Projekt Poszerzenie możliwości działania wielkopolskich biur

Transkrypt

1

2 Projekt Poszerzenie możliwości działania wielkopolskich biur karier poprzez innowacyjny katalog PRACA powstał w ramach ZPORR, Działanie 2.6. Regionalne Strategie Innowacyjne i Transfer Wiedzy. Projekt finansowany jest ze środków Unii Europejskiej Europejskiego Funduszu Społecznego -75% oraz z krajowych środków publicznych budżetu państwa 25% Innowacyjny katalog PRACA powstał we współpracy studentów i pracowników biur karier z Wielkopolski.

3 Spis treści TWÓJ RYNEK PRACY- orientuj się! Wielkopolski Rynek Pracy... 5 Rynek pracy w Poznaniu... 7 Cele kariery... 9 Praca w przyszłości, szanse i zagrożenia... 3 Słownik wybranych zawodów przyszłości i z przyszłością Internet medium dla ludzi szukających pracy Jak chronić swoje prawa w pracy?... TWÓJ PROFIL prezentuj się! Jak czytać ogłoszenia o pracy?... 3 CV wizytówką kandydata Praktyczny poradnik - rozmowa kwalifikacyjna... 9 Autoprezentacja podczas rozmowy kwalifikacyjnej z pracodawcą TWOJE ATUTY - nie trać czasu! Od wolontariatu do etatu Organizacje pozarządowe co to jest?... Praktyki i staże, konkursy... 3 Organizacje studenckie Szkolenia miękkie, czyli co, po co i w jaki sposób? Czego się uczyć? Gdzie można się szkolić? TWÓJ BIZNES bierz sprawy w swoje ręce! Biznes krok po kroku Skąd wziąć środki na start, czyli źródła finansowania nowych przedsięwzięć biznesowych 57 TWÓJ PRACODAWCA- wybieraj z głową! Administracja, koncern, mała firma idealne miejsce startu zawodowego młodych ludzi Praca tymczasowa w kraju Absolwent za granicą, czyli pokolenie na walizkach Niepełnosprawni na rynku pracy Profile pracodawców Wykaz szkół wyższych z Wielkopolski Wykaz wybranych instytucji szkoleniowych... Biura karier z Wielkopolski... 3 Autorzy katalogu

4 Wyobraź sobie taki katalog rynku pracy, którego przeczytanie wystarczy by po studiach bez problemu znaleźć wymarzoną posadę i założyć świetnie prosperujący biznes. Poradnik pozwalający Ci w szybkim czasie podbić rynek w Wielkopolsce, zaistnieć w Twojej wymarzonej branży. Wyobraź sobie uniwersalną receptę na rozmowę kwalifikacyjną, która zrobi wrażenie na każdym pracodawcy. Przewodnik z prezentacją możliwości praktyk, szkoleń i staży, które otworzą Ci drogę do wielkiej kariery. Czy możesz to sobie wyobrazić? My też nie. Takiego katalogu nie ma, bo żadne opracowanie nie znajdzie pracy za Ciebie. Tylko Ty, poprzez własną pasję i motywację, możesz kształtować swoją karierę. My zaś jesteśmy po to, by ułatwić Ci to zadanie. Dlatego katalog PRACA jest racjonalnym i rzetelnym źródłem aktualnych informacji o rynku pracy w regionie. Prezentujemy profile różnych pracodawców, konkretne, profesjonalne porady oraz szeroką bazę przydatnych adresów. Pragniemy, aby ten katalog stał się dla nas wszystkich inspiracją do twórczych poszukiwań i zrealizowania własnych pomysłów na rynku pracy. Życzymy wszystkim takiego entuzjazmu i zapału przy planowaniu kariery, jaki towarzyszył nam przy tworzeniu tego Katalogu. Niniejszym więc my - jako poznańscy studenci i absolwenci, którzy przy pomocy Wielkopolskiej Sieci Biur Karier stworzyli ten katalog oddajemy PRACĘ w Twoje ręce! Redakcja pod kierunkiem dr Jacka Radomskiego

5 TWÓJ RYNEK PRACY orientuj się! Wielkopolski rynek pracy Jak dziś wygląda wielkopolski rynek pracy Województwo wielkopolskie jest jednym z trzech województw (obok województwa małopolskiego i mazowieckiego) o najniższym wskaźniku bezrobocia w Polsce. Obecnie wynosi ono około 13,4 %, a w samym Poznaniu 5,5%. Najtrudniej znaleźć pracę we wschodniej części województwa Wielkopolskiego, w powiatach: konińskim, kolskim, pleszewskim, słupeckim i tureckim, oraz na północy w powiecie złotowskim. Są to obszary o znacznej nadwyżce rąk do pracy, gdzie ze znalezieniem odpowiedniej posady mogą mieć problem szczególnie osoby młode, nawet te z wysokimi kwalifikacjami. Obecnie w województwie wielkopolskim najwięcej osób pracuje w przemyśle i handlu. Licznie reprezentowane branże to również edukacja, obsługa nieruchomości i firm, budownictwo, ochrona zdrowia i opieka społeczna, transport, gospodarka magazynowa i łączność. Nadal duży odsetek pracujących Wielkopolan zatrudnionych jest w rolnictwie. Pracodawca w poszukiwaniu pracownika Pod wpływem różnego rodzaju zmian: technologicznych, społecznych, ekonomicznych, które zachodzą na rynku pracy, zmienia się zapotrzebowanie na pracę w poszczególnych branżach. Niektóre zawody odchodzą do lamusa, na inne natomiast rośnie zapotrzebowanie. Według badań przeprowadzonych przez firmę Doradztwo Gospodarcze DGA w ostatnim roku wielkopolskim pracodawcom najtrudniej było znaleźć pracowników w następujących zawodach: sprzedawcy i demonstratorzy (przedstawiciele handlowi), krawcy, fryzjerzy, kosmetyczki, pośrednicy w obrocie nieruchomościami, inżynierowie budownictwa i inżynierii środowiska, monterzy instalacji i urządzeń sanitarnych oraz spawacze. Zadaniem pracodawców trudności w znalezieniu odpowiednich pracowników wynikały zarówno z tego, że osoby ubiegające się o pracę nie posiadały odpowiednich kwalifikacji, ale również dlatego, że ich wymagania płacowe były zbyt wysokie (dla tych zawodów pracodawcy z wielkopolski proponowali pensje średnio od 896, 36 PLN do 2500 PLN brutto). Odmowę przyjęcia pracy na danym stanowisku potencjalni pracownicy często argumentowali także niechęcią do zbyt dalekich dojazdów oraz trudnymi warunkami pracy. Poszukujący pracowników skarżyli się natomiast na małą skuteczność w działaniu biur pośrednictwa pracy. Kogo będą szukać? Prognozy, co do popytu na pracę w Wielkopolsce ma kolejne lata są optymistyczne: 38, 25% planuje zwiększyć zatrudnienie, a tylko 4, 01% badanych firm deklaruje chęć zwalniania pracowników. Najwięcej przyjęć planowanych jest wśród: kierowników działów zaopatrzenia i dystrybucji, elektryków budowlanych i im pokrewnych, przewodników turystycznych i pilotów wycieczek, asystentów i techników dentystycznych, elektromechaników oraz operatorów maszyn i urządzeń przetwórstwa spożywczego, nauczycieli praktycznej nauki zawodu i instruktorów, pracowników obrotu pieniężnego i obsługi klienta, pracowników budowlanych. Kto może mieć problem ze znalezieniem pracy? Trudności ze znalezieniem pracy w województwie wielkopolskim mogą mieć przedstawiciele takich zawodów jak: fotograf, montażysta dźwięku i obrazu czy elektromonter. Zdaniem autorów badań sytuacja na wielkopolskim rynku pracy wydaj się być stabilna. Przez ostatni rok ogólna liczba nowozatrudnionych pracowników przewyższała liczbę zwalnianych we wszystkich branżach. Przewiduje się, że ta tendencja utrzyma się również w latach kolejnych. Na podstawie powyższych badań wnioskować możemy, że w Wielkopolsce deficyt pracowników i największe zapotrzebowanie na pracę dotyczy przede wszystkim branży usług, handlu, technicznej oraz branży budowlano remontowej. 5

6 TWÓJ RYNEK PRACY orientuj się! Prognozy dotyczące wielkopolskiego rynku pracy Do przewidywań dotyczących przyszłości rynku pracy w Wielkopolsce odnieść możemy również prognozy dotyczące zatrudnienia w całym kraju. Badania wskazują, iż w najbliższych latach stale wzrastać będzie zapotrzebowanie na informatyków i kadrę inżyniersko- techniczną. Potrzebni będą przede wszystkim dobrze wykształceni informatycy i specjaliści od telekomunikacji. Zawody związane z nowymi technologiami mają przed sobą dużą przyszłość. Intensywny rozwój gospodarczy pociągający za sobą wzrost produkcji powoduje, że rośnie zapotrzebowanie na inżynierów różnych specjalności, w tym także na architektów i urbanistów. Osoby, które kończą kierunki ekonomiczne będą mogły z łatwością znaleźć pracę w działach księgowych, finansowych, w kadrach, jak również w instytucjach finansowych takich jak banki czy firmy ubezpieczeniowe. Wzrost zapotrzebowania na pracę przewidywany jest również w usługach związanych z obsługą nieruchomości, prowadzeniem działalności gospodarczej, gastronomii, handlu i pośrednictwie finansowym. W dziedzinie edukacji zatrudnienie znajdą przede wszystkim osoby specjalizujące się w nauczaniu osób dorosłych: trenerzy, szkoleniowcy. Będą oni zatrudniani zarówno przez przedsiębiorstwa, firmy szkoleniowe, jak również uczelnie. W województwie wielkopolskim istnieje ponad 30 uczelni wyższych oraz około 120 szkół pomaturalnych i policealnych. Dają one możliwość nie tylko poszerzania wykształcenie i kwalifikacji, ale również znalezienia pracy wielu nauczycielom i wykładowcom. O pracę nie powinni martwić się przede wszystkim nauczyciele języków obcych, zapotrzebowanie na ich usługi jest duże na wszystkich poziomach nauczania. Prognozy są optymistyczne również dla absolwentów studiów prawniczych, ponieważ rośnie kultura prawna w naszym kraju, polscy przedsiębiorcy coraz częściej korzystają Wielkopolska jest jednym z najbardziej atrakcyjnych regionów inwestycyjnych w kraju, obecnie funkcjonuje na jej obszarze 4107 firm z udziałem kapitału zagranicznego. Największe inwestycje zostały poczynione w przemyśle spożywczym, chemicznym, produkcji urządzeń elektrycznych, środ- z usług prawnych. Coraz większe braki występują również w personelu medycznym, lekarze i pielęgniarki masowo emigrują do bardziej rozwiniętych krajów Unii Europejskiej. Problem ten nie dotknął jeszcze wielkopolski w tak dużym stopniu jak inne polskie województwa, ale z pewnością w przyszłości zapotrzebowanie na specjalistów z tej dziedziny również będzie rosło. W przyszłości ze znalezieniem pracy nie powinni mieć również trudności, te osoby, które działają w dziedzinie wszelkiego rodzaju usług doradczych od doradztwa biznesowego poczynając, na doradztwie psychologicznym kończąc. Procesy globalizacji i wzrost produkcji przyczyniły się również do rozwoju usług logistycznych, firm transportowo- spedycyjnych oraz międzynarodowej współpracy gospodarczej. Specjaliści z tych dziedzin mogą więc liczyć na wzrost zapotrzebowania na ich usługi. Nieocenione na rynku pracy są również osoby, które zajmują się pozyskiwaniem funduszy europejskich i zarządzaniem projektami. Przewidywany jest wzrost pracy dla kierowników, dlatego też na rynku pracy bardzo ceniona jest umiejętność łączenia różnych kompetencji oraz umiejętność interpersonalne, szczególnie umiejętność pracy w grupie, budowania pozytywnych relacji z klientami oraz kierowania zespołem. Wielkopolska atrakcyjnym regionem inwestycyjnym ków transportu, maszyn i urządzeń oraz w przetwórstwie papierniczym i poligrafii. Największy kapitał ulokowały w Wielkopolsce firmy z Niemiec, Wielkiej Brytanii, Stanów Zjednoczonych, Irlandii, Szwecji, Japonii, Holandii i Szwajcarii. Wśród inwestorów są takie firmy jak: Unilever (branża FMCG, Poznań), Philips Lighting Poland S.A. (branża: technologia, inżynieria, Piła), Hmp Heidenhain-Microprint (branża: inżynieria, technologia, produkcja, Gorzów Wielkopolski). Informacje na temat najnowszych inwestycji można znaleźć na stronie Polskiej Agencji Informacji i Inwestycji Zagranicznych: Będąc atrakcyjna dla inwestorów polskich i zagranicznych Wielkopolska staje się również atrakcyjna dla potencjalnych pracowników. Mają oni możliwość poszerzania swoich kompetencji i wykształcenia dzięki bogatej ofercie firm szkoleniowych, studiów podyplomowych, kursów językowych (również bezpłatnych dofinansowywanych z funduszy unijnych). Wiedza na temat rynku pracy, pojawiających się na nim zjawisk i trendów, jest istotnym czynnikiem, który należy brać pod uwagę przy planowaniu ścieżki edukacyjnej i zawodowej. Ważne są również prognozy dotyczące zapotrzebowania na pracę. Nie należy ich jednak odczytywać dosłownie są one jedynie pewnymi wskazówkami. Równie ważne są predyspozycje osobowościowe, preferencje zawodowe oraz zainteresowania. Powodzenie w znalezieniu satysfakcjonującej pracy nie jest uzależnione jedynie od tego czy wykonujemy zawód, na który jest zapotrzebowanie, ale przede wszystkim od tego, czy jesteśmy odpowiednio przygotowywani do jej poszukiwania i zmotywowani do jej podjęcia. Wielu wielkopolskich pracodawców przyczyn trudności w znalezieniu odpowiednich pracowników upatruje właśnie w braku autentycznej motywacji do pracy, zarówno wśród osób długotrwale bezrobotnych, jak również dobrze wykształconych absolwentów. Nierzadko przeszkodą są również wysokie wymagania płacowe osób starających się o pracę. Zaangażowanie, aktywność w zdobywaniu doświadczenia, chęć do poszerzania swoich kompetencji i rozwoju są czynnikami, które o sukcesie na rynku pracy przesądzają często w większym stopniu niż kierunek wykształcenia. Karolina Emanowicz Biuro Karier Wyższej Szkoły Zawodowej Kadry dla Europy 6

7 TWÓJ RYNEK PRACY orientuj się! Rynek pracy w Polsce boryka się z problemem wysokiego bezrobocia. Jak na tle innych miast Polski wygląda sprawa bezrobocia w Poznaniu? Sytuacja na poznańskim rynku pracy w porównaniu z innymi miastami jest zdecydowanie korzystniejsza. Od dłuższego czasu stopa bezrobocia w mieście należy do najniższych w kraju i wynosi 6,1% co daje Poznaniowi drugie miejsce tuż za Warszawą. Paradoksalnie pracodawcy ubolewają nad tym niskim poziomem, ponieważ mniej osób poszukuje pracy, a co za tym idzie, wybór odpowiedniego pracownika jest trudniejszy. Ilu bezrobotnych jest zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy? Od kilku lat liczba zarejestrowanych bezrobotnych w Poznaniu i Powiecie Poznańskim oscyluje w granicach 30 tys. osób. Na osoby te czeka średnio od 1200 do 1500 ofert pracy. Trzeba zaznaczyć, że na część z ogłoszeń nie możemy odpowiedzieć, ponieważ brakuje osób z odpowiednimi umiejętnościami i kwalifikacjami. Jakie osoby najczęściej rejestrują się jako bezrobotne? Pierwsza grupa to osoby bez jakichkolwiek kwalifikacji i często bez chęci do pracy. Druga grupa to osoby długotrwale bezrobotne, czyli pozostające w rejestrach bez pracy powyżej 12 miesięcy. Zwykle trudno im powrócić do normalnej pracy, co stopniowo zmniejsza ich szanse na znalezienie jakiegokolwiek zatrudnienia Kolejną grupę stanowią bezrobotni do 25 roku życia. Jak wygląda sprawa bezrobocia wśród poznańskich absolwentów? W Poznaniu, tak jak i w innych miastach Polski, istnieje problem młodych wykształconych osób, które po studiach nie mogą znaleźć pracy. Ale nie jest to sytuacja dramatyczna. W 2005 roku ponad 46 tys. osób skończyło studia. W tym samym roku w Urzędzie Powiatowym zarejestrowało się osób, co stanowi 6,5% ogólnej liczby osób kończących szkoły. Jakich pracowników poszukują pracodawcy? Pracodawca ma świadomość dużych kosztów pracy, dlatego szuka ludzi którzy nie wymagają ponoszenia zbyt wysokich nakładów z jego strony. Pracodawca szuka więc osób znajomości wiedzy teoretycznej brak praktycznego przygotowania do wykonywania zawodu. Jak bezrobotni absolwenci mogą zdobyć praktyczne przygotowanie do zawodu? Należy pamiętać, że pracodawca chce mieć dobrze wykwalifiko- Rynek pracy w Poznaniu Rozmowa z Panem Zygmuntem Jeżewskim, Dyrektorem Powiatowego Urzędu Pracy w Poznaniu wykwalifikowanych, doświadczonych, ale także zmotywowanych do pracy. Bardzo ważna jest umiejętność uczenia się. Obecnie najwięcej ofert pracy czeka na osoby z wykształceniem zawodowym, których jednak z roku na rok jest coraz mniej. Z kolei od kilku lat sukcesywnie wzrasta liczba absolwentów wyższych uczelni, którzy nie mogą znaleźć pracy. To budzi niepokój. W takiej sytuacji część osób może zadawać sobie pytanie czy warto studiować? Odpowiadam: zawsze warto studiować! Osoby z wyższym wykształceniem dwukrotnie krócej pozostają bezrobotne, szybciej dostają pracę. Niech studiuje jak najwięcej osób, ale niech studia będę czasem właściwie wykorzystanym. Trzeba po prostu dobrze studiować. Co Pana zdaniem oznacza dobre studiowanie? Dobre studiowanie zaczyna się jeszcze przed studiami i polega na właściwym do nich przygotowaniu. PUP dysponuje raportami o sytuacji na rynku pracy, z którymi każdy rodzic, dziecko czy pracodawca może się zapoznać. Można tu także uzyskać poradę w zakresie oceny predyspozycji kandydata na studia. Wybierając kierunek studiów trzeba mieć wiedzę o rynku, zwracać uwagę na to jak rozwijają się dane miasta, jakie są tam planowane inwestycje i przede wszystkim umieć odpowiedzieć sobie na pytanie czy nadaję się do studiowania danego kierunku. Niestety dość często studia kończy osoba, która ma wątpliwe predyspozycje do wykonywania danej pracy. Inny problem to przy dobrej wanego pracownika, jest jednak niecierpliwy i nie chce tracić czasu na jego douczanie. Dlatego bardzo cenne zarówno dla przyszłego pracownika jak i dla pracodawcy są staże organizowane przez PUP w ramach programu Pierwsza Praca, na których przez okres 6 miesięcy przygotowuje się pracownika do wykonywania określonej pracy. Jest to bezkosztowe przygotowanie do pracy. Pracodawca może wykorzystać ten okres do oceny możliwości pracownika, jego kwalifikacji oraz zaangażowania w wykonywaną pracę. Młody człowiek z kolei ma możliwość zapoznania się z regułami pracy na danym stanowisku oraz skonfrontowania wiedzy teoretycznej z praktyką. Jak wielu stażystów uczestniczących w programie zostaje na stałe w wybranych firmach? W zeszłym roku ponad 60% osób, które odbyły staże zostało w firmach. Dużą rolę odegrała tu chęć do współpracy pracodawców z kandydatami do pracy. Jeśli stażysta okazał się dobrym pracownikiem, żal było go tracić i ponosić koszty związane z zatrudnieniem nowego. Ale należy pamiętać, że to przede wszystkim szkoła powinna przygotowywać przyszłych absolwentów do aktywności i samodzielności na rynku pracy. Czy szkoły wyższe potrafią wykształcić dobrych pracowników? Tak, ale to często zależy od uczelni. Występują zasadnicze różnice jeżeli chodzi o typy szkół i różnice w obrębie jednego typu szkół. Absolwent politechniki po informatyce ma bardzo duże szanse na zatrudnienie. Wielu informatyków kończy studia i wielu pracę dostaje. Ale bywa, że studiowanie 7

8 TWÓJ RYNEK PRACY orientuj się! informatyki umożliwiają uczelnie bez właściwego przygotowania, o niskim poziomie nauczania i wówczas w urzędach rejestruje się więcej bezrobotnych absolwentów tego kierunku. Które kierunki studiów, poza wspomnianą już informatyką, dają najlepsze szanse na zatrudnienie? Przede wszystkim należy podkreślić, że ludzie bardzo dobrze wykształceni nie będą mieć problemów ze znalezieniem pracy. Na rynku zaczyna brakować inżynierów, a liczba ofert dla nich rośnie. Jest praca dla ekonomistów. Psychologia z kolei to kierunek po którym można działać w różnych branżach. Problem w tym, jakie są aktualnie oczekiwania na rynku. Jeśli ktoś ma predyspozycje do wykonywania danej pracy to niech studiuje wybrany kierunek. Jeżeli świadomie wybiera studia, jeśli wie jaki jest rynek pracy i jego perspektywy, to nie będzie zaskoczony sytuacją, w której nie znajdzie pracy, bo na rynku nie będzie zapotrzebowania na jego zawód. Trzeba też zaznaczyć, że w treści ofert pracy coraz częściej wskazuje się na konkretne kwalifikacje kandydata oraz uczelnię, którą powinien skończyć, aby ubiegać się o dane stanowisko. Coraz więcej osób studiuje kilka kierunków jednocześnie. Czy ma to przełożenie na łatwość w zdobyciu pracy, lepsze wynagrodzenie? Przede wszystkim należy zastanowić się jak te poszczególne kierunki mają się do całości. Czy student wie czego chce w życiu, czy posiada wizję indywidualnej ścieżki rozwoju zawodowego. Nie chodzi o to, żeby studiować wiele kierunków dla samego studiowania, ale żeby coś z tego całego studiowania wynikało. Na pytanie dlaczego wybrałeś dany kierunek, nie można odpowiadać: nie wiem. Często zdarza się, że im więcej ukończonych kierunków tym wyższe oczekiwania, również finansowe. W kolejnych etapach kariery fakt posiadania kilku fakultetów może mieć znaczenie, ale nie na początku. Trzeba pamiętać, że w większości przypadków pracodawcom nie chodzi o zatrudnianie geniuszy, a osoba, która ukończyła studia ze średnią oceną może okazać się zdecydowanie lepszym pracownikiem. Jakie cechy młodych ludzi są najbardziej cenione i poszukiwane przez pracodawców w Poznaniu? Ważne jest zaangażowanie w pracę i wykazywanie inicjatywy. Dlatego w znalezieniu pracy większe szanse mają te osoby, które pracowały podczas studiów. To mogą być proste prace fizyczne, praktyki i staże, a także wolontariat. Osoby, które zdobywały doświadczenie i wykazywały się aktywnością w trakcie studiów o wiele rzadziej rejestrują się jako bezrobotne. Oprócz doświadczenia liczy się też realne poczucie własnej wartości, znajomość swoich zalet i wad. Zdarzało się, że pytałem młodą osobę o to czego ode mnie oczekuje jako od potencjalnego pracodawcy. I zaznaczam, nie jest to proste pytanie. Udzielone odpowiedzi świadczyły często o bezkrytycznym podejściu do oceny swoich potrzeb. A pracodawca nie lubi gdy czegoś się od niego żąda. Co więc należy zrobić, aby dobrze wypaść przed potencjalnym pracodawcą? Idąc do pracodawcy trzeba się przygotować, wiedzieć jak funkcjonuje firma. Jest to oczywiście kwestia pewnej taktyki. Na uczelniach zaczęto uczyć poprawnego pisania CV, listu motywacyjnego itd. Na podstawie tych dokumentów pracodawca podejmuje decyzję o zaproszeniu kandydata na rozmowę, dlatego jest to doskonała okazja by zainteresować go jakimś ciekawym faktem z naszego życia. I, co ważne, nie należy się zrażać tym, że pracodawca nie odpowiada na podanie o pracę. Część pracodawców tworzy bazę danych osób, do których w przyszłości mogą się odezwać, a dla których aktualnie nie mają stanowiska. Pracodawca nie ma bowiem nigdy 100% pewności, że wybrał najlepszego z możliwych pracownika. Na jakie trudności napotykają pracodawcy na lokalnym rynku pracy? Dzisiaj pracodawca poszukuje wykwalifikowanych osób. Bywa, że jest mu bardzo trudno znaleźć odpowiedniego pod tym względem pracownika. Duży problem stanowią wyjazdy zagraniczne potencjalnych pracowników. Dlatego pracodawca musi wciąż myśleć o tym jak pozyskać dobrych specjalistów i jak sprawić by zostali. Jest to zwykle kwestia wynagrodzenia, ale również perspektyw pracy. Inny problem, z którym borykają się pracodawcy to brak motywacji ze strony pracownika. Jeżeli pracodawca oceni, że osoba skierowana przez PUP nie ma odpowiednich kwalifikacji, to szukamy dla takiej osoby innej pracy. Gorzej gdy potencjalny pracownik nie wykazuje motywacji do pracy. Dlatego ważne jest, aby w urzędach pracowała wykwalifikowana kadra, która będzie mobilizować tych, którzy stracili do pracy chęci. Czym przede wszystkim przyciąga Poznań potencjalnych pracowników? Poznań, między innymi ze względu na swoje położenie, ma ten atut, że pojawiają się tu inwestorzy zagraniczni, którzy chcą przyjmować coraz więcej osób do pracy. Przykładem może być Carlsberg, oferujący kilka miesięcy temu pracę dla ekonomistów w swoim centrum usług finansowych, czy MAN, który niedawno poszukiwał osób do działów finansów i księgowości. Z pewnością praca w zagranicznej firmie jest doskonałą wizytówką, szansą na dalszy rozwój i na znalezienie w przyszłości dobrej pracy zarówno w Polsce jak i za granicą. Jaką ma Pan radę dla studentów i absolwentów poznańskich uczelni? Moja rada na studia to: studiuj to co lubisz, do czego masz predyspozycje i studiuj dobrze. Trochę w stylu amerykańskim samodzielnie. Uważnie obserwuj rynek pracy i korzystaj z porad osób i instytucji, które mogą ułatwić ci wejście na ścieżkę kariery zawodowej. Wywiad przeprowadziła Katarzyna Grunt

9 TWÓJ RYNEK PRACY orientuj się! Cele kariery Sam termin kariera pochodzi od łac. słowa carrus (wóz), jest rozumiany jako zdobywanie przez jednostkę, bądź grupę coraz wyższych stanowisk i pozycji w działalności zawodowej, bądź jako przechodzenie z pozycji mniej cenionych w organizacji do pozycji wyżej uznawanych. W tym rozumieniu, kariera dotyczy każdego człowieka i może być rozpatrywana w szerokim ujęciu jako jego kariera życiowa lub wąskim jako kariera zawodowa. Kariera życiowa człowieka to nie tylko przebieg jego pracy zawodowej, czyli osiągnięcia zawodowe, ale również proces nabywania umiejętności, zdolności, zainteresowań, rozwoju osobowości, postaw, wartości oraz nabywanie wiedzy poznawanej zarówno w pracy, jak również podczas wypoczynku. Zasadniczym elementem kariery życiowej jest kariera zawodowa, o której Kariera jedno z najmodniejszych słów ostatnich lat. Słyszymy o nim niemal codziennie, w pracy, w mediach, w domu. Pojawia się też w wielu dyscyplinach nauki, w szczególności zaś w literaturze z zakresu socjologii, psychologii, teorii organizacji i zarządzania. zwykle mówi się w kategoriach rezultatów, stanu docelowego wcześniej podjętych działań człowieka, w odniesieniu do jego aktywności społecznej i zawodowej J. Greenhaus, Career management. Karierę zawodową można w praktyce porównać do procesu wspinania się pracownika po szczeblach hierarchii zakładowej. Tak rozumiana kariera zawodowa eksponuje obejmowanie stanowisk kierowniczych, zawodów prestiżowych, maksymalnych zaszczytów w zawodzie. Według L. Zbigień-Maciąga kariera to szybki rozwój kompetencji, wiedzy, doświadczenia, którego celem jest zdobywanie prestiżu, samodzielności, awansu poziomego i pieniędzy. Natomiast według Griffina kariera zawodowa jest zbiorem związanych z pracą doświadczeń, zachowań i postaw, jakie dana osoba przejawia w swoim życiu zawodowym. Wszystkie z przedstawionych wzorców traktują karierę w innym wymiarze, ukazującym, że każdy człowiek ma inny potencjał, zainteresowania, dążenia oraz cele, jakie stawia sobie 9

10 TWÓJ RYNEK PRACY orientuj się! czas, gdy zmieniają się zainteresowania, umiejętności czy też motywacja do wykonywania konkretnej pracy. Reasumując, pojęcie kariera zawodowa używamy dla określenia sekwencji ról i pozycji zawodowych obejmowanych przez jednostkę w różnych fazach cyklu życiowego. (E. Rokicka). Kariera zawodowa nie jest wartościowana w kategoriach sukcesu i porażki, gdyż może zawierać w sobie jeden i drugi typ działania. Obejmuje okres od podjęcia pracy do przejścia w stan emerytalny i dotyczy zarówno hipotetycznych komponentów postawy, jak i behawioralnych, przejawiającym się w konkretnym zachowaniu. Kariera zawodowa obejmuje, zatem każdy typ pracy, zarówno tej zarobko- Rys. 1 Szczeble kariery w życiu. Dlatego też kariera zawodowa rozumiana jest jako seria prac związanych ze sobą, wymagających podobnych umiejętności, zainteresowań i tego samego rodzaju motywacji. Konsekwencją tego podejścia jest przekonanie, że można nawet często zmieniać pracę nie zmieniając oczywiście kariery. O zmianie kariery mówi się wówwej jak i wykonywanej społecznie. Oznacza to, że człowiek może samodzielnie kierować własna karierą zawodową, a miejsce, w którym pracuje może jedynie stwarzać mu większe lub mniejsze szanse rozwoju, uwzględniając fakt istnienia pewnej rozbieżności między celami jednostkowymi i organizacyjnymi. Analizując karierę pracowników najczęściej wskazuje się na jej sześć faz, w zależności od wieku: Faza 1 wiek 16-22, to wyrywanie korzeni, Faza 2 wiek osobista dojrzałość, Faza 3 wiek okres przejścia, Faza 4 wiek stabilizacja, Faza 5 wiek potencjalny kryzys wieku średniego, Faza 6 wiek ponowna stabilizacja i rozkwit. W zależności od wieku wymienionym fazom towarzyszą następujące etapy kariery zawodowej pracowników: Etap 1 kariery to okres poszukiwania, który przypada zwykle na pierwszych kilka lat dorosłego życia jednostki. Etap 2 to ustawienie, w toku, którego dana osoba awansuje i zmienia stanowiska zawodowe. Etap 3 zwykle zwany jest utrzymaniem, który dla jednych znaczyć może ruch w górę, a dla innych zachowanie dotychczasowych pozycji. Etap 4 to planowanie emerytury i stopniowe wycofywanie się z pracy zawodowej. Osoby stojące przed wyborem drogi zawodowej, zarówno te rozpoczynające pracę, jak i te aktywne zawodowo zmuszone jednak do poszukiwania nowej pracy, mogą borykać się z trudnościami w podjęciu właściwych decyzji. Dotyczy to tych ludzi, którzy nie mają sprecyzowanych planów zawodowych na przyszłość, nie wybrali jeszcze swojej ścieżki kariery. Warto, więc, jeszcze na samym początku zatrzymać się i zastanowić, gdzie chcę zajść, co chcę w życiu osiągnąć. W rozwiązaniu tego problemu pomocna może okazać się umiejętność planowania kariery zawodowej. Planowanie kariery nie jest czekaniem na cud, czy szczęśliwym zbiegiem okoliczności, ale daje nam poczucie, że nasza przyszłość zależy wyłącznie od nas samych. My sami, bowiem najlepiej wiemy, czego oczekujemy od życia i działalności zawodowej. Sami, więc musimy zaplanować naszą karierę zawodową. Przede wszystkim już na samym początku musimy zastanowić się, czym jest dla nas praca, czy celem samym w sobie, czy tylko środkiem do osiągnięcia celu. Musimy wiedzieć, co chcemy osiągnąć. Powinniśmy też jednocześnie naszą wizję przetworzyć na konkretny cel główny, który powinien być prosty, mierzalny, realny, oraz określony w czasie. Potem też powinniśmy określić cele pośrednie i cząstkowe, gdyż niejasno sprecyzowane cele mogą nas do niczego nie doprowadzić. Kolejnym krokiem jest dopasowanie konkretnych postanowionych przez nas celów do własnych wartości, kompetencji i zasobów oraz do sytuacji na rynku pracy. Jest to odpowiedni moment na to, aby zastanowić się, jaki jest nasz stosunek do wartości takich jak: życie osobiste, samorealizacja, status społeczny czy rozwój duchowy. Każdy z nas, bowiem nastawiony jest na inne potrzeby, ma inny system wartości. Jednak uregulowanie tych potrzeb, czyli poukładanie w priorytety pokaże nam, co w życiu nas motywuje i jakie są nasze potrzeby i pragnienia. Podczas planowania własnej kariery musimy pamiętać, że każdy z nas stanowi niepowtarzalną indywidualność, która posiada własny potencjał rozwo- 10

11 TWÓJ RYNEK PRACY orientuj się! ukierunkowanie techniczno-funkcjonalne wyrażające się w zainteresowaniu karierą specjalisty. Człowiek o takim ukierunkowaniu dokonuje wyboru drogi zawodowej na podstawie analizy zawartości technicznej lub funkcjonalnej treści pracy oraz samooceny swoich kwalifikacji w tych dziedzinach. Oczekuje pracy będącej wyzwaniem i płacy stosownej do jego kwalifikacji. Ukierunkowanie na zarządzanie wyrażające się kompetencją interpersonalną, czyli zdolnością przewodzenia, nadzorowania i manipulowania ludźmi. Osoby takie dążą do kariery menedżerskiej. jowy. Należałoby się, zatem przyjrzeć swoim zainteresowaniom i umiejętnościom, gdyż to właśnie one inspirują nas do działania. To właśnie te dwa elementy w większości przypadków decydują o naszym losie, czy też karierze zawodowej. Określenie zainteresowań niekiedy stanowi dla nas problem. Jednocześnie też, możemy łatwo prognozować tą metodą nasze osiągnięcia w pracy i satysfakcję z niej, poprzez określenie stopnia dopasowania zain- Warto rozwijać własne pasje To truzim, który pewnie słyszeliście nie raz. Przypadek Huberta Hatłasa, studenta V roku politologii na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu, pokaże wam, że tak jest naprawdę. Oddajmy mu głos. Grami komputerowymi, a następnie konsolowymi interesuję się od dawna. Przez kilkanaście lat fascynacja tym tematem stopniowo ewoluowała od nieustannego zagrywania się w kolejne tytuły (czasy podstawówki oraz liceum), po coraz bardziej odpowiedzialne organizowanie turniejów w elektroniczną wersję piłki nożnej Pro Evolution Soccer, które cieszyły się dużym powodzeniem. Pisanie newsów oraz recenzji do amatorskiego wortalu poświęconego grom wideo ( pl), czy współpraca przy opisach gier dla jednego z magazynów gamingowych. Moja przygoda z Edelman Polska zaczęła się w czerwcu tego roku, kiedy to na prośbę teresowań i rodzaju wykonywanej pracy. Umiejętności natomiast można podzielić na branżowe, osobiste i uniwersalne. Szczególnie ważne są umiejętności branżowe, które niestety często się zmieniają i należy je udoskonalać. Jeden z naukowców, E.Schein w swojej koncepcji kotwic kariery zaproponował sposób uporządkowania własnego życia zawodowego. Wyróżnił on następujące ukierunkowania kariery zawodowej: mojego znajomego ze studiów (pracującego wcześniej w tej fi rmie) przygotowałem analizę dotyczącą rynku gier wideo w Polsce, która miała pomóc fi rmie w poznaniu realiów świata elektronicznej rozrywki w Polsce. Wkrótce po tym epizodzie zostałem zaproszony do miesięcznej współpracy przy przygotowaniu prezentacji działań z zakresu public relations dla nowego klienta fi rmy Microsoft i jej najnowszej konsoli do gier Xbox 360. Cała sprawa rozwinęła się na tyle pomyślnie, że od września dostałem propozycję stałej pracy w Edelmanie, gdzie dbam między innymi o to, by działania PR skierowane na rynek Polski oraz Europy Ukierunkowanie na autonomię i niezależność mowa tu o osobach przekonanych, że życie w organizacji narzuca za dużo ograniczeń i stwarza wiele powodów do irytacji. Szukają one pracy dającej niezależność, zatem często zatrudnia się ich na ściśle terminowych kontraktach. Ukierunkowanie na bezpieczeństwo i stabilność- osoby tego typu cenią sobie bezpieczeństwo i stabilizację. Wybierają pracę wymagającą jasno określonych, możliwych do przewidzenia wyników. Ukierunkowanie twórcze motywem aktywności tego typu ludzi jest dążenie do znalezienia lub zorganizowania czegoś nowego. Ludzi tych Środkowo-Wschodniej pozostawały w realiach świata graczy. Jak widać mój przypadek to zgrabny miks szczęścia znalezienia się w odpowiednim miejscu o odpowiednim czasie, twórczo rozwijanej pasji oraz umiejętności i wiedzy (takich jak znajomość rynku, zdolności analityczne czy dobra znajomość jęzka angielskiego nieodzownego w codziennych kontaktach z pracownikami innych europejskich biur).

12 TWÓJ RYNEK PRACY orientuj się! cechuje przedsiębiorczość, zdolność do wpływania na innych ludzi, władza, wolność, publiczne uznanie. Studia naprawdę mogą się w życiu przydać. Przykładem na to jest kariera Jarosława Piórkowskiego, który założył dużą firmą zajmującą się zielenią. Oddajmy mu głos. Kiedy uczyłem się w Technikum Ogrodniczym nikt nie przypuszczał - łącznie ze mną że będę zajmował się działką związaną z tym zawodem. Traf chciał, że po maturze kolega poprosił mnie byśmy razem wykonali kawałek ogrodu przydomowego. Realizacja tego zadania spowodowała, że zobaczyłem inne oblicze ogrodnictwa, które do tej pory kojarzyło mi się wyłącznie z sałatą, ogórkiem, jabłkami itp. Wahając się w wyborze studiów między Szkołą Teatralną a Politechniką znalazłem się w ostatniej chwili na wydziale ogrodniczym Akademii Rolniczej w Poznaniu, kończąc specjalizację: Tereny Zieleni. Ta dziedzina na tyle mnie zainteresowała, że pod koniec drugiego roku studiów, po drobnych doświadczeniach w zakładaniu ogrodów, wraz z kolegami podjąłem decyzję o rozpoczęciu działalności gospodarczej. 10 czerwaca 1996 roku zarejestrowałem w Kole fi rmę pod nazwą KERRIA (nazwa pochodzi od łacińskiej nazwy krzewu Złotlin). Od początku postawiliśmy na dobrą jakość naszych usług, co procentowało coraz to bardziej rentownymi i ciekawymi realizacjami. Po ukończeniu studiów i trzech latach działalności fi rma KERRIA nie była już anonimowa, co pozwoliło nam podejmować się trudniejszych zadań takich jak zakładanie zieleni przy hipermarketach czy prace przy budowie autostrady A-2. Przy tego typu realizacjach zauważyłem jak niezbędna jest wiedza z zarządzania. Dlatego jej podstawy zdobyłem organizując szkolenie w tym zakresie. Dzisiaj kierowana przeze mnie fi rma specjalizuje się w dużych projektach związanych z zielenią począwszy od projektowania parków, zieleni miejskiej poprzez realizację tych zadań, a skończywszy na pracach związanych z nadzorem autorskim i inwestorskim. Na bieżąco uzupełniam również wiedzę z zakresu kierowania fi rmą i szukam nisz na rynku w tej naprawdę interesującej branży. Dziesięć lat istnienia na rynku to nie tylko mój sukces, ale osiągnięcie całego zespołu ludzi pracujących w Specjalistycznym Zakładzie Kształtowania Zieleni KERRIA. Moim zdaniem kluczem do osiągnięcia sukcesu jest wiedza, optymizm i odrobinę szczęścia. To wszystko połączone z pasją pozwoli czerpać satysfakcję z pracy i być zadowolonym z życia, czego i wam życzę. nie można uzgodnić cele związane z planowaną karierą zawodową i opracować plan działania w nawiązaniu do aktualnej pracy i uzyskanych osiągnięć. Porad w tej kwestii udzielać mogą psychologowie pracy bądź inni profesjonalni doradcy zawodowi, a także doświadczeni przełożeni. Osoby, które prowadzą rozmowy doradcze powinny posiadać wiedzę nt. aktualnego zapotrzebowania na konkretną prace, znać drogi dojścia do wytyczonych konkretnych celów oraz posiadać umiejętności społeczne, tj. umiejętność wnikliwego słuchania i zadawania pytań. W wielu firmach stosuje się też program rozwoju pracowników (Rys. 2.), dzięki któremu motywuje się ich do działania i podnosi ich kwalifikacje, co równocześnie usprawnia funkcjonowanie firmy. Przedsiębiorstwa, które posiadają taki program są uważane na rynku pracy za atrakcyjne, a co za tym idzie mają większe szanse pozyskania dobrych kandydatów do pracy. Planowanie kariery zawodowej, zarówno wykonywane samodzielnie jak i przy pomocy osób specjalnie do tego wykwalifikowanych, jest istotnym elementem w życiu zawodowym człowieka. Nie jest tajemnicą, że działania zaplanowane częściej przynoszą zamierzone efekty niż działania sponta- Podczas analizy poszczególnych wariantów kariery zawodowej warto pamiętać o ogólnych trendach panujących wśród pracodawców, gdyż coraz częściej zwracają oni uwagę na takie kompetencje jak: samodzielność, umiejętność pracy w grupie, identyfikacja zasobów i źródeł informacji w firmie, znajomość procesów biznesowych oraz umiejętność podejmowania decyzji. Powszechna informatyzacja spowodowała, iż dostęp do informacji jest nieomal nieograniczony. Zatem istotne są również takie kompetencje jak: umiejętność zarządzania wiedzą, kreatywność i innowacyjność, a przy tym też planowanie czasu, samodyscyplina i komunikowanie się na odległość. Równie ważnym czynnikiem w planowaniu kariery, poza znajomością własnych zdolności, potrzeb i motywacji jest własna aktywność, czyli wszystko to, co robimy w celu zbudowania własnej pozycji zawodowej. Brain Tracy powiedział: Spraw, aby Twoje życie stało się dziełem sztuki. Zatem nieprzerwanie powinniśmy rozwijać zdobyte dotychczas umiejętności zawodowe. Inwestowanie jest bardzo potrzebne, aby być bardziej konkurencyjnym w stosunku do innych i jednocześnie podnosić swoje kwalifikacje zawodowe. Obecnie na rynku pracy dostępnych jest mnóstwo szkoleń, kursów, na których można zdobywać kolejne umiejętności i uprawnienia. Kariera wymaga, bowiem inwestowania w siebie, w dalsze kształcenie. Jednak z tym wszystkim nierozerwalnie wiąże się jednak znajomość wymogów rynku pracy, a w tym jego stały monitoring, celem poznania tendencji w konkretnej branży. Planowanie kariery bez tej wiedzy acowników może okazać się zupełnie bezrys. 2 Program rozwoju pr skuteczne. Musimy, zatem pamiętać, że nasze cele, które wcześniej niczne i chaotyczne. Zadanie zaplanosobie wytyczyliśmy mogą ulegać ciąwania własnej kariery zawodowej nie głym zmianom pod wpływem czynninależy do łatwych, gdy jednak podejków zewnętrznych. Dlatego warto podziemy do niego w sposób profesjonalwracać do etapu planowania kariery ny, czas jemu poświecony na pewno zawodowej, aby móc je ciągle zmieniać się zwróci. i dostosowywać do sytuacji. W tym też celu warto też korzystać z pomocy specjalisty, który pomoże nam przede wszystkim ustalić hierarchię istotnych Magdalena wartości związanych z pracą zawodomendlikowka-humerczyk wą. Po ustaleniu tych wartości wspól Biuro Karier WSKiZ

13 TWÓJ RYNEK PRACY orientuj się! Praca w przyszłości szanse i zagrożenia Praca jest dla współczesnego człowieka jednym z najbardziej pożądanych dóbr, lecz wszystko wskazuje na to, że w coraz większym stopniu będzie ono reglamentowane przynajmniej jeżeli pracę będziemy rozumieli w tradycyjny sposób. Przez długie lata posługiwaliśmy się wyobrażeniem pracy, jakie stworzyła rewolucja przemysłowa lub jakie ukształtowało się wcześniej, zważywszy, ze już Arystoteles mówił, iż ma ona charakter użytkowy i jest zjawiskiem gospodarczym. Obecnie uważa się, że pojęcie pracy należy zdefiniować na nowo. W latach siedemdziesiątych XX wieku nastąpił kryzys tzw. organizacji statycznych, którego przyczyną było ich niedopasowanie do otaczających warunków, wyrażające się: sztywnością struktur, biurokracją, przystosowaniem do działania w stabilnych warunkach oraz naukowym modelem zarządzania. Warunki funkcjonowania współczesnych organizacji są wyznaczane przez dynamiczny rozwój technologii i globalizację wraz z jej najważniejszym efektem konkurencją, która zarówno na poziomie produktu, jak i człowieka nabiera zupełnie innego znaczenia. Zmiany na rynku pracy Jednym z najważniejszych efektów globalizacji i towarzyszącego jej postępu technicznego jest zmniejszenie się relatywnego zapotrzebowania na czynnik pracy. Zjawisko to występowało już wcześniej, lecz wzrost kosztów pracy i międzynarodowej konkurencji oraz pracooszczędny postęp techniczny spowodowały jego nasilenie. Największe przeobrażenia technologiczne zachodzą w sferze produkcji. Obecnie obserwuje się tendencję do lokowania produkcji wymagającej zaangażowania niewykwalifikowanej siły roboczej w krajach słabo rozwiniętych lub rozwijających się, gdzie można zaobserwować wysoką jej podaż oraz stosunkowo niską cenę. Skutkiem takiej polityki alokacyjnej prowadzonej przez wielkie nowoczesne korporacje jest spadek popytu na nisko kwalifikowana siłę roboczą w krajach wysoko rozwiniętych. Outsourcing to odpowiedź rynku na nowe potrzeby przedsiębiorstw w zakresie dążenia do elastycznego wykorzystania siły roboczej. Do form takich można zaliczyć: kontraktowanie pracy polegające na odejściu od tradycyjnych długoterminowych umów o pracę i zastąpienie ich doraźnym angażowaniem pracowników do wykonania ściśle określonych zadań; umowy o pracę na czas określony występujące w trzech rodzajach: na czas próbny, na czas wykonania określonej pracy czy zadania lub na czas nauki zawodu zatrudnienie w częściowym wymiarze czasu pracy; jest to forma zatrudnienia oferowana w wypadku braku zapotrzebowania na daną pracę w pełnym wymiarze; może być zawarta na czas określony albo na czas nieokreślony; praca dorywcza (tymczasowa) umożliwiająca dowolne rozbudowywania lub redukowanie zatrudnienia w firmie, w zależności od koniunktury; wypożyczanie pracowników mające charakter trójstronny; wyraża się zawarciem umowy subkontraktu między aktualnym pracodawcą, pracownikiem i zakładem wypożyczającym; umowy te mogą opiewać na wykonywanie konkretnego zadania, ekspertyzy czy usługi i wiążą się z zatrudnieniem okresowym; praca na wezwanie oraz praca na telefon są to formy pracy, w której pracodawca może wezwać pracownika do jej świadczenia w każdym momencie; praca w domu oraz telepraca to formy pracy, których miejscem realizacji nie jest zakład pracy, lecz miejsce wyznaczone przez pracownika; pracownik wykonuje powierzone zadania, jest rozliczany przez pracodawcę, jednak pozostaje poza jego kontrolą; telepraca jest najnowszą forma wykonywania pracy na odległość za pośrednictwem komputera i łączy telefonicznych; innymi słowy jest to praca wykonywana z pomocą nowoczesnych technik informatycznych i telekomunikacyjnych, w dowolnej odległości od miejsca, gdzie jest tradycyjnie rozliczana. Podane zestawienie pokazuje, ze niestandardowe czy elastyczne formy zatrudnienia nie są wobec siebie rozłączne. Zwiększa to swobodę firm w zatrudnieniu pracowników poza umowami pełnoetatowymi. Procesy globalizacyjne powodują, ze wzrasta zapotrzebowanie na pracowników o wysokich kwalifikacjach, a spada na pracowników o kwalifikacjach niskich i wąskich. Znalazło to nawet swoje odzwierciedlenie w terminologii; obecnie nie mówi się o sile roboczej, lecz o zasobach ludzkich lub kapitale ludzkim. To prowadzi do powstania dwóch kategorii pracowników: tzw. trzonu, stanowiącego zasadniczą część załogi, posiadającą kwalifikacje zawodowe ściśle związane z rodzajem działalności zakładu, 3

14 TWÓJ RYNEK PRACY orientuj się! charakteryzującą się dużą stabilnością zatrudnienia i wysokim wynagrodzeniem z otwartymi możliwościami awansu, oraz pozostałej części zatrudnionych, jaką stanowią pracownicy, na których kwalifikacje zapotrzebowanie jest zmienne, krótkoterminowe, przez co zatrudnienie ich w dużym stopniu uzależnione jest od koniunktury. Obecnie należy powiedzieć o jeszcze jednym zjawisku wpływającym na rynek pracy. Jest to kurczenie się produkcji przemysłowej na rzecz dynamicznie rozwijającej się sfery usług, która obejmuje szeroko rozumianą aktywność informatyczną, ekologię, władzę lokalną, stowarzyszenia konsumenckie, organizacje społeczne, szkolnictwo i wszelkie usługi na rzecz obywateli. Konsekwencje sytuacji na rynku pracy Zmniejszone zapotrzebowanie na pracę oraz elastyczne zatrudnienie stawia pracowników w nowej sytuacji. Przede wszystkim znika tradycyjny model kariery, w którym pracownik podpisywał umowę na czas nieokreślony i wraz z upływem czasu oraz zdobywaniem doświadczenia zawodowego osiągał kolejne szczeble awansu. Obecnie koncepcja jednej pracy na całe życie przeżyła się i rzeczywistość zawodową można lapidarnie scharakteryzować: częstsze zmiany pracy, więcej pracy w domu, więcej niezależności, więcej możliwości, ale także i więcej niepewności. Pierwszą podstawową konsekwencją tej sytuacji jest wzrost kwalifikacji. Natomiast elastyczność zatrudnienia, a w jego następstwie konieczność wielokrotnej zmiany miejsca pracy, wymaga od pracowników permanentnej reorientacji zawodowej w okresie aktywności zawodowej. Łączy się to z ustawicznym pogłębianiem wiedzy i umiejętności, co jest także powodowane postępującą intelektualizacją pracy. Innym skutkiem zachodzących przeobrażeń są wymagania związane z osobowością pracowników. Praca w nowoczesnej, konkurencyjnej firmie wymaga nie tylko gotowości do ciągłego uczenia się, doskonalenia, ale także innowacyjności, pomysłowości, samodzielności myślenia, odpowiedzialności i pełnego zaangażowania, bez którego trudno byłoby firmom utrzymać się na dzisiejszym rynku. Wymaga także gotowości i skłonności do zmian, odporności na stres oraz mobilności. Zagrożenia i szanse Zachodzące na rynku pracy procesy owocują wielorakimi konsekwencjami psychologicznymi, które można podzielić na pozytywne i negatywne. Do pozytywnych skutków należy zaliczyć znaczący wzrost wartości pracy jako dobra deficytowego. Za niewątpliwie pozytywną konsekwencję należy również uznać fakt, że konkurencja panująca na rynku zasobów ludzkich powoduje wzrost wykształcenia, stymulując do doskonalenia siebie. Generalnie można stwierdzić, iż współczesne warunki sprzyjają ludziom przejawiającym postawę proaktywną i mogą być prawdziwą szansa dla tych, którzy chcą podjąć odpowiedzialność za swój rozwój zawodowy i swą karierę. Opisanemu zjawisku towarzyszą jednak niestety liczne negatywy i tych jest znacznie więcej. Do podstawowych należy utrata bezpieczeństwa pracy. Brak stałego stosunku pracy powoduje życie w ciągłym zagrożeniu i obawie i utrzymanie zajmowanego stanowiska, którego pracownik często zostaje pozbawiony z przyczyn niezależnych. To zagrożenie zmusza ludzi do konkurencji, często wręcz morderczej. Firmy ze swojej strony wymagają coraz większego zaangażowania i dyspozycyjności, które może prowadzić do pracoholizmu, wypalenia zawodowego, a w drastycznych przypadkach nawet do śmierci z przepracowania (karoshi). Przeciążenie pracą i trudności sprostania stawianym wymaganiom powodują szereg patologicznych zjawisk w organizacji, do których przykładowo można zaliczyć mobbing. Poza wymienionymi drastycznymi skutkami należy także wspomnieć o zjawisku przymusu sukcesu, charakterystycznego dla obecnej cywilizacji, a także o braku perspektyw i poczucia pustki wśród młodych pracowników, którzy w początkowych etapach kariery osiągnęli bardzo wysokie pozycje w organizacji. Podsumowanie Globalizacja i szybki rozwój techniki prowadzą do głębokich przekształceń struktur zatrudnienia, rodząc popyt na wiedzę i wysokie kwalifikacje zarówno merytoryczne, jak i społeczne. Istnieje potrzeba ciągłego uczenia się w toku aktywności zawodowej, a nawet całkowitej zmiany zawodu w dostosowaniu się do potrzeb rynku. Konieczne jest więc opracowanie nowego systemu edukacji systemu elastycznego będącego w stanie sprostać nowym wyzwaniom. Edukacja szczególnie przygotowuje ludzi do nowej pracy, przez którą rozumie się pracę zdeterminowaną, polegającą na przekazywaniu informacji i tworzeniu więzi międzyludzkich. Prof. dr hab. Maria Strykowska Kierownik Zakładu Psychologii Pracy i Organizacji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

15 TWÓJ RYNEK PRACY orientuj się! SŁOWNIK wybranych zawodów przyszłości i z przyszłością Większość opisów sporządzono na podstawie klasyfikacji zawodów Serwisu Informacyjnego Urzędów Pracy w razie potrzeby mediacje między nimi a społeczeństwem czy organizacjami pozarządowymi. Wykonuje ekspertyzy z zakresu planowania przestrzennego, strategii ochrony zasobów środowiska, edukacji ekologicznej, ekobiznesu, zarządzania środowiskiem oraz zasobami naturalnymi. Pełni funkcję edukatora ekologicznego. Analityk systemów komputerowych Analizuje sprzęt oraz systemy komputerowe pod kątem konkretnych zastosowań, posługując się dokumentacją opracowaną przez analityków baz danych lub projektantów systemów przetwarzania informacji. Jego celem jest usprawnienie przetwarzania danych, przy minimalnych kosztach instalacji i eksploatacji systemu komputerowego. Opracowuje i testuje konkretne oprogramowania, szkoli personel. Biotechnolog Wykorzystuje nowoczesne metody biologiczne i biofizyczne do uzyskania produktów ożywionych (organizmów) lub nieożywionych (biocząsteczek lub aktywnych biologicznie związków, w tym ich postaci) wykorzystywanych do szeroko rozumianej poprawy życia człowieka; są projektantami, realizatorami i nadzorcami etapów procesów produkcyjnych i poprodukcyjnych. Inspektor ochrony środowiska Kontroluje oraz nadzoruje realizację przepisów dotyczących ochrony środowiska i dziedzin pokrewnych, wykonuje zadania z zakresu utrzy- mania ładu środowiska. Pomaga wdrożyć nowe regulacje do działań samorządów, prowadzi Specjalista do spraw integracji europejskiej Uczestniczy w obsłudze procesu integracyjnego, opracowuje ramy strukturalne, prawne i instytucjonalne dla funkcjonowania państw w Unii Europejskiej; uczestniczy Oto obszary intensywnego rozwoju na rynku pracy i zapewniające na nią popyt w najbliższym czasie na podstawie analiz Rządowego Centrum Studiów Strategicznych: informatyka, telekomunikacja, Internet, technologie informacyjne operacje finansowe, elektroniczna bankowość, handel elektroniczny biotechnologia ochrona zdrowia i opieka społeczna ochrona środowiska eksploatacja morza i dna morskiego edukacja obsuga procesów integracji regionalnej informacja,kultura popularna, przemysł rozrywkowy pozyskiwanie energii oraz logistyka Opracował Wojciech Jagodziński 15

16 TWÓJ RYNEK PRACY orientuj się! Telepraca Inaczej wyrobnictwo komputerowe (wyrkom), praca zdalna - wszelkie obowiązki, czy usługi świadczone są na rzecz pracodawcy za pośrednictwem nowoczesnych środków komunikacji - głównie Internetu a także telefonu. Charakterystyczny jest brak bezpośredniej styczności z przełożonymi, współpracownikami, czy klientami. Pozwala to zaoszczędzić czas tracony na dojazdy pracownika, zredukować koszty paliwa z jednej strony, jak i utrzymania stanowiska pracy z drugiej. Dodatkowym atutem staje się często nienormowany czas pracy dający większą niezależność oraz możliwość podjęcia się kilku zleceń jednocześnie, za czym idą w parze większe zarobki. Jako wady tej formy zatrudnienia pracodawcy wymieniają głównie utratę możliwości doraźnej kontroli oraz wzrost kosztów obsługi informatycznej, co zwykle rekompensuje jednak większa wydajność. Telepracownicy, szczególnie ci z przymusu i pracujący w domu skarżą się niekiedy na brak kontaktu z zespołem i zlewanie się życia zawodowego z rodzinnym. Do tego bywa, że nie wszystkie zasoby przedsiębiorstwa dostępne są poza godzinami jego funkcjonowania stąd lista najbardziej efektywnych teleprofesji jest dość ograniczona i są to przeważnie: tłumacze, informatycy, pracownicy call centre, księgowi, architekci, telemarketerzy, a także naukowcy i artyści. Warto wspomnieć, że jest to szansa na aktywizację osób niepełnosprawnych ograniczanych dotąd niejednokrotnie barierami architektonicznymi i bezrobotnych mogących zaoferować swoje usługi na terenie całego kraju, a nawet poza nim. Spora część ofert telepracy kierowana jest do studentów, którzy m.in. zasilają centra telefonicznej obsługi klienta, przeprowadzają ankiety telefoniczne, promują produkty, uzupełniają bazy danych oraz przepisują teksty; często wymagana jest od nich dobra znajomość języków obcych. Opracował Wojciech Jagodziński w przygotowaniach międzynarodowych projektów i w badaniach dotyczących życia społeczno-gospodarczego. Organizuje działania instytucji lub komórki zajmującej się problemami integracji europejskiej. Przygotowuje materiały, uczestniczy oraz prowadzi konferencje na temat integracji europejskiej. Nadzoruje i rozlicza środki z finansowych programów pomocowych. Specjalista do spraw finansów (analityk finansowy) Analizuje cele, sytuację ekonomiczną jak i narzędzia polityki finansowej państwa oraz samorządów, określa ich wpływ na zachowania oraz wyniki finansowe podmiotów gospodarczych. Proponuje rozwiązania zwalczające negatywne zjawiska o charakterze finansowym. Ustala wynik finansowy przedsiębiorstwa, dokonuje jego rozliczeń podatkowych, środków finansowych, bada efektywność ich inwestowania, pozyskiwania. Inżynier biocybernetyki i inżynierii biomedycznej Projektuje urządzenia, sprzęt i aparaty techniki medycznej; nadzoruje produkcję, prowadzi odbiory urządzeń w zakładach produkujących. Wykonuje także zadania inżyniera klinicznego w szpitalach i innych placówkach naukowych, czy służby zdrowia tzn. planuje wdrażanie technologii medycznych, uczestniczy w zakupach, szkoli personel w obsłudze. Broker informacji / infobroker / researcher Zajmuje się szeroko pojętą obróbką informacji począwszy od wyszukiwania, przetwarzania po archiwizowanie i analizowanie informacji na zlecenie klienta. Często w tym celu korzysta z trudnodostępnych a także płatnych baz danych. Głównym polem działalności jest internet, choć monitorowanie mediów dotyczy nie tylko tych elektronicznych. Jego praca zanajduje zastosowanie w wielu gałęziach gospodarki jak i sektorze publicznym. Dydaktyk medialny (ang. instructional designer) Opracowuje oprogramowanie umożliwiające naukę przy wykorzystaniu nośników informacji jak również za pośrednictwem internetu w postaci interaktywnych kursów e-learningowych. Odpowiada za czytelny interfejs programu ułatwiający przyswajanie wiedzy, dokonuje wyboru i konfiguracji materiału oraz sposobu jego przekazywania użytkownikowi. Współpracuje z ekspertami kierunkowymi. Inżynier transportu (logistyk) Analizuje, projektuje i nadzoruje funkcjonowanie transportu kolejowego, drogowego, lotniczego, wodnego i miejskiego oraz organizację i technologie transportu wewnętrznego i magazynowania, Ocenia także funkcjonowania infrastruktury transportu, jak telekomunikacja, zabezpieczenie potrzeb energetycznych, zaopatrzenie w wodę, ochrona środowiska, możliwości transportu lokalnego, zaopatrzenie w paliwa itp. Mechatronik Konstruuje, diagnozuje i serwisuje sprzęt oraz systemy mechatroniczne, czyli łączące rozwiązania z takich dziedzin jak mechanika, elektronika czy informatyka, co ma na celu poprawianie funkcjonalności urządzeń i systemów technicznych. Technolog zasobów Profesjonalnie zajmuje się recyklingiem i przetwarzaniem surowców, co pozwala zredukować koszty produkcji w wielu dziedzinach przemysłu. Travel menager Planuje, organizuje oraz nadzoruje służbowe wyjazdy zagraniczne w celu minimalizacji kosztów, które ponosi przedsiębiorstwo oraz zapewnienia sprawnego ich przebiegu przy zachowaniu dobrego wizerunku firmy. Meeting planer Inaczej planista konferencji dba o odpowiednią oprawę, sprawny przebieg konferencji, spotkań, negocjacji. Light designer (scenograf świateł) Projektuje i nadzoruje instalację oświetlenia obiektów, wnętrz, ekspozycji, imprez czy wystaw, nadając im unikalny charakter i pomagając wyeksponować to, co istotne. Animator czasu wolnego Zajmuje się planowaniem oraz organizowaniem szeroko pojętej rozrywki i dostosowywaniem jej do indywidualnych potrzeb klientów, szczególnie tych z grubym portfelem i niewielką ilością czasu. Opracował Wojciech Jagodziński 16

17 TWÓJ RYNEK PRACY orientuj się! Internet medium dla ludzi szukających pracy Praca. Dla jednych istota życia, dla drugich tylko forma zarabiania na nie. Niezależnie jednak od tego jak ją postrzegamy każdy przynajmniej raz w życiu styka się z sytuacją w której prace musi zdobyć. Co może pomóc gdy jest się studentem kończącym edukacje i zabierającym się właśnie za zdobycie wymarzonej posady? Odpowiedzi leżą w najbardziej studenckim z mediów, w Internecie. Kluczem do rozpoczęcia poszukiwań na jak najwcześniejszym etapie naszej edukacji jest silne przekonanie, że wiemy co chcemy w życiu robić. Precyzyjne określenie własnych oczekiwań znacząco ułatwia sprawę. Jeśli dodatkowo jest poparte pasją sprawa staje się bardzo klarowna. W przypadku kiedy nie potrafimy dokładnie się określić, najlepiej zawężyć potencjalne branże do kilku nam najbliższych. Jeśli wiemy już czego szukamy, czas przystąpić do działania. Poniedziałek godz 8:00 Rozpoczynamy poszukiwania. Najbardziej oczywista forma to serwisy ogłoszeniowe. Internet ma tę przewagę nad tradycyjnymi ogłoszeniami prasowymi, że użytkownik może dowolnie je sortować bez konieczności przeglądania całych gazet. Korzystamy z pierwszego z serwisów, wypełniamy żądane przez portal kryteria i już możemy przeglądać ogłoszenia będące celem naszych poszukiwań. Wybieramy właściwe oferty, analizujemy i zapisujemy sobie interesujące nas ogłoszenia na które złożymy później Serwisy z ofertami pracy naszą aplikację. Dalej możemy analogicznie przeglądać kolejny serwis. Internet to jednak medium, które dostarcza użytkownikowi wiele narzędzi ułatwiających prace. W tym przypadku odpowiedzią jest np. agregacja treści. Jest to rodzaj rozwiązań, które skupiają wiele treści w jednym miejscu. W kwestii poszukiwania pracy z pomocą przychodzi nam na przykład darmowa, polska aplikacja Cafe News. Gromadzi ona ogłoszenia z większości polskich serwisów o pracy. Wystarczy wskazać branże w jakiej poszukujemy pracy i region kraju w którym chcemy pracować. Od tej chwili program wyświetli Agregacja treści ogłoszenia spełniające nasze kryteria i co więcej będzie nas powiadamiał o nowych ogłoszeniach w kilka minut po tym jak pojawią się w sieci. W tym momencie nie musimy już wchodzić na portale szukając ogłoszeń ponieważ one same do nas trafia dając możliwość szybkiej reakcji. - oferty pracy w jednym miejscu Serwisy społecznościowe Młodym, ale szybko zyskującym na znaczeniu sposobem szukania pracy są również serwisy społecznościowe. Forma szukania pracy przez znajomych zyskała w Internecie potężne narzędzie. Wykorzystaniem wiedzy, potencjału oraz doświadczeń drzemiących w ludziach jest idea networkingu, czyli pracy w sieci. W specjalnie w tym celu tworzonych stowarzyszeniach i portalach internetowych członkowie spotykają się, by w systemie opartym na referencjach nawiązać obiecujące kontakty biznesowe, towarzyskie, znaleźć pracę, czy specjalistę o potrzebnych kwalifikacjach. Często strzałem w dziesiątkę okazują się powiązania drugiego i dalszego rzędu znajomi naszych znajomych. Jednak jak podkreślają fachowcy, nie da się w pełni wykorzystać możliwości sieci i zbudować solidnego kapitału społecznego bez takich elementów jak wzajemne zaufanie, poczucie wspólnoty, proaktywność i czas potrzebny na zbudowanie pozytywnych relacji. Forma spotkań bywa różna; od bezpośrednich kontaktów przy śniadaniach biznesowych po udział za pośrednictwem internetu w serwisach, które udostępniają m.in. bazy danych, programy ułatwiające zarządzanie kontaktami, fora, niekiedy także sy- 17

18 TWÓJ RYNEK PRACY orientuj się! stem agregacji danych z różnych witryn. Poniedziałek godz 9:00 Sprawnie poszło. Mamy wybrane kilka ogłoszeń. Jednak serwisy ogłoszeniowe to nie koniec możliwości. Część firm prowadzi bowiem ciągły nabór pracowników i forma komunikacji jest ich własna witryna WWW. Warto zatem, jeśli mamy dobrze sprecyzowane oczekiwania Katalog firm co do pracodawcy poszukać go w bardziej bezpośredni sposób. Wykaz firm w naszym regionie z danej branży to problem niewielki. Wystarczy internetowa Panorama Firm. Podajemy region, branże i wykaz potencjalnych pracodawców jest gotowy. Teraz kwestia przyjrzenia się poszczególnym witrynom. Wchodzimy na strony firmowe i przeglądamy zakładkę Praca. Żeby nie powielać całego procesu warto stworzyć sobie folder np. z konkretna branżą i tam dodawać linki do stron poprzez zakładki w przeglądarce Firefox lub system ulubione w Internet Explorer Poniedziałek godz 10:45 Mała kawa w celu nabrania sił i możemy zabrać się za przygotowanie CV i listów motywacyjnych. O ile nasze osiągnięcia i motywacja pozostają niezmienione o tyle kierując CV do konkretnej firmy powinniśmy mieć na uwadze to, że każda firma jest inna i ma specyficzne wymagania. Samo CV to bardzo skrótowa forma prezentacji własnej osoby. Również i tutaj z pomocą przychodzi nam Internet. Jak dać potencjalnemu pracodawcy pełen obraz naszej osoby? Możliwości jest kilka. Pierwsza to własna strona www. Na nasze potrzeby wystarczy darmowe konto. Obecne na stronach kreatory www. Np. na home.pl pozwalają na stworzenie prostej strony bez znajomości języka html. Własna strona www pozwala nam zamieścić szereg informacji o naszych zainteresowaniach, Darmowe konta www doświadczeniach, czy np. wskazać miejsca gdzie publikowane były nasze artykuły, wypowiedzi, posty na grupach dyskusyjnych itp. Strona www to doskonała wizytówka, którą wykorzystując jako narzędzie zyskujemy w oczach przyszłego pracodawcy. Druga opcją jest własny blog. Blog jest z założenia formą pamiętnika w którym opisujemy cyklicznie własne przeżycia, spostrzeżenia czy wydarzenia. Blog prezentuje zatem to jakimi ludźmi jesteśmy. Z punktu widzenia pracodawcy nasz charakter jest często równie ważny jak nasze umiejętności. Wszystko oczywiście zależy od specyfiki danej pracy. Większość osób prowadzi blogi, aby podzielić się z innymi własnym spojrzeniem na świat. Blog to jednak nie tylko słowo pisane. Istnieją również serwisy, które pozwalają zamieszczać np. zdjęcia, czy autorskie filmiki. Serwisy blogowe to również źródło wiedzy. W sieci swoje miejsce maja np. blogi produktowe. To blogi prowadzone przez duże firmy, informujące np. o konkretnym produkcie i pracy nad nim. Często jest to pierwsze źródło informacji od producenta na temat wdrażanego rozwiązania. Poniedziałek godz 12:30 Przykładowe serwisy blogowe Nasze CV nie zyskało na razie za wiele treści. Zostało natomiast poszerzone o nowe możliwości za pomocą których możemy poszerzyć informacje o nas, czyli zdobyć dodatkowe punkty u potencjalnego pracodawcy. Czas na jego wypełnianie. Gdzie jeszcze przydaje się Internet przy wypełnianiu CV? Z pewnością w zdobyciu wiedzy o pracodawcy do którego kierujemy aplikacje. Poza stroną firmy możemy również sprawdzić co pisze się o naszej firmie. Pomocne jest tu np. narzędzie NetPatrol. Jest to funkcja monitoringu Internetu, która sprawdza kilkaset Źródeł pod kątem zdefiniowanych przez nas haseł. Warto zyskać informacje jak działa dana branża, czy firma i co się Monitoring Internetu NetPatrol w niej aktualnie dzieje. Znajomość firmy może okazać się bardzo pomocna przy pisaniu listu motywacyjnego jak i na rozmowie kwalifikacyjnej. Wypełniając CV poza oczywistymi polami takimi jak wykształcenie, czy dotychczasowe doświadczenie, warto również napisać o obszarach, które są naszą mocną stroną. Internet to medium, które po raz kolejny pomaga nam zdobywać wiedzę z wszelkich możliwych tematów. Ubiegając się o daną posadę z pewnością nie wystarczy wiedza wyniesiona ze studiów. Wiele branż jest bowiem bardzo dynamicznymi i teoria w nich dość szybko się zmienia. Jak wykorzystać Internet, aby być na bieżąco? Odpowiedzią są np. serwisy tematyczne. Konstrukcja większości serwisów branżowych zawiera bowiem w różnych proporcjach newsy, artykuły, case studies, czy forum dyskusyjne. Żeby mieć komplet informacji o branży nieocenione są grupy dyskusyjne. Często nie w pełni formalna wymiana uwag, poglądów doskonale uzupełnia obraz branży i pozwala zdobyć wiedzę również o praktycznych aspektach danego zawodu. Budowa listy portali o danym temacie z wykorzystaniem wyszukiwarki np. google jest prosta. Odwiedzając kolejne portale warto jednak zapisać się do bazy mailingowej danego portalu, aby cyklicznie otrzymywać newsletter informacyjny z nowościami. Poza wiedzą tematyczną równie ważna jest tzw wiedza ogólna. Być na bieżąco z newsami pozwala nam od jakiegoś czasu technologia RSS. Prak-

19 TWÓJ RYNEK PRACY orientuj się! tyczny aspekt RSS to przede wszystpomocne w przygotowaniach do kim fakt, że za pomocą programów wypełnienia CV, czy listu motywacyjzwanych czytnikami rss nie musimy nego są również porady internetowych wchodzić na strony www, serwisów o pracy. Na każżeby sprawdzać czy poja- Czytniki RSS dym z nich poza ogłoszeniawiło się coś nowego, lecz jemi znaleźć można szereg steśmy informowani o tym Cafe News cennych uwag także w inza pomocą dyskretnego po- RSS Bandit nych obszarach związanych wiadomienia w programie. Paseczek z pracą jak rodzaje wynaw chwili obecnej zdecydo- RSS Reader grodzenia, umowy, aspekty wana większość portali poprawne itp. Aby być komsiada już kanały rss. Wystarczy odpopletnie przygotowanym do rozmów z wiednio dostosować listę kanałów potencjalnym pracodawcą warto mieć i tematów, które chcemy subskrybować. pełną wiedzę. W przypadku czytnika, kanał rss musimy dodać z danej strony www, poprzez Poniedziałek godz 15:00 podanie adresu xml. np. rss.interia.pl/muzyka.xml.rozbudomija praktycznie cały dzień. Przygowaną formą czytnika rss jest agregator towanie się do walki o dobrą posadę aktualności, który posiada wbudowaną w sposób bardziej ambitny i skubazę kanałów do wyboru. teczny niż rozsyłanie tych samych CV gdzie popadnie jest czasochłonne. Z pewnością szereg opisanych rozwiązań pochłonie nas tak mocno tylko za pierwszym razem. Przygotowana strona, blog, czy zbudowana już baza firm i portale internetowych, dzięki opisanym narzędziom będzie już łatwo i wygodnie dostępna. Internet dostarcza nam wielu możliwości i nie wymaga dużych nakładów finansowych. Wystarczą chęci i odrobina wiedzy na temat gdzie czego szukać. Bo w stwierdzeniu, że w Internecie można znaleźć niemal wszystko nie ma za wiele przesady. Krzysztof Skowronek Press Service Monitoring Mediów 9

20 TWÓJ RYNEK PRACY orientuj się! Wywiad: Jak się dowiedziałeś o networkingu? Tak jak wszyscy zostałem zaproszony przez kolegę, który zaczął organizować BNI w Polsce, jednak idea networkingu była mi znana od dawna. Jeśli spojrzeć na klikę albo układ to też jest jakaś forma networkingu. Popieramy swoich, tylko swoim dajemy zarobić i swoich kryjemy za wszelka cenę. W Warszawie jest ok. 90 % ludności napływowej i od zakończenia wojny ta społeczność cechowała się bardzo słabą integracją wewnętrzną. Nikt nikogo nie znał, nie wiedział skąd pochodzi drugi, jakie ma kompetencje, jaką etykę, etc. Inaczej było w Poznaniu. Tu wojna nie spowodowała takich strat i zmian. Wobec tego każdy, kto osiedlił się w Poznaniu lub okolicach musiał odnieść wrażenie, że poznaniacy są zorganizowani w nieformalnych i niedostępnych dla obcych grupach rodzinno-sasiedzko-zawodowych. Tak wiec networkimg w Wielkopolsce rozwijał się od dawna. A jak wiadomo z historii m. in. dzęiki temu udało się przetrwać i zachować jakieś zręby niezależności podczas zaboru pruskiego. Czy stałe podtrzymywanie tych kontaktów jest czasochłonne i bardzo angażujące? Nie, bo w praktyce członkowstwo oznacza spotkanie raz w tygodniu, przejrzenie swoich kontaktów i wizytówek w celu ustalenia czy wśród znajomych firm nie ma firmy, jakiej poszukuje inny członek. Kilka rozmów telefonicznych. Spotkania trwają zwykle godzin. A jak przebiegają? Spotkanie prowadzi dyrektor, zaczyna się powitaniem i przypomnieniem idei klubu. Następnie odbywa się krótkie szkolenie na temat jakiegoś zagadnienia networkingu. Potem każdy z członków ma 60 sekund na przedstawienie się, opowiedzenie o swojej firmie, o produktach /usługach i określenie czego poszukuje, do jakiej firmy chce dotrzeć. Później głos zabierają goście. Każdy ma obowiązek zaprosić co najmniej 2 gości w ciągu miesiąca. Zasada jest taka, że w klubie może być tylko jedna osoba reprezentująca daną branżę. Członkowie wymieniają się rekomendacjami, poczym zaczyna się 10-minutowa prezentacja. Jest nas 30 więc, co 30 tygodni na każdego wypada taka gratka. Z przekazanych wcześniej rekomendacji wybiera się losowo jedną lub dwie i sprawdza, co ten, który ją otrzymał z nią zrobił, jak wykorzystał, co osiągnął, etc. Na koniec goście wypowiadają się na temat tego, co zobaczyli, co im się podobało i czy chcieliby zostać członkami klubu.w czasie spotkania wszyscy jędzą małe śniadanie (za które płacą przy wejściu) Czy networking w Polsce się rozwija? Ta idea rozwija się, ale raczej brakuje entuzjazmu. Głównie wynika to ze stosunku Polaków do współpracy w biznesie. Są nastawieni na szybkie dorobienie się i skonsumowanie fortuny. A nie na długotrwały biznes, staranne budowanie relacji z partnerami, klientami etc. Stąd brak wzajemnego zaufania i niechęć do udziału w takich organizacjach. Polak częściej zastanawia się nad tym ile ktoś zarobi na tym interesie (czytaj moim kosztem ) a nie na tym jak współdziałając razem możemy odnieść sukces. Czy są inne wady tego typu działalności? Wadą jest to, że trzeba wcześnie wstać, aby zdążyć na spotkanie! O 9 biznesmeni zaczynają swoją pracę. Stąd idea porannych zebrań. Rozmawiał Wojciech Jagodziński 20