HISTORIA i NAJDŁUŻSZA WOJNA NOWOCZESNEJ EUROPY WSPÓŁCZESNOŚĆ. Od redakcji: ZIEMOWIT RADOGOSTOWICZ

Transkrypt

1 Od redakcji: HISTORIA i Szanowni Państwo! W kolejnym numerze biuletynu Republikanów w Poznaniu znajdziecie dwa teksty dotyczące tematów lokalnych Ziemowita Radogostowicza z okazji 95 rocznicy zakończenia zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego ( Najdłuższa wojna nowoczesnej Europy ) oraz Pawła Norberta Strzeleckiego o Dworcu Kolejowym Poznań Główny ( Plan ratunkowy). Lokalne, poznańskiego inicjatywy Klubu Republikańskiego podjęte w ostatnim okresie zostały zawarte także we wstępie do artykułu Macieja Kokorniaka. Pozostałe teksty tego numeru stanowią odbicie toczących się w Stowarzyszeniu Republikanie dyskusji. Łukasz Faliszewski w polemice z opublikowanym w numerze pierwszym artykułem Pawła N. Strzeleckiego krytycznie ocenia szanse Jarosława Gowina na dokonanie przełomu w polskiej polityce. Maciej Kokorniak w artykule Dlaczego? przedstawia zagrożenia, przed jakimi staje Polska oraz uzasadnia konieczność podjęcia działań zaradczych. W planach tych działań Republikanie oraz nasze idee znajdują ważne miejsce. Ziemowit Radogostowicz znajduje w historii inspiracje dla tworzenia realistycznych planów na przyszłość. Z kolei artykuł Pawła N. Strzeleckiego ( Dialog o edukacji ) wpisuje się w nurt postulujący ewolucyjne zmiany, połączone z głęboką analizą historii i akceptacją dla osiągnięć Polski. Z innych pism możemy się dowiedzieć, że Stowarzyszenie Republikanie przeżywa głębokie zawirowania polityczne. Z naszego dowiecie się także, że przełomy polityczne mogą być inspirujące, a Biuletyn Republikanów jest jak nasza idea wielowątkowy, wielonurtowy i łączący różne postawy. Zapraszamy do lektury! Paweł Norbert Strzelecki redaktor naczelny WSPÓŁCZESNOŚĆ ZIEMOWIT RADOGOSTOWICZ NAJDŁUŻSZA WOJNA NOWOCZESNEJ EUROPY - czyli wszystko to co Poznaniacy chcą powiedzieć Polakom Dlaczego w Wielkopolsce nie wybuchały powstania? - bo były zakazane 27 grudnia 1918 roku wybuchło powstanie wielkopolskie, które zakończyło się 16 lutego następnego roku. Nie do konca słusznie choc tez nie bez powodu, określane jako jedyne polskie powstanie zakończone pełnym sukcesem. W rzeczywistości było to drugie powstanie zorganizowane przez Wielkopolan. W 1806 roku oczyszczona z pruskich z ołnierzy Wielkopolska utworzyła z powstańczych oddziałów liczącą szabel i zorganizowana na wzor francuski armię, wyręczaja c tym samym Napoleona z konieczności walki o te ziemie. Jak uczy nas historia Napoleon poniosł klęskę, a sytuacja w Europie wrociła mniej więcej do poprzedniego porza dku. Polska wcia z pod zabora-

2 mi, rozdarta przez trzy obce mocarstwa rozpoczęła długi proces polegaja cy na zachowaniu (a wg. wielu historykow - utworzeniu, jako z e częę sto za pocza tek wspołcześnie rozumianego poczucia narodowości uznaje się powstanie styczniowe) polskiego etosu narodowościowego. W kaz dym z zaborow walka ta wygla dała inaczej ze względu na specyfikę państw, które okupowały tereny Rzeczypospolitej. W Wielkopolsce wybrano drogę, ktora była wielokrotnie krytykowana, ale okazała się byc najbardziej skuteczna. O narod walczono nie powstaniami, zamachami i konspiracja. Postawiono na oddolne budowanie społeczenstwa, co zaowocowało silna struktura społeczna będa ca w stanie w odpowiednim momencie zadac przeciwnikowi jeden silny i celny cios, ktory w konsekwencji przyczynił się nie tylko do wła czeniu ziem księstwa Poznanskiego do nowo-powstałej Rzeczypospolitej, ale pośrednio takz e to powstan S la skich i plebiscytow na spornych terytoriach. Wydarzenia od konca wojen napoleonskich do 1919 roku, na terenie księstwa poznanskiego nazywany jest często "najdłuz sza wojna nowoczesnej europy". Warto zadać sobie pytanie jakie czynniki zadecydowały o sukcesie wielkopolskiej drogi oraz jakie wnioski z tej historii może wyciągnąć współczesna Polska. Pocza tki nie były łatwe. Zacofane rolnictwo i przemysł, oraz brak elit spowodowane w znacznej mierze polityka zaborcow stawiały Poznaniakow w bardzo niekorzystnej pozycji. Dodatkowo rosna ca liczba Niemcow, czy przewaga jaka mieli w tym czasie, wynikaja ca z polityki germanizacyjnej dodatkowo pogarszała szanse przetrwanie polskiego etosu. Pierwsze powstanie wielkopolskie częściowo poprawiło los polakow. Juz po powrocie zaborcy, umoz liwiono im choc by podejmowanie pracy w urzędach panstwowych. Gospodarka jednak wcia z była w ruinie, rolnictwo mało wydajne, a kultura praktycznie zerowa (co było spowodowane brakiem środkow na jej finansowanie). Wtedy właśnie w księstwie Poznanskim rozbłysnęła idea pracy organicznej u podstaw. Przez prawie 120 lat az do wybuchu I Wojny S wiatowej Wielkopolska, a wraz z nia Wielkopolanie zmienili się nie do poznania. Wymagało to jednak pewnego zmysłu organizacyjnego i instynktu samozachowawczego. Pewne cechy Po- 2 znaniakow, choc dzisiaj przedstawiane w rozlicznych o poznaniakach dowcipach, swoje korzenie maja właśnie w tym okresie. Chociaz często sa (mniej lub bardziej pieszczotliwie) przedstawiane jako przywary, w Poznaniu traktowane sa z dumą. Tutaj należy się mała dygresja. Obszar tzw. Wielkiego Księstwa Poznańskiego wchodził w skład Prus, a później Rzeszy Niemieckiej. Nie było to w historii Wielkopolan bez znaczenia. Przez cały okres zaborów na tych ziemiach panowało silne poszanowanie prawa. Owe prawo choć często antypolskie było respektowane co do litery. To co było zawsze największą przewagą zaborców, dało dużą szansę polakom. Każde propolskie działanie - społeczników, patriotów, edukatorów, tak długo jak nie łamało przepisów, nie mogło być przez władze potępione. Tak więc, w przeciwieństwie do np. zaboru Rosyjskiego, istniała tu inna możliwość walki o niepodległość. Wystarczyła dobra znajomość przepisów i gdy było trzeba - kruczków prawnych. To pozwalało rozwinąć inne metody walki o polskość, niż było to spotykane w pozostałych zaborach. Wielkopolska walka wyglądała inaczej i w ujęciu ogólnym można ją sprowadzić do kilku elementów. Pierwszy, często poza wielkopolska traktowany nieprzychylnie, polegał na pewnej niecheci do skazanych na poraz ke powstan. Walka z trzema zaborcami rownocześnie jawiła się jako coś bezsensownego i z gory skazanego na poraz kę. Wielkopolska droga polegała na czekaniu na odpowiedni moment, w ktorym takie wydarzenie miało by uzasadniona rację bytu. W międzyczasie walke nalez ało owszem podja c, ale na płaszczyznie ekonomicznej i kulturowej. Patriotyzm zacza ł się przejawiac przez tak przyziemne rzeczy jak dbanie o swoje gospodarstwo, naukę języka (w pozniejszym czasie często prowadzona w warunkach konspiracji), budowanie polskiego handlu, przemysłu, czy instytucji finansowych. Narodziło się przekonanie, z e nalez y kupowac w polskich sklepach czy wspierac polskie firmy. W tym czasie powstało wiele organizacji społecznych i projektow maja cych poprawic stan przedstawicieli polskiego etosu. W rezultacie wzrastała zarowno świadomośc obywateli jak i ich zamoz nośc. Jako, z e była to jedyna droga walki o polskośc, poznanskie elity motywowały

3 do przedsiebiorczosci i roztropnosci finansowej, reszte społeczenstwa. Poznaniak nie jest ska py jest gospodarny. Jest tez punktualny i dobrze zorganizowany. Inaczej nie wygrałby konkurencji z Prusakiem. Powstawały spółdzielnie, rozwinęło się rolnictwo, społeczenstwo się bogaciło. Nie oznacza to jednak, z e sytuacja była idylliczna. Z czasem utrudnienia, ktore stawiano, tym ktorzy identyfikowali się z polskościa, piętrzyły się coraz bardziej. Doszło do tego, że w szkołach zakazano uczyc języka polskiego, oraz w języku polskim (jest to jeden z nielicznych momentow kiedy, odpowiedzia była działalnośc konspiracyjna, czyli uczenie dzieci języka polskiego poza szkoła - w ukryciu). Gdy tylko było to moz liwe, działania nalez ało podejmowac zawsze zgodnie z obowiązującym prawem. Zamiast trafiac do więzien, nalez ało walczyc o polskośc, dlatego prawo nalez ało naginac, omijac, wynajdywac kruczki ale nigdy nie łamac. Gdy zakazano Polakom zakupu ziemi robiono wszystko, by nie wyprzedawac tej, ktora była w polskich rękach. Gdy nie wolno było budowac domow, budowano domy na kołkach by omina c prawna definicję (np. słynny woz Drzymały). Wszystkie grupy społeczne zdawały sobie sprawę, z siły ktora wynikała z ich jedności, totez wszystkie grupy społeczne dbały o dobro wspolne w sposob jednakowy. Zbudowano silne społeczenstwo, ktore co waz ne było stac na wspieranie własnej kultury (np. poprzez budowę Teatru Polskiego zbudowanego ze składek, z widocznym na fasadzie napisem Narod Sobie ). Takie podejście musiało zaowocowac. I zaowocowało. Miast zsyłek, aresztow, niepotrzebnych śmierci społeczenstwo rosło w siłę. W koncu w 1918 roku pojawił się dobry moment. Powstanie nie było przygotowane, wcześniej zaplanowane. Było bardzo impulsywne. Wydawało by się, z e było zaprzeczeniem Poznanskich wartości, ale tłum dobrze wyczuł moment. Gdy Ignacy Jan Paderewski przyjechał do Poznania ludzie byli blisko euforii. I wtedy tez ukazała się siła tak długo budowanego społeczenstwa organicznego. Powstanie mimo braku centralnego dowodzenia rozproszyło się na Wielkopolskę. Dopiero po ponad tygodniu dowodca powstania został mianowany gen. Dowbor-Muśnicki. Dalsza częśc tej historii wszyscy znamy... Wnioski dla III RP Pisza c ten tekst mam na uwadze nie nasza przeszłośc, a przede wszystkim przyszłośc. Obszar Wielkiego Księstwa Poznanskiego był zasadniczo Pruska, a pozniej Niemiecka kolonia. Kapitał był w rękach obcego narodu. Sytuacja wydawała się dramatyczna i beznadziejna. Rozwia zanie było spektakularne. Dzisiaj wielu ludzi podobnie postrzega III Rzeczpospolita. Mimo, iz nie okupowana, a demokratyczna i wolna, to jednak przesia knięta zagranicznym kapitałem. Kapitałem, ktory ma przewagę ze względu na efekt skali. Z jednej strony pomogł on rozwina c się gospodarce, z drugiej niesie ze soba sporo zagroz en nie pozwalaja c się rozwina c rodzimej przedsiębiorczości. Spor o to, czy zastosowany model wprowadzania wolnego rynku, był słuszny czy nie, jest w tej chwili jałowy. Tak jak jałowy jest spor między klasycznymi, a ordo-liberałami w momencie, gdy u władzy od 20lat sa partie etatystyczne. Obecnośc w UE i integracja ekonomiczna ma swoje dobre i złe strony. Powyz szy przykład zrywu polskiego z ywiołu, ktory miał miejsce u Wielkopolan pokazuje, z e bogactwo narodu wynika z cięz kiej i pokornej pracy. Nie wynika natomiast z rozdzierania szat, rozpaczania nad wpływami dawnej agentury, awanturnictwa mylonego z odwaga, czy wzniosłych słowach o walce z przeszłościa. Nie wynika takz e z podporza dkowywania się innym kulturom tylko z racji lepszego ich rozwoju gospodarczego, na odrzucaniu własnej toz samości w imię mylnie rozumianego dialogu i integracji. Jest inna droga - i zaryzykuję stwierdzenie, z e to jest właśnie właściwa Polska droga. Droga, ktora Polacy moga poda z yc i wygrac na tym tak samo, jak kiedyś to juz raz zrobili. Bo przeciez Poznaniacy to tez Polacy. Uwaz am, z e historia Wielkopolan z tego okresu to drugi tak wyśmienity przykład polskiego Republikanizmu od czasow pocza tku Sarmatyzmu. Kiedyś Ronald Reagan powiedział, z e czerpie inspiracje z przeszłości, ale z yje dla przyszłości. Ten tekst powstał poniewaz uwaz am, z e z tej historii nalez y czerpac inspiracje, bo jest ona w stanie odpowiedziec nam na pytanie co nalez y robic, by przyszłośc Polski była taka na jaka zasługuje świetlana. Poznanscy organicznicy Nie było by jednak tego, gdyby nie poznanscy organicznicy oraz ich działalnośc. Trudno więc 3

4 opowiadac o tych wydarzeniach nie przybliz aja c ich sylwetek w kontekście działan, ktore poczynili dla dobra wspolnego. Zyciorysy trzech najwybitniejszych z nich, dobrze ukazuja ekonomiczna walkę o polska toz samośc. Dezydery Chłapowski Polak przejdzie przez wszystko Dezydery Chłapowski ( ) o karierze wojskowej Dezyderego Chłapowskiego moz na by pisac wiele ordynans Napoleona, generał w powstaniu Listopadowym, wybitny dowodca, odznaczony krzyz em Virtutti Militari i Legia Honorowa. Jednak Wielkopolanie pamiętaja go głownie za pracę ktora wykonał jako społecznik i polski patriota. Kiedy w 1815 roku powrocił do Turwii swojego rodzinnego maja tku zastał obraz, ktorego z aden przyszły dziedzic zobaczyc by nie chciał. Zadłuz ony przez nieodpowiedzialnego ojca maja tek był zle zarza dzany i zacofany, w z aden sposob nie rokuja c na spłatę zobowia zan. W latach udał się w podroz do Anglii gdzie na maja tku znajomych nauczył się najnowocześniejszych w tamtym czasie technik rolniczych. By tego dokonac sam parał się praca fizyczna, by dogłębnie zaznajomic się z technikami i narzęę dziami wtedy stosowanymi (z elazny pług, płodozmian, zamiast trojpolowki, itp.). Po powrocie porozumiał się z wierzycielami, a zyskany czas wykorzystał by przekształcic Turew w najlepsze gospodarstwo w Wielkim Księstwie Poznanskim. Daja c przykład i dziela c się swoja wiedza walnie przyczynił się do modernizacji wielkopolskiego rolnictwa. Angaz ował się w wiele inicjatyw i projektow jak Ziemstwo Kredytowe, Towarzystwo ubezpieczen od ognia, czy pomoc Hipolitowi Cegielskiemu przy tworzeniu jego legendarnych juz zakładow. Warto zauwaz yc, z e na chwilę przed wybuchem I Wojny S wiatowej, wielkopolskie rolnictwo było jednym z najnowocześniejszych w europie, mimo jego fatalnego stanu 100 lat wcześniej. W kontekście dzisiejszej masowej emigracji wielu Polakow do krajow zachodnich pokazuje to pewna nadzieję to co dzisiaj wydaje się dramatem demograficznym, odpowiednio wykorzystane moz e stac się nowa szansa. 4 Hipolit Cegielski Podstawa materialna narodu jest ziemia, przemysł i handel. Kto ziemie, przemysł i handel oddaje w rece cudzoziemcow, ten sprzedaje narodowos c swoja, ten zdradza swoj narod Hipolit Cegielski ( ) filolog i przemysłowiec. Pocza tkowo nic nie zapowiadało jego kariery przemysłowca. Po powrocie do Poznania, z Berlina gdzie obronił pracę doktorska z filozofii, został nauczycielem języka polskiego i językow staroz ytnych. W 1846 roku przeciwstawił się kontroli domow swoich uczniow za co został wydalony z pracy. Jego dalsza historia przypomina Amerykanskie historie od zera do milionera. Najpierw był sklep z narzędziami, potem warsztat sprzętu rolniczego, następnie mała fabryka narzędzi rolniczych, a w koncu zakład produkuja cy m.in. lokomobile zatrudniaja cy około 300 osob w 1869 roku. Oprocz tego angaz ował się społecznie, angaz uja c się w Towarzystwo Pomocy Naukowej, Towarzystwo Przemysłowe, Poznanskie Towarzystwo Przyjacioł Nauk. Załoz ył pierwszy w poznaniu niezalez ny dziennik - Gazeta Polska, gdy upadł pisał do Gonca Polskiego. Karol Marcinkowski Wychowanie nasze jest to dług zacia gniony u ogołu, z czego sie w swym czasie wypłacac winnis my Karol Marcinkowski ( ) wybitny lekarz i światowy autorytet w leczeniu cholery. Był filantropem, słyna cym m.in. z darmowego leczenia (czy nawet kupowania lekow) biedoty. W 1841 załoz ył Poznanskie Towarzystwo Pomocy Naukowej organizacji maja cej na celu rozwoj polskiej nauki oraz wspieranie edukacji u biednej młodziez y. Karol Marcinkowski poprzez swoj pragmatyzm był przeciwnikiem nieprzemyślanej walki o wolnośc. Jako orędownik pracy organicznej uwaz ał, z e o wolnośc nalez y walczyc innymi metodami niz wykrwawiaja ce nas powstania. Sprawa Polska miała byc realizowana poprzez budowę silnej gospodarki oraz wzrost siły politycznej. Jed-

5 nym z efektow jego przekonan był Bazar budynek ktorego załoz eniem było wspieranie sprawy polskiej słuz ył jako hotel dla przybywaja cych do Poznania wielkopolskich ziemian, stanowił siedzibę wielu polskich organizacji. Na parterze znajdowały się polskie sklepy (gdzie swoj sklepi załoz ył m.in. H. Cegielski). - POZNAŃ PAWEŁ NORBERT STRZELECKI Ziemowit Radogostowicz PLAN RATUNKOWY Sama budowa nowego dworca kolejowego Poznań Główny w Poznaniu nie wzbudziła takich kontrowersji jak jego otwarcie. Dopiero gotowy dworzec i jego otoczenie poddano gruntownej i wnikliwej, choć niezbyt rzetelnej analizie. Krytyka zarówno samego dworca jak i przyjętych rozwiązań komunikacyjnych oraz galerii handlowej stała się w Poznaniu popularna. I jest to krytyka totalna, mająca na celu w mniejszym stopniu ułatwienie pasażerom dotarcia do celu podróży, w większym stopniu dotarcie krytykom do celu jakim jest władza i popularność. Spróbuję więc krytykować inaczej. Dobra koncepcja, ale... Klimat panujący wokół mistrzostw piłkarskich EURO 2012 wymuszał powszechny entuzjazm dla takiego projektu dworca kolejowego, jaki będzie zrealizowany szybko, a hasło zdążymy na Euro stało się kluczowe. Dopiero po zakończeniu imprezy rozejrzeliśmy się uważniej po budynku i otoczeniu dworca, by zauważyć że wykonanie inwestycji nie przystaje do naszych oczekiwań. Dobra była koncepcja dworca zdecentralizowanego, otaczającego tory i łatwo dostępnego z każdej z trzech dzielnic, na połączeniu których Poznań Główny leży. W przeciwieństwie do starego budynku dworcowego nie musimy dostać się na środek torowiska, aby skorzystać z umieszczonej w nim infrastruktury i usług, kupić bilet czy zapoznać się z rozkładem jazdy. W przeciwieństwie do budynku starego dworca dojazd do nowego z Rataj lub Wildy nie wymaga objechania połowy miasta. 5

6 Natomiast desperacka krytyka otaczającego Dworzec Główny centrum handlowego City Center jest o tyle pozbawiona sensu, że na każdym dworcu większość powierzchni zajmuje handel. Przykładem była hala starego dworca w Poznaniu w ostatnich miesiącach funkcjonowania, gdzie przy drzwiach był kiosk, środek zajmował stragan z książkami, od słupa przy schodach do końca hali handel i usługi były wciśnięte w każdy wolny kąt i budki na środku, a za ścianą znajdował się dyskont. Prawdziwe mankamenty dworca Poznań Główny są inne, niż bliskość galerii handlowej. Mankament pierwszy: stracona szansa Mostu Dworcowego Przede wszystkim zaniedbano integrację dworca Poznań Główny z Mostem Dworcowym: choć zbudowano na nami przystanek komunikacji Zintegrowane Centrum Komunikacyjne (dziś Poznań Główny ), to rozpięty nad całym torowiskiem, przylegający do budynku dworcowego i wyposażony w zejścia i windy na wszystkie perony most jest zupełnie niewykorzystany od przystanku odcina go dwupasmowa nitka drogi klasy głównej, a chodnik po stronie dworca jest zbyt wąski. Plan ratunkowy: Należy w wersji tańszej zlikwidować południową (prowadzącą w kierunku Wildy i Nowego Miasta) nitkę i ruch puścić tylko nitką północną dwa wąskie pasy w kierunku wschodnim, barierka, dwa wąskie (po likwidacji prawie nieużywanego chodnika od strony Kaponiery) na zachód. W wersji droższej przebudować torowisko tramwajowe tak, aby przesunąć je bliżej dworca: wtedy na północnej stronie ruch samochodowy odbywałby się dwoma normalnymi pasami rozdzielonymi barierką w obydwie strony. W obydwu wersjach miejsce bliższej dworca, południowej nitki zajęłyby poprowadzone przez całą długość Mostu Dworcowego wygodny chodnik i ścieżka rowerowa. Tak urządzony i lepiej oświetlony Most Dworcowy spełniłby też rolę kładki dworcowej. Umożliwiłby pasażerom po wyjściu z budynku dworca (na Most) łatwe dostanie się na określone perony za pomocą już istniejących szerokich schodów i wind - oznaczonych numerami peronu i tablicami z godziną odjazdu pociągu. Niepotrzeb- 6 na też byłaby już dyskusja o przejściu dla pieszych samochody płynnie poruszałyby się po swojej (północnej) stronie Mostu, a przejście podziemne umożliwiałoby pieszym i rowerzystom przejście na Towarową. Biegnąca wzdłuż torów tramwajowych ścieżka rowerowa oddzielałaby je od chodnika, tworząc wraz z dworcem zintegrowaną całość. Kolejno: dworzec, chodnik, rowery, tramwaje, samochody. Most spełniałby podstawową rolę komunikacyjną na Dworcu, tunel w tym układzie pozostałby pomocniczy. Największym minusem takiego rozwiązania jest konieczność przebudowy skrzyżowania Matyi, Towarowej i Wujka, tak aby samochody zjeżdżające z Mostu w stronę Nowego Miasta przecięły torowisko oraz związane z tym spowolnienie ruchu tramwajowego. Przy bardziej skomplikowanym układzie skrzyżowania dłuższy postój nawet zsynchronizowany z przystankiem - jest nieunikniony. Korzyść z wykorzystania Mostu Dworcowego przeważy jednak minusy. Z drugiej strony niejawna umowa, o jaką podejrzewamy Trigranit, Koleje i Poznań, dotycząca zorganizowania głównego wejścia na dworzec przez galerię handlową nie musi być dotrzymana pomimo zajadłej krytyki mediów i w mediach tłumy odwiedzających wskazują, że klientów galerii City Center nie zabraknie nawet wtedy, gdy główne drogi dojścia nie będą prowadzić przez jej schody ruchome. Mankament drugi: błędnie zlokalizowany przystanek Most Dworcowy Po drugie, dworzec zdecentralizowany wymaga dużo lepszej, bardziej dopasowanej komunikacji tramwajowej. Dzisiejsza lokalizacja przystanku tramwajowego Most Dworcowy nie odpowiada ani prawdzie ani potrzebom,. Prawdzie, gdyż na Moście Dworcowy aktualnie znajduje się przystanek Dworzec Główny (dawniej ZCK ), a potrzebom gdyż zarówno wysiadający na tym przystanku pasażerowie kolei i autobusów dalekobieżnych, jak i klienci Targów Poznańskich mają wrażenie, że znajduje się on po złej stronie skrzyżowania. Plan ratunkowy: Przeniesienie ruchu samocho-

7 dowego na północną stronę Mostu Dworcowego umożliwia przeniesienie przystanku Most Dworcowy na sam most, na jego zachodni skraj (tj. nad peronem 6 ). W rezultacie główne przejście dla pieszych do Targów znalazłoby się po południowej (łazarskiej) stronie skrzyżowania, dokładnie na wprost głównych drzwi, z dodatkowym przystankiem dla tramwajów jadących od Kaponiery lub Bałtyku na Dworzec Zachodni. Przesunięcie przystanku w bardziej logiczne miejsce już samo w sobie jest zyskiem w połączeniu z przebudową Mostu Dworcowego stworzy nową jakość. Mankament trzeci: wschodnie wejście do tunelu. Przebudowany Most Dworcowy jest o tyle konieczny, że obsługujący dotychczas ruch na dworcu Poznań Główny dworcowy tunel przestał spełniać swoja rolę jest położony zbyt daleko od budynku dworcowego, a dojście tunelem z przystanku PST Dworzec Zachodni na przystanek Dworzec Główny (dawniej ZCK ) jest zbyt skomplikowane. Plan ratunkowy: Rozwiązanie jest drogie, ale z czasem stanie się konieczne: przebudowa tunelu. Wydłużenie tunelu po stronie wschodniej aż do ul. Wujka umożliwi łatwe przejście od Wildy pod Galerią City Center i dostanie się na perony lub na przystanek Dworzec Zachodni PST. Oczywiście jest możliwe przejście górą przez Dworzec Główny, ale bez całkowitej przebudowy Mostu Dworcowego umożliwia to wygodne dostanie się tylko na perony 1-3 oraz 4a (Dworzec Letni) przedostanie się na perony 4-6 oraz PST wymaga dwukrotnej zmiany poziomu w różnych miejscach. Wydłużenie tunelu na wschód zlikwiduje taką konieczność. Ulica Dworcowa, która dotychczas zapewniała samochodowy dojazd do dworca poznańskiego zawsze pozostanie niewygodna ze względu na konieczność objeżdżania centrum miasta. Mankament czwarty: kasy, biletomaty, tablica odjazdów Dworzec zdecentralizowany ma specyficznie, odmienne od potrzeb dworca centralnego, potrzeby dotyczące rozmieszczenia biletomatów muszą one zostać umieszczone w różnych miejscach, na wszystkie podejściach do Dworca i peronów. Plan ratunkowy: Biletomaty powinny znaleźć się przede wszystkim na przebudowanym Moście Dworcowym, zwłaszcza na obydwu przystankach tramwajowych. Koło nich lub nad nimi umieści należy małe tablice odjazdów pociągów. Dodatkową kasę oraz biletomaty umieścić można na wejściu do przedłużonego na wschód tunelu dworcowego., tworząc Dworzec Wschodni jako funkcjonalne odbicie lustrzane Dworca Zachodniego. Biletomat powinien znaleźć się także pod Mostem Dworcowym. Korzystałem z pracy mgr inż. Eweliny Sior, PP Ocena jakości dojścia do pociągów pasażerów na wybranych stacjach kolejowych Paweł Norbert Strzelecki Umożliwiłoby ono także jeszcze ważną zmianę, dotyczącą pasażerów zmotoryzowanych skoncentrowanie ich obsługi na ul. Wujka, przed głównym wejściem do City Center. Byłoby to wygodne zarówno dla pasażerów jak i dla kierownictwa galerii pasażerowie posiadający bilet mogliby wejść od razu do tunelu, aby przejść na wybrany peron lub na Dworzec Zachodni, pasażerowie korzystający z infrastruktury Dworca dostaliby się do niego przez najwygodniejsze główne wejście do City Center. 7

8 - POLEMIKA CZY JAROSŁAW GOWIN MOŻE WYGRAĆ WYBORY PARLAMENTARNE W 2015 ROKU? ŁUKASZ FALISZEWSKI - Odpowiedź na artykuł Pawła Norberta Strzeleckiego Paweł zaczyna swoją analizę od postawienia dwóch tez. Pierwsza mówi o nadchodzącym rychło kryzysie politycznym, i z nią można polemizować. Platforma Obywatelska od dawna jest partią bezideową, partią władzy, partią stołków, układów i kolesiostwa. Co rusz media donoszą o nowych aferach z udziałem, które są szybko przykrywane przez dyżurnych ideologów. Jednak powoli społeczeństwo otwiera oczy, podnosi się z foteli i dostrzega, że Zielona Wyspa była tylko w planach. Do głosu dochodzi młode pokolenie wyborców, w 2015 roku będą to roczniki , które widzą po starszych kolegach i koleżankach, że Polska Donalda Tuska i Jarosława Kaczyńskiego, Polska klinczu dwóch konglomeratów partyjnych, nie da im szans na dobrą przyszłość. Z tą różnicą, że do gry od przyszłego roku wejdą pieniądze z Unii Europejskiej, a więc kolejne obietnice Polski w budowie, kolejne przekazy o ogromnym skoku cywilizacyjnym swoją drogą jak bardzo wytarte stało się już to stwierdzenie. Do gry wejść mogą również pieniądze zagarnięte przez koalicję rządzącą z OFE. Niech Bóg i wszyscy Święci chronią nas przed takim scenariuszem, jednak obawiam się, że naciski na Trybunał Konstytucyjny ze strony obecnego układu rządzącego, będą tak silne, że Polacy stracą miliardy złotych, za które politycy będą mogli opłacić kolejną kampanie wyborczą. Platforma Obywatelska, jak powszechnie wiadomo jest pierwszą w historii III Rzeczpospolitej partią, która wygrała drugą kadencję. Układ biznesowy, cały establishment w jaki wtłoczony są jej tryby, jest pokaźnych rozmiarów, i jak również mniemam potężnych możliwości. Wszyscy będą bronili się na wszystkie możliwe sposoby, przed możliwością powrotu 8 PiS i mitu tzw. IV RP. Ja osobiście doceniam ogromny rozmiar i siłę układu obecnie rządzącego w Polsce. Co prawda zaczyna on krwawić z różnych stron, lecz póki co nie stało się jeszcze nic na tyle poważnego by można było wieszczyć, że wykrwawi się na śmierć. A doskonale wiemy co robi, że pozwolę sobie na takie porównanie bestia zepchnięta do ściany. Podsumowując kryzys polityczny jest oczywiście możliwy, jednak należy mu pomóc i liczyć również na łut szczęścia. Po drugie, Paweł stawia Jarosława Gowina w charakterze potencjalnego lidera, który swoją osobą będzie potrafił przyciągnąć elektorat niezdecydowany, oraz należący po części do PiS-u i Platformy. Jarosław Gowin przez 6 lat był politykiem Platformy Obywatelskiej, co oznacza, że przez niecałe 6 lat, gdyż jego wolta rozpoczęła się w pierwszym kwartale tego roku, brał udział we wszystkich projektach partyjnych i rządowych. Oczywiście, reforma sądownictwa i deregulacja, o której wspomina Paweł, należy zapisać do jego zasług. Przekaz medialny i komentarze speców po jego sobotniej konwencji, pozwolę sobie przemilczeć, gdyż były tendencyjne. Trudno spodziewać się, żeby mainstreamowe media i kreatorzy opinii, byli przychylnie nastawieni do nowej inicjatywy, która silnie podkreśla konserwatywne podłoże ideologiczne, oraz zapowiada zmianę sposobu rządzenia. Natomiast z rozmów drugoplanowych, internetowych, w cztery oczy ze znajomymi, jak to Jarosław Gowin lubi powtarzać: z rozmów z Polakami, wielu z nich podkreśla właśnie małą wiarygodność Gowina. To o czym Paweł wspomniał, czyli bardzo niski stopień zaufania do polityków i instytucji państwowych wśród obywateli, dotyczy również byłego ministra sprawiedliwości. Wynika to głównie z faktu, iż jak wspomniałem firmował on swoim nazwiskiem zdecydowaną większość projektów, jakie ujrzały światło dzienne w czasach obecnie rządzącej koalicji. Kolejną kwestią, z którą oczywiście ciężką pracą ze specami od PR da się zniwelować, jest w mojej opinii słaba nośność Jarosława Gowina. Jego słowa z sobotniej konwencji: Polska musi iść razem, bo tylko razem możemy były bardziej wypowiedziane tembrem i tonem staruszka, który powoli żegna się z tym światem, aniżeli żywego i krewkiego lidera, który samym swoim wizerunkiem i sposobem przemawiania jest zachęcić Polaków do

9 siebie, i własnej inicjatywy. Nie odmawiam krakowskiemu politykowi charyzmy i umiejętności radzenia sobie w mediach, jednakże porównując go w tej kwestii do innych frontmanów, Donalda Tuska, Janusza Palikota, Jarosława Kaczyńskiego czy Leszka Millera, to wypada on bardzo blado. Dużo pracy w zakresie kreowania wizerunku przed Panem Jarosławem. Kolejną kwestią są towarzysze broni. Prominentni przedstawiciele PJN, kanapowej partii, która funkcjonuje w mediach tylko i wyłącznie dlatego, że Paweł Kowal i Marek Migalski są Europosłami, a Paweł Poncyljusz zawsze cieszył się dobrą prasą. Kowal znany z tego, iż zdecydowanie częściej wypowiada się o Ukrainie niż Polsce, i Migalski, tak naprawdę nie wiadomo na czym się znający, przypominają bardziej ludzi, którym spodobała się Bruksela-Strasburg, wygodne fotele, diety i wysoka pensja. Nasz lider, Przemysław Wipler, również obecnie trochę na uboczu, gdyż ciągle nie wyjaśniona pozostaje sprawa zajść na ulicy Mazowieckiej. Elżbieta Jakubiak kojarzona przeze mnie z wypowiedzi, że przedsiębiorcy zawdzięczają to, że mogą funkcjonować urzędnikom. No i sympatyczni John Godson oraz Jacek Żalek. Te wszystkie nazwiska są polskiej opinii publicznej znane, pytanie tylko czy nie zużyte. Co nowego są w stanie zaoferować, co przebije się do mediów i świadomości potencjalnych wyborców. Ogromnym plusem zarówno inicjatywy Godzina dla Polski oraz Stowarzyszenia Republikanie, które tworzą nowy byt polityczny, jest fakt, iż zaangażowały one w swe szeregi setki, tysiące młodych ludzi, którzy nie funkcjonują w polskiej polityce, a są dobrze wykształceni, mają własne biznesy i ogromny zapał do pracy. Nie można również odmówić wszystkim wymienionym przeze mnie liderom tego, iż teraz jest wymarzony czas na zakładanie nowej inicjatywy politycznej. Ze względu na być może, moim zdaniem zbliżający się kryzys polityczny, oraz 4skok wyborczy, od samorządowych i europejskich poczynając. Poza tym mogą stworzyć oni nową jakość polityczną między katolicko-prawicowym PiS-em, który jednak postulaty gospodarcze ma mocno socjalne, oraz Platformą Obywatelską, która miała być liberalna a jest socjalna, miała być konserwatywna ideowo a jest liberalna. Dobra oferta programowa, i dobra praca podczas kampanii wyborczych może również za- gospodarować pewne pole, tzw. wyborców niezdecydowanych. Życzę Polsce Razem jak najlepiej i również jak Paweł nam nadzieję, iż będzie to nowa jakość i siła na polskiej scenie politycznej. Jednak jednocześnie mam poważne obawy o jakość pijarową i merytoryczną liderów. Do wykonania jest ogrom pracy, zarówno u podstaw jak i na samej górze. Bo tylko razem Polska może odnieść sukces w jakichkolwiek wyborach. Łukasz Faliszewski 9