GŁOS BIZNESU. ODPOWIEDZIALNI ZA BEZPIECZEŃSTWO Marek Janke, wiceprezes zarządu ds. handlowych Impel Security Polska 2 CZY PAŃSTWO

Transkrypt

1 ISSN GŁOS BIZNESU GB GŁOS BIZNESU #2 (28) 2014 MAGAZYN GOSPODARCZY DYSTRYBUOWANY BEZPOŚREDNIO DO WIELKOPOLSKICH PRZEDSIĘBIORCÓW ODPOWIEDZIALNI ZA BEZPIECZEŃSTWO Marek Janke, wiceprezes zarządu ds. handlowych Impel Security Polska KOBIETY W BIZNESIE Debata przedsiębiorców 2 CZY PAŃSTWO MA POMAGAĆ? Finansowanie innowacji 3 ZMIANA, ZMIANA, ZMIANA, ACH TO TY Zarządzanie zmianą i ryzykiem TRUDNY WYBÓR PREZESA Propozycje motoryzacyjne

2 WSZYSTKO CZEGO POTRZEBUJESZ BY STWORZYĆ PERFEKCYJNE OTOCZENIE DO WYMIANY BIZNESOWYCH DOŚWIADCZEŃ ŁĄCZNA POWIERZCHNIA SAL PONAD 300 M 2 REARANŻACJA SAL ZA POMOCĄ ŚCIAN MOBILNYCH INTELIGENTNY SYSTEM STEROWANIA SPRZĘTAMI WYGODNY DLA PROWADZĄCEGO I UCZESTNIKÓW INYWIDULANY OPIEKUN DLA KONFERENCJI ILONN HOTEL ul. Szarych Szeregów Poznań tel: fax: rezerwacja@ilonnhotel.pl

3 GŁOS BIZNESU 6 WYWIAD numeru Mamy dowody na to, że poprawa poziomu bezpieczeństwa zdecydowanie ogranicza straty ponoszone wcześniej przez przedsiębiorstwo. Zwiększenie wydatków na bezpieczeństwo, w ostatecznym rozliczeniu, przynosi firmom znaczne oszczędności. GB MAGAZYN GOSPODARCZY #1 (27) 2014 GŁOS BIZNESU DYSTRYBUOWANY BEZPOŚREDNIO DO WIELKOPOLSKICH PRZEDSIĘBIORCÓW Rada redakcyjna: Anna Lisewska Business Centre Club Loża Wielkopolska Kalina Kiser-Beyme Polska Izba Gospodarcza Importerów, Eksporterów i Kooperacji Monika Przybysz Wielkopolska Izba Budownictwa Karina Plejer Wielkopolski Klub Kapitału Małgorzata Animucka Wielkopolski Związek Pracodawców Zdjęcie na okładce: Katarzyna Stawecka Redakcja i realizacja: Skivak Custom Publishing Dyrektor wydawniczy: Damian Nowak d.nowak@skivak.pl Koordynacja projektu i redakcja: Michał Cieślak m.cieslak@skivak.pl Projekt graficzny i skład: Alicja Musiał, Tomasz Boczarski Reklama i promocja: Iwona Szymańska i.szymanska@skivak.pl tel Renata Nowak r.nowak@skivak.pl tel Adres redakcji: Głos Biznesu ul. Głuchowska 1, Poznań tel fax Druk i oprawa: Poligrafia Janusz Nowak Numer zamknięto 5 maja 2014r. Czas inwestycji Rolnicy już zasiali zboża, teraz będą doglądać wzrostu i wyczekiwać za kilka miesięcy na dogodny czas do zbiorów. W biznesie jest trochę inaczej. Czynników warunkujących obfite żniwa, solidny zwrot z inwestycji, duże obroty i wysokie zyski jest niestety dużo więcej niż w przypadku upraw roślin. W tym numerze Głosu Biznesu przyglądamy się wraz ze specjalistami młodym firmom, nazywanym start-upami, analizujemy, co może przesądzić o ich sukcesie lub upadku. Inwestorzy wskazują też, jak z takimi firmami trzeba pracować, jak im pomagać, by efekty były jak najlepsze. Może ktoś z Państwa będzie chciał zainwestować w jakieś innowacyjne przedsięwzięcie? Proszę wtedy do nas koniecznie napisać i podzielić się swoimi doświadczeniami! Jeśli już jesteśmy przy innowacjach, rozumianych znacznie szerzej niż nowinki technologiczne, polecamy lekturę ciekawego zestawienia badań przeprowadzonych przez PwC nad postrzeganiem innowacji przez menedżerów i ich rolą w rozwoju firmy. Warto przywołać też materiał zachęcający do dyskusji nad dofinansowaniem przez państwo innowacji, które mogą w znaczącym stopniu wesprzeć gospodarkę. Chcielibyśmy Państwa zachęcić do wyrażenia swojego głosu, podzielenia się spostrzeżeniami w naszej akcji Wybór przedsiębiorców. Zbliżają się wybory samorządowe i warto, by potencjalni kandydaci na fotel prezydenta Poznania byli świadomi oczekiwań przedsiębiorców a z kolei przedstawiciele biznesu znali poglądy kandydatów na interesujące ich kwestie. Bardzo nam zależy na Państwa opiniach, bo przecież jesteśmy Głosem Biznesu, który te opinie ma zbierać, przedstawiać i w imieniu biznesu je artykułować. Zapraszamy do lektury, jednocześnie zachęcając do sportowej, firmowej integracji a inspiracją do działania niech będzie tekst o bieganiu. Redakcja rozmowa Odpowiedzialni za bezpieczeństwo 6 debata Biznes kobiecym okiem 12 twoja firma Komu start-up? 16 Czy państwo ma pomagać? 28 Zmiana, zmiana, zmiana, ach to ty 30 gospodarka Jak zasiać, żeby dużo zebrać? 18 Innowacje, najważniejsza droga do wzrostu 26 Program MBA Poznań-Atlanta 32 felieton Dwutygodniowe wypowiedzenie umowy o pracę 10 Rok rocznic 21 4 Światowi liderzy biznesu na lokalnym rynku 50 trendy Czerkieskie góralki 34 Trudny wybór prezesa 36 Szef kuchni poleca 43 Work/life balance utopia czy rzeczywistość? 44 lifestyle Zabiegani przedsiębiorcy 40 Radość kolekcjonera 46 kronika Wydarzenia 48 Kalendarium 49 Dołącz do nas na Facebooku Skomentuj wybrane artykuły na stronie

4 rozmowa Realizacja usługi za najniższą cenę nie gwarantuje klientowi odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa. Zapewnienie bezpieczeństwa na należytym poziomie wymaga profesjonalnego podejścia, wykorzystania zaawansowanych rozwiązań i zatrudnienia kompetentnych pracowników, a to musi kosztować. rozmowa Odpowiedzialni MAREK JANKE za bezpieczeństwo W Wielkopolsce widocznym trendem jest odejście od form ochrony fizycznej, gdzie jedynym elementem zabezpieczenia jest pracownik ochrony, na rzecz zaawansowanych zabezpieczeń technicznych mówi MAREK JANKE, wiceprezes zarządu ds. handlowych Impel Security Polska. W jakim kierunku zmierza rynek usług ochrony w Polsce? MAREK JANKE: Rynek usług ochrony charakteryzuje się bardzo dużym rozdrobnieniem. W Polsce działa około 3000 firm ochrony, a pięć największych posiada blisko 35% udziału w rynku. Od kilku lat na rynku utrzymuje się trend konsolidacyjny. Najwięksi gracze wzmacniają swoją pozycję, przejmując mniejsze podmioty, często o rozwiniętej specjalizacji produktowej. Najbliższa perspektywa to 2-3 liderów branży dysponujących przewagą konkurencyjną, którzy będą systematycznie zwiększać udział w rynku. Pozytywnie na rozwój branży wpływa fakt, że dzięki zmianie przepisów, pojawiły się nowe obszary rozwoju dla usług bezpieczeństwa jak np. ochrona lotnisk czy transportu kolejowego. Trzeba także zaznaczyć, że firmy ochrony coraz mocnej stawiają na zaawansowane technologicznie usługi. Perspektywy rozwoju są więc optymistyczne, obecnie branża musi zmierzyć się z aktualnymi trudnościami na rynku. Czy rynek ochrony w Wielkopolsce wyróżnia się na tle innych regionów? Rynek usług ochrony jest nierozerwalnie związany z rozwojem danego obszaru. Patrząc na dzisiejszą sytuację regionu i liczbę nowych inwestycji, w tym budowlanych, można śmiało stwierdzić, że branża ochrony w województwie dobrze się rozwija. Wielkopolska charakteryzuje się bardzo dużym zróżnicowaniem rynku, nie ma tutaj jednego dominującego segmentu. W regionie krzyżuje się kilka ważnych szlaków komunikacyjnych, dlatego bardzo dobrze rozwija się tutaj branża logistyczna. Efektem tego są liczne centra logistyczne i terminale przeładunkowe. W gospodarce województwa ważną pozycję zajmuje przemysł. Na rynku działają zakłady, które reprezentują większość gałęzi przemysłu m.in. elektromaszynowy, chemiczny, spożywczy, drzewno-papierniczy. W Wielkopolsce mocno rozwinięty jest także segment biurowców oraz galerii handlowych, których w ostatnim czasie wciąż przybywa. Warto zwrócić uwagę na fakt, że przedsiębiorcy z regionu są otwarci na nowe standardy usług. Widoczny trend to odejście od form ochrony fizycznej, gdzie jedynym elementem zabezpieczenia jest pracownik ochrony, na rzecz zaawansowanych zabezpieczeń technicznych. W czasie kryzysu wielu przedsiębiorców szuka oszczędności, tnąc wszelkie koszty znajdujące się poza ich podstawową działalnością gospodarczą, także wydatki na ochronę. Oczekują oni od firm ochrony maksymalnej optymalizacji kosztów, nie myśląc o negatywnych skutkach, jakie mogą przynieść takie pozorne oszczędności. Z jakimi problemami zmaga się dzisiaj branża ochrony? Głównym problemem, z jakim boryka się branża, jest silna presja cenowa, spowodowana rozdrobnieniem rynku i agresywną polityką konkurentów. Ponadto w czasach kryzysu wielu przedsiębiorców szuka oszczędności, tnąc wszelkie koszty znajdujące się poza ich podstawową działalnością gospodarczą, także wydatki na ochronę. Oczekują oni od firm ochrony maksymalnej optymalizacji kosztów, nie myśląc o negatywnych skutkach, jakie mogą przynieść takie pozorne oszczędności. Ważną część rynku ochrony stanowią klienci pozyskiwani w przetargach publicznych, organizowanych na zasadach ustawy Prawo Rozmawiał: MICHAŁ CIEŚLAK Zamówień Publicznych. Niestety, obecnie system nadmiernie preferuje kryterium najniższej ceny jako czynnika decydującego o wyborze oferty. Według danych z raportu Urzędu Zamówień Publicznych, w 2012 roku aż 92% wszystkich przetargów w Polsce rozstrzygniętych zostało na podstawie tego właśnie kryterium. Warto dodać, że w ciągu ostatnich trzech lat wydatki ponoszone na realizację usług ochrony (m.in. płaca podstawowa, paliwo, energia elektryczna) systematycznie wzrastały. Paradoksalnie w tym samym czasie spadł poziom wynagrodzenia dla firm ochrony, dlatego wypracowują one minimalne marże i zmuszone są do szukania oszczędności na wielu polach. Czy szukanie przez firmy oszczędności przekłada się na poziom bezpieczeństwa? Niestety, realizacja usługi za najniższą cenę nie gwarantuje klientowi odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa. W dyktacie najniższej ceny branża ochrony może oferować jedynie złudzenie bezpieczeństwa, a nie usługę zgodną z najwyższymi standardami. To z kolei stwarza konkretne ryzyko dla przedsiębiorstw i instytucji publicznych, takie jak zagrożenie ciągłości biznesu, utrata mienia, defraudacja, pożar czy chociażby utrata dobrego wizerunku. Realizacja usługi na należytym poziomie wymaga profesjonalnego podejścia, wykorzystania zaawansowanych rozwiązań MAREK JANKE Wiceprezes Zarządu ds. Handlowych Impel Security Polska Absolwent Wyższej Szkoły Morskiej w Szczecinie na Wydziale Nawigacyjnym w zakresie Transportu Morskiego. W 2007 roku ukończył studia Executive MBA organizowane przez Gdańską Fundację Kształcenia Menedżerów przy współpracy z RSM Erasmus University, Uniwersytetem Gdańskim oraz Business Centre Club. W 2013 roku ukończył Post-MBA w zakresie Strategicznego Zarządzania Finansami organizowane przez GFKM wraz z SBS Swiss Business School. Marek Janke w latach pracował w IQFM na stanowisku Business Development Managera, zarządzając strukturami zewnętrznych sił sprzedaży na zlecenie międzynarodowych koncernów w branży FMCG. W latach był zatrudniony w Barlinek S.A. na stanowisku dyrektora handlowego odpowiedzialnego za sprzedaż i marketing zarówno w kraju, jak i na rynkach zagranicznych. W 2007 roku został członkiem zarządu Barlinek S.A. Od kwietnia 2013 r. zajmuje stanowisko Wiceprezesa Zarządu Spółki Impel Security Polska. 6 7

5 rozmowa Skupiamy się na rozwoju specjalistycznych produktów, takich jak Safety Plus, w którym fizyczna ochrona mienia współdziała z systemami technicznymi. Jednym z przykladów działań, które mają upowszechniać dobre wzorce w branży, jest listopadowa konferencja 6th Business Security Conference, którą współorganizujemy. rozmowa i zatrudnienia kompetentnych pracowników, a to musi kosztować. Na szczęście coraz więcej przedsiębiorców zdaje sobie sprawę z tego, że kluczowym aspektem dla funkcjonowania firm oraz instytucji jest ich właściwe bezpieczeństwo i gotowi są zapłacić za odpowiednią jakość usług. Czy można poprawić sytuację w branży? Jakie działania należy podjąć? W tym trudnym czasie potrzeba zdecydowanych działań, a standard bezpieczeństwa bezwzględnie musi zostać podniesiony. Przy czym odpowiedzialność za odpowiedni poziom bezpieczeństwa leży zarówno po stronie dostawców usług, jak i zamawiających. Liderzy branży ochrony powinni, przy aprobacie klientów, wypracować rozwiązania, które zagwarantują standardy bezpieczeństwa adekwatne do realnych potrzeb, obszaru działalności i specyfiki klientów. Istotne jest współdziałanie wszystkich podmiotów w branży i wspólne dążenie do budowania właściwych wzorców. Jedną z metod jest działanie w stowarzyszeniach branżowych. Kluczem do uzdrowienia sytuacji na rynku jest kalkulowanie stawek za usługi tak, aby pozwalały one na zatrudnianie wykwalifikowanych pracowników oraz realizację działań na satysfakcjonującym obie strony poziomie. Jak przekonują Państwo klientów, że za usługę bezpieczeństwa warto zapłacić więcej? IMPEL SECURITY POLSKA SP. Z O.O. Dialog i wzajemne zaufanie pozwalają na dostrzeganie nowych obszarów zagrożeń, bieżące uszczelnianie systemu oraz minimalizowanie ewentualnych strat. Mamy dowody na to, że poprawa poziomu bezpieczeństwa zdecydowanie ogranicza straty ponoszone wcześniej przez przedsiębiorstwo. Zwiększenie wydatków na bezpieczeństwo, w ostatecznym rozliczeniu, przynosi firmom znaczne oszczędności. Wykorzystujemy przy tym nowoczesne rozwiązania technologiczne, które kształtują nowe standardy oraz pozwalają oferować naszym klientom zaawansowane usługi. Skupiamy się na rozwoju specjalistycznych produktów, takich jak Safety Plus, w którym fizyczna ochrona Należymy do liderów rynku ochrony w Polsce. Od blisko 24 lat chronimy firmy, instytucje i osoby prywatne, zapewniając im poczucie bezpieczeństwa. Działamy na pierwszej linii wsparcia biznesu, oferując dedykowane rozwiązania, uwzględniające specyficzne wymagania i możliwości naszych klientów. Nasza oferta obejmuje: fizyczną ochronę osób i mienia, w tym innowacyjną usługę Safety Plus; zabezpieczenia techniczne: projektowanie, wykonawstwo, konserwacja systemów oraz ciągły nadzór; monitoring sygnałów alarmowych wraz ze wsparciem grup interwencyjnych; konwojowanie i obsługę wartości pieniężnych; zarządzanie informacją w tym archiwizację, przechowywanie, digitalizację i niszczenie dokumentów. Oferta Impel Security Polska tworzy zintegrowany pakiet usług bezpieczeństwa. Posiadamy wieloletnie doświadczenie w branży oraz bogaty potencjał osobowy i logistyczny. Stoi za nami kapitał spółki giełdowej, jaką jest Grupa Impel, który potwierdza naszą wiarygodność, pozwala na ciągły rozwój oraz zapewnia przejrzystość funkcjonowania biznesu. mienia współdziała z systemami technicznymi. Czym charakteryzuje się usługa Safety Plus? Safety Plus to system, który jest optymalną odpowiedzią na potrzeby zdiagnozowane wcześniej podczas audytu bezpieczeństwa obiektu. Rozwiązania są dostosowywane do potrzeb konkretnego klienta i do specyfiki danego obiektu. W usłudze wykorzystywane są środki ochrony fizycznej oraz środki zabezpieczenia technicznego. W Safety Plus praca ludzi wsparta jest nowoczesnymi systemami, co wpływa na poprawę jakości wykonywanej usługi i faktycznie zwiększa poziom bezpieczeństwa. Wraz z zainstalowaniem nowoczesnych systemów ochrony mienia, automatyzacji ulegają również procesy kontrolne w danej firmie, szczególnie w branży produkcyjnej, logistycznej czy budowlanej. Jak na trudną sytuację w branży odpowiada Państwa firma? Rozpoczęliśmy dialog na temat tego, jak kluczowym aspek- tem dla funkcjonowania przedsiębiorstw i instytucji jest ich właściwe bezpieczeństwo. Stawiamy na ścisłą współpracę z klientem, która opiera się na zrozumieniu potrzeb, zaufaniu i lojalności. Dzięki temu możemy realizować usługi ochrony w sposób profesjonalny i kompleksowy. Podejmujemy działania i rozpowszechniamy dobre wzorce w branży, które mają przyczynić się do polepszenia sytuacji na rynku ochrony. Jedną z takich inicjatyw jest 6th Business Security Conference, największe wydarzenie w branży bezpieczeństwa biznesu w Europie Środkowo-Wschodniej. W tym roku, wraz z firmą Sasma, jesteśmy współorganizatorami tego wydarzenia. Konferencja odbędzie się w listopadzie 2014 roku w Warszawie. Co jest głównym celem tego wydarzenia? Coroczne konferencje Business Security Conference sprzyjają budowaniu sieci kontaktów na całym świecie i rozprzestrzenianiu dobrych praktyk w branży bezpieczeństwa biznesu. Rozkwitająca w Polsce idea spotykania się w gronie ekspertów, poznawania nowych ludzi i pielęgnowania dotychczasowych znajomości przyciąga co roku coraz więcej gości z takich krajów jak: Czechy, Rosja, Litwa, Serbia, Bułgaria, Chorwacja, USA, Kanada, Wielka Brytania, Irlandia, Holandia, Hiszpania, Belgia, Niemcy, Finlandia, Izrael czy RPA. Podczas zeszłorocznej edycji konferencji prelegentami byli przedstawiciele wielu znaczących zagranicznych firm, m.in. Volvo, Pfizer, Deloitte, BAT, Tesco czy Deutsche Telecom. Uczestnicy konferencji mieli także okazję porozmawiać z reprezentantem NATO na tematy związane z zarządzaniem ekonomią, polityką i biznesem w czasach globalbej niepewności. Z kolei z przedstawicielem Europolu dyskutowano na temat współpracy sektora publicznego i prywatnego, bezpieczeństwa w cyberprzestrzeni oraz zwalczania podróbek. Co będzie tematem przewodnim tegorocznej konferencji? Kto weźmie w niej udział? W tym roku do zmiany perspektywy postrzegania zagadnień związanych z bezpieczeństwem Mamy dowody na to, że poprawa poziomu bezpieczeństwa zdecydowanie ogranicza straty ponoszone wcześniej przez przedsiębiorstwo. Zwiększenie wydatków na bezpieczeństwo, w ostatecznym rozliczeniu, przynosi firmom znaczne oszczędności. biznesu zachęcamy hasłem Change Your Business Perspectives. Chcemy wskazać na to, że w dzisiejszym świecie, w kontekście potencjalnych zagrożeń typu szpiegostwo korporacyjne, próby zniszczenia wizerunku firmy i marki czy przemyt, myślenie o bezpieczeństwie staje się koniecznością. Jak co roku, na konferencji wystąpią szefowie działów bezpieczeństwa największych światowych koncernów oraz przedstawiciele instytucji rządowych. Warto czerpać z doświadczeń innych krajów, takich jak np. USA, Rosja czy państwa Europy Zachodniej, w których dobre praktyki w tej dziedzinie rozwinięte są na wysokim poziomie. Wierzę, że ta konferencja przyczyni się do wypracowywania jak najlepszych rozwiązań na polskim rynku ochrony i już dziś serdecznie zapraszam do wzięcia udziału w tym wydarzeniu. 8 9

6 felieton Niekorzystne dla pracodawców rozstrzygnięcie Trybunału Sprawiedliwości pozostanie w zasadzie bez przełożenia na dotychczasową praktykę. Dwutygodniowe mec. JERZY KROTOSKI wypowiedzenie umowy o pracę AKCJA WYBÓR PRZEDSIĘBIORCÓW Często spotykam się z zawieraniem przez pracodawców umów o pracę na czas określony, przewidujących zatrudnienie danego pracownika na okres kilku lat. Czy przy tak długim czasie obowiązywania umowy można stosować dwutygodniowy okres wypowiedzenia? Powszechnym w tego rodzaju umowach jest stosowanie przewidzianej w art. 33 Kodeksu pracy klauzuli pozwalającej na rozwiązanie umowy z pracownikiem za dwutygodniowym okresem wypowiedzenia. Skuteczne stosowanie tego rozwiązania w praktyce do tzw. umów wieloletnich wzbudzało jednak liczne wątpliwości. W sporach pracowników z pracodawcami coraz częściej pojawiał się zarzut, że zastosowanie dwutygodniowego okresu wypowiedzenia dla wieloletnich umów o pracę na czas określony stanowi niekorzystne dla pracownika obejście przewidzianych w art k.p. progresywnych okresów wypowiedzenia stosunku pracy, przewidzianych dla umów zawartych na czas nieokreślony, uzależnionych od stażu pracy u danego pracodawcy. Na tej podstawie pracownicy domagają się uznania zawartych umów za umowy na czas nieokreślony i zapłaty odszkodowania za skrócony okres wypowiedzenia stosunku pracy. Omawiana regulacja stała się przedmiotem rozstrzygnięcia Trybunału Sprawiedliwości w związku z zapytaniem prawnym Sądu Rejonowego w Białymstoku. Sąd Rejonowy miał wątpliwość, czy przepis art. 33 k.p. może być stosowany w kontekście regulacji dyrektywy Rady nr 99/70/WE z dnia 28 czerwca 1999 r., mającej W sporach pracowników z pracodawcami pojawiał się zarzut, że zastosowanie dwutygodniowego okresu wypowiedzenia dla wieloletnich umów o pracę na czas określony stanowi niekorzystne dla pracownika obejście progresywnych okresów wypowiedzenia stosunku pracy przewidzianych dla umów zawartych na czas nieokreślony, uzależnionych od stażu pracy u danego pracodawcy. 10 na celu m.in. zagwarantowanie równego traktowania pracowników zatrudnionych na czas określony poprzez zapewnienie im ochrony na wypadek dyskryminującego traktowania. Wyrokiem z dnia 13 marca 2014 r. C-38/13 Trybunał Sprawiedliwości (TS) stwierdził, że klauzulę 4 pkt. 1 Porozumienia ramowego w sprawie pracy na czas określony z dnia 18 marca 1999 r. stanowiącego załącznik do dyrektywy Rady 99/70/WE z dnia 28 czerwca 1999 r. należy interpretować w ten sposób, że stoi ona na przeszkodzie uregulowaniu krajowemu, które przewiduje w odniesieniu do wypowiedzenia umów o pracę zawartych na czas określony, mających trwać dłużej niż 6 miesięcy, możliwość zastosowania sztywnego dwutygodniowego okresu wypowiedzenia niezależnego od długości zakładowego stażu pracy danego pracownika, podczas gdy długość okresu wypowiedzenia dla umów zawartych na czas nieokreślonych ma charakter progresywny, a obie te kategorie pracowników znajdują się w porównywalnych sytuacjach. Takie niekorzystne dla pracodawców rozstrzygnięcie Trybunału Sprawiedliwości pozostanie jednak w zasadzie bez przełożenia na dotychczasową praktykę stosowania dwutygodniowych okresów wypowiedzenia wieloletnich umów o pracę na czas określonych, na podstawie art. 33 k.p. Należy bowiem wskazać, że przepisy dyrektywy Rady 99/70/WE, jak i w ogóle aktów rangi dyrektywy, nie mogą być bezpośrednio stosowane w stosunkach między pracodawcami a pracownikami. Co wielokrotnie potwierdzał TS, przykładowo w wyroku z dnia 14 lipca 1994 r. w sprawie Faccini Dori v. Recreb Srl przyznanie jednostce możliwości powoływania się bezpośrednio na przepisy dyrektywy w sporach z innymi jednostkami oznaczałoby przyznanie Wspólnocie uprawnienia do nakładania w sposób bezpośrednio skuteczny zobowiązań na jednostki, podczas gdy ma ona tę kompetencję wyłącznie w obszarach, w których powierzono jej uprawnienie do wydawania rozporządzeń". Komentowane orzeczenie mogłoby co najwyżej stanowić przyczynę do wprowadzenia w przyszłości zmian w kodeksie pracy, mających na celu wyrównanie sytuacji pracowników zatrudnionych na czas określony i nieokreślony. Nie ma ono jednak bezpośredniego wpływu na aktualną sytuację prawną pracowników i pracodawców. Tym samym, pomimo z pozoru niekorzystnego dla pracodawców rozstrzygnięcia zawartego w Wyroku Trybunału Sprawiedliwości z dnia 13 marca 2014 r. C-38/13, dwutygodniowe okresy wypowiedzenia umów o pracę na czas określony, zawartych na okres dłuższy niż 6 miesięcy, mogą być nadal z powodzeniem stosowane przez pracodawców. Przed nami wybory samorządowe. Każdy mieszkaniec Poznania będzie miał możliwość zagłosowania na osoby, reprezentantów komitetów wyborczych, którzy podczas kampanii deklarują podjęcie konkretnych działań. Sprawdzimy, jakie postulaty do władz lokalnych zgłaszają przedsiębiorcy i jak kandydaci na prezydenta miasta chcą wspierać poznański biznes. Głos Biznesu zaprasza wszystkich Czytelników przedsiębiorców i organizacje do przesyłania konkretnych postulatów. Zbierzemy je, opracujemy i poprosimy o ustosunkowanie się do poruszanych zagadnień przez zgłoszonych kandydatów do fotela prezydenta Poznania. W jaki sposób samorząd lokalny może wesprzeć przedsiębiorców, ułatwić Wam prowadzenie biznesu? Jakie bariery trzeba jeszcze pokonać? Czy i jak prezydent oraz rada miasta może stymulować rozwój przedsiębiorczości? Jaką wizję rozwoju gospodarczego aglomeracji mają właściciele firm? Postulaty 1. Konsultacje z przedsiębiorstwami w zakresie inwestycji infrastrukturalnych prowadzonych w mieście oraz ich wpływu na funkcjonowanie przedsiębiorstw ulokowanych w centrum Poznania. 2. Wsparcie lokalnych podmiotów w ich rozwoju na terenie aglomeracji poznańskiej m.in. przez ułatwienia proceduralne związane z szybkością rozwiązywania przez UM Poznania zgłaszanych problemów. 3. Podniesienie atrakcyjności Poznania jako miejsca dla nowych inwestycji przez tworzenie miejsc rekreacyjnych, np. pola golfowego w okolicach miasta. 4. Zapewnienie wsparcia dla przedsiębiorców dokonujących ekspansji zagranicznej przez przedstawicieli MSZ w ambasadach za granicą. 5. Stworzenie platformy współpracy biznesu z uczelniami przez promowanie postaw na przykładzie współpracy Beyond z Politechniką Poznańską. (zgłoszone podczas ubiegłorocznych warsztatów PwC i miasta Poznania) Czekamy na propozycje pytań i zagadnień. Prosimy je nadsyłać mailowo na adres: glosbiznesu@skivak.pl Akcję będziemy prowadzić w kolejnych wydaniach Głosu Biznesu, na stronie i na profilu facebookowym. Ważny jest Głos Biznesu. Ważny jest Twój głos!

7 debata Kobiety często zostają w domach dłużej, niż wynika to z urlopu macierzyńskiego i mimo chęci do pracy, duża przerwa w pracy zawodowej często dyskwalifikuje je w oczach potencjalnego pracodawcy. Biznes kobiecym okiem Zebrał: Panie zazwyczaj nie boją się odpowiedzialności, za to dużo więcej myślą o konsekwencjach swoich działań. /Alina Dobosz-Sztuba/ debata MICHAŁ CIEŚLAK Nie chcę w pracy być traktowana inaczej niż mężczyzna, ale nie pozwolę, żeby mężczyźni przy mnie zapominali, że jestem kobietą mówiła jedna z uczestniczek debaty Głosu Biznesu. Jak panie radzą sobie w wielkopolskim biznesie? Gdy przed debatą rozmawiałem ze znajomymi, których szefami są kobiety, mówili mi, że płeć przełożonego w żaden sposób nie wpływa na pracę, więc jest w gruncie rzeczy dla nich kwestią obojętną. Traktują to jako normalną sytuację ot, w jednej firmie szefem jest mężczyzna, w drugiej kobieta. Zapytane o tę kwestię uczestniczki debaty Głosu Biznesu stwierdziły, że w tej chwili jest już dla nich dużo lepiej jeśli chodzi o dostęp do stanowisk zarządczych, wyrównanie ról, jednak sytuacji kobiet daleko jeszcze do ideału. Zdaniem uczestniczek największą bolączką jest podniesienie samooceny i wartości kobiet w ich własnych oczach. Idąc do pracy oczekują mniej, nie wierzą w swoje możliwości i kompetencje. Próbują udowadniać, czasem na siłę, swoją wartość, zwłaszcza jeśli przyjdzie im pracować w męskiej branży. Uczestniczki debaty częściowo w tym upatrują źródeł nierównego wynagrodzenia za tę samą pracę. Wskazując na różnice w podejściu do biznesu między kobietami a mężczyznami na stanowiskach kierowniczych, panie wskazywały na swoją większą empatię, branie wielu aspektów pod uwagę, zwłaszcza podczas podejmowania trudnych decyzji (np. zwalniania pracownika), umiejętności koncyliacyjne, lepsze nawiązywanie relacji. Stąd też zdaniem uczestniczek rosnąca popularność organizacji biznesowych zrzeszających kobiety, duża chęć wzajemnej pomocy i dzielenia się doświadczeniami, rozwijająca się sieć mentoringu. Jedną z najważniejszych spraw, na którą pracodawcy zdaniem uczestniczek debaty powinni zwrócić w pierwszej kolejności uwagę, jest ułatwienie powrotu do pracy kobietom po przerwie DEBATA organizacji biznesowych związanej z wychowaniem dziecka. Kobiety często zostają w domach dłużej, niż wynika to z urlopu macierzyńskiego i mimo chęci do pracy, duża przerwa w pracy zawodowej często dyskwalifikuje je w oczach potencjalnego pracodawcy. Debata odbyła się w gościnnych progach poznańskiej restauracji Enjoy znajdującej się w Platinum Palace Residence REKLAMA Enjoy Restaurant to miejsce, gdzie wysokiej jakości świeże składniki pod ręką najlepszych kucharzy układają się w kulinarne kreacje. BUTIKOWY, WYJĄTKOWY HOTEL NA MAPIE WROCŁAWIA, DOSKONAŁE W PEŁNI WYPOSAŻONE CENTRUM KONFERENCYJNO-SZKOLENIOWE, WYŚMIENITA KUCHNIA. Zderzenie ze światem męskim w biznesie owocuje m.in. tym, że kobiety dochodzą do wniosku, że nie są gorsze po prostu są często niezauważane. Alina Dobosz-Sztuba Dress for Success Wywodzę się z biznesu, prowadziłam przez 18 lat z mężem firmę. Dzisiaj na biznes patrzę już z dystansu, natomiast zaangażowałam się w działalność charytatywną. Dress for Success działa na rzecz niezależności finansowej kobiet, jest zwrócona ku kobietom bezrobotnym i angażuje kobiety sukcesu, które wiążą się z tą organizacją wspierając kobiety, które znalazły się na zakręcie życiowym i zawodowym. Organizujemy cykle wsparcia dla kobiet, żeby wzmocnić je i nauczyć poruszać się po dzisiejszym rynku pracy, z sukcesem doprowadzić do ich niezależności finansowej. Najważniejsza własna samoocena Dlaczego kobiety wcześniej nie ważyły się podejmować biznesów? Bo nie ufały w swoje siły, nie wierzyły w siebie, tym czasem właśnie muszą przyjrzeć się sobie. Zderzenie ze światem męskim w biznesie owocuje m.in. tym, że dochodzą do wniosku, że nie są gorsze, nie podejmują mniej ważnych decyzji, po prostu są niezauważone. Kiedy na początku naszych warsztatów prosimy kobietę, żeby się przedstawiła, to mówi jestem mamą trójki dzieci i koniec. Ale po tygodniu spotkań mamy już większą wiedzę o niej, że jest fakturzystką, magazynierką, opiekuje się magazynem, sprawdza rozrachunki i dzwoni do kontrahentów swojego męża. Tymczasem postrzega siebie jako żonę a nie samodzielną osobę w biznesie. Myślę, że tutaj jest pole, żeby przyjrzeć się, że ta samoocena u kobiet, które jeszcze nie miały szansy na siebie w ten sposób spojrzeć, powinna być wzmocniona. Natomiast kobiety, które są w biznesie, mają samoocenę stosunkowo wysoką i powinniśmy nadal ją umacniać. Będą śmielej zasiadały w zarządach, będą do nich zapraszane i będą same wyciągały dłoń po takie stanowiska. Przez wiele lat, kiedy prowadziłam biznes, miałam wiele kontaktu z kobietami i bardzo to sobie chwaliłam. Z kobietą rozmowa jest bardzo konkretna, rzeczowa, wiążąca, kobieta jest dobrze zorganizowana, nie zawodzi. Kobiety zazwyczaj nie boją się odpowiedzialności, za to dużo więcej myślą o konsekwencjach swoich działań. Wyjście z pudełka Kobietom często potrzebne jest wyjście z pudełka, szczególnie tym, które ze względów rodzinnych miały kilkuletnią przerwę w pracy. Często twierdzą, że z powodu tej przerwy są nieprzydatne dla rynku pracy, nie postrzegają siebie jako pełnowartościowego pracownika. Stąd też wynikają dużo niższe oczekiwania względem pracodawcy. Uczymy dziewczyn, które długo nie pracowały, żeby wyszły z tego pudełka, ze stereotypowego myślenia. Ale to dotyczy też pracodawców. Spójrzmy na świat szerzej, inaczej, wtedy zauważymy, że te długo niepracujące zawodowo kobiety są po powrocie do zawodu, dobre w swojej pracy. Kobietom bardzo zależy na niezależności finansowej. Wierzę, że kobieta, która wróciła po 5 latach do pracy jest jedną z najlepszych pracownic. My chyba częściej przyznamy się, jeżeli coś nam nie wyjdzie, usiądziemy i poszukamy rozwiązań oraz miejsca w którym popełniłyśmy błąd i zastanawiamy się, co zrobić, żeby nie popełnić go następnym razem. Barbara Majchrzak Perfekt Scando przedstawiciel WZPL Prowadzę hurtownię płyt meblowych, jestem jedyną kobietą-dystrybutorem firmy Eger. Poza tym coraz częściej zajmuję się produkcją mebli. To też jest branża stricte męska, nie spotkałam dotąd pani, która prowadziłaby zakład stolarski. W zarządzie WZPL też jestem jedyną kobietą i jak się okazało, pierwszą panią na tym stanowisku. Wyraźne różnice Dostrzegam wyraźne różnice w męskim i kobiecym podejściu do biznesu. Mężczyźni nie lubią przyznawać się do porażek. My chyba częściej przyznamy się, jeżeli coś nam nie wyjdzie, usiądziemy i poszukamy rozwiązań oraz miejsca w którym popełniłyśmy błąd i zastanawiamy się, co zrobić, żeby nie popełnić go następnym razem. Jesteśmy też bardziej odpowiedzialne za słowa i obietnice. Panowie, gdy im się czegoś nie uda zrobić, reagują najczęściej wzruszeniem ramion. Kobiety bardziej przeżywają każde niepowodzenie, często są perfekcjonistkami i dążą do tego, żeby wszystko było na czas. Kobiety są bardziej aktywne w szukaniu pracy. Bardzo czę- sto, gdy poszukuję pracownika, kieruję się do urzędu pracy, proszę o to, żeby przysłali mi kandydatów. Jeżeli zapraszam na rozmowę panie, to one przychodzą schludnie ubrane, mają dokumenty, są przygotowane do rozmowy, zazwyczaj wcześniej w Internecie poszukują informacji o potencjalnym pracodawcy. Natomiast panowie bardzo często wpadają wręcz w ubraniach roboczych i jeszcze z karteczką, informując, że przyszli po pieczątkę. To, że jest taki rynek pracy, sprawia, że panie muszą się bardziej starać. Budować autorytet Prowadzę działalność od trzech lat i nie zdecydowałabym się na jej otwarcie, gdybym wcześniej nie miała kontaktu z branżą meblarską. Jestem w niej kilkanaście lat, wcześniej znałam już część moich obecnych klientów. Było mi dzięki temu łatwiej, ale nie wyobrażam sobie, żebym teraz miała zaczynać od nowa. Kilka lat temu mimo wszystko inaczej zakładało się biznes. Było to dosłownie chwilę przed kryzysem, w momencie, kiedy nie wiadomo było jak przetrwać, a już tym bardziej rozwinąć nową firmę na rynku. Nie odważyłabym się, gdybym nie wiedziała, że osoby, z którymi będę współpracowała znają mnie i wiedzą, że ja znam branżę. Gdybym musiała przekonywać stolarzy i moich klientów do siebie to pewnie byłoby bardzo ciężko, do dzisiaj zdobywałabym ten rynek. Klienci idą za człowiekiem, nie za towarem. Cały czas powtarzam moim pracownicom budujcie sobie autorytet wśród klientów, bo to zaprocentuje. ul. Reymonta 19, Poznań, tel facebook.com/enjoyrestaurantpoznan PLATINUM PALACE HOTEL UL. POWSTAŃCÓW ŚLĄSKICH 204, WROCŁAW TEL

8 debata Dziewczyny przychodzą czasem z dwoma fakultetami, studiami podyplomowymi, rzeczywiście szukają pracy i są szczęśliwe, jeśli doceni się ich kompetencje i da się im szansę. Panie mają naturalne predyspozycje do bycia mentorkami, uczenia się i dzielenia się wiedzą z innymi, co pozwala wypracować lepsze rezultaty. /Małgorzata Małecka/ Lucjana Tylenda-Kuźnicka TFP Sp. z o.o. Przedstawiciel BCC TFP od samego początku, czyli już 22 lata zajmuje się produkcją tektury falistej, od 19 lat również produkcją opakowań. W tej, uznawanej za męską, branży zarządzam firmą sama od 22 lat i ciągle brakowało mi czasu na sprawy nie związane z firmą. W tej chwili zaczynam sobie poluzowywać, zajmuję się trochę działaniami społecznymi w Kórniku, życiem rodzinnym oraz penetracją zakątków przyrody w Polsce i świecie. Pokonać opór Przez 15 lat u nas wszyscy dyrektorzy i kierownictwo byli zdecydowanie przeciwko przyjmowaniu kobiet do pracy przy produkcji. Mogły pracować tylko w księgowości i administracji. W końcu mu- siałam to przełamać drastycznym zarządzeniem, szczególnie kiedy zaczęła się migracja pracowników (mężczyzn) za granicę, i zaczęło brakować rąk do pracy. Nie chcieli się zgodzić i co najdziwniejsze później okazało się, że gdy przyjęliśmy panie, po 3-4 miesiącach dostałam podpisany przez pracowników fizycznych list, ze sprzeciwem wobec równych stawek dla mężczyzn i kobiet. Nie mogli tego zrozumieć, że są takie same stawki godzinowe dla wszystkich, za tę samą pracę. Mogę powiedzieć, że przez te stereotypy mało kobiet chce podejmować pewne działania. W czasie 22 lat pracy zakładu, tylko jedna kobieta chciała zatrudnić się do prowadzenia wóz- Kiedy wyznaczy się kobietom zadanie znalezienia rozwiązania problemu w grupach, to głównym czynnikiem integrującym jest właśnie to działanie, wzajemna komunikacja. Małgorzata Małecka PwC Wpływ kobiet w pracy na gospodarkę Ponad rok temu w poznańskim biurze PwC zrodził się pomysł powołania do życia Loży Kobiet Biznesu, która gromadzi Panie zajmujące wysokie stanowiska w przedsiębiorstwach, w tym sektora prywatnego, oraz organizacjach z Wielkopolski. W ramach czterech spotkań, jakie odbyły się na przestrzeni roku poruszałyśmy wiele istotnych kwestii, takich jak: Przywództwo w oparciu o wartości, Wyzwania dla liderek w zmie- niających się warunkach rynkowo-społecznych czy też Integrująca rola CSR w zarządzaniu firmą - wpływ, współpraca i innowacje. Z perspektywy dotychczasowych spotkań można śmiało powiedzieć, że pomysł powołania do życia Loży Kobiet Biznesu był strzałem w dziesiątkę, ponieważ jak się okazuje, na rynku brakowało spotkań Pań na platformie biznesowej i jestem szczęśliwa, że mogę go współtworzyć razem z moimi koleżankami z PwC! ka widłowego oraz bycia operatorem maszyny. Z mojego punktu widzenia, wynika to z lęku przed odpowiedzialnością za tych ludzi, którzy z nią pracują i za braki czy reklamacje oraz presji otoczenia. Jeżeli chodzi o wykształcenie kobiet, to dziewczyny starające się o pracę w biurze przychodzą czasami z trzema językami, dwoma fakultetami, studiami podyplomowymi, rzeczywiście szukają pracy i są szczęśliwe, jeśli doceni się ich kompetencje i da im szansę. Przewaga Nigdy nie wyobrażałam sobie zakładania firmy, jeżeli nie byłabym przekonana, że sobie poradzę i mam do tego kwalifikacje i kompetencje. Gdy już wiedziałam, że będę musiała poprowadzić firmę, stanęłam przed decyzją zrezygnowania z dobrej pracy i zajęcia się biznesem, to wiedziałam, że mam ku temu podstawy. Byłam technologiem i projektowałam restrukturyzację zakładów produkujących materiały budowlane, wydawało mi się, że jeżeli wejdę w produkcję tektury, to również bardzo szybko nauczę się tej technologii. Później okazało się, że zanim rzeczywiście doszłam PwC przeprowadza od kilku lat ogólnoświatowe badanie wpływu kobiet na gospodarkę, w ramach którego mierzony jest tzw. Women at work index (wskaźnik Kobiety w pracy ). Wskaźnik ten bierze pod uwagę kilka składowych, m.in współmierność wynagrodzenia kobiet i mężczyzn, odsetek kobiet do całości zatrudnionych (z uwzględnieniem kobiet zatrudnionych na pełen etat) oraz dysproporcję (tzw. gap) między udziałem w pracy kobiet i mężczyzn. Polska ze wskaźnikiem 59,1 uplasowała się na 15 miejscu wśród 27 krajów OECD, które wzięły udział w badaniu. W wyniku tego badania okazało się, że w naszym kraju pracuje 72% aktywnych na rynku pracy mężczyzn, ale tylko 58% kobiet, przy dysproporcja między wynagrodzeniami Pań i Panów wynosi średnio 7,17% na korzyść mężczyzn. W PwC mamy wiele ciekawych inicjatyw i projektów skierowanych na promocję i wsparcie kobiet w biznesie, takich jak 14 do pożądanej jakości, trochę pracy trzeba było w to włożyć. Szczęście, że zaczynałam w takich czasach, kiedy było duże zapotrzebowanie na tekturę i opakowania, gdy praktycznie od ręki sprzedawaliśmy to co zrobiliśmy. Gorzej było z surowcem, były tylko dwie liczące się firmy, w których można było kupić papier, a tam szefami byli panowie w randze ministrów. I wtedy ja jako prezes nieznanej firmy, jechałam do nich, pukałam i prosiłam, żeby nam sprzedali surowiec do produkcji. To była moja pewna przewaga nad konkurencją, myślę, że to że jestem kobietą, akurat tu mi pomogło. Tak samo, gdy wyjechałam za granicę, żeby oglądać zakłady, to przejechałam praktycznie całe Włochy aby uzyskać informacje o technologii i maszynach. Nie miałam problemu z dostępem do aktualnej wiedzy. Wiedziałam tylko jedno. Jako firma musimy postawić na jakość produktu finalnego. Myślę, że kobiety podejmując trudną decyzję o podjęciu pracy (szczególnie te obciążone obowiązkami rodzinnymi) powinny być pod szczególną opieką stowarzyszeń pomocy rodzinom, co tak naprawdę w naszym kraju dopiero raczkuje. wspomniana już Loża Kobiet, która dzięki naturalnej inicjatywności kobiet owocuje coraz to nowymi pomysłami oraz projektami. Współpraca kobiet Na podstawie własnych doświadczeń zawodowych współpracy z kobietami, będąc najpierw audytorem a potem doradcą mogę stwierdzić, że częstokroć Panie potrzebują wsparcia, aby mieć przekonanie, że są wystarczająco dobre i nie musieć tego udowadniać. Obserwując uczestniczki spotkań Loży Kobiet mogę powiedzieć natomiast, że wyróżnia je nastawienie na współpracę i dzielenie się swoim doświadczeniem. Widać to wyraźnie, kiedy pracują w grupach warsztatowych nad kwestiami poruszanymi na spotkaniach. Panie mają naturalne predyspozycje do bycia mentorkami, uczenia się i dzielenia się wiedzą z innymi, co pozwala wypracować lepsze aniżeli założone rezultaty. Nie ma potrzeby dyskutować o gender czy parytetach, bo to zawsze otwiera kocioł niepotrzebnych emocji, wystarczy skupić się na konkretnych sprawach, które można powoli i systematycznie zmieniać. /Małgorzata Paczkowska/ W krajach rozwiniętych Europy zachodniej zdarza się, że kobieta musi pracować trzy miesiące dłużej, żeby dojść do wynagrodzenia mężczyzny. Kobiety mimo wszystko chcą być w biznesie, chcą budować kariery, ale z drugiej strony mają poczucie straty. I ciągle ważą priorytety. Małgorzata Paczkowska Renata Wierzowiecka Farm-MPartner, Członek WKK, Past Prezydent BPW Finance & Job Sp. z o.o., autorka programu Akademia Aktywnych Kobiet Od zawsze jestem przedsiębiorcą, właścicielem firmy w Środzie Wielkopolskiej sprzedającej, montującej i serwisującej urządzenia dla farm mlecznych. W mojej branży na stanowiskach zarządczych kobiet jest niewiele, zarówno w firmach konkurencyjnych, czy też u partnerów handlowych. Natomiast coraz więcej negocjujących kobiet pojawia się u moich klientów, szczególnie w indywidualnych gospodarstwa rolnych, gdzie często żona czy matka współdecyduje o wyborze marki kupowanych urządzeń. Zauważalna różnica Mimo, iż istotnie jest to bardziej męski biznes, radzę sobie dobrze rozwijając moją firmę i zarządzając nią. Niezależnie od działalności biznesowej jestem Past Prezydentem międzynarodowej organizacji Business and Professional Women oraz członkiem zarządu Wielkopolskiego Klubu Kapitału, faktycznie jako jedyna kobieta w męskim gremium. Powoli jednak zmienia się układ sił na stanowiskach zarządczych, co jest generalnie korzystne dla przedsiębiorstw. Obserwując chociażby moją firmę mogę zauważyć, że to kobiety tworzą w niej klimat, atmosferę, są otwarte, dyplomatyczne, łagodzą konflikty. Również klienci czy partnerzy biznesowi, mimo męskiej branży, traktują mnie jak partnera i nie stanowi dla nich różnicy fakt, że jestem kobietą. Zdarza się, że zwyczajny uśmiech pomaga w rozwiązaniu problemu. Według mnie nie powinniśmy nadmiernie koncentrować się na dyskusjach o gender czy kwestiach dotyczących parytetów, bo wzbudzają one niepotrzebne, często skrajne emocje wokół tych tematów, a tymczasem systematycznymi, konkretnymi działaniami można osiągnąć ten sam cel. Jeżeli tylko kobieta będzie miała stworzone takie same warunki do działania jak mężczyzna, nie ma żadnego problemu aby osiągnęła te same a nawet lepsze rezultaty. Dzień Równej Płacy Dwie sztandarowe akcje, które przeprowadza BPW na całym świecie, to program mentoringu dla kobiet oraz wyznaczanie Equal Pay Day Dnia Równej Płacy. W Polsce w tych dwóch kwestiach wciąż trafiamy na szklany sufit. W przypadku mentoringu skierowanego do kobiet nadal niewiele udało się zdziałać, mimo, że jest to temat modny i poruszany w rozmaitych kręgach już od kilku lat. Tymczasem na Zachodzie ten sposób zdobywania doświadczenia biznesowego oraz dzielenia się wiedzą jest popularny i wykorzystywany z sukcesem od dawna znajdziemy tam bardzo wiele osób, które potrafią podzielić się swoim doświadczeniem z kobietami rozpoczynającymi dopiero życie zawodowe. Jeśli chodzi o Dzień Równej Płacy, to nasza organizacja walczyła kilka lat, aby w Polsce zaczęto mówić i działać w tym temacie. Dzięki intensywnej współpracy z Komisją Europejską udało się zainteresować odpowiednie Ministerstwo i aktualnie Dzień Równej Płacy jest obchodzony również w Polsce. Dzień wyrównania płacy kobiety i mężczyzny wypada w krajach europejskich, w tym również w Polsce średnio pomiędzy lutym a kwietniem kolejnego roku. Oznacza to że kobieta musi pracować 2 do 4 miesięcy dłużej aby osiągnąć ten sam roczny poziom wynagrodzenia co mężczyzna. Moja droga zawodowa, przez kilkanaście lat była związana z Telekomunikacją Polską SA. Od 2003 roku do roku 2013 współtworzyłam i prowadziłam firmę Wierzowiecki Group, zajmując się marketingiem, PR, HR i logistyką. Dziś pracuję we własnej firmie Finance & Job Sp. z o.o. i jestem pomysłodawczynią warsztatów dla kobiet w Akademii Aktywnych Kobiet. Nie można czekać Obecnie powstaje wiele inicjatyw, które wspomagają rozwój kobiet. Wiele z nich prowadzonych jest przez kobiety, często na zasadach samopomocy lub fundacji non profit. Sporo programów, np. Akademia Aktywnych Kobiet, w którą się zaangażowałam, ma właśnie na celu dowartościowanie kobiet. Obecnie studiuję psychologię. Również na studiach znajduję potwierdzenie tezy, że wiele pań nie wierzy w siebie, mają niską samoocenę, że mogą osiągnąć dużo więcej niż rola żony i matki. Dzięki zajęciom na warsztatach chcę, by kobiety uwierzyły w siebie i w swoją siłę, by wiedziały, że są wartościowymi i wysoko cenionymi pracownikami, że mogą osiągnąć jeszcze więcej. Jednak przede wszystkim zależy mi na tym, aby uzyskały poczucie bycia wartościową osobą. By chciały zrobić coś więcej, żeby nie czekały, aż samo 15 debata przyjdzie. Wiele kobiet ma wyrzuty sumienia, że pracując zawodowo zaniedbują w pewien sposób swoje dzieci, że nie uczestniczą aktywnie w ich rozwoju. Mimo takich minusów kobiety chcą być w biznesie obecne, chcą być zauważane, chcą budować swoją karierę. Z drugiej strony mają poczucie straty. I ciągle ważą priorytety - rodzina czy praca zawodowa i kariera. Przez długie lata na różnych płaszczyznach spotykały się z tzw. szklanym sufitem. Próbowały się wybić, ale niestety nie pozwalały im na to warunki społeczne, często też ekonomiczne. A przede wszystkim normy obowiązujące w patriarchalnym modelu rodziny. Marka: JA Problem dowartościowania kobiet i tego, w jaki sposób one same siebie postrzegają, widzimy wyraźnie dopiero teraz i próbujemy na różne sposoby zwracać na niego uwagę. Uważam, że ważne jest aby kobiety potrafiły budować swoją markę, nie tylko markę firmy, w której pracują, ale przede wszystkim swoją osobistą. Wtedy nie będzie ważne, gdzie aktualnie pracuje, ale jej rzeczywiste kompetencje, zdolności, umiejętności, poczucie wartości, wysoka samoocena i pokazania tego otoczeniu.

9 twoja firma Komu Dzisiaj giganci widzą, że o wiele lepsze i bardziej efektywne jest kupowanie innowacji (przez przejmowanie start-upów) niż rozwijanie jej samemu. start-up? Głównym powodem nawiązywania współpracy ze start-upami przez korporacje jest fakt, że często młodzi, ambitni ludzie mają o wiele szybszy proces wdrażania i testowania innowacji niż ten występujący w dużych firmach mówi TOMASZ CZAPLIŃSKI, prezes LMS Invest, funduszu inwestującego w start-upy. Start-upy przedstawicielom starszego, dojrzalszego biznesu kojarzą się zwykle z porażką, czymś niestałym, mało poważnym. Czy to trafne skojarzenie? TOMASZ CZAPLIŃSKI: Zacznę od wyjaśnienia. Obecnie start-up to określenie nowo powstałej firmy, której działanie oparte jest na nowych technologiach, Internecie. Należy jednak rozpatrywać to pojęcie jako nowe przedsięwzięcie bez jeszcze ustalonego, skalowalnego, powtarzalnego modelu biznesowego. Start-upami często określa się również nieformalne grupy złożone z kilku osób, które wspólnie pracują nad jakimś projektem. Nie jest tak, że start-upy są czymś negatywnym. Na rynku istnieje wiele przykładów, jak Allegro, Apple czy Google, które startowały w garażu, a teraz są gigantami lokalnymi czy światowymi. Dla polskiego dojrzałego biznesu start-upy wydają się być mało poważnymi firmami, ale duże, zagraniczne firmy zaczynają je zauważać i chcą z nimi współpracować. Głównym tego powodem jest fakt, że często młodzi, ambitni ludzie mają o wiele szybszy proces wdrażania i testowania innowacji niż ten występujący w dużych korporacjach. Od lat współpracują ze start-upami i starają się je wspierać między innymi takie firmy, jak Orange, T-Mobile, Google Polska, Axel Springer. Warto je w tym względzie naśladować. Dzisiaj giganci wiedzą, że o wiele lepsze i bardziej efektywne jest kupowanie innowacji (właśnie przez przejmowanie start-upów lub inwestowanie w nie) niż rozwijanie jej samemu. Od kilku lat związany jest Pan z grupą funduszy inwestycyjnych SpeedUp Group. W jaki sposób współpracujecie z młodymi przedsiębiorcami? Jako SpeedUp Group zarządzamy kapitałem pochodzącym z różnych źródeł od funduszy unijnych, przez środki krajowe (KFK), po środki pochodzące od inwestorów prywatnych i założycieli funduszu. W sposób ciągły wybieramy projekty, w które potencjalnie możemy zainwestować. Każdy, kto prześle nam swoje zgłoszenie, może liczyć na konkretną informację zwrotną, dzięki której, nawet jeśli nie podejmiemy decyzji o inwestycji, twórcy projektu będą mogli go udoskonalić lub jeszcze raz przeanalizować jego opłacalność. Ponadto angażujemy się w różnego rodzaju wydarzenia w tematyce start-upów i nowych technologii, które organizowane są w całej Polsce. Mocno wspieramy poznańską społeczność start-upową, jesteśmy jednym z inicjatorów projektu Start-up Poznań, w ramach którego firmy związane z Poznaniem, przedstawiciele start-upów oraz czterech wydziałów urzędu miasta pracują nad programem wsparcia dla poznańskiej społeczności. Współpracujemy również z uczelniami w całej Polsce, a od czasu do czasu organizujemy tzw. Open office, czyli spotkania z menedżerami Wspieranie start-upów to obszar zarezerwowany nie tylko dla dużych, międzynarodowych korporacji, ale również dla mniejszych, stabilnie działających firm. inwestycyjnymi, podczas których można dowiedzieć się, jak działa fundusz, czego poszukuje, jak przygotować się do rozmów oraz skonsultować swój pomysł czy już rozwijane przedsięwzięcie. Jednak głównym efektem naszej pracy są po prostu inwestycje w podmioty, które naszym zdaniem w ciągu najbliższych kilkudziesięciu miesięcy są w stanie bardzo mocno się rozwinąć, a tym samym znacząco pomnożyć swoją wartość. Zdajemy sobie sprawę, że na 10 biznesów, w które zainwestujemy, tylko 2-3 faktycznie się udadzą, natomiast stopa zwrotu na tych wybranych pozwala pokryć potencjalne straty wynikające z nietrafionych pozostałych inwestycji i to właśnie jest w branży, którą reprezentuję, najpiękniejsze. Jak w takim razie dojrzały biznes może wspierać start-upy? Dojrzałe biznesy mają mnóstwo możliwości w tym obszarze. Chociażby przez akcelerację, to znaczy wspieranie merytoryczne i kapitałowe. Pomoc w walidacji i weryfikacji pomysłów, testowanie technologii, pomaganie poprzez partnerstwa czy konsultowanie modelu biznesowego i otwartość na współpracę. Co ważne, start-upy są często źródłem innowacji, których dojrzałe firmy poprzez swoje rozbudowane struktury oraz długotrwałe i zawiłe procesy nie są w stanie wytworzyć. Ciekawym przykładem współpracy dojrzałego biznesu ze start-upem jest współpraca Pearson Longman, wydawnictwa założonego w Londynie w 1724 roku, z IOKI. Twórcy wydawnictwa najpierw zaufali młodej firmie, dając jej duże zlecenia, kolejne ciekawe i duże projekty do zrealizowania, a po roku współpracy właściciele Pearson Longman podjęli decyzję o odkupieniu udziałów w IOKI od jej twórców. To oczywiście jeden z wariantów współpracy, możliwości jest wiele. Jednak faktem jest, że wiele dużych korporacji zakłada swoje minifundusze. W ten sposób powstał Microsoft Ventures, BASF Venture Capital, Google Ventures czy T-Mobile Ventures. Warto podkreślić, że wspieranie start- -upów to obszar zarezerwowany nie tylko dla dużych, międzynarodowych korporacji, ale również dla mniejszych, stabilnie działających firm. Od czego zacząć poruszanie się w świecie start-upów? Polecam lekturę książki Boba Dorfa The Startup Owners Manual, czy napisanej przez Erica Riesa książki Lean Startup. Obie te pozycje zostały już wydane w polskich wersjach językowych. Warto też zajrzeć na blogi krajowe, pisane przez Bartka Golę (SpeedBlog), Artura Kurasińskiego (AK74), serwisy takie jak antyweb.pl czy mamstartup.pl. Warto zajrzeć też do serwisów zagranicznych takich, jak TechCrunch, VentureBeat, Mashable, Page on Readwriteweb czy Gigaom. Jednak jest to tylko kilka podstawowych pozycji, które dadzą wstępną wiedzę o tym, co dzieje się na rynku. Dużo większą pracę należy włożyć w codzienne poznawanie nowych rynków, odkrywanie ciekawych nisz, obserwowanie trendów, które Zdajemy sobie sprawę, że na 10 biznesów, w które zainwestujemy, tylko 2-3 faktycznie się udadzą, natomiast stopa zwrotu na tych 2-3 pozwala pokryć potencjalne straty wynikające z nietrafionych pozostałych inwestycji i to jest najpiękniejsze. zachodzą w obecnym świecie, próby znalezienia zastosowań dla zróżnicowanych rozwiązań na różnych rynkach, uwzględniając przy tym tempo rozwoju gospodarek czy różnice kulturowe lub różnice w zachowaniu konsumentów w różnych rejonach świata. Jakich rad mógłby Pan udzielić czytelnikom Głosu Biznesu, którzy być może chcieliby zacząć inwestować w tym obszarze? Najlepiej jest zgłosić się do osób bardziej doświadczonych w tej dziedzinie zarówno do aniołów biznesu, którzy już inwestują, jak i do funduszy, których przedstawiciele śledzą na bieżąco trendy, ruchy innych uczestników rynku oraz wiedzą, jakie mechanizmy nim rządzą. Ważne jest to, by nie zachwycać się pomysłem na początku, a nawet jeśli zachwyci nas jakiś projekt, to przed podjęciem decyzji o ewentualnej inwestycji warto jest dobrze przeanalizować biznesplan, przetestować rozwiązanie, zebrać feedback, przeanalizować trendy itp REKLAMA

10 gospodarka Praca z zespołem jest ciągła i można uznać, że tydzień, podczas którego nie pracuje się ze spółką, w którą się zainwestowało, jest tygodniem straconym. gospodarka Istotne w procesie współpracy z młodą firmą jest wdrożenie sprawdzonych wśród firm technologicznych metodologii zarządzania projektami, testowania rynku i mierzenia postępów biznesu. Jak zasiać, żeby dużo zebrać? W Polsce każdego roku pojawia się przynajmniej kilka młodych firm działających w obszarze technologii i Internetu, które mają szansę odnieść relatywnie duży sukces. Jak znaleźć te właściwe, by skutecznie zainwestować? Paul Graham, ikona wśród inwestorów z Doliny Krzemowej, w jednym ze swoich esejów stwierdził, że istnieją dwie bardzo istotne rzeczy, których świadomość należy mieć, inwestując w start-upy: po pierwsze trzeba wiedzieć, że każdego roku na rynku pojawia się tylko kilka projektów, które mogą przynieść ogromny zysk; po drugie, że najbardziej udane inwestycje to te, które bazują na wydawałoby się kiepskich pomysłach. Graham od 2005 roku, podczas kilkunastu edycji stworzonego przez siebie akceleratora Y-Combinator zainwestował w ponad 500 start-upów. Przez jego manufakturę internetowego biznesu przewinęły się dotąd projekty, których dzisiejsza szacunkowa wartość rynkowa to ponad 13 miliardów dolarów. PRZYGOTOWANIE GRUNTU W Polsce każdego roku pojawia się przynajmniej kilka młodych firm działających w obszarze technologii i Internetu, które ARKADIUSZ PIECHOCKI SpeedUp Venture Capital Group MARCIN FEJFER SpeedUp Venture Capital Group mają szansę odnieść relatywnie duży sukces. Ich wartość oceniana przez rynek może w ciągu kilku lat urosnąć nawet do ośmiu dolarowych cyfr. Znacznie więcej jest innowacji, które mają szansę na wyceny w granicach kilkunastu milionów dolarów. Zadaniem inkubatorów, akceleratorów i funduszy zalążkowych (seedowych) jest odfiltrowanie i przygotowanie tych najlepszych firm na kolejne rundy inwestowania. Zarabiać powinny na różnicy pomiędzy wyceną końcową uzyskaną w momencie wyjścia z inwestycji a początkową. Model biznesu polega więc na tym, żeby produkt dobrze kupić (zainwestować), by następnie nieźle sprzedać (doprowadzić do wyjścia z inwestycji z zyskiem). Od dnia inwestycji do realizacji zysków może jednak minąć nawet kilka lat. Również dlatego na polskim rynku start -upowym jeszcze nie możemy odtrąbić zbyt wielu sukcesów. Za 2-3 lata z pewnością będziemy mogli wymienić kilka nowych polskich firm technologicznych, które dały swoim wczesnym inwestorom zwrot z inwestycji porównywalny ze zwrotami uzyskiwanymi w Dolinie Krzemowej. KLUCZ DO SUKCESU Z tych powodów czasami żartujemy, że działalność inwestycyjna funduszu zalążkowego jest podobna do inwestowania w sztukę współczesną trudno ocenić, jak drogo dany eksponat będzie można sprzedać, a cenę początkową ustalić trzeba tylko na podstawie doskonałości wykonania, przewidywanych trendów oraz nazwiska autora. Należy znać się na rynku i umieć oddzielać wartościowe projekty od tych, które słabo rokują, trzeba też nauczyć się trochę na własnych błędach. W przeciwieństwie do marszanda, VC czyli inwestor (ang. venture capitalist) musi działać szybko, bo trendy są chwilowe, a konkurencja szybko wypełnia błękitne oceany i nisze. Co więcej, rola VC nie kończy się w momencie zrealizowania inwestycji to dopiero początek pracy z zespołem. Dlatego też najlepszymi inwestorami są ci, którzy nie tylko umieją dobrze ocenić projekty, ale też świetnie współpracują z przedsiębiorcami, w których biznes zainwestowali. POZNAĆ PROJEKT I POMYSŁODAWCÓW Za każdym razem, gdy pochylamy się nad nowym biznesem, ocenie podlega nie tylko wytwarzana technologia i proponowany model biznesowy, ale również potencjał wzrostu, zespół, możliwość stworzenia barier dla podmiotów konkurencyjnych, opcje wyjścia z inwestycji itd. Pośród tych elementów niesamowicie istotny jest zespół i dlatego ważne jest jego dobre poznanie. Nie ma szans na jego ocenę po jednym spotkaniu. Nie chodzi tylko o to, jak prezentują się twórcy, jakie mają umiejętności sprzedażowe ważne są również determinacja, elastyczność, wyobraźnia i atmosfera w nim panująca. Trzeba spędzić wspólnie trochę czasu, aby móc zweryfikować te cechy i zrozumieć, jak może układać się współpraca na linii przedsiębiorca-inwestor. WYCENA KOŚCIĄ NIEZGODY Gdy uda się zrozumieć projekt i przedsiębiorców, należy porównać potencjał biznesu i ryzyko jego niepowodzenia. Rezultat tej kalkulacji powinien być odzwierciedlony w umowie spółki regulującej prawa inwestora i zespołu oraz w wycenie po jakiej ma zostać dokonana inwestycja. Wycena jest zresztą zwykle główną kością niezgody w czasie negocjacji. Różnice zdań biorą się z tego, że przedsiębiorcy wierzą, że ich biznesplan jest kuloodporny i nie doceniają trudności, jakie zwykle pojawiają się zaraz po rozpoczęciu komercjalizacji. Osoby zarządzające funduszem muszą natomiast patrzeć na plany z większą pokorą i oceniać ryzyko racjonalnie, zakładając plan minimum i stosownie do tego wyceniając biznes. Z naszego doświadczenia wynika, że w wielu przypadkach można osiągnąć porozumienie, jednak potrzebne są często mechanizmy, które uelastyczniają wycenę oraz wielkości posiadanych przez zespół udziałów, pozwalając na ich uzależnienie od realizowanych wyników. Zdyskontować ryzyko pozwala też ostrożna struktura transakcji. Standardem na rynku jest podzielenie jej na mniejsze transze uzależnione od poziomu wykonania przez młody biznesplan. Wówczas fundusz ryzykuje mniejszy kapitał. Typowym uzgodnieniem jest też zawarcie w umowach tzw. vesting period wskazującego na okres, na jaki zespół musi się związać z projektem, by móc dysponować swoimi udziałami i móc je odsprzedać. Każdego roku na rynku pojawia się tylko kilka projektów, które mogą przynieść ogromny zysk. Najbardziej udane inwestycje to te, które bazują na wydawałoby się kiepskich pomysłach. WIĘKSZA PRACA = WIĘKSZY ZYSK Inwestycja na rynku seed może wygenerować znacznie większy zysk niż inne formy inwestycji, jednak wiąże się z intensywną pracą nad biznesem. Rzadko jest to jedynie kontroling biznesowy i finansowy. Zwykle inwestor musi brać udział w ukształtowaniu organizacji i jej modelu biznesowego. Istotne w tym procesie jest wdrożenie sprawdzonych wśród firm technologicznych metodologii zarządzania projektami, testowania rynku i mierzenia postępów biznesu. Bardzo ważne jest doświadczenie w zakresie marketingu podobnych projektów oraz szeroka sieć kontaktów biznesowych. Praca z zespołem jest ciągła i można uznać, że tydzień, kiedy nie pracuje się ze spółką, w którą się zainwestowało, jest tygodniem straconym. Jest to szczególnie istotne z powodu ograniczonego czasu, jaki ma biznes na rozwój. Fundusze zalążkowe wkraczają w pierwszej fazie rozwoju przedsiębiorstwa, gdy młoda firma zbliża się do tzw. doliny śmierci, czyli okresu, kiedy jeszcze nie pojawiają się istotne przychody z działalności, a firma zmuszona jest ponosić wysokie koszty rozwoju nowej technologii. Zwłaszcza w tym okresie ważne jest wsparcie merytoryczne, bo właśnie wtedy pojawia się wiele potencjalnych niebezpieczeństw, na które narażony jest jej zarząd. Bez odpowiedniej empatii w rozwiązywaniu problemów nawet najlepszy pomysł biznesowy upadnie. CZY DA SIĘ WAS SPRZEDAĆ? Ostatnim bardzo istotnym elementem branym pod uwagę przez fundusze VC jest spodziewana łatwość upłynnienia udziałów firmy. Jest to szczególnie ważne w przypadku projektów high-tech, których potencjał zostaje uruchomiony poprzez zastosowanie innowacji przez większych graczy. Ciekawym przykładem z polskiego podwórka może być gdyńska firma IVONA Technologies, przejęta przez Amazon. Trudno sądzić, aby jej założycielom przeszło przez myśl, że firma pewnego dnia zostanie kupiona przez tego giganta. Musieli być jednak świadomi, że by znaleźć kupca, ich rozwiązanie musi wpisywać się w krzywe rozwoju technologii i rynku. Dlatego też niezwykle ważnym czynnikiem decyzyjnym podczas inwestycji jest to, czy jest szansa na sprzedaż biznesu za kilka lat. Trzeba więc zgadywać, czy to, co mamy zamiar zasiać dzisiaj jest równoznaczne z tym, co rynek będzie chciał kupić za kilka lat. Najlepiej inwestują więc ci, którzy mają wystarczająco dużo wiedzy, aby wychwycić dobre pomysły, które pozornie wydają się bardzo kiepskie. W poprzednim wydaniu Głosu Biznesu tekst autorstwa pana Arkadiusza Piechockiego Lajki i hejty nie został podpisany jego imieniem i nazwiskiem. Przepraszamy za to uchybienie

11 NIERUCHOMOŚCI KOMERCYJNE LOKALIZACJA DEWELOPER ZDJĘCIE POWIERZCHNIA OPIS CENA KONTAKT Międzynarodowe Targi Poznańskie sp. z o.o. ul. Głogowska Poznań tel info@mtp.pl Od 40 zł/m² Powierzchnia w budynkach w centrum miasta I ptr 157,3 m 2 II ptr 71 m 2 IV ptr 236 m 2 Ul. Głogowska 26 Karol Klin Karol.Klin@skanska.pl Moduły biurowe: 985 m 2 piętro II 2098 m 2 piętro III Agnieszka Krawczyk- Rogowska agnieszka.krawczyk@ skanska.pl On request Malta House jako pierwszy w mieście otrzymał certyfikat w systemie LEED na najwyższym, platynowym poziomie. To budynek o niepowtarzalnej atmosferze łączący w sobie najnowocześniejsze technologie, atrakcyjne otoczenie i unikalną lokalizację nad brzegiem Jeziora Maltańskiego. Malta House ul. Arcybiskupa A. Baraniaka, Poznań Moduły handlowo-usługowe: 312 m 2 parter 664 m 2 parter Biuro sprzedaży: Nieruchomości Wielkopolski Pośrednictwo ul. Garbary 53/ Poznań tel , biuro@chwaliszewo.pl lokale użytkowe zł/m 2 netto 57m 2 220m 2 Nowe Chwaliszewo ul. Chwaliszewo 72 lokale mieszkalne - od zł/m 2 brutto Funkcjonalne lokale użytkowe w stanie deweloperskim, w niepowtarzalnej lokalizacji w centrum Poznania, w nowym budynku z widokiem na park w Starym Korycie Warty. Możliwość dowolnego łączenia powierzchni i dostosowania projektu do indywidualnych potrzeb potencjalnego klienta. Uwaga! Projekt aranżacji lokalu w cenie! Dla pierwszego kupującego specjalny rabat! Mieszkania 1,2,3,4-pokojowe z możliwością łączenia i przeznaczenia na cele biurowe; pow. od 33m2 do 97m 2. Paulina Włodarska paulina.wlodarska@ ntpp.pl Przemysław Musiał przemyslaw.musial@ ntpp.pl on request, Dostępność od II kwartału 2015 roku Wysokiej klasy nowoczesna infrastruktura dedykowana zarówno innowacyjnym przedsiębiorstwom, jak i środowisku badawczo- rozwojowonaukowemu. W obiekcie znajdują się nowoczesne powierzchnie biurowe, sale konferencyjne wraz z zapleczem, przestrzeń wystawiennicza oraz zespół specjalistycznych pracowni, wspierających rozwój produktów i usług m 2 Nickel Technology Park Poznań ul. Krzemowa 1, Złotniki Suchy Las dr FILIP KACZMAREK europoseł Dziś, zdaniem obserwatorów, Rosjanie doprowadzili swymi działaniami do prawdziwego renesansu NATO jako sojuszu obronnego. Rok rocznic felieton Stosunkowo niewiele osób lubi historyczne rocznice i dydaktyczne przesłania, tworzone specjalnie z ich okazji przez tych, którzy rocznice owe z różnych powodów obchodzą. Czasami nawet hucznie. I rzeczywiście, świętowanie często bywa okazją do nadużyć. Nie mam na myśli rządowego spotu za 7 milionów złotych z okazji 10-tej rocznicy wejścia Polski do UE. Dużo bardziej niebezpieczne są nadużycia mentalne. Przemoc duchowa i symboliczna, stosowana przy okazji niektórych rocznic. Obawy te nie powinny wszakże doprowadzać do sytuacji, które potocznie nazywamy wylewaniem dziecka z kąpielą. W tym roku mamy sporo rocznic, z których można wyciągnąć naprawdę mądre rady i konkluzje 25 lat powrotu do demokratycznej normalności, 15 lat od wejścia Polski do NATO i 10 lat naszej obecności w UE. Każde z tych wydarzeń przyniosło nam coś, co jest dzisiaj bardzo aktualne i istotne dla naszego codziennego życia. RENESANS NATO W kontekście dramatycznej sytuacji na Ukrainie możemy sobie na przykład uzmysłowić, jak ważne jest członkostwo w NATO. Jeszcze kilka miesięcy temu niewiele osób pamiętało o tej rocznicy. Dziś, zdaniem obserwatorów, Rosjanie doprowadzili swymi działaniami do prawdziwego renesansu NATO jako sojuszu obronnego. Jednocześnie amerykańscy żołnierze przybywają do Polski, Estonii i Łotwy na ćwiczenia. Byłoby to niemożliwe, gdyby nie decyzje polityczne i wysiłki naszych liderów sprzed kilkunastu lat. Od 1989 r. PKB Polski wzrósł dwukrotnie. To imponujący wynik, z którego powinniśmy być dumni. Żadne państwo członkowskie UE nie może pochwalić się tak dobrą dynamiką wzrostu. wiście narzekać i narzekają, ale prawda jest taka, że Polska jest dziś (między innymi dzięki wejściu do UE) najszybciej rosnącą gospodarką Unii Europejskiej. Od 1989 r. PKB Polski wzrósł dwukrotnie. To imponujący wynik, z którego powinniśmy być dumni. Żadne państwo członkowskie UE nie może pochwalić się tak dobrą dynamiką wzrostu. A to wszystko nie byłoby możliwe, gdyby nie polityczne przesilenie roku Nawet najwięksi sceptycy muszą przyznać, że zmiany te stworzyły nową rzeczywistość. Co więcej, sama krytyka, paradoksalnie, ale również jest możliwa dzięki zmianom zapoczątkowanym BILANS DZIESIĘCIOLECIA Niezliczone, rocznicowe bilanse naszej obecności w UE są jednoznacznie pozytywne. I to nie tylko w sensie czysto księgowym. Wieczni malkontenci, których u nas nie brakuje, mogą oczyw roku Dawniej cenzura nie zgodziłaby się na publikację krytyki. SZKLANKA DO POŁOWY PEŁNA Wolność jest wspaniała i bezkompromisowa. Każdy mówi, pisze, śpiewa, filmuje co tylko chce. Powstają utwory i dzieła piękne oraz wspaniałe. Jednocześnie zalewa nas morze słów, obrazów, których celem jest zre- latywizowanie lub wręcz obrzydzenie wszystkiego, co dzięki wydarzeniom roku 1989 udało się osiągnąć. Ilość kłamstw, alternatywnych teorii, nieudokumentowanych hipotez, potencjalnych lub całkowicie wydumanych spisków, bezwstydnych anachronizmów i zwykłych dyrdymałów jest wręcz oszałamiająca. Doskonale wpisuje się to w klasyczne zalecenia sztuki propagandy: powtarzać, powtarzać, a ciemny lud to kupi. Otóż mam głęboką nadzieję, że lud nie kupi. Egzorcyzmy nic tu nie pomogą, bo diabeł jest gdzie indziej. Jestem dostatecznie stary, by dobrze pamiętać rok Nie, nie byłem entuzjastycznie nastawiony do wyników rozmów Okrągłego Stołu. Jednocześnie z całych sił wspierałem kampanię wyborczą Komitetu Obywatelskiego Solidarności. Wiedziałem, że to historyczny moment, że nie można go przegapić. Chciałem wolności, chciałem demokracji, wolnego rynku, otwartości i prawdy. Czekałem na to z nadzieją i radością. I doczekałem się. Demokracja ma swoje wady. Niektóre są dość nieprzyjemne. Jednak wszystkie inne systemy ustrojowe, które znamy, są gorsze. Dlatego właśnie warto głosować, korzystać z dobrych stron demokracji. Nie wszyscy na świecie mają takie możliwości. Nie oddawajmy wyborów absencyjnym walkowerem tym, którzy wszystko widzą w czarnych barwach, dla których szklanka zawsze będzie do połowy pusta, dla których nie ma dowodów, że nie było zamachu. To, jak bądzie wyglądała Europa w pewnym stopniu zależy od tego, kogo wybierzemy do Parlamentu Europejskiego. Dlatego warto pytać kandydatów o zakres regulacji na poziomie europejskim i krajowym, o konkurencyjność europejskiej gospodarki, o ceny energii, o wspólną walutę, o politykę UE wobec banków. Niech wybory będą o tym, co naprawdę ważne! 20 21

12 raport Skutki embarga najboleśniej odczują rolnicy z Wielkopolski, która obok województwa kujawsko-pomorskiego jest rejonem o najwyższej w Polsce koncentracji hodowli trzody chlewnej. Rynki wschodnie to rynki wielkich perspektyw, lecz sukces mogą tam osiągnąć tylko najbardziej wytrwali przedsiębiorcy. raport Z Wielkopolski na Wschód W obliczu napiętej sytuacji politycznej za wschodnią granicą, eksport polskich towarów na rynki wschodnie maleje. W jaki sposób odczuwają to eksporterzy z naszego regionu? tekst: AGATA BLINKIEWICZ Najważniejszym partnerem handlowym Polski za wschodnią granicą jest Rosja, która w 2013 roku zajmowała piąte miejsce w klasyfikacji rynków eksportowych, a Ukraina, do której wg danych Ministerstwa Gospodarki eksportuje blisko 12 tys. polskich firm, w tym w zdecydowanej większości z sektora małych i średnich przedsiębiorstw, była ósma. W 2013 roku eksport na rynki krajów Europy Środkowej i Wschodniej stanowił 9,6% całości naszego eksportu. Dotyczyło to głównie trzech rynków: Rosji, Białorusi i Ukrainy podaje Piotr Soroczyński, główny ekonomista KUKE S.A. W 2014 roku może się jednak zmniejszyć udział wymiany handlowej z Ukrainą i raczej podobnie będzie w przypadku Rosji. Porównując z analogicznym okresem z zeszłego roku, dane za pierwsze miesiące 2014 roku pokazują spadek o kilka procent wartości polskiego eksportu zarówno do Rosji (o około 7%), jak i na Ukrainę (o około 6%), która dodatkowo wypadła z pierwszej dziesiątki naszych partnerów handlowych. Sytuacja staje się zatem dla eksporterów, i to nie tylko z wschodniej Polski, coraz trudniejsza. Wielkopolska, choć tradycyjnie kojarzona z kontaktami z Europą Zachodnią, a zwłaszcza z Niemcami, także ma powiązania z rynkami wschodnimi. Pierwszym ogniwem wydaje się rynek spożywczy. ROSYJSKIE NIE DLA WIEPRZOWINY Przewiduje się, że spadek polskiego eksportu nastąpi głównie w sektorze rolno-spożywczym, a niemały wpływ będzie miało rosyjskie embargo na wieprzowinę, której eksport na wschód w 2013 roku wynosił wartościowo około 180 mln euro. Skutki embarga najboleśniej odczują rolnicy z Wielkopolski, która obok województwa kujawsko- -pomorskiego jest rejonem o najwyższej w Polsce koncentracji tej hodowli pisze w swoim stanowisku Piotr Walkowski, Prezes Wielkopolskiej Izby Rolniczej. Eksport na rynki wschodnie był istotną częścią biznesu zarówno dla rolników, jak i przetwórców. Eksport wieprzowiny do Rosji, Japonii, Chin i Korei pozwalał naszym zakładom mięsnym równoważyć koszty produkcji pomiędzy eksportem a krajem. Elementy lepsze (takie jak schab, karkówka, szynka) zostawały w kraju we w miarę przystępnych cenach, a odpady (wątroba, kości i mięso II klasy) wyjeżdżały za granicę w o wiele lepszych cenach niż te, które można byłoby uzyskać w kraju. Np. 1 kg kości na rynek japoński kosztował 2 zł, a dla porównania w Polsce cena wynosiłaby 0,13 zł opowiada Edyta Młynarczyk, Prezes Zarządu AgroTranshandel z Buku. Wprowadzone embargo na eksport polskiej wieprzowiny dotyczy teraz Ukrainy, Rosji, Białorusi oraz krajów azjatyckich Tajwanu, Korei Południowej, Japonii i Chin. Wygląda to teraz jakby ktoś nagle wyłączył jedno ogniwo dla całej branży kontynuuje Młynarczyk. Wszystkie zakłady mięsne, które rozwinęły się dzięki eksportowi, zainwestowały ogromne pieniądze w kontrakty handlowe. Te miały się zwrócić w najbliższych latach, a teraz przedsiębiorcy zostali bez rynków zbytu, bo rynek polski nie jest w stanie odebrać tyle mięsa. Zmierzamy do gospodarczej katastrofy przewiduje Edyta Młynarczyk. SPOŻYWKA OGÓLNIE W DÓŁ Rosja rezygnuje jednak nie tylko z importu polskiej wieprzowiny, ale wprowadza także kolejne zakazy importu produktów mlecznych. Niedawno dotknęło to Mlekovitę i Spółdzielnię Mleczarską w Rypinie, a wcześniej także spółkę Hochland Polska Zakład Mleczarski w podpoznańskim Baranowie. Dla Hochlandu był to jednak mniej znaczący partner. Eksport serów Hochland z Polski ogólnie stanowi na razie drobną część naszego biznesu, ale nasze produkty Bliskość kulturowa ułatwia nawiązanie współpracy, która Polakom udaje się o wiele lepiej niż na przykład Niemcom lub innym państwom z UE, które nie zawsze rozumieją słowiańską mentalność. są obecne w sklepach krajów bałtyckich, Czech, Słowacji, Ukrainy, Węgier, a także USA mówi Jacek Wyrzykiewicz, PR & Marketing Services Manager Hochland Polska. Na razie bez związku z zakazami, ale spada również eksport jabłek, czyli polskiego hitu na rosyjskim rynku, który jest eksportowany także z południowej Wielkopolski. Choć występuje pewne zagrożenie, na tym rynku rosyjskie embargo nie jest jednak spodziewane. Zmniejszeniu eksportu towarzyszy dodatkowo osłabienie rubla, co ma bezpośrednie przełożenie na cenę detaliczną polskich produktów. Zmniejszył się także eksport jabłek na Ukrainę, gdzie w pierwszych miesiącach 2013 r. wyeksportowano ich około 7000 ton, a w tym roku jedynie 1800 ton. Jednak Ukraina, w odróżnieniu od Rosji, nie jest dla polskich eksporterów tak strategicznym partnerem. Rosja ma tradycje wykorzystywania swych służb fitosanitarnych do reglamentowania dostępu do swego rynku żywnościowego. I to nie tylko wobec Polski przypomina prof. Tadeusz Kowalski, kierownik Katedry Konkurencyjności Międzynarodowej Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu. Na poziomie firm rachunek opłacalności eksportu do Rosji musi uwzględniać więc ryzyko związane z wykorzystywaniem przez ten kraj instrumentów handlowych i przepisów fitosanitarnych do wywierania nacisku politycznego na partnerów handlowych. W dającej się przewidzieć przyszłości będzie bowiem rosnąć prawdopodobieństwo retorsji handlowych ze strony Rosji ostrzega profesor. INNE BRANŻE A WSCHODNIE GOSPODARKI Wielkopolski eksport na rynki wschodnie to jednak nie tylko branża spożywcza. Choć, jak przyznają przedstawiciele Departamentu Gospodarki Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego, nie prowadzi się statystyk dotyczących eksportu na poziomie regionalnym, opierając się na statystykach ogólnopolskich i uwzględniając specyfikę Wielkopolski można wyróżnić pewne dominujące grupy produktów. W eksporcie do Rosji wydają się przeważać maszyny i urządzenia mechaniczne, pojazdy, chemikalia, wyroby z metali nieszlachetnych i metale nieszlachetne, a dopiero kolejne miejsce zajmują artykuły spożywcze. Podobnie ma się eksport na Ukrainę i Białoruś - tu dochodzi jeszcze sprzęt elektroniczny, tworzywa sztuczne i wyroby pochodne. Trudno uogólniać obecną sytuację wielkopolskich eksporterów z różnych branż. Każda firma -eksporter będzie wskazywać dla siebie specyficzne warunki zauważa prof. Tadeusz Kowalski. Negatywnym czynnikiem dla eksporterów jest słabnący rubel 22 23

13 raport W Polsce, w odróżnieniu od np. Niemiec, Litwy czy chociaż Białorusi lub Turcji, brakuje zintegrowanej promocji i pozycjonowania pochodzenia eksportowanych produktów. Podstawowym produktem przygotowanym dla klientów bankowości osobistej Banku BPH jest Maksymalne Konto z ubezpieczeniem w podróży oraz pakietem usług Assistance. tekst promocyjny SPADEK EKSPORTU JABŁEK początek 2013 roku: ton ton ton - SPADEK EKSPORTU OGÓŁEM początek 2014 w porównaniu do początku 2013 Rosja 1800 ton - 7% 6% i pogorszenie się wewnętrznej sytuacji gospodarczej w Rosji. W efekcie przełoży się to na spadek efektywnego popytu na dobra z importu tłumaczy prof. Tadeusz Kowalski z Uniwersytetu Ekonomicznego. Podobnym zagrożeniem dla polskich eksporterów będzie oczekiwana dewaluacja ukraińskiej hrywny, która może sięgnąć nawet kilkadziesiąt procent. Dodatkowo ukraińscy partnerzy mogą mieć także problemy z płatnościami za już zaimportowane towary. POKREWIEŃSTWO DUSZ A MOŻE CENA? Polscy przedsiębiorcy bardzo aktywnie rozszerzają swoją działalność na rynkach wschodnich, jednak jeszcze dużo biznesmenów obawia się współpracy z kontrahentami za wschodnią granicą ocenia dr Vadym Stavinskyi z Kancelarii Prawnej Chałas i Wspólnicy. Bliskość kulturowa i podobieństwo języków ułatwiają nawiązanie współpracy, która Polakom udaje się o wiele lepiej niż na przykład Niemcom lub innym państwom z UE, które nie zawsze rozumieją słowiańską mentalność dodaje jednak dr Stavinskyi. Ukraina początek 2014 roku: 9,6% polskiego eksportu Do polskiego eksportu na rynki wschodnie optymistycznie podchodzi też Piotr Soroczyński, główny ekonomista KUKE S.A. Przekonuje o tym zestawienie naszego i niemieckiego eksportu w kierunku Białorusi i Ukrainy. Niemiecki eksport jest zaledwie 40% większy od naszego, mimo że generowany przez gospodarkę 7-8 razy większą zauważa Soroczyński. Co przyczynia się do takich wyników? Do typowych czynników wspierających rozwój polskiego eksportu, jak choćby bliskość partnera czy wielkość gospodarki, dochodzą: tzw. pokrewieństwo dusz, duże potrzeby modernizacyjne tamtejszych gospodarek, szybsze niż u innych partnerów handlowych tempo wzrostu gospodarczego, a co za tym idzie, popytu na dobra importowane, rosnące otwarcie na wymianę międzynarodową oraz stopniowo rosnący proces kooperacji między naszymi a tamtejszymi podmiotami gospodarczymi przekonuje Sroczyński. Wg przedstawicieli eksportującej maszyny i urządzenia dla przemysłu przetwórczego firmy Maga z Poznania, to głównie atrakcyjna cena polskich produktów sprzyja naszemu skierowane jest na wschód eksportowi na Wschód. Innego zdania jest jednak Iwan Rassochin, prezes polskiego oddziału Centrum Współpracy Biznesowej Polska-Rosja. To prawda, że polskie produkty były kiedyś w Rosji kupowane głównie dlatego, że były po prostu tanie zauważa. Te czasy jednak minęły i obecnie ceni się jakość polskich wyrobów, która osiągnęła już poziom zachodnioeuropejski, a w innych przypadkach docenić można przynajmniej stosunek jakości do ceny, która jednak jest niewiele niższa od konkurentów z Zachodu dodaje Rassochin tys. fiirm sprzedaje produkty w Rosji Wieprzowina za 180 mln euro (2013) ZA MAŁO PROMOCJI Rynki wschodnie to rynki wielkich perspektyw, lecz sukces mogą tam osiągnąć tylko najbardziej wytrwali przedsiębiorcy, taka opinia przeważa wśród lokalnych przedsiębiorców przekazuje Wicemarszałek Województwa Wielkopolskiego, Mateusz Klemenski. Optymalnym sposobem na obecność na tym rynku jest np. oferta przedsiębiorców zrzeszonych w inicjatywach klastrowych czy misje gospodarcze cieszące się dużym zainteresowaniem przedsiębiorców, szczególnie sektora spożywczego dodaje. Urząd ROSJA pod względem wartości rynek 5 eksportowy (2013} UKRAINA pod względem wartości rynek 8 eksportowy (2013} Źródło: Ministerstwo Gospodarki Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego od wielu lat organizuje misje gospodarcze wielkopolskich przedsiębiorców do krajów wschodnich, takich jak Białoruś, Rosja, Mongolia, Kazachstan, Gruzja oraz wraz z wielkopolskimi firmami uczestniczy w targach branżowych, np. WorldFood czy PRO- DEXPO w Moskwie. Iwan Rassochin ubolewa jednak nad nadal słabą promocją polskiego eksportu w Rosji. Rosjanie często nie zdają sobie nawet sprawy, że popularne i chętnie kupowane przez nich marki pochodzą z Polski. W Polsce, w odróżnieniu od np. Niemiec, Litwy czy chociażby Białorusi lub Turcji brakuje zintegrowanej promocji i pozycjonowania polskości. Podczas targów, na których bywam w Rosji, choć inne kraje prezentują się razem, polskie firmy, a nawet jednostki urzędowe, zwykle wystawiają się osobno zauważa doradzający polskim eksporterom Iwan Rassochin. Skomentuj artykuł na Znacznie FACHOWA OPINIA Korzystając z usług bankowości osobistej, warto zwrócić uwagę, czy bank może zaoferować klientom indywidualne podejście. Jest to o tyle istotne, że klienci w tym segmencie aktywnie korzystają z produktów oraz poszukują zaawansowanych form oszczędzania i inwestowania. Właśnie taką obsługę oferuje Bank BPH dzięki zapewnieniu ponad standard Rynek usług bankowych jest konkurencyjny, co wiąże się z wymiernymi korzyściami dla klientów. Banki szczególnie zabiegają o tych, którzy dysponują już kapitałem, korzystają z szerokiej palety produktów bankowych i mają wyższe niż przeciętne wpływy na konto. znaniu przy ul. Ratajczaka 31. Klienci oczekują od banków nie tylko indywidualnej obsługi na wysokim poziomie, ale także przejrzystej informacji o kosztach i możliwościach ich obniżenia. W odpowiedzi na te potrzeby, w ramach jednej, stałej opłaty za prowadzenie konta lub całkowicie bez opłat przy określonych miesięcznych wpływach na konto, Bank BPH oferuje rozbudowany pakiet produktów i usług. ANNA HOLLAS Dyrektor poznańskiego Oddziału Banku BPH przy ul. Ratajczaka MAKSYMALNE KONTO MAKSIMUM KORZYŚCI Podstawowym produktem przygotowanym dla klientów bankowości osobistej Banku BPH jest Maksymalne Konto z ubezpieczeniem w podróży oraz pakietem usług Assistance (domowego, medycznego i samochodowego). Do rachunku, po podpisaniu dodatkowych umów, bank oferuje bez dodatkowych opłat szereg produktów i usług, np.: konto osobistego doradcy, który stara się proponować najlepsze rozwiązania. Obejmują one nie tylko podstawową obsługę bankową, ale też rozwiązania inwestycyjne, umożliwiające efektywne oszczędzanie i pomnażanie środków w tym usługi biura maklerskiego, a także produkty kredytowe czy ubezpieczenia. 25 Niewątpliwie to klienci atrakcyjni dla banków, ale z drugiej strony wymagający indywidualnego podejścia. W odpowiedzi na oczekiwania tej grupy klientów Bank BPH przygotował starannie dopracowaną i zaskakującą w dobie cięcia kosztów ofertę bankowości osobistej, która zwraca uwagę szerokim pakietem korzyści. Ta oferta jest przeznaczona przede wszystkim dla klientów, których potrzeby w zakresie obsługi finansowej nie ograniczają się do korzystania wyłącznie ze standardowych produktów bankowych. Tacy klienci oczekują od banku kompleksowej obsługi i aktywnie z niej korzystają zarówno w kraju, jak i za granicą. Z tego powodu kwalifikowani są jako aspirujący do segmentu bankowości prywatnej, a wielu z nich rośnie wraz z bankiem tłumaczy Anna Hollas, Dyrektor Oddziału Banku BPH w Pooszczędnościowe o wyższym od standardowego oprocentowaniu oraz lokatę nocną. Klienci mają też dostęp do różnorodnych produktów inwestycyjnych. Korzystając z Maksymalnego Konta z kartą debetową Master- Card Gold klient może płacić nią w Internecie oraz pobierać gotówkę bez opłat naliczanych przez Bank BPH w bankomatach, zarówno w Polsce, jak i na całym świecie. Posiadacze Maksymalnego Konta nie płacą za przelewy krajowe w PLN elektroniczne i zlecane w oddziałach, mogą także skorzystać z preferencyjnych warunków cenowych związanych z wydaniem karty kredytowej MasterCard Gold Komfort lub MasterCard Platinium. Maksymalne Konto z pakietem korzyści jest też dostępne dla klientów o wpływach na rachunek niższych niż 7,5 tys. zł miesięcznie. W takim przypadku ponoszą oni miesięczną opłatę w wysokości 14,99 zł za prowadzenie konta, a wszystkie pozostałe produkty i usługi dostępne są na takich samych warunkach jak dla klientów o wyższych wpływach.

14 gospodarka Menedżerowie oczekują wzrostu przychodów wynikającego z innowacji średnio 35,4% w ciągu najbliższych pięciu lat. Dla 43% menedżerów innowacja jest konkurencyjną koniecznością. Postrzeganie ważności innowacji dla ich organizacji w horyzoncie pięciu najbliższych lat rośnie do 51%. gospodarka Innowacje SŁAWOMIR MIRKOWSKI dyrektor, PwC najważniejsza droga do wzrostu W ciągu ostatnich trzech lat najbardziej innowacyjne firmy rosły w tempie o 16% wyższym od wzrostu firm najmniej innowacyjnych wynika z globalnego raportu PwC Breakthrough innovation and growth. Jakie płyną z niego wnioski dla przedsiębiorców? We wrześniu 2013 r. ukazał się raport PwC Breakthrough innovation and growth. Powstał on na podstawie wywiadów z osobami odpowiedzialnymi za wdrażanie innowacji w przedsiębiorstwach ze szczebla zarządu z 1757 firm, 25 krajów i 30 sektorów. Jest to najbardziej kompleksowe badanie innowacji w ujęciu globalnym. Raport pokazuje, jak innowacje wpływają na wzrost firmy oraz jak firmy najbardziej innowacyjne sprawiają, że innowacje pracują dla nich. INNOWACJA NA TRZY SPOSOBY Innowacja przyrostowa, czyli zmiana już istniejącego produktu (usługi). Zmiany w technologii i modelu biznesowym mają na celu głównie ochronę udziału firmy w rynku i utrzymanie marż. Konkurenci zazwyczaj szybko na nie reagują. Innowacja przełomowa, czyli istotna zmiana technologii i modelu biznesowego (często określana jako game-changer ). Dają one większą przewagę konkurencyjną niż innowacje przyrostowe". Konkurenci wolniej na nie reagują, a firma zwiększa przychody i marże. Innowacja radykalna, wprowadzająca drastyczne zmiany w otoczeniu konkurencyjnym produktu (usługi) lub tworząca całkowicie nowy biznes. Radykalne innowacje występują rzadko, ale mogą generować gwałtowny wzrost nowych produktów na nowych rynkach. Główne wnioski zawarte w raporcie wskazują, że istnieje wyraźna korelacja między innowacją a wzrostem firmy. Innowacja jest motorem szybkiego wzrostu przychodów i jest uznawana za niezbędną dla istnienia firmy w długim okresie. Dla 43% menedżerów innowacja jest konkurencyjną koniecznością. Postrzeganie ważności innowacji dla ich organizacji w horyzoncie pięciu najbliższych lat rośnie do 51%. Menedżerowie oczekują wzrostu przychodów wynikającego z innowacji średnio 35,4% w ciągu najbliższych pięciu lat. DŹWIGNIA WZROSTU Innowacja jest najważniejszą dźwignią wzrostu: 93% menedżerów wskazuje, że wzrost organiczny poprzez innowacje będzie miał proporcjonalnie większy wpływ na wzrost przychodów, a tylko 2% wskazuje, że tym czynnikiem będzie wzrost nieorganiczny (poprzez fuzje i przejęcia). Wiodący innowatorzy mogą oczekiwać znaczących korzyści finansowych i istotnej poprawy swojej pozycji konkurencyjnej. W ciągu ostatnich trzech lat najbardziej innowacyjne firmy rosły bowiem w tempie o 16% wyższym od wzrostu firm najmniej innowacyjnych. Wiodący innowatorzy oczekują, że w ciągu najbliższych pięciu lat ich tempo wzrostu stanie się prawie dwukrotnie wyższe od średniej globalnej i ponad trzykrotnie wyższe niż firm najmniej innowacyjnych. CO WYRÓŻNIA FIRMY INNOWACYJNE? Innowacyjność nie jest ograniczona do małej liczby sektorów lub krajów. Chociaż nie ma uniwersalnej drogi do sukcesu w dziedzinie innowacji, to jednak można sformułować kilka wniosków, które mogą być dostosowane i wykorzystane przez każdą firmę. Co odróżnia firmy najbardziej innowacyjne od tych mniej innowacyjnych? Uznanie znaczenia innowacji: 75% najbardziej innowacyjnych firm postrzega innowację jako konkurencyjną konieczność w porównaniu z 19% najmniej innowacyjnych. Innowacje są celowe mają przynieść efekt biznesowy. Firmy innowacyjne są bardziej skupione na rozwoju właściwej strategii innowacji: 32% wobec 20%. Mają spójną i dobrze zdefiniowaną strategię innowacji: 79% wobec 47%. Liderzy biznesu muszą zdać sobie sprawę, że pionierzy innowacji w ich branży już istnieją i że - jeśli nie są wśród nich - muszą być gotowi do podjęcia tego wyzwania, aby uniknąć zmarginalizowania. Traktują innowację jak proces biznesowy i zarządzają nim w uporządkowany sposób: 78% wobec 66%. Eksperymentują z nowymi modelami zarządzania innowacjami i są bardziej skłonne używać corporate venturing do napędzania wzrostu: 13% wobec 7%. Są nastawione na realizację innowacji przełomowych lub nawet radykalnych prawie dwukrotnie częściej niż firmy mniej innowacyjne. Dokonują innowacji swoich modeli biznesowych, a nie tylko produktów planują wzbogacić swój model biznesowy o nową ofertę wartości w ciągu najbliższych trzech lat: 79% wobec 59%. Wykorzystują social media do współpracy z partnerami zewnętrznymi, aby wspomagać innowacje: 67% wobec 39%. Ponad trzykrotnie częściej współpracują z partnerami zewnętrznymi w rozwijaniu nowych produktów. Umieją czerpać korzyści z innowacji i spodziewają się szybszego wzrostu w okresie najbliższych pięciu lat: 62,2% wobec 20,7%. Innowacja to wyzwanie konkurencyjne. Liderzy biznesu muszą zdać sobie sprawę, że pionierzy innowacji w ich branży już istnieją i że jeśli nie są wśród nich muszą być gotowi do podjęcia tego wyzwania, aby uniknąć zmarginalizowania. SZTUKA WYBORU Firmy, które są zbyt zadowolone ze swoich obecnych zdolności do innowacji, nie są gotowe do przyjęcia nowych modeli innowacji i ryzykują, że wyprzedzą je bardziej innowacyjni konkurenci. Wykorzystanie takiej szansy wymaga dokonania wyborów: gdzie inwestować, jak przyciągać i rozwijać talenty w organizacji, jaki model działania w zakresie innowacji przyniesie najwyższy wzrost. Sprawdź także:

15 twoja firma Uniwersytet Cambridge sprzedał na londyńskim Alternative Investment Market (AIM) akcje Horizon Discovery za 3,17 milionów funtów, uzyskując ponad 30-krotny zwrot z zainwestowanego kapitału. PIOTR BIAŁOWĄS Wiceprezes zarządu INC S.A. Czy państwo ma pomagać? Słowa Steva Jobsa: Stay hungry, stay foolish brzmią nieco inaczej kiedy wiemy, że za wieloma innowacjami stały (i dobrze) pieniądze rządowe. twoja firma Pojawiają się krytyczne głosy w sprawie wsparcia mikro i małych przedsiębiorstw pracujących nad innowacyjnymi rozwiązaniami ze środków UE z nowej perspektywy Czy słusznie? KOMENTARZ EKONOMICZNY STOPY PROCENTOWE Działania banków centralnych nadal stanowią pozytywny stymulator dla rynków akcji. Zgodnie z zapowiedziami FED ograniczył o 10 mld USD skup aktywów (do 55 mld USD w miesiącu), ale z drugiej strony zadeklarował, że stopy procentowe pozostaną na niezmienionym poziomie najprawdopodobniej do końca pierwszego lub drugiego kwartału 2015 r. Nieco odmiennych działań rynek oczekuje od ECB, który raczej nie będzie już podejmować decyzji o obniżeniu stóp procentowych, ale może uruchomić selektywny program skupu aktywów (głównie obligacji) na wzór amerykańskiego QE. W Polsce działania RPP i wypowiedzi jej członków w dalszym ciągu nie generują istotnego ryzyka podwyżki stóp procentowych w tym roku. ODPŁYW KAPITAŁU Z ROSJI Niestety wydaje się, że konflikt rosyjsko-ukraiński eskaluje oraz że jego konsekwencje przeniosą się na obszar sankcji gospodarczych. To istotne zagrożenie dla inwestorów. Gdyby rządy USA, Wielkiej Brytanii i Niemiec podjęły decyzję o uruchomieniu istotnych sankcji wobec Rosji, która najprawdopodobniej znajduje się w recesji od kilku miesięcy, mogłoby to oznaczać problemy z rolowaniem długu wielu rosyjskich przedsiębiorstw na rynkach międzynarodowych. Powtórka z credit squeez kojarzy się nieodłącznie z upadkiem Lehman Brothers w 2008 r. i odpływem z rynku rosyjskiego kapitału u wartości ok. 135 mld USD. Od początku roku inwestorzy wycofali z Rosji ok. 65 mld USD. W przypadku wprowadzenia ostrych sankcji gospodarczych wobec rosyjskich przedsiębiorstw, prawdopodobnie będą one zmuszone wyciągnąć rękę po pomoc państwową. Niestety, w takim scenariuszu poszkodowanych będzie zdecydowanie więcej, na różnych frontach inwestycyjnych i gospodarczych. Nie kwestionując ogólnej najwyższej efektywności rozwiązań rynkowych (pośród znanych nam systemów gospodarczych), nie można nie zauważyć nieefektywności tych samych mechanizmów w różnych obszarach życia społecznego i gospodarczego, co może stanowić punkt wyjścia do dyskusji nad rolą państwa w gospodarce wolnorynkowej. W tym miejscu chciałbym przywołać kilka faktów dotyczących strategii rozwoju innowacji i mechanizmów jej finansowania w krajach, gdzie bezsprzecznie działają mechanizmy wolnorynkowe. PIERWSZE WSPARCIE OD RZĄDU Analiza działań poprzedzających inwestycje kapitału prywatnego w rewolucyjne technologie IT, internetowe czy źródeł energii odnawialnej prowadzi do jednoznacznych wniosków, że w większości przypadków były one poprzedzone inwestycjami z funduszy rządowych. Federalne fundusze finansowały prace badawcze nad technologiami internetowymi, GPS, ekranami dotykowymi oraz SIRI. Ta nie do końca oczywista prawda lub inaczej, raczej niezbyt powszechna prawda dotyczy gospodarki amerykańskiej, która uchodzi za głównego przedstawiciela i beneficjenta rozwiązań z zakresu gospodarki wolnorynkowej. Budżet amerykańskiego National Institute of Health wydany na B+R w okresie wyniósł 400 mld USD, w tym 32 mld USD w 2012 r. Tymczasem wiele firm farmaceutycznych i biotechnologicznych przeznacza większe budżety (liczone w miliardach dolarów) na skup akcji własnych niż na nakłady w obszarze B+R. STAY HUNGRY, STAY FOOLISH? Jest jeszcze jeden ciekawy element dotyczący ogródka VC/PE. Rozwój kapitału podwyższonego ryzyka w USA wspiera od 1982 r. rządowy program Small Business Innovation Research (SBIR), w ramach którego udzielano wsparcia kapitałowego dla małych firm o łącznej wartości 2,5 mld USD rocznie. Program SBIR w zmodyfikowanej wersji prowadzony jest do dzisiaj. W debacie nad rozwiązaniami systemowymi warto pamiętać, że za rozwiązaniami komercjalizowanymi przez Google stała National Science Foundation. Krytyczne badania nad molekułami, które stały się katalizatorem do rozwoju biotechnologii były prowadzone w państwowych laboratoriach Medical Research Council (UK), a Apple wielokrotnie korzystał z SIBR. Jak zauważa prof. Mariana Mazuccato w The Enterpreneurial State, słowa Steva Jobsa wypowiedziane podczas słynnego wykładu w Stanford w 2005 r. Stay hungry, stay foolish brzmią nieco inaczej kiedy wiemy, że za wieloma innowacjami stały (i dobrze) pieniądze rządowe. ZBYT WYSOKIE RYZYKO Podobne działania poprzez banki i fundusze państwowe podejmowane są w Niemczech (energetyka odnawialna), Wielkiej Brytanii, Chinach i Brazylii. Wbrew pozorom taka działalność nie stwarza rzeczywistego zagrożenia dla podaży kapitału od sektora prywatnego, który wielokrotnie nie akceptuje tak wysokiego ryzyka, z jakim mamy do czynienia w procesie finansowania badań nad rozwiązaniami innowacyjnymi. To zrozumiałe, ponieważ w wielu branżach nakłady na badania i rozwój realizowane są przez wiele lat a ich znaczna część nie prowadzi do powstania nowego produktu lub usługi. Na przykład w branży farmaceutycznej prace nad innowacyjnymi produktami zajmują od kilku do kilkunastu lat, a średnio jeden produkt na dziesięć tysięcy przechodzi fazę dopuszczenia do obrotu. Finansowanie rozwiązań innowacyjnych musi być zatem oparte o długofalowe działania i sprecyzowane inwestycje. PAŃSTWOWE, A JEDNAK RYNKOWE Skoordynowane działania rządowe prowadzone przy współpracy z wiodącymi ośrodkami naukowymi przynoszą innowacje na różną skalę, część z nich realizowana jest w oparciu o bardzo rynkowe mechanizmy. Pod koniec marca br. Uniwersytet Cambridge sprzedał na londyńskim Alternative Investment Market (AIM) akcje Horizon Discovery za 3,17 milionów funtów, uzyskując ponad 30-krotny zwrot z zainwestowanego kapitału. Debiut zapewnił nie tylko wyjście dla części inwestorów, ale umożliwił również pozyskanie 40 mln funtów nowego kapitału, a sama spółka w pierwszym dniu notowań została wyceniona na 120 mln funtów. Uniwersytet Cambridge był jednym z inwestorów, którzy zakładali spółkę Horizon w 2007 r. w ramach W nowoczesnej gospodarce jest miejsce na przemyślaną i aktywną rolę państwa, które w sposób długofalowy kształtuje politykę gospodarczą i potrafi zebrać komercyjne owoce swoich działań. klastra biotechnologicznego. Horizon nabył technologię edytowania genów, kluczową dla dalszego rozwoju biznesu w połowie 2007 r. od Uniwersytetu w Waszyngtonie za kilkadziesiąt tysięcy funtów. Horizon dobrze wpasował się w rozwój spersonalizowanej medycyny, która zajmuje się grupami pacjentów o określonej charakterystyce genów, w szczególności z przypadkami nowotworów. Źródłem przychodów są kontrakty na dostawę genetycznie zmodyfikowanych komórek dla firm farmaceutycznych, które wnoszą opłaty roczne za usługi lub płacą za konkretne dostawy do jednorazowego wykorzystania. Horizon współpracuje już z AstraZenecca, która wnosi opłaty lojalnościowe od przychodów ze sprzedaży leków, w których wykorzystano technologie Horizon Discovery. Wierzę, że w najbliższych latach będziemy obserwowali przykłady działania efektywnych mechanizmów wsparcia dla działań innowacyjnych, realizowanych na różnych poziomach gospodarki. Nowoczesnej gospodarki, w której jest miejsce na przemyślaną i aktywną rolę państwa, które w sposób długofalowy kształtuje politykę gospodarczą i potrafi zebrać komercyjne owoce swoich działań. Artykuł zawiera informacje wg stanu na 5 lutego 2014 r. Artykuł ma charakter wyłącznie informacyjny i nie stanowi rekomendacji w rozumieniu rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 19 października 2005 r. w sprawie informacji stanowiących rekomendacje dotyczące instrumentów finansowych, ich emitentów i wystawców. Nie jest również ofertą sprzedaży lub kupna ani dokonania jakiejkolwiek inwestycji. Wszelkie opinie i prognozy zawarte w niniejszej publikacji stanowią wyraz najlepszej wiedzy na dzień ich sporządzenia i mogą ulec zmianie bez zapowiedzi. Autor nie ponosi odpowiedzialności za decyzje inwestycyjne podjęte na podstawie niniejszej publikacji. INC S.A. informuje, że w związku z wykonywaniem działalności inwestycyjnej może bezpośrednio lub pośrednio nabywać lub zbywać papiery wartościowe spółek opisanych w niniejszym dokumencie

16 twoja firma Podczas dużych zmian strach nie jest obcy i menedżerom, którzy poprzez przykład z góry, podsycają strach przed zmianą, zamiast jej propagowania. Pobudzanie innowacyjności i zgoda na kreatywność oraz zaangażowanie pracowników jest już nie tylko pomysłem, ale wręcz koniecznością. twoja firma DR MAŁGORZATA KLUSKA-NOWICKA, WSB KAROL CYRULIK Zmiana, zmiana, zmiana, ach to ty Obecnie uważa się, że nie ma nic bardziej pewnego niż zmiana. Jednocześnie można spotkać się z coraz większą frustracją pracowników, którzy oczekują pewności i stabilizacji, podczas gdy uczestniczą w nieustannej rewolucji! reaktywny (budujemy strategie i kontrolujemy jej wdrożenie). KULTURA MYŚLENIA Kolejną sprawą jest budowanie kultury myślenia strategicznego niegdyś myślenie strategiczne było zarezerwowane dla wyższego szczebla zarządzania, teraz, w erze ciągłych zmian, takie ograniczenie jest swoistą blokadą rozwoju organizacji. Wyzwalając proaktywność, dajemy ludziom możliwość spojrzenia w szerszej perspektywie, przez pryzmat strategii własnego działu, poprzez strategię całej firmy. Tylko takie myślenie może przyczynić się do sukcesu organizacji. Mam wrażenie, że wielu kierowników działów kompletnie nie myśli nad strategią swojego działu, a więc nie może go jednocześnie rozwijać, a co dopiero mówić o strategii organizacji. A szkoda. Można wysnuć wniosek, że włączenie ludzi do akcji budowy strategii (akcja-reakcja) nie jest tak efektywne, jakie mogłoby być, gdyby ludzie czuli taką potrzebę i mogli to robić każdego dnia. Wtedy przy każdej okazji pracownicy zbierają swoje doświadczenia i propozycje, dokonują zmian, budują plany, a nie zaczynają nad nimi myśleć dopiero kiedy zarząd o to poprosi. CZY PIWO BEZALKOHOLOWE UDERZA DO GŁOWY? Czy pamiętacie jeszcze reklamy piwa bezalkoholowego? Reklamy, na których mężczyzna pijący złocisty trunek mówił, mrugając okiem, że szczególnie poleca właśnie piwo bezalkoholowe. W taki sposób branża reklamowa obchodziła zakaz reklamowania alkoholu. W 2001 roku Sejm zmienił Ustawę o wychowaniu w trzeźwości i całkowicie zakazał reklamy piwa. W tamtym czasie pracowałem w agencji reklamowej. Dużą część klientów tej firmy stanowiły browary. Zmiana prawa oznaczała dla nas, że w ciągu pół roku przedsiębiorstwo straci 40% przychodów. Wyjątkowość tej sytuacji polegała na tym, że tak dramatyczna dla organizacji zmiana nie była prognozowana czy przewidywana, ale pewna. Klamka zapadła, ustawa została podpisana przez prezydenta. Czy wykorzystaliśmy te pół roku, żeby się przygotować? Czy przeformułowaliśmy model biznesowy? Czy firma weszła na nowe rynki albo przeznaczyła te pół roku na poprawę wykorzystania potencjału pracowników? Czy mówiąc wprost fundamentalnie przebudowaliśmy przedsiębiorstwo, aby przygotować się W gruncie rzeczy gdzieś wewnętrznie byliśmy przekonani, że metody, które sprawdzały się w przeszłości i zapewniały nam dotychczas sukcesy, ochronią nas także w przyszłości. do zmiany, jaka nieuchronnie nadchodziła? Nie jest to niestety historia z happy endem. Opisywana tu firma została kilka lat później przejęta przez inną firmę z tej samej branży. Pół roku zmarnowaliśmy na deklaracje i zapowiedzi zmian, które były projektowane na poziomie zarządu z wykorzystaniem doradców zewnętrznych. Ich wdrażanie napotykało na opór i niechęć na różnych poziomach organizacji. Kiedy czas na dokonanie zmian minął, jedynym wyjściem dla właścicieli była sprzedaż spółki. Dla zarządu i dla nas, menedżerów średniego szczebla, oznaczało to utratę pracy. Najistotniejsza w tej historii jest odpowiedź na pytanie, dlaczego my inteligentni, dobrze wykształceni, pełni pasji menedżerowie doprowadziliśmy do klęski firmę, którą kierowaliśmy? Dlaczego, mimo spodziewanego dramatycznego i trwałego spadku przychodów, zmiana w firmie napotykała na tak wielki opór? Dzisiaj myślę, że na poziomie naszych modeli myślowych, wewnętrznych przekonań nie dopuszczaliśmy myśli o możliwości bankructwa firmy. Dla większości z nas agencja była pierwszym pracodawcą. W zarządzie zasiadali właściciele, założyciele firmy, która odniosła sukces. Przedsiębiorstwo rozwijało się w zawrotnym tempie przez 10 lat. W gruncie rzeczy gdzieś wewnętrznie byliśmy przekonani, że metody, które sprawdzały się w przeszłości i zapewniały nam dotychczas sukcesy, ochronią nas także w przyszłości. To najcenniejsza lekcja, jaką odebrałem jako menedżer. Zrozumiałem, że ludzie uczą się na błędach, ale niestety tylko na własnych. My, ludzie kierujący wtedy agencją, nie przeżyliśmy wcześniej żadnej klęski, z której moglibyśmy nauczyć się, jak ona smakuje. Nie nosiliśmy w sobie doświadczenia, które uświadomiłoby nam, co nas czeka, jeśli nie przygotujemy firmy do dramatycznej zmiany na rynku. 7 SYNDROMÓW OPORU PRZED ZMIANAMI Pierwszym z nich jest strach przed utratą pracy. W związku z tym, że szybko przyzwyczajamy się do pewnego rodzaju pracy i sposobów jej wykonywania, a nawet zauważamy, że jeśli działa, to jest najlepszy z możliwych, grozi nam syndrom rutyny. Kolejną barierą jest nasza mała stabilizacja. Polacy nie lubią zmian także w życiu prywatnym. Jak pokazują badania, niechętnie zmieniamy miejsce zamieszkania, nawet jeśli miałoby to wiązać się z awansem. Podczas dużych zmian strach nie jest obcy i menedżerom, którzy poprzez przykład z góry, podsycają strach przed zmianą, zamiast jej propagowania. Wśród barier spotyka się również syndrom kombatanta, który ma miejsce w przypadku łączenia wcześniej konkurujących ze sobą działów. Wybielając przeszłość, ludzie zaczynają jednocześnie tęsknić za tym, co było wcześniej. Dwie ostatnie bariery syndrom obcego języka i głuchego telefonu mają związek z komunikacją. Po pierwsze, tłumacząc zmiany zarządzający nie mogą posługiwać się wyłącznie językiem korzyści organizacji. Głodnego nie nakarmi się statystyką, a więc nie należy zapominać, by zapewnić ludziom przekaz również w kontekście pewności pracy czy też atmosfery w niej panującej. I ostatnia: nasz mózg działa selektywnie, a więc pamiętajmy, że ze wszystkich argumentów przedstawianych przez zarząd, pracownicy najbardziej zapamiętają zagrożenia, a więc, paradoksalnie, więcej czasu należy przewidzieć na rozwianie obiekcji niż na sferę korzyści. Paradoks każdej zmiany polega na tym, że deklarujemy chęć jej przeprowadzenia, a nawet jesteśmy do niej przekonani, ale jednocześnie chcielibyśmy gwarancji sukcesu tam, gdzie ostatecznie potrzeba odwagi. To często jest domeną zarządzających, którzy mają świadomość potrzeby zmiany, ale BYĆ DWA KROKI DO PRZODU Ogólnie rzecz biorąc, wyróżnia się dwa rodzaje zmian. Pierwszy to zmiana zaradcza. Należy naprawić to, co się zepsuło. Dobrym przykładem jest model medyczny, który jest typowym modelem zaradczym. Ludzie chodzą do lekarza głównie wtedy, kiedy są chorzy. Freud, ze swoją medyczną przeszłością, myślał w kategoriach modelu zaradczego. Zastanawiał się: co nie wyszło? Co jest złamane? Jak temu zaradzić?". Bardziej interesujący jednak jest drugi rodzaj zmiany zmiana generatywna. Lepiej mniej myśleć o zmianie zaradczej, a więcej o generatywnej. Aby firmy miały szanse na zmiany generatywne, ważna jest nie tylko proaktywność pracownicza, ale przede wszystkim proaktywność zarządcza, która polega na tym, że na każdym szczeblu zarządzania i na każdym szczeblu organizacji należy zaprzestać działania reaktywnego (akcja- -reakcja) i wyzwolić w ludziach potrzebę działania. Jeśli chodzi o pracowników, trzeba pozwolić im działać, gdyż tylko taka ich aktywność zapewnia stałą zmianę. Aktywność zarządu to dwie kwestie: pozwalanie ludziom na rozwijanie aktywności wszelkich (chociażby poprzez zmianę stylu przywództwa), wspieranie tych aktywności, motywowanie do działania oraz praca nad strategią w sposób ciągły, a nie DEBATA O ZARZĄDZANIU ZMIANĄ Co zrobić, aby nie płacić tak wielkiej ceny jak upadłość czy konieczność sprzedaży przedsiębiorstwa oraz przygotować firmę i zespół do nadchodzących zmian? O tym porozmawiamy podczas kolejnej Debaty z Głosem Biznesu. Jeśli ktoś z Państwa ma doświadczenia związane z wprowadzaniem zmian i chciałby wziąć udział w debacie, prosimy o przysłanie a na adres: m.cieslak@skivak.pl 30 31

17 lifestyle gospodarka Studia MBA niezaprzeczalnie uczą kreatywności i pomagają zrozumieć to, co się dzieje wokół nie tylko w aspekcie teoretycznym, ale przede wszystkim praktycznym. 75,8% absolwentów uznało, że ich postęp kariery był zgodny z oczekiwaniami, a 94,8% że uzyskanie tytułu MBA będzie miało pewien lub duży wpływ na ich przyszłą karierę zawodową. (badania własne programu, 2008) gospodarka Program MBA Poznań-Atlanta Program MBA Poznań-Atlanta, realizowany przez Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu we współpracy z Georgia State University w Atlancie, stał się przez lata dobrą platformą wymiany doświadczeń menedżerów, kreacji networkingu i miejscem osobistego rozwoju. Tekst: KATARZYNA MROCZEK Kierownik Programu MBA Poznań-Atlanta Słuchaczami w Programie MBA Poznań- -Atlanta są często absolwenci kierunków technicznych czy humanistycznych, ale obok nich można wskazać osoby, które wcześniej studiowały marketing i finanse. Według tychże słuchaczy studia w programie MBA stwarzają okazję do powtórzenia niektórych zagadnień z zakresu zarządzania czy ekonomii, co jest tym bardziej cenne, że ma miejsce w momencie, gdy oni sami posiadają już jakieś doświadczenia praktyczne. Absolwenci Programu MBA Poznań-Atlanta często sygnalizują, że uczestnictwo w Programie naświetla szerokie spektrum rozwiązań, których sami by nie zidentyfikowali. Każdy, decydując się na podjęcie studiów MBA z jednej strony dostrzega, że to duże wyzwanie, inwestycja wymagająca czasu i determinacji, z drugiej strony odczuwa potrzebę rozwinięcia posiadanej już wiedzy i kompe- OTWARCIE UMYSŁU tencji. Studia w Programie MBA Poznań-Atlanta to realna szansa na wzbogacenie i uzupełnienie wiedzy o najnowszych trendach w zarządzaniu, uzyskanie szerszego spojrzenia na funkcjonowanie przedsiębiorstwa i zrozumienie zróżnicowanych procesów oraz powiązań pomiędzy nimi, wpływających na sukces we współczesnym biznesie. Jest to także możliwość spotkania osób z innych środowisk biznesowych i, poprzez prace zespołowe, okazja do poznania innych branż i funkcjonalnych obszarów przedsiębiorstw. Wartością dodaną są również trwałe relacje międzyludzkie, przyjaźnie. SILNE STRONY STUDIÓW W PROGRAMIE MBA POZNAŃ- -ATLANTA Studia typu MBA oferowane są przez różne polskie uczelnie. Program MBA Poznań-Atlanta należy do najlepszych, na co wskazuje pozycja Programu w rankingu chociażby Perspektyw" z 2013 roku. Program MBA Poznań-Atlanta był najlepszym programem spośród wszystkich funkcjonujących poza Warszawą. Silną stroną naszego Programu jest prestiżowa akredytacja Association of MBAs z siedzibą w Londynie (AMBA). Program jest oferowany wspólnie przez Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu oraz Georgia State University w Atlancie, który jest systematycznie klasyfikowany w pierwszej piątce Part-time MBA w USA. Nie bez znaczenia jest także fakt prowadzenia praktycznie 50% zajęć w języku angielskim. W Programie MBA Poznań-Atlanta kadrę dydaktyczną stanowi grupa najlepszych wykładowców Georgia State University w Atlancie i Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu. Do prowadzenia zajęć zapraszani są również wykładowcy innych renomowanych uczelni amerykańskich (m.in. Syracuse University, Georgetown University, Emory University w Atlancie, DePaul University w Chicago), brytyjskich oraz hiszpańskich. Jedną z fundamentalnych zasad aikido jest shoshin umysł początkujacego. Filozofia nawołująca do ciągłego rozwoju, otwartości i pokory. Shoshin to także szukanie inspiracji, łamanie rutyny. Taki charakter miał dla mnie udział w Programie MBA Poznań-Atlanta. Umożliwił mi on otwarcie umysłu na nową wiedzę i doświadczenia w gronie osób, które nie ustają w rozwoju i poszerzaniu swoich horyzontów. Studia MBA to ogomna dawka inspiracji i pomysłów zarówno ze strony świetnych wykładowców, jak i samych uczestników. Wojciech Drąg, Prezes Zarządu, Agencja Reklamowa Grafiti Sp. z o.o. 4 dan aikido, współwłaściciel Klubu Aikido Shin Dojo Poznań 32 Wykładowców w naszym Programie często określamy mianem kreatywnych integratorów, gdyż, wnosząc wysokospecjalistyczną wiedzę i własne doświadczenia z praktyki doradczej i biznesowej, są ogniwem integrującym wszystko to, czym dzielą się nasi słuchacze a więc ich kompetencje i doświadczenia. Atuty studiowania w Programie MBA Poznań-Atlanta wynikają także z umiejętności stworzenia przez wykładowców i zespół obsługujący Program od strony administracyjnej atmosfery konstruktywnej rywalizacji, a to bez wątpienia sprzyja utrzymaniu wysokiego poziomu całego Programu. Niezwykle mocną stroną Programu MBA Poznań-Atlanta są zajęcia interaktywne w formie warsztatów, analiz, studiów przypadków, gier strategicznych opartych na rzeczywistych wydarzeniach i realnych założeniach. Zajęcia tego typu organizowane są w formie sesji wyjazdowych kilkakrotnie w ciągu dwóch lat trwania studiów. W zestawie tych- że interaktywnych zajęć ważne miejsce zajmują warsztaty rozpoczynające studia Orientation Session, które prowadzone są przez jednego z naszych profesorów z afiliacją w Georgia State University w Atlancie. Podczas tych zajęć słuchacze mają okazję rozpoznać tajniki pracy zespołowej, przyjrzeć się swojej osobowości i uczą się, jak budować zmotywowane do działania zespoły. W Programie MBA Poznań- -Atlanta kładzie się także duży nacisk na rozwijanie kompetencji związanych z aspektami finansowymi funkcjonowania organizacji. Te zagadnienia stanowią podstawową część programu nauczania i są postrzegane przez słuchaczy jako priorytetowe. KORZYŚCI ZE STUDIOWANIA W PROGRAMIE MBA POZNAŃ- -ATLANTA Odpowiedź na pytanie o korzyści, jakie daje ukończenie studiów Niezwykle mocną stroną Programu MBA Poznań-Atlanta są zajęcia interaktywne w formie warsztatów, analiz, studiów przypadków, gier strategicznych opartych na rzeczywistych wydarzeniach i realnych założeniach. MBA, jest niewątpliwie sprawą indywidualną każdego absolwenta. Dla jednych wartością jest możliwość podniesienia własnej samooceny z zakresu skutecznego i efektywnego zarządzania zasobami ludzkimi w dużych organizacjach. Dla innych szczególnie wartościowa jest rozwinięta podczas studiów umiejętność rozumienia oraz interpretowania zmian, jakie daje się zaobserwować w świecie biznesu. Studia MBA niezaprzeczalnie uczą kreatywności i po REKLAMA czerwca magają zrozumieć to, co się dzieje wokół nie tylko w aspekcie teoretycznym, ale przede wszystkim praktycznym. Doskonalenie umiejętności i zdobywanie wiedzy jest niewątpliwie pasjonujące samo w sobie, ale motywacją do podjęcia takich działań jest także przewidywany awans zawodowy, który zwykle wiąże się ze wzrostem zdolności zarobkowych. Program MBA Poznań-Atlanta co pięć lat przeprowadza badania 13 czerwca 2014 wśród absolwentów, pytając ich m.in. o oddziaływanie studiów na ich karierę. Wyniki badań z 2008 roku pokazują wysoki poziom satysfakcji uczestników, w związku z oddziaływaniem studiów na karierę 75,8% respondentów uznało, że ich postęp kariery był zgodny z oczekiwaniami, a 94,8% że uzyskanie tytułu MBA będzie miało pewien lub duży wpływ na ich przyszłą karierę zawodową. Obecnie trudno wypowiedzieć się w analogiczny sposób na temat perspektywy absolwentów w 2014 roku, czyli 6 lat od poprzednich badań, gdyż jesteśmy w trakcie procesu ankietyzacji. Jednakże praktycznie co roku, przygotowując dla naszych słuchaczy, absolwentów i osób powiązanych z Programem Przegląd Wydarzeń Overview of Events, otrzymujemy sygnały od średnio 8 osób o zdecydowanym awansie zawodowym

18 trendy Kobiety pracują sumiennie. Widziałem to w Afganistanie, Uzbekistanie, na Kaukazie, w kulturach dalekiego Wschodu. Ale kto podejmie się walki? Kto rozwiąże konflikty? Kto przeciwstawi się wrogowi? Plujący na drogę mężczyźni chcąc nie chcąc wypierani zostają przez wykształcone, doświadczone i gotowe na poświęcenie kobiety. trendy ZBYSZEK PAWLAK Storyteller, podróżnik, konsultant, inicjator projektu: Czerkieskie Nie idź do urzędniczki uczyliśmy nowo przybyłych na Wschód obcokrajowców mężczyzna przyjmie twoje papiery szybciej, postawi pieczęć bez pytania, nie będzie dyskutował o problemach. Bo ich nie lubi! Wy, mężczyźni, prowadzicie wojny, konflikty, obnosicie się z dumą, poświęcając innych. Świat jest już zmęczony tym całym bałaganem. To prawda. Potrzebujemy kobiet. Świat byłby inny, gdyby one nim zarządzały. Wszystko byłoby poustawiane, ładne i pachnące świeżością. Zgadza się! Idźcie więc i posprzątajcie. Tym dialogiem rozpoczął swój wykład o roli kobiety we wschodniej kulturze mówca z Egiptu, zwracając uwagę na stereotypy w nowej rzeczywistości. Od kilku lat pracowałem w projektach humanitarnych. Głównie zajmowaliśmy się społecznymi problemami i indywidualnymi households domostwami. Największe kłopoty sprawiali mężczyźni siedzący na rogach ulic i łuskający słonecznik. Pluli tylko na drogę i czekali na pieniądze... Co dziś robisz? pytaliśmy. Nic. A jutro co będziesz robił? To samo co dziś... Dlaczego? Bo jeszcze nie skończyłem brzmiała odpowiedź. Może rozmowy były bardziej złożone, może trwały dłużej, ale wszystkie kończyły się na niczym. CZY POTRZEBUJEMY KOBIET W BIZNESIE? Zadawali nam pytania wschodni mężczyźni, patrząc na młode muzułmanki kończące uniwersytety. Zachodnie korporacje przyjmowały je do pracy i miejscowi biznesmeni byli zmuszeni uzgadniać z nimi strategie, budżety i rozwiązywać konflikty. Ktoś ten rozsypany świat musi poukładać mówiliśmy. Pytanie o rolę kobiety w biznesie nie góralki dotyczy jedynie wschodniej kultury, ale jest globalnym zagadnieniem na rynku pracy. Światopogląd zachodniego człowieka próbuje wytłumaczyć zachodzące zmiany społeczne, bazując na komformizmie i zasadzie pokoju za wszelką cenę. Wojny w Europie nie mieliśmy bardzo dawno i cieszmy się tym szczęściem. Ale mężczyzna bez wojny niszczy to, co sam zbudował. Piszę tak, ponieważ dopiero co wróciłem z Kaukazu i kiedykolwiek tam jestem, zawsze ocieram się o temat wojny. Tym razem słuchałem historii narodu czerkieskiego. W roku 2014, w tym samym, w którym odbywają się igrzyska zimowe w Soczi, naród czerkieski obchodzi 150. rocznicę ludobójstwa. W 1864 roku zakończyła się stuletnia wojna z Rosją, w której zginęło 1,5 mln Czerkiesów, a wielu innych przesiedlono z ich ojczyzny. Sama wioska olimpijska Krasnaja Polana" (Czerwona Polana) nosi nazwę od przelanej krwi tysięcy Czerkiesów i wybudowana jest na miejscu masowych grobów. Na stolicę olimpijską rząd rosyjski wydał 50 miliardów dolarów. W Moskwie chwalą się, że będzie to rosyjskie Las Vegas! Będą bawić się na naszych grobach! warknął staruszek z papachą (kaukaską futrzaną czapką) na głowie, kiedy rozmawialiśmy o wizycie w wiosce olimpijskiej. Przez lata sukces naszych projektów humanitarnych na Jedwabnym Szlaku zawdzięczaliśmy aktywnej działalności kobiet. Ich inteligencji, doświadczeniu, ciężkiej pracy i przede wszystkim poświęceniu oraz lojalności. W latach 90., kiedy byłe sowieckie republiki uzyskały niezależność i namnożyło się granic, wiz i rejstracji pobytu, odwiedzaliśmy urzędy emigracyjne bardzo regularnie. Nie idź do urzędniczki uczyliśmy nowo przybyłych obcokrajowców mężczyzna przyjmie twoje papiery szybciej, postawi pieczęć bez pytania, nie będzie dyskutował o problemach. Bo ich nie lubi! Kobiety muszą się upewnić, sprawdzić, dopytać i przede wszystkim otrzymać zgodę od naczelnika. Czerkiesi mają smutne powiedzenie z czasów stuletniej wojny z carem - teraz to i nawet kobiety mogą spokojnie chodzić po czerkieskiej ziemi, nie bojąc się, że napotkają choćby jednego żywego mężczyznę". Walka jest wpisana w życie mężczyzny, ale to kobietom zawdzięczamy istnienie. Kobiety pracują sumiennie. Widziałem to w Afganistanie, Uzbekistanie, na Kaukazie, w kulturach dalekiego Wschodu. Ale kto podejmie się walki? Kto rozwiąże konflikty? Kto przeciwstawi się wrogowi? Zgoda, bywają takie kobiety, ale jak trudno jest znaleźć dobrą żonę (mówią na Wschodzie), tak trudno i o Amazonkę w biznesie. SUKCES CZERKIESEK Na początku XX wieku o czerkieskich kobietach w Europie i Ameryce mówiło się bardzo dużo. Światopogląd zachodniego człowieka próbuje wytłumaczyć zachodzące zmiany społeczne, bazując na komformizmie i zasadzie pokoju za wszelką cenę. Wojny w Europie nie mieliśmy bardzo dawno i cieszmy się tym szczęściem. Ale mężczyzna bez wojny niszczy to, co sam zbudował. Tak? A co takiego? zapytał Czerkies niedaleko Władykaukazu na Północnym Kaukazie. Były nazywane najpiękniejszymi kobietami na świecie! powiedziałem wiedząc, że teraz mam już gdzie przenocować. Zrobiłem to z przyjemnością, ponieważ była to najprawdzisza prawda! Wot kak! aż klasnął w ręce zadowolony. Podróżnicy i dyplomaci z krajów zachodnich zaczęli dostrzegać w pałacach sułtanów i szejków kobiety o bladej skórze i europejskich rysach twarzy, zakryte lub przyozdobione orientalnymi strojami. Tajemnicze piękności były bardzo szanowane i traktowane szczególnie w haremach wschodnich władców. Na królewskich dworach spotykano je otoczone służbą i wielkim bogactwem. Przepiękne księżniczki przykuwały uwagę swoją europejską egzotycznością". W Europie zaczęto pisać o tym zjawisku, malować, dyskutować na salonach. Tworzono o góralkach mity i widowiska opowiadające o ich nadzwyczajnym pięknie, idealnej budowie i tajemniczym pochodzeniu znad Morza Czarnego. Stały się symbolem egzotycznego świata białych ludzi i tajemnymi zwyczajami Orientu. Baśniowy ideał piękna zakazanego świata. Zachodnie kobiety marzyły o takich przygodach, mężczyzni o takich romansach. Kosmetyki ze słowem czerkieskie" w nazwie sprzedawały się jak świeże bułeczki! Nie ma nic bardziej ekscytującego niż aktywna kobieta podejmująca decyzje, dynamicznie zmieniająca rzeczywistość i stająca odważnie wobec nowych wyzwań jej polem walki może być wielki dom, własny biznes, praca w korporacji czy zarządzanie całą spółką. Plujący na drogę mężczyźni, chcąc nie chcąc, wypierani zostają przez wykształcone, doświadczone i gotowe na poświęcenie kobiety. Jedyne, co im pozostaje, to patrzeć w ziemię i we własnym gronie dyskutować o wojnach, które toczą się w dalekim świecie. Czerkieskie góralki wspinały się na szczyty, ponieważ znały swoją wartość i robiły to z podniesioną głową. Znane z wielkiej gracji, były ideałem kobiety oczywiście wykreowanym przez zachodnie media. Z niewolnic stawały się księżniczkami, przejmując nadzorcze role i podporządkowując sobie władców. Ich rodziny powiększały na Wschodzie wpływy wypędzonego narodu. Amazonki biznesu spotykałem w górach Hindukuszu w Afganistanie, na polach naftowych w Azerbejdżanie, w odbudowanych miastach Czeczenii. Nie zawsze szanowane przez mężczyzn, nierozumiane przez rodzinę i nieprzyjmowane przez społeczeństwo. W końcu pozycja jest tylko pozycją, tytuł tylko tytułem. Przychodzą i odchodzą. Ale to charakter i mocne wartości liczą się prawdziwie jak mówi królowa Jordanii Rania, ikona wschodniej kobiecości

19 trendy Jeśli najważniejsza persona w firmie kocha rodzinne eskapady, poprosi o zakup kombi: choćby Audi A6 Avant czy BMW 5 Touring. Co drugi sprzedawany obecnie model Audi jest wyposażony w silnik wysokoprężny. Koncern Audi zrewolucjonizował rynek motoryzacji, wprowadzając do oferty pierwszy silnik TDI. trendy Trudny wybór prezesa Tekst: TOMASZ CZARNECKI Prezes firmy to musi być pod pewnymi względami szczęśliwy człowiek. Ograniczenia wyboru auta służbowego są niewielkie, granicę stanowi nierzadko wysoki budżet i... jego własne upodobania. W wielu dużych przedsiębiorstwach istnieją co prawda szczegółowe zasady przyporządkowania rodzaju samochodu do stanowiska, ale nie zawsze obowiązują one osobę piastującą najwyższe stanowisko. Stąd, nawet jeśli wszyscy pracownicy korzystają na przykład z Volkswagenów, prezes może uznać, że on jednak gustuje w Jeepach. Inne kryterium, coraz rzadziej aktualne, dotyczy patriotyzmu niektóre podmioty niemieckie kupują tylko Audi, BMW, Mercedesy Ople i Volkswageny, a francuskie nabywają Peugeoty, Citroëny i Renault. Zagraniczne firmy stosują również niekiedy ograniczenia odnośnie emisji CO 2, stąd na przykład SUV-y są w nich zakazane. LODÓWKA NA WYPOSAŻENIU Istnieją cztery sposoby sfinansowania zakupu auta dla firmy: gotówka, kredyt (głównie małe firmy), leasing i full serwis leasing. Ten ostatni opiera się na płaceniu stałej miesięcznej raty w zamian za opiekę w postaci zarządzania kartą paliwową, ubezpieczeniem, serwisem, oponami, wzięciem na swoje barki późniejszą odsprzedaż samochodu itp. Oczywiście, taka obsługa dodatkowo kosztuje... Odpowiedź na pytanie odnośnie rekomendacji pojazdu dla prezesa jest bardzo trudna. Większość marek stosuje podobnie działające systemy bezpieczeństwa oraz wyposażenie, wyolbrzymiające do niekiedy wręcz granic absurdu komfort. Są to wielostrefowe klimatyzacje, masaże w fotelach, wysokiej klasy tapicerki, akcesoria typu lodówka, systemy niemal przejmujące kontrolę nad prowadzeniem samochodu, ostrzegające przed niebezpieczeństwem itp. Opisanie tych niekiedy cudownych udogodnień zajęłoby pewnie cały wydanie Głosu Biznesu i to niejedno. UPODOBANIA Największą rolę w wyborze pojazdu odgrywają potrzeby prezesa. Znając budżet, może zadecydować o rodzaju silnika, elementach wyposażenia, akcesoriach, kolorze. Jeśli samochód ma pełnić rolę typowo reprezentacyjną wybierze sedana (np. Audi A6, Mercedesa C klasę, Volvo S80). Gdy woli spędzać czas na tylnym siedzeniu pasażera, bo firma wynajmuje mu kierowcę być może skorzysta z oferty Audi A8, Lexusa LS 600h L czy nawet Bentleya. Osoba jeżdżąca dużo po bezdrożach sięgnie po Audi Q7, Volkswagena Touarega czy Toyotę LandCruiser. Jeśli najważniejsza persona w firmie kocha rodzinne eskapady, poprosi o zakup kombi: choćby Audi A6 Avant czy BMW 5 Touring, względnie dużego vana Volkswagena Multivana lub Mercedesa Viano. Zarządca małej firmy zadowoli się Oplem Insignią, Fordem Mondeo, Peugeotem 508 itp. Wybór między markami stanowi w dużej mierze subiektywną decyzję, odwołującą się do gustów klienta. Dla niektórych układ 36 Największą rolę w wyborze pojazdu odgrywa określony budżet, zasady korporacyjne oraz... potrzeby i gusta prezesa. funkcji w Mercedesie jest nie do przyjęcia, inni narzekają na konserwatyzm Audi, zły image BMW itd. Jednak tak naprawdę wśród tej klasy pojazdów trudno znaleźć zły samochód. Dziennikarze zwykle narzekają trochę z przekory, szukając za wszelką cenę niedoskonałości. Tutaj w pełni logiczny argument może stanowić jedynie sieć serwisów na mapie Polski niektóre koncerny mają ich jeszcze stosunkowo niewiele, szczególnie te bardzo ekskluzywne typu Ferrari czy Rolls-Royce. Koszt pojazdu dla prezesa jest uzależniony tylko od zasobności portfela jego firmy. Opla Insignię, fot. materiały prasowe Audi mającego więcej niż podstawowe wyposażenie, można kupić za niewiele ponad zł. Nieco więcej trzeba dołożyć do Mercedesa C-klasy. Koszty zakupu Audi A6 zaczynają od ponad zł, Jeepa Cherokee od około zł, a VW Touarega od zł, ale prezes pewnie będzie chciał je trochę doposażyć, więc należy doliczyć kilkadziesiąt tysięcy złotych więcej. Niecałe zł to minimalna cena Audi A8. Z kolei takie auta jak Porsche czy jeszcze bardziej ekskluzywny Bentley to już wydatki oscylujące wokół miliona złotych i więcej. AUDI A6 Audi A6 to fascynująca limuzyna o idealnie wyważonych proporcjach, przykuwająca spojrzenia dynamiczną linią kreślącą sportową sylwetkę. To wyraz kunsztu inżynierów i owoc twórczej pasji stylistów, którym udało się stworzyć samochód niepowtarzalny. Przewaga dzięki technice to dewiza, która zobowiązuje. To także potrzeba zastanowienia się, w jaki sposób możliwie najwydajniej spożytkować każdą kroplę paliwa. Audi od lat we wszystkich swoich modelach konsekwentnie realizuje innowacyjne koncepcje, podnosząc standardy efektywności w produkcji samochodów. Progresywną siłę Audi A6 Limuzyna czuje się na każdym kilometrze drogi. To nie tylko zasługa hybrydowej konstrukcji nadwozia, ale też wysoce wydajnych jednostek FSI, TFSI i TDI. Wyróżniają się one doskonałymi parametrami, gwarantując imponujące przyspieszenie i ogromny potencjał mocy. Co drugi sprzedawany obecnie model Audi jest wyposażony w silnik wysokoprężny. Koncern Audi zrewolucjonizował rynek motoryzacji, wprowadzając do oferty pierwszy silnik TDI. Nowoczesne technologie, jak Common Rail, dodatkowo udoskonaliły silniki TDI. Audi A6 Limuzyna oferuje silnik wysokoprężny, pracujący w oparciu o technologię wtrysku Common Rail. Silnik 3.0 TDI quattro, który rozwija moc 230 kw (313 KM), rozpędza samochód do prędkości 100 km/h w czasie 5,1 s i osiąga maksymalny moment obrotowy 650 Nm. AUDI A6 RAFAŁ KLÓSAK Specjalista ds. sprzedaży AUDI Krotoski-Cichy Poznań-Przeźmierowo, ul. Poznańska 33 tel.: , AUDI A8 Przewaga dzięki technice to dewiza Audi, która zobowiązuje. Zobowiązanie to motywuje do poszukiwania nowatorskich rozwiązań i wdrażania ich w wyjątkowych samochodach. Należy do nich niewątpliwie nowe Audi A8. Limuzyna o wyrazistych, sportowych rysach. Wnętrze nowego Audi A8 to duża przestrzeń, która przyciąga wzrok ciekawą aranżacją, a najnowsza technika podnosi komfort podróżowania. Doskonałe brzmienie systemu nagłaśniającego gwarantuje rozrywkę na najwyższym poziomie. Mistrzowska jakość. Perfekcyjne wykończenie. Napęd quattro to synonim maksymalnej przyczepności do podłoża dzięki zmiennemu rozkładowi momentu obrotowego między kołami przedniej i tylnej osi. Stały napęd na cztery koła jest realizowany przez centralny mechanizm różnicowy, który dostosowuje jego działanie do aktualnych warunków drogowych. Quattro z opcjonalnym sportowym mechanizmem różnicowym zwiększa stabilność jazdy, dynamikę i zwrotność pojazdu, skutecznie zapobiegając zjawisku pod- i nadsterowności. Udoskonalona trakcja przekłada się na większą satysfakcję z każdego pokonanego kilometra drogi. Quattro nie pozwoli stracić z oczu celu ani na zakrętach, ani na prostych, ani na trudnej nawierzchni. AUDI A8 KASIA KALINIECKA Specjalista ds. sprzedaży AUDI Krotoski-Cichy Poznań-Przeźmierowo, ul. Poznańska 33 tel.: , 37 AUDI A6 3.0 TDI 313KM TIPTRONIC QUATTRO DANE TECHNICZNE Silnik V6 kąt V 90 (4 zawory na cylinder) Pojemność silnika 2967 cm 3 Moc kw (KM) / obr./min 230 (313)/ Moment Nm / obr./min 650/ Napęd Stały napęd na cztery koła quattro Skrzynia biegów 8-stopniowa przekładnia automatyczna tiptronic z dynamicznym programem zmiany biegów DSP i programem do jazdy sportowej Wymiary 4915/1874/1455 mm Pojemność bagażnika 535 l Masa własna 1865 kg OSIĄGI Prędkość maksymalna 250 km/h Przyspieszenie km/h 5,1 s Zużycie paliwa Wg producenta (miasto/trasa/średnie) 8,0/5,6/6,4 l/100 km Emisja CO g/km Cena modelu podstawowego Od PLN brutto AUDI A8 4.2 TDI 385KM TIPTRONIC QUATTRO DANE TECHNICZNE Silnik 8-cylindrowy silnik wysokoprężny z systemem wtrysku Common Rail i turbosprężarką Pojemność silnika 4134 cm 3 Moc kw (KM) / obr./min. 283/3750 Moment Nm / obr./min. 850/ Napęd Stały napęd na cztery koła quattro Skrzynia biegów 8-stopniowa skrzynia tiptronic Wymiary 5135/2111/1460 mm Pojemność bagażnika 520 l Masa własna 2115 kg OSIĄGI Prędkość maksymalna 250 km/h Przyspieszenie km/h 4,7 s Zużycie paliwa Wg producenta (miasto/trasa/średnie) 9,4/6,1/7,4 l/100 km Emisja CO g/km Cena modelu podstawowego Od PLN brutto Samochody Użytkowe

20 trendy Volkswagen Touareg perfekcyjnie wpisuje się zarówno w pejzaż gmachu opery jak i alpejskiego kurortu. Emocjonujący design i szlachetne wykończenie tylko podkreślają aurę, która towarzyszy Mercedesom nowej Klasy C a legendarny Jeep Cherokee powraca w nowej, agresywnej stylistyce nadwozia. trendy BMW 730D XDRIVE BMW serii 7 to bezkompromisowe połączenie elegancji i komfortu z nadzwyczajnymi właściwościami jezdnymi. Klient ma do swojej dyspozycji bardzo długą listę wyposażenia dodatkowego, co nie dziwi tych, którzy mieli doświadczenie z marką BMW. Dodatkowo można zamówić samochód w wersji przedłużanej (oznaczonej literą L), gdzie uzyskuje się więcej miejsca dla pasażerów tylnych siedzeń, co jest idealne dla prezesów, którzy są wożeni przez swoich kierowców. Niezależnie od długości nadwozia, BMW serii 7 może posiadać napęd na tylną oś, lub napęd na cztery koła BMW xdrive. Do dyspozycji klientów przewidziano trzy silniki benzynowe o mocy od 320 do 544 KM oraz trzy silniki wysokoprężne o mocy od 258 do 381 KM. Dla tych którzy szczególną uwagę zwracają na ekologię przygotowano samochód hybrydowy BMW ActiveHybrid 7. Spośród wielu udogodnień, które mamy dzięki BMW ConnectedDrive wspomnieć należy o trójwymiarowym systemie nawigacyjnym rozbudowanym o asystenta korków, czy pakiecie Office. Na szczególną uwagę zasługuje BMW 730d xdrive, w tym samochodzie mamy optymalne zestawienie dynamicznego i oszczędnego silnika wysokoprężnego, ośmiobiegowej automatycznej skrzyni biegów i napędu na cztery koła. Pokonującym dalekie trasy polecam również obszyte skórą, elektrycznie sterowane w wielu zakresach komfortowe fotele. BMW 730D XDRIVE PIOTR SKUPIŃSKI Dyrektor Zarządzający Dealer Olszowiec Sp. z o.o. Sp. k. ul. Ostrowska 330, Poznań Tel: Dealer BMW Olszowiec BMW 730D XDRIVE DANE TECHNICZNE Silnik R6 Pojemność silnika 2993 cm 3 Moc kw (KM) / obr./min. 190 (258) kw (KM) Moment Nm / obr./min. 560/ Napęd xdrive Skrzynia biegów 8-stopniowa automatyczna Wymiary 5079/2142/1481 mm Pojemność bagażnika 500 l Masa własna 1985 kg OSIĄGI Prędkość maksymalna 250 km/h Przyspieszenie km/h 6,0 s Zużycie paliwa Wg producenta(miasto/trasa/średnie) 7,2/5,3/6,0 l/100 km Emisja CO g/km Cena wersji podstawowej Od zł NOWY JEEP CHEROKEE 2014 (IV GENERACJA) Nowy Jeep Cherokee to samochód przyszłości, o świeżej i agresywnej stylistyce nadwozia, która jednocześnie odwołuje się do legendarnego dziedzictwa samochodów marki Jeep. Mocna sylwetka, agresywne proporcje kół i dominująca postawa na drodze zadziwiają nawet najbardziej wymagających. Ekskluzywny, a zarazem prawdziwie terenowy, uhonorowany tytułem Euro NCAP najlepszego w swej klasie - za pięciogwiazdkowy poziom bezpieczeństwa i doskonałość systemów bezpieczeństwa (ponad 70). Nowy Cherokee to pierwszy SUV klasy średniej z 9-stopniową automatyczną skrzynią przekładniową oraz odłączanym napędem osi tylnej. Przekłada się to na jakość prowadzenia i komfort oraz obniżenie strat energii i zużycia paliwa. Jednostką napędową jest 2 litrowy turbodiesel z 6-biegową manualną lub 9-biegową automatyczną skrzynią biegów, bądź też benzynowy silnik V6 Pentastar z 9-biegową automatyczną skrzynią biegów. Nowy Jeep Cherokee Dzikie jest Piękne! JEEP CHEROKEE KATARZYNA RUSZAŁA Szef Sprzedaży Jeep Voyager Club Autoryzowany Dealer Jeep ul. św. Michała 20 / Warszawa, Poznań, tel JEEP CHEROKEE TRAILHAWK DANE TECHNICZNE Silnik Benzynowy V6 3,2L Pojemność silnika 3239 cm 3 Moc kw (KM) / obr./min. 272 Moment Nm / obr./min. 315 Napęd 4x4 Jeep Active Drive Lock Skrzynia biegów Automatyczna 9-biegowa Wymiary 4626/1904/1722 mm Pojemność bagażnika l Masa własna 2036 kg OSIĄGI Prędkość maksymalna 180 km/h Przyspieszenie km/h 8,4 s Zużycie paliwa Wg producenta (miasto/trasa/średnie) 13,9/7,7/10l/100 km Emisja CO g/km Cena wersji podstawowej Od zł TUAREG TDI V6 Dlaczego Volkswagen Touareg nie miałby pasować do eleganckiego garnituru? VOLKSWAGEN TOUAREG bardzo mocno wszedł w segment samochodów marki PREMIUM (AUDI, BMW, VOLVO, RANGE ROVER) Doskonale odnalazł się wśród samochodów szybkich jak i w gamie samochodów typowo terenowych. Nikt nie przypuszczał, że samochód zbudowany przez markę VOLKSWAGEN na tej samej konstrukcji co Porsche Cayenne będzie tak doskonale zestrojonym modelem dla człowieka ambitnego, dynamicznego, szukającego wrażeń i zadowolenia z jazdy. Niepozorne do czasu auto - w momentach pełnego ataku odnajduje tu swoją drugą naturę. Jest jednocześnie agresywny i dostojny, o ponadczasowych, eleganckich kształtach i liniach mówiących wiele o stylu, pewności i niezależności, dlatego też Touareg perfekcyjnie wplata się w pejzaż gmachu opery jak i alpejskiego kurortu. TUAREG TDI V6 JANUSZ FIRLEJ Specjalista ds. sprzedaży Volkswagen Krotoski-Cichy Poznań-Przeźmierowo ul. Poznańska 33 VOLKSWAGEN TOUAREG 2 DANE TECHNICZNE Silnik V6 TDI (6-cylindrowy, wysokoprężny) Pojemność silnika 2967 cm 3 Moc kw (KM) / obr./min. 180 (245) / Moment Nm / obr./min. 550 / Napęd 4xMOTION Skrzynia biegów 8-bieg. automatyczna Tiptronic Wymiary 4915/1874/1455 mm Pojemność bagażnika 580l / 1642l Masa własna 2153 kg OSIĄGI Prędkość maksymalna 220 km/h Przyspieszenie km/h 7,6 s Zużycie paliwa Wg producenta (miasto/trasa/średnie) 8,4/6,5/7,2 l/100 km Emisja CO g/km Cena modelu podstawowego Od PLN brutto MERCEDES-BENZ KLASA C Nowa Klasa C rozpoczyna następny rozdział w historii sukcesu Mercedes-Benz. Za sprawą lekkiej konstrukcji, dopracowanej aerodynamiki i oszczędnych silników, model ustanawia nieznane dotąd wzorce w swojej klasie. Innowacyjne systemy wspomagające, które tożsame są z tymi występującymi w Klasie S, zapewniają najwyższy poziom bezpieczeństwa, a zawieszenie łączy zwinność z charakterystycznym dla limuzyn Mercedesa komfortem. Emocjonujący design i szlachetne wykończenie tylko podkreślają aurę, która towarzyszy Nowej Klasie C - aurę samochodu klasy wyższej. Nowa Klasa C wzbudza duże zainteresowanie, udowadniając, że Mercedes-Benz odniósł kolejny sukces po wprowadzeniu nowych samochodów z segmentu aut kompaktowych oraz Nowej Klasy S. MERCEDES-BENZ KLASA C ŁUKASZ MIELOCH Kierownik Działu Sprzedaży Samochodów Nowych tel MB MOTORS. WSZYSCY SPRZEDAJĄ SAMOCHODY. MY SPEŁNIAMY MARZENIA. MB Motors ul. Bolesława Krzywoustego 71 (Franowo), Poznań tel. 61 / , MERCEDES C250 DANE TECHNICZNE Silnik benzynowy Pojemność silnika 1991 cm 3 Moc kw (KM) / obr./min. 155 (211) / 5500 Moment Nm / obr./min. 350/ Napęd oś tylna Skrzynia biegów automatyczna Wymiary 4680/2020/1442 mm Pojemność bagażnika 480 l Masa własna 1480 kg OSIĄGI Prędkość maksymalna 250 km/h Przyspieszenie km/h 6,6 s Zużycie paliwa Wg producenta (mini/max) 5,3/ 5,6 l/100 km Emisja CO g/km Cena wersji podstawowej Od zł brutto 38 Samochody Użytkowe 39