu przez osobę, od której Fundusz odkupił Jednostki Uczestnictwa, jeżeli od dnia wyceny tego zlecenia odkupienia do dnia złożenia zlecenia nabycia Jednostek nie upłynęło 90 dni, jest zwolnione z obowiązku uiszczenia opłaty manipulacyjnej do wysokości kwoty, jaką ta osoba otrzymała w zamian za odkupienie poprzednio posiadanych Jednostek Uczestnictwa tego Subfunduszu. Uprawnienie to dotyczy sumy wartości odkupionych Jednostek Uczestnictwa niezależnie od tego, czy odkupienia dokonano na podstawie jednego czy większej liczby żądań Uczestnika, z zastrzeżeniem, że okres 90 dni liczony jest od daty wyceny pierwszego odkupienia uwzględnionego w sumowaniu. 2. Zwolnienie, o którym mowa powyżej przysługuje jeden raz w roku kalendarzowym. 3. Przepisy ppkt 1. stosuje się odpowiednio do tych osób, od których Fundusz odkupił wszystkie Jednostki Uczestnictwa bądź jedynie ich część. 4. Warunkiem skorzystania z uprawnień, o których mowa w ppkt 1. jest złożenie Dystrybutorowi lub Funduszowi odpowiedniego oświadczenia woli przy składaniu zlecenia nabycia Jednostek Uczestnictwa Odkupywanie Jednostek Uczestnictwa Subfunduszu Zasady odkupywania Jednostek Uczestnictwa 1. Odkupienie Jednostek Uczestnictwa wymaga złożenia stosownego oświadczenia woli (żądanie odkupienia) Dystrybutorowi lub bezpośrednio Funduszowi. 2. Uczestnik może zażądać odkupienia części lub wszystkich posiadanych Jednostek Uczestnictwa, przy czym żądanie odkupienia może dotyczyć bądź określonej ilości Jednostek Uczestnictwa, bądź odkupienia Jednostek za określoną kwotę pieniężną. W przypadku, gdy Uczestnik żąda odkupienia Jednostek za kwotę pieniężną równą lub przewyższającą wartość posiadanych przez niego Jednostek, Fundusz odkupuje wszystkie jego Jednostki. 3. Uczestnik może zażądać wielokrotnego, w tym systematycznego, odkupywania od niego Jednostek Uczestnictwa. W żądaniu wielokrotnego odkupywania Jednostek, Uczestnik wskazuje dzień, w którym takie żądanie staje się skuteczne. 4. Uczestnik może zażądać systematycznego odkupywania Jednostek Uczestnictwa poprzez wskazanie, że każdorazowa wartość odkupionych Jednostek Uczestnictwa ma odpowiadać dochodowi uzyskanemu przez Uczestnika z tytułu jego uczestnictwa w Funduszu. 5. Odwołanie zlecenia, o którym mowa w ppkt 3 i 4 wywołuje skutki po otrzymaniu przez Agenta Transferowego oświadczenia w tym przedmiocie, jednak nie później niż w terminie dziesięciu dni roboczych od odebrania takiego oświadczenia przez Fundusz lub Dystrybutora. 6. Odkupienie Jednostek nie może być dokonane przez Fundusz później niż po upływie siedmiu dni kalendarzowych od dnia złożenia stosownego żądania przez Uczestnika lub od dnia, w którym zgodnie z żądaniem Uczestnika jego zlecenie odkupienia stało się skuteczne. 7. Fundusz dokonując odkupienia identyfikuje Jednostki Uczestnictwa podlegające odkupieniu i odkupuje Jednostki Uczestnictwa począwszy od Jednostek Uczestnictwa nabytych po najwyższej cenie (metoda HIFO). Wyłączona jest możliwość wskazania przez Uczestnika kolejności odkupywania Jednostek Uczestnictwa. 8. Jeżeli w wyniku realizacji zlecenia odkupienia Jednostek Uczestnictwa ich wartość zapisana w Subrejestrze spadłaby odpowiednio poniżej 500 (słownie: pięćset) zł lub 500 (słownie: pięćset) EUR, odkupienie obejmować będzie wszystkie Jednostki Uczestnictwa zapisane w Subrejestrze. 9. Minimalna wartość zlecenia odkupienia winna wynosić 500 (słownie: pięćset) zł albo zlecenie odkupienia winno obejmować taką ilość Jednostek Uczestnictwa w wyniku odkupienia, których otrzymana kwota z tytułu ich odkupienia będzie wynosić 500 (słownie: pięćset) zł. W przypadku, jeżeli zlecenie odkupienia będzie określało ilość Jednostek Uczestnictwa w wyniku odkupienia, których otrzymana kwota z tytułu ich odkupienia będzie niższa niż 500 (słownie: pięćset) zł Fundusz dokona odkupienia Jednostek Uczestnictwa na kwotę co najmniej 500 (słownie: pięćset) zł. W przypadku odkupienia w EUR minimalna wartość zlecenia odkupienia winna wynosić 500 (słownie: pięćset ) EUR. W przypadku, jeżeli zlecenie odkupienia będzie określało ilość Jednostek Uczestnictwa w wyniku odkupienia, których otrzymana kwota z tytułu ich odkupienia będzie niższa niż 500 (słownie: pięćset) EUR Fundusz dokona odkupienia Jednostek Uczestnictwa na kwotę co najmniej 500 (słownie: pięćset) EUR. 10. Towarzystwo działając jako organ Funduszu może zwiększyć lub zmniejszyć minimalną wartość Jednostek Uczestnictwa zapisanych w Subrejestrze, o której mowa w ppkt 8 lub minimalną wartość odkupywanych Jednostek Uczestnictwa, o której mowa w ppkt 9 w odniesieniu do Subrejestrów prowadzonych w ramach planów systematycznego oszczędzania lub pracowniczych programów emerytalnych. W takich przypadkach umowa o przystąpienie do planu systematycznego oszczędzania lub umowa o wnoszenie składek do Funduszu w ramach pracowniczego programu emerytalnego określi minimalne wartości, o których mowa w zdaniu poprzedzającym Dzień odkupienia Jednostek Uczestnictwa 1. Jednostki Uczestnictwa odkupywane są przez Fundusz w dniu, w którym Fundusz wpisał do Subrejestru liczbę odkupionych Jednostek i kwotę należną Uczestnikowi z tytułu ich odkupienia, po cenie obliczonej zgodnie z punktami poniższymi. 2. W przypadku otrzymania przez Fundusz informacji o żądaniu odkupienia Jednostek Uczestnictwa, w Dniu Wyceny do godziny 16.00, cenę odkupienia ustala się w następującym Dniu Wyceny. 3. W przypadku otrzymania przez Fundusz informacji o żądaniu odkupienia Jednostek Uczestnictwa, w Dniu Wyceny po godzinie 16.00, cenę odkupienia ustala się drugim kolejnym Dniu Wyceny po tym Dniu Wyceny. 4. Odkupienie Jednostek Uczestnictwa w przypadku określonym w pkt ppkt 3. i ppkt 4. powyżej, następuje w dniach określonych przez Uczestnika w takim zleceniu po cenie z tego dnia. Jeżeli dzień określony przez Uczestnika nie jest Dniem Wyceny, ceną odkupienia jest cena Jednostki z ostatniego Dnia Wyceny Cena odkupionych Jednostek Uczestnictwa Cena Jednostki Uczestnictwa, określana jest w Dniu Wyceny. Cenę odkupienia oblicza się według następującego wzoru: P.= WAN/J *(1 X/100%) 7

8 gdzie: P. Cena Jednostki Uczestnictwa, WAN/J Wartość Aktywów Netto Subfunduszu na Jednostkę Uczestnictwa, X stawka opłaty manipulacyjnej 6.3. Wypłaty kwot z tytułu odkupienia Jednostek Uczestnictwa Subfunduszu 1. Jednostki Uczestnictwa odkupywane są przez Fundusz w dniu, w którym Fundusz wpisał do Subrejestru liczbę odkupionych Jednostek i kwotę należną Uczestnikowi z tytułu ich odkupienia. Wypłata środków pieniężnych następuje niezwłocznie po dokonaniu odkupienia Jednostek Uczestnictwa. 2. Żądając odkupienia Jednostek Uczestnictwa, Uczestnik wydaje dyspozycje, co do sposobu wypłaty środków pieniężnych Konwersja Jednostek Uczestnictwa Subfunduszu na jednostki uczestnictwa innego funduszu oraz wysokość opłat z tym związanych 1. W ramach konwersji Uczestnik ma prawo, na podstawie jednego zlecenia, żądać odkupienia Jednostek Uczestnictwa w jednym Subfunduszu z jednoczesnym nabyciem, za całość kwoty uzyskanej w wyniku tego odkupienia, jednostek uczestnictwa subfunduszu wydzielonego w ramach Novo Funduszu Inwestycyjnego Otwartego, przy czym odkupienie Jednostek Uczestnictwa w jednym Subfunduszu i nabycie jednostek uczestnictwa subfunduszu wydzielonego w ramach Novo Funduszu Inwestycyjnego Otwartego następuje w tym samym Dniu Wyceny. 2. Osoba składająca zlecenie konwersji Jednostek Uczestnictwa Subfunduszu na jednostki uczestnictwa subfunduszu wydzielonego w ramach Novo Funduszu Inwestycyjnego Otwartego obciążana jest opłatą za konwersję, której wysokość nie może przekroczyć 6% podstawy naliczania opłaty Zamiana Jednostek Uczestnictwa Subfunduszu na jednostki związane z innym subfunduszem oraz wysokość opłat z tym związanych 1. W ramach zamiany pomiędzy subfunduszami wchodzącymi w skład Funduszu Uczestnik ma prawo, na podstawie jednego zlecenia, żądać odkupienia jednostek uczestnictwa w jednym subfunduszu z jednoczesnym nabyciem, za całość kwoty uzyskanej w wyniku tego odkupienia, jednostek uczestnictwa innego subfunduszu, wchodzącego w skład Funduszu, przy czym odkupienie jednostek uczestnictwa w jednym subfunduszu i nabycie jednostek uczestnictwa innego subfunduszu następuje w tym samym Dniu Wyceny. 2. Osoba składająca zlecenie zamiany jednostek uczestnictwa subfunduszu na jednostki uczestnictwa innego subfunduszu wchodzącego w skład Funduszu obciążana jest opłatą za zamianę, której wysokość nie może przekroczyć 5% podstawy naliczania opłaty Wypłaty kwot należnych z tytułu nieterminowych realizacji zleceń Uczestników oraz błędnej wyceny Aktywów Netto Subfunduszu na Jednostkę Uczestnictwa Subfunduszu W przypadku nieterminowej realizacji zlecenia Uczestnika tj. w przypadku: 1) zleceń nabycia realizacji zlecenia później niż po upływie siedmiu dni kalendarzowych od dnia wpłaty środków Dystrybutorowi oraz otrzymania przez Dystrybutora zlecenia nabycia, 2) zleceń odkupienia później niż po upływie siedmiu dni kalendarzowych od dnia złożenia stosownego żądania przez Uczestnika lub od dnia, w którym zgodnie z żądaniem Uczestnika jego zlecenie odkupienia stało się skuteczne, Towarzystwo ponosi odpowiedzialność wobec Uczestnika zgodnie z treścią art. 64 ust. 1 Ustawy. Nabycie lub odkupienie Jednostek Uczestnictwa w przypadku zleceń realizowanych nieterminowo następuje według ceny Jednostki Uczestnictwa z dnia jej nabycia lub odkupienia, tj. według ceny bieżącej. Zastosowanie ceny bieżącej może skutkować powstaniem szkody po stronie Uczestnika, który, w przypadku: 1) zlecenia nabycia może nabyć mniej Jednostek Uczestnictwa, niż gdyby zlecenie nabycia zostało zrealizowane najpóźniej w 7 dniu od jego złożenia i wpłaty środków, 2) zlecenia odkupienia może otrzymać mniejszą kwotę środków pieniężnych z tytułu odkupienia, niż gdyby zlecenie odkupienia zostało zrealizowane najpóźniej w 7 dniu od jego złożenia. W takim przypadku powstaje po stronie Uczestnika roszczenie wobec Towarzystwa o naprawienie szkody obejmującej, w przypadku: 1) nabycia Jednostek Uczestnictwa różnicę w liczbie przyznanych Jednostek Uczestnictwa, 2) odkupienia Jednostek Uczestnictwa różnicę w wartości wypłaconych środków z tytułu realizacji zlecenia odkupienia. W przypadku stwierdzenia nieterminowej realizacji zlecenia Towarzystwo niezwłocznie naprawi Uczestnikowi poniesioną przez niego szkodę chyba, że Towarzystwo nie ponosi odpowiedzialności za nieterminową realizację zleceń Uczestników. Towarzystwo nie ponosi odpowiedzialności za nieterminową realizację zleceń Uczestników, w przypadku, w którym niemożliwość terminowej realizacji zlecenia wynika z okoliczności, za które odpowiada: 1) Uczestnik lub 2) bank krajowy lub instytucja kredytowa. Zgodnie z art. 33 ust. 4 Ustawy za szkody poniesione przez osoby nabywające lub odkupujące jednostki uczestnictwa za pośrednictwem banku krajowego lub instytucji kredytowej odpowiada wyłącznie ten bank krajowy lub instytucja kredytowa, chyba, że szkoda jest wynikiem okoliczności, za które bank krajowy lub instytucja kredytowa nie ponosi odpowiedzialności. Tym samym, jeżeli nieterminowa realizacja zlecenia nastąpiła z winy banku krajowego lub instytucji kredytowej roszczenia Uczestnika Funduszu, o których mowa powyżej, winny być kierowane bezpośrednio do banku krajowego lub instytucji kredytowej. W przypadku błędnej wyceny Wartości Aktywów Netto Subfunduszu na Jednostkę Uczestnictwa, Towarzystwo niezwłocznie skoryguje liczby nabytych i odkupionych Jednostek Uczestnictwa mając na uwadze prawidłowo ustaloną wartość Aktywów Netto Subfunduszu na Jednostkę Uczestnictwa oraz, w przypadku Uczestników, którzy otrzymali niższą kwotę środków pieniężnych, niż powinni byli otrzymać z tytułu odkupienia mając na uwadze prawidłowo ustaloną Wartość Aktywów Netto Subfunduszu na Jednostkę Uczestnictwa, dopłaci Uczestnikowi brakującą kwotę. 6A. Częstotliwość zbywania i odkupywania przez Fundusz Jednostek Uczestnictwa Fundusz bywa i odkupuje Jednostki Uczestnictwa w każdym Dniu Wyceny, to jest w każdym dniu w którym odbywa się sesja Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie. 6B. Określenie terminu, w jakim najpóźniej nastąpi zbycie przez Fundusz Jednostek Uczestnictwa po dokonaniu wpłaty na te Jednostki Uczestnictwa Termin, w jakim najpóźniej nastąpi zbycie przez Fundusz Jednostek Uczestnictwa po dokonaniu wpłaty na te Jednostki Uczestnictwa, został określony w pkt i pkt powyżej. 6C. Określenie terminu, w jakim najpóźniej nastąpi odkupienie przez Fundusz Jednostek Uczestnictwa po zgłoszeniu żądania ich odkupienia Terminu, w jakim najpóźniej nastąpi odkupienie przez Fundusz Jednostek Uczestnictwa po zgłoszeniu żądania ich odkupienia, został określony w pkt powyżej. 7. Wskazanie okoliczności, w których Fundusz może zawiesić zbywanie lub odkupywanie Jednostek Uczestnictwa Zawieszenie zbywania Jednostek Uczestnictwa Fundusz nie przewiduje możliwości zawieszenia zbywania Jednostek Uczestnictwa. 8

9 7.2. Zawieszenie odkupywania Jednostek Uczestnictwa Jeżeli w okresie dwóch tygodni suma wartości odkupionych przez Fundusz Jednostek Uczestnictwa oraz Jednostek Uczestnictwa, których odkupienia zażądano, stanowi kwotę przekraczającą 10% Wartości Aktywów Netto Subfunduszu, Fundusz może zawiesić odkupywanie Jednostek Uczestnictwa na dwa tygodnie. W sytuacji, o której mowa powyżej, za zgodą i na warunkach określonych przez KNF: 1) odkupywanie Jednostek Uczestnictwa może zostać zawieszone na okres nieprzekraczający dwóch miesięcy, 2) w okresie nieprzekraczającym sześciu miesięcy, przy zastosowaniu proporcjonalnej redukcji lub przy dokonywaniu wypłat z tytułu odkupienia Jednostek Uczestnictwa, Fundusz może odkupywać Jednostki Uczestnictwa w ratach. 8. Określenie rynków, na których są zbywane Jednostki Uczestnictwa Ze względu na terytorialny zasięg oferty Novo SFIO Jednostki Uczestnictwa są zbywane wyłącznie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej Ze względu na osoby, którym Novo SFIO zbywa Jednostki Uczestnictwa Osobami uprawnionymi do nabywania i żądania odkupienia Jednostek Uczestnictwa są osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej. 9. Informacje na temat obowiązków podatkowych Funduszu oraz jego Uczestników, ze wskazaniem obowiązujących przepisów, w tym informacja, czy z posiadaniem Jednostek Uczestnictwa wiąże się konieczność uiszczania podatku dochodowego. 9.1 Obowiązki podatkowe Novo SFIO Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 10 ustawy z dnia 15 lutego 1992 roku o podatku dochodowym od osób prawnych (j.t. Dz.U. z 2000 roku, nr 54, poz. 654 ze zm.) dochody funduszy inwestycyjnych utworzonych na podstawie przepisów Ustawy uzyskane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej są zwolnione z podatku dochodowego od osób prawnych Zasady opodatkowania Uczestników Novo SFIO będących osobami fizycznymi Zgodnie z art. 30a ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (j.t. Dz.U. z 2000 roku, nr 14, poz. 176 ze zm.), dochody osób fizycznych uzyskane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z tytułu udziału w funduszach kapitałowych są opodatkowane w formie ryczałtu podatkiem w wysokości 19% kwoty dochodu. Dochodów z udziałów w funduszach inwestycyjnych nie łączy się z dochodami (przychodami) z innych źródeł. Przedmiotem opodatkowania jest dochód, a więc przychód pomniejszony o koszty jego uzyskania. Przychodem jest różnica pomiędzy wpłacaną kwotą na nabycie Jednostek Uczestnictwa, a kwotą należną (w związku z odkupieniem Jednostek Uczestnictwa). Dochodu tego nie pomniejsza się o straty z tytułu udziału w funduszach kapitałowych oraz inne straty z kapitałów pieniężnych i praw majątkowych poniesione w roku podatkowym oraz w latach poprzednich. Należy podkreślić, iż zgodnie z art. 17 ust. 1c. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w przypadku funduszu inwestycyjnego z wydzielonymi subfunduszami nie ustala się przychodu z tytułu zamiany jednostek uczestnictwa jednego subfunduszu na jednostki uczestnictwa innego subfunduszu. Zasady opodatkowania dochodów z tytułu udziału w funduszach kapitałowych uzyskiwane przez osoby fizyczne, które nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, mogą być modyfikowane postanowieniami umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska. Jednakże zastosowanie stawki podatku wynikającej z właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania lub niepobranie podatku zgodnie z taką umową jest możliwe pod warunkiem uzyskania od podatnika certyfikatu rezydencji. Zgodnie z art. 41 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zryczałtowany podatek dochodowy obowiązane są pobierać podmioty, które dokonują wypłat lub stawiają do dyspozycji podatnika pieniądze lub wartości pieniężne z tytułów udziałów w funduszach kapitałowych. Wypłaty: transferowe środków zgromadzonych w ramach pracowniczego programu emerytalnego do innego pracowniczego programu emerytalnego lub na indywidualne konto emerytalne w rozumieniu przepisów o indywidualnych kontach emerytalnych, środków zgromadzonych w pracowniczym programie emerytalnym dokonane na rzecz uczestnika lub osób uprawnionych do tych środków po śmierci uczestnika, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 58 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, są wolne od podatku dochodowego. Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 58a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dochody z tytułu oszczędzania na indywidualnym koncie emerytalnym, w rozumieniu przepisów o indywidualnych kontach emerytalnych, uzyskane w związku z: gromadzeniem i wypłatą środków przez oszczędzającego, wypłatą środków dokonaną na rzecz osób uprawnionych do tych środków po śmierci oszczędzającego, wypłatą transferową, są wolne od podatku dochodowego, z tym że zwolnienie to nie ma zastosowania w przypadku, gdy oszczędzający gromadził oszczędności na więcej niż jednym indywidualnym koncie emerytalnym, chyba że przepisy te przewidują taką możliwość Zasady opodatkowania Uczestników będących osobami prawnymi i niektórymi jednostkami organizacyjnymi nie posiadającymi osobowości prawnej Dochody osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, z wyjątkiem spółek: cywilnych, jawnych, partnerskich komandytowych i komandytowo akcyjnych, uzyskane w związku z uczestnictwem w funduszach kapitałowych, podlegają obowiązkowi podatkowemu i są opodatkowane na zasadach określonych w ustawie z dnia 15 lutego 1992 roku o podatku dochodowym od osób prawnych (j.t. Dz.U. z 2000 roku, nr 54, poz. 654 ze zm.). Przedmiotem opodatkowania jest uzyskany dochód, a więc przychód pomniejszony o koszty jego uzyskania. Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie uważa się za koszt uzyskania przychodów wydatków na nabycie jednostek uczestnictwa w funduszach powierniczych oraz certyfikatów inwestycyjnych lub jednostek uczestnictwa funduszy inwestycyjnych. Wydatki te są kosztem uzyskania przychodu dopiero przy ustalaniu dochodu z odpłatnego zbycia certyfikatów inwestycyjnych lub jednostek uczestnictwa funduszy inwestycyjnych, albo umorzenia jednostek uczestnictwa w funduszach powierniczych, a także z tytułu umorzenia jednostek uczestnictwa lub certyfikatów inwestycyjnych w przypadku likwidacji funduszu inwestycyjnego. Należy podkreślić, iż zgodnie z art. 12 ust. 4 pkt 20) ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, w przypadku funduszu inwestycyjnego z wydzielonymi subfunduszami do przychodów nie zalicza się przychodów uzyskanych z tytułu zamiany jednostek uczestnictwa jednego subfunduszu na jednostki uczestnictwa innego subfunduszu. Dochody z tytułu udziału w funduszach kapitałowych opodatkowane są od dnia 1 stycznia 2004 roku według stawki 19%. Osoby prawne uzyskujące przychody z tytułu udziału w funduszach kapitałowych zobowiązane są do wykazywania uzyskanego w efekcie tych transakcji przychodu i kosztu jego uzyskania, w składanych deklaracjach podatkowych informujących o wysokości dochodu (lub straty) osiągniętego od początku roku podatkowego i wpłacania zaliczek na podatek dochodowy. 9

10 Jeżeli uczestnik funduszu kapitałowego jest osobą zagraniczną, zasady jego opodatkowania mogą być inne, w przypadku zawarcia przez Rzeczpospolitą Polską z państwem osoby zagranicznej umowy w sprawie zapobiegania podwójnemu opodatkowaniu. Zastrzeżenie: Ze względu na fakt, iż obowiązki podatkowe zależą od indywidualnej sytuacji Uczestnika i miejsca dokonywania inwestycji, w celu ustalenia obowiązków podatkowych, wskazane jest zasięgnięcie porady doradcy podatkowego lub prawnego. 10. Wskazanie dnia, godziny w tym dniu i miejsca, w którym najpóźniej publikowana jest Wartość Aktywów Netto na Jednostkę Uczestnictwa, ustalona w danym Dniu Wyceny, a także miejsca publikowania ceny zbycia lub odkupienia Jednostek Uczestnictwa Aktywa Subfunduszy wycenia się w Dniu Wyceny oraz na dzień sporządzenia sprawozdania finansowego. Wycena Aktywów Subfunduszy oraz ustalenie Wartości Aktywów Netto Subfunduszy oraz Wartości Aktywów Netto Subfunduszy przypadających na Jednostkę Uczestnictwa dokonywane jest w Dniach Wyceny. Wartość Aktywów Netto Subfunduszy na Jednostkę Uczestnictwa oraz cenę zbywania Jednostek Uczestnictwa ogłaszana jest na stronie najpóźniej drugiego dnia roboczego przypadającego po Dniu Wyceny o godzinie 12: Metody i zasady dokonywania wyceny Aktywów Funduszu Wartość Aktywów Aktywa Funduszy i Subfunduszy wycenia się w Dniu Wyceny oraz na dzień sporządzenia sprawozdań finansowych, z zachowaniem zasad określonych poniżej. Wycena Aktywów Funduszu i Subfunduszy oraz ustalenie Wartości Aktywów Netto Funduszu i Subfunduszy oraz Wartości Aktywów Netto poszczególnych Subfunduszy przypadających na Jednostkę Uczestnictwa dokonywane jest w Dniach Wyceny. Aktywa Funduszu i Subfunduszy wycenia się, a zobowiązania Funduszu i zobowiązania Subfunduszy ustala się według wiarygodnie oszacowanej wartości godziwej, z zastrzeżeniem pkt ppkt 1. 1) i 1.2) oraz pkt Wartość Aktywów Funduszu i Subfunduszy oraz wartość zobowiązań Funduszu oraz Subfunduszy w danym Dniu Wyceny jest ustalana według stanów aktywów w tym Dniu Wyceny oraz wartości aktywów i zobowiązań w tym Dniu Wyceny. Wartość Aktywów Netto Funduszu ustala się pomniejszając wartość Aktywów wszystkich Subfunduszy w danym Dniu Wyceny o ich zobowiązania oraz zobowiązania Funduszu w tym Dniu Wyceny. Wartość Aktywów Netto danego Subfunduszu jest równa wartości Aktywów tego Subfunduszu w Dniu Wyceny pomniejszonej o zobowiązania związane z funkcjonowaniem tego Subfunduszu oraz odpowiednią część zobowiązań Funduszu dotyczących całego Funduszu. Wartość Aktywów Netto danego Subfunduszu na Jednostkę Uczestnictwa jest równa Wartości Aktywów Netto tego Subfunduszu w Dniu Wyceny podzielonej przez liczbę wszystkich Jednostek Uczestnictwa, które w tym dniu są w posiadaniu Uczestników. Wartość Aktywów Netto poszczególnych Subfunduszy na Jednostkę Uczestnictwa oraz cena zbywania i odkupywania Jednostek Uczestnictwa ogłaszana jest na stronie niezwłocznie po ich ustaleniu Lokaty notowane na Aktywnym Rynku 1. Składniki lokat notowanych na Aktywnym Rynku wyceniane są w sposób następujący: 1) wartość godziwą składników lokat notowanych na Aktywnym Rynku wyznacza się w oparciu o ostatni dostępny w momencie dokonywania wyceny kurs danego składnika lokat z Aktywnego Rynku, 2) jeżeli w momencie dokonywania wyceny Aktywny Rynek, na postawie, którego wyceniany jest dany składnik lokat, nie prowadzi obrotu, wówczas wyceny danego składnika lokat dokonuje się w oparciu o ostatni kurs zamknięcia albo inną ustaloną przez Aktywny Rynek wartość stanowiącą jego odpowiednik, który to kurs lub wartość koryguje się z wykorzystaniem wartości oszacowanej w pierwszej kolejności przez serwis Bloomberg, a w przypadku braku możliwości wykorzystania serwisu Bloomberg, przy wykorzystaniu serwisu Reuters, a następnie, w przypadku dłużnych papierów wartościowych metodą zdyskontowanych przepływów pieniężnych, 3) jeżeli ostatni dostępny kurs został wyznaczony w oparciu o znacząco niski wolumen obrotów na danym składniku Aktywów lub kurs ten pochodzi z dnia wcześniejszego niż ostatni dzień obrotu danym składnikiem na danym Aktywnym Rynku, wówczas kurs koryguje się z wykorzystaniem wartości oszacowanej w pierwszej kolejności przez serwis Bloomberg, a w przypadku braku możliwości wykorzystania serwisu Bloomberg, przy wykorzystaniu serwisu Reuters, a następnie, w przypadku dłużnych papierów wartościowych metodą zdyskontowanych przepływów pieniężnych. 2. W przypadku, gdy składnik lokat jest przedmiotem obrotu na więcej niż jednym Aktywnym Rynku, wartością godziwą jest kurs ustalony na rynku głównym. 3. Podstawowym kryterium wyboru rynku głównego, o którym mowa w ppkt 2, jest możliwość dokonania transakcji na danym rynku. W przypadku niemożliwości zastosowania kryterium, o którym mowa w zdaniu poprzedzającym rynek główny ustalany będzie w oparciu o ilość danego składnika lokat wprowadzonego do obrotu na danym rynku. 4. Wyboru rynku głównego, o którym mowa w ppkt 3, dokonuje się na koniec każdego kolejnego miesiąca kalendarzowego. 5. Ostatnie dostępne kursy, o których mowa w ppkt 1, w dniu dokonywania wyceny określa się o godzinie 12:00. O godzinie 12:00 następuje kumulacja obrotów na Aktywnym Rynku w Polsce oraz dostępne są bieżące kursy walutowe wyliczane przez Narodowy Bank Polski. 6. Zgodnie z postanowieniami podpunktów powyższych będą wyceniane następujące lokaty: 1) obligacje, bony skarbowe, bony pieniężne i inne dłużne papiery wartościowe, 2) instrumenty pochodne, 3) tytuły uczestnictwa SEB Eastern Europe ex Russia Fund Lokaty nienotowane na Aktywnym Rynku 1. Wartość składników lokat nienotowanych na Aktywnym Rynku wyznacza się w następujący sposób: 1) obligacje, bony skarbowe, bony pieniężne i inne dłużne papiery wartościowe oraz inne instrumenty rynku pieniężnego w skorygowanej cenie nabycia, oszacowanej przy zastosowaniu Efektywnej Stopy Procentowej, 2) depozyty bankowe w wartości godziwej z zastosowaniem powszechnie uznanych metod estymacji, 3) dłużne papiery wartościowe zawierające wbudowane instrumenty pochodne z zastosowaniem Efektywnej Stopy Procentowej, a wbudowany instrument w oparciu o model właściwy zgodnie z ppkt 4) poniżej dla wyceny danego instrumentu pochodnego, 4) instrumenty pochodne w oparciu o modele wyceny powszechnie stosowane dla danego typu składnika lokat: a) w przypadku kontraktów terminowych: model zdyskontowanych przepływów pieniężnych, przy czym w przypadku kontraktów terminowych dotyczących walut stosuje się model wyceny oparty na kursach interpolowanych (wyznaczany z porównania kursu bieżącego i kursu terminowego z uwzględnieniem terminu wykonania transakcji terminowej); b) w przypadku instrumentów typu opcyjnego: model Blacka Scholesa; c) z wykorzystaniem modeli szacunkowych, które w inny sposób wyznaczą wartość godziwą instrumentu pochodnego. 5) tytuły uczestnictwa w oparciu o ostatnio ogłoszoną wartość aktywów netto na tytuł uczestnictwa, z uwzględnieniem zdarzeń, które miały miejsce po dniu ogłoszenia wartości aktywów netto na tytuł uczestnictwa, do godziny określonej w pkt ppkt 5 w Dniu Wyceny. 2. W przypadku przeszacowania składnika lokat dotychczas wycenianego w wartości godziwej, do wysokości skorygowanej ceny nabycia wartość godziwa wynikająca z ksiąg rachunkowych stanowi, na dzień przeszacowania, nowo ustaloną skorygowaną cenę nabycia. 10

11 3. Modele wyceny, o których mowa w ppkt 1, będą stosowane w sposób ciągły. Każda zmiana modelu wyceny będzie publikowana w sprawozdaniu finansowym Funduszu przez dwa kolejne lata. 4. Modele i metody wyceny składników lokat, o których mowa w ppkt 1, podlegają uzgodnieniu z Depozytariuszem Papiery wartościowe nabyte (zbyte) z przyrzeczeniem odkupu Papiery wartościowe nabyte przy zobowiązaniu się drugiej strony do odkupu wycenia się, począwszy od dnia zawarcia umowy kupna, metodą skorygowanej ceny nabycia, oszacowanej przy zastosowaniu efektywnej stopy procentowej. Zobowiązania z tytułu zbycia papierów wartościowych, przy zobowiązaniu się Funduszu do odkupu, wycenia się, począwszy od dnia zawarcia umowy sprzedaży, metodą korekty różnicy pomiędzy ceną odkupu a ceną sprzedaży przy zastosowaniu efektywnej stopy procentowej Aktywa i zobowiązania denominowane w walutach obcych. Pożyczki papierów wartościowych 1. Aktywa oraz zobowiązania Funduszu i Subfunduszu denominowane w walutach obcych wycenia się lub ustala w walucie, w której są notowane na Aktywnym Rynku, a w przypadku, gdy nie są notowane na Aktywnym Rynku w walucie, w której są denominowane. 2. Aktywa oraz zobowiązania Funduszu i Subfunduszu, o których mowa w ppkt 1, wykazuje się w PLN, po przeliczeniu według ostatniego dostępnego średniego kursu wyliczonego dla danej waluty przez Narodowy Bank Polski. 3. Wartość Aktywów Funduszu i Subfunduszu notowanych lub denominowanych w walutach, dla których Narodowy Bank Polski nie wylicza kursu, określa się w relacji do waluty EURO, a jeżeli nie jest to możliwe do waluty USD. 4. Należności z tytułu udzielonej pożyczki papierów wartościowych, w rozumieniu rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 kwietnia 2006 r. w sprawie trybu i warunków pożyczania maklerskich instrumentów finansowych, z udziałem firm inwestycyjnych oraz banków powierniczych (Dz.U. Nr 67, poz.481), wycenia się według zasad przyjętych dla tych papierów wartościowych. 5. Przedmiotem pożyczki papierów wartościowych mogą być wszystkie papiery wartościowe dopuszczone do publicznego obrotu, których nabycie jest dopuszczalne przez Subfundusz. ROZDZIAŁ IV DANE O SUBFUNDUSZU NOVO WSCHODNIOEUROPEJSKIM 1 Zwięzły opis polityki inwestycyjnej Novo Wschodnioeuropejskiego. 1.1 Określenie głównych kategorii lokat Subfunduszu oraz ich dywersyfikacja charakteryzująca specyfikę Subfunduszu: Realizacja celu inwestycyjnego Novo Wschodnioeuropejskiego następuje poprzez inwestowanie do 100% Aktywów tego Subfunduszu w tytuły uczestnictwa (jednostki) SEB Eastern Europe ex Russia Fund. Fundusz może inwestować Aktywa Subfunduszu w inne instrumenty finansowe dozwolone przepisami prawa i postanowieniami Statutu. 1.2 Zwięzły opis kryteriów doboru lokat do portfela inwestycyjnego : Do 100% Aktywów Novo Wschodnioeuropejskiego inwestowanych jest w jednostki SEB Eastern Europe ex Russia Fund. 1.3 Lokowanie Aktywów Subfunduszu głównie w lokaty inne niż papiery wartościowe lub instrumenty rynku pieniężnego Do 100% Aktywów Novo Wschodnioeuropejskiego jest lokowane w tytuły uczestnictwa SEB Eastern Europe ex Russia Fund. 1.4 Duża zmienność wartości Aktywów Netto portfela inwestycyjnego Subfunduszu wynikająca ze składu portfela lub z przyjętej techniki zarządzania portfelem Wartość Aktywów Netto portfela inwestycyjnego Novo Wschodnioeuropejskiego może charakteryzować się dużą zmiennością wynikającą z tego, że do 100% Aktywów Subfunduszu stanowią tytuły uczestnictwa SEB Eastern Europe ex Russia Fund, których wartość zależy od zmienności cen na rynku akcji nabywanych do portfela inwestycyjnego SEB Eastern Europe ex Russia Fund. 1.5 Wskazanie umów, których przedmiotem są instrumenty pochodne, w tym niewystandaryzowane instrumenty pochodne: 1. Z zastrzeżeniem pkt 2, Subfundusz może inwestować w następujące rodzaje Instrumentów Pochodnych, w tym Niewystandaryzowanych Instrumentów Pochodnych, zarówno w celu ograniczenia ryzyka inwestycyjnego jak i w celu zapewnienia sprawnego zarządzania portfelem inwestycyjnym: 1) kontrakty terminowe gdzie instrumentem bazowym może być indeks giełdowy, papiery wartościowe, Instrumenty Rynku Pieniężnego, kursy walut, stopa procentowa, 2) opcje gdzie instrumentem bazowym może być indeks giełdowy, papiery wartościowe, Instrumenty Rynku Pieniężnego, kursy walut, stopa procentowa, 3) transakcje wymiany walut, papierów wartościowych, Instrumentów Rynku Pieniężnego i indeksów giełdowych. Inwestowanie Aktywów Subfunduszu w Instrumenty Pochodne w celu zapewnienia sprawnego zarządzania portfelem inwestycyjnym dokonywane jest w okresach, w których nie jest możliwe dokonanie lokat w tytuły uczestnictwa, o których mowa w pkt. 6 poniżej. 2. Subfundusz przy zawieraniu umów mających za przedmiot Instrumenty Pochodne kieruje się następującymi kryteriami: 1) płynności, 2) ceny, 3) dostępności, 4) zgodności ze strategią i celem inwestycyjnym, 5) dopasowanie charakterystyki Instrumentu Pochodnego do polityki inwestycyjnej oraz instrumentów finansowych znajdujących się w portfelu inwestycyjnym Subfunduszu. 3. Instrumenty Pochodne, o których mowa w pkt 1 mogą być wykorzystane z uwzględnieniem celu inwestycyjnego Subfunduszu w następujących sytuacjach i dla osiągnięcia poniższych celów: 1) jeśli na podstawie analizy rynku lub z powodu istotnych wydarzeń gospodarczych według oceny zarządzającego istnieje znaczące ryzyko wzrostu wartości papierów wartościowych w celu zabezpieczenia ceny nabycia papierów wartościowych, 2) jeśli na podstawie analizy rynku lub z powodu istotnych wydarzeń gospodarczych według oceny zarządzającego istnieje znaczące ryzyko spadku wartości inwestycji w wyniku spadku kursu waluty, w której dokonywane są inwestycyjne w celu ograniczenia tego ryzyka, 3) jeśli koszt nabycia i utrzymywania Instrumentu Pochodnego jest niższy niż koszt nabycia i utrzymania instrumentu bazowego. 4) jeśli nabycie bądź sprzedaż Instrumentu Pochodnego od instrumentu bazowego skorelowanego z Instrumentami Pochodnymi znajdującymi się w portfelu Subfunduszu jest bardziej atrakcyjna niż odpowiadająca temu sprzedaż bądź nabycie Instrumentów Pochodnych w portfelu. 11

12 4. Subfundusz może zawierać transakcje, których przedmiotem są Instrumenty Pochodne, w tym Niewystandaryzowane Instrumenty Pochodne, pod warunkiem, że: 1) takie Instrumenty Pochodne, za wyjątkiem Niewystandaryzowanych Instrumentów Pochodnych są przedmiotem obrotu na rynku regulowanym w Rzeczypospolitej Polskiej lub państwie członkowskim albo na następujących rynkach zorganizowanych w: a) Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej, na następujących rynkach: NYSE lub NASDAQ, Amex (American Stock Exchange) oraz CBOT (Chicago Board of Trade), Chicago Board Options Exchange, Chicago Mercantile Exchange, Ice Futures, International Securities Exchange, NYBOT (New York Board of Trade), NYMEX (New York Mercantile Exchange), PCX (Pacific Exchange), PHLX (Philadelphia Stock Exchange) b) Australii, na rynku Australian Stock Exchange, Sydney Futures Exchange, c) Islandii, na rynku Iceland Stock Exchange, d) Japonii, na następujących rynkach: Nagoya Stock Exchange, Osaka Stock Exchange, Tokyo Stock Exchange, e) Korei Południowej, na rynku Korea Stock Exchange, f) Meksyku, na rynku Mexico Stock Exchange (Bolsa Mexicana de Valores), g) Nowej Zelandii, na rynku New Zealand Stock Exchange, h) Szwajcarii, na rynku Swiss Exchange, Swiss Market Data i) Turcji, na rynku Istanbul Stock Exchange. j) Kanadzie, na rynku Canadian Exchange Group, Bourse de Montreal, TSX Group, k) Norwegii, na rynku Oslo Stock Exchange, 2) utrzymuje taką część Aktywów, która pozwala na realizację transakcji. Aktywa te obejmują w szczególności papiery wartościowe, Instrumenty Rynku Pieniężnego i inne prawa majątkowe w przypadku, gdy transakcja przewiduje fizyczną dostawę tych papierów wartościowych, Instrumentów Rynku Pieniężnego lub innych praw majątkowych albo środki pieniężne lub płynne papiery wartościowe w przypadku, gdy transakcja przewiduje rozliczenie pieniężne. 5. Subfundusz może zawierać umowy, których przedmiotem są Niewystandaryzowane Instrumenty Pochodne, pod warunkiem, że: 1) stroną transakcji jest podmiot z siedzibą w Rzeczypospolitej Polskiej, państwie członkowskim lub państwie należącym do OECD innym niż państwo członkowskie, podlegający nadzorowi właściwego organu nadzoru nad rynkiem finansowym lub kapitałowym w tym państwie, 2) instrumenty te podlegają codziennie możliwej do zweryfikowania wycenie według wartości godziwej, 3) instrumenty te mogą zostać w dowolnym czasie przez Subfundusz, sprzedane lub pozycja w nich zajęta może być w dowolnym czasie zlikwidowana lub zamknięta przez transakcję równoważącą, 4) bazę dla tych instrumentów stanowią: a) indeksy giełdowe, b) dłużne papiery wartościowe lub Instrumenty Rynku Pieniężnego, c) kursy walut, d) stopy procentowe. Umowy, których przedmiotem są Instrumenty Pochodne, w tym Niewystandaryzowane Instrumenty Pochodne zawierane są między innymi w celu ograniczenia ryzyka inwestycyjnego Subfunduszu. Ryzyko to ulega więc zmniejszeniu poprzez zawieranie tych umów. Jednakże umowy te pociągają za sobą określone w umowie zobowiązania finansowe ze strony kontrahenta, które powodują powstanie ryzyka niewypłacalności kontrahenta, co wpływa na wzrost ryzyka kredytowego. 2. Opis ryzyka związanego z inwestowaniem w Jednostki Uczestnictwa Funduszu, w tym ryzyka inwestycyjnego związanego z przyjętą polityką inwestycyjną Funduszu 2.1 Opis ryzyka inwestycyjnego związanego z polityką inwestycyjną Subfunduszu, z uwzględnieniem strategii zarządzania i szczególnych strategii inwestycyjnych stosowanych w odniesieniu do inwestycji na określonym obszarze geograficznym, w określonej branży lub sektorze gospodarczym albo w odniesieniu do określonej kategorii lokat, albo w celu odzwierciedlenia indeksu akcji lub dłużnych papierów wartościowych: a) ryzyko związane z polityką inwestycyjną Novo Wschodnioeuropejskiego; Inwestowanie do 100% Aktywów Novo Wschodnioeuropejskiego w tytuły uczestnictwa SEB Eastern Europe ex Russia Fund wiąże się z koniecznością poniesienia ryzyka wynikającego z działalnością SEB Eastern Europe ex Russia Fund będącego subfunduszem wydzielonym w ramach SEB Sicav 1. Ryzyko rynkowe Jest to ryzyko ogólne towarzyszące ono każdemu rodzajowi inwestycji. Podstawowym czynnikiem wpływającym na osiągane ceny papierów wartościowych są wyniki na rynkach kapitałowych oraz wyniki gospodarcze poszczególnych emitentów, co z kolei ma wpływ na ogólną gospodarczą i polityczną sytuację w poszczególnych krajach lub sektorach. Ryzyko stóp procentowych Dokonywane przez SEB Sicav 1 inwestycje w oprocentowane papiery wartościowe narażone są na ryzyko zmiennych stóp procentowych. Ryzyko to może wynikać z wahań stóp procentowych w walucie, w której denominowane są aktywa papierów wartościowych SEB Sicav 1. Kiedy rynkowa stopa procentowa rośnie, cena oprocentowanych papierów wartościowych znajdujących się w portfelu inwestycyjnym subfunduszu wchodzącym w skład SEB Sicav 1 może spaść. Taka sytuacja ma miejsce szczególnie wtedy, gdy subfundusze wchodzące w skład SEB Sicav 1 zobowiązane są trzymać oprocentowane papiery wartościowe o dłuższym okresie spłaty i mniejszej nominalnej stopie procentowej. Ryzyko kredytowe Zdolność kredytowa (wypłacalność i gotowość do zapłaty) emitenta papierów wartościowych będących w posiadaniu przez SEB Sicav 1 może spaść. Obligacje lub instrumenty dłużne niosą za sobą ryzyko kredytowe dotyczące emitenta, a ocena zdolności kredytowej emitenta może tu posłużyć za punkt odniesienia. Obligacje i instrumenty dłużne wyemitowane przez emitenta o niższej zdolności kredytowej uważa się zwykle za papiery wartościowe o większym ryzyku kredytowym i większym ryzyku związanym z utratą zdolności płatniczej emitenta, niż ma to miejsce w przypadku instrumentów wyemitowanych przez emitenta o wyższej zdolności kredytową. Jeśli emitent obligacji lub instrumentów dłużnych ma kłopoty finansowe lub ekonomiczne, może mieć to wpływ na wartość obligacji lub instrumentów dłużnych (wartość ta może spaść do zera) oraz płatności dokonane na podstawie tych obligacji czy instrumentów dłużnych (płatności te mogą spaść do zera). Ryzyko utraty zdolności płatniczej Poza ogólnymi tendencjami panującymi na rynkach kapitałowych, wyniki osiągane przez danego emitenta również mają wpływ na cenę inwestycji. W szczególności nie można całkowicie wyeliminować ryzyka spadku aktywów emitenta, nawet przy bardzo dokładnej selekcji papierów wartościowych. Ryzyko płynności 12

13 Ryzyko płynności występuje wtedy, gdy dane papiery wartościowe są trudno zbywalne. Zasadniczo, zawierane przez SEB Sicav 1 transakcje nabycia muszą mieć za przedmiot papiery wartościowe, które będzie można ponownie sprzedać w dowolnym momencie. Niemniej jednak, zbycie określonych papierów wartościowych może okazać się trudne w danym czasie, na pewnych etapach lub w określonych segmentach wymiany. Występuje również ryzyko, że papiery wartościowe znajdujące się w obrocie na płytkim rynku mogą być narażone na znaczne zmiany cen. Ryzyko bankructwa i rozliczenia transakcji z kontrahentem Dokonując transakcji pozagiełdowych (OTC) SEB Sicav 1 może być narażony na ryzyko związane z sytuacją kredytową kontrahentów oraz ich zdolności do wypełnienia warunków kontraktów, które zostały z nimi zawarte. Dlatego też, zawierając jakiekolwiek transakcje futures, opcyjnie lub transakcje swap bądź stosując inne instrumenty pochodne, SEB Sicav 1 narażony będzie na ryzyko bankructwa kontrahenta, który może nie być w stanie wypełniać zobowiązań umownych. Ryzyko rozliczenia transakcji to ryzyko, że nie zostanie dokonane oczekiwane rozliczenie w systemie transferu. Ryzyko dotyczące instrumentów pochodnych Instrumenty pochodne to ogólna nazwa instrumentów generujących przychody z aktywów bazowych. Instrumentami tymi są umowy kupna lub sprzedaży aktywów bazowych w przyszłym terminie i po ustalonej cenie. Przychód z umowy zależy od przychodu z aktywów bazowych. Najczęstszymi instrumentami pochodnymi są transakcje futures, transakcje opcyjnie i transakcje swap. Szczególne ryzyka związane z instrumentami pochodnymi: a) instrumenty pochodne są zawierane na czas określony i wygasną, b) niskie kwoty wpłat wymaganych zwykle dla zajęcia pozycji pozwalają osiągnąć wysoki stopień dźwigni finansowej. W rezultacie stosunkowo małe zmiany w cenie kontraktów futures lub swap mogą przynieść zyski lub straty, które są wysokie w porównaniu do wartości aktywów ulokowanych w intrumenty pochodne i mogą spowodować dalsze straty przekraczające zainwestowane kwoty. Ryzyko walutowe Jeśli SEB Sicav 1 posiada aktywa w walutach obcych, narażony będzie na ryzyko walutowe. Wszelkie wahania kursów w stosunku do waluty bazowej SEB Sicav 1 lub subfunduszu wchodzącego w skład SEB Sicav 1 spowodują spadek wartości aktywów wyrażonych w walucie obcej. Ryzyko kraju / ryzyko geograficzne Inwestycje dokonane na ograniczonym geograficznie rynku mogą być narażone na większe niż przeciętne ryzyko spowodowane wysoką koncentracją, mniejszą płynnością rynku lub większą wrażliwością na zmiany warunków rynkowych. Inwestycje w krajach rozwijających się charakteryzują się często większą zmiennością cen, niż inwestycje na rynkach rozwiniętych. Niektóre rynki gospodarcze i finansowe bywają bardzo zmienne. Wiele krajów w takich regionach może być krajami rozwijającymi się, zarówno pod względem politycznym, jak i gospodarczym. Ryzyko związane z krajami wschodzącymi Na rynkach rozwijających się i mniej rozwiniętych, na których inwestuje jeden czy więcej Subfunduszy, infrastruktura prawna, sądowa i regulacyjna nadal rozwija się, ale nadal jest dużo niejasności prawnych dotyczących uczestników rynków lokalnych, jak i ich zagranicznych odpowiedników. Niektóre rynki mogą nieść ze sobą większe ryzyko dla inwestorów, którzy powinni się upewnić przed zainwestowaniem, że rozumieją związane z tym ryzyka, i uznają, że dana inwestycja może wejść w skład ich portfela. Kraje o rynkach rozwijających się i mniej rozwiniętych obejmują: (1) kraje o rozwijającym się rynku akcji w rozwijającej się gospodarce zgodnie z definicją International Finance Corporation, (2) kraje o gospodarce z małymi lub średnimi dochodami zgodnie z definicją Banku Światowego, oraz (3) kraje określone w publikacji Banku Światowego jako rozwijające się. Lista krajów o rynkach rozwijających się i mniej rozwiniętych podlega stałym zmianom. Poniższe stwierdzenia mają podsumować niektóre ryzyka inwestowania w instrumenty rynków rozwijających się i mniej rozwiniętych, ale nie czynią tego w sposób wyczerpujący i nie stanowią rady co do tego, czy dana inwestycja jest właściwa. Ryzyka polityczno ekonomiczne Niestabilność ekonomiczno polityczna może prowadzić do prawnych, fiskalnych i regulacyjnych zmian, lub też cofnięcia się reform prawnofiskalno regulacyjno rynkowych. Aktywa mogą ulec przymusowemu przejęciu bez stosownej rekompensaty. Zadłużenie zewnętrzne danego kraju może prowadzić do niespodziewanego nałożenia podatków lub obostrzeń dewizowych. Wysokie stopy procentowe i wysoka stopa inflacji może oznaczać, że przedsiębiorstwa mają problemy ze zdobyciem kapitału obrotowego. Lokalny zarząd może nie mieć doświadczenia w kierowaniu spółkami w warunkach wolnorynkowych. Dany kraj może być bardzo uzależniony od eksportu swoich towarów i zasobów naturalnych, będąc narażonym na spadki cen światowych na te produkty. Środowisko prawne Interpretacja i stosowanie zarządzeń i aktów ustawodawczych może być często sprzeczne i niepewne, w szczególności odnośnie spraw podatkowych. Prawo może działać wstecz lub może przybierać formę wewnętrznych rozporządzeń niedostępnych ogółowi społeczeństwa. Nie można gwarantować niezależności sądowniczej i neutralności politycznej. Niektóre organy władzy i sędziowie mogą nie stosować się do wymogów prawa i danej umowy. Nie ma pewności, że inwestorzy otrzymają pełną lub w ogóle jakąkolwiek rekompensatę za doznane szkody. Występowanie z regresem w ramach systemu prawnego danego kraju może zająć dużo czasu. Praktyki księgowe System księgowości, kontroli i sprawozdawczości finansowej może nie odpowiadać normom międzynarodowym. Nawet po dostosowaniu sprawozdań do norm międzynarodowych mogą one nie zawierać poprawnych informacji. Mogą być również ograniczone obowiązki spółek do publikowania informacji finansowych. Ryzyko akcjonariuszy Istniejące ustawodawstwo może nie być jeszcze odpowiednio rozwinięte, aby chronić prawa akcjonariuszy mniejszościowych. Nie istnieje generalnie żadna koncepcja obowiązku powierniczego wobec akcjonariuszom ze strony zarządu. Odpowiedzialność za naruszanie praw akcjonariuszy może być ograniczona. Ryzyka rynkowe i rozliczeniowe Rynkom papierów wartościowych w niektórych krajach brak jest płynności, wydajności oraz kontroli regulacyjnej i nadzorczej bardziej rozwiniętych rynków. Brak płynności może negatywnie wpływać na łatwość zbycia aktywów. Brak pewnych informacji stanowiących podstawę wyceny danego papieru wartościowego w posiadaniu SEB Sicav 1 może utrudnić wiarygodną wycenę wartości rynkowej aktywów. Nie można wykluczyć przypadków niewłaściwego prowadzenia księga akcji, a także niepełnej ochrony danej własności lub prawa. Rejestracja papierów wartościowych może podlegać opóźnieniom, a w tym okresie może być trudno wykazać 13

14 własność danych papierów wartościowych. Przepisy prawa dotyczące przechowywania aktywów mogą być mniej rozwinięte niż na innych, dojrzalszych rynkach, zwiększając w ten sposób ryzyko inwestowania w dany subfundusz. Procedury rozliczeniowe mogą być mniej rozwinięte, i mogą nadal mieć formę fizyczną lub zdematerializowaną. Mogą istnieć ograniczenia co do możliwości SEB Sicav 1 wywozu za granicę zysków inwestycyjnych, kapitału lub wpływów ze sprzedaży papierów wartościowych przez zagranicznych inwestorów. SEB Sicav 1 może podlegać negatywnemu wpływowi opóźnień lub odmowie udzielenia wymaganych zezwoleń na taki wywóz. Ruchy cenowe i wyniki Nie da się łatwo ustalić czynników wpływających na wartość papierów wartościowych na pewnych rynkach. Inwestycje w papiery wartościowe na pewnych rynkach wiążą się z dużym ryzykiem, a wartość takich inwestycji może spaść nawet do zera. Ryzyko walutowe Poza wyżej omówionymi ryzykami walutowym, może wystąpić ryzyko wynikające z braku gwarancji zamiany na walutę obcą ani przeniesienia z pewnych rynków przychodów ze sprzedaży papierów wartościowych. Opodatkowanie W szczególności zwraca się uwagę inwestorom, że przychody ze sprzedaży papierów wartościowych na pewnych rynkach, czy też otrzymane dywidendy lub innych dochód mogą podlegać podatkom, opłatom lub innym obciążeniom nałożonym przez władze na takim rynku, w tym opodatkowaniu poprzez potrącenie u źródła. Przepisy i praktyka podatkowa w pewnych krajach, w których inwestuje SEB Sicav 1 lub może inwestować w przyszłości (w szczególności w Rosji i na innych rynkach rozwijających się), nie są jeszcze w pełni ukształtowane. Stąd możliwe jest, że aktualna interpretacja przepisów prawa czy rozumienie praktyki może ulec zmianie, lub też, że prawo może zacząć działać wstecz. W rezultacie może się zdarzyć, że SEB Sicav 1 podlegać będzie w takich krajach dodatkowemu opodatkowaniu, nieprzewidzianemu w dniu wydania prospektu informacyjnego SEB Sicav 1, czy też przy dokonywaniu, wycenie lub zbywaniu inwestycji. Realizacja i ryzyko kontrahenta Na pewnych rynkach może nie istnieć bezpieczna metoda wydawania papierów wartościowych w zamian za płatność, co zminimalizowałoby narażenie na ryzyko ze strony kontrahenta. Może okazać się konieczne dokonanie płatności przy nabyciu lub wydaniu przy sprzedaży przed otrzymaniem papierów wartościowych czy w zależności od sytuacji należności z tytułu sprzedaży. Osoby wyznaczone Ramy legislacyjne na pewnych rynkach dopiero zaczynają kształtować koncepcję prawnej/ formalnej własności i własności czy praw beneficjalnych (umożliwiających czerpanie pożytków) do papierów wartościowych. Stąd sądy na takich rynkach mogą uznać, że osobie wyznaczonej lub depozytariuszowi jako zarejestrowanemu posiadaczowi papierów wartościowych przysługuje pełna ich własność, i że właścicielowi beneficjalnemu mogą nie przysługiwać żadne prawa z tego tytułu. Proces zarządzania ryzykiem Spółka wykorzystuje proces zarządzania ryzykiem, który umożliwia Spółce Zarządzającej monitorowanie i pomiar ryzyka pozycji i ich wkładu w ogólny profil ryzyka portfela. Profil ryzyka Spółki jest monitorowany z uwzględnieniem aktualnej wartości aktywów bazowych, ryzyka bankructwa kontrahenta oraz czasu potrzebnego na zlikwidowanie pozycji. Jeśli zbywalne papiery wartościowe lub instrumenty rynku pieniężnego wiążą się z instrumentem pochodnym, ten ostatni musi być brany pod uwagę przy realizacji wymogów zarządzania ryzykiem w ramach procesu zarządzania ryzykiem. b) ryzyko rynkowe; Inwestowanie w papiery wartościowe wiąże się z koniecznością poniesienia ryzyka rynkowego wynikającego z faktu, że ceny papierów wartościowych podlegają ogólnym tendencjom rynkowym panującym w kraju i na świecie. c) ryzyko kredytowe; Ryzyko kredytowe związane jest z możliwością trwałej lub czasowej utraty przez emitentów zdolności do wywiązywania się z zaciągniętych zobowiązań, w tym również z trwałą lub czasową niemożnością zapłaty odsetek od zobowiązań. Sytuacja taka może mieć miejsce w następstwie pogorszenia się kondycji finansowej emitenta spowodowanego zarówno czynnikami wewnętrznymi emitenta, jak i uwarunkowaniami zewnętrznymi (parametry ekonomiczne, otoczenie prawne, itp.). Pogorszenie się kondycji finansowej emitenta znajduje swoje odzwierciedlenie w spadku cen dłużnych papierów wartościowych wyemitowanych przez ten podmiot. W skład tej kategorii ryzyka wchodzi również ryzyko związane z obniżeniem ratingu kredytowego emitenta przez agencję ratingową i wynikający z niego spadek cen dłużnych papierów wartościowych będący następstwem wymaganej przez inwestorów wyższej premii za ryzyko. d) ryzyko rozliczenia; Ryzyko wynikające z możliwości nieterminowego rozliczenia lub braku rozliczenia transakcji dotyczących składników portfela inwestycyjnego Subfunduszu. Nieterminowe rozliczenie lub brak rozliczenia transakcji może w przypadku negatywnego zachowania się cen papierów wartościowych wpływać na spadki wartości Jednostki Uczestnictwa. Dodatkowo, nieterminowe rozliczenia lub brak rozliczeń transakcji może powodować konieczność poniesienia przez Subfundusz kosztów kar umownych wynikających z zawartych przez Novo SFIO umów. e) ryzyko płynności; Ryzyko to wynika z możliwości wystąpienia sytuacji, w której nie jest możliwe dokonanie transakcji pakietem papierów wartościowych bez istotnego wpływu na ich cenę. f) ryzyko walutowe; W przypadku dokonywania przez Novo SFIO inwestycji na rynkach zagranicznych, inwestycji w papiery wartościowe lub tytuły uczestnictwa denominowane w walutach obcych, a także inwestycji w tytuły uczestnictwa funduszy inwestujących w papiery wartościowe denominowane w walutach obcych, dodatkowym czynnikiem ryzyka jest poziom kursów walutowych. Wahania kursu złotego względem walut obcych mogą przekładać się na wahania wartości Jednostki Uczestnictwa. Dodatkowo, poziom kursów walutowych, jako jeden z głównych parametrów makroekonomicznych, może wpływać na atrakcyjność inwestycyjną oraz ceny krajowych papierów wartościowych, szczególnie w przypadku gwałtownych zmian kursów walutowych. Wówczas zmiany cen papierów wartościowych na rynku będą wpływały na zmiany wartości Jednostki Uczestnictwa. g) ryzyko związane z przechowywaniem aktywów; 14

15 Pomimo tego, iż zgodnie z Ustawą do prowadzenia rejestru aktywów Subfunduszy zobowiązany jest niezależny od Towarzystwa Depozytariusz, może wystąpić sytuacja, będąca wynikiem błędu leżącego po stronie Depozytariusza lub innych zdarzeń związanych z przechowywaniem aktywów, na które Towarzystwo nie ma wpływu, a mająca negatywny wpływ na wartość Aktywów Subfunduszu. h) ryzyko związane z koncentracją aktywów lub rynków; Ryzyko to związane jest z nadmiernym zaangażowaniem w jeden lub kilka papierów wartościowych lub sektor rynku, co może spowodować skumulowaną stratę w przypadku niekorzystnych zmian cen posiadanych papierów wartościowych lub zmian na rynku danego sektora. 2.2 Opis ryzyka związanego z uczestnictwem w Funduszu, w tym w szczególności: a) ryzyko nieosiągnięcia oczekiwanego zwrotu z inwestycji w Jednostki Uczestnictwa; Novo SFIO nie gwarantuje osiągnięcia celu inwestycyjnego Subfunduszu, a także określonej stopy zwrotu z dokonanej przez Uczestnika Funduszu inwestycji w Jednostki Uczestnictwa. Inwestycje na rynku kapitałowym obarczone są ryzykiem, które może powodować wahania wartości Jednostek Uczestnictwa, a tym samym czasowe obniżenie zainwestowanego kapitału. Jednocześnie dochodowość Subfunduszu jest związana także z właściwym zarządzaniem i podejmowanymi przez Towarzystwo decyzjami inwestycyjnymi. Uczestnicy Funduszu powinni wziąć pod uwagę bezpośredni wpływ decyzji inwestycyjnych na rentowność ich inwestycji. b) ryzyko wystąpienia szczególnych okoliczności, na wystąpienie których Uczestnik Funduszu nie ma wpływu lub ma ograniczony wpływ; Towarzystwo jako organ Novo SFIO jest uprawnione do podejmowania w imieniu Novo SFIO działań określonych w Statucie, przy czym Uczestnik Funduszu nie ma wpływu na fakt podjęcia, bądź niepodjęcia tych działań. Ponadto mogą wystąpić inne okoliczności, na które Uczestnik Funduszu nie będzie miał wpływu, a które w znaczący sposób mogą wpływać na opłacalność dokonanej inwestycji, w szczególności takie jak: otwarcie likwidacji Novo SFIO lub Subfunduszu, przejęcie zarządzania Novo SFIO przez inne towarzystwo funduszy inwestycyjnych, zmiana Depozytariusza lub innego podmiotu obsługującego Fundusz, w tym zarządzającego portfelem inwestycyjnym Subfunduszu, a także zmiana polityki inwestycyjnej Subfunduszu. c) ryzyko niewypłacalności gwaranta; Ryzyko to związane jest z tym, że w przypadku niewypłacalności emitenta, a także gwaranta możliwa jest utrata znacznych Aktywów Subfunduszu. d) ryzyko inflacji; Z punktu widzenia Uczestnika Funduszu należy podkreślić, że poziom inflacji ma zasadniczy wpływ na wielkość realnej stopy zwrotu z inwestycji w Jednostki Uczestnictwa. Może się zdarzyć, że z uwagi na wysoki poziom inflacji realna stopa zwrotu z inwestycji w Jednostki Uczestnictwa okaże się ujemna, pomimo tego, że nominalna stopa zwrotu z inwestycji w te Jednostki Uczestnictwa będzie dodatnia. W związku z tym Uczestnik Funduszu narażony jest na ryzyko utraty realnej wartości inwestycji. e) ryzyko związane z regulacjami prawnymi dotyczącymi Funduszu, w szczególności w zakresie prawa podatkowego; Jednym z najważniejszych czynników prowadzenia działalności gospodarczej jest otoczenie prawne. Niekorzystne zmiany w regulacjach prawnych (m.in. w systemie podatkowym, w systemie obrotu gospodarczego, w systemie obrotu papierami wartościowymi) mogą negatywnie wpływać na atrakcyjność inwestycyjną instrumentów finansowych, w tym dłużnych papierów wartościowych, a tym samym na ich ceny. Należy przy tym podkreślić, że zmiany w systemie prawnym mogą mieć charakter nagłego i znaczącego pogorszenia parametrów gospodarczych przyczyniając się do gwałtownych ruchów cen instrumentów finansowych na rynku. Dodatkowo należy podkreślić, że zmiany w systemie prawnym, w tym w systemie obrotu gospodarczego oraz w systemie podatkowym mogą niekorzystnie wpływać na inwestycje Uczestników Funduszu. W takim wypadku Uczestnik Funduszu narażony jest na możliwość ponoszenia dodatkowych obciążeń, które w sposób znaczący mogą negatywnie wpływać na realizowane przez Uczestnika Funduszu stopy zwrotu z inwestycji w Jednostki Uczestnictwa. 3. Określenie profilu inwestora. Novo Wchodnioeuropejski skierowany jest do inwestorów: 1) poszukujących alternatywy do samodzielnego i bezpośredniego inwestowania w akcje bądź w fundusze akcyjne, 2) zainteresowanych długoterminową inwestycją na okres co najmniej 5 lat, 3) oczekujących w dłuższym okresie wysokiego zysku z inwestycji, jednakże akceptujących znaczne ryzyko inwestycyjne ze względu na dużą zmienność cen kursów akcji i równoważnych z akcjami papierów wartościowych stanowiących składniki lokat SEB Eastern Europe ex Russia Fund i wynikająca stąd zmienność wartości tytułów uczestnictwa SEB Eastern Europe ex Russia Fund znajdujących się w portfelu inwestycyjnym Novo Wschodnioeuropejskiego. 4. Oświadczenie podmiotu uprawnionego do badania sprawozdań finansowych Funduszu PricewaterhouseCoopers Sp. z o.o. Al. Armii Ludowej Warszawa, Polska Telefon +48 (22) Faks +48 (22) Oświadczenie niezależnego biegłego rewidenta o zgodności metod i zasad wyceny aktywów subfunduszu z przepisami dotyczącymi rachunkowości funduszy inwestycyjnych, a także zgodności i kompletności tych zasad z przyjętą dla subfunduszu polityką inwestycyjną Dla Zarządu SEB Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A. ul. Szturmowa 2A Warszawa Przedmiot umowy Na podstawie umowy z dnia 19 czerwca 2007 r. z SEB Towarzystwem Funduszy Inwestycyjnych S.A. z siedzibą przy ul. Szturmowej 2A, Warszawa ( Towarzystwo ) wykonaliśmy prace atestujące zgodność metod i zasad wyceny aktywów ( metody i zasady ), przyjętych przez SEB Specjalistyczny Fundusz Inwestycyjny Otwarty z siedzibą przy ul. Szturmowej 2A, Warszawa ( Fundusz ) w odniesieniu do aktywów Subfunduszu Novo Wschodnioeuropejski ( Subfundusz ) z przepisami rachunkowości funduszy inwestycyjnych, a także zgodność i kompletność tych zasad z polityką inwestycyjną Subfunduszu opisaną w Statucie Funduszu ( Statut ). Metody i zasady wyceny aktywów przyjęte przez Fundusz w odniesieniu do aktywów Subfunduszu przedstawione zostały w 15

16 Rozdziale IV punkt 8 Prospektu informacyjnego Funduszu ( Prospekt ). Polityka inwestycyjna Subfunduszu jest zawarta w Części II Rozdziale I Statutu załączonego do Prospektu. Rozgraniczenie odpowiedzialności Za przyjęcie metod i zasad wyceny aktywów Subfunduszu oraz zgodność z obowiązującymi przepisami rachunkowości funduszy inwestycyjnych oraz zgodność i kompletność tych zasad z polityką inwestycyjną Subfunduszu odpowiedzialny jest Zarząd Towarzystwa. Naszym zadaniem było sporządzenie oświadczenia niezależnego biegłego rewidenta na podstawie prac wykonanych w ramach usługi atestacyjnej. Kryteria oceny Prace wykonaliśmy stosownie do Międzynarodowego Standardu Usług Atestacyjnych 3000 Usługi atestacyjne inne niż badania lub przeglądy historycznych informacji finansowych. Nasza praca polegała na zapoznaniu się z opisanymi w Prospekcie metodami i zasadami wyceny aktywów Subfunduszu i porównaniu z przepisami dotyczącymi rachunkowości funduszy inwestycyjnych, w szczególności wymogami Ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U nr 76 z 2002 r. z późn. zm.) oraz wymogami Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 8 października 2004 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości funduszy inwestycyjnych (Dz. U. nr 231 z 2004 r.) ( Rozporządzenie ). Ponadto zapoznaliśmy się z polityką inwestycyjną Subfunduszu opisaną w Części II Rozdziale I Statutu, aby stwierdzić, czy zawarte w Prospekcie metody i zasady wyceny aktywów obejmują wszystkie ujęte w Statucie inwestycje. Uważamy, że przeprowadzone prace stanowią wystarczającą podstawę do sporządzenia niniejszego oświadczenia. Opinia Naszym zdaniem, metody i zasady wyceny aktywów Subfunduszu, zawarte w Rozdziale IV punkt 8 Prospektu, są we wszystkich istotnych aspektach zgodne z Rozporządzeniem oraz Ustawą o rachunkowości i przyjętą dla Subfunduszu polityką inwestycyjną, a także obejmują kompletnie składniki inwestycji Subfunduszu wymienione w Części II Rozdziale I Statutu. Niniejsze oświadczenie zostało sporządzone wyłącznie w celu dołączenia do Prospektu informacyjnego Funduszu SEB Specjalistycznego Funduszu Inwestycyjnego Otwartego w celu spełnienia wymogów określonych w art. 220 Ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych (Dz. U nr 146 z 2004 r. z późn. zm.) i nie może być wykorzystane w żadnym innym celu bez naszej pisemnej zgody. Działający w imieniu PricewaterhouseCoopers Sp. z o.o.: Andrzej J. Konopacki Członek Zarządu Spółka wpisana na listę podmiotów Biegły Rewident uprawnionych do badania sprawozdań Numer ewidencyjny 1750/287 finansowych pod numerem 144 Warszawa, 21 czerwca 2007 r. Uwaga! W związku z aktualizacją Prospektu opis metod i zasad wyceny aktywów przyjętych przez Fundusz w odniesieniu do aktywów Subfunduszu został w całości i bez zmian przeniesiony z punktu 8 Rozdziału IV Prospektu do punktu 11 Rozdziału III Prospektu. 5. Informacje o wysokości opłat i prowizji związanych z uczestnictwem w Subfunduszu, sposobie ich naliczania i pobierania oraz o kosztach obciążających Subfundusz. 5.1 Wskazanie przepisów Statutu określających rodzaje, maksymalną wysokość, sposób kalkulacji i naliczania kosztów obciążających Subfundusz, w tym w szczególności wynagrodzenie Towarzystwa oraz terminy, w których najwcześniej może nastąpić pokrycie poszczególnych rodzajów kosztów: Art. 11 w Części II Statutu. 5.2 Wskazanie wartości Współczynnika Kosztów Całkowitych, zwanego dalej wskaźnikiem WKC, wraz z informacją, że odzwierciedla on udział kosztów niezwiązanych bezpośrednio z działalnością inwestycyjną Subfunduszu średniej wartości aktywów netto Subfunduszu za rok, a także wskazanie kategorii kosztów Subfunduszu niewłączonych do wskaźnika WKC, w tym opłat transakcyjnych WKC za 2008 rok wynosi 3,50%. WKC odzwierciedla udział kosztów niezwiązanych bezpośrednio z działalnością inwestycyjną Funduszu prowadzoną w ramach Subfunduszu w średniej Wartości Aktywów Netto Subfunduszu za dany rok. Następujące koszty nie są włączone do wskaźnika WKC: koszty transakcyjne, w tym prowizje i opłaty maklerskie, podatki związane z nabyciem lub zbyciem składników portfela, koszty odsetek z tytułu zaciągniętych pożyczek lub kredytów, koszty świadczeń wynikających z realizacji umów, których przedmiotem są Instrumenty Pochodne, kosztów związanych z nabyciem lub odkupieniem Jednostek Uczestnictwa ponoszonych bezpośrednio przez Uczestnika oraz wartość świadczeń dodatkowych Opłaty manipulacyjne z tytułu zbycia i odkupienia Jednostek Uczestnictwa oraz inne opłaty uiszczane bezpośrednio przez Uczestnika Opłata za zbywanie Jednostek Uczestnictwa Przy zbywaniu Jednostek Uczestnictwa Towarzystwo pobiera od każdej wpłaty opłatę manipulacyjną według stawki określonej w tabeli stawek opłat manipulacyjnych, przy czym maksymalna stawka opłaty wynosi 5 % podstawy naliczenia. Stawka opłaty manipulacyjnej za zbywanie Jednostek Uczestnictwa może być zależna od ilości środków wpłacanych przez Uczestnika Funduszu w celu nabycia Jednostek Uczestnictwa. Wysokość opłaty manipulacyjnej za zbywanie Jednostek Uczestnictwa jest ustalana w oparciu o stawkę opłaty manipulacyjnej i podstawę jej naliczania. Podstawą naliczania opłaty manipulacyjnej za zbywanie Jednostek Uczestnictwa dla danego zlecenia nabycia jest wartość w dniu realizacji zlecenia nabycia środków wpłacanych tytułem nabycia Jednostek Uczestnictwa. Skala i wysokość stawek opłaty manipulacyjnej za zbywanie Jednostek Uczestnictwa oraz podstawa naliczania opłaty manipulacyjnej za zbywanie Jednostek Uczestnictwa ustalane są przez Towarzystwo w tabelach opłat manipulacyjnych, które są udostępniane na stronie internetowej Towarzystwa oraz we wszystkich punktach zbywania Jednostek Uczestnictwa. Towarzystwo może pobierać opłatę manipulacyjną przy nabyciu Jednostek Uczestnictwa, z którym wiąże się otwarcie Rejestru w ramach planu systematycznego oszczędzania. Dotyczy to uczestnictwa w planach systematycznego oszczędzania utworzonych przez Fundusz, których warunki nie przewidują pobierania od Uczestników innych opłat manipulacyjnych niż opłata za otwarcie Rejestru. Opłata za otwarcie Rejestru, ustalona jest w umowie o przystąpieniu do planu systematycznego oszczędzania i nie może być wyższa niż 160 (słownie: sto sześćdziesiąt) zł Opłata za odkupywanie Jednostek Uczestnictwa 16

17 Przy odkupywaniu Jednostek Uczestnictwa Towarzystwo pobiera od każdej wpłaty opłatę manipulacyjną według stawki określonej w tabeli stawek opłat manipulacyjnych, przy czym maksymalna stawka opłaty wynosi 5 % podstawy naliczenia. Wysokość opłaty manipulacyjnej za odkupywanie Jednostek Uczestnictwa jest ustalana w oparciu o stawkę opłaty manipulacyjnej za odkupywanie Jednostek Uczestnictwa i podstawę jej naliczania. Podstawę naliczania opłaty manipulacyjnej za odkupywanie Jednostek Uczestnictwa dla danego zlecenia odkupienia jest wartość w dniu realizacji zlecenia odkupienia odkupywanych Jednostek Uczestnictwa. Dla celów obliczania podatku dochodowego, przychodem będą środki pieniężne wypłacone z tytułu odkupienia Jednostek Uczestnictwa, pomniejszone o opłatę pobraną przy odkupywaniu Jednostek Uczestnictwa, z zastrzeżeniem, że w przypadku zmian przepisów prawa podatkowego, stosowane będą zmienione przepisy. Skala i wysokość stawek opłaty manipulacyjnej za odkupywanie Jednostek Uczestnictwa oraz podstawa naliczania opłaty manipulacyjnej za odkupywanie Jednostek Uczestnictwa ustalane są przez Towarzystwo w tabelach opłat manipulacyjnych, które są udostępniane na stronie internetowej Towarzystwa oraz we wszystkich punktach zbywania Jednostek Uczestnictwa Opłata za konwersję Jednostek Uczestnictwa Osoba składająca zlecenie konwersji, polegające na odkupieniu przez Fundusz posiadanych przez tę osobę Jednostek Uczestnictwa i jednoczesnym nabyciu przez nią za uzyskaną w ten sposób kwotę jednostek uczestnictwa w subfunduszu wydzielonym w ramach Novo Funduszu Inwestycyjnego Otwartego (subfundusz docelowy), obciążana jest opłatą manipulacyjną za konwersję, przy czym maksymalna stawka opłaty wynosi 6 % podstawy naliczenia. Wysokość opłaty za konwersję jest ustalana w oparciu o stawkę opłaty manipulacyjnej za konwersję i podstawę jej naliczania. Podstawą naliczania opłaty manipulacyjnej za konwersję dla danego zlecenia konwersji jest wartość w dniu realizacji zlecenia konwersji Jednostek Uczestnictwa podlegających konwersji. Stawka opłaty manipulacyjnej za konwersję Jednostek Uczestnictwa będzie stanowić różnicę stawki opłaty manipulacyjnej za zbywanie jednostek uczestnictwa subfunduszu docelowego i stawki opłaty manipulacyjnej za odkupywanie Jednostek Uczestnictwa. W przypadku, gdy stawka opłaty manipulacyjnej za odkupywanie Jednostek Uczestnictwa będzie wyższa niż stawka opłaty manipulacyjnej za zbywanie jednostek uczestnictwa subfunduszu docelowego, opłata manipulacyjna za konwersję Jednostek Uczestnictwa nie będzie pobierana. Stawka opłaty manipulacyjnej za konwersję Jednostek Uczestnictwa oraz podstawa naliczania opłaty manipulacyjnej za konwersję Jednostek Uczestnictwa ustalane są przez Towarzystwo w tabelach opłat manipulacyjnych, które są udostępniane na stronie internetowej Towarzystwa oraz we wszystkich punktach zbywania Jednostek Uczestnictwa. Niezależnie od innych opłat, które mogą być pobrane przez Towarzystwo z tytułu konwersji na zasadach określonych w Statucie, Towarzystwo może podjąć uchwałę o pobieraniu opłaty od konwersji dokonanych przez Uczestnika do Subfunduszu, w wysokości nie wyższej niż 20 zł. Zasady i warunki pobierania opłaty od konwersji będą podawane do wiadomości publicznej na stronie Towarzystwa w sieci Internet pod adresem lub w inny sposób określony przez Fundusz Opłata za zamianę Jednostek Uczestnictwa Osoba składająca zlecenie zamiany Jednostek Uczestnictwa Subfunduszu (Subfundusz źródłowy) na jednostki uczestnictwa innego subfunduszu wchodzącego w skład Funduszu (Subfundusz docelowy) obciążana jest opłatą manipulacyjną za zamianę Jednostek Uczestnictwa, przy czym maksymalna stawka opłaty wynosi 5 % podstawy naliczenia. Wysokość stawki opłaty manipulacyjnej za zamianę Jednostek Uczestnictwa będzie zależna od wartości Jednostek Uczestnictwa Subfunduszu źródłowego podlegających zamianie albo będzie stała niezależnie od tej wartości. Wysokość pobieranej opłaty manipulacyjnej za zamianę Jednostek Uczestnictwa będzie niższa niż wysokość opłaty manipulacyjnej za konwersję Jednostek Uczestnictwa na jednostki uczestnictwa innego funduszu inwestycyjnego zarządzanego przez Towarzystwo. Wysokość opłaty manipulacyjnej za zamianę Jednostek Uczestnictwa jest ustalana w oparciu o stawkę opłaty manipulacyjnej za zamianę Jednostek Uczestnictwa i podstawę jej naliczania. Podstawą naliczania opłaty manipulacyjnej za zamianę Jednostek Uczestnictwa dla danego zlecenia zamiany jest wartość (na dzień realizacji danego zlecenia zamiany) Jednostek Uczestnictwa Subfunduszu źródłowego podlegających zamianie. Skala i wysokość stawek opłaty manipulacyjnej za zamianę Jednostek Uczestnictwa oraz podstawa naliczania opłaty manipulacyjnej za zamianę Jednostek Uczestnictwa ustalana jest przez Towarzystwo w tabelach opłat manipulacyjnych, które są udostępniane na stronie internetowej Towarzystwa oraz we wszystkich punktach zbywania Jednostek Uczestnictwa Zmniejszenie lub zwolnienie z opłaty manipulacyjnej Towarzystwo może zmniejszyć stawki opłaty manipulacyjnej lub zwolnić Uczestników z obowiązku jej ponoszenia. Zwolnienie z opłaty manipulacyjnej lub obniżenie jej stawki w stosunku do wszystkich nabywców, określonych grup nabywców Jednostek Uczestnictwa bądź poszczególnych nabywców Jednostek Uczestnictwa może nastąpić: 1) w okresie kampanii promocyjnej Towarzystwa, Funduszu lub Subfunduszu, 2) w stosunku do osoby składającej za pośrednictwem Towarzystwa zlecenie nabycia Jednostek Uczestnictwa i/lub jednostek uczestnictwa innego funduszu inwestycyjnego zarządzanego przez Towarzystwo, w przypadku zbywania na rzecz jednego Uczestnika, jednorazowo lub łącznie Jednostek Uczestnictwa i jednostek uczestnictwa innych funduszy inwestycyjnych zarządzanych przez Towarzystwo, za kwotę nie niższą niż kwota określona w tabeli opłat manipulacyjnych, lub w przypadku złożenia deklaracji nabycia Jednostek Uczestnictwa i/lub jednostek uczestnictwa za taką kwotę w oznaczonym czasie, 3) w ramach reinwestycji, uczestnictwa w planie systematycznego oszczędzania, uczestnictwa w prowadzonych z Funduszem pracowniczych programach emerytalnych, gromadzenia oszczędności na IKE lub w stosunku do osób uczestniczących w Funduszu lub innych funduszach zarządzanych przez Towarzystwo, co najmniej przez okres 3 miesięcy, 4) w stosunku do pracowników Towarzystwa i ich najbliższej rodziny, pracowników Agenta Transferowego, pracowników Depozytariusza, pracowników akcjonariuszy Towarzystwa, pracowników Dystrybutorów, 5) w stosunku do osób będących uczestnikami innego funduszu inwestycyjnego zarządzanego przez Towarzystwo, 6) w stosunku do osób dokonujących wpłat bezpośrednich do Subfunduszu, w tym za pośrednictwem bankomatów. Zwolnienia oraz obniżenia stawki opłaty manipulacyjnej, o których mowa powyżej, dokonuje zarząd Towarzystwa w drodze uchwały. Zasady i warunki korzystania ze zwolnień lub obniżenia stawki opłaty manipulacyjnej w przypadku określonym w pkt 1) powyżej będą podawane do wiadomości publicznej w na stronie Towarzystwa w sieci Internet pod adresem lub w inny sposób określony przez Fundusz. W stosunku do Uczestnika składającego za pośrednictwem danego Dystrybutora, który uprawniony jest do opłaty manipulacyjnej, zlecenie nabycia Jednostek Uczestnictwa i/lub jednostek uczestnictwa innego funduszu inwestycyjnego zarządzanego przez Towarzystwo, Dystrybutor ten może zmniejszyć stawki opłaty manipulacyjnej lub zwolnić Uczestników z obowiązku jej ponoszenia w przypadku zbywania na rzecz jednego Uczestnika, jednorazowo lub łącznie Jednostek Uczestnictwa i jednostek uczestnictwa innych funduszy inwestycyjnych zarządzanych przez Towarzystwo, za kwotę nie niższą niż kwota określona w tabeli opłat manipulacyjnych, lub w przypadku złożenia deklaracji nabycia Jednostek Uczestnictwa i/lub jednostek uczestnictwa za taką kwotę w określonym czasie Opłata w ramach reinwestycji Jednostek Uczestnictwa Nabycie nowych Jednostek Uczestnictwa w Subfunduszu przez osobę, od której Fundusz odkupił Jednostki Uczestnictwa tego Subfunduszu, w ciągu 90 dni od dnia tego odkupienia, jest zwolnione z obowiązku uiszczenia opłaty manipulacyjnej do wysokości kwoty, jaką ta osoba otrzymała w zamian za odkupienie poprzednio posiadanych Jednostek Uczestnictwa. Zwolnienie, o którym mowa przysługuje jeden raz w roku kalendarzowym. 17

18 5.3.7 Opłata w ramach odpłatnej blokady Jednostek Uczestnictwa Za ustanowienie odpłatnej blokady Jednostek Uczestnictwa, Towarzystwo pobiera opłatę w wysokości 0,5% wartości blokowanych Jednostek Uczestnictwa, lecz jednorazowo nie więcej niż 100 zł. 5.4 Wskazanie opłaty zmiennej, będącej częścią wynagrodzenia za zarządzanie, której wysokość jest uzależniona od wyników Subfunduszu, prezentowanej w ujęciu procentowym w stosunku do średniej Wartości Aktywów Netto Subfunduszu: Nie dotyczy. 5.5 Wskazanie maksymalnej wysokości wynagrodzenia za zarządzanie Subfunduszem, a w przypadku, o którym mowa w art. 101 ust. 5 Ustawy, wskazanie również maksymalnego poziomu wynagrodzenia za zarządzanie funduszem inwestycyjnym otwartym, funduszem zagranicznym lub instytucją zbiorowego inwestowania zarządzanych przez Towarzystwo lub podmiot z grupy kapitałowej Towarzystwa, jeżeli Fundusz lokuje powyżej 50% Aktywów Subfunduszu w jednostki uczestnictwa, certyfikaty inwestycyjne lub tytułu uczestnictwa tych funduszy lub instytucji zbiorowego inwestowania: Maksymalna wysokość wynagrodzenia za zarządzanie Novo Wschodnioeuropejskim, jaką może pobrać Towarzystwo Za zarządzanie i reprezentowanie Novo Wschodnioeuropejskiego Towarzystwo może pobierać, po zakończeniu każdego miesiąca kalendarzowego, wynagrodzenie Towarzystwa w wysokości nie większej niż 3,5% Wartości Aktywów Netto Subfunduszu w skali roku Maksymalny poziom wynagrodzenia spółki zarządzającej za zarządzanie SEB Eastern Europe ex Russia Fund, w którego tytuły uczestnictwa lokowanych jest do 100% Aktywów Novo Wschodnioeuropejskiego Za zarządzanie i reprezentowanie SEB Eastern Europe ex Russia Fund spółka zarządzająca SEB Eastern Europe ex Russia Fund może pobierać, po zakończeniu każdego miesiąca kalendarzowego, wynagrodzenie w wysokości nie większej niż 1,75% wartości aktywów netto SEB Eastern Europe ex Russia Fund w skali roku. 5.6 Wskazanie istniejących umów lub porozumień, na podstawie których koszty działalności Subfunduszu bezpośrednio lub pośrednio są rozdzielane między Subfundusz, a Towarzystwo lub inny podmiot, w tym wskazanie usług dodatkowych oraz wskazanie wpływu tych usług na wysokość prowizji pobieranych przez podmiot prowadzący działalność maklerską oraz na wysokość wynagrodzenia Towarzystwa za zarządzanie Subfunduszem Następujące usługi dodatkowe realizowane są na rzecz Subfunduszu przez podmioty prowadzące działalność maklerską w ramach wykonywania przez nie umów pośrednictwa w obrocie papierami wartościowymi, instrumentami rynku pieniężnego lub instrumentami pochodnymi: przekazywanie przygotowanych przez te podmioty analiz lub rekomendacji, oferowanie dostępu do elektronicznych systemów transakcyjnych lub elektronicznych systemów potwierdzeń zawarcia transakcji. Towarzystwo, ani Subfundusz nie ponosi w związku ze świadczeniem takich usług przez podmioty prowadzące działalność maklerską jakichkolwiek dodatkowych kosztów na rzecz tych podmiotów. Jedynym kosztem ponoszonym przez Subfundusz lub Towarzystwo są prowizje za pośredniczenie tych podmiotów w obrocie papierami wartościowymi, instrumentami rynku pieniężnego lub instrumentami pochodnymi, na których ustalenie nie wpływa fakt wykonywania przez podmioty prowadzące działalność maklerską usług dodatkowych. Usługi dodatkowe nie wpływają także na wysokość wynagrodzenia Towarzystwa za zarządzanie Subfunduszem. 6. Podstawowe dane finansowe Subfunduszu w ujęciu historycznym. 6.1 Wartość Aktywów Netto Subfunduszu na koniec ostatniego roku obrotowego, zgodna z wartością zaprezentowaną w zbadanym przez biegłego rewidenta sprawozdaniu finansowym Funduszu WARTOŚĆ AKTYWÓW NETTO SUBFUNDUSZU NOVO WSCHODNIOEUROPEJSKIEGO NA DZIEŃ tys. zł w tys. zł 6.2 Wielkość średniej stopy zwrotu z inwestycji w Jednostki Uczestnictwa związane z Subfunduszem za ostatnie 2 lata, w przypadku funduszy prowadzących działalność nie dłużej niż 3 lata, albo za ostatnie 3,5 i 10 lat, w przypadku pozostałych funduszy, przy czym średnią stopę zwrotu dla danego okresu oblicza się, dzieląc stopę obliczoną na podstawie Wartości Aktywów Netto Subfunduszu na Jednostkę Uczestnictwa na koniec ostatniego roku obrotowego i na koniec roku obrotowego poprzedzającego okres, dla którego jest dokonywane obliczenie, przez odpowiednio 2, 3, 5 albo 10 Nie ma zastosowania. Obliczenie wielkości średniej stopy zwrotu z inwestycji w Jednostki Uczestnictwa za ostatnie 2 lata obrotowe nie jest możliwe, gdyż Subfundusz rozpoczął działalność w dniu 5 listopada 2007 roku. Zastrzeżenie: Indywidualna stopa zwrotu Uczestnika z inwestycji jest uzależniona od wartości Jednostki Uczestnictwa Novo Wschodnioeuropejskiego w momencie jej zbycia i odkupienia przez Fundusz oraz wysokości pobranych opłat. Wyniki historyczne nie gwarantują uzyskania podobnych wyników w przyszłości. 7. Informacja o utworzeniu rady inwestorów. Nie dotyczy. 18

19 ROZDZIAŁ V DANE O SUBFUNDUSZU NOVO MAŁYCH SPÓŁEK WSCHODNIOEUROPEJSKICH 1. Zwięzły opis polityki inwestycyjnej Novo Małych Spółek Wschodnioeuropejskich 1.1 Określenie głównych kategorii lokat Subfunduszu oraz ich dywersyfikacja charakteryzująca specyfikę Subfunduszu: Realizacja celu inwestycyjnego Novo Małych Spółek Wschodnioeuropejskich następuje poprzez inwestowanie do 100% Aktywów tego Subfunduszu w tytuły uczestnictwa (jednostki) SEB Eastern Europe Small Cap Fund. Fundusz może inwestować Aktywa Subfunduszu w inne instrumenty finansowe dozwolone przepisami prawa i postanowieniami Statutu. 1.2 Zwięzły opis kryteriów doboru lokat do portfela inwestycyjnego Subfunduszu : Do 100% Aktywów Novo Małych Spółek Wschodnioeuropejskich inwestowanych jest w jednostki SEB Eastern Europe Small Cap Fund. 1.3 Lokowanie Aktywów Subfunduszu głównie w lokaty inne niż papiery wartościowe lub instrumenty rynku pieniężnego Do 100% Aktywów Novo Małych Spółek Wschodnioeuropejskich jest lokowane w tytuły uczestnictwa SEB Eastern Europe Small Cap Fund. 1.4 Duża zmienność wartości Aktywów Netto portfela inwestycyjnego Subfunduszu wynikająca ze składu portfela lub z przyjętej techniki zarządzania portfelem Wartość Aktywów Netto portfela inwestycyjnego Novo Małych Spółek Wschodnioeuropejskich może charakteryzować się dużą zmiennością wynikającą z tego, że do 100% Aktywów Subfunduszu stanowią tytuły uczestnictwa SEB Eastern Europe Small Cap Fund, których wartość zależy od zmienności cen na rynku akcji nabywanych do portfela inwestycyjnego SEB Eastern Europe Small Cap Fund. 1.5 Wskazanie umów, których przedmiotem są instrumenty pochodne, w tym niewystandaryzowane instrumenty pochodne: 1. Z zastrzeżeniem pkt 2, Aktywa Subfunduszu mogą być inwestowane w następujące rodzaje Instrumentów Pochodnych, w tym Niewystandaryzowanych Instrumentów Pochodnych, zarówno w celu ograniczenia ryzyka inwestycyjnego jak i w celu zapewnienia sprawnego zarządzania portfelem inwestycyjnym: 1) kontrakty terminowe gdzie instrumentem bazowym może być indeks giełdowy, papiery wartościowe, Instrumenty Rynku Pieniężnego, kursy walut, stopa procentowa, 2) opcje gdzie instrumentem bazowym może być indeks giełdowy, papiery wartościowe, Instrumenty Rynku Pieniężnego, kursy walut, stopa procentowa, 3) transakcje wymiany walut, papierów wartościowych, Instrumentów Rynku Pieniężnego i indeksów giełdowych. Inwestowanie Aktywów Subfunduszu w Instrumenty Pochodne w celu zapewnienia sprawnego zarządzania portfelem inwestycyjnym dokonywane jest w okresach, w których nie jest możliwe dokonanie lokat w tytuły uczestnictwa, o których mowa w pkt. 6 poniżej. 2. Subfundusz przy zawieraniu umów mających za przedmiot Instrumenty Pochodne kieruje się następującymi kryteriami: 1) płynności, 2) ceny, 3) dostępności, 4) zgodności ze strategią i celem inwestycyjnym, 5) dopasowanie charakterystyki Instrumentu Pochodnego do polityki inwestycyjnej oraz instrumentów finansowych znajdujących się w portfelu inwestycyjnym Subfunduszu. 3. Instrumenty Pochodne, o których mowa w pkt 1 mogą być wykorzystane z uwzględnieniem celu inwestycyjnego Subfunduszu w następujących sytuacjach i dla osiągnięcia poniższych celów: 1) jeśli na podstawie analizy rynku lub z powodu istotnych wydarzeń gospodarczych według oceny zarządzającego istnieje znaczące ryzyko wzrostu wartości papierów wartościowych w celu zabezpieczenia ceny nabycia papierów wartościowych, 2) jeśli na podstawie analizy rynku lub z powodu istotnych wydarzeń gospodarczych według oceny zarządzającego istnieje znaczące ryzyko spadku wartości inwestycji w wyniku spadku kursu waluty, w której dokonywane są inwestycyjne w celu ograniczenia tego ryzyka, 3) jeśli koszt nabycia i utrzymywania Instrumentu Pochodnego jest niższy niż koszt nabycia i utrzymania instrumentu bazowego. 4) jeśli nabycie bądź sprzedaż Instrumentu Pochodnego od instrumentu bazowego skorelowanego z Instrumentami Pochodnymi znajdującymi się w portfelu Subfunduszu jest bardziej atrakcyjna niż odpowiadająca temu sprzedaż bądź nabycie Instrumentów Pochodnych w portfelu. 4. Subfundusz może zawierać transakcje, których przedmiotem są Instrumenty Pochodne, w tym Niewystandaryzowane Instrumenty Pochodne, pod warunkiem, że: 1) takie Instrumenty Pochodne, za wyjątkiem Niewystandaryzowanych Instrumentów Pochodnych są przedmiotem obrotu na rynku regulowanym w Rzeczypospolitej Polskiej lub państwie członkowskim albo na następujących rynkach zorganizowanych w: a) Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej, na następujących rynkach: NYSE lub NASDAQ, Amex (American Stock Exchange) oraz CBOT (Chicago Board of Trade), Chicago Board Options Exchange, Chicago Mercantile Exchange, Ice Futures, International Securities Exchange, NYBOT (New York Board of Trade), NYMEX (New York Mercantile Exchange), PCX (Pacific Exchange), PHLX (Philadelphia Stock Exchange) b) Australii, na rynku Australian Stock Exchange, Sydney Futures Exchange, c) Islandii, na rynku Iceland Stock Exchange, d) Japonii, na następujących rynkach: Nagoya Stock Exchange, Osaka Stock Exchange, Tokyo Stock Exchange, e) Korei Południowej, na rynku Korea Stock Exchange, f) Meksyku, na rynku Mexico Stock Exchange (Bolsa Mexicana de Valores), g) Nowej Zelandii, na rynku New Zealand Stock Exchange, h) Szwajcarii, na rynku Swiss Exchange, Swiss Market Data i) Turcji, na rynku Istanbul Stock Exchange. j) Kanadzie, na rynku Canadian Exchange Group, Bourse de Montreal, TSX Group, k) Norwegii, na rynku Oslo Stock Exchange, 2) utrzymuje taką część Aktywów, która pozwala na realizację transakcji. Aktywa te obejmują w szczególności papiery wartościowe, Instrumenty Rynku Pieniężnego i inne prawa majątkowe w przypadku, gdy transakcja przewiduje fizyczną dostawę tych papierów wartościowych, Instrumentów Rynku Pieniężnego lub innych praw majątkowych albo środki pieniężne lub płynne papiery wartościowe w przypadku, gdy transakcja przewiduje rozliczenie pieniężne. 5. Subfundusz może zawierać umowy, których przedmiotem są Niewystandaryzowane Instrumenty Pochodne, pod warunkiem, że: 1) stroną transakcji jest podmiot z siedzibą w Rzeczypospolitej Polskiej, państwie członkowskim lub państwie należącym do OECD innym niż państwo członkowskie, podlegający nadzorowi właściwego organu nadzoru nad rynkiem finansowym lub kapitałowym w tym państwie, 2) instrumenty te podlegają codziennie możliwej do zweryfikowania wycenie według wartości godziwej, 19

20 3) instrumenty te mogą zostać w dowolnym czasie przez Subfundusz, sprzedane lub pozycja w nich zajęta może być w dowolnym czasie zlikwidowana lub zamknięta przez transakcję równoważącą, 4) bazę dla tych instrumentów stanowią: a) indeksy giełdowe, b) dłużne papiery wartościowe lub Instrumenty Rynku Pieniężnego, c) kursy walut, d) stopy procentowe. Umowy, których przedmiotem są Instrumenty Pochodne, w tym Niewystandaryzowane Instrumenty Pochodne zawierane są między innymi w celu ograniczenia ryzyka inwestycyjnego Subfunduszu. Ryzyko to ulega więc zmniejszeniu poprzez zawieranie tych umów. Jednakże umowy te pociągają za sobą określone w umowie zobowiązania finansowe ze strony kontrahenta, które powodują powstanie ryzyka niewypłacalności kontrahenta, co wpływa na wzrost ryzyka kredytowego. 2. Opis ryzyka związanego z inwestowaniem w Jednostki Uczestnictwa Funduszu, w tym ryzyka inwestycyjnego związanego z przyjętą polityką inwestycyjną Funduszu 2.1 Opis ryzyka inwestycyjnego związanego z polityką inwestycyjną Subfunduszu, z uwzględnieniem strategii zarządzania i szczególnych strategii inwestycyjnych stosowanych w odniesieniu do inwestycji na określonym obszarze geograficznym, w określonej branży lub sektorze gospodarczym albo w odniesieniu do określonej kategorii lokat, albo w celu odzwierciedlenia indeksu akcji lub dłużnych papierów wartościowych: a) ryzyko związane z polityką inwestycyjną Novo Małych Spółek Wschodnioeuropejskich; Inwestowanie do 100% Aktywów Novo Małych Spółek Wschodnioeuropejskich w tytuły uczestnictwa SEB Eastern Europe Small Cap Fund wiąże się z koniecznością poniesienia ryzyka wynikającego z działalnością SEB Eastern Europe Small Cap Fund będącego subfunduszem wydzielonym w ramach SEB Sicav 2. Ryzyko rynkowe Jest to ryzyko ogólne towarzyszące ono każdemu rodzajowi inwestycji. Podstawowym czynnikiem wpływającym na osiągane ceny papierów wartościowych są wyniki na rynkach kapitałowych oraz wyniki gospodarcze poszczególnych emitentów, co z kolei ma wpływ na ogólną gospodarczą i polityczną sytuację w poszczególnych krajach lub sektorach. Ryzyko stóp procentowych Dokonywane przez SEB Sicav 2 inwestycje w oprocentowane papiery wartościowe narażone są na ryzyko zmiennych stóp procentowych. Ryzyko to może wynikać z wahań stóp procentowych w walucie, w której denominowane są aktywa papierów wartościowych SEB Sicav 2. Kiedy rynkowa stopa procentowa rośnie, cena oprocentowanych papierów wartościowych znajdujących się w portfelu inwestycyjnym subfunduszu wchodzącym w skład SEB Sicav 2 może spaść. Taka sytuacja ma miejsce szczególnie wtedy, gdy subfundusze wchodzące w skład SEB Sicav 2 zobowiązane są trzymać oprocentowane papiery wartościowe o dłuższym okresie spłaty i mniejszej nominalnej stopie procentowej. Ryzyko kredytowe Zdolność kredytowa (wypłacalność i gotowość do zapłaty) emitenta papierów wartościowych będących w posiadaniu przez SEB Sicav 2 może spaść. Obligacje lub instrumenty dłużne niosą za sobą ryzyko kredytowe dotyczące emitenta, a ocena zdolności kredytowej emitenta może tu posłużyć za punkt odniesienia. Obligacje i instrumenty dłużne wyemitowane przez emitenta o niższej zdolności kredytowej uważa się zwykle za papiery wartościowe o większym ryzyku kredytowym i większym ryzyku związanym z utratą zdolności płatniczej emitenta, niż ma to miejsce w przypadku instrumentów wyemitowanych przez emitenta o wyższej zdolności kredytową. Jeśli emitent obligacji lub instrumentów dłużnych ma kłopoty finansowe lub ekonomiczne, może mieć to wpływ na wartość obligacji lub instrumentów dłużnych (wartość ta może spaść do zera) oraz płatności dokonane na podstawie tych obligacji czy instrumentów dłużnych (płatności te mogą spaść do zera). Ryzyko utraty zdolności płatniczej Poza ogólnymi tendencjami panującymi na rynkach kapitałowych, wyniki osiągane przez danego emitenta również mają wpływ na cenę inwestycji. W szczególności nie można całkowicie wyeliminować ryzyka spadku aktywów emitenta, nawet przy bardzo dokładnej selekcji papierów wartościowych. Ryzyko płynności Ryzyko płynności występuje wtedy, gdy dane papiery wartościowe są trudno zbywalne. Zasadniczo, zawierane przez SEB Sicav 2 transakcje nabycia muszą mieć za przedmiot papiery wartościowe, które będzie można ponownie sprzedać w dowolnym momencie. Niemniej jednak, zbycie określonych papierów wartościowych może okazać się trudne w danym czasie, na pewnych etapach lub w określonych segmentach wymiany. Występuje również ryzyko, że papiery wartościowe znajdujące się w obrocie na płytkim rynku mogą być narażone na znaczne zmiany cen. Ryzyko związane z inwestowaniem w małe spółki Aktywa SEB Eastern Europe Small Cap Fund mogą być inwestowane głównie w małe spółki. Dokonywanie inwestycji w papiery wartościowe emitowane przez mniejsze, mniej znane spółki wiąże się z większym ryzykiem oraz ze zwiększonym prawdopodobieństwem zmienności cen tych papierów, wynikającym z mniej pewnymi perspektywami wzrostu cechującymi mniejsze firmy, mniejszym stopniem płynności rynku takich papierów oraz większej wrażliwości takich spółek na zmienne warunki rynkowe. Ryzyko bankructwa i rozliczenia transakcji z kontrahentem Dokonując transakcji pozagiełdowych (OTC) SEB Sicav 2 może być narażony na ryzyko związane z sytuacją kredytową kontrahentów oraz ich zdolności do wypełnienia warunków kontraktów, które zostały z nimi zawarte. Dlatego też, zawierając jakiekolwiek transakcje futures, opcyjnie lub transakcje swap bądź stosując inne instrumenty pochodne, SEB Sicav 2 narażony będzie na ryzyko bankructwa kontrahenta, który może nie być w stanie wypełniać zobowiązań umownych. Ryzyko rozliczenia transakcji to ryzyko, że nie zostanie dokonane oczekiwane rozliczenie w systemie transferu. Ryzyko dotyczące instrumentów pochodnych Instrumenty pochodne to ogólna nazwa instrumentów generujących przychody z aktywów bazowych. Instrumentami tymi są umowy kupna lub sprzedaży aktywów bazowych w przyszłym terminie i po ustalonej cenie. Przychód z umowy zależy od przychodu z aktywów bazowych. Najczęstszymi instrumentami pochodnymi są transakcje futures, transakcje opcyjnie i transakcje swap. Szczególne ryzyka związane z instrumentami pochodnymi: a) instrumenty pochodne są zawierane na czas określony i wygasną, 20